Upload
others
View
8
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
Bài 2
Tổng quan về các loại thiết kế NC thường áp dụng trong bệnh viện
PGS.TS. Lu Ngäc Ho¹t
Viện YHDP và YTCC
Trường ĐHY Hà Nội
Câu hỏi Theo Anh/Chị các bác sỹ bệnh viện thường sử dụng các loại thiết kế nghiên cứu nào? Cho ví dụ từng loại.
1. Mô tả ca bệnh, chùm bệnh, loạt bệnh, 2. Nghiên cứu tương quan 3. Nghiên cứu bệnh chứng, thuần tập trong bệnh viện 4. Thử nghiệm lâm sàng ü So sánh trước sau ü So sánh với nhóm chứng lịch sử ü So sánh có nhóm chứng song song (ngẫu nhiên hoặc không) ü Thử nghiệm bắc cầu
5. Thử nghiệm test chẩn đoán; 6. Nghiên cứu định tính 7. NC sử dụng số liệu thứ cấp (có hệ thống hoặc không)
Ph©n lo¹i thiÕt kÕ nghiªn cøu
KH c¬ b¶n
NC øng dông
Theo lo¹i h×nh NC#
Theo b¶n chÊt NC #
Theo lo¹i thiÕt kÕ NC #
§Þnh tÝnh
§Þnh lîng
Däc Ngang
Quan s¸t Can thiÖp
BÖnh chøng
ThuÇn tËp
M« t¶
Ph©n tÝch
L©m sµng
Céng ®ång
NC hµnh ®éng Gi¸ trÞ cña test
chÈn ®o¸n
Giá trị của các thiết kế NCKH Phân tích gộp
(Meta-Analysis)
Nghiên cứu thuần tập
Tổng quan có hệ thống (Systematic Review)
Thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCT)
Nghiên cứu bệnh chứng
Nghiên cứu chùm bệnh, báo cáo trường hợp bệnh
Nghiên cứu thực nghiệm trên động vật
Sử dụng số liệu từ Internet
Nghiên cứu cắt ngang
Nghiên cứu ban đầu
2
Lo¹i thiÕt kÕ nµo lµ phï hîp nhÊt víi c¸c vÊn ®Ò NC díi ®©y?
1. Nghiªn cøu mèi liªn quan gi÷a møc ®é tiªu thô coffee trung b×nh/®Çu ngêi/n¨m vµ tû lÖ m¾c bÖnh tim m¹ch cña ngêi d©n t¹i c¸c quèc gia kh¸c nhau?
2. Thay ®æi m« h×nh bÖnh tËt cña c¸c bÖnh nh©n bÞ chÊn th¬ng do tai n¹n giao th«ng vµo BV ViÖt §øc trong vßng 10 n¨m qua.
3. Nh÷ng ngêi hót thuèc l¸ cã nguy c¬ cao huyÕt ¸p h¬n nh÷ng ngêi kh«ng hót thuèc l¸ hay kh«ng?
4. Gi¸o dôc c¸c bµ mÑ kiÕn thøc nu«i con tèt cã hiÖu qu¶ nh thÕ nµo trong viÖc gi¶m tû lÖ SDD cña trÎ?
5. HiÖu qu¶ cña mæ ®Î b»ng ph¬ng ph¸p míi.
Lo¹i thiÕt kÕ nµo lµ phï hîp nhÊt víi c¸c vÊn ®Ò NC díi ®©y?
6. Lµm thÕ nµo ®Ó ngêi b¸c sü cã thÓ t vÊn tèt nhÊt cho bÖnh nh©n nhiÔm HIV/AIDS vÒ c¸ch hä th«ng b¸o bÖnh tËt cña hä víi gia ®×nh, b¹n bÌ vµ ®ång nghiÖp?
7. Tû lÖ trÎ em díi 5 tuæi bÞ suy dinh dìng t¹i céng ®ång A lµ bao nhiªu?
8. Gi¶i ph¸p nµo lµ thÝch hîp nhÊt ®Ó h¹n chÕ tû lÖ nhiÔm s¸n l¸ gan víi ngêi d©n cã thãi quen ¨n gái?
9. ThiÕt kÕ nµo lµ thÝch hîp ®Ó NC t¸c h¹i cña « nhiÔm kh«ng khÝ do khÝ th¶i cña nhµ m¸y xi m¨ng ®Õn khu d©n c ë cuèi híng giã chñ ®¹o so víi nhµ m¸y?
