55
Akut Böbrek Hasarında Diyaliz Tedavisi Prof. Dr. Kayser Çağlar

Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Akut Böbrek Hasarında Diyaliz Tedavisi

Prof. Dr. Kayser Çağlar

Page 2: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan
Page 3: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Number of cases of acute renal failure (ARF) per 1000 hospital

discharges of US Medicare beneficiaries, 1992 to 2001.

Jay L. Xue et al. JASN 2006; 17:1135-1142

Akut Böbrek Hasarı insidensi giderek artmaktadır

Diyaliz Gerektiren Akut Böbrek Hasarı insidensi giderek artmaktadır

Population incidence of dialysis-requiring AKI in

the United States from 2000 to 2009 (absolute

count and incidence rate per million person-

years).

Raymond K. Hsu et al. JASN 2013; 24:37-42

Page 4: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Akut Böbrek Hasarı’nın uzun dönemde mortalite ile ilişkisi

Lafrance JP, JASN 2010; 21:345-352 Susantitaphong P. CJASN 2013;8:1482-1493

Page 5: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

F. Perry Wilson et al. CJASN 2014;9:673-681Elseviers MM, Crit Care 2010; 14(6): R221

Akut Böbrek Hasarında uygulanan Renal Replasman Tedavisi mortaliteaçısından bir risk faktörü müdür?

Page 6: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Akut Böbrek Hasarında diyaliz

• Diyaliz tedavisine ne zaman başlayalım ?

• Diyaliz dozunu nasıl belirleyelim ?

• Hangi diyaliz modalitesini kullanalım ?

• Akut diyaliz uygulamasında nelere dikkat etmeliyiz?

Page 7: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Akut Diyaliz Tedavisine Ne Zaman Başlanmalıdır?

Page 8: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Böbrek Destek Tedavisine başlama endikasyonları

• Dirençli volüm yükü

• Hiperkalemi (plazma potasyum konsantrasyonu > 6.5 mEq/L) veya potasyum düzeyinin hızlı yükselmesi

• Üremi bulguları (perikardit, nöropati, veya mental durumda başka türlü açıklanamayan gerileme)

• Ciddi metabolik asidoz (pH <7.1)

• Bazı alkol ve ilaç zehirlenmeleri

Page 9: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Teschan PE, Hakim RM. Ann Intern Med, 1960; 53: 992-1016

Page 10: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan
Page 11: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Çok merkezli, prospektiv, gözlemsel çalışma,

• 2901 hasta inceleniyor

• 239 hastada RRT uygulanıyor

• RRT uygulanan hastalar:• Klasik diyaliz endikasyonlarından en az biri olanlar (n=134)• Bu endikasyonlar gelişmeden diyalize alınanlar (n=105)

• 90 günlük mortalite 1. grupta %48.5, 2. grupta %29.5

• Erken diyalize alınanlarda mortalite diyaliz tedavisi görmeyen eşleştirilmiş hastalara göre daha düşük

Sonuç: Konvansiyonel endikasyonların gelişmesinin beklenmesi mortaliteyiartırıyor.

Clin J Am Soc Nephrol 2014, 9: 1577-1585

Page 12: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Critical Care 2016; 20: 122

• 36 çalışma (7 RCT, 10 prospektiv, 19 retrospektiv çalışma) incelenmiş.

• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede kalış süresi açısından erken ve geç diyaliz grupları arasında fark bulunmamış

Page 13: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Effect of Early vs Delayed Initiation of Renal Replacement Therapy on Mortality in Critically Ill Patients With Acute Kidney InjuryThe ELAIN Randomized Clinical Trial

• Amaç: Ciddi ABH’da RRT’ne erken başlamanın mortalite üzerine etkisini araştırmak

• Tek merkezli randomize çalışma

• Çalışmaya alınma kriterleri:• KDIGO evre 2 ABH• NGAL > 150 ng/ml• 18-90 yaş aralığı• En az 1 faktör

