การศกษาคณสมบตถานและน าสมควนไมจากสะเดา ยคาลปตส

ทะลายจาก และไผสสก จากเตาเผาถาน 3 ชนด

A Study on the Properties of Charcoal and Vinegar from

Azadirachta indica, Eucalyptus camaldulensis, Nypa fruticans,

and Bambusa blumeana using Three Different Types of Kilns

จระพงษ คหากาญจน 1 (CHIRAPONG KUHAKANCHANA)

บทคดยอ

การศกษาคณสมบตถานและนาสมควนไมจากไมสะเดา ยคาลปตส ทะลายจากและไผสสก

จากเตาเผาถาน 3 ชนด คอ เตาถงนอน เตาอฐกอกรมปาไม และเตาอวาเตะ ดาเนนการทศนยวจย

พลงงานจากไม จงหวดสระบร ผลการศกษาพบวา เตาถงนอนใหคารอยละผลผลตถานของไมสะเดาสง

ทสดตามดวยยคาลปตส ไผสสก และทะลายจากตามลาดบ เตาอฐกอกรมปาไมใหคาเปอรเซนต

ผลผลตถานของไมยคาลปตสสงทสดตามดวย สะเดา ไผสสก และทะลายจากตามลาดบ และเตาอวาเตะ

ใหคารอยละผลผลตถานของไมไผสสกสงทสดตามดวย ทะลายจาก สะเดา และยคาลปตส ตามลาดบ

นาสมควนไมจากเตาถงนอน เตาอฐกอกรมปาไมและเตาอวาเตะ ผลผลตเฉลยมคา 2.18 42.25 และ

42.75 ลตรตามลาดบ คาความรอนเฉลยของถานไมสะเดา ยคาลปตส ทะลายจาก และไผสสก มคา

7,677 7,603 5,369 และ 6,407 กโลแคลลอรตอกโลกรม ตามลาดบ

คาหลก: ถานไม นาสมควนไม สะเดา ยคาลปตส ทะลายจาก ไผสสก เตาเผาถาน

1 นกวชาการปาไมชานาญการพเศษ สานกวจยและพฒนาการปาไม กรมปาไม กรงเทพฯ e-mail:wood_energy@hotmail.com

ABSTRACT

Study on properties of charcoal and vinegar from Azadirachta indica, Eucalyptus

camaldulensis, Nypa fruticans, and Bambusa blumeana using three Kilns was conducted at Wood

Energy Research Center Saraburi using three different type of kiln : horizontal drum kiln, Brick

beehive kiln and Japanese kiln (I-Wa-Te) The result shown that horizontal drum kiln has high

percentage of charcoal production in Azadirachta indica, Brick beehive kiln has high percentage

of Charcoal production in Eucalyptus camaldulensis and Japanese kiln has high percentage of

charcoal production in Bambusa blumeana. Average Wood vinegar from horizontal drum kiln, Brick

beehive kiln and Japanese kiln were 2.18, 42.25 and 42.75 liters, respectively. Average heating

value from Azadirachta indica, Eucalyptus camaldulensis, Nypa fruticans, and Bambusa blumeana

were 7,677, 7,603 , 5,369 and 6,407 kcal/kg, respectively.

Keyword: charcoal wood vinegar Azadirachta indica Eucalyptus camaldulensis Nypa fruticans

