ALERGIJSKE REAKCIJEIgor MitiKlinika za nefrologiju i kliniku imunologijuKC Novi Sad

AtopyAtopy is a personal and/or familial tendency, usually expressed anytime in life from childhood and adolescence, into maturity, to become sensitized and produce IgE antibodies in response to ordinary exposures to allergens, usually proteins. As a consequence, atopic persons can develop IgE-mediated allergic diseases including asthma, rhinoconjunctivitis, or eczema.

WAO Nomenclature Review CommitteeJohansson et al. J Allergy Clin Immunol 2004;113:832-6

ATOPIJAkoni test na alergene ( 1 ili vie)kliniki znaci bolestiFceR I ( visokoafinitetni IgE receptor) hromozom 11povieni serumski IgE, specifini IgETh2 citokinski profil ( IL-4,IL-5, IL-10) hromozom 530% populacije

ANAFILAKTIKA REAKCIJA IgE (IgG?)histamin, triptaza, katepsinkarboksipeptidaza Abradikinin, PG D4IL-3, IL-4, IL-5, IL-6, IL-10faktor hemotaksije eozinofilafaktor hemotaksije Trc(PAF)RANA20-45 minutaspazam glatkih miia bronhadilataciija glatkih miia KSedem, eritem, hipotenzijaPOZNA4-24 h faktori poreklom membrana razorenih elijaLTB4, PTC4, PG, C3c,C4a,C5a, proteazeeoznofilni katjonski protein(ECP), glavni protein eozinofila (MBP), eozinofilna oeroksidaza (EPO)

Klinike manifestacijeALERGIJSKI RINITISALERGIJSKE BOLESTI OKAASTMAURTIKARIJA I ANGIOEDEMALERGIJA NA HRANUALERGIJA NA LEKOVESISTEMSKA ANAFILAKTIKA REAKCIJA

Allergic Disease Progression with Age Saarinen UM et al. Lancet 1995

ALERGIJSKI RINITISalergeni3-50 mm (polen 20mm ) proteini 10 000- 40 000 Dsezonskipoleni trava i drvea sa lokalnog geografskog poreklatopola, ambrozija, maslineperenijalnikuna praina feces dermatofagoideusa, jaja bubavaba, dlaka ivotinjaprofesionalnibrano, drvena praina, izocijanati

ALERGIJSKI RINITISKlinika slika:kijanje, nazalna sekrecija, peenje u nosu, nazalna obstrukcijadisanje na usta, sleep -apnoea Sy. bolesti usta, nazalni govor, gubitak ula mirisanalaz:crvenilo nosa, iritirane konjuktive, konjuktivalna krvarenjamukozna sekrecija, edemi oko oijudisanje na usta, prognatija

Allergy Physical Examination: The Everted Eyelid

Allergy Physical Examination: The Swollen Nasal Mucosa

ALERGIJSKI RINITISDg:PRICK TEST na inhalantne alergene korelira sa klinikom slikomRASTIgE nivo (normalan ili visok)eozinofilijanazalni bris (eozinofili)Dif. Dg:eozinofilni rinitis, polipoza nosadevijacija septumaadenoidna hipertrofija

Skin Prick Testing Solutions

Skin Prick Testing

Not all Allergens are Available as a Skin Test Extract: Fruit Prick-Prick Test

Prick-Prick Test Reactions

ALERGIJSKI RINITISTh:izbegavanje aleregena H1 receptor antagonisti:terfenadin, astemizol, loratidine, cetriazina adrenergini agonisti:phenilefrin, oximetazolin, tramazolinkapi za nos, sistemski p.o. (pseudoefedrin!)kortikosteroidi:bechlometason, flunisonid,budesonid topikiretko oralni preparatiimunoterpija: desenzibilizacija parenteralno davanje alergena ( IgG at)

ASTHMA

ATOPIJSKA BRONHIJALNAKONSTITUCIJA HIPERREAKTIVNOST

genetski faktornespecifina reakcijadeija astma je atopijskana metaholinastma odraslih redjemiii pojaanenivo IgEreaktivnostiedem sluznice bronhau spazmu neproporcionalnosuava lumen

