32
PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak Doğanavşargil 1 , Baykal Başdemir 2 , Umut Aykutlu 1 , Fikri Öztop 1 ve ÖÇM öğrencileri (Büşra Danışman, Selene Doğanlar 3 , Aslı Özçentik 3 , Rıfat Şahin 3 , Çağrı Yeşilnacar 3 , Kerem Yörükoğlu) 3 1 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı, İzmir 2 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Arkeoloji Bölümü, Çanakkale 3 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Paleopatoloji ÖÇM, İzmir

ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

  • Upload
    others

  • View
    21

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ

EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ

Başak Doğanavşargil1, Baykal Başdemir2, Umut Aykutlu1, Fikri Öztop1

ve ÖÇM öğrencileri (Büşra Danışman, Selene Doğanlar3, Aslı Özçentik3, Rıfat Şahin3, Çağrı Yeşilnacar3, Kerem Yörükoğlu)3

1Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı, İzmir2Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Arkeoloji Bölümü, Çanakkale

3Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Paleopatoloji ÖÇM, İzmir

Page 2: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

Paleopatoloji, antik dünyadaki hastalıkları ve bu hastalıkların toplumlar üzerindeki etkilerini araştıran tıp, arkeoloji, antropoloji, biyoloji ve genetik bilimlerini bir araya getiren multidisipliner bir çalışma alanı

PALEOPATOLOJİ NEDİR?

Radyoloji, mikrobiyoloji, anatomi, adli tıp …

Page 3: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

PALEOPATOLOJİNİN GELİŞİMİ

İlk çalışmalar… 1600’lü yıllarda Mısır mumyaları üzerinde yapılan otopsiler (?) İsim babası...

Sir Marc Armand Ruffer(Prof, Bakteriyoloji, Kahire)

Page 4: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

İNCELEME YÖNTEMLERİ

Page 5: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

Guanajuato museum

GÜNÜMÜZDE PALEOPATOLOJİ

Page 6: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

İNCELENEN ÖRNEKLER

Ötzi adamı

İnka kızı

Page 7: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

Amon rahibi Nesperhan’ın omurgası

PALEOPATOLOJİ-KEMİK

Page 8: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

Rehidrasyon

PALEOPATOLOJİ-YUMUŞAK DOKU

Page 9: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

PALEOPATOLOJİ-YUMUŞAK DOKU

Zoopaleopatoloji- Paleoparazitoloji…

Page 10: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

NEDEN PALEOPATOLOJİ?

Oldukça zengin bir tarihe sahip ülkemizde bu konuda yapılançalışmalar sınırlıdır ve arkeologlar ile antropologlar tarafındanyürütülmektedir. Tıp disiplininin konuya ilgisi ve katkısı beklenendüzeyde değildir.

Page 11: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

NEDEN PALEOPATOLOJİ ÖÇM?

ÇEP (Çekirdek Eğitim Programı)

ÖÇM (Özel Çalışma Modülü)

Page 12: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

ÖÇM GRUBU

Tıp Fakültesi 2. ve 3. Sınıf öğrencilerinden oluşan 6 kişilik bir grup + 1 AG

Page 13: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

ÖÇM GRUBUProf. Dr. Fikri ÖztopEÜTF Patoloji Emekli ÖÜ

Baykal Başdemir, ArkeologÇOMÜ Arkeoloji-Arş . Gör.

Page 14: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

ÖÇM PROGRAMI

Program

8 Hafta x 4 saat

ÖÇM ekibi sunumuÖğrenci sunumu

Pratik uygulama (Makroskopi-mikroskopi)

Müze Gezisi

Farklı disiplinlerle iletişim(Arkeoloji, Jeoloji-Paleontoloji)

Derleme

Page 15: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

PATOLOJİ / PALEOPATOLOJİDE KULLANILAN TEKNİKLER

Rehidrasyon yöntemleriRuffer I-II, Sandison…yaklaşık 13 metod)

SuSodyum BikarbonatGliserinAsetik asitÇamaşır yumuşatıcısı

%10 sodyum bikarbonat/distile su

Page 16: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

PALEOPATOLOJİDE DOKU TAKİBİ

Rehidrasyon yöntemleri (yaklaşık 13 metod)

Ruffer I (1921) 5 parts distilled water, 3 parts absolute ethanol, 2 parts 5% aqueous sodium carbonate Ruffer II (1921) 97 parts tap water, 2 parts 5% aqueous sodium carbonate, 1 part 4% formaldehyde Sandison (1955) 5 parts 1% aqueous formaldehyde, 3 parts 96% ethanol, 2 parts 5% aqueous sodium carbonate Turner and Holtom (1981) 0.2% solution of "Comfort" fabric softer (Lever Bros.) in normal saline %10 sodium bikarbonat

Distile su içerisinde %10 sodyum bikarbonat

Fiksatifler % 4 Formaldehit Modifiye Schaffer solusyonu (2:1 80% etanol, 36% aköz formaldehid)Bouin (15:15:1 sature pikrik asid+30% aköz formaldehid+concentrated acetic acid).

Page 17: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

TAZE VE ANTİK DOKULARIN KARŞILAŞTIRILMASI

Page 18: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

PALEOPATOLOJİDE MAKROSKOPİK VE MİKROSKOPİK ÖRNEKLER

Literatür

Web sayfası

Page 19: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

http://www.pathology.vcu.edu/paleo/html

Page 20: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

DÜNYAMIZIN VE CANLILARIN GEÇİRDİĞİ EVRİMİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ

Page 21: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

Canlı türleri arasındaki homoloji

FARKLI DİSİPLİNLERLE İLETİŞİM

Page 22: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

TÜRKİYE’DE PALEOPATOLOJİ

Lisans-Lisansüstü dersler… Seminerler….

Web ve bloglar…

Page 23: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

TÜRKİYE’DE PALEOPATOLOJİ

Kraniumda anemiye bağlı porozite (Demir eksikliği? Talasemi? Malarya?)

Page 24: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

TÜRKİYE’DE PALEOPATOLOJİ

Page 25: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

TÜRKİYE’DE PALEOPATOLOJİ

Page 26: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

ULUSLARARASI KURULUŞLARLA İLETİŞİM

Page 27: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

ULUSLARARASI KURULUŞLARLA İLETİŞİM

Page 28: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

SON HAFTA-DERLEME

Page 29: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

GERİ BİLDİRİM-SONUÇ

Paleopatoloji alanına duyulan ilgi ve merak arttı

Patoloji pratiğine yakından bakış

Araştırma - Farklı bilim dalları ile iletişim isteği

Page 30: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

BİZ NE DURUMDAYIZ?

Page 31: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

ÖÇM-Etkin bir eğitim yöntemini tanıtmak

NEDEN PALEOPATOLOJİ? NEDEN ÖÇM?

Patologların konuya ilgisini çekmek

Page 32: ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ · PALEOPATOLOJİ ANTİK DÜNYA HASTALIKLARINA BİR BAKIŞ EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖZEL ÇALIŞMA MODÜLÜ DENEYİMİ Başak

İlginiz için teşekkür ederiz…