Bambusa blumeana

คานา

การศกษาคณสมบตถานและนาสมควนไมจากสะเดา ยคาลปตส ทะลายจากและไผสส ก เพอ

ศกษาขอมลพนฐานเบองตนดานการผลตถานและนาสมควนไมเพอใหประชาชนผสนใจสามารถใชเปน

แนวทางในการผลตพลงงานทดแทนและเกบนาสมควนไมทไดจากกระบวนการผลตถาน เพอนาไปใช

ประโยชนดานตางๆตอไป ทงน การเลอกชนดไมทง 4 ชนด เนองจากเปนไมทมศกยภาพดานพลงงาน ม

ประชาชนปลกเพอใชประโยชนอยางแพรหลาย และทะลายจากเปนเศษวสดทมเปนจานวนมากและไม

เหมาะจะใชทาประโยชน อยางอน จงเหนวา ควรทดลองนามาผลตเปนถานสาหรบเปนพลงงานทดแทน

ตอไป

วธการศกษา

อปกรณ

1. ไมทดลอง 4 ชนด

2. เตาถงเดยวแบบนอน

3. เตาอฐกอกรมปาไม

4. เตาอวาเตะ

5. เทอรโมมเตอร

6. ปลองดกนาสมควนไม

วธการ

1. เตาถงเดยวแบบนอน ขนาดความจ 0.2 ลกบาศกเมตร นาไมตวอยางใสในเตาจนเตม จด

ไฟหนาเตาเพอใหความรอนไปไลความชนทอยในไมตวอยางออกจนกระทงเกดกระบวนการการเกดถาน

“carbonization” ทดลองเกบนาสมควนไม บนทกขอมลผลผลตถานและนาสมควนไมทได

2. เตาอฐกอกรมปาไม ขนาดความจ 2.0 ลกบาศกเมตร นาไมตวอยางใสในเตาจนเตม จดไฟ

หนาเตาเพอใหความรอนไปไลความชนทอยในไมตวอยางออกจนกระทงเกดกระบวนการการเกดถาน

“carbonization” ทดลองเกบนาสมควนไม บนทกขอมลผลผลตถานและนาสมควนไมทได

3. เตาอวาเตะ ขนาดความจ 2.0 ลกบาศกเมตร นาไมตวอยางใสในเตาจนเตม จดไฟหนาเตา

เพอใหความรอนไปไลความชนทอยในไมตวอยางออกจนกระทงเกดกระบวนการการเกดถาน

“carbonization” ทดลองเกบนาสมควนไม บนทกขอมลผลผลตถานและนาสมควนไมทได

ภาพท 1 ไมสะเดา

ภาพท 2 ไผสสก

ภาพท 3 ไมยคาลปตส

ภาพท 4 ทะลายจาก

ภาพท 5 เตาอวาเตะ ภาพท 6 เตาถงเดยวแบบนอน

ภาพท 7 เตาอฐกอกรมปาไม ภาพท 8 การเกบนาสมควนไม

ผลการศกษาและวจารณผล

1. ผลผลตถานและปรมาณน าสมควนไมไมสะเดา ยคาลปตส ทะลายจาก และไผสสกจาก

เตาเผาถาน 3 ชนด

ตารางท 1 ผลผลตถานและปรมาณนาสมควนไมไมสะเดา ยคาลปตส ทะลายจาก และไผสสก

จากเตาถงเดยวแบบนอน

ชนด น าหนกสด

(กโลกรม)

ความช น

(รอยละ)

น าหนก

แหง

(กโลกรม)

ผลผลต

ถาน

(รอยละ)

น าหนก

ถานทได

(กโลกรม)

น าสมควนไม

(ลตร)

สะเดา 98 18.05 80.3 18.06 14.5 2.5

ยคาลปตส 90 22.0 70.2 15.70 11 2.5

ทะลายจาก 58 26.5 42.63 12.90 5.5 1.8

ไผสสก 75 16.0 63 13.50 8.5 1.95

จากตารางท 1 ปรมาณผลผลตถานไมจากสะเดามคาสงสด รอยละ 18.06 และผลผลตถาน

จากทะลายจากมคาตาสด รอยละ 12.90 เตาถงเดยวแบบนอนผลตนาสมควนไมอยในชวง 1.8-2.5

ลตร ทงนปรมาณนาสมควนไมทเกบไดอาจมปรมาณมากหรอนอยขนอยกบผเผาถานเปนสาคญ

อยางไรกตามถาพจารณาจากผลการทดลองน สรปไดวาไมสะเดาเมอนามาเผาเปนถานดวยเตาถง

เดยวแบบนอนใหคาผลผลตถานและปรมาณนาสมควนไมสงสด

ตารางท 2 ผลผลตถานไมสะเดา ยคาลปตส ทะลายจาก และไผสสก จากเตาอฐกอกรมปาไม

ชนด น าหนกสด

(กโลกรม)

ความช น

(รอยละ)

น าหนก

แหง

(กโลกรม)

ผลผลต

ถาน

(รอยละ)

น าหนก

ถานทได

(กโลกรม)

น าสมควนไม

(ลตร)

สะเดา 672 22.75 519.1 31.59 164 46

ยคาลปตส 763 18.00 625.6 35.8 224 48

ทะลายจาก 385 24.50 290.7 25.8 75 33

ไผสสก 456 23.55 369.08 28.30 113 42

จากตารางท 2 ผลผลตถานไมยคาลปตสมคาสงสด รอยละ 35.8% ผลผลตถานจากทะลาย

จากมคาตาสด รอยละ 25.8 นาสมควนไมทไดจากเตาอฐกอกรมปาไม อยในชวง 33-48 ลตร แต

ไมยคาลปตสใหปรมาณนาสมควนไมสงสด ซงแสดงวาไมยคาลปตสททาการศกษามความเหมาะสม

สาหรบผลตถานดวยเตาอฐกอกรมปาไม

ตารางท 3 ผลผลตถานไมสะเดา ยคาลปตส ทะลายจาก และไผสสก จากเตาอวาเตะ

ชนด น าหนกสด

(กโลกรม)

ความช น

(รอยละ)

น าหนก

แหง

(กโลกรม)

ผลผลต

ถาน

(รอยละ)

น าหนก

ถานทได

(กโลกรม)

น าสมควนไม

(ลตร)

