การศกษาผลการใชชดกจกรรมสรางสรรคในการสงเสรมการทางานประสานสมพนธ ระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย

ชนประถมศกษาปท 2

ปรญญานพนธ ของ

นชาภา ชยวงษ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาพเศษ

2547

นชาภา ชยวงษ. (2547),การศกษาผลการใชชดกจกรรมสรางสรรคในการสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยชนประถมศกษาปท 2. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาพเศษ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. คณะกรรมการควบคม : ศาสตราจารย ดร. ผดง อารยะวญ, ผชวยศาสตราจารย จราภรณ บญสง

การวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวาง

ตากบมอของเดกนกเรยนอาย 10 ป ซงมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย กาลงศกษาในชนประถมศกษาปท 2 ในชนเรยนพเศษ โรงเรยนบางบว ซงไดมาโดยวธเจาะจง โดยชดกจกรรมสรางสรรคเพอเปรยบเทยบความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ

แบบแผนในการทดลองงานวจยครงนเปนแบบ ( One Group Time Series Design) โดยไดใชแบบทดสอบการทางานประสานตากบมอกอนและหลงการสอน

เครองมอทใชในการวจยไดแก แผนการสอนชดกจกรรมสรางสรรค โดยใชการทดลองทงสน 80 แผนการสอน สปดาหละ 4 ครง ครงละ 30 นาท โดยเกบรวบรวมเปนคะแนนดบลงในแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ และใชแบบทดสอบการทางานประสานตากบมอทาการทดลองกอนและหลงการสอน แลวทาการวเคราะหขอมลดงกลาว นามาแสดงผลพฒนาการในรปแบบของกราฟ ผลการวจยพบวา

1. ชดกจกรรมสรางสรรค สามารถนามาใชในการพฒนาการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอใหแกเดกนกเรยนอาย 10 ป ซงมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย 2. นกเรยนทไดรบการสอนโดยชดกจกรรมสรางสรรคมความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอกอนและหลงการทดลองแตกตางกน โดยหลงการทดลองเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยมความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอสงกวากอนการทดลอง

Nichapa Chaiwong. (2004). A Study on Using Creative Activities in Improving Eye-Hand Co-ordination of a Child with Mildly Motor Impairment in Prathom Suksa II. , Master thesis , M.Ed (Special Education). Bangkok : Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor Committee : Prof. Dr. Padoong Arayawinyoo, Assoc. Prof. Jiraporn Boonsong.

The purpose of this research was to study the abilities on using the Creative Activities in improving eye–hand co–ordination of a 10-year old student with mild motor impairment in the 2nd semester in special classroom , Prathom Suksa II of Bang – Bua School.

The experimental plan considered the One Group Time Series Design by using the eye–hand co–ordination pre-test and post- test training pattern. The experimental planning was design for 80 sessions. Each session took 30 minutes a day, 4 days a week. In order to evaluate the student‘s eye–hand co–ordination improvement, the scores were recorded on each test in the eye–hand co–ordination Evaluation Form. Those collected data were analyzed and shown in the graphs.

The findings of the study were as follows:

1. The Creative Activities was effective in improving eye–hand co–ordination of the 10-year old student with mild motor impairment.

2. The eye–hand co–ordination abilities of the student were significantly higher

than before the experiment.

ประกาศคณปการ ปรญญานพนธฉบบนสาเรจไดดวยความกรณา ความเอาใจใส และใหคาปรกษาเสนอแนะแกไขจาก ศาสตราจารย ดร. ผดง อารยะวญ และ ผชวยศาสตราจารย จราภรณ บญสง ซงเปนคณะกรรมการควบคมปรญญานพนธฉบบนจนสาเรจลลวงไปดวยด ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน

ขอกราบขอบพระคณอาจารย อนงค ตนตวชย ผอานวยการโรงเรยนสาธตสถาบนราชภฏพบลสงคราม และอาจารย คนมพร ภกดอาสา ในฐานะผเชยวชาญ ทกรณาอนเคราะหตลอดจนใหคาแนะนาในการตรวจสอบ และปรบปรงเครองมอทใชในการวจยเปนอยางด ผวจยขอกราบขอบพระคณทานอาจารยศรวมล ใจงาม อาจารยทปรกษาผใหกาลงใจตอผวจยมาโดยตลอด

ขอขอบคณ Miss Arliece Mitchell Inclusion Teacher, Special Education, ทใหคาแนะนาแกผวจยในชวงเวลาทเปนครอาสา (Volunteer) ฝกสอนเดกพเศษ ณ Brewbaker Primary School, Montgomery, Alabama, U.S.A. อกทงไดเออเฟอแบบฝกการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ และกระบวนการจดทาโปรแกรมการศกษาเฉพาะบคคล (Individualized Education Program: IEP)

ขอขอบคณพ ๆ นอง ๆ และเพอน ๆ นสตปรญญาโทวชาเอกการศกษาพเศษทกทานทไดใหคาแนะนาและเปนกาลงใจในการทาปรญญานพนธฉบบน

ขอขอบคณนาวาอากาศโท ศภโชต ชยวงษ ผเปนสามทใหความเออเฟอสนบสนนในการศกษาและเปนกาลงใจในการทาปรญญานพนธฉบบนดวยดตลอดมา

คณคาและประโยชนของปรญญานพนธฉบบน เพอเทอดพระคณของบดา มารดา และคณะครอาจารยทกทานทประสทธประสาทวชาความร ทาใหผวจยมทกษะพรอมทจะถายทอดเพอพฒนางานการศกษาพเศษ ใหเดกพเศษในสงคมไทยไดมโอกาสพฒนาศกยภาพของตน และสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข

นชาภา ชยวงษ

สารบญ บทท หนา 1 บทนา………………………………………………………………………………1 ภมหลง…………………………………………………………………………1 ความมงหมายในการศกษาคนควา……………………………………………4 ความสาคญของการศกษาคนควา…………………………………………….4 ขอบเขตของการศกษาคนควา………………………………………………...4 การกาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง……………………….4 ตวแปรทกาหนด……..…………………………………………………..5 นยามศพทเฉพาะ……..…………………………………………………5 กรอบแนวคดในการศกษาคนควา…………………………………………….6 สมมตฐานของการศกษาคนควา………………………………………………6 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ…………………………………………………...7 เอกสารทเกยวกบเดกทมการบกพรองทางดานการเคลอนไหว………………9 ความหมายของเดกทมการบกพรองทางดานการเคลอนไหว…………..9 ประเภทของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว……………..9 สาเหตททาใหเดกเกดความบกพรองทางดานการเคลอนไหว…………10 ความหมายและหนาทของกจกรรมบาบด……………………….……...12 ประเภทของการฟนฟสมรรถภาพของคนพการ………………………..14 เอกสารทเกยวของกบการประสานสมพนธระหวางตากบมอ……………….16 ความหมายของการประสานสมพนธระหวางตากบมอ…………………16 ทฤษฎทเกยวกบความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก……………..17 ความหมายของความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก………………18 ความสาคญของความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก………………19 การจดกจกรรมเพอการพฒนาการประสานสมพนธระหวางตากบมอ….21 การสรางความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก………………………24 เอกสารทเกยวของกบกจกรรมสรางสรรค…………………………………….25 ความหมายของกจกรรมสรางสรรค………………………………………25 จดมงหมายของกจกรรมสรางสรรค………………………………………26

สารบญ(ตอ)

บทท หนา ทฤษฎทเกยวของกบการสอนศลปะศกษา……………………….……27 คณคาของกจกรรมสรางสรรค……………………………………………28 ประโยชนในการจดกจกรรมสรางสรรค…………………………………..29 ประเภทของกจกรรมสรางสรรค…………………………………………..30 แนวทางในการจดกจกรรมสรางสรรค…………………………………….31 แนวคดเกยวกบการจดกจกรรมสรางสรรค……………………………….32 เอกสารทเกยวกบจตวทยาการเรยนการสอน………………………………….35 ความหมายของแรงจงใจ………………………………………………….35 ทฤษฎแรงจงใจของ Atkinson…………………………………………….35 การใชประโยชนจากแรงจงใจ……………………………………………..36 ประเภทของแรงจงใจ……………………………………….……………..37 ลกษณะของแรงจงใจ………………………………………………………37 เอกสารทเกยวของกบแบบแผนการวจย………………………………………..39 One Group Time Series Design..……………………………………………39 ความหมายของ One Group Time Series Design …………………….39 รปแบบของ One Group Time Series Design………………………….39 การดาเนนการทดลอง One Group Time Series Design………………39 การวเคราะหขอมลทไดจาก One Group Time Series Design…………40 การนาเสนอขอมลจาก One Group Time Series Design……………….40 ขอจากดของ One Group Time Series Design …………………………40 ลกษณะของ One Group Time Series Design ……………….…………40 งานวจยทเกยวของ……………………………….………………………………40 งานวจยในตางประเทศ……………………………………………………..41 งานวจยในประเทศ………………………………………………………….42 บทท 3 วธการดาเนนการศกษาคนควา………………………………………………….46 การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง…………………………………….46 การสรางเครองมอทใชในการศกษาคนควาดาเนนการ……………………47

สารบญ(ตอ)

บทท หนา แบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธ ระหวางตากบมอ…………………………………………………………51

วธการดาเนนการทดลอง…………..……………………………………53 แผนการสอนศลปะโดยใชชดกจกรรมสรางสรรค………………………54 การวเคราะหขอมล………………………………………………………55 บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล…………………………………………………………57 ผลการวเคราะหขอมล……………………………………………………57 บทท

5 สรป อภปราย ขอเสนอแนะ……………………………………………………68 สงเขปความมงหมาย สมมตฐาน และวธการศกษาคนควา……………..68 สรปผลการศกษาคนควา…………………………………………………70

อภปรายผล………………………………………………………………..70 ขอสงเกตในการศกษาคนควา…………………………………………….73 ขอเสนอแนะในการศกษาคนควา………………………………………….74 บรรณานกรม…………………………………………………………………………………76 ภาคผนวก……………………………………………………………………………………81 ประวตผวจย………………………………………………………………………………..128

บญชตาราง

ตาราง หนา 1.ตารางบนทกคะแนนในการทาแบบทดสอบการประสานสายตากบมอ…………..…..58 2.กราฟแสดงความสามารถในการทางานประสานตากบมอ……………………………58 3.ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ในดานทกษะกลไกกลามเนอมดเลกการใชสายตา……………………………….59 4.ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ

ในดานทกษะกลไกกลามเนอมดเลกของมอ………………………………………60 5.ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ในดานทกษะกลไกกลามเนอมดเลกของตากบมอ…………………………..……62 6.กราฟแสดงพฒนาการในการทางานของกลามเนอมดเลก……………………………..63 7.ตารางเปรยบเทยบพฤตกรรมของชดกจกรรมงานกระดาษ…………………………..64 8.ตารางเปรยบเทยบพฤตกรรมของชดกจกรรมลากโยงเสน……………………………65 9.ตารางเปรยบเทยบพฤตกรรมของชดกจกรรมสนกกบส………………………….……66 10.ตารางเปรยบเทยบพฤตกรรมของชดกจกรรมรอยลกปด………………………………67

บทท 1 บทนา

ภมหลง การจดการศกษาสาหรบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวนบวาเปนพนฐานทสาคญยงตอการสงเสรมพฒนาการเพอเตรยมความพรอมรวมกนกบการฝกกจกรรมบาบดนอกจากเดกทมความบกพรองทางการเคลอนไหวมกมปญหาทางดานพฒนาการทลาชาแลวยงสงผลในเรองการใชกลามเนอตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงปญหาดานการเรยน เนองจากเดกเหลานจะมปญหาการเคลอนไหวของกลามเนอมอใหสมพนธกบตาพรอม ๆ กบการรบคาสงของสมองดวย การเขยนคานอกจากจะตองใชพนฐานในการอานแลว เดกยงตองเพมการประสานสมพนธกนระหวางสายตา และการเคลอนไหวของกลามเนอมอ เมอเดกจะลงมอเขยนตองมการควบคมกลามเนอ เพอลากเปนตวอกษรใหไดตามตองการขณะเดยวกนกตองใชสายตาพจารณาดวยวาอกษรทลากนนถกตองหรอไม (พนสข บญยสวสด. 2532 : 64) สาเหตของความไมพรอมทาใหเดกเขยนไดไมดขนเพราะเดกยงไมสามารถสรางสมพนธระหวางตากบมอ เดกทมอยงไมแขงแรงเขาจงเขยนหนงสอไมถนดตองมการฝกหด ดงนนจงควรพฒนาการประสานสมพนธระหวางตากบมอใหพรอมกอนทเดกจะเขยนตวหนงสอ โดยจดกจกรรมใหเดกจะตองเปนกจกรรมทมความสขสนกสนาน ใหเดกไดฝกกลามเนอทงสองสวนดวยการเลน (ประมวญ คดคนสน. 2530 : 91) นอกจากนคอปแมน ชาลมาและคอปแมน พบวา การฝกฝนดวยการใชมอจะนาไปสความสามารถในการเขยนไดดยงขน โดยเดกจะพฒนาความสามารถนไดจากกจกรรมสรางสรรค เชน การวาดภาพ ระบายส การฉก การตด รอยลกปด ปน เยบ ตด สาน ปะกระดาษ กจกรรมเหลานสามารถสงเสรมทกษะการเขยนไดอยางด (Kanffman ; Zalma and Kanffman. 1978 : 885 – 888) ดงนนกจกรรมการฝกเพอพฒนาการประสานสมพนธระหวางตากบมอ จงมความสาคญในการเตรยมความพรอมในดานการเขยนเปนอยางมาก การจดการศกษา สาหรบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว เพอพฒนาในเรองของการเตรยมความพรอมทกดาน จะตองสงเสรมใหเดกไดใชกลามเนอมดเลก และกลามเนอมดใหญอยางเหมาะสมตามวยของเดกเพราะเปนสงสาคญในการเตรยมความพรอมในดานการเขยน และสมผสในการใชทา กจกรรมตาง ๆ อยางคลองแคลว กจกรรมทจะชวยพฒนาความสามารถในการใชกลามเนอ มดเลกทสาคญ ไดแก การฝกสมผสการเคลอนไหวของนวมอ และการฝกการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ

กจกรรมศลปะมความสมพนธกบความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกอยางยงเพราะระหวางทเดกกระทากจกรรม เดกไดพฒนาทางรางกาย โดยการปฏบตดวยมอใหสมพนธกบการมองเหน ซงในการพฒนากลามเนอมดเลกทสาคญคอ การพฒนานวมอ ถอเปนจดเรมตนสาหรบความสามารถของเดก ยงเดกไดมโอกาสใชมอไดคลองแคลวเพยงใด ยอมชวยสงเสรมพฒนาการดานสตปญญา นอกจากน คอฟแมน ซาลมาและคอฟแมนพบวาการเพมความสามารถในการใชมอดวยการฝกกจกรรมศลปะ เชน วาดภาพ ระบายส การฉก การปะ การปนจะนาไปสความสามารถในการเขยนไดดยงขนทงนเพราะการเขยนทดจะตองมการประสานกนอยางดระหวางสายตากบมอการควบคมกลามเนอ และสงสาคญอยางหนงในการใชกลามเนอมดเลกใหสามารถเคลอนไหวอยางวองไวจะมความสมพนธอยางมากกบการพดจาชดถอยชดคาและความคดอนฉบไวของเดกอกดวย (สจตรา สขเกษม. 2538 บทนา, 3) กจกรรมศลปสรางสรรค หมายถง กจกรรมเกยวกบงานศลปศกษาตาง ๆ ไดแก การตดกระดาษ การลากโยงเสน การวาดภาพระบายส การรอยลกปดและวสดตาง ๆ ทมงพฒนากระบวนการคดสรางสรรค การรบรเกยวกบความงามและสงเสรมกระตนใหเดกแตละคนไดแสดงออกตามความรสกและความสามารถของตนเอง (สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. 2536 : 13) จนทวรรณ เทวรกษ (2526 : 14 – 26) กลาววา กจกรรมสรางสรรค หมายถง กจกรรมทสงเสรมความคดสรางสรรค เปนกจกรรมทคนพบสงใหมหรอทาของเกาใหดขน หรออกความหมายหนงเปนการคดกวางขวางแบบอเนกนยทชวยใหสามารถประดษฐสงแปลกใหมไดรวมถงความสามารถในการแกปญหาไดสาเรจ และไดกลาวอกวา กจกรรมทเดกวย 3 – 5 ขวบ สามารถแสดงความคดสรางสรรคไดนนปรากฏอยในศลปะดานตาง ๆ เชน ภาษา ดนตร งานฝมอ รวมทงการเลนอสระทงในชนเยนและนอกชนเรยน ซงสอดคลองกบสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2528 : 15) ใหความหมายวา กจกรรมสรางสรรคหมายถง กจกรรมศลปะทชวยใหเดกไดแสดงออกถงความรสกทเปนนามธรรมสามารถฝกใหเดกรจกสงเกต หาเหตผล รจกสรางสรรคลกษณะนสยทด และมความพรอมในการเรยน สวน เยาวพา เดชะคปต (2528 : 97) กลาววา กจกรรมสรางสรรคเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหไดมอสระในการทอลองคนควา และสามารถสอสารสงทเขาไดทดลองกบผอนและยงมโอกาสไดพฒนากลามเนอเลก กลามเนอใหญ ตลอดทงสรางความสมพนธในการเตรยมความพรอมดานการอาน เขยน นอกจากนยงมโอกาสพฒนาดานสงคม เชน แลกเปลยนวสด อปกรณหมนเวยน หมนเวยนกนรบผดชอบ ในการใชและเกบอปกรณตาง ๆ ราศ ทองสวสด และละออ ชตกร (2529 : 105) ไดกลาวเพมเตมวา กจกรรมสรางสรรค หมายถง กจกรรมทางการวาดภาพดวย สเทยน การปนดนนามน การเลนส ฉกปะกระดาษ เศษวสด ฯลฯ ทสามารถพฒนาทกษะการใชมอ กลามเนอ และความคดสรางสรรค

เลศ อานนทนะ (2535 : 56 – 57) กลาววา ในการจดกจกรรมศลปะทด จะตองมความยดหยนและเปลยนแปลงได เปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกอยางเสร ไมยดตดกบผลงานสาเรจรป มโอกาสสารวจ ทดลอง คนควา ดวยวสดนานาชนดอยางอสระ ปราศจากการออก คาสง ดงนน แนวการจดกจกรรมควรมลกษณะดงตอไปน 1. จดเตรยมสภาพแวดลอมและสรางบรรยากาศใหนาสนใจสนกสนาน 2. กาหนดกจกรรมใหมการแสดงออกอยางเสรในลกษณะทเลอกไดตามความสนใจหรอยดหยนไดและงาย 3. จดแบงพนทใหเดกไดแสดงออกอยางอสระ มบรรยากาศทยวยและทาทาย 4. ครผสอนควรใชคาพดทยวย และทาทายแทนการออกคาสงใหเดกทาตาม 5. สงเสรมใหเดกเรยนร โดยการสารวจ ทดลอง และคนควาดวยตนเอง 6. ในบางกจกรรมทจาเปนตองแสดงการสาธตใหเดก ๆ ดเปนแนวทางควรเสนอแนะใหพอเกดความเขาใจ และเปดโอกาสใหเดกลงมอปฏบตตามความคดของตน 7. กอนลงมอปฏบตงานศลปะ ควรแนะนาใหเดกสวมเสอกนเปอน ซงอาจเปนเสอผา เกา ๆ ของพอแม และซกใหสะอาดภายหลงทใชแลว การจดกจกรรมศลปะสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย มลกษณะทเนนกระบวนการทางาน โดยเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกดวยตนเองอยางเสร ในกจกรรมทมความเหมาะสมกบวยและความสนใจ มความทาทาย ยดหยนได มบรรยากาศทยวย สนกสนานมความพรอมในดานอปกรณ สภาพแวดลอม และมกจกรรมศลปะทหลากหลาย เปนตน สาหรบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยทไดรบกจกรรมการฝกทเหมาะสมจะชวยใหเดกสามารถเรยนรและพฒนาศกยภาพของตวเดกเพมขน และยงเดกมความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกไดมากกยงเปนสงสาคญตอการเรยนรในขนตอๆไปของเดกทจะสามารถทากจกรรมตาง ๆ ไดอยางคลองแคลว ซงจะเปนพนฐานทจะนาไปสการเขยนและสามารถพฒนาไปสการเรยนรดานตาง ๆไดเปนอยางด พอสรปไดวา กจกรรมสรางสรรค ซงไดแก การวาดภาพ การปน การฉกปะ การตดกระดาษ การรอยลกปด การสาน และการประดษฐเศษวสด ฯลฯ มงกระตนใหเดกคดจนตนาการ ตลอดจนการฝกใหเดกรจกสงเกต หาเหตผล ซงเปนกจกรรมทสงเสรมพฒนาการเดกทงทางดานรางกาย อารมณ-จตใจ สงคม และสตปญญา เพอเตรยมความพรอมสาหรบการเรยนตอไปดงนนผวจยจงสนใจทจะใชกจกรรมสรางสรรคเพอพฒนาการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอเพอใหเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวมความสามารถและรจกทากจกรรมอนนาไปสการเรยนรสงตาง ๆ ตอไป

ความมงหมายของการวจย 1. เพอศกษาผลของการใชชดกจกรรมสรางสรรคในการสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยชนประถมศกษาปท 2 2. เพอเปรยบเทยบความสามารถในการสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยกอน และหลงการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรค ความสาคญของการวจย ผลจากการศกษาครงนเปนประโยชนดงน การศกษาคนควาครงนทาใหไดชดกจกรรมเพอสงเสรมพฒนาการประสานสมพนธระหวางตากบมอ ทมคณภาพเพอชวยใหเดกมความสขกบการใชกจกรรมตาง ๆ เพอเพมศกยภาพของตนเองชวยเปนแนวทางของผปกครอง คร และผทมความเกยวของใหมความรมความเขาใจเกยวกบการปฏบตและการใชชดกจกรรมเพอสงเสรมพฒนาการประสานสมพนธระหวางตากบมอสาหรบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวไดสอดคลองกบความตองการของเดก ขอบเขตของการวจย การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาครงนคอ เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว เลกนอย อาย 10 ป ไดรบการวนจฉยจากนกกจกรรมบาบดวามภาวะบกพรองในการใชการใชกลามเนอมดเลก (ในทนหมายถงมอ) รวมกบการทางานประสานสมพนธกบตา กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงนคอ เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย อาย 10 ป ไดรบการวนจฉยจากนกกจกรรมบาบดวามภาวะบกพรองในการใชกลามเนอมดเลก (ในทนหมายถงมอ) รวมกบการทางานประสานสมพนธกบตาจานวน 1 คน เลอกโดยวธเจาะจง ตวอยางทศกษามภมลาเนาอยทเขตสายไหม กรงเทพมหานคร เรยนอยระดบชนประถมศกษาปท 2 โดยเรยนในชนพเศษ ในโรงเรยนบางบว สามารถอานหนงสอได เขยนได สอสารไดด เคยไดรบการฝกจากนกกจกรรมบาบดเมออาย 2 ป จนถงอาย 4 ปครง ตวแปรททาการศกษา ตวแปรตนคอ ชดกจกรรมสรางสรรคเพอสงเสรมในการสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ

ตวแปรตามคอ ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ

ระยะเวลาในการทดลอง ทาการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2546 ใชเวลาทดลอง 1 ภาคเรยน (เฉลยประมาณ 5 เดอน) สปดาหละ 4 ครง ๆ ละ 30 นาท รวม 80 ครง นยามศพทเฉพาะ 1. การทางานประสานสมพนธระหวางตาและมอ (Eye - Hand Co-ordination) หมายถง ความสามารถในการควบคมการเคลอนไหวของแขนและมอ ไปยงจดมงหมายไดอยางถกตองโดยอาศยการมองเหนเปนตวนาพาไป และยงมการควบคมศรษะไดด ซงวดไดจากแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ 2. เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย หมายถงเดกทไดรบการวนจฉยวาอยในกลมสมองพการ (Cerebral Palsy) ทมอาการของ Spasticity ทมปญหาอยในระดบนอยจะมทาทางเดนงมงามและควบคมกลามเนอมดเลกไดไมด ทมอาการของ Hydrocephalus ทเปนอาการของไขสนอดตนทาใหนาในกะโหลกศรษะไมสามารถไหวเวยนไดตามปกต ซงทาใหเนอสมองถกเบยดบงสงผลใหนาในกะโหลกศรษะไปกดทบระบบประสาทสงการสวนการเคลอนไหว แตไดรบการดแลรกษาทางการแพทย โดยการผาตดแกไขภาวะทอนาไขสนหลงอดตนและผาตดยดเอนรอยหวายเพอแกไขการเดนไดในระดบหนง ทาใหการเคลอนไหวและการทรงตวมความผดปกตเพยงเลกนอย ในรายของกลมตวอยางททาการศกษานเปนเดกหญงอาย 10 ป เรยนอยชนประถมศกษาปท 2 (ชนพเศษเตมเวลา) โรงเรยนบางบว 3. กจกรรมสรางสรรคหมายถง กจกรรมศลปะสรางสรรคทฝกความสมพนธของความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก ไดแก การตดกระดาษ การลากโยงเสน การวาดภาพระบายส การรอยลกปดและวสดตาง ๆ ซงนามาเขยนเปนแผนการสอนจานวนสชดกจกรรม รวม 80 แผนการสอน การใชกจกรรมสรางสรรคในการฝกนอกจากใหเดกมทกษะของการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอแลวยงชวยใหเดกมความพรอมทางดานอารมณ สงคม และสตปญญาไปพรอม ๆ กน

กรอบแนวคดในการวจย ในการศกษาวจยครงนมกรอบแนวคดดงน สมมตฐานในการวจย เมอไดรบการสอนโดยชดกจกรรมสรางสรรค เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยมความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอสงขน

กจกรรมสรางสรรค

ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ

การสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรค

ทฤษฎแรงจงใจ

บทท 2 เอกสารเกยวกบงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาวจยครงนผวจยไดคนควาเอกสารงานวจยทเกยวของเพอเปนพนฐานสาหรบการดาเนนการวจย โดยแยกตามหวขอดงตอไปน 1. เอกสารเกยวกบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว 1.1 ความหมายของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว 1.2 ประเภทของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว 1.3 สาเหตททาใหเดกเกดความบกพรองทางดานการเคลอนไหว 1.4 ความหมายและหนาทของกจกรรมบาบด 1.5 การบาบดและการฟนฟ 2. เอกสารทเกยวของกบการประสานสมพนธระหวางตากบมอ 2.1 ความหมายของการประสานสมพนธระหวางตากบมอ 2.2 ทฤษฎทเกยวของกบการพฒนาการประสานสมพนธระหวางตากบมอ 2.3 การจดกจกรรมเพอพฒนาการประสานสมพนธระหวางตากบมอ 3. เอกสารทเกยวกบกจกรรมสรางสรรค 3.1 ความหมายของกจกรรมสรางสรรค 3.2 จดมงหมายของกจกรรมสรางสรรค 3.3 คณคาของกจกรรมสรางสรรค 3.4 ประโยชนในการจดกจกรรมสรางสรรค 3.5 ประเภทของกจกรรมศลปะสรางสรรค 3.6 แนวทางในการจดกจกรรมสรางสรรค 3.7 แนวคดเกยวกบกจกรรมสรางสรรค 3.8 งานวจยทเกยวกบกจกรรมสรางสรรค 4. เอกสารทเกยวกบจตวทยาการเรยนการสอน 4.1 ความหมายของแรงจงใจ 4.2 ทฤษฎแรงจงใจของ Atkinson 4.3 การใชประโยชนจากแรงจงใจ 4.4 ประเภทของแรงจงใจ 4.5 ลกษณะของแรงจงใจ 5. เอกสารทเกยวของกบแบบแผนการวจย One Group Time Series Design 5.1 ความหมายของการวจยแบบ One Group Time Series Design

5.2.รปแบบของ One Group Time Series Design 5.3 การดาเนนการทดลองแบบ One Group Time Series Design 5.4 การวเคราะหขอมลทไดจาก One Group Time Series Design 5.5 การนาเสนอขอมลจาก One Group Time Series Design 5.6 ขอจากดของ One Group Time Series Design 5.7 ลกษณะของ One Group Time Series Design 1. เอกสารทเกยวกบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว 1.1 ความหมายของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว ผดง อารยะวญ (2542 : 88) ไดกลาวถงเดกทมความบกพรองทางรางกายเอาไววาเดกทมความบกพรองทางรางกาย หมายถง เดกทลาตว แขน หรอขาผดปกตทาใหเดกไมอาจเรยนในสภาพแวดลอมกบเดกปกตไดจงมความจาเปนตองจดสภาพแวดลอมใหมใหสอดคลองกบความสามารถและความตองการของเดกประเภทนซงอาจรวมไปถงเดกเจบปวยเรอรง ทตองเขารบการรกษาพยาบาลในโรงพยาบาลเปนเวลานานตดตอกน ศรยา นยมธรรม (2542 : 272) ไดใหนยามเดกรางกายพการและมปญหาดานการเคลอนไหวไววา เดกรางกายพการและมปญหาดานการเคลอนไหวมหลายกลมและยงมความรนแรงของผลทเกดขนเนองจากความพการในหลายระดบ สวนมากผลของความบกพรองมกจะเกดกอน ระหวางและหลงคลอดไมนานนกแตการมรางกายพการและมปญหาเกยวกบการเคลอนไหวนน สามารถเกดขนเวลาใดกไดในชวต การวดและประเมนผลเดกรางกายพการ จะเกยวของกบการวดและประเมนทงดานความจาเปนทางการศกษาและความจาเปนอนๆ ทเกยวของรวมถงองคประกอบอน ๆ เชน ผลจากการใชยา ความเจบปวด การใชกายอปกรณ สภาพการเคลอนทและความตองการทจาเปนของเรองอารมณ 1.2 ประเภทของเดกทมความบกพรองทางรางกายเนองมาจากสมองพการ (ซ.พ.) ไดมผแบงประเภทไวดงน มลนธอนเคราะหคนพการ ไดแบงประเภทของความพการไวดงน 1. แบบแขงแกรง (Spasticity) จะมแขน ขาแกรงเคลอนไหวชา และยาก สวนทแขงแกรงจะปรากฎตามสวนตาง ๆ ของรางกายคอ 1.1 แบบครงซก (Spasticity Hemiplegia) จะมแขน และขาซกหนงแขงแกรงโดยแขนจะมลกษณะงอ และหมนบดเขาไปขางใน มอกาแนน สวนขาจะงอหมนเขาขางใน และยนดวยปลายเทาเฉพาะขางทมอาการเกรง 1.2 แบบครงทอน (Spasticity Diplegia) จะมอาการเกรงของขามากกวา แขน ซงแขนจะทางานไดแตไมปกต สวนลกษณะของขาจะหมนเขาดานใน และหนบ กางขา

