Nr 2 (30) / 2014 / ISSN: 1734-3364BEZPŁATNY kwartalnik BJDM-u

Nr 2 (30) / 2014 / ISSN: 1734-3364BEZPŁATNY kwartalnik BJDM-u

wygraj płytę LXSLrM

Neuer jeV-präSideNt Matic gerMoVšek

oSterSeMiNar2014

str. 16 str. 28str. 4

}}

BjdM - BuNd der jugeNd der deutScheN MiNderheit

SpiS treściinhaltSverzeichniS

GOŚĆ NUMERU / MATIc GERMOvšEk

NA SPORTOWO / INTERESSIEREN SIcH NUR FRAUEN FüR TANZEN? NEIN!

kURZ UND kNAPP Z POLSkI, kURZ UND kNAPP AUS DEUTScHLAND

Z ŻYcIA BJDM-U / JEDź Z NAMI NA SOMMERcAMP! / BERLIN PRZYGODOWO / NEWSY Z BJDM-U

JUGENDPUNkT / JAk PRAWIDŁOWO ZAPLANOWAĆ PROJEkT?

OSTERSEMINAR 2014 / Z PAMIęTNIkA OSTERSEMINAROWIcZA

AUF UND DAvON / AUS DEUTScHLAND NAcH POLEN?! JA, NATüRLIcH!

STUDIZONE / ZWöLF UNTERScHIEDLIcHE PERSöNLIcHkEITEN UND DIE GLEIcHE LEIDENScHAFT

FREIZEIT-LOUNGE / FOTOGRAFIA DLA ZIELONYcH I NIE TYLkO

kULTUR PUR / GUTE MUSIk IST LUxUS

PODZIękOWANIA ZA WSPARcIE ORAZ ZAANGAŻOWANIE PRZY OSTERSEMINAR 2014

4-6

7

8-9

10-14

15

16-19

20-21

22-23

24-27

28

29

ANTIDOTUM – Impressum / Stopka

Herausgeber: Bund der Jugend der Deutschen Minderheit in polen/ ul.M. Konopnickiej 6 / 45-004 Opole / www.bjdm.eu

Redaktion: Sylwia Kołakowska, Joanna hassa, Sandra Kałuża, Manuela leibig, Manuela tomala, tomasz czekała, Kornelia Kołupajło, nikola Blania

korekta polska: natalia Wrzyszcz korekta niemiecka: Joanna Kordula, aleksandra Malkusch

Grafik/Layout/Design: Mateusz Brodowski(arS Group - public relations)

poglądy i opinie przedstawione przez poszczególnych autorów nie muszą i nie zawsze odpowiadają poglądom i opiniom redakcji. redakcja zastrzega sobie prawo adiustacji i skracania nadesłanych materiałów i listów.

kontakt: antidotum@bjdm.euna okładce: natalia Klimaschka (fot. andrea Borosz)

iSSn: 1734-3364

Das Projekt wurde realisiert dank finanzieller Förderung durch:Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu:

Die Beste cREW der Welt. Eine Bessere gibt es nicht

Als vor zwei Jahren entschieden wurde, dass BJDM das Osterseminar der Jugend Eu-ropäischer Volksgruppen von BJDM organisiert wird – waren wir alle sehr überrascht und voller Hoffnung. Wir hatten dabei auch gemischte Ge-fühle – wie schaffen wir das? Als noch die Infor-mation dazu kam, dass dabei das 30-Jährige Ju-biläum der JEV gefeiert wird... da hatten wir noch mehr Zweifel. Inzwischen sind schon einige Tage nach dem Osterseminar in Chronstau vergangen. Lange Vorbereitungen, viel Stress, viel Arbeit und dann ist einfach eine Woche Seminar sehr schnell vorbei. Für uns schien das alles unmöglich zu sein – so ein großes Projekt auf die Beine zu stellen, mit so vielen Programmpunkten, mit Menschen aus ganz Europa. Das ist einfach nur Wahnsinn! Bei so einem Projekt sieht man bei den Menschen alles – wie sie wirklich sind, wie sie ar-beiten, aber auch wie sie feiern, wie sie mit den Menschen umgehen, wie sie Stress abbauen, wie sie Konfliktsituationen lösen. Das ist eine sehr wichtige Erfahrung für alle die dabei mithelfen, die nur ein bisschen von sich geben. So ein Projekt integriert uns alle, verschafft uns neue Möglich-keiten und Ideen. Und gibt uns vor allem eins: Das Gefühl, dass man nicht alleine ist und dass es Menschen gibt die kreativ sind, die mithelfen und alles von sich geben. Wirklich alles. Ich bin allen sehr dankbar für die tolle Leistung – ohne mein Team, ohne alle Mithelfer hätten wir es nicht geschafft. Aber das wichtigste ist: ohne Euch wäre das Projekt nur eine Idee auf dem Papier. Es konnte nur mit Euch laufen. Und ich bin stolz auf meine CREW, ich bin stolz auf dass, was Ihr geschaffen habt und dass wir das gemeinsam meistern konnten. Ich wünsche allen solche positiven Er-fahrungen vom jedem Projekt, von jedem Ereig-nis, dass Ihr organisiert. Ich wünsche Euch allen viel Kraft und Ausdauer und tolle Ideen! Denn wer könnte es besser machen, als wir?

Joanna Hassa Vorsitzende Bund der Jugend

der deutschen Minderheit

Miley Cyrus, odkąd zmieniła swój image z Hanah Montana na pop wulgarną skandalistkę, notorycznie używa swojego języka i niekoniecz-nie do śpiewania, ale do lizania wszystkiego, co się da. Oprócz milionowych wyświetleń na You Tu-bie to chyba nie ma się czym chwalić. Pochwalić mogą się za to uczestnicy tegorocznego Oster-seminar 2014, którzy używali nie tylko jednego języka, ale nawet kilku! Bo OS to nie tylko Zjazd Mniejszości Narodowych i Etnicznych, ale także zjazd poliglotów. Każdy znał co najmniej 3 lub 4 języki – to norma. Nasz kolega, weteran z Rumunii zna ich aż 9. Na workshopie „Sprachmotivation” grupa zastanawiała się, jak zachęcić młodych do rozmawiania w ojczystym języku. Myślę jednak, że na zjeździe nie było z tym najmniejszego proble-mu. Na wspólnych spotkaniach lub przy obiedzie podchodząc do znajomych z różnych mniejszo-ści, mogłam się przenieść ze Słowenii do Austrii, z Chorwacji do Niemiec lub Austrii, do Macedonii, a wszystko w ciągu kilku minut. Pytanie: „ile znasz języków”? było standardem. Pokuszę się nawet o stwierdzenie, że mniejszości narodowe to pew-nego rodzaju elity (pomimo wielu problemów, z jakimi muszą borykać się na co dzień w swoich państwach, ale co nas nie zabije, to nas wzmocni, prawda?). W końcu nie każdy może się poszczy-cić znajomością kilku języków, a to w dzisiejszych czasach podstawa. Na seminarium wszyscy zna-leźli jednak jeden wspólny język. Wiem, że czasa-mi nie trzeba nic mówić, żeby się zrozumieć bez słów, ale język może otworzyć nam wiele drzwi. Warto w niego zainwestować, bo nigdy nie wiesz, kogo spotkasz na swojej drodze ;)

Sylwia Kołakowska redaktor naczelna

Editorial

{

{

Kwartalnik BJDMu

5{

{

Kwartalnik BJDMu

4

kSššd uNd BjdM haBeN VieLeS geMeiNSaMKSŠŠD i BJDM mają wiele spólnego

Gość numeru

Matic Germovšek ist der neue Präsident der Jugend Europäischer volksgruppen. Im Gespräch mit ANTIDOTUM erzählt er von der BJDM, über Probleme und Ähnlichkeiten zwischen unserer Organisation und dem klub slovenskih študentk in študentov na Dunaju aus österreich.

Hattest Du schon früher mit BJDM zu tun oder hast Du die Mitglieder erst beim Osterseminar kennengelernt?Matic Germovšek: Ich hatte schon mit BJDM während des Osterseminars in Friesland 2013 zu tun, da habe ich ein paar Mitglieder von euch kennengelernt. Das war eigentlich mein ers-ter Kontakt mit BJDM. Seit dem letzten Semi-nar habe ich auf jeden Fall gute Erinnerungen an BJDM und natürlich während dieses Seminars sind wir mit euren Mitglieder Freunde geworden.

Das Seminar war eine gute Gelegenheit, um un-sere Organisation als Co-Veranstalter besser kennenzulernen. Was kannst Du jetzt über Bund der Jugend der Deutschen Minderheit sagen?

M.G.: Wie ich schon öfters betont habe, war das Seminar wirklich toll organisiert. Ich war sehr posi-tiv überrascht, dass alles so gut gelaufen ist. Alle or-ganisatorischen Sachen waren wirklich gut erledigt, alles hat perfekt funktioniert ohne irgendwelche großen Störungen und auch am Sonntag war die offizielle Eröffnung im Marschallamt toll organisiert. BJDM hat eine tolle Leistung gezeigt. Durch die lo-kalen Medien waren wir sozusagen gut „bedeckt“, sie haben auch großes Interesse an dem Event ge-zeigt. Es entstanden darüber auch viele Artikel und Sendungen, es war auch eine gute Werbung für eure Organisation. BJDM ist wirklich präsent und aktiv. Vielleicht waren nicht alle Artikel positiv, aber naja… auch eine schlechte Werbung ist eine Werbung. Man kann immer etwas positives daraus schöpfen.

Auf jeden Fall ist es wichtig zu zeigen, dass ihr exis-tiert und ich denke, dass ihr dadurch vieles erreicht habt. Viele Leute sehen, was ihr macht und dass ihr auch auf der europäischen Ebene tätig seid. Es war bestimmt eine gute Zusammenarbeit von BJDM und JEV. Beide Seiten haben davon profitiert.