• Ciddi sepsis

• Vazopressor desteği

• Refrakter sıvı yükü

• Böbrek dışı organ disfonksiyonu

• Erken RRT:• Evre 2 ABH saptanmasından sonra 8 saat

içinde RRT başlanması

• Geç RRT:• Evre 3 ABH geliştikten sonra 12 saat

içinde veya mutlak endikasyonlargeliştiğinde RRT başlanması

• BUN > 100 mg/dl

• Potasyum > 6 meq/L

• Anüri veya 12 saatte idrar miktarının <200 ml olması

• Mg > 8 mg/dl

• Diüretiğe dirençli ödem

Zarbock A, JAMA. May 2016; 315: 2190-2199

Page 14: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• RRT olarak tüm hastalarda CVVHDF uygulanıyor

• 30 ml/kg/saat doz hedefleniyor

• Kan akım hızı > 110 ml/dk

• Primer son nokta: 90 günde mortalite

• Sekonder son noktalar: • 28-60 günde mortalite

• Organ disfonksiyon bulguları

• Renal fonksiyonlarda düzelme

• Renal desteğin süresi, YBÜ ve hastanede kalış süresi

• 634 hasta taranıyor ve 231 hasta çalışmaya alınıyor.

• Erken Grup: 112, Geç Grup: 119 hasta (108 hastaya RRT uygulanıyor)

• Randomizasyon sırasında serum kreatinin ve idrar çıkışı yönünden her iki grup arasında fark yok

Effect of Early vs Delayed Initiation of Renal Replacement Therapy on Mortality in Critically Ill Patients With Acute Kidney InjuryThe ELAIN Randomized Clinical Trial

Zarbock A, JAMA. May 2016; 315: 2190-2199

Page 15: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Böbrek destek tedavisinin erken başlatılması geç başlatılmasına göre mortaliteyi azaltıyor.

Mortalite :Erken grup: %39.3 (44/112)Geç grup: %54.7 (65/119)

Zarbock A, JAMA. May 2016; 315: 2190-2199

Page 16: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Çok merkezli, prospektiv, randomizeçalışma

• ABH nedeniyle Yoğun Bakım Ünitesine yatırılan ve invaziv mekanik ventilasyon ve/veya katekolamininfüzyonu uygulanan 18 yaşın üstündeki hastalar çalışmaya alınıyor.

• Randomizasyon için hastaların evre 3 ABH olması gerekiyor. Bu evre saptandıktan sonra 5 saat içinde randomize ediliyorlar

• Başlangıçta akut diyaliz endikasyonuolanlar çalışmaya alınmıyor.

• Erken RRT: Evre 3 saptandıktan sonra 6 saat içinde uygulanıyor

• Geç RRT: Randomizasyondan sonra; BUN > 112 mg/dl, K > 6 meq/L, pH < 7.15, diüretik tedaviye rağmen pulmoner ödem veya randomizasyonsonrası 72 saatten fazla süren oligüriveya anüri gelişmesi durumunda uygulanıyor.

Gaudry S, AKIKI Study Group, N Engl J Med 2016 July; 375: 122-133

Page 17: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• RRT olarak merkezlerin seçimine göre intermittan veya devamlı tedavi uygulanıyor.

• Primer sonlanım noktası; 60 günde mortalite

• Sekonder sonlanım noktaları:• Geç gup için, RRT uygulanması• RRT uygulanmayan gün sayısı• Diyaliz katetersiz gün sayısı• Mekanik ventilasyonsuz gün sayısı• Vazopressörsüz gün sayısı• YBÜ ve hastanede geçirilen gün sayısı

• 5528 hasta içerisinden 619 hasta randomize ediliyor

• 311 hastada erken strateji, 318 hastada geç strateji uygulanıyor.

• Randomizasyondan sonra ortalama Erken grupta 2 saat Geç grupta 57 saat içinde RRT başlatılıyor

• Bazal incelemede PT’nin geç strateji grubunda düşük olması dışında özellikler açısından fark yok.