10. §¸nh gi¸ t¸c h¹i cña m«i trêng lao ®éng trong ph©n xëng ®óc lªn søc kháe cña c«ng nh©n nhµ m¸y A.
Nghiªn cứu dịch tễ học #
NC quan s¸t# NC can thiệp#
Th«ng tin quÇn thÓ #
Th«ng tin c¸ thÓ #
NC t¬ng quan #
NC m« t¶ #
NC ph©n tÝch #
NC #t¬ng quan #
VÝ dô vÒ NC T¬ng quan (th«ng tin quÇn thÓ)
Hµm lîng muèi tiªu thô (kg/ngêi/n¨m)
Tû lÖ chÕt/100.000 d©n
3
Mối liên quan giữa mức tiêu thụ chocolate và số giải thưởng Nobel/10 triệu dân
Liên quan giữa GDP/đầu người và tuổi thọ
Việt Nam
Nga
Mỹ
Nhật
Philippines
Indonesia Thái Lan
Chi phí y tế và tuổi thọ của các nước OECD
Mỹ
Nhật
Chi phí y tế và tuổi thọ của một số nước
Mỹ
Cuba
4
VÝ dô kh¸c vÒ Nghiªn cøu T¬ng quan
1. Lîng thuèc l¸ tiªu thô/®Çu ngêi d©n/n¨m vµ tû lÖ ung th phæi cña d©n trong céng ®ång ®ã.
2. Sè lîng hång cÇu trung b×nh/ml m¸u liªn quan ®Õn ®é cao n¬i sèng cña hä so víi mÆt biÓn.
3. Hµm lîng thÞt tiªu thô/®Çu ngêi d©n/n¨m vµ tû lÖ bÖnh ung th trùc trµng cña ngêi d©n trong ®Êt níc ®ã
BÖnh hiÕm#
BÖnh phæ biÕn#
1 ca bÖnh hiÕm#
Chïm bÖnh hiÕm#
Lo¹t bÖnh nh©n#
NC c¾t ngang#
Nghiªn cứu dịch tễ học #
NC quan s¸t# NC can thiệp#
Th«ng tin quÇn thÓ #
Th«ng tin c¸ thÓ #
NC #t¬ng quan #
NC m« t¶ #
NC ph©n tÝch #
NC c¾t ngang#
Nghiªn cøu C¾t ngang
n b+d a+c
c+d d c E
a+b b a E
D D a: ph¬i nhiÔm vµ cã bÖnh
b: ph¬i nhiÔm nhng kh«ng cã bÖnh
c: kh«ng ph¬i nhiÔm nhng cã bÖnh
d: kh«ng ph¬i nhiÔm vµ kh«ng bÖnh
N Chän mÉu ngÉu nhiªn
n
E
E#
D
D
D
ED #
ED #
ED #
ED #DE
D
D#
E
E
E
ED #
DE#
DE#
ED #
Ph©n biÖt gi÷a nghiªn cøu Lo¹t bÖnh vµ nghiªn cøu C¾t ngang
* o *o* o*oo * * o * o *o* o* *o*o o o*oo*o**o*o*
o* oo * o * oo* o
Nghiªn cøu c¾t ngang
* * * * * * * ** *
** * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** *
* * * *
Nghiªn cøu lo¹t bÖnh
* Ngêi cã bÖnh
o Ngêi b×nh thêng
TÝnh ®îc tû lÖ bÖnh
Kh«ng tÝnh ®îc tû lÖ bÖnh
5
VÝ dô kh¸c vÒ Nghiªn cøu C¾t ngang
u X¸c ®Þnh tû lÖ m¾c bÖnh phô khoa vµ 1 sè yÕu tè nguy c¬ ¶nh hëng ®Õn m¾c bÖnh phô khoa cho phô n÷ vïng §ång Th¸p Mêi n¨m 2003
u NhËn thøc vµ thùc hµnh vÒ nu«i con b»ng s÷a mÑ cña c¸c bµ mÑ cã con díi 5 tuæi t¹i huyÖn TuÇn Gi¸o, Lai Ch©u trong n¨m 2002.
