การใชประโยชนจากไผและหวาย และการฟนฟพนทปา

โดยทรพยากรไผ (สภลท บญเสรมสข กรมปาไม)

ไผเปนพชท�มการเจรญเตบโตเรวท�สด และมชวมวลสงท�สดในบรรดาพชท�อยบนดนดวยกน

Dendrocalamus giganteus

อาหาร

ท�อยอาศย

เคร�องนงหม

���เสนใยจากไมไผ มคณสมบตท�ดมากในการนามาถกทอเปนเส3อผา เคร�องนงหมระดบคณภาพ มความนมเหมอนไหม ทนทาน ยดหยน ซมซบมากกวาผาฝาย 3 เทา ทาใหสวมใสสบาย ใหความเยนสบายในหนารอน แตอบอนในหนาหนาว ดดซบรงสอลตราไวโอเลต (UV) รวมถงสามารถปองกนเช3อแบคทเรยได Breathing Fiber

การปลกฝายเพ�อผลตเสนใยน3น มการใชสารกาจดศตรพชในปรมาณท�สงถง 25% ของสารกาจดศตรพชท�ใชกนอยท�วท3งโลก

ยารกษาโรค

หนอไผ อดมไปดวย วตามน แรธาต�สารอาหารตางๆ

มากมาย��มท3ง ไฟเบอรและ โปตสเซยมในปรมาณท�สง วตามน ����������แคลเซยม��แมกนเซยม� สงกะส��ทองแดง� เหลก��โครเมยม� สารตานอนมลอสระ สารตานแบคทเรยและไวรส �สารปองกนการกอมะเรง รวมถงกรดอมโนตางๆอก ��ชนด��

�

ไผ� วสดทดแทนไมในอนาคต�

�

Engineered bamboo lumber 100% rapidly renewable bamboo using the energy saving cold press process.

Bamboo has supplied 200.000m2 ceiling panels for the Madrid airport in Spain

การใชประโยชนไมไผ ในเชงอตสาหกรรม

ช3นไมสบหยาบ (Slivers)

Bamboo Mat Board Curtain Board Sliver Board Mat & Curtain Board

ผงไม หรอช3นไมสบละเอยด (Particles)

Particle Board Strengthened Particle Board

ช3นไมประกอบ(Composites)

Hollow Bamboo & Wood Lumber Bamboo & Wood Container Floor

Overlaid Bamboo & Wood Concrete Forming

Bamboo Flooring Ply board

Lumber for Furniture, etc.

Bamboo & Wood Floor

ช3นไมเสน (Strips)

Concrete Board

Plastic composites

�ถานไมไผคณภาพสง�

ถานไมท�วไป� ถานไมไผ�

โมเลกลคารบอนทรงกลมของถานไมไผ ถกคนพบในป ค.ศ.1985 และเปนพ3นฐานของการคดคนทางดานนวตตกรรมนาโนเทคโนโลย

�� � ����������

ผงคารบอนจากถานไมไผประกอบไปดวยรพรนจานวนมหาศาล

(ถานไมไผ 1 กรม = พ3นท� 800 - 1,200 ม2 ในขณะท�ถานไมท�วไป = 50 ม2)

ถานไมไผช�น 150 บาท/กก. ถานไมไผซก 350 บาท/กก. ถานไมไผแทง 350 บาท/กก.

ถานไมไผเกลด 350 บาท/กก. ผงถานไมไผ 700 บาท/กก.

ถานไมไผคณภาพสง มมลคาเพ�ม

ถานไมไผ มความสามารถท�ดในการดดซบกล�น ความช3น สารพษ สารเคม ชวยฟอกอากาศ และกาจดแบคทเรย ชวยดดซบรงส ทาเคร�องสาอางรกษาผว ทาสบ

แนวไผกนคล�นกดเซาะชายฝ�ง

ไผกบพชอาหารสตว

นวตกรรมและ

ส�งประดษฐจากไผ

แบตเตอร�จากไมไผ

• บรษท Sony ไดพฒนา lithium-ion battery ท�มข �วลบ

ทามาจากไมไผ ท�นาไปเขาเตาเผาท�อณหภม 500 °ซ แลว

นามาบด รอนและเผาซ�าท�อณหภม 1300 °ซ แบตเตอร�

ดงกลาวสามารถเกบประจไดเปนสองเทาของ lithium-ion

battery มาตรฐานท�ใชกนท �วไป ( 13 February 1999 , Magazine

issue 2173)

