Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
TOS สาขาศลยศาสตรชองปาก ตารางท 1 เกณฑมาตรฐานวชาชพและ Supporting Competencies สาขาศลยศาสตรชองปาก
เกณฑมาตรฐานวชาชพ TDC Supporting Competencies5 ตระหนกถงขอจำ�กด และระดบสมรรถนะ
ของตน รวมทงพจ�รณ�สงตอผปวยอย�งเหม�ะสม
1. ส�ม�รถอธบ�ย และอภปร�ยถงคว�มจำ�เปนของก�รรกษ�โรคท�งศลยกรรมชองป�กและใบหน� ส�ม�รถสงตอผปวยไปรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม
9 สบคน ประเมน และวเคร�ะหขอมลจ�กแหลงต�งๆ อย�งมวจ�รณญ�ณ และนำ�ไปประยกตในก�รดแลผปวยอย�งเหม�ะสม
1. ส�ม�รถสบคน ประเมน และวเคร�ะหขอมลท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน� จ�กแหลงส�รสนเทศ ต�งๆได
2. ส�ม�รถประมวลขอมลท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน� จ�กแหลงส�รสนเทศม�ประยกตในก�รดแลผปวยไดอย�งเหม�ะสม
12
มคว�มรและส�ม�รถประยกตคว�มรวทย�ศ�สตรก�รแพทยพนฐ�น (Basic medical science) และวทย�ศ�สตรพนฐ�นท�งคลนก (Basic clinical science) และง�นวจยท�งทนต กรรม หรอท�งทนตส�ธ�รณสข เพอก�รประกอบวช�ชพ ทนตกรรม ไดอย�งถกตองต�ม
1. ส�ม�รถอธบ�ยก�รเจรญเตบโต ลกษณะท�งก�ยวภ�คและจลก�ยวภ�คของเนอเยอออน-แขง ฟน กระดกข�กรรไกรและใบหน� รวมถงคว�มผดปกตได (12.1)
2. ส�ม�รถอธบ�ยระบบประส�ทของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.2)
3. ส�ม�รถอธบ�ยสรรวทย�ของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.3)
1
หลกวช�ก�ร 4. ส�ม�รถอธบ�ยภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน ตลอดจนก�รแพรกระจ�ยของเชอโรคไปสบรเวณใบหน�หรออวยวะต�งๆของร�งก�ยได (12.4)5. ส�ม�รถอธบ�ยผลของก�รบ�ดเจบของอวยวะในชองป�ก
กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอได (12.5)6. ส�ม�รถอธบ�ยก�รเกดถงนำ� เนองอก มะเรง ของอวยวะใน
ชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน�ได (12.6)7. ส�ม�รถอธบ�ยเภสชวทย� ก�รนำ�ไปใช ก�รบรห�รจดก�รย�
ก�รแพย� และผลข�งเคยงของย�ทใชบอยในก�รรกษ�โรคของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.7)
8. ส�ม�รถเชอมโยงคว�มรพนฐ�นม�ประยกตใชกบผปวยในก�รตรวจ วนจฉยโรค ว�งแผน ก�รรกษ�โรค ก�รรกษ�โรค ตลอดจนก�รดแลผปวยหลงก�รรกษ�ท�งศลยกรรมได (12.8)
13
ตรวจผปวยในสถ�นก�รณต�งๆ อย�งเหม�ะสมกบปญห�ของผปวย โดยใชเครองมอพนฐ�น ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�ร ก�รตรวจท�งภ�พถ�ยรงส และก�รตรวจอน ๆ โดยคำ�นงถงคว�มคมค�และคว�ม
1. ส�ม�รถเลอกและใชเครองมอในก�รตรวจ บอกวธก�รตรวจ และทำ�ก�รตรวจผปวยศลยศ�สตรทงในและนอกชองป�กไดอย�งเหม�ะสม รวมถงวดสญญ�ณชพได (13.1)
2. ส�ม�รถเลอกเทคนคก�รถ�ยภ�พท�งรงสทเกยวของไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (13.2)
2
เหม�ะสม 3. ส�ม�รถเลอกใชวธก�รตรวจท�งพย�ธวทย� ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�รและก�รตรวจ อน ๆ เพมเตมไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (13.3)
14
ประเมนสภ�วะผปวยทงท�งก�รแพทยและท�งทนตกรรมเพอประกอบก�รวนจฉยโรคและบนทกเวชระเบยนไดอย�งถกตองในแนวท�งม�ตรฐ�นส�กล
1. ส�ม�รถระบและซกถ�มอ�ก�รนำ� ส�เหตของอ�ก�รนำ� ประวตของคว�มเจบปวยของผปวยศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (14.1)
2. ซกประวตท�งก�รแพทย และท�งทนตกรรม ใหไดประวตก�รใชย�ก�รแพย� หรอ โรคท�งระบบในอดตและปจจบนทเกยวของโรคหรอก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ของผปวย (14.2)
3. ส�ม�รถบนทกขอมลก�รซกประวตและก�รตรวจผปวยไดอย�งถกตองครบถวนและเปนระบบ (14.3)
15
บนทกเวชระเบยนของผปวยไดอย�งถกตอง เปนระบบ และตอเนอง โดยอ�ศยแนวท�งม�ตรฐ�นส�กล
1. ส�ม�รถบนทกก�รใหก�รรกษ�และผลของก�รรกษ�ผปวยศลยศ�สตรชองป�ก และใบหน� ไดอย�งถกตอง ครบถวนและเปนระบบในเวชระเบยนของผปวยต�มแนวท�งม�ตรฐ�นส�กล
16
แปลผลจ�กขอมลประวต ผลก�รตรวจผปวย ผลก�รตรวจท�งพย�ธวทย� และหองปฏบตก�ร ผลก�รตรวจภ�พรงส และก�รตรวจอน ๆ ไดอย�งถกตอง
1. ส�ม�รถแปลผลก�รตรวจ ภ�พถ�ยรงส ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�ร และก�รตรวจอนๆทจำ�เปนในก�รวนจฉยโรคท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (16)
3
17
วนจฉยเบองตนและวนจฉยแยกโรคท�งทนตกรรม เพอนำ�ม�ตงสมมตฐ�นวเคร�ะหเพอก�รวนจฉยโรคได
1. ส�ม�รถนำ�ขอมลจ�กก�รตรวจท�งคลนกและก�รตรวจเพมเตมอนๆม�ประมวลเพอก�รวนจฉยแยกโรคท�งทนตกรรมได (17.1)
2. ส�ม�รถใหก�รวนจฉยโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน�ทพบบอยไดอย�งถกตอง (17.2)
3. ส�ม�รถใหก�รวนจฉยแยกโรคเบองตนของโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน� ศรษะและลำ�คอทมคว�มซบซอนได (17.3)
18
