Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    1/96

    Avrupa Birlii Genel Sekreterlii

    AVRUPA BRLTEMEL TERMLER

    SZL(ngilizce-Trke)

    Ankara, Ekim 2003

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    2/96

    ISBN xxx-xx-xxxx-x

    A V R U P A B R L T E M E L T E R M L E R S Z L

    Her Hakk Mahfuzdur.Parayla Satlmaz

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    3/96

    HAZIRLAYANLAR

    N. Hezar TANRISEVERAB Uzman Yardmcs

    e-posta: [email protected]

    Osman DZEL

    AB Uzman Yardmcse-posta: [email protected]

    Bahar UYSALUzman Hukuku

    e-posta: [email protected]

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    4/96

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    5/96

    i

    BALARKEN ...

    Bilindii zere, Avrupa Birliinde ok dillilik (multilingualism) prensibi geerlidir.

    Topluluk resmi dillerine ilikin hkmler ieren Kurucu Antlamalar ve AvrupaTopluluklar Konseyinin 1958 tarih ve 1 sayl Tz hkmleri erevesinde, her trlAvrupa Birlii mevzuat Topluluk dillerinin hepsine evrilmekte ve Avrupa Birlii ResmiGazetesinde yaymlanan tm hukuki metinler hangi dilde olurlarsa olsunlar asl(authentic) kabul edilmektedir.

    Trke, lkemizin Avrupa Birliine katlmndan sonra Topluluun resmidillerinden biri olacak, Avrupa Birlii mevzuat Trke olarak Avrupa Birlii ResmiGazetesinde yaymlanacaktr.

    inde bulunduumuz katlm ncesi srete, Avrupa Birlii Mktesebatnn

    stlenilmesine ilikin almalarn tamamlanmas bakmndan ilgili mevzuatn Trkeyeevrilmesi byk nem arz etmektedir.

    Avrupa Birlii Mktesebatnn evirisine ilikin almalar Genel Sekreterliimizkoordinasyonunda, evirileri talep eden Kamu Kurum / Kurulularmz bnyesindeoluturulan eviri Teknik Komiteleri ile ibirlii ierisinde srdrlmektedir. Sz konusueviriler gerekli kontrollerden getikten sonra Kamu Kurum / Kurulularmznkullanmna alacaktr.

    eviri almalarna balanmadan nce, evirilerde terminoloji birliininsalanmas amacyla bir terminoloji szl hazrlanmasnn yerinde olacadnlm, Genel Sekrerliimizin ilgili birimlerinin katklaryla Avrupa Birlii temelterimlerine karlk gelen 2600 civarnda kavram ieren bir szlk hazrlanmtr.

    Szln hazrlanmas srasnda bata ktisadi Kalknma Vakf tarafndanhazrlanan Avrupa Topluluu Temel Hukuki Terimleri Szl (1987) ve AvrupaBirlii - Trkiye Kavramlar Szl (1999), Aye CEYHAN tarafndan hazrlanan Avrupa Topluluu Terimleri Szl (1991), AT Komisyonu Trkiye Temsilciliitarafndan hazrlanan Avrupa Topluluu Szl (1984), Trk Hukuk Kurumutarafndan hazrlanan Trk Hukuk Lugat (1998), Mustafa OVACIKn Trke -ngilizce, ngilizce - Trke Hukuk Szl (1999), Pars TULACInn ngilizce-Trke

    Ekonomi ve Hukuk Terimleri Szl (2002) olmak zere pekok kaynaktanyararlanlmtr. Oluturulan szlk Genel Sekreterliimiz Genel Sekreter YardmcsMustafa DNMEZ bakanlnda Tercme Koordinasyon Birimi alanlarndanoluturulan bir heyet tarafndan gzden geirilmi ve Avrupa Birlii Hukuku alanndaalan akademisyenlerin grne sunularak basma hazr hale getirilmitir. Szlk,eviri sreci iinde eklenecek yeni kavramlarla, sizlerin ilave ve dzeltmelerinizlezenginletirilecek ve gncelletirilecektir.

    Szlkte, kavramlarn karlklar verilirken, ana kavramlar koyu renkte, anakavramlarla ilgili ibareler normal renkte verilmitir. Ayn anlama gelen fakat kkfarkllklar ieren Trke karlklar virglle, farkl anlama gelen karklklar ise noktal

    virglle ayrlm, ayrca ayn kavramn yeni ve eski dildeki karlklar / ilegsterilmitir. Genelde kartrlan ngilizce kavramlar toplu olarak bir kutu iinde

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    6/96

    ii

    verilmek suretiyle bu kavramlarn Trkeye evirileri esnasnda yeknesaklnsalanmas amalanmtr.

    lkemiz ile Avrupa Birlii arasnda nmzdeki dnemde balamas ngrlenmzakereler balamnda Trk mevzuatnn ngilizceye evirisi de gndemde

    olduundan bu evirilerde tutarll salamak bakmndan benzerekilde bir Trke -ngilizce Avrupa Birlii Temel Terimler Szl de hazrlanmaktadr. Sz konususzlk en ksa srede bitirilerek istifadenize sunulacaktr.

    Avrupa Birlii Mktesebatnn evirilerinin tutarll ve kavramlarn yeknesaklbakmndan ok nemli olduunu dndmz ve sizinle paylamaktan mutlulukduyduumuz szl titizlikle inceleyen Ankara niversitesi Hukuk Fakltesi retimyesi Prof. Dr. Sn.Turul ARATa, deerli katklar iin yrekten teekkr ederiz.

    Szle ilikin her trl nerinizi [email protected] adresine gndermeniz bizimutlu edecektir.

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    7/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    1

    A

    to abolish kaldrmak, lavetmek

    abolition of obstacles to freedom of

    movement

    dolam zgrln/serbestisini

    kstlayan engellerin kaldrlmasabolition of restrictions kstlamalarn kaldrlmas

    to abolish customs duties gmrk vergilerini kaldrmak

    abolish: lavetmek, kaldrmak (bir sistemi veya uygulamay)amend: tadil etmek (bireyi iyiletirmek, slah etmek veya

    daha doru ve eksiksiz halegetirmek amacyla)annul: iptal etmek (seim), feshetmek (szleme)annulment: iptal (evlilik veya kontratn btn sonularyla iptal

    edilmesi)cancel: iptal etmek (belge, organizasyon, politika, bor)dissolve: feshetmek (kurum, kurulu, meclis)nullify: hkmsz klmak (hukuki bir karar veya usul)postpone: tehir etmek, ertelemek (bir faaliyeti)repeal: yrrlkten kaldrmak (yasal/idari dzenleme)suspend: askya almak

    absence yokluk, bulunmay, gyap; gaiblik

    absence of an opinion gr yokluu

    absence of customs protection gmrk korumasnn yokluu

    abstain kanma; ekimser kalma

    member states shall abstain from ... ye devletler ..den kanrlar

    to abstain from any measure her trl tedbirden kanmak

    abuse ktye kullanma, istismar etme, ktmuamelede bulunma

    abuse of dominant position hakim durumun ktye kullanlmas

    abstention ekimserlik

    acceptance kabulacceptance of appointment grevin kabul edilmesi

    access giri/girme, katlma; eriim

    right of access girme hakk, katlma hakk; eriim hakk

    accession katlm

    accession criteria katlm kriteri

    Accession Partnership Katlm Ortakl (Belgesi)

    application for accession katlm bavurusu

    conditions of accession katlm artlar

    instrument of accession katlm belgesi

    pre-accesion aid katlm ncesi yardm

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    8/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    2

    pre-accession strategy katlm ncesi stratejisi

    accommodation konaklama

    accommodation facility konaklama imknlar

    accord mutabakat; raz olma; anlama; uygunluk

    accorded advantages tannan avantajlar

    by common accord ortak rzayla, ortak mutabakatla

    in accordance with uygun olarak, uyarnca

    to accord advantages avantaj tanmak

    to alter in accordance with the provisions setout below

    aada yer alan hkmler uyarncadeitirmek

    account hesap

    account being taken tutulmakta olan hesap

    accounting muhasebe

    accounting officer sayman

    clearance of accounts hesaplarn ibras

    closure of accounts hesaplarn kapanmas

    current account balance cari ilemler dengesi

    current accounts cari ilemler

    European Unit of Account Avrupa Hesap Birimi

    Farm Accounting Data Network (FADN) iftlik Muhasebe Veri A

    government accountant sayman

    operating accounts iletme hesaplar, faaliyet hesabprofit and loss account kar zarar hesab

    accreditation akreditasyon

    International Accreditation Forum (IAF) Uluslararas Akreditasyon Forumu

    International Laboratory AccreditationCooperation (ILAC)

    Uluslararas Laboratuvar Akreditasyon birliirgt

    to accrue tahakkuk etmek; oalmak, birikmek;eklenmek

    customs duties accrued on the product mala tahakkuk eden gmrk vergisi

    Acquis Communautaire Topluluk Mktesebatacquisition iktisap, kazanm, devralma

    acquisition of shares hisse iktisab

    acquittal beraat, aklanma; ibra

    act hareket, fiil/eylem; ilem; belge; kanun/yasa

    act declared void hkmsz ilan edilen tasarruf/ilem

    act of the Council (Council act) Konsey tasarrufu/ilemi

    contested act itiraz edilen tasarruf/ilem

    failure to act hareketsizlik, ilemden kanma

    original acts asl belgeler, temel ilemler

    Single European Act (SEA) Avrupa Tek Senedi

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    9/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    3

    to fail to act hareketsiz kalmak, savsaklamak

    to review the legality of acts of the Council Konsey tasarruflarnn/ilemlerinin hukukauygunluunu denetlemek

    action eylem;dava; davran;tutum

    action for compensation tazminat davas

    action for failure to act hareketsizlik/eylemsizlik davas

    action programme eylem program

    concerted action uyumlu eylem

    food safety action plan gda gvenlii eylem plan

    improper action aykr davran, uygunsuz davran

    joint action ortak eylem

    to bring an action (before the court) dava amak

    to bring an action for an infringement ihlal nedeniyle dava amak

    to proceed by common action ortak tutum izlemek

    activity faaliyet/etkinlik

    branch of activity faaliyet dal

    categories of economic activity ekonomik faaliyet kategorileri

    level of activity faaliyet seviyesi; i hacmi

    active: faal/etkinactivity: faaliyet/etkinlik

    effective: etkili/messireffectiveness: etkililikefficiency: etkililik/messiriyetefficient: etkili/messirproductive: verimli

    adaptation uyarlama

    add katma, ekleme, ilave

    added value katma deer

    Additional Protocol Katma Protokol

    additive katk maddesi

    address adres

    to address hitap etmek, yneltmek

    this decision is addressed to the MemberStates

    bu karar ye Devletlere yneliktir

    to adopt kabul etmek, kabul karar vermek;kanunlatrmak (meclis); evlat edinmek

    adoption kabul etme, kanunlatrma, evlat edinme

    has adopted this regulation ibu tz kabul etmitir

    hereby adopts this resolution ibu ilke kararn kabul etmitir

    when member states adopt these measures ye devlet bu nlemleri kabul ettiinde

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    10/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    4

    adaptation: uyarlamaadoption: kabul etmealignment: uyum/ uyumlatrmaapproximation: yaknlatrmaharmonisation: uyum/ uyumlatrmaincorporation: derc etmetransposition: aktarm

    to administer ynetmek/idare etmek

    administrative arrangements idari dzenlemeler

    administrative reform idari reform

    Common Transit and Single Administrative

    Document (SAD)

    Ortak Transit ve Tek dari Belge

    Single Administrative Document Tek dari Belge

    admission kabul; izin, giri; kabul izni; itiraf, ikrar

    readmission geri kabul

    temporary admission geici kabul

    adulteration tai, aldatma, kandrma

    advantage fayda,yarar,avantaj

    accorded advantages tannan avantajlar

    mutual advantage karlkl yarar

    to accord advantages avantaj tanmak

    to cause a disadvantage bir zarara sebep olmak, sakncal bir durumameydan vermek

    to involve an advantage bir avantaj iermek

    advertisement reklm

    board of advertisement reklam kurulu

    commercial advertisement ticar reklm

    misleading advertisement aldatc reklm

    secret advertisement gizli reklmagency kurum; ajans; daire; birim

    European Agency for the Evaluation ofMedicinal Products (EMEA)

    Avrupa Tbbi rnler Deerlendirme Ajans

    European Agency for Safety and Health AtWork (EU-OSHA)

    Avrupa Sal ve Gvenlii Ajans

    European Environment Agency Avrupa evre Ajans

    European Productivity Agency Avrupa Verimlilik Ajans

    European Space Agency (ESA) Avrupa Uzay Ajans

    paying agency deme kuruluuspecialised agency uzmanlam kurum

    to agree anlamak, mutabakata varmak; kararlatrmak

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    11/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    5

    has agreed as follows aadaki gibi anlamtr

    have agreed on the following provisions (inconvention)

    aadaki hkmler zerinde anlamtr(uluslararas szlemelerde)

    agreement anlama

    association agreements ortakl

    k anlamalar

    agreement on pre-shipment inspection sevkiyat ncesi kontrole ilikin anlama

    categories of agreements anlama kategorileri

    EC-Turkey Association Agreement AT-Trkiye Ortaklk Anlamas

    energy sales and treasury guaranteeagreements

    enerji sat ve hazine garantisi anlamalar

    exclusive distribution agreements tek elden datm anlamalar

    exclusive purchasing agreements tek elden satn alma anlamalar

    franchise agreements franchising anlamalar

    free trade agreement serbest ticaret anlamasGeneral Agreement on Tariffs and Trade(GATT)

    Gmrk Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlamas

    inter-enterprise agreement irketler aras anlama

    Interim Agreement (1973) Geici Anlama

    notification of inter-enterprise agreement irketler aras/teebbsler aras/firmalar arasanlamaya ilikin bildirim/ihbar/tebli

    Partial European Agreements Avrupa Ksmi Anlamalar

    plurilateral agreements oklu anlamalar

    proposed agreement nerilen anlamapublic service concession agreements kamu hizmeti imtiyaz anlamalar

    Schengen Agreement Schengen Anlamas

    specialisation agreement uzmanlk anlamas

    to conclude an agreement anlama yapmak

    to renew agreements anlamalar yenilemek

    agriculture tarm

    agricultural and forestry tractors tarm ve ormanclkta kullanlan tekerleklitraktrler

    agricultural combat research institutes zirai mcadele ve aratrma enstitleri

    agricultural currency unit tarm hesap birimi

    agricultural markets tarmsal piyasalar

    agricultural prices tarm fiyatlar

    agricultural quarantine directorates zirai karantina mdrlkleri

    agriculture sales co-operatives tarm sat kooperatifleri

    Committee of Agricultural Organisations in theEuropean Community

    Avrupa Topluluu Tarmsal KurulularKomitesi

    Common Agricultural Policy Ortak Tarm Politikas

    common organisation of agricultural markets ortak tarm piyasalar dzeni

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    12/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    6

    European Agricultural Guidance andGuarantee Fund (FEOGA, EAGGF)

    Avrupa Tarmsal Ynlendirme ve GarantiFonu

    interventions on the agricultural market tarm piyasasna mdahaleler

    processed agricultural goods ilenmi tarm rnleri

    aid yard

    mcategories of aid yardm kategorileri

    state aids devlet yardmlar

    to provide non-repayable aid geri demesi olmayan yardm salamak

    air hava

    air pollution measurement vehicle hava kirlilii lm arac

    air transport hava tamacl

    alignment uyum/ uyumlatrma

    to allocate tahsis etmek, datmak, pay etmek

    allocated appropriation tahsis edilen denek

    allocation tahsisat, datm

    allocation of funds fon tahsisat, fon tahsisi

    allowance tahsisat, denek,aylk balama,istihkak,tahsis

    annual allowance yllk denek

    family allowance aile yardm

    amendment dei(tir)me/ tadil

    amendment of a provision bir hkmde deiiklik

    amendment to a treaty antlamada deiiklik yaplmas

    amount miktar; tutar, mebla

    amount of a compensation tazminat tutar

    amounts devoted to carrying out theprogramme

    programn gerekletirilmesi iin ayrlanmiktar

    compensatory amount telfi edici tutar

    correction amount dzeltici tutar

    minimal amount asgari tutar

    up to the amount of their share of capital kendi sermaye paylarna den miktarnakadar

    analysis zmleme/tahlil/ analiz

    methods of sampling and analysis numune alma ve tahlil yntemleri

    animal hayvan

    animal health hayvan sal

    animal health and surveillance hayvan sal ve zabtas

    animal health certificate hayvan sal sertifikas

    animal husbandry hayvanclk

    animal identification code hayvan tanmlama kodu

    animal identification system hayvan kimlik sistemi

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    13/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    7

    animal passport hayvan pasaportu

    animal waste hayvansal atk

    animal welfare Hayvan refah

    domestic animals yerli hayvanlar, evcil hayvanlar

    epidemic animal diseases salgn hayvan hastalklar

    rearing animals yetitirme amal hayvanlar

    to announce duyurmak/ilan etmek

    commercial announcement ticar iln

    to annul iptal etmek

    anxious to (in resolutions) arzu ederek; isteyerek

    appliance alet

    appliances burning gaseous fuels gaz yakan aletler

    gas appliances gaz yakan aletlerhousehold appliances ev aletleri

    lifting and mechanical handling appliances kaldrma ve mekanik tama aralar

    application uygulama, tatbik etme; bavuru

    application of procedures usuln uygulanmas

    application of the "polluter pays" principle "kirleten der" ilkesinin uygulanmas

    scope of application uygulama alan

    to apply uygulamak; bavurmak

    to apply (make) a reduction indirim uygulamak (yapmak)

    to apply in its entirety btnyle uygulamak

    it shall apply from ... to ... .. den ... e kadar uygulamada kalr

    appointment tayin; grevlendirme; ata(n)ma

    acceptance of appointment grevin kabul edilmesi

    appropriate uygun/mnasip

    to appropriate ayrmak (denek)/tahsis etmek

    appropriate supervision uygun denetim

    where appropriate uygun olduu hallerde

    appropriations gider, sarf; tasarruf; denekappropriation denek

    appropriations deme emri verilen krediler

    to approve onaylamak/tasdik etmek, uygun bulmak/tasvipetmek; kabul etmek

    approving .. (in recommendations) onaylayarak, tasvip ederek (tavsiyekararlarnda)

    approves onaylar, uygun bulur/tasvip eder

    prior approval n onay

    type approval laboratory tip onay laboratuvarunanimous approval oybirlii ile onay, oybirlii ile uygun bulma

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    14/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    8

    approval: onay / tasdik / tasvipassent: uygun gr/muvafakatendorsement: tasdik/dorulama; onaylamaratification: onay (uluslararas an(t)lamalarda)

    approximation yakla(tr)ma

    approximation of legislation mevzuatn yaklatrlmas

    arbitration tahkim, hakemlik

    arbitration procedure tahkim usul

    arbitration clause tahkim hkm, tahkim art, tahkim klozu

    arbitration committee tahkim komitesi

    arbitration committee for consumer problems tketici sorunlar hakem heyeti

    award (decision) of an arbitration board hakem heyeti karar

    grant of licences by arbitration tahkim yolu ile lisans verilmesi

    international arbitration uluslararas tahkim

    pre-court settlement body (arbitration) mahkeme ncesi zm organ

    aquaculture su rnleri yetitiricilii/akuakltr

    area alan, blge

    free trade area serbest ticaret blgesi

    specially protected environment area zel evre koruma alan

    under-developed area az gelimi blgelerwildlife protection area yaban hayat koruma alan

    arrangement dzenleme/tanzim

    administrative arrangements idari dzenlemeler

    arrangements having similar effect e etkili dzenlemeler

    customs arrangement gmrk dzenlemesi

    duty relief arrangement gmrk muafiyeti dzenlemesi

    exchange arrangement kambiyo rejimi

    land arrangement arazi dzenlemesi

    legal arrangement yasal dzenleme, hukuki dzenleme

    Multi-Fibre Agreement (MFA) ok Elyafllar Anlamas

    art sanat, zanaat

    artisan kk sanatkr

    article madde; eya; para

    in particular article(s) ... thereof zellikle ilgili .... nin ... numaral maddelerini

    sole article tek madde

    assent rza; uygun bulma, muvafakat

    assent of the European Parliament Avrupa Parlamentosunun uygunluk grassent of the authorities yetkili makamlarin uygun grmesi, rzas

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    15/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    9

    assent procedure muvafakat usul

    assets varlklar, deerler,kymetler; alacaklar, aktifler

    cultural assets kltrel varlklar

    natural assets doal varlklar

    assessment deerle(ndir)me; keif ve takdir etmeconformity assessment uygunluk deerlendirmesi

    conformity assesment procedure uygunluk deerlendirme prosedr

    environmental impact assessment evresel etki deerlendirmesi

    mode of assessment deerlendirme usulleri

    risk assessment systems risk deerlendirme sistemleri

    to assign ayrmak, tahsis/tayin etmek; devretmek;havale etmek; temlik etmek; terk etmek; feraetmek (mal); ciro etmek (senet)

    tasks assigned to it by the commission komisyon tarafndan kendisine verilengrevler

    to assign tasks to the commission komisyonu grevlendirmek

    assistance yardm,destek, iane, muavenet

    mutual assistance karlkl yardm

    Technical Assistance Information ExchangeOffice (TAIEX)

    Teknik Yardm ve Bilgi Deiim Ofisi

    association ortaklk; birlik; dernek

    associated member ortak ye

    associated state ortak devletassociation agreements ortaklk anlamalar

    EC-Turkey Association Committee AT - Trkiye Ortaklk Komitesi

    EC-Turkey Association Council AT - Trkiye Ortaklk Konseyi

    association institutions ortaklk kurumlar

    EC-Turkey Association Agreement AT-Trkiye Ortaklk Anlamas

    European Association of Teachers Avrupa retmenler Birlii

    European Free Trade Association (EFTA) Avrupa Serbest Ticaret Birlii

    European Venture-Capital Association(EVCA)

    Avrupa Risk Sermayesi Birlii

    purpose of association ortakln gayesi

    right of association dernek kurma hakk

    to form associations ortaklklar kurmak, dernek kurmak

    association: ortaklk ; dernekcooperation: ibirliijoint: karma, ortakmembership: yelik

    partnership: ortaklk (birlikte alan iki veya daha fazla birey, rgt, kurulu, lke arasnda)

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    16/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    10

    asylum iltica, snma

    asylum seeker snmac

    atom atom

    European Atomic Energy Community (EAEC-

    EURATOM)

    Avrupa Atom Enerjisi Topluluu

    Treaty Establishing the European AtomicEnergy Community

    Avrupa Atom Enerjisi Topluluunu KuranAntlama

    to attain erimek, elde etmek; kazanmak

    attainment of the objectives amalara ulalmas

    to attain its objectives amalarna ulamak

    attorneyship avukatlk

    audiovisual grsel-iitsel

    audit murakabe, muhasebe denetimi

    audit on records kaytlarn denetimiauditor deneti, murakp

    compliance audit uygunluk denetimi

    the european court of auditors avrupa saytay

    ex post financial audit body harcama sonras denetim yapan birim

    ex-post external audit harcama sonras d mali denetim

    ex-post internal audit harcama sonras i mali denetim

    performance audit performans denetimi

    risk audit risk denetimi

    author yazar, mellif

    author's royalties yazarlk haklar

    authority otorite, kurum; makam; yetkili; salhiyet

    assent of the authorities yetkili makamlarn uygun grmesi, rzas,muvafakat, icazeti, cevap vermesi

    competent authorities in member states ye devletlerdeki yetkili makamlar

    high authority yksek otorite

    national authority ulusal makam

    official authorities resmi mercilerregional or local authorities blgesel ya da yerel ynetimler

    authorization yetki verme/salahiyet, izin

    authorized dealers in foreign exchange dviz ilemleri yapma yetkisi alm kii veyakurumlar

    authorizing officer ita amiri

    exchange authorization kambiyo izni

    investment authorization yatrm izni

    preliminary authorization n izin (topluluk mevzuatndan sreli

    muafiyet)prior authorization n izin

    to revoke an authorization bir izni yrrlkten kaldrmak, izni geri almak

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    17/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    11

    autonomy zerklik

    autonomous arrangements otonom dzenlemeler

    autonomous tariff otonom tarife

    to have financial autonomy mali zerklie sahip olmak

    award karar, hakem/tahkim karar

    award of an arbitration board tahkim kurulu karar

    aware (in resolutions) farknda olarak

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    18/96

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    19/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    13

    account experts board hesap uzmanlar kurulu

    award of an arbitration board tahkim kurulu karar

    Board of Directors of the Bank Banka Ynetim Kurulu

    Board of Governors of the Bank Banka Guvernrler Kurulu

    decision of an arbitration board tahkim kurulu karar

    body birim, organ, kurulu; kurum

    competent body yetkili organ, yetkili birim

    notified body onaylanm kurulu

    pre-court settlement body (arbitration) yarglama/duruma ncesi zm organ(tahkim)

    status of a body bir kurumun stats, bir organn stats

    to resign as a body toplu olarak istifa etmek

    border snr, hudut

    border inspection post snr kontrol noktas

    brand marka; cins; eit

    brand name marka ad

    bribery rvet

    bribery: rvetcorruption: yolsuzlukcounterfeit: taklit, sahtefraud: sahtekrlk, dolandrclk

    to bring an action (before the court) dava amak

    budget bte

    draft budget bte tasla

    extra budgetary fund bte d fon

    burden yk, klfet

    burden-sharing klfet paylam, masraf paylam

    cadastre kadastro

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    20/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    14

    C

    calibration kalibrasyon

    in camera kapal(gizli) oturum

    to cancel iptal etmek

    unilateral cancellation tek tarafl fesih

    capacity kapasite, yetenek; ehliyet, yetki; sfat; hacim;istiap haddi

    capacity decrease kapasite indirimi

    capacity utilisation kapasite kullanm

    competitive capacity rekabet gc

    in one's personal capacity kiisel yetkisiyle, kiisel yetkisine dayanarak

    installed capacity kurulu g

    telephone switchboard capacity telefon santral kapasitesi

    capital sermaye; fon; anapara

    capital goods yatrm mallar, sermaye mallar

    capital increase sermaye artrm

    contributions to the capital sermayeye katlm, sermayeye itirak

    fixed capital sabit sermaye

    invested capital yatrma dntrlm sermaye

    liberalisation of movement of capital sermaye dolamnn serbestletirilmesi

    paid-up capital denmi sermayeregistered capital kaytl sermaye

    risk capital risk sermayesi

    seed capital ekirdek/balang sermayesi

    up to the amount of their share of capital kendi sermaye paylarna den miktarnakadar

    venture capital risk sermayesi

    carnet karne

    case durum/vaziyet, hal; mesele; vaka, hadise/olay

    as the case may be duruma gre, halin icabna gre

    case of infringement ihlal durumu, ihlal hali

    case-law of the european court of justice avrupa topluluklar adalet divan itihad

    in case of urgency acil durumda

    to investigate a case bir durumu soruturmak, bir davay tahkiketmek

    cash nakit, para, efektif

    cash flow table nakit akm tablosu

    in cash or in kind ayni veya nakdi olarak

    modified cash system uyarlanm nakit esas

    to cause neden olmak, sebebiyet vermek

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    21/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    15

    to cause a damage zarar vermek

    to cause a disadvantage bir zarara sebep olmak, olumsuz durumasokmak, sorunlara neden olmak

    to subject the correspondence to censorship haberlemeyi sansre tbi tutmak

    to censure tenkit etmek, eletirmek; k

    namakmotion of censure gensoru, gvensizlik nergesi

    to table a motion of censure gensoru nergesi vermek

    centre merkez

    Euro-Info Centres Avrupa Bilgi Merkezleri

    European Monitoring Centre on Racism andXenophobia (EUMC)

    Avrupa Irklk ve Yabanc Dmanlnzleme Merkezi

    innovation relay centres yenilik aktarm merkezleri

    cereals tahl, hububat

    certificate sertifika, vesika, belge; ahadetnameA.TR movement certificates A.TR dolam belgeleri

    certificate of origin mene ahadetnamesi

    certified councillorship yeminli mali mavirlik

    certified copy onayl nsha

    certificate of warranty garanti belgesi

    European Organization for Testing andCertification (EOTC)

    Avrupa Test ve Belgelendirme rgt

    laboratory certification laboratuvar belgelendirmesi

    testing, certification and inspection institutions test, belgelendirme ve muayene kurulular

    cessation durma; ara verme

    cessation of joint control ortak denetimin sona erdirilmesi

    chapter blm, fasl

    article: maddechapter: blm,faslparagraph: fkra , paragrafsubparagraph: bent

    title: balk

    charge masraf; cret; vergi; gider; har; resim

    assembly charges montaj masraflar

    countervailing charges in respect of imports ithalata konan telfi edici vergiler

    repair charges onarm masraflar, tamir giderleri

    storage charges depolama masraflar

    transit charges transit gei vergileri

    to choose by lot kura yoluyla semek

    circulation devir; dolam

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    22/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    16

    free circulation serbest dolam

    goods in free circulation serbest dolamdaki mallar

    civil vatandalara ait, sivil, medeni

    civil employment sivil istihdam

    civil engineering inaat mhendislii

    civil law medeni hukuk

    civil liability hukuki sorumluluk

    civil protection sivil savunma (afetlere kar)

    civil servant memur

    European Community civil servants Avrupa Topluluu memurlar

    explosive for civil use sivil amal patlayclar

    rules of civil procedure medeni usul hukuku kurallar

    claim iddia; talep; alacak hakk

    to claim iddia etmek; talep etmek, istemek

    claim for damages tazminat talebi

    to claim a compensation tazminat istemek

    clearance gmrk makbuzu; gmrkleme; tasfiye; takas

    customs clearance gmrkleme

    negative clearance menfi tespit

    climate iklim

    climate change iklim deiiklii

    cluster kme

    coal Kmr

    coal site kmr sahas

    European Coal and Steel Community (ECSC) Avrupa Kmr ve elik Topluluu

    code kanun/yasa, kod

    code of conduct davran kurallar

    code of good practice iyi uygulama kodu

    co-decision ortak karar

    co-decision procedure ortak karar usulco-finance ortak finansman

    cohesion uyum

    economic and social cohesion ekonomik ve sosyal uyum

    cohesion fund uyum fonu

    collective ortak; toplu

    collective bargaining toplu szleme

    collective defence kollektif savunma

    commandite komandit irket

    commerce ticaret

    commercial announcement ticar ilan

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    23/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    17

    commercial property ticar mlkiyet

    commercial usage ticar teaml

    normal bona fide commercial practice iyiniyetli ticar uygulama

    commission komisyon; komisyoncu/arac creti

    banking commissions bankaclk komisyonlar

    commission on guarantees garanti komisyonlar

    commissions of the European Parliament Avrupa Parlamentosunun komisyonlar

    joint commission (committee) karma komisyon (komite)

    EC-Turkey Joint Parliamentary Commission AT-Trkiye Karma Parlamento Komisyonu

    member of the commission komisyon yesi

    Commission Komisyon

    Commission Decision Komisyon Karar

    Commission Directive Komisyon DirektifiCommission proposal Komisyon tasars

    Commission Recommendation Komisyon Tavsiye Karar

    Commission Regulation Komisyon Tz

    Commissioner Komisyon yesi (Komiser)

    European Commission Avrupa Komisyonu

    President of the European Commission Avrupa Komisyonu Bakan

    should the Commission find Komisyon ... saptarsa

    Commitment taahht/yklenme; vaat

    commitment of expenditures giderlerin taahhd

    long-term commitments uzun vadeli taahhtler

    committee komite, heyet

    advisory committee istiari komite, danma komitesi

    advisory commitee on restrictive practicesand dominant positions

    snrlayc uygulamalar ve hakim durumlardanma kurulu

    arbitration committee tahkim komitesi

    arbitration committee for consumer problems tketici sorunlar hakem heyeti

    association committee ortaklk komitesi

    conciliation committee uzlatrma komitesi

    Committee of Permanent Representatives(COREPER)

    Daimi Temsilciler Komitesi

    Committee of the Regions Blgeler Komitesi

    consultative committee danma/istiare komitesi

    European Economic and Social Committee Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi

    economic study committee ekonomik incelemeler komitesi

    EC-Turkey Joint Parliamentary Committee AT-Trkiye Karma Parlamento Komisyonu

    European Standardization Committee (CEN) Avrupa Standartlar KomitesiEuropean Electro-Technical StandardizationCommittee (CENELEC)

    Avrupa Elektroteknik StandardizasyonKomitesi

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    24/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    18

    subcommittee alt komite

    to constitute the committee komiteyi oluturmak

    to set up a committee komite kurmak

    common ortak

    Common Agricultural Policy Ortak Tarm Politikas

    Council Common Position Konsey Ortak Tutumu

    common attitude ortak tavr

    Common Customs Tariff (CCT) Ortak Gmrk Tarifesi

    Common Customs Tariff Nomenclature Ortak Gmrk Tarife Nomenklatr

    Common Fisheries Policy (CFP) Ortak Balklk Politikas

    Common Foreign and Security Policy (CFSP) Ortak D ve Gvenlik Politikas

    Common Security and Defence Policy(CSDP)

    Ortak Gvenlik ve Savunma Politikas

    common market ortak pazar

    common market organisations ortak piyasa dzenleri

    common policies ortak politikalar

    Common Commercial Policy Ortak Ticaret Politikas

    Common Transit and Single AdministrativeDocument (SAD)

    Ortak Transit ve Tek dari Belge

    Common Transport Policy Ortak Tamaclk Politikas

    Common Position Ortak Tutum

    to proceed by common action ortak bir davran izlemek

    communication bildirim; iletiim; tebli; haber

    communiqu tebli

    communication to the parties taraflara tebli etme,bildirme

    member states shall communicate to thecommission their laws, regulations andadministrative provisions with regard to theapplication of this directive

    ye devletler bu direktifin uygulanmasyla ilgilikanun, tzk ve idari dzenlemelerinikomisyona bildirirler

    community topluluk

    Community acts Topluluk tasarruflar/ilemleri

    Community formularies Topluluk formlar

    Community initiative Topluluk inisiyatifi

    Community instructions Topluluk talimatlar

    Community instruments Topluluk aralar

    Community law Topluluk hukuku

    Community legislation Topluluk mevzuat

    Community Plant Variety Office (CPVO) Topluluk Bitki eitleri Ofisi

    Community rules Topluluk kurallar

    decision-making procedure of the EuropeanCommunity Avrupa Topluluu karar alma usul

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    25/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    19

    European Atomic Energy Community (EAEC-EURATOM)

    Avrupa Atom Enerjisi Topluluu

    European Coal and Steel Community (ECSC) Avrupa Kmr ve elik Topluluu

    European Community (EC) Avrupa Topluluu

    European Community civil servants Avrupa Topluluu memurlar

    European Community funds Avrupa Topluluu fonlar

    European Community Humanitarian Office(ECHO)

    Avrupa Topluluu nsani Yardm Ofisi

    European Community institutions Avrupa Topluluu kurumlar

    European Community law Avrupa Topluluu hukuku

    European Community of ConsumerCooperatives (EURO-COOP)

    Avrupa Tketici Kooperatifleri Topluluu

    European Community presidency Avrupa Topluluu dnem bakanl

    European Community Statistical Office(EUROSTAT)

    Avrupa Topluluu statistik Ofisi

    European Economic Community (EEC) Avrupa Ekonomik Topluluu

    European Defence Community (EDC) Avrupa Savunma Topluluu

    general standard of economic activities ekonomik faliyetlerin genel snflandrlmas

    Official Journal of the European Communities Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesi

    Programme of Community aid to the countriesof Central and Eastern Europe (PHARE)

    Orta ve Dou Avrupa lkelerine ToplulukYardm Program

    to safeguard the interests of the Community Topluluk karlarnn korunmas

    Treaty Establishing the European AtomicEnergy Community

    Avrupa Atom Enerjisi Topluluunu KuranAntlama

    Treaty Establishing the European Coal andSteel Community

    Avrupa Kmr ve elik Topluluunu KuranAntlama

    Treaty Establishing the European EconomicCommunity

    Avrupa Ekonomik Topluluunu KuranAntlama

    Union of Industries of the EuropeanCommunity

    Avrupa Topluluu Sanayileri Birlii

    company irket

    company law irketler hukuku

    joint stock company anonimirketlimited liability companies limited irket

    local distribution company yerel datm irketi

    parent company ana firma

    profit-making company (firm) kr eden irket

    transfer of the seat of a company or firm birirketin veya firmann merkezinin yerdeitirmesi

    unlimited company (general partnership) ahs irketi (adi irket)

    compensation tazminat, telfi

    action for compensation tazminat davasamount of a compensation tazminatn tutar

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    26/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    20

    compensation for damage zararn tazmini

    compensatory amount telfi edici tutar

    compensatory indemnity telfi edici tazminat

    compensatory levy telfi edici vergi

    to claim a compensation tazminat istemek

    competence salahiyet/yetki; ustalk, yeterlik

    competent body yetkili organ/birim, yetkili kurulu

    general competence genel yetki

    competition rekabet

    actual competitor fiili rakip

    competition authority rekabet kurumu

    competing industries rakip sanayiler

    competing undertaking rakip teebbsler/firmalarcompetition policy rekabet politikas

    competitiveness rekabet edebilirlik

    conditions of competition rekabet koullar

    perfect competition tam rekabet

    rules on competition rekabet kurallar

    unfair competition haksz rekabet

    unfair competitive practices haksz rekabet uygulamalar

    compilation derleme

    complementary tamamlayc/btnleyici

    complementary social security scheme tamamlayc sosyal gvenlik sistemi

    component unsur, para, bileen,

    fixed component sabit unsur

    variable component deiken unsur

    compromise uzlama

    Luxemburg compromise (1966) Lksemburg uzlamas (1966)

    compulsory mecburi/zorunlu

    compulsorily zorunlu olarakconcentration younlama

    to declare a concentration unlawful bir younlamann hukuka aykrlnsaptamak

    condition koul/art

    conditions for loans dn verme koullar

    European Foundation for the Improvement ofLiving and Working Conditions

    Avrupa Yaam ve alma Koullarnyiletirme Vakf

    subject to the conditions ngrlen koullara bal olarak, ngrlenkoullar uyarnca

    to be conditional upon kouluna bal olmak

    to fulfil a condition bir koulu yerine getirmek

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    27/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    21

    conduct davran; hareket; yrtme

    serious misconduct vazifeyi suiistimal

    to conduct negotiations mzakereleri yrtmek

    to confer vermek, tevcih etmek

    powers which are conferred upon it by thistreaty

    ibu antlamayla verilen yetkiler

    to confer powers yetki vermek

    to confer rights hak vermek

    within the limits of the powers conferred bythis treaty

    ibu antlama tarafndan kendisine verilenyetkilerin snrlar iinde

    conference konferans

    intergovernmental conference hkmetleraras konferans

    to confirm tasdik etmek/onaylamak, dorulamak/teyidetmek

    confiscation elkoyma, msadere

    conformity uygunluk

    CE (Community Europe) conformity marking CE uygunluk iareti

    conformity assessment uygunluk deerlendirmesi

    conformity assessment and certificationbodies

    uygunluk deerlendirme ve belgelendirmekurulular

    conformity mark uygunluk iareti

    conformity to type tipe uygunluk beyan

    in conformity with the guidelines klavuz ilkelerle uyumlu biimdelegal conformity yasal uygunluk, hukuki uygunluk

    congestion management kst ynetimi

    conscious that (in protocol) bilincinde olarak; farknda olarak

    to consider mlahaza etmek, gz nnde bulundurmak,mtalaa etmek

    considering that (in resolutions) gz nnde tutarak (ilke kararlarnda)

    considers gz nnde tutar

    construction inaat; yap; ina, zihinsel ina, kurgulama;genel anlam belirleme, hukuki belgelerin veyahkmlerin zn ortaya koyucu yorumlama

    construction plant and equipment inaatlarda kullanlan i makinalar veekipmanlar

    construction products inaat malzemeleri

    consultation danma/istiare

    after consulting the commission komisyona dantktan sonra

    consultancy danmanlk

    consultation procedure danma usul

    consultative committee istiari komite,danma komitesi

    Consumers Consultative Committee Tketici Danma Komitesi

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    28/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    22

    in consultation with danarak, istiare ederek

    juristconsult hukuk danman

    to consume tketmek

    consumer tketici

    arbitration committee for consumer problems tketici sorunlar hakem heyeti

    consumer awareness tketici bilinci

    consumer by default temerrde den tketici

    consumer council tketici konseyi

    consumer court tketici mahkemesi

    consumer credit tketici kredisi

    consumer goods tketim mallar

    consumer protection policy tketicileri koruma politikas

    Consumers Consultative Committee Tketici Dan

    ma Komitesidomestic consumers yerli tketiciler

    durable consumer goods dayankl tketim mallar

    European Bureau of Consumers Union Avrupa Tketici Birlikleri Brosu

    European Community of ConsumerCooperatives (EURO-COOP)

    Avrupa Tketici Kooperatifleri Topluluu

    private consumption tax zel tketim vergisi

    unfair terms in consumer contracts tketici szlemelerindeki haksz koullar

    contagious bulac

    contagious disease bulac hastalkto contaminate bulatrmak; kirletmek

    contaminant kirletici, bulaan

    contact temas,iliki

    in close contact with ile yakn ilikide olarak

    contract szleme

    contract governed by private law zel hukuka tbi szleme

    contract governed by public law kamu hukukuna tbi szleme

    contract of limited duration snrl sreli szleme

    contract process szleme konusu retim sreci

    contractor yklenici

    contract product szleme konusu rn

    contracting parties kit taraflar

    contractual liability szlemeden doan sorumluluk, akdisorumluluk

    contractual licences szlemeye ait lisanslar, akitten doanlisanslar

    extracontractual szleme d, akit d

    high contracting parties yksek kit taraflar

    insurance contract sigorta szlemesi, sigorta akdi

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    29/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    23

    non-contractual liability szleme d sorumluluk

    relevant market for the contract products szleme konusu rnler pazar

    subcontracting alt szleme, taeronluk

    supply contract tedarik szlemesi

    time-share holiday contract devre mlk tatil szlemesi

    unfair terms in consumer contracts tketici szlemelerindeki haksz koullar

    control kontrol/denetim

    cessation of joint control ortak denetimin sona erdirilmesi

    controls on standards standart denetimi

    control: kontrol/ denetiminspection: tefti (bir i yeri, kurum yada insan topluluu iin kullanlr)review: gzden geirme (bir durumu veya sistemi iyiletirmek iin kullanlr)supervision: denetim (bir yer, faaliyet yada insan topluluu iin kullanllr)surveillance: gzetim (polis, ordu vaya yetkili kurum tarafndan yaplr)verification: tahkik, doruluunu aratrma

    convention szleme (uluslararas), kurultay/kongre;gelenek

    Climate Change Framework Convention(CCFC)

    klim Deiiklii ereve Szlemesi

    European Convention on Cross Border

    Television

    Avrupa Snr tesi Televizyon Szlemesi

    implementing convention uygulama szlemesi

    Lom Convention (1975) Lom Szlemesi

    Transboundary Environmental ImpactAssessment Convention

    Snr Aan evresel Etki DeerlendirmesiSzlemesi

    convict sulu/mahkum; inan

    to convict mahkum etmek; sulamak

    conviction mahkumiyet; kanaat

    convinced that (in resolutions, inconventions)

    ...inanarak (ilke kararlarnda, uluslararasszlemelerde); kansna vararak

    to co-opt semek

    by cooption seim yoluyla

    cooperation ibirlii

    close cooperation yakn ibirlii

    cooperation in the fields of justice and homeaffairs

    adalet ve iileri alanlarnda ibirlii

    cooperation procedure ibirlii usul

    cooperation with the institutions kurumlarla ibirlii

    cooperative society kooperatif ortaklklarcross-border cooperation snr tesi ibirlii

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    30/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    24

    European Monetary Cooperation Fund(FECOM)

    Avrupa Parasal birlii Fonu

    European Political Cooperation Avrupa Siyasi birlii

    judicial cooperation adli ibirlii

    methods of cooperation ibirlii yntemlericorrection dzeltme

    correction amount dzeltici tutar

    correspondence yazma, haberleme

    official correspondence resmi yazma

    to subject the correspondence to censorship haberlemeyi sansre tabi tutmak

    corruption yolsuzluk

    cost maliyet; masraf

    cost-benefit analysis fayda-maliyet analizi

    cost accounting maliyet muhasebesi

    stranded cost ykmlenilen maliyet

    council konsey, meclis

    Council Konsey

    for the Council Konsey adna

    act of the Council Konsey tasarrufu/ilemi

    association council ortaklk konseyi

    Committee of Ministers of the Council ofEurope

    Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi

    Council Common Position Konsey Ortak Tutumu

    Council Conclusions Konsey Sonu Belgesi

    Council Decision Konsey Karar

    Council Decision of (Day-Month-Year)...........(Year/Number/EC)

    (Gn-Ay- Yl) tarihli, ....... (Yl/Say/AT) saylKonsey Karar

    Council Declaration Konsey Bildirisi

    Council Directive Konsey Direktifi

    Council Framework Decision Konsey ereve Karar

    Council Joint Action ../../CFSP of ... on ... ../../ ODGP sayl Konsey Ortak EylemiCouncil of Europe Avrupa Konseyi

    Council of European Municipalities Avrupa Belediyeler Konseyi

    Council of the European Union (Council ofMinisters)

    Avrupa Birlii Konseyi (Bakanlar Konseyi)

    Council of Ministers Bakanlar Konseyi

    Council Recommendation Konsey Tavsiye Karar

    Council Regulation Konsey Tz

    Council Regulation (..) no ../.. of ... ,,,sayl ve ,,, tarihli Konsey Tz

    Council Resolution Konsey lke Karar

    Decision-Making Procedure of the Council ofthe European Union

    AB Konseyi Karar Alma Usul

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    31/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    25

    European Council Devlet ve Hkmet Bakanlar Konseyi

    European Regions Council Avrupa Blgeler Konseyi

    General Affairs Council Genel ler Konseyi

    Secretariat General of the Council (of the

    European Union)

    AB Konseyi Genel Sekreterlii

    measures taken by the council Konsey tarafndan alnan nlemler

    municipal council belediye meclisi

    session of the council of ministers bakanlar konseyi toplants

    special council of ministers bakanlar zel konseyi

    to review the legality of acts of the Council Konsey tasarruflarnn hukuka uygunluunudenetlemek

    counterfeit sahte; taklit

    countervailing telfi edici

    countervailing charges in respect of imports ithalata konan telfi edici vergilercountervailing import duties ithalatta telfi edici vergiler

    countervailing measures telfi edici nlemler

    country lke

    African, Caribbean and Pasific countries Afrika, Karayip ve Pasifik lkeleri

    country where the establishment is effected yerleim lkesi

    court mahkeme

    Court of First Instance of the EuropeanCommunities (CFI)

    Avrupa Topluluklarlk Derece Mahkemesi

    Court of Justice of the EuropeanCommunities

    Avrupa Topluluklar Adalet Divan

    Decisions of the Court Divan Kararlar

    European Court of Auditors Avrupa Saytay

    hearing in court Celse

    International Court of Justice (ICJ) Uluslararas Adalet Divan(Lahey divan)

    pre-court settlement body (arbitration) mahkeme ncesi zm organ

    preliminary ruling n karar

    to bring an action (before the court) dava amak

    to submit a dispute to the court of justice bir uyumazl adalet divanna gtrmek

    within the terms of the judgment of the court divan karar (hkm) erevesinde

    crime su

    organised crime rgtl su

    culture kltr/ekin

    cultural kltrel

    cultural assets kltrel varlklar

    cultural goods kltrel mallar

    law on the protection of cultural and naturalheritage

    kltr ve tabiat varlklarn koruma kanunu

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    32/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    26

    movable and immovable cultural and naturalproperties

    tanr ve tanmaz kltr ve tabiat varlklar

    current cari

    balance of current accounts cari ilemler dengesi

    customs gmrkabsence of customs protection gmrk korumasnn yokluu

    common customs tariff ortak gmrk tarifesi

    Common Customs Tariff Nomenclature Ortak Gmrk Tarife Nomenklatr

    customs arrangement gmrk dzenlemesi

    customs barrier gmrk engeli

    customs clearance gmrkleme

    customs code gmrk kodu

    customs duties gmrk vergileri

    customs duties of a fiscal nature mali nitelikli gmrk vergileri

    customs duty exemption gmrk muafiyeti

    customs protection gmrk vergileri ile koruma

    customs receipt gmrk makbuzu

    customs regime gmrk rejimi

    customs territory gmrk blgesi

    customs union gmrk birlii

    customs union joint committee gmrk birlii ortak komitesi

    customs value gmrk kymetiestablishment of a customs union bir gmrk birliinin kurulmas

    Integrated Customs Tariff of the EuropeanCommunities (TARIC)

    Avrupa Topluluklar Entegre Gmrk Tarifesi

    reduction of customs duties gmrk vergilerinin indirilmesi

    relief from (free of) customs duties gmrk vergilerinden muafiyet

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    33/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    27

    D

    damage zarar

    claim for damages tazminat talebi

    compensation for damage zararlarn tazmini

    to cause a damage zarar vermek, bir zarara sebebiyet vermek/yolamak

    to make good a damage zarar gidermek

    data veri

    data processing veri ileme

    database veritaban

    computerized database bilgisayar destekli veritaban

    date tarih, gn

    to run only from this date ancak (sadece) bu tarihten itibaren ilemeyebalar

    deadline sre bitimi

    debt bor

    external debt d bor

    external debt monitoring report d bor izleme raporu

    foreign indebtment d borlanma

    public debt accountant kamu borlar sayman

    to decide karar vermekhas decided as follows aadaki gibi karar vermitir

    have decided to conclude this agreement ibu anlamay imzalamaya karar vermitir

    decision karar

    Commission Decision Komisyon Karar

    Council Decision Konsey Karar

    decision of an arbitration board tahkim kurulu karar

    decision-making procedure of the EuropeanCommunity

    Avrupa Topluluunun karar alma usul

    decision-making procedure of the Council ofthe European Union

    Avrupa Birlii Konseyi karar alma usul

    decisions of the Court Divan kararlar

    draft decision submitted by the Commission Komisyon tarafndan sunulan taslak karar

    ECSC General Decision AKT Genel Karar

    failure to take decision karar alamama

    power to take decisions karar alma yetkisi

    reasoned decision gerekeli karar

    this decision is addressed to the MemberStates bu karar ye Devletlere yneliktir

    this decision shall take effect on bu karar ... tarihinde yrrle girer

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    34/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    28

    to defer the decision karar ertelemek

    to rectify a decision bir karar dzeltmek

    to take a decision karar almak

    communication: bildirim / teblidecision: karardirective: direktifopinion: grrecommendation: tavsiye kararregulation: tzkresolution: ilke karar

    to declare beyan etmek, bildirmek

    act declared void hkmszl a

    klanan karardeclaration bildiri

    declaration of intent niyet bildirisi

    regulation declared void hkmszl aklanan tzk, hkmszolduu bildirilen tzk

    to defer ertelemek; geciktirmek

    to defer the decision karar ertelemek

    deficit ak; eksik

    trade balance deficit d ticaret a

    to deliver teslim etmekdelivery mal teslimi

    delivery terms teslim koullar

    to deliver opinion gr bildirmek

    derogation derogasyon

    save for the exceptions or derogationsprovided for

    ngrlen muafiyetler ya da derogasyonlarsakl kalmak kaydyla

    derogation: derogasyonexemption: muafiyetfree: muafrelief: muafiyet (vergide)

    desiring to arzusuyla; isteiyle

    desirous of (in recommendations) arzusuyla (tavsiye kararlarnda)

    development gelime; kalknma

    development activities kalknma faaliyetleri

    European Development Fund(EDF) Avrupa Kalknma FonuEuropean Regional Development Fund(ERDF)

    Avrupa Blgesel Kalknma Fonu

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    35/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    29

    inter-regional differences in terms ofdevelopment

    blgeler aras gelimilik farklar

    National Development Plan (NDP) ulusal kalknma plan

    priority regions for development kalknmada ncelikli yreler

    sustainable development srdrlebilir kalk

    nmato sustain development kalknmay srdrmek

    under-developed areas az gelimi blgeler

    digital saysal

    diploma diploma

    diploma equivalance diploma denklii

    device cihaz; alet; gere

    active implantable medical devices vcuda yerletirilebilir aktif tbbi cihazlar

    medical devices tbbi cihazlar

    to differ farkl olmak; benzememek

    elevation difference ykselti fark

    difficulty glk

    to encounter difficulties glklerle karlamak

    direct dorudan

    direct applicability dorudan uygulanabilirlik

    direct effect dorudan etki

    direct income support dorudan gelir destei

    direct universal suffrage dorudan genel seimdirective direktif

    by means of directives direktifler vastasyla, araclyla

    Commission Directive Komisyon Direktifi

    Council Directive Konsey Direktifi

    Directive Year/Number/EC of the EuropeanParliament and of the Council of Day-Month-Year........

    ....... hakknda ...... tarih ve Yl/Say/AT saylAvrupa Parlamentosu ve AB Konseyi Direktifi

    New Approach Directives Yeni Yaklam Direktifleri

    Old Approach Directives Klasik Yaklam Direktiflerithe purpose of this Directive is to.. bu Direktifin amac ..

    disadvantage dezavantaj; zarar

    to cause a disadvantage bir zarara sebep olmak, olumsuz durumasokmak

    disbursement deme; harcama; hediye; paylatrma

    chief of disbursement ita amiri

    disclosure aklama

    to discriminate ayrm yapmak

    discrimination ayrmclk

    on a non-discriminatory basis ayrmc olmayan bir temelde

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    36/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    30

    non-discrimination principle ayrmclk yapmama ilkesi

    to dispose srmek; yok etmek; bertaraf etmek;kullanmak; tasarruf etmek

    disposal of products rnlerin pazara srm

    recycling and disposing of wastes at

    klar

    n geri dnm ve imha edilmesisafe disposal of nonrecoverable waste,residues

    geri dnmsz atklarn gvenli bertarafedilmesi

    dispute tartma, mnakaa; uyumazlk

    settlement of disputes anlamazlklarn halli/uyumazlklarnzm

    to have jurisdiction in disputes uyumazlklara bakma yetkisine sahip olmak

    to submit a dispute to the Court of Justice bir uyumazl Adalet Divanna gtrmek

    distortion bozulma

    to distribute da

    tmak; bltrmek; payla

    trmak

    distributor datc

    exclusive distribution agreements tek elden datm anlamalar

    local distribution company yerel datm irketi

    diversification farkllama; eitlilik; farkllk

    diversification of resources kaynaklarn eitlendirilmesi

    done at Brussels Brksel (de yaplmtr)

    document belge

    Common Transit and Single Administrative

    Document (SAD)

    Ortak Transit ve Tek dari Belge

    domestic i; evsel; yerli; yurtii

    domestic wastewater evsel atksu

    labelling of domestic appliances ev aletlerinin etiketlendirilmesi

    draft taslak

    draft opinion taslak gr

    draft: taslak

    proposal: tasar

    drug uyuturucu; ila

    European Monitoring Centre for Drugs andDrug Addiction (EMCDDA)

    Avrupa Uyuturucu ve UyuturucuBamllnzleme Merkezi

    illicit use of drugs yasa d uyuturucu madde kullanm

    illegal trafficking in drugs yasa d uyuturucu madde ticareti

    dumping damping

    dumping of waste at sea atklarn denize verilmesi

    duty vergi; vazife/grev

    countervailing import duties ithalatta telfi edici vergiler

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    37/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    31

    duty relief arrangement gmrk muafiyet dzenlemesi

    excise duties zel tketim vergileri

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    38/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    32

    E

    earnings kazan; kr; gelir, cret

    individual earnings bireysel kazan

    economic ekonomik/iktisadi

    categories of economic activity ekonomik faaliyet kategorileri

    Economic and Monetary Union Ekonomik ve Parasal Birlik

    European Economic and Social Committee Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi

    economic equilibrium ekonomik denge

    economic study committee ekonomik inceleme komitesi

    European Economic Area (EEA) Avrupa Ekonomik Alan

    European Economic Community (EEC) Avrupa Ekonomik Topluluu (AET)

    exclusive economic zone mnhasr ekonomik blgegeneral standard of economic activities ekonomik faaliyetlerin genel snflandrlmas

    standing committee for economic andcommercial cooperation

    ekonomik ve ticar ibirlii daimi komitesi

    effect etki

    arrangements having similar effect e etkili dzenlemeler

    country where the establishment is effected yerleim lkesi

    to put into effect yrrle koymak, uygulamaya koymak

    electrical elektrikli; elektriksel

    electrical equipment elektrikli tehizat

    electrical material elektrikli materyaller

    electrical risk elektriksel risk

    electromagnetic compatibility elektromanyetik uyumluluk

    to emphasize vurgulamak

    emphasises the interest in nemini (yararn) vurgular

    employment istihdam

    civil employment sivil istihdam

    European Employment Strategy (EES) Avrupa stihdam Stratejisi

    hidden (disguised) unemployment gizli isizlik

    level of employment istihdam dzeyi

    to bring offers of employment into touch withapplications for employment

    i gc arz ve talebini bir araya getirmek

    to safeguard the continuity of employment istihdamn devamlln korumak

    underemployment eksik istihdam

    unemployed isiz

    unemployment isizlik

    unregistered employment kayt d istihdamenactment yasalatrma/ kanun yapma

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    39/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    33

    energy enerji

    energy efficiency enerji verimlilii

    energy manager enerji yneticisi

    energy sales and treasury guarantee

    agreements

    enerji sat ve hazine garantisi anlamalar

    renewable energy resources yenilenebilir enerji kaynaklar

    enforcement icra etme; yrtme, uygulamaya koyma; etkilihale getirme

    law enforcement personnel yasa uygulayclar

    enlargement genileme

    enlargement of quotas kotalarn geniletilmesi

    to enter into force yrrle girmek

    enterprise teebbs/giriim, iletme, firma

    European Centre for Public Enterprise(CEEP)

    Avrupa Kamu letmeleri Merkezi

    European Charter for Small Enterprises Kk letmelere Ynelik AvrupaSzlemesi

    inter-enterprise agreement iletmeler/firmalar aras anlama

    Multi Annual Programme for Enterprise andEntrepreneurship

    Iletmeler ok Yll Program

    notification of inter-enterprise agreement iletmeler/firmalar aras anlamaya ilikinbildirim

    entry giri; snr

    after the entry into force yrrle girmesinden itibaren

    entry point snr kaps

    entry price giri fiyat

    entrepreneur giriimci, mteebbis

    entrepreneurship giriimcilik

    to entrust vermek, tevdi etmek

    entrusted tasks verilen grevler

    to entrust a task bir grev vermek

    undertakings entrusted with the operation faaliyetin yrtlmesi ile grevlendirilmiiletmeler

    environment evre

    environment policy evre politikas

    environmental auditing evre denetimi

    environmental impact assessment evresel etki deerlendirmesi

    environmental management evre ynetimi

    European Environment Agency Avrupa evre Ajans

    receiving environment alc ortam

    specially protected environment areas zel evre koruma alan

    Transboundary Environmental mpactAssessment Convention

    Snraan evresel Etki DeerlendirmesiSzlemesi

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    40/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    34

    equilibrium denge

    economic equilibrium ekonomik denge

    external equilibrium d denge

    equipment ekipman

    personal protective equipment kiisel korunma ekipmanlar

    establishment yerleme; kurulu, tesis

    country where the establishment is effected yerleim lkesi

    freedom of establishment yerleme zgrl (serbestisi)

    right of establishment yerleme hakk

    establishment: kuruluinstitution : kurum

    Europe Avrupa

    assent of the European Parliament Avrupa Parlamentosunun uygun bulmas

    Central and Eastern European Countries(CEEC)

    Orta ve Dou Avrupa lkeleri

    commissions of the European Parliament Avrupa Parlamentosunun komisyonlar

    Committee of Ministers of the Council ofEurope

    Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi

    Council of Europe1 Avrupa Konseyi

    Council of European Municipalities Avrupa Belediyeler Konseyi

    Council of the European Union (Council ofMinisters)

    Avrupa Birlii Konseyi (Bakanlar Konseyi)

    Court of Justice of the EuropeanCommunities

    Avrupa Topluluklar Adalet Divan

    Euro-Info Centres Avrupa Bilgi Merkezleri

    Eurochambers Avrupa Ticaret ve Sanayi Odalar Birlii

    Europartenariat Europartenariat (az gelimi blgeleringelimesini destekleme program)

    Europe Agreement Avrupa AnlamasEuropean arrest warrant Avrupa tutuklama emri (belgesi)

    European Association of Teachers Avrupa retmenler Birlii

    European Bank of Reconstruction andDevelopment (EBRD)

    Avrupa mar ve Kalknma Bankas

    European Broadcasting Union (EBU-Eurovision)

    Avrupa Yayn Birlii

    European Central Bank Avrupa Merkez Bankas

    1 Avrupa Konseyi (Council of Europe), kinci Dnya Savandan maddi ve manevi byk kayplarla kan Avrupa'da bir daha ayntrajedilerin yaanmamasn salamak, Avrupa'da gerginliin ve atmann yerini gven ve ibirliinin almas amalaryla 5 Mays1949'da 10 Avrupa lkesi tarafndan kurulmutur. Avrupa Konseyi, Avrupa Birliinden ayr bir uluslararas rgttr ve AvrupaBirliinde, Devlet ve Hkmet Bakanlarnn biraraya geldikleri European Council ile kartrlmamaldr. Bugn, AvrupaKonseyinin aralarnda Trkiyenin de bulunduu 41 yesi vardr.

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    41/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    35

    European citizenship Avrupa vatandal

    European Charter for Small Enterprises Kk letmelere Ynelik Avrupa Szlemesi

    European Coal and Steel Community (ECSC) Avrupa Kmr ve elik Topluluu

    European Police Office (Europol) Avrupa Polis Ofisi

    European Reconstruction Agency (ERA) Avrupa Yeniden Yaplandrma Ajans

    European Standardization Committee (CEN) Avrupa Standartlar Komitesi

    European Communities Avrupa Topluluklar

    European Community (EC) Avrupa Topluluu

    Eeuropean Community law Avrupa Topluluu hukuku

    European Convention on Cross BorderTelevision

    Avrupa Snr tesi Televizyon Szlemesi

    European Cooperation n the Field ofScientific and Technical Research (COST)

    Avrupa Bilimsel ve Teknik Aratrma Alanndabirlii

    European Council Devlet ve Hkmet Bakanlar KonseyiEuropean currency snake Avrupa para ylan

    European Democratic group Avrupa Demokrat grubu

    European Democratic Union Avrupa Demokratik Birlii

    European Economic Community (EEC) Avrupa Ekonomik Topluluu

    European Electro-Technical StandardizationCommittee (CENELEC)

    Avrupa Elektroteknik StandardizasyonKomitesi

    European Foundation for Science Avrupa Bilim Vakf

    European Foundation for the Improvements

    of Life and Working Conditions

    Avrupa Yaam ve alma Koullarn

    yiletirme VakfEuropean Free Trade Association (EFTA) Avrupa Serbest Ticaret Birlii

    European hymn Avrupa mar

    European interest groups Avrupa kar gruplar

    European Investment Bank (EIB) Avrupa Yatrm Bankas

    European Monetary Cooperation Fund(FECOM)

    Avrupa Parasal birlii Fonu

    European Monetary System (EMS) Avrupa Para Sistemi

    European Ombudsman Avrupa Ombudsman

    European Organization for Testing andCertification (EOTC)

    Avrupa Test ve Belgelendirme Organizasyonu

    European Parliament Avrupa Parlamentosu

    European Parliament Internal Regulation Avrupa Parlamentosu Tz

    European Parliament Resolution Avrupa Parlamentosu lke Karar

    European Parliament Sittings Official Reports Avrupa Parlamentosu Resmi OturumTutanaklar

    European Patent Office Avrupa Patent Ofisi

    European Patent Organisation Avrupa Patent rgt

    European People's Party Avrupa Halk Partisi

    European Political Cooperation Avrupa Siyasi birlii

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    42/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    36

    European Productivity Agency Avrupa Verimlilik Ajans

    European Refugee Fund Avrupa Mlteci Fonu

    European Regional Development Fund(ERDF)

    Avrupa Blgesel Kalknma Fonu

    European Regions Council Avrupa Blgeler KonseyiEuropean Single Market Avrupa Tek Pazar

    European Social Fund (ESF) Avrupa Sosyal Fonu

    European Space Agency (ESA) Avrupa Uzay Ajans

    European Space Research Organisation(ESRO)

    Avrupa Uzay Aratrma rgt

    European Telecommunication StandardsCommittee (ETSI)

    Avrupa Telekomnikasyon StandartlarKomitesi

    European Trade Unions Confederation(ETUC)

    Avrupa i Sendikalar Konfederasyonu

    European Union (EU) Avrupa Birlii

    European unit of account Avrupa hesap birimi

    European University Institute (EUI) Avrupa niversite Enstits

    Multi-speed Europe ok Vitesli Avrupa

    Official Journal of the European Union2 Avrupa Birlii Resmi Gazetesi

    Partial European Agreements Avrupa Ksmi Anlamalar

    President of the European Parliament Avrupa Parlamentosu Bakan

    Single European Act (SEA) Avrupa Tek Senedi

    Treaty Establishing the European AtomicEnergy Community Avrupa Atom Enerjisi Topluluunu KuranAntlama

    South East European Stability Pact Gney Dou Avrupa stikrar Pakt

    Treaty Establishing the European Coal andSteel Community

    Avrupa Kmr ve elik Topluluunu KuranAntlama

    Treaty Establishing the European EconomicCommunity

    Avrupa Ekonomik Topluluunu KuranAntlama

    Treaty on European Union (TEU) Avrupa Birlii Antlamas

    Union of Industrial and EmployersConfederations of Europe (UNICE)

    Avrupa Sanayici ve verenKonfederasyonlar Birlii

    Variable Geometry Europe Deiken Geometrili Avrupa

    Western European Union (WEU) Bat Avrupa Birlii

    to evaluate deerlendirmek

    to evaluate all relevant factors btn ilgili faktrleri deerlendirmek

    exemption muafiyet

    block exemption grup muafiyeti

    exempting regulation muafiyet tz

    individual exemption bireysel muafiyet

    tax exemption vergi muafiyeti

    2 Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesi, 1 ubat 2003 tarihinden itibaren, Avrupa Birlii Resmi Gazetesi olarak yaymlanmayabalamtr.

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    43/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    37

    to expand genile(t)mek; by(t)mek

    progressive expansion of the trade ticaretin giderek artmas

    expenditure gider; harcama; masraf

    assessment of expenditure gider tahakkuku

    classification of expenditures Harcamalarn snflandrlmas

    commitment of expenditure gider taahhd

    compulsory expenditure zorunlu harcama

    expenditure order harcama emri

    non-compulsory expenditure zorunlu olmayan harcama

    payment of expenditures giderlerin denmesi

    public expenditure kamu harcamalar

    tax expenditure vergi gideri

    to expire sona ermek; sresi dolmakit shall expire on .. ... sresi ... tarihinde dolar

    export ihra

    export levy ihracat prelevman

    export promotion ihracatn teviki

    export refunds (restitution) ihracat iadesi

    export restrictions ihracat kstlamalar

    export subsidy ihracat sbvansiyonu (destei)

    export tax refund ihracatta vergi iadesi

    export volume ihracat hacmi

    temporary export geici ihracat

    expulsion snr d etme; ihra etme; tart etme, karma

    external d

    external debt monitoring report d bor izleme raporu

    external equilibrium d denge

    external financial stability d mali istikrar

    evaluation deerlendirme

    ex-ante evaluation n deerlendirmeex-post evaluation nihai deerlendirme

    mid-term evaluation ara deerlendirme

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    44/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    38

    F

    fact vaka/olay, davann maddi unsurlar

    in law or in fact hukuken veya fiilen

    factor faktr; sebep, etken, amil

    factors of production retim faktrleri

    to fail yapmamak; ihmal etmek; baaramamak

    to fail to act hareketsiz kalmak, savsaklamak

    to fail to fulfil an obligation bir ykmll yerine getirmekten kanmak

    failure to act hareketsizlik, ilemden kanma

    failure to take decision karar alamama

    farm iftlik

    farmer registrations ifti kaytlarfarm accounting data network iftlik muhasebesi veri a

    farmers register system ifti kayt sistemi

    fish farm balk iftlii

    stockfarming besicilik

    feasibility yaplabilirlik/ fizibilite

    feasibility report fizibilite raporu

    feasibility studies fizibilite almalar

    federation federasyon

    European Trade Unions Confederation(ETUC)

    Avrupa i Sendikalar Konfederasyonu

    finance maliye, finansman

    financing investment trust finansman yatrm ortakl

    joint financing ortak finansman

    SME finance facility KOB finansman imkan

    sources of finance finansman kaynaklar

    financial mali

    close of financial year mali yln kapanmas

    current financial year iinde bulunulan mali yl

    ex post financial audit body harcama sonras denetim yapan birim

    external financial stability d mali istikrar

    financial protocol mali protokol

    financial regularity mali uygunluk

    financial regulation mali tzk

    financial statement mali bildirim

    financial tasks mali grevler

    financial year bte yl, mali yl

    review of financial statements mali bildirimlerin incelenmesi

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    45/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    39

    suspicious financial transactions pheli mali ilemler

    to have financial autonomy mali zerklie sahip olmak

    to take care not to prejudice the financialstability

    mali istikrar tehlikeye drmemeye zengstermek

    fiscal malicustoms duties of a fiscal nature mali nitelikli gmrk vergileri

    exclusively fiscal nature mnhasran mali nitelik

    semi-fiscal transaction yar mali ilem

    fish balk

    Common Fisheries Policy (CFP) Ortak Balklk Politikas

    fish farm balk iftlii

    fisheries co-management ortak balklk ynetimi

    fisheries management balklk ynetimi

    food gda, besin

    European Food Safety Authority (EFSA ) Avrupa Gda Gvenlii Kurumu

    food safety gda gvenlii

    food safety action plan gda gvenlii eylem plan

    foodstuffs gda maddeleri

    foodstuff laboratories gda laboratuvarlar

    force g, kuvvet; etki; cebir

    after the entry into force yrrle girmesini takiben

    labour force i gc

    Rapid Reaction Force Acil Mdahale Gc

    this regulation shall enter into force on bu tzk ... tarihinde yrrle girer

    to have a binding force balayc olmak

    forest orman

    forestation aalandrma

    foundation vakf; temel

    European Foundation Avrupa Vakf

    European Foundation for Science Avrupa Bilim Vakf

    European Foundation for the Improvement ofLife and Working Conditions

    Avrupa Yaam ve alma Koullarnyiletirme Vakf

    framework ereve

    Climate Change Framework Convention(CCFC)

    klim Deiiklii ereve Szlemesi

    Community Support Framework (CSF) Topluluk Destek erevesi

    within the framework of the task grev erevesinde

    fraud sahtekrlk, dolandrclk

    European Anti-fraud Office (OLAF) Avrupa Sahtekrlkla Mcadele Ofisi

    free serbest

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    46/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    40

    European Free Trade Association (EFTA) Avrupa Serbest Ticaret Birlii

    free circulation serbest dolam

    free movement of goods mallarn serbest dolam

    free movement of persons kiilerin serbest dolam

    free movement of services hizmetlerin serbest dolam

    free movement of capital sermayenin serbest dolam

    free movement of workers iilerin serbest dolam

    free repair cretsiz onarm

    free trade agreement serbest ticaret anlamas

    free trade area serbest ticaret blgesi

    goods in free circulation serbest dolamdaki mallar

    relief from (free of) customs duties gmrk vergilerinden muafiyet

    the right to move freely serbeste yer deitirme hakk

    freedom zgrlk/serbestlik

    freedom of establishment yerleme zgrl /serbestisi

    freedom of movement for workers iilerin dolam zgrl/serbestisi

    freedom to provide services hizmet sunma zgrl /serbestisi

    fund fon

    credit guarantee fund kredi garanti fonu

    European Community funds Avrupa Topluluu fonlar

    European Development Fund (EDF) Avrupa Kalknma Fonu

    European Monetary Cooperation Fund(FECOM)

    Avrupa Parasal birlii Fonu

    European Refugee Fund Avrupa Mlteci Fonu

    European Regional Development Fund(ERDF)

    Avrupa Blgesel Kalknma Fonu

    European Social Fund (ESF) Avrupa Sosyal Fonu

    revolving fund dner sermaye

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    47/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    41

    G

    gas gaz

    greenhouse gas sera gaz

    geography corafya

    geographical information system corafi bilgi sistemi

    geographical signs corafi iaretler

    global global, kresel

    Global Environmental Facility (GEF) Kresel evre mkan

    globalisation kreselleme

    global warming kresel snma

    good iyi

    code of good practice iyi uygulama koduguidelines of good clinical practice iyi klinik uygulamalar klavuzu

    guidelines of good laboratory practice iyi laboratuvar uygulamalar klavuzu

    to make good a damage zarar gidermek

    goods mal

    capital goods yatrm mallar

    counterfeit goods sahte mal; taklit mal

    defective goods aypl mal

    durable consumer goods dayankl tketim mallar

    finished goods nihai mallar

    free movement of goods mallarn serbest dolam

    good laboratuary practice iyi laboratuvar uygulamalar

    goods in free circulation serbest dolamdaki mallar

    intangible goods gayrimaddi mallar

    intermediate goods ara mallar

    manufactured goods mamul mallar

    pirated goods korsan mallar

    replacement of goods maln yenisi ile deitirilmesitrade in goods mal ticareti

    to govern idare etmek/ynetmek

    board of governors of the bank banka guvernrler kurulu

    central government merkezi hkmet

    contract governed by private law zel hukuk szlemesi

    contract governed by public law kamu hukuku szlemesi

    governance ynetiim

    local government yerel ynetim

    rules governing the system of propertyownership

    mlkiyet rejimini belirleyen (dzenleyen)kurallar

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    48/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    42

    grant hibe; imtiyaz; verme; bahetme

    grant of licences lisans verilmesi

    grant of licences by arbitration tahkim yolu ile lisans verilmesi

    to grant a repayment geri demeden yararlanma imkan bahetmek

    to grant loans and to give guarantees bor alma imkan bahetmek ve garantilervermek

    growth byme

    Stability and Growth Pact stikrar ve Byme Pakt

    guarantee garanti

    commission on guarantees garanti komisyonlar

    credit guarantee fund kredi garanti fonu

    to grant loans and to give guarantees bor ve garantiler vermek

    guidelines klavuz

    employment guidelines istihdama ilikin klavuz

    in conformity with the guidelines klavuz ilkelerle uyumlu biimde

    introductory guidelines balang esaslar, n klavuz ilkeler

    sectoral guidelines sektrel klavuz

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    49/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    43

    H

    harmonisation uyum/ uyumlatrma

    harmonisation of laws kanunlarn uyumlatrlmas; hukuklarn

    uyumlatrlmasstructural harmonisation yapsal uyumlatrma

    heading balk; pozisyon

    headings and subheadings of the CCT OGT pozisyon ve alt pozisyonlar

    headings of the tariff tarife pozisyonlar

    sub-heading alt-pozisyon

    tariff headings tarife pozisyonlar

    hearing duruma

    hearing: oturum/celse (mahkeme)open session: halka ak oturumsession: oturum, toplant (mahkeme, meclis veya resmi bir grup iin)sitting: oturum (mahkeme, meclis veya resmi bir kurum iin)

    holiday tatil

    paid holiday scheme cretli izin

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    50/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    44

    I

    identity kimlik

    European identity Avrupa kimlii

    imitation taklitimitated goods taklit mal

    immigrant gmen

    illegal immigrants yasa d gmenler

    immigration g

    immovable tanmaz mal

    immovable purchased on a time share basis devre mlk

    immunity dokunulmazlk; baklk

    to implement uygulamak

    implementation of a policy bir politikann uygulamaya konmas

    implementation of a provision bir hkmn uygulanmas

    implementing convention uygulama szlemesi

    implementing institution uygulayc kurulu

    implementing regulation ynetmelik

    import ithalat

    countervailing charges in respect of imports ithalata konan telfi edici vergiler

    countervailing import duties ithalatta telfi edici vergiler

    discounted imports dampingli ithalat

    dumped and subdisied imports dampingli ve sbvansiyonlu ithalat

    import deposit ithalat teminat

    import levy ithalat prelevman

    import regime ithalat rejimi

    import substitution ithal ikamesi

    safety controls on imports ithalattaki gvenlik kontrolleri

    subsidised imports sbvansyonlu ithalat

    income gelirincome tax gelir vergisi

    direct income support dorudan gelir destei

    individual bireysel

    individual earnings bireysel kazan

    individual exemption bireysel muafiyet

    industry sanayi/ endstri

    competing industries rakip sanayiler

    industrial component sanayi pay

    industrial good snai mal

    industrial plant sanayi/endstri tesisi

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    51/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    45

    industrial property snai mlkiyet

    industry policy sanayi politikas

    intellectual and industrial property fikri ve snai mlkiyet

    manufacturing industry imalat sanayi

    Union of Industries of the EuropeanCommunity

    Avrupa Topluluu Sanayileri Birlii

    urban and industrial waste kentsel ve endstriyel atklar

    to inform haberdar etmek, bilgilendirmek

    they shall forthwith inform the Commissionthereof

    Komisyonu durumdan derhal haberdarederler

    information bilgi

    geographical information system corafi bilgi sistemi

    information-network system bilgi-a sistemi

    information society bilgi toplumusecurity information form gvenlik bilgi formu

    infringement ihlal

    action for infringement ihlal davas

    alleged infringement of an obligation ykmllk ihlalinin ileri srlmesi

    case of infringement ihlal olay

    should the infringement be repeated crmn yinelenmesi durumunda

    to bring an action for an infringement bir ihlal davas amak

    to bring the infringement to an end ihlale son vermek

    to have an infringement established ihlalin saptanmas

    to record an infringement ihlalin kayda geirilmesi

    to initiate balatmak; girimek

    on its own initiative kendiliinden, resen

    the initiative of ...(member state) .... (ye devlet) giriimi

    to initiate the procedure sreci balatmak

    injury zarar, hasar; yara

    material injury maddi zararinnovation yenilik

    innovation relay centres yenilik aktarm merkezleri

    inspection tefti, denetim; muayene

    agreement on pre-shipment inspection sevkiyat ncesi kontrole ilikin anlama

    market inspection piyasa denetimi

    task of inspection tefti/denetim grevi

    institute enstit

    European University Institute (EUI) Avrupa niversitesi Enstits

    institution kurum

    association institutions ortaklk kurumlar

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    52/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    46

    cooperation with the institutions kurumlarla ibirlii

    European Community institutions Avrupa Topluluu kurumlar

    implementing institution uygulayc kurum

    institutions kurumlar

    the seat of the institutions kurumlarn merkezi

    instruction talimat

    Community instructions Topluluk talimatlar

    mandatory instructions (zorlayc) talimat

    to seek instructions talimat beklemek, talimat (alnmasn) istemek

    instrument belge; ara; alet; senet

    instrument of ratification onay belgesi

    instruments of the european community AT hukukunun dzenleme aralar

    measuring instruments l aletleriinsurance sigorta

    insurance contract sigorta szlemesi

    insurance services sigorta hizmetleri

    maternity insurance analk sigortas

    social insurances sosyal sigortalar

    integration btnleme/entegrasyon

    European integration Avrupa btnlemesi/Avrupa entegrasyonu

    to intend niyet etmek, amalamak

    intending to ... niyetiyle, ...i amalayarak

    interest menfaat, kar; yarar

    European interest groups Avrupa kar gruplar

    interest rate faiz oran

    prejudiced interests zarar gren karlar

    public interest kamu yarar

    safeguard the interests of the community topluluk karlarnn korunmas

    interim geici, muvakkat

    Interim agreement Geici Anlamainterim measures geici nlemler

    Interim protocol Geici Protokol

    international uluslararas

    international arbitration uluslararas tahkim

    international road transport (TIR) uluslararas karayolu tamacl

    to interpret yorumlamak

    interpretation in dispute tartmal yorum

    intervention mdahale

    derived intervention price belirlenmi/hesaplanm mdahale fiyat

    intervention price mdahale fiyat

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    53/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    47

    to introduce yrrle koymak; getirmek, balatmak,takdim etmek, bir konu hakknda genel tantmyapmak

    to investigate aratrmak, tahkik etmek/soruturmak

    investigation aratrma, tahkikat/soruturma

    to investigate a case bir durumu soruturmak, bir davaysoruturmak, bir olay tahkik etmek

    investment yatrm

    European Investment Bank (EIB) Avrupa Yatrm Bankas

    invested capital yatrma dntrlm sermaye

    investment authorisation yatrm izni

    investment allowance yatrm indirimi

    investment certificate yatrm belgesi

    real estate investment trust gayrimenkul yatrm ortakl

    to invite davet etmek

    hereby invites the Commission to ... Komisyonu ....(yapmaya, etmeye) davet eder

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    54/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    48

    J

    joint karma, ortak

    EC-Turkey Joint Parliamentary Committee AT-Trkiye Karma Parlamento Komisyonu

    joint action ortak eylem

    joint financing ortak finansman

    joint parliamentary commission karma parlamento komisyonu

    joint position ortak tutum

    joint principles ortak ilkeler

    joint venture ortak giriim

    journal gazete

    Official Journal of the European Communities Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesi

    Official Journal of the European Union2

    Avrupa Birlii Resmi Gazetesi judicial adli, yargsal

    judicial cooperation adli ibirlii

    judgment yarg, hkm

    judgment of the Court of Justice Adalet Divan hkm

    to give judgment hkm vermek

    within the terms of the judgment of the court Divan hkm (karar) erevesinde

    jurisdiction yarg yetkisi; yarg alan

    to have jurisdiction in disputes uyumazlklara bakma yetkisine sahip olmak

    to have jurisdiction to give preliminary rulings n karar vermeye yetkili olmak

    under their jurisdiction kendi yarg yetkileri dahilinde

    unlimited jurisdiction tam yarg yetkisi

    justice adalet

    area of freedom, security and justice zgrlk, gvenlik ve adalet alan

    Court of Justice of the EuropeanCommunities

    Avrupa Topluluklar Adalet Divan

    International Court of Justice Uluslararas Adalet Divan

    Justice and Home Affairs (JHA) Adalet ve ileri

    to submit a dispute to the court of justice uyumazl adalet divanna gtrmek

    2Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesi, 1 ubat 2003 tarihinden itibaren, Avrupa Birlii Resmi Gazetesi olarak yaymlanmaya

    balamtr.

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    55/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    49

    L

    label etiket

    labelling etiketleme

    labelling of domestic appliances ev aletlerinin etiketlendirilmesi

    watermarked visa label filigranl vize etiketi

    laboratory laboratuvar

    laboratory certification laboratuvar belgelendirmesi

    type approval laboratory tip onay laboratuvar

    type examination laboratory tip inceleme laboratuvar

    labour i gc; i; alma

    demand for labour igc talebi

    labour force i gclabour force participation rate igcne katlm oran

    labour market i gc piyasas

    labour requirements i gc gereksinimi

    supply of labour i gc arz

    land arazi, toprak

    land arrangement arazi dzenlemesi

    land consolidation arazi toplulatrlmas

    land filling dzenli depolama

    land registration system arazi kayt sistemi

    land use plan arazi kullanm plan

    law hukuk; yasa, kanun

    civil law medeni hukuk

    Community law Topluluk hukuku

    company law irketler hukuku

    contract governed by private law zel hukuk szlemesi

    contract governed by public law kamu hukuku szlemesi

    derived law ikincil hukukEC primary law AT birincil hukuku

    EC secondary law AT ikincil hukuku

    European Community law Avrupa Topluluu hukuku

    in law or in fact hukuken veya fiilen

    law enforcement personnel yasa uygulayclar

    primary law birincil hukuk

    public procurement law devlet ihale kanunu

    legal hukuki; kanuni/ yasal

    community legal nstruments Topluluk hukuki aralar

    illegal workers kaak iiler

  • 8/8/2019 Avrupa Birligi Terimler Sozlugu

    56/96

    AVRUPA BRL GENEL SEKRETERL

    50

    legal arrangement yasal dzenleme

    legal capacity hukuki ehliyet

    legal conformity yasal uygunluk, hukuki uygunluk

    Comm