Aristidh Kola Dhe Shtypi Shqiptar

8/14/2019 Aristidh Kola Dhe Shtypi Shqiptar

1/87

Arben P. Llalla2


2/87

Aristidh Kola dhe shtypi shqiptar 3

Recensent: Mero BAZE

Titulli: ARISTIDH KOLA DHE SHTYPI SHQIPTARAutori: Arben P. LLALLA, email: [email protected]: Teuta LLALLACopyright AutoriRadhitja kompjuterike: Suad IMERIBotues: ARS - ZZ

Libri u financua pjesrisht nga Ministria e Kulturs sRepubliks s Maqedonis.

Ndalohet ribotimi, riprodhimi, i plot ose i pjesshm, nmnyr t prmbledhur ose t perifrazuar i prmbajtjes s libritme do lloj mnyre, mekanike, elektronike, fotokopjimi etj., pamarr m par lejen me shkrim nga autori. Ligji 2121/1993 dherregullat e t Drejts Ndrkombtare.

Tirazhi: 1000 cop

Arben P. Llalla4

Nj qiri n kujtim t mikut tim


3/87


4/87


5/87


6/87


Pr punn e tij n fushn e historis dhe kulturs

arvanitase, Aristidh Kola n vitin 1995 sht dekoruar ngaKryetari i athershm i shtetit shqiptar Sali Berisha me miminIsmail Qemali dhe, pas vdekjes, ish-Kryetari i shtetit shqiptarRexhep Mejdani e nderoi me dekoratn e klasit t par NaimFrashri.

N vitin 2004, Kryeministri i Kosovs Bajram Rexhepie nderon me certifikat Mirnjohje, ndrsa Bashkia e qytetitt Skenderajt e shpalli Qytetar Nderi.

Arben P. Llalla12


7/87


8/87


9/87


10/87


11/87


12/87


Personaliteti i Aristidhit ka qen i udhrrfyesit dhe

guximtarit, deri n fund t jets. Ai iku nga jeta kur ret e zezakishin filluar t iknin. Nansi Kola gjithashtu moi ceremoninprkujtimore pr bashkshortin e saj si nj kontribut pr njohjene figurs s lart t Aristidh Kols.

T nesrmen t ftuarit n Simpozium vizituan Prekazin,shtpin muze t Jasharajve, dhe bn homazhe n varrezat efamiljes s Jasharajve. M pas ata u drejtuan pr n Bashkin eSkenderajt, ku kryetari i Bashkis s Skenderajt e shpalli

Aristidh Koln Qytetar Nderi. Titulli i Qytetarit t Nderitju dhurua t ves s tij e cila falenderoi kryetarin e Bashkis prnderin e madh q ju b Aristidh Kols dhe familjes s tij.

N kuadr t manifestimit Java e Kulturs Arnvaniten Kosov ditn e premte kryeministri i Kosovs , BajramRexhepi priti delegacionin e arvanitve t ardhur nga Greqia,ku u shpreh se ishte i befasuar me aktivitetin e arvanitasve nJavn e Kulturs n Kosov, e cila ka nj rndsi t veant

sepse tregon prpjekjet e arvanitasve pr ruajtjen e gjuhs dhetraditave kulturore. Ndr t tjera kryeministri Rexhepi moilart kontributin e studiuesit arvanitas, Aristidh Kola, i cili kabr nj pun t madhe n studimin e kulturs arvanitase dhe nmbrojtje t shtjes s drejt t shqiptarve t Kosovs. N kttakim kryeministri i Kosovs Bajram Rexhepi i dhuroi njmirnjohje zonjs Nansi Kola, pr ndihmn e Aristidh Kols nshtjen e Kosovs, ndrkaq zonja Kola tha se ndjehej e lumturpr vlersimin q bn kryeministri i Kosovs pr punn e

Aristidh Kols.Ky aktivitet i arriti qllimet e veta, duke br t njohur

n Kosov nj pjes t kulturs s popullit ton arbr q prejdisa shekujsh jetojn tashm n Greqi. Meq kjo ishte hera epar q organizohej Java e Arvanitasve n Kosov, ngaInstitucionet qeveritare, drejtuesit organizativ t ktij aktivitetiu shprehn t knaqur sepse manifestimi njjavor pati suksesi

Arben P. Llalla24

pr njohjen e kulturs s arvanitasve n Kosov dhe njohjen e

arvanitasve me realitetin n Kosovn pas lufts s vitit 1999.


