Upload
hathu
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
eating disorders
eating disordersKwx dy ivgwV
b`icAW Aqy ikSorW iv`c Kwx dy ivgwV
AYnorYksIAw nrvosw Aqy bulIimAw nrvosw qoN pIVqW leI jwxkwrI
cOQw sµskrx / AkqUbr 2012
rwnlf AY~s. mYnly, pI.AY~c.fI., mnoivigAwnIpRoivMSIAl spYSlweIzf eIitMg ifsAwrfrz pRogrwm, bI.sI. iclfRn’z hspqwl,
iclfRn’z AYNf ivmYn’z hYlQ sYNtr Aw& ibRitS kolµbIAw
eating disorderscOQy sµskrx iv`c bI.sI. mYNtl hYlQ Aqy AYifkSn srivisz v`loN qwzI jwxkwrI Swml kIqI geI hY
qqkrw
Kwx dy ivgwV kI huMdy hn? 3AYnorYksIAw nrvosw 3bulIimAw nrvosw 4iksy hor FMg nwl ibAwn nw kIqw Kwx dw ivgwV 4
Kwx dy ivgwV gµBIr sm`isAwvW ikauN huMdIAW hn? 5
Kwx dy ienHW ivgwVW dy kI kwrx hn? 5
ivcwrn leI kuJ g`lW 6nOjvwnW leI 6quhwfy pirvwr leI 7
quhwfy ivcwr Aqy BwvnwvW 8
mdd lYxI 8
ielwj iv`c kI Swml huµdw hY? 9
ishqXwbI dI pRikirAw 9
hor vsIly 10
hor jwxkwrI leI 10
AYnorYksIAw nrvosw Aqy bulIimAw nrvosw qoN pIVqW leI jwxkwrI kelty Kwx dy ivgwV
3
eating disorders
eating disorders
AYnorYksIAw nrvosw
AYnorYksIAw nrvosw dIAW do iksmW huMdIAW hn:
Kwx dy ivgwV dI pihlI iksm ‘‘pRiqbµDk’’ huMdI hY[ ies iksm dy AYnorYksIAw nrvosw vwlI AOrq:
• dw Bwr Awm nwloN G`t huMdw hY Aqy aus dw Bwr Awm qOr ’qy lgwqwr Gtdw rihMdw hY ikauNik aus ny Bojn Kwx ’qy bMdSw lweIAW huMdIAW hn[
• AxcwhIAW kYlorIz ƒ “brn” krn leI loVoN v`D ksrq kr skdI hY[
• Awm qOr ’qy Bojn dI soc iv`c fu`bI rihMdI hY Aqy Kwx Aqy kYlorIz bwry lgwqwr socdI rihMdI hY[hornw leI Kwxw bxw skdI hY[
• Bojn Aqy Kwx nUM rsmI bxw skdI hY ijvyN Bojn ƒ Coty-Coty tukiVAW iv`c k`txw Aqy Kwx leI kw&I smW lgwauxw[
• srIr dI id`K bwry Aksr prySwn rihMdI hY[ auh Awpxy Awp nUM motI mihsUs krdI hY Aqy Asl iv`c bhuq pqlI hox dy bwvjUd vI Awpxy Awp ƒ motI mihsUs kr skdI hY[
• Awm qOr ’qy socx dw FMg AslIAq qoN dUr huMdw hY[ ‘‘aus smyN qk sB kuJ TIk hovygw jdoN qk mYN pqlI rhWgI[’’ aus dI soc kTor, pUrnqwvwdI jW ‘‘sB kuJ-jW-kuJ vI nhIN’’ vwlI ho skdI hY[ imswl vjoN auh soc skdI hY ik tYst iv`c 90% qoN G`t nMbr Awauxy As&lqw dw sµkyq hY[
AYnorYksIAw nrvosw dI dUjI iksm “ibMj eIitMg” (ie`ko smyN loV nwloN v`D Bojn Kwxw)
Aqy/jW “prijMg” (D`ky nwl aultI ilAwauxI jW pKwnw nrm krn vwlI dvweI KwxI) huMdI hY[ieh pihlI iksm vWg hI huMdI hY, pr ies iv`c “ibMj eIitMg” (ie`ko smyN loV nwloN v`D Bojn Kwxw) jW “prijMg” (D`ky nwl aultI ilAwauxI jW pKwnw nrm krn vwlI dvweI KwxI Awid) jW dovyN Swml huMdy hn[ ibMijMg iv`c Bojn dI v`D mwqrw ƒ bhuq qyzI nwl Aqy Awm qOr ’qy corI-corI Kwxw Swml huµdw hY[ lok Aksr kihµdy hn ik jdoN auh “ibMj” krdy hn, aus smyN auh bykwbU mihsUs krdy hn jW aunHW nUM ieMJ l`gdw hY ik ijvyN aunHW nUM koeI suD-buD hI nw hovy[ Axcwhy Bojn jW Kwx dy pRBwvW kwrx Bwr vDwaux qoN bcx leI lok prijMg krdy hn[ prijMg dIAW kuJ iksmW iv`c zbrdsqI ilAWdI aultI Aqy loVoN v`D ksrq Swml hn[
Kwx dy ivgwV bhuq pycIdw ibmwrIAW hn[ienHW dy ivkws iv`c keI cIzW Swml huMdIAW hn[mIfIAw pqly srIr ƒ AwkrSk Aqy mnBwauNdw bxwauNdw hY, pr lokW ƒ Kwx dy ivgwV ies leI nhIN huµdy ikauNik auh iDAwn AwkriSq krn jW &YSn mwflW vrgy idKx dI koiSS kr rhy huMdy hn[
Kwx dy ivgwV nOjvwn ivAkqIAW Aqy aunHW dy pirvwrW ’qy byh`d gµBIr Aqy nukswndyh pRBwv pw skdy hn[ Kwx dy ivgwVW qoN pIVq nOjvwn Aksr iek`ly Aqy sihmy rihMdy hn[ pirvwrW ƒ vI Aksr pqw nhIN huµdw ik kI krnw hY[ Kwx dy ivgwV SurU hox Aqy mdd lYx dy &Ysly drimAwn dyrI ho skdI hY[ sm`isAw qoN pIVq ivAkqI hor izAwdw Al`g-Ql`g mihsUs kr skdw hY[ auh soc skdI hY ik dUjy ivAkqI aus ƒ smJ nhIN skdy jW aus dI mdd nhIN kr skdy[
ieh ikqwbcw b`icAW Aqy nOjvwnW iv`c Kwx dy ivgwVW bwry jwxkwrI muh`eIAw krdw hY[ ieh muSikl smyN nwl nij`Tx Aqy mdd l`Bx leI vI kuJ suJwA pyS krdw hY[ ieh ikqwbcw Kwx dy ivgwV nwl jUJ rhy lokW dw izkr ‘‘auh (iesqrI-vwck Sbd)’’ dy qOr ’qy krdw hY[ pr, ieh d`sxw zrUrI hY ik muµifAW Aqy nOjvwn mrdW nUM vI Kwx dy ivgwV ho skdy hn jo ik gµBIr huMdy hn Aqy jwnlyvw vI ho skdy hn[
fwktr Kwx dy iqµn ivgwVW dw izkr krdy hn:• AYnorYksIAw nrvosw• bulIimAw nrvosw• EDNOS (iksy hor FMg nwl ibAwn nw kIqw Kwx
dw ivgwV)
1
2
Kwx dy ivgwV kI huMdy hn?