Du bist Mitglied in KSŠŠD. Habt ihr schon mit BJDM an irgendwelchen Projekten zusammengearbeitet? M.G.: Soweit ich weiß, hatten wir keine gemeinsa-men Projekte gehabt. Es wäre natürlich schön, wenn wir etwas zusammen machen würden. KSŠŠD ist im-mer für alle Projekte und Vorschläge offen. Für eine Kooperation stehen wir immer gerne zur Verfügung.

30 Jahre Minderheitenrechte – so lautete das Hauptthema des diesjährigen Osterseminars. Wir haben über Probleme der Minderheiten in unseren Ländern gesprochen. Siehst Du viel-leicht Ähnlichkeiten zwischen der deutschen Minderheit in Polen und der slowenischen in Österreich? In Polen gibt es z. B. immer Streit wegen den zweisprachigen Ortsschildern. M.G.: Es gibt immer ähnliche Punkte, die offen sind oder gleiche Hindernisse haben, die mit den Min-derheiten verbunden sind. Streit wegen den zwei-sprachigen Ortsschildern gab es bei uns in Kärnten immer wieder. Gott sei Dank gibt es jetzt seit zwei Jahren eine neue Regierung und wir sind zu einem Kompromiss gekommen, welcher auch für uns wichtig war. Wir haben viele Hoffnungen in den Kompromiss gesteckt, es hat sich dann aber ge-zeigt, dass vielleicht doch nicht alles so gut laufen wird, als wir es uns vorgestellt haben. Natürlich be-kamen wir auch neue Ortsschilder, aber das allein reicht nicht. Es geht auch um Förderungen für un-sere Institutionen, die im Endeffekt das wichtigste sind. Dass sie die Leute in ihrer Sprache ausbilden können, sowie z.B. die Slowenische Musikschule in Kärnten. In diesem Fall gibt es immer wieder mit Finanzierungen zu tun. Jetzt möchten sie sich wie-der an die deutsche Musikschule anschließen und ihnen die Autonomie wegnehmen, wo wir natür-lich streng dagegen sind. Wenn es ums Geld geht, da entstehen immer wieder Probleme, weil als Frei-williger in einer Minderheit arbeitet man auf einer freiwilligen Basis. Langfristig geht es natürlich nicht, das kann ja auch nicht ewig dauern, man muss auch einmal für Projekte finanziert werden. Ich denke, das ist bei allen Minderheiten so, dass diese freiwil-lige Basis einfach das wichtigste ist. Ich sehe auch, dass wenn jemand etwas freiwillig macht, macht er das gern und aus ganzem Herzen und ist im-mer körperlich und geistig voll dabei, sonst hätte er das nicht gemacht. Das alle Minderheiten wirklich

stark, dieses Willen, dass wir etwas machen möch-ten, aber in Ewigkeit geht es natürlich nicht, man muss auch belohnt werden, beziehungsweise für notwendige Projekte muss man finanziert werden.

Was denkst du? Was haben KSŠŠD und BJDM gemeinsam? Verbinden uns nur Probleme un-serer Minderheiten oder gibt es da noch etwas?M.G.: Soweit ich weiß, ist die deutsche Minderheit in Polen seit den letzten 20 Jahren wirklich aner-kannt. Natürlich war es schwer für euch sich nach den Kriegszeiten präsent zu machen, sich laut zu machen. Aber ist dennoch besser, dass die Min-derheit jetzt zumindest existiert, dass ihr zu dem Punkt gekommen seid, wo ihr sagt „Ja wir sind da und machen uns präsent. Probleme verbin-den uns immer und machen uns dadurch immer stärker, weil wir auch versuchen im Rahmen des JENs auf die Probleme aufmerksam zu machen und sie zusammen zu lösen und das schweißt uns zusammen. Da hat KSŠŠD und BJDM natürlich

Gott sei Dank gibt es seit zwei Jahren

eine neue Regierung und wir sind zu

einem Kompromiss gekommen.

Wir haben viele Hoffnungen in sie

gesteckt, es hat sich dann aber gezeigt, dass vielleicht doch

nicht alles so gut laufen wird, als wir es uns vorgestellt

haben.

Sylwia Kołakowska

7{

{

Kwartalnik BJDMu

6 {

{

Kwartalnik BJDMu

Matic Germovšek Ž. 

Geboren am: 14.6.1992 in Novo Mesto (Slowenien) 

Schule: Ich habe meine Grundschule in einer klei-nen Stadt Trebnje besucht und absolviert. Danach habe ich mich dazu entschieden, nach Celovec/Klagenfurt, Koroška/Kärnten für die weitere Aus-bildung zu gehen. Dort habe ich auch meine Ma-tura/Abitur auf dem Slowenischen Gymnasium absolviert. In Koroška/Kärnten war ich bei KDZ (Kärntner Schüler Verband) als Vizepräsident tätig

und in dieser Zeit entstanden auch meine ersten JEV Erfahrungen, nämlich 2010 beim Osterseminar in Ohrid, Mazedonien. Seit 2011 wohne und studiere ich in Wien,  derzeit studiere ich Angewandte Elektronik. Bin auch im Vorstand von KSŠŠD aktiv. 

Sprachen: Slowenisch (Muttersprache), Deutsch, Englisch, Serbo-Kroatisch, Italienisch, Russisch.

Hobbys: Ich treibe sehr gerne Sport, habe auch jahrelang Handball trainiert und gespielt, musste aber leider wegen einer Verletzung aufhören. Trotzdem ist Sport immer noch mein Lieblingshobby. Ich Jogge gerne, spiele Basketball oder gehe in den Bergen spazieren. 

Lebensmotto: ich habe eigentlich kein bestimmtes, „Nie aufgeben“ beschreibt mich am besten..! Auf jeden fall gefällt mir auch unser Language Diversity Spruch „Es ist nie zu spät.. Einsprachigkeit ist heil-bar“ sehr! 

Liblingsessen: Alles was mit Obst, Gemüse, Käse und Fisch verbunden ist! 

Liblingsmusik: ich habe keine bestimmte Lieblingsmusik, kommt eher auf meine Laune an. Meine Lieblingsband ist aber auf jeden Fall Roy de Roy!

etwas Gemeinsames. Es wäre sehr utopisch zu denken, dass man als Minderheit keine Probleme hat, aber das macht unsere Arbeit interessant. Wir sind alle Kämpfer und kämpfen für unsere Rechte.

Was würdest Du BJDM als JEV- Präsident wün-schen?M.G.: Ich wünsche euch alles Gute für die Zukunft, dass BJDM lokal und auch auf der europäischen Ebene gut und stark ist und auch vertreten wird. Dass Jugendliche aus eurer Organisation erken-nen können, das es etwas gutes ist dabei zu sein, mitzumachen und mitzuwirken. Dann ist auch YEV eine Stufe weiter, wo die BJDM Mitglieder auch sagen können: „Durch JEV haben wir ge-sehen, dass in Europa ähnliche Minderheiten mit ähnlichen Problemen existieren und das wir nicht alleine sind“. Für mich war das immer das Wich-tigste gewesen zu sehen, dass wir nicht allei-ne sind. Es gibt genug junge Leute, die motiviert sind und bei ihren Minderheiten tätig sind. Ich wünsche euch weitere 20 oder 100 Jahre gute Arbeit und dass ihr bei JEV effektiv mitmacht.

Viele Leute sehen, was ihr macht und

dass ihr auch auf der europäischen Ebene

tätig seid. Es war bestimmt eine gute

Zusammenarbeit von BJDM und JEV. Beide Seiten haben davon

profitiert.

Beim diesjährigen Osterseminar, das erfreulicherweise in Polen Station machte, wurde nicht nur viel diskutiert, sondern auch gerungen. Roland Giza und christoph Schneider ergriffen die Initiative und veranstalteten einen Sportwettbewerb.

auf die pLätze, fertig, LoS!Do biegu! Gotowi? Start!

Tomasz Czekała

Das Osterseminar hatte viel zu bieten. Lange Diskussionen, einen Ausflug zum Internie-rungslager Lamsdorf, sprachliche Vielfalt. Um das Programm spannender zu machen, haben sich Ro-land Giza und Christoph Schneider etwas einfal-len lassen. Sie veranstalteten eine Olympiade, um die sportliche Verfassung der Teilnehmer auf den Prüfstand zu stellen, teils in skurrilen Wettkämpfen. Die Olympiade war für die Teilnehmer eine willkommene Abwechslung nach vielen Workshops. Sie bot ihnen die Möglichkeit, über das Gesagte nachzudenken und sich aufs Neue vorzubereiten. Angetreten sind vier Teams, denen nach einer Auslosung 6-7 Personen angehörten. In jeder Gruppe waren mehrere Nationen vertreten, sodass keine der teilnehmenden Minderheiten von sich be-haupten könnte, sie sei der alleinige Sieger. Wenn die Teams nicht in Farben ihrer Staaten an den Start gingen, in welchen denn sonst? Die Veranstal-ter kamen auf eine interessante Idee. Die Mann-schaften trugen die Namen polnischer Bonbon-hersteller: Kukułka, Fistaszki, Raczki, Ożezwiające. Noch bevor man den Sieger küren konnte, musste die Wettkämpfer zuerst einige Hürden nehmen, im wahrsten Sinne des Wortes. Aber wem würden schon die Muskeln versagen, wenn er auf der Brust die Namen der Bonbons tragen würde? Die Nummer mit den Bonbons ließ schon Zweifel aufkommen, ob der Wette-bewerb überhaupt ernst zu nehmen ist. In Sa-chen Wettkämpfe haben die Ausrichter ihre Vor-stellungskraft mal wieder unter Beweis gestellt.

