Akademia Wychowania Fizycznego

im. Bronisława Czecha w Krakowie

Analiza Rynku Turystycznego

Republiki Południowej Afryki

Małgorzata Olczyk

ORT GR2/IV

Nr indeksu 32670

Kraków 2009

1

Spis treści

Wprowadzenie………………………………..……………………………………………3

Rozdział I . Podstawowe informacje o kraju……………..……………………………...4

1. Najważniejsze dane………………………………………………………………..4

2. Symbole narodowe…………………………………………………………….. …5

3. Warunki naturalne……………………………………………………………......6

4. Ludność …………………………………………………………………………....6

4.1.Struktura demograficzna…………………………………………………6

4.2.Używane języki…………………………………………………………….7

4.3.Religie……………………………………………………………………....7

5. Historia…………………………………………………………………………….8

6. Ustrój polityczny………………………………………………………………..…9

7. Gospodarka……………………………………………………………………..…9

8. Klimat……………………………………………………………………………..10

9. Świat roślinny i zwierzęcy……………………………………………………..…11

Rozdział II . Warunki rozwoju turystyki……………………………………………….12

1. Regiony koncentracji ruchu turystycznego, największe atrakcje turystyczne.12

2. Dostępność komunikacyjna…………………………………………………...…15

Rozdział III . Rynek recepcji turystycznej…………………………………………...…16

1. Najważniejsze dane………………………………………………………………16

2. Rynek RPA jako część regionu afrykańskiego w międzynarodowym ruchu turystycznym………………………………………………………………...…...17

3. Przyjazdy zagraniczne w ujęciu globalnym…………………………………….19

4. Przyjazdy zagraniczne w ujęciu historycznym…………………………………21

5. Struktura przyjazdów zagranicznych wg poszczególnych kryteriów……...…21

5.1.Pochodzenie…………………………………………………………….…21

5.2.Odwiedzane regiony…………………………………………………...…232

5.3.Cele przyjazdów……………………………………………………….….24

5.4.Długość pobytu……………………………………………………………26

5.5.Miejsce zakwaterowania………………………………………………....27

6. Profile turystów………………………………………………………………..…28

Rozdział IV . Rynek emisji turystycznej………………………………………………..29

1. Turystyka wewnątrzkrajowa mieszkańców RPA……………………………...29

1.1.Podróże wewnątrzkrajowe w ujęciu globalnym……………………..…29

1.2.Wydatki turystów na podróże wewnątrz kraju……………………...…30

1.3.Długość pobytu……………………………………………………………31

1.4.Cele podróży………………………………………………………………32

1.5.Odwiedzane prowincje………………………………………………...…33

1.6.Typy zakwaterowania……………………………………………………33

1.7.Środki transportu……………………………………………………...…34

1.8.Profile turystów…………………………………………………………..35

2. Turystyka zagraniczna mieszkańców RPA…………………………………….36

Rozdział V . Znaczenie rynku turystycznego RPA dla Polski…………………………37

Podsumowanie i wnioski…………………………………………………………………37

Bibliografia……………………………………………………………………………… 38

Spis tabel……………………………………………………………………………….....39

Spis wykresów……………………………………………………………………………39

Spis rysunków……………………………………………………………………………40

Spis map…………………………………………………………………………………..40

Oświadczenie…………………………………………………………………………..…41

Wprowadzenie

3

Republika Południowej Afryki jest największą potęgą turystyczną na kontynencie afrykańskim i jedną z bardziej atrakcyjnych destynacji turystycznych na świecie. W roku 2007 kraj ten odnotował ponad 9 mln przyjazdów turystów zagranicznych i wygenerował przychód z turystyki sięgający prawie 8, 5 mln dolarów amerykańskich. Dzięki temu utrzymał on czołową pozycję wśród krajów afrykańskich (ponad 20 % wszystkich przyjazdów zagranicznych w tym regionie i prawie 30 % wszystkich przychodów z turystyki międzynarodowej). Dlatego też dziwi fakt ,iż do tej pory nie została jeszcze przygotowana analiza rynku turystycznego tego kraju.

Celem niniejszej pracy jest możliwie najdokładniejsza i najpełniejsza analiza rynku turystycznego RPA począwszy od ogólnej prezentacji kraju, jego walorów turystycznych poprzez najobszerniejszą część poświęconą rynkom recepcji i emisji turystycznej, a na związkach z gospodarką polską skończywszy.

Jako uzasadnienie wyboru RPA do analizy autorka pracy podaje chęć skierowania uwagi własnej i czytelnika na mniej rozpowszechniony wśród Polaków region turystyczny, szczególnie przed zbiżającymi się w 2010 roku Mistrzostwami Świata w piłce nożnej, które będą mieć miejsce właśnie w Południowej Afryce.

Praca składa się z pięciu rozdziałów. Pierwszy z nich poświęcony jest prezentacji najważniejszych danych dotyczących RPA, a więc położenia, warunków naturalnych, klimatu, gospodarki ,historii (ze zwróceniem szczególnej uwagi na okres apartheidu) czy świata roślinnego i zwierzęcego. W rozdziale drugim autorka koncentruje się na przedstawieniu najważniejszych regionów koncentracji ruchu turystycznego, atrakcji turystycznych oraz dostępności komunikacyjnej Republiki.

Rozdziały trzeci i czwarty to już właściwa analiza raportów dotyczących turystyki recepcyjnej oraz emisyjnej RPA.Z kolei rodział piąty, choć krótki i z pewnością nie wyczerpujący w pełni zagadnienia, jest próbą określenia znaczenia rynku turystycznego RPA dla Polski.

Głównym narzędziem pracy w przygotowywaniu tej analizy był dla autorki Internet, a więc przede wszystkim oficjalna strona poświęcona turystyce w RPA-www.southafrica.net -zgromadzone na niej raporty o stanie turystyki przyjazdowej i krajowej, następnie także oficjalna strona Światowej Organizacji Turystyki. W przygotowaniu drugiego rozdziału pracy pomocne były przewodniki turystyczne wydawnictwa Wiedzy i Życia oraz Baedekera. Autorka korzystała także z portali podróżniczych i innych stron zawierających ogólne wiadomości na temat RPA.

Autorka pracy wyraża głęboką nadzieję, że przygotowana przez nią analiza pozwoli lepiej poznać ten wspaniały i wyjątkowo atrakcyjny kraj, jakim jest RPA oraz zapoznać się z funkcjonowaniem jego rynku turystycznego

4

Rozdział I Podstawowe informacje o kraju

1. Najważniejsze dane

Republika Południowej Afryki (skrót: RPA; Suid Afrika, Republiek van Suid-Afrika,

Republic of South Africa) to państwo położone na południowym krańcu Afryki, między

Oceanem Atlantyckim na zachodzie a Oceanem Indyjskim na wschodzie. Na północy

graniczy z Namibią, Botswaną, Zimbabwe, Mozambikiem i Suazi. Na terytorium RPA

położone jest niezależne państwo –enklawa Królestwa Lesotho. Powierzchnia kraju to

1,221 mln km2 (czyli 4-krotnie większa od powierzchni Polski) co sytuuje RPA na 24

pozycji na świecie pod względem wielkości. Długość linii brzegowej wynosi 2 798 km.