ระบส�เหตและปจจยเสยงททำ�ใหเกดโรค และระบปจจยทมผลกระทบตอก�รรกษ�และปองกนโรค
1. ส�ม�รถระบส�เหต ปจจยเสยงของโรคในชองป�กทพบบอยท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (18.1)
2. ส�ม�รถอธบ�ยถงผลกระทบจ�กปจจยเสยงและ/หรอพฤตกรรมของผปวยตอก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (18.2)
19
ว�งแผนก�รรกษ�ท�งทนตกรรมลำ�ดบขนตอนก�รรกษ� ท�งเลอกของวธก�รรกษ� และก�รพย�กรณโรค ไดอย�งเหม�ะสมกบปญห�ของผปวย รวมถงก�รปรบแผนก�รรกษ�ท�งทนตกรรมอนเนองม�จ�กปญห�ท�งก�รแพทยของผปวยรวมทงขอจำ�กด
1. ส�ม�รถใหก�รพย�กรณโรคทตองรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ทไมยงย�กได (19.1)
2. ส�ม�รถว�งแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ทไมยงย�กในผปวยทมโรค ท�งระบบได (19.2)
3. ส�ม�รถประเมนสภ�วะผปวยทมโรคท�งระบบ ทไดรบรงสรกษ� หรอ เคมบำ�บด กอนใหก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (19.3)
4
อน โดยใชก�รดแลผปวยแบบองครวม (Holistic approach) และก�รมสวนรวมของผปวยแตละร�ยอย�งเหม�ะสม
4. ส�ม�รถอธบ�ยลำ�ดบขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.4 )5. ส�ม�รถว�งแผนก�รใหย�และส�รเคมในง�นศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.5)6. ส�ม�รถสอส�รกบผปวยเกยวกบแผนก�รรกษ�ท�ง
ศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.6) 7. ส�ม�รถใหท�งเลอกของแผนก�รรกษ�ต�มคว�มจำ�เปนและ
เหม�ะสม โดยส�ม�รถอธบ�ยถงขอด ขอเสยของก�รรกษ�แตละแบบ (19.7)
20
ปรกษ�ผประกอบวช�ชพท�งก�รแพทยกรณพบคว�มผดปกต หรอมปญห�ท�งก�รแพทยทเกยวของ หรอสงตอผปวยไปรบก�รรกษ�ตอไดอย�งเหม�ะสม
1. ส�ม�รถประเมนผปวยทมโรคท�งระบบ และคว�มผดปกตของกระดกข�กรรไกรและใบหน� ไปยงแพทย เพอขอคว�มเหน คำ�แนะนำ�หรอสงตอเพอก�รรกษ�ไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (20.1)
2. ส�ม�รถเขยนใบสงตอผปวยไดอย�งถกตอง (20.2)21
ตระหนกถงคว�มสำ�คญ และจดก�รก�รปองกนก�รตดเชอ ก�รแพรกระจ�ยเชอตลอดจนอนตร�ยจ�กก�รประกอบวช�ชพทอ�จจะเกดขนในก�รรกษ�ท�งทนตกรรมได
1. ส�ม�รถปองกนก�รปนเป อนและก�รแพรกระจ�ยเชอตลอดจนอนตร�ยจ�กก�รประกอบวช�ชพทอ�จจะเกดขนในก�รรกษ�ท�งทนตกรรมและศลยกรรมได (21.1)
2. ส�ม�รถเลอกใชย�ต�นจลชพและส�รเคมในก�รควบคมก�รแพรกระจ�ยเชอจ�กก�รปฏบตง�นท�งทนตกรรม และ
5
ศลยกรรมได (21.2)22
ตระหนกและจดก�รเบองตนตอภ�วะฉกเฉนท�งก�รแพทยทอ�จเกดขนในผปวยทนตกรรม ไดอย�งเหม�ะสม
1. ประเมนระดบภ�วะฉกเฉนท�งก�รแพทยในผปวยได (22.1)2. ส�ม�รถใหก�รจดก�รเบองตนในผปวยทมภ�วะฉกเฉนได
อย�งถกตอง เหม�ะสม และสงตอผปวย (22.2)3. ส�ม�รถจดก�รภ�วะฉกเฉนไดอย�งเหม�ะสม (22.3)
23
กชพเบองตนได 1. ประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวยได (23.1)2. ตดตอประส�นง�นกบหนวยกชพต�มเครอข�ยทสงกด (23.2)3. ปฏบตก�รกชพเบองตนแกผปวย (23.3)
24
จดก�รภ�วะแทรกซอนท�งทนตกรรม เชน อ�ก�รเจบปวดเฉยบพลน ภ�วะเลอดออก ก�รบ�ดเจบและก�รตดเชอของอวยวะชองป�กได
1. ส�ม�รถระบส�เหต ใหก�รวนจฉย และบำ�บดรกษ�ผปวยทมภ�วะแทรกซอนจ�กก�รบำ�บดรกษ�ท�งศลยกรรมไดอย�งเหม�ะสม (24.1)
2. ส�ม�รถจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน prolonged paresthesia เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอ ของอวยวะในชองป�กได (24.2)
3. ส�ม�รถเลอกและใชย�และ/หรอส�รเคมในก�รชวยจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอของอวยวะในชองป�กได (24.3)
2 จดก�รตอภ�วะคว�มเจบปวดและคว�ม 1. ประเมนคว�มเจบปวดและคว�มวตกกงวลของผปวยได 6
5 วตกกงวลของผปวยไดอย�งเหม�ะสม (25.1)2. ส�ม�รถจดก�รคว�มวตกกงวลและคว�มเจบปวดของผปวยไดอย�งเหม�ะสม (25.2)3. ส�ม�รถใชย�รวมกบวธก�รอนเพอควบคมภ�วะคว�มเจบปวด
และคว�มวตกกงวลของผปวยได (25.3)26
เลอกและใชย�และย�ช� ต�มขอบงชและแผนก�รรกษ� รวมทงจดก�รตอปญห�หรอผลข�งเคยงไดอย�งถกตองเหม�ะสม
1. ส�ม�รถเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะทไดอย�งถกตอง และเหม�ะสมกบก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (26.1)
2. ส�ม�รถตดสนใจไดว�มคว�มจำ�เปนในก�รใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ไดอย�งมเหตผล (26.2)
3. ส�ม�รถเลอกใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ต�มขอบงชและแผนก�รรกษ� แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (26.3)
4. ส�ม�รถบรห�รย�ต�มชนดและขน�ดย� ในก�รรกษ�ผปวยทนตกรรมไดอย�งถกตอง (26.4)
5. ส�ม�รถจดก�รตอปญห�หรอผลข�งเคยงทเกดขนจ�กก�รใชย�แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม รวมทงสงตอผปวยต�มคว�มจำ�เปน (26.5)
27
ใหก�รรกษ�ท�งศลยกรรมชองป�กไดใน 1. ส�ม�รถถอนฟนได (27.1)7