Gaudry S, AKIKI Study Group, N Engl J Med 2016 July; 375: 122-133

Page 18: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

İki grup arasında mortaliteyönünden bir fark saptanmıyor:Erken strateji : % 48.5Geç strateji : %49.7

Gaudry S, AKIKI Study Group, N Engl J Med 2016 July; 375: 122-133

Page 19: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Geç strateji grubunda 157 hasta (% 51) RRT görüyor

Gaudry S, AKIKI Study Group, N Engl J Med 2016 July; 375: 122-133

Page 20: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Geç strateji grubunda RRT uygulanmayan gün sayısı daha fazla, kateter ile ilişkili enfeksiyon daha düşük bulunuyor

• YBÜ de ve hastanede kalış süresi, mekanik ventilasyon ve vazopressördestek süreleri açısından iki grup arasında fark yok.

Gaudry S, AKIKI Study Group, N Engl J Med 2016 July; 375: 122-133

Page 21: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Teschan PE, Hakim RM. Ann Intern Med, 1960; 53: 992-1016

ELAIN AKIKI2016

IDEAL-ICU, NCT01682590 ve STARRT-AKI, NCT02568722 çalışmaları

Page 22: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

……

........

Page 23: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Erken diyalizin avantaj ve dezavantajları

Avantajlar

• Özellikle diüretiğe dirençli olgularda olmak üzere, volüm yükünün önlenmesi

• Asit-baz dengesinin daha iyi korunması

• Toksik küçük ve orta molekül ağırlıklı toksinlerin erken uzaklaştırılması

• ABH’ya bağlı acil durumlardan kaçınılması (hiperkalemiye bağlı disritmiler gibi)

Dezavantajlar

• Damar yolu komplikasyonları (mekanik, enfeksiyon)

• RRT ile ilişkili komplikasyonlara maruz kalınması (intradiyalitik hipotansiyon, disritmiler, antibiyotiklerin uzaklaştırılması)

• Yüksek maliyet –özellikle renalfonksiyonlar düzelecek ise-

Page 24: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Hemodiyaliz dozu nasıl olmalıdır?

Page 25: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Hemodiyaliz tedavisi gerektiren 160 ABY hastası çalışmaya alınıyor.80 hasta günlük, 80 hasta da günaşırı hemodiyaliz tedavisine alınıyor

Sonuç: Yoğun tedavi görenlerde mortalite daha düşük

Page 26: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Palevsky PM, N Engl J Med 2008, 359: 7-20

• Çok merkezli, randomize, prospektiv, paralel-grup çalışması

• RRT gerektiren ABH lı olan ve en az bir böbrek dışı organ yetmezliği veya sepsisibulunan hastalar çalışmaya alınıyor.

• Hemodinamik yönden stabil olanlara intermittan hemodiyaliz, stabil olmayanlara CVVHDF uygulanıyor

• Primer sonlanım noktası: 60 günde mortalite

• İntermittan HD (IHD; SLED)

• İntensive :Her gün HD • Konvansiyonel :Günaşırı HD

• CVVHDF• İntensive : 35 mL/kg/hr• Konvansiyonel : 20 mL/kg/hr

Page 27: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

1124 hasta randomize ediliyor: 563 hasta yoğun, 561 hasta daha az yoğun tedavi görüyorMortalite (60 gün): Yoğun grupta % 53.6 , daha az yoğun grupta %51.5Mortalite açısından fark yok

P = 0.47

Palevsky PM, N Engl J Med 2008, 359: 7-20

Page 28: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Çok merkezli, prospektiv , randomize, paralel grup çalışması

• RRT gerektiren ABH olanlar ve; oligüri, K >6.5 meq/L, BUN> 70 mg/dl, Cr > 3.4 mg/dl, pulmoner ödem den herhangi biri bulunanlar çalışmaya alınıyor

• Primer sonlanım noktası: 90 günde mortalite

• 1508 hasta çalışmaya alınıyor. 747 hastaya yoğun tedavi, 761 hastaya daha az yoğun tedavi uygulanıyor.

• Hastalara CVVHDF uygulanıyor• 1. grup: Yoğun tedavi (40 ml/kg/saat)

• 2. grup: Daha az yoğun tedavi (25 ml/kg/saat)

Bellomo R, et al. N Eng J Med, 2009

Page 29: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Bellomo R,N Eng J Med, 2009 361:1627-38

Ciddi ABY’li hastalarda Devamlı Renal Replasman Tedavisinin yoğunlaştırılması 90 günlük mortalitede azalma sağlamıyor.