Es wurden vier Wettkämpfe durchgeführt, in denen sowohl einigermaßen sportliche Leistun-gen gefordert wurden, als auch Fingerspitzenge-fühl und ein wenig Flinkheit. Zu den Spielen, in de-nen man sportliche Fähigkeiten aufweisen musste, gehörte zweifelsohne Sacklaufen, eine Art Parkour und ein Gruppenspiel, in dem die ganze Mann-schaft ein hohes Hindernis überwinden musste. Diese Spiele hatten enormes Spannungspotenzial, zumal es, wie man auf den Bildern erkennt, nicht immer mit rechten Dingen zuging. Besonders das Gruppenspiel barg eine Tücke in sich, denn da

musste das ganze Team eine konstante gute Leis-tung abrufen. Das vierte Spiel war etwas für die Lunge und Konzentration. Die Aufgabe bestand da-rin, einen Tischtennisball über eine „Rennstrecke“ ins Ziel zu bringen, indem man in ein zusammen-gerolltes Papierstück blies, was den Ball in Bewe-gung setzte. Anschließend wurden alle Teams mit ei-nem Pokal geehrt.

Na sportowo

Angetreten sind vier Teams, denen nach einer Auslosung 6-7 Personen angehörten. Die Mannschaften trugen

die Namen polnischer Bonbonhersteller: Kukułka,

Fistaszki, Raczki, Ożezwiające.

So sehen Sieger aus: andrej, Svenja, viki, Maria, Berit, Jenny i Jakob.

es wurde aber auch ge-

schummelt.Die Wettkämpfe waren sehr vielfältig.

8 {

{

Kwartalnik BJDMu

{

{

Kwartalnik BJDMu

Kurz und knapp z Polski

Die Regierung Russlands legte ein Embargo auf polnische Schweinefleischprodukte ein. Laut Kreml, liege die Ursache daran, dass bei ein paar Wildschweinen in Polen, nahe der russischen Gren-ze, die Afrikanische Schweinepest (ASF) festgestellt wurde. Inoffiziell heißt es, dass diese Entscheidung eine offensichtliche Antwort Russlands auf die pol-nische Politik sei. Die Handlungen Russlands in der Ukraine werden von der polnischen Politik ange-prangert. In Russland dagegen wurden schon 600 ASF Erkrankungen angemeldet.

In Warschau dreht ein Bollywood Fernsehteam Szenen zu dem Film „Kick”. Der Kultur - und Wis-senschaftspalast wurde zu einem Standort, Auf-nahmen wurden auch auf der Poniatowski - Brü-cke gemacht. Den ganzen Tag wurde die Gdańska – Brücke außer Betrieb gesetzt. Dort wurde eine Scene gedreht, in der ein Bus in die Weichsel fällt. Das Fahrzeug war speziell vorbereitet, die Scene wurde mit ein paar Kameras gedreht, eine wurde auf einem unbemanntem Luftfahrzeug montiert, welches über der Brücke Bilder sammelte.

Ab dem 1 April dürfen Polen wählen, wo sie ihre Rentenbeiträge sammeln wollen. Die Wahl kann man noch bis zum 31. Juli treffen. Das ist der Effekt der Rentenreform, welche der Sejm abgestimmt hat. Zur Auswahl stehen zwei Optionen: entweder der ganze Rentenbeitrag wandert zur Sozialversi-cherungsanstalt (ZUS), oder der Beitrag wird geteilt zwischen ZUS (85%) und Rentenfonds (OFE) wo 15% des Beitrags gelangen. Führer gab es in Polen diese Option nicht, die Summe wurde automatisch zwischen ZUS und OFE gespaltet.

Johannes Paul II und Johannes XXIII wurden in Rom heiliggesprochen. Einmal sagte der Ponti-fex aus Polen, dass er als Papst der Familien in Erinnerung bleiben möchte. Unter anderem hat daran der Amtierende Papst Franziskus in der Predigt während der Heiligsprechung erinnert. Bei den Feierlichkeiten im Vatikan und Rom ha-ben 800.000 Menschen teilgenommen. Darun-ter der pensionierte Papst Benedikt XVI und Fast 100 Delegationen von Politikern und Monarchen aus aller Welt.

Klare Ansage

Bollywood In Warschau

ZUS oder OFE? das ist DIE Frage…

Der Heilige aus Polen

9

Kurz und knapp aus Deutschland

Niemieckie Związki Zawodowe apelują, by praco-dawcy umożliwili zobaczenie meczów narodowej reprezentacji swoim pracownikom. Chodzi o do-stosowanie godzin pracy w trakcie tegorocznych mistrzostw świata w piłce nożnej w Brazylii. Praco-dawcy nie podchodzą optymistycznie do pomysłu. „Pracownicy nie mają prawa przerywać wykony-wania obowiązków ze względu na chęć oglądania meczu piłkarskiego, podobnie jak nie mają prawa nie stawić się rano w zakładzie z powodu nocnego śle-dzenia transmisji sportowych” – mówi rzecznik Kon-federacji Niemieckich Pracodawców (BDA).

Dobra wiadomość dla wszystkich, którzy wybierają się do pracy sezonowej do Niemiec. Zapowiedzia-no wprowadzenie minimalnego wynagrodzenia.Płaca ma wynosić minimum 8,50 Euro na godzinę, ale dopiero od 2015 roku. Nie wszyscy niemiec-cy bauerzy są na to przygotowani i zapowiadają, że będą zatrudniać mniej pracowników lub będą pobierać większe kwoty za zakwaterowanie. Zda-niem Andreasa Jende, szefa brandenburskich ogrodników, narzucona odgórnie podwyżka płac doprowadzi do ruiny cały ogrodniczy sektor, gdyż Niemcy nie będą w stanie konkurować z tanimi ogórkami i truskawkami importowanymi np. z Polski.

Dysproporcje w ich zarobkach są niemałe. Polacy w porównaniu do swoich sąsiadów muszą rozsąd-nie dysponować pieniędzmi. Wynika to z niskich zarobków Polaków. Dr Bohdan Wyżnikiewicz uwa-ża, że dysproporcje w dochodach zmniejszają się w miarę szybko, jednak podkreśla, że proces boga-cenia jest długotrwały. Wg jego prognozy Polsce uda się dogonić Niemcy dopiero za ok. 40 lat.

Schemat „Kinder, Kueche, Kirche” już nie obowią-zuje niemieckich matek.68% Niemek podejmuje pracę, jednak tylko 20% na pełen etat. W Polsce natomiast pracuje 53% kobiet, jednak tylko 17% w niepełnym wymiarze godzin. Przeszkodą dla Niemki w pogodzeniu kariery zawodowej i rodziny jest brak dostatecznej opieki przedszkolnej i po-zaszkolnej. Polki natomiast uchodzą za najlepiej wykształcone Europejki, a jedna siódma z nich za-kłada własną firmę.

Mundial dla pracowników

Niemiec bogatszy od Polaka

Jednolita płaca dla sezonowców

Pracowita Polka, przeciążona Niemka

Sandra KałużaManuela Leibig

Fot. M

anu

ela

Leib

ig

Fot. f

reeim

ages.

co

mFo

t. f

reeim

ages.

co

mFo

t. f

reeim

ages.

co

mFo

t. f

reeim

ages.

co

m

Fot. M

anu

ela

Leib

igFo

t. M

anu

ela

Leib

igFo

t. M

anu

ela

Leib

ig

{

{

Kwartalnik BJDMu

11{

{

Kwartalnik BJDMu

10

jedź z NaMi Na SoMMercaMp!Fahre mit uns zum Sommercamp

Z życia BJDM-u

Saskia Herklotz

Tajemnicza grupa działaczy kulturalno-językowych od wielu miesięcy w ukryciu planowała wielki przewrotowy projekt – dopiero teraz ujrzał światło dzienne. AntiDotum zaczęło śledztwo i ustaliło / co gdzie i kiedy/ przebieg wydarzeń.

Kto lepiej zna język? Ten, kto może za-cytować Goethego z pamięci, czy ten, kto może przekazać innemu, że lubi kino i dlaczego? Właśnie! A najwięcej nazczymy się robiąc coś z pasją i zainte-resowaniem. Więc języka lepiej się nauczyć nie z ta-blicy i z książki, ale zajmując się ciekawymi tematami jak choćby historią regionu, migracją, klimatem, stwo-rząć na ten temat film albo przedstawienie teatralne...