Bio-pack

�

Geneva Motor Show 2011

A model stands in front of a Rinspeed Bamboo car at the carmaker's booth during the Geneva Motor Show

Prosthetics From bamboo Veneer

พลาสตกเขยว

Bamboo plastic composit นวตกรรมใหมในการนาเสนใยไผมาผสมกบพลาสตก โดยใชพลาสตกเปนสวนประกอบ ไมนอยกวา 30% เพ!อคณสมบตในการคงรป และปองกนน (า

Bamboo Winding Composite Materials to Benefit the World

ไผ เพ�อพลงงานทดแทน

�

เมดพลงงานเช3อเพลงจากไมไผ�

ใหคาพลงงานความรอนไมดอยกวาถานหน�ใชเปนเช3อเพลงทดแทนน3ามนและกาซธรรมชาต��

สะดวกในการขนสง ประหยดคาขนสงเน�องจากมความหนาแนนสง �ควบคมปรมาณการใชไดงายเพราะมขนาดท�เทาๆกน �

มข3เถานอยกวาถานหน ไมฟน �ปลอยกาซคารบอนไดออกไซดนอยกวาเช3อเพลงฟอสซล �คาใชจายในการผลตนอยกวาเช3อเพลงพลงงานฟอสซล��

ไผ เพ�อการผลตกาซชวภาพ

พชชวมวลสดๆ เม�อนาไปบดใหละเอยด แลวนาเขาสการหมกในถงขนาดใหญ ดวยจลนทรย ยอมไดกาซชวภาพ [Biogas] มเทน [Methane : CH4] ซ�งมคาพลงงานมากท�สด

ไผลาออน ก�ง ใบออน มการวจยพบวาใหกาซมเทน มากถง ๗๑% ปรมาณกาซ ๕๐๐-๗๐๐ ลตร/ตนสด

รหรอไม���ไผสามารถผลตน3ามนได �����

�

������ ��������

สกด Bio-Oil ไดสงถง 70%

ไผ เปนมตรกบส�งแวดลอม และเปนทรพยากรท�สามารถทดแทนไดอยางย�งยน (ในพ3นท�เทากน ปาไผผลตกาซออกซเจนมากกวาตนไมท�วไปถง 35% และเกบกกกาซคารบอนไดออกไซดไดมากกวาตนไมท�วไปถง 75�)

เกบกกคารบอนไดออกไซด ผลตออกซเจน อมน �าและความช�น

ปาไผอมน3าไดมากกวาปาท�มตนไมท�วไปถง 2 เทา

ปาไผมศกยภาพสงในการอนรกษดนและน3า��

ปองกนการกดเซาะ พงทลายของดนรมฝ�งแมน3าไดถง 90%

Nepal

ไผ 1 ลาเกบน �าไดประมาณ 5 kg

แตละกอ ระบบรากโอบรกษาดนไวไดประมาณ 4 ตารางเมตร

พ�นท�ท �เทากน ปาไผอมน �าไดมากกวาปาธรรมชาต 2 เทา

�ปลกไผเปนไมประดบเพ�อความสวยงาม ความเปนมงคล

�

การ�การทองเท!ยวเชงนเวศน�

โลกรอน�

ตนไมในปาและในพ3นท�สเขยวท3งหลาย มคณสมบตในการตรงกาซคารบอนไดออกไซดไวกอนท�กาซน3นจะลอยข3นไปสะสมอยในช3นบรรยากาศอนเปนสาเหตของการเกดภาวะโลกรอน �

ปจจบน พ3นท�ปาท�วโลกถกทาลายมากข3น ทาใหกาซคารบอนไดออกไซดสามารถลอยข3นไปสะสมอยในช3นบรรยากาศไดมากข3น เปนเหตใหพลงงานความรอนถกสะสมอยบนผวโลกและในช3นบรรยากาศเพ�มข3น �

การชวยโลกทาไดหลายวธ�

ไดแคบรรเทาเทาน3น!

