Afdeling Hematologie

umcg

Acute lymfatische leukemie (ALL)

Afdeling HematologieUniversitair Medisch Centrum

Groningenwww.hematologiegroningen.nl

Hematopoëse = bloedcelvorming

Stamcel

monocytbasofiel eosinofiel neutrofiel

T-celB-celrode

bloedceltrombocyt

Plasmacel

witte bloedcellen

Normaal beenmerg

Acute leukemieAlle normale beenmergelementen zijn

vervangen door leukemiecellen

Afdeling Hematologie

umcg

Gevolgen van acute leukemie

1. Sterke toename van de leukemiecellen

2. Vervolgens vrijwel verdwijnen van de normale bloedcelvorming:

– Rode cellen bloedarmoede– Witte cellen infecties– Trombocyten bloedingsneiging

De kwaadaardige bloedziekten zijn afgeleid van de normale ontwikkeling

Stamcel

monocytbasofiel eosinofiel neutrofiel

T-celB-celrode

bloedceltrombocyt

Plasmacel

witte bloedcellen

Acute myeloïde leukemie (AML)

Acute lymfatische leukemie (ALL)

Bij acute leukemie gaan de stamcellen door een fout ongecontroleerd delen en rijpen ze

niet meer uit tot gewone bloedcellen

Stamcel wordt leukemieblast

Afdeling Hematologie

umcg

Diagnose acute leukemie

• Bloed en beenmergonderzoek

• Flowcytometrie

• Chromosomenonderzoek/ cytogenetisch onderzoek

Afdeling Hematologie

umcg

Twee grote groepen ALL

Stamcel

Voorloper B-cel ALL

80%

Acute leukemie (ALL)

Voorloper T-cel ALL

20%

Afdeling Hematologie

umcg

ALL: naast morfologie ook flowcytometrie en chromosomenonderzoek nodig

B- of T-cel?

B- of T-cel?

Intensieve chemotherapie voor remissie-inductie bij ALL

weken

Beschermende antibiotica

Voeding via bloedbaan

Chemo-therapie

Transfusie rode cellen en bloedplaatjes

Omgekeerde isolatie

Fysiotherapie, activatie, hometrainer etc.

Afdeling Hematologie

umcg

Verschil AML en ALL

• ALL maar twee typen precursor B en T

• Flowcytometrie minstens zo belangrijk als microscopie beenmerg

• Hoog risico op uitzaaiing richting centraal zenuwstelsel, waarvoor extra therapie nodig is

• Komt veel vaker bij kinderen voor

Afdeling Hematologie

umcg

Wat is er nieuw bij de acute lymfatische leukemie?

• Classificatie, naamgeving

• Meer onderzoeken op beenmerg nodig (een patiënt moet dus soms overgeprikt worden!)

• Therapie, met name voor jong volwassenen

Afdeling Hematologie

umcg

Therapie acute lymfatische leukemie

(Pre-)inductiekurengeen aantoonbare leukemie meer

Een aantal consolidatiekuren

zenuwstelselbehandeling

nabehandeling 2 jaar

Afdeling Hematologie

umcg

Overleving ALL bij kinderen

Minstens 75% genezing

Afdeling Hematologie

umcg

Wat verklaart het verschil tussen de overleving kinderen en

volwassenen?• ALL bij kinderen is “andere” ziekte met

minder ongunstige factoren

• Kinderen kunnen meer chemotherapie verdragen, dus krijgen hogere doseringen

• Maar ook als hiervoor gecorrigeerd wordt, levert dat onvoldoende verklaring voor de verschillen

Afdeling Hematologie

umcg

Verschillen in schema’s kinderen en volwassenen

• Kinderen krijgen meer en hogere doses van de verschillende cytostatica

• Onderhoudsbehandeling is intensiever en duurt langer

VRAAG:Zijn we bij volwassenen altijd te

voorzichtig geweest? Is volwassen ALL een andere ziekte?

Afdeling Hematologie

umcg

Zijn kinderarts-hematologen beter dan internist-hematologen?

Afdeling Hematologie

umcg

Wat verklaart het verschil tussen de overleving kinderen en

volwassenen?

Neem cohort 15-20 jaar: heeft “kinderschema” gekregen als

behandeld door kinderarts, en “volwassenenschema” als behandeld door internist-hematoloog

Uitkomst: “kinderschema” geeft betere resultaten!

Afdeling Hematologie

umcg

ALL teenagers 15-20 jaar behandeld met kinder- (SKION) of volwassenen- (HOVON) schema

HOVON 19-20 jaar

HOVON 15-18 jaar

Afdeling Hematologie

umcg

Nieuwe therapieontwikkelingen in Nederland voor volwassen ALL

• Jongvolwassenen (< 40 jaar): zo intensief mogelijk schema

• Vanaf 40 jaar: Groninger schema: iets minder intensief met extra voorbehandeling

• In de nabije toekomst: toevoegen nieuwe middelen aan beide schema’s

ALL bij volwassenen: schema van Groningen versus HOVON 18

UMCG n=108

HO 18 n=191

30-50% genezing