Wrzesień 2013: na ul. Szpitalnej w Opolu spotkała się grupa pięciu osób. Reprezentowali insty-tucje jak Instytut Goethego w Krakowie, Instytut Sto-sunków Kulturalnych z Zagranicą, Niemieckie Towa-rzystwo Oświatowe oraz ZMMN. Pomyśleli o nauce języka i uznali, że powinna być łatwa i zabawna. Więc

najlepiej zorganizować ją poza szkołą i prowadzić ją tak, aby nikt się nie zorientował, że właśnie się uczy. Być członkiem mniejszości niemieckiej, mieć korzennie niemieckie to coś, co łączy wielu młodych ludzi nie tylko w Polsce, ale i w innych krajach dookoła. Ale rzadko się znają, mało wie-dzą o sobie nawzajem. Kto z Was zna równowie-śników z Czech, z Ukrainy albo z Rumunii? A czy nie warto byłoby ich poznać, dowiedzieć się, ja-kie mają zwyczaje i tradycje, jakie projekty orga-nizują u siebie, a razem coś stworzyć? Poznać nowych ludzi, nowych przyjaciół, nawiązać kon-takty osobiste i między instytucjami, które mogą w przyszłości zaowocować wymianą pomy-słów, dalszą współpracę, wspólnymi projektami? Tak właśnie myślała grupa na Szpitalnej – i uznała, że warto połączyć siły: Instytut Goethego słynnie z nauki niemieckiego w nietypowych for-mach, NTO poszerza taką wiedzę wśród nauczycie-li, ifa przoduje w zakresie edukacji nieformalnej oraz pracy z mediami, a ZMMN zna się na zainteresowa-niach młodzieży... Poza tym ifa i Instytuty Goethego działają w wielu krajach Europy Środkowej i Wschod-niej, w których istnieją mniejszości niemieckie. Takie partnerstwo może stworzyć projekt naprawdę nie-samowity – i tak powstały plany na Sommercamp! Po wielu spotkaniach, dyskusjach i dłu-giej mozolnej pracy organizacyjnej ziarenko zasia-ne przez kilku zapaleńców kiełkuje i staje się coraz silniejsze i bardziej wyraziste. Podczas Sommer-camp nauka języka będzie połączona ze warszta-tami tematycznymi, w których uczestnicy opraco-wują wybrany temat za pomocą różnych mediów jak film, radio, fotografia czy teatr. Teraz przyszedł czas, aby znaleźć tych ludzi, którzy będę nie tyle uczestniczyć w tym projekcie, ale go razem z organizatorami współtworzyć – wniosząc w nie-go swoje pomysły, pasje, zainteresowania, talenty. Uczestnicy projektu Sommercamp będą z Mniej-szości Niemieckiej w Polsce, Chorwacji, Rumunii, Słowacji, Czech, i Ukrainy oraz z Niemiec. Chcesz być jednym z nich? Właśnie na Ciebie czekamy...!

Cechy szczególne• wiek: 14-17 lat

• znajomość j. niemieckiego

na poziomie A2

• kreatywny i szalony

• sympatyk Mniejszości

Niemieckiej

Zainteresowania: m.in. język niemiecki, inne kultury, media, ciekawe historie z pogranicza, chęć aktywnego spędzenia waka-cji z ciekawymi młodymi ludźmi i wiele wiele innych

Na jaki czas: 06 do 19 Lipca 2014Gdzie: Nowy Gieratów koło Kłodzka

POSZUKIWANY: TY

Zgłoś się już dziś! Więcej informacji i formularz zgłoszeniowy na www.bjdm.eu

Gość numeru

12 {

{

Kwartalnik BJDMu

13{

{

Kwartalnik BJDMu

BerLiN przygodowoBerlin – ein abenteuer

Berlin… jest miastem o wielu obliczach. Z jednej strony to metropolia o ciekawej przeszło-ści, z interesującymi ludźmi, różnorodną kulturą i gęstym zaludnieniu. Z drugiej jednak, także idyl-liczna przyroda, rozległe sieci wodne, kanały, rze-ki i jeziora, ogromne parki i lasy będące miejscem odprężenia i odpoczynku. Podczas naszego po-bytu będziemy poznawać obie strony naszej sto-licy. Obok powszechnie znanych atrakcji zabytko-wych interesują nas przede wszystkim niezwykłe miejsca i możliwosci tego miasta. Już w ubiegłem roku grupy z BJDM-u brały udział w tym niezwykłem spo-tkanie z grupą z Berlina, w tym roku dołącza też młodzież z Hiszpanii z Teneryfę. Wymiana mię-dzy młodymi ludźmi i ciekawość poznania miast

poprzez własne doświadczenie jest głównym celem projektu CityBound. Berlińczycy poka-żą nam swoje tereny, a więc ich części miasta z ich osobliwymi tajemnicami. Kolejną atrakcją przygody w wielkim mieście będzie gra miejska: zbieranie informacji w małych grupach, rozwią-zywanie skomplikowanych zadań przy pomocy przechodniów, logiczne kombinowanie i praca zespołowa. Zadanie zakończą się piknikiem na terenie byłego lotniska Tempelhof. Do CityBound Berlin możecie się zgłosić już teraz, projekt jest przeznaczony dla młodzieży do 17 lat. Zarezerwujcie termin. Więcej informacji dostaniecie w biurze BJDMu u Christoph Schne-ider, zdjęć i generalny zamysł projektu znajdzie-cie na www.citybound.info

Wspinaczka, zwiedzanie miasta na rowerze, spływ kajakowy, spotkanie z młodzieżą z grupą partnerską z Niemiec i Hiszpanią – to punkty programu cityBound, który odbędzie się 17 – 23 sierpnia w Berlinie. Tak też można odkryć stolicę Niemiec!

10 powodów dlaczego warto wziąć udział w cBB10 Gründe, am CityBound Berlin teilzunehmen

• Weźmiesz udział w jedynym takim projekcie.

• Będziesz mieć więcej znajomych na Facebooku, dużo więcej.

• Podszkolisz sobie język przed pójściem do szkoły :D

• Więcej wyjątkowych zdjęć = więcej lajków.

• W Berlinie jest więcej rodzajów miśków Haribo!

• … i czekolady Milki :) • Będziesz mieć „sweetaśną” fotkę

sprzed Bundestagu.• Pojeździsz sobie berlińskim metrem. • Zaliczysz nadprogramowe lekcje

Wf-u jeżdżąc na rowerze po Berlinie, pływając kajakiem po jeziorze oraz wspinając się po „małpim gaju”.

• Będziesz mieć ogromny materiał na opowiadania z wakacji.

Mateusz MiensopustChristoph Schneider

Newsy z BJDM-u

14 {

{

Kwartalnik BJDMu

{

{

Kwartalnik BJDMu

14

Die Ortsgruppe BJDM-Beuthen überraschte uns letztes Jahr, während der Minderheiten Wallfahrt auf St. Annaberg, mit einem Transparent unter dem Motto „Junge deutsche pilgern“. Auch dieses Jahr findet am 1. Juni (Sonntag) die Minderheitenwahl-fahrt statt und wie erwartet werden Jugendliche vom Bund der Jugend der Deutschen Minderheit mit dabei sein. Wie werden sie sich zu erkennen geben? Was haben sie vorbereitet? Ein Happening in Venezianischen Masken wie vor dem Großen Schlittern 2014? Mitglieder die selbstgebackene BJDM-Plätzchen verteilen und Werbung für die Or-ganisation machen wie im letzten Jahr, oder ande-re Überraschungen? Ihr dürft schon gespannt sein.

Jedes Jahr vor der Delegiertenversammlung möch-te der BJDM Vorstand sich bei seinen Mitgliedern und Ortsgruppen fürs Engagement, Einfallsreichtum und ihre Aktivität bedanken, indem er für sie eine kleine Gala, zusammen mit einer Preisverleihung ver-anstaltet. Ihr hattet(online) die Möglichkeit in sechs Kategorien abzustimmen: das beste Projekt des Jahres 2013, das beste Mitglied, das sympathischste Mitglied, die beste Ortsgruppe, die Entdeckung des Jahres und die Gesamttätigkeit. Die stimmen wurden gezählt, die BJDM-Statuetten poliert, elegante Klei-der hängen schon im Schrank und warten auf den Tag, an dem die glücklichen Gewinner bekannt ge-geben werden. Ihr dürft es auch nicht verpassen! ;)

Am 8. Mai hat wieder die traditionelle Reise durch deutschsprachige Kinofilme begonnen. BJDMs Kino unter freiem Himmel. Mittmachen kann jeder, der einen gemütlichen Abend mit Freunden verbringen möchte und keine Angst hat mit Spaß angesteckt zu werden. Die Treffen finden alle drei Wochen, Donnerstags statt. Am 10. und 31. Juli, am 21. August und das letzte am 18. September.Treffpunkt: BJDM-Sitz an der Konopnicka Stra-ße 6 in Oppeln. Uhrzeit: 21.00 Uhr. Mittbringen: warme Decke, was zum Knabbern, gute Laune. Wir haben für euch schöne Überraschungen vorbereitet, also unbedingt vorbeikommen ;P

HIER WIRD GEScHIcHTE GEScHRIEBEN-JUNI 2014

„JUNGE DEUTScHE PILGERN”

BJDM GALA FILM-MARATHON

Ein harter Monat steht BJDM bevor. Das Jahr 2013 ist längst vorbei und 2014 ist auch zur Hälfte ver-gangen. Was bedeutet das für die Organisation? Die Delegiertenversammlung steht bevor. Eine Zusam-menfassung des Jahres 2013, Pläne für die Zukunft, Zielvereinbarungen und eine Wahl des neuen Vor-standes. Nach vier Jahren BJDM- Repräsentation wird die Vorsitzende den Stab IHREM oder IHRER Nachfolgerin übergeben. Das Amt legen auch die Vicevorsitzende, die Schatzmeisterin, die Sekretä-rin und drei Vorstandsmitglieder nieder. Wer über-nimmt ihre Ämter? Wisst ihr es schon? Die Zukunft steht offen, eines ist aber klar, ein neuer Vorstand bedeutet Veränderungen-neue Ideen, neue Visio-nen, neue Ziele.

15

jak prawidłowo zapLaNować projekt?Wie man ein projekt richtig einplant?

Piotr Wocka

Wpadliśmy na świetny pomysł i chcemy go w najbliższym czasie zrealizować. Jak się za to zabrać? Co należy, krok po kroku, zrobić? Na sa-mym początku należy zdać sobie sprawę z tego, że każda inicjatywa wiąże się z dużą odpowie-dzialnością i poświęceniem. Trzeba sobie również uzmysłowić, ile trwa projekt. Czas trwania projektu to nie tydzień bądź jeden czy dwa dni, kiedy trwa „właściwa” inicjatywa. Czas trwania projektu moż-na podzielić na trzy etapy:

Jugendpunkt

wcześniej już zarezerwowanym hotelu, pilnujemy, aby wpisali się oni na listy obecności, zbieramy bilety za dojazd lub wypisujemy delegację. Zajmu-jemy się też zrobieniem obszernej dokumentacji fotograficznej, która potrzebna nam będzie do roz-liczenia projektu. W międzyczasie zbieramy i opi-sujemy faktury (nie można wydawać pieniędzy po inicjatywie), przeprowadzamy ankiety ewaluacyjne, zapewniamy wyżywienie oraz dbamy o to, aby prowadzący warsztaty (zakładam, że będą) mieli wszystko, czego potrzebują do ich realizacji (rzut-nik, papier, markery, długopisy itp.).