ลาบาก เดกกลมนจะยนจะเดนในลกษณะเขยงปลายเทาเปนสวนใหญ 1.3 แบบทงตว (Spasticity Quadriplegia) จะมอาการเกรงทงตว การขยบ ศรษะจะทาไดยากลาบาก แขนจะมลกษณะงอ และหมนบดเขาขางใน มอกา ขาจะอยในลกษณะหนบ และหมนเขาขางใน สวนปลายเทาจะอยในลกษณะเขยงปลายเทา 2.แบบเคลอนไหวไมได (Athetoid) จะมอาการกลามเนอแขน ขาเปลยนแปลงอาการเกรงในลกษณะแขง และออนสลบกนรวมกบมการบดหมนของแขน ขา โดยไมตงใจทใบหนาอาจจะเหนวามอาการคลายกลามเนอหนากระตก มกพดไมคอยชด ทาใหมปญหาในการสอสารกบคนทวไป 3.แบบควบคมการทรงตวไมด (Ataxia) จะมอาการเคลอนไหวแบบสนทสงเกตเหนชดคอ ขณะทกาลงใชมอหยบจบสงของ ขณะยนจะยนในลกษณะกางขาออกมากเนองจากมปญหาในการทรงตว และการปรบสมดลของรางกาย (มลนธอนเคราะหคนพการ. 2540 : 2 – 3) 1.3 สาเหตททาใหเกดสมองพการ ดงน

ระยะเวลา ลกษณะอาการ การปองกน 1. ชวงทอยในครรภ

- มารดาอาจมการตดเชอ เชน โรคหดเยอรมน - มารดาเปนโรคเบาหวาน - มารดาเปนโรคความดนโลหตสงทควบคมไมไดซงสงผลใหมการทาลายของเนอสมองเดกในครรภได

- การฉดวคซนปองกนหดเยอรมนในหญงทกคนกอนมการตงครรภ - ควรไดรบการตรวจจากแพทยอยางใกลชด

2. ชวงระยะการคลอด

- การคลอดกอนกาหนดซงสมองและรางกายเดกยงเจรญเตบโตไมเตมท - การคลอดยาก อาจทาใหสมองเดกขาดออกซเจน การไดรบบาดเจบบรเวณศรษะจากการคลอด - หรอภาวะตาง ๆ ชวงหลงการคลอด

- ตองไปพบแพทยตามทแพทยกาหนดอยางสมาเสมอเพอการดแลเอาใจใส

3. ชวงหลงคลอด

- การตดเชอสมอง - การบาดเจบทสมอง - การเจบปวยรายแรงอน ๆ มผลใหเกดพยาธสภาพ - แผลเปนทเนอสมอง

- นาไปฉควคซนปองกนโรค - การเลยงบตรดวยความเอาใจใส

(มลนธอนเคราะหคนพการ. 2540 : 1)

สพชรา ซมเจรญ ไดแบงสาเหตของความพการทางรางกาย เนองมาจากสมองออกเปน 3 ระยะคอ 1. ระยะททารกยงอยในครรภมารดาพบเปนสาเหตของ ซ.พ. ประมาณ 30 % ในตางประเทศมรายงานสาเหตจากพนธกรรมดวย สาเหตตาง ๆ ไดแก 1.1 ภาวะการเกดจาก การขาดออกซเจน 1.2 ภาวะของการตดเชอจากมารดาระหวางการตงครรภ เชน ในมารดาทเปนโรคหดเยอรมน ในระยะ 3 เดอน ของการตงครรภ 1.3 มารดาเปนโรคบางอยาง เชน โรคเบาหวาน ทาใหมโอกาสเสยงตอการตงครรภเปนพษไดบอย ๆ เดกอาจจะมเลอดออกในสมองได อกประการหนงทมารดาเปนโรคเบาหวาน ทารกทอยในครรภมขนาดใหญกวาปกตทาใหคลอดเปนไปดวยความลาบาก 1.4 การเกดภาวะทกลมเลอดของมารดาและทารกคนละกลม ไมเขาหมกน เดกคลอดออกมาจะมอาการตวเหลอง เนองมาจาก BILIRUBIN ในเลอดสงกวาปกตเกดอาการทเรยกวา KERNICTERUS ขน ซงพบเปนสาเหตบอย ๆ ของ ซ.พ. ชนดอะทตอยด (Athetoid) 1.5 ความผดปกตของสมองโดยกาเนด เชน สมองไมเจรญ สมองเลก สมองลบขางเดยว เปนตน 2. ระยะระหวางคลอด พบวา เปนสาเหตของ ซ.พ. มากทสด 60 % สาเหตตาง ๆ ไดแก 2.1 ภาวะของการขาดออกซเจนในเดกระหวางการคลอด เนองจากการคลอดยากลาบาก การคลอดผดปกต เชน ในกรณทศรษะเดกและเชงกรานของมารดาไมไดสดสวนกน ศรษะถกกดนานเกดหรอในรายทรกพนรอบคอ เดกออกมา รกถกกด ทาใหเกดการขาดออกซเจนได ในรายททารกคลอดตองใชเครองมอชวย เชน การใชคมหนบออกมา หรอการใชเครองดดดงศรษะ อาจจะเกดอนตรายตอศรษะได 2.2 ภาวะของการเกด หรอ อาการหายใจไมออก เนองจากมการสาลกเอานาคราเขาไป มการอดตนชองทางเดนของลมหายใจ 2.3 การชวยคลอดโดยใชยาระงบปวด เชน ฉดยาชาหรอยาสลบวธนจะทาให ความดนโลหตตากวา 80 ซงเปนสาเหตสาคญททาใหออกซเจนของเดกลดลง 2.4 เดกทคลอดกอนกาหนด นอกจากสมองจะเจรญไมสมบรณยงพบวา ผนงเสนเลอดของเดกพวกนคอนขางจะบางกวาปกต มโอกาสทเลอดจะออกในสมองได 3. ระยะหลงคลอด พบเปนสาเหตประมาณ 10 % สาเหตตาง ๆ ไดแก 3.1 ภาวะการตดเชอของเดก เชน โรคเยอสมองอกเสบ โรคสมองอกเสบ 3.2 ประสบอบตเหต อนตรายตอสมอง เชน กะโหลก แตกราว มเลอดออกภายในสมอง เปนตน

3.3 ภาวะของสารทเปนพษ เชน พษจากสารตะกว 3.4 สมองขาดออกซเจนภาวะอน ๆ เชน อาจจะเปนอาการแทรกซอนจากการผาตด การดมยา (สพชรา ซมเจรญ. 2537 : 3 – 4) มลนธอนเคราะหคนพการ ไดกลาวถงลกษณะความบกพรองอน ๆ ทอาจพบไดในเดกทมความพการทางรางกาย เนองมาจากสมองพการคอ อาการ ลกษณะทวไป 1. การมองเหน เมอเดกมอายมากกวา 6 เดอน อาจพบวาเดกมตาเหล ควรจะไปรบ

การตรวจ โดยจกษแพทย 2. การไดยน ถาพบวาเดกไมตอบสนอง เมอเรยกชอ ควรไปตรวจ และรบการ

บาบดรกษา 3. การรบประทาน อาหารและพด

การรบประทานอาหาร และการพดปกตนนจะตองเกดจาการควบคมการเคลอนไหวของกลามเนอรอบปาก ลน ไปจนถงกลามเนอ ภายในคอ ถาเดกมปญหาในการรบประทานจะสงผล ใหมการพดทผดปกตตามไปดวย ดงนนการฝกเดกใหรบประทานอาหารไดดจะชวยพฒนาการพดดวย

4. การเรยนรชา เดกอาจจะเรยนรชา สวนใหญเนองจากขาดประการณ และมขอจากดในการเคลอนไหว ทาใหเรยนรชากวาเดกปกต

5. อาการลมชก ถาผปกครองสงเกตเหนวา เดกมอาการกระตก และแสดงอาการนน ซา ๆ โดยเพยงชวคร ควรจะนาไปพบแพทย ตรวจวนจฉยวามปญหาโรคลมชกหรอไม

(มลนธอนเคราะหคนพการ. 2540 : 4) สรป ภาวะปญหาของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวมดวยกนหลายระดบและลกษณะของความบกพรองกมหลายอาการ จงมความจาเปนทจะตองใหความชวยเหลอแตกตางกนไป โดยคานงถงความบกพรองของเดกและสอดคลองเหมาะสมกบวยของเดก การใหความชวยเหลอตองเปนอยางจรงจงและตอเนอง 1.4 ความหมายและหนาทของกจกรรมบาบด กจกรรมบาบด (Occupational Therapy) คอการใชงานหรอกจกรรมทมเปา หมายเพอการรกษาโดยอาศยการทางานรวมกนระหวางรางกาย และจตใจของผปวยกจกรรมทมเปาหมาย ไดแก สขอนามยสวนตว ทกษะในการทางาน และกจกรรมดานนนทนาการในป ค.ศ. 1977 พระราชบญญตการประกอบโรคศลปวชาชพกจกรรมบาบด ของประเทศ

สหรฐอเมรกา ไดกาหนดความหมายคาวา “กจกรรมบาบด” คอการประยกตกจกรรม หรองานใด ๆ ทผกมดบคคลไวไมใหอยวาง มาใชในการประเมน การวนจฉย และการรกษาบคคลทมปญหา หรออปสรรคในการทางาน หรอทากจกรรมอนเนองมาจากโรคหรอการบาดเจบทางกาย ความผดปกตของจตใจ ความพการโดยกาเนดหรอความพการในดานพฒนาการชากวาวย เพอใหสามารถปฏบตหนาท ไดมากทสดเทาทระดบความสามารถจะอานวยให เพอปองกนโรคภยไขเจบ และเพอบารงรกษาสขภาพโดยการฝกหดทกษะในดานกจวตรประจาวน การประดษฐและดดแปลงเครองมอใชสาหรบคนพการ การจดกจกรรมรกษาเพอเพมสมรรถภาพของรางกาย และเพมทกษะในการทางาน หนาทของกจกรรมบาบด งานกจกรรมบาบดคอ การรกษาฟนฟสมรรถภาพของผปวยผพการทกเพศทกวยทมปญหาในดานตอไปน 1. ดานพฒนาการ 2. ดานการรบร 3. ดานอายกรรม 4. ดานศลยกรรม 5. ดานระบบประสาท 6. ดานกระดกและขอ 7. ดานจตเวช 8. ดานสงคม (อรพรรณ วญวรรธน : 5 – 6) รปแบบของกจกรรมบาบด รปแบบของกจกรรมบาบด คอแนวความคดทนกกจกรรมบาบดกาหนดใหเปนหลกในการคดวางแผนและการใชบรการแกผปวยพการ รปแบบของกจกรรมบาบดไดพฒนาเปลยนแปลงมาเปนระยะ และมววฒนาการของรปแบบตาง ๆ มาเปนลาดบ 1. รปแบบของงานทชวยขจดความเกยจคราน 2. รปแบบของการฝกหดอาชพ 3. รปแบบของการทางานฝมอ บคคลทสามารถคารงชวตอยไดนน จะตองอาศยความสามารถของรางกายและจตใจซงเปนองคประกอบของการกระทา 5 ประการคอ 1. การรบร (Sensory) คอการรบรดวยสมผสทงหา ไดแก การเหน การไดยน การสมผส การไดกลน และการรบรส 2. การเคลอนไหว (Motor) คอการทางานของกลามเนอเพอการเคลอนไหว ตาง ๆ เชน พลกตว นง ยน เดน

3. สตปญญา (Cognition) คอความสามารถในการรบร การเขาใจเหตการณตาง ๆ ไดแก การอาน การพด การฟง การเขยน และการแกไขปญหา 4. สมพนธภาพภายในจตใจ (Intrapersonal) คอการรจก การเขาใจการ ยอมรบตนเองทงในดานความสามารถ และความดอยสามารถ ไดแก การรบรอารมณของ ตนเอง รคานยมของตนเอง รขดความสามารถของตนเอง 5. สมพนธภาพกบคนอน (Interpersnal) คอการรจกตดตอสมพนธภาพกบ บคคลในวยและฐานะตาง ๆ ไดแก การยมใหผทพบเหน เมอองคประกอบของการกระทา 5 ประการ ไดรบการพฒนาในระดบทดแลวกจะนาไปสความสามารถในการทากจกรรมตาง ๆ ของบคคลคอ 5.1 การบารงรกษาตนเอง (Self Maintenance) คอความสามารถในการทา กจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบการดแล การบารงรกษารางกายของตนเอง ไดแกการรบประทานอาหาร การแตงตว การแปรงฟน การอาบนา 5.2 การงานตาง ๆ (Probuctivity) คองานทบคคลแตละวย แตละบทบาททา เปนประจา และกอใหเกดผลผลต หรอเกดประโยชนตอตนเอง และครอบครว เชน การเรยนหนงสอในเดกวยเรยน การทางานอาชพ การทางานบาน การดแลตนเองและครอบครว 5.3 การใชเวลาวาง (Leisure) คอการทากจกรรมตาง ๆ ในยามวางจากงาน ประจา เพอการพกผอนหยอนใจ เพอความสนกสนานแลวกอใหเกดผลดทงทางรางกายและจตใจ ไดแก เกม กฬา งานอดเรก และกจกรรมตาง ๆ ทางสงคม (อรพรรณ วญวรรธน. 2530 : 9 –14) 1.5 ประเภทของการฟนฟสมรรถภาพคนพการ ไดมผแบงประเภทของการฟนฟสมรรถภาพไวดงน กตตศกด อบล ไดแบงการฟนฟสมรรถภาพคนพการออกเปน 3 ประเภทคอ 1. การฟนฟสมรรถภาพทางการแพทย (Medical Rehabilitation) เปนการ รกษาและฟนฟสมรรถภาพของผปวยพการทอาจเกดขนจากผลของโรคตาง ๆ หรอจากอบตเหตนานาชนดทเกดขน ใหเขาเหลานนสามารถมชวตอยอยางคนทวไป หรอใกลเคยงทสด ทงในดานสภาพจตใจ การประกอบอาชพ การอยในสงคมอยางมความสข 2. การฟนฟสมรรถภาพทางการศกษา (Educational Rehabilitation) เปนการ ใหการศกษาเพอพฒนาความสามารถ บคลกภาพ และเพอสรางลกษณะนสยทถกตองและจาเปนใหเกดแกเดกทดอยโอกาสทางดานสตปญญา และเดกทมปญหาอน ๆ เพอใหเขามโอกาสศกษาเลาเรยนไดตามความสามารถ และเหมาะสมกบสภาพความพการ นาความรทไดรบไปใชในชวตประจาวน และการดารงชวต ยงชพไดอยางปกตเชนคนทวไป 3. การฟนฟสมรรถภาพทางสงคม (Social Rehabilitation) เปนการฟนฟ สมรรถภาพคนพการทบกพรองทางสงคมใหสสภาพปกตหรอเกอบปกต พรอมทงปรบปรงสง

แวดลอม และสงอานวยความสะดวก รวมทงบรการตาง ๆ เพอใหคนพการมสทธใชรวมดวยได อนเปนผลทาใหคนพการสามารถอยในสงคมไดอยางมประสทธภาพและมคณคา (กตตศกด อบล. 2528 : 11 – 12) เรวตร ผองสวรรณ ไดแบงการฟนฟสมรรถภาพคนพการตามหลกวชามอย 4 ประการคอ 1. การฟนฟสมรรถภาพคนพการทางดานการแพทย ไดแก การชวยเหลอคนพการใหไดรบการบาบดรกษาถกตอง และทนสมย เชน การผาตดเพอแกไขความพการ การจดหาเครองชวยคนพการ เชน แขน ขาเทยม เครองชวยฟง เปนตน รวมทงการฟนฟสมรรถภาพทางสาขาขางเคยงการแพทย ซงไดแก การใหการรกษาทางกายภาพบาบด และอาชวะบาบดรวมทงการใหคาแนะนา การปองกนโรคภยทกอใหเกดความพการ 2. การฟนฟสมรรถภาพคนพการทางการศกษา ไดแก การชวยเหลอคนพการ ใหไดรบการศกษาอบรมเชนเดยวกบคนปกตทวไป โดยเรมตนตงแตการศกษาสาหรบคนพการไปจนถงการใหการศกษาอบรมคนพการผใหญเพอวางแนวทางในการเตรยมตวทจะรบฝกอาชพ โดยไดจดหลกสตรวชาการเตรยมฝกอาชพ เพอเปนแนวทางในการเขารบการศกษา และฝก อบรมในขนอาชพตอไป 3. การฟนฟสมรรถภาพคนพการทางดานสงคม ไดแก การชวยเหลอคนพการ โดยการปรบปรงสงแวดลอมใหคนพการ ไดรบความสะดวกสบาย และไดรบสทธเทาเทยมกบคนทวไป ความมงหมายเพอเปลยนแปลงทศนคตทดตอคนพการใหสงคมมทาททดตอผพการ เลกตงขอรงเกยจและยอมรบผพการไวในฐานะเทาเทยมกบคนปกตอน ๆ ใหการศกษาแกประชาชนใหทราบความเจรญกาวหนาในวทยาการดานการฟนฟสมรรถภาพคนพการ วางแผนทางสงคมทงระยะยาว และระยะสนในการฟนฟสมรรถภาพโดยเนนไปในทางปองกน และแกไขความพการใหหมดไปหรอลดนอยลงสงเสรมใหคนพการเขาใจสงคมและเสรมสรางความเปนอยของคนพการใหอยางสะดวกสบายโดยการปรบปรงแกไขสงแวดลอมใหเหมาะสมกบคนพการชวยใหคนพการไดพฒนาความเขาใจตนเองอยางถกตอง และยอมรบความสามารถของตนเอง อนเปนประโยชนในการปรบตวอยางเหมาะสม และดารงชวตในสงคมทรวมกบคนปกตไดดขน 4. การฟนฟสมรรถภาพดานอาชพ ไดแก การชวยเหลอคนพการดวยการฝก อบรมวชาชพใหมความรความสามารถพเศษในอาชพสาขาใดสาขาหนง ซงสามารถประกอบอาชพเลยงตนเองและครอบครวได (เรวตร ผองสวรรณ. 2536 : 28 – 29) 2. เอกสารทเกยวของกบการประสานสมพนธระหวางตากบมอ 2.1 ความหมายของการประสานสมพนธระหวางตากบมอ

การประสานสมพนธระหวางตากบมอ เปนปจจยทสาคญยงตอการเขยน เพราะเมอเดกเรมเขยนเขาจะตองสามารถควบคมกลามเนอเพอลากเสน ใหเปนตวอกษรตามทตองการและจะตองใชสายตาพจารณาไปดวยวาอกษรทปรากฎจากการลากเสนนนถกหรอไม (พนสข บณยสวสด. 2532 : 58) ซงจะเหนไดวากลามเนอทงสองสวนนจะตองทางานประสานกนอยางด ดงนนจงควรจะไดพจารณาถงความหมายและความสาคญของการประสานสมพนธระหวางตากบมอ ซงนกการศกษาใหไดความคดเหนไวดงน ทองหอ วภาวน (2533 : 98) อธบายวาการประสานสมพนธระหวางตากบมอ หมายถง ความสามารถในการใชกลามเนอเลก รวมถงระบบประสทธภาพในการใชกลามเนอตาง ๆ เชน การใชมอ นวมอ และสายตาในการปฏบตงานไดอยางด โดยสรปความสามารถในการประสานสมพนธระหวางตากบมอ หมายถง ประสทธภาพในการใช กลามเนอ ตา มอ นวมอ ใหประสานสมพนธกนทาใหสามารถหยบจบวตถหรอประกอบกจกรรมตาง ๆ ไดอยางมนคงคลองแคลว ซงสอดคลองกบ รตนา ศรพานช (2523 : 63) ทไดทาการศกษาเรองการประสานสมพนธระหวางตากบมอ และการเขยน ซงเปนบทความเกยวกบเรองนไววา ความสมพนธระหวางตากบมอมความจาเปนอยางยงตอการเขยนเดกจะสามารถเขยนสงใดไดกตอเมอมความสามารถในการใชกลามเนอ และสายตาทางานประสานกนสมพนธกนไดด ซงความสามารถดงกลาวเปนการเตรยมพรอมทจะนาไปสการเขยนในชนประถมศกษา นอกจากน ชยยงค พรหมวงศ (2521 : 101 - 102) กลาววาการเขยนไมได หมายถงการเขยนตวอกษรตามความหมายของผใหญเทานน แตการทเดกสามารถบงคบควบคมการทางาน ของกลามเนอมอและสายตา ใหขดเขยนเสนไปในลกษณะตาง ๆ ไดถอเปนความสามารถขนเรมตนทจะนาไปสการเขยนทแทจรง ราศ ทองสวสด (2529 : 103 – 104) กลาววา สงทพงตระหนกในการจดกจกรรมสรางสรรคคอ กจกรรมสรางสรรคหรอศลปะสาหรบเดก มไดมจดมงหมายใหเดกทางานเพอความสวยงาม หรอเหมอนจรงแตเปนการชวยพฒนากลามเนอมอใหแขงแรงใหจบดนสอขดเขยนไดด เปนการฝกประสานสมพนธระหวางมอกบตา เพอใหมพนฐานการเขยนทด ตลอดจนชวยพฒนาอารมณ จตใจใหเดกมความเพยร มความอดทนมสมาธในการทางาน และรจกรบผดชอบ การไดทางานเปนกลมชวยใหเรยนรการเขาสงคม การแบงปนความเออเฟอเผอแผและ สงเสรมพฒนาการดานสตปญญา สรป เดกจะเรยนรไดอยางมประสทธภาพตองมทกษะในการควบคมกลามเนอและตองใชสายตาพจารณาไดอยางมนคงคลองแคลวทาใหเดกมความพรอมเพอเปนพนฐานในการเรยน การจดกจกรรมสรางสรรคจงเปนการชวยพฒนาการดานตาง ๆ สงผลใหเดกมพฒนาการทางดานสตปญญาไปดวย 2.2 ทฤษฎทเกยวของกบความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก

กเชลล (สจตรา สขเกษม ; อางองจาก ประมวล คดคนสน. 2524 : 178 – 179) ซงเปนนกจตวทยาพฒนาการ กลาววา ความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกของเดกสามารถแบงออกเปนระยะ และมขนตอนพฒนาการกลามเนอมดเลกมความสาคญตอชวตเพราะเปน รากฐานของบคคล เมอเจรญเตบโตเปนผใหญ พฤตกรรมของบคคลจะมอทธพลมาจากสภาพความพรอมทางรางกาย ไดแก กลามเนอ และประสาทตาง ๆ (สจตรา สขเกษม. 2538 : 24) กเชลล (วลาวณย เผอกพวง ; อางองจาก Gesell. 1940 : 14) ไดแบงพฒนาการเดกออกเปน 4 ดาน ดงน 1. พฤตกรรมดานการเคลอนไหว (Motor Behavior) เปนความสามารถของ รางกายทครอบคลม ถงการบงคบอวยวะตาง ๆ ของรางกาย และความสมพนธทางดานการเคลอนไหวทงหมด 2. พฤตกรรมดานการปรบตว (Adaptive Behavior) เปนความสามารถในการประสานงานระหวางระบบการเคลอนไหวกบความรสก (Motor Sensory Coordination) เชนการประสานงานระหวางมอกบตา (Eye – Hand Coordination) ซงดไดจากความสามารถในการใชมอของเดก (Manipution) เชน ในการตอบสนองตอสงทเปนลกบาศก การสนกระดง การแกวงกาไล ฯลฯ ฉะนน พฤตกรรมดานการปรบตวจงสมพนธกบพฤตกรรมทางดานการเคลอนไหว 3. พฤตกรรมทางดานภาษา (Language Behavior) ประกอบดวยวธการสอสารทกชนด เชน การแสดงออกทางดานหนาตา ทาทาง การเคลอนไหวทางดานรางกาย ความสามารถในการเปลงเสยง และภาษาพด การเขาใจในการสอสารกบผอน 4. พฤตกรรมดานนสยสวนตวและสงคม (Personal – Social Behavior) เปนความสามารถในการปรบตวของเดกระหวางบคคลกบกลม ภายใตภาวะแวดลอม และสภาพความเปนจรง นบเปนการปรบตวทตองอาศยการเจรญของสมอง และระบบการเคลอนไหว ประกอบกนในสวนทเกยวกบการใชกลามเนอมดเลก กเซลล พบวา กอนทคนเราจะทาอะไร งาย ๆ เชน หยบอาหารใสปากนน มการเรยนรหลายขน (วลาวณย เผอกพวง. 2536 : 21 – 22) ขนแรก ใชมอตะปบ ขนตอมาจบของดวยมอ 4 นว ตดกนกบฝามอ โดยเรมทหวแมมอแลวจงคอยเลอนมาชวยจบ ขนสดทาย คอการหยบของดวยหวแมมอกบปลายนว ยงไปกวานน กเชลล และคณะ ไดตงขอสงเกตวา การควบคมปฏบตการแหงกลามเนอของคนเรามพฒนาการเรมจากศรษะจรดเทา เรยกวา Cephalo Caudal Sequence คอหนศรษะไดกอนขนคอ แลวจงควา คบ นง คลาน ยน เดน และวง ตามลาดบการควบคมปฏบตการกลามเนอยงมพฒนาการเรมจากใกลลาตวกอนเรยกวา Proximodistal Sequence เชน แขน ขา ทารก ยอมบงคบ การเคลอนไหว แกวงแขน ขา ไดกอนมอ และ เทา เดกใชแขนคลองแคลวกอนมอ และใชมอคลองกอนนว

ดงนนเดกเลก ๆเมอตองการจบอะไรกผวาทงตว ตอมาจงยนออกไปเฉพาะแขน แลวจงใชมอ และนวดงกลาวถาจะใหเดกเลก ๆเขยนหนงสอมกจะไดตวโตเพราะกลามเนอมอยงไมคลอง ไดแต วาดแขนออกไปกวาง ๆ ตอเมอการบงคบกลามเนอบรรลวฒภาวะแลว จงสามารถเขยนตวเลก ๆ ไดเพราะสามารถบงคบกลามเนอมอและนว ความหมายของความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก ฟอรแมน และฟลท กลาววาคอ ความสามารถในการบงคบเคลอนไหวของกลามเนอแขน มอ และนวมอ ในการทากจกรรมตาง ๆ โดยสมพนธกบการใชสายตา (Forman and Fleet. 1980 : 3) กรวภา สรรพกจจานง กลาววา ความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก หมายถง ประสทธภาพในการทางานของกลามเนอแขน มอ นวมอ ทประสานสมพนธกนดทาใหสามารถกระทากจกรรมตาง ๆ ตลอดจนชวยเหลอตวเองในชวตประจาวนไดอยางถนด เชนการหยบจบสงของตาง ๆ การแตงตว การรบประทานอาหาร เปนตน ( กรวภา สรรพกจจานง. 2532 : 6 – 7 ) กรรณการ สขบท กลาววา ความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก หมายถง การทางานทประสานสมพนธกนของกลามเนอแขน มอ นวมอ และประสาทสมผส ทาใหสามารถกระทากจกรรมตาง ๆ และชวยเหลอตวเองในชวตประจาวนไดอยางคลองแคลวมประสทธภาพตามความถนด (กรรณการ สขบท. 2539 : 18) โดยสรปอาจกลาวไดวา ความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก หมายถง ประสทธภาพ ประสทธผลในการบงคบการเคลอนไหว และการประสานสมพนธกนดระหวางกลามเนอตา และกลามเนอมอ นวมอในการประกอบกจกรรมตาง ๆ และการชวยเหลอตวเองในชวตประจาวน ความสาคญของความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก อดศกด เพมพวง กลาววา การสอนคด-เขยน อยางเปนทางการ จงไมมความจาเปนสาหรบปฐมวย เพราะการฝกกลามเนอมอ ฝกความสมพนธระหวางมอกบตาจากกจกรรมสรางสรรค เชนการปนดนเหนยว การพมพดวยมอ การใชสเขยน สนา การปะภาพ ตลอดจนประสบการณอน ๆ ทเดกควรไดรบในการเตรยมความพรอมดานการเขยน ไดแก การลากเสนเสร การเสนตามรอย การลากเสนตามแบบอยาง การวาดระบายส ฯลฯ รวมถงวธการจบดนสอ ดนสอส เหลานคอกจกรรมทเหมาะสมกบพฒนาการ และความสามารถของเดกในการเตรยมความพรอมดานการเขยน ทงน ไทดแมน และ บทเทอรฟลด (Tidyman and Butterfield) ไดใหขอสงเกตลกษณะเดกทมความพรอมในการเขยน ดงน