Mapa 1. RPA ; źródło: www.portalwiedzy.onet.pl

Mapa 2. Położenie RPA w Afryce; źródło: www. en.wikipedia.org

5

Oficjalną stolicą kraju jest Pretoria ( 1 mln mieszkańców, 2004, zespół miejski 1,9 mln

mieszkańców).Tu mieści się siedziba rządu. RPA posiada także dwie nieoficjalne stolice :

Kapsztad (Cape Town; 950 tys. mieszkańców, 2004, zespół miejski 1,9 mln mieszkańców)

będący stolicą legislacyjną oraz Bloemfontein- sądowniczą. Większe miasta to:

Johannesburg (3,3 mln), Durban (2,1 mln), Port Elizabeth. Jednostką monetarną jest rand

oznaczony międzynarodowym symbolem ZAR lub obiegowym R1. Równa się on 100

centom.

2. Symbole narodowe

Flaga RPA była przyjęta 27 kwietnia 1994 roku, po tym jak Nelson Mandela został

Prezydentem. Powodem zmiany flag było podkreślenie politycznych zmian zachodzących

w kraju. Jest to jedna z najmłodszych flag na świecie. Natomiast Godło Państwowe RPA

jest godłem demokratycznego kraju i najwyższym symbolem kraju. Towarzyszy

obywatelom RPA w ich najważniejszych momentach życia, tj. narodziny, ślub, świadectwa

szkolne, świadectwo śmierci, paszport. Godło Państwowe jest także centralną częścią

Great Seal, tradycyjnie uznawanego za najwyższy znak państwowy. Dokument

zapieczętowany Great Seal świadczy o tym że został on zatwierdzony przez Prezydenta

RPA.

Rys.1. Flaga RPA ;

źródło: www.en.wikipedia.org Rys. 2. Godło RPA;

źródło: www.africangamesafari.com

Hymn narodowy RPA to Nkosi Sikelel' iAfrika. Został on skomponowany w 1897r przez

Enoch Sontonga, a pierwszy raz odśpiewany publicznie w 1899 roku podczas święceń

6

kapłańskich ks. Boweni. Pierwsza wersja napisana była w języku Zulu. Pieśń jest modlitwą

do Boga i prośbą o Jego błogosławieństwo dla ludzi mieszkających na kontynencie

afrykańskim. Przez dziesiątki lat "Nkosi Sikelel' iAfrika" uważany był za nielegalny hymn

Afryki Południowej i śpiewany jako protest przeciwko apartheidowi. 20 kwietnia 1994

roku stał się Hymnem Narodowym RPA.

Dewizą mieszkańców Południowej Afryki jest ( Xamǀ ) !ke e: /xarra //ke co znaczy

„Jedność w rozmaitości.

3. Warunki naturalne

Większą część powierzchni kraju zajmuje rozległy płaskowyż, który łagodnie opada ku

kotlinie Kalahari, a stromo, rozciętymi krawędziami, na południu i wschodzie (Wielka

Krawędz), gdzie ma charakter górski (m.in. Góry Smocze, Roggeveldberge, Sneeuberge,

Nuweveldberge). Na południe i na zachód od Wielkiej Krawędzi leżą wyżyny: Wysokie

Karru, Wysoki Veld (wysokość 1200-2000 m n.p.m.) i Bushweld, rozdzielone

kwarcytowymi górami Witwatersrand, słynnymi ze złóż złota. Południowo-zachodnią

część kraju zajmują fałdowe Góry Przylądkowe, których dwa główne pasma: Góry Długie

na południu i Góry Czarne na północy, rozdziela obniżenie Małego Karru. U wybrzeża

występują wąskie niziny. Linia brzegowa słabo rozwinięta. Najwyższy szczyt kraju

położony jest w Górach Smoczych - Mafadi Peak (3451 m n.p.m.). Rzeki w większości

należą do zlewiska Oceanu Indyjskiego i są to głównie rzeki krótkie, o dużym spadku, z

wyjątkiem Limpopo (1600 km). Do najdłuższych rzek należy Oranje (1860 km) z

dopływem Vaal (1200 km), wypływająca z Gór Smoczych, przepływająca w poprzek kraju

i uchodząca do Oceanu Atlantyckiego.

4. Ludność

4.1. Struktura demograficzna

Liczba ludności Południowej Afryki wynosi 48 783 000 co sytuuje ten kraj na 28 pozycji

na świecie. 74,4% obywateli RPA jest pochodzenia afrykańskiego, 14,3% europejskiego

(w tym Afrykanerzy), 8,8% to ludność etnicznie mieszana (tzw. Kolorowi), zaś 2,5% jest

pochodzenia azjatyckiego, głównie indyjskiego. Wśród populacji pochodzenia

afrykańskiego utrzymuje się 20% stopa bezrobocia. Przyrost naturalny jest ujemny

7

(-0,40%). Szacuje się, że z ponad 43 milionowej populacji RPA około 5,5 miliona ludzi

jest zarażonych wirusem HIV.

Rys. 3. Ciemnoskóra mieszkanka RPA ; źródło : www.rpa2010.org.pl

4.2. Używane języki

Od momentu zakończenia apartheidu w Republice Południowej Afryki obowiązuje

jedenaście języków urzędowych. Są to : język angielski, język afrikaans, isiZulu, Siswati,

isiNdebele, Sesotho, pedi, Xitsonga, Setswana, Tshivenda i isiXhosa. RPA obok Indii

posiada najwięcej języków urzędowych na świecie. Szacuje się, że około 0,7% czarnej i

59,1% białej populacji posługuje się na co dzień językiem afrikaans. Językiem angielskim,

natomiast jako ojczystym posługuje się około 0,5% czarnej i 39,3 % białej populacji.

Jedynie około 0,3% czarnej ludności nie posługuje się na co dzień jednym z jedenastu

języków urzędowych. Część (1,1%) białych mieszkańców porozumiewa się w innych

językach indoeuropejskich t.j : po portugalsku, niemiecku czy grecku. Język angielski jest

szeroko rozumiany przez mieszkańców i służy do komunikacji pomiędzy różnymi grupami

etnicznymi.

4.3. Religie

Struktura wyznaniowa mieszkańców RPA przedstawia się następująco: chrześcijanie

syjoniści 11,1%, zielonoświątkowcy 8,2%, katolicy 7,1%, metodyści 6,8%, holenderski

Kościół reformowany 6,7%, anglikanie 3,8%, inne wyznania chrześcijańskie 36%,

muzułmanie 1,5%, inne 2,3%, niezdeklarowani 1,4%, bezwyznaniowi 15,1%

5. Historia

8

W roku 1487 Portugalczyk Bartolomeu Dias odkrył dla Europejczyków Przylądek Burz

(obecnie Przylądek Dobrej Nadziei). Pierwotnie tereny obecnej Republiki Południowej

Afryki były zamieszkane przez plemiona Buszmenów i Hotentotów, w XVI wieku zostali

oni wyparci przez ludy Bantu. Europejska kolonizacja rozpoczęła się w roku 1652. Wtedy

to Jan van Riebeeck z holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej z garstką osadników

założył Kapsztad. Początkowo była to baza zaopatrzeniowa dla statków niderlandzkich w

drodze do Azji. Wkrótce doszło do wojen wzrastającej kolonii osadników (Burów) z

tubylczymi plemionami afrykańskimi.

Na wschód od Kapsztadu powstało w roku 1785 pierwsze osiedle brytyjskie Port

Elizabeth. Po kongresie wiedeńskim Kraj Przylądkowy przypadł w udziale Wielkiej

Brytanii, która go zaanektowała.Pod koniec XIX wieku, wskutek osadniczej presji Anglii

na Burów, wybuchły dwie wojny burskie z osadnikami (1880-1881, 1899-1902), wygrane

ostatecznie przez Brytyjczyków.31 maja 1910 Natal, Transwal, Orania i Kolonia

Przylądkowa utworzyły Związek Południowej Afryki, będący dominium brytyjskim.