Etap ewaluacji/rozliczenia:w tym etapie należy, bezpośrednio po zrealizo-wanym wydarzeniu, spotkać się z teamem orga-nizacyjnym i omówić jego przebieg oraz przeana-lizować ankiety ewaluacyjne i wyciągnąć z nich wnioski. Ponadto należy napisać sprawozdanie z całej inicjatywy, w języku polskim i niemieckim. Najważniejszą częścią ewaluacji jest rozliczenie finansowe. Aby tutaj nie było problemów, należy przy wydawaniu pieniędzy, trzymać się kosztorysu i zbierać faktury oraz poprawnie je opisywać. Całą dokumentację składamy maksymalnie do 2 tygo-dni po zakończeniu projektu w siedzibie BJDM-u.

W następnym wydaniu przyjrzymy się dokładnie etapowi przygotowawczemu.

Piotr Wockaprojekt menadżere-mail: jugendpunkt@bjdm.eutel.: 77 44 16 205Biuro BJDM-u (3. piętro)Ul. Konopnickiej 645-004 Opole

Etap przygotowawczy:jest to etap przed samą inicjatywą, w którym two-rzymy team organizacyjny (wskazany przy każdej dużej inicjatywie). Przygotowujemy i planujemy przebieg (program) wydarzenia, szukamy uczestni-ków i zbieramy wpisowe, rezerwujemy np. hotel, piszemy oraz składamy wniosek do odpowiedniej instytucji. Bardzo ważne jest też szczegółowe pla-nowanie wydatków i nagłośnienie projektu w me-diach.

Etap realizacji:na ten etap składają się wszystkie czynności, ja-kie musimy wykonać podczas realizacji samej ini-cjatywy. Złóżmy, że projekt trwa dwa dni. Wtedy zajmujemy się zakwaterowaniem uczestników we

Nikola Blania

OSTERSEMINAR 2014

16 17{

{

Kwartalnik BJDMu

{

{

Kwartalnik BJDMu

z paMiętNika oSter-SeMiNarowiczaaus dem Osterseminar-tagebuch

Es war super, super, super geil – tak podsumowałby pierwsze w Polsce Seminarium Wielkanocne nasz kolega z Südtirolu. W chrząstowicach od 12-18 kwietnia 2014 r. spotkali się przedstawiciele 20 mniejszości narodowych i etnicznych z całej Europy. Przez cały tydzień koledzy i koleżanki z Niemiec, Austrii, Danii, Holandii, Rumunii, Włoch, Szwecji, Szwajcarii, Rosji, Węgier uczęszczali na warsztaty poświęcone prawom mniejszości, językowi, mediom oraz fotografii.

Sylwia Kołakowska

Niedziela, 13.04.2014 r.W niedzielę palmową udaliśmy się do Kościoła w Lędzinach, gdzie wzięliśmy udział w nabożeństwie ekumenicznym odprawionym w języku niemieckim i angielskim przez księdza Piotra Tar-lińskiego. Była to nietypowa msza, po-nieważ spotkało się kilka kultur i religii, więc kazanie również było nietypowe. Elementem przewodnim była piosenka zespołu Pink Floyd „High hopes”. Po nabożeństwie udaliśmy się do Urzę-du Marszałkowskiego w Opolu, gdzie odbyło się uroczyste otwarcie Oster-seminar 2014. Spotkanie poprowadzi-ła Hester Knol. Wśród zaproszonych gości byli m.in. szef Zarządu Związku Niemieckich Stowarzyszeń w Polsce Bernard Gaida, poseł MN w Polsce Ry-szard Galla, dyrektor Domu Współpra-cy Polsko-Niemieckiej Rafał Bartek, wiceminister administracji i cyfryza-cji Stanisław Huskowski, wicemarsza-

Sobota, 12.04.2014 r.Przygotowania do przyjęcia uczestników w hotelu „Tenis” w Chrząstowicach trwały od sa-mego rana. Teczki z planami na cały tydzień, identyfikatory z imie-niem i nazwiskiem, listy uczestni-ków – przygotowane. Uczestnicy z różnych europejskich zakąt-ków zjeżdżali się przez cały dzień. Po kolacji odbyło się przywitanie wszystkich gości oraz nieoficjalne otwarcie Osterseminar 2014.

łek województwa opolskiego Roman Kołek, wiceprezydent FUEV Bernard Ziesch, poseł CDU Helmut Nowak oraz były przewodniczący BJDM-u Krzysz-tof Bramorski. W tym roku Związek Młodzie-ży Europejskich Mniejszości Naro-dowych obchodził jubileusz 30-lecia istnienia. Podobno prawdziwe życie za-czyna się właśnie po 30-stce, dlatego BJDM postarał się, aby JEV mile za-pamiętał dzień rozpoczynający nowy etap w ich życiu ;) Wieczorem odby-ła się uroczysta gala, na której była prezydent Fatma Reşit zdmuchnęła świeczki na pysznym, olbrzymim dzie-sięciokilogramowym torcie. Wcześniej mogliśmy bawić się przy regionalnych rytmach zespołu „Dylaki”. Nasi zagra-niczni goście zaczerpnęli także krót-kiej lekcji tańca ludowego, którą poprowadził zespół.

tortu wystarczyło dla każdego.

Miss i Mister pool party.

nauka tańca z zespołem Dylaki.

na warsztatch White paper.

na uroczystym otwarciu zatańczyli chłopaki z rumunii.

W Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach.

18 19{

{

Kwartalnik BJDMu

{

{

Kwartalnik BJDMu

Środa, 15.04.2014 r.Po warsztatach przyszedł czas na rozruszanie kości. W olimpiadzie mniej-szości na świeżym powietrzu wzięły udział 4 drużyny mieszane. O składzie zadecydowało losowanie cukierków. Każda ekipa otrzymała pamiątkowy puchar. Sztafeta, która zajęła ostat-nie miejsce na osłodę dostała dodatko-wo worek cukierków. Po obiedzie udaliśmy się na wycieczkę. Celem naszej podróży było Opole oraz Muzeum Jeńców Wojennych w Łam-binowicach. Byliśmy podzieleni na dwie grupy: pierwsza mogła zobaczyć naj-ważniejsze i najładniejsze miejsca sto-licy polskiej piosenki, m.in.: opolską Wenecję, słynny Mostek Groszowy, Wzgórze Uniwersyteckie oraz Opol-ską Katedrę św. Krzyża. Natomiast grupa druga podążała śladami historii w Łambinowicach. Muzeum znajduje się na obrzeżach poligonu wojskowe-go Lamsdorf, nazywanego obozem I. W okresie międzywojennym miesz-kali tam niemieccy imigranci przybyli w większości z polskiej części Gór-nego Śląska (głównie pracownicy Dy-rekcji Kolei Rzeszy w Katowicach i ich rodziny. Z powodu przeniesienia siedziby dyrekcji do Opola, tutaj cze-kali na wybudowanie nowego budynku i mieszkań) oraz uczestnicy szkoleń o charakterze sportowym i militar-nym. W czasie II wojny światowej na tym terenie znajdowało się m.in. za-plecze administracyjno-gospodarcze obozów jenieckich.Po wyczerpującym dniu obrad, oraz zwiedzaniu przenieśliśmy się w hawaj-skie klimaty. Na pierwszym w historii Osterseminar „Pool party” za stro-je wieczorowe uchodziło bikini, oraz slipki. Przy gorącej atmosferze wszyscy chłodzili się w basenie i ja-cuzzi. Wybieraliśmy także miss i mi-stera „basenowego przyjęcia”. Rywa-lizacja była zacięta, ale ostatecznie zwycięzcami zostali Lena Baute i Roman Roblek.

Piątek, 17.04.2014 r.Czas rozstań i pożegnań = smutek, płacz i łzy, czyli do zobaczenia na ko-lejnym Osterseminar/bis zum näch-sten Osterseminar! :D

Czwartek, 16.04.2014 r.Dziś był ostatni dzień warsztatów. Popołudnie należało do Newbies, czyli osób, które po raz pierwszy wzię-ły udział w Osterseminar. Ich zada-niem było zaprezentowanie organi-zacji, która jest członkiem Związku Młodzieży Europejskich Mniejszo-ści, nie zdradzając oczywiście jaką mniejszość przedstawiają. Było za-bawnie, ponieważ w nasze skromne progi zawitały stereotypy. Wieczo-rem odbyło się oficjalne pożegnanie oraz podziękowania dla wszystkich uczestników oraz organizatorów.

Wtorek, 14.04.2014 r.We wtorek odbył się jeden z ważniej-szych punktów seminarium: Haup-tversammlung/Zgromadzenie Ogól-ne, na którym omówiona została dotychczasowa praca JEV oraz wybrano nowy zarząd. Nowym pre-zydentem został Matic Germovšek z mniejszości słoweńskiej w Austrii, wiceprezydentem, a zarazem skarb-nikiem Stere Stamule, drugim wice-prezydentem ds. administracyjnych została Petra Törteli, Angel Nikolov objął stanowisko komisarza ds. po-lityki, komisarzem ds. komunikacji została Rejzka Lipičec, Berit Nom-mensen zajmie się integracją człon-ków JEV, sekretarzem generalnym został Roman Kühn, Julia Marx od-powiedzialna jest za nadzorowanie projektów, natomiast Konstantin Mi-lena Vlasich został przedstawicielem JEV na europejskim forum.