¦u, nhîc ®iÓm cña Nghiªn cøu C¾t ngang
1. Cho biÕt ®îc tû lÖ cña 1 hiÖn tîng quan t©m, hoÆc gi¸ trÞ trung b×nh cña 1 tham sè trong 1 quÇn thÓ (vÝ dô tû lÖ suy dinh dìng, chiÒu cao trung b×nh)
2. Kh«ng cho phÐp nghiªn cøu tû lÖ míi m¾c
3. C¶ yÕu tè nh©n vµ qu¶ ®îc quan s¸t cïng 1 lóc nªn ®«i khi kh«ng ph©n biÖt râ ®©u lµ nh©n, ®©u lµ qu¶,
4. ChØ gióp cho viÖc h×nh thµnh gi¶ thuyÕt
5. Víi bÖnh hiÕm, cì mÉu nghiªn cøu ph¶i rÊt lín
Câu hỏi
l Thiết kế NC dưới đây được gọi là thiết kế NC gì? 1. Hồi cứu bệnh án của bệnh nhân đã ra viện
2. Thiết kế một mẫu bệnh án mới sau đó chọn bệnh nhân sẽ vào viện để nghiên cứu theo mẫu đó;
3. Chia bệnh nhân thành 2 nhóm, mỗi nhóm nhận một phác đồ điều trị khác nhau
4. Theo dõi dọc các phụ nữ mang thai bị chẩn đoán qua siêu âm là thai bất thường để xem họ đi đâu, hỏi ai, làm gì, số phận và tình trạng cái thai đó thế nào sau kết luận của bác sỹ siêu âm?
ThuÇn tËp#
BÖnh chøng #
BÖnh hiÕm#
BÖnh phæ biÕn#
1 ca bÖnh hiÕm#
Chïm bÖnh hiÕm#
Lo¹t bÖnh nh©n#
NC c¾t ngang#
Nghiªn cứu dịch tễ học #
NC quan s¸t# NC can thiệp#
Th«ng tin quÇn thÓ #
Th«ng tin c¸ thÓ #
NC #t¬ng quan #
NC m« t¶ #
NC ph©n tÝch #
BÖnh chøng #
6
QuÇn thÓ nghiªn cøu
Nghiªn cøu BÖnh - Chøng
Nhãm bÖnh
Nhãm chøng
E
E
ED #
ED #
ED #
ED #
E
Qu¸ khø (håi cøu)
Thêi ®iÓm nghiªn cøu
E
Nghiªn cøu BÖnh - Chøng
Nhãm bÖnh
Nhãm chøng
E
E
ED #
ED #
ED #
ED #
E
Qu¸ khø (håi cøu)
Thêi ®iÓm nghiªn cøu
E
QuÇn thÓ nghiªn cøu
QuÇn thÓ ®èi chøng
Ph©n tÝch sè liÖu trong NC BÖnh - Chøng
a: cã bÖnh vµ cã ph¬i nhiÔm
b: kh«ng bÖnh nhng cã ph¬i nhiÔm
c: cã bÖnh nhng kh«ng ph¬i nhiÔm
d: kh«ng bÖnh vµ kh«ng ph¬i nhiÔm
Chøng #BÖnh #
n#b+d#a+c #
c+d#d#c #E#
a+b#b#a #E#
Tû suÊt chªnh: OR = a b -- : -- c d
a.d ---- b.c
=
¦u, nhîc ®iÓm cña Nghiªn cøu BÖnh ‒ Chøng
l Thùc hiÖn t¬ng ®èi nhanh, Ýt tèn kÐm
l Lµ nghiªn cøu däc v× cã thÓ hái vÒ nhiÒu mèc thêi gian trong qu¸ khø,
l ThÝch hîp khi nghiªn cøu c¸c bÖnh hiÕm,
l Cho phÐp kiÓm ®Þnh mét gi¶ thuyÕt ®· ®îc h×nh thµnh tõ nghiªn cøu c¾t ngang,
l Khã lùa chän nhãm ®èi chøng vµ dÔ gÆp sai sè nhí l¹i
l Kh«ng tÝnh ®îc tû lÖ m¾c bÖnh
l Kh«ng thÝch hîp víi c¸c ph¬i nhiÔm hiÕm
7
Håi cøu #
T¬ng lai #
BÖnh hiÕm#
BÖnh phæ biÕn#
1 ca bÖnh hiÕm#
Chïm bÖnh hiÕm#
Lo¹t bÖnh nh©n#
NC c¾t ngang#
ThuÇn tËp#
BÖnh chøng #
Nghiªn cứu dịch tễ học #
NC quan s¸t# NC can thiệp#