13/87


14/87


15/87


2

Pas masakrs n Peshkpi qndrojn serbt

Nga Aristidh KOLA

Qeveria greke, nse nuk kishte lidhje me ngjarjen-dheun besoj n nj mnyr t patundur se nuk kishte do t duhej tadnonte menjher aktin gjakatar, t shprehte ngushllimet e sajndaj qeveris shqiptare dhe familjeve t viktimave, dhe t,u jeptepremtimin se do t ndrmerrte do veprim t nevojshm przbulimin dhe dnimin e vrassve.Nse kishte lidhje-q, si thash m sipr e prjashtojkategorish- ather do t duhej t nxirrte nj komunikat t

that, pikrisht si ajo q nxori, t tipit nuk kam asnj lidhje mengjarjen dhe nuk m intereson.Vrassit, me an t nj komunikate mashtruese, paraqiten si njorganizat patriotike pr lirimin e Epirit t Veriut. A thua jankaq idiot sa mos t kuptojn se akte t tilla, jo vetm nukshpien n lirimin e Epirit t Veriut, por e diskretitojnbotrisht Greqin dhe interesat tona kombtare?Tensionimi i marrdhnieve greko-shqiptare u intereson trishteteve: Italis, Turqis dhe Serbis. T gjith ktu, nprmjetmasmedias, treguan me gisht Turqin, disa Italin, por asnjnuk mendoi pr Serbin.Por ai shtet ka interes drejtprdrejt jo vetm nga tensionimi Ithjesht, por nga konfrontimi luftarak greko-shqiptar, shtSerbia! Serbia q po mbron me frontin verior dhe po prgatitfrontin jugor. Serbia q don ti laj hesapet pa kokarje meKosovn, duke I drejtuar forcat ushtarake shqiptare n drejtim

Arben P. Llalla30

t kundrt, pra n Jug, n kufirin greko-shqiptar. Serbia e

Millosheviit, e cila tash dy vjet po paralajmron Greqin tprgatitet pr luft. Po luft pr k, kundra kujt dhe n favor tkujt?Meqense e prjashtoj mundsin q ky akt barbar t jetiniciuar nga shteti grek, por edhe fardo organizatenacionaliste greke, arrij n prfundimin se pas ksaj organizatekriminale qelbet duhma e diabolikut Arkan, trimit tMillosheviit dhe kliks s tij.

p.s. Ky reagim i Aristidh Kols sht botuar n gazetn greke t

madhe Elefterotipia m 17 prill 1994, me rastin e masakrs

m 10 prill 1994.


16/87


17/87


18/87


19/87


20/87


21/87


22/87


23/87


24/87


25/87


26/87


27/87


28/87


29/87


30/87


duket nga mbledhja e sotme, ku nga sa shikoj, e ndjekin jo

vetm ortodoks, por edhe katolik e mysliman, komunist,akoma dhe paganist. Kjo sht bukuria e madhe e popullittuaj. Ta ruani at si hajmali t vyer n zemrn dhe mendjentuaj.

Arben P. Llalla60

6

Aristidh Kola

RRENJA JON ARBRORE

Rrnj e fort arbrore,Kush mund t t presnj?Kush mund t t fshjehnj?Rrnj e fort arbrore,Lulje e fleta meta more.

Rrnj e fort arvanite,Rrnj e burrave t motit,Rrnj Heraklliut e Akillefit

Rrnj Aleksandroit edhe Kastriotit,Rrnj e firt arvanite,Nga merr shpirt e meta rrite?

Rrnj e fort shqiptare,Rrnj e Boarit e Bubullines,Rrnj e fjales besalidhes,

Rrnj e bukuris dhe trimereses,Rrnj e fort shqiptareNga ajo jeta nuk u bare

Rrnj e argjendt t Greqis,Hiu e pluhuri tAnatolise


31/87


32/87


33/87


34/87


35/87


pellazge si Dardant dhe Poent. Strnipa t ktyre popujve ilir

jan shqiptart e Kosovs dhe t Shkupit (Maqedonis). Paranj shekulli kur serbt prpiqeshin t nguleshin n Kosov,politikant grek dhe t njohur u prgjigjeshin: Nuk keniasnj t drejt historike mbi kt zon e cila banohet ngashqiptar, vllezrit tan, dhe me t njjtin atsi ngaPelazgt, strgjyshin e prbashkt ( shih Vic. Berard)Odhiporikostin Maqedonia 1986. Shpresoj se prap ndjenjat egrekve ndaj shqiptarve do t bhen s shpejti vllazrore dhedo t prforcohet prpjekja e kosovarve q t fitojn lirin etyre. N Kosov, shpejt a von do t luhet prsri fati iBallkanit dhe n qoft se shqiptar dhe grek do t gjejnmirkuptim, do t dalin t fituar. Kush e kuptoie kuptoi.

