แผนการจดการเรยนร

(แบบฐานสมรรถนะ)

รหสวชา 3702-2110

วชาการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล

หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2562

จดท าโดย

นางสาวรฐกานต สามส

สาขาวชาการทองเทยว

วทยาลยเทคนคถลาง อาชวศกษาจงหวดภเกต

ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ

ค าน า

แผนการเรยนรฉบบนไดจดท าขนเพอใชประกอบการสอนวชาการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 ส าหรบนกเรยนประกาศนยบตรวชาชพชนสง ประเภทวชาอตสาหกรรมการทองเทยว หลก สตรประกาศนยบตรวชา ชพช นสง พทธศกราช 2556 ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ

เนอหาภายในเลมประกอบดวยแผนการเรยนร โดยไดจดแบงใหสอดคลองกบค าอธบายรายวชา สมรรถนะรายวชา และค าอธบายรายวชา นอกจากนในแตละหนวย การจดกระบวนการเรยนร จะเนนนกเรยนเปนส าคญทงนเพอใหสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 ซงไดก าหนดเปาหมายการจดการศกษาโดยใหถอวา ผเรยนส าคญทสด และตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ

ผจดท าหวงเปนอยางยงวา แผนการจดการเรยนร ฉบบน คงจะมประโยชนตอการจดการศกษาในยคปจจบน หากมขอผดพลาดประการใด ผจดท ายนดรบค าตชมจากทาน

รฐกานต สามส ผจดท า

แผนการจดการเรยนร รหสวชา 3702-2110วชาการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล จ านวน 2-2-3 ชวโมงตอสปดาห หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) ประเภทวชา การทองเทยว สาขาวชา การทองเทยว แผนกวชา การทองเทยว

จดประสงคการเรยนร เพอให 1. รและเขาใจเกยวกบหลกการทองเทยวทางทะเล 2. ด าเนนการจดการทองเทยวทางทะเล 3. ตระหนกถงความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงวฒนธรรม สมรรถนะรายวชา

1. แสดงความรเกยวกบหลกการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล 2. ด าเนนการจดกจกรรมการทองเทยวทางทะเล 3. วเคราะหผลกระทบทเกดจากการทองเทยวทางทะเล 4. อนรกษและสงเสรมการจดการการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

ค าอธบายรายวชา ศกษาและปฏบตเกยวกบการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล กฎระเบยบของอทยานแหงชาตทางทะเล ความรเรองระบบนเวศวทยาและสงมชวตในทะเล แหลงทองเทยวทางทะเล ลกษณะธรณวทยากระแสน า คลนลม ฤดกาล ปฏบตงานเกยวกบการทองเทยวทางทะเล ความปลอดภยในการทองเทยว การปฐมพยาบาลเบองตน การอนรกษและการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

ตารางก าหนดสาระการเรยนร

รหส 2702-2115 ชอวชา การทองเทยวเชงวฒนธรรม หนวยกต (เวลา) 2-0-2 สปดาห

ท แผนการเรยนรท

สอนครงท

คาบท สาระการเรยนร จ านวนชงโมง

1 1 1-2 1-4 ความรเบองตนเกยวกบทองเทยวทางทะเล 1.1 ความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเล 1.2 ประเภทของแหลงทองเทยวทางทะเล 1.3 ความส าคญของแหลงทองเทยวทางทะเล

4

2-4 2 2-4 5-12 หลกการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล ความส าคญของการจดการจดทรพยากรการทองเทยวทางทะเล หลกการจดการทรพยากรการทองเทยวทางทะเล หลกเกณฑในการจดการการทองเทยวทางทะเล แนวคดในการจดการการทองเทยวทางทะเล รปแบบการจดการการทองเทยวทางทะเล ลกษณะของการทองเทยวทางทะเล

8

5-7 3 5-7 13-20 การทองเทยวทางทะเลอยางยงยน ความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเลย งยน แนวคดในการด าเนนงานแหลงทองเทยวทางทะเลอยางย งยน มาตรการการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลย งยน เอกลกษณและคณคาทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

8

7-12 4 7-12 21-36

ระบบนเวศวทยาและสงมชวตในทะเล และความปลอดภยในการเทยวทางทะเล แหลงทองเทยวทางทะเล ลกษณะทางธรณวทยา กระแสน า คลนลม ฤดกาลทางทะเล ความปลอดภยในการทองเทยว หลกการปฐมพยาบาลเบองตน

8

12-17 5 12-17 37-52 กฎระเบยบของอทยานและการอนรกษการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางยงยน รเกยวกบกฎระเบยบของอทยานทางทะเล หลกในการอนรกษทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน หลกการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน การจดการการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน สอบปลายภาค

16 2

วเคราะหค าอธบายรายวชา

รหสวชา 3702-2102 ชอวชา ทรพยากรธรรมชาตทางทะเล หนวยกต (เวลา) 3 (3)

กจกรรม ค าอธบายรายวชา

(เนอหา)

ผลการเรยนรทคาดหวง

(จดประสงคการเรยนร)

ศกษา

ปฏบต

ศกษาและปฏบตเกยวกบการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล กฎระเบยบของอทยานแหงชาตทางทะเล ความรเรองระบบนเวศวทยาและสงมชวตในทะเล แหลงทองเทยวทางทะเล ลกษณะธรณวทยากระแสน า คลนลม ฤดกาล ปฏบตงานเกยวกบการทองเทยวทางทะเล ความปลอดภยในการทองเทยว การปฐมพยาบาลเบองตน การอนรกษและการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

ดานพทธพสย

1. เขาใจเกยวกบความหมาย ความส าคญและประเภทการ

ด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล

2. สามารถอธบายความหมาย ความส าคญ ประเภทของ

การด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล

3. สามารถปฏบตงานเกยวกบการใหขอมลและกจกรรม

การด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล

4.ตระหนกถงคณคาและการอนรกษทรพยากรธรรมชาต

ทางทะเล

ดานทกษะพสย

1. อธบายความส าคญของประเภทของทรพยากรการ

ทองเทยวได

2. อธบายความหมาย ความส าคญของการทองเทยวทาง

ทะเล

3. ปฏบตงานเกยวกบการใหขอมลและกจกรรมการ

ด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล

4. ตระหนกถงคณคาและการอนรกษทรพยากรธรรมชาต

ทางทะเล

5. จดกจกรรมการทองเทยวทางทะเลได

6. ฝกปฏบตการใหขอมลแหลงทองเทยว

ดานจตพสย

1. มนสยในการท างาน ดวยความละเอยด

รอบคอบ ตรงตอเวลา รบผดชอบ

ค านงถงความปลอดภยของลกคา อนรกษ

ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

หนวยการเรยนร

รหสวชา 3702-2110 ชอวชา การด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล หนวยกต (เวลา) 3 (3)

หนวยท ชอหนวย จ านวนชวโมง สมรรถนะรายวชา

1.

2.

3.

4.

5.

ความรเบองตนเกยวกบทองเทยวทางทะเล

หลกการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล

การทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

ระบบนเวศวทยาและสงมชวตในทะเล และความปลอดภยในการเทยวทางทะเล

กฎระเบยบของอทยานและการอนรกษการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

4

8

8

16

1,2

1,2 3

1,2 3 4

1,2,3,4,5

1, 2, 3 ,4, 5 ,6

สารบญ

เรอง หนา

คมอการตรวจแผนการจดการเรยนร ก

ค าน า ข

สารบญ ค

แผนการจดการเรยนรรายวชา

วเคราะหค าอธบายรายวชา

หนวยการเรยนร

ตารางจดหนวยการเรยนร

ก าหนดการเรยนร

แผนการเรยนรท 1

แผนการเรยนรท 2

แผนการเรยนรท 3

แผนการเรยนรท 4

แผนการเรยนรท 5

แผนการจดการเรยนรท 1 หนวยท 1 ชอวชา การด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 3 (3)

สอนครงท

ชอหนวย ความรเบองตนเกยวกบการทองเทยวทางทะเล ชวโมงรวม สาระส าคญ การทองเทยวเชงนเวศทางทะเล (marine ecotourism) หมายถงการทอง เทยว อยางมความรบผดชอบในแหลงธรรมชาตทางทะเลทมเอกลกษณเฉพาะถน และแหลงทองเทยวทเกยวเนองกบระบบนเวศทางทะเล โดยมกระบวนการเรยนรรวมกนของผทเกยวของภายใตการจดการสงแวดลอมและการทองเทยวอยางมสวนรวมของทองถน เพอมงใหเกดจตส านกตอการรกษาระบบนเวศอยางย งยน ความรเบองตนเกยวกบการทองเทยวทางทะเล 1.1 แสดงความรเกยวกบความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเล 1.2 แสดงความรเกยวกบ ประเภทของแหลงทองเทยวทางทะเล 1.3 แสดงความรเกยวกบความส าคญของแหลงทองเทยวทางทะเล

สมรรถนะประจ าหนวย 1 แสดงความรเกยวกบความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเล 2 แสดงความรเกยวกบ ประเภทของแหลงทองเทยวทางทะเล 3 แสดงความรเกยวกบความส าคญของแหลงทองเทยวทางทะเล

จดประสงคการเรยนร จดประสงคปลายทาง 1 เพอใหรเกยวกบความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเล 2 เพอใหรเกยวกบประเภทของแหลงทองเทยวทางทะเล 3 เพอใหรเกยวกบความส าคญของแหลงทองเทยวทางทะเล

จดประสงคน าทาง

1 บอกความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเล 2 บอกประเภทของแหลงทองเทยวทางทะเล 3 บอกความส าคญของแหลงทองเทยวทางทะเล

4. สาระการเรยนร สาระการเรยนร 1 ความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเล 2 ประเภทของแหลงทองเทยวทางทะเล 3 ความส าคญของแหลงทองเทยวทางทะเล

กระบวนการสอน สอนครง 1-5 ชวโมงท 1-15 1.มอบใบความร ความรเบองตนเกยวกบการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล ใหนกศกษาทฝกงานอย ณ สถานประกอบการ 2. ครมอบใบงานท 1 เรอง ความรเบองตนเกยวกบการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล

บนทกหลงการสอนครงท............

สอนวนท..................เดอน...................................................พ.ศ........................ 1. ขอสรปหลงการจดการเรยนร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ปญหาอปสรรคทพบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. แนวทางแกปญหาหรอพฒนา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ…………………………...............ผสอน (นางสาวรฐกานต สามส)

แบบประเมนคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงค หนวยท 1 ชอวชา การด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 3 (3)

สอนครงท

ชอหนวย ความรเบองตนเกยวกบการทองเทยวทางทะเล ชวโมงรวม รหสประจ าตว……………………ชอ – สถล……………………………สาขาวชา/ชน/กลม…………………….. ผประเมน ผสอน ผเรยน เพอน

ครงท ว/ด/ป คณลกษณะ/พฤตกรรมบงช

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

เกณฑการใหคะแนน ผาน = 1 ไมผาน = 0 รวมคะแนนทงหมด

ลงชอ……………………………………..ผประเมน

แผนการจดการเรยนรท 2 หนวยท 2 ชอวชา การด าเนนการทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 33 สอนครงท ชอหนวย หลกการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล ชวโมงรวม

สาระส าคญ โลกประกอบดวยน ามากถงสามในสสวน รอยละ 80 ของสรรพชวตบนโลกนน มถนฐานซอนเรนอยใตเกลยวคลนของมหาสมทร ผนน านเปนทงตนก าเนด และหลอเลยงสรรพชวตทงใตทองทะเลและบนผนโลก โดยเปนแหลงอาหารของโลก ชวยสรางออกซเจนมากกวาครงหนงของปรมาณออกซเจนทงหมด เปนตวขบเคลอนปรากฏการณทางธรรมชาต จงจ าเปนอยางยงทจ าเปนตองมการด าเนนการจดการการทองเทยวทางทะเลเพอใหมทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