Park JT, AJKD Oct 2016, 68:599-608

Page 30: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan
Page 31: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Hemodiyaliz dozu nasıl olmalıdır?

• ABH da hastalara yeterli dozda diyaliz uygulanması önemlidir.

• Yeterli dozun üzerinde doz uygulaması sağ kalım süresine ek katkı sağlamamaktadır.

• Yeterli doz her hastada değişkendir. Hastanın sıvı yüküne, altta yatan hastalığa, katabolizmanın şiddetine göre davranılmalıdır.

Page 32: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Hangi Diyaliz Modalitesini Uygulayalım ?

Page 33: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Hemodiyaliz Modaliteleri

• Aralıklı Renal Replasman Tedavileri:• IHD- (İntermittan Hemodiyaliz)

• Hibrid tedaviler (PIRRT- prolonged intermittent renal replacement therapies)

• SLED, EDD

• Devamlı Renal Replasman Tedavileri ( CRRT- continious renal replacementtherapies )

• CVVH

• CVVHD

• CVVHDF

Page 34: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• 5 merkezde YBÜ de diyaliz tedavisi gerektiren ABY lihastalar çalışmaya alınıyor.

• ABH tanımı: Cr < 1.5 mg/dl ise ≥ 0.5 mg artış, Cr ≥ 1.5 mg/dl ve < 5 mg/dl ise ≥ 1 mg/dl artış

• 398 hasta çalışmaya alınıyor• CRRT: 206 hasta

• IHD : 192 hasta

• CRRT ye alınan hastalarda organ yetmezliği, hipotansiyon ve taşikardi daha fazla.

• 30. günde mortalite: CRRT %58, IHD % 45, p= 000.6

• Yaş, hepatik yetmezlik, sepsis, trombositopeni, BUN, kreatinin değerlerine göre uyarlama yapıldığı zaman CRRT de RR: 1.82

J Am Soc Nephrol 2006, 17: 3132-3138

Page 35: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Retrospektif çalışma

• 2009-2013 yılları arasında sepsis/septik şok olan ve RRT gören ABH hastalar

• RRT uygulanan 583 hasta taranıyor, 299 ABH inceleniyor, 187 hasta septik ABH kriterlerine uygun bulunuyor ve çalışma kriterlerine alınan 145 hasta inceleniyor.

• CVVHF: n= 65 (> 72 saat)

• EDHF: n= 80 (8-12 saat/gün)

Renal iyileşme Mortalite

Sun et al, Critical Care 2014, 18: R70

Page 36: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Schfold JC, Critical Care 2014, 18: R11

RRT tedavisi gerektiren ABH

Grup 1: IHD (n=128, günde 4 saat)

Grup 2: CVVHF (n=122, 24 saat/gün)

Primer sonlanım: RRT sona erdirildikten sonraki 14 günde sağkalım

> %65 hasta sepsis/septik şok

>%80 hasta mekanik ventilasyon ve vazopressor desteği gerektiriyor

• 14-30 gün ve hastane mortalitesi

SONUÇ: RRT, vazopressör, mekanik ventilatör, YBÜ/hospitalizasyon süreleri her iki grupta benzer bulunuyor

Page 37: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Hangi Diyaliz Modalitesini Uygulayalım ?DRRT; Avantajlar/Dezavantajlar

Avantajlar

• Hemodinamik stabilite

• Net tuz ve sıvı yükünün daha fazla uzaklaştırılabilmesi

• Beslenme gereksiniminin volüm yükü olmadan, daha kolay karşılanabilmesi

• İnflamatuar mediatörlerinuzaklaştırılması ?

• Akut beyin hasarı ve fulminankaraciğer yetmezliğinde serebralperfüzyonun daha iyi korunması

Dezavantajlar

• Damar yolu komplikasyonları

• Hipotansiyon, aritmi

• Aminoasit ve vitamin kaybı

• Hipotermi

• Kanama komplikasyonları

• Elektrolit bozuklukları• Hipokalemi, hipofosfatemi

• Uygulanan ilaç dozlarının yetersiz kalması

• Yatağa uzun süre bağımlı kalma

• Maliyet

• Personel

Page 38: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Hangi Diyaliz Modalitesini Uygulayalım ?