7.- Pr situatn politike n Shqipri sot, mund t na thoni?

Nuk ndjek politikn e konsumit t brendshm, vetmat q u prket marrdhnieve me Greqin, dhe mkmbjen

ekonomike t vendit me mimin m t vogl. Q t mkmbetShqipria ekonomikisht do 10-12vjet. N qoft se do t humbasautoritetin e saj kombtar, pr mkmbjen e saj ekonomike, dota paguaj shtrenjt. Disa situata ekonomike shoqrore mund tdrgojn cilsi morale, kulturore dhe tradita shekullore brendanj nate. Shpresoj se traditat shekullore q karakterizojnpopullin tuaj do t mbijetojn dhe nga kjo prov e madhe eksaj periudhe kalimtare.

8.- Pr personalitete politike shqiptare sot gzoni respekt?

Skam nj mendim konkret pr kt, por edhe po tkisha nuk do ta shprehja. Do t shprehem kur politikan ngaGreqia dhe Shqipria do t arrijn t paktn aq q ndrroi pornuk arriti ta realizoi Ali Pashai. T bashkohen dy popujt

Arben P. Llalla70

vllezr duke ln mnjan dallimet fetare dhe kshtu t

bashkuar e t fort t ojn rrugn pr t ardhmen, pa paturfrik e nevoj pr asnj armik, pr asnj mbrojts.


36/87


37/87


38/87


39/87


40/87


41/87


ashtu si u rrita un, e mson gjuhn arvanitase, sepse tata dhe

mma jan n pun t shumtin e kohs.7.- Shteti italian m 15 dhjetor 1999 miratoi ligjin nr.482 me

titull-Norma n lndn mbi mbrojtjen e pakicave gjuhsore,

historike, q na intereson pr arbresht e Italis, sipas t cilit

lejohet msimi i gjuhs amtare npr shkolla dhe shkrimi i

shkresave n dy gjuh atje ku arbresht jan shumic.

Po n Greqi pse nuk sht miratuar nj ligj i till, kur dihet q

Greqia sht antare e BE-s?

Arbresht e Italis e kishin harruar gjuhn e tyre; paknjerz, shum pak e dinin gjuhn e mms Arbri.Kurse ne, arvanitasit e Greqis, nuk e kemi harruar gjuhn ton,gjuhn e arbrit. Gjyshrit dhe baballart tan kur i ndalontedjalli q t flitnin dhe tu msonin fmijve t tyre gjuhnarvanitase, ata ua msonin edhe m mir, kacafyteshin dhebnin sherr, pr mbrojtjen e gjuhs dhe identitetit arbresh.

M par n fshatin tim, kur isha i vogl, po t mos dijearvanitika (shqip), miqt dhe shokt t tallnin, t vinin n loj,t injoronin. Ndrsa sot........!?

Arben P. Llalla82


42/87


43/87


44/87


12

Prshndetja e fundit me Aristidh Koln

(Mbajtur n ceremonin mortone nga Kastriot KAUPAJ)

N emr t gjith shqiptarve dhe t ShoqatsVLLAZRIMI ktu n Greqi, q t deshn dhe ti irespektoje shum, po t sjellim ngushllimet e fundit ty,Aristidh, personalitet i madh ARVANITAS, avokat dhestudiues i mirnjohur ne Greqi, ku ti u linde e u rrite, por dhenga gjith diaspora shqiptare. Ngushllime gruas suaj, vajzsdhe djalit tuaj t dashur. Ngushllime gjith njerzve tuaj tshtrenjt n fshatin Kackaveli t Thivs, shokve dhe miqve ttu, q prher t kan qndruar pran.

N belbzimin ton t ktyre fjalve jan qindra e

mijra zemra shqiptare ktu n Athin e n t katr ant e bots,ku punojn e militojn shqiptar, q sot n kt dit vajtojnikjen e parakohshme t shokut dhe mikut m t mir tshqiptarve. Ose, m sakt, do t shpreh dshirn e mendimine mijra t dashurve t tu. Lamtumir, ti, o Aristidh, ti, oSHQIPTAR I MADH!

