ANNE SÜTÜİle

BESLENMEDE DANIŞMANLIK EĞİTİMİ

Ders 2Emzirme Nasıl Olur?

ANNE SÜTÜİle

BESLENMEDE DANIŞMANLIK EĞİTİMİ

Ders 2Emzirme Nasıl Olur?

Sağlık BakanlığıAna Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü

• Amaçlar

– Memenin temel bölümlerini isimlendirmek ve işlevlerini açıklamak

– Anne sütü oluşumunun ve salgılanmasının hormonal kontrolünü açıklamak

– Bebeği memeye “iyi” ve yanlış” yerleşmenin farkını açıklamak

– Etkin ve etkin olmayan emme arasındaki farkı anlamak

Emzirme

• 1960-1970 anne sütünün besin ve immunolojik üstünlüğü anlaşıldı

• 1980 emzirme fizyolojisi ile ilgili daha çok şey öğrenildi– 1986 Woolridge ve ark, USG ile

emmenin fizyolojisini bize gösterdi.

Kas hücresi

Oksitosin Kasılmayı sağlar

Süt salgılayan hücrelerProlaktin süt salgısını uyarır

Süt kanalları

Laktifer sinüsler(süt sinüsleri, havuzları)

Süt burada birikir

Meme başı

Areola

Montgomeri bezleri

Alveol Destek bağ ve yağ dokusu

17

Küçük ve büyük memeler yaklaşık aynı miktarda

salgı dokusuna sahiptir

ve ikisi de yeterince süt üretebilir!

PROLAKTİNHer emzirme sonrasında hipofiz ön lobundan salgılanır.Bir sonraki emzirme için süt oluşturur

Meme başından

duygusal uyarı

Kandaki prolaktin

    Gece daha fazla prolaktin salgılanır

Ovulasyonu baskılar

18PROLAKTİN PROLAKTİN HORMONUHORMONU

PROLAKTİN HORMONUPROLAKTİN HORMONU

• Geceleri daha fazla yapılır• Fazla emme fazla süt yapar• Anneyi gevşetir• Prolaktin ilgili hormonlar

ovülasyonu baskılar, yeni bir gebeliğin oluşumunu engeller

OKSİTOSİN REFLEKSİ• İyi duygular,• Bebeğiyle mutlu olmak,• Sevgiyle onu düşünmek,• Sütünün onun için en iyi

besin olduğunu düşünmek,

• Bebeğini görmek,• Ona dokunmak,• Bağırdığını duymak, oksitosin refleksini

harekete geçirir.

OKSİTOSİN HORMONU

• Hipofiz bezinin arka bölümünden salgılanır

• Alveol çevresindeki kas hücrelerinin kasılmasını sağlar

• Oksitosin prolaktinden daha çabuk üretilir

• Oksitosin refleksi iyi işlemezse bebek sütü almakta zorlanır

OKSİTOSİN REFLEKSİ (süt salgılaması refleksi)Emzirmeden önce veya emzirme sırasında oluşur. Sütün oluşmasını sağlar.

Meme başından

duygusal uyarı Kandaki oksitosin

Bebek emiyor

Uterusun kasılmasını sağlar

19

OKSİTOSİN REFLEKSİ

          KAYGI          STRES          AĞRI          ŞÜPHE

Bebek için sevgi dolu düşüncelerBebeğin sesiBebeğin görüntüsü  GÜVEN

Bunlar reflekse YARDIM eder

Bunlar reflekse ENGEL olur

20

• Prolaktin; – Bebeğin emmeye

başlaması ile salgılanır.

– Geceleri daha çok yapılır.

– Bir memeyi emzirilmezse o memede süt yapımı durur.

• Oksitosin– Annnenin duygu, düşünce

ve algılamalarından etkilenir.

– Bebekten ayrılma, endişe, sütün yetmediğini düşünme süt akımını engeller.

Aktif oksitoksin refleksinin belirti ve bulguları

• Emzirmeden hemen önce ya da tam emzirirken memelerde ezilme ve karıncalanma hissi

• Bebeğini düşününce ya da ağladığını duyunca memeden süt akması

• Emzirme sırasında bebek memeden ayrılırsa memelerden ince ince süt akması

• İlk haftalarda emzirme sırasında uterus kasılması; ağrı, kanama

• Bebeğin ağzına süt aktığını gösteren yavaş ve derin emme

Annenin yeterli süt Annenin yeterli süt oluşturabilmesi için, bebeğin oluşturabilmesi için, bebeğin yeteri sıklıkta ve doğru şekilde yeteri sıklıkta ve doğru şekilde emmesi gerekmektedir.emmesi gerekmektedir.

İKİ RESİM ARASINDAKİ FARKLILIKLAR NELERDİR?