Razem z Wielką Brytanią uczestniczył on w II wojnie światowej po stronie alianckiej. W

1961 Związek Południowej Afryki został przekształcony w niepodległą Republikę

Południowej Afryki.

Apartheid

W RPA obowiązywał aż do lat 90. XX wieku rasistowski system społeczny rządów białej

mniejszości (apartheid), dyskryminujący w majestacie prawa rdzenną czarnoskórą ludność.

Postacią symbolizującą walkę z państwem prześladującym czarnoskórych obywateli był

Nelson Mandela, więziony przez 27 lat. W 1990, za rządów prezydenta F.W. de Klerka,

rozpoczęto stopniowy demontaż systemu apartheidu i wprowadzanie demokracji. Za swój

wkład w demokratyczne przemiany Mandela i de Klerk otrzymali wspólnie w roku 1993

pokojową Nagrodę Nobla. Pierwsze wolne wybory przeprowadzono w 1994, wygrane

przez reprezentujący czarnoskórą większość Afrykański Kongres Narodowy, który władze

sprawuje do tej pory. Jako skutek uboczny przejścia od rasistowskiego państwa do

demokracji, gwałtownie pogorszyła się jednak sytuacja gospodarcza i wewnętrzna kraju.

9

Rys. 4. Nelson Mandela- czołowa postać w walce z

apartheidem; źródło: www.blog.beliefnet.com

6. Ustrój polityczny

Republika Południowej Afryki jest państwem unitarnym podzielonym na 9 prowincji, o

demokratyczno-parlamentarnej formie rządów. Głową tego południowoafrykańskiego

państwa jest prezydent, obecnie Kgalema Motlanthe, jest on również szefem rządu. Oprócz

prezydenta w skład gabinetu wchodzi wiceprezydent i ministrowie, powoływani przez

prezydenta spośród członków Zgromadzenia Narodowego. Konstytucja przewiduje

powołanie tylko dwóch ministrów niebędących parlamentarzystami. Prezydent

powoływany jest w wyborach pośrednich spośród członków Zgromadzenia Narodowego

przez połączone izby parlamentu: niższej (Zgromadzenia Narodowego) oraz wyższej

(Narodowej Rady Prowincji). Każda z 9 prowincji posiada swój lokalny parlament i swój

rząd.

7. Gospodarka

Republika Południowej Afryki jest jednym z najbogatszych państw świata. Dochód

narodowy na jednego mieszkańca wynosi 3010 USD. Gospodarka charakteryzuje się

nowoczesną infrastrukturą. Jest tu dobrze rozwinięty przemysł, stanowiący jej podstawę

oraz wystarczająca produkcja żywności.

Rolnictwo nie ma tak dużego znaczenia jak w innych państwach afrykańskich. Tereny

uprawne zajmują tu jedynie 11% powierzchni. Jest to wynik niezbyt korzystnych

10

warunków naturalnych, głównie klimatu. Przede wszystkim uprawia się tu: kukurydzę,

pszenicę, jęczmień, tytoń, bawełnę, drzewa owocowe ,trzcinę cukrową. Ważniejszą rolę w

rolnictwie odgrywa hodowla: owiec, kóz, bydła, trzody chlewnej. Użytki zielone w RPA

stanowią aż 65% powierzchni kraju. Dobrze rozwinięte jest również rybołóstwo morskie.

Najważniejsze znaczenie w gospodarce kraju ma jednak przemysł, a przede wszystkim

wydobycie surowców. RPA jest jednym z najzasobniejszych w surowce mineralne państw

świata. W wydobyciu: złota, rud chromu i wanadu zajmuje pierwsze miejsce na świecie,

rud manganu i diamentów jubilerskich - drugie, rud tytanu- trzecie oraz czwarte-

diamentów przemysłowych. Poza tym znajduje się w czołówce w eksploatacji innych

surowców, np. antymonu, żelaza, ołowiu, srebra, azbestu itp.

Na wielką skalę jest tu rozwinięty przemysł przetwórczy, a także hutnictwo i przemysł

energetyczny .Po zaprzestaniu polityki apartheidu znacznie wzrosło znaczenie turystyki w

gospodarce kraju. RPA stała się ciekawym celem wakacyjnego wypoczynku wielu

turystów.

8. Klimat

Klimat RPA jest dość zróżnicowany. W większości kraju panuje klimat zwrotnikowy

kontynentalny: skrajnie suchy na północnym zachodzie, gdzie opady roczne sięgają max

100 mm rocznie oraz wilgotny na wschodzie i południowym - wschodzie z sumą opadów

prawie 1000 mm/rok.

Ilość opadów jest znacznie większa na dowietrznych stokach G. Smoczych (2000

mm/rok). Wilgotne powietrze przynosi tam głównie monsun letni (listopad- kwiecień),

wiejący od Oceanu Indyjskiego.

Również rozkład temperatury jest dość zróżnicowany. Średnia temperatura powietrza

najchłodniejszego miesiąca waha się od 14°C na zachodzie do 18°C na wschodzie kraju.

W centrum natomiast zimą temperatura spada poniżej 0°C. Również latem cieplej jest na

wschodzie kraju (ok. 27°C), w rejonie Kapsztadu sięga nawet 40°C.

9. Świat roślinny i zwierzęcy11

Roślinność RPA charakteryzuje się ogromną różnorodnością. Południową, przybrzeżną

część kraju porastają wiecznie zielone lasy twardolistne (na stokach Gór Przylądkowych) i

twardolistne zarośla krzewiaste typu śródziemnomorskiej makii. Na północy rozciągają się

suche stepy oraz półpustynie suku-lentowe i krze winko we (formacja karru), a na

północnym zachodziepustynie. Wybrzeża południowo–wschodnie zajmuje wilgotna

sawanna, przechodząca miejscami w wiecznie zielone zarośla i lasy podzwrotnikowe.

Góry Smocze pokryte są lasami mieszanymi i iglastymi oraz roślinnością alpejską. W

świecie roślin RPA charakterystyczne są m.in.: baobab, figowce, akacje, kigelia

afrykańska (drzewo kiełbasiane), pterokarpus (sandalin) i hebanowiec transwalski.

Świat zwierząt reprezentują m.in: bawół, śłoń, żyrafa, nosorożeć afrykański, antylopoty,

gepard, hiena, szakal, małpy.

Rys. 5. Faunę RPA chronią liczne rezerwaty; źródło: www.wildnetafrica.co.za

Rozdział II Warunki rozwoju turystyki

12

1. Regiony koncentracji ruchu turystycznego, największe atrakcje

turystyczne

Miejscami koncentracji ruchu turystycznego są: Kapsztad, Durban, Port Elisabeth i

East London. Kapsztad nazywany „Matczynym Miastem”, uważany za jedno z

najpiękniejszych na świecie jest główną atrakcją turystyczną RPA i czwartym co do

wielkości ośrodkiem kontynentu Założony został w 1652 r. jako stacja Holenderskiej

Kompanii Wschodnioindyjskiej. Miasto odznacza się wyjątkowo pięknym położeniem,

leży bowiem nad Oceanem Atlantyckim u stóp słynnej Góry Stołowej (1087 m n.p.m.).