Ju t shkoni i qet n rrugn q jeni nisur, se ne sdo tharrojm kurr, zri yt nprmjet kordonit telefonik, ashtu si

qe i mbl, do t jehoj n vesht tan, ashtu si ishe i qeshur,do t ngelesh n kujtesn ton. Jeta jote e re e plot privacionebri shum miq, se qe nj jet e ndershme e me plot dashuri, seqe nj jet luft pr drejtsi, se qe nj jet studimi e prfitimi jomaterial, por shpirtror, nj jet prfitimi t mijra e mijrazemrave patriotsh q jan mbledhur sot ktu pr t dhnlamtumirn e fundit. Mendimi juaj i hedhur n letr se:

Arben P. Llalla88

shqiptart i kan gjetur t gjitha rrugt n histori prvesebashkimit t tyre. Po t themi sot ty, q amanetin tnd ne,shqiptart emigrant n Greqi sot para varrit tuaj jemi nj e tbashkuar. Flini i qet n gjumin shekullor, se vepra juaj emenur rrezaton drit.Lamtumir, i dashur shok!Lamtumir, i dashur mik!Lamtumir, i dashur bashkpuntor!Lamtumir, studiues i madh!Lamtumir, bashkkombsi yn!


45/87


46/87


47/87


48/87


49/87


50/87


51/87


52/87


53/87


54/87

Aristidh Kola dhe shtypi shqiptar 109 Arben P. Llalla110


55/87

Atdheun e t Parve, -Gadishullin ballkanik t shekullit 15-rrnjt tona historike, gjuhsore dhe shpirtrore.

Moskuptimi, nga ana e t huajve fanatik dheekstremist, i ksaj gjendje multi-kulturore n shpirtinliridashs, t but dhe me bes t plot t arvanitve arbrorkrijon lufta dhe viktima.

Aristidhi sht dhe qndron, dhe pas vdekjes, nj Hero iDiaspors shqiptare n Greqi, dhe ne t gjith do t mbajm tgjall kujtimin dhe amanetin e tij n shpirtrat tan.

Bukurin e prsosur dhe praktike pr rrnjn ton arvanite

arbrore, q na dfton aq shum bukur n Besa dhe nAravnon do t jet nj cak dhe nj ushqim shpirtror pr tgjith ne.

Arvanitt arbror m t zgjuar me siguri do t marrintani n dor Flamurin e Aristidh Kollja, duke e lvizur at ndrit me nder dhe me burrni dhe duke udhtuar kshtu pa frikn rrugn e Kolljes.

Perndia bekoft kto ndjenja shpirtrore, q jan me

dashuri.

19

N nj vjetorin e mungess s Aristidh Kols

Nga Robert GORO

Mund t jen me qindra ata q do t dshironin sot t

shkruanin dy fjal pr Aristidh Koln. Kam prshtypjen se q tgjith pa prjashtim do t thoshnim pak a shum t njjta gjra.Do t flisnin pr dashurin e tij t pashtershme pr gjithkashqiptare, pr dshirn e tij t flakt q nj dit ti shihtemarrdhniet mes Greqis e Shqipris n nivelin pozitiv mmaksimal, e natyrisht t shihte gjendjen e emigrantveshqiptar e sidomos t intelektualve n Greqi t prmisohejprher e m shum.

N vend t gjith ktyre, mendoj se sot, kur po afron njvjetorii mungess s tij, t lem vet Arin ton t na flas. Przgjodhapr kt qllim t botojm prologun e librit Greqia n kurthine Milosheviit, si dhe nj letr, q mendoj se pakkush oseaskush se ka lexuar m par, drejtuar gazets Elefterotipia nkulmin e krizs m t madhe n marrdhniet greko-shqiptare.


56/87



57/87

Pastaj, ajo q m brengos m shum sht se kush do tafinancoj kt kish? Pas tij reagova po ashpr edhe un dhe

pastaj m but edhe Aristidh Kola. Fakt sht se mbledhja uprish e si rrjedhim kisha nuk u themelua. Kur u ngritm n mest zallahis, Aristidhi dhe Jani krkuan t pim nj kafe. Unnxitoja dhe nuk pranova. Kur po ikja ai m vuri n dor, sikurt kishte parandier fundin e tij t shpejt, referatin duke mthn: Mbaje. Kur t duash prktheje!. At punim po eprkthej un sot n gjuhn shqipe dhe besoj se plotsoj nj ngaporosit dhe dshirat e Aristidhit.