ASTHMAPH:lezija epitela, opadanje epitela, sekrecija sluzi, zaepljenje malih bronhija, fibroza PF:bronhokonstrikcija 5-20 min po kontaktu

rana faza 15-20 min veliki bronhimax trajanje 1 hK FEV1 K PEF oporavak

kasna faza 3-9hmali bronhihistamin, , triptaza, katepsin, LTC4,LTD4, PAFinfluks leukocita 3-4heozinofili, CD4+Lyvirusna infekcija rinovirusom i coronavirusima dokazana u 85% egzacerbacija

ASTHMAKl. sl :kaalj, guenje, kone promeneTh:inhalatorni kortikosteroidiprevencija behlometazonbudesonidsistemski kortikosteroidi20-40 mg sa smanjenjem doze 4 nedeljeNa-hromoglikat ( Intal)inhibitor hloridnog transporta, vagolitikb2 agonistiadrenergini receptori2 min poetak max 2 htremor, tahikardija, smrtni ishodadrenalin0.5 ml 1:1000 immetilksantini teofilin, aminofilin 250 mg ivpoluivot 8 h, peroralni preparati

ALERGIJA NA HRANUnepodnoljivost kravljeg mleka prepoznata je od Hipokrataalergija na hranu IgE uslovljenanepodnoljivost hranegenetski, idiosinkrazija, toksini efektiodojad 4-5%deca 2%odrasli < 1% IgE antitela normalno slue za odbranu organizma od parazitarnih infekcija, aktivacijom mastocita u koi i sluznicamasenzibilizacija se deava u ranoj mladostiishrana majinim mlekom ima protektivni efekat

ALERGIJA NA HRANUalergenitermo i kiselinski stabilne materijeglukoproteini 18-36 kDa

deca (80%)jaja, kikiriki, mleko, riba, soja,jagode

odraslikikiriki, riba, koljke

Klinikaotok, peenje, trnjenje usta i jezikaslika:munina, povraanje, grevi stomaka, prolivastma, ekcem, Dg:anamneza, koni testovi (PRICK), test provokacije hranom

URTIKARIJA/ANGIOEDEM

AKUTNA HRONINA

PH:edem, dilatacija krvnih sudovainfiltrati mastocita 10 x limfocita (CD3+) 4 x

ingestija lekovi (amoksicilin, cefalosporini, penicilin, aspirin, NSAID, kontrasti, anestetici) transfuzije krvni i derivata hladnoa, toplota, vibracije, pritisak, vebakontaktna virusne infekcije (hepatitis)

URTICARIA - edem povrinskih delova koe (2-4 h)ACUTE URTICARIAmost usual occurs after IgE mediated mastocyte degranulationitchyconfluent hives

CHRONIC URTICARIA +/- ANGIOEDEMA Autoimmune disorder with IgG antibody directed against IgE receptor dermographism connective tissue disorder systemic vasculitis Hashimoto thyreoiditis

EDEMPoveanje volumena ekstraelijske tenosti >10%

URTIKARIJA/ANGIOEDEMDg:anamneza, porodina anamneza, testoviSE, CRP, KKS,C3,C4, tireoidna funkcijaTh:50% idiopatska3 nedelje dijeta bez salicilata, boja, prezervativa2 nedelje dijeta bez mesa, rie, kruaka, salate, krompira, branaH1 blokatori astemizol, cetirizin, loratidin, hidroksizin ( Atarax)H2 blokatoriranitidin, famotidindoxepin kortikosteroidiplazmafereza

ALERGIJA NA LEKOVE I DRUGE REAKCIJE NA LEKOVE30% bolesnika reakcija na lekove 2% alergije 0.2% po ivot opasna alergija ene 2:1 mukarci

HLA- DR 4 EBV ( amoksicilin 80%)HIV (50%)

mali molekulihaptenizacija, vezivanje za proteine plazmepenicilin, sulfonamidi, tiazidi, cefalosporini, antitubrerkuloticiveliki molekuliinsulin, himopapain, asparaginaza, ACTH, hormoni, monoklonska i poliklonska Atpotpuni antigeni