23

Memeye iyi yerleşme ve etkili emme

Bebek;• Areola ve alttaki meme

dokusunun çoğunu ağzına almıştır.

• Meme başıyla birlikte ağza alınan areola ve meme dokusu damağa doğru uzunca bir emzik oluşturur.

• Meme başı bebeğin ağız içinde oluşturduğu bu emziğin sadece üçte biridir, geri kalanı laktifer sinüslerin bulunduğu meme dokusudur.

• Dili önde, alttan meme başını sarmalıyor şekildedir.

Memeye iyi yerleşmiş bebek

• Memeyi kavramış olan bebeğin ağzının geniş, iyice açık olduğu,

• Dilini öne doğru uzattığı için alt dudağının dışa dönük olduğu,

• Çenesinin anne memesine değdiği,

• Yanaklarının yuvarlak, dolgun olduğu,

• Emme sırasında anne memesinin yuvarlak olduğu,

• Alttan areolanın büyük bir kısmının bebeğin ağzı içinde kaldığı için areolanın çok azının görüldüğü farkedilir.

BEBEĞİN MEMEYE DOĞRU BEBEĞİN MEMEYE DOĞRU YERLEŞMESİNDEYERLEŞMESİNDE4 TEMEL NOKTA4 TEMEL NOKTA

• Ağzı geniş açık, • Alt dudağı dışa

dönmüş,• Bebeğin çenesi

memeye dokunuyor,

• Ağzının üzerinde daha fazla, areola görülüyor.

Etkili emme sonucu

– Meme başı sağlıklı görünümdedir.

– Emzirme sonunda göğüs yumuşar.

– Emzirme anne için rahat ve zevklidir.

– Bebek memeyi kendisi bırakır.

– Bebeğin sütü yutuşu duyulabilir veya görülebilir.

Memeye iyi yerleşmeme

• Sadece meme başını ağzına alır,

• Sütü boşaltamaz.

Memeye iyi yerleşmeme ve etkisiz emme

• Ağzının geniş açık olmadığı, dudaklarını ileriye uzattığı,

• Alt dudağının dışa dönük olmadığı,

• Çenesinin anne memesine değmediği,

• Yanaklarının içe çökük olduğu,

• Dışarıdan areolanın hemen tümü görülür.

İyi Olmayan Yerleşmenin Sonuçları

• Meme başında hasar ve ağrı

• Sütün tam boşaltılamaması

• Yetersiz süt kaynağı

• Göğüslerde az süt yapımı

Meme başı çatlakları

Doymayan bebek

Memeyi ret

Gerginlik

Düşük tartılı bebek

Memeye iyi yerleşmeme nedenleri

• Biberon kullanma: » Emzirme düzenine alışmadan önce, su veya süt için» Meme başı şaşkınlığı

• Tecrübesiz anne» İlk bebek» Daha önceki bebeklerin biberonla beslenmesi

• İşlevsel zorluk» Küçük ve zayıf bebek» Meme başı küçük veya meme dokusunun esnekliği

azsa» Memelerin sütle çok dolu olması (memede tıkanıklık)» Emzirmeye başlamada bir gecikme olması

• Yardım eksikliği» Geleneksel yardımın ve sosyal desteğin yokluğu» Doktor, ebe ve hemşirede danışmanlık bilgisi

eksikliği

• Annenin meme büyüklüğü emzirmeyi etkilemez.

• Anne ikiz bebeklerini de rahatlıkla emzirebilir.

BEBEĞİN REFLEKSLERİBEBEĞİN REFLEKSLERİ

• Arama refleksi

• Emme refleksi

• Yutma refleksi

BECERİ:Anne bebeğe

uygun pozisyon vermeyi öğrenir. Bebek memeyi nasıl alacağını

öğrenir.

ARAMA REFLEKSİ:Bir şey dudaklarına

değince bebek ağzını açar ve dilini aşağı

ve öne doğru uzatır.

EMME REFLEKSİ:Damağa bir şey

değdiğinde bebek emer.

YUTMA REFLEKSİ:Ağız sütle dolunca

bebek yutar.

ANNE SÜTÜNDEKİ İNHİBİTÖR ANNE SÜTÜNDEKİ İNHİBİTÖR FAKTÖRLERFAKTÖRLER

• Memede fazla süt varsa• Bebek bir memeden

emmeyi durdurursa • Bebek bir memeden daha

fazla emerse• Eğer meme, süt ile

tamamen dolarsa• Süt boşalmazsa

İnhibitörler süt yapımını durdururlar

.

Emzirme başarılı olacaktır

• Anne kendini iyi hissediyorsa,

• Bebek etkili emecek şekilde iyi yerleştiriliyorsa,

• Bebek istediği kadar sık ve istediği süre emziriliyorsa,

• Çevre emzirmeye destek oluyorsa,