ระดบทเหม�ะสม 2. ส�ม�รถผ�ฟนกร�มซท 3 คด (27.2)3. ส�ม�รถถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�ก
(27.3)4. ส�ม�รถรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟน (27.4)5. ส�ม�รถจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขน
ระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได (27.5)28
ตระหนกและจดก�รใหผปวยทมปญห�ท�งศลยกรรมชองป�ก และแมกซลโลเฟเชยลใหไดรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม
1. ตระหนกและจดก�รเบองตนในผปวยทมปญห�ท�งศลยกรรมชองป�ก และแมกซลโลเฟเชยล 1.1 ทตองไดรบก�รถอนฟนหรอผ�ตดฟนคดอย�งย�ก
1.2 ทมก�รบ�ดเจบบรเวณฟน กระดกรองรบฟน กระดกข�กรรไกร และเนอเยอออน บรเวณชองป�กและใบหน�
1.3 ทมก�รตดเชอส�เหตจ�กฟนทลกล�มเข�ชองพงผด (28.1)2. ตระหนกและจดก�รเบองตนในก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอน
รนแรงทเกดขนระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได (28.2)
3. ตระหนกและจดก�รเบองตนผปวยทมคว�มผดปกตของเยอเมอกในชองป�กและรอยโรคในกระดกข�กรรไกร (28.3)
8
32
ตระหนกถงผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโต และพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ กระดกใบหน� และข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน
1. ส�ม�รถประเมนผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน (32.1)
2. ส�ม�รถอภปร�ยขอบงช และขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยกรรมในผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟนได (32.2)
3. สงตอผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟนใหไดรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม (32.3)
35
บรณะภ�วะสนเหงอกทมฟนห�ยไปบ�งสวน หรอทงหมด ดวยก�รใสฟนเทยมทงชนดตดแนนหรอถอดได ไดในระดบทเหม�ะสม
1. ส�ม�รถว�งแผนรวมกบง�นทนตกรรมประดษฐในก�รเตรยมชองป�กเพอใสฟนเทยมโดยวธท�งศลยกรรม (35.1)
36
แนะนำ�ผปวยทตองก�รบรณะดวยวธทนตกรรมร�กเทยมใหไดรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม
1. ใหคำ�ปรกษ�หรอแนะนำ�เบองตนทเกยวของกบฟนเทยมชนดยดตดกบร�กเทยมแบบต�งๆได (36.1)
2. ส�ม�รถอธบ�ยขอบงชและขนตอนของก�รบรณะดวยวธทนตกรรมร�กเทยมได (36.2)3. สงตอผปวยทตองไดรบก�รบรณะดวยทนตกรรมร�กเทยมได (36.3)
9
37
จดก�รท�งทนตกรรมใหแกผปวยทมคว�มจำ�เปนตองไดรบก�รดแลในระบบโรงพย�บ�ลได
1. ใหก�รดแลผปวยท�งทนตกรรมในลกษณะของผปวยใน (37.1)2. ใหก�รดแลผปวยในทไดรบก�รสงตวม�เพอขอคำ�ปรกษ�หรอ
ก�รรกษ�ท�งทนตกรรมจ�กแพทย (37.2)38
ตดต�ม ประเมนผลก�รรกษ� ต�มแนวปฏบตของก�รรกษ�แตละชนด
1. ส�ม�รถประเมนผลก�รรกษ� และก�รห�ยของแผลได (38.1)2. ส�ม�รถตดต�มผลก�รรกษ� ปองกนก�รกลบเปนซำ� (38.2)3. จดก�รใหผปวยทมก�รกลบเปนซำ�ไดรบก�รรกษ�ทเหม�ะสม (38.3)
10
ตารางท 2 TOS สาขาศลยศาสตรชองปากศลยศาสตรชองปาก
Health promotion & Prevention
Mechanism of diseases
Data gathering & Diagnosis
Pt. management & treatment
Procedures Total
Recall/Comprehension 5 ขอ
Application 10 ขอ
Problem solving
0 5 15 17 101 2 56 3540
Recall/Co
mprehensio
Application
Problem
solving
Recall/
Comprehensi
Application
Problem solving
Recall/
Comprehensi
Application
Problem
solving
Recall/Co
mprehensio
Application
Problem
solving
Recall/Co
mprehensio
Application
Problem solving
11
25 ขอ n on on n n
- - - 1 2 2 3 4 810 - 2 810 1 2 23
ตารางท 3 การกระจายขอสอบสาขาศลยศาสตรชองปากตามหวขอ Task ตาม Learning objectives ตามเกณฑมาตรฐานวชาชพ (จำานวน 35 ขอ)
Health promotion & Prevention -
Health promotion & Prevention 0
Supporting Competencies Must Know
Health promotion & Prevention
0
12
Recall/Comprehension -5
- -
Application -10
- -
Problem solving -25
- -
Mechanism of diseases
Supporting Competencies Must Know
13
5Recall/Comprehension 1
1. ส�ม�รถอธบ�ยก�รเจรญเตบโต ลกษณะท�งก�ยวภ�คและจลก�ยวภ�คของเนอเยอออน-แขง ฟน กระดกข�กรรไกรและใบหน� รวมถงคว�มผดปกตได (12.1)
2. ส�ม�รถอธบ�ยระบบประส�ทของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.2)
3. ส�ม�รถอธบ�ยสรรวทย�ของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.3)
4. ส�ม�รถอธบ�ยเภสชวทย� ก�รนำ�ไปใช ก�รบรห�รจดก�รย� ก�รแพย� และผลข�งเคยงของ
1. ก�รเจรญเตบโต ลกษณะท�งก�ยวภ�คและจลก�ยวภ�คของเนอเยอออน-แขง ฟน กระดกข�กรรไกรและใบหน� รวมถงคว�มผดปกต
1.1 Developmental of head and neck regions
- Jaws development, cleft lip and palate
1.2 Anatomy of oral and maxillofacial and neck
- Facial bones and muscle attachments