1. สามารถบงคบการเคลอนไหวของกลามเนอแขน มอ และนวใหสมพนธกนขณะขดเขยนและลากเสน 2. สามารถจาภาพไดอยางแมนยาถกตอง มการประสานงานของตาและมอด การเขยนทตองอาศยการประสานงานอยางด ระหวางสายตากบมอ ตลอดจนการควบคมกลามเนอ และแขนนอกจากนการเรยนรยงตองอาศยความแมนยาของการรบรรปราง และสญลกษณตาง ๆ อกดวย (อดศกด เพมพวง. 2538 : 22) สรป อาจกลาวไดวา ความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกมความสาคญตอเดก คอ การทเดกเคลอนไหว กลามเนอ ตา มอ นวมอ และแขนในการขดเขยน และลากเสนไดด เปนการประสานสมพนธทาใหสามารถทากจกรรมตาง ๆ และชวยเหลอตวเองในชวตประจาวนไดอยางมประสทธภาพ พฒนาการดานการประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกเกยวกบความสามารถในการ ขด เขยน และวาดภาพของเดก โดยจะเรมใชมอขดเขยนเปนเสนยง ๆ กอน ยงไมสามารถขดหรอเขยนเสนตามความตองการได เสนจงไมคอยปะตดปะตอกน ลกษณะการจบดนสอยงไมสามารถจบแบบ 3 นวได แตจะจบในลกษณะกาไวหมดทง 5 นว และบงคบมอยงไมดเหมอนเดกอาย 2 ป เสนกยงไมสมาเสมอ การบงคบมอทายงไมได และภาพกยงไมมความหมาย ตอมาระยะปลายปท 2 หรอตนปท 3 จงสามารถขดเสนใหมความหนกเบาสมาเสมอ สามารถบงคบมอไปทศทางทตองการไดดขน แตภาพกยงไมมความหมายนก ในระยะปลายปท 3 หรอตนปท 4 จงเรมบงคบมอได เสนมความหนกเบาสมาเสมอกน และ การวาดภาพมความหมายมากขน (ราศ ทองสวสด. 2529 : 103 – 104) เตอนใจ เศรษฐสกโก. (2521 : 80) กลาวถงความจาเปนของการประสานสมพนธระหวางตากบมอ วาความพรอมพนฐาน ของเดกทเรมเขยนประกอบดวยความสามารถในการใชสายตากบกลามเนอใหสมพนธกน ในตางประเทศมการศกษาถงเรองของการประสานสมพนธระหวางตากบมอชคอมลนสก (Chocominski. 1968 : 57) ไดใหความเหนเกยวกบเรองนวา จดเรมตนสาหรบความสามารถและพรสวรรคของเดกคอการพฒนานวมอ ยงเดกมโอกาสใชมอคลองแคลวเพยงใดยอมจะชวยสงเสรมพฒนาการทาง สตปญญาไปดวยและยงไดกลาวถงลกษณะของเดกทมความพรอมในการเขยนไดนนตองมความสามารถดานตาง ๆ ดงน 1. ความสามารถทจะบงคบการเคลอนไหวของกลามเนอในขณะทเขยน คอผเขยนวางแขนอยางสบายบนโตะ กลามเนอแขน มอ และนวมอ เคลอนไหวไปอยางกลมกลนเปนอนหนง อนเดยวกน 2. ความสามารถในการสงเกตและจดจาภาพของตวอกษรไดอยางแมนยาถกตอง กอนทเดกจะเขยนหนงสอได ภาพของตวอกษรจะตองฝงอยในจตใจของเดกอยางชดเจนเสยกอน ยงไปกวานนเดกจะตองจดจาลลาการเขยนของตวอกษรแตละตวใหไดอกดวย เมอเดกจาภาพของตวอกษรไดอยางแมนยาและมการประสานสมพนธระหวางตากบมออยางดแลว การเขยนตวอกษร

ของเดกกจะไมเปนเรองทยากลาบาก (Tidyman and Butterfield. 1978 : 365) สานกเลขาธการคณะกรรมการแหงชาตวาดวยการศกษาฯ สหประชาชาต (2529 : 23 – 27) ไดกลาวถง ความสามารถในการใชการประสานสมพนธระหวางตากบมอ โดยแบงตามความสามารถตามชวงวยแรกเกดถง 6 ขวบ สาหรบวย 2 – 6 ขวบนน มความสามารถในการการประสานสมพนธระหวางตากบมอ ดงน อาย 2 - 3 ขวบ รจกแตงตวและเลอกเสอผาไดเอง เขยนรปหวและตว หรออาจจะ สวนอน ๆ ของรางกายสามารถทางาย ๆ ได อาย 4 - 5 ขวบ เขยนรปมหว มตว มสวนตาง ๆ ของรางกายทสาคญ ๆ ได เขยนรปสเหลยม หรอสามเหลยมตามแบบได อาย 6 ขวบ สามารถรบลกบอลทโยนมาใหจากระยะไกล 1 เมตร เขยนรปหวม ตว มขา แขน และมอได รชน ลาชโรจน (ม.ป.ป. : 159 - 160) กลาววา การใชมอเปนพฒนาการดานการเคลอนไหวทกษะการใชนวมอไดแลว ความสามารถในการใชมอพฒนาการตามขนตอนดงน แรกเกด – 2 เดอน ทารกกาวตถทมผสงใหไวในมอโดยปฏกรยาสะทอน การกามอลกษณะใชนวหานวกดสงของไวกบฝามอ 6 เดอนทารกทาไดเพยงเอามอปด หรอปายสงของทตนเองตองการหยบ 7 เดอนทารกจบหรอตะครบสงของทเหนไวในองมอไดแมนยาพอใช 9 เดอนหยบของโดยใชนวมอโปงกบนวอน ๆ ได 10 – 12 เดอนเรมใชมอทถนดได แตจะแสดงความถนดใหเหนชดเจน เมออาย 18เดอน 18 เดอนจบถวยไดโดยใชทงสองมอ และใชชอนตกอาหารได ถอดถงเทาได 24 เดอนใชสอมจมอาหารได 36 เดอนเขยนรปวงกลมได 42 เดอนกากบาทไดและใสกระดมเสอได 72 เดอนเขยนรปสามเหลยมได สรปวา เดกจะมความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกขนอยกบระดบวฒภาวะของชวงอายในแตละวยรวมทงระดบความสามารถในการเรยนร ในรายของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยนจะมระดบพฒนาการลาชากวาเดกทมชวงอายใกลเคยงกนทาใหเดกเขยนไดไมดเทาทควรซงเปนเหตใหเดกไมชอบเขยนหนงสอ ทาใหเกดความลาชาในการเรยนร 2.3 การจดกจกรรมเพอพฒนาการประสานสมพนธระหวางตากบมอ ประสบการณตรงทเปนรปธรรมชวยใหเดกเกดการรบร เรยนร และทางทจะชวยใหเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยไดรบประสบการณเหลานน กโดยใชชด

กจกรรมสรางสรรคเขาชวยในการเรยนการสอนเพอใหเดกไดใชประสาทสมผสรบร อนจะนาไปสประสบการณซงเปนรปธรรมโดยตรง ดงนนการฝกการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอใหแกเดกในระยะเรมเขยน ผสอนควรจะไดพจารณาเลอกสอทเหมาะสมกบความสนใจ ความตองการ และธรรมชาตของเดกดวย ผสอนอาจจะหาวธสงเสรมใหเดกเกดความพรอมในการเขยนดวย การใหเดกฝกทกษะในการใชมอ เปนตนวากจกรรมการวาดภาพระบายสดวยนวมอ การตดกระดาษ การลากโยงเสน การวาดภาพระบายส การรอยลกปดและวสดตาง ๆ ท สามารถพฒนาทกษะการใชมอกบตา และความคดสรางสรรค (ราศ ทองสวสด และ ละออ ชตกร. 2529 : 105) กจกรรมเหลานจะชวยสงเสรมความสามารถดานการใชกลามเนอเลก ชวยพฒนากลามเนอมอและตา ใหสมพนธกนเพอเตรยมความพรอมดานการเขยน (วราภรณ รกวจย. 2527 : 36) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2536 : 38 – 40) กลาวถงความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกไวดงน การใชมอทง 2 ของทารก ทารกแรกคลอดจะเอาหวแมมอเขาปากได แตสวนมากจะ เขาไปไมตรงปาก จนกวาจะอาย 2 – 3 เดอน และเวลาเขามกจะเขาไปทงกาปน ระยะนเดก มกจะกามออยเสมอตองใชเวลานานถงจะแยกเอาหวแมมอออกไดดงนนจดประสงคของการใชมอของเดกกเพอนาอาหารสปากดวยสญชาตญาณ แตถาสงเกตใหดกอนใชมอเดกจะตองใชตาจองดสงทอยากไดกอนและทาทาพยายามจะจบตอง วย 3 – 6 เดอน ในวยนเดกจะหยบของไดแตใชมอกบนวทง 4 นว แทนทจะใชนว หวแมมอกบนวชและจะใชปากเปนเครองเรยนรสงของตาง ๆ เดกจะเรมจบยด และควาของตาง ๆ ไดในระยะใกลถายนของเลนทเขยามเสยง และมดามจบ เดกจะควาตรงดามแลวเขยาได บางครงกเอาใสปากรจกทจะมองหาของเลนเมอทาหลดหายไป วย 6 – 9 เดอน เดกสามารถสงของจากมอหนงไปยงอกมอหนงได และจบของได ทง 2 มอ สามารถหยบจบของเลก ๆ โดยใชนวหวแมมอกบนวช ชอบทจะโยนของเลนเมอมผสงใหดวยความสนกสนาน สามารถเลนเกมตบเปาะ วย 9 – 12 เดอน เดกสามารถใชมอเหนยวเกาะโตะเพอยนและเดน เดกจะแสดงความสนใจทจะสารวจโลกรอบ ๆ ตว โดยการมองรอบ ๆ แตะตองสมผสของรอบ ๆ และนาของทกอยางเขาปาก วย 1 – 1 ปครง ในระยะกอนหนาน เดกจะใชมอไดทง 2 มอ เทา ๆ กน แตพออาย 1 ป เดกจะเรมแสดงวาถนดมอขวา หรอมอซาย เดกในวยนมความสามารถทจะเอาไมวาง ซอน ๆ กน ได 2 – 3 ชน หยบของใสภาชนะได เชน หยบกรวด หรอขนมชนเลก ๆ ใสถวย วย 1 ปครง – 2 ป เดกสามารถจบไมเรยงซอนกนไดถง 6 ชน ชสวนตาง ๆ ของรางกายตามคาบอกได เชน ชตา ชจมก สามารถใชชอนปอนอาหารใหตนเองไดแตยงไมดนก เปดหนงสอเปน เปดประตได ปดหรอหมนปมตาง ๆ เชน วทย โทรทศน หรอของเลน หมน

ปด เปดฝาเกลยวทมขนาดใหญ 3 นว สามารถขดเสนจากเสนบนกระดาษ หรอบนพนทรายไดตามแบบ วย 2 – 3 ป เดกสามารถจดเรยงไมซอน 3 ชน เปนสะพานไดแกะหอของขนาดเลกทผไวหลวม ๆ ได หมนลกบดเพอเปดประต ปอนอาหารตวเองไดดขน เรมหดแตงตวเองยงไมดนก ตดดนนามนนม ๆ ดวยมดทาเนยหรอไมบรรทดได รอยลกปดทมขนาดใหญ 1 นว ชอบฉกกระดาษเลนกบนวมอโดยมเพลงประกอบ สามารถเขยนรปวงกลมบนกระดาษหรอ บนพนทรายไดตามแบบ สามารถจบกรรไกรได วย 3 – 4 ป เปนวยทเดกเรมเขาใจโรงเรยน เดกในวยนมความสามารถดงนคอ 1. ตอแทงไมลกบาศกได 9 – 10 กอน 2. วางรป และ ลงในแผนไมตามมมได 3. ใชคอนตอกตะปบนไม หรอตอกหมดไมลงในชองแบบ 5 – 6 ตว 4. หมนเปดปดฝาเกลยวทมขนาดใหญ 1 นว 5. การวาดภาพรจกลงนาหนก เสนทลากดขน เขยนรปหว และตวหรออาจจะสวนอน ๆ ของรางกาย และเขยนรปกางเกงตามแบบได 6. รจกพบกระดาษ 7. ไขลานของเลนได 8. รอยลกปดขนาดเลก 1/2 นว ไดอยางนอย 5 เมด 9. หยบเขมกลดขนาดยาว 2 เซนตเมตร ไดโดยใชนวหวแมมอกบนวช 10. คดแยกวตถทไมเหมอนกบของในกองออกได 11. รจกแตงตว ใส – ถอดเสนผาไดเอง 12. สามารถใชกรรไกรตดกระดาษเปนเสนยาว ๆ ได 13. ตอภาพตดตอ 4 – 5 ชน เขาดวยกนลงในกรอบได 14. ปนดนนามนแลวคลงเปนเสนยาว ปนเปนรปกรมแลวแผเปนแผนกลม 15. จบดนสอไดถกตอง 16. เลยนแบบเขยนเสนตาง ๆ ได เชน 17. เลยนแบบเขยนรป X และรปฟนปลา 18. ระบายสไดโดยออกนอกเสนขอบรปไมเกน 1 – 2 เซนตเมตร วย 4 – 5 ป เดกจะมความสามารถในการใชทกษะกลามเนอเลก ดงน 1. เสยบคลบกระดาษลงบนกระดาษ 2. จบดนสอดวยนวมอในทาทางทถกตอง 3. พบกระดาษซอนกน 3 ทบ ได และใชนวรดตามรอบพบ 4. ประกอบภาพตดตอ 6 – 10 ชนลงในกรอบ 5. มความคลองในการใชกรรไกร ตดกระดาษเปนรป

6. ปนดนนามนเปนรปรางหยาบ ๆ ทผอนอาจไมเขาใจความหมาย 7. เขยนรปมหว มตว มสวนตาง ๆ ของรางกายทสาคญ ๆ ได 8. เขยนรป หรอ ตามแบบได 9. สามารถเขยนเสน (เสนตามรอยปะ) 10. วาดรปบานแบบงาย ๆ 11. ระบายสรปทรงและแบบอสระงาย ๆ ทมขนาดใหญภายในขอบรป 12. สามารถพบนวมอของตวเอง เอาขนหรอหดลงทละนว 13. สามารถกะขนาดรปรางของสงของ รวาอะไรเลกหรอใหญ วย 5 – 6 ป เดกจะมความสามารถในการใชทกษะกลามเนอมดเลกดงน 1. สามารถรบลกบอลทโยนมาจากระยะไกล 1 เมตร 2. ใชอปกรณตาง ๆ ประกอบการเลนดนนามน เชน ขวด 3. กรอกนา – ทราย ลงในภาชนะ และเทออกได 4. ไขและหมนลกบดประตดวยกญแจ 5. เปดปดเขมกลดทมขนาดใหญ 6. รอยดายขนลงผานรทเจาะบนกระดาษฝกการเยบ 7. ตอแทงไมเปนรปตาง ๆ ได 8. ประกอบภาพตดตอจานวนไมเกน 12 ชน เขาดวยกน (ไมมกรอบ) 9. ประกอบภาพตดตอ 16 – 20 ชน เขาดวยกนลงในกรอบ 10. ใชกรรไกรไดคลอง ตดกระดาษตามรอยเปนภาพตาง ๆ ได 11. ปนดนนามนเปนรปสงของทมรายละเอยดสอความหมายใหผอนเขาใจได 12. เขยนรปมหว มตว มแขน และมอได 13. เขยนรป ตามคาสงโดยไมมแบบ 14. ลอกแบบตวพยญชนะขนาดสง 2 – 4 เซนตเมตร 15. เขยนตวพยญชนะตามรอยปะได 16. เขยนชอตวเองได 17. ระบายสภาพทมความละเอยด เลก โดยอยในขอบเขต สรปไดวา ความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก ไมวาจะเปนเดกปกตหรอเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว จะมพฒนาการเปนไปอยางมขนตอนเรมจากบงคบกลามเนอใหญไดกอนแลว จงจะบงคบกลามเนอมดเลกไดหรออาจกลาวไดวาเรมจากงายไปหายากจากใกลตวออกไปไกลตว ซงแตละชวงจะมความแตกตางกนไปตามวฒภาวะ และระดบความรนแรงของความบกพรองของเดกแตอยางกตามการใชชดกจกรรมสรางสรรคทเหมาะสมกบวย และสอดคลองกลความตองการของเดกจะชวยใหเกดทกษะทดในการเรยนรตอไป

การสรางความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก ฟชเชอร และ เทอรร กลาวถง การจดประสบการณใหแกเดกกอนทจะเรยนเขยนวาควรจดกจกรรมเสรมประสบการณกอนการเรยนเขยนดงน 1. การวาดรประบายสจดทใหวาดบนพนหรอกระดานทใชขาตงเสนตาง ๆ ทเดกตองใชในการเขยนอกษร เชน เสนตรง วงกลม หรอเสนพนฐานตาง ๆ นนจะพบไดจากการวาดของเดก 2. การออกแบบใหเดกไดออกแบบเอง เชน ลวดลายทขอบรปภาพ ขอบจลสารทหอหนงสอ รปทรงของถงกระดาษความคดในการออกแบบของเดกจะมาจากลลาเสนและอน ๆ 3. ถาดทรายหรอเกลอ ทาไดงายและเดกจะรสกสนกสนานมากในการใชนววาดเลน 4. ระบายสดวยนวมอ (Fisher and Terry. 1977 : 284) จากเอกสารทกลาวมาสรปไดวา การสรางความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกทาไดโดยใหเดกฝกทกษะในการใชมอหยบ จบ สมผสวสด และทากจกรรมตาง ๆ ใหเดกไดเลนอยางสมาเสมอการจดกจกรรมทเราความสนใจจะชวยใหเกดความสนกเพลดเพลน และไมเกดความคบของใจ ทงยงชวยสงเสรมใหการประสานงานระหวางสายตาและมอเปนไปอยางกลมกลน ซงจะเปนพนฐานของการเขยนในระดบประถมตอไป 3. เอกสารทเกยวกบกจกรรมสรางสรรค 3.1 ความหมายของกจกรรมสรางสรรค กจกรรมสรางสรรคเปนกจกรรมทมงใหเดกไดรบการพฒนาทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญาอยางเหมาะสมตามวย ซงนกการศกษาไดใหความหมายของกจกรรมสรางสรรคไวดงตอไปน ปเตอรสน (Peterson. 1958 : 101) กลาววา เดกทกคนตองการทจะแสดงออกทางดานความคดและความรสกตาง ๆ ศลปะเปนแนวทางทเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออก อกทงยงสามารถถายทอดความร ความรสกและความเขาใจ รวมทงบคลกภาพและความเปนอสระของเดกออกมา ซงเปนสงทถายทอดมาจากประสบการณ และจนตนาการของเดกแตละคน แทนสเลย (Tansley. 1960 : 167 –172 ) กลาววา งานสรางสรรคในโรงเรยนเปนรปแบบททาใหเดกไดรบประสบการณทสมบรณ ในการพฒนาความเจรญงอกงามทกดาน เชน พฒนาการทางดานอารมณ สตปญญา ทาใหเกดการเรยนรอยางกวางขวาง กด (Good. 1973 : 38) ไดใหความหมายวา เปนกจกรรมทมความมงหมายเพอ สงเสรมความคดสรางสรรค การตดสนใจ และการมทกษะเพอสรางเปนผลงาน สานกงาน คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (ม.ป.ป. : 1) ไดใหความหมายวา เปนกจกรรมทจดใหเดกไดทาอยางเสร ซงจะชวยพฒนาเดกทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา

โดยครพงระลกเสมอวา ศลปะสาหรบเดกมไดเนนใหเดกทาไดสวยหรอเหมอนจรงแตเพอใหเดกไดพฒนาครบทกดานจากกจกรรมน กจกรรมศลปสรางสรรคจงเปนกจกรรมทสงเสรมพฒนาการดานรางกายอารมณจตใจ สงคมและสตปญญาของเดกซงกจกรรมมลกษณะทเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกอยางเสร สามารถถายทอดความรสกได สงเสรมการตดสนใจและทกษะในการสรางเปนผลงานทมไดเนนเพยงความสวยงามจะชวยใหเดกมความสข มความ พอใจ เกดความนบถอตนเอง และผอนไดกจกรรมสรางสรรคเปนกจกรรมทเหมาะกบความ สนใจ ความสามารถ และสอดคลองกบหลกพฒนาการของเดกเปนอยางยง กจกรรมศลป สรางสรรคไมเพยงสงเสรมการประสานสมพนธระหวางมอกบตาและผอนคลายความเครยดทางอารมณเทานน แตยงสงเสรมความคดอสระ คดจนตนาการ ฝกรจกการทางานดวยตนเอง และฝกการแสดงออกอยางสรางสรรค ทงความคดและการกระทา ซงถายทอดออกมาเปนงานศลปะและนาไปสการเรยนอาน เขยน อยางสรางสรรคตอไป กจกรรมศลปะสรางสรรค ไดแกการวาดภาพ การพมพ การปน การฉกปะ การตดปะ และการประดษฐเศษวสด องคการ อมทรมพรรย และ คนอน ๆ (2526 : 279 – 282) ไดกลาวถงกจกรรมศลปสรางสรรควาเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกอยางอสระชวยใหเดกเกดความสนกสนานเพลดเพลนในการทางานมความเชอมนในตนเอง มความคดสรางสรรค มเหตผล รจกสงเกต มความสามารถในการประยกตใช เปนผกลาตดสนใจ และฝกใหเปนผทมความสามารถในการแกปญหา วรณ ตงเจรญ (2539 : 63 – 38) กลาววาศลปะชวยใหเกดการพฒนาในดาน พฤตกรรมในการทางานบคลกภาพ การแสดงออกทางอารมณ และความรสกนกคด ความเชอมนในตนเอง ชวยใหคดเปน ทาเปน และแกปญหาเปนการสงเสรมพฤตกรรมทางสงคม ไดแก การเออเฟอ การรวมมอ และการเปลยนความคด สาหรบกรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2539 : 15) กลาววากจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทชวยพฒนาเดกใหแสดงออกทางอารมณความรสก ความคดรเรมสรางสรรค โดยใชศลปะหรอวธการตาง ๆ เปนเครองมอ นอกจากนสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2531 : 6 – 15) ไดสรปถงประโยชนของกจกรรมศลปสรางสรรค ดงน 1. เดกไดแสดงออกอยางอสระ สงเสรมอสระภาพในการทางานในขณะเดยวกนเดกกจะสามารถเปลยนความคดของตนกบเพอน ๆ ได 2. เดกมสนทรยภาพตอสงแวดลอม รจกชนชมและมทศนคตทดตอสงตางๆ สงเสรมใหรจกสงเกต 3. เดกเกดความพอใจและสนกสนาน การพดคยและแลกเปลยนความคดเหนกบเพอนเปนโอกาสทเดกแสดงออก ซงความคดของเขาและเปนการพฒนาภาษาไปดวย

จากความหมายและความสาคญของกจกรรมศลปสรางสรรคดงกลาวสรปไดวากจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทสงเสรมพฒนาการเดกในดานตาง ๆ โดยมงเนนใหเดกไดแสดงออกอยางอสระครเปนเพยงผสนบสนนใหเดกมความมนใจ ซงจะสงผลตอพฒนาการทางภาษาดานการสอสารความหมายไดจากการทาผลงานเพอสอใหเหนแนวคดอยางชดเจน 3.2 จดมงหมายของกจกรรมสรางสรรค วราภรณ รกวจย (ม.ป.ป. : 49 ) กลาววากจกรรมศลปสรางสรรคมจดมงหมายทจะฝกเดกใหไดแสดงออกอยางผมลกษณะสรางสรรค รจกการแกปญหาเฉพาะหนาไดรวดเรว นอกจากนนกจกรรมศลปสรางสรรคควรเปนกจกรรมทเสรทเดกทกคนสามารถจะทาไดเมอตนเกดความตองการพอใจและสนใจ วชย วงษใหญ (2529 : 40 – 41) กลาววา การจดกจกรรมศลปสรางสรรคม จดมงหมาย เพอเปนการสรางนสยใหกบเดกและเพอใหเหมาะสมกบวฒภาวะของเดกโดยมไดมงหวงจะพฒนาใหเปนศลปน แตเราจดกจกรรมศลปสรางสรรคเพอใหเดกเกดการเรยนรและมประสบการณทางดานศลปะมความคดทดตอศลปะ ฉะนนการจดกจกรรมศลปะจงมงผลกระทบตอการพฒนาเดกใหเปนบคลากรทมคณคาตอสงคมมากขน สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2536 : 13) ไดกาหนดวตถประสงคของกจกรรมสรางสรรค (ศลปศกษา) ไวในแผนการจดประสบการณ ชนอนบาลปท 1 ดงน 1. เพอพฒนากลามเนอมอ และตา 2. เพอพฒนาประสาทสมพนธระหวางมอกบตา 3. เพอสงเสรมคณธรรมดานความอดทน ความเออเฟอเผอแผ ความรบผดชอบ 4. เพอใหเกดความเพลดเพลน ชนชมในสงทสวยงาม 5. เพอสงเสรมใหมอารมณราเรงแจมใส ผอนคลายความเครยด 6. เพอสงเสรมการปรบตวในการทางานรวมกบผอน 7. เพอสงเสรมการแสดงออกและมความมนใจในตนเอง 8. เพอพฒนาความคดสรางสรรค และจนตนาการ 9. เพอฝกทกษะการสงเกต การคด และการแกปญหา 10. เพอพฒนาภาษา อธบายผลงานของตนได 11. เพอสงเสรมใหเกดความสนใจและเขาใจธรรมชาตรอบตว สรปวา จดมงหมายของการจดกจกรรมศลปสรางสรรค เพอสงเสรมใหเดกพฒนาการครบทกดาน ซงไดแก ดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา เพอเปนบคลากรทมคณคาตอสงคมในอนาคต 3.3 ทฤษฎทเกยวของกบการสอนศลปศกษา

ทฤษฎการสอนศลปศกษา ทฤษฎการสอนทนยมใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนวชาศลปศกษามดงน (ชะลอ พงษสามารถ. 2526 : 64 – 65) ทฤษฎเหมอนจรง (Naive Realism) ทฤษฎนเชอวา เดกสามารถเหนไดเหมอน ผใหญ การเรยนคอ การใหนกเรยนฝกทกษะตามทครตองการ กลาวคอ ครจะเปนผกาหนดให นกเรยนทาตาม ซงไมเหมาะสมกบการสอนศลปะระดบเดกปฐมวย ประถมศกษาและมธยมศกษา แตเหมาะกบระดบอดมศกษาซงมแนวโนมการเรยนเพอมงรกษาถายทอดวฒนธรรมเดม เชน วชาจตรกรรมไทย หรอวาดภาพเหมอน เปนตน เปนทฤษฎทตองการใหผเรยนไดเรยนร เขาใจวธการ และมแบบแผน เปนการเรยน เพอฝกทกษะและความรโดยตรง เปนการดารงไวเพอการอนรกษโดยแทจรง ทฤษฎแหงปญญา (Intellectual Theory) ทฤษฎนเชอวา นกเขยนตามทตนร เหมาะแกการสอนทกระดบ เปนทฤษฎทใหนกเรยนไดแสดงความรความสามารถตามทตนเขาใจ ซงสอดคลองกบการเรยนรและความแตกตางระหวางบคคล การเรยนแบบนเปนการสงเสรมความคดรเรมสรางสรรค และการแสดงออกของเดกโดยตรง เดกสามารถจะแสดงรายละเอยดทตนรแตกตางกนตามความคดรวบยอดของตนเอง ทฤษฎพฒนาการรบร (Perceptual Development Theory) ทฤษฎนเปนของเกสตอลท (Gestalt) ซงมความเชอวาเดกเขยนตามทตนเหนตามความเปนจรง เดกจะเหนแตเคาโครงใหญ และเหนสวนรวมมากกวาสวนยอยไมสนใจรายละเอยด ทฤษฎนเหมาะกบการสอนเดกระดบอนบาลและประถมศกษาเดกจะถายทอดความรสกออกมาเปนแบบงาย ๆ สวนความละเอยดความซบซอนจะเพมขนตามวยของเดกเอง ทฤษฎความรสกและการเหน (The Haptic & Visual Child Theory) ทฤษฎเปนความเชอของ วคเตอร โลเวนเฟลด (Viktor Lewenfeld) ซงมแนวความเชอ ความเขาใจและการรบรจากสงแวดลอมของเดกจะมผลแกอารมณของเดก ซงจะเปนแรงผลกดนใหเดกแสดงออกตามอารมณของตน การวจย โลเวนเฟลด เชอวา เดกทมเสรจะแสดงออกทางรางกายและอารมณภายในของเดก ซงขนอยกบสงแวดลอมของเดกเอง ทฤษฎขนพฒนาการทางความคดและอาย (Age – Based Concepts) ทฤษฎน หมายความวา ความเจรญงอกงามของเดกจะพฒนาไปตามลาดบขน อาย ซงหมายถงความพรอม ดานวฒภาวะ คอ ทงรางกายและการกระทาเปนไปตามลาดบขนของวยอนควร เชน การวจยการพฒนาทางศลปะตามขนระดบอายของ วคเตอร โลเวนเฟลด (Viktor Lowenfeld) จากทกลาวมา จะเหนไดวาทฤษฎทสามารถนามาใชในการสอนศลปะสาหรบเดกนน มอยหลายทฤษฎดวยกน ครสามารถนาแนวคดในแตทฤษฎมาใชในการสอนศลปะสาหรบเดกให