สมรรถนะประจ าหนวย หลกการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล แสดงความรเกยวกบหลกการด าเนนการจดการทรพยากรการทองเทยวทางทะเล แสดงความรเกยวกบหลกเกณฑในการด าเนนงานการการทองเทยวทางทะเล แสดงแนวคดในการจดการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล แสดงรปแบบการจดการการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล แสดงลกษณะของการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล จดประสงคการเรยนร จดประสงคปลายทาง เพอใหรเกยวกบหลกการด าเนนการจดการทรพยากรการทองเทยวทางทะเล เพอใหรเกยวกบหลกเกณฑในการจดการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล เพอใหรแนวคดในการจดการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล เพอใหแสดงรปแบบการจดการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล เพอใหรลกษณะของการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล

จดประสงคน าทาง อธบายเกยวกบหลกการด าเนนการจดการทรพยากรการทองเทยวทางทะเล อธบายเกยวกบหลกเกณฑในการจดการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล อธบายแนวคดในการจดการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล อธบายรปแบบการจดการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล อธบายลกษณะของการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล

4. สาระการเรยนร สาระการเรยนร หลกการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล ความส าคญของการจดการจดทรพยากรการทองเทยวทางทะเล หลกการจดการด าเนนงานทองเทยวทางทะเล หลกเกณฑในการจดการการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล แนวคดในการจดการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล รปแบบการจดการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล ลกษณะของการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล กระบวนการสอน สอนครง 6-10 ชวโมงท 1-15 1.มอบใบความร ท 2 หลกการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล ใหนกศกษาทฝกงานอย ณ สถานประกอบการ 2. ครมอบใบงานท 2 เรอง หลกการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล การอนรกษมหาสมทรและทะเลทงในประเทศไทยและทวโลกเพอมวลมนษยชาตทงในปจจบนและสบเนองไปจนถงอนาคตดวยการสรางเขตคมครองระบบนเวศทางทะเล เปนการใหมหาสมทรและทะเลมเวลาหยดพกเพอสามารถฟนฟคนสภาพกลบมาดงเดมไดเขตคมครองระบบนเวศทางทะเลสามารถสรางประโยชนใหกบการประมง

บนทกหลงการสอนครงท............

สอนวนท..................เดอน...................................................พ.ศ....................... 1. ขอสรปหลงการจดการเรยนร

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ปญหาอปสรรคทพบ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. แนวทางแกปญหาหรอพฒนา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………........................................................................................................................................

ลงชอ…………………………...............ผสอน (นางสาวรฐกานต สามส)

แบบประเมนคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพง

ประสงค หนวยท 2

ชอวชาการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 3 (3)

สอนครงท

ชอหนวย หลกการด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล ชวโมงรวม รหสประจ าตว……………………ชอ – สถล……………………………สาขาวชา/ชน/กลม…………………….. ผประเมน ผสอน ผเรยน เพอน

ครงท ว/ด/ป คณลกษณะ/พฤตกรรมบงช

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

เกณฑการใหคะแนน ผาน = 1 ไมผาน = 0 รวมคะแนนทงหมด

ลงชอ……………………………………..ผประเมน

แผนการจดการเรยนรท หนวยท 3 ชอวชา การด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 3 (3)

สอนครงท

ชอหนวย การทองเทยวทางทะเลอยางย งยน ชวโมงรวม สภาพแวดลอมชายฝงและระบบนเวศใตทอง ทะเลของประเทศไทยมการเปลยนแปลงเกดขนซงสงผล กระทบใหเหนไดชดเจน เชน ในชวงทศวรรษทผานมา ระบบนเวศปะการงทวรโลกเสอมโทรมลงในอตราเรวทไมเคยมมากอนประเทศไทยเชนเดยวกนการรบกวนท มผลกระทบตอแนวปะการงทมความส าคญตอ สงแวดลอมใตทองทะเลมทงเปนผลมาจากฝ มอมนษย และมาจากเหตการณธรรมชาต แนวปะการงทเสอม โทรมอยางรวดเรวในชวงปจจบนนนสวนใหญแลวเปน ผลมาจากฝ มอมนษย จงจ าเปนตองมการจดการอนรกษทรพยากรกาทองเทยวทะเลอยางย งยน สมรรถนะประจ าหนวย ความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเลย งยน แนวคดในการด าเนนงานแหลงทองเทยวทางทะเลอยางย งยน มาตรการการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลย งยน เอกลกษณและคณคาทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน ความปลอดภยในการทองเทยว หลกการปฐมพยาบาลเบองตน จดประสงคการเรยนร จดประสงคปลายทาง เพอใหมความรเกยวกบความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเลย งยน เพอใหมความรเกยวกบแนวคดในการด าเนนงานแหลงทองเทยวทางทะเลอยางย งยน เพอใหมความรเกยวกบมาตรการการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลย งยน เพอใหมความรเกยวกบเอกลกษณและคณคาทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน เพอใหมความรเกยวกบ ความปลอดภยในการทองเทยว เพอใหมความรเกยวกบหลกการปฐมพยาบาลเบองตน จดประสงคน าทาง อธบายความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเลย งยน อธบายแนวคดในการด าเนนงานแหลงทองเทยวทางทะเลอยางย งยน บอกความรเกยวกบมาตรการการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลย งยน บอกความรเกยวกบเอกลกษณและคณคาทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน บอกความรเกยวกบ ความปลอดภยในการทองเทยว ปฏบตเกยวกบหลกการปฐมพยาบาลเบองตน

สาระการเรยนร ความหมายของแหลงทองเทยวทางทะเลย งยน แนวคดในการด าเนนงานแหลงทองเทยวทางทะเลอยางย งยน มาตรการการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลย งยน เอกลกษณและคณคาทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน ความปลอดภยในการทองเทยว หลกการปฐมพยาบาลเบองตน กระบวนการเรยนร สอนครงท 2 ชวโมงท 5-8 1.ปฐมนเทศกอนการเรยน ในเรองการปฏบตตนในชนเรยน วตถประสงคของรายวชา เนอหาทเรยน การวดผลและประเมนผล 2. ครน าเขาสบทเรยน โดยการใชค าถาม ค าถามท 1 ถาครตองการสงใหนกเรยนท างานขนมา 1 ชน สงทจะสอสารใหเขาใจระหวางครและนกเรยน เพอใหสามารถปฏบตงานไดควรมอะไรบาง ค าถามท 2 ยกตวอยาง การด าเนนการการจดการการทองเทยวทางทะเล 3.ใหนกเรยนแบงกลมศกษาเนอกาการด าเนนงานกรทองเทยวทางทะเล จากใบความร 4. แตละกลมสงตวแทนน าเสนอหนาชนเรยน 5. ครและนกเรยนรวมกนสรปเนอหาในสวนทนกเรยนยงไมเขาใจ 6.ใหนกเรยนฝกปฏบตวางแผนการด าเนนการทองเทยวทางทะเล จากใบงาน 7.ครสรปผลการสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน ลงในแบบสรปผล 8.ใหนกเรยนประเมนผลงานตนเอง ดวยแบบประเมนผลงาน 9.ครประเมนผลงานอกครง แลวใหนกเรยนไปปนรบปรงแกไข สอการเรยนการสอน 1. ใบความร 2 ใบงาน 3. Power Point แหลงเรยนร

1. หนงสอประกอบการเรยนการสอน วชา การด าเนนการทองเทยวทางทะเล 2. อนเทอรเนต 3. นตยสาร อสท.

การวดผลและประเมนผล การวดผล

1. แบบทดสอบ จ านวน 20 ขอ 2.สงเกตการปฏบตงานตามใบงาน โดยใชแบบสงเกตการปฏบตงาน 3.ตรวจผลการปฏบตงานตามใบงาน โดยใชแบบประเมนผลงาน Scoring Rubric การประเมนผล 1. จากการท าแบบทดสอบ ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 0 - 9 ปรบปรง 10 -15 พอใช 16-20 ด 2. จากการสงเกตการณปฏบตงาน ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 0 - 9 ปรบปรง 10 -15 พอใช 16-20 ด

การประเมนผล ชวงคะแนน ระดบคณภาพ

1 -3 ปรบปรง 4 - 6 พอใช 7 – 9 ด

กจกรรมเสนอแนะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….................

บนทกหลงการสอนครงท............

สอนวนท..................เดอน...................................................พ.ศ....................... 1. ขอสรปหลงการจดการเรยนร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ปญหาอปสรรคทพบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. แนวทางแกปญหาหรอพฒนา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………....

ลงชอ…………………………...............ผสอน (นางสาวรฐกานต สามส)

แบบประเมนคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงค หนวยท 3 ชอวชา การด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 3 3

สอนครงท

ชอหนวย การทองเทยวทางทะเลอยางย งยน ชวโมงรวม รหสประจ าตว……………………ชอ – สกล……………………………สาขาวชา/ชน/กลม…………………….. ผประเมน ผสอน ผเรยน เพอน

ครงท ว/ด/ป คณลกษณะ/พฤตกรรมบงช

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

เกณฑการใหคะแนน ผาน = 1 ไมผาน = 0 รวมคะแนนทงหมด

ลงชอ……………………………………..ผประเมน

แผนการจดการเรยนรท 4 หนวยท 4 ชอวชา การด าเนนงานทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 3( 3)

สอนครงท

ชอหนวย ระบบนเวศวทยาและสงมชวตในทะเล และความปลอดภย ชวโมงรวม สาระส าคญ

ระบบนเวศทางทะเล ( Marine ecosystem) เปนระบบนเวศทมขนาดใหญทสดในโลก ของระบบนเวศในแหลงน าทกชนด ซงรจกกนดในพนท มหาสมทร, กลมดนเคม และ เขตน าขน-น าลง, ปากแมน า และ ทะเลสาบน าเคม, ปาโกงกาง และ แนวปะการง, ทะเลน าลก และ สตวทะเลหนาดน สามารถเทยบไดกบแหลงน าจด ซงมปรมาณเกลอเขมขนกวา ระบบนเวศทางทะเล ครอบคลมพนท 3 ใน 4 สวนของโลก ซงถอไดวาสงมชวตทเปนพชไดสนบสนนกนและกนกบสตว ในทางกลบกนเราอาจจะมองเหนหวงโซอาหารไดหลากหลายอยางระบบนเวศทางทะเล มความส าคญมากตอสมดลโดยรวมของนเวศบนบก และในน า

สมรรถนะประจ าหนวย บอกแหลงทองเทยวทางทะเล บอกลกษณะทางธรณวทยา แสดงความรเกยวกบ กระแสน า คลนลม ฤดกาลทางทะเล แสดงความรเกยวกบความปลอดภยในการทองเทยว แสดงความรหลกการปฐมพยาบาลเบองตน จดประสงคการเรยนร จดประสงคปลายทาง เพอใหมความรเกยวกบแหลงทองเทยวทางทะเล เพอใหเขาใจเกยวกบลกษณะทางธรณวทยา เพอใหรเกยวกบ กระแสน า คลนลม ฤดกาลทางทะเล เพอใหรเกยวกบความปลอดภยในการทองเทยว เพอใหรเกยวกบหลกการปฐมพยาบาลเบองตน จดประสงคน าทาง

บอกความรเกยวกบแหลงทองเทยวทางทะเล อธบายเกยวกบลกษณะทางธรณวทยา บอกความรเกยวกบ กระแสน า คลนลม ฤดกาลทางทะเล เพอใหรเกยวกบความปลอดภยในการทองเทยว เพอใหรเกยวกบหลกการปฐมพยาบาลเบองตน

สาระการเรยนร กระบวนการเรยนร ระบบนเวศวทยาและสงมชวตในทะเล และความปลอดภย แหลงทองเทยวทางทะเล ลกษณะทางธรณวทยา กระแสน า คลนลม ฤดกาลทางทะเล ความปลอดภยในการทองเทยว หลกการปฐมพยาบาลเบองตน สอนครงท 2 ชวโมงท 5-8 1. การปฐมนเทศกอนเรยน ในเรองการปฏบตตนในชนเรยน วตถประสงคของรายวชา เนอหาทเรยน การวดผลและประเมนผล 2. ครน าเขาสบทเรยน โดยการใชค าถาม ค าถามท 1 ถาครตองการสงใหนกเรยนท างานขนมา 1 ชน สงทจะสอสารใหเขาใจระหวางครและนกเรยน เพอใหสามารถปฏบตงานไดควรมอะไรบาง ค าถามท 2 ยกตวอยางการด าเนนการการจดการการทองเทยวทางทะเล 3. ใหนกเรยนแบงกลมศกษาเนอกาการด าเนนงานกรทองเทยวทางทะเล จากใบความร 4. แตละกลมสงตวแทนน าเสนอหนาชนเรยน 5. ครและนกเรยนรวมกนสรปเนอหาในสวนทนกเรยนยงไมเขาใจ 6.ใหนกเรยนฝกปฏบตวางแผนการด าเนนการทองเทยวทางทะเล จากใบงาน 7.ครสรปผลการสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงาน ลงในแบบสรปผล 8.ใหนกเรยนประเมนผลงานตนเอง ดวยแบบประเมนผลงาน 9.ครประเมนผลงานอกครง แลวใหนกเรยนไปปนรบปรงแกไข สอการเรยนการสอน 1. ใบความร 2 ใบงาน 3. Power Point แหลงเรยนร

1. หนงสอประกอบการเรยนการสอน วชา การด าเนนการทองเทยวทางทะเล 2. อนเทอรเนต 3. นตยสาร อสท.