- Fascial spaces of head & neck 2. ระบบประส�ทของบรเวณอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ - Cranial nerves
(esp.Trigeminal,. Facial)3. ส�ม�รถอธบ�ยสรรวทย�ของบรเวณอวยวะในชอง
ป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ - Function of masticatory muscles
14
ย�ทใชบอยในก�รรกษ�โรคของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอ (12.7)
5. ส�ม�รถเชอมโยงคว�มรพนฐ�นม�ประยกตใชกบผปวยในก�รตรวจ วนจฉยโรค ว�งแผน ก�รรกษ�โรค ก�รรกษ�โรค ตลอดจนก�รดแลผปวยหลงก�รรกษ�ท�งศลยกรรมได (12.8)
6. ส�ม�รถปองกนก�รปนเป อนและก�รแพรกระจ�ยเชอตลอดจนอนตร�ยจ�กก�รประกอบวช�ชพทอ�จจะเกดขนในก�รรกษ�ท�งทนตกรรมและศลยกรรมได (21.1)
7. ส�ม�รถเลอกใชย�ต�นจลชพและส�รเคมในก�รควบคมก�รแพรกระจ�ยเชอจ�กก�รปฏบตง�นท�งทนตกรรม และศลยกรรมได (21.2)
- Mechanism of nerve conduction4. เภสชวทย� ก�รนำ�ไปใช ก�รบรห�รจดก�รย� ก�รแพย� และผลข�งเคยงของ ย�ทใชบอยในก�รรกษ�โรคของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและ ใบหน� ศรษะและลำ�คอ - Principle of antibiotics therapy : Penicillin, Amoxicillin, Roxithromycin, Clindamycin, Metronidazole
- Analgesic drugs : Acetaminophen, NSAID, COX2 inhibitor
- Local anesthetic agent : Articaine, Mepivacaine, Lidocaine, Benzocaine
5. ก�รเลอกใชย�ต�นจลชพและส�รเคมในก�รควบคมก�รแพรกระจ�ยเชอจ�ก ก�รปฏบตง�นท�งทนตกรรม และศลยกรรม (Infection control)
15
- Concept of universal or standard precaution - Sterilization and Disinfection of instruments, equipment and dental unit - Management of sharp injuries
Application 2
1. ส�ม�รถอธบ�ยภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน ตลอดจนก�รแพรกระจ�ยของเชอโรคไปสบรเวณใบหน�หรออวยวะต�งๆของร�งก�ยได (12.4)2. ส�ม�รถอธบ�ยผลของก�รบ�ดเจบของอวยวะ
ในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน� ศรษะและลำ�คอได (12.5)
3. ส�ม�รถอธบ�ยก�รเกดถงนำ� เนองอก มะเรง ของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน�ได (12.6)
4. ส�ม�รถเชอมโยงคว�มรพนฐ�นม�ประยกตใชกบผปวยในก�รตรวจ วนจฉยโรค ว�งแผน ก�ร
1. ภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน - Spread of infection from tooth to fascial spaces
2. ภ�วะก�รผลของก�รบ�ดเจบของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกรและใบหน�ศรษะและลำ�คอ - Body response to trauma3. ก�รเกดถงนำ� เนองอก มะเรง ของอวยวะในชองป�ก กระดกข�กรรไกร และใบหน� - Pathogenesis of common cyst, tumors and cancers
16
รกษ�โรค ก�รรกษ�โรค ตลอดจนก�รดแลผปวยหลงก�รรกษ�ท�งศลยกรรมได (12.8)
5. ส�ม�รถระบส�เหต ปจจยเสยงของโรคในชองป�กทพบบอยท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (18.1)
56. ส�ม�รถอธบ�ยถงผลกระทบจ�กปจจยเสยงและ/หรอพฤตกรรมของผปวยตอก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (18.2)
4. ส�เหต ปจจยเสยงของโรคในชองป�กทพบบอยท�งศลยศ�สตรชองป�กและ ใบหน� 4.1 Effects of Local irritation เชน ฟนหรอฟนเทยมคม 4.2 พฤตกรรมทมผลตอก�รเกดโรคหรอภยนตร�ยทเกดขนในชองป�ก และใบหน�ได เชน กนหม�ก สบบหร ดมเครองดมแอลกอฮอล
Problem solving 2
1. ส�ม�รถอธบ�ยภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน ตลอดจนก�รแพรกระจ�ยของเชอโรคไปสบรเวณใบหน�หรออวยวะต�งๆของร�งก�ยได (12.4)2.. ส�ม�รถประเมนผลก�รรกษ� และก�รห�ยของแผลได (38.1)3. ส�ม�รถตดต�มผลก�รรกษ� ปองกนก�รกลบ
1. ภ�วะก�รตดเชอในชองป�กทมส�เหตจ�กฟน - Spread of infection from tooth to fascial spaces
2. Mechanism of wound healing: Soft and hard tissues
-Disturbance of wound healing-Recurrence of common benign tumors and cysts : Ameloblastoma,
17
เปนซำ� (38.2) Keratocystic odontogenic tumor and mucocele
Data gathering & Diagnosis
1517
Supporting Competencies Must Know
Recall/Comprehension 3
1. ส�ม�รถระบและซกถ�มอ�ก�รนำ� ส�เหตของอ�ก�รนำ� ประวตของคว�มเจบปวยของผปวยศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (14.1)
2. ซกประวตท�งก�รแพทย และท�งทนตกรรม ใหไดประวตก�รใชย�ก�รแพย� หรอ โรคท�งระบบในอดตและปจจบนทเกยวของโรคหรอก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ของผปวย (14.2)
1. ก�รซกประวต ทวไปของผปวยศลยศ�สตรชองป�กและใบหน� - History taking e.g. Chief complaint, present illness,2. ก�รซกประวตท�งก�รแพทย และท�งทนตกรรม เชน Drug allergy, medication, hospitalization, systemic diseases, past dental treatment, etc.