� มแตกระบวนการทางธรรมชาตเทาน3น ท�ย�งใหญ

พอท�จะลดปรมาณกาซคารบอนไดออกไซดท3งโลกได

อยางมประสทธภาพ � พรอมๆไปกบการฟ3 นฟสภาพแวดลอมใหกลบมา

� ไดความสมดลยของสภาพภมอากาศกลบมา

� ทางแกท�ไดผลท�สดคอ การปลกตนไมใหมากข3นและเพยงพอ เพ�อชวยดดซบกาซ ����

การปลกตนไมเพ�อหวงท�จะใหชวยดดซบกาซ ��� ตองใชเวลานานหลายสบป ในขณะท�การปลกไผน3นใชเวลาส3นเพยงแค ����ป��

ในเน3อท�ท�เทากน ปาไผสวนใหญใชเวลาไมถง 7 ป กสามารถใหปรมาตรไมท�เกบกกคารบอนไดในปรมาณท�เทยบเทากบปาธรรมชาตท�ตองใชเวลา 40 ถง 100 ป

เช�อหรอไม !

“ไผ” เปนวตถดบท�มาแรง ท�สดในยคโลกรอน

ขณะน3

มการประเมนกนไววา ถามการปลกไผกนท�วโลกในปรมาณท�มากพอ จะสามารถลดผลกระทบจากภาวะโลก

รอนไดหมด และสรางสมดลยใหกบโลกไดภายในระยะเวลาแค ��ปเทาน3น �

นอกจากลดโลกรอนแลว

ถาปลกไผมากมายขนาดน3น จะไดอะไรตามมา��

ไดแหลงผลตอาหารท�ไมมวนหมด �

ไดวสดทดแทนไมสาหรบใชในการกอสรางอยางย�งยน��

ส�งกอสรางท�ทาจากไมไผยงสามารถเกบกกคารบอน ไวไดนานหลายสบปหรอนบรอยป��

การทาไมออกจากปาผลท�ไดเปนแบบน�

การตดไผจากปามาใชตองเลอกตด

เฉพาะลาแก ดงน �นปากยงเปนปา

อยเหมอนเดม

�

อยากไดปาแบบน3 ��หรออยากเปนแบบน3 ��

ไผ เปนพชเบกนา สามารถปรบตวเขากบสภาพแวดลอมท�หลากหลาย

สามารถเจรญเตบโตในพ�นท�แหงแลง และฟ� นฟดนใหกลบมาอดมสมบรณได

���������� �������������������������������������

������

���

การฟ(นฟพ (นท!เส!อมโทรมดวยไผท!อนโดนเซย�����

� !��"� � �#$��"� �#$��"� �#$��"� �

��%!��"� ��&#���"� �

ตวอยางพ3นท�ท�ประสบความสาเรจในการอนรกษและจดการปาไผ�

อดต ปาไผถกทาลายจนเกอบหมด จากการตดไปสงโรงงานตะเกยบ ไมเสยบลกช3น�

�

ปจจบน เปนแหลงดงานในการฝกอบรมเก�ยวกบการจดการปาไผ เพ�อผลประโยชนอยางย�งยน�

ปาไผกลบมา พรอมกบน3าในลาหวยท�มใชตลอดท3งป�

สรป' การปลกไผ เปนหนทางท�เรวท�สดท�จะฟ3 นฟปา ลดปญหาภาวะโลกรอน และกาจดกาซ ��� ปรมาณมหาศาลออกจากช3นบรรยากาศของโลก �

�

sหวาย

�

�

นวตกรรมลาสด แพทยท�ประเทศอตาล คนพบการนาหวายมาใชในการปลกสรางกระดกใหมใหกบรางกาย�

การฟนฟพนทปา โดยทรพยากรไผ

�

พ.ศ. 2558 เหลอพ3นท�ท�คงสภาพเปนปาไมอยประมาณ 102 ลานไร คดเปน 31 % ของเน3อท�ประเทศ

ประเทศไทยมพ3นท�ประมาณ 323 ลานไร

ต3งแตป พ.ศ. 2516 ถง ป พ.ศ. 2558 พ3นท�ปาไมของประเทศไทยลดลงจานวนท3งส3น 36 ลานไร คดเปนอตราการลดลงเฉล�ยตอปเทากบ 844,788.21 ไร