Po całym dniu obrad oraz głoso-wań przyszedł czas na najbardziej wyczekiwany punkt przez wszyst-kich uczestników, czyli Exchange Markt. Była to okazja do skoszto-wania regionalnych specjałów każ-dej mniejszości. Na stołach domino-wały chorwackie ciasta, czekoladki z Macedonii, rosyjski kawior, ka-szubski sok z ogórków, włoskie wino, duński chleb z majonezem, tradycyjne wędliny m. in. z Holan-dii, Serbii i oczywiście polski chleb, który naszym zagranicznym go-ściom smakował chyba najbardziej. Oprócz jedzenia każda organizacja przygotowała materiały promujące swoje stowarzyszenie: ulotki, książ-ki, breloczki, płyty. Ze względu na różne grupy warsztatowe nie było możliwości poznać każdego z osob-na, ale „ryneczek” to świetna okazja, która nam to umożliwiła. W końcu dobrze wiedzieć z kim się pracuje przez cały tydzień i jada posiłki przy jednym stole ;)

Poniedziałek, 13.04.2014 r.Po śniadaniu przyszedł czas na wy-bór warsztatów. Każdy z refe-rentów przedstawił plan swojego workshopu. Następnie uczestnicy zadecydowali, w którym będą brać udział przez cały tydzień. Do wybo-ru mieli jeden z pięciu warsztatów: fotograficzny (prowadzący: Mate-usz Koszyk), Media (Julianne Preis), Sprachmotivation (Monika Czok), White Paper (Dejan Valentinčič), 30 Jahre Minderheitenrechte (Tomasz Jarecki). Po posiłku wszyscy zwar-ci i gotowi zabrali się do pracy.

przyjazd uczestników.

nowy zarząd Jev.

Karolina częstuje sokiem z ogórków.

O prawach mniejszości.

{

{

Kwartalnik BJDMu

Gość numeru

21{

{

Kwartalnik BJDMu

20

Auf und davon

Manuela Leibig: Was hat dich dazu bewegt nach Polen zu kommen? Hast du polnische Wurzeln?Marie Baumgarten: Meine polnischen Wurzeln be-ginnen bei meiner Uroma. Die war nämlich Polin. Aber mein Uropa war Deutscher. Das ist so eine verworrene deutsch-polnische Kriegs-Liebes-Ge-schichte. Aber um die zu erzählen, müsste ich zu weit ausholen. Jedenfalls: meine Familie und ich leben in Deutschland. Die Schwester meiner Oma samt Familie in Polen. Die habe ich mit vierzehn Jahren kennengelernt. Das war mein erster Polen-besuch.

M.L.: Was machst du hier in Oppeln?M.B.: Ich arbeite ihm Rahmen eines Praktikums bei Pro Futura. Das ist eine Firma, die Medienbeiträge für die deutsche Minderheit in der Oppelner Woi-wodschaft produziert. Dort mache ich Beiträge für das Radio und Fernsehen und schreibe Artikel für die Zeitung.

M.L.: Wie lange beabsichtigst du zu bleiben?M.B.: Vorerst bleibe ich bis September, kann mir gerade aber sehr gut vorstellen, meinen Aufenthalt in Polen auf unbestimmte Zeit zu verlängern.

M.L.: Hattest du schon vorher mitMedien zu tun?

M.B.: Nein, ich habe alles erst hier gelernt. Das Team ist toll und hilft mir, wenn ich nicht weiter weiß. Was Medien angeht, konnte ich bis jetzt schon viel mitnehmen und ich lerne jeden Tag dazu, das ist sehr schön.

M.L.: Wieso dann dieses Experiment? M.B.: Ich habe in Leipzig Slavistik studiert und bin nun fast fertig. Da hab ich mich gefragt: und nun? Zufällig bin ich im Internet auf einen Praktikums-bericht gestoßen, in dem eben über die Firma, wo ich jetzt bin, geschrieben wurde. Der Bericht hat mein Interesse für diese Stelle geweckt, denn „was mit Medien“ zu machen und das mit thematischem Bezug zu Polen, das hat zwei Interessengebiete vereint. Perfekt, dachte ich mir. Und hab zwei Tage später meine Bewerbung abgeschickt.

M.L.: Stimmt die Theorie, dass es von der Men-talität abhängt, dass etwas neues auszuprobieren eher die jungen Deutschen wagen als die Polen? M.B.: Keine Ahnung, ob es eine Mentalitätsfrage ist. In Deutschland sind Auslandsaufenthalte für junge Leute jedenfalls gang und gebe. Es gibt zahlreiche

Aus DeutsChLAND NACh PoLeN?! JA, NAtürLiCh!Z Niemiec do Polski?! Ależ oczywiście!

Manuela Leibig

Marie Baumgarten hat es aus Deutschland nach Polen verschlagen. Ab Februar 2014 ist Marie offizi-ell Bewohnerin von Oppeln. Antidotum wollte wissen warum, und wie es Marie hier gefällt.

Programme, die Austausche fördern, wie das Frei-willige Soziale Jahr. Wie ich mitbekommen habe, war das bisher in Polen eigentlich unbekannt. Auf der anderen Seite habe ich einen polnischen On-kel, 34 Jahre jung, der ist nach seinem Studium mit seiner polnischen Frau nach England gegangen, dort haben sie einige Jahre gelebt und gearbeitet und letztes Jahr sind sie nach Schweden gezogen. Die sind also ziemlich aufgeschlossen, was Aben-teuer im Ausland angeht.

M.L.: These wurde also wiederlegt. Marie, was hast du schon während deiner Zeit in Polen ge-sehen? Wo warst Du und was hat dir davon am meisten gefallen?M.B.: Neben Oppeln kenne ich Breslau und Krakau. Und in Krakau bin ganz verliebt. Die Stadt fühlt sich einfach gut an. Dort ist ganz viel Atmosphäre. Mei-ne Tante lebt dort, die besuche ich ab und zu. In Breslau kann man auch viele Dinge sehen. Die In-nenstadt, der Marktplatz, das Rathaus, das ist wun-derschön. Dort gibt es auch einen Swing-Verein, der manchmal Tanzabende organisiert, dann fahr ich zum Tanzen nach Breslau. An Oppeln schätze ich die Ruhe, die Stadt strahlt eine unheimliche Ge-lassenheit aus.

M.L.: Ganz wichtig: wie sieht es mit deinen pol-nisch Kenntnissen aus? Lernt man eigentlich beim Slavistikstudium in Deutschland die polnische Sprache?M.B.: Ich habe während meines Studiums Polnisch gelernt. Am Anfang gab es einen Intensivsprachkurs mit sechs Wochenstunden Sprachunterricht. Das ging zwei Jahre. Und in den anderen Kursen haben diejenigen Dozenten, die Muttersprachler sind, mit uns polnisch gesprochen. Da lernt man schon ei-niges, aber was die Sprache betrifft, da geht nichts über einen Aufenthalt im jeweiligen Land.

M.L.: Bereust du hier nach Polen gekommen zu sein?M.B.: Es hat sich hier alles sehr positiv für mich ent-wickelt und ich fühle mich wohl. Es gibt nichts zu bereuen.

In Deutschland sind Auslandsaufenthalte

für junge Leute jedenfalls gang

und gebe.

In Krakau bin ganz verliebt. Die Stadt

fühlt sich einfach gut an. Dort ist ganz viel

Atmosphäre.

Studiozone

22 {

{

Kwartalnik BJDMu

{

{

Kwartalnik BJDMu

Piotr, Ania, Agata, Ola, Maja, Patrycja, Zu-zia, Gosia, Marta, Agnieszka, Sylwia und Weronika (fehlt im Foto) kommen aus unterschiedlichen Städten Polens, haben unterschiedliche Hobbys, unterschiedliche Träume und unterschiedliche Le-bensvorstellungen, lächeln auch unterschiedlich, oder? Doch sie unterscheiden sich in einer Frage nicht mehr: Sie haben alle die gleiche Wahl getrof-fen – Seit Oktober 2013 studieren sie Germanistik an der Adam-Mickiewicz-Universität in Posen.

Liebe zur Sprache und Spaß an der Sprache Mit dieser Wahl haben die zwölf Ger-manistikstudentInnen auch ihre Identität als Phi-lologen bewiesen. Philologen sind diejenigen, die Liebe zur Sprache spüren. Die zwölf Germa-nistikstudentInnen lieben die deutsche Sprache. „An der deutschen Sprache gefällt mir am besten ihr Klang, sagen Weronika und Ania. Die gleiche Meinung vertritt Agata: „Ich höre gern, wie die Deutschen sprechen.“ Piotr hingegen gefallen am besten die langen Komposita, wie zum Beispiel Töpfereibetriebseröffnung. Eines der Komposi-ta bringt ihn immer zum Lachen – Doppelkup-plungsgetriebe: „Ich habe es zum ersten Mal in der britischen Fernsehsendung „Top Gear“ gehört. Die englischen Moderatoren konnten diesen Na-men gar nicht aussprechen, nicht einmal buchsta-bieren.“, erzählt Piotr. Auch Ola lacht immer, wenn

sie ein langes Wort sieht, das sie nicht ganz lesen kann. Zuzia hin`gegen bringt das Wort Schmet-terling zum Lachen: „Weil Schmetterling wie ein starkes Auto klingt, nicht wie ein schönes Wesen.“, erklärt sie. Die zwölf polnischen Germanistikstu-dentInnen haben damit viel Spaß im Studium. Marta ist der Ansicht, dass jeder Tag eigentlich ein lustiges Erlebnis mit sich bringt. Auch die Ver-ständnisprobleme in den ersten Wochen des Stu-diums findet sie jetzt lustig: „Anfangs hatte ich mit dem Hörverstehen Probleme. Das war eigentlich lustig, wenn ich etwas anderes verstanden habe, als gemeint war.“ Auch für Patrycja geht es lustig zu, weil sie viel Lustiges mit ihren neuen Freunden unternimmt. Laut Ania sind viele Erfahrungen im Studium lustig, z.B.: „Wenn wir ein Wort in einem falschen Kontext benutzen und dann lachen wir viel darüber.“ Daraus lässt sich schließen, dass die deutsche Sprache unser Leben viel lustiger ma-chen kann. Sie kann auch die Persönlichkeit ve-rändern: Zuzia gibt zu, dass sie eine viel lustigere Person ist, wenn sie Deutsch spricht.