18
3. ส�ม�รถบนทกขอมลก�รซกประวตและก�รตรวจผปวยไดอย�งถกตองครบถวนและเปนระบบ (14.3)
4. ส�ม�รถเขยนใบสงตอผปวยไดอย�งถกตอง (20.2)
3. บนทกขอมลก�รซกประวตและก�รตรวจผปวยไดอย�งถกตองครบถวนและเปนระบบ- Charting design or WHO hard and soft tissue charting, Dental charting
4. เขยนใบสงตอผปวยไดอย�งถกตอง - Writing of consultation and refer forms
Application 4
1. ส�ม�รถเลอกและใชเครองมอในก�รตรวจ บอกวธก�รตรวจ และทำ�ก�รตรวจผปวยศลยศ�สตรทงในและนอกชองป�กไดอย�งเหม�ะสม รวมถงวดสญญ�ณชพได (13.1)
2. ส�ม�รถเลอกเทคนคก�รถ�ยภ�พท�งรงสทเกยวของไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (13.2)
3. ส�ม�รถเลอกใชวธก�รตรวจท�งพย�ธวทย�
1. ก�รเลอกและใชเครองมอในก�รตรวจ วธก�รตรวจ และทำ�ก�รตรวจผปวยศลยศ�สตรทงในและนอกชองป�กไดอย�งเหม�ะสม รวมถงวดสญญ�ณชพได- Basic examination method ( inspection, palpation, percussion, auscultation )
- Head & Neck examination- Oral examination- Vital signs measurement
2. ก�รเลอกเทคนคก�รถ�ยภ�พท�งรงสและก�รแปลผล- Intra oral: Periapical, Topograph,
19
ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�รและก�รตรวจอนๆ เพมเตมไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (13.3)
Cross section view- Extra oral: Skull series, Panoramic, Water’s, Towne view, Sialogram
3. วธก�รตรวจท�งพย�ธวทย� ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�รและก�รตรวจอนๆ3.1 ก�รตรวจท�งพย�ธวทย� Biopsy, Fine needle biopsy, Aspiration,
Cytology examination3.2 ก�รตรวจเลอด เชน Blood, examination Complete blood count, Blood chemistry, Liver function test, PT, PTTCoagulogram.3.3 ก�รตรวจจลชวะ เชน Urine, Sputum, Gram stain, KOH preparation, Culture and sensitivity tests3.4 ก�รตรวจตอมนำ�ล�ย เชน ก�รไหลของนำ�ล�ย ก�รอดตนของทอ ตอมนำ�ล�ย
20
3.5 ก�รตรวจและประเมนภ�วะคว�มเจบปวด Sensory disturbance บรเวณชองป�กและใบหน� เชน Pin point test, Light touch, 2 points discrimination, Hot-cold test, Visual analog scale
3.6 ก�รตรวจอนๆ เชน 2 points discrimination, Hot-cold test Urine, Sputum
Problem solving 810
1. ส�ม�รถประเมนผปวยทมโรคท�งระบบ และคว�มผดปกตของกระดกข�กรรไกรและใบหน� สงไปยงแพทย เพอขอคว�มเหน คำ�แนะนำ�หรอสงตอเพอก�รรกษ�ไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (20.1)
1. Physical evaluation of systemic diseases:
1.1 ประเมนจ�กประวตผปวย-Gastro-intestinal disease-Genito-urinary Disease-Neurologic disorder-Behavioral and Psychiatric disorder-Organ transplantation-Prosthetic implants
1.2 ประเมนจ�กประวตและ/หรอก�รตรวจผปวย และ/หรอวดสญญ�ณชพ
-Cardiovascular disease-Cerebrovascular disease-Endocrine and metabolism disease
21
2. ส�ม�รถประเมนผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน (32.1)
3. ส�ม�รถประเมนสภ�วะผปวยทมโรคท�งระบบ ทไดรบรงสรกษ� หรอ เคมบำ�บด กอนใหก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (19.3)
4. ประเมนคว�มเจบปวดและคว�มวตกกงวลของ
-Hematologic disorder-Respiratory disease-Autoimmune disease-Infectious disease-Pregnancy and Breast feeding
2. ก�รประเมนผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน- Normal of growth and development
of jaws- Abnormal or disturbance of growth
and development of jaws- Classification of occlusion,
Malocclusions and jaw deformities1. 3. ก�รประเมนสภ�วะผปวยทมโรคท�งระบบ ทไดรบ
รงสรกษ� หรอ เคม2. บำ�บด กอนใหก�รรกษ�ท�งทนตกรรม
-Mechanism of chemotherapy and radiotherapy\
-Effect of chemotherapy and radiotherapy to oral cavity ( Mucosa, tooth, bone, salivary glands )
22
ผปวยได (25.1)
5. ส�ม�รถแปลผลก�รตรวจ ภ�พถ�ยรงส ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�ร และก�รตรวจอนๆทจำ�เปนในก�รวนจฉยโรคท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได ( 16 )
6. ส�ม�รถนำ�ขอมลจ�กก�รตรวจท�งคลนกและก�รตรวจเพมเตมอนๆม�ประมวลเพอก�รวนจฉยแยกโรคท�งทนตกรรมได (17.1)
-Osteoradionecrosis4. ก�รประเมนคว�มเจบปวดและคว�มวตกกงวลของผปวย
-Trigeminal nerve examination e.g. Pin point test, Light touch, Visual analog scale
5. ก�รแปลผลก�รตรวจ ภ�พถ�ยรงส ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�ร และก�รตรวจอนๆ
5.1 ก�รแปลผลถ�ยภ�พท�งรงส-Intra oral: Periapical, Topograph, Cross section view
-Extra oral: Skull series, Panoramic, Water’s, Towne view, Sialogram
5.2 ก�รตรวจท�งพย�ธวทย� เชน Biopsy, Fine needle biopsy, Aspiration, Cytology examination,5.3 ก�รตรวจเลอด เชน Blood, examination Complete blood count, Blood chemistry, Liver function test, PT, PTTCoagulogram.
23
7. ส�ม�รถใหก�รวนจฉยโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน�ทพบบอยไดอย�งถกตอง (17.2)
8. ส�ม�รถใหก�รวนจฉยแยกโรคเบองตนของโรค
5.4 ก�รตรวจจลชวะ เชน Urine, Sputum, Gram stain, KOH preparation,
Culture and sensitivity tests5.5 ก�รตรวจตอมนำ�ล�ย เชน ก�รไหลของนำ�ล�ย ก�รอดตนของทอตอม
นำ�ล�ย5.6 ก�รตรวจและประเมนภ�วะ Sensory disturbance บรเวณชองป�กและใบหน� เชน Pin point test, Light touch, 2 points discrimination, Hot-cold test, Visual analog scale
5.67 ก�รตรวจอนๆ เชน 2 points discrimination, Hot-cold test Urine, Sputum
6. ก�รวนจฉยโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน�ทพบบอย
-Common cyst and tumor e.g. Radicular cyst, Dentigerous cyst,
24
ของอวยวะในชองป�ก และใบหน� ศรษะและลำ�คอทมคว�มซบซอนได (17.3)
9. ส�ม�รถใหก�รพย�กรณโรคทตองรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�เพอก�รว�งแผนก�รรกษ�ทไมยงย�กได (19.1)
Odontogenic keratocyst, Ameloblastoma, Fibroma, Odontoma
- Dentoalveolar infection e.g. Periodontal abscess, Vestibular abscess
- Dentoalveolar injuries e.g. Tooth and root fracture, Alveolar bone
fracture, TMJ dislocation-Common salivary gland diseases e.g. Mucocele, Mixed tumor, Sialolith
7. วนจฉยแยกโรคเบองตนของโรคของอวยวะในชองป�ก และใบหน� ศรษะและลำ�คอทมคว�มซบซอน
-Tumor and cancer-Fascial space infection-Osteomyelitis-Maxillofacial fracture-Diseases of maxillary sinus from dental origin and non-dental origin
-Salivary gland diseases-Myofacial pain and Odontogenic pain
8. ก�รพย�กรณโรคทตองรกษ�ท�งศลยศ�สตรชอง