บรรลวตถประสงคทวางไวได โดยจดกจกรรมการสอนตามแนวทฤษฎนน ๆ ใหเหมาะสมกบวฒภาวะและระดบความสามารถของนกเรยนแตละกลมหรอบคคล 3.4 คณคาของกจกรรมสรางสรรคทมตอการพฒนาความรสกทดตอตนเอง กจกรรมศลปสรางสรรคมคณคาตอการพฒนาเดกในขอบเขตทครอบคลมพฒนาการทกดานคอดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา การเปดโอกาสใหเดกไดแสดงออกอยางอสระ ไดแสดงความสามารถของตนใหผอนยอมรบตามทตองการ กจะเปนผลดตอการพฒนาสงเสรมความรสกทดตอตนเองซง วรณ ตงเจรญ (2524 : 100) ไดกลาวถง คณคาของศลปะวา นอกจากจะชวยใหเดกลดความคบของใจแลว ยงชวยใหเกดความพงพอใจ มอารมณแจมใส มนคงและเกดความมนใจในการแสดงออก สงผลใหเรยนรการทางานและปรบตวในสถานการณตาง ๆ ได เปนการชวยใหเกดการยอมรบวามความสามารถ พรอมทจะชวยเหลอและรวมมอกบหมคณะ สงผลใหเดกมทศนคตทถกตองในสงคม และมบคลกภาพเปนไปในทางดงาม สานกงานคณะกรรมการประถมศกษาแหงชาต (2531 : 6 – 15) ไดสรปถงประโยชนของ กจกรรมศลปสรางสรรคดงน 1. เดกไดแสดงออกอยางอสระ มอสรภาพในการทางาน โดยครวางวสดอปกรณ ไวใหเดกสามารถหยบไดตามความพอใจ และสามารถเปลยนความคดของตนกบเพอนได 2. เกดความพอใจและสนกสนานในขณะทางานเดก ๆ ไดพดคยและแลกเปลยนความคดเหนกบเพอน เปนการเปดโอกาสใหเดกแสดงออกทางความคด และความสามารถทางสรางสรรค จะชวยใหเดกตระหนกถงคณคาของความเปนมนษย สงเสรมใหเขามกาลงใจเขาใจตนเองวามความคดทดและมความสามารถหลายอยาง องคประกอบทชวยใหเดกเกดความพอใจ สนกสนานในขณะทากจกรรม คอมเวลาและสถานทกวางพอทเขาจะทาไดเสรจตามความพอใจ และทาสงตาง ๆ ไดอยางสนกสนาน จากทกลาวมาสรปไดวากจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทชวยสงเสรมพฒนาการทกดานและชวยใหเดกไดเหนซงกนและกน ชวยใหเดกเกดความมนใจ กลาคด กลาทา ตระหนกถงคณคาของตนทมตอกลม มความภาคภมใจตอผลงานททาเสรจไดดวยตนเองและเปนทยอมรบจากเพอน ๆ เปนการสงเสรมใหมความรสกทดตอตนเองไดด ประโยชนในการจดกจกรรมสรางสรรค องคกร อนรมพรรย และ คนอน ๆ ไดกลาวถงประโยชนของการใหเดกมโอกาสแสดงออกอยางอสระจะชวยใหเกดผลดานตาง ๆ ดงน 1. เดกเกดความสนกสนานเพลดเพลน การทางานของเดกอยางพอใจในการทางานของตนเอง ชวยใหเกดความเพลดเพลนในการเรยน 2. มความเชอมนในตนเองใหเดกแสดงออกอยางอสระโดยไมกาหนดแบบอยางท ตายตวจะทาใหเดกมนใจการทางานของตนเองมากขน ทงนเรองจากผลงานของตนเองไดเปนทยอมรบในการแสดงออกมากกวา การเลยนแบบ เดกจะไดรบการพฒนาในดานของการเปนผ

กลาคดกลาทา แตทงนน ผสอนจะตองตระหนกถงขอบเขตของเดกทแสดงออกอยางเหมาะสมดวย 3. มความคดสรางสรรค เดกทกลาแสดงออกจะเปนความคดเปนตวของตวเอง มความฉบไวในการคด การกระทาทไมเปนการลอกเลยนแบบของผอน 4. ความเปนผมเหตมผล ความสามารถในการยอมรบฟงความคดเหนของผอนโดยไมยดถอความเหนของตวเองเปนทตงมเหตผลในการเลอกหรอตดสนสงตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม 5. เปนทรจกสงเกต การสงเกตชวยใหการทางานของเดกมลาดบขนตอน สามารถบรรลจดมงหมายไดอยางรวดเรว ชวยทาใหเกดความมนใจมากขน และเปนการฝกใหเดกรจกทางานอยางมลาดบขน 6. ความสามารถในการประยกต ใหมความสามารถในการดดแปลงประสบการณทไดพบเหนมาใชในกจกรรมทางศลปะ 7. ความเปนผกลาคดกลาตดสนใจ ความสามารถในการแสดงออกมสวนตอการเปนผกลาตดสนใจ 8. การเปนผมความสามารถแกปญหาเฉพาะหนา การแสดงออกอยางฉบไวตองอาศยความสามารถในการแกปญหา (องคกร อนรมพรรย และคนอน ๆ. 2536 : 279 – 283) สรปไดวา กจกรรมสรางสรรคมสวนชวยใหเดกมความสามารถในการแสดงออกมความคดสรางสรรค มเหตมผลเชอมนในตนเอง และสามารถแกปญหาเฉพาะหนาซงจะชวยใหเกดความเพลดเพลนในการเรยนร 3.6 ประเภทของกจกรรมศลปะสรางสรรค การจดกจกรรมศลปะสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวยนน ควรมลกษณะหลายหลาย เชน ใหเดกมโอกาสทดลอง คนควา และสอสารความคด ความรสกของตนเองไดอยางเหมาะสม สงทนามาใชในกจกรรมควรมหลายลกษณะแตกตางกนไป มความเราใจตรงความตองการและไมยงยาก ซบซอนเกนความสามารถของเดก (นวพร แซเลอง. 2539 : 40) จตทนาวรรณ เดอนฉาย ไดสรปถงเนอหาศลปะชนอนบาล 2 ไวดงน 1. การปพนฐานใหเดกมองเหนความสวยงามทางศลปะ ไดแก ฝกใหสงเกต และสมผสสงตาง ๆ รอบตว ทมรปรางเหมอนกน หรอแตกตางกน ใหเดกชวยกนจดแจกน จดมมหอง หรอนาสงประดษฐสาเรจรปมาตกแตงหองเรยน เปนตน 2. การวาดภาพระบายส ไดแก การวาดภาพโดยเสร การปายสดวยพกน การระบายสเทยน ในวชาตาง ๆ หรอระบายส ตามรปทรง เรองราวทกาหนด และพาเดกออกไปศกษานอกสถานท แลวกลบมาเขยนภาพ เปนตน 3. การทดลองเกยวกบส ไดแก การละเลงส หยดส ทาส เปาส ผสมส โรยส และกลงส เปนตน

4. การพมพภาพ ไดแก พมพภาพดวยวสดตาง ๆ แมพมพตรายางหรอสวน ตาง ๆ ของชวงแขน และการพมพภาพลายนน โดยใชดนสอ หรอดนสอส เปนตน 5. การปน ไดแก การปนดวยแปง ดนเหนยว ดนนามน ใหเปนรปทรง ปนเปนเรองราว ปนเปนขนม ปนตามใจชอบ และการเลนกอทราย 6. การพบ ฉก ตด ปะ ไดแก การฉก หรอตด และแปะ เปนเรองราวตาง ๆ การพบหรอมวนกระดาษเปนรปทรงตาง ๆ และนามาประดษฐสงตาง ๆ และการพบผาเชดหนา ใบตอง ใยมะพราว ตามใจชอบ เปนตน 7. การประดษฐ ไดแก การประดษฐภาพเครองหอยแขวน ประดษฐของเลน ของใช การรอยวสดตาง ๆ การเยบหรอการสาน เปนตน 8. การเขยนภาพผนง โดยใชกระดาษตอกนเปนแผนใหญ และใหเดกชวยกนเขยนภาพตามความมงหมาย 9. งานตอประกอบ โดยตดกระดาษ ฉกกระดาษ พบกระดาษ หรอหาวสด ตาง ๆ มาประกอบ (จตทนาวรรณ เดอนฉาย. 2541 : 29 – 30) ชยณรงค เจรญพานชยกล กลาวถงกจกรรมทเหมาะสมสาหรบเดกอนบาล ไดแก กจกรรมวาดเสน (Drawing) กจกรรมระบายส (Painting) กจกรรมภาพพมพ (Print Making) กจกรรมประตมากรรม (Sculpture) และกจกรรมประดษฐตกแตง (Crafts) (ชยณรงค เจรญพานชยกล. 2533 : 7) สรปไดวา กจกรรมศลปะเหมาะกบเดก ไดแก กจกรรมเลนส กจกรรมวาดเสนระบายส การพมพภาพ การปน งานกระดาษ และประตมากรรม เปนตน โดยเนนความหลากหลายของกจกรรมเปนสาคญ โดยครควรฝกใหเดกเรยนรและฝกดวยตนเอง 3.7 แนวทางในการจดกจกรรมสรางสรรค การจดกจกรรมศลปสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวยเปนกจกรรมทชวยในการสงเสรมการคดอยางอสระและคดจนตนาการ ราศ ทองสวสด (2529 : 103 – 103) กลาววา ในการจดกจกรรมศลปสรางสรรคสาหรบเดกมไดมจดมงหมายใหเดกทางานเพอความสวยงามหรอเหมอนจรง แตเปนการชวยพฒนากลามเนอมอใหแขงแรง ใหจบดนสอขดเขยนไดด เปนการฝกประสาทสมพนธระหวางมอกบตา เพอใหมพนฐานการเขยนทด ตลอดจนชวยพฒนาอารมณจตใจใหเดกมความอดทนมสมาธในการทางาน และรจกรบผดชอบ การทางานเปนกลมชวยใหเดกไดเรยนรการเขาสงคม การแบงปน ความเออเฟอเผอแผ และการสงเสรมพฒนาการดานสตปญญา ทาใหเดกรจกคด มเหตผลในการทางาน จงควรใหกาลงใจในการทางานกบเดกอยางสมาเสมอเพอใหเดกเกดความมนใจ กลาคด และกลาแสดงออกอยางเตมท นกศกษาหลายทานไดเสนอแนะเกยวกบแนวทางในการจดกจกรรมศลปสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวยไวดงน

แบรนด (Brand. 1975 : 226 – 229) กลาวถงแนวการจดกจกรรมศลปสรางสรรค ดงน 1. ใหความสาคญในกระบวนการทางานของเดกมากกวาคานงถงผลงานของเดก 2. ใหการสนบสนนการแสดงออกทางดานความคดสรางสรรค โดยการหลกเลยง การใหเดกวาดภาพตามแบบ หรอวาดภาพระบายสจากสมดภาพ ซงทาใหเดกไมไดใชความคดรเรมอยางอสระ 3. แสดงความชนชมตอผลงานและความกาวหนาของเดก 4. วางแผนในการทากจกรรมตาง ๆ สาหรบเดกใหพรอม 5. จดเตรยมวสดอปกรณตาง ๆ ใหเดกสามารถหยบไดงายและสะดวกในการใช 6. ควรหลกเลยงคาถามทวา “กาลงทาอะไรอย” หรอเดาวาสงทเดกทาคออะไร 7. ฝกฝนและแนะนาใหเดกลองฝกปฏบตดวยตนเอง รจกการแสดงออกและม ทศนคตทดตองานศลปะ โดยตองคานงถงความเหมาะสมตามวฒภาวะของเดกดวย 8. ใหคดวากจกรรมทางดานศลปะมความสาคญเหมอนกบการจดประสบการณ ในการเขยนและการอาน 9. ใหความรในดานศลปะ เชน เรอง ส ขนาด และรปรางแกเดก 10. อธบายใหผปกครองเขาใจถงจดมงหมายและแนวทางในการสงเสรมความคดสรางสรรคทางดานศลปะแกเดก สรปไดวา กจกรรมสรางสรรคนอกจากจะชวยพฒนากลามเนอใหแขงแรงแลวยงเปน การฝกการประสานสมพนธระหวางตากบมอเพอใหมพนฐานการเขยนทดตลอดจนชวยพฒนาอารมณ จตใจใหเดกมความอดทนมสมาธในการทางานและสงเสรมพฒนาการดานสตปญญา สงผลใหเดกมความพรอมในการเรยนรสงตาง ๆ ตอไป 3.8 แนวคดเกยวกบการจดกจกรรมสรางสรรค สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2536 : 13 - 14) กลาวถง กจกรรมศลปสรางสรรคทควรจด มดงน 1. การวาดภาพ และระบายส การวาดภาพดวยสเทยนหรอสไมการวาด ภาพดวยสนา เชน พกน ฟองนา การละเลงสดวยนวมอ 2. การเลนกบสนา การเปาส การหยดส การเทส การพมพภาพ การพมพภาพดวยสวนตาง ๆ ของรางกาย การพมพภาพดวยวสดพช ผก ตาง ๆ 3. การปน เชน ดนเหนยว ดนนามน แปงโด ฯลฯ 4. การพบ ฉก ตด ปะ การพบอยางงาย การฉกปะ การตดปะ 5. การประดษฐประดษฐเศษวสดตาง ๆ 6. การรอย เชน ลกปด หลอดกาแฟ หลอดดาย ฯลฯ 7. การสาน เชน กระดาษ ใบตอง ใบมะพราว ฯลฯ

กจกรรมศลปสรางสรรคเปนกจกรรมทชวยใหเดกไดรบพฒนาการทกดานทงดาน รางกาย อารมณ สงคม จตใจ และสตปญญา ซงเดกตองไดรบการจดประสบการณในการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบพฒนาการของเดก เลศ อานนทนะ(2523 : 216) ไดกลาวถงการจดกจกรรมศลปสรางสรรควาเปนการจดการเรยนการสอนเพอสงเสรมความสามารถของเดกใหมโอกาสแสดงออกอยางเสร(Free Expression) สงเสรมความคดสรางสรรค (Creative Thinking)จนตนาการ (Imagination) ตามความสนใจและความถนดทางธรรมชาตของเดกแตละคนการจดกจกรรมศลปสรางสรรคตองคานงถงความสนใจและความตองการของเดกเพอใหเดกเกดความเพลนเพลนสนกสนานไดฝกฝนการใชกลามเนอมอและประสาทสมผสตาง ๆ ฝกใหมความคดสรางสรรค (สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. 2529 : 57 – 58) นอกจากน วรณ ตงเจรญ (2526 : 63 – 68) ไดกลาววาศลปะชวยพฒนาบคลกภาพเพราะการเรยนโดยไดลงมอปฏบตทาใหเกดความเคยชนกลายเปนกระบวนการทตอเนองทาใหเดกรกการทางานเกดความขยนหมนเพยร อนจะสงผลใหเดกไดพฒนาการสอความหมายพรอมกนทกดาน พระพงษ กลพศาล (2528 : 22) กลาววา ในปจจบนนเรองศลปะเดกไดรบการพฒนาในดานการสงเสรมและการสนบสนนจากพอแมผปกครอง สอมวลชนตาง ๆ ตลอดจนวงการศกษา ดงจะเหนไดวาในชวง 6 – 7 ปทผานมาไดมการจดประกวดศลปะเดกเกดขนมากมายแตยงมสงหนงทยงเปนปญหาเกยวกบศลปะเดกคอ ความสบสนระหวางศลปศกษากบวจตรศลป ซงศลปะเดกสวนใหญเกยวของโดยตรงกบศลปศกษา โดยมงเปาหมายไปทกระบวนการเกยวกบความคดสรางสรรค การแสดงออก และการรบรเกยวกบความงาม สวนวจตรศลปนนเนนคณคาของความสวยงามของผลงานทปรากฏออกมา โดยอาศยการฝกหดจนเกดความชานาญในการทางานและสรางงานทด เพอนาไปประกอบอาชพได การสอนศลปะสาหรบเดกนนควรจดในลกษณะศลปศกษาทมงเนนเกยวกบกระบวนการทางาน สงทเกดขนภายในตวเดก ความเจรญเตบโตทไดเกดขนกบเดก และความรสกในอารมณของเดกมากกวาทจะมงไปทผลงานทเดกทาเปนรปธรรมเทานน ซงสอดคลองกบแนวคดของ ชยณรงค เจรญพานชยกล (2533 : 3 – 5) ทกลาววากจกรรมศลปะสาหรบเดกเปนกจกรรมทเนนถงสงทเดกไดรบในระหวางกระบวนการสรางสรรคไมไดนกถงผลงานทสวยงามของเดกเปนกจกรรมศลปะเปรยบเสมอนสอหรอเครองมอในการทจะทาใหเดกเกดการพฒนาดานตาง ๆ นอกจากน วรณ ตงเจรญ (2539 : 26 – 28) ไดกลาววา กจกรรมศลปะสรางสรรคสาหรบเดกสามารถสงเสรมประสบการณการเรยนรใหเกดขนกบเดกหลาย ๆ ดานคอ 1. ประสบการณในการสารวจตรวจสอบ เปนการสงเสรมใหเดกไดเผชญกบความจรงเกยวกบสตวพช คน สถานท และเหตผลตาง ๆ เปนการเปดโอกาสใหเดกไดสารวจตรวจสอบ สอบถาม สอบสวนเกยวกบสงตาง ๆ พอแมและครควรจะไดสนบสนนใหเกดการคนควาหรอสารวจตรวจสอบธรรมชาตหรอวตถตาง ๆ ดวย โดยเปดโอกาสใหเดกไดคนหาสงตาง ๆ ดวยตนองซงอาจชวยตงคาถามเพอชวยกระตนการสารวจตรวจสอบของเดก เชน

ดอกไมสอะไร สเหมอนกนหมดไหม ยราฟกบชางใครสงกวากน ววรปรางคลายกบอะไร หางมนยาวแคไหน เปนตน ประสบการณในการสารวจตรวจสอบสภาพแวดลอมนมผลตอพนฐานการแสดงออกทางศลปะของเดกเปนอยางมาก 2. ประสบการณทางดานวสดอปกรณ เปนการยาทางดานการทดลองคนควา และสอบถามวสดอปกรณ เชน เมอเดกปนดนเปนรปสตว หรอรปทรงอน ๆ เดกจะไดรบประสบการณตรงเกยวกบคณสมบตของดนหรอเมอเดกเขยนภาพดวนสโปสเตอรดวยประสาทสมผสของเดกเอง และเมอกจกรรมศลปะคอย ๆ ขยายวงกวางจากวสดอปกรณไมกอยางไปสวสดอปกรณมากมายหลายอยางเดกกจะไดมประสบการณกบวสดอปกรณมากขนดวย นอกจากนควรใชคาถามเพอกระตนความนกคดของเดก เชน เมอสสองสซมเขาหากนมนเกดอะไรขน ฉกกระดาษอยางไรจงจะตรง ระบายสใหเรยบจะใชพกนแบบไหนด ถาเขยนภาพลงบนกระดาษเปยกจะเกดอะไรขน เปนตน 3. ประสบการณทางดานความรสกสมผส เปนประสบการณทเนนถงการรบร หรอความรสกสมผสทเดกมตอสภาพแวดลอมรอบตว ซงประสาทสมผสทดยอมชวยใหการดารงชวตเปนไปอยางมความหมายยงขน ทงในดาน รป รส กลน เสยง การสมผสวตถ ความรสกจากการเหน การไดแยกแยะ การไดรบรกบกลนของสงนนกระบวนการเชนนเปนกระบวนการทเกยวกบการเรยนรสภาพแวดลอมของเดกปฐมวยทงสน และยอมมผลโดยตรงตอการสรางสรรคศลปะของเดกดวยซงอาจใชคาถามชวยในการกระตนความรสกนกคดของทางดานประสาทสมผส เชน ผวของมะนาวตางกบผวของกอนหนอยางไร เมอฝนตกหนรสกอยางไร เสยงลมผานตนไมดงอยางไรเปนตน สรปไดวา การจดกจกรรมศลปสรางสรรคเปนการจดประสบการณดานศลปศกษาใหกบเดกปฐมวยโดยเนนกระบวนการทางาน ความคดรเรมอยางอสระ การทดลอง คนควา และคนพบดวยตนเองเปนการสงเสรมใหเดกมการพฒนาบคลกภาพ และความคดสรางสรรค ซงจะสงผลตอพฒนาการการสอความหมายของเดกจากผลงานทไดคดคนขนดวยตนเอง 4. เอกสารทเกยวของกบจตวทยาการเรยนการสอน 4.1 ความหมายของแรงจงใจ แรงจงใจ (Motivation – want to) เปนตวกระตนใหคนแสดงพฤตกรรมตาง ๆ กน การทคนมการแสดงพฤตกรรมนน เนองจากคนเรามความตองการ การทเรามความตองการสงใดสงหนง แสดงวาเราขาดหรอไมมในสงนน ๆ ซงจะเปนแรงผลกดนใหเราแสดงพฤตกรรม เพอใหไดสงนน ๆ มา เมอไดสงสนองความตองการแลว เราจะหยดพฤตกรรมนน แตเนองจากมนษยมความตองการไมมทสนสด จงมการแสดงพฤตกรรมอยตลอดเวลา

ดงนน จตวทยาบคลกภาพจะชวยเหลอครในการทางานกบเดกชวยใหเขาใจการแสดงพฤตกรรมของเดกแตละคน “ทาไมแตละคนจงแสดงพฤตกรรมดงเชนทเขาแสดงอย มอะไรเปนแรงจงใจใหแตละคนแสดงหรอประพฤตปฏบตเชนนน” เมอใดกตาม ถาครเขาใจการแสดง พฤตกรรมของนกเรยนแตละคน เมอนนครยอมประสบผลสาเรจในการทางาน เพราะรวาจะม หนทางชวยเหลอเดกแตละคนไดอยางไรซงในการทครเขาใจเดกเพอทจะชวยในการพฒนา บคลกภาพของแตละบคคล และเพอทจะชวยใหการแสดงพฤตกรรมเปนไปอยางผสมกลมกลนนน ครจะตองดวาเดกแตละคนรบรและเขาใจโลกของตนเองเปนอยางไร ตองพยายามมองในแงของตวเดก ไมใชมองในแงของคร (ทงนเนองมาจากความแตกตางกนระหวางวย ยอมทาใหการรบรของครและเดกแตกตางกน) ครจะตองแสดงใหนกเรยนเหนวายอมรบนกเรยน และยอมรบสงทเขามองสงตาง ๆ ดวย แตการยอมรบมใชการเหนดวย 4.2 ทฤษฎแรงจงใจของ Atkinson แอตคนสน (Atkinson. 1961) ไดพฒนาทฤษฎแรงจงใจมาจากความคดของ Hoppe เกยวกบเรอง ระดบความคาดหวง และจากความคดของ McClelland เกยวกบ แรงจงใจ ใฝสมฤทธ ซง McClelland มความเชอวามนษยทกคนมความตองการความสาเรจ และไดทาการวจยเพอแสดงใหเหนถงระดบความตองการในเรองนของแตละบคคลซงมตาง ๆ กน Atkinson ไดตงสมมตฐานวาความตองการความสาเรจของคนซงตาง ๆ กนนนเนองมาจากคนพยายามหลกเลยงความลมเหลว คนบางคนมลกษณะมงมนความสาเรจ จะตงวตถประสงคซงมความยาก-งายปานกลาง (ซงเขาคดวาจะมโอกาสประสบความสาเรจ 50/50) สวนบางคนทมลกษณะลมเหลว ผดหวง จะตงวตถประสงคทสงเกนไปหรอตาเกนไป (ซงเขารสกวาถาเขาไมประสบความสาเรจในงานทยากกไมมใครตาหน หรอเขารแนวาเขาจะทางานนนไดสาเรจแน ๆ เมอตงไวตา) Atkinson เชอวาคนทคดวาตนเองจะประสบความสาเรจนน คอผทเคยประสบความสาเรจหรอมองเหนลทางวาจะประสบความสาเรจ สวนลกษณะของผลมเหลว พฒนาขนมาจากผทเคยมประสบการณกบความลมเหลวซาแลวซาอก หรอผทตงวตถประสงคสงเกนความสามารถของตนทจะบรรลได 4.3 การใชประโยชนจากแรงจงใจ ในการอยรวมกนในสงคม สงทสาคญทจะขาดเสยมได คอ ความเขาใจเกยวกบการแสดงพฤตกรรมของอกฝายหนง วาทาไมเขาจงแสดงหรอประพฤตปฏบตดงเชนทเขาเปนอย มอะไรเปนแรงจงใจใหเขาทาเชนนน แมวาการทเรามความเขาใจอกฝายหนงนน ในบางครงอาจจะชวยเหลออะไรเขามได แตอยางนอย ๆ กชวยความรสกของเราไมใหตกอยในสภาพงง มดมน ไมเขาใจวาทาไมจงประพฤตปฏบตเชนนน เมอเราสามารถเขาใจการกระทาของอกฝายหนง กสามารถตดเรองทไมเปนเรองออกไปเสยไดคงไมมเรองราวใหตองผดใจกน หรอขนเคองใจกน ดงเชนทเปนอยในทกวน เราไมสามารถทจะแกคนอน แตเราสามารถแกความรสกของเราได ซงในการทาความใจพฤตกรรมของนกเรยนนน จาเปนอยางยงทจะตองมองสงตาง ๆ ใหเหน

อยางทเขาเหนจะไดเขาใจเหตผลการกระทาของเขา เพราะมเชนนนแลวครจะไมมวนเขาใจเดกเลย เพราะครและเดกมประสบการณตางกน การมองโลกยอมจะตางกนดวย ในการทาความเขาใจพฤตกรรมของเดกครจะตองเขาใจวา คนแตละคนจะแสดงพฤตกรรมตามสงทตนรบรเกยวกบ ตนเอง และสงแวดลอม ซงเปนเหตทาใหแตละคนมพฤตกรรมตาง ๆ กน ในฐานะทเปนครมหนาทรบผดชอบเกยวกบนกเรยนโดยตรง ถาหากไดเขาใจถง พฤตกรรมของผทเราจะตองเกยวของดวย คงจะชวยเอออานวยการทางานของเราใหดขนหากเราไดลองนกทบทวนถงนกเรยนทตนเองไดมโอกาสเกยวของ จะเหนวาแตละคนมบคลก แตกตางกน บางคนอาจจะมลกษณะสงบเรยบรอย บางคนมลกษณะตองคอยพงพาคนอน ฯลฯ อะไรเปนตนเหต หรออะไรเปนแรงจงใจใหแตละคนแสดงพฤตกรรมตาง ๆ กน การแสดง พฤตกรรมเหลานนแสดงใหเหนถงความตองการทงทางดานอารมณและสงคม ผลทตามมาคอ การทาใหแตละคนมบคลกภาพแตกตางกน เราพจารณาการแสดงพฤตกรรมของมนษยในแง ทวา เปนปฏสมพนธระหวางการเรยนรและแรงจงใจ (ทงในดานสงคมและอารมณ) ฉะนน พฤตกรรมตาง ๆ ของมนษยทแสดงออกมานนจะเนองดวยทงสองอยางประกอบกน ในแงของการเรยนร หมายถงการเปลยนพฤตกรรม ซงเปนผลของประสบการณเดมซงจะรวมทง ลกษณะนสย ความร ทกษะ และความคาดหวง ในแงของแรงจงใจ เราจะทาความเขาใจในแงทวาเปนตวกระตนใหคนแสดงพฤตกรรมตาง ๆ กน การทคนมการแสดงพฤตกรรมนน เนองจากคนเรามความตองการ การทเรามความตองการในสงใดสงหนง แสดงวาเรา ขาดในสงนน ๆ ซงจะเปนแรงผลกดนใหเราแสดงพฤตกรรมเพอใหไดสงนน ๆ มา เมอไดสงสนองความตองการแลวเราจะหยดพฤตกรรมนน แตเนองจากมนษยมความตองการไมมทสนสดจงมการแสดงพฤตกรรมอยตลอดเวลา ในการทางาน ถาเราสามารถเขาใจไดวา พฤตกรรมทนกเรยนแสดงนนเนองมาจากสาเหตใด มอะไรเปนแรงจงใจใหแสดงเชนนนจะชวยใหเราเกดความสบายใจในการทางาน เพราะรสกวาอยางนอยเรากรจกและเขาใจอกฝายหนง 4.4 ประเภทของแรงจงใจ แรงจงใจทางดานอารมณและสงคมอาจจาแนกไดดงน 1. แรงจงใจใฝสมฤทธ (Achievement Motive) 2. แรงจงใจใฝสมพนธ (Affiliation Motive) 3. แรงจงใจใฝกาวราว (Aggression Motive) 4. แรงจงใจใฝอานาจ (Power Motive) 5. แรงจงใจใฝพงพา (Dependency Motive) 4.5 ลกษณะของแรงจงใจ หมายถงความตองการทจะทาสงตาง ๆ ใหสาเรจลลวงเราจะสงเกตเหนวานกเรยนทเรารจกนน บางคนมแรงจงใจใฝสมฤทธสง บางคนมแรงจงใจใฝสมฤทธตา ความแตกตางของทงสองพวกนดไดจากการทางาน