Th«ng tin quÇn thÓ #
Th«ng tin c¸ thÓ #
NC #t¬ng quan #
NC m« t¶ #
NC ph©n tÝch #
ThuÇn tËp T¬ng lai
E
E
D
D
D
D
ED #
ED #
ED #
ED #
§¸nh gi¸ kÕt qu¶ NC
(2000)
Thêi ®iÓm nghiªn cøu
(1990)
Ngêi kh«ng
cã bÖnh
QuÇn thÓ
Theo dâi däc =è
Theo dâi däc =è
ThuÇn tËp Håi cøu
ç=== Håi cøu
• Thêi ®iÓm nghiªn cøu
• §¸nh gi¸ kÕt qu¶ NC
E
E
D
D
D
D
ED #
ED #
ED #
ED #
Ngêi kh«ng
cã bÖnh
QuÇn thÓ
Ph©n tÝch sè liÖu trong NC ThuÇn tËp
a: cã bÖnh vµ cã ph¬i nhiÔm
b: kh«ng bÖnh nhng cã ph¬i nhiÔm
c: cã bÖnh nhng kh«ng ph¬i nhiÔm
d: kh«ng bÖnh vµ kh«ng ph¬i nhiÔm
Nguy c¬ t¬ng ®èi: RR = a c ----- : ----- a+b c+d
D #D #
n#b+d#a+c #
c+d#d#c #E#
a+b#b#a #E#
8
¦u, nhîc ®iÓm cña Nghiªn cøu ThuÇn tËp
Ø Cã gi¸ trÞ khi nghiªn cøu ¶nh hëng cña c¸c ph¬i nhiÔm hiÕm gÆp.
Ø Lµm s¸ng tá mèi quan hÖ vÒ thêi gian gi÷a ph¬i nhiÔm vµ bÖnh v× lµ nghiªn cøu theo dâi däc c¸c ®èi tîng cha bÞ bÖnh.
Ø Cho phÐp tÝnh to¸n trùc tiÕp tû lÖ míi m¾c bÖnh ë c¶ hai nhãm cã vµ kh«ng ph¬i nhiÔm.
Ø Kh«ng cã hiÖu qu¶ khi ®¸nh gi¸ c¸c bÖnh hiÕm gÆp,
Ø RÊt tèn kÐm vÒ kinh phÝ vµ thêi gian nÕu lµ thuÇn tËp t¬ng lai.
Ø Hay gÆp sai sè do ®èi tîng bá cuéc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu.
L©m sµng #
Céng ®ång#
Thö nghiÖm #
BÖnh hiÕm#
BÖnh phæ biÕn#
1 ca bÖnh hiÕm#
Chïm bÖnh hiÕm#
Lo¹t bÖnh nh©n#
NC c¾t ngang#
ThuÇn tËp#
BÖnh chøng #
Håi cøu #
T¬ng lai#
Nghiªn cứu dịch tễ học #
NC quan s¸t# NC can thiệp#
Th«ng tin quÇn thÓ #
Th«ng tin c¸ thÓ #
NC #t¬ng quan #
NC m« t¶ #
NC ph©n tÝch #
Phßng bÖnh #
Can thiÖp phßng bÖnh
Ø Thùc nghiÖm tiÕn hµnh trªn céng ®ång nh»m phßng ngõa bÖnh xuÊt hiÖn trong céng ®ång (phßng bÖnh cÊp 1 nh sö dông vac xin, bao phñ muèi i èt, gi¸o dôc søc khoÎ...) nªn cßn gäi lµ can thiÖp céng ®ång.
Ø §èi tîng nghiªn cøu lµ tÊt c¶ c d©n sinh sèng trong céng ®ång ®îc quan t©m kh«ng kÓ lµ cã bÖnh hay kh«ng cã bÖnh nghiªn cøu.
Ø Cã nhiÒu c¸ch tiÕn hµnh thiÕt kÕ nghiªn cøu nhng cã gi¸ trÞ vµ phæ biÕn nhÊt lµ can thiÖp céng ®ång cã ®èi chøng, tuy nhiªn ®¬n gi¶n vµ dÔ thùc hiÖn nhÊt lµ can thiÖp tríc - sau.
Thö nghiÖm l©m sµng.
Ø Nghiªn cøu thêng ®îc tiÕn hµnh trong bÖnh viÖn nh»m so s¸nh hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ cña 2 hay nhiÒu ph¬ng ¸n ®iÒu trÞ. §©y còng lµ nghiªn cøu vÒ mèi quan hÖ nh©n qu¶ mµ nh©n ë ®©y lµ ph¬ng ¸n ®iÒu trÞ vµ qu¶ lµ hiÖn tîng khái hoÆc kh«ng khái bÖnh.