25
ป�กและใบหน�เพอก�รว�งแผนก�รรกษ�ทไมยงย�ก-Common cysts e.g. Radicular cyst, Dentigerous cyst, Odontogenic keratocystKeratocystic odontogenic tumor
-Common tumors e.g. Ameloblastoma, Fibroma, Odontoma
-Dento-alveolar infection-Dento-alveolar injuries-Impaction and tooth extractions
Pt.management &
treatment 1012
Supporting Competencies Must Know
Recall/Comprehenion 0-
- -
26
Application 2
1. ส�ม�รถอภปร�ยขอบงช และขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยกรรมในผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟนได (32.2)
2. ส�ม�รถอธบ�ยขอบงชและขนตอนของก�รบรณะดวยวธทนตกรรมร�กเทยมได (36.2)
3. ใหคำ�ปรกษ�หรอแนะนำ�เบองตนทเกยวของกบฟนปลอมชนดยดตดกบร�กเทยมแบบต�งๆได (36.1)
4. ใหก�รดแลผปวยท�งทนตกรรมในลกษณะของผปวยใน (37.1)
1. ขอบงช และขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยกรรมในผปวยทมคว�มผดปกตของก�รเจรญเตบโตและพฒน�ก�รของกะโหลกศรษะ ใบหน� ข�กรรไกร รวมทงก�รสบฟน
- Indication and contraindication of orthognathic surgery
-Treatment plan of orthognathic surgery
2. ขอบงชและขนตอนของก�รบรณะดวยวธทนตกรรมร�กเทยม
-Indication and contraindication of implants placements or rehabilitations
-Steps of implant and prosthesis placement
-Treatment planning3. ก�รใหคำ�ปรกษ�หรอแนะนำ�เบองตนทเกยวของ
กบฟนปลอมชนดยดตดกบร�กเทยมแบบต�งๆ-Osseointegration, Shape, Size and surface of implants
-Single tooth, Bridge, Removable, l partial denture, Full denture
27
5. ใหก�รดแลผปวยในทไดรบก�รสงตวม�เพอขอคำ�ปรกษ�หรอก�รรกษ�ท�งทนตกรรมจ�กแพทย (37.2)
6. สงตอผปวยทตองไดรบก�รบรณะดวยทนตกรรมร�กเทยมได (36.3)7. จดก�รใหผปวยทมก�รกลบเปนซำ�ไดรบก�ร
รกษ�ทเหม�ะสม (38.3)
4. ก�รดแลผปวยท�งทนตกรรมในลกษณะของผปวยใน
-Hospital dentistry : Admission, Charting and orders, Ward round, Operation room procedure, discharge
-Common laboratory investigation : Chest film, CBC, UA, Blood chemistry, Liver function test
-Writing of referral and consultation forms
5. ก�รดแลผปวยในทไดรบก�รสงตวม�เพอขอคำ�ปรกษ�หรอก�รรกษ�ท�ง ทนตกรรมจ�กแพทย6.ก�รจดก�รใหผปวยทมก�รกลบเปนซำ�ไดรบก�ร
รกษ�ทเหม�ะสม-Writing of referral and consultation forms
Problem solving 810
1. ส�ม�รถว�งแผนรวมกบง�นทนตกรรมประดษฐในก�รเตรยมชองป�กเพอใสฟนเทยมโดยวธท�งศลยกรรม (35.1)
1. ก�รว�งแผนรวมกบง�นทนตกรรมประดษฐในก�รเตรยมชองป�กเพอใสฟน เทยมโดยวธท�งศลยกรรม
28
2. ส�ม�รถว�งแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ทไมยงย�กในผปวยทมโรคท�งระบบได (19.2)
3. ส�ม�รถอธบ�ยลำ�ดบขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.4 )
-Pre-prosthetic surgery2. ก�รว�งแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ทไมยงย�กใน ผปวยทมโรคท�งระบบ Patho-physiology of systemic
diseases and dental treatment correlation:
-Cardiovascular disease-Cerebrovascular disease-Endocrine and metabolism disease-Hematologic disorder-Respiratory disease-Autoimmune disease-Infectious disease-Gastro-intestinal disease-Genito-urinary Disease-Neurologic disorder-Behavioral and Psychiatric disorder-Pregnancy and Breast feeding-Organ transplantation-Prosthetic implants
7. 3. ขนตอนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�
29
4. ส�ม�รถว�งแผนก�รใหย�และส�รเคมในง�นศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.5)
5. ส�ม�รถสอส�รกบผปวยเกยวกบแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�ได (19.6)
6. ส�ม�รถใหท�งเลอกของแผนก�รรกษ�ต�มคว�มจำ�เปนและเหม�ะสม โดยส�ม�รถอธบ�ยถงขอด ขอเสยของก�รรกษ�แตละแบบ (19.7)
7. ส�ม�รถเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะทไดอย�งถกตอง และเหม�ะสมกบก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (26.1)
-Pre-operation care-Operation-Post-operation care-Complication of operation
4. ก�รว�งแผนก�รใหย�และส�รเคมในง�นศลยศ�สตรชองป�กและใบหน�
-Indication and contraindication of drugs
-Pharmacokinetic of drugs-Drug interaction-Drug administration-Status or underlying diseases of patients
5.ก�รสอส�รกบผปวยเกยวกบแผนก�รรกษ�ท�งศลยศ�สตรชองป�กและ ใบหน�
-Communication skill6. ท�งเลอกของแผนก�รรกษ�ต�มคว�มจำ�เปนและเหม�ะสม โดยส�ม�รถ อธบ�ยถงขอด ขอเสยของก�รรกษ�แตละแบบ
-Risk or complication of surgical treatment
30
8. ส�ม�รถตดสนใจไดว�มคว�มจำ�เปนในก�รใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ไดอย�งมเหตผล (26.2)
9. ส�ม�รถเลอกใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ต�มขอบงชและแผนก�รรกษ� แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม (26.3)
-Cost effective and benefit of treatment
7. ก�รเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะทไดอย�งถกตอง และ เหม�ะสมกบก�รรกษ�ท�งทนตกรรม
-Indication and contraindication of local anesthetic agents
-Types of local anesthetic agents-Pharmacology of local anesthetic agents -
-Dose, Dosage form, Drugs administration
-Side effect and complication of local anesthetic agents
-anesthetic techniques : Inferior alveolar, lingual, buccal, greater palatine, posterior superior alveolar, incisive, mental, infra-orbital nerve block, Local infiltration
8. ก�รตดสนใจไดว�มคว�มจำ�เปนในก�รใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนต กรรม ไดอย�งมเหตผล
-Indication and contraindication of drugs
31
10. ส�ม�รถบรห�รย�ต�มชนดและขน�ดย� ในก�รรกษ�ผปวยทนตกรรมไดอย�งถกตอง (26.4)
11. ส�ม�รถจดก�รตอปญห�หรอผลข�งเคยงทเกดขนจ�กก�รใชย�แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม รวมทงสงตอผปวยต�มคว�มจำ�เปน (26.5)
12. ส�ม�รถถอนฟนได (27.1)
-Pharmacokinetic of drugs-Drug interaction-Drug administration-Status or underlying diseases of patients
-Cost effective and benefit of treatment
9. ก�รเลอกใชย�เพอก�รบำ�บดรกษ�ท�งทนตกรรม ต�มขอบงชและแผนก�รรกษ� แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม
-Plaque and caries control agents-Anti-inflammation drugs-Analgesic drugs :1. Non opioid analgesics : Acetaminophen, NSATDs,COX2 inhibitors2. Opioid analgesics : Morphine, Cdeine