REAKCIJE NA LEKOVEtipovi:Tip IIgE:pruritus, eritem, urtikarija,okb laktamski antibiotici, krv, miorelaksansianafilaktoidna: ne IgE uslovljena mastocitna reakcijaaspirin, NSAID, radiokontrastni materijali

Tip IIpenicilin indukovana hemolizna anemija

Tip III2-3 nedelje po davanjuartralgija, ra, temperatura, malaksalostheterologni serumi, sulfonamidi, streptomicin, tiouracil, aspirin

Tip IVpenicilin indukovani dermatitis ( medicinske sestre)

ALERGIJA NA LEKOVE I DRUGE REAKCIJE NA LEKOVEKlinike manifestacije:

Koamorbiliformna ospaErythema exudativum multiformeStevens-Johnson Sy (EEM, sluznica, temperatura)Lyell Syepidermoliza buuloznog tipaErythema fixumsulfonamidi,barbiturati

Pluaintersticijalni infiltrati:bleomicin, metotreksat

Jetrahepatitis, holestazaestrogeni, kontraceptivi, sulfonamidi, acetaminofen

Krvtrombocitopenija, anemija, leukopenijapenicilin, kinini, nitrofurantoin

ALERGIJA NA LEKOVE I DRUGE REAKCIJE NA LEKOVEDg:anamnezaintradermalni koni testoviPrick 1:1000 razblaenje 20 min 2x2mm > kontrolaintradermalno 0.05 ml 1: 10 000RAST ( penicilin, cefalosporin, serumi, opijati, miorelaksansi)serumska tripatazaosloba|anje histaminaPatch test tip IV

UKOLIKO SU TESTOVI NEGATIVNI DOZVOLJENA TERAPIJA NAJMANJOM DOZOM

UKOLIKO SU TESTOVI POZITIVNI NE KORISTITI LEK DOK NIJE PO IVOT NEOPHODNO

SISTEMSKA ANALFILAKSA (SCHOCK ANAPHYLACTICUS) PH:edem larinksa, bronhokonstrikcija, edem plua, redukcija volumenakongestija jetre, dermalna vazodilatacija, ishemija vitalnih organa ( mozak)

anafilaktikaIgE uslovljenaanafilaktoidnaC3a, C5a, aspirin, NSAID, Rtg kontrasti, opijatiFceR III-IgGfaktori nastali degradacijom kolagena fizika veba, hladnoa, UV zraciidiopatska50% atopija

SISTEMSKA ANALFILAKSA (SCHOCK ANAPHYLACTICUS)UJED INSEKATA1:5 000 000 umireHymenoptera: pela, osa, strljen, bumbaruobiajena reakcija : bol, otok, 24-48 hanafilaktika reakcija: 20 minHRANAmnogo vie smrtnih sihoda od ujeda insekata30 min posle ingestijemlade osobe kikiriki, lenici, orasi, morskahranadecajaja, kravlje mleko, soja

HLADNOAekstremna forma urtikarije

INHALATORNI ALERGENI praina, gasovi

VEBANJE

LEKOVI

SISTEMSKA ANALFILAKSA (SCHOCK ANAPHYLACTICUS)KlINIKA SLIKA:

urikarijalni rarhinitis, coniunctivitis, asthmapovraanje, dijareja, abdominalne kolike, spazam uterusahipotenzijacijanoza, aritmija, kolaps, gubitak svestismrtni ishod (50%)bifazna reakcija

SISTEMSKA ANALFILAKSA (SCHOCK ANAPHYLACTICUS)LEENJE:zaustaviti davanje lekova odstraniti insekta odstraniti iz prostorijehospitalizacija !!!prolaznost disajnih putevaO2 100%adrenalinim 3-5 ml 1:1000 ponoviti za 10 min iv1 ml 1: 10 000/mininf. 5-15 mg/minvenski pristupkoloidni rastvori, plazmakortikosteroidiprevencija kasne faze reakcije H1 blokatoridifenilhidramin 50-100 mg im/iv aminofilin250-500 mg iv

Sgoj: is some small vials with clear solution of interest?