• Akut Böbrek Hasarında; Devamlı Renal Replasman Tedavileri (DRRT) ile Aralıklı Renal Replasman Tedavileri (ARRT) arasında mortalite yönünden bir fark gösterilememiştir.

• Başlangıçta ARRT görenlerin DRRT görenlere göre diyalize daha fazla bağımlı kaldığını ve böbrek iyileşme süresinin daha uzun olduğunu gösteren çalışmalar varsa da randomize kontrollü çalışmalar bu sonucu desteklememektedir.

• RRT modalitesi; lokal olanaklar, deneyimler, personel durumu ve hasta gereksinimleri birlikte dikkate alınarak seçilmelidir.

Page 39: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Akut Hemodiyaliz Uygulamasında Nelere Dikkat Etmeliyiz ?

Page 40: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Akut Hemodiyaliz Uygulaması

• Her hasta farklıdır

• Her hastada akut diyaliz gereksinimine yol açan faktör (ler) değişkendir

• Akut hemodiyaliz uygulaması kronik hemodiyaliz uygulaması ile aynı değildir

Page 41: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Yoğun Bakım Ünitesindeki Hastada diyaliz dozu yetersiz kalabilir

• Volüm yükü fazladır ve üre dağılım volümü vücut ağırlığının %50-60’ ndanfazladır.

• Kaslarda üre sekestrasyonu fazladır. • Verilmesi gereken IV sıvılar nedeniyle kandaki üre konsantrasyonu dilüe

olur• Venöz kateterlerde resirkülasyon• Hipotansiyon nedeniyle sıklıkla tedaviye ara verilmesi gerekebilir.• Uzun süreli tedavilerde hemofiltrelerde pıhtılaşma nedeniyle etkinlik

azalabilir.• Hiperkatabolik hastalarda yüksek doz gerekir.• KDIGO: Haftada 3 kez hemodiyaliz uygulanıyorsa Kt/V ≥ 1.3 olmalı

Page 42: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

İlk 1 veya 2 diyaliz seansında diyaliz dozu azaltılmalıdır

• Özellikle prediyaliz BUN değeri > 125 mg/dl ise diyaliz süresi ve kan akım hızı azaltılmalıdır.• URR < %40

• Kan akım hızı 200 ml/dk

• Diyaliz süresi 2 saat

• Düşük etkinlikli diyalizör

Page 43: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Diyalizör seçimi nasıl olmalı ?

• İlk diyalizlerde yüksek etkinlikli diyalizör kullanılmamalıdır.

• KoAüre değeri 500-600 ml/dk olan diyalizörler önerilmektedir.

• Heparinsiz diyaliz uygulamalarında küçük diyalizörlerde pıhtılaşma riski daha azdır.

Page 44: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Diyaliz solüsyonu seçimi nasıl olmalı?

Asidotik, hiperfosfatemik, hiperkalemik kronik diyaliz hastası için seçilen standart diyaliz solüsyonu akut böbrek yetmezliği hastalarında uygun olmayabilir.

Page 45: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Metabolik asidoz• Hafif-orta derecede metabolik asidozda standart bikarbonat solüsyonu kullanılır

(30-35 meq/L)

• Ciddi metabolik asidozda (bikarbonat < 10 meq/L) bikarbonat solüsyonu 35-40 meq/L (Uptodate 2016)

• Ciddi asidozun hızlı düzeltilmesi iyonize kalsiyum düzeyini düşürür, serebrospinalsıvıda paradoksikal asidifikasyona yol açabilir.• Hedef postdiyaliz HCO3 15-20 meq/L olmalıdır. • Diyaliz solüsyon bikarbonat düzeyi ~ 25 meq/L olmalı (Handbook of Dialysis. Fifth

Edition, 2015)

• Solunumsal asidozda, renal kompansasyon olmadığı için, pH ya etki çok belirgin olur. Bu hastalarda diyaliz solüsyonunun bikarbonat düzeyi pH yı normalde tutacak şekilde olmalıdır.