Jedną z atrakcji turystycznych Kapsztadu jest oglądanie rozległej panoramy miasta i okolic

z Góry Stołowej. Poza tym w samym mieście do szczególnie interesujących obiektów

należą: Zamek — najstarsza historyczna budowla z 1660 r., mieszcząca obecnie muzeum

wnętrz (meble, porcelana, obrazy itp.); Groote Kerk — holenderski kościół reformatorski z

1699 r.; Muzeum Historii Kultury ze zbiorami starożytnego Egiptu, Grecji, Rzymu, a także

z Chin, Japonii i południowej Afryki; katedra Św. Jerzego z XIX w. oraz duży ogród

botaniczny. W okolicach Kapsztadu znajduje się wiele kąpielisk, mających dobrze

zagospodarowane plaże, ciągnące się dookoła Półwyspu Przylądkowego. Atrakcją

turystyczną jest tu także wielkie akwarium z fauną morską półkuli południowej.

Rys . 6. Kapsztad -część biznesowa miasta; źródło: www.wikipedia.org

Kilkaset kilometrów na wschód od Kapsztadu znajduje się następny nadmorski region

turystyczny - Garden Route, znany głównie z atrakcyjnych krajobrazów i

wielokilometrowych plaż (Mossel Bay, Knysna).

13

Kolejnymi ośrodkami turystycznymi są: Port Elizabeth, duże miasto portowe i

przemysłowe, mające także rozległe nadmorskie tereny wypoczynkowe, oraz East

London, należący do największych nadmorskich ośrodków wypoczynkowych w RPA.

Na wschodnim wybrzeżu RPA centrum turystycznym jest Durban, największy port kraju

i duży ośrodek przemysłowy. Na południe od miasta, na wybrzeżu, znajdują się liczne

dobrze wyposażone kąpieliska. Sezon turystyczny trwa tu przez cały rok. W okolicy

Durbanu atrakcjami turystycznymi są wioski ludności tubylczej (Zulusów), tzw. kraale

oraz pokazy folklorystyczne.

Spośród regionów turystycznych leżących w głębi kraju najważniejszy jest Park

Narodowy Krugera-największy i najsłynniejszy „ogród zoologiczny”świata. Jest to

najczęściej odwiedzany przez turystów park narodowy w Afryce i zarazem najlepiej

wyposażony w bazę turystyczną. Żyje tu dużo słoni, żyraf, nosorożców, bawołów, zebr,

antylop, lwów, gepardów, lampartów, pawianów, krokodyli, hipopotamów, strusi i innych

zwierząt.

Rys . 7. W Parku Narodowym Krugera spotkać można 507 gatunków ptaków;

źródło: www.podroze.strefa.pl

Ważnymi ośrodkami turystycznymi są także miasta: Johannesburg i Pretoria.

Johannesburg to największe miasto w RPA, centrum gospodarcze kraju i ośrodek

wydobycia złota. Znajduje się tu najgłębsza kopalnia na świecie (3500 m), zatrudniająca

14

ok. 300 tys. pracowników. Pretoria, siedziba rządu RPA leży wTranswalu, na terenach

charakteryzujących się dużymi walorami krajobrazowymi. Najbardziej charakterystyczną

cechą tego miasta są niezliczone ilości drzew jakaranda, kwitnących niezwykle barwnie na

wiosnę. Do głównych obiektów turystycznych Pretorii należy: Voortrekker Monument

— pomnik wzniesiony dla upamiętnienia Wielkiej Wędrówki w 1838 r. oraz Muzeum

Narodowe i dom prezydenta Krugera.

Spośród wielu innych ośrodków turystycznych RPA wymienić należy zwłaszcza parki

narodowe: Kalahari Gemsbok. Augrabies Falls, Mountain Zebra i Addo Elephant oraz

miasta: Kimberley — miasto diamentów, Bloemfontein — miasto historyczne,

Swellendam — jedno z najstarszych miast w RPA.

RPA pod względem liczby turystów zagranicznych zajmuje 5 miejsce w Afryce. W 1989 r.

przybyło to 930 tys. turystów, z tego 55% z krajów afrykańskich (Zimbabwe, Botswana,

Lesotho, Suazi), 32% z Europy (Wielka Brytania, Niemcy, Holandia, Francja) oraz 7% z

Ameryki Północnej.

Przylądek Dobrej Nadziei (ang. Cape of Good Hope) W 1938 roku Lokalne Władze

utworzyły na Przylądku Dobrej Nadziei rezerwat, który został zamieniony na Cape

Peninsula Narodowy Park w 1998 roku. Obecnie nazwany Cape Peninsula National Park,

czyli Park Narodowy Przylądka. W parku tym znajduje się aż 2700 gatunków roślin,

tworzacych słynny fynbos (w języku holenderskim fyn znaczy drobny, bos znaczy busz).

Spotkać tam można bonteboki, elandy i zebry górskie. Jego, ponad 40 km długości linia

brzegowa rozciąga się od Schuster's Bay na zachodzie do Smitswinkel Bay na wschodzie.

Klify w okolicy Cape Point mają wysokość ponad 200 m.

Paarl zwane „kolebką” języka afikaaans znajduje się około 50 km na północny wschód od

Kapsztadu. Miasto zostało założone w 1690 roku. Znajduje się tutaj emuzeum hugonotów.

Ciekawostką jest,że w 1975 roku w miejscowym kościele Holenderskiego Kościoła

Reformowanego, zamieniono kamień węgielny z 19 września 1904 r, zastępując imię

Jehovah (Jehowa) słowem Pan.

2. Dostępność komunikacyjna

15

W RPA obowiązuje ruch lewostronny.Drogi są znakomite. Na terenach zabudowanych

dozwolona prędkość wynosi 60 km/h, na terenach wiejskich - 100 km/h, a na autostradach

-120 km/h, o ile znaki nie stanowią inaczej. Kierowcy muszą posiadać ważne prawo jazdy

ze zdjęciem i tekstem w języku angielskim. O ile krajowe prawo jazdy nie spełnia

powyższych kryteriów, przed wyjazdem trzeba uzyskać Międzynarodowe Prawo Jazdy

IDP.

Samochody można wynajmować w znanych międzynarodowych firmach, takich jak AVIS

czy BUDGET. Sporą sieć mają też firmy lokalne: Tempest i Dolphin. Najtańsze są małe

firmy krajowe, takie jak Alisa i Panther, w których samochód na cały dzień można

wynająć już za 150 randów.Stacje benzynowe są na ogół otwarte przez całą dobę. Benzyna

kosztuje 1,70 ZAR za litr. Turyści zainteresowani carawanningiem mają też możliwość

wypożyczenia "camperrona". Największa firma nazywa się Leiscure Mobil.Możliwość

sprawnego poruszania się po kraju daje doskonale zorganizowana sieć sprzedaży biletów z

rezerwacją w systemie „Computicket”.

Bilety lotnicze na przeloty wewnątrz kraju lepiej kupować łącznie z biletem

międzynarodowym, można wówczas uzyskać znaczące zniżki. Linia autobusowa

Greyhannd sprzedaje, podobnie jak w USA, Kanadzie czy Australii, "pass" na okresowe

przejazdy. Oszczędni globtroterzy wybierają jednak Baz Bus obsługujący linię via Durban

i Gorden Route do Cape Town, która jest znacznie tańsza. Dostępne są również połączenia

autobusowe typu "inter city express" obsługiwane przez Translux. Połączenia

międzynarodowe obsługuje Transtate Service; jego autobusy są komfortowe, ale

przystanki trudne do znalezienia. Dzięki Transtate Service można się dostać do Suazi,

Lesotho i Botswany. Inną dobrą linią wewnętrzną i międzynarodową zarazem jest firma

autobusowa Intecape Mainliner ( oferuje też przejazdy do Namibii). Komunikacja

kolejowa w RPA jest na bardzo wysokim poziomie.Pociąg "Blue Trein", obsługujący trasę

Johannesburg - Cape Town (przejazd trwa 25 godzin) uchodzi za jeden z najbardziej

luksusowych na świecie.