Ø Cã nhiÒu c¸ch thiÕt kÕ thö nghiÖm l©m sµng: ngÉu nhiªn hoÆc kh«ng ngÉu nhiªn, cã ®èi chøng hoÆc kh«ng cã ®èi chøng.
Ø Mét thö nghiÖm l©m sµng ®îc ®¸nh gi¸ cao lµ thö nghiÖm l©m sµng ngÉu nhiªn cã ®èi chøng
9
Sơ đồ thö nghiÖm l©m sµng ngÉu nhiªn cã nhãm chøng
Phân bổ ngẫu nhiên
Tổng số bệnh nhân
Can thiệp mới
Can thiệp cũ (hoặc dùng Placebo)
Nhóm NC
Tỷ lệ khỏi
Nhóm chứng
Tỷ lệ khỏi
Các đánh giá hiệu quả can thiệp
So sánh trước can thiệp (p>0,05)
So sánh sau can thiệp (p<0,05)
Nhóm Can thiệp (trước can thiệp)
Nhóm Can thiệp (sau can
thiệp) Biến đổi do can thiệp
Nhóm Chứng (trước can
thiệp)
Nhóm Chứng (sau can thiệp)
Biến đổi không do can thiệp
Hiệu quả can thiệp
CSHQ nhóm CT
CSHQ nhóm chứng
Bài tập thảo luận nhóm#l Một người nghiên cứu muốn xác định và thử
nghiệm một số giải pháp can thiệp nhằm giảm tỷ lệ sâu răng trong cộng đồng trẻ em lứa tuổi học đường, theo Anh Chị loại thiết kế nghiên cứu nào là phù hợp? Tại sao?#
Cách thiết kế thường sử dụng
Trẻ em tại Trường tiểu học được chọn
Trẻ không bị sâu răng
(1600 trẻ)
Trẻ bị sâu răng
(400 trẻ)
Có phơi nhiễm
Không phơi nhiễm
Có phơi nhiễm
Không phơi nhiễm
Nhóm can thiệp (trước can thiệp)
Nhóm chứng (trước can thiệp)
Nhóm can thiệp (sau can thiệp)
Nhóm chứng (sau can thiệp)
Nghiên cứu cắt ngang
Nghiên cứu can thiệp
Hình thành giả thuyết
Chứng minh giả thuyết
Mẫu (2000 trẻ)
10
Một số loại thiết kế NC LS thường sử dụng
Bệnh nhân
Hỏi ü Khám LS, ü Cận LS
Tiền sử, Bệnh sử
Yếu tố nguy cơ
Chẩn đoán Điều trị
ü Khỏi nhanh ü Kéo dài ü Di chứng ü Tử vong
ü Phối hợp thuốc ü Thày thuốc ü Chăm sóc BN
ü Đặc điểm BN ü Cơ sở vật chất ü Yếu tố khác
Nhóm chứng Hỏi
Tiền sử, Bệnh sử
Yếu tố nguy cơ
Điều trị (phác đồ
mới)
ü Khỏi nhanh ü Kéo dài ü Di chứng ü Tử vong
ü Phối hợp thuốc ü Thày thuốc ü Chăm sóc BN
ü Đặc điểm BN ü Cơ sở vật chất ü Yếu tố khác
Nghiên cứu Bệnh - Chứng Thử nghiệm lâm
sàng có đối chứng
Mô tả loạt bệnh
Test nghiệm pháp chẩn đoán
Test thống kê liên quan đến thiết kế NC
Bệnh nhân
Hỏi ü Khám LS, ü Cận LS
Tiền sử, Bệnh sử
Yếu tố nguy cơ
Chẩn đoán Điều trị
ü Khỏi nhanh ü Kéo dài ü Di chứng ü Tử vong
ü Phối hợp thuốc ü Thày thuốc ü Chăm sóc BN
ü Đặc điểm BN ü Cơ sở vật chất ü Yếu tố khác
Mô tả loạt bệnh
• Với thiết kế NC mô tả loạt bệnh này ta có sử dụng được các test thống kê không? Nếu có thì điều kiện phải như thế nào? Các test nào có thể sử dụng ở đây?
Test thống kê liên quan đến thiết kế NC
Bệnh nhân
Hỏi ü Khám LS, ü Cận LS
Tiền sử, Bệnh sử
Yếu tố nguy cơ
Chẩn đoán Điều trị
ü Khỏi nhanh ü Kéo dài ü Di chứng ü Tử vong
ü Phối hợp thuốc ü Thày thuốc ü Chăm sóc BN
ü Đặc điểm BN ü Cơ sở vật chất ü Yếu tố khác
Nhóm chứng Hỏi
Tiền sử, Bệnh sử
Yếu tố nguy cơ
Nghiên cứu Bệnh - Chứng
1. Có những loại thiết kế NC bệnh chứng nào có thể áp dụng ở đây?
2. Với loại thiết kế NC bệnh - chứng này ta có sử dụng được các test thống kê không? Nếu có thì điều kiện phải như thế nào? Các test nào có thể áp dụng ở đây?
Test thống kê liên quan đến thiết kế NC
Bệnh nhân
Hỏi ü Khám LS, ü Cận LS
Tiền sử, Bệnh sử
Yếu tố nguy cơ
Chẩn đoán Điều trị
ü Khỏi nhanh ü Kéo dài ü Di chứng ü Tử vong
ü Phối hợp thuốc ü Thày thuốc ü Chăm sóc BN
ü Đặc điểm BN ü Cơ sở vật chất ü Yếu tố khác
Điều trị (phác đồ
mới)
ü Khỏi nhanh ü Kéo dài ü Di chứng ü Tử vong
ü Phối hợp thuốc ü Thày thuốc ü Chăm sóc BN
ü Đặc điểm BN ü Cơ sở vật chất ü Yếu tố khác
Thử nghiệm lâm sàng có đối chứng
1. Có những loại thử nghiệm LS nào có thể áp dụng ở đây?
2. Với loại thiết kế NC này ta có sử dụng được các test thống kê không? Nếu có thì điều kiện phải như thế nào? Có các loại test nào có thể áp dụng?
11
Test thống kê liên quan đến thiết kế NC
Hỏi ü Khám LS, ü Cận LS
Tiền sử, Bệnh sử
Yếu tố nguy cơ
Chẩn đoán Điều trị
ü Khỏi nhanh ü Kéo dài ü Di chứng ü Tử vong
ü Phối hợp thuốc ü Thày thuốc ü Chăm sóc BN
ü Đặc điểm BN ü Cơ sở vật chất ü Yếu tố khác
Test nghiệm pháp chẩn đoán
Bệnh nhân
1. Có những loại thử nghiệm LS nào có thể áp dụng ở đây? 2. Với loại thiết kế NC này ta có sử dụng được các test thống
kê không? Nếu có thì điều kiện phải như thế nào? Có các loại test nào có thể áp dụng?
A: ThÝch hîp víi NC thùc nghiÖm, can thiÖp: ngêi NC chñ ®éng ®a yÕu tè nguy c¬ hoÆc can thiÖp vµo ®Ó xem xÐt t¸c ®éng.
B: ThÝch hîp víi NC thuÇn tËp khi chØ cã yÕu tè nguy c¬ xuÊt hiÖn
C: ThÝch hîp ®Ó lµm NC c¾t ngang, bÖnh chøng vµ c¶ thuÇn tËp håi cøu, t¬ng lai hoÆc kÕt hîp håi cøu vµ t¬ng lai v× c¶ yÕu tè nguy c¬ vµ bÖnh ®Òu ®· xuÊt hiÖn.
D: ThÝch hîp ®Ó lµm nghiªn cøu bÖnh chøng. Tuy nhiªn, sai sè nhí l¹i rÊt hay gÆp trong trêng hîp nµy
Nghiªn cøu vµ mèi liªn quan víi ph¬i nhiÔm vµ bÖnh tËt
Ph¬i nhiÔm #
BÖnh #
A # B # C # D #
¸p dông cña c¸c thiÕt kÕ quan s¸t
T¬ng quan "
C¾t ngang "
BÖnh Chøng"
ThuÇn tËp"
l §iÒu tra bÖnh hiÕm ++++ - +++++ -
l §iÒu tra c¸c nguy c¬ hiÕm ++ - - +++++
l KiÓm ®Þnh ¶nh hëng nhiÒu mÆt cña yÕu tè nguy c¬ + ++ - +++++
l Xem xÐt liªn quan gi÷a bÖnh, ph¬i nhiÔm theo thêi gian
++ - + +++++
l TÝnh trùc tiÕp tû lÖ míi m¾c - - + +++++
l §iÒu tra c¸c bÖnh cã thêi gian ñ bÖnh kÐo dµi - - +++ -