นโยบายปาไมแหงชาต และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท� 12 กาหนดเปาหมายพ3นท�ปาท�ควรม 40 % ของพ3นท�ประเทศ หรอ ประมาณ 128.3 ลานไร ปจจบน ขนาดพ3นท�ปาของประเทศไทยยงนอยกวาเปาหมายท�ควรมอยอกประมาณ 26.06 ลานไร

เพ�อใหไดปา ไดน3า ไดส�งแวดลอมท�ดกลบคนมา จงตองเรงสงเสรมใหมการปลกปา โดยเฉพาะเพ�อใหบรรลเปาหมาย 40% ของเน3อท�ประเทศโดยเรว

ต3งแตอดตจนถงปจจบน เรามการสงเสรม มนโยบาย มแผนงานท�ด แตทาไมยงไมสาเรจซกท ตองรออกนานแคไหน แลวม�นใจไดรเปลาวารอแลวจะสาเรจ ยงมอะไรท�คดไมถง หรอยงไมไดทาอกมOย?

ปจจบนพ3นท�ปายงคงถกบกรกทาลายอยางตอเน�อง ชาวบานหรอชมชนรอบพ3นท�ปากยงคงยากจนอยเหมอนเดม ภยธรรมชาตตางๆกเกดข3นบอย และทวความรนแรงมากข3น

การแกไขปญหาในปจจบนทาทาวาจะไปไดด ไมวาจะเปนเร�องปาชมชนท�ใหชมชนเขามามสวนรวม หรอการแกกฎหมายตางๆท�เปนอปสรรค

ประเดนท�ขอเสนอไว ณ ท�น3คอ การใชไผในการฟนฟพนทปา

ทาไมถงตองเปน ไผ ?

��ตลาดของไผมอตราการเตบโตอยางรวดเรว โดยเฉพาะเม�อท�วโลกมการตระหนกในเร�องของความเปนมตรกบส�งแวดลอม ควบคไปกบกฏระเบยบและขอบงคบท�เขมงวดข3นในเร�องท�มาของไมท�ถกตองตามกฏหมาย��

ดานการตลาด

� ปจจบน มการสงออกไมไผในรปแบบตางๆจากเอเซยไปยงยโรปและอเมรกาเปนจานวนมหาศาลในแตละป��

ในป 2017 เฉพาะประเทศจนประเทศ

เดยว มลคาของผลตภณฑไผและหวาย

ในตลาดโลกอยท �ประมาณ 30,000 ลาน

เหรยญสหรฐ (900,000 ลานบาท)

ดวยเทคโนโลยท�มการพฒนาไปอยางรวดเรว โอกาสในการพฒนาผลตภณเก�ยวกบไผเพ�อสรางมลคาเพ�ม จงยงคงสดใสสาหรบประเทศในภมภาคอาเซยนซ�งมขอไดเปรยบทางดานภมศาสตรและเปนแหลงวตถดบไผท�สาคญของโลก��

ส�งท�ทกคนตองชวยกนเพ�อสรางศกยภาพใหกบผลตภณฑจากไผและหวาย��

�ปรบปรงคณภาพไมไผ�หวาย และผลตภณฑใหคงทนตอการเขาทาลายของแมลง�

ปรบทศนคตและสรางความเช�อม�นในคณภาพใหกบลกคาระดบกลางถงระดบสง

� ออกแบบ�และปรบปรงทางดานเทคโนโลยเพ�อสรางนวตกรรมใหมๆท�โดดเดน� � หาวธเพ�มมลคา และ

หนทางท�จะลดตนทนการผลต� �

� เพ�มผลผลตวตถดบท�มคณภาพ ใหเพยงพอและตรงตามความตองการของตลาด�(สงเสรมการปลก) �� ปรบกฏระเบยบตางๆท�เปนขอจากดหรอ

เปนอปสรรคตอการพฒนาเชงรก �

ใครบอกวาไมมอะไรในกอไผ?

มาชวยกนปลกไผใหท�วประเทศดกวาครบ