ลกษณะของผมแรงจงใจใฝสมฤทธสง 1. เปนผทมความมานะบากบน พยายามทจะเอาชนะความลมเหลวตาง ๆ พยายามทจะไปใหถงจดหมายปลายทาง 2. เปนผทางานมแผน 3. เปนผตงระดบความคาดหวงไวสง ลกษณะของผมแรงจงใจใฝสมฤทธตา 1. เปนผททางานแบบไมมเปาหมาย หรอ 2. ตงเปาหมายไปในวถทางทจะหลกเลยงความลมเหลว อาจจะตงเปาหมายงายหรอยากเกนไป ตงเปาหมายไวงาย ๆ เพอปองกนไมใหผดหวง สวนพวกทตงไวยากเกนไปนน เพราะรวาอาจจะตองลมเหลวอก แตลมเหลวเพราะการทางานยากรกษาหนาตวเองไดดกวา 3. ตงระดบความคาดหวงไวตา เกยวกบเรองแรงจงใจใฝสมฤทธ คนทกคนจะมการตงมาตรฐานการกระทาของตนเอาไว คนเรยนรทจะตงมาตรฐานการกระทาภายหลงทไดกระทางานชนแรกเปนผลสาเรจ จะกอใหเกดกาลงใจในการทจะคาดหวงความสาเรจในครงตอ ๆ มา คนแตละคนมระดบความคาดหวงแตกตางกน ใครจะตงระดบความคาดหวงไวสงหรอตาเพยงใดนน ขนอยกบ ประสบการณ คนทเคยประสบแตความสาเรจกมกจะตงระดบความคาดหวงสง สวนคนทเคยประสบแตความลมเหลวผดหวงกมกจะตงความคาดหวงไวตา หรอกลายเปนทอแทเหนอยหนายไมกลาคด ไมกลาหวง พฒนาการของแรงจงใจใฝสมฤทธอาจเกดจากความคาดหวง ซงเปนรอยประทบใจมาตงแตเลก ๆ เดกคนใดมแมซงมความคงเสนคงวาตอการทจะสนองความตองการจะทาใหเดกผนนเกดการเรยนรทจะคาดหวงวาจะไดสงซงมาสนองความพอใจของตน บางครงแมตองรอแตถารวารอแลวได กจะมความคาดหวงไปในทางบวก นอกจากนนลกษณะความคงเสนคงวาของแม จะกอใหเกดความไววางใจทงในแงทเกยวกบตนเองและเกยวกบคนรอบขาง เมอคนเรามความไวเนอเชอใจในผอนกสามารถสรางสมพนธภาพไดด ในทางตรงกนขาม ถาแมเปนคนไมคงเสนคงวา ในการสนองความตองการตงแตเลก ๆ เดกไมเคยประสบความสาเรจในการคาดหวงจะเกดความคบของใจ มความกระวนกระวายใจตลอดเวลา ความรสกเชอถอไววางใจในตนเองและบคคลรอบขางจะนอยลงบคคลพวกนกจะไมคอยเชอใคร ไมกลาคาดหวงสงใดทงนน ยงเมอโตขนทางานแลวพบกบความผดหวงบอย ๆ จะกลายเปนคนทอถอยไมส ความตองการของพอแมมอทธพลตอเดกตงแตเรมแรกของชวตในบรรยากาศของ “ความสมพนธระหวางบดามารดาและบตร” ซงประกอบดวยความรก การควบคม การขบงคบความคงเสนคงวาในทางอารมณของพอแม การทเดกเคยประสบทงความสาเรจและความผดหวง จากการไดรบรางวลและลงโทษเหลานจะกอใหเกดแรงจงใจใฝสมฤทธ

จากผลวจยพบวา พอแมของเดกทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงจะมอทธพลทาใหเดกกลายเปนคนมแรงจงใจใฝสมฤทธตามไปดวย ทงนเนองจากพอแมใหความสนใจและยงเกยวกบการกระทาของเดกมาตงแตเลก ๆ แสดงความรกใครเอาใจใสตงมาตรฐานการกระทาเอาไวมการกระตนแนะนาใหกาลงใจมากวาเดกทพอแมมแรงจงใจใฝสมฤทธตา ฉะนนการตงมาตรฐานการกระทาจะไดรบอทธพลมาจากพอแม พอแมของเดกทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงจะทาใหเดกมลกษณะชอบแขงขน ชอบเขากจกรรม มความพอใจในการแกปญหาตาง ๆ มลกษณะตอสและมความสามารถ คนทจะประสบความสาเรจในอนาคตตอไปนน คอคนทสามารถตงจดหมายในชวตได และในการทคนพฒนาตอไปดวยดนนจะตองมลกษณะดงน 1. มวฒภาวะ หมายถงคนทสามารถเลอกเปาหมายในชวตของตนเองได 2. มสขภาพจตด หมายถง การทพยายามหลกเลยงจากความวตกกงวล เปนความรบผดชอบของครแตละคนทจะเปนผชวยแนะนาชชองทางใหเดกรจกการตงเปาหมายในชวตในสภาพทเปนจรง ๆ มใชเพอฝนและพยายามเปลยนความกลวความผดหวงใหกลาเผชญความจรง ใหเหนวาเปนสวนหนงทจะนาไปสความสาเรจ เปนหนาทของครทจะตองสงเกตเดกอยางใกลชดวามลกษณะอยางไร เพอทจะชวยชชองทางใหเดกรจกการวางเปาหมาย และชวยใหเดกกลายเปนผทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง พากเพยรทจะเอาชนะงานทยาก ๆ วธหนงทครจะสามารถชวยเดกทมแรงจงใจใฝสมฤทธตาใหดขน คอการกระตนใหกาลงใจ ใหเดกรสกวาจะสามารถทางานนน ๆ ไดใหงานทคดวาจะสามารถทาไดสาเรจภายในระยะเวลาทกาหนดให อยาใหรสกวา โดนบบคน กดดน เพราะถาเปนเชนนนจะมแนวโนมทจะหลกเลยง เพราะกลวความลมเหลวหมดแรงจงใจทจะทา เพราะรวาทาไปแลวกไมสาเรจ ในการใหงานทาทกครง การใหรผลของการทางานโดยการใหขอสงเกต จะเปนแรงจงใจในการทางานเปนอยางด การใหเดกเกดความสนใจ ตงใจ และชวยใหตดสนใจวาการกระทานน ๆ ใหผลดขนกวาเดม หรอไมดกวาเดมชวยใหรวาคราวตอไปจะทาอยางไร 5.เอกสารทเกยวของกบแบบแผนการวจย One Group Time Series Design 5.1.ความหมายของการวจยแบบ One Group Time Series Design One Group Time Series Design หมายถง การวจยกลมตวอยางเดยว กอนทดลองและหลงทดลองมการวดหลายครง นยมใชศกษาเกยวกบพฒนาการและการเจรญเตบโตของเดกทงในลกษณะเปนรายบคคลและเปนรายกลม โดยมเวลาเปนตวแปรทสาคญ 5.2. รปแบบของ One Group Time Series Design รปแบบของ One Group Time Series Design มรปแบบทวไปดงน

O1 O3 X O2 O4 จากรปทวไป ถามการวดผลเฉพาะ O2 และ O3 กไมแนใจวา ผลตางของ O2 กบ O3 จะเปนของการทดลอง อาจเปนผลของการทดลองรวมกบผลทเกดขนระหวางการทดลอง หรอวฒภาวะของตงอยางทไดทดลองเพมขนกได ฉะนนการเพม O1 และ O4 จะทาใหรวา ผลทเกดขนนนเกดจากเหตการณ วฒภาวะและความเจรญเตบโตของตวอยางมากนอยเพยงใด 5.3.การดาเนนการทดลองแบบ One Group Time Series Design การดาเนนการทดลองแบบ One Group Time Series Design มการดาเนนการทดลองดงน 5.3.1. คดเลอกกลมตวอยาง ดวยวธเจาะจง 5.3.2. วดผล O1 กอนการทดลองหนงชวง และวดผล O3 กอนการทดลองอกชวงหนง 5.3.3. ใหการทดลอง 5.3.4. วดผล O2 หลงทาการทดลองหนงชวง และ O4 หลงการทดลองอกชวงหนง 5.3.5. การวเคราะหผลนาคาทไดทง 4 จด (O1,O2,O3, และ O4) มาเปรยบเทยบกนวาแตกตางกนหรอไม อยางไร และเขยนเปนกราฟแสดงการเปลยนแปลงในระยะเวลาททาการทดลอง 5.4.การวเคราะหขอมลทไดจาก One Group Time Series Design การวเคราะหขอมลทไดจาก One Group Time Series Design นนการวเคราะหโดยทวไปมกจะนาผลมาเปรยบเทยบตามระยะเวลาวาแตกตางกนหรอไม อยางไร ทใชมากทสดคอการแสดงดวยการเขยนเปนกราฟ ซงสามารถบอกไดวาการเปลยนแปลงเกดขนหรอไม 5.5. การนาเสนอขอมลจาก One Group Time Series Design การนาเสนอขอมลจาก One Group Time Series Design ใชแผนภมแสดงการทดลองเปนรายบคคล สรปผลการวจยโดยใชการตรวจสอบดวยสายตา (Visual Inspection) ขอจากดของการวจยแบบนคอการอางองไปสประชากรทาไดนอยแตผลคมคาทไดจาการวจยคอการชวยแกไขปญหาเฉพาะเจาะจงของตวอยางททาการศกษา 5.6 ขอจากดของ One Group Time Series Design

ขอจากดของการวจยแบบ One Group Time Series Design นคอการอางองไปสประชากรทาไดนอยแตผลคมคาทไดจาการวจยคอการชวยแกไขปญหาเฉพาะเจาะจงของตวอยางททาการศกษา 5.7 ลกษณะของ One Group Time Series Design ลกษณะของ One Group Time Series Design พอจะสรปเปนขนตอนไดดงน 1. เปนการสงเกตซา ๆ ในคนเดยวกน 2. เทคนคและเกณฑในการสงเกตตองคงเดมตลอดการวจย มความชดเจนระหวางระยะทใหการชวยเหลอ (Intervention Phase) และระยะทไมใหการชวยเหลอ (No Intervention Phase) งานวจยทเกยวของ งานวจยทเกยวของกบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคและบทบาทของครในการจดกจกรรมการจดกจกรรมศลปสรางสรรคและบทบาทของครมอทธพลตอการพฒนาความรสกทดตอตนเอง ซงไดมผทาการศกษาวจยทงในประเทศและตางประเทศ ดงน งานวจยในตางประเทศ แสตปป (Stapp. 1964 : 52 – 53) ไดศกษาความสมพนธระหวางความคดสรางสรรคและสตปญญาของนกศกษาทเรยนศลปะและไมเรยนศลปะ พบวา ความคดสรางสรรคและสตปญญาไมมความสมพนธกนแตนกเรยนทเรยนศลปะไดคะแนนความคดสรางสรรคสงกวาพวกทไมเรยนศลปะ ฟลลปส (Phillips. 1994 : A) ไดศกษาความเขาใจของผสอนการศกษาระดบปฐมวยในดานกระบวนการความงามทางศลปและศลปศกษา โดยวธเกบรวบรวมขอมลพบวา มความเหนพองกนในทรรศนะเกยวกบการเรยนศลปะ โดยวธทาการทดลองลงมอกระทาโดยตรงกบสอทหลากหลายและเนนการสรางสรรคสงแวดลอม และการสงเสรมความคดสรางสรรคอยางอสระ และมความคดเหนแตกตางกนในทรรศะเกยวกบศลปศกษาในโรเรยนประถมศกษา ศลปะเปนจดเลก ๆ และถกมองวาเปนวชาหนงในโรงเรยนเทานน แตในมหาวทยาลย ศลปะจะมการสอนทเขมงวดมากเกยวกบความร ความคดรวบยอด คาศพท สอทางศลปะโดยตรงทใชในการศกษา ผลจากการศกษาพบวา ครผสอนตองการเรยนเกยวกบวธการสอนศลปะมากกวาความรความคดรวบยอด คาศพท สอทางศลปะและหลกสตรทใชในการสอนศลปะกยงเปนทตองการ

อมดอน (Amidon.1976 : 161 – 166 ) ไดใชแบบวเคราะหกรยาทางวาจาของแปลนเดอรส ศกษาอทธพบของครทมตอเดก พบวา การใชอทธพบทางออมในการเรยนการสอนไดแก การยอมรบความรสกของเดก การยกยอง ชมเชย การนาความคดเหนของเดกมาใชในการถามคาถาม จะชวยใหเดกมความกลาทจะแสดงออก มความเชอมนในตนเอง และประสบความสาเรจในการเรยนสงกวาการเรยนการสอนทเปนการใชอทธพลทางตรงไดแก การบรรยายการออกคาสงและการวจารณ คซเอมสก (Kuziemski. 1977 : 1861 – B ) ไดศกษาความสมพนธของความคดสรางสรรคกบการเลนทใชจนตนาการ (Imaginative Play) โดยศกษากบเดกระดบ 2 จานวน 50 คน เปนเดกหญง 25 คน และเปนเดกชาย 25 คน พบวาการทใชจนตนาการมความสมพนธกบความคดสรางสรรค ฮทท (ประมวญ คดคนสน.อางองจาก Hutt.n.d. . 1981 : 181) ไดทาการวจยกบเดกอาย 3 – 5 ป ทมโอกาสเลนกบของเลนทตองใชความคดประดษฐและรจกสารวจ จากนนอก 44 ป เมอทาการทดลองบคลกภาพและความสรางสรรคปรากฏวา เดกทเคยเลนกบของเลนทตองใชความคดทาคะแนนไดสงกวาเดกทไมเคยเลน เคลล (Kelly. 1986 : 32 – A) ไดศกษาเปรยบเทยบผลของการฝกตามแผนการเสรมสรางประสบการณทางศลปะเพอพฒนาความคดสรางสรรคทางศลปะเปนเวลา 10 สปดาหในชนประถมศกษาปท 1 ผลการวจยปรากฏวา จากแบบทดสอบความคดสรางสรรคดวยรปภาพของทอรแรนซ (Torrance Figural Test of Creative Thinking) ทใชวดกอนฝกและหลงฝก เดกทเขารวมแผนการฝกเสรมสรางประสบการณทางศลปะเพอพฒนาความคดสรางสรรคทางศลปะกบเดกทไมไดเขารวมตามแผน มคาเฉลยของความคดรเรมและความคดละเอยดลออ แตกตางกนอยางมนยสาคญทระบบ .05 แตคาเฉลยของความคดคลองแคลวและความคดยดหยนไมแตกตางกน เบล (Bell. 1985 : 275 – 2A) ไดศกษาการเลาเรองของเดกชายอาย 6 – 7 ป โดยจบคระหวางสตปญญากบความคดสรางสรรค ผลการศกษาพบวาการเรยบเรยงเรองราวทเลาและการจนตนาการเรองราวมความสมพนธกบระดบสตปญญาและความคดสรางสรรค งานวจยในประเทศ จงใจ ขจรศลป(2532 : 82) ไดศกษาพบวา การจดกจกรรมศลปสรางสรรคและการเลนตามมมแบบรเรมอยางอสระ ทาใหเดกมความคดสรางสรรคและเชอมนในตนเองสงอยางมนยสาคญทางสถต อาร เกษมรต(2533 : 87) ไดศกษา ผลการจดกจกรรมศลปสรางสรรคและกจกรรมศลปสรางสรรคปกตทมตอความเชอมนในตนเองของเดกปฐมวยทไดรบการอบรมเลยงดแบบเขมวงดกวดขนและแบบรกทะนถนอม ผลปรากฏวา เดกปฐมวยทไดรบการอบรมเลยงดแบบเขมงวด

กวดขนเมอทากจกรรมศลปสรางสรรคเปนกลม มความเชอมนในตนเองสงกวาเดกปฐมวยทไดรบการเลยงดแบบเขมงวดกวดขนเมอทากจกรรมศลปสรางสรรคปกต และเดกปฐมวยทไดรบการอบรมเลยงดแบบรกทะนถนอมเมอทากจกรรมศลปสรางสรรคเปนกลม มความเชอมนสงกวาเดกปฐมวยทไดรบการอบรมเลยงดแบบทะนถนอมเมอทากจกรรมศลปสรางสรรคปกต สทธพรรณ ธรพงศ(2534: บทคดยอ) ไดศกษา พฤตกรรมการรวมมอของเดกปฐมวยททากจกรรมศลปสรางสรรคเปนกลมแบบครมสวนรวม และแบบครไมมสวนรวมพบวา 1. การเปรยบเทยบพฤตกรรมการรวมมอของเดกปฐมวย ทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคเปนกลมแบบครมสวนรวม พบวา กอนและหลงการทดลอง กลมทไดรบการจดกจกรรมศลปะสรางสรรคเปนกลมแบบครมสวนรวมและแบบครไมมสวนรวม มพฤตกรรมการรวมมอแตกตางกน คอ หลงการทดลอง กลมทดลองและกลมควบคมมพฤตกรรมการรวมมอแตกตางกน กนกอนทดลอง 2. การเปรยบเทยบพฤตกรรมการรวมมอของเดมปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคเปนกลมแบบครมสวนรวมและแบบคไมมสวนรวม พบวา กลมทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคเปนกลมแบบครมสวนรวมและแบบครไมมสวนรวม มพฤตกรรมการรวมมอแตกตางกน คอกลมทไดรบการจดกจกรรมศลปะสรางสรรคเปนกลมแบบครมสวนรวมมพฤตกรรมการรวมมอสงกวากลมทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคเปนกลมแบบครไมมสวนรวม วาสนา เจรญสอน( 2537 : บทคดยอ) ไดศกษาผลการใชกจกรรมศลปสรางสรรคประกอบคาถามเชอมโยงประสบการณทมตอความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวย ทมระดบความเชอมนในตนเองตางกน พบวา เดกปฐมวยทระดบความเชอมนในตนเองตา เมอไดรบการจดกจกรรศลปสรางสรรคประกอบคาถามเชอมโยงประสบการณ และกจกรรมศลปสรางสรรคปกต มความสามารถในการแกปญหาแตกตางกน และเดกปฐมวยทระดบความเชอมนในตนเองสง มความสามารถในการแกปญหาไมแตกตางกนหลงการทดลอง สทธภา โชตประดษฐ(2537 : บทคดยอ) ไดศกษาความเชอมนในตนเองของเดกปฐมวยระดบอาย 5 – 6 ป ใหเดกรเรมกจกรรมอยางอสระแบบกลมใหญ และแบบกลมยอยพบวา เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคและการเลนตามมม โดยใหเดกรเรมกจกรรมอยางอสระแบบกลมใหญและแบบกลมยอย มความเชอมนในตนเองเพมขนหลงการทดลอง ธนพร สมบลธนวาท (2529 : 67 – 69) ไดศกษาเปรยบเทยบความคดสรางสรรคของนกเรยนชนเดกเลก โดยแบงนกเรยนออกเปน 3 กลม กลมทดลอง ก. ใหเลนกบเพอน กลมทดลอง ข. ใหเลนกบแม และกลมควบคมใหเลนเอง โดยทกลมทดลองทง 2 กลมไดเลนกจกรรม 5 ชด คอ เลนบลอก เลนดนเหนยว วาดภาพระบายส เลนกบกระดาษ

และเลนกบนา สวนกลมควบคมไมไดเลนในกจกรรมทง 5 ใหเลนเองตามปกตวสย ผลการทดลองพบวา 1. นกเรยนกลมทเลนกบเพอนมความคดสรางสรรคไมแตกตางจากกลมทเลนกบแม 2. นกเรยนกลมทเลนกบเพอนมความคดสรางสรรคไมแตกตางจากกลมทเลนเอง 3. นกเรยนกลมทเลนกบแมมความคดสรางสรรคสงกวากลมทเลนกนเอง เพยงจต โรจนศภรตน (2531 : 78 – 82) ไดศกษาเปรยบเทยบความคดสรางสรรคระหวางเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมวาดรปเปนกลมกบเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมวาดรปเปนรายบคคล กลมตวอยางเปนนกเรยนชนเดกเลกอาย 5 – 6 ป ทาการทดลองในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2531 จานวนนกเรยน 30 คน แบงเปนกลมควบคมและกลมทดลองโดยใชวธจบคคะแนน กลมทดลองไดรบการจดกจกรรมการวาดรปเปนกลม และกลมควบคมไดรบการจดกจกรรมการวาดรปเปนรายบคคล ระยะเวลาในการศกษา 10 สปดาห สปดาหละ 2 วน ผลการศกษาพบวา เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมวาดรปเปนกลมมความคดสรางสรรคสงกวาเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมวาดรปเปนรายบคคลอยางมนยสาคญทระดบ .01 อนงค แสงเงน (2533 : 58 – 61) ไดศกษาเปรยบเทยบความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณการเลนสรางสรรคประกอบการใชคาถามและการเลนสรรคสรางแบบไมใชคาถาม กลมตวอยาง เดกปฐมวยอาย 5 – 6 ป กาลงเรยนอยในชนอนบาลปท 2 จานวน 44 คน ผลการศกษาพบวาเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณการเลนสรรคสรางประกอบการใชคาถามมความคดสรางสรรคสงขนและแตกตางจากเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณการเลนสรางสรรคแบบไมใชคาถามอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 กรวภา สรรพกจจานง ไดศกษาความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกของเดกปฐมวยทไดรบการฝกกจกรรมศลปะสรางสรรคแบบชนา และแบบอสระ ผลการศกษาพบวาเดกปฐมวยทไดรบการฝกกจกรรมศลปะสรางสรรคอสระ มความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกสงกวาเดกปฐมวยทไดรบการฝกกจกรรมศลปะสรางสรรคแบบชนา (กรวภา สรรพกจจานง 2532 : 45) จากการวจยดงกลาว จะเหนไดวา การจดกจกรรมศลปสรางสรรคและบทบาทของครในการจดกจกรรมสงผลใหเดกเกดความเชอมนในตนเอง มความรวมมอมความมนใจในการแสดงออก มความสามารถในการแกปญหา มความคดสรางสรรคและชวยใหมความพยายามทจะทางานใหสาเรจ ซงเปนขอยนยนวาบทบาทและวธการจดกจกรรมของคร จะชวยในการสงเสรมพฤตกรรมทพงประสงคใหแกเดกไดเปนอยางด ดวยเหตดงกลาววจยตองการศกษาวการจด

กจกรรมศลปสรางสรรคแบบครเนนคณคาในตวเดกและการจดกจกรรมศลปสรางสรรคแบบปกตวา จะสงผลการพฒนาความรสกทดตอตนเองในเดกปฐมวยแตกตางกนหรอไม จนทวรรณ เทวรกษ(2526 14 – 26) กลาววา กจกรรมสรางสรรค หมายถงกจกรรมทสงเสรมความคดสรางสรรค เปนกจกรรมทคนพบสงใหมหรอทาของเกาใหดขน หรออกความหมายหนงเปนการคดกวางขวางแบบอเนกนยทชวยใหสามารถประดษฐสงแปลกใหมไดรวมถงความสามารถในการแกปญหาไดสาเรจ และไดกลาวอกวา กจกรรมทเดกวย 3 – 5 ขวบ สามารถแสดงความคดสรางสรรคไดนนปรากฏอยในศลปะดานตาง ๆ เชน ภาษา ดนตร งานฝมอ รวมทงการเลนอสระทงในชนเยนและนอกชนเรยน ซงสอดคลองกบสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2528 15) ใหความหมายวา กจกรรมสรางสรรคหมายถงกจกรรมศลปะทชวยใหเดกไดแสดงออกถงความรสกทเปนนามธรรมสามารถฝกใหเดกรจกสงเกต หาเหตผล รจกสรางสรรคลกษณะนสยทด และมความพรอมในการเรยน เยาวพา เดชะคปต(2528 97) กลาววา กจกรรมสรางสรรคเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหไดมอสระในการทอลองคนควาและสามารถสอสารสงทเขาไดทดลองกบผอนและยงมโอกาสไดพฒนากลามเนอเลก กลามเนอใหญ ตลอดทงสรางความสมพนธในการเตรยมความพรอมดานการอาน เขยน นอกจากนยงมโอกาสพฒนาดานสงคม เชน แลกเปลยนวสด อปกรณหมนเวยน หมนเวยนกนรบผดชอบ ในการใชและเกบอปกรณตาง ๆ ราศ ทองสวสด และละออ ชตกร(2529 105) ไดกลาวเพมเตมวา กจกรรมสรางสรรคหมายถงกจกรรมทางการวาดภาพดวยสเทยน การปนดนนามน การเลนส ฉกปะกระดาษ เศษวสด ฯลฯ ทสามารถพฒนาทกษะการใชมอ กลามเนอ และความคดสรางสรรค กรภสสร ประเสรฐศกด(2539 55 ) ไดศกษาพนฐานทางคณตศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคประกอบคาถามเชงเหตผลและคาถามเชงเปรยบเทยบพบวาเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคประกอบคาถามเชงเปรยบเทยบและกจกรรมสรางสรรคแบบปกตมทกษะพนฐานทางคณศาสตรแตกตางกน จากรายงานการวจยดงกลาวจะเหนไดวาการจดกจกรรมศลปสรางสรรคควรใหเดกไดลงมอกระทาโดยตรงกบสอทหลากหลาย สงเสรมความคดสรางสรรคอยางอสระ จะสงผลใหเดกเกดความเชอมนในตนเองทจะใชภาษาในการสอสารอยางมความหมายใหผอนไดรบรในสงทตนตองการและชวยใหกลามเนอมอไดรบการพฒนาใหแขงแรงฝกประสาทสมพนธระหวางมอกบตา สงเสรมใหเดกมความพยายามทจะทางานใหสาเรจมสมาธ รจกรบผดชอบในการทางาน มความมนใจและกลาแสดงออก นรมล ตรณสารสวสดบตร( 2525 : 344 ) ไดเสนอแนวความคดไววาศลปศกษาเปนวชาทจาเปนตองจดไวในหลกสตร เพราะเปนวชาทชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรทสาคญหลาย

ประการ และการเรยนรเหลานน จะชวยพฒนานกเรยนใหเตบโตขนเปนผทสามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางเปนสขและเจรญกาวหนา พอสรปไดวา กจกรรมสรางสรรค มงกระตนใหเดกคดจนตนาการ ตลอดจนการฝกใหเดกรจกสงเกตหาเหตผลซงเปนกจกรรมทสงเสรมพฒนาการเดกทงทางดานรางกาย อารมณ-จตใจ สงคม และสตปญญา เพอเตรยมความพรอมสาหรบการเรยนตอไป

บทท 3

วธดาเนนการศกษาคนควา การวจยเรอง “การศกษาเปรยบเทยบผลการใชชดกจกรรมสรางสรรคในการสงเสรม

การทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางการเคลอนไหวเลกนอย ชนประถมศกษาปท 2 มลาดบขนตอนการวจยดงน

1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง 2. การสรางและการหาคณภาพเครองมอ 3. วธการดาเนนการทดลอง 4. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล

การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการศกษาครงนคอเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหว

เลกนอยอาย 10 ป ไดรบการวนจฉยจากนกกจกรรมบาบดวามภาวะบกพรองในการใชการใช

กลามเนอมดเลก คอการใชมอ รวมกบการทางานประสานสมพนธกบตา

กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงนคอ เดกทมความบกพรองทางดาน การเคลอนไหวเลกนอย อาย 10 ป ไดรบการวนจฉยจากนกกจกรรมบาบดวามภาวะบกพรองในการใชกลามเนอมดเลก(ในทนหมายถงมอ)รวมกบการทางานประสานสมพนธกบตา จานวน 1คน เลอกโดยวธเจาะจง ตวอยางทศกษามภมลาเนาอยทเขตสายไหม กรงเทพมหานคร เรยนอยระดบชนประถมศกษาปท 2 โดยเรยนในชนพเศษ ในโรงเรยนบางบว สามารถอานหนงสอได เขยนได สอสารไดด เคยไดรบการฝกจากนกกจกรรมบาบดเมออาย 2 ป จนถงอาย 4 ป 6 เดอน เขาไปอยในศนยการศกษาพเศษสถาบนราชภฏพบลสงคราม จงหยดการฝกจากนกกจกรรมบาบด

เครองมอทใชในการศกษาคนควา

เครองมอทใชในการศกษาคนความดงน 1. แผนการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรค 2. แบบทดสอบการทางานประสานตากบมอ 3. แบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ 4. แบบบนทกพฤตกรรมในการทากจกรรมสรางสรรค

47

การสรางเครองมอทใชในการศกษาคนควาดาเนนการ ดงน การสรางและการหาคณภาพเครองมอของแผนการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรคใน

การสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย ผวจยดาเนนการดงน

1. แผนการสอน การสรางแผนการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรคในการสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอสาหรบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยชนประถมศกษาปท 2 มขนตอนดงน

1.1 ศกษาคมอของหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรง พ.ศ.2533)

1.2 ศกษาแผนการจดประสบการณระดบประถมศกษาของกรมวชาการ สานกงาน คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต กระทรวงศกษาธการ (ฉบบปรบปรง พ.ศ.2533)

1.3 ศกษาแนวแผนการจดกจกรรม และสอการเรยนสอนการระดบประถมศกษา ของกรมวชาการสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตกระทรวงศกษาธการ (ฉบบปรบปรง พ.ศ.2533)

1.4 ศกษาหนงสอศลปะและศลปประดษฐสาหรบเดกปฐมวยของ อนงค ตนตวชย พ.ศ. 2539

1.5 กาหนดเนอหาการเรยนใหสอดคลองตามทกาหนดไวมาจดทาชดกจกรรมสรางสรรค

เพอศกษาความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย อาย 10 ป ทมปญหาดานการเคลอนไหวของกลามเนอมอรวมกบการทางานของตา จานวน 4 ชด ไดแก

ชดท 1.การตดกระดาษ การตดกระดาษเปนการฝกการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ โดยฝกการทางานกลามเนอมดเลกของนวมอใหมความแขงแรงและมการเคลอนไหวทสมพนธกบการมองใหมการทางานสอดคลองกนในการทากจกรรม เชน การตดกระดาษเสนตรง เสนโคง การตดตามรปทรงตาง ๆ เชน วงกลม สามเหลยม สเหลยมและตดตามรปภาพตาง ๆ ภาพทนามาตดควรมสสนสวยงามไมแขงหรอเหนยวเพอความสะดวกในการทากจกรรมใชในการสอน 20 แผน ( สปดาหละ 1 แผน ) ใชเวลาในการฝกสปดาหละ 1 ครง ครงละ 30 นาท มจดมงหมายของกจกรรมคอ

1. พฒนาการควบคมกลามเนอมอในการบงคบกรรไกรเวลาตดกระดาษ 2. สรางความสมพนธระหวางมอกบตา 3. พฒนาการใชกรรไกร (ปลายมน) และควบคมทศทางการตดกระดาษ

48

ชดท 2. การลากโยงเสนเปนรปตาง ๆ โดยมตวเลขกาหนดใหลากประกอบตามจานวนนบเปนรปภาพและไมมตวเลขแตกาหนดรปภาพ(โดยมกจกรรมการลากโยงเสนทมภาพตางกน) และใหเดกลากใหเหมอนรปทกาหนดใหใชในการสอน 20 แผน ( สปดาหละ 1 แผน ) ใชเวลาในการฝกสปดาหละ 1 ครง ครงละ 30 นาท มจดมงหมายของกจกรรมเพอ

1.พฒนาการจบดนสอทถกตอง 2.พฒนาการควบคมการทางานของกลามเนอมอในการลากเสนไปยงจดตางๆ

3.สรางความสมพนธในการทางานประสานสมพนธของตากบมอ ชดท 3. สนกกบสเชน การวาดภาพระบายส การเทส การพมพสจากสวนตางๆ ของพช

เนนการฝกการใชกลามเนอมอและการประสานสมพนธของตาในการทากจกรรมตามทกาหนดและสงเสรมใหเดกรจกสรางสรรคงานศลปะความคดสรางสรรคจนตนาการใชในการสอน 20 แผน ( สปดาหละ 1 แผน ) ใชเวลาในการฝกสปดาหละ 1 ครง ครงละ 30 นาท มจดมงหมายของกจกรรมเพอ

1.ฝกพฒนาการทางานประสานสมพนธของตากบมอ 2.ใหเดกรจกใชการทางานดวยมอ การใชนวมอ 3.ชวยกระตนใหเดกมความคดสรางสรรคและมจนตนาการ

4.เปนกจกรรมทชวยผอนคลายอารมณของเดก ชดท 4. การรอยลกปด หลอดดาย และวสดตาง ๆ เปนกจกรรมทฝกการทางาน

ประสานสมพนธของตากบมอใหเดกเกดทกษะในการทางานของกลามเนอมอ โดยเฉพาะนวมอใหมความคลองแคลวเพมขนใชในการสอน 20 แผน (สปดาหละ 1 แผน) ใชเวลาในการฝกสปดาหละ 1 ครงครง 30 นาท มจดมงหมายของกจกรรมเพอ

1.ฝกการใชกลามเนอมดเลก โดยเฉพาะนวมอ 2.เพอชวยพฒนาการทางานประสานสมพนธของตากบมอ 1.6 นาแผนการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรค ทผวจยสรางขนใหผเชยวชาญท

มประสบการณ 3 ทาน (ในภาคผนวก จ.) ไดแก อาจารยทมความเชยวชาญดานเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย 1 ทาน อาจารยทมความเขาใจเกยวกบกจกรรมศลปะ 2 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของแผนการสอนชดกจกรรมสรางสรรคแตละแผนวาสอดคลองกบจดประสงเชงพฤตกรรมหรอไม โดยใชเกณฑการประเมนดงน ( บญเชด ภญโญอนตพงษ. 2527 : 69 )

+ 1 หมายถง แนใจวาแผนการสอนของชดกจกรรมสรางสรรคนนวดจดประสงคเชงพฟตกรรมขอนน

0 หมายถง ไมแนใจวาแผนการสอนของชดกจกรรมสรางสรรคนนวดจดประสงคเชงพฤตกรรมขอนนหรอไม

- 1 หมายถง แนใจวาแผนการสอนของชดกจกรรมสรางสรรคนนไมวดจดประสงคเชงพฤตกรรมขอนน ตามตวอยางแผนการสอนดงน

49

1.7 นาแผนการสอน และแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ทปรบปรงแลวตามคาแนะนาของผเชยวชาญและคดเลอกแบบประเมนทมคา IOC ตงแต 0.6– 1 ไปใชประเมนกบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย อาย 10 ปโดยใหคะแนนขอททาผานตามระดบความสามารถดงตวอยางตารางแลวนาคะแนนทไดแทนคาในสตร

IOC = R N

IOC = แทน ดชนความสอดคลองระหวางแผนการสอนกบจดประสงค

R = แทน คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด N = แทน จานวนผเชยวชาญ

บญเชด ภญโญอนตพงษ. (2527 : 89-91) กลาววาถาคาดชน IOC ทคานวณไดมากกวาหรอเทากบ 0.6 ขอสอบนนเปนตวแทนลกษณะเฉพาะของกลมพฤตกรรมนนถาคาดชน IOC ของขอสอบใดนอยกวา 0.6 ขอสอบนนกจะถกคดออกไป หรอนามาปรบปรงแกไขใหมใหด

ผวจยไดนารายละเอยดของชดกจกรรมสรางสรรคทศกษามาทาการเขยนแผนการสอน โดยกาหนดวน และ เวลาในการสอนชดกจกรรมสรางสรรค ซงประกอบไปดวย

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ขนท 1 ขนวางแผนการสอน

1. ศกษาเนอหาในแตละเรอง 2. นาเนอหาในแตละเรองมาเรยงลาดบตามความยากงายแลวเขยนแผนการ

สอน 3. วเคราะหจดมงหมายเชงพฤตกรรมในเนอหาทจะสอน 4. กาหนดความคดรวบยอดจดมงหมายเชงพฤตกรรมใหสอดคลองกบเนอหา

ทจะสอน 5. เตรยมสอและอปกรณในการเรยนการสอน

ขนท 2 ขนสอน 1. ขนนาเขาสบทเรยน 2. ขนสอน 3. ขนสรป

50

ขนท 3 ขนประเมนผล ผสอนตองบนทกพฤตกรรมของผเรยนทกครง โดยใชแบบบนทกพฤตกรรมทกแผนการสอน ซงผสอนจะสงเกตพฤตกรรมโดยรวมดงน

1. สงเกตพฤตกรรมการใชสายตารวมกบมอในการทากจกรรม 2. สงเกตการปฏบตตามคาสงทกาหนดไดอยางถกตอง 3. สงเกตการถาม – ตอบในการทากจกรรม 4. สงเกตการการมสมาธในการทาชดกจกรรมสรางสรรค

2. แบบทดสอบการทางานประสานตากบมอ เปนแบบทดสอบเรอง การประสานสายตากบมอ (Eye Hand Coordination) ซง

ผวจยไดศกษาจากชดแกไขความบกพรองทางการอานและการเขยน ชดท 14 ของศาสตราจารย ดร. ผดง อารยะวญ เพอใหไดแบบทดสอบทเหมาะสมกบตวอยางทใชในการทดลอง มขนตอนการสรางดงน 2.1.ศกษาขอบเขตเนอหาและรายละเอยดของจดมงหมาย และเกณฑการฝกในการสอนตาง ๆ เพอนามาปรบใชเปนแบบทดสอบ

2.2.ศกษาจดประสงคเชงพฤตกรรมจากความสามารถในการใชกลามเนอมดเลก ของสานกงานคณะกรรมการประถมศกษาแหงชาต พ.ศ.2536

2.3.ศกษาวธการสรางแบบทดสอบ 2.4.สรางแบบทดสอบใหสอดคลองกบเนอหาในแตละแผนการสอน

2.4.1.แบบทดสอบการตดกระดาษในชดกจกรรมงานกระดาษ 2.4.2.แบบทดสอบการลากโยงเสนในชดกจกรรมการลากโยงเสน 2.4.3.แบบทดสอบการระบายสในชดกจกรรมสนกกบส 2.4.4.แบบทดสอบการผกรอยเชอกในชดกจกรรมการรอยลกปดและวสดอนๆ

2.5.นาแบบทดสอบใหผเชยวชาญตรวจสอบ โดยใชแบบทดสอบรวม 4 ชด (ในภาคผนวก) วาในแตละขอสอดคลองกบจดประสงคเชงพฤตกรรมหรอไมและใหคาแนะนาในการทาแบบทดสอบและกาหนดชวงคะแนนดงน

ระดบคะแนน 76-100 ทาไดในระดบดมาก ระดบคะแนน 66-75- ทาไดในระดบด ระดบคะแนน 56-65 ทาไดในระดบพอใช ระดบคะแนน 50-55 ทาไดในระดบผานเกณฑขนตา ระดบคะแนนตากวา 50 ตองปรบปรงแกไข 3. แบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ

แบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ มขนตอนในการดาเนนการสรางดงน

51

3.1 ศกษาแบบประเมนทกษะเพอสารวจพฒนาการสาหรบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวและเดกทมความบกพรองทางดานสตปญญาในระดบอายทางพฒนาการ 0-7 ป ฉบบพทธศกราช 2535 ของหนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ 3.2 ศกษาแบบประเมนความสามารถดานการใชกลามเนอมดเลกกจกรรมศลปะสรางสรรค ของสจตรา สขเกษม พรพรรณ พงเพยร และ ศรพร สหสสานนท

3.3 นาเนอหาทสอดคลอง และครอบคลมมากาหนดลงในแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของแตละแผนการสอน โดยใชเกณฑประเมนพฤตกรรม 4 ดาน และใหนาหนกเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ดงน

แบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ทาไมได ทาไดระดบ

รหสพฤตกรรม

0 1 2 3 4 5

1.ทกษะกลไกกลามเนอมดเลกการใชสายตา

1.การกรอกลกตาไปทางซายและขวา

2.กรอกลกตาขนลง

3.สายตาจบจองและมองตาคนทกาลงเคลอนไหว

4.สายตามองตามการเคลอนทของวตถในมอ

5.กรอกตาตามการเคลอนไหวทเปนเสนโคง 180 องศา

2.ทกษะกลไกกลามเนอมดเลกของมอ

1.หยบวตถตาง ๆ ใสในภาชนะ

2.หยบวตถทมขนาดเลก (เชน ลกเกด) ดวยสองนวมอ

3.หมนเปดและปดฝาขวดเกลยวทมขนาด 2-3 นว

4.รอยลกปดทมขนาดใหญ 1 นว

5.ตอกหมดไมลงในชองแบบ 5-6 ตว

6.พยายามพบกระดาษ

7.เสยบคลบกระดาษลงบนกระดาษแขง

8.พบกระดาษทละครงตามแนวเสนทะแยงมมและรดรอยพบ

9.เตมทรายลงภาชนะและเททง

10.สอดดายเขมขนลงผานรทเจาะกระดาษ

11.หมนโทรศพทตามหมายเลขทจดให

12.รอยดายผานรเขมทมขนาดใหญ

3. ทกษะกลไกกลามเนอของตากบมอ

1.หยบกรรไกรสอดใสนวมอและถอในทาทถกตอง

2.ขยบกรรไกรเปดและปดได

52

3.ตดขอบกระดาษขาดจากกนเลกนอยโดยเปดและปดกรรไกรหนงครง

4.ถอกรรไกรขางหนงและถอกระดาษดวยมออกขางหนง

5.ตดกระดาษรปสเหลยมดานยาว 10 ซ.ม.ออกเปนสองชน

6.ตดกระดาษตามเสนตรงยาว 13 ซ.ม. (ใชเวลานาน 15 วนาท)

7.ตดกระดาษเสนโคงครงวงกลมทมเสนผาศนยกลาง 5 ซ.ม.

8.ตดกระดาษรปวงกลมทมเสนผาศนยกลาง 13 ซ.ม.

9.ตดกระดาษแขงและผาดวยกรรไกร

10.ตดกระดาษเปนรปตาง ๆ เชน ตกตา รปสตว 11.จบดนสอในทากาและทารอยขดเขยนโดยไมตงใจ 12.จบดนสอหรอสเทยนดวยนวมอซงอยไมถกทาทางแตไมกา 13.ตงใจขดเขยนดวยดนสอหรอสเทยนและอาจนอกขอบกระดาษ

เกณฑการใหคะแนนของแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอมดงน

5 = ทาไดระดบดมาก 4 = ทาไดระดบด 3 = ทาไดระดบพอใช 2 = ทาไดระดบพอทาไดแตไมถกตองนก 1 = ทาไดระดบตองฝกใหม 0 = ทาไมได รายละเอยดของแตละเกณฑอยในภาคผนวก เกณฑในการแปลความหมายคะแนน ใชเกณฑดงน 4.39 – 5.00 = ทาไดระดบดมาก 3.14 – 4.38 = ทาไดระดบด 1.89 – 3.13 = ทาไดระดบพอใช 0.64 – 1.88 = ทาไดระดบตองฝกใหม 0.00 – 0.63 = ทาไมได

โดยไดรบการตรวจสอบเกณฑ และคาแนะนาในการใหคะแนนจากอาจารยทางดานการศกพเศษ 4. แบบบนทกพฤตกรรมในการทากจกรรมสรางสรรค

แบบบนทกพฤตกรรมในการทากจกรรมสรางสรรค ผวจยตองบนทกพฤตกรรมของผเรยนทกครง ซงผสอนจะสงเกตพฤตกรรมโดยรวม 4 ดาน แบงเปน

4.1 สงเกตพฤตกรรมการใชสายตารวมกบมอในการทากจกรรม 4.2 สงเกตการปฏบตตามคาสงทกาหนดไดอยางถกตอง

53

4.3 สงเกตการถาม – ตอบในการทากจกรรม 4.4 สงเกตการการมสมาธในการทาชดกจกรรมสรางสรรค 4.5 นาขอกาหนดทตองการสงเกตของพฤตกรรมมาสรางลงเปนแบบบนทก

พฤตกรรมในการทากจกรรมสรางสรรค โดยกาหนดชวงเวลาในการสงเกตเปน 4 ชวง ชวงละ 5 นาท และใหอาจารยทางการศกษาพเศษตรวจสอบ และใหเกณฑการใหคะแนน เกณฑการแปลความหมายคะแนนมดงน ชวงคะแนน 20 - 25 = มพฤตกรรมในการทากจกรรมระดบด ชวงคะแนน 15 - 19 = มพฤตกรรมในการทากจกรรมระดบพอใช ชวงคะแนน 0 - 14 = มพฤตกรรมในการทากจกรรมตองปรบปรง แบบบนทกพฤตกรรมในการทากจกรรมสรางสรรค (ภาคผนวก ค) วธการดาเนนการทดลอง

1.แบบแผนการทดลอง การวจยครงน เปนการวจยแบบ One Group Time Series Design ระยะ

ของการสงเกตและวดความถของพฤตกรรมตอหนวยเวลา Single-Case ( N=1 ) 2.ขนตอนการทดลอง 2.1 กอนทผวจยจะดาเนนการทดลองไดทดสอบกอนการสอนโดยใชแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอและประเมนดวยแบบทดสอบการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอเปนเวลา 1 สปดาห ใชเวลาในการสงเกตพฤตกรรมครงละ 90 นาท

2.2 เรมทาการทดลองสอนในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2546 โดยใชชดกจกรรมสรางสรรคจานวน 10 สปดาห สปดาหละ 4 วน วนละ 30 นาท ตามแผนการสอนแผนท 1 - 40 และบนทกพฤตกรรมในการฝกแตละครง 2.3 ประเมนผลโดยทดสอบหลงการสอน 10 สปดาห ดวยแบบทดสอบการทางานประสานตากบมอเชนเดยวกบขอ 2.1 เปนระยะท 2 2.4 ทาการสอนโดยแผนการสอนชดกจกรรมสรางสรรคอก 10 สปดาห โดยใชแผนท 41-80 และบนทกพฤตกรรมในการฝกแตละครง

2.5. ประเมนผลโดยทดสอบหลงการสอน 10 สปดาห ดวยแบบทดสอบการทางานประสานตากบมอ เชนเดยวกบขอ 2.1 เปนระยะท 3

2.6. หลงจากหยดทาการสอนชวงระยะเวลาหนงแลว ทาการสงเกตพฤตกรรมจากการทากจกรรมตออก 1 สปดาห

2.7. นาขอมลจากขอ 2.1 ,2.3 ,2.5และ 2.6 มาวเคราะห

54

3. การดาเนนการทดลองตามแผนการสอนในแตละแผนมวธการดาเนนการดงน

ขนท 1 ขนวางแผนการสอน 1.ศกษาเนอหาในแตละเรอง 2.นาเนอหาในแตละเรองมาเรยงลาดบตามความยากงายแลวเขยนแผนการสอน

3.วเคราะหจดมงหมายเชงพฤตกรรมในเนอหาทจะสอน 4.กาหนดความคดรวบยอดจดมงหมายเชงพฤตกรรมใหสอดคลองกบเนอหาทสอน 5. เตรยมสอและอปกรณในการเรยนการสอน

ขนท 2 ขนสอน

1. ขนนาเขาสบทเรยน 2. ขนสอน 3. ขนสรป

ขนท 3 ขนประเมนผล ผสอนตองบนทกพฤตกรรมของผเรยนทกครง โดยใชแบบบนทกพฤตกรรมทกแผนการสอน ซงผสอนจะสงเกตพฤตกรรมโดยรวมดงน

1. สงเกตพฤตกรรมการใชสายตารวมกบมอในการทากจกรรม 2. สงเกตการปฏบตตามคาสงทกาหนดไดอยางถกตอง 3. สงเกตการถาม – ตอบในการทากจกรรม 4. สงเกตการการมสมาธในการทาชดกจกรรมสรางสรรค

ตารางการจดกจกรรมศลปะโดยใชชดกจกรรมสรางสรรคในการสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลนไหวเลกนอย ชนประถมปท 2 โรงเรยนบางบว (ภาคผนวก ข) แผนการสอนท

วน เวลา รายการชดกจกรรมสรางสรรค

1 2 3 4

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

5 6 7 8

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

55

การวเคราะหขอมล 1. บนทกคะแนนจากการทาชดกจกรรมสรางสรรคโดยจดเกบขอมลในรปของ

คะแนนดบ 2. หาคาเฉลยของคะแนนตามชวงของการสอน 3. นาคะแนนทไดมาแสดงเปนแผนภม ( Graph ) วเคราะหขอมลเชงบรรยาย

สรปผลการวจยโดยใชการวเคราะหขอมลตามชวงคะแนนกอนและหลงการทดลอง

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาผลการใชชดกจกรรมสรางสรรคในสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตา กบมอของเดกทมความบกพรองทางการเคลอนไหวเลกนอย มผลการวเคราะหขอมลนาเสนอเปนลาดบดงน ผลการวเคราะหขอมล

เมอการทดลองเสรจสนแลวผวจยไดวเคราะหขอมลความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอการเคลอนไหวเลกนอย ทไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมศลปะสรางสรรคกอนและหลงการทดลอง ปรากฏผลดงตาราง

1. การศกษาผลการใชชดกจกรรมสรางสรรคในสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางการเคลอนไหวเลกนอย มรายละเอยดของคะแนนความสามารถในการทาชดกจกรรมสรางสรรคดงทแสดงในตาราง

58

ตาราง 1ความสามารถในการทาแบบทดสอบการประสานสายตากบมอ

ระยะเวลา การตดกระดาษ การลากโยงเสน สนกกบส การรอยลกปด กอนการสอน 1 สปดาห 52 56 58 56 หลงการสอน 10 สปดาห 67 69 70 74 หลงการสอน 20 สปดาห 70 73 74 75 หยดทาการสอน 2 สปดาห 79 82 85 81 ระดบของความสามารถ ดมาก ดมาก ดมาก ดมาก

กอนการสอน 1 สปดาหผเรยนมความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกการประสานตากบมอในการตดกระดาษอยในระดบผานเกรณฑขนตา แตในชดกจกรรมการลากโยงเสน สนกกบส และการรอยลกปด มความสามารถอยในระดบพอใช เมอทาการสอนดวยชดกจกรรมสรางสรรค 10 และ 20 สปดาห ผเรยนมความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกการประสานตากบมอในทกกจกรรมอยในระดบด เมอหยดทาการสอน 2 สปดาห และตามผลผเรยนมความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกการประสานตากบมอในทกกจกรรมอยในระดบดมาก

กราฟแสดงความสามารถในการทาแบบทดสอบการประสานสายตากบมอ

020406080

100

กอนการสอน1 สปดาห

หลงการสอน 10สปดาห

หลงการสอน 20สปดาห

หยดทาการสอน2 สปดาห

การตดกระดาษการลากโยงเสนสนกกบสการรอยลกปด

ระดบ

คะแน

นของ

ความ

สามา

รถ

59

ตาราง 2 ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ในดานทกษะกลไก

กลามเนอมดเลกการใชสายตา

ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ

พฒนาการ รหสพฤตกรรม

ระยะท 1 ระยะท 2 ระยะท 3 ระยะท 2 ระยะท 3

1. การกรอกลกตาไปทางซายและขวา 5 5 5 0 0

2. กรอกลกตาขนลง 5 5 5 0 0

3. สายตาจบจองและมองตาคนทกาลงเคลอนไหว 5 5 5 0 0

4. สายตามองตามการเคลอนทของวตถในมอ 5 5 5 0 0

5. กรอกตาตามการเคลอนไหวทเปนเสนโคง 180 องศา 4 5 5 1 1

รวม 4.8 5 5 0.2 0.2

ระดบความสามารถ ดมาก ดมาก ดมาก

- ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ โดยรวมทงระยะท 1, ระยะท 2, และระยะท 3 ของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย อยในระดบดมาก - พฤตกรรมในดานทกษะกลไกกลามเนอมดเลก การใชสายตาสวนใหญของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย อยในระดบ ดมาก ยกเวนการกรอกสายตาตามการเคลอนไหวทเปนเสนโคง 180 องศา ซงในระยะท 1 มความสามารถในระดบด และในระยะท 2 และระยะท 3 มความสามารถอยในระดบดมาก - พฒนาการในระยะท 2 และระยะท 3 เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยมพฒนาการทไมแตกตางกน

60

ตาราง 3 ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ในดานทกษะ กลไกกลามเนอมดเลกของมอ

ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวาง ตากบมอ

พฒนาการ รหสพฤตกรรม

ระยะท 1 ระยะท 2 ระยะท 3 ระยะท 2 ระยะท 3

1. หยบวตถตาง ๆ ใสในภาชนะ 5 5 5 0 0

2. หยบวตถทมขนาดเลก (เชน ลกเกด) ดวยสองนวมอ

4 5 5 1 1

3. หมนเปดและปดฝาขวดเกลยวทมขนาด2-3นว 4 5 5 1 1

4. รอยลกปดทมขนาดใหญ 1 นว 4 5 5 1 1

5. ตอกหมดไมลงในชองแบบ 5-6 ตว 4 5 5 1 1

6. พยายามพบกระดาษ 3 4 5 1 2

7. เสยบคลบกระดาษลงบนกระดาษแขง 3 4 5 1 2

8. พบกระดาษทละครงตามแนวเสนทะแยงมมและรดรอยพบ

2 4 5 2 3

9. เตมทรายลงภาชนะและเททง 3 4 5 1 2

10. สอดดายเขมขนลงผานรทเจาะกระดาษ 2 4 5 2 3

11. หมนโทรศพทตามหมายเลขทจดให 3 4 5 1 2

12. รอยดายผานรเขมทมขนาดใหญ 1 3 4 2 3

รวม 3.16 4.33 4.91 1.16 1.75

ระดบของความสามารถ พอใช ด ดมาก

61

- ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ โดยรวมทงระยะท 1, และระยะท 2, อยในระดบด และระยะท 3 อยในระดบดมาก - พฤตกรรมในดานทกษะกลไกกลามเนอมดเลกของมอ ในการหยบวตถตางๆ ใสในภาชนะ อยในระดบดมาก แตในการรอยดายผานรเขมทมขนาดใหญ อยในระดบทตองไดรบการฝกใหม - พฒนาการในระยะท 3 สงขนกวาในระยะท 2

62

ตาราง 4 ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ในดานทกษะ กลไกกลามเนอของตากบมอ

ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวาง ตากบมอ

พฒนาการ รหสพฤตกรรม

ระยะท 1 ระยะท 2 ระยะท 3 ระยะท 2 ระยะท 3

1. หยบกรรไกรสอดใสนวมอและถอในทาทถกตอง 2 4 5 2 3 2. ขยบกรรไกรเปดและปดได 2 4 5 2 3 3. ตดขอบกระดาษขาดจากกนเลกนอยโดยเปดและ

ปดกรรไกรหนงครง 2 4 5 2 3

4. ถอกรรไกรขางหนงและถอกระดาษดวยมออก ขางหนง

2 3 4 1 2

5. ตดกระดาษรปสเหลยมดานยาว 10 ซ.ม.ออกเปนสองชน

3 4 5 1 2

6. ตดกระดาษตามเสนตรงยาว 13 ซ.ม. (ใชเวลานาน 15 วนาท)

2 3 4 1 2

7. ตดกระดาษเสนโคงครงวงกลมทมเสนผาศนยกลาง 5 ซ.ม.

2 3 4 1 2

8. ตดกระดาษรปวงกลมทมเสนผาศนยกลาง 13 ซ.ม.

2 3 4 1 2

9. ตดกระดาษแขงและผาดวยกรรไกร 2 3 4 1 2 10. ตดกระดาษเปนรปตาง ๆ เชน ตกตา รปสตว 2 3 4 1 2 11. จบดนสอในทากาและทารอยขดเขยนโดยไมตงใจ 3 4 5 1 2 12. จบดนสอหรอสเทยนดวยนวมอซงอยไมถกทาทาง

แตไมกา 3 4 5 1 2

13. ตงใจขดเขยนดวยดนสอหรอสเทยนและอาจนอกขอบกระดาษ

3 4 5 1 2

รวม 2.30 3.53 4.53 1.23 2.23

ระดบของความสามารถ พอใช ด ดมาก

63

- ความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ในระยะท 1 อยในระดบพอใช ระยะท 2 อยในระดบด และระยะท 3 อยในระดบดมาก - พฤตกรรมในดานทกษะกลไกกลามเนอของตากบมอ โดยรวมในระยะท 1 อยในระดบพอใช ในระยะท 2 อยในระดบด ในระยะท 3 อยในระดบดมาก - พฒนาการในระยะท 3 สงกวาในระยะท 2 2. การเปรยบเทยบความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางการเคลอนไหวเลกนอยหลงไดรบการสอนโดยชดกจกรรมศลปะสรางสรรคมความสามารถสงขนกอนการสอนโดยชดกจกรรมศลปะสรางสรรค จากตารางเปรยบเทยบความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางการเคลอนไหวเลกนอยทไดรบการสอนโดยชดกจกรรมศลปะสรางสรรค กอนและหลงการทดลอง โดยหลงการทดลอง เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยมความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอสงกวากอนการทดลองสอดคลองกบสมมตฐาน การวจยทวาความสามรถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย หลงการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรคสงขนจรง

กราฟแสดงพฒนาการในการทางานของกลามเนอมดเลก

ระยะเวลา

แสดงพฒนาการในการทางานของทกษะกลไกกลามเนอตา

แสดงพฒนาการในการทางานของทกษะกลไกกลามเนอมอ แสดงพฒนาการในการทางานของทกษะกลไกกลามเนอตากบมอ

554.8

3.16

4.914.33

2.3

3.534.53

0123456

ระยะท 1 ระยะท 2 ระยะท 3

ระดบ

คะแน

นของ

ความ

สามา

รถ

64

ตาราง 5 การเปรยบเทยบพฤตกรรมของชดกจกรรมงานกระดาษ

สปดาหท พฤตกรรม

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวมเฉลย 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 รวมเฉลย

1. การใชมอกบตา รวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค

20 20 21 20 20 20 22 22 23 22 21 23 23 23 23 22 23 22 22 20 20 22.1

2. การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยาง ถกตอง

20 20 20 20 20 20 22 22 23 23 21 23 22 23 22 22 22 22 22 21 20 21.9

3. การตอบคาถามในการทากจกรรม 20 20 20 20 20 20 23 23 23 23 21.2 23 22 22 22 22 23 23 22 20 20 21.9

4. การมสมาธในการทากจกรรม 19 20 20 19 19 22 21 22 22 23 20.7 22 23 23 23 23 22 23 23 22 23 22.7

รวม 19.75 20 20.5 19.75 19.75 20.5 22 22.25 22.75 22.75 20.97 22.75 22.5 22.75 22.5 22.25 22.5 22.5 22.25 20.75 20.75 22.15

พฤตกรรมโดยรวมหลงจากไดรบการสอนดวยชดกจกรรมสรางสรรค 10 และ 20 สปดาห เพมขนจากเดมทง 2 ระยะ โดยมพฤตกรรมของการทาชดกจกรรมงานกระดาษ โดยรวมในดาน 1.การใชมอกบตารวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค 2.การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยางถกตอง 3.การตอบคาถามในการทากจกรรม 4.การมสมาธในการทากจกรรม อยในระดบด

1012141618202224

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20แผนการสอนสปดาหท

ระดบ

ของพ

ฤตกร

รม

65

ตาราง 6 การเปรยบเทยบพฤตกรรมของการทาชดกจกรรมลากโยงเสน

สปดาหท พฤตกรรม

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวมเฉลย 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 รวมเฉลย

1. การใชมอกบตา รวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค

21 22 22 22 23 22 22 22 23 22 21 20 22 20 22 20 21 22 22 20 23 21.2

2. การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยาง ถกตอง

21 22 22 23 21 21 22 22 23 23 22 22 23 22 23 22 22 22 22 22 23 23

3. การตอบคาถามในการทากจกรรม

23 23 23 23 22 23 22 23 22 23 22.7 22 23 22 23 22 23 22 23 22 22 24

4. การมสมาธในการทากจกรรม

22 23 23 22 22 23 23 22 22 23 22.5 23 23 23 22 22 23 23 22 22 23 22.6

รวม 21.75 22.5 22.5 22.5 22.5 22.5 22.5 22.5 22.75 22.05 22.05 21.75 22.75 21.75 22.75 21.5 22.25 22.25 22.25 21.5 22.5 22.7

พฤตกรรมโดยรวมหลงจากไดรบการสอนดวยชดกจกรรมสรางสรรค 10 และ 20 สปดาห เพมขนจากเดมทง 2 ระยะ โดยมพฤตกรรมของการทาชดกจกรรมลากโยงเสน โดยรวมในดาน 1.การใชมอกบตารวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค 2.การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยางถกตอง 3.การตอบคาถามในการทากจกรรม 4.การมสมาธในการทากจกรรม อยในระดบด

1012141618202224

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20แผนการสอนสปดาหท

ระดบ

ของพ

ฤตกร

รม

66

ตาราง 7 การเปรยบเทยบพฤตกรรมของการทาชดกจกรรมสนกกบส

สปดาหท พฤตกรรม

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวมเฉลย 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 รวมเฉลย

1. การใชมอกบตา รวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค

22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 21 22 22 22 22 22 23 22 23 22 23 23

2. การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยาง ถกตอง

22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 23 22 23 23 23 24

3. การตอบคาถามในการทากจกรรม

23 23 23 23 23 23 23 23 23 22 22.9 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23

4. การมสมาธในการทากจกรรม

23 23 22 23 23 23 23 23 23 23 22.8 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23

รวม 22.5 22.5 22.25 22.5 22.5 22.5 22.5 22.5 22.5 22.25 22.17 22.5 22.5 22.5 22.5 22.5 23 22.5 23 22.75 23 23.25

พฤตกรรมโดยรวมหลงจากไดรบการสอนดวยชดกจกรรมสรางสรรค 10 และ 20 สปดาห เพมขนจากเดมทง 2 ระยะ โดยมพฤตกรรมของการทาชดกจกรรมสนกกบส โดยรวมในดาน 1.การใชมอกบตารวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค 2.การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยางถกตอง 3.การตอบคาถามในการทากจกรรม 4.การมสมาธในการทากจกรรม อยในระดบด

10

15

20

25

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20แผนการสอนสปดาหท

ระดบ

ของพ

ฤตกร

รม

67

ตาราง 8 การเปรยบเทยบพฤตกรรมของการทาชดกจกรรมรอยลกปด และวสดอนๆ

สปดาหท พฤตกรรม

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวมเฉลย 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 รวมเฉลย

1. การใชมอกบตา รวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค

20 21 20 22 22 22 20 20 20 21 20.8 23 23 23 23 23 22 23 23 23 23 22.9

2. การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยาง ถกตอง

22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 22 23 22 22 22 23 22 22 22 23 23 22.4

3. การตอบคาถามในการทากจกรรม

21 20 21 20 20 20 21 20 20 20 20.3 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23

4. การมสมาธในการทากจกรรม

22 22 22 20 20 20 22 22 22 22 21.4 22 22 22 23 22 23 22 22 22 22 22.6

รวม 21.25 21.25 21.25 21 21 21 21.25 21 21 21.5 21.12 22.75 22.5 22.5 22.75 22.75 22.5 22.5 22.5 22.75 22.75 22.72

พฤตกรรมโดยรวมหลงจากไดรบการสอนดวยชดกจกรรมสรางสรรค 10 และ 20 สปดาห เพมขนจากเดมทง 2 ระยะ โดยมพฤตกรรมของการทาชดกจกรรมการรอยลกปดและวสดอน ๆ โดยรวมในดาน 1.การใชมอกบตารวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค 2.การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยางถกตอง 3.การตอบคาถามในการทากจกรรม 4.การมสมาธในการทากจกรรม อยในระดบด

1012141618202224

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20แผนการสอนสปดาหท

ระดบ

ของพ

ฤตกร

รม

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยครงนมงศกษาถงความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางการเคลอนไหวเลกนอย ซงจะชวยเปนแนวทางใหครและผดแลเดกทมความบกพรองทางการเคลอนไหวเลกนอยในการใชชดกจกรรมสรางสรรคเพอพฒนาการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ เพอเตรยมความพรอมในเรองของการเขยน และการเรยนรดานตาง ๆ ตอไป

ความมงหมายของการวจย 1.เพอศกษาผลของการใชชดกจกรรมสรางสรรคในการสงเสรมการทางานประสาน

สมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยชน

ประถมศกษาปท 2

2.เพอเปรยบเทยบความสามารถในการสงเสรมการทางานประสานสมพนธระหวางตา

กบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยทไดรบการใชชดกจกรรม

สรางสรรค

สมมตฐานในการวจย

เมอไดรบการสอนดวยชดกจกรรมสรางสรรค เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย มความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอสงขน

69

วธการดาเนนการศกษาคนควา ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษา ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย อาย 10 ป ไดรบการวนจฉยจากนกกจกรรมบาบดวา

มภาวะบกพรองในการใชกลามเนอมดเลก(ในทนหมายถงมอ) รวมกบการทางานประสาน

สมพนธกบตาจานวน 1คน เลอกโดยวธเจาะจง ตวอยางทศกษามภมลาเนาอยทเขตสายไหม

กรงเทพมหานคร เรยนอยระดบชนประถมศกษาปท 2 โดยเรยนในชนพเศษ ในโรงเรยนบางบว

สามารถอานหนงสอได เขยนได สอสารไดด เคยไดรบการฝกจากนกกจกรรมบาบดเมออาย 2 ป

จนถงอาย 4 ปครงเขาไปอยในศนยการศกษาพเศษสถาบนราชภฏพบลสงคราม จงหยดการฝก

จากนกกจกรรมบาบด และเดกไมมโรคประจาตวอน ๆ

เครองมอทใชในการศกษาคนควา

1. แผนการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรค 2. แบบทดสอบการประสานตากบมอ 2. แบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ 3. แบบบนทกพฤตกรรมในการทากจกรรมสรางสรรค

การดาเนนการทดลอง 1. ขนกอนทดลอง ผวจยไดทาการประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอกอนการทดลอง ( Pre-test ) 1 สปดาห กอนทาการสอน โดยใช 1.แบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ และแบบทดสอบการประสานสายตากบมอ 2. ขนดาเนนการทดลอง การทดลองครงนเปนการทดลองแบบ One Group Time Series Design โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง ( Purposive Sampling ) ทไดรบการสอนโดยชดกจกรรมสรางสรรค ทผวจยสรางขนเปนเวลา 20 สปดาห สปดาหละ 4 วน วนละ 30 นาท ตงแต 1 มถนายน – 16 ตลาคม 2546 ( โดยแบงการทดลองเปน 2 ชวงเมอทาการสอนโดยชดกจกรรมสรางสรรคไป 10 สปดาหไดทาการประเมนความสามารถในการทางานประสาน

70

สมพนธระหวางตากบมอ ( Post-test ) โดยใชแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอชดเดม 3.ทาการสอนโดยชดกจกรรมสรางสรรค ทผวจยสรางขนตอเปนเวลา 10 สปดาห สปดาหละ 4 วน วนละ 30 นาท และทาการประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ( Post-test ) โดยใชแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอและแบบทดสอบชดเดม หลงจากทาการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรคครบ 20 สปดาห หลงการสอน 2 สปดาห ทาการประเมนโดยใชแบบทดสอบชดเดมอกครง 4. นาขอมลทไดจากการประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ มาบนทกลงในตารางแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ เพอหาผลตางของพฒนาการ

4. ขนหลงการทดลองนาขอมลทไดจากการประเมนความสามารถในการทางานประสาน สมพนธระหวางตากบมอ มานาเสนอขอมลเปนกราฟโดยใชแกน Y เปนระดบความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ และใหแกน X เปนชวงเวลาในการวด

สรปผลการคนควา

1.กอนการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรคผเรยนมความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมออยในระดบพอใช และเมอไดรบการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรคผเรยนมความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมออยในระดบดมาก

2.เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย ทไดรบการสอนโดยใชชดการสอนกจกรรมสรางสรรค มความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอสงขน

3.พฒนาการการประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย หลงจากไดรบการสอนโดยชดกจกรรมสรางสรรคหลงการสอน 20 สปดาหมากกวาหลงไดรบการสอน 10 สปดาห

อภปรายผล จากการศกษาผลของการสอนโดยชดกจกรรมสรางสรรค ทมตอความสามารถในการ

ทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยปรากฎผลดงน

71

ผลการศกษาคนควาครงนพบวาชดกจกรรมสรางสรรคทผวจยสรางขน สามารถทาใหเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยมความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอสงขน เพราะกจกรรมสรางสรรคชดนเปดโอกาสใหเดกไดทากจกรรมดวยตนเองทาใหเดกไดเรยนรและปรบปรงทกษะในการทากจกรรมในครงตอ ๆ ไป ซงนอกจากเดกจะไดเรยนรวธแกไขขอบกพรองเหลานนดวยตนเองยงสงผลใหเดกเกดความคดรวบยอดทชดเจนอนจะนามาใชในการทากจกรรมตาง ๆไดเปนผลสาเรจ เปนการสรางแรงจงใจและกระตนการพฒนาการตามธรรมชาตของเดกไดอยางมประสทธภาพ ซงสอดคลองกบงานวจยของ คารเตอร และมลเลอร ( Carter and Miller.1971:245-252 ) ไดทาการศกษาพบวากจกรรมศลปะทาใหเดกรจกตนเองมประสบการณเพมขน ความสมพนธของตาและกลามเนอนวมอ องมอ ฝามอ ขอมอดขน มระยะความสนใจมากกวาเดม และเดกยงสามารถถายทอดจนตนาการของเขาออกมาดวยการใชกจกรรมศลปอกดวย นอกจากนยงสอดคลองกบการศกษาของ เบญจมาศ วไล ( 2544 ) ผลการศกษาพบวาเดกปฐมวยกอนการจดกจกรรมและระหวางการจดกจกรรมศลปสรางสรรคประกอบการประเมนสภาพจรงในแตละสปดาหมพฒนาการดานกลามเนอมดเลกโดยเฉลยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 และเมอวเคราะหการเปลยนแปลงระหวางชวงสปดาหพบวา คะแนนเฉลยพฒนาการดานกลามเนอมดเลกโดยเฉลยรวมมการเปลยนแปลงไปในทางทเพมขนตลอดชวงเวลา 6 สปดาห เมอวเคราะหคะแนนพฒนาการดานกลามเนอของเดกปฐมวยแยกเปนรายดานพบวาคะแนนเฉลยดานพฒนาการดานกลามเนอเลกทงหาดานมการเปลยนแปลงไปในลกษณะทสอดคลองกบการวเคราะหแบบคะแนนรวมทงหมด ซงเพมขนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย มพฒนาการทางดานความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอเพมขน เมอไดรบการสอนโดยชดกจกรรมสรางสรรค ทงนเนองจากกจกรรมสรางสรรคเปนกจกรรมทมความเหมาะสมกบความสนใจของเดก ทงยงชวยใหกลามเนอมอและตาสมพนธกน ผอนคลายความเครยดทางอารมณสงเสรมความคดอสระ ความคดจนตนาการ การรจกทางานดวยตวเองและยงนาไปสการเรยน เขยน อาน (พรมารนทร สทธจตตะ.2529 :37) ซงสอดคลองกบงานวจยของ ศรพร สหสสานนท (2544) ดงน

1 เดกทมความบกพรองทางรางกายเนองจากสมองพการ ( ซ.พ ) อาย 4-7 ป มความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกสงขนหลงจากไดรบการฝกกายภาพบาบด และกจกรรมศลปะ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01

2. เดกทมความบกพรองทางรางกายเนองจากสมองพการ ( ซ.พ ) อาย 4-7 ป ทไดรบการฝกกจกรรมสรางสรรค มความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยเดกทไดรบการฝกกายภาพบาบด และกจกรรมศลปะม

72

ความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกสงกวาเดกทไดรบการฝกกจกรรมศลปะ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01

คณประโยชนตอเดก การไดแสดงออกโดยใชประสาทสมผส นบวามความสาคญอยางยงตอเดก เพราะการไดใชประสาทสมผสจะชวยใหเดกเรยนรเกยวกบโลกทเขาอยและประโยชนอนอกมากมายเชน การระบายอารมณ การแสดงออกทางศลปะนบเปนวธหนงในการระบายความรสกของเดก การทเดกไดใชนวละเลงสไป มาใชมอทบแปงโด หรอดนนามน เปนการผอนคลายอารมณของเดก สงเกตจากใบหนาของเดกจะเตมไปดวยรอยยม ซงแสดงออกถงความภาคภมใจ ความเชอมนของตนเอง

การชวยเหลอตนเอง การเกบวสด และของใชไวในททเดกสามารถหยบเอามาใช และเกบเขาทไดเองจะชวยกระตนใหเดกรจกชวยตนเองทนททนควน

การมสมาธ การทเดกไดฝกกจกรรมศลปะ ทาใหเดกมสมาธมากขน เชนนงไดนาน มความละเอยดออนในการทากจกรรมแตละประเภท เมอเกดสมาธแลว จะทาใหมองสงตาง ๆ ไดลกซง ชวยใหเชอมนในตนเองถงศกยภาพและความสามารถทมอย

ความซาบซงตองานศลป ระหวางทเดกไดฝกกจกรรมศลปะ เดกจะพดคยหรอสนทนากบคร ในสงทตนเองไดฝกอย เชน สตาง ๆ อปกรณตาง ๆ เมอพดไมชด ครจะกระตนใหเดกไดพดชดขนการพดของเดกนบวาเปนการแสดงออกของความรสกซาบซงตองานศลปะ ซงเปนพฒนาการทางดานภาษาทครควรสงเสรมดวยการชมหรอกระตนใหเดกไดบรรยาภาพนน เพอชวยใหเดกรสกภาคภมใจในความสามารถของตนเอง ซงสอดคลองกบงานวจย เกยรตวรรณ อมาตยกล พบวา การใชกลามเนอมดเลกเคลอนไหวอยางวองไวยงมความสมพนธอยางมากกบการพดชดถอยชดคา และความคดอนฉบไวของเดกอกดวย (เกยรตวรรณ อมาตยกล. 2529:11) สรปไดวาชดกจกรรมสรางสรรคทใชในงานวจยน ไดแก การตดกระดาษ การลากโยงเสน การเลนระบายส การรอยลกปด จะชวยในการพฒนาการดานความสามารถประสามสมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย เนองมาจากสมองพการ เพราะเดกไดเรยนรดวยการลงมอปฏบตดวยตนเอง ทาใหเดกเกดทกษะและจะชวยฝกประสามสมพนธระหวางตากบมอไดดขน การใชกจกรรมศลปะเปนสอนบเปนเครองมอสาคญในการพฒนาทาง รางกาย อารมณ สงคม และจตใจของเดกเพอเตรยมความพรอมในการเขยนตอไป

73

ขอสงเกตทไดจากการวจย

1.เดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย จะรสกเบอในกจกรรมการตดกระดาษ แตจะมความสนใจในกจกรรมการวาดภาพระบายส เมอเดกไดทากจกรรมวาดภาพระบายสเดกจะมสมาธและใหความรวมมอเปนอยางด

2.สถานทในการทากจกรรม เชน การนงทพนหอง หรออกนอกหอง ทาใหนกเรยนเกดความสนใจ สนกสนาน มความพงพอใจ และใหความรวมมอในการทากจกรรมเปนอยางด ตลอดจนมความประสงคทจะทากจกรรมครงตอไป ขอเสนอแนะ 1.การเลอกกจกรรมศลปะ ควรยดถอจดประสงคของกจกรรมตามความเหมาะสม และความสนใจของเดก เชน เมอนาชดกจกรรมสรางสรรคไปใชกบเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอยควรเปนกจกรรมศลปะทพฒนากลามเนอมดเลก ( ในทนหมายถงตากบมอ )ทมความเขาใจในการทากจกรรมงายไมมขนตอนซบซอน เรมตนดวยกจกรรมงาย ๆ แลวคอย ๆ ยากขนเพอใหเดกเกดความพรอมในการขดเขยนตอไป เมอเดกเกดความเบอหนายในการทากจกรรมผสอนควรกระตนดวยการใหคาชม หรอตงรางวลเมอตองการใหเดกทากจกรรมใหเสรจ

2.การวาดภาพระบายส ผสอนควรใชรปภาพทหลากหลายเพอเพมความสนกสนานในการทากจกรรม

3.ครและผปกครองควรจะปรบกจกรรมและใชสอ อปกรณใหเหมาะสมสอดคลองกบความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกของเดกเพอใหเดกไดสามารถพฒนาเตมตามศกยภาพ 4.การเลอกใชอปกรณตาง ๆ ควรคานงถงความปลอดภย ความคงทน และใชอปกรณทใชไมเหมอนกน เพอสงเสรมการแบงปนในการใชอปกรณกบเดกกลมอน ๆ 5.การเปลยนสถานทในการปฏบตกจกรรมสรางสรรค ชวยใหเดกมความสนใจ ใหความรวมมอในการทากจกรรม มความสนกสนาน เปนการผอนคลายอารมณอกทางหนง

74

ขอเสนอแนะในการวจย 1. ควรนาชดกจกรรมสรางสรรค ทจดใหเดกเปนการสงเสรมความสามารถดานการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ ไปบรณาการเพอใหเกดประโยชนเพมมากขน เชน วชาสงคม วทยาศาสตร ภาษาไทย และคณตศาสตร และยงชวยใหเดกมพฒนาการดานภาษาเพมมากขน 2. ควรนาการทดลองชดกจกรรมสรางสรรค ไปพฒนาดานตาง ๆ ของรางกาย เชน จตใจ อารมณ และสงคมของกลมเดกทมความตองการพเศษ เชน เดกทมปญหาในดานพฤตกรรม เดกทมความบกพรองทางการไดยน เดกทมปญหาทางการเรยนร เปนตน 3. ควรมการทดลองศกษาเปรยบเทยบผลของการใชทกษะดานพลศกษา เขามามสวนในการจดชดกจกรรมสรางสรรค ทมตอพฒนาดานกลามเนอมดเลก สตปญญา ความคดสรางสรรค ภาษา อารมณ และสงคม ของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย

บรรณานกรม

บรรณานกรม กรภสสร ประเสรฐศกด. (2531). ทกษะพนฐานทางคณตศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจด กจกรรมศลปสรางสรรคประกอบคาถามเชงเหตผลและประกอบคาถามเชง เปรยบเทยบ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. กรวภา สรรพกจจานง. (2532). ความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกของเดกปฐมวยท ไดรบการฝกกจกรรมศลปสรางสรรคแบบชนาและแบบอสระ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. กระทรวงศกษาธการ. (2534). ความคดสรางสรรคหลกการ ทฤษฏ การเรยนการสอน การวดผล ประเมนผล. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว. -------------. (2534). แผนพฒนาการศกษา การศาสนา และการวฒนธรรม ระยะท 7 (พ.ศ. 2535 – 2539). กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว. กตตศกด อบล. (2528). ความถนดทวไปของนกเรยนมธยมศกษาทพการทางกาย. วทยานพนธ ค.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. ถายเอกสาร. จงใจ ขจรศลป. (2532). การศกษาลกษณะการจดกจกรรมศลปสรางสรรค และเลนตามมมทม ความคดสรางสรรค และเชอมนในตนเองของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. จนทรทวรรณ เทวรกษ. (2526). “อทธพลของการจดกจกรรมสรางสรรคและเกมสการศกษา ในวย 4 – 6 ขวบทมตอการเรยนรภาษาไทย และคณตศาสตรในระดบประถมศกษา,” ใน รายงานการวจย. กรงเทพฯ : ภาควชาหลกสตรและวธสอน มหาวทยาลย ศลปากร. ถายเอกสาร. จตทนาวรรณ เดอนฉาย. (2541). ทกษะพนฐานทางคณตศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบ การจดกจกรรมศลปะวาดภาพนอกหองเรยน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษา ปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. ชลอ พงษสามารถ. (2527?). ศลปะสาหรบครมธยม. กรงเทพฯ : ภาควชาศลปศกษา วทยาลยครสวนดสต. ชยณรงค เจรญพานชยกล. (2533). กจกรรมศลปะเดกอนบาล. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : อกษรสมพนธ.

77

ชยยงค พรหมวงศ และคนอน ๆ. (2523). นวกรรมและเทคโนโลยทางการศกษากบการสอน ระดบอนบาล. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช. ชศร วงศรตนะ. (2530). เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย. เตอนใจ เศรษฐสกโก. (2521). แบบฝกหดความพรอมทางการเรยน. กรงเทพฯ : สานกพมพ ไทยวฒนาพานช. ทองหอ วภาวน. (2523). การจดการความถนด. กรงเทพฯ : สานกทดสอบทางการศกษา และจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. นวพร แซเลอง. (2539). การพฒนาความรสกทมตอตนเองของเดกปฐมวยทไดรบการจด กจกรรมศลปะสรางสรรคแบบครเนนคณคาในตวเดก. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. นรมล ตรณสาร สวสดบตร. (2525). ศลปศกษษกบครประถม. กรงเทพฯ : ตรณสาร. บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2527). การทดสอบองเกณฑ : แนวคดและวธการ. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. บญธรรม กจปรดาบรสท. (2540). ระเบยบวธการวจยทางสงคม. พมพครงท 7. กรงเทพฯ : โรงพมพและทาปกเจรญผล. ประมวล คดคนสน. (2524). จตวทยาเบองตน. กรงเทพฯ : สานกพมพรกลก. ผดง อารยะวญ. (2542). การศกษาสาหรบเดกทมความตองการพเศษ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : แวนแกว. พรพรรณ พงเพยร. (2542). การใชวดทศนชดการฝกเพอสงเสรมพฒนาการประสานสมพนธ ระหวางตากบมอ สาหรบผปกครองของเดกทมความบกพรองทางสตปญญา. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาพเศษ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. พรรณ ชชย เจนจต. (2528). จตวทยาการเรยนการสอน. พมพครงท 3. (ฉบบปรบปรง). กรงเทพฯ : อมรนทรการพมพ. พระพงษ กลพศาล. (2536). สมองลกพฒนาไดดวยศลปะ. กรงเทพฯ : แปลนพชลชชง. พนสข บญยสวสด. (2532). เมอหนนอยหดเขยน. กรงเทพฯ : สานกพมพรกลก. มลนธอนเคราะหคนพการ. (2540). ความรเกยวกบความพการทางการเคลอนไหว และ การศกษา. นนทบร : มลนธอนเคราะหคนพการ. ถายเอกสาร. เยาวพา เดชะคปต. (2528). กจกรรมสาหรบเดกกอนวยเรยน. กรงเทพฯ : สานกพมพ โอเดยนสโตร.

78

รชน ลาชโรจน. (ม.ป.ป.). “การอบรมเลยงดเดกวยทารก,” ชดวชาพฒนาการเดกและการ เลยงด หนวยท 3. ม.ป.พ. รตนา ศรพานช. (2533). ความสมพนธระหวางสภาพการเลยงดและความพรอมทางการเรยน ของเดกวยแรกเขาเรยนในแหลงเสอมโทรม. สถาบนไทยคดศกษา มหาวทยาลย ธรรมศาสตร. ราศ ทองสวสด. (2529). คมอการนเทศการศกษาระดบกอนประถมศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพอกษรไทย. เรวตร ผองสวรรณ. (2536). ความตองการทางการศกษานอกโรงเรยนของเดกพการ ณ ศนย ฟนฟอาชพคนพการ อาเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาผใหญ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. เลศ อานนทนะ. (2535). เทคนควธสอนศลปะเดก. กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. วราภรณ รกวจย. (ม.ป.ป.). เอกสารประกอบการเรยนเรอง กจกรรมสรางสรรคสาหรบเดก กอนวยเรยน. กรงเทพฯ : ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. วารณ นวลจนทร. (2539). ผลการจดกจกรรมศลปะสรางสรรค แบบตอเตมผลงานทมตอ ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วาสนา เจรญสอน. (2537). ผลการใชกจกรรมศลปะสรางสรรคประกอบคาถามเชอมโยง ประสบการณทมตอความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวยทมระดบความ เชอมนในตนเองตางกน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. วชย วงศใหญ. (2529). “ ศลปเดก : ความคดสรางสรรคและจนตนาการ,” ใน สรปการจด ประชมเชงปฏบตการศลปเดก (Art Camp). กรงเทพฯ : สานกคณะกรรมการ วฒนธรรมแหงชาต กระทรวงศกษาธการ. วรณ ตงเจรญ. (2526). “ การสรางเสรมลกษณะนสยปฐมวยดานศลปะ,” ใน เอกสารการสอน ชดวชาการสรางเสมลกษณะนสยเดกปฐมวยศกษา หนวยท 1 – 7. หนา 205 – 206. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ------------ . (2526). ศลปศกษา. กรงเทพฯ : รฌวลอารต. ------------ . (2524). “ ศลปะสาหรบเดก,” ใน เอกสารการสอนชดวชาการพฒนาพฤตกรรมเดก เลม 3 : หนวยท 11 – 15. หนา 47 – 120. กรงเทพฯ : มหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช.

79

ศรยา นยมธรรม. (ม.ป.ป.). การวดและประเมนผลทางการศกษาพเศษ. กรงเทพฯ : โรงพมพ P.A Art Printing Co., LTD. ศรพร สหสสานนท. (2544). การศกษาความสามารถในการใชกลามเนอมดเลกของเดกทม ความบกพรองทางรางกายเนองมาจากสมองพการ (ซ.พ ) อาย 4 – 7 ป จากการ เตรยมความพรอมโดยใชแบบฝกหดกจกรรมศลปะ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาพเศษ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2528). แนวทางการจดและประเมนผล ความพรอมในการเรยน. กรงเทพฯ : ชตมาการพมพ. ------------ . (2531). แผนการจดประสบการณชนอนบาลปท 2 เลม 1 – 2. กรงเทพฯ : กองวชาการ. ------------ . (2536). แนวการจดประสบการณระดบอนบาลศกษา. กรงเทพฯ : กองวชาการ สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. ------------ . (ม.ป.ป.). คมอคร : การจดกจกรรมศลปะสรางสรรคสาหรบครผสอนระดบกอน ประถมศกษา. กรงเทพฯ : กองวชาการ สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษา แหงชาต. สจตรา สขเกษม. (2538). ผลของการจดกจกรรมศลปะทมตอความสามารถในการใช กลามเนอมดเลกของนกเรยนทมความบกพรองทางสตปญญา ระดบปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาพเศษ). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สทธาภา โชตประดษฐ. (2537). การศกษาความเชอมนในตนเองของเดกปฐมวยซงไดรบ การจดกจกรรมศลปะสรางสรรค และการเลนตามมมทเดกรเรมกจกรรมอยางอสระ ดวยกระบวนการวางแผน การปฏบตและการทบทวน. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สทธพรรณ ธรพงศ. (2534). การศกษาพฤตกรรมการรวมมอของเดกปฐมวยททากจกรรม ศลปสรางสรรคเปนกลมแบบครมสวนรวมและแบบครไมมสวนรวม. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. สพชรา ซมเจรญ. (2537). สมรรถภาพทางกายสาหรบบคคลทมความบกพรองทางรางกาย เนองมาจากสมอง. กรงเทพฯ : พรนทงกรป.

80

องคการ อนทรมพรรย และคนอน ๆ. (2526). “กจกรรมสรางสรรคลกษณะนสยเดกปฐมวย ดานศลปะ,” ใน เอกสารการสอนชดวชาการสรางเสรมลกษณะนสยระดบปฐมวยศกษา หนวยท 1 – 2. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. อรพรรณ วญวรรธน. (2530). กจกรรมบาบด. กรงเทพฯ : โอ.เอส.พรนตงเฮาส. อาร เกษมรต. (2533). ผลการจดกจกรรมศลปะสรางสรรคเปนกลมและกจกรรมศลปะ สรางสรรคปกตทมตอความเชอมนในตนเองของเดกปฐมวยทไดรบการอบรมเลยงด แบบเขมงวดกวดขนและแบบรกทะนถนอม. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. Amidon. Edmund J. (1967). Interoperaction Analysis. Massachusetts : Addision – Wesley Publishing Company. Brand L., G. Williams & A Crowner. (1974). A Collection of Papers and Programs Related to Public School Services for Severely Handicapped Students. Madison, Wisconsin : Madison Public Schools, Department of Vocational Education. Carter & Miller. (1971). Intellctual Advancement of Culturally Disadvantage Children. New York : John Wiley. Good, Carter V. (1973). Dictionary of Education. New York : Mc Graw – hill. Heiman, G.W. (1995). Research Methods in Psychology. Boston : Houghton Mifflin Company. Kanffman, A,S. & kauffman, N.L. (1978). “The Relationship of Hand Dominace to the Motor Co – Ordination Mental Ability and Children,” Child Development. Leary, M.R.. (1995). Introduction to Behavioral Research Method. 2nd ed. Pacific Grove : Brooks/Cole Publishing Company. Peterson, H.T. Kindergarten. (1958). The key toChild Growth. New York : Exposition Press. Phillips, Lori J. (1994,February). “A Study of Early Childhood Education Understanding of Preschooler in School Contexts (Social Interaction),” Dissertation Abstracts International. 103 – 134. Shaughnessy, J.J. Zechmeister, E. B. & Zechmeister, J. S. (2000). Research Methods in Psychology. 5th ed. Singapore : McGraw-Hill Higher Education. Stapp, R.Y. (1964, June). “Relationship of Measure of Creativity General Intelligence and Memory, “Dissertation Abstracts International. 24(5) : 52 – 53.

81

Stocks, J.T. (2000). Introduction to Single Subject Designs. (online). Available : http://home.attbi. com/inference/ssd/issd02.htm. Tydyman, Willard F. & Butterfield, Marguerite. (1978). The Achive the Language Arts. New York : MeGraw – Hill Book Company. Yang, O.S. (1986, February). “The Effect of verbal Plan and Review Training on reschoolers’ Reflectivity,” Dissertation Abstracts International. 79 – 84.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

แผนการสอนท 29 กจกรรมศลปะเรอง งานกระดาษ เวลา 30 นาท หนวยยอย การตดกระดาษตามรปภาพปลาหมก

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอในการจบกรรไกรตดกระดาษได

การตดกระดาษเปนการฝกบงคบการทางานของกลามเนอมอใหมความแขงแรงและมการเคลอนไหวทมการสมพนธกบตา

การตดกระดาษตามรปทรงของภาพปลาหมกแลวนามาตดลงในกระดาษ

นาเขาสบทเรยน ผสอนนารปภาพปลาหมก มาใหผเรยนด พรอมทงถามผเรยนวาเปนรปอะไร ผสอนบอกกบผเรยนวาคอ รปอะไรถาผเรยนตอบไมได ขนสอน 1. ผสอนแจกกรรไกรปลายมนใหผเรยนคนละ 1 อนพรอมสาธตการจบกรรไกรทถกวธและให ผเรยนปฏบตตาม 2. ผสอนอธบาย และสาธตการตดกระดาษตามรปทรงของรปภาพปลาหมก และนามาตดในกระดาษทเตรยมไว โดยมระยะหางพอประมาณ 3. ผสอนใหผเรยนปฏบตตามทผสอนสาธต พรอมทงใหผเรยนลงมอตดกระดาษ และนามาตดลงในกระดาษ

- รปภาพปลาหมกทมเสนประ เพอใหผเรยนตดตามรอยเสน - กรรไกรปลายมน - กาว - กระดาษขนาด 12 8 นว

- สงเกตความสามารถในการใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอในการจบกรรไกรตดระดาษออกเปนชน ๆ ไดถกตอง

84

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ – อปกรณ ประเมนผล

ขนสรป ผสอนและผเรยนชวยกนสรปขนตอนในการปฏบตกจกรรม และถามผเรยนถงวธการทาให ผเรยนตอบ และใหคาขมเชยเมอผเรยนตอบไดถกตอง เพอใหผเรยนมกาลงใจในการทากจกรรมครงตอไป

เกณฑการใหคะแนน - ตดกระดาษรปภาพปลาหมก และนามาแปะได 3 เสน ให 5 คะแนน - ตดกระดาษรปภาพปลาหมก และนามาแปะได 2เสน ให 4 คะแนน - ตดกระดาษรปภาพปลาหมก และนามาแปะได 1 เสน ให 3 คะแนน - จบกรรไกรไดถกตองและพอตดไดให 1 คะแนน

85

86

แผนการสอนท 33 กจกรรมศลปะเรอง งานกระดาษ เวลา 30 นาท หนวยยอย การตดกระดาษตามรปภาพสงหโต จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอองมอ และขอมอในการจบกรรไกรตดกระดาษได

การตดกระดาษเปนการฝกบงคบการทางานของกลามเนอมอใหมความแขงแรงและมการเคลอนไหวทมการสมพนธกบตา

การตดกระดาษตามรปทรงของภาพสงหโต แลวนามาตดลงในกระดาษ

นาเขาสบทเรยน ผสอนนารปภาพสงหโต มาใหผเรยนด พรอมทงถามผเรยนวาเปนรปอะไร ผสอนบอกกบผเรยนวาคอ รปอะไรถาผเรยนตอบไมได ขนสอน 1. ผสอนแจกกรรไกรปลายมนใหผเรยนคนละ 1 อนพรอมสาธตการจบกรรไกรทถกวธและใหผเรยนปฏบตตาม 2. ผสอนอธบาย และสาธตการตดกระดาษตามรปทรงของรปภาพสงหโตและนามาตดในกระดาษทเตรยมไว โดยมระยะหางพอประมาณ 3. ผสอนใหผเรยนปฏบตตามทผสอนสาธต พรอมทงใหผเรยนลงมอตดกระดาษ และนามาตดลงในกระดาษ

- รปภาพสงหโตทมเสนประ เพอใหผเรยนตดตามรอยเสน - กรรไกรปลายมน -กาว - กระดาษขนาด 12 8 นว

- สงเกตความสามารถในการใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอในการจบกรรไกรตดกระดาษออกเปน ชน ๆ ไดถกตอง

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล

ขนสรป ผสอนและผเรยนชวยกนสรปขนตอนในการปฏบตกจกรรม และถามผเรยนถงวธการทาใหผเรยนตอบ และใหคาขมเชยเมอผเรยนตอบไดถกตอง เพอใหผเรยนมกาลงใจในการทากจกรรมครงตอไป

เกณฑการใหคะแนน - ตดกระดาษรปภาพสงหโต และนามาแปะได 3 เสน ให 5 คะแนน - ตดกระดาษรปภาพสงหโต และนามาแปะได 2 เสน ให 4 คะแนน - ตดกระดาษรปภาพสงหโต และนามาแปะได 1 เสน ให 3 คะแนน - จบกรรไกรไดถกตองและพอตดไดให 1 คะแนน

89

แผนการสอนท 18 กจกรรมศลปะเรอง การลากโยงเสน เวลา 30 นาท หนวยยอย การลากเสนตามรอยประรปนกยง

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอและขอมอในการจบแทงสในการลากเสนได

การลากเสนเปนการฝกบงคบการทางานของกลามเนอมอใหมความแขงแรงและมการเคลอนไหวทมการสมพนธกนระหวางตากบมอ

การลากเสนตามรอยเสนประรอบรปภาพทกาหนด โดยกาหนดเปนภาพนกยง พรอมทงระบายสในภาพใหสวยงาม

นาเขาสบทเรยน ผสอนทบทวนเกยวกบการลากเสนประวาใชอะไรลากเสนไดบาง และใหผเรยนตอบ ผสอนใหคาแนะนาผเรยนถาตอบไมได ขนสอน 1. ผสอนนาภาพทลากเสนตามรอยเสนประรปนกยง มาเปนตวอยางใหผเรยนด 2. ผสอนอธบายพรอมสาธตการลากเสนตามรอยเสนประ 3. ผสอนแจกกระดาษรปภาพนกยง ใหผเรยนปฏบตกจกรรมตามทผสอนสาธตใหด 1 ภาพ ดนสอส หรอ สเทยน โดยผสอนคอยใหคาแนะนา และใหผเรยนปฏบตตาม 4. ผสอนใหผเรยนลากเสนประใหครบตามทกาหนด พรอมกบระบายสตามชอบใจ

- กระดาษรปภาพทมรอยเสนประรปนกยงขนาด 12x 8 นว - ดนสอส - สเทยน

- สงเกตความสามารถในการใชกลามเนอบรเวณนวมอ และขอมอ ในการจบแทงดนสอส ในการลากเสนตามรอยประ ไดอยางนอย 3 ใน 5 รป

90

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล

- ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอและขอมอในการจบแทงส โดยระบายสอยในขอบรป หรอเกนขอบรปออกมาไมมาก ไดอยางนอย 3 ใน 5 รป

5.หลงจากนนใหผเรยนระบายสลงในรปภาพตามชอบใจ จนครบทกภาพผสอนใหผเรยนระบายสรปภาพทเกดจากการลากเสนตรงใหครบทกภาพ ขนสรป ผสอนและผเรยนชวยกนสรปขนตอนของการปฏบตกจกรรม และใหความชวยเหลอปรบปรงผลงานของผเรยนทกครง เพอใหผเรยนมกาลงใจในการกระทากจกรรมในครงตอไป

เกณฑการใหคะแนน - สามารถลากเสนเปนรปนกยงไดครบตามภาพ 3 รปให 5 คะแนน - สามารถลากเสนเปนรปนกยงไดครบตามภาพ 2 รปให 4 คะแนน - สามารถลากเสนเปนรปนกยงไดครบตามภาพ 1 รปให 3 คะแนน - สามารถลากเสนเปนรป 91

นกยงไดแตไมครบตามภาพ ให 2 คะแนน

แผนการสอนท 22 กจกรรมศลปะเรอง การลากเสน เวลา 30 นาท หนวยยอย การลากเสนตามรอยประรปพระอาทตย

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอและขอมอในการจบแทงสในการลากเสนได

การลากเสนเปนการฝกบงคบการทางานของกลามเนอมอใหมความแขงแรงและมการเคลอนไหวทมการสมพนธกนระหวางตากบมอ

การลากเสนตามรอยเสนประรอบรปภาพทกาหนด โดยกาหนดรปพระอาทตย พรอมทงระบายสในภาพใหสวยงามตามใจชอบ

นาเขาสบทเรยน ผสอนทบทวนเกยวกบการลากเสนประวาใชอะไรลากเสนไดบาง และใหผเรยนตอบ ผสอนใหคาแนะนาผเรยนถาตอบไมได ขนสอน 1. ผสอนนาภาพทลากเสนตามรอยเสนประรปพระอาทตย มาเปนตวอยางใหผเรยนด 2. ผสอนอธบายพรอมสาธตการลากเสนตามรอยเสนประ 3. ผสอนแจกกระดาษรปภาพพระอาทตย ใหผเรยนปฏบตกจกรรมตามท ผสอนสาธตใหด 1 ภาพ ดนสอส หรอ สเทยน โดยผสอนคอยใหคาแนะนา และให ผเรยนปฏบตตาม

- กระดาษรปภาพทมรอยเสนประรปพระอาทตย ขนาด 12x 8 นว - ดนสอส - สเทยน

- สงเกตความสามารถในการใชกลามเนอบรเวณนวมอ และขอมอ ในการจบแทงดนสอส ในการลากเสนประ ไดอยางนอย 3 ใน 5 รป

93

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล

- ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอและขอมอในการจบแทงส โดยระบายสอยในขอบรป ออกมาไมเกน 1 ซ.ม. ได อยางนอย 3 ใน 5 รป

4. ผสอน ใหผเรยนลากเสนประใหครบตามทกาหนด พรอมกบระบายสตามชอบใจ 5. หลงจากนนใหผเรยนระบายสรปภาพทเกดจากการลากเสนประ ตามใจชอบ ขนสรป ผสอนและผเรยนชวยกนสรปขนตอนของการปฏบตกจกรรม และใหความชวยเหลอปรบปรงผลงานของผเรยนทกครง เพอใหผเรยนมกาลงใจในการกระทากจกรรมในครงตอไป

เกณฑการใหคะแนน - สามารถลากเสนเปนรปพระอาทตยไดครบตามภาพ 3 รปให 5 คะแนน - สามารถลากเสนเปนรปพระอาทตยไดครบตามภาพ 2 รปให 4 คะแนน - สามารถลากเสนเปนรปพระอาทตยไดครบตามภาพ 1 รปให 3 คะแนน - สามารถลากเสนเปนรปพระอาทตยไดแตไมครบตามภาพ ให 2 คะแนน

94

แผนการสอนท 43 กจกรรมศลปะเรอง สนกกบส เวลา 30 นาท หนวยยอย การระบายสตามตวเลขทกาหนด (1 – 2)

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอ ในการระบายสตามตวเลขของรปทกาหนดใหสวยงามได

การระบายสตามตวเลขของรปทกาหนดใหสวยงามลงในกระดาษขาวเปนการฝกบงคบการทางานของกลามเนอมอใหมความแขงแรงและมการเคลอนไหวทมการสมพนธกบตา

- ผเรยนสามารถใชนวมอ องมอและขอมอในการในการระบายสตามตวเลขของรปทกาหนดใหสวยงามลงในกระดาษขาวเพอใหเกดภาพทมสสวยงามตามทผเรยนตองการ

นาเขาสบทเรยน 1. ผสอน ทบทวนเรองสจากรปภาพตาง ๆ ทผเรยนรจก และถามใหผเรยนตอบถงสงทผสอนนามาใหด โดยผสอนใหคาแนะนาเมอถามแลวผเรยนตอบไมได ขนสอน 1. ผสอน เตรยมกระดาษทมรปภาพผลไม (สม) โดยใหผเรยนเปนผกาหนดวาจะใชสอะไรแทนเลข 1 – เลข 2 แทนสอะไร โดยใหผเรยนกาหนดทง 2 ส และใชสทกาหนดระบายภาพแบบฝก 2. ผสอน อธบายพรอมสาธตใหผเรยนด โดยเรมจาการระบายสท 1 จนครบทกชอง และระบายสตอไปจนเสรจเรยบรอย 3.ผสอน ใหผเรยนปฏบตกจกรรมทผสอนสาธต โดยใหไดภาพ 3 ภาพ

- รปภาพทใชกาหนดใหเปนรปผลไม ( สม ) - สไม 1 กลอง

- สงเกตความสามารถในการใชกลามเนอมอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอในการระบายสตามตวเลขทกาหนดใหสวยงาม อยางนอย 3 ใน 5 ภาพ

96

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล

4. ผสอน ใหคาแนะนาถาผเรยนยงไมสามารถทาได ขนสรป ผสอนและผเรยนชวยกนสรปขนตอนในการปฏบตกจกรรม และถามผเรยนถงวธการทาใหผเรยนตอบ และใหคาขมเชยเมอผเรยนตอบไดถกตอง เพอใหผเรยนมกาลงใจในการทากจกรรมครงตอไป

เกณฑการใหคะแนน - สามารถระบายสไดครบตามทกาหนดทง 2 ส ให 5 คะแนน - สามารถระบายสไดครบตามทกาหนดทง 1 ส ให 4 คะแนน - สามารถระบายสไดแตไมครบตามทกาหนดทง 2 ส ให 3 คะแนน - สามารถระบายสไดไมตรงตามทกาหนดทงให 2 คะแนน

97

แผนการสอนท 51 กจกรรมศลปะเรอง สนกกบส เวลา 30 นาท หนวยยอย การระบายสตามตวเลขของรปทกาหนด (1 – 4)

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอ ในการระบายสตามตวเลขของรปทกาหนดใหสวยงามได

การระบายสตามตวเลขของรปทกาหนดใหสวยงามลงในกระดาษขาวเปนการฝกบงคบการทางานของกลามเนอมอใหมความแขงแรงและมการเคลอนไหวทมการสมพนธกบตา

- ผเรยนสามารถใชนวมอ องมอและขอมอในการในการระบายสตามตวเลขของรปทกาหนดใหสวยงามลงในกระดาษขาวเพอใหเกดภาพทมสสวยงามตามท ผเรยนตองการ

นาเขาสบทเรยน 1. ผสอน ทบทวนเรองสจากรปภาพตาง ๆ ทผเรยนรจก และถามใหผเรยนตอบถงสงทผสอนนามาใหด โดยผสอนใหคาแนะนาเมอถามแลวผเรยนตอบไมได ขนสอน 1. ผสอน เตรยมกระดาษทมรปภาพรถยนต โดยใหผเรยนเปนผกาหนดวา เลข 1 แทนสอะไร โดยใหผเรยนกาหนดทง 4 ส และใชสทกาหนดระบายภาพแบบฝก 2. ผสอน อธบายพรอมสาธตใหผเรยนด โดยเรมจาการระบายสท 1 จนครบทกชอง และระบายสตอไปจนครบ 3. ผสอน ใหผเรยนปฏบตกจกรรมทผสอนสาธต โดยใหไดภาพ 3 ภาพ

- รปภาพทใชกาหนดใหเปนรปพระอาทตย - สไม 1 กลอง

- สงเกตความสามารถในการใชกลามเนอมอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอในการระบายสตามตวเลขทกาหนดใหสวยงาม อยางนอย 3 ใน 5 ภาพ

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล

4. ผสอน ใหคาแนะนาถาผเรยนยงไมสามารถทาได ขนสรป ผสอนและผเรยนชวยกนสรปขนตอนในการปฏบตกจกรรม และถามผเรยนถงวธการทาใหผเรยนตอบ และใหคาขมเชยเมอผเรยนตอบไดถกตอง เพอใหผเรยนมกาลงใจในการทากจกรรมครงตอไป

เกณฑการใหคะแนน - สามารถระบายสไดครบตามทกาหนดทง 4 ส ให 5 คะแนน - สามารถระบายสไดครบตามทกาหนด 3 ส ให 4 คะแนน - สามารถระบายสไดครบตามทกาหนด 2 ส ให 3 คะแนน - สามารถระบายสไดไมตรงตามทกาหนดทงให 2 คะแนน

99 100

แผนการสอนท 40 กจกรรมศลปะเรอง การรอยลกปด เวลา 30 นาท หนวยยอย การรอยลกปดรปทรงสามเหลยมสลบกบรปทรงสเหลยมจานวน 20 ลก

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอในการจบเสนดายเพอรอยลกปดใสในเสนดาย

การรอยวสดลงในเสนดายเปนการฝกบงคบการทางานของกลามเนอมอใหมความแขงแรงและมการเคลอนไหวทมการสมพนธกบตา

การรอยลกปดรปทรงสามเหลยมสลบกบรปทรงสเหลยม ลงในเสนดายจานวน 20 ลก ไดอยางนอย 3 ใน 5 เสน

นาเขาสบทเรยน ผสอนทกทายผเรยนเกยวกบลกปดและวสดทใชในการรอยวามสงใดนามาเปนตวเชอมรอยวสดตาง ๆ ไดบาง และใหผเรยนตอบ ผสอนใหคาแนะนาถาผเรยนตอบไมได ขนสอน 1. ผสอนแจกเสนดายใหผเรยน 1 เสนพรอมสาธตการจบเสนดายในการรอยวสดตาง ๆ ทถกวธและใหผเรยนปฏบตตาม 2. ผสอนแจกลกปดรปทรงสามเหลยม และรปทรงสเหลยม จานวน 1 กลอง ให ผเรยนรอยใสเสนดายตามทผสอนกาหนด

- ลกปดรปทรงสามเหลยม และรปทรงสเหลยม 1 กลอง จานวน 100 ลก - เสนดายโดยใชเชอกไนลอนอยางออนจานวน 5 เสน

- สงเกตความสามารถในการใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอในการจบเสนดาย เพอรอยลกปดใสไดอยางนอย 3 ใน 5 เสน

102

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนม

ความสามารถในการใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอ ในจบเสนดายและนารอยลกปดได

3. ผสอนสาธตการรอยลกปดใหผเรยนด 4. ผสอนใหผเรยนลงมอปฏบตตามท ผสอนกาหนด ขนสรป ผสอนและผเรยนชวยกนสรปขนตอนของการปฏบตกจกรรม และใหความชวยเหลอถาผเรยนตองการ โดยผสอนจะคอยใหคาแนะนาในการทากจกรรม และถาผเรยนทากจกรรมไดเรยบรอยถกตองกใหคาชมเชย ผเรยนทกครง เพอใหผเรยนมกาลงใจในการทากจกรรมครงตอไป

เกณฑการใหคะแนน - สามารถรอยลกปดไดครบ 20 ลก ใหคะแนน 5 คะแนน - สามารถรอยลกปดไดครบ 15 ลก ใหคะแนน 4 คะแนน - สามารถรอยลกปดไดครบ 10 ลก ใหคะแนน 3 คะแนน - สามารถจบเสนดายและนาลกปดมารอยได ใหคะแนน 2 คะแนน 103

แผนการสอนท 44 กจกรรมศลปะเรอง การรอยลกปด เวลา 30 นาท หนวยยอย การรอยลกปดสเขยวสลบกบสเหลองจานวน 30 ลก

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนสามารถใชกลามเนอบรเวณนวมอองมอ และขอมอในการจบเสนดายเพอรอยลกปดสเขยวสลบกบสเหลองใสลงในเสนดาย

การรอยวสดลงในเสนดายเปนการฝกบงคบการทางานของกลามเนอมอใหมความแขงแรงและมการเคลอนไหวทมการสมพนธกบตา

การรอยลกปดสเขยวสลบกบสเหลองใสลงในเสนดาย ลงในเสนดายจานวน 30 ลก ไดตามคาสงอยางนอย 3 ใน 5 เสน

นาเขาสบทเรยน ผสอนทกทายผเรยนเกยวกบลกปด และสตาง ๆ ทผเรยนรจก และวสดทใชในการรอยวามสงใดนามาเปนตวเชอมรอยวสดตาง ๆ ไดบาง และใหผเรยนตอบ ผใหคาแนะนาถาผเรยนตอบไมได ขนสอน 1. ผสอนแจกเสนดายใหผเรยน 1 เสนพรอมสาธตการจบเสนดายในการรอยวสดตาง ๆ ทถกวธและใหผเรยนปฏบตตาม 2. ผสอนแจกลกปดสตาง ๆ จานวน 1 กลอง ใหผเรยนรอยใสเสนดายตามทผสอนกาหนด 3. ผสอนสาธตการรอยลกปดใหผเรยนด 4. ผสอนใหผเรยนลงมอปฏบตตามท ผสอนกาหนด

-.ลกปด 1 กลองจานวน 100 ลก และมทงหมด 5 ส ( สแดง-สขาว-สนาเงน-สเหลอง-สเขยว ) -.เสนดายโดยใชเชอกไนลอนอยางออน จานวน 5 เสน

- สงเกตความสามารถในการใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอในการจบเสนดาย เพอรอยลกปดไดอยางนอย 3 ใน 5 เสน

จดประสงคเชงพฤตกรรม สาระสาคญ เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน สอ - อปกรณ ประเมนผล - ผเรยนม

ความสามารถในการใชกลามเนอบรเวณนวมอ องมอ และขอมอ ในการจบเสนดายและรอยฝานาอดลมได

ขนสรป ผสอนและผเรยนชวยกนสรปขนตอนของการปฏบตกจกรรม และใหความชวยเหลอถาผเรยนตองการ โดยผสอนจะคอยใหคาแนะนาในการทากจกรรม และถาผเรยนทากจกรรมไดเรยบรอยถกตองกใหคาชมเชย ผเรยนทกครง เพอใหผเรยนมกาลงใจในการทากจกรรมครงตอไป

เกณฑการใหคะแนน - สามารถรอยลกปดสลบสไดครบ 20 ลก ใหคะแนน 5 คะแนน - สามารถรอยลกปดสลบสไดครบ 15 ลก ใหคะแนน 4 คะแนน - สามารถรอยลกปดสลบสไดครบ 10 ลก ใหคะแนน 3 คะแนน - สามารถจบเสนดายและนาลกปดมารอยไดใหคะแนน 2 คะแนน

104 105

107

108

109

110

112

ตาราง การจดกจกรรมศลปะโดยใชชดกจกรรมสรางสรรคในการสงเสรมการทางานประสาน สมพนธระหวางตากบมอของเดกทมความบกพรองทางดานการเคลอนไหวเลกนอย ชนประถมปท 2 โรงเรยนบางบว แผนการสอนท

วน เวลา รายการชดกจกรรมสรางสรรค

1 2 3 4

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

5 6 7 8

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

9 10 11 12

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

13 14 15 16

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

17 18 19 20

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

21 22 23 24

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

113

แผนการสอนท

วน เวลา รายการชดกจกรรมสรางสรรค

25 26 27 28

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

29 30 31 32

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

33 34 35 36

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

37 38 39 40

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

41 42 43 44

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

45 46 47 48

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

49 50 51 52

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

114

แผนการสอนท

วน เวลา รายการชดกจกรรมสรางสรรค

53 54 55 56

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

57 58 59 60

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

61 62 63 64

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

65 66 67 68

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

69 70 71 72

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

73 74 75 76

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

77 78 79 80

จนทร องคาร พธ พฤหส

09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30 09.00 – 09.30

ชดกจกรรมการตดกระดาษ ชดกจกรรมการลากโยงเสน ชดกจกรรมสนกกบส ชดกจกรรมการรอยลกปด และวสดอน ๆ

ตาราง แสดงคะแนนทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญ จานวน 3 ทานทตรวจสอบคาดชน ความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธ ระหวางตากบมอ การวเคราะหคาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบประเมนความสามารถในการทางาน ประสานสมพนธระหวางตากบมอ

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

แผนการสอนท คนท 1 คนท 2 คนท 3

IOC

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ แผนการสอนท

คนท 1 คนท 2 คนท 3

IOC

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0

คะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

แผนการสอนท คนท 1 คนท 2 คนท 3

IOC

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1 +1

1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0

76 77 78 79 80

+1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1

+1 +1 +1 +1 +1

1.0 1.0 1.0 1.0 1.0

รายนามผเชยวชาญในการตรวจสอบแบบประเมนความสามารถในการทางานประสานสมพนธระหวางตากบมอ และแผนการสอนโดยใชชดกจกรรมสรางสรรค 1. อาจารยอนงค ตนตวชย อาจารยประจาโปรแกรมการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร สถาบนราชภฎ พบลสงคราม

ผอานวยการโรงเรยนสาธตสถาบนราชภฎพบลสงคราม วฒ ครศาสตรบณฑต (ค.บ.) สาขาการอนบาลศกษา การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาการศกษาปฐมวย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร

2. อาจารยคนมพร ภกดอาสา อาจารยประจาวชาศลปะศกษา คณะมนษยศาสตร สถาบนราชภฎพบลสงคราม วฒ ครศาสตรบณฑต (ค.บ.) สาขาศลปะศกษา จฬาลงกณมหาวทยาลย

3. อาจารยศรวมล ใจงาม ประธานโปรแกรมการศกษาพเศษ คณะครศาสตร สถาบนราชภฎพบลสงคราม วฒ ครศาสตรบณฑต (ค.บ.) สาขาการอนบาลศกษา การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) เอกการศกษาพเศษ สาขาการสอนเดกทมความบกพรองทางดานการไดยน มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร

ความชานาญ – สอนเดกอนบาล – สอนเดกทมความบกพรองทางดานการไดยน – สอนเดกทมความตองการพเศษ

122

แบบบนทกพฤตกรรมในการทาชดกจกรรมสรางสรรค

แบบบนทกชวงเวลาของการเกดพฤตกรรม (ในเวลา 20 นาท แบงเปน 4 ชวง ๆ ละ 5 นาท) วนท ……………………….. ครงทสงเกต …….. ชอผสงเกตพฤตกรรม ………………………. เรมสงเกตพฤตกรรมเวลา …………. สนสดเวลา ………………………………………………. พฤตกรรมทสงเกตไดแก 1. การใชมอกบตารวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค

ชวงเวลาท 1 2 3 4 5

คะแนน 2. การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยางถกตอง

ชวงเวลาท 1 2 3 4 5

คะแนน 3. การตอบคาถามในการทากจกรรม

ชวงเวลาท 1 2 3 4 5

คะแนน 4. การมสมาธในการทากจกรรม

ชวงเวลาท 1 2 3 4 5

คะแนน

สรปผลการสงเกตพฤตกรรม 1. การใชมอกบตารวมกนในการทากจกรรมสรางสรรค = ……………. คะแนน 2. การปฏบตตามคาสงทกาหนดใหอยางถกตอง = ………………. คะแนน 3. การตอบคาถามในการทากจกรรม = ………………. คะแนน 4. การมสมาธในการทากจกรรม = ……………….. คะแนน ขอสงเกต ……………………………………………………………………………………………. หมายเหต …………………………………………………………………………………………… ปญหาและอปสรรค ………………………………………………………………………………….

ประวตยอผวจย

124

ประวตยอผวจย ชอ ชอสกล นางนชาภา ชยวงษ วนเดอนปเกด 30 กรกฎาคม พ.ศ. 2508 สถานทเกด 404/10 หม 5 กองบน 4 ตาบลตาคล อาเภอตาคล จงหวดนครสวรรค สถานทอยปจจบน 9/244 หม 6 ซอยพหลโยธน 54/4 ถนนพหลโยธน เขตสายไหม แขวงสายไหม กรงเทพมหานคร 10220 ประวตการศกษา พ.ศ. 2520 ชนประถมศกษาตอนตน โรงเรยนทหารอากาศบารง อาเภอตาคล จงหวดนครสวรรค พ.ศ. 2523 ชนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนทหารอากาศอนสรณ อาเภอตาคล จงหวดนครสวรรค พ.ศ. 2526 ชนมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนบานหมวทยา อาเภอบานหม จงหวดลพบร พ.ศ. 2529 ประกาศนยบตรวชาชพเทคนค (ปวท.) เอกบญช โรงเรยนพณชยการวรยาลย อาเภอเมอง จงหวดนครสวรรค พ.ศ. 2532 การศกษาบณฑต (กศบ.) เอกเทคโนโลยทางการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (วทยาเขตพษณโลก) อาเภอเมอง จงหวดพษณโลก พ.ศ. 2543 การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) เอกการศกษาพเศษ

สาขาการเรยนรวมระหวางเดกปกตกบเดกทมความตองการพเศษ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร กรงเทพมหานคร