Diyaliz solüsyonu seçimi nasıl olmalı?Bikarbonat konsantrasyonu

Page 46: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Diyaliz solüsyonu seçimi nasıl olmalı?Bikarbonat konsantrasyonu

Metabolik Alkaloz

• Hastanın asit-baz dengesi değerlendirilmeden 35-38 meq/L bikarbonat içeren standart solüsyon kullanılmamalıdır.

• Yoğun bakım hastalarında seyrek olmayarak alkalemi mevcuttur. • Kusma, NG aspirasyon, protein alımının azalması

• Metabolik alkaloz;• Kardiyak aritmi• Kalsifikasyon• Bulantı, kusma• Baş ağrısı, letarji

• Prediyaliz HCO3 > 28 mEq/L ise veya solunumsal alkaloz varsa bikarbonat solüsyonu 25-30 mEq/L

• Prediyaliz solunumsal alkaloz• Terapötik hedef bikarbonatın değil pH nın normalleştirilmesi olmalıdır

Page 47: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Diyalizat sodyum konsantrasyonunun seçimi prediyaliz sodyum konsantrasyonu ve hastanın hemodinamik durumuna bağlıdır.

• Serum sodyum düzeyi normal veya hafif düşük olanlarda diyaliz solüsyonunun sodyum konsantrasyonunun 140 meq/L olması uygundur

• Hiponatremi:• Prediyaliz Na > 130 meq/L olanlarda diyaliz solüsyonu sodyum düzeyi 140-145 meq/L

olmalıdır. (serum sodyumundan < 10 meq/L yüksek olması yararlı)

• Prediyaliz sodyum < 130 meq/L ve özellikle hiponatremi uzun süreliyse hızlı normalleştirme tehlikelidir. (osmotik demiyelinizasyon)

• 24 saatte 6-8 meq/L düzeltme güvenlidir. Diyaliz solüsyonunun sodyum düzeyi mümkün olduğunca düşük tutulmalı, kan akım hızı ve diyaliz süresi düşürülmelidir.

• Devamlı diyaliz modaliteleri de kullanılabilir

Diyaliz solüsyonu seçimi nasıl olmalı?Sodyum konsantrasyonu

Page 48: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Hipernatremi• Hiponatremiden daha seyrek görülür

• Dehidratasyon, osmotik diürez, elektrolitten fakir sıvıların yetersiz verilmesi

• Düşük sodyumlu diyaliz solüsyonlarının kullanılması ile düzeltmeye çalışmak riskli olabilir.• Diyaliz solüsyonu sodyum düzeyi serum sodyum düzeyinden 3-5 meq/L den daha fazla

düşük olursa• Hipotansiyon

• Kas krampları

• Serebral ödem, disekilibrium sendromu gelişebilir.

• Kronik hipernatremide, eğer hafif bir yükseklik varsa diyalizat sodyumu 2 meq/L aralıkta olmalıdır.

Diyaliz solüsyonu seçimi nasıl olmalı?Sodyum konsantrasyonu

Page 49: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Akut diyaliz sırasında kullanılan diyaliz solüsyonları genellikle 2-4 meq/L potasyum içerirler.

• TPN uygulaması sırasında veya ciddi asidozun diyaliz sırasında düzeltilmesi ile plazma potasyum düzeyi azalabilir ve hipokalemi ve aritmi gelişebilir.

• Prediyaliz K, < 4.5 mEq/L ise diyaliz solüsyonu potasyum düzeyi 4 mEq/L olmalı

• Prediyaliz K, 4.5 - 5.5 mEq/L ise diyaliz solüsyonu potasyum düzeyi 3 mEq/L

• Prediyaliz K > 5.5 mEq/L ise diyaliz solüsyonu potasyum düzeyi 2 mEq, eğer aritmi riski varsa veya digoksin kullanıyorsa 2.5-3.5 mEq/L

• Prediyaliz K > 7.0 meq/L ise diyaliz solüsyonu potasyum düzeyi 2 mEq/L

Diyaliz solüsyonu seçimi nasıl olmalı?Potasyum konsantrasyonu

Non oligürik akut böbrek yetmezliğinde, beslenmenin bozuk olduğu oligürik akut böbrek yetmezliğinde plazma potasyum düzeyi normal veya düşük olabilir

Page 50: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Diyalizden 1-2 saat sonra serum potasyum düzeyinde rebaund artış olduğu unutulmamalıdır.