-Hemostasis agents-Local anesthesia-Anxiolytic drugs-Antibiotics :- 1. Beta lactam : Penicillins,
32
13. ส�ม�รถผ�ฟนกร�มซท 3 คด (27.2)
14. ส�ม�รถถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�ก (27.3)
15. ส�ม�รถรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟน (27.4)
16. ส�ม�รถจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตด
Cephalosporins- 2. Macrolides and Ketolides- 3. Tetracyclines and Glycylcyclines
- 4. Fluoroquinolones and Quinolones
- 5. Aminoglycosides- 6. Lincosamides- 7. Miscellanous-Antihistamine and anti-allergic drugs
-Drugs for medical emergency10.ก�รบรห�รย�ต�มชนดและขน�ดย� ในก�รรกษ�ผปวยทนตกรรมไดอย�ง
ถกตอง-Dose-Dosage form-Route of administration-Interval of administration
11. ก�รจดก�รตอปญห�หรอผลข�งเคยงทเกดขนจ�กก�รใชย�แกผปวยไดอย�งถกตองและเหม�ะสม
- Indication and contraindication-Side effects
33
ฟนคดได (27.5)
17. ตระหนกและจดก�รเบองตนในผปวยทมปญห�ท�งศลยกรรมชอง ป�ก และแมกซลโลเฟเชยล 17.1 ทตองไดรบก�รถอนฟนหรอผ�ตดฟนคดอย�งย�ก
17.2 ทมก�รบ�ดเจบบรเวณฟน กระดกรองรบฟน กระดกข�กรรไกร และเนอเยอออน บรเวณชองป�กและใบหน�
-Adverse reaction-Drug interaction-Drug allergy
12. ก�รถอนฟนอย�งง�ยได ( 27.1 )-Indication and contraindication of tooth extraction
-Armamentarium for tooth extraction-Extraction techniques-Post-extraction care
13. ก�รผ�ฟนกร�มคดซท3 อย�งง�ย ( 27.2 )-Etiology and classification of impacted tooth
-Indication and contraindication of surgical removal of impacted tooth
-Armamentarium for surgical removal of impacted tooth
-Surgical techniques for removal of impacted tooth
-Post- surgical removal of impacted tooth care
14. ก�รถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�กอย�งง�ย ( 27.3 )
-Indication and contraindication of 34
17.3 ทมก�รตดเชอส�เหตจ�กฟนทลกล�มเข�ชองพงผด (28.1)
18. ตระหนกและจดก�รเบองตนในก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนรนแรงทเกดขนระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได (28.2)
surgical removal of root or fracture root
-Armamentarium for surgical removal of root
-Surgical techniques for removal of root or fracture root
-Post-operative surgical removal of roots care
15. ก�รรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟนอย�งง�ย ( 27.4 )
-Antibiotic therapy-Intra oral incision and drain
16. ก�รจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหว�งหรอหลง
ก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได ( 27.5 )-Stop bleeding of soft and hard tissue
-Treatment of dry socket-Surgical technique of root removalSimple surgical removal of root
-Management of oroantral 35
19. ตระหนกและจดก�รเบองตนผปวยทมคว�มผดปกตของเยอเมอกในชองป�กและรอยโรคในกระดกข�กรรไกร (28.3)
20. ส�ม�รถระบส�เหต ใหก�รวนจฉย และบำ�บดรกษ�ผปวยทมภ�วะแทรกซอนจ�กก�รบำ�บดรกษ�ท�งศลยกรรมไดอย�งเหม�ะสม (24.1)
communication ( < 3 มลลเมตร )-Treatment of dentoalveolar infection
-Treatment of alveolar fracture-Treatment of soft tissue injuries-Treatment of nerve injuries
17. ก�รจดก�รเบองตนในผปวยทตองไดรบก�รถอนฟนหรอผ�ตดฟนคด อย�งย�ก (ฟนหรอฟนคดนอกเหนอจ�กทระบไวในขอ 27)
18. ก�รจดก�รเบองตนในผปวยทมก�รบ�ดเจบบรเวณฟน กระดกรองรบฟน
กระดกข�กรรไกร และเนอเยอออนบรเวณชองป�กและใบหน�
-Initial management e.g. First aid, Stop bleeding, Soft tissue care, Temporary immobilization:
-Tooth injury ; complicated and un complicated crown and/or root fracture
-Periodontal injury; concussion, 36
21. ส�ม�รถจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน prolonged paresthesia เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอ ของอวยวะในชองป�กได (24.2)
22. ส�ม�รถเลอกและใชย�และ/หรอส�รเคมในก�รชวยจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอของอวยวะในชองป�กได (24.3)
23. ส�ม�รถจดก�รคว�มวตกกงวลและคว�มเจบปวดของผปวยไดอย�งเหม�ะสม (25.2)
subluxation, luxation, ,extrusion and avulsion
-Alveolar bone injury-Mandible and maxilla fracture
19. ก�รจดก�รเบองตนในผปวยตดเชอทมส�เหตจ�กฟนทลกล�มเข�ชอง
พงผด-Initial management of fascial space infection e.g. Antibiotic, Analgesic, Nutrition supplement
20. ก�รจดก�รเบองตนในก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนรนแรงทเกดขนระหว�ง หรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได
Initial management or symptomatic treatment :
-ร�กฟนหกและอยใกลอวยวะสำ�คญ ไดแก โพรงอ�ก�ศแมกซลล� เสนประส�ท inferior alveolar
-ภ�วะเลอดออกจ�กเนอเยอออนและกระดกทไมส�ม�รถห�มเลอดไดดวยวธก�รเฉพ�ะท
37
24. ส�ม�รถใชย�รวมกบวธก�รอนเพอควบคมภ�วะคว�มเจบปวด และคว�มวตกกงวลของผปวยได (25.3)
-มรทะลระหว�งโพรงอ�ก�ศแมกซลล�และชองป�ก > 3 มลลเมตร และหรอภ�วะทมอ�ก�รอกเสบของโพรงอ�ก�ศแมกซลล� ภ�ยหลงก�รถอนฟน
-ก�รตดเชอทลกล�มไปยง fascial space ภ�ยหลงก�รทำ�ศลยกรรมชองป�ก
-เครองมอหกและตกค�งอยภ�ยในเนอเยอออนและกระดก
-ฟนหรอสวนของฟนไดเคลอนตวจ�กเบ�ฟนเข�ไปในบรเวณใกลเคยง เชน fascial space , maxillary sinus , inferior alveolar canal เปนตน
-มกระดกข�กรรไกรหก เชน บรเวณ tuberosity, angle of mandible เปนตน
-Air emphysema
21. ก�รจดก�รเบองตนผปวยทมคว�มผดปกตของเยอเมอกในชองป�กและ รอยโรคในกระดกข�
38
กรรไกร-Symptyomatic treatment-Oral hygiene care
22. ระบส�เหต ใหก�รวนจฉย และบำ�บดรกษ�ผปวยทมภ�วะแทรกซอนจ�กก�รบำ�บดรกษ�ท�งศลยกรรม-Bleeding : Hemostasis and coagulation
-Severe or acute pain : Trigeminal nerve and neuro-physiology of pain
-Postoperative infection : Fascial spaces and spread of odontogenic infection,
-Trauma of soft or hard tissue : Body response to trauma
-Nerve injuries : Trigeminal nerve and Facial nrve
23. ก�รจดก�รภ�วะเจบปวดเฉยบพลน เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอ
ของอวยวะในชองป�ก-Methods of bleeding control e.g. Pressure pack, Cauterization,
39
Hemostasis agents-Analgesic drugs-Intra-oral incision and drain-Use of antibiotics therapy
24. ก�รเลอกและใชย�และ/หรอส�รเคมในก�รชวยจดก�รภ�วะเจบปวด เฉยบพลน เลอดออก ก�รบ�ดเจบ และก�รตดเชอของอวยวะในชองป�ก
-Hemostasis agents e.g. Gel foam, Surgicel, Fibrin glue ect.