Rozdział III Rynek recepcji turystycznej

16

1. Najważniejsze dane

W zamieszczonych poniżej tabelach autorka pracy przedstawia rynek recepcji turystycznej

w ujęciu globalnym. Zaprezentowane w nich najważniejsze dane dotyczą liczby

przyjazdów zagranicznych do RPA, wydatków ponoszonych przez turystów, długości

pobytu oraz wkładu wpływów z turystyki zagranicznej w PKB tego państwa. Rozwinięciu

niektórych z tych zagadnień autorka poświęciła kolejne podrozdziały tego rozdziału.

Tab. 1. Liczba przyjazdów zagranicznych do RPA w roku 2007 oraz procentowy

przyrost w stosunku do roku 2006

m;lmklnmkninoinżz

źródło: www.southafrica.net, raport :2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic Research Unit, July 2008

Tab. 2. Wydatki ponoszone przez turystów zagranicznych, średnia długość pobytu

oraz wkład wpływów z turystyki zagranicznej w PKB RPA w latach 2006-2007.

źródło: www.southafrica.net, raport :2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic Research Unit, July 2008

1 Kraje, z których co najmniej 60% wszystkich przyjazdów do RPA następuje drogą lądową. Zaliczamy do nich: Botswanę, Lesotho, Mozambik,

Malawi, Suazi, Zambię oraz Zimbabwe.

17

2 Kraje, z których co najmniej 60 % przyjazdów do RPA odbywa się drogą powietrzną

2. Rynek RPA jako część regionu afrykańskiego w

międzynarodowym ruchu turystycznym

Zgodnie z oficjalną klasyfikacją UNWTO Republika Południowej Afryki wchodzi w

skład regionu turystycznego Afryka oraz podregionu Afryka Subsaharyjska. Poniższa

tabela prezentuje udział każdego z 5 regionów w całkowitej liczbie przyjazdów na

przełomie lat 1990-2007. Region afrykański zajmuje w tej klasyfikacji ostatnią 5. pozycję i

stanowiąc 4,9 % udział w globalnym rynku w roku 2007. Podobnie jak w pozostałych

regionach, w Afryce obserwowana jest ciągła tendencja wzrostowa liczby przyjazdów.

Podregion Subsaharyjski, którego członkiem jest RPA stanowi 3,1% udział w globalnym

rynku (2007r.).Autorka pracy dostrzega, iż Afryka jest jednym z najszybciej rozwijających

się regionów turystycznych na świecie. Ze średnim rocznym tempem wzrostu w latach

2000-2007 na poziomie 6.9 % region ten wyprzedza regiony: europejski i amerykański, a

ustępuje regionom: Azji i Pacyfiku oraz Środkowego Wschodu.

Tab.3. Przyjazdy zagraniczne turystów w latach 1990-2007 w poszczególnych

regionach turystycznych ; źródło: www.unwto.org, raport :Tourism Highlights 2008 Edition

18

Rok 2007 był dla Afryki bardzo korzystnym rokiem. Odnotowano wtedy 7-procentowy

wzrost liczy przyjazdów zagranicznych do 44 mln. Wpływy zturystyki zagranicznej

wzrosły o 8 % i wyniosły 28 mld dolarów amerykańskich.

Tab. 4. Wpływy z turystyki zagranicznej w poszczególnych regionach turystycznych

w latach 2006-2007

źródło: www.unwto.org, raport :Tourism Highlights 2008 Edition

Analiza poniższej tabeli prezentującej sytuację RPA na tle pozostałych państw regionu

afrykańskiego pozwala łatwo stwierdzić, iż kraj ten jest wiodącą destynacją w Afryce

generującą wpływy równe 8,418 mln US$ w 2007 r. ( co stanowiło prawie 30 %

wszystkich wpływów z turystyki zagranicznej w tym regionie).Około jedna piąta

wszystkich przyjazdów zagranicznych w regionie afrykańskim przypada na RPA. Zgodnie

z raportem UNWTO „Tourism Highlights 2008 Edition” znaczący wpływ na takie

rezultaty miała dewaluacja jednostki monetarnej RPA- randu ,a także większa koncentracja

tego kraju na segmentach takich jak sport i turystyka przygodowa. Zwiększa się też 19

świadomość tej destynacji turystycznej w związku ze zbliżającymi się Mistrzostwami

Świata w piłce nożnej w 2010 roku, których gospodarzem ma być właśnie RPA.

Tab. 5. Przyjazdy turystów zagranicznych oraz wpływy z turystyki międzynarodowej

w poszczególnych krajach regionu afrykańskiego w latach 2005-2007

źródło: www.unwto.org, raport :Tourism Highlights 2008 Edition

3. Przyjazdy zagraniczne w ujęciu globalnym

Zgodnie z raportem pt.”2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic

Research Unit, July 2008” RPA odnotowała w 2007 r. najwyższą w historii liczbę

przyjazdów zagranicznych wynoszącą 9 090 881 osób. Oznacza to wzrost liczby

przyjazdów o 8,3 % w stosunku do roku 2006. Wzrost ten był wyższy od średniej

światowej wynoszącej 6,6%.

Ten wynik pozwolił na zmianę pozycji RPA z 29 w roku 2006 (32 w 2005r.) na 28 w 2007

w rankingu najliczniej odwiedzanych państw świata. Zajmuje ona pozycję tuż za Holandią

(11,005 tys. przyjazdów) i Egiptem (10,408 tys. przyjazdów), natomiast wyprzedza w

20

rankingu takie kraje jak: Chorwacja, Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie

oraz Japonia.

Porównując liczbę przyjazdów turystów zagranicznych do krajów będących największymi

konkurentami RPA (Tajlandia, Australia, Brazylia, Kenia) kraj ten zajmuje silną drugą

pozycję ustępując jedynie Tajlandii (14 236 tys. przyjazdów w 2007 r.)

Poniższy wykres prezentuje stabilny rozwój turystyki przyjazdowej do RPA od roku 2001

kiedy kraj ten zaczął bardziej koncentrować się na rynkach docelowych. Największy

wzrost liczby przyjazdów zagranicznych odnotowano w latach 2005-2007 (11,1 %)

źródło: www.southafrica.net, raport :2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic Research Unit, July 2008

Wykres 1. Przyjazdy turystów zagranicznych do RPA w latach 1998-2007w tys.

4. Przyjazdy zagraniczne w ujęciu historycznym

21

Poniższy wykres prezentuje w jaki sposób kształtowała się liczba przyjazdów

zagranicznych do RPA na przestrzeni ostatnich 50-ciu lat i jakie wydarzenia historyczne

szczególnie przyczyniły się do wzrostu bądź spadku liczby tych przyjazdów.

źródło: www.southafrica.net, raport Tourism in SA’a performance in the past 5 years

Wykres 2. Przyjazdy turystów zagranicznych do RPA w latach 1966-2006

5. Struktura przyjazdów zagranicznych wg poszczególnych kryteriów

5.1. Pochodzenie

Największy procentowy wzrost przyjazdów do Południowej Afryki odnotowano wśród

krajów afrykańskich ,z których co najmniej 60 % przyjazdów do tego kraju odbywa się

drogą powietrzną(13,7 % przyrost w stosunku do 2006 r.) Drugie miejsce w klasyfikacji

zajmuje region Azji i Australazji z przyrostem równym 10,4%. Stosunkowo najmniejszy

wzrost przyjazdów zagranicznych nastąpił z krajów europejskich-2,3% w stosunku do roku

2006.W żadnym z regionów nie odnotowano spadku przyjazdów do RPA w stosunku do

roku ubiegłego.