• Akut hiperkalemi: • EKG de akut değişiklikler, ciddi güçsüzlük, letarji varsa IV kalsiyum, IV

Glukoz/İnsülin, beta 2 agonist

• Diyalizat bikarbonatı ve glukoz düzeyi ile potasyum atılımı arasında ilişki vardır.• Glukozsuz diyalizat ile potasyum uzaklaştırılması 200 mg/dl glukozlu solüsyon

kullanımına göre %30 daha fazladır.

• 100 mg/dl glukozlu solüsyon en iyi seçenektir

Diyaliz solüsyonu seçimi nasıl olmalı?Potasyum konsantrasyonu

Page 51: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• İyonize kalsiyum düzeyine bakılması tercih edilmelidir.

• 2.5-3.5 mEq/L içeren diyalizat önerilmektedir.

• < 1.5 mEq/L içeren diyalizat hipotansiyona eğilimi artırır.

• Diyaliz öncesi hipokalsemisi olanlarda diyaliz solüsyonunun kalsiyum düzeyi yeterince yüksek değilse diyaliz sırasında asidozun düzeltilmesi ile iyonize kalsiyum düzeyi daha da düşer ve konvülsiyon ve aritmiye neden olabilir

• Diyaliz solüsyonu magnezyumu 0.5-1.5 mEq/L olmalıdır

• Malnütrisyonlu hastalarda ve TPN uygulananlarda hipomagnezemi gelişebilir. Hipomagnezemi aritmiye neden olabilir.

Diyaliz solüsyonu seçimi nasıl olmalı?Kalsiyum-magnezyum konsantrasyonu

Page 52: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Ultrafiltrasyon planıAkut Böbrek Hasarı’nda sıvı birikimi sağkalım süresi ile ilişkilidir

Kidney International (2009) 76, 422–427

Page 53: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Ultrafiltrasyon planı

• Belirgin ödematöz görünümde ve pulmoner ödemli hastalarda dahi ilk seansta 4 L den fazla sıvı çekimi seyrek olarak gerekli olur.

• Volüm yükü belirgin olan hastalar 10 ml/kg/saat sıvı çekimini genellikle iyi tolere edebilirler.

• İlk diyaliz sırasında diyaliz süresinin uzatılması tercih edilmeyeceğinden izole UF yapılabilir.

• Akut Böbrek Yetmezlikli hastalarda hipotansiyondan kaçınılması çok önemlidir.• Akut dönemde TPN, ilaçlar vb ile fazla sıvı

verilmesi gerekebilir. İntradiyalitikhipotansiyondan kaçınmak için fazla sıvının diyaliz sıklığının artırılarak çekilmesi uygun olur.

Kidney International (2009) 76, 422–427

Page 54: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

Hangi hastalarda antikoagülansız diyaliz uygulayalım ?

• Perikardit

• Yeni cerrahi girişim varlığı

• Koagülopati

• Trombositopeni

• İntraserebral kanama

• Aktif kanama

• Yeni başlayan akut hastalar ?

Page 55: Akut böbrek hasarında diyaliz tedavisi 1/22 EKİM...• Mortalite, Yoğun Bakım Ünitesinde ve Hastanede ... •Elektrolit bozuklukları •Hipokalemi, hipofosfatemi •Uygulanan

• Akut hemodiyaliz uygulaması kronik diyaliz uygulamasından farklıdır.

• Tedaviye başlama eşiği olarak tanımlanmış BUN veya kreatinin değeri konusunda bir uzlaşı yoktur.

• RRT ‘ye başlama kararı klinik değerlendirme ve koşullara göre verilmelidir. Hastalarda ciddi elektrolit, asit-baz bozukluğu ve volüm yükü gelişmeden tedaviye başlamak makul görünmektedir.

Teşekkürler