สะเดา 480 20.0 384 29.43 113 46

ยคาลปตส 675 18.5 550.1 25.08 138 48

ทะลายจาก 390 16.5 325.6 30.25 98.5 39

ไผสสก 474 24.34 381.6 33.72 128.7 38

จากตารางท 3 ถาพจารณาคาผลผลตถาน ไมไผสสกและทะลายจากมความเหมาะสมทจะ

นามาผลตเปนถานเนองจากผลผลตถานสง แตถาพจารณาคาปรมาณนาสมควนไมจะพบวาสะเดาและ

ยคาลปตส ใหปรมาณนาสมควนไมสงกวาไผสสกและทะลายจาก

ภาพท 9 ผลผลตถานจากทะลายจาก ภาพท 10 ผลผลตถานจากไมไผสสก

ภาพท 11 ผลผลตถานจากไมยคาลปตส ภาพท 12 ผลผลถานจากไมสะเดา

2. คาความรอนทไดของถานไมท ง 4 ชนด

ตารางท 4 คาความรอนของถานไมทง 4 ชนด

ชนด คาความรอน (kcal/kg)

1 2 เฉลย

สะเดา 7,735 7,618 7,677

ยคาลปตส 7,501 7,705 7,603

ทะลายจาก 5,320 5,418 5,369

ไผสสก 6,411 6,403 6,407

จากตารางท 4 พบวา คาความรอนของถานไมสะเดา และถานไมยคาลปตส มคาในเกณฑสง

คอ 7,677 กโลแคลลอร/กโลกรม และ 7,603 กโลแคลลอร/กโลกรม สวนถานไผสสกและทะลายจากม

คา 6,407 กโลแคลอร/กโลกรม และ 5,396 กโลแคลลอร/กโลกรม ตามลาดบ อยางไรกตามถานไมไผ

สสก มคณสมบตตดไฟดมาก ใหความรอนสงในระยะเวลาสน มอดไฟเรวเหมาะสมสาหรบ

อตสาหกรรมผลตมด ซงตองใชความรอนสงในระยะเวลาสน การเลอกชนดถานควนเลอกใหเหมาะกบ

สภาพและวตถประสงคของการใชงาน

สรปและขอเสนอแนะ

การศกษาคณสมบตถานและนาสมควนไมจากสะเดา ยคาลปตส ทะลายจาก และไผสสก

จากเตาเผาถาน 3 ชนด สรปผลไดดงน

1. สะเดา ยคาลปตส ทะลายจาก และไผสสก สามารถนามาผลตเปนถาน และเกบนาสมควน

ไมได ซง ถานไมทไดมคณสมบตอยในเกณฑด เหมาะสมสาหรบใชเปนพลงงานในครวเรอน

2. นาสมควนไมทเกบไดจากเตาอฐกอและเตาอวาเตะมปรมาณมาก และปลองสาหรบเก บ

นาสมควนไมตลอดจนตวเตาเผาถานทาขนจากอฐ ดนทราย ซงมความปลอดภยไมมสารโลหะทจะ

ปะปนมากบการเกบนาสมควนไม ซงแตกตางจากเตาถงเดยวแบบนอน ซงตวเตาทาจากโลหะ

กระบวนการเกดถาน และนาสมควนไมจะทาใหเตาเผาถานซงเปนโลหะผกรอนและมสารประกอบโลหะ

ปะปนมากบนาสมควนไม ซงอาจเปนอนตรายหากนานาสมควนไมไปใชในวตถประสงคดานการบรโภค

3. เตาถงนอนซงเปนโลหะอาจพฒนารปแบบวสดทาเตามาเปนดนเหนยวโดยการใชถงนามน

200 ลตร เปนแบบ และใชดนเหนยวปนขนรปจะไดเตาถงแบบนอน สรางจากดนเหนยว มความ

ปลอดภยสงเหมาะสาหรบการผลตถานและนาสมควนไมในทกวตถประสงคการใชงาน

4. เตาอฐกอและเตาอวาเตะ เปนเตาเผาถานทมประสทธภาพ ผลตถานทมคณภาพด แตการ

สรางเตาเผาถานจาเปนตองใชชางปนเตาทมประสบการณในการสราง ศนยวจยพลงงานจากไม จงหวด

สระบร อยระหวางการพฒนาวธการปนเตาเผาถานแบบเตาอฐกอกรมปาไมและเตาอวาเตะโดยใช

ระบบสาเรจรป (knock down) โดยการใชแบบพมพตวเตาเผาถานและนาไปประกอบในพนท ซงจะทาให

ระยะเวลาในการปนเตาสนลงและสะดวกในการใชงานยงขน

เอกสารอางอง

กรมปาไม. 2539. สะเดา (Azadirachta indica A.Juss. var Siamensis Valeton). กรมปาไม

กรงเทพฯ. 30 หนา.

กรมปาไม. 2548. ยคาลปตส ผลตอบแทนทคมคา คมเวลาทลงทน. กรมปาไม กรงเทพฯ