22

źródło: www.southafrica.net, raport :2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic Research Unit, July 2008

Wykres 3. Liczba przyjazdów zagranicznych do RPA w latach 2006-2007 z podziałem

na regiony

Zgodnie z wykresem zamieszczonym na stronie 23. głównym źródłem zagranicznych przyjazdów

do RPA w latach 2006-2007 pozostawały kraje sąsiadujące z nią i będące członkami SADC (South

African Development Community). Czołową pozycję zajmuje najbliższy sąsiad RPA-Lesotho, w

którym odnotowano ponad 2 mln przyjazdów do tego kraju. Trzy kolejne pozycje w tej klasyfikacji

zajmują również kraje sąsiadujące z RPA ,a liczba przyjazdów z każdego z nich oscylowała w

2007 roku w okolicy 1 mln. Wśród krajów pozaafrykańskich największe znaczenie dla liczby

przyjazdów do RPA mają rynki: brytyjski, amerykański i niemiecki zajmujące w tej klasyfikacji

kolejno pozycje 6,7 i 8 przy czym liczba przyjazdów z każdego z nich nie przekracza 0,5 mln.

23

źródło: www.southafrica.net, raport :2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic

Research Unit, July 2008

Wykres 4. Kraje odnotowujące największą liczbę wyjazdów do RPA w latach

2006-2007

Wśród krajów zamorskich duże znaczenie dla turystyki przyjazdowej w RPA mają

Holandia i Francja, z których przyjazdy w 2007 roku przekroczyły łącznie liczbę 20 tys.

5.2. Odwiedzane regiony

Terytorium RPA podzielone jest na 9 prowincji. Najczęściej odwiedzanym regionem

Republiki jest prowincja Gauteng, w której w 2007 r. koncentrowało się aż 49,3%

wszystkich przyjazdów zagranicznych. Jest to najlepiej gospodarczo rozwinięta prowincja

w RPA.Tutaj zlokalizowana jest oficjalna stolica kraju-Pretoria oraz Johannesburg.

Dużą popularnością wśród zagranicznych turystów cieszy się także prowincja Western

Cape (19,4 %),natomiast trzecie miejsce w tej klasyfikacji zajmuje prowincja KwaZulu

24

Natal (15,4%).Najmniejszą liczbę przyjazdów zagranicznych odnotowano w prowincjach

Northern Cape (2,5%) oraz Eastern Cape (5,7%)

źródło: www.southafrica.net, raport :2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic

Research Unit, July 2008

Wykres 5. Przyjazdy zagranicznych turystów do RPA w latach 2006-2007 w

poszczególnych prowincjach kraju

5.3. Cele przyjazdów

Najważniejszym celem przyjazdów do RPA pozostaje szeroko rozumiana rozrywka, do której

zaliczają się również wyjazdy wakacyjne, odwiedziny krewnych i znajomych oraz prywatne

zakupy. Powyższy cel wyjazdu przyświecał prawie 70 % turystów zagranicznych w roku 2007

przy czym od roku 2005 można zaobserwować tendencję spadkową w ilości tego typu przyjazdów

na rzecz przyjazdów biznesowych (30% wszystkich przyjazdów) oraz związanych z ze zdrowiem i

leczeniem (4,5 %).

25

źródło: www.southafrica.net, raport :2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic

Research Unit, July 2008

Wykres 6. Główne cele przyjazdów turystów zagranicznych do RPA w latach

2005-2007

Szczegółowa analiza celów przyświecających turystom przyjeżdżającym do RPA wskazuje, iż

wciąż najwyższą pozycję zajmują cele związane z wakacyjnym wypoczynkiem (25,3% na rok

2007). Jednak coraz większego znaczenia nabierają wizyty znajomych i krewnych zamieszkałych

w republice (24,2 %). Przyjazdy związane z kultem religijnym tracą na znaczeniu i w 2007 roku

stanowiły nieco ponad 1% wszystkich przyjazdów do RPA.

Wykres 7. Szczegółowy wykaz celów przyjazdów turystycznych do RPA w latach 2005-2007

26

Najwięcej turystów przyjeżdżających w celu wypoczynku do RPA pochodzi z krajów

zamorskich względem tego państwa (szczególnie z Japonii i Australii) podczas, gdy

zakupy i odwiedziny bliskich są magnesem przyciągającym mieszkańców regionu

afrykańskiego. Ciekawym jest ,że 1 turysta na 5 pochodzących z wysp brytyjskich

przyjeżdża do RPA, by odwiedzić rodzinę bądź krewnych.

5.4. Długość pobytu

Zgodnie z raportem UN WTO pt. „Tourism Highlights.2008 Edition” jednym z

ważniejszych celów RPA w dziedzinie turystyki jest wydłużenie pobytu turystów

odwiedzających ten kraj. To przyczyniłoby się do zwiększenia udziału turystów w różnych

aktywnościach turystycznych, odwiedzania większej liczby prowincji, a tym samym do

zwiększania wpływu turystyki zagranicznej na południowoafrykańską gospodarkę.

Średnia długość pobytu wszystkich turystów zmalała 8,2 nocy w 2006r. do 7,9 nocy w

2007. Autorka pracy zauważa tendencję spadkową w długości pobytu turystów

odwiedzających krewnych i znajomych ,turystów biznesowych oraz przyjeżdżających do

RPA w celu poprawy stanu zdrowia. Z kolei wydłuża się nieznacznie długość pobytu

turystów „wakacyjnych”. Znacząco w porównaniu z rokiem 2006 wydłużył się pobyt osób

przyjeżdżających do RPA w celach religijnych (z 4,4 nocy w 2006 do 5,9 nocy w 2009).

Wykres 8. Średnia długość pobytu turystów zagranicznych w RPA w latach

2005-2007 w zależności od celu podróży

27

5.5. Miejsce zakwaterowania

Całkowita ilość łóżkonocy spędzonych w RPA w 2007 roku wzrosła o 5 % w stosunku do

roku ubiegłego. Przyczyną tego jest wzrost liczby noclegów turystów zatrzymujących się u

krewnych i znajomych. Spadek liczby noclegów odnotowano głównie w zakwaterowaniu

typu game lodge i w hotelach. Z kolei nastąpił zauważalny (8%)wzrost liczby noclegów w

zakwaterowaniu o niższym standardzie. Największy odsetek turystów odwiedzających

RPA nocuje za darmo w domach swoich znajomych bądź rodziny.

źródło: www.southafrica.net, raport :2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic

Research Unit, July 2008

Wykres 9. Struktura łóżkonocy w RPA w latach 2005-2007 z uwzględnieniem typów

zakwaterowania

6.Profile turystów28

Liczba turystów odwiedzających RPA w 2007 r. po raz pierwszy nieznacznie spadła w

stosunku do roku ubiegłego (z 17,8 do 17%). Podobnie było z turystami odwiedzającymi

republikę po raz drugi i trzeci. Taka tendencja utrzymywała się już od roku 2005. Znaczny

wzrost liczby turystów odnotowano natomiast wśród osób odwiedzających tej kraj po raz

dziesiąty bądź częściej.