21

U prkujtua arbrori i shquar Aristidh KolaAvokati i shtjes shqiptare n Athin

Planet duhet ti bjn vet shqiptart. Un dhe arbrort

(arvanitas) e tjer ju duam dhe ju ndjejm si vllezr n t

gjith botn. (Aristidh Kola)

Nga Arben LLALLA

Ditn e diel, m 21 tetor 2001, n varrezat Zografu tAthins, t afrm dhe miq t historianit arbror Aristidh Kola,prkujtuan njvjetorin e vdekjes s tij t parakohshme.

T pranishm ishin shum figura t jets kulturore

arbrore n Greqi, emigrant shqiptar q punojn dhe jetojnn Greqi, si dhe prfaqsues t ambasads shqiptare n Athinme n krye ambasadorin z.Kastriot Robo.

Pjesmarrsit t mallngjyer prkujtuan kt figur tshquar t gjakut t shprish t Arbrit.

Pak dit m par gruaja e t ndjerit, zonja Nansi Kola,organizoi n nj nga sallat e hotel Hilton-it n Athin njmbrmje letrare artistike n kujtim t studiuesit Aristidh Kola.

Aty, personalitete t jets kulturore arbrore foln mbi jetndhe veprn e z.Kola.Arbrori (arvanitasi) Aristidh Kola lindi m 8-7-1944 n

fshatin arbror Kaskaveli (sot Leondari) t rrethit t Tebs nGreqi.


58/87


59/87


60/87


61/87


62/87


63/87


64/87


65/87


66/87


Akademin e ka prshndetur edhe kryetari tashm i shoqats

Arben P. Llalla134


67/87

Akademin e ka prshndetur edhe kryetari tashm i shoqatsarvanite Marko Boari, Jorgo Gjeru, njherit edhe mik e

bashkveprimtar i Koljes. Ndrkaq arbreshi, Antonio Bellushi,njheri edhe personalitet i trajtur n nj libr t Koljes, e kamuar veprimtarin e ktij si hero modern i cili bri shum medijen dhe guximin e tij pr shtjen shqiptare, vemas prKosovn. Kosova ia kishte borxh kt nder Koljes, ka thnBellushi. N kt akademi prkujtimore kan folur edhe SaliRamadani e Sknder Riza. Kurse n fund edhe gruaja e tndjerit Aristidh Koljs, Nansi e cila thot: Personaliteti i

Koljes ka qen e udhrrfyesit dhe guximtarit, deri n fund tjets. Ai iku nga jeta kur ret e zeza kishin filluar t iknin, kadeklaruar e veja e Aristidhit, Nansi Kolja, n prmbyllje tksaj akademie, duke muar kt cermoni si nj kontribut prnjohjen e ksaj figure t muar arvanite.Dita e enjte, 9 shtator ishte e rezervuar pr vizit monumentevekulturore n Kosov.Ku n Sknderaj sht shpallur Aristidh Kolja qytetar nderi.


trazuar t asaj bote t


68/87

KREU V

VARGJE KUSHTUAR ARISTIDH KOLS

27

Robert GORO

RRUG T MBAR, ARI!

Shpesh i mburrem

vetes se jam nj makin q prodhonpareshtur fjal. Por

ja q sot m sht epamundur, Ari idashur q t shkruajdy fjal pr ty. Sepse

jan fjal lamtumire,sepse jan momentekur eufemiza ttipit ti jeton mes nesh, dukenbanale. Ti, mik ishtrenjt, nuk je mn mes nesh, ti taniendesh n qiejt e

trazuar t asaj bote tpanjohur, ku do t

shkojm t gjith njdit, por nukdshirojm q tshkoj atje para neshasnjeri prej njerzvetan t dashur.Ti nuk je m n mesnesh. Nuk do t m telefonosh m t m

thuash: Kur do tpim ndonj got,as t m thuash prplanet e tua apo prnj njohje t re me njnga tant.Kjo sht jeta,idashur mik, dhe disat vrteta t hidhuraduhen thn tro.Ti, natyrisht, atje kundodhesh tani, nuk kenevoj pr ne,prndryshe nuk do tikje kaq papritur esidomos kaq shpejt.(N t vrtet kshtu

doje gjithmon timbaroje punt: shpejtdhe sakt, nuk t zinte vendi vend satia dilje mban).Mirpo ne, ne idashur Ari, kemi kaq


shum nevoj pr ty,

Arben P. Llalla138


69/87

j p y,do t kemi kaq shum

nevoj pr ty. Prejksaj dite neve namungon nj pjes etrupit dhe ndihemikaq shum t varfr.Rrug t mbar, Ari.Dhe mirutakofshim!

Athin, 13 tetor 2000.