Ohne Fleiß kein Preis Das Studium bedeutet aber auch viel Arbeit: ständiges Lesen und Lernen. Die ersten Prüfungen im Studium waren für die Germanistik-studentInnen eine richtige Herausforderung, die sie nie vergessen werden. Dies bestätigen unter ande-ren Ania, Patrycja und Ola. Für Agata hingegen war die Präsentation im ersten Semester eine stressige

zwöLf uNterSchiedLicheperSöNLichkeiteN uNd die gLeiche LeideNSchaft – Ein Porträt von den polnischen Germanistikstu-dentInnen an der Adam-Mickiewicz-UniversitätDwanaście różnych osobowości i ta sama pasja – portret polskich studentów germanistyki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza

Kornelia Kołupajło, Piotr Przybyszewski, Anna Śniegowska, Agata Sierocka, Aleksandra Piechna, Maja Niedźwiecka,

Patrycja Nykiel, Zuzanna Raczkowska, Małgorzata Morawska, Marta Nagaj, Agnieszka Okupniak, Sylwia Bandura,

Weronika Nowicka

Erfahrung. Viele der zwölf GermanistikstudentInnen haben dabei ein Motto, das ihnen hilft, Krisen zu überwinden und zum Weitermachen ermutigt zu werden: Wenn ich etwas wirklich lernen will, kann ich das immer erreichen (Ania), Steter Tropfen höhlt den Stein (Piotr), Keine Panik auf der Titanic (Zuzia), Ich lasse mich nicht unterkriegen (Marta), Ohne Fleiß kein Preis (Agata). Die deutsche Sprache und das Studium selbst gestalten die Persönlichkeit der jungen StudentInnen. Sie entwickeln sich nicht nur in Grammatik (Piotr), lernen nicht nur interessante Sprachkonstruktionen (Zuzia), verbessern nicht nur ihre Aussprache (Ania), korrigieren nicht nur ihre grammatischen Fehler (Patrycja), bereichern nicht nur ihren Wortschatz und erfahren nicht nur viel über die Politik und Kultur Deutschlands (Patrycja), sondern auch werden selbstständiger sowie erfah-ren und lernen selbst das richtige Erwachsenenle-ben (Ola). Marta betont darüber hinaus die Rolle der Freundschaften, die im Studium geschlossen

23

werden sowie die zahlreichen Gespräche mite-inander, die das Leben bereichern.

Deutsche Sprache als Zukunftsbegleiterin Alle sind sich darüber im Klaren, dass das weitere Studieren viel Arbeitsauffand nach sich zieht, doch sie sind ganz sicher, dass sie die Germanistik weiter studieren möchten. Die zwölf jungen StudentInnen wollen sich weiter mit der deutschen Sprache beschäftigen und haben vor, ihre Deutschkenntnisse zu verbes-sern und fließend Deutsch sprechen zu können. Sie haben viel Motivation: Patrycja träumt da-bei von der Arbeitsstelle bei einer deutschen Fir-ma und Ola möchte in Deutschland arbeiten. Auf dem zukünftigen Weg wünsche ich den GermanistikstudentInnen viel Glück!

Wörterbuch:

die Leidenschaft pasja, zamiłowanie

das Porträt portret

sich unterscheiden in (+ Dativ) różnić się w czymś

eine Wahl treffen podjąć decyzję

GeramistikstudentInnen (Pl) studenci germanistyki (płeć żeńska + płeć męska)

die Identität tożsamość

der Philologe filolog

der Klang brzmienie

eine Meinung vertreten reprezentować pogląd

das Kompositum, die Komposita złożenie

der Ansicht sein, dass … być zdania, że …

es geht lustig zu jest wesoło

Ohne Fleiß kein Preis Bez pracy nie ma kołaczy

die Herausforderung wyzwanie

ermutigen zu (+Dativ) zachęcać do czegoś

Steter Tropfen höhlt den Stein Kropla drąży skałę

sich nicht unterkriegen lassen nie dać się

selbstständig samodzielny

sich über etwas im Klaren sein zdawać sobie sprawę z czegoś

fließend płynnie

{

{

Kwartalnik BJDMu

{

{

Kwartalnik BJDMu

2524

Freizeit-Lounge

fotografia dLa zieLoNych i Nie tyLko

Poradnik na nadchodzące lato

Fotografie für Grünlinge Ein Ratgeber für den

kommenden Sommer

Natalia Klimaschka

Już wkrótce nadejdzie upragnione lato. Przyjemne, lekko wietrzne poranki, upalne po-południa i ciepłe noce… Przede wszystkim lato powinno się kojarzyć z wakacjami - a pośrednio: z wakacyjnymi wypadami. Ty także tęsknisz za tymi miesiącami? No cóż, szczerze mówiąc - ja też. No ale… Zamiast pogrążania się w smutku tęsknoty, warto by było zastanowić się nad tym, jak to lato uwiecznić z pasją i ciekawym pomysłem. Ukoro-nowaniem tego wysiłku będą zdjęcia. Tak! Przy małym nakładzie sił można uzyskać wspaniałe ka-dry, które zamrożą najciekawsze momenty waka-cyjnych wojaży w formacie JPG czy tradycyjnym, papierowym. Przejdźmy więc do meritum!

jaki Sprzęt wyBrać? Jeśli znajdujesz się na etapie wyboru apa-ratu, którym będziesz rejestrował wybrane przez Ciebie ujęcia, warto się zastanowić jaki sprzęt wybrać, aby przysłowiowo - nie wpaść jak śliwka w kompot, zostając przegadanym przez obsługują-cego w sklepie z elektroniką, chcącego wcisnąć Ci wyjątkowy bubel po wyjątkowo promocyjnej cenie. Dużo zależy od tego, jakim typem wakacyjnego fo-

tografa jesteś. Jeśli zależy Ci przede wszystkim na wygodzie i na lekkim sprzęcie, ciekawym rozwiąza-niem może być bardziej zaawansowany kompakt albo PEN - forma przejściowa pomiędzy kompak-tem a lustrzanką. Jest łatwiejszy w obsłudze niż bardziej zaawansowany sprzęt, dający dodatkowo możliwość wymiany obiektywów, które w póź-niejszym czasie można połączyć z lustrzanką, jeśli Twój fotograficzny apetyt wzrośnie. Jeśli zależy Ci jednak na jakości i wyglądzie zdjęć to zdecydowa-nie proponuję lustrzankę, nawet tę najtańszą.

Innym ciekawym rozwiązaniem dla fo-tograficznych „freaków” może być także zabawa w analogową formę, która zawsze zaskakuje - lo-mografia. Aparaty typu „LOMO” nie są specjalnie drogie. Wystarczy kupić do nich najprostszy film w drogerii, załadować - i gotowe! Od tego mo-mentu po naciśnięciu spustu nigdy nie będziesz wiedział czego oczekiwać, a dowiesz się dopie-ro po wywołaniu filmu. Lomografia to naprawdę emocjonująca dyscyplina fotografii - przynosi cie-kawe efekty, zdjęcia mogą nabywać poświaty, róż-nych kolorów i kontrastów. To już wręcz moda, styl życia - szczególnie widoczny u zachodnich hipste-rów, członków subkultury obecnie występującej gdzieniegdzie na świecie.

10 Prostych zasad, które sprawią że twoje zdjęcia staną się lepsze

1 Fotografuj z siatką podziału! Naucz się wła-ściwie kadrować swoje zdjęcia. Proponuję, aby to była siatka tzw. „złotego podziału”.

2 Przyłóż oko do wizjera! Zdjęcia w trybie „live view” potrafi robić każdy. Zobaczysz, że z czasem to, czego zwykle unikałeś sta-

nie się nieodłącznym elementem Twojej pracy ze zdjęciami - po co profesjonaliści to robią? Ponie-waż ułatwia to pracę i zwiększa efekty. Zobaczysz.

3 Rób zdjęcia z użyciem statywu! Statyw to wspaniały dodatek, który pozwala na poszerzenie horyzontów fotograficznej

zabawy. Można wykonywać ciekawe ujęcia nocą na długich czasach naświetlania - czy też uzy-skać ciekawe efekty z „pisaniem” latarką - zapew-

ne kojarzysz, o jaki efekt chodzi! Świetlne napisy to ciekawa forma robienia zdjęć. Statyw zalecam także do wykonywania zdjęć tzw. High Dynamic Range – HDR. Polega to na tym, że wykonuje się trzy kadry tego samego ujęcia - jedno niedoświe-tlone (za ciemne), drugie normalne (prawidłowo naświetlone) oraz prześwietlone (zbyt jasne), aby następnie połączyć te ujęcia w specjalnym progra-mie. W niektórych aparatach występuje taka opcja, która umożliwia automatyczne wykonanie takich trzech ujęć - nazywa się Autobracketing.