źródło: www.southafrica.net, raport :2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic

Research Unit, July 2008

Wykres 10. Procentowy udział turystów odwiedzających RPA w latach 2005-2007 w

zależności od wielokrotności przyjazdów

Rozdział IV Rynek emisji turystycznej

29

1. Turystyka wewnątrzkrajowa mieszkańców RPA

W celu opracowania tego podrozdziału analizy autorka pracy posłużyła się raportem o

stanie turystyki wewnątrzkrajowej w roku 2005 pt.”Annual Domestic Tourism Report

2005”

1.1.Podróże wewnątrzkrajowe w ujęciu globalnym

Ponad połowa populacji RPA (tj. ok.14,7 mln osób) odbyła średnio jedynie 2,5 podróże

krajowe w roku 2005. Rezultatem tego jest ponad 36 mln podróży krajowych odbytych w

tym roku. Pozostała część mieszkańców Republiki w ogóle nie podróżowała. Prezentują to

poniższe wykresy.

źródło:www.sou thafrica.net, raport Annual

Domestic Tourism 2005

Wykres 11. Procentowy udział

populacji RPA, która podróżowała

(kolor fioletowy) bądź nie

podróżowała (kolor żółty) po kraju w roku 2005

Wykres 12. Podjęte podróże krajowe

(kolor niebieski) oraz podróżnicy

krajowi (kolor różowy)w mln w 05 r

Dominującym celem podróży krajowych były odwiedziny krewnych i znajomych

stanowiące 69 % wszystkich podróży.

30

1.2. Wydatki turystów na podróże wewnątrz kraju

Największe wydatki na podróże krajowe w roku 2005 zostały poniesione przez turystów

pochodzących z prowincji Gauteng (39% wszystkich wydatków poniesionych przez

turystów z RPA na podróże krajowe). Dość dużewydatki na turystykę krajową zostały

także wygenerowane przez mieszkańców prowincji KwaZulu Natal (17 %). Najmniej na

podróże po kraju wydali mieszkańcy prowincji Northern Cape (2%).

Wykres 13. Wydatki poniesione przez turystów na podróże po kraju w roku 2005 w

zależności od regionu pochodzenia

Największe wydatki na podróże krajowe zostały poniesione przez turystów

wyjeżdżających w celach zdrowotnych, najmniejsze zaś przez osoby odwiedzające swoje

rodziny i przyjaciół.

Największe wydatki w podróżach krajowych po RPA ponoszone są na transport (33%),

następnie na wyżywienie (19%), zaś najmniejszy wśród całości wydatków jest udział tych

poniesionych na zapewnienie zakwaterowania-zaledwie 16 %(w ujęciu globalnym).

1.3. Długość pobytu

31

W roku 2005 turyści krajowi w RPA spędzili łącznie ponad 154,9 mln nocy poza swoim

stałym miejscem zamieszkania. Najwięcej nocy poza domem spędzili turyści krajowi

podróżujący w celu odwiedzin krewnych i znajomych (68 % wszystkich nocy).

Najmniejszy udział w całkowitej liczbie nocy spędzonych poza stałym miejscem

zamieszkania odnotowano w przypadku podróży w celach leczniczych (2 % wszystkich

nocy) oraz biznesowych (6 %) i religijnych ( 6 %).

Wykres 14. Długość podróży krajowej turystów z RPA w 2005 r. w zależności od celu

wyjazdu

Średnio podróż krajowa mieszkańców Południowej Afryki w 2005 r. trwała 4 noce, przy

czym dłuższe były wyjazdy wakacyjne, a krótsze wyjazdy związane z kultem religijnym.

32

Wykres 15. Średnia czas trwania podróży krajowej w 2005r. w zależności od celu

wyjazdu

1.4. Cele podróży

Dominującym celem podróży krajowych były odwiedziny krewnych i znajomych

stanowiące 69 % wszystkich podróży (25 mln podróży).Wyjazdy wakacyjne na terenie

kraju stanowiły zaledwie12 % wszystkich podróży krajowych (4,5 mln podróży)

Wykres 16. Podróże krajowe obywateli RPA w 2005 r. w zależności od celu wyjazdu

1.5. Odwiedzane prowincje33

Prowincjami najchętniej odwiedzanymi przez mieszkańców RPA w roku 2005 były

prowincja KwaZulu Natal (35,9 % wszystkich turystów krajowych) oraz prowincja

Gauteng (20%). Tak wysoki udział turystów podróżujących po KwaZulu Natal jest z

pewnością wynikiem wieku podróży odbywanych w obrębie tej prowincji przez jej

mieszkańców.

Wykres 17. Turystyka wewnątrzkrajowa w RPA w roku 2005 w podziale na

odwiedzane prowincje

1.6. Typy zakwaterowania

Zgodnie z wykresem zaprezentowanym na str. 34 trzy czwarte wszystkich nocy spędzonych poza

domem przez turystów krajowych w roku 2005 ,spędzonych było w domach krewnych i

znajomych. Oznacza to jednocześnie, że zaledwie 24 % nocy spędzonych było w obiektach

płatnych (hotelach-6%, self-catering-6,9 % ,etc.)

34

Wykres 18 Typy zakwaterowania preferowane przez turystów krajowych z RPA w

roku 2005

1.7. Środki transportu

Najczęściej używanym środkiem transportu w podróżach krajowych mieszkańców RPA w

2005 r. był minibus. Około jedna trzecia podróży odbyła się z wykorzystaniem własnego

samochodu. Natomiast samoloty, autobusy i pociągi nie były zbyt często używane.

35

źródło:www.southafrica.net, raport Annual Domestic Tourism 2005

Wykres 19. Środki transportu preferowane przez turystów krajowych w RPA w celu

przyjazdu do określonej destynacji tur.(kolor fioletowy) i powrotu z niej (kolor żółty).

1.8. Profile turystów

Ponad połowa podróżujących po kraju Południowoafrykańczyków była w wieku od 18 do

34 lat, co wskazuje na duże zainteresowanie podróżami wśród młodszej części

społeczeństwa. W 2005r. liczba kobiet podróżujących po kraju była o ok.20% wyższa od

liczby mężczyzn odbywających takie podróże. Większość krajowych turystów posiadała w

swoich rodzinach potomstwo na utrzymaniu. Prawie trzy czwarte wszystkich krajowych

podróżników było Afrykańczykami, biali turyści stanowili ok.18.4 % ,,a Indianie ok.4,2 %

wszystkich podróżujących po kraju.

36

2. Turystyka zagraniczna mieszkańców RPA

Autorce pracy nie udało się niestety dotrzeć do kompletnych raportów dotyczących

zagranicznej turystyki wyjazdowej mieszkańców RPA. W tym podrozdziale autorka

oparła się na raporcie z 2007 dotyczącym stanu turystyki. Jedynie niewielka część

raportu poświęcona była turystyce wyjazdowej Południowoafrykańczyków.

Tab. 6 Wyjazdy mieszkańców RPA w roku 2007 oraz wybierane środki transportu i

miejsca odjazdu

źródło: raport Tourism,2007, www.statssa.gov.za

37

Rozdział V Znaczenie rynku turystycznego RPA dla Polski

Rynek turystyczny RPA, ze względu na tak znaczną barierę komunikacyjną i bardzo

odległe położenie w stosunku do naszego kraju, nie wywiera znaczącego wpływu na naszą

gospodarkę turystyczną. Dlatego też turystyka przyjazdowa mieszkańców RPA do Polski

nie znajduje odzwierciedlenia w krajowych raportach dotyczących stanu turystyki

zagranicznej. Zdaniem autorki sytuacja ta może w przyszłości stopniowo ulegać zmianie i

poprawie na lepsze. W szczególności autorka ma na myśli nasilające się procesy

globalizacji, dzięki którym świat staje się „globalną wioską” ,poprawia się dostępność

komunikacyjna nawet bardzo odległych destylacji turystycznych. Dlatego niewykluczone

jest, że w przyszłości przyjazdy turystyczne Południowoafrykańczyków do Polski nasilą

się i kraj ten zacznie odgrywać bardziej znaczącą rolę dla naszej turystyki. Jednak na dzień

dzisiejszy związki z RPA z polską turystyką są jeszcze zbyt małe, by można mówić o

znaczącym jej wpływie na krajową gospodarkę.