28

Bardhosh XHELAJ

ARVANITASI ARISTIDH KOLA

Mmdhe, ar i kulluar,

nuk ka tjetr prmbi ty,prandaj je kaq i lakmuar,prandaj t kan hal n sy.

Zuzarisht t jan vrsulur,mbahet mend n histori,thikn n shpin t kan ngulur,me intriga e dhelpri.

T kan vrar, t kan plagosur,sa gjymtyr ti kan hequr,kjo gj a do ket t sosur,padrejtsit pr ti ndrequr.

Se burrat st kan munguar,si pr pen dhe pr shpat,q gjakun se kan harruar,prejardhjen nga ajo balt.


Me emrin tnd krenohen

Arben P. Llalla140


70/87

se jan burra t vrtet,

prandaj rriten e ndriohen,me kokn mbajtur prjet.

Bilbilos si zog bilbili,fjal e tij rubin i rrall,arvanitas Aristidhi,shqiptare ball pr ball.

Burrrisht i kamxhikos,n fytyr i fshikullon,t pacipt i damkos,kur sinort u tregon.

Ne shpirti na fluturon,si shqipe pr Shqiprin,gjith e thirri bubullonmes shkreptimash ai rri.

Pa dridhur qerpiku flet,si nj krye perndi,aq nuk djegin as rrufet,

i bn shkrumb e i bn hi.

Athin, nntor 1999.

29

Bardhosh XHELAJ

KRENARIS S KOMBIT, ARISTIDH KOLA

Tek ti do gj ish e gjelbr dhe e kaltr,

ashtu si e dshiroje ti,ishte e kthjellt dhe e pastr,e bukur e plot madhshti.

Besnik i paepur i prejardhjespr t ciln mbaheshe krenar,shtjellove dhe mbrojtje nj sr ngjarjesh,n dhembshuri, afsh e zjarr.

Me dhimbje t kujtojm e nderojmsi ishe, me fjaln e pasionin flak,n gjurmt e tua do t shkojm,sht njlloj si t t japim jet dhe gjak,

M i kthjellt se ti nuk ishte kristali,nga e till balt ishe i ndrtuar,se ishe dhe mbete bir shqiptari,vdiqe, me Shqiprin i dashuruar.


71/87


Arben P. Llalla144


72/87

31

Arqile GJATA

ARVANITAS ME SHUM EMR

N tetor, 13

lot shum e nj buqete me lulevllait ton i dhuruam!...

Arvanitas me shum emr!...Aristidh!Gjuhn e Naimit fole...N kt fund shekulli;thell shikimin e prqendrovebuzagaz e hirplot,t vrtetn,me vepra e tregove;Sllobodan e miqt e tij i verbove,Nuk t harron Shqipria,nuk t harron Kosova,sepse tihistorin e tyre shkrove.

32

Arqile GJATA

T LARTIT SI KNDREVICA

(Motiv popullor lab)

Vjett dot nuk ta prishngjakun q t rrjedh n rrembaflamur e bukur qndisurq n kohn t lasht nga nna.Aristidh Kola me penshkruajte pr halle t rndai larti i Kndrevica,si bor e ndriuar nga hna.Emri yt do t jetojska pr t dal nga knga


Arben P. Llalla146


73/87

33

Sotir GOXHAJ

BIR, O ARI ARVANITI

Si mal i rnd ajo dit,

Bir, o Ari Arvaniti,Shqiptart gjerdani yt,Bir, o Ari Arvaniti,I mbanin lott n gryk,Bir, o Ari Arvaniti,Erdhn burrat e Shqipris,Bir, o Ari Arvaniti,Tek pena e historis,Bir, o Ari Arvaniti,

Kshtu do t vijn prher,Bir, o Ari Arvaniti,Tek lisi me rrnj t thella,Bir, o Ari Arvaniti.

Nntor 2000.

34

Arben LLALLA

MIKUT TIM

U mblodhn n Athin

shqiptart t gjith sott prcjellin Ari Kolnn shtpin e fundit ZOT.U mblodhn n Athinshqiptart t gjith tokt brengosur e lot n syqajm Aristidhin ton.Qani arvanitas, qani arbreshqani gur, qani nno

humbm Aristidhinn kt vjesht ne.Ari, mendje ndrituri,npr shekujt plot rei mblodhi arvanitasitbashk nj dit pr ne.Qani arvanitas, qani shqiptarse humbm Ari Koln

vllaun ton t mirn kt tetor ne.

Selanik, 17 tetor 2000.