-Analgesic drugs e.g. : Acetaminophen, NSAID, COX2 inhibitor
-Antibiotics e.g. : Penicillin, Amoxicillin, Roxithromycin, Clindamycin, Metronidazole
25. ก�รจดก�รคว�มวตกกงวลและคว�มเจบปวดของผปวย
-Methods of pain and stress reduction :Non pharmacological methodPharmacological method
40
-Indication and contraindication of premedication, conscious sedation and general anesthesia
-Sedative agents and anesthetic agents or Drugs e.g. : Nitrous oxide, Diazepam, Midazolam, Flumazenil, Halotane, Fentanyl etc.
-Pre-operative cares-Premedication, conscious sedation and anesthetic techniques
-Recovery care26. ก�รใชย�รวมกบวธก�รอนเพอควบคมภ�วะคว�ม
เจบปวด และคว�มวตก กงวลของผปวย
-Oral premedication e.g. : Diazepam, Midazolam
-Oral sedation e.g. : Chloralhydrate, Diazepam, Midazolam-
41
Procedures 56
Supporting Competencies Must Know
Recall/Comprehension 1
1. ประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวยได (23.1)
2. ตดตอประส�นง�นกบหนวยกชพต�มเครอข�ยทสงกด (23.2)
3. ปฏบตก�รกชพเบองตนแกผปวย (23.3)
1. ก�รประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวย-Clinical signs and symptoms-Vital signs measurement
2. ก�รตดตอประส�นง�นกบหนวยกชพต�มเครอข�ยทสงกด
-Consultation and Referral system-Writing of consultation and refer forms
3. ก�รปฏบตก�รกชพเบองตนแกผปวย-Basic knowledge of emergency kit e.g. Drugs, Instruments and Equipment
-Basic life supportApplication 2
1.ประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวยได (22.1)
1. ก�รประเมนระดบคว�มรสกตวของผปวย-Clinical signs and symptoms e.g. : Syncope, Hyperventilation syndrome, Respiratory arrest, Shortness of breath, Air way obstruction, Cardiac arrest, Cardiac pain, Hypertension crisis,
42
2. ส�ม�รถใหก�รจดก�รเบองตนในผปวยทมภ�วะฉกเฉนไดอย�งถกตอง เหม�ะสม และสงตอผปวย (22.2)
Hypoglycemia, Seizure, Drug allergy- Anaphylaxis
-Vital signs measurement2. ก�รจดก�รเบองตนในผปวยทมภ�วะฉกเฉน และสง
ตอผปวย-Respiratory arrest, Shortness of breath, Cardiac arrest, Cardiac pain, Hypertension crisis, Seizure, Drug allergy- Anaphylaxis
-Consultation and Referral systemProblem solving 23
1. ส�ม�รถจดก�รภ�วะฉกเฉนไดอย�งเหม�ะสม (22.3)
2. ส�ม�รถเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะทไดอย�งถกตอง และ เหม�ะสมกบก�รใหก�รรกษ�ท�งทนตกรรม (26.1)
1. ก�รจดก�รภ�วะฉกเฉน-Syncope-Hyperventilation syndrome-Hypoglycemia- Air way obstruction
2. ก�รเลอกชนดของย�ช�เฉพ�ะทและใชย�ช�เฉพ�ะท-Pharmacology-Indication and contraindication-Dose, Dosage form, Drugs administration
-Side effect and complication-Local anesthetic techniques : Inferior alveolar, lingual, buccal,
43
3. ส�ม�รถผ�ตดฟนกร�มซท 3 คด (27.2)
4. ส�ม�รถถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�ก (27.3)
5. ส�ม�รถรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟน (27.4)
6. ส�ม�รถจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหว�งหรอหลงก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได (27.5)
greater palatine, posterior superior alveolar, incisive, mental, infra-orbital nerve block, Local infiltration
3. ก�รผ�ตดฟนกร�มคดซท3 อย�งง�ย ( 27.2 )-Surgical techniques for removal of impacted tooth
-Post- surgical removal of impacted tooth care
4. ก�รถอน/ผ�ตด ร�กฟนทหกค�ง/ฟนทเหลอแตร�กอย�งง�ย ( 27.3 )
-Surgical techniques for removal of root or fracture root
-Post-operative care5. ก�รรกษ�ก�รตดเชอทมส�เหตจ�กฟนอย�งง�ย
( 27.4 )-Antibiotic therapy-Intra oral incision and drain
6. ก�รจดก�รแกไขอ�ก�รแทรกซอนทไมซบซอนทเกดขนระหว�งหรอหลง
ก�รถอนฟน/ผ�ตดฟนคดได ( 27.5 )-Stop bleeding of soft and hard tissue
44
-Treatment of dry socket-Simple surgical removal of root-Management of oroantral communication ( < 3 มลลเมตร )
-Treatment of dentoalveolar infection
-Treatment of alveolar fracture-Treatment of soft tissue injuries-Treatment of nerve injuries
45