Podsumowanie i wnioski

Przeprowadzona powyżej analiza miała na celu przybliżenie wszystkim zainteresowanym

obrazu turystyki w kraju bardzo atrakcyjnym turystycznie i jednocześnie wciąż bardzo

niedostępnym dla polskiego turysty jakim jest RPA. Autorka pracy zdaje sobie sprawę z

faktu, iż przeprowadzona przez nią analiza nie wyczerpuje w pełni zagadnienia, co więcej,

można stwierdzić, że jest to dopiero wierzchołek góry lodowej i jeszcze wiele kwestii i

zagadnień pozostaje do zbadania. Niemniej jednak autorka uważa iż jej praca przedstawia

dość treściwie szczególnie problematykę turystyki przyjazdowej do RPA oraz krajowych

podróży jej mieszkańców.

Najważniejsze wnioski płynące z pracy to:

RPA zajmuje silną czołową pozycję wśród krajów regionu afrykańskiego i jest dzięki niej

generowany jest największy dochód z turystyki zagranicznej na całym kontynencie.

Dominującą rolę odgrywa turystyka wypoczynkowa jako, że RPA posiada ogromne

walory turystyczne.

Bibliografia38

Raport 2007 Annual Tourism Report. South African Tourism Strategic Research Unit, July 2008, www.southafrica.net

Raport Tourism Highlights 2008 Edition, www.unwto.org

Raport Tourism in SA’a performance in the past 5 years, www.southafrica.net

Raport Annual Domestic Tourism 2005, www.southafrica.net

Raport Tourism,2007, www.statssa.gov.za

Republika Południowej Afryki pod red. M. Bretta, B. Johnsona-Barkera, M.Renssen.

Warszawa: Wiedza i Życie, 2001

RPA- Lesotho- Suazi pod red. B. Abend, A.Schliebitz. Baedeker,2007

www.travelplanet.pl

www.czarnykontynent.pl

www.portalwiedzy.onet.pl

www. wikipedia.org

www.africangamesafari.com

www.rpa2010.org.pl

www.przewodnik.onet.pl

www.skarby-swiata.pl

www.blog.beliefnet.com

www.wildnetafrica.co.za

www.podroze.strefa.pl

www.mojewakacje.pl

Spis tabel

39

Tab. 1. Liczba przyjazdów zagranicznych do RPA w roku 2007 oraz procentowy

przyrost w stosunku do roku 2006……………………………………………………... 16

Tab. 2. Wydatki ponoszone przez turystów zagranicznych, średnia długość pobytu

oraz wkład wpływów z turystyki zagranicznej w PKB RPA w latach 2006-2007….. 16

Tab.3. Przyjazdy zagraniczne turystów w latach 1990-2007 w poszczególnych

regionach turystycznych……………………………………………………………….. 17

Tab. 4. Wpływy z turystyki zagranicznej w poszczególnych regionach turystycznych

w latach 2006-2007…………………………………………………………….…………18

Tab. 5. Przyjazdy turystów zagranicznych oraz wpływy z turystyki międzynarodowej

w poszczególnych krajach regionu afrykańskiego w latach 2005-2007………………

19

Spis wykresów

Wykres 1. Przyjazdy turystów zagranicznych do RPA w latach 1998-2007w tys…... 20

Wykres 2. Przyjazdy turystów zagranicznych do RPA w latach 1966-2006………... 21

Wykres 3. Liczba przyjazdów zagranicznych do RPA w latach 2006-2007 z

podziałem na regiony…………………………………………………………..………. 22

Wykres 4. Kraje odnotowujące największą liczbę wyjazdów do RPA w latach

2006-2007……………………………………………………………………………….... 23

Wykres 5. Przyjazdy zagranicznych turystów do RPA w latach 2006-2007 w

poszczególnych prowincjach kraju…………………………………………………….. 24

Wykres 6. Główne cele przyjazdów turystów zagranicznych do RPA w latach

2005-2007 …………………………………………………………………………….…...25

40

Wykres 7. Szczegółowy wykaz celów przyjazdów turystycznych do RPA w latach

2005-2007……………………………………………………………..…………………...25

Wykres 8. Średnia długość pobytu turystów zagranicznych w RPA w latach

2005-2007 w zależności od celu

podróży…………………………………………………….. 26

Wykres 9. Struktura łóżkonocy w RPA w latach 2005-2007 z uwzględnieniem typów

zakwaterowania…………………………………………………………………………. 27

Wykres 10. Procentowy udział turystów odwiedzających RPA w latach 2005-2007 w

zależności od wielokrotności przyjazdów……………………………………………… 28

Wykres 11. Procentowy udział populacji RPA, która podróżowała (kolor fioletowy)

bądź nie podróżowała (kolor żółty) po kraju w roku 2005…………………………… 29

Wykres 12. Podjęte podróże krajowe(kolor niebieski) oraz podróżnicy krajowi (kolor

różowy)w mln w 05 r …………………………………………………………………… 29

Wykres 13. Wydatki poniesione przez turystów na podróże po kraju w roku 2005 w

zależności od regionu pochodzenia..………………………………………………..…..30

Wykres 14. Długość podróży krajowej turystów z RPA w 2005 r. w zależności od celu

wyjazdu…………………………………………………………………………………..

31

Wykres 15. Średnia czas trwania podróży krajowej w 2005r. w zależności od celu

wyjazdu…………………………………………………………………………………...

32

Wykres 16.Podróże krajowe obywateli RPA w 2005 r. w zależności od celu wyjazdu32

Wykres 17. Turystyka wewnątrzkrajowa w RPA w roku 2005 w podziale na

odwiedzane prowincje…………………………………………………………………... 33

Wykres 18 Typy zakwaterowania preferowane przez turystów krajowych z RPA w

roku 2005………………………………………………………………………………... 34

Wykres 19. Środki transportu preferowane przez turystów krajowych w RPA w celu

przyjazdu do określonej destynacji tur(kolor fioletowy i powrotu z niej(kolor żółty 35

41

Spis rysunków

Rys.1. Flaga RPA…………………………………………………………………………. 5

Rys. 2. Godło RPA..………………………………………………………………………5

Rys. 3. Ciemnoskóra mieszkanka RPA.. …………………………………..…………….7

Rys. 4. Nelson Mandela- czołowa postać w walce z apartheidem………...…………... 9

Rys. 5. Faunę RPA chronią liczne rezerwaty………………………………………….. 11

Rys . 6. Kapsztad -część biznesowa miasta……………………………………...……. 12

Rys . 7. W Parku Narodowym Krugera spotkać można 507 gatunków ptaków…… 13

Spis map

Mapa 1. RPA........................................................................................................………… 4

Mapa 2. Położenie RPA w Afryce……………………………………………………….. 4

Oświadczenie

Wyrażam zgodę na opublikowanie wykonanego przeze mnie projektu na stronie AWF

Kraków. Oświadczam, że został on wykonany zgodnie z obowiązującymi zasadami i nie

narusza niczyich praw autorskich.

42

43