AUTOREFERAT -badawczej, projektowej i dydaktyczno ... · historycznej, są rezultatem inspirującej współpracy międzynarodowej w ramach Fondazione Romualdo del Bianco we Florencji

1

Dr hab. inż. arch. Ewa Stachura

AUTOREFERAT

Zainteresowania i osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej, projektowej i dydaktyczno-

organizacyjnej

1. Podstawowe informacje osobowe

Urodziłam się w Poznaniu w 1956 roku, od roku 1963 mieszkałam we Wrocławiu, gdzie kolejno

uczyłam się w szkole podstawowej i w IX Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego, w

klasie o profilu matematyczno-fizycznym. Będąc uczennicą klasy III zwyciężyłam w wojewódzkiej

olimpiadzie Disce Puer, aktywnie udzielałam się w Samorządzie Uczniowskim. Studia na Wydziale

Architektury Politechniki Wrocławskiej ukończyłam w 1980 roku dyplomem wykonanym pod

kierunkiem profesora Olgierda Czernera. Mój projekt „Rozbudowa Muzeum Architektury we

Wrocławiu” uczestniczył w Ogólnopolskim Konkursie SARP im. Architektów Stanisława Nowickiego

i Stanisława Skrypija na najlepszy dyplom roku i otrzymał w nim wyróżnienie. Po uzyskaniu dyplomu

rozpoczęłam studia doktoranckie, które ukończyłam w 1984 roku. Przedmiotem moich zainteresowań

badawczych stała się architektura okresu międzywojennego na Śląsku ze szczególnym

uwzględnieniem twórczości architekta Tadeusza Michejdy. Pracę doktorską Tadeusz Michejda –

śląski architekt dwudziestolecia międzywojennego obroniłam w roku 1987.

W roku 1984 podjęłam pracę w Biurze Projektów Budownictwa Ogólnego „Miastoprojekt Nowe

Tychy” w zespole prof. prof. Hanny Adamczewskiej-Wejchert i Kazimierza Wejcherta. W pierwszym

okresie mojej pracy byłam członkiem tzw. „zespołu profesorskiego”, który miał za zadanie

opracowywanie projektów studialnych dla miasta. Później, w ramach jednej z pracowni, zespół

realizował wielofazowe projekty budynków usługowych, zespołów mieszkaniowych, brał również

udział w konkursach. Uprawnienia do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie

(bez ograniczeń) uzyskałam w 1988 roku.

Od roku 1991 do 2010 nieprzerwanie prowadziłam własną autorską pracownię projektową, w

której powstawały projekty domów, obiektów usługowych, modernizacje obiektów zabytkowych i

projekty wnętrz. Doświadczenia projektowe zwróciły moją uwagę na konieczność wzmocnienia

pozycji architekta na rynku nieruchomości. Z troską obserwowałam zawłaszczanie kolejnych

obszarów aktywności eksperckiej silnie oddziałujących na jakość architektury przez przedstawicieli

innych zawodów (np. ekonomistów, czy prawników).

2

Z sukcesem podjęłam współpracę dydaktyczną z uczelniami wyższymi kształcącymi w zakresie

gospodarowania nieruchomościami i marketingu na rynku nieruchomości, opracowałam autorskie

programy dydaktyczne dla studiów I i II stopnia oraz dla studiów podyplomowych. Wiele satysfakcji

przyniosły mi szkolenia dla kilkudziesięcioosobowych grup deweloperów, przeprowadzone według

autorskiego programu w pięciu największych miastach polski (2007). W tym czasie ukazała się

również moja książka „Marketing na rynku nieruchomości”, która jako pierwsza w Polsce podjęła

problematykę formułowania skutecznych strategii komunikowania się architektów, deweloperów, firm

budowlanych ze swoimi klientami.

Podsumowaniem tego okresu wielowątkowej aktywności zawodowej była rozprawa habilitacyjna.

Monografia: „Determinanty zmian w architekturze mieszkaniowej okresu transformacji w Polsce”

dotyczy powiązań procesu rozwoju polskiej architektury mieszkaniowej z czynnikami zachodzącymi

w jej otoczeniu, a w konkluzji pozwala zaproponować pakiet działań sprzyjających rozwojowi

środowiska mieszkaniowego i ograniczających zagrożenia. Tytuł doktora habilitowanego nauk

technicznych (dyscyplina: architektura i urbanistyka”) uzyskałam na Wydziale Architektury

Politechniki Wrocławskiej w 2010 roku.

Okres po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego był i jest niezwykle owocny, przynosi

zarówno znaczące osiągnięcia badawcze i liczne, nowe inicjatywy dydaktyczne (m. in.

międzynarodowe warsztaty studenckie). Po roku 2010 pracowałam na wydziale Architektury

Politechniki Śląskiej w Gliwicach, w Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach, gdzie

zainicjowałam powstanie, a następnie kierowałam Samodzielnym Zakładem Badań Przestrzeni

Zurbanizowanej. Będąc pracownikiem Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, w ramach urlopu

szkoleniowego na trzy semestry dołączyłam do zespołu międzynarodowej kadry w International

University of Sarajevo (Bośnia i Hercegowina), gdzie prowadziłam badania naukowe i zajęcia

dydaktyczne.

Począwszy od roku 2012 pracuję w Instytucie Architektury Państwowej Wyższej Szkole

Zawodowej w Raciborzu, a od roku 2015 pełnię funkcję rektora Uczelni.

Sprawując funkcję rektora łączę pracę badawczą z pracą organizacyjną. Aktywnie angażuję się w

działalność Konferencji Rektorów Publicznych Uczelni Zawodowych. Jako wiceprzewodnicząca

Prezydium KRePSZ reprezentuję Konferencję Rektorów Publicznych Uczelni Zawodowych w

EURASHE (European Association of Institutions in Higher Education) zasiadając w Prezydium tej

organizacji. Warto nadmienić, że EURASHE z siedzibą w Brukseli zrzesza stowarzyszenia uczelni

wyższych kształcących praktycznie z wielu krajów Europy i ściśle współpracuje z Komisją

Europejską.

Trzykrotnie byłam nagrodzona Nagrodą Rektora za osiągnięcia naukowe: na Uniwersytecie

Ekonomicznym w Katowicach (2011) i w PWSZ w Raciborzu w 2012 i w 2015. W trakcie pełnienia

funkcji rektora PWSZ w Raciborzu dwukrotnie uzyskałam Nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa

Wyższego II stopnia za osiągnięcia organizacyjne (2016 i 2017).

3

2. Zainteresowania badawcze

Moje zainteresowania badawcze mieszczą się w dwóch nurtach. Pierwszy nurt wiąże się z

badaniami historycznymi nad architekturą rozpoczętymi w trakcie studiów magisterskich w

Instytucie Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej, a kontynuowanymi

podczas przewodu doktorskiego i rozwiniętymi po doktoracie w czasie praktyki zawodowej. W tym

nurcie, oprócz publikacji poświęconych dziełu międzywojennego architekta – funkcjonalisty Tadeusza

Michejdy oraz architekturze Katowic tamtego okresu, mieści się duża grupa monotematycznych

opracowań projektowych, będących rezultatem studiów historycznych. Są to realizacyjne projekty

rewaloryzacji kamienic położonych w ścisłym centrum Katowic.

Po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego, wraz z rozpoczęciem pracy na stanowisku profesora

uczelni w Instytucie Architektury w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Raciborzu (2012),

podjęłam badania nad układem przestrzennym i architekturą historycznego centrum miasta Raciborza

w kontekście planowanej rewitalizacji zabytkowych obszarów Starówki. Zaowocowały one serią

artykułów naukowych i projektów studialnych.

Kolejne badania nad dziedzictwem kulturowym, a szczególnie nad architekturą o dużej wartości

historycznej, są rezultatem inspirującej współpracy międzynarodowej w ramach Fondazione

Romualdo del Bianco we Florencji. Opracowany i promowany przez Fundację model Life Beyond

Tourism promuje podejście do turystyki zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju: szeroko

rozumiane dziedzictwo kulturowe powinno sprzyjać ochronie lokalnych wartości kulturowych, a także

dialogowi międzykulturowemu. Idea Life Beyond Tourism i rezultaty jej implementacji w

zabytkowych miastach Włoch okazały się bardzo inspirujące i skłoniły mnie do podjęcia podobnych

badań na gruncie polskim.

W drugim nurcie zainteresowań badawczych wyodrębnić można trzy obszary, z których każdy

wiąże się z rozwojem polskiej architektury, a szczególnie architektury mieszkaniowej w okresie

transformacji, po 1990. Obszary te to: proces inwestycyjny: jego struktura i uwarunkowania, rynek

nieruchomości mieszkaniowych oraz architektura mieszkaniowa okresu transformacji w Polsce.

Badania mieszczące się w tym nurcie mają charakter interdyscyplinarny: dotyczą obszaru

architektury, lecz jednocześnie wiążą się z innymi dyscyplinami nauki, a szczególnie z ekonomią,

socjologią i psychologią. Moje badania w omawianym nurcie i ich rezultaty zaowocowały publikacją

wielu artykułów naukowych oraz czterech pozycji książkowych, wśród których znajduje się także

moja rozprawa habilitacyjna Determinanty zmian w architekturze mieszkaniowej okresu

transformacji w Polsce oraz monografia Środowisko mieszkaniowe w Polsce. Ocena, oczekiwania,

aspiracje. Analiza środowiska mieszkaniowego w Polsce wzbogacona o próbę jego typologii jest

wprowadzeniem do przedstawienia wyników szeroko zakrojonych badań własnych nad preferencjami

mieszkaniowymi Polaków.

4

3. Osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej

3.1. Nurt studiów historycznych nad architekturą i jego powiązanie z praktyką projektową

W przedłożonej w roku 1987 rozprawie doktorskiej pt. Tadeusz Michejda – śląski architekt

dwudziestolecia międzywojennego przeprowadziłam klasyfikację i analizę dorobku twórczego T.

Michejdy, odnosząc jego dokonania twórcze do współczesnej mu architektury funkcjonalistycznej

Śląska, a przede wszystkim Katowic. Moja praca doktorska była pierwszą monografią poświęconą

architektowi międzywojennemu na Śląsku, wyprzedziła również publikację zbiorczej monografii

dotyczącej architektury międzywojennej w tym regionie i w Polsce. Nie opublikowana w formie

książkowej (ze względu na brak środków) zaowocowała publikacjami w periodykach1 oraz książką,

której jestem współautorką2; stała się także wytyczeniem ścieżki metodycznej i inspiracją, szczególnie

dla badaczy – architektów i historyków architektury.

Prowadzone przeze mnie na użytek pracy doktorskiej badania archiwalne, badania terenowe,

literaturowe, pomiary i dokumentacja fotograficzna pozwoliły mi na dogłębne poznanie układu

osiedleńczego oraz specyfiki architektury Śląska, a szczególnie Katowic, oraz umożliwiły uzyskanie

dobrej orientacji w dostępnych zasobach archiwalnych. Zdobyte umiejętności pozwoliły na podjęcie

się szeroko zakrojonego zadania projektowego dotyczącego grupy kamienic miejskich w Katowicach,

mieszczących się w zwartej zabudowie ścisłego centrum miasta, powstałych w XIX w. i w I poł. XX

w. (66 budynków; załącznik graficzny, plansze 1 - 3).3 Zadaniem architekta było sporządzenie

projektu rewaloryzacji elewacji dla każdej z kamienic oraz opracowanie projektu przebudowy jej

kondygnacji przyziemia (pełniącego najczęściej funkcję usługową). W skład opracowania wchodził

(oprócz projektu przebudowy kondygnacji parteru) projekt kolorystyki i technologii remontu elewacji,

ze szczególnym uwzględnieniem detalu architektonicznego. Punktem wyjścia do wyboru rozwiązania

projektowego były studia archiwalne dokumentujące pierwotną architekturę obiektu, inwentaryzacja

architektoniczno-budowlana, badania stratygraficzne tynków i detalu architektonicznego oraz analiza

otoczenia obiektu: charakteru otaczającej zabudowy i bezpośredniego sąsiedztwa w pierzei. Na etapie

koncepcji projektowej prowadzone były każdorazowo konsultacje konserwatorskie oraz rozmowy z

użytkownikami parterów usługowych, wyznaczające ramy możliwych przekształceń budynku.

Cennym doświadczeniem zawodowym w trakcie realizacji omawianych projektów były również

nadzory autorskie, ponieważ w niektórych przypadkach, dopiero podczas prac remontowych można

1 Stachura E., Tadeusz Michejda – śląski architekt dwudziestolecia międzywojennego w : Ziemia Śląska, red.

Szaraniec L., Wydawnictwo Muzeum Śląskiego, Katowice 1989

Stachura E., Twórczość architektoniczna Tadeusza Michejdy w pejzażu dwudziestolecia międzywojennego, w:

Śląski Kwartalnik Urbanistyki i Architektury 3/1989, s. 6 - 58

2 Michejda – Pinno B., Sosna W., Stachura E., O polski Śląsk, Tadeusz Michejda 1895-1955, Władysław

Michejda 1896-1943, Wydawnictwo Muzeum Śląskiego, Katowice 2000

3 Por. Dr inż. arch. Ewa Stachura, Urbanistyczne i architektoniczne projekty realizacyjne i koncepcyjne

obiektów mieszkaniowych jedno - i wielorodzinnych, usługowych oraz użyteczności publicznej;

architektura wnętrz, poz. I. 5 - 70

5

było uzyskać niedostępne wcześniej informacje o budynku. Doświadczenia zawodowe zdobyte w

latach 1991 – 1994 podczas realizacji opisywanego zadania pozwoliły mi w dalszych latach na

przyjęcie i kompetentne opracowanie wielu projektów adaptacji i modernizacji budynków, także

zabytkowych.

Projekty i realizacje tego okresu wpłynęły na zainteresowanie się procesem inwestycyjnym i rolą

architekta w tym procesie. Zwróciły także moją uwagę na rynkowe uwarunkowania projektowania i

realizacji budynków, szczególnie mieszkalnych.

Kolejny etap badań nad zabytkowymi układami przestrzennymi i zabudową o dużej wartości

historycznej przypada na okres po uzyskaniu przeze mnie stopnia doktora habilitowanego i dotyczy

dwóch miast: Raciborza i Zakopanego.

Miasto Racibórz, które w roku 1945 zostało niemal doszczętnie zburzone, odbudowywano

etapami, w miarę możliwości ekonomicznych i technicznych. Utrzymano średniowieczny układ

przestrzenny i odbudowano najważniejsze zabytki. Zabudowa uzupełniająca wraz z ocalałymi

obiektami w obrębie murów obronnych stworzyła mozaikę stylów i form wciąż wymagającą korekt i

uzupełnień. Badania archiwalne, analiza map, dokumentów, zdjęć oraz konsultacje archeologiczne i

konserwatorskie były podstawą do wypracowania zindywidualizowanych procedur głębokiej,

wielowymiarowej analizy urbanistycznej na rzecz koncepcyjnych projektów rewitalizacji i odbudowy

planowanych do podjęcia w najważniejszych lokalizacjach Starówki. Każdy ze sformułowanych w

taki sposób problemów badawczych został zilustrowany serią projektów studialnych, a ponadto

dyplomów inżynierskich powstałych pod moim kierunkiem. Rezultaty badawcze uzyskane w ramach

każdego z podjętych zadań zostały zaprezentowane na międzynarodowych konferencjach naukowych i

opublikowane w formie artykułów naukowych4.

Masowa turystyka i związane z nią agresywne inwestowanie niosą ze sobą poważne zagrożenia

dla zabytkowych układów przestrzennych i środowiska naturalnego. Procesy te są dobrze widoczne w

Zakopanem, któremu poświęcone zostały kolejne publikacje w materiałach pokonferencyjnych

Fondazione Romualdo del Bianco5. W badaniach nad tradycyjną i współczesną architekturą

4 Stachura E., Urban and architectural heritage restoration of cities in Poland under contemporary conditions.

“City genetic code” as a key to achieve authenticity in: Heritage 2016. Proceedings of the 5th

International

Conference on Heritage and Sustainable Development, Porto, Portugal 12-15 July, eds. R. Almoeda, S. Lira, C.

Pinheiro, Green Lines Institute for Sustainable Development, 2016, pp. 1871-1880.

Stachura E., Infill Development and Heritage: The Case of Raciborz Old Town, in: Rehab 2017. Proceedings

of the 3rd

International Conference on Preservation, Maintenance and Rehabilitation of Historical Buildings and

Structures, Braga, Portugal 14 -16 June 2017, eds. R. Almoeda, S. Lira, C. Pinheiro, Green Lines Institute for

Sustainable Development, 2017, pp. 647 – 658.

Stachura E., Infill Projects and Sustainable Land Use in Heritage Zones: How to Reconcile Competing

Interest Sets, in: Heritage 2018. Proceedings of the 6th

International Conference on Heritage and Sustainable

Development, Granada, Spain, 14 -16 July 2018, eds. R. Almoeda, S. Lira, C. Pinheiro, J. Zaragoza, J. Serrano,

F. Carrillo. Green Lines Institute for Sustainable Development, 2018, pp. 307-320.

5 Stachura E., Mantyka M., Zakopane Culture Park, Poland: The preservation of heritage values versus

contemporary functionality in: Proceedings of the 19th

General Assembly of the International Experts of the

6

Zakopanego została poddana analizie ewolucja „stylu zakopiańskiego”, powstanie jego

„popkulturowej” wersji i implikacje procesów zachodzących w przestrzeni miejskiej wskutek

dynamicznego rozwoju turystyki. Studium przypadku poświęcone głównej ulicy Zakopanego -

Krupówkom prezentowało ideę uporządkowania i ujednolicenia formalnego jej przestrzeni w ramach

którego przekształceniami objęto posadzkę ulicy, elementy małej architektury i elewacje budynków,

wdrożono nowy system identyfikacji wizualnej. Celem badań było ujawnienie oczekiwań

użytkowników ulicy (mieszkańców, przedsiębiorców, turystów) wobec estetyki Krupówek oraz

dokonanie analizy porównawczej wybranych elementów pejzażu ulicy przed i po wprowadzeniu

zmian.

3.2. Nurt badawczy związany z architekturą mieszkaniową i procesem inwestycyjnym

3.2.1. Proces inwestycyjny

Badania nad procesem inwestycyjnym pozwalają wyodrębnić w nim poszczególne obszary działań

(projektowanie, finansowanie, działania prawne i administracyjne, realizację) oraz następujące fazy:

formułowania pomysłu na inwestycję, wyboru i opracowania wielobranżowej koncepcji projektowej,

finalnych decyzji o inwestycji, realizacji obiektu budowlanego oraz fazę wprowadzenia obiektu na

rynek. Wspomniane fazy dotyczą równolegle każdego z wymienionych obszarów działań w procesie

inwestycyjnym. W efekcie analizy procesu inwestycyjnego w opisanych dwóch przekrojach

sformułowałam model działań inwestycyjnych w nieruchomościach. Model, o którym mowa, a także

opis poszczególnych faz i obszarów działań w procesie inwestycyjnym, zawarty został w pracy

Nieruchomości – proces inwestycyjny6. Nowość prezentowanego ujęcia polega na włączeniu w obszar

procesu inwestycyjnego – we wszystkich jego fazach – działań związanych z szeroko rozumianym

projektowaniem, gdy tymczasem w ówczesnej literaturze przedmiotu w Polsce problematykę procesu

inwestycyjnego rozpatrywało się bez odniesienia się do cyklu życia budynku, zespołu urbanistycznego

obejmującego fazy: planowania, programowania, projektowania (przetargów), budowania, zasiedlania,

eksploatacji modernizacji/adaptacji, sprzedaży/wyburzenia.

W kontekście wyników badań i zawartości sformułowanych modeli zawartych w pracy, problematyką

wymagającą dalszego rozwinięcia był obszar rynku nieruchomości.

3.2.2. Rynek nieruchomości a działania marketingowe

Fondazione Romualdo Del Bianco: Smart Travel, Smart Architecture, Heritage and its Enjoyment for Dialogue,

Florence Italy March 11-13, 2017, pp. 234-242.

Stachura E., Mantyka M., Zakopane, Poland: The Impact of Mass Tourism on New Building Development in

Heritage Towns, Proceedings of the International Symposium Heritage for Planet Earth 2018, 20th

General

Assembly of the International Experts of the Fondazione Romualdo Del Bianco, Florence Italy March 3 - 4,

2018, pp. 83-89.

6 Stachura E., Malec T., Nieruchomości - proces inwestycyjny, Wyższa Szkoła Bankowości i Finansów w

Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 2005.

7

Badając proces inwestycyjny w warunkach transformacji stwierdziłam, że zmiany ustrojowe i

prawa rynku silnie określają decyzje i zachowania najważniejszych podmiotów, szczególnie na rynku

mieszkaniowym: inwestorów (w tym głównie deweloperów) i samorządów terytorialnych,

pośredników i wyraźnie zarysowanych odbiorców.

W dobie marginalizacji budownictwa społecznego deweloperzy stali się najliczniejszymi

inwestorami w mieszkalnictwie, a większość obywateli finansuje swoje mieszkania bez jakiejkolwiek

pomocy ze strony państwa. Orientacja marketingowa inwestorów oraz prowadzone przez nich

kompetentne badania potrzeb i preferencji konsumentów (odbiorców mieszkań) mogą uchronić

architekturę przed ustępstwami na rzecz mylnie rozumianych oszczędności oraz pozornej

użyteczności, niesłużącej mieszkańcom. Propozycja zastosowania koncepcji marketingu-mix dla

wybranych segmentów rynku nieruchomości w kontekście wspomnianej specyfiki rynku

nieruchomości oraz interdyscyplinarnej wiedzy z zakresu architektury, estetyki, urbanistyki oraz

planowania przestrzennego i budownictwa jest przedmiotem artykułów naukowych7 oraz książki

Marketing na rynku nieruchomości.8 Książka proponuje koncepcję stosowania narzędzi

marketingowych na rynku nieruchomości, prezentuje także metody badania poziomu akceptacji

produktów, (szczególnie na rynku mieszkaniowym), marketingową koncepcję ceny nieruchomości i

metody jej testowania, formy prezentacji nieruchomości mieszkaniowej i sposoby jej promowania.

Zawarte w publikacji rozważania o misji, wizji i celach strategicznych oraz o zasadach ich

formułowania mogą być przydatne także dla architektów w procesie budowy stabilnej pozycji

rynkowej pracowni architektonicznej.

Upowszechnienie się orientacji marketingowej w polskim biznesie, wzrost konkurencji i ostra

walka o pozycję na rynku spowodowały wzrost dbałości firm o dobry wizerunek i dążność do jego

wizualnej manifestacji. Architektura zaczęła pełnić funkcję tła dla przestrzennych konstrukcji

reklamowych, tablic, napisów przestrzennych, kasetonów, neonów i innych. Moje zainteresowania

marketingiem i reklamą zostały wykorzystane także na tym polu. Seria projektów adaptacji i

modernizacji wnętrz na siedziby firm i oddziały banków (m. in. Invest-Banku), opracowywanych

7 Stachura E., Marketing na rynku nieruchomości (podstawy badania relacji), w: Marketing relacji w

przedsiębiorstwach i instytucjach rynkowych, red. Limański A. i Milic – Czerniak R., WSZMIJO, Katowice

2005.

Stachura E., Marketingowa koncepcja ceny na rynku mieszkaniowym, w: Marketing i Rynek, 1/2007.

Stachura E., Wybrane metody badania otoczenia konkurencyjnego firmy deweloperskiej, w: Rynek

nieruchomości – analizy, modelowanie, inwestowanie, Studia i Materiały nr 3-4/2007, red. Źróbek S.,

Towarzystwo Naukowe Nieruchomości 2007.

Stachura E., Decyzje inwestycyjne na lokalnym rynku nieruchomości, w: Finansowanie rozwoju regionalnego,

red. Stacharska-Targosz J., Szostak J., Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Poznań 2007.

Stachura E., Kształtowanie się potrzeb i preferencji konsumentów na rynku mieszkaniowym, w: Badania

marketingowe. Metody, nowe technologie, obszary aplikacji, red. Mazurek-Łopacińska K., PWE, Warszawa

2008.

8 Stachura E., Marketing na rynku nieruchomości, PWE Warszawa, 2007.

8

przeze mnie w latach 1994 - 1996,9 zawierała także projekty plastyczne wizualizacji firm –

zleceniodawców oraz projekty ich wdrożenia w modernizowanych obiektach, w powiązaniu z

architekturą i wystrojem wnętrz. Ważnym doświadczeniem zawodowym było także opracowanie

projektu i koordynacja realizacji reklamy wielkoformatowej o pow. 64 m2 koncernu „Philips”

usytuowanej na budynku WPK (o wysokości 70 m) w Katowicach. Zdobyte doświadczenia pozwoliły

mi na podjęcie działalności eksperckiej10

oraz dydaktycznej w obszarze komunikacji wizualnej, a

także podjęcie kolejnego, ważnego zadania – opracowania projektów realizacyjnych wizualizacji 57

oddziałów, 32 pomieszczeń bankomatowych oraz 6 totemów wolnostojących ING Banku na terenie

Śląska, Pomorza, Kujaw i Małopolski. Każdy z projektów obejmował inwentaryzację stanu

istniejącego, projekt modernizacji budynku mieszczącego oddział banku, projekt umieszczenia

elementów reklamowych na elewacjach oraz we wnętrzach budynku. Większość oddziałów będących

przedmiotem opracowania mieści się w obiektach objętych ochroną konserwatorską, stąd wymagały

one dodatkowych studiów i opracowań. Doświadczenia związane z systemami identyfikacji wizualnej

i ich wdrażaniem zdobyte w procesie projektowania podsumowałam w serii artykułów naukowych11

.

3.2.3. Architektura mieszkaniowa okresu transformacji w Polsce

We współczesnym świecie architektura staje się w coraz większym stopniu dziedziną twórczości

opartą na interdyscyplinarnych przesłankach. Wyniki badań nad rynkowymi uwarunkowaniami

architektury mieszkaniowej pozwoliły mi na postawienie hipotezy dotyczącej wpływu zespołu

czynników warunkujących polską architekturę mieszkaniową w latach 1989 - 2008.12

Sprawdzenie



architektura wnętrz, poz. I. 73, 75 - 78

10 Ekspertyza dla firmy Yapan oceniająca nowoprojektowany system identyfikacji wizualnej dla firmy PZU.

11 Stachura E., Środki komunikowania się w promocji – obraz i treść w :Wybrane problemy Public Relations,

red. Adamus-Matuszyńska A., Kolegium Zarządzania Akademii Ekonomicznej, Katowice 1999.

Stachura E., Elementy wizerunku szkoły wyższej, w: Marketingowe zarządzanie szkołą wyższą, red. Nowaczyk

G., Lisiecki P., Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Poznań 2006.

Stachura E., Rola systemu identyfikacji wizualnej w kreowaniu przewagi konkurencyjnej szkoły wyższej, w:

Konkurencja na rynku usług edukacji wyższej, materiały konferencyjne, red. Dietl J., Sapijaszka Z., Fundacja

Edukacyjna Przedsiębiorczości, Łódź 2006.

Stachura E., System identyfikacji wizualnej firm i instytucji, w: Master of Business Administration, nr 3(86) )

07-08.2007.

Stachura E., Kreowanie wizerunku przedsiębiorstwa w warunkach globalizacji gospodarki światowej, w:

Rozwój i funkcjonowanie przedsiębiorstw w warunkach globalnej gospodarki światowej, red. Grudzewski W.M.,

Wyższa Szkoła Zarządzania marketingowego i Języków Obcych w Katowicach, Katowice 2007.

12 Stachura E., Free market economy – new opening for Polish architecture, w: Housing and environmental

conditions in post-communist countries, eds. Komar B., Kucharska-Brus B., Wydawnictwo Politechniki Śląskiej,

Gliwice 2007.

Stachura E., Polish Housing Architecture in the process of transformation – macro-environment and

competitive factors, in: Architecture. Civil Engineering. Environment, Vol. 1 No. 2/2008, The Silesian

University of Technology.

9

powyższej hipotezy zaowocowało identyfikacją czynników należących do czterech grup determinant:

architektonicznych, urbanistycznych, ekonomiczno-prawnych i społeczno-kulturowych. W ramach

tego nurtu badań powstała moja praca habilitacyjna: Determinanty zmian w architekturze

mieszkaniowej okresu transformacji w Polsce13

. Książka jest próbą wspomnianego wyżej,

interdyscyplinarnego spojrzenia na zjawiska zachodzące we współczesnej architekturze

mieszkaniowej i w jej otoczeniu.

Oryginalnym osiągnięciem badawczym w omawianej monografii jest sformułowanie kryteriów

klasyfikacji i wyodrębnienie kategorii nowej architektury mieszkaniowej powstałej po 1990 roku.

Praca prezentuje również modelową ocenę cech współczesnej polskiej architektury mieszkaniowej

oraz identyfikuje cechy rozwoju polskich miast po 1990 w odniesieniu do warunków społecznych i

ekonomiczno-prawnych.

Moim wkładem do badań nad współczesną polską architekturą mieszkaniową, których wyniki

przedstawiono w omawianej publikacji jest przede wszystkim kompleksowe ujęcie czynników

warunkujących architekturę mieszkaniową, stworzenie ich hierarchii ważności i próba modelowego

ujęcia hipotetycznego wpływu determinant na zmiany w architekturze mieszkaniowej.

W każdym z trzech opisanych wyżej obszarów badawczych związanych z procesem

inwestycyjnym, rynkiem nieruchomości i wdrażanymi na nim działaniami marketingowymi oraz

problematyką architektury mieszkaniowej okresu transformacji, publikowałam artykuły w

czasopismach naukowych, wygłaszałam referaty na konferencjach i seminariach. Problematykę tę

poszerzyłam o zagadnienia gospodarowania przestrzenia opracowane w ramach badań statutowych

kierowanych przeze mnie najpierw w ramach Katedry Zarządzania Ochroną Środowiska a potem

Samodzielnego Zakładu Badań Przestrzeni Zurbanizowanej14

.

3.2.4. Środowisko mieszkaniowe w Polsce a aspiracje mieszkańców

Przedmiotem moich kolejnych, ważnych badań po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego

było środowisko mieszkaniowe w Polsce i jego ocena przez mieszkańców. Urynkowienie gospodarki,

prywatyzacja gruntów i zasobów mieszkaniowych w Polsce stały się stymulatorami dynamicznie

zachodzących ilościowych i jakościowych przekształceń przestrzeni zurbanizowanej, w tym przede

wszystkim środowiska mieszkaniowego. Naturę tych zjawisk i łączących je związków przyczynowo -

skutkowych opisałam w pracy habilitacyjnej (Determinanty zmian w architekturze mieszkaniowej

okresu transformacji w Polsce). Kolejnym zadaniem badawczym, niezbędnym z punktu widzenia

uzyskania całościowego obrazu środowiska mieszkaniowego w Polsce, było ujawnienie preferencji

13

Stachura E. Determinanty zmian w architekturze mieszkaniowej okresu transformacji w Polsce,

Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2009.

14 Kierownik projektu badawczego „Analiza gospodarowania przestrzenią wybranych obszarów

geograficznych Górnego Śląska” (2012).

Kierownik wieloetapowego projektu badawczego „Powiązania przestrzenne we współczesnym mieście na

przykładzie miast Górnego Śląska” (2013-2014).

10

mieszkaniowych Polaków i aspiracji w tym zakresie na tle obecnych modeli zamieszkiwania, oraz

próba skonstruowania przyszłych modeli zamieszkiwania. Szeroko zakrojone ogólnopolskie badania

empiryczne nad preferencjami mieszkaniowymi były możliwe dzięki pozyskaniu środków w

konkursie NCN i realizacji projektu badawczego własnego „Preferencje mieszkaniowe Polaków –

modele zamieszkiwania” realizowanego w latach 2010 - 201315

. Wyniki badań prezentuje monografia

„Środowisko mieszkaniowe w Polsce. Ocena, oczekiwania, aspiracje”16

.

Książka stanowi kompendium wiedzy o współczesnym mieszkaniu/domu jednorodzinnym: jego

metrażu, sposobie rozplanowania powierzchni, dostępie do pomieszczeń pomocniczych, prezentuje

subiektywną ocenę dokonaną przez mieszkańców, dotyczącą wybranych cech jakościowych obecnie

zamieszkiwanego lokum oraz przedstawia preferencje mieszkaniowe wyrażone za pomocą oczekiwań

i określenie wagi poszczególnych właściwości środowiska mieszkaniowego.

Do badań empirycznych przyjęto metodę ankietową: starannie opracowany, obszerny

kwestionariusz został zweryfikowany w ramach badań pilotażowych. Jako kryterium doboru próby do

badania ankietowego wybrano cykl życia rodziny. Tak więc badania nad preferowanymi modelami

zamieszkiwania obejmują: jednoosobowe gospodarstwa domowe (w trzech kategoriach wieku),

gospodarstwa domowe młodych małżeństw z jednym lub dwojgiem dzieci, gospodarstwa domowe

rodzin wielodzietnych i gospodarstwa domowe emerytów. Na potrzeby badania dokonano typologii

zabudowy mieszkaniowej polskich miast. Przedstawiciele każdego z badanych segmentów posiadają

lub wynajmują mieszkanie w budynkach wzniesionych w okresie dwudziestolecia międzywojennego

(lub starszych), w latach 50.i 60., blokowiskach z lat 70. i 80., w domach jednorodzinnych sprzed 1990

roku i wybudowanych po 1990. Inne przekroje, według form własności mieszkania czy jego standardu

zostały również uwzględnione, choć miały znaczenie drugorzędne. Badania empiryczne

przeprowadzono na terenie całej Polski, w trzech kategoriach miast wg kryterium liczby ludności i

położenia geograficznego. Badania na próbie 900 uczestników przeprowadzili przeszkoleni przeze

mnie ankieterzy w roku 2011. Odrębnym zadaniem badawczym było wytypowanie na podstawie

uzyskanych wyników danych i korelacji istotnych z punktu widzenia weryfikacji postawionych

hipotez. Na podstawie uzyskanych wyników skonstruowane zostały modele zamieszkiwania: zarówno

obecne, jak i oczekiwane. Modele te zostały także zilustrowane graficznie w formie rysunków

architektonicznych (planów sytuacyjnych, schematów funkcjonalnych i rzutów poziomych).

Ujawnienie opinii i preferencji poszczególnych segmentów gospodarstw domowych w dziedzinie

zaspokojenia potrzeb związanych z zamieszkiwaniem w Polsce i wykorzystanie tej wiedzy do

utworzenia preferowanych modeli zamieszkiwania jest moim oryginalnym, pionierskim wkładem do

dyscypliny naukowej jaką jest architektura i urbanistyka. Wartość zastosowanej autorskiej metody

15

39 konkurs NCN nr NN112123739.

16 Stachura E., Środowisko mieszkaniowe w Polsce. Ocena, oczekiwania, aspiracje, Wydawnictwo

Politechniki Krakowskiej, Kraków 2013.

11

oraz uzyskanych rezultatów jest ogromna, pozwala bowiem zoptymalizować decyzje podejmowane w

procesie projektowania zabudowy mieszkaniowej w skali urbanistycznej i architektonicznej,

dotyczące m. in. ukształtowania urbanistycznego zespołu mieszkaniowego, intensywności zabudowy,

najważniejszych atrybutów lokalizacji oraz cech architektury domu/mieszkania. Środowisko

mieszkaniowe można bowiem uznać za zrównoważone, jeśli obok innych, ważnych cech, spełnia

warunek uzyskania akceptacji przez mieszkańców. Sposobem na lepsze dopasowanie cech środowiska

mieszkaniowego do oczekiwań mieszkańców jest również partycypacja społeczna. W stosunku do

zaproponowanej przeze mnie metody może być ona traktowana jako działanie uzupełniające.

Skonstruowane przeze mnie preferowane modele zamieszkiwania mogą być cenne i inspirujące dla

twórczości w obszarze architektury, szczególnie mieszkaniowej. Wyniki moich badań pozwalają także

odpowiedzieć na pytanie o siłę oddziaływania poszczególnych wzorców, sposoby przejmowania i

upowszechniania wzorców zagranicznych, stopień homogenizacji idei zamieszkiwania na terenie

Polski.

Wybrane wątki badawcze podjęte w ramach grantu badawczego zostały zaprezentowane na

licznych konferencjach naukowych i opublikowane w krajowych i zagranicznych czasopismach

naukowych17

. Przyjęta przeze mnie metoda badawcza i uzyskane wyniki badań nad środowiskiem

17

Stachura E., Przestrzenne mierniki jakości zamieszkiwania w Polsce: wybór i ocena, w: Konsumpcja i

rozwój, nr 1/2011, Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur, Warszawa 2011, s. 120-134.

Stachura E., Kulturowe czynniki warunkujące architekturę mieszkaniową. Przykład Polski i Turcji. w:

Czasopismo Techniczne, 1- A/2/2012, Zeszyt 1 Rok 109, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków

2012, s. 207-216.

Stachura E., Kształtowanie architektury domów i mieszkań z wykorzystaniem wyników badań preferencji

mieszkaniowych Polaków, w: Rynek nieruchomości, Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego

Nieruchomości, vol. 20 no 3, Olsztyn 2012, red. S. Źróbek, Towarzystwo Naukowe Nieruchomości 2012, s. 55-

67.

Stachura E., A study in Polish housing conditions. Methodology and building

typology characteristics. Real Estate Management and Valuation, vol. 21, no. 1, 2013, pp. 25-31.

http://www.degruyter.com/view/j/remav.2013.21.issue-1/remav-2013-0004/remav-2013-0004.xml?format=INT.

Stachura E., Rozwój mieszkaniowej tkanki miejskiej w Polsce na tle procesów urbanizacji, w: Tendencje w

ekonomii i finansach. Konteksty teoretyczne i rozwiązania praktyczne, V Forum Naukowe, UE Katowice,

Katowice 2013, s. 126 – 138.

Stachura E., Wpływ procesu transformacji na kształtowanie środowiska mieszkaniowego w Polsce, w:

Transformacja współczesnej gospodarki jako przedmiot badań ekonomicznych, Studia Ekonomiczne, Zeszyty

Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, B. Kos (red.), Katowice 2013, s. 279 –

289.

Stachura, E. and Dee, J. Contemporary Housing in Central and Eastern Europe: Product versus Preference—

The Polish Case, Athens: ATINER'S Conference Paper Series, No: ARC2013-0722, 2013, pp. 5 – 16.

Stachura E., Oczekiwania Polaków wobec przyszłego domu i mieszkania w kontekście wymogów

projektowania zrównoważonego (w świetle badań) - Home future expectations and sustainable design in

Poland w: Dom i osiedle jutra. Tomorrow’s House and Estate. Część II. Part Two. Środowisko Mieszkaniowe.

Housing Environment, 12/2013, pp. 142-148.

E. Stachura, Studies on current housing conditions in Poland: urban scale and commonly used areas

attributes in housing estates, Technical Transitions Architecture- Czasopismo Techniczne Architektura, Zeszyt

2-A(7) Rok 2013 (110), Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 2013, s. 125 – 135.

http://www.degruyter.com/view/j/remav.2013.21.issue-1/remav-2013-0004/remav-2013-0004.xml?format=INT

12

mieszkaniowym i preferencjami mieszkaniowymi Polaków wzbudziły zainteresowanie badaczy

architektury, przestrzeni zurbanizowanej, a także badaczy konsumpcji skupionych wokół Instytutu

Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur w Warszawie. Wydatki na zakup i urządzenie

domu/mieszkania w budżecie statystycznej polskiej rodziny stanowią bardzo wysoki procent i

wymagają uważnego monitorowania. Zostałam zaproszona do udziału w projekcie badawczym

„Konsumpcja w innowacyjnej gospodarce”18

realizowanym w latach 2013 - 2015 i dołączyłam do

zespołu badaczy reprezentujących najważniejsze polskie ośrodki naukowe. Przedmiotem moich

zainteresowań w aktywności podejmowanych w nim przez mieszkańców. Uzyskane wyniki badań

jednoznacznie wskazały na postępujące zmiany w sposobach wykorzystywania przestrzeni mieszkania

- poszczególnych pomieszczeń i ich części, redefiniowania stref funkcjonalnych w kontekście

zdefiniowanych na nowo relacji-interakcji między mieszkańcami. Ujawniona w badaniach ewolucja

przestrzeni mieszkalnej dokonuje się współcześnie wskutek dynamicznego rozwoju nowoczesnych

technologii i związanych z nim zmian stylu życia i modelu rodziny. Świadomość tych procesów,

znajomość nowych powiązań funkcjonalnych w obrębie mieszkania, nowych znaczeń nadawanych

przedmiotom i podejmowanym czynnościom może wspomóc architektów w procesie kształtowania

satysfakcjonującej przestrzeni mieszkalnej. Wyniki opisanych badań nad tymi aspektami środowiska

mieszkaniowego zostały zawarte w części monografii wieloautorskiej19

i w artykułach naukowych20

.

Wyniki badań nad preferencjami mieszkaniowymi Polaków zostały również zaprezentowane na forum

międzynarodowym w Delft University of Technology w OTB Research Institute for the Built

Environment.21

Warto podkreślić, że OTB Research Institute for the Built Environment jest

światowym liderem w zakresie badań and środowiskiem mieszkaniowym.

Jakość środowiska mieszkaniowego jest nierozłącznie powiązana z funkcjonowaniem miasta jako

całości. Nurt badań nad miastem i różnymi aspektami funkcjonowania jego struktury urbanistycznej

jest obecny w obszarze moich zainteresowań. Inspirujący wpływ na podjęcie tej problematyki miała

współpraca z międzynarodowym zespołem architektów i badaczy architektury skupionych w

Stachura E., Contemporary housing environment of Poland. Dwelling attributes assessment.

w: Konsumpcja i Rozwój. Nr 1/2014 (6) kwartalnik, s. 75- 87.

Stachura E., Sustainable Housing Environment and Its Impact on Consumption Patterns.

w: Konsumpcja i Rozwój. Nr 3/2014 (8) kwartalnik, s. 61- 72.

18 Konsumpcja w innowacyjnej gospodarce, nr DEC-2012/05/B/HS4?04006.

19 Stachura E., Konsumpcja produktów innowacyjnych, w: Konsumpcja w innowacyjnej gospodarce, A.

Olejniczuk-Merta (red.), PWE Warszawa, 2016, s. 139-190.

20 Stachura E., Binkowska K., A Study on Activities Related to Habitation (Indwelling) and Their Meanings,

Real Estate Management and Valuation. Volume 22, Issue 3, Pages 5–13, ISSN (Online) 2300-5289,

DOI: 10.2478/remav-2014-0022, October 2014.

Stachura E., Wykorzystywanie innowacyjnych urządzeń w domu/mieszkaniu i proekologiczne zachowania

konsumentów, w: Konsumpcja i Rozwój. Nr 2/2015 (11) kwartalnik, s. 22-36, www.ibrkk.pl/book/441.

21 Contemporary Housing in Central and Eastern Europe: Product Versus Preference - The Polish Case,

wykład w OTB Department, Faculty of Architecture and the Built Environment, Technical University of Delft,

11. 11. 2013.

http://dx.doi.org/10.2478/remav-2014-0022

http://www.ibrkk.pl/book/441

13

Architecture Program International University of Sarajevo (Bośnia i Hercegowina). Zainicjowałam

wówczas badania nad miastem linearnym i możliwą optymalizacją jego struktury w kierunku

zrównoważenia oraz badania porównawcze struktur koncentrycznych i linearnych pod względem ich

funkcjonalności. Przedmiotem moich zainteresowań naukowych stały się również kulturowe

determinanty rozwoju układu przestrzennego miasta, które były przedmiotem międzynarodowej

konferencji zorganizowanej przeze mnie przy współpracy profesorów Wydziału Architektury

Politechniki Krakowskiej Krakow - Sarajevo. Two cities - Two Stories, która odbyła się w maju 2014

r.

4. Dorobek projektowy

Pierwsze projekty, których jestem współautorem powstały w biurze Miastoprojekt - Nowe Tychy,

w którym pracowałam najpierw jako asystent projektanta, a następnie jako samodzielny projektant.22

W roku 1991 rozpoczęłam samodzielną działalność, prowadząc do dziś własną pracownię projektową.

Większość opracowanych przeze mnie projektów architektonicznych i urbanistycznych powstałych w

latach 1987- 2009 mieści się w dwóch grupach. Pierwsza z nich to architektura mieszkaniowa, a w

jej obrębie nowe zespoły mieszkaniowe (por. załącznik graficzny, plansze 4 - 11)23

, adaptacje i

modernizacje budynków mieszkalnych zabytkowych (por. załącznik graficzny, plansze 12 - 20), domy

jednorodzinne24

oraz budynki mieszkalno-usługowe w zwartej tkance miejskiej reprezentowane m. in.

przez opisane wyżej miejskie kamienice (por. załącznik graficzny, plansze 1 – 3).25

Druga grupa

projektów obejmuje budynki usługowe: siedziby banków (por. załącznik graficzny, plansze 41 -

48)26

, szkół wyższych (por. załącznik graficzny, plansze 29 - 34 oraz 49 - 56)27

oraz obiekty sportowe

(załącznik graficzny, plansze 35 - 40)28

. Część z nich to obiekty nowoprojektowane, inne zaś stanowią

22

Por. Dr inż. arch. Ewa Stachura, Urbanistyczne i architektoniczne projekty realizacyjne i koncepcyjne


architektura wnętrz, poz. I. 1, 2, poz. II. 1, 3.



architektura wnętrz, poz. I. 1, 88, poz. II. 1, 3, 9.



architektura wnętrz, poz. I. 80 – 85.



architektura wnętrz, poz. I. 5 – 71, 73.



architektura wnętrz, poz. I. 77, 91 – 147, 148, 149, 150, II. 10.



architektura wnętrz, poz. I. 79, 86, 87, poz. II. 11.



architektura wnętrz, poz. I. 89, 90, poz. II. 8.

14

adaptacje i modernizacje już istniejących budynków, w większości znajdujących się pod opieką

konserwatora.

Niezależnie od skali zadania, w procesie tworzenia projektu przeprowadzałam analizę szeroko

rozumianego kontekstu przestrzennego powstającego (lub adaptowanego) obiektu. Składały się na nią,

podejmowane w różnym zakresie, w zależności od skali i lokalizacji obiektu, studia historyczne,

badania archiwalne i dokumentacja fotograficzna, badanie uwarunkowań urbanistycznych i

architektonicznych otoczenia inwestycji. Analiza ta była zawsze punktem wyjścia do przyjęcia

rozwiązania projektowego, w ramach którego nowy obiekt mógł zyskać jak najlepszą relację z

otoczeniem, kontekst architektoniczny i urbanistyczny oraz autorską interpretację wartości

historycznych. Przykładem wdrożenia takiej filozofii projektowania jest projekt koncepcyjny zespołu

sportowo-rekreacyjnego z basenem pływackim w Bielsku-Białej przy ul. Podwale (załącznik

graficzny, plansze 21 - 28).

W przypadku licznych inwestycji aktywnie uczestniczyłam we wstępnych fazach procesu

decydowania o jej kształcie: decydowania o lokalizacji planowanych obiektów, czy ich programach

funkcjonalno-przestrzennych, pełniąc funkcję doradczą i ekspercką. Zdobyte na opisanym polu

doświadczenia zaprezentowałam w rozdziale Kreowanie i analiza wariantów rozwiązań projektowych

w prezentowanej wyżej książce Nieruchomości - proces inwestycyjny.

Szczególnie cennym doświadczeniem zawodowym było projektowanie budynków mieszkalnych.

Praca nad projektami domów i mieszkań uwrażliwiła mnie na problemy staranności w rozwiązywaniu

przestrzeni mieszkalnej we wszystkich skalach, łącznie z detalem, oraz zwróciła moją uwagę na rolę

wzajemnego komunikowania się uczestników procesu inwestycyjnego. Efektywne komunikowanie

się, szczególnie architekta z inwestorami i przyszłymi mieszkańcami, podczas procesu powstawania

projektu to warunek przyjęcia satysfakcjonujących ich rozwiązań przestrzennych. Komunikacja

dotycząca przestrzeni jest procesem skomplikowanym i wieloetapowym. Architekt jest w nim

przewodnikiem i nauczycielem: uczy języka mówienia o przestrzeni, objaśnia rysunki, zachęca do

odczucia i wyartykułowania potrzeb związanych z przestrzenią. Pozostaje jednak ekspertem i

podejmuje ostateczne decyzje projektowe. Równowaga między respektowaniem oczekiwań klienta a

obroną własnej idei projektu to trudna umiejętność, którą starałam się świadomie doskonalić w

kolejnych zadaniach projektowych. Ważne jednak, by oczekiwania, o których mowa zostały wcześniej

właściwie zidentyfikowane, zinterpretowane i przełożone na język przestrzeni.

5. Dorobek dydaktyczny

Mój dorobek dydaktyczny obejmuje wiele form i aktywności. Jego najważniejsza część znajduje

się w obszarze architektury i urbanistyki. Są to zajęcia dydaktyczne, przede wszystkim projektowe,

prowadzone w uczelniach, dla studentów na kierunkach: architektura i urbanistyka, architektura,

architektura krajobrazu i gospodarka przestrzenna (tabela 1), liczne prace programowe (m.in.

przygotowanie programów studiów dla kierunku Architektura i urbanistyka w PWSZ w Raciborzu

15

oraz oferty dydaktycznej Samodzielnego Zakładu Badań Przestrzeni Zurbanizowanej w Uniwersytecie

Ekonomicznym w Katowicach) oraz wykłady popularyzujące wiedzę o architekturze, które opisane

zostaną w p. 6.

Tabela 1 – Dorobek dydaktyczny w zakresie architektury i urbanistyki w latach 2007 - 2018

Data

(od - do) Forma zajęć Przedmiot zajęć Uczelnia/Firma

2007 - 2015 Wykład Historia architektury

i urbanistyki

Uniwersytet Ekonomiczny

w Katowicach, kierunek:

Gospodarka Przestrzenna

2007 - 2014 Ćwiczenia Rysunek techniczny i planistyczny

2014 - 2015 Wykład Podstawy kompozycji

urbanistycznej

2007 - 20015 Seminarium Seminarium magisterskie i

seminarium dyplomowe

2008 - 2011 Wykład Propedeutyka zawodu

Bielska Wyższa Szkoła im. J.

Tyszkiewicza, kierunek:

Architektura krajobrazu

2008 - 2011 Ćwiczenia -

Projekt Projektowanie krajobrazowe I

2008 - 2011 Ćwiczenia -

Projekt Projektowanie krajobrazowe II

2009 - 2011 Wykład Historia urbanistyki

2009 - 2011 Projekt

dyplomowy

2009 - 2011 Wykład Strategie projektowania Politechnika Śląska, Wydział

Architektury, Katedra Strategii

Projektowania, kierunek:

Architektura i urbanistyka

2009 - 2011 Ćwiczenia -

Projekt Projektowanie architektoniczne VI

2009 - 2011 Projekt

dyplomowy

2012 - 2016

Wykład

Ćwiczenia -

Projekt

Wstęp do projektowania,

Państwowa Wyższa Szkoła

Zawodowa w Raciborzu,

Instytut Architektury, kierunek:

Architektura i urbanistyka, a

następnie Architektura

2015 - 2017

Wykład

Ćwiczenia -

Projekt

Projektowanie architektoniczne VI

2015 - Projekt

inżynierski

2015 - 2017 Wykład Strategie projektowania

2017 -

Wykład

Ćwiczenia -

Projekt

Projektowanie zrównoważone

2017 - Wykład Zrównoważenie społeczne

2017 - 2018 Wykład Tendencje rozwojowe

w architekturze

2014 - 2015

Wykład

Ćwiczenia -

Projekt

Architectural Design Studio V

ARCH405

International University of

Sarajevo, Sarajewo (BiH)

Architecture Program

2014 - 2015 Projekt

dyplomowy Final Studio Design ARCH406

2014 - 2015

Wykład

Ćwiczenia -

Projekt

Sustainable Design Studio ARCH

552

2014 - 2015 Wykład History of Architecture ARCH 209

2014 - 2015

Wykład

Ćwiczenia -

Projekt

Architectural Design Studio I

ARCH 201

16

Wartościowe prace badawcze, studialne i projektowe zostały wykonane pod moim kierunkiem przez

studentów koła naukowego AREA działającego przy prowadzonym przeze mnie Samodzielnym

Zakładzie Badań Przestrzeni Zurbanizowanej29

. W roku 2012 podjęłam inicjatywę zorganizowania

wraz z partnerami z zagranicznych ośrodków międzynarodowych studenckich warsztatów naukowych.

Pierwsze z nich odbyły się w Wiedniu (2012), następne w Londynie (2013), w Krakowie (2014) i

Sarajewie (2014 i 2015). W warsztatach uczestniczyli studenci Uniwersytetu Ekonomicznego w

Katowicach, członkowie koła naukowego AREA, studenci International University of Sarajevo,

Architecture Program, Instytutu Architektury PWSZ w Raciborzu, Wydziału Architektury Politechniki

Gliwickiej i Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. Przedmiotem serii warsztatów była

wieloaspektowa analiza wielkomiejskiej przestrzeni zurbanizowanej w wybranych miastach, próba

identyfikacji najważniejszych problemów przestrzennych i sformułowania rozwiązań. W realizacji

prowadzonych w języku angielskim warsztatach uczestniczyli prof. John Dee z International

University of Sarajevo (2012, 2013), prof. Mehmet Murat Gul z ITU School of Architecture w

Stambule (2013) oraz grupa profesorów i asystentów z International University of Sarajevo (2014,

2015), Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej (2014) oraz z PWSZ w Raciborzu (2014 i

2015)30

. Zainicjowałam również konferencję i warsztaty studenckie „Kraków - Sarajevo - Two Cities

Two Stories”, które odbyły się na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej w 2014 roku31

.

29

18.10.2011 – 15.01.2012: „Akceptacja planów inwestycyjnych gminy przez wybrane grupy

interesariuszy w świetle wyników badań empirycznych oraz wytyczne do projektowania wielofunkcyjnego

ośrodka usługowego w gminie Wilkowice”

23.11.2011 – 21.12.2011: „Postrzeganie i odbiór zabytkowych układów przestrzennych, obiektów oraz

detali architektonicznych przez użytkowników współczesnego miasta. Przykład Bielska-Białej.”

22.03.12 – 26.05.12: „Percepcja stref i obiektów zabytkowych Bytomia oraz ich wpływu na wizerunek

miasta.”

24.04.12 – 21.05.12: Przestrzenne i społeczne aspekty jakości zamieszkiwania wybranych tyskich osiedli.”

03.03.12- 20.04.2012 „Przestrzenne i społeczne skutki gettoizacji – ogrodzone osiedla na obszarze

aglomeracji śląskiej.”

Udział członków Koła w konkursie „Idealna Przestrzeń Publiczna”, 2012.

30 Contemporary Architectural Theory: Vienna Field Trip, Warsztaty Naukowo-Dydaktyczne zorganizowane

przez International University of Sarajevo, Architecture Program, Faculty of Engineering and Natural Sciences

oraz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Zakład Badań Przestrzeni Zurbanizowanej; Wiedeń 18-

21.10.2012. Przygotowanie merytoryczne, organizacyjne i prowadzenie. Wykład: Where Contemporary

Architecture Aims – New Forms and Technologies, koordynator warsztatów.

Innovative Architecture and the Design of Urban Space. Sustainable Housing Environment in Contemporary

City. Workshop and Field Studies. Warsztaty Naukowo-Dydaktyczne zorganizowane przez Samodzielny

Zakład badań Przestrzeni Zurbanizowanej Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach; Londyn 25. 04 – 01.05.

2013. Przygotowanie merytoryczne, organizacyjne i prowadzenie.

Urban and Architectural Design Problems in the Contemporary City: The Case of Sarajevo International

Conference and Workshop, Sarajevo, November 10-14th

2014, konferencja zorganizowana przez: International

University of Sarajevo (BiH), Silesian University of Technology in Gliwice (Poland), PWSZ University in

Racibórz (Poland); koordynator warsztatów.

17

W semestrze letnim roku akademickiego 2013/2014 podjęłam pracę w International University of

Sarajevo (Bośnia i Hercegowina) na stanowisku Associate Professor, która trwała przez trzy semestry.

Architecture Program realizowany w IUS jest oferowany studentom z wielu krajów, w tym z Turcji,

Bośni, Czarnogóry, Egiptu i innych. Skupia międzynarodową kadrę dydaktyczną, a językiem

wykładowym jest język angielski. Praca w Sarajewie była wartościowym doświadczeniem

dydaktycznym i naukowym, szerokie kontakty i duża aktywność społeczności akademickiej tworzyły

możliwości spotkań i dyskusji w gronie przedstawicieli odmiennych kultur i ekspertów w wielu

dziedzinach, w tym architektury. Konfrontacja własnych doświadczeń dydaktycznych z nowymi

warunkami, praca ze studentami o innej wrażliwości estetycznej była niezwykle cenna i

wzbogacająca.

Międzynarodowe doświadczenia dydaktyczne zdobywałam również (oprócz już wymienionych)

podczas wyjazdów w ramach programu Erasmus i Erasmus+32

.

Posiadam również bogate doświadczenie dydaktyczne w obszarze gospodarowania

nieruchomościami. Największa intensywność działań dydaktycznych na tym polu miała miejsce w

latach poprzedzających uzyskanie stopnia doktora habilitowanego (2002 - 2009), w trakcie badań nad

problematyką rynku nieruchomości i procesem inwestycyjnym. Prowadziłam wówczas wykłady,

ćwiczenia i seminaria na studiach I i II stopnia, na studiach podyplomowych oraz dla słuchaczy

Uniwersytetu Dziecięcego, gdzie w roku akademickim 2011/12 zostałam wybrana najlepszym

wykładowcą semestru V. Ważnym doświadczeniem było prowadzenie szkoleń dla deweloperów33

i

pośredników w obrocie nieruchomościami34

o zasięgu ogólnopolskim, które utwierdziło mnie w

przekonaniu o ważnej eksperckiej roli architekta w procesie kształtowania przestrzeni zurbanizowanej.

Uczestniczyłam także w pracach programowych i przygotowywałam programy studiów z zakresu

nieruchomości dla kilku uczelni na Śląsku.

Spatial Interventions in a linear city - sustainable urban design International Conference and Workshop,

Sarajevo, November 9 -13th

2015, międzynarodowa konferencja zorganizowana przez: International University

of Sarajevo (BiH) and PWSZ Racibórz (Poland). Koordynator warsztatów. Referat: Sustainable Urban Design.

31 International Conference „Kraków – Sarajevo - Two Cities Two Stories”, Międzynarodowa Konferencja i

warsztaty studenckie zorganizowane przez Katedrę Architektury Mieszkaniowej Politechniki Krakowskiej i

Samodzielny Zakład Badań Przestrzeni Zurbanizowanej Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Kraków

28 – 29. 04. 2014. Przewodniczenie sesjom plenarnym I i II.

32 Staż naukowy w University of Wales, Wrexham, Wielka Brytania, 2004, Uczestnictwo w programie Erasmus,

„Staff Mobility”, Selcuk University w Konya, Turcja, 2009, Uczestnictwo w programie Erasmus+, „Staff

Mobility”, University of Navarra, School of Architecture, Pamplona, Hiszpania, 29.05 – 02.06. 2017.

33 Ekspert w ogólnopolskim Programie Rozwoju Budownictwa Mieszkaniowego, (Łódź – Gdynia – Kraków –

Wrocław – Poznań) organizowanym przez TP SA, konferencje dla środowisk deweloperskich: wykłady

poświęcone problematyce marketingu na rynku nieruchomości, czerwiec-październik.2007.

Prowadzenie całodniowych warsztatów Marketing dla deweloperów organizowanych przez „Informedia

Polska”, Warszawa, 14.02. i 23.04. 2008.

34 Szkolenia dla pracowników biur pośrednictwa w nieruchomościach, Warszawa 23.09.2007, współpraca z

sieciową amerykańską firmą pośredników w nieruchomościach „Century 21”.

18

Działalność dydaktyczna na polu komunikacji wizualnej, promocji i reklamy prowadzona przeze

mnie w latach 1995 - 2006 była komplementarna z moją twórczością projektową. Powadziłam zajęcia

dydaktyczne na studiach I i II stopnia oraz na studiach podyplomowych w uczelniach wyższych oraz

warsztaty dla członków Business Center Club w Warszawie i w Katowicach. Wykłady, ćwiczenia i

seminaria wzbogacałam o treści mające związek z prowadzonymi wówczas pracami projektowymi,

szczególnie z przebudową parterów kamienic w strefie ochrony konserwatorskiej w Katowicach oraz z

projektami systemów identyfikacji wizualnej i projektami ich implementacji. Również i w tej

dziedzinie aktywnie współtworzyłam programy specjalności i specjalizacji, modułów dydaktycznych,

studiów podyplomowych, kształtowałam zawartość merytoryczną przedmiotów, podejmowałam się

działalności eksperckiej.

W swojej działalności dydaktycznej, niezależnie od obszaru, kierowałam się dbałością o jakość i

aktualność przekazywanych treści, poszukiwałam interaktywnych sposobów przekazywania wiedzy i

umiejętności, starałam się stymulować kreatywność studentów i kształtować ich otwartą postawę i

gotowość do samodzielnego uczenia się i konfigurowania interdyscyplinarnej wiedzy na rzecz

uzyskiwania nowych kompetencji. W kształceniu adeptów architektury kładłam nacisk na jak

najlepsze przygotowanie do zawodu, obudzenie wrażliwości społecznej i ekologicznej. Celem

międzynarodowych warsztatów studenckich było wykształcenie umiejętności korzystania z

zagranicznych wzorców i dobrych praktyk, umiejętności efektywnej pracy zespołowej, intensywnego

kreowania idei, dyskusji i wymiany myśli.

W procesie opracowywania programów studiów lub modułów dydaktycznych dla przedstawicieli

innych zawodów przyświecała mi idea włączenia wiedzy o zasadach kształtowania przestrzeni

zurbanizowanej i architektury do kanonu wykształcenia przedstawicieli zawodów ważnych dla jakości

procesu inwestycyjnego: prawników, ekonomistów, inżynierów, przełamywania ostrych granic

między obszarami wiedzy i integracji kompetencji. Takie spojrzenie na sposób kształcenia zyskuje

coraz większą akceptację w dobie upowszechniania się zasad zrównoważonego rozwoju.

6. Dorobek organizacyjny

Pierwsze doświadczenia organizacyjne zdobyłam w biurze projektów „Miastoprojekt - Nowe

Tychy”. Współpracując z profesorami Hanną Adamczewską - Wejchert i Kazimierzem Wejchertem

zapoznałam się z procesem tworzenia miasta Nowe Tychy: jego twórczymi, ekonomicznymi i

organizacyjnymi aspektami. Uczestniczyłam w dyskusjach nad nowymi projektami, a w szczególności

ich relacją do wdrożonej już urbanistycznej idei miasta. Jako asystentowi projektanta powierzano mi

zadania koncepcyjne związane z zagospodarowaniem nowych dzielnic, czy kwartałów zabudowy35

.

Jednocześnie doskonaliłam warsztat zawodowy biorąc udział w wielofazowych i wielobranżowych

projektach budynków mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej. Po przejściu

czteroosobowego zespołu projektowego z „Miastoprojektu – Nowe Tychy” do spółki „Probex”

35

Projekt koncepcyjny osiedla „Balbina” w Tychach, 1984

19

wzięłam na siebie obowiązek pozyskiwania zleceń dla pracowni, co zaowocowało interesującymi

projektami36

oraz zainicjowało współpracę z firmami i instytucjami, która trwała przez kolejne lata.

Ważnym doświadczeniem była także koordynacja prac projektowych architektonicznych i

plastycznych oraz wykonawczych na polu reklamy, za co odpowiadałam w Agencji Reklamowej

„Business Consulting”.

Usamodzielnienie się i założenie własnej pracowni projektowej rozpoczęło nowy etap w moim

życiu zawodowym. Począwszy od 1991 roku pozyskiwałam zlecenia dla pracowni, której jestem

właścicielem, zawiązywałam wielobranżowe zespoły projektowe do realizacji kolejnych zadań i

koordynowałam ich pracę. Negocjowałam i egzekwowałam wynagrodzenia oraz prowadziłam

promocję pracowni. Zatrudniałam techników i młodych architektów, z których p. Tomasz Malec, po

odbyciu w mojej pracowni praktyki projektowej uzyskał samodzielność zawodową.37

Odrębnym obszarem doświadczeń organizacyjnych jest aktywność zawodowa w wyższych

uczelniach. Jako adiunkt i kierownik specjalności, przez wiele lat pełniłam funkcję przewodniczącej

Komisji Programowej na kierunku Zarządzanie w Bielskiej Wyższej Szkole, byłam członkiem Rady

Wydziału i Senatu oraz członkiem zespołu ds. przedmiotów projektowych na kierunku „Architektura

Krajobrazu” w tejże uczelni.

Wzbogacenie dorobku naukowego i doświadczeń dydaktycznych oraz uzyskanie stopnia doktora

habilitowanego umożliwiło mi podjęcie starań o utworzenie zakładu dydaktycznego w ramach

Katedry Zarządzania Ochroną Środowiska Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, gdzie

wówczas byłam zatrudniona. Dzięki moim staraniom w roku 2011 powstał Samodzielny Zakład

Badania Przestrzeni Zurbanizowanej, którym kierowałam do roku 2015. Działalność naukowo-

badawcza Zakładu koncentrowała się na pomnażaniu wiedzy o przestrzeni zurbanizowanej (built

environment), a szczególnie o środowisku mieszkaniowym. W jego ramach prowadziłam wraz z

zespołem interdyscyplinarne badania naukowe (badania statutowe)38

oraz zajęcia dydaktyczne na

kierunku Gospodarka przestrzenna, sprawowałam opiekę nad kołem naukowym AREA utworzonym

przy Zakładzie. Po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego weszłam w skład Rady Wydziału,

uczestniczyłam w pracach Komisji Programowej.

W roku 2011 zostałam zaproszona do współorganizacji Instytutu Architektury w Państwowej

Wyższej Szkole Zawodowej w Raciborzu oraz firmowania kierunku Architektura i urbanistyka, na

prowadzenie którego Uczelnia uzyskała zgodę MNiSW. W pierwszej fazie funkcjonowania Instytutu

Architektury, w roku 2012, pełniłam funkcję jego dyrektora. Zasiadałam w Senacie, a także

36

Adaptacja i modernizacja kamienicy narożnej przy rynku w Wadowicach na dom handlowy „Pewex”, mgr inż.

arch. M. Sokołowska (50%), dr inż. arch. E. Stachura (50%), opracowanie projektu: 1990 37

Dr inż. arch. Tomasz Malec, upr. 41/09/SLOKK 38

Kierownik projektu badawczego „Analiza gospodarowania przestrzenią wybranych obszarów geograficznych

Górnego Śląska” (2012)

Kierownik wieloetapowego projektu badawczego „Powiązania przestrzenne we współczesnym mieście na

przykładzie miast Górnego Śląska” (2013-2015).

20

kierowałam zespołem ds. opracowania strategii Uczelni na lata 2014 - 16. Strategia opracowana pod

moim kierunkiem i według mojej autorskiej metody obowiązuje w Uczelni do dziś.

W roku 2015, po wygranych wyborach, objęłam funkcję rektora Państwowej Wyższej Szkoły

Zawodowej w Raciborzu na kadencję 2015- 2020. Uczelnia, którą kieruję kształci 1500 studentów

na 10 kierunkach i zatrudnia ok. 200 pracowników, w tym 150 nauczycieli akademickich. Podjęłam

się realizacji tego trudnego zadania, jakim jest kierowanie uczelnią wyższą mając sprecyzowany

program działań, które powinny przyczynić się do podniesienia jakości kształcenia i realizacji

nowoczesnego kształcenia na profilu praktycznym, rozwinięcia współpracy z otoczeniem społeczno-

gospodarczym, nawiązania cennych relacji z partnerami zagranicznymi, a także pełnienia funkcji

miastotwórczych i wspierania miasta w jego proinnowacyjnych działaniach. Po trzech latach

sprawowania funkcji z satysfakcją mogę stwierdzić, że większość zmian o charakterze

projakościowym i prowizerunkowym została wprowadzona. Zostały podpisane i są realizowane

umowy z partnerami biznesowymi i z uczelniami zagranicznymi, rośnie liczba praktyków

zaangażowanych w realizację zajęć dydaktycznych, a rady konsultacyjne na poszczególnych

kierunkach z sukcesem współtworzą programy studiów. Przedmiotem mojej szczególnej satysfakcji

jest aktywna współpraca z samorządem i z podmiotami otoczenia biznesowego pracowników i

studentów kierunku architektura.

Od początku mojej kadencji rektora aktywnie włączyłam się w prace Konferencji Rektorów

Publicznych Szkół Zawodowych. Na pierwszym posiedzeniu plenarnym zostałam wybrana do

Prezydium KRePSZ, w którym powierzono mi funkcję wiceprzewodniczącej. W pierwszej fazie mojej

działalności w Prezydium pracowałam nad koncepcją sieciowania uczelni zawodowych, budowałam

platformę wymiany doświadczeń i opracowywałam formy współpracy między uczelniami

kształcącymi praktycznie. Wraz z pozostałymi członkami Prezydium aktywnie włączyłam się w prace

nad Konstytucją dla Nauki. Począwszy od grudnia 2016, aż do momentu uchwalenia Ustawy 2.0,

członkowie Prezydium KRePSZ, prowadzili żywy dialog z władzami MNiSW promując ideę

kształcenia praktycznego, podkreślając rolę uczelni typu PWSZ w procesie harmonijnego rozwoju

kraju i wskazując konieczność (wzorem krajów rozwiniętych) zapewnienia stabilnej podstawy

prawnej ich funkcjonowania. Jako przewodnicząca Komisji ds. Współpracy Międzynarodowej

KRePSZ reprezentowałam stowarzyszenia na dorocznych konferencjach EURASHE, którego

KRePSZ jest członkiem. Aktywnie uczestniczyłam w dyskusjach Round Table on Teaching and

Learning, Leadership Forum. W 2018 roku zostałam wybrana do Prezydium EURASHE, w którym

aktywnie działam.

Realia gospodarki 4.0 pozwalają osiągać znakomite rezultaty dydaktyczne w uczelni regionalnej i

dają szansę na stałe zwiększanie jej pozycji konkurencyjnej. Uczelnia, która lokalizowana jest w

niewielkim mieście jest więc faktycznie powiązana z polskim i europejskim obszarem wyższego

kształcenia zawodowego. Jako architekt szczególnie dbam o praktyczny sposób kształcenia w oparciu

o kontakty międzynarodowe i otoczenie społeczno-gospodarcze.

21

7. Osiągnięcia w zakresie opieki naukowej i kształcenia młodej kadry

7.1. Pełnienie funkcji promotora w przewodzie zakończonym uzyskaniem stopnia doktora

Mgr inż. arch. Tijana Tufek-Memisevic: Contemporary Linear City Development. A Case of Spatial

Interventions in Sarajevo, Bosnia and Herzegovina (rozprawa w języku angielskim)

Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, publiczna dyskusja nad rozprawą doktorską: 2 lipca

2018, uchwała Rady Wydziału o nadaniu stopnia doktora: 11 lipca 2018.

7.2. Pełnienie funkcji promotora w otwartym przewodzie doktorskim

Mgr Monika Borowska: Przedsiębiorstwo deweloperskie i jego relacje z otoczeniem na rynku

nieruchomości mieszkaniowych w Polsce. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Wydział

Ekonomii, wszczęcie przewodu: 31 maja 2012.

7.3. Informacja o sporządzonych recenzjach w przewodach doktorskich, postępowaniach

habilitacyjnych lub przewodach habilitacyjnych

Tabela 2 Wykaz sporządzonych recenzjach w przewodach doktorskich, postępowaniach

habilitacyjnych lub przewodach habilitacyjnych

Lp. Nazwisko i imię

recenzowanego Rodzaj recenzji

Jednostka, w której

prowadzono postępowanie Rok

1.

Justyna Kobylarczyk

Postępowanie o nadanie stopnia doktora

habilitowanego, recenzja wydawnicza

monografii „Ocena jakości środowiska

zamieszkania w wybranych miastach

województwa podkarpackiego po okresie

transformacji, w pierwszej dekadzie XXI

wieku”

Wydział Architektury,

Politechnika Krakowska 2013

2. Elżbieta Kanak

Recenzja rozprawy doktorskiej

„Deweloperzy na wrocławskim rynku

nieruchomości mieszkaniowych.

Organizacja, funkcjonowanie, rozwój”

Wydział Nauk Ekonomicznych

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

2014

3. Marta Kruk

Recenzja rozprawy doktorskiej „Sposoby

użytkowania mieszkań w budownictwie

wielorodzinnym w Polsce po roku 1949 i

ich uwarunkowania”


Politechnika Białostocka 2017

4. Ewa Krzyżanowska


habilitowanego, opinia o dorobku

naukowym i monografii habilitacyjnej w

sprawie nadania lub odmowy nadania

stopnia doktora habilitowanego.

„Innowacyjność zespołów

mieszkaniowych projektowanych według

zasad New Urbanism a założenia

modernizmu Karty Ateńskiej” została

zgłoszona przez Habilitantkę jako główne

osiągniecie naukowe



5. Kinga Racoń-Leja


habilitowanego, recenzja wydawnicza

monografii „Współczesne

uwarunkowania urbanistyczne miast

doświadczonych w czasie II wojny



22

światowej – na wybranych przykładach

europejskich

6. Wojciech Kujawski

Recenzja rozprawy doktorskiej

“Impact of Buildings on Contemporary

Urban Infrastructure”



7. Renata Przewłocka -

Sionek


habilitowanego, powołanie do składu

komisji

Wydział Architektury

Politechniki Gdańskiej 2018

Komisje Doktorskie – członek Komisji Doktorskich w przewodach doktorskich Uniwersytet

Ekonomiczny, Wydział Ekonomii: 7

Seminaria dla słuchaczy studiów doktoranckich.

Recenzja wydawnicza podręcznika akademickiego: Tomasz Malec „Podstawy projektowania

architektonicznego”, Wydawnictwo Helion 2011

7.4. Działalność popularyzująca naukę

Za najważniejsze działania popularyzujące naukę uznać można trzy wykłady inauguracyjne

poświęcone problemom architektury współczesnej wygłoszone przeze mnie w Państwowych

Wyższych Szkołach Zawodowych: w Raciborzu (2013), w Koninie (2016) i w Nowym Sączu (2017).

Problematykę architektury podejmowałam również w serii wykładów prowadzonych dla Uniwersytetu

Trzeciego Wieku (Racibórz i Katowice) oraz w ramach Śląskiej Nocy Naukowców w Uniwersytecie

Ekonomicznym w Katowicach39

. Prowadziłam wykłady i zajęcia warsztatowe dla słuchaczy

Uniwersytetu Dziecięcego, gdzie w roku akademickim 2011/12 zostałam wybrana najlepszym

wykładowcą semestru V. Ponadto inicjowałam, przygotowywałam i prowadziłam dyskusje panelowe

w ramach konferencji i seminariów dyskutujących problematykę mieszkalnictwa i rozwoju

przestrzennego oraz zrównoważonego rozwoju40

. Podczas stażu w University of Wales (Wielka

Brytania) oraz wyjazdu w ramach programu Erasmus do Konyi (Turcja) prezentowałam wykłady na

temat architektury polskiej na tle historii naszego kraju.

8. Plany naukowe

Po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego moja działalność badawcza stała się bardziej

intensywna, więcej czasu poświęcam również rozwijaniu nowych form dydaktycznych oraz pracy

39

Prezentacja w ramach Śląskiej Nocy Naukowców 27.09.2012: „Architektura współczesna, nowe formy i

technologie”.

Wykład dla UETW, 26.04.2012: "Historia architektury w pigułce".

40 „Bariery i stymulatory wprowadzania innowacji w domach i mieszkaniach - produktach oferowanych

na rynku nieruchomości mieszkaniowych” na konferencji Warszawski Rynek Nieruchomości, Warszawa 5-6.

12.2007.

„Dom XXI wieku” na IV Dorocznej Konferencji Rynku Mieszkaniowego Dreamtime 2008, Warszawa

23.10.2008.

„Problemy urbanistyczne miasta Bielsko-Biała skonfrontowane z problemami ochrony środowiska” na

Konferencji Naukowej „Miasto Bielsko-Biała w perspektywie humanistycznej” realizowanej w ramach projektu:

„Ośrodek Kreatywności Obywatelskiej”, 24 lutego 2009.

23

organizacyjnej związanej z nauczaniem. W pracy naukowej prowadzonej po roku 2010 podjęłam

nowe wątki badawcze, sformułowane zostały również oryginalne obszary problemowe.

Badania, które planuję, mają w zamyśle zintegrować wszystkie nurty już obecne w

dotychczasowych pracach naukowych wokół problematyki zrównoważonego rozwoju i projektowania

zrównoważonego. Będą one dotyczyły sposobów kreowania zrównoważonego środowiska

mieszkaniowego w istniejących warunkach ekonomicznych, społecznych i kulturowych. Wciąż

nierozwiązany problem niedoboru mieszkań i dużego popytu na nie (mimo wysokich cen mieszkań w

relacji do dochodów) tworzy presję i wymusza decyzje lokalizacyjne i o standardzie technicznym oraz

cechach mieszkań, które często są sprzeczne z zasadami zrównoważonego rozwoju. Rezultaty moich

badań powinny pomóc w odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób zapewnić dostępność mieszkań,

stworzyć satysfakcjonujące warunki funkcjonowania wspólnot sąsiedzkich, odpowiedzieć na aspiracje

mieszkańców, a jednocześnie kształtować piękną architekturę i zrównoważone środowisko

mieszkaniowe nie – jako siedliska/enklawy eksperymentalne, ale dostępne i powszechne.

Zamierzam kontynuować wartościową współpracę naukową z International University of

Sarajevo, Green Lines Institute for Sustainable Development w Portugalii oraz Fondazione Romualdo

del Bianco (Włochy).

Planuję również wydanie będącej w opracowaniu monografii poświęconej metodom badań i analiz

historycznej tkanki miejskiej jako podstawy decyzji planistycznych zgodnych z zasadami

zrównoważonego rozwoju (na przykładzie Raciborza).

Documents

AUTOREFERAT -badawczej, projektowej i dydaktyczno ... · historycznej, są rezultatem inspirującej współpracy międzynarodowej w ramach Fondazione Romualdo del Bianco we Florencji