4 Światłoczułość, czyli ISO - im wyższa war-tość ISO, tym szybciej naświetlimy zdjęcie, a co za tym idzie - na pewno zredukuje to

ryzyko poruszenia i rozmycia. Niestety nic za dar-mo - im większa wartość ISO, tym więcej koloro-wego szumu na zdjęciach i gorsza jakość. Polecam fotografowanie na wysokiej światłoczułości wtedy, gdy nie mamy pod ręką statywu, a zdjęcia wyko-nujemy w trudnych (czytaj: ciemnych, bez dodat-kowego źródła światła) warunkach. Niską wartość ISO zaleca się, gdy zdjęcia mają zostać wykonane za dnia lub w nocy. Tutaj potrzebny będzie statyw, aby „wyszedł z tej mąki chleb”. Im niższa wartość

„złota godzina”. pałac w Krawarzach, czechy.

{

{

Kwartalnik BJDMu

{

{

Kwartalnik BJDMu

26

7 Przysłona - Twój przyjaciel - przysłona, czyli „ta dziwna osłonka za szkłem obiektywu”, która czasem staje się bardziej domknięta,

a czasem mniej - reguluje ona wielkość otworu, przez które wpada światło do obiektywu, regulu-jąc jego strumień i natężenie. Jej kształt wpływa na tzw. bokeh - sposób oddawania nieostrości obiektów znajdujących się poza głębią ostrości. Im bardziej otwarta przysłona, tym szybciej naświetli-my zdjęcie, a im bardziej domknięta, tym będzie to trwało odpowiednio dłużej. Wydawać by się mo-gło, że bardzo domknięta przysłona nie przynosi żadnych korzyści - otóż nie! Im „mniejszy otworek”, tym zdjęcie będzie ostrzejsze. Łatwiej wtedy uzy-skać efekt tzw. „żylety” - bardzo ostrego ujęcia.

8 Balans bieli – fundament fotografowania - to bardzo istotna sprawa. Niewłaściwy balans może zniszczyć całe ujęcie, psu-

jąc je niedopasowanym odwzorowaniem światła i kolorów. Można go wybrać w menu aparatu, albo ustawić automatyczną regulację. Zalecam jednak ręczną regulację w tej kwestii.

9 Obróbka zdjęć na komputerze - na kom-puterze, w specjalnie przeznaczonym do tego programie - możemy często tak prze-

robić fotkę, w taki sposób, że będzie przypomina-ła jedynie w małym stopniu „surowy” półprodukt, uzyskany zaraz po zarejestrowaniu ujęcia. Jed-nakże to po to korzystamy z cudów techniki, aby wydobyć ukryty w zdjęciu potencjał na wierzch.

Dobrze jest wyregulować kontrast, kolor, może do-dać przyciemnienie brzegów zdjęcia - tzw. winietę. Dobrym, darmowym programem do takiej prostej a efektywnej obróbki jest program PhotoScape.

10 Obiektyw jest ważniejszy niż body - pamiętaj: fotografia to malowanie światłem, a co jest ważniejszego, jeśli

nie optyka? Wybieraj obiektywy jasne, z możliwie niską wartością przysłony. Niestety, obiektywy do-łączane w zestawie do body zwykle są ciemne, ale nie można narzekać. Taki obiektyw jest wielo-funkcyjny, nadaje się do fotografii portretowej, tak samo do krajobrazowej. Obiektywy nowoczesne często nie dorównują tym, które przeznaczone są do aparatów analogowych - tzw. manualne. Solid-ny obiektyw można mieć za o wiele niższą cenę, niż jego nowoczesny, zautomatyzowany odpo-wiednik. Obiektyw manualny pasuje do aparatu cy-frowego po zakupie odpowiedniego adaptera czy przejściówki.

Teraz już wiesz, jakich zasad przestrzegać, aby Twoje zdjęcia stały się naprawdę piękne, a foto-grafowanie urosło do rangi Twojej pasji, kto wie…? Miłego wypoczynku!

Więcej moich zdjęć znajdziesz pod adresem: https://picasaweb.google.com/natalia.klimaszka

ISO, tym mniej na zdjęciach kolorowych szumów. Niekiedy jednak szumy mogą wyjść ujęciu na do-bre, szczególnie przy czarnobiałych kadrach - na-zywa się je „ziarnem”.

5 Niebieska godzina/błękitna godzina - za-zwyczaj jest to czas określany na ok. 10-15 minut, a występuje dwa razy w ciągu dnia:

tuż przed wschodem słońca, gdy jest ono jeszcze pod linią horyzontu oraz tuż po zachodzie słońca. Światło jest wtedy wyjątkowo miękkie, co pozwala zarejestrować naprawdę ciekawe ujęcia. Niebo nie jest jeszcze do końca czarne albo bardzo jasne, ale przyjemnie błękitne (stąd nazwa zjawiska), a świa-tło panujące dookoła nie jest ani zbyt ciemne, ani zbyt ostre, za jasne. Odpowiednikiem niebieskiej godziny jest złota godzina, kiedy światło nadaje zdjęciom lekko złotawego odcienia - odpowied-nio kilkanaście minut po świcie i kilkanaście minut przed zmrokiem.

6 Eksperymentuj z fotografowaniem pod światło! To pozwala na uzyskanie efektu lekkiego rozmycia: „namiastki anielskości”.

Ujęcia nabiorą charakteru delikatności. Polecam w fotografii makro, czyli w odwzorowaniu przyro-dy i nie tylko w naturalnych rozmiarach. Zalecam nie kierować obiektywu bezpośrednio w stronę słońca, a trochę niżej niż linia, na której się znaj-duje w danym momencie. Zbyt ostre światło z tyłu może zbyt mocno przyciemnić obiekt znajdujący się na pierwszym planie.

Makro stokrotki podczas „złotej godziny”.

Makro kwiatu jabłoni robione pod światło.

Ujęcie nocne z wykorzystaniem statywu - czas naświetlania 4 sekundy. Opera w Wiedniu.

prawidłowo wykonany hDr. pilatus Kulm, Szwajcaria.

{

{

Kwartalnik BJDMu

28

Gute Musik ist LuxusDobra muzyka to luksus

Kultur pur

Joanna Hassa

Luxuslärm oder anders auch LXSLRM ist eine junge, deutsche Pop/Rock Band. Sie starteten im Jahr 2003. So wie viele andere Musiker, began-nen auch sie Cover zu singen. Doch als sie auf den Musikproduzenten Götz von Sydow trafen, fingen sie durch seine Motivation 2006 eigene Lieder zu komponieren. So erschien 2008 das erste Album – 1000 Km bis zum Meer, was der Band einen sehr gu-ten Einstig in die Deutsche Musikszene verschaffte. Mit vielen Preisen, die sie damals für die Platte beka-men, mit dem sehr guten Start, arbeiteten sie weiter an Ihrer Musik. Das führte dazu, das die Band weitere Alben aufnahm: So laut ich kann (2010), Carousel (2011) und als letztes Alles was du willst (2014). Auf dem neuen Album versuchen Janine „Jini“ Meyer – die Sängerin und Frontfrau, Jan Zim-mer – Schlagzeug, Freddy Hau – Gitarre, Christian Besch – Keyboard und David Müller – Bass, das Bes-te zu geben. Mit vierzehn neuen Songs laden sie uns in Ihre Welt ein.

Nach den drei guten Alben, erhofft man sich, dass man wieder positiv überrascht wird. Leider hat man das Gefühl, dass sich nichts in den Liedern verändert hat. Zwar ist das gute Pop/Rockmusik, lei-der überrascht uns die Band nicht. Man muss aber trotzdem sagen, dass sich die Band Mühe gegeben hat. Rockige Lieder wie Durchdrehen oder Yeah, Yeah, Yeah sind gemischt mit Klavierballaden mit viel Gefühl wie …, dass du bleibst. Solche Mischung hört sich gut an, man hat ein bisschen das Gefühl auf ei-ner Carousel zu sein, aber an das hat ja uns die Band gewöhnt. Da es den meisten Menschen überhaupt schnell langweilig wird, in der Welt, wo man auch al-les sehr schnell verändern kann, ist es eine sehr gute Lösung. Was auch total wichtig ist - der Hörer kann sich in den von Jini Meyer erzählten Geschichten wiederfinden und mitfühlen. Alles im einem: es Lohnt sich reinzuhören, um sich gute Laune zu verschaffen! Und man kann noch vieles von der Band erwarten – ich warte noch auf sehr große Hits von der Band.

Gewinne das neue Album der Band!

Mit live DvD und original Unter-schriften der Bandmitglieder!Beantworte einfach eine Frage:Wie heißt die erste Single der Band?

Die Antwort schicke uns bis 1.09.2014 auf antidotum@bjdm.euViel Glück!

Wygraj płytę DvD!na płycie m.in.: występy na żywo i autografy lXSlrM.Odpowiedz na pytanie: Jak nazywa się pierwszy singiel zespołu?

Odpowiedzi przysyłajcie do 01.09.2014 na adres: antidotum@bjdm.euPowodzenia!

Związek Młodzieży Mniejszości Niemieckiej w RP chciałby bardzo serdecznie podziękować naszym

sponsorom i partnerom za wsparcie oraz zaangażowanie przy

OSTERSEMINAR 2014

OSTERSEMINAR 2014

Sponsorzy:

• Fundacja Rozwoju Śląska• Stegu• carlsberg• Lellek Group• Dem Bundesministerium

des Innern• council of Europe

Partnerzy:

• Dem Institut für Auslandsbeziehungen

• Dom Współpracy Polsko-Nimieckiej

Jeżeli chcesz dostać bezpłatny numer ANTIDOTUM napisz do nas maila lub przyjdź do biura BJDM-u

przy ul. konopnickiej 6 w Opolu.

Lubię to! Gefällt mir! facebook.com/Antidotum.BJDM

jak otrzymać aNtidotuM

Zaklikaj do nasJesteś kreatywny, masz ciekawe pomysły

lub bierzesz udział w interesujących projektach, o których warto poinformować

w ANTIDOTUM?Podziel się z nami swoją wiedzą!

Napisz do nas na adres:

antidotum@bjdm.eu