Arben P. Llalla148


74/87

35

Namik SELMANI

ARVANITASIT ARISTIDH KOLA

U ndjeva dy her i huaj

Se shqip nuk ta dhash ngushlliminKafen e Mortit tndNuk e piva dot n Athin akropolianeN syt e tuEdhe statujat e lashta, edhe bari flisnin shqipShum m thekshm se n monologjet eskiliane.

Bredhronin statujat e krkonin skulptort

N vitrinat ngjyrndezura nuk kishte qetsi.Krkonin Mmdheun e braktisur.T krkonin edhe tyQ rrije si nj mal i lart fundosur n shi.

Prek pllakn e varrit tnd nga largEdhe mua m njom deri n palc ai shi.

Mi rndon hapa e supe.Si lum i nndheshm m vjen mrmrima e zjarrt:Kush tha se varri yt nuk qenka si lule?


Arben P. Llalla150


75/87

KREU VI

LETRKMBIME

36

Enver Hoxha i shkruan Aristidh Kols m 1983

Zoti Aristidh Kola, Athin

Prita me knaqsi librin Arvanitt q patt mirsin t

ma drgonin nprmjet Ambasads Shqiptare n Athin, prka ju falenderoj nga zemra. Arvanitt, t cilve u kushtohetlibri juaj, jan pjes e popullit shqiptar, q shum shekujprpara, n kushte t veanta historike, u vendosn n tokngreke, ku gjetn mikpritjen vllazrore t vendasve dhe mekoh u bn ndrlidhsit e miqsis midis popullit grek epopullit shqiptar. N kt drejtim, libri juaj, prve vleraveshkencore dhe historike q ka, i shrben thellimit t ksajmiqsie t lasht midis dy popujve e vendeve tona me interesine tyre t prbashkt.

37

Shum Arvanite nga Greqia duan t vijnn Kalavri (Kalabri)

Mik i dashur papa Andon, falem t jesh mir, po ti mharrove. Je t jesh mir. T drgova nj kart pr ditat pr ditat

e Krishtlindjes e pr vitin e ri. Mora edhe librat e zotitF.Altimarit i drgova atianet nj kart. Isht vrtet se mmuar mavi(malli). Kan shkuar tre muaj e smora nj letr ngati. E nani vr vesh s dua nga juve. Shum Arvanite nga Greqiaduan t vijn n Kalavri e nSiqeli pr t njohemi e pr tshihm ata bota. Do jemi 100 veta. Do rrimi nItali tet dit.Po ke nge shkruajm, si ja m mir t vijm. Nj njetr heredhe juve nga Kalavria e nga Siqelia mund t vini n Greqi e

ahevane do tu dihem. Falem t shkosh dita e Krisht-lindjes evitin e ri me shndet e me hare. Mir mote. Miku iti.

Aristidhi KolljaAthina, 22-12-1983 Grecia


Arben P. Llalla152

Dhe kt rrug do te krkojm ne, Papa Andon, pa humburshpresat tona ga vshtiresit e shumta


76/87

38

I dashur vlla i madh

I dashur vlla i madh Papa Andoni, mora nondeLidhjen, nr.15,1986, dhe kngn I bukuri Strigal, q doprfshij n konsertin q do bhet ktu n Athin m

12.12.1986, dhe do jet gzimi im t prmend atje emrin tnddhe prpjekjet e mdha, q ke bn pr shptimin e kulturspopullore arvanite.Lidhja e re sht shum e bukur si kurdoher. Dhe sotmendohesha sa e rndsishme sht pr arvanitet e tr bots,kurse brnda ga faqet e saja takohen e njohen. Besoj se roli iksaj reviste, si edhe juaji, sht historik dhe kt do tavrtetoj koha.Konserti q ju shkruaj m lart sht dika q pr her t bhetn Greqi. Do me thn pr t par do dgjohen kshtupublikisht e solemnisht kng n gljuhn e perndive dheeronjve grek.Kam mblejdhur kng ga shekulli 14-20 q do kndonjThemistokle Moraiti, Fotula Solu edhe horodhi(kori) ga 40 vetme 15 melli(antar) orkestra.Paraqitjen historike-folkloristike do te bnj un. Nj artiste enjohur ktu Maria Kronopulu do thot prkthetur n greqishte

kngt.M sa prket mua personalisht, mso se hoqa dor ga Kryetari iShoqris (Lidhja e Arvanitve t Greqis) pra nj jav. Mos keme gjith kt as nj shqetsim, sepse kjo nuk sht njtrheqje nga prpjekja pr Arvanitian, nj q di se ne Arvanitettej ga kaq t mirat, skemi uar rrugn q na sjell n bashkim.

shpresat tona ga vshtiresit e shumta.