การวดผลและประเมนผล วธวดผล /ประเมนผล

1. แบบทดสอบ จ านวน 20 ขอ 2.สงเกตการปฏบตงานตามใบงาน โดยใชแบบสงเกตการปฏบตงาน 3.ตรวจผลการปฏบตงานตามใบงาน โดยใชแบบประเมนผลงาน Scoring Rubric การประเมนผล 1. จากการท าแบบทดสอบ ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 0 - 9 ปรบปรง 10 -15 พอใช 16-20 ด 2. จากการสงเกตการณปฏบตงาน ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 0 - 9 ปรบปรง 10 -15 พอใช 16-20 ด

การประเมนผล ชวงคะแนน ระดบคณภาพ

1 -3 ปรบปรง 4 - 6 พอใช 7 – 9 ด

กจกรรมเสนอแนะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….................

บนทกหลงการสอนครงท............ สอนวนท..................เดอน...................................................พ.ศ.......................

1. ขอสรปหลงการจดการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ปญหาอปสรรคทพบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. แนวทางแกปญหาหรอพฒนา ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….......

ลงชอ…………………………...............ผสอน (นางสาวรฐกานต สามส)

แบบประเมนคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงค หนวยท 4 ชอวชา การด าเนนงานการทองเทยวเชงนเวศ รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 3 (3)

สอนครงท

ชอหนวย ระบบนเวศวทยาและสงมชวตในทะเล และความปลอดภย ชวโมงรวม รหสประจ าตว……………………ชอ – สกล……………………………สาขาวชา/ชน/กลม…………………….. ผประเมน ผสอน ผเรยน เพอน

ครงท ว/ด/ป คณลกษณะ/พฤตกรรมบงช

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

เกณฑการใหคะแนน ผาน = 1 ไมผาน = 0 รวมคะแนนทงหมด

ลงชอ……………………………………..ผประเมน

แผนการจดการเรยนรท 5 หนวยท 5 ชอวชา การด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 3 (3)

สอนครงท

ชอหนวย การอนรกษและการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน ชวโมงรวม

1.สาระส าคญ การจดการแหลงทอยอาศยของสตวทะเล หรอปะการงเทยม จงเปนอกหนงทางทท าใหปะการงฟนฟเรวทสด และชวยเพมผลผลตสตวน า สรางแหลงทอยอาศย โดยเฉพาะปะการงเทยม หากวางไวในชายฝงนนมประโยชนอยางยงในการอนรกษทรพยากรสตวน าขนาดเลกถกน าไปใชกอนถงเวลาทเหมาะสม และสามารถดงดดสตวน า นานา ชนดเขามาอยอาศย หาอาหาร สบพนธ รวมไปถงการพฒนาเปนการท าประมงขนาดเลกและเชงพาณชยได 2.สมรรถนะประจ าหนวย หลกในการอนรกษทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน หลกการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน การจดการการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน 3.จดประสงคการเรยนร จดประสงคปลายทาง มความรเกยวกบหลกในการอนรกษทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน มความรเกยวกบหลกการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน มความรเกยวกบการจดการการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

จดประสงคน าทาง บอกความรเกยวกบหลกในการอนรกษทรพยากรการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน อธบายเกยวกบหลกการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน แสดงความรเกยวกบการจดการการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

4.สาระการเรยนร ความส าคญของการศกษาคนควาวจย กระบวนการเรยนร 1. มอบใบความรเกยวกบการ การอนรกษและการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน ใหนกเรยนทฝกงานอย ณ สถานประกอบการ 2. ครมอบใบงานท 3 เรอง การอนรกษและการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน

การวดผลและประเมนผล วธวดผล /ประเมนผล

1. แบบทดสอบ จ านวน 20 ขอ 2.สงเกตการปฏบตงานตามใบงาน โดยใชแบบสงเกตการปฏบตงาน 3.ตรวจผลการปฏบตงานตามใบงาน โดยใชแบบประเมนผลงาน Scoring Rubric การประเมนผล 1. จากการท าแบบทดสอบ ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 0 - 9 ปรบปรง 10 -15 พอใช 16-20 ด 2. จากการสงเกตการณปฏบตงาน ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 0 - 9 ปรบปรง 10 -15 พอใช 16-20 ด

การประเมนผล ชวงคะแนน ระดบคณภาพ

1 -3 ปรบปรง 4 - 6 พอใช 7 – 9 ด

กจกรรมเสนอแนะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….................

บนทกหลงการสอนครงท............ สอนวนท..................เดอน...................................................พ.ศ.......................

4. ขอสรปหลงการจดการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. ปญหาอปสรรคทพบ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. แนวทางแกปญหาหรอพฒนา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชอ…………………………...............ผสอน (นางสาวรฐกานต สามส)

แบบประเมนคณธรรม จรยธรรม คานยม และคณลกษณะอนพงประสงค หนวยท 5

ชอวชา การด าเนนงานการทองเทยวทางทะเล รหสวชา 3702-2110 หนวยกต 3 (3)

สอนครงท13-15

ชอหนวย การอนรกษและการสงเสรมการทองเทยวทางทะเลอยางย งยน ชวโมงรวม 6 รหสประจ าตว……………………ชอ – สกล……………………………สาขาวชา/ชน/กลม…………………….. ผประเมน ผสอน ผเรยน เพอน

ครงท ว/ด/ป คณลกษณะ/พฤตกรรมบงช

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

เกณฑการใหคะแนน ผาน = 1 ไมผาน = 0 รวมคะแนนทงหมด

ลงชอ……………………………………..ผประเมน

การทองเทยวทางทะเล

ความอดมสมบรณและความสวยงามของทะเลไทยและพนทบรเวณชายฝงท าใหประเทศไทย กลายเปน

แหลงทองเทยวทมชอเสยงทสดแหงหนงของโลก ชายฝงทะเลทงดานอาวไทยในทะเลจนใต และชายฝงทะเลอนดา

มน ในมหาสมทรอนเดย ไดถกน ามาพฒนาทางการทองเทยวอยางตอเนอง และสรางรายไดเขา ประเทศเปนจ านวน

มาก กจกรรมการทองเทยวทางทะเลทส าคญไดแก กจกรรมด าน าดปะการง กจกรรมพกผอนและการชมทวทศน

ชายหาด การชมหมบานชาวประมงและชาวเล กจกรรมการแลนเรอ การเลนกฬาทางน า การตกปลา เปนตน ในแต

ละปประเทศไทยสามารถรองรบจ านวนนกทองเทยวไดเปนจ านวนมาก ทงนกทองเทยวทเดนทางมาจาก

ตางประเทศ และนกทองเทยวชาวไทยเอง เกดเปนรายไดเขาสประเทศ อกทงกอใหเกดการหมนเวยนเงนตรา

ภายในประเทศ และสรางอาชพแกประชาชนในพนทเปนจ านวนมาก

กจกรรมการทองเทยวทางทะเล

1. การด าน า

การด าน าดปะการง เปนการทองเทยวทสามารถท าใหนกทองเทยวไดลงไปสมผสกบโลกใตทะเล ทมแต

ความสวยงามตระการตา จดด าน ามหลายแหงในทะเลแถบภาคตะวนออก[3] เปนศนยรวมคนรกธรรมชาตทางทะเล

สามารถพบปะแลกเปลยนประสบการณใหมๆ ใตทองทะเล และสนกเพลดเพลนกบกจกรรมด าน า พบฝงปลา

มากมายหลากหลายชนดใตทองทะเลสคราม น าทะเลใส ทอดมสมบรณ

2. การแลนเรอ-เรอยอชท

ภเกต เปนศนยกลางการทองเทยวในทะเลอนดามน มกจกรรมทองเทยวทางทะเลหลากหลาย หนงใน

กจกรรมทไดรบความนยมจากทงชาวไทยและตางประเทศ นนกคอ การเลนเรอใบ และทองเทยวทางทะเลดวยเรอ

ยอชท เพอชมความงามของทองทะเลไทยและเกาะแกงตางๆ รอบภเกต และแถบจงหวดพงงา นอกจากภเกตจะม

บรการใหเชาเรอใบ เรอยอชทหลายบรษทแลว ยงมการจดการแขงขนทมชอเสยงระดบโลกหลายรายการ อาท การ

แขงขนเรอใบนานาชาตชงถวยพระราชทาน หรอ ภเกต คง คพ รกตตา ทมผเขารวมการแขงขนจากหลายประเทศทว

โลก

ส าหรบการเลนเรอยอชทจ าเปนตองใชความช านาญและประสบการณ และเมอวางแผนเชาเรอยอชทในการ

เดนทางควรตรวจสอบสภาพอากาศ สภาพน าขนน าลง โดยเฉพาะอยางยงในชวงฤดมรสมของฝงอนดามน ซงอย

ระหวางเดอนมถนายนถงตลาคม และควรมการเตรยมพรอมในเรองอปกรณสอสาร ยา น าดมและ

อาหาร นอกจากนยงสามารถทองเทยวเมองพทยา โดยการนงเรอยอรทชมความงามของทองทะเลไดอกดวย

3. การทองเทยวชายหาด

ชายหาดในประเทศไทยนนมมากมาย แตลกษณะของชายหาดแตละแบบนน กจะแตกตางกนตามสภาพภม

ประเทศ และสภาพแวดลอมทวไป เชน หาดทรายอาจมทรายละเอยด หรอทรายหยาบ สเมดทรายทตางกนไป

ตารางท 1 : สถานททองเทยวทางทะเล

ความเสอมโทรมของแหลงทองเทยวทางทะเล การพฒนาการทองเทยวอยางรวดเรวก าลงเปนปญหาเนองจากความ

จงหวด สถานททองเทยวทางทะเล

ชลบร บางแสน เกาะสชง พทยา เกาะลาน เกาะขามใหญ บางเสร หาดเตยงาม

หาดจอมเทยน เกาะคางคาว

ระยอง เกาะเสมด หาดแมร าพง เกาะทะล เกาะมนนอก หนสวยน าใส

จนทบร หาดเจาหลาว หาดคงวมาน

ตราด

บาน สลกเพชร-บานโรงถาน เกาะชาง น าตกธารมะยม หาดทรายขาว เกาะชางใต เกาะเหลา

ยา เกาะหวาย เกาะขาม เกาะงาม เกาะกด เกาะหมาก อาวใบลาน หาดไกแบ หาดทรายเงน

หาดทรายแกว หาดทรายงาม หาดทบทม หาดไมรด

เพชรบร หาดเจาส าราญ หาดปกเตยน หาดชะอ า

เสอมโทรมของ แหลงทองเทยวทางทะเล สาเหตส าคญทท าใหเกดความเสอมโทรมมดงน

1. ประชาชนขาดความสนใจ และขาดการมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และมทศนคตเชง

ลบตอการประกาศเขตอนรกษ

2. ขาดประสทธภาพในการบรหารจดการ มงบประมาณไมเพยงพอ

3. ขาดแคลนบคลากรทมความร ความสามารถอยางเพยงพอตอการบรหารจดการพนท

4. กฎระเบยบทเกยวของยงไมมประสทธภาพเพยงพอตอการบรหารจดการพนททางทะเลและชายฝง

5. ขาดประสทธภาพในการอนรกษและใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตอยางย งยน

6. ขาดองคความรทมความจ าเปนตอการบรหารจดการพนท

ประจวบครขนธ ตวเมองหวหน เขาตะเกยบ สวนสนประดพทธ อาวแมร าพง เขาเตา

เขาชองกระจก อาวมะนาว อาวประจวบครขนธ หาดวนกร หาดแหลมศาลา

ชมพร หาดทรายร หาดทงววแลน หาดคอเขา หาดภราดรภาพ หาดทรายรสว

สราษฎรธาน เกาะสมย หมเกาะอางทอง เกาะพงน หาดรน เกาะเตา เกาะนางยวน

สงขลา แหลมสมหลา ทะเลสาบสงขลา เกาะยอ

พทลง อทยานนกน าทะเลนอย

ปตตาน หาดปานาเระ หาดตะโละกาโปร

นราธวาส หาดนราทศน

ระนอง อทยานแหงชาตแหลมสน หาดบางเบน หาดชาญด าร หาดประพาส

พงงา เกาะยาว หมเกาะสมลน หมเกาะสรนทร

กระบ

อาว นาง หมเกาะพพ อทยานแหงชาตหาดนพรตนธารา อทยานแหงชาตหมเกาะลนตา หาด

ยาว หาดคลองดาว หาดคลองนน หาดพระแอะ หาดถ าพระนาง

หาดไรเลย

ภเกต

หาดราไว แหลมพรหมเทพ หาดในหาน อาวปาตอง หาดในยาง เขารง

หาดกะตะ หาดกมลา หาดในทอน หาดสรนทร หาดกะรน อาวเอมเมอรลด

หาดฟรดอม

ตรง เกาะกระดาน เกาะมกและถ ามรกต หาดเจาไหม

สตล เกาะหนงาม ทะเลบน อทยานแหงชาตหมเกาะตะรเตา

7. นกทองเทยวและประชาชนทวไปขาดทกษะ และความรความตระหนกในการอนรกษ และการใช

ทรพยากรธรรมชาตอยางย งยน

สถตการทองเทยว

กรมการทองเทยว ไดจ าแนกจ าแนกกลมคนทมาทองเทยวไดเปน 3 กลม ไดแก

1. นกทองเทยว (Tourists) คอ ผทเดนทางไปอยในสถานทอนมใชทพ านกถาวรของตน เปนการเดนทางไป

อยชวคราว (มการคางคนอยางนอย 1 คน) แตไมเกน 90 วน ทมใชการไปประกอบอาชพ หรอหารายได

2. นกทศนาจร (Excursionists) คอ ผทเดนทางไปอยในสถานทอนมใชทพ านกถาวรของตน ซงเปนการ

เดนทางไปอยชวคราวในระยะเวลาสนๆไมถง 24 ชวโมง (ไมไดคางคน) ทมใชการไปประกอบอาชพ หรอหา

รายได

3. ผเยยมเยอน (Visitors) คอ ผทเดนทางเขามาในประเทศ โดยอาจจ าแนกเปนนกทองเทยวหรอเปนนก

ทศนาจรกได ตามแตจะตรงกบคณสมบตหรอนยามในขอขางตน

ประเทศไทยมจงหวดทมอาณาเขตตดชายฝงทะเลในภาคกลาง ภาคตะวนออก และภาคใตทงสน 23 จงหวด ม

จ านวนนกทองเทยวไปเยยมเยอนเฉลยปละ 40 ลานคน(รวมกรงเทพฯ) คดเปนรอยละ 49 ของนกทองเทยวรวมทง

ประเทศ สามารถสรางรายไดเฉลยปละ 274,491 ลานบาท (ป 2550 - 2552) โดยคดเปนรอยละ 54.53 ของรายไดจาก

การทองเทยวรวมทงประเทศ จากตวเลขดงกลาวแสดงถงความส าคญของจงหวดชายฝงทะเลในดานเศรษฐกจทาง

ทองเทยวทส าคญอยางมากในปจจบน

ตารางจ านวนผเยยมเยอนและรายไดจากการทองเทยว

จงหวดชายฝงทะเล ป 2550 - 2552

คนความอดมสมบรณกลบสธรรมชาต

ทรพยากรธรรมชาตทางทะเล ถอวามความส าคญอยางยง ทตองมการอนรกษและฟนฟใหมความอดมสมบรณและ

ย งยน ซงปจจบนไดถกท าลายลงจากภยธรรมชาต และฝมอของมนษยเปนส าคญ ซงจงหวดระยองเปนพนททม

ความอดมสมบรณของทรพยากรทางทะเล มการทองเทยวสงและมคณคาทางเศรษฐกจ จงตองมการดแลทรพยากร

ทางทะเลเพอไมใหถกท าลายลง โดยทางจงหวดระยองไดมการจดศนยอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝงท 1

(ระยอง) กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง เพอเปนการปองกนปราบปราม อนรกษฟนฟ และสรางจตส านกใน

การอนรกษทรพยากรทางทะเล

กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง มสญลกษณ (อารม) คอ เกลยวคลนสฟาจนถงสน าเงน หมายถง ทะเลทกพนท

ของประเทศ ซงเปนแหลงทรพยากรธรรมชาต ทส าคญและไดอ านวยประโยชนในดาน ตาง ๆ ซงอยในสภาพ

เสอมโทรมในปจจบน และจะไดรบการอนรกษฟนฟและบรหารจดการ ใหกลบคนสความอดมสมบรณอยางย งยน

เสนเกลยวคลนสเหลองทอง หมายถง พนทดนชายทะเลไดรบการจดการดแลการใชประโยชนและการปองกนการ

กดเซาะชายฝง ตนโกงกาง หมายถง ตวแทนของปาชายเลนทซงเปนแหลงทอยอาศยและแหลงผลตสตวน า รวมทง

ปองกนพนทชายฝงโดยระบบนเวศปาชายเลนจะไดรบการอนรกษฟนฟและบรหารจดการใหกลบคนสความอดม

สมบรณอยางย งยน และ โลมาคสขาว หมายถง ตวแทนของสตวทะเลทแสดงถงความ อดมสมบรณของทรพยากร

ทางทะเลชายฝง อนเปนผลมาจากการมสวนรวมของประ ชาชนและองคกรตาง ๆ ในการชวยกนอนรกษฟนฟ

บรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝง ดานงานปองกนปราบปราม โดยม ดร.อจฉรา วงศแสงจนทร

ผอ านวยการส านกอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝง สวนพนทชายฝงภาคตะวนออกม นายภชงค สฤษฎชยกล

ผอ านวยการศนยอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝงท 1 (ระยอง) สงกดส านกอนรกษทรพยากรทางทะเลและ

ชายฝง กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง ภายใตกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม นายภชงค

กลาววา ศนยอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝงท 1 (ระยอง) ดแลพนททงหมด 4 จงหวด ไดแก ชลบร ระยอง

จนทบร และตราดภายใต 3 ภารกจหลกส าคญ คอ การคมครอง ปองกนและปราบปรามตองมการคมครอง

ทรพยากรทมอยใหคงไว การอนรกษและฟนฟ ซงตองอนรกษสงทมอยใหสมบรณและฟนฟสงทสญเสยไปให

กลบคนมาและภารกจทส าคญ คอ ดานการสงเสรมองคความรดานการอนรกษทรพยากรใหกบประชาชนและ

เยาวชน เพอทจะคงความย งยนของทรพยากร ทางทะเลตอไป ในภาคตะวนออก ทง 4 จงหวดเปนพนททม

ทรพยากรทางธรรมชาตทอดม สมบรณ เพราะมเกาะอยเปนจ านวนมาก รวมถงทรพยากรทางดานพาณชย คอ สตว

น าและพนททรพยากรทเปนแหลงทองเทยวระบบนเวศ ทสวยงามซงในสวนของ ระยองไดท าโครงการตาง ๆ

มากมาย อาท การใชประ โยชนในพนททองเทยวทางทะเลอยางย งยนโดยการดแลการทงสมอเรอการพา

นกทองเทยวด าน าแบบสนอกเกล การปองกนการเหยยบย าปะการง ซงทางศนยฯ ไดเขาไปดแลในพนทโดยตรง

อยางใกลชดและมการออกมาตรการโดยใหชมชนเปนผก าหนดกตกาโดยมแนวคดวาทองเทยวอยางไรใหทรพยากร

ทางทะเลไมถกท าลายเพอใหเกดความย งยน ส าหรบศนยอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝงท 1 (ระยอง) ซง

ดแลทง 4 จงหวด มเจาหนาททงหมด 40 คนแบงแยกเปนชดปฏบตงานในแตละจงหวด ซงแตละจงหวดจะมชดเรอ

1 ล า และเจาหนาท 6-7 คน ส าหรบพนทวกฤตอยางจงหวดตราด ใชเรอ 2 ล า ในการเขาพนท สวนจงหวดระยอง

เปนจงหวดทมการทองเทยวสงและมคณคาทางเศรษฐกจซงมการใชเรอทรพยากรทางทะเลและชายฝง (เรอ601)

ขนาด 70 ฟต พรอมเรอชดเฉพาะกจ 2 ล า ในการออกปฏบตภารกจ

ในดานของเรอประมงทมการใชเครองมอทมความทนสมยมากขน ท าใหทรพยากรถกท าลายมากขน โดยในสวน

ของการปองกนและปราบปรามตงแตเดอนตลาคม จนถงปจจบน มการจบกมผกระท าความผดแลวถง 78 คด

ผตองหา 496 คน สวนใหญเปนเรองของอวนทมขนาดตาเลก ซงเปนการท าลายระบบนเวศทางทะเลทส าคญ ซงทาง

ศนยไดมการพฒนาศกยภาพในการท างาน โดยไดมการรณรงคและใหความรกบผประกอบอาชพประมงเกยวกบ

การใชเครองมอทผดกฎหมาย ซงมการประชาสมพนธในสอหลาย ๆ ดาน รวมถงการเขารวมการประชมกบทาง

สมาคมประมง ซงทรพยากรทางทะเลทถกท าลาย สาเหตหลกมาจากภยทางธรรมชาต เชน คลนลม พาย แตสงท

ท าลายทรพยากรทางทะเลมากทสดและตอเนองคอการท าลายโดยน ามอมนษย ซงผทบกรกจะท าการพฒนา

เครองมอท าใหมการใชทรพยากรทมากขน ซงทางศนยฯไดมการเนนในเรองการสรางจตส านก การใหความรและ

การมสวนรวมเมอประชาชนสามารถดแลทรพยากรของตนเองไดและมจตส านกในการหวงแหนในทรพยากรของ

ตนเอง กจะใหประชา ชนเปนผดแลโดยทางศนยฯ เปนหนวยงานทคอยสนบสนนชวยเหลออยางใกลชด เพอเปน

การรวมกนอนรกษดแลทรพยากรทางทะเลใหมความอดมสมบรณและย งยน

อยางไรกตาม ศนยอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝงท 1 (ระยอง) ยงไดท ากจกรรมอบรมเขาคายเยาวชนหรอ

นกศกษาท ากจกรรมเกบขยะชายหาดด าน าเกบขยะใตทองทะเล การปลกปะการงเทยม หรอแมใหความรการจบ

ปลากลมประมงตาง ๆ รวมทงการจบกมผกระท าความผดทางทะเลดวยสงเหลานเปนหนาหลกททางศนยฯได

ปฏบตเครงครดมาโดยตลอดเพอใหคงสภาพธรรมชาตมากทสด และสามารถแจงเหตผทกระท าผดทางทะเลไดท

ศนยอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝงท 1

ปดทะเล ฟนปะการงฟอกขาว ปองกนระบบนเวศพง

ความเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ หรอภาวะโลกรอน เปนปจจยส าคญทท าใหเกดความแปรปรวนของ

อณหภมน าทะเล รวมทงระบบนเวศวทยาทางทะเลและระบบนเวศทอยตามชายฝง โดยเฉพาะอยางยง

ปรากฏ การณฟอกขาวของปะการง ซงปรากฏการณดงกลาวเกดจากสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงทงเรองของ

อณหภมน าทะเลทสงผดปกต น าจดไหลลงแนวปะการงมากเกนไป ตลอดจนแสงแดดทจดเกนไป ท าใหสาหราย

zooxanthellae ทอาศยอยรวมกบปะการงถกปลอยออกไปจากเนอเยอปะการง โดยในปทอณหภมของน าทะเลสง

ผดปกตมาก ๆ หลายพนทอาจเกดปรากฏการณฟอกขาวของปะการงเปนพนทกวางและรนแรง ซงเปนตนเหตของ

ปญหาความหลากหลายของปะการงทลดลงตามมา ทงน ทผานมา สถาบนวจยและพฒนาทรพยากรทางทะเลชายฝง

ทะเลและปาเลน กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง ไดศกษาวจยเกยวกบ ปะการงฟอกขาว ภายใตโครงการตดตาม

ตรวจสอบสถานภาพแนวปะการงมาอยางตอเนองตงแตป 2534 เพอดความรนแรง การกระจายตว สาเหตและปจจย

สงแวดลอมใดทมสวนกระตนใหเกดปะการงฟอกขาวในแตละครง ตลอดจนผลทเกดขนกบปะการงแตละชนด

และความทนทานของปะการงแตละชนดตอการเกดปะการงฟอกขาว รวมทงแนวปะการงในพนทตาง ๆ มการ

ปรบตวอยางไรกบความเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทเกดขน นอกจากนยงไดรวมกบนกวจยจากตางประเทศ

ศกษาทางพนธกรรมของสาหราย zooxanthellae ทอยในปะการงททนตอการเกดฟอกขาว อทธพลของคลนใตน าท

น ามวลน าเยนมากระทบแนว ปะการงและปจจยอน ๆ ทคาดวาจะเกยวของ เพอน าขอมลทงหมดมาวเคราะห

แนวทางปองกน และมาตรการรบมอกบสถานการณปะการงฟอกขาวตอไปนายนพนธ พงศสวรรณ นกวชาการ

ประมง สถาบนวจยและพฒนาทรพยากรทางทะเลชายฝงทะเลและปาเลน กลาววา จากการศกษาปจจยตาง ๆ ท

เกยวของกบการเกดปะการงฟอกขาวอยางตอเนอง ท าใหทราบวากลมของปะการงรองหนาม ปะการงดอกจอก

ปะการงลายดอกไม เคลวส และปะการงชองเลกแบบกอน เปนปะการงกลมตน ๆ ทจะเกดการฟอกขาวไดมาก

ขณะทปะการงทจะไมพบการฟอกขาวเลยไดแก ปะการงลายดอกไมดคสซาตา ปะการงดาวใหญ และ ปะการงสน า

เงน สวนปจจยเสรมทใหเกดการฟอกขาวของปะการงในชวงทอณหภมของน าทะเลขนสง คอ ลกษณะของการ

เคลอนทของมวลน า โดยมผล การวจยหลายแหงยนยนวา การฟอกขาวมโอกาสเกดไดมากบรเวณทมการไหลเวยน

ของกระแสน านอยโดยเฉพาะบรเวณน าตน เพราะกระแสน าทไมหมนเวยนจะท าใหอณหภมยงคงสงอยเปน

เวลานาน“ปะการงแตละชนดมความออนไหวทจะเกดการฟอกขาวแตกตางกน โดยมแนวโนมวา ปะการงท

เจรญเตบโตเรวและมอตราการเผาผลาญพลงงานสงจะเปนพวกทไวตอการเกดฟอกขาว นอกจากนความตานทาน

ตอการเกดการฟอกขาว ยงขนกบวาปะการงนน ๆ ไดผานการกระตนจากปจจยบางอยางมากอนหรอไมดวย เชน

ตามปกตปะการงบรเวณน าตนมโอกาสทจะเกดการฟอกขาวคอนขางสง แตหากไดรบแสงแดดมากในระยะแรกมา

กอน ตอมาเมออณหภมสงขนอยางผดปกตกไมเกดการฟอกขาวแตอยางใด นอกจากนการเกดการฟอกขาวแตละ

ครงยงมผลท าใหปะการงมการปรบตว ท าใหผลกระทบทเกดจากการฟอกขาวแตละครงไมเหมอนเดม

การฟนฟและการปลกปาชายเลน

ในปจจบนสงทนาเปนหวงมากคออตราการเสอมสภาพของปาชายเลนทงในประเทศไทยและทวโลกนนเกดขนอยางรวดเรวยงกวาความพยายามของมนษยทจะท าการอนรกษตลอดจนฟนฟและปลกปาชายเลน อตราการเสอมสภาพของปาชายเลนจะเรวกวาการศกษาวจยในเรองตาง ๆ ของระบบนเวศปาชายเลนโดยเฉพาะแนวทางในการฟนฟสภาพปาชายเลนและการปลกปาซงแนวทางในการศกษาการปลกและการฟนฟปาชายเลนจ าเปนอยางยงตอการอนรกษระบบนเวศชายฝงทส าคญนใหแกอนชนรนหลงตอไป ความส าเรจในการฟนฟสภาพปาชายเลนขนอยกบความรวมมอของทกฝายทเกยวของคอ ประชาชนในทองถน เจาหนาทรฐ องคกรเอกชน และนกวชาการหลายสาขาวชา นกวชาการจะมบทบาทในการหาวธการทเหมาะสมทใชในการปลกปาและฟนฟสภาพปาชายเลนในแตละพนทและควรมการประเมนผลการปลกและฟนฟปาชายเลนในแตละพนทดวย การปลกสวนปาชายเลนในประเทศไทยเรมครงแรกใน พ.ศ. ๒๔๖๒ ทสวนปาบานแหลม จงหวดเพชรบร ตอมาใน พ.ศ. ๒๕๐๔ เรมมการปลกสวนปาทดแทนในพนทเสอมโทรม เชน ทจงหวดจนทบร ชมพร นครศรธรรมราช กระบ ตรง และปตตาน วตถประสงคหลกเพอเปนแหลงผลตไมฟนส าหรบเผาถานและเพอฟนฟสภาพปาทเสอมโทรมอกทงเปนการเพมพนทปาชายเลนดวย พนททท าการปลกปาและฟนฟสภาพปาชายเลนทด าเนนการอย ไดแก บรเวณพนทดนเลนงอกใหม บรเวณปาชายเลนทเสอมโทรม บรเวณพนทผานการท าเหมองแร บรเวณปาชายเลนทมแมหอบ และพนทปาชายเลนทผานการท านากง ในระยะหลงไดมการรณรงคใหชาวบานในพนทตาง ๆ มสวนรวมในการปลกสวนปาชายเลนนดวย เชน ทจงหวดสมทรสงคราม ประจวบครขนธ สราษฎรธาน และตรง เปนตน ดงจะเหนไดจากตวอยางความส าเรจของการปลกและฟนฟปาชายเลน จงหวดสมทรสงครามซงเกดขนจากความรกและความหวงแหนในทรพยากรธรรมชาตปาชายเลนของผน าชาวบานและชาวบานรวมทงความตงใจจรงในความรวมมอประสานงานดานการจดการทรพยากรปาชายเลน

การทองเทยวทางทะเลอยางยงยน

การทองเทยวเปนกลไกส าคญในการพฒนาพนทของภาคใต โดยเนนการกระจายรายไดอยางพอเพยง สรางการเรยนรและสรางความเขมแขงภายในพนท 5 จงหวดดงกลาว ใชผลตภณฑ ฐานการผลตและองคประกอบสนบสนนทางการทองเทยวในพนท 5 จงหวดเปนตวตง และกลยทธ

1) การเชอมโยงแหลงทองเทยว 2) การยกระดบฐานการผลตใหเปนแหลงทองเทยว 3) ใชอตสาหกรรมทองเทยวเปนตลาดกระจายสนคา 4) พฒนาความเขมแขงใหองคประกอบสนบสนน อตสาหกรรมการทองเทยว เพอกอใหเกดความเปลยนแปลงในพนท โดยเนนการสรางกระบวนการมสวน

รวมกบทกภาคโดยเฉพาะชมชนและภาคธรกจการทองเทยว ซงค านงถงความตองการของคนในพนทควบคกบความตองการจากภายนอกชมชน สรางกระบวนการเรยนร เขาใจทองถน วฒนธรรมและแลกเปลยนประสบการณกน สรางความเขมแขงภายในโดยตระหนกถงมาตรการเชงรกในการเฝาระวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสรางศกยภาพในการพงพาภายใน 5 จงหวด และมเปาหมายรวมเพอใชการทองเทยวสรางการเรยนร ความเขาใจวฒนธรรมและแลกเปลยนประสบการณกนเพอใหเกดความรก ความภมใจในอตลกษณประจ าทองถนของตนเองและเกดการพงพ ากนบนฐานของเศรษฐกจพอเพยงแบบเครอขายระหวางชนบทกบเมอง

จากความส าคญดงกลาวขางตน สกว. ฝายอตสาหกรรมจงมแนวคดในการด าเนนการวจยโดยกระบวนการมสวนรวมของพหภาค เพอรวมเปนสวนหนงในการพฒนาพนท 5 จงหวดภาคใต โดย อาจารยมณฑาทพย แคนยกต สงกดวทยาลยเทคโนโลยภาคใต ศกษาศกยภาพผลตภณฑและแนวทางการทองเทยวแบบยงยนทางดานเกาะและทะเลและพฤตกรรมของนกทองเทยว 3 ทะเล : ทะเลอนดามน ทะเลสาบสงขลาและทะเลอาวไทย โดยวธเกบแบบสอบถามนกทองเทยวทเดนทางเขามาทองเทยวในเขตพนท 5 จงหวด แบงเปนนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต และวธการสงเกต การจดเวทชมชน การจดเวทแสดงความคดเหนและสมภาษณเชงลกปราชญชาวบาน ผน าชมชน ผประกอบการธรกจการทองเทยว

ผลการวจย แหลงทองเทยวทงสามทะเลมศกยภาพการทองเทยวทแตกตางกนแตละทะเลจะมเอกลกษณทางดานการทองเทยวเปนของตวเอง นกทองเทยวทมาเทยวสวนมากรสกประทบใจทไดเขามาเทยวในแตละพนทพฤตกรรมและความตองการของนกทองเทยว ทมตอผลตภณฑการทองเทยวแบบยงยนทางดานเกาะและทะเล พบวา นกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตทเดนทางเขามาทองเทยวในแหลงทองเทยว 5 จงหวด มพฤตกรรมการทองเทยวแตกตางกน เชน การเลอกสถานททองเทยว ระยะเวลาในการเขามาทองเทยวนกทองเทยวชาวไทยจะใชระยะเวลาในการทองเทยว 1-2 วน สวนนกทองเทยวชาวตางชาตจะใชเวลาการทองเทยวมากกวา 4 วนขนไป และดานกจกรรมนกทองเทยวชาวไทยมาเพอพกผอน แตนกทองเทยวชาวตางชาตจะเลอกท าทกกจกรรมทกดานๆ ทแหลงทองเทยวจดใหและทตนเองสนใจ

โดยสรปแหลงทองเทยวทส าคญของ 3 ทะเล มดงน 1. ทะเลอนดามน มแหลงทองเทยวทส าคญคอ หาดปากเมง อทยานแหงชาตหาดเจาไหม พพธภณฑ

สตวน า-หาดราชมงคล หาดฉางหลาง หาดยาว หาดหยงหลง–หาดสน การทองเทยวทะเลตรง (เกาะมา เกาะเชอก-เกาะแหวน เกาะไหง เกาะมก–ถ ามรกต เกาะกระดาน เกาะแหวน เกาะลบง เกาะรอก) เกาะสกร ถ าเจาไหม- เจาคณ แหลมตนหยงโปและหาดทรายขาว อทยานแหงชาตตะรเตา หมเกาะอาดง-ราว

สถานททองเทยวในเขตอทยานแหงชาตหมเกาะเภตรา ไดแก แหลงทองเทยวเกาะลดเลกและเกาะบโหลนเล สวนแหลงทองเทยวทมศกยภาพจะพฒนาเปนแหลงทองเทยวในอนาคตพนทอนดามน ไดแก แหลมไทร เกาะตะเกยง ในจงหวดตรง และหมเกาะบโหลน เกาะเขาใหญ–ปราสาทหนพนยอด หมเกาะลด ในจงหวดสตล

2. ทะเลสาบสงขลา มแหลงทองเทยวในปจจบน ทส าคญคอ ทะเลนอยและหาดแสนสขลาป า ในพนทจงหวดพทลง และ การทองเทยวเกาะยอ ในพนทจงหวดสงขลา สวนแหลงทมศกยภาพจะพฒนาเปนแหลงทองเทยวทางดานเกาะและทะเลอยางย งยนในพนททะเลสาบสงขลา ไดแก สวนพฤกษศาสตรพทลง แหลมจองถนนหรอเขตหามลาสตวปาทะเลหลวง ในจงหวดพทลง และ เขตหามลาสตวปาทะเลสาบ (คขด) ในอ าเภอสทงพระ จงหวดสงขลา

3. ทะเลอาวไทย มแหลงทองเทยว ทส าคญคอ หาดสมหลา ในจงหวดสงขลา อทยานแหงชาตหาดขนอมหมเกาะทะเลใต อาวขนอม หาดในเพลา หาดหนาดาน หาดในเปรต อาวทองหย เขาพลายด า หาดหนงาม หาดคอเขา (หาดปต) ในจงหวดนครศรธรรมราชตอนบน สวนแหลงทองเทยวทมศกยภาพจะพฒนาเปนแหลงทองเทยวทางดานเกาะและทะเลอยางย งยนในทะเลอาวไทย คอ แหลมตะลมพก ในบรเวณอ าเภอปากพนง จงหวดนครศรธรรมราช และหาดทรายแกวในจงหวดสงขลา

ลกษณะของการทองเทยวแบบยงยนมปจจยหลกส าคญอยทงหมด 6 ประการ

1. การเทยวตองไปในแหลงทองเทยวทกประเภท ทกสถานท ทกแหง 2. การทองเทยวทเนนคณคาของสถานททองเทยวของแหลงทองเทยว ทคงไวซงเอกลกษณของสถานท 3. รบผดชอบตอสถานทไปทองเทยว ทรพยากรและสงแวดลอมของแหลงทองเทยว เชน การดแลรกษาความ

สะอาดไมทงขยะ.ในแหลงสถานททองเทยว 4. มการอธบายแนะน าถงสถานทของแหลงทองเทยว ใหความรความเขาใจตางๆของแหลงทองเทยวนนๆ 5. การทองเทยวยอมมผประกอบกจการ ตองตอบสนองตอรายไดของผประกอบการใหเลยงชพได 6. สรางประโยชนใหสงทสดแกสถานททองเทยว ไดแก ชมชน และ สงแวดลอม

หลกการทเปนตวแปรส าคญในการทองเทยวแบบยงยน

1. การใชทรพยากรเพอการอนรกษอยางพอด เพราะ การใชทรพยากรธรรมชาตนนยอมมวนหมดไป วฒนธรรมของการใชทรพยากรธรรมชาตจงเปนสวนส าคญของการท าธรกจระยะยาวทมทรพยากรธรรมชาตเปนสวนส าคญ ตองมการสรางขนใหมอยอยางสม าเสมอ อยางเชน ทรพยากรทางทะเล

2. ลดการบรโภคทมากเกนความจ าเปน เพราะ จะกลายเปนสงปฏกลและถกท าลายเปนอยางมากในระยะยาวซงท าใหเกดความสญเสยอยางมากมายมหาศาลตอไปในภายภาคหนา

3. ชวยกนสงเสรมการดแลรกษาสงแวดลอมของแหลงทองเทยวใหสมบรณมากทสด ในสวนนสงคมของชมชนนนเปนปจจยหลกส าคญ ของการท าใหแหลงทองเทยวนนๆ ยงคงมนกทองเทยวไปเทยว

4. การพฒนาการทองเทยวตองเปนไปตามกลยทธของแผนการพฒนาแหลงทองเทยวธรรมชาต โดยองหลกการทองเทยวในชมชน

5. สรางกจกรรมการทองเทยวของแหลงทองเทยวนนๆ หรอจดกจกรรมเพอสนบสนนการทองเทยว อยางเชน มการจดแสดงโชวเพอเปนจดขายของแหลงทองเทยวนนๆ

6. จดท าสอหรอขอมลของแหลงสถานททองเทยวนนๆ เรยกงายๆคอ การบอกถงสตอรของสถานททองเทยวนนๆ เพอเพมมลคาการและยกระดบความพงพอใจในแหลงทองเทยวนนๆ

ความปลอดภยในการทองเทยวทางทะเล

กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย มขอแนะน าส าหรบการปฏบตตนในการไปทองเทยวทะเลอยางปลอดภย ดงน กอนออกเดนทางตรวจสอบเสนทางและศกษาสภาพอากาศของแหลงทองเทยว โดยตดตามพยากรณอากาศอยางสม าเสมอ หากมประกาศแจงเตอนเกยวกบคลนพายลมแรง ควรงดหรอเลอนการเดนทางออกไปกอน ตรวจสอบสภาพแหลงทองเทยว หากเปนบรเวณทมคลนสง มทรายดด เปนทอาศยของสตวมพษ เคยเกดคลนน าทะเลดด (Rip Current) หรอคลนซดฝงอยางรนแรง ควรหลกเลยงการเดนทางไปเลนน าบรเวณดงกลาว จดเตรยมสมภาระทจ าเปน เชน ยารกษาโรค หวงยาง ชชพ เปนตน เพอไวใชในยามฉกเฉน

ขณะเลนน าทะเล ไมเลนน าหลงรบประทานอาหาร เพราะจะท าใหเปนตะครวททอง ท าใหจมน าได ควรพกประมาณ 1 ชวโมงหลงทานอาหาร เลนน าในบรเวณทปลอดภย หามเลนน าบรเวณน าลก บรเวณทมคลนลมแรงและมโขดหนอยางเดดขาด โดยสงเกตธงทปกแสดงความลกของระดบน า หากเปนธงสเขยว แสดงวาสามารถเลนน าได หากเปนธงสแดงหนงอนแสดงวาอนตราย แตถาเปนธงสแดง 2 อนแสดงวาพนทนนอนตรายมาก สวนธงสเหลอง แสดงวาใหระวง ไมควรเลนน าตามล าพง หากวายน าไมเปน ควรสวมใสเสอชชพหรอหวงยาง เพอปองกนการจมน า หามวายน าเขาใกลเรอขณะทเรอก าลงแลนอยางเดดขาด เพราะอาจถกเรอชนหรอใบพดเรอบาด ไมปลอยใหเดกเลนน าตามล าพง ผปกครองควรดแลอยางใกลชด อยาใหคลาดสายตาเพราะหากเดกถกคลนซด หรอเปนตะครว จะไมสามารถชวยเหลอตนเองใหปลอดภยได การปฏบตตนในสถานการณฉกเฉน หากถกคลนทะเลดด ใหวายน าเลยงจากจดทคลนทะเลดดและรบวายเขาหาฝงทนท กรณถกคลนทะเลซดอยางรนแรงหามวายสวนกระแสน า ใหวายขนานกบชายฝง จะชวยใหพนจากกระแสน าได นอกจากน การด าน าชมปะการงกเปนอกหนงกจกรรมทนกทองเทยวนยม หากขาดความระมดระวงอาจกอใหเกดอนตรายได จงมขอปฏบตเพอความปลอดภย ดงน - ตรวจสอบสภาพอากาศและคลนลม ในบรเวณทจะไปด าน า หากคลนลมรนแรงเกนไปกไมควรด าน าในบรเวณดงกลาว ปฏบตตามกฎระเบยบและขอหามของพนททเขาไปด าน าทกครง - ในการด าน าบรเวณลก จะตองเรยนด าน าอยางถกวธและเลอกใชอปกรณด าน าทเหมาะสมกบการใชงาน - หามด าน าขน - ลงอยางรวดเรว เพราะจะท าใหกาซภายในปอดขยายตวอยางรวดเรวและเขาไปอย ในเลอด โดยเฉพาะชวงขนจากน า จนท าใหเลอดขนไปอดตนสมอง จนเกดภาวะนอกน าทะเล ซงจะท าใหมโอกาสเปนอมพฤกษหรออมพาตได - กรณถกกระแสน าซด อยาวายสวนหรอวายทวนน า จะท าใหเหนอยงาย ใหใชวธลอยตวไปตามกระแสน า รอจนกวาจะมเรอมารบ

- ไมควรด าน าตามล าพง ควรมกลมเพอนลงไปด าน าดวย เพราะหากเกดเหตฉกเฉนจะไดมคนคอยชวยเหลอ และพยายามเกาะกลมไว เพอไมใหพลดหลง และควรหยดด าน าทนท หากเรมมกระแสน าพดหางออกจากฝงไปเรอยๆ หรอมฝนตงเคาและเรมมคลนลมรนแรงขน

จะเหนไดวา การทองเทยวทางทะเลมความเสยงตอการเกดอบตภยทางน าไดในหลากหลาย รปแบบ ดงนน กอนเดนทางควรตรวจสอบสภาพอากาศและสภาพพนท จดเตรยมอปกรณและสงของทจ าเปน เลอกสถานทในการเลนน าหรอด าน าในบรเวณทปลอดภย ปฏบตตามกฎระเบยบหรอค าแนะน าอยางเครงครด ทส าคญหากน าเดกไปดวยตองดแลอยางใกลชด

ไมปลอยใหเดกเลนน าตามล าพงอยางเดดขาด เพอใหการทองเทยวทางทะเลเปนการพกผอนคลายรอนทเตมไปดวยความสนกสนานและปลอดภย

สตวทะเลทมพษ และเปนอนตราย

ทองทะเลไทยนบวาเปนแหลงทอยอาศยของสตวทะเลหลากหลายชนด คนไทยไดน าสตวทะเลเหลานมาบรโภคเปนอาหารกนเปนเวลาชานาน แตกมสตวทะเลหลายชนดทไมสามทารถน ามาบรโภคไดเนองจากมพษ และบางชนดทไมมพษตอการบรโภค แตจะเปนอนตรายหากไปสมผส หรอไปอยในบรเวณทมสตวทะเลเหลานนชกชม

อนตรายจากสตวทะเลแบงออกไดเปน 3 กลมดงน

1.อนตรายจากสตวทะเลทมพษ กด ทมแทง หรอตอย (venomous animals) และปลอยสารพษเขาสรางกายตรงบรเวณบาดแผลนน พษของสตวทะเลอาจอยทเงยง กาน ครบ เขยว และมเขมพษทเรยกวา นมาโตศยสต (nematocyst) ตวอยางไดแก ดอกไมทะเล แมงกะพรน งทะเล ปลาสงโต และเมนทะเล

2.อนตรายจากการบรโภคเนอ และอวยวะของสตวทะเลทมพษ (poisonous animals) สตวทะเลบางชนดมการสะสมสารพษในบรเวณเนอเยออวยวะภายใน และรงไข เมอมนษยน าเอาสตวทะเลนนมาบรโภค จะไดรบสารพษเขาสรางกาย อาจเปนอนตรายถงชวต เชน แมงดาทะเล ปบางชนด และปลาปกเปา เปนตน สตวบางชนดมสารพษสะสมอยในเนอเยอเปนบางชวงฤดกาล เชน หอยแมลงภ หอยนางรม ทเพาะเลยงอยตามชายฝงทมกเกดปรากฏการณน าเปลยนสเปนประจ าในชวงฤดฝน หรออาจไดรบสารพษจากไดโนแฟลกเจลเลตทเปนสาเหตของปรากฏณดงกลาวเขาไป เมอมนษยน าสตวมาบรโภคท าใหไดรบสารพษนนได ในท านองเดยวกนหากดนตะกอนบรเวณชายฝงมการสะสมโลหะหนก และยาฆาแมลง ทพดพามาจากแผนดน สตวทะเลทอาศยอยในบรเวณนนอาจมการสะสมของสารพษดงกลาวดวยเชน หอยสองกาบทอาศยอยตามพนทองทะเล ไดแก หอยลาย หอยแครง เปนตน ซงกนอาหารโดยการกรองดนตะกอนและอนทรยสารเขาไป เมอคนบรโภคหอยดงกลาวท าใหรางกายไดรบสารพษของโลหะหนก และยาฆาแมลง อยางไรกตามยงไมมรายงานในประเทศไทยวามการสะสมโลหะหนก และยาฆาแมลงในหอยเหลานในปรมาณทเปนอนตรายตอการบรโภค

สตวทะเลบางชนดในกลมท 1 ทกลาวมาแลวนนสามารถน ามาปรงเปนอาหารไดเนองจากสารพษทมอยบรเวณเงยง หรอ กานครบ เมอถกความรอนทใชในการปรงอาหารจะสลายตวไป เชน พษทเงยงปลากระเบน ปลาดกทะเล เปนตน แตถาสารพษสะสมอยในกลมท 2 ความรอนจากการปรงอาหารไมสามารถท าใหสลายไปได เชน พษของไขแมงดาทะเล เนอและอวยวะภายในของปลาปกเปา เปนตน

3.อนตรายจากสตวทะเลทท าใหการเกดบาดแผล (injurious animals) เนองจากถกอวยวะทแหลมคม เชน ฟน หนาม กานครบ หรอเงยง รวมทงการปลอยกระแสไฟฟาออกมาของสตวทะเลบางชนด ตวอยางเชน ฉลามกด ปหนบ เพรยงหนบาด และเปลอกหนทมต า เปนตน สตวเหลานมกมฟน ครบ และเงยงทแหลมคมไวใชในการปองกนตว และลาเหยอเทานน หาไดมไวเพอโจมต หรอท ารายมนษยแตอยางไร

เพอใหเกดความเขาใจและทราบถงอนตรายทอาจไดรบจากสตวทะเลจงน าตวอยางสตวทะเลชนดตางๆทควรรจกเรยงตามล าดบหมวดหมในอาณาจกรของสงมชวต ดงตอไปน

ฟองน า (Sponge)

ฟองน าเปนสตวเกาะนงอยกบท มล าตวเปนรพรนด ารงชวตไดโดยอาศยระบบทอใหน าไหลผานล าตว มโครงค าจนรางกายเปนหนามทเรยกวา สปคล (Spicule) หรอเสนใยออนนม (Spongin)

การปองกนและรกษา หลกเลยงจากการสมผสฟองน าขนาดใหญตามแนวปะการง เชน ฟองน าครก หากเปนความบงเอญทไมไดระวงตว การปฐมพยาบาลเบองตนนน คอ การท าใหสปคลของฟองน าหลดออกไป โดยท าการลางแผลบรเวณทสมผสดวยน าสะอาด หรอน ากรดน าสม 5 เปอรเซนต เปนเวลา 15-30 นาท ยาจ าพวกแอนตฮสตามน ใชทาบรรเทาอาการผนคน ขนนกทะเล (Sea feather)

ขนนกทะเลเปนสตวทมลกษณะคลายพชและมอยหลายชนด แตละตวมรปรางเปนโพลปขนาดเลกอาศยอยรวมกนเปนกลมหรอนคม มกพบตามแนวปะการงเกาะกบหลกทปกอยรมชายฝง เสาสะพานทาเรอ ตลอดจนเศษวสดทลอยในทะเล บางชนดมลกษณะคลายขนนก และบางชนดลกษณะคลายเฟรน เมอผวหนงสมผสกบนคมของขนนกทะเล โพลปจะปลอยนมาโตศยสต ทมพษแทรกเขาสผวหนง ท าใหเกดอาการคน ปวดแสบปวดรอน

การปองกนและรกษา หลกเลยงการสมผสขนนกทะเลโดยตรง การใสเสอผาปองกนอนตรายได ลางบรเวณทถกพษดวยแอลกอฮอลปะคบดวยน าแขงหรอน าเยน หากมอาการรนแรงตองสงแพทยทนท

ปะการง (Corals)

ปะการงเปนสตวทะเลกลมใหญทมมากกวา 750 ชนด สวนใหญอาศยอยแบบเดยว ปะการงมฐานรองรบโพลปหรอตวปะการงเปนหนปน บางชนดมหนามหรอแงยนทแหลมคม และบางชนดมนมาโตศยสตทมน าพษ ท าใหระคายเคองตอผวหนง ปะการงทอาจท าใหเกดบาดแผล ไดแก ปะการงเขากวาง (Acropora) ปะการงแกแลคซ (Galaxea) ปะการงลกโปง(Plerogyra) ปะการงดอกจอก(Pec-tinea) ปะการงสมองหยาบ(Symphyllia) เปนตน มรายงานวาปะการงเหดบางชนดผลตนมาโตศยสตทมพษท าใหเกดอาการบวมแดงและผนคนได

การปองกนและรกษา หนปนของปะการงมความแขงและแหลมคม การเดนเหยยบย าไปบนปะการง หรอด าน าผานแนวปะการง อาจท าใหเกดบาดแผล เนองจากปะการงมกมพวกแบคทเรยอาศยอยเปนสาเหตท าใหบาดแผลหายชาจงตองลางดวยน าสะอาด หรอ แอลกอฮอลโดยเรว และตรวจดวาไมมเศษปะการงตดคางอย ใสยาฆาเชอ ถาแผลมขนาดกวางและลก ควรรบน าสงแพทย

ปะการงไฟ (Fire coral)

ปะการงไฟ ไมใชปะการงแทจรง แตเปนสตวทะเลพวกเดยวกบขนนกทะเลและมพษเชนเดยวกน โพลปมขนาดเลกอาศยอยรวมกนเปนนคม โดยสรางหนปนฐานรองรบโพลปจงมลกษณะคลายคลงกบปะการงมาก

ปะการงไฟมรปราง 3 แบบใหญคอ แบบแผน แบบกอน และแบบแขนง โดยทวไปมกมสเหลองออนหรอน าตาล พบปะปนอยกบสตวอนในแนวปะการงทวไป หากสมผสกบปะการงไฟ จะท าใหเกดรอยไหม บวมแดงและปวดแสบบรเวณผวหนงทสมผส

การรกษา การปฐมพยาบาลเบองตนคอการลางแผลดวยน าสมสายชหรอลางดวยอะลมเนยมซลเฟตอกครงหนงสงทควรระมดระวงคอ หากสวนทสมผสปะการงเปนมอ กอยาไดน ามาเชดหนาหรอใหเขาตาโดยเดดขาด เพราะน าพษจากนมาโตศยสตของปะการงไฟทยงเหลออย จะท าใหเกดระคายเคองได ส าหรบครมทเปนยาปฏชวนะนนใชปองกนการตดเชอจากแบคทเรย ไมใชการรกษาสารพษจากนมาโตศยสต โดยตรง

แมงกะพรน (Jelly fish)

แมงกะพรนทวไปมรปรางคลายรม หรอ กระดงคว า (medusa) ล าตวโปรงแสงประกอบดวยวนเปนสวนใหญ ด ารงชวตโดยการวายเวยนและลองลอยไปตามกระแสน าและแรงพดพาของคลนลม อาหารทแมงกะพรนกนไดแก ปลา ครสเตเซยน และแพลงคตอนอนๆ บรเวณหนวดและแขนงทยนออกมารอบปากมเขมพษนมาโตศยสต ใชฆาเหยอหรอท าใหเหยอสลบกอนจบกนเปนอาหาร ปรมาณของนมาโตศยสตอาจมจ านวนถง 80,000 เซลลใน 1 ตารางเซนตเมตรเทานน ภายในนมาโตศยสต มน าพษทเปนอนตรายท าใหเกดอาการคน เปนผนบวมแดงเปนรอยไหมปวดแสบปวดรอน และเปนแผลเรอรงได ขนอยกบแมงกะพรนแตละชนด บางรายท าใหเกดอาการจกแนนหนาอก หายใจไมออก กระสบกระสาย นอนไมหลบ ออนเพลย เปนไข บางรายถงเสยชวต โดยทวไปเรยกแมงกะพรนมพษวาแมงกะพรนไฟ

การปองกนและรกษา การปองกนการถกแมงกะพรนไฟ คอ การหลกเลยงลงเลนน าทะเลบรเวณทมแมงกะพรนชกชม หรอ ชวงหลงพายฝน เพราะจะมกระเปาะพษของแมงกะพรนหลดลอยไปในน าทะเลแมจะไมไดสมผสกบแมงกะพรนโดยตรงกตาม

การเกดพษเมอถกแมงกะพรน กระท าไดโดยใชน าสมสายชลางแผลเพอไมใหนมาโตศยสตปลอยน าพษภายในกระเปาะออก หลงจากนนควรรบปรกษาแพทย ต ารา ยากลางบานทมกใชกน คอ น าใบผกบงทะเลบดแลวพอกบรเวณทสมผสแมงกะพรน จะชวยใหอาการตางๆบรรเทาลงได

ดอกไมทะเล (Sea anemone)

ดอกไมทะเลเปนสตวทะเลทมล าตวออนนม ดานปากมหนวดเรยงรายอยรอบปาก ดานลางเปนฐานยดเกาะอยกบกอนหน กอนปะการง หรอฝงตวลงในพนทะเลบรเวณดนเลนหรอดนทราย ดอกไมทะเลเปนสตวทด ารงชวตแบบเดยว ไมมการสรางหนปนเปนฐานรองรบโพลปเหมอนปะการง

โพลปดอกไมทะเลมกมขนาดใหญ บางชนดมขนาดเสนผานศนยกลางถง 30 เซนตเมตร มกพบอาศยอยตามแนวปะการง เมอสมผสหนวดของดอกไมทะเล นมาโตศยสตจากหนวดของดอกไมทะเล จะท าใหเกดผนแดงและคนบรเวณทสมผส ถาอาการรนแรงมากจะท าใหเกดอาการบวมแดง มนงง คลนไส อาเจยน ทงนขนอยกบภมตานทานของแตละคน

การรกษา การปฐมพยาบาลในเบองตน ใหใชน าสมสายชลางแผล และพยายามลางเอาเมอก และชนสวนของหนวดดอกไมทะเลออกใหหมด ถาผปวยมอาการทรดลงใหน าสงแพทยโดยดวน

บงทะเล (Fire worms)

บงทะเลเปนหนอนปลองจ าพวกเดยวกบแมเพรยงหรอไสเดอนทะเล แตมล าตวสนกวา เปนสตวทะเลพวกโพลยฆต (polychaete) ตามล าตวมขนยาวมาก และมสวนยนของรางกายออกไปเปนคดานขาง ชวยในการวายน า ขนทมลกษณะเปนเสนแขงนจะหลดจากตวบงไดงายและแทงเขาสผวหนง ท าใหเกดอาการคน

ในธรรมชาต บงทะเลอาศยอยตามพนทะเลใตกอนหนใตซอกปะการง ตามล าคลองในเขตปาชายเลน หรอตามพนทะเลและถกจบมาโดยอวนหนาดน ตวอยางของบงทะเลจงพบปะปนอยกบสตวน าอนๆทถกน าไปท าอาหารสตว

การปองกนและรกษา ตองระมดระวงไมใหบงทะเลสมผสกบผวหนง หรอใชมอเปลาหยบจบบงทะเล หากถกบงทะเล ท าการแกไขไดโดยหยบขนบงออกใหหมด แลวใชครม หรอ ยาน าคาลาไมน ทาเพอบรรเทาอาการคน และปองกนการตดเชอทอาจเกดตามมาได

เพรยงหน (Rock Barnacle)

เพรยงหนเปนสตวจ าพวกเดยวกบกงและป ทมการปรบตวเปลยนแปลงไปจากพวกกงมาก โดยสรางเปลอกหนปนออกมาชวยยดตดอยกบท และหอหมรางกายเอาไว ท าใหสามารถอาศยอยบนบกไดเปนเวลานาน เพรยงหนอาศยอยตามโขดหน เสาสะพานทาเรอ หลกโปะ หลกเลยงหอยแมลงภ ฟารมหอยนางรม หรออาจพบเกาะอยบนสตวมเปลอก เชน หอย แมงดาทะเล ป เปนตน เปนสตวทพบบอย และพบชกชมตามรมชายฝงทะเลทวไป

การปองกนและรกษา อนตรายทอาจไดรบจากเพรยงหน คอการถกบาดจากเปลอกทแหลมคม ขณะเดนไปตามโขดหนหรอจากการด าน าเกบหอยแมลงภ เปนตน หากถกเพรยงหนบาดใหท าความสะอาดบาดแผล และใสยาฆาเชอ เชน ยาแดง และเสยเลอดมากใหน าสงแพทยเพอเยบบาดแผลนนทนท

ป (Crab)

ปเปนสตวทววฒนาการจากกง โดยมสวนทองลดขนาดลง และพบอยใตอก ปมขาเดน 5 ค คแรกเปลยนแปลงไปเปนกามใชหนบจบเหยอและปองกนตว ปสวนใหญมกามแขงแรง ใชหนบศตรใหไดรบบาดเจบได โดยเฉพาะปทะเล ปมา และปใบขนาดใหญ การจบปเหลานจงตองระมดระวงโดยเฉพาะปทยงมชวตและถกแกมดออกแลว ปใบมเปลอกแขง กามแขงแรงมาก เมอหนบแลวไมยอมปลอยงายๆ

อยางไรกตาม อนตรายจากปหนบนนยงไมรายแรงเทากบการบรโภคปมพษ เชนเดยวกบแมงดาไฟ ซงอาจท าใหเสยชวตได ตวอยางปมพษไดแก ปใบแดง (Artergatis intergerrimus) และปใบลาย(Lophozozymus pictor) เปนตน

พษอนเกดจากปทน ามาบรโภค บางครงอาจเกดจากปมาหรอปทะเลกได เชน ปมาทไมสด หรอปทมดนตะกอนจากพนทะเลตดอยตามล าตว โดยเฉพาะบรเวณเหงอกป เมอน ามาปรงอาหาร แบคทเรยจากปทไมสดและดนตะกอนจะท าใหเกดอาการทองเดนไดเชนกน บางคนอาจไมสามารถบรโภคปไดเลยเนองจากแพอาหารทะเล หากบรโภคเขาไปจะท าใหเกดเปนผนคน หรอ บวมทใบหนาและล าคอกได

การบรโภคปมพษ ในไมกชวโมงจะเกดอาการบวมทรมฝปาก ลน ปาก ล าคอและใบหนา ถายทอง ปวดทอง และชอค

การปองกนและรกษา การปองกนอนตรายจากปคอการหลกเลยงบรโภคปชนดทไมคนเคย แตหากบรโภคปทมพษเขาไป ควรรบน าสงโรงพยาบาลโดยเรว และควรน าตวอยางปทมพษนนไปดวย

แมงดาทะเล (Horse-shoe crab)

แมงดาทะเลเปนสตวทะเลโบราณทยงคงเหลออยในโลกปจจบนเพยง 4 ชนด ทพบในทะเลไทยมอย 2 ชนด คอแมงดาจานหรอแมงดาหางเหลยม (Tachypleus gigas) และ แมงดาถวยหรอแมงดาหางกลม (Carcinoscorpius rotundicauda) ทงสองชนดมความเปนอยในสภาพแวดลอมตางกน แมงดาจานอาศยอยตามพนทะเล วางไขตามรมชายฝงทเปนดนทราย สวนแมงดาถวยอาสยอยตามพนทะเลทเปนดนโคลนและตามล าคลองในปาชายเลน

เทาทมรายงานในประเทศไทย เฉพาะแมงดาหางกลมเทานนทอาจเปนพษ และมกเรยกชอแมงดาทเปนพษวาแมงดาไฟ หรอ เหรา จนบางครงท าใหเขาใจสบสนวา เหรา เปนแมงดาชนดทสาม จากค าบอกเลามกอธบายถงลกษณะของเหราวาตามล าตวมขนยาวทนกอนกรมวธานไดศกษาแนชดแลววา แมงดาไฟ หรอ เหรา กคอแมงดาหางกลมบางตวนนเอง การเปนพษนนจะเกดเฉพาะชวงเดอนกมภาพนธ - กนยายน เหตทแมงดาถวยมพษเปนบางชวงน สนนษฐานวาเวลาดงกลาวอาจมการเจรญแพรพนธอยางรวดเรวของแพลงกตอนบางชนด เชน ไดโนแฟลกเจลเลต ทสรางสารพษ แลวแพลงคตอนชนดดงกลาวถกกนโดยหอยหรอหนอนซงเปนสตวหนาดน เมอพษเขามาสะสมในหอยหรอหนอนแลวถกกนโดยแมงดาทะเล พษจงมาสะสมอยในเนอและไขของแมงดาถวย เมอคนบรโภคแมงดาถวยตวทมสารพษสะสมอย จงท าใหเกดอาการพษได แมวาจะไดปรงไขหรอเนอทบรโภคใหสดแลวกตาม

อาการของคนทบรโภคแมงดาถวยทมสารพษเขาไป จะท าใหเกดอาการมนงง ปวดศรษะ คลนไส อาเจยน หวใจเตนเรว ปากชาพดไมได แขนขาออนเปลย กลามเนอไมท างาน หมดความรสกและอาจเสยชวตได ขนอยกบปรมาณทบรโภคเขาไปมากหรอนอย

การรกษา เมอพบผทบรโภคแมงดาทะเลแลวเกดเปนพษ ใหท าการลางทอง ท าใหอาเจยน และรบน าสงโรงพยาบาลโดยเรวทสด

หอยเตาปน (Cone shell)

หอยเตาปนเปนหอยกาบเดยวพวกหนงทลาจบสตวอนกนเปนอาหาร ลกษณะเปลอกเปนรปกรวยคลายถวยไอศกรมโคน (cone) สวนใหญมเปลอกหนา ดานหนาของล าตวมทอน ายนออกไปยาว และมงวงยนอยทางดานใตของไซฟอนดวย ตรงปลายงวงหอยเตาปนนเองมฟนแหลมคลายลกธนซงหอยใชแทงเหยอ หอยเตาปนมจ านวนราว 500 ชนด บางชนดมตอมน าพษรายแรง เทาทมรายงานในตางประเทศมไมนอยกวา 10 ชนดทเคยตอยคนท าใหเสยชวตมาแลว

หอยเตาปนมพษทพบในนานน าไทยมอยหลายชนดดวยกน ชนดทพบบอยไดแก

หอยเตาปนลายผา (Conus textile)

หอยเตาปนลายแผนท (C. geographus)

หอยเตาปนลายหนออน (C.marmoreus)

หอยเตาปนจกรพรรด (C.imperialis)

ตามปกตแลวหอยเตาปนทอาศยอยในธรรมชาต จะใชน าพษเพอฆาเหยอ และโอกาสทหอยจะท าอนตรายใหคนนนนอยมาก นอกจากคนไปเกบจบหอยเหลานดวยมอเปลาและถอเอาไว หอยจงปองกนตวโดยใชงวงทมฟนพษแทง

พษทเกดจากหอยเตาปนตอย จะท าใหเกดอาการบวมแดง ตาพรามว หายใจตดขด หรอ เสยชวตได

การรกษา การปฐมพยาบาลเมอถกหอยเตาปตอย คอ การปฏบตเชนเดยวกบถกงกด โดยใชสายยางรดแขนเพอไมใหพษไหลเขาสหวใจ ใหผปวยนอนและเคลอนไหวนอยทสด แลวรบน าสงโรงพยาบาลโดยน าหอยไปดวย แมวาทางโรงพยาบาลจะไมมเซรมแกพษของหอยเตาปนโดยตรง แตแพทยกอาจใชเซรมแกพษง ทอาจมประสทธภาพคลายคลงกนชวยรกษา

หมก (Cephalopod)

หมกเปนมอลลสพวกหนงทมววฒนาการสงกวาหอยโดยสามารถเคลอนทไดรวดเรว สามารถไลลาสตวอนกนได ล าตวไมมเปลอกดานนอก แตมแกนค าจนอยภายใน หนวดของหมกจ านวน 8 เสนไดเปลยนแปลงมาจากเทาของหอย ภายในปากของหมกมขากรรไกรแขง ซงหมกใชขบกดเหยอ ยงไปกวานนหมกสายบางชนด เชน หมกสายวงหมก (Hapalochlaena naculosa) ซงอาศยอยตามแนวปะการงของออสเตรเลยแตไมพบในนานน าไทย มตอมพษทสามารถท าใหเกดอนตรายถงแกชวตได

การรกษา เมอถกหมกกดควรรบหามเลอด ท าความสะอาดบาดแผล ใสยาฆาเชอ ถาบาดแผลมขนาดใหญควรรบพบแพทย และถกอวยวะทรงกลมส าหรบใชดดบนหนวดหมก (suction cub) ดดอาจท าใหเกดอาการหอเลอด ควรใชน าเยนปะคบ ดงนนการจบดวยมอขณะทหมกยงมชวตอย โดยเฉพาะอยางยงหมกสาย อาจถกกดท าใหบาดเจบได

ดาวหนาม (Clown-of-thorn sea star)

ดาวหนามหรอดาวมงกฎหนามเปนดาวทะเลชนดหนงทมแขนจ านวนมาก ตามผวล าตวมหนามยาวประมาณ 1 นวอาศยอยตามแนวปะการงโดยกนโพลปปะการงเปนอาหาร นกอนรกษธรรมชาตถอวาดาวหนามเปนตวท าลายแนวปะการง และพยายามควบคมปรมาณดาวหนามใหลดลง

นอกจากผลกระทบตอระบบนเวศในแนวปะการงแลว ดาวหนามยงเปนอนตรายตอนกด าน าและชาวประมงทด าน าอยบรเวณปะการงดวย เพราะหากเหยยบลงไปบนตวดาวหนามแลวจะท าใหเกดบาดแผล และไดรบความเจบปวด

การรกษา เมอถกหนามของดาวทะเลนต า แผลจะบวมแดง ถาหนามหกคาตองผาหรอถอนออก ท าความสะอาดแผลดวยน าสะอาด แชสวนทถกต าดวยน ารอน 50-60 องศาเซลเซยส ใชยาฆาเชอใสบรเวณบาดแผล เพอปองกนการอกเสบ

เมนทะเล (Sea urchin)

เมนทะเลเปนสตวมหนามตามผวล าตวเชนเดยวกบดาวทะเล แตเมนทะเลมหนามยาวจ านวนมาก ชนดทพบชกชมในแนวปะการงของชายฝงทะเลไทยคอเมนด าหนามยาว (Diadema setosum) มหนามขนาดยาวอยรอบตว การเลนน า ด าน าในบรเวณทมเมนทะเล คลนอาจซดใหโยนตวไปเหยยบย าหรอนงทบเมนทะเลได

หนามของเมนทะเลมกเปราะหกงาย เมอฝงอยในเนอไมสามารถบงออกไดอยางเสยนหรอหนามจากพช เมนทะเลบางชนดมตอมน าพษดวยเมอถหนามเมนต าแลว น าพษยงอาจเขาสรางกายท าใหเกดอาการอกเสบ บวมแดง เจบปวดและเปนไขได นอกจากหนามทแหลมคมแลวเมนทะเลยงมโครงสรางพเศษทเรยกวา เพดเศลลาเรย (อ) (pedicellariae) กระจดกระจายแทรกอยระหวางหนามตรงปลายมกม 3 แฉกคลายคม ซงท าหนาทเกบเศษอนทรยและจลนทรยออกจากผวล าตว เพดเศลลาเรยในเมนทะเลบางชนดมตอมน าพษอยดวย ดงนนอนตรายจากเมนทะเลจงไมเฉพาะหนามเพยงอยางเดยว

หนามของเมนทะเลจะท าใหเกดอาการบวมแดง ชา เปนอยนานประมาณ 30 นาท จนถง 4-6 ชวโมง และหนามจะยอยสลายไปภายใน 24 ชวโมