AS AD EĞRİLERİ

0 Y

AD

Y0

P

E

AS

P0

TOPLAM ARZ VE TALEPGrafik fiyat ve hasıla seviyelerinin birlikte belirlenmesini açıklayan toplam talep ve arz modelini ortaya koymaktadır. Toplam talep eğrisi (AD), IS-LM modeline dayanır. Toplam arz eğrisi, AS, bu bölümde ve gelecek bölümde geliştirilecektir. Bu iki eğrinin kesiştiği E noktasında denge hasıla düzeyi, Y0, ve fiyat düzeyi, P0, belirlenir.

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi

0YYY00

P

AD1

PP00

AS2AS3

AS1

P1

P2

P3

Y1Y2Y3

TOPLAM ARZ EĞRİSİNİN EĞİMİ VE TOPLAM TALEPTE BİR KAYMANIN ETKİLERİ.AS'nin eğimi büyüdükçe, yani AS dikleştikçe, AD'deki değişmenin hasıla üzerindeki etkisi azalırken, fiyatlara etkisi artar. AS3 eğrisinde, hasıla artışı AS2 toplam arz eğrisine nazaran daha az iken, fiyatlardaki artış daha fazladır

AD

AD

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi 0 YY0

P

E

1

P0 E

0

Y1

P1

IS

Gelir, hasıla

Faiz oranı

0YY0

i

E

0

LM()

i0

LM()

i1

Y1

E

1

TOPLAM TALEP EĞRİSİNİN TÜRETİLİŞİ.Üst panel IS eğrisini ve reel para arzının M/P0 olduğu durumdaki LM eğrisini göstermektedir. Denge E noktasındadır. Alt panelde P0 fiyat düzeyinde denge gelir ve harcama düzeyi Y0 olarak gösterilmiştir. Bu da alt panelde E noktası ile gösterilmiştir. Daha düşük bir fiyat düzeyinde, diyelim ki P' düzeyinde reel para arzı M/P' olacak ve LM eğrisi sağa LM ' ne kayacaktır. Şimdi denge gelir düzeyi Y' dür. Yeni denge noktasını alt panelde E' ile gösteriyoruz. Bu noktada fiyat düzeyi P ' ve buna uygun olarak oluşan denge gelir ve harcama düzeyi Y ' dür. E ve E ' gibi farklı fiyat seviyelerindeki denge gelir ve harcama seviyelerini gösteren noktaları birleştirirsek toplam talep eğrisi, AD yi elde ederiz. Eğri nominal para arzı ve maliye politikası veri iken her bir fiyat düzeyindeki denge harcama seviyelerini gösterir.

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi

0

P

Y

AD

P1

P2

Y2Y1

E1

E2

P3E3

Y3

Gelir, hasıla

AE2(P

2) Planlanan harcamalar

AE

Y=AE

450

Y

AE1(P

1)E1

Y10

AE3(P3)

E3

Y2Y3

E2

TOPLAM TALEP EĞRİSİNİN ELDE EDİLİŞİ: ALTERNATİF YÖNTEM.P1 fiyat düzeyinde denge gelir düzeyi de Y1 olmaktadır. Fiyat düzeyi P2 iken, planlanan harcamalar AE2’ye kayarken, denge gelir düzeyi artarak Y2 olmaktadır. Fiyatlar genel düzeyinin P3’e yükselmesi planlanan harcamaları AE3’e kaydırır ve geliri Y3 düzeyine düşürür. Üst paneldeki fiyat düzeyi ve gelir düzeyi çiftlerini alt panelde fiyat-hasıla düzlemine taşırsak toplam talep, AD, eğrisine ulaşırız

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi

0Y

AD1

Y0

P

P0

P1

Y2Y1

AD2

E

E2E1

TOPLAM TALEP EĞRİSİNİN EĞİMİ.AD1 boyunca fiyatlardaki P0 dan P1'e bir değişme planlanan harcamalar üstünde daha yatık olan AD2'dekine göre daha küçük bir etki yapacaktır. İlk durumda reel para miktarında bir değişmenin denge gelir ve harcama düzeyine etkisi ikinci durumdakine göre daha düşüktür.

IS1Gelir, hasıla

Faiz oranı

0YY1

i

E1

LMi2

i1

Y2

E2

IS2

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi

0 Y

AD1

Y1

P

E2

P0E1

Y2

AD2

MALİ GENİŞLEMENİN AD EĞRİSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ.Kamu harcamalarının artışı gibi bir mali genişleme üst panelde görüldüğü gibi IS eğrisini IS1'den sağa IS2'ye kaydırır. P0 gibi veri bir fiyat düzeyinde üst panelde denge daha yüksek bir hasıla düzeyi, Y2, ve daha yüksek bir faiz oranını, i2, gösteren E2 noktasına kayar. Alt paneldeki E2 noktası, P0 fiyat düzeyinde ve yeni toplam talep eğrisi, AD2 üzerindedir. Her bir fiyat düzeyi için kamu harcamalarındaki artışın denge hasıla ve harcama düzeyi üzerindeki etkilerini yansıtan noktaları elde edersek AD eğrisinin sağa AD2 eğrisine kaydığını görürüz.

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi

0 Y

AD1

Y1

P

E2

P0E1

Y2

AD2

IS

Gelir, hasıla

Faiz oranı

0YY1

i

E1

LM1

i2

i1

Y2

E2

LM2

E3P1

PARA STOKUNDA BİR ARTIŞIN AD EĞRİSİNE ETKİSİ.Üst panelde para stokundaki bir artışın LM eğrisini LM2'ye kaydırdığı gösterilmiştir. Başlangıçtaki P0 fiyat düzeyinde denge gelir düzeyi Y1‘dan Y2'ye yükselir. Buna uygun olarak alt paneldeki E2 noktası üst paneldeki E2 noktasına karşılık gelmek üzere AD eğrisi AD2'ye kayar. AD’deki kayma para stokundaki artış ile aynı orandadır. E3 noktasındaki P1 fiyat düzeyi P0 fiyat düzeyinden para arzındaki artış oranında daha yüksektir. E3 noktasındaki ve AD2 boyunca reel para stoku E1 noktasındaki ve AD1 üzerindeki ile aynıdır.

Gelir, hasıla

Y1

Faiz oranı

i

LM2

Y

E0

IS

E2

Y0

i0i2

0

LM0

LM1

E1

Y2

i1

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi

0

P

Y

P0

Y1Y0

E1

Y2

E0

AD0

AD1

E2P2

KREDİ KARTI UYGULAMASI VE TOPLAM TALEP.Kredi kartı uygulamasının yayılması işlem amaçlı para talebini azaltacaktır. Bunun etkisi LM’in sağa, LM1’e kaymasıdır. LM eğrisinin sağa kayması faizleri i0’dan i1’e düşürecek, gelir seviyesi Y1’e yükselecektir. Fiyat düzeyi P0 olarak kalırsa toplam talep kalıcı olarak AD1 konumuna gelecektir. Ancak AD’nin sağa kayması fiyat düzeyini artırırsa, LM sola hareket ederek, LM2 gibi bir konuma gelecek ve daha düşük bir gelir düzeyinde (Y2) ekonomi dengeye gelecektir.

Gelir, hasıla

AE2

Planlanan harcamalar

AE

Y=AE

450

Y

AE1

E1

Y10 Y2

E2

Y

Gelir, hasıla

Faiz oranı

0

i

Y

IS1

i1

i2

Y2Y3

E1

E2

Y1

IS2

LM

E3

Y

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi 0

P

Y

AD2

P1

P2

Y3Y4

E1

E3

Y1

AS

AD1

Y

E4

ÇOĞALTAN MEKANİZMASININ ETKİNLİĞİ.Üst panelde Keynesyen harcama modeline, orta panelde IS-LM modeline, alt panelde ise AD-AS modeline ait şekiller yer almaktadır. En üst panelde otonom harcamaların 1’den ’ye çıkması, planlanan harcama eğrisini AE1’den AE2’ye kaydırmakta ve denge gelir düzeyini Y=Y2-Y1 kadar artırmaktadır. Orta panelde aynı miktardaki bir otonom harcama artışının IS eğrisini sağa IS2’ye kaydırdığı gösterilmiştir. IS’nin kayması faiz oranını i1’den i2’ye yükseltmiştir. Bu ise yatırımları dışlamakta ve çoğaltanın etkisi azalmaktadır. IS-LM modelinde gelir düzeyindeki artış yalnızca Y3-Y1 kadardır. Alt panelde ise otonom harcamalardaki değişmenin toplam talep eğrisini AD2’ye kaydırdığı gösterilmiştir. Ancak bu kez fiyatlar değişken olduğundan, toplam talep artınca ekonomi AS üzerinde sağa doğru hareket etmekte, fiyat düzeyi yükselmektedir. AD-AS modelinde denge gelir düzeyindeki artış IS-LM modelinin öngördüğünden de az, Y4-Y1 kadar olmaktadır.

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi

0 Y

AD1Y1

P

E1

AS

P0

AD2

E2

Y2

Gelir, hasıla

AE2(P

0)Planlanan harcamalar

AE

Y=AE

450

Y

AE1(P

0)

E1

Y10 Y2

E2

KEYNESYEN DURUMDA GENİŞLETİCİ POLİTİKALAR.Keynesyen durumda veri P0 fiyat düzeyinde talep edilen miktarda hasıla arz edileceğinden parasal genişleme toplam harcamaları AE1’den AE2’ye kaydırırken, gelir düzeyini de Y1‘den Y2'ye çıkaracaktır. Bu, 5. bölümdeki ve IS-LM modelindeki likidite tuzağı ile aynı sonuçtur. Genişletici maliye politikasının etkisi de aynıdır.

YAD1

Y*

P

E1

AS

P1

AD2

EE33P2

E2

Y

IS1

Y*

i

E1i1 IS2

E2i2

LM1EE33

Mali genişleme, P0 fiyat düzeyinde ekonomiyi E1‘den E2'ye yöneltir. Ancak E2’de aşırı talep vardır, ekonomi tam istihdamda olduğundan üretimin artırılması güçtür. Fiyat düzeyi talep fazlasını emmek için artacak ve nominal para arzı sabit olduğundan LM sola kayacaktır.Bu durum E3 noktasına kadar sürer. Sonuç: E3 noktasında kamu harcamaları daha yüksektir ancak fiyat düzeyi ve faiz oranı da yükselmiş ve özel harcamalar dışlanmıştır. E3 noktasında artan kamu harcamaları özel harcamaları dışlamıştır

KLASİK DURUMDA MALİ GENİŞLEME VE TAM DIŞLAMA.KLASİK DURUMDA MALİ GENİŞLEME VE TAM DIŞLAMA. LM2

Gelir, hasıla

Fiyat düzeyi

0Y

AD1

Y*

E1

AS

P1

AD2

E2P2

(E1 Tam istihdam dengesi) Nominal para arzının artırılması AD’yi sağa kaydırır. Başlangıçtaki fiyat düzeyinde mallar için aşırı talep oluşur. Fiyatlar artar ve reel para arzı azalarak başlangıçtaki düzeyine döner. Fiyat artışları ekonomi E2 noktasına ulaşana dek sürer. Sonuç 1: Bu noktada reel para arzı, hasıla düzeyi ve faiz oranı ilk duruma göre değişmeden kalmıştır. Sonuç 2: parasal genişleme sadece fiyatları etkilemektedir.

KLASİK ARZ VARSAYIMI ALTINDA PARASAL GENİŞLEMENİN ETKİSİ.KLASİK ARZ VARSAYIMI ALTINDA PARASAL GENİŞLEMENİN ETKİSİ.