Ke shum t fala ga familja ime dhe ga gjith shoqt e miqt qke ktu ga Katerina e Aleko Shkurtanjotis, Thanas Bethanin,Konon Levandin, P. Gjika, Jorgo Geru e t tjer. Tprmendim, t dashurojn, t kujtojn, dhe t urojn t gzonity e Rina dhe gjith Arbresht mire Krisht-lindje dhe Viti i Ritju jet i lumtur.Vjersha juaj prapa e Ikons e shn Mris: sht shum e bukurdhe me ndjenje t kolla, si jan t gjitha vjershat tuaja. Kaq sapr nani.T prshndet dhe t uroj fest t mira, gzuar Motin e ri,shndet e fuqi.

Aristidhis P. KolljasAthin, 26-XI-1986


Arben P. Llalla154

t jesh mir ty dhe Rina edhe t luftosh t luftosh perarbresht, si dremnani lufton.


77/87

39

Do t pim dhe kt helmn

Shum i dashur e i paharuar im vlla Ndon t shkruanjnani pas dy muaj nga kur telefonuam dit t pashkvet. Ktomuaj un jesh i smur edhe smundja isht shum e keq, si m

than jatrot(doktort). Nani jam m mir edhe rri e shkruanj nemiqt t dashur, s,kenj haber nga mua.Vate zonja Nansi edhe muar sa keshe miresin t tregosh prmua edhe Ksenien, edhe t falendroj shum.Si t kesh thn, u nani nuku jam kryetar i Lidhjes, po JorgoGeru, me Ljapin e me Mihen, ata bejn kumanto.U thash t t dregojn Besa, po nuku di e kan ben. Muas,m japen pr t dregoj n miqet, kemi jasht nga Greqiaose ktu. Kan mendja t shkurtur disa edhe shtern balt kudoflasen. t bjm?Do t pim edhe kt helmen, sa t vijn dite m t mira.Falem t jesh mir ti edhe Rina, edhe t vish n Greqi t ithomi nga afer. T falenderoj nga zemra per miqt kam bnnga Lidhja, si Necip Alpan, Leksandr Zolos, Kabashi e ttjer.Nga miqet ktu ke shum t faltura edhe m teper nga anaBethanit, pien pr ty do her.

Behet nj Kuvend n Palermo per arbresht edhe grephonetedhe m kan ftuar, po nuku di po do mund t vinj. Kngetarvanite nga konserti bm ktu do dalen ne kasete e diskon dy muaj, edhe o ta tergonj. Nani t tregonj programin ekonsertit, atian ku shkruanj edhe per ti edhe pr ndihmen, m jep me zmer t hapur im vlla papa Ndoni i dashur. Falm

,

Shum t puthura nga gjith neve, nga Katerina e Aleko,Barbara e Panagioti, Konon E.T.T.

Aristidhis KolljasAthina, 8-7-1987


78/87


Ardhja jote n Greqi dua t lidhet me nj prparim tmir. Kam edhe nj mendim akoma: t shojm testavet edhe

Arben P. Llalla158


79/87

piktura t bukura q o lidhen me tekstin, edhe do bukurojnlibrin.M mir t mnijm edhe t bjm q t mir edhe t

bukur para, tnxitohemi, edhe t bjm dm edhe pun pa hile.Miku dhe vllau iti

Aristidhi Kollja


Arben P. Llalla160


80/87

ALBUM FOTOGRAFIK


81/87



82/87

Aristidhi me gruan e tij Nansin. Kalkidhiki, 19 gusht 2000.

Arben Llalla dhe Aristidh Kola. Kalkidhiki, 19 gusht 2000.

Familjart dhe miqt e Aristidhit t mbledhur n prkujtim t 40 ditve thumbjes s tij. Athin, 19 nntor 2000.

(me mustaqe Lefter Marta, Jorgo Miha dhe Arben Llalla, etj).

Poster pr mbajtjen e Akademis prkujtimore pr Aristidh Kolnm 10 dhjetor 2000, Athin.


83/87


84/87


85/87


86/87



87/87

Arben P. LLALLA

ARISTIDH KOLADHE

SHTYPI SHQIPTAR

(Kujtime, shkrime publicistike, poezi)

ARS - ZZTetov, 2007

Documents

Aristidh Kola Dhe Shtypi Shqiptar