cOQy sµskrx iv`c bI.sI. mYNtl hYlQ Aqy AYifkSn srivisz v`loN qwzI jwxkwrI Swml kIqI geI hY
b`icAW Aqy ikSorW iv`c Kwx dy ivgwV
eating disorders
kelty Kwx dy ivgwV
4
AYnorYksIAw nrvosw dy rog dI pCwxjo bwlg “aumr Aqy k`d muqwbk G`to-G`t Awm Bwr ƒ brkrwr nhIN r`Kdw” aus dy rog dI pCwx AYnorYksIAw nrvosw vjoN kIqI jw skdI hY[ hryk pqly ivAkqI ƒ ieh ibmwrI nhIN huµdI, pr ieh vI zrUrI nhIN hY ik AYnorYksIAw nrvosw qoN pIVq ivAkqI bhuq izAwdw pqlw hI hovy[
bulIimAw nrvosw bwry hor q`Q » ikSor-AvsQw vwlIAW lgBg 1–3% iesqrIAW Aqy nOjvwn AOrqW bulIimAw nrvosw nwl jUJdIAW hn[
» ieh Awm qOr ’qy ikSor AvsQw dy ivckwrly jW AMqly pVwA dOrwn Aqy nOjvwn bwlgW iv`c huµdw hY[
» bulIimAw nrvosw ikSor AvsQw dy mu`Fly pVwA iv`c vI ho skdw hY[
AYnorYksIAw nrvosw bwry hor q`Q » AYnorYksIAw nrvosw qoN pIVq 50% qk lok loVoN v`D Kwxgy (ibMj) Aqy prijMg krngy[
» 200 iv`coN lgBg 1 muitAwr ƒ AYnorYksIAw nrvosw huµdw hY[
» Awm qOr ’qy ieh ikSor-AvsQw dy swlW iv`c SurU huµdw hY[ nOjvwnW dI Awpxy srIr pRqI vDyry svY-cyqnqw kuJ h`d qk ies dw kwrx ho skdI hY[ ies qoN ielwvw swfy smwj iv`c pqly rihx leI, Kws qOr ’qy AOrqW au~pr, kw&I dbwA huµdy hn[
» 8–14 swl dy aumr vrg iv`c AYnorYksIAw nrvosw sMbMDI keI irpotW imldIAW hn[ keI hwlqW iv`c Aijhw b`cy dy jvwnI iv`c pYr Drn qoN pihlW huµdw hY[
mrd Aqy AYnorYksIAw nrvoswAYnorYksIAw nrvosw qoN pIVq ku`l ivAkqIAW iv`coN 90% AOrqW huMdIAW hn[ ijauN-ijauN mIfIAw nOjvwn AwdmIAW Aqy mrdW dy srIr dI bxqr ’qy izAwdw iDAwn kyNdrq krygw, iqauN-iqauN ieh bdl skdw hY[ AOrqW ƒ pqly hox dy qIbr dbwA dw lgwqwr swhmxw krnw pYNdw hY Aqy aunHW au~pr hryk idn srIr dI nWh-p`KI id`K sMbµDI sµdySW dI Brmwr huµdI hY[
bulIimAw nrvoswKwx dy ies ivgwV dw pRmu`K l`Cx ieh hY bwkwiedw loV nwloN v`D Bojn Kwxw Aqy izAwdw Kwx kwrx Bwr dy sµBwvq vwDy ƒ bwAd iv`c rokx leI koiSSW krnIAW[
bulIimAw nrvosw vwlI AOrq:• ƒ mihsUs huµdw hY ik Kwx ’qy aus dw kwbU nhIN
rihµdw Aqy aus nUM fr rihµdw hY ik auh Kwx qoN ruk nhIN skygI[
• s^q ksrq jW Bu`Ky rihx vrgy “prijMg” ivhwrW rwhIN Bwr vDx qoN bcx dI koiSS kr skdI hY[
• Awm qOr ’qy Bwr dI AOsq h`d Aµdr huµdI hY, hwlWik smyN dy nwl Bwr kw&I v`D G`t ho skdw hY[
iksy hor FMg nwl ibAwn nw kIqw igAw Kwx dw ivgwV (eI.fI.AY~n.E.AY~s.)fwktr rog dy pihcwx leI EDNOS dw iesqymwl audoN krdy hn jdoN AYnorYksIAw nrvosw jW bulIimAw nrvosw dy hor swry mwpdµf mOjUd nhIN huµdy[ imswl vjoN koeI ivAkqI Kwx qoN bwAd prijMg kr skdw hY pr loVoN v`D nhIN KWdw[ izAwdwqr lok jo ielwj krvwauxw cwhuµdy hn aunHW dy rog dI pihcwx EDNOS v`joN kIqI jWdI hY ikauNik aunHW dy l`Cx AYnorYksIAw nrvosw jW bulIimAw nrvosw dIAW SRyxIAW nwl pUrI qrHW FukvyN nhIN huµdy[ pr ieh ivgwV, hr p`KoN AYnorYksIAw nrvosw Aqy bulIimAw nrvosw ijµnw hI gµBIr huµdw hY[
AYnorYksIAw nrvosw Aqy bulIimAw nrvosw qoN pIVqW leI jwxkwrI kelty Kwx dy ivgwV
5
eating disorders
Kwx dy ivgwV gµBIr sm`isAwvW ikauN hnho skdw hY ik Kwx dy ivgwV dy pRBwv qurµq quhwfy iDAwn iv`c nw Awaux, pr auh lmy smyN qk rihx vwly gµBIr nukswn kr skdy hn[ CyqI qoN CyqI mdd lYxI mh`qvpUrx huµdI hY[ ienHW dy pRBwv kwrx hoey nukswn nUM TIk krnw bhuq muSkl jW AsMBv ho skdw hY[ ienHW iv`c hyT ilKy pRBwv Swml ho skdy hn:
Kwx dy ienHW ivgwVW dy kI kwrx hn?Kwx dy ivgwV iv`c keI g`lW Xogdwn pwauNdIAW hn:
ivAkqIgq kwrxauh muitAwr ijs nUM Kwx dy ivgwV hox dw ^qrw huMdw hY, Awm qOr ’qy auh pUrnqwvwdI huµdI hY Aqy lµmy smyN qoN aus nUM Aijhw Aihsws huMdw hY ik auh “Asmr`Q” hY[ aus dy svY-mwx iv`c kmI huµdI hY Aqy aus dy mn iv`c Awpxy Awp bwry Sµky huµdy hn[ho skdw hY ik aus ƒ Awpxy leI Bwr dI sB qoN munwsb h`d bwry nw pqw hovy Aqy auh ikMJ mihsUs krdI hY, ies bwry pqw lgwaux leI auh Bwr dy ‘‘AµkW’’ dw iesqymwl kr skdI hY[AwpxIAW loVW Aqy BwvnwvW dI pCwx krn Aqy aunHW bwry g`lbwq krn iv`c id`kq huµdI hY[
pirvwrk kwrxKwx dy ivgwV pirvwrW kwrx nhIN huµdy[ pr, pirvwrk mYNbrW v`loN g`lbwq kIqy jwx dw FMg Kwx dy ivgwV dw kwrx ho skdw hY[ jdoN pirvwr Kwx dy ivgwV nwl nij`Tx dI koiSS krdw hY qW g`lbwq qxwApUrn Aqy BVkwaU ho skdI hY[
siBAwcwrk kwrxienHW kwrxW iv`c keI dbwA Swml hn ijnHW dw AOrqW Aqy mrd swfy smwj iv`c swhmxw krdy hn[ imswl vjoN, AsIN Aws krdy hW ik AOrq AwkrSk Aqy inScyAwqmk hovy[ AsIN aunHW ƒ kYrIAr (jIvn-ik`qw) dI cox krn leI Aqy nwl hI “au~c-kotI dIAW mwvW” bxn leI auqswihq krdy hW[ nwl hI, swfy Awly-duAwly, rswilAW dy mu`K pµinAW au~pr, i&lmW iv`c, tI.vI. ’qy, Aqy iblborfW ’qy ieho sunyhw huµdw hY ik “pqlw srIr hI ^UbsUrq’’ hY[ ies leI CotI aumr dI AOrq leI pqly hox dI ie`Cw Aqy Bwr Gtwaux dw &Yslw krnw AsDwrx nhIN hY[ SurU iv`c, dosq Aqy pirvwr Awhwr-sMjm ƒ auqswihq Aqy ies dw smrQn kr skdy hn[ pr, Awhwr-sMjm nOjvwn ivAkqI iv`c Kwx dy gµBIr ivgwV Aqy hornw ^qirAW dw kwrx bx skdw hY[
• bykwiedw mwhvwrI c`kr jW mwhvwrI dw nw Awauxw Aqy ieMnHW dy TIk hox iv`c byh`d muSikl AwauxI ies dw grBDwrx dI Xogqw ’qy lMmy smyN qk rihx vwlw pRBwv pY skdw hY[
• G`t bl`f pRYSr Aqy/jW srIr iv`c pwxI dI Gwt (fIhweIfRySn) kwrx c`kr Awauxy, qwkq dI kmI Aqy srIrk kSt (smu`cy qOr ’qy TIk nw mihsUs krnw)[
• kmzor h`fIAW[ • Bu`Ky rihx dIAW inSwnIAW - KuSk cmVI, TµF
mihsUs krnI, vwlW dw JVnw, ifpRYSn, icµqw, iDAwn kyNdrq krn iv`c muSklW Awid[
• vDx iv`c dyrI jW b`icAW Aqy ikSorW iv`c vwDy dy rukx dI sMBwvnw[
• vwr vwr aultIAW krn krky dµd ^rwb hoxy, dµd inkl jwxy Aqy msUiVAW dI ibmwrI[
• ielYktRolwiet gVbV - ieh swfy srIr ƒ TIk qrHW nwl kµm krn iv`c mdd krn vwly pdwrQW ivclI qbdIlI huMdI hY[ imswl vjoN, potwSIAm dy p`Dr Gt jwx kwrx idl, qµqU pRxwlI, Aqy p`iTAW sMbMDI sm`isAwvW ho skdIAW hn[
• idl dIAW bynymIAW dw v`D ^qrw ijs kwrx mOq ho skdI hY
• Awpxy bwry nW-p`KI ivcwr-ifpRYSn, inrwSwvwdI, Asmr`Q mihsUs krnw[
• kuJ lokW iv`c Awqm-h`iqAw krn jW Kud ƒ nukswn phuµcwaux dy ivcwr[
b`icAW Aqy ikSorW iv`c Kwx dy ivgwV
eating disorders
kelty Kwx dy ivgwV
6
5. ieh jwxnw bhuq shwiek ho skdw hY ik swfw smwj pqly hox ’qy zor ikauN idMdw hY[ rswilAW, i&lmW iv`c Aqy tI.vI. ’qy idKwey jWdy srIrW dIAW bxqrW Aksr AslIAq qoN dUr huµdIAW hn Aqy ieh svY-mwx dIAW BwvnwvW nUM nukswn phuµcw skdIAW hn[ mIfIey dy ienHW sunyihAW dI GoK krn dI koiSS kro Aqy Awpxy Awp ieh &Yslw kro ik “AslI” kI hY[
6. jy qusIN v`fI aumr dy nOjvwn ho qW svY-shwieqw vwly aunHW gru`pW dw pqw kro ijnHW iv`c qusIN Bwg lYx dy ie`Cuk ho skdy ho[ ieh gru`p quhwfy iek`lypx dy Aihsws Aqy “qYnMU ies iv`coN lwzmI qOr ’qy iek`ilAW lµGxw pYxw hY” dI Bwvnw Gtwaux iv`c quhwfI mdd kr skdy hn[ auh kImqI jwxkwrI muh`eIAw kr skdy hn Aqy ielwj krvwaux iv`c vI mdd kr skdy hn[
7. Kwx dy ivgwV qoN pIVq AnykW ivAkqIAW dw kihxw hY ik aunHW ƒ ieMJ lgdw hY ijvyN aunHW dy do ih`sy hox[ ho skdw hY ik ie`k ih`sw mdd lYx leI kwhlw pY irhw hovy, pr Kwx dy ivgwV vwlw ih`sw, aunHW ƒ mdd jW ielwj vwsqy shwieqw lYx qoN rokx dI koiSS krdw hY[ quhwfy Aµdr Swied imlIAW-julIAW BwvnwvW vI hox[ ies ƒ ‘‘du`icqI’’ ikhw jWdw hY Aqy ieh bhuq Awm g`l hY[ quhwƒ Awpxy Awp dy aus ih`sy dy K`usx dw fr ho skdw hY jo quhwnMU ie`k “dosq” dI qrHW mihsUs hoieAw hY Aqy ijs ny izµdgI dw mukwblw krn iv`c quhwfI mdd kIqI hY[ pr, quhwƒ lwzmI qOr ’qy Awpxy aus ih`sy dI shwieqw Aqy mzbUqI leI rwh l`Bxy cwhIdy hn jo ibhqr hoxw cwhuµdw hY Aqy Kwx dy ivgwV qoN mukq izµdgI cwhuµdw hY[ Awpxy &YmlI fwktr jW skUl iv`c Aijhy kwaUNslr nwl g`l kro ijs ’qy qusIN Brosw krdy ho[ ies bwry vrnx kro ik qusIN ikµJ mihsUs kr rhy ho[ iksy dosq jW pirvwrk mYNbrW ƒ kho ik auh quhwfI ApOieMtmYNt ’qy quhwfy nwl c`ly Aqy ielwj dOrwn quhwnMU shwrw dyvy[
ivcwrn leI kuJ g`lW
nOjvwnW leI1. ieh smJxw mh`qvpUrx hY ik Kwx dy ivgwV
qoN pIVq ivAkqI Aksr Aijhw socdw jW mihsUs krdw hY ik ieh Zlq nhIN hY[ hwlWik qusIN Bwr vDx bwry bycYn mihsUs krdy ho Aqy qusIN Bwr GtwauNdy rihxw cwhuµdy ho, sMBv hY ik quhwfI nzr iv`c ieh ie`k sm`isAw nw hovy[ kwaUNslr jW QYryipst qoN mdd lYx jW aunHW nwl rL ky kMm krn dI sWJ bxwaux leI bhuq izAwdw hOslw cwhIdw hY[ mdd lYx dw mqlb ie^iqAwr gMvw dyxw nhIN hoxw cwhIdw[
2. ho skdw hY ik qusIN Awpxy Awp ienHW sm`isAwvW nUM kwbU nw kr sko, pr qusIN mdd lY skdy ho Aqy qusIN Kwx dy ivgwV ’qy kwbU pw skdy ho[ inr-auqswihq mihsUs krn Aqy iksy v`loN quhwfy AnuBv ƒ smJ skx dI smr`Qw ’qy S`k krnw sDwrn hY[ Kwx dw ivgwV ivnwSkwrI ho skdw hY[ mn iv`c Awaux vwly v`K-v`K i^AwlW Aqy BwvnwvW kwrx quhwnMU AwswnI nwl prySwnI ho skdI hY[ pr, keI lok huMdy hn jo ies g`l nUM smJdy hn ik qusIN ikho ijhIAW hwlqW iv`coN guzr rhy ho[
3. kuJ smyN qoN quhwfy srIr nUM Bojn nhIN iml irhw[ Kwx dy ivgwV sMbMDI ieh AnykW l`CxW dw kwrx bx skdw hY[ quhwfy srIr ƒ ieh nhIN pqw ik qusIN Bojn ikauN nhIN Kw rhy, Aqy ieh Bu`K dy l`Cx idKw ky pRqIikirAw zwhr krdw hY[ ieMnHW iv`c ^uSk cmVI, vwl JVn vrgy srIrk pRBwv Swml hn[ ieMnHW iv`c icVcVwht jW ifpRYSn dw Aihsws hox ijhy mnoivigAwnk pRBwv vI Swml hn[ jdoN ie`k vwrI qusIN Bu`Ky rihx dy l`CxW dI siQqI iv`c phuµc jWdy ho qW Awpxy Awp TIk hoxw muSikl huµdw hY[
4. ie`ko smyN loV nwloN v`D Kwxw (ibMijMg) jW Kwx qoN bwAd KwDy-pIqy nUM D`ky nwl k`Fxw (prijMg) koeI ibmwrIAW nhIN hn[ ieh ivhwr hn jo bdl skdy hn[ v`D Kwx dy keI kwrx ho skdy hn, ijs iv`c Awhwr-sMjm Aqy iek`ly mihsUs krnw, gu`sw Aqy ADUrypx dw Aihsws Swml hY[ jdoN ibMijMg qoN bwAd prijMg kIqI jWdI hY qW ieh izAwdw gMBIr ho skdw hY Aqy ies kwrx izAwdw bycYnI ho skdI hY[ qusIN bybs Aqy inrwS mihsUs kr skdy ho[ ieh smJxw bhuq mh`qvpUrx hY ik ies iv`c quhwfw koeI ksUr nhIN hY; qusIN ijs qrHW mihsUs krdy ho, ieh ivhwr aus nwl nij`Tx dy FMg hn[
AYnorYksIAw nrvosw Aqy bulIimAw nrvosw qoN pIVqW leI jwxkwrI kelty Kwx dy ivgwV
7
eating disorders
quhwfy pirvwr leI1. jy quhwnMU l`gdw hY ik quhwfy pirvwr iv`c iksy
nUM Kwx sMbMDI ivgwV hY jW ho irhw hY qW pySwvr mdd lYxI mh`qvpUrn hY[ &YmlI fwktr qoN SurU krnw cMgw hY[ jy loV pYNdI hY, qW quhwfw fwktr iksy mwhr fwktr kol mulWkx Aqy ielwj leI is&wrS kr skdw hY[
2. jdoN b`cy dw Bwr Gtdw hY qW pirvwrW ƒ Aksr keI pVwvW iv`coN lµGxw pYNdw hY[ SurU iv`c, auh kuJ Bwr Gtdw vyK skdy hn[ smW bIqx dy nwl aunHW ƒ icµqw, bycYnI, fr Aqy AivSvws hox lgdw hY ik b`cy dw Bwr bhuq G`t igAw hY[ ijµnI jldI ho sky mdd lYxI zrUrI huMdI hY[ lgwqwr Aqy icrkwlIn Awhwr-sMjm dy gµBIr nqIjy ho skdy hn[ ienHW sµkyqW Aqy l`CxW ƒ “Aijhw pVwA nw smJo ijs iv`coN auh Awpxy Awp bwhr Aw jwvygI[” ieh jldI qoN jldI mdd lYx dy sµkyq huµdy hn[
3. jy quhwfI DI jW pu`qr ƒ Kwx dw ivgwV huµdw hY, qW Awpxy Awp ƒ ksUrvwr nw Tihrwau[ pirvwrk msly ivgwV iv`c BUimkw inBw skdy hn pr Awpxy Awp nUM ksUrvwr Tihrwaux dIAW BwvnwvW ishqXwb hox iv`c mdd nhIN krdIAW[ Aqy, Awpxy b`cy ƒ doS nw idE; ies nwl Awpxy Awp bwry aus dIAW jo BwvnwvW hn, aunHW ƒ hor nukswn pu`j skdw hY[ ivAkqI ƒ Kwx dy ivgwV dI sm`isAw qoN v`K krn dI koiSS kro[ ishqXwb hox leI aus dIAW koiSSW dw smrQn krn ’qy iDAwn kyNdirq kro[ jdoN iksy b`cy jW ikSor nUM Kwx dw ivgwV huµdw hY, audoN ieh Aiq zrUrI huMdw hY ik mwpy iek`Ty ho ky kµm krn BwvyN auh v`K hoey jW qlwkSudw hox[
4. pirvwr leI Kwx qoN Asmr`Q Awpxy DI jW pu`qr dw swhmxw krnw bhuq prySwn krn vwlw huMdw hY[ mwXUs, inrwS, gu`sy hoxw, frnw Aqy ksUrvwr mihsUs krnw Awm g`l hY[ jdoN pirvwrk mYNbr ienHW BwvnwvW dw Aihsws krdy hn Aqy ienHW ƒ mµndy hn qW aunHW v`loN mdd ley jwx dI v`D sµBwvnw huµdI hY[ ienHW BwvnwvW bwry iksy ishq sµBwl pySwvr nwl ivcwr-vtWdrw krnw mh`qvpUrn huMdw hY[
5. jy quhwfI DI nUM Kwx dw ivgwV hY, qW qusIN Swied aus ƒ Kwx vwsqy auqswihq krn leI AnykW FMg vrq cu`ky hovogy[ ho skdw hY ik ifnr smyN quhwfI kuV`qx BrI bihs hoeI hovy, qusIN Kwxw Kwx leI aus dIAW imµnqW kIqIAW hox Aqy ie`QoN qk ik DmkwieAw vI hovy[ ieh smJxw mh`qvpUrn hY ik quhwfI b`cI ies g`l krky sihmI hoeI hY ik ikqy aus dw Bwr nw vD jwvy[ aus leI ishqXwbI dI rwh ’qy c`lxw Aqy Kwx dy ivgwV qoN ip`Cw Cufwauxw sOKw nhIN hovygw[ aus nUM ieh ie`k v`fy ^qry vWg mihsUs ho skdw hY Aqy aus leI ies dw mqlb BwrI fr dw swhmxw krnw ho skdw hY[ pr, Awpxy b`cy dI ishqXwbI iv`c mwpy/mwipAW vjoN qusIN ie`k mjbUq BUimkw inBw skdy ho[ ielwj krn vwlI quhwfI tIm Gr iv`c ienHW mu`idAW nwl nij`Tx dy sB qoN vDIAw qrIikAW bwry quhwƒ isKlweI dy skdI hY[
6. keI mwipAW ƒ ies qrHW dy qjribAW iv`coN lµGy hornw mwipAW nwl imlxw shweI lgdw hY[ AwpxI kimaUintI iv`c mwipAW nUM shwrw dyx vwly gru`p iv`c ih`sw lYx jW Aijhw gru`p SurU krn dI sµBwvnw bwry pqw kro[ hwxIAW v`loN kIqI jwx vwlI kwaUNsilµg auplbD ho skdI hY[ ies ikqwbcy dy A^Ir iv`c id`qI sUcI iv`c drj eyjµsIAW qoN SurU kro[
b`icAW Aqy ikSorW iv`c Kwx dy ivgwV
eating disorders
kelty Kwx dy ivgwV
8
quhwfy ivcwr Aqy BwvnwvW Kwx dy ivgwV qoN pIVq ivAkqI dy ivcwr Aqy vqIry Aksr AslIAq qoN dUr huµdy hn, imswl vjoN: • ‘‘jy mYN izAwdw Kwxw SurU kr dyvW qW mYN kwbU
gMvW lvWgI Aqy motI ho jwvWgI[” • “jy mYN pµj pONf hor nw GtwieAw, qW mYN kdy vI
KuS nhIN hovWgI[”• “mYN hmySw ifpRYSn iv`c Aqy iek`lI hovWgI[myrI
hwlq koeI nhIN smJ skdw[”• “mYƒ s`cmu`c koeI vI psµd nhIN krdw[”• “mdd lYx ƒ vwjb Tihrwaux leI mYƒ Kwx dy
ivgwV vwlw sB qoN ibmwr ivAkqI bxnw pYxw hY[”
ijauN ijauN Kwx dw ivgwV v`Ddw hY, iqauN iqauN qusIN Bojn, Kwx, Bwr, bxqr, Awpxy Awp ’qy S`k Aqy bybsI bwry v`D socx l`g jWdy ho[ ies iksm dy ivcwrW dw quhwfy socx dy FMg au~pr fUµGw Asr pY skdw hY[ ieh jwxnw mh`qvpUrn huµdw hY ik ienHW ivcwrW Aqy BwvnwvW ny quhwfy Kwx dy ivgwV iv`c ikvyN vwDw kIqw hY[ ishqXwbI dI pRikirAw dy ih`sy v`joN, qusIN Awpxy bwry socx Aqy mihsUs krn dy hornw qrIikAW bwry is`Kogy[ jy loV pYNdI hY qW Bwr vDwauxw Aqy Kwx nwl sMbMDq Awm qrIky is`Kxy vI mh`qvpUrn hoxgy[
mdd lYxIAijhy ielwj bwry pqw krnw Aihm hY jo quhwƒ suKwlw lgdw hovy Aqy ijs ’qy qusIN ivSvws kr skdy hovoN[ ies Brosy dw ie`k ih`sw Aijhy ishq sµBwl pySwvr nwl rL ky kµm krn ’qy ADwrq hY jo quhwfy AnuBvW ƒ smJdw hovy[ quhwnUM ies Aihsws dI loV hovygI ik qusIN v`K-v`K icµqwvW Aqy iviSAW ’qy iek`Ty kµm kr skdy ho[ ienHW iv`c Bwr vDxw Aqy Bojn bwry pUrv-DwrnwvW Swml hoxgIAW[ Xwd r`Ko ik qusIN aunHW dy ivru`D nhIN ho sgoN, qusIN, quhwfw pirvwr Aqy ielwj pRdwn krn vwlI tIm Kwx dy ivgwV dy ivru`D ho[
AYnorYksIAw nrvosw Aqy bulIimAw nrvosw qoN pIVqW leI jwxkwrI kelty Kwx dy ivgwV
9
eating disorders
ielwj iv`c kI Swml huµdw hY?ishq sµBwl pySwvrW dI ie`k tIm quhwfy ielwj leI izµmyvwr hovygI[ tIm dy swry mYNbr Kwx dy ivgwV qoN pIVq b`icAW Aqy ikSorW dy mulWkx Aqy ielwj krn dw qjrbw r`Kdy hn[ AsIN jwxdy hW ik nOjvwn ivAkqIAW Aqy bwlgW drimAwn Kwx dy ivgwVW iv`c &rk huMdw hY ies leI ies aumr vrg sMbMDI qjrbw bhuq mh`qvpUrn huµdw hY[ hryk b`cy jW nOjvwn ivAkqI dI aumr Aqy zrUrqW Anuswr ielwj dI Xojnw bxweI jWdI hY[ ieh “bwieEsweIkosoSl” mwfl ’qy ADwrq hY[ ies iv`c fwktrI Aqy poSx sMbµDI kwaUNsilµg Swml hovygI[ ie`k fwktr bkwiedw quhwfI srIrk hwlq dI jWc krygw[ ies qoN bwAd quhwfw “&wlo-A`p” (ielwj dI pYrvI) hovygw Aqy quhwfIAW mnoivigAwnk, smwjk, skUlI Aqy rUhwnI loVW v`l iDAwn id`qw jwvygw[ QYrwipst jW kwaUNslr nwl quhwfy Awhmo-swhmxy hox vwly sYSn hoxgy[ keI qrHW dI “sweIkoQYrpI” (mnoivigAwnk ielwj) huµdI hY jo aupXogI ho skdI hY[ ie`k pRkwr dI QYrpI ƒ cognitive-behavioural (boDwqmk-ivhwrk) QYrpI ikhw jWdw hY jo Kwx dy ivgwV dI bulIimAw nrvosw iksm leI kw&I mddgwr swbq hoeI hY[ ieh QYrpI ivcwrW, BwvnwvW Aqy ivhwrW Aqy aunHW ivckwr sbµDW ’qy iDAwn kyNdirq krdI hY[
ieh mh`qvpUrn hY ik pirvwr mwipAW dI kwaUNsilµg, pirvwrk QYrpI, jW ivAwh sMbMDI QYrpI bwry Ku`lHy ivcwr r`Kx[ ienHW QYrpIAW iv`coN ie`k jW v`D QYrpIAW sµBwvq qOr ’qy smu`cI ielwj Xojnw dw kImqI ih`sw hoxgIAW[AYnorYksIAw nrvosw qoN pIVq CotI aumr dy ikSorW leI Family-based QYrpI (pirvwr-ADwrq ielwj) sB qoN vDIAw ielwj hY[ SurU iv`c, ieh mwipAW nUM Bojn Kwx iv`c Awpxy b`cy dI sur`iKAq Aqy sPl Fµg nwl mdd kIqy jwx dy qrIky smJwaux v`l iDAwn kyNdirq krygI[ QYrpI dI ie`k iksm-mltIpl &YmlI fyA QYrpI- iv`c ielwj dy AnykW idnW dOrwn keI pirvwrW dw QYrwipst nwl iek`iTAW imlxw Swml huµdw hY[ ies iv`c keI mhIinAW qk “&wlo-A`p” sYSn vI Swml huMdy hn[
ie`k cµgw QYrwipst XQwrQk hovygw Aqy iksy vI iksm dy QYrpI sYSnW iv`c iksy ’qy vI doS nhIN lgweygw[ ies dI bjwey, QYrwipst sµcwr Aqy g`lbwq dy hW-p`KI qrIikAW bwry pqw lgwaux leI pirvwrW dI mdd krygw[
ishqXwbI dI pRikirAw
Kwx dy ivgwV qoN ishqXwb hox iv`c keI cIzW Xogdwn pwauNdIAW hn[ Awpxy Awp dI dyKBwl Aqy pwlx-poSx krnw is`Kxw ie`k Aihm cIz hY[ imswl leI, fwierI ilKxI, hW-p`KI sunyhy vwlI smgrI pVHnI jW inrol KuSI leI koeI kwrj krnw shwiek ho skdw hY[
ieh smJxw mh`qvpUrn hY ik TIk hox leI smW l`gdw hY[ auqwr-cVHwA Awauxgy[ ishqXwbI joKm lYx dI kdm-dr-kdm pRikirAw hY[ kuJ muSkl smyN hoxgy[ keI vwrI qusIN iQVk skdy ho Aqy ieh Bwv lY skdy ho ik qusIN A`gy nhIN vD rhy[ pr, ieh ishqXwbI dw ie`k ih`sw hY Aqy Asl iv`c ies dw ArQ ho skdw hY ik qusIN A`gy vDx leI Aglw kdm cu`kx leI iqAwr ho rhy ho[
ienHW muSkl GVIAW ƒ Awpxy bwry hor is`Kx dy mOky vjoN dyKxw sB qoN vDIAw huµdw hY[ ieh Xwd r`Ko ik hryk ivAkqI dI ishqXwbI dI pRikirAw Aqy smW-sImw v`KrI huµdI hY Aqy ieh quhwfy Aqy quhwfy pirvwr dIAW ivl`Kx loVW ’qy inrBr krygw[
b`icAW Aqy ikSorW iv`c Kwx dy ivgwV
eating disorders
kelty Kwx dy ivgwV
10
hor vsIly
National Eating Disorders Association (nYSnl eIitµg ifsAwrfr AYsosIeySn)(NEDA)—pyryNt tUlik`twww.nationaleatingdisorders.org/parent-toolkitieh tUlik`t iksy vI Aijhy ivAkqI leI hY jo Kwx dy ivgwVW Aqy ienHW nwl gRsq pirvwrk mYNbr jW dosq dI shwieqw krn dy qrIky bwry hor smJxw cwhuµdw hY[
Bojn shwiek vIifEtinyurl.com/mealsupport-videoieh vIifE Kwx dy ivgwVW qoN pIVq nOjvwnW leI ie`k qrqIb Aqy shwieqw pRdwn krn leI aunHW kwrjnIqIAW ƒ drswauNdI hY ijnHW dI vrqoN pirvwr BojnW qoN pihlW, Bojn dOrwn Aqy Bojn qoN bwAd iv`c kr skdw hY[
ikqwbW• BraveGirlEatingbyHarrietBrown(2010)• HelpyourTeenagerBeatanEatingDisorderbyJamesLock
andDanielLeGrange(2005)• AParent’sGuidetoDefeatingEatingDisorders:Spotting
theStealthBomberandOtherSymbolicApproachesbyAhmedBoachieandKarenJasper(2011)
• FeedingYourAnorexicAdolescentbyClaireNorton(2009)• GoodbyeEd,HelloMebyJenniferSchaefer(2009)
BC Children’s Hospital Family Resource Library—Eating Disorders Bibliography (bI.sI. iclfRnz hspqwl &YmlI rIsors lwiebRyrI—Kwx dy ivgwV bwry pusqk sUcI)www.cw.bc.ca/library/pdf/Eating%20Disorders%20Bibliography%20Sep08.pdf 604-453-8335 (tol &RI:1-800-331-1533)eImyl: [email protected]
hor jwxkwrI leIkYltI mYNtl hYlQ irsors sYNtr 604-875-2084 (tol &RI: 1-800-665-1822) keltymentalhealth.cajW keltyeatingdisorders.ca www.youtube.com/user/KeltyMentalHealth www.keltymentalhealth.ca/blog/tags/71
kYltI mYNtl hYlQ rIsors mwnisk ishq Aqy niSAW dI vrqoN nwl sMbMDq mu`idAW nwl nij`Tx vwly b`icAW, nOjvwnW Aqy pirvwrW leI bI.sI. dw jwxkwrI leI vsIlw hY[ ies qoN ielwvw, sYNtr Kwx dy ivgwVW qoN pIVq hr aumr dy lokW leI vsIly vI pyS krdw hY[ nOjvwnW, mwipAW Aqy Kwx dy ivgwVW nwl jUJx vwly ivAkqIAW leI hwxIAW v`loN kIqI jwx vwlI shwieqw auplbD hY[ hor jwxkwrI leI sYNtr ƒ kwl krn, ie`Qy Awaux jW [email protected] ‘qy eImyl krn leI quhwfw svwgq kIqw jWdw hY[ Kwx dy ivgwVW Aqy mwnisk ishq Aqy niSAW dI vrqoN dy hornw KyqrW bwry is`iKAwqmk vIifE leI Kelty YouTube (kYltI XUUitaUb) cYnl ’qy jwE[leI hmaumr shwieqw auplbD hY[
Jessie’s Legacy Eating Disorders Prevention Program, Family Services of the North Shore (jYsI’z lYgysI eIitµg ifsAwrfrz pRIvYnSn pRogrwm, nwrQ Sor dIAW pirvwrk syvwvW)604-988-5281 AYkstYnSn 204 jW www.familyservices.bc.ca/professionals-a-educators /jessies-legacyjYsIz lYgysI eIitµg ifsAwrfz pRIvYnSn pRogrwm mIfIAw vwc, Awn-lweIn Aqy tYlI&on shwieqw, mwipAW leI mnoivigAwnk-is`iKAw smUh, mwipAW leI eIitµg ifsAwrfrz sport gru`p, BweIvwl Aqy dosq Aqy Awhmo-swhmxy sµKyp kwaUNsilµg muh`eIAw krdw hY[
Looking Glass Foundation for Eating Disorders (luikµg glws &waUNfySn &wr eIitµg ifsAwrfrz)604-904-2226 jW www.lookingglassbc.comaunHW mwipAW, dosqW Aqy ivAkqIAW v`loN kwiem kIqI geI sµsQw ijnHW ny Kwx dy ivgwV qoN pIVq b`cy nwl rihx dw AnuBv hMFwieAw hY[ Kwx dy ivgwVW vwly ikSorW Aqy bwlgW Aqy aunHW dy pirvwr Aqy dosqW leI AwnlweIn shwieqw smUhW dI pySkS kIqI jWdI hY[
National Eating Disorder Information Centre (NEDIC) (nYSnl eIitµg ifsAwrfr ien&wrmySnsYNtr) (AY~n.eI.fI.AweI.sI.) www.nedic.caKwx dy ivgwVW bwry jwxkwrI, vsIly Aqy kYnyfIAn fwierYktrI pRdwn krdw hY, Kwx dy ivgwVW nwl jUJ rhy hr aumr dy lokW dy pirvwr Aqy dosqW leI svY-shwieqw Aqy rokQwm sMbMDI suJwA pyS krdw hY[
eating disorders
it`pxIAW
lyKk bwryfw. mYnly ny Queen’sUniversity (kUeInz XUnIvristI) qoN kilinkl mnoivigAwn iv`c pI.AY~c.fI ifgrI hwsl kIqI, Aqy auh bI.sI. dy b`icAW dy hspqwl iv`c Kwx dy ivgwVW dy Kyqr iv`c 27 swl qoN vI v`D smyN qoN ie`k mnoivigAwnI dy qOr ‘qy kµm krdy Aw rhy hn[ auhUniversityofBritishColumbia (XUnIvristI Aw& ibRitS kolµbIAw) ivKy mnoicikqsk ivBwg iv`c kilinkl AisstYNt pRo&Ysr vI hn[ aunHW ny sµXukq rUp iv`c PerceivedBodyImageScale (pRsIvf bwfI iemyj
skyl ), AOrqW iv`c srIr dI id`K dy mulWkx dw ie`k swDn vI iqAwr kIqw hY, Aqy Kwx dy ivgwV bwry Axigxq vrkSwpW AwXojq kIqIAW hn[ aunHW dy mOjUdw kilinkl kµm iv`c slwh-mSvrw Aqy sweIkoQYrpI Swml hn[ fw. mYnly rijstrf vyt tRynr ieµstRktr, prsnl tRynr Aqy Xogw i&tns ieµstRktr hn[ Kwx dy ivgwVW qoN pIVq mnprcwvkW Aqy ivSyS AQlItW dw ielwj krn, Aqy ies qoN ielwvw sdmy dw ielwj krn iv`c aunHW dI ^ws rucI hY[
ProvincialSpecializedEatingDisordersProgram,BCChildren’sHospital,MentalHealthBuilding,4500OakStreet,Vancouver,BC,V6H3N1 ƒ ilK ky ies pusiqkw dIAW vwDU kwpIAW ^rIdIAW jw skdIAW hn[
lyKk ies pusiqkw dy pihly KrVy bwry AwpxIAW shweI it`pxIAW Aqy suJwvW leI konI konIglIE, Ed.D dw Dµnvwd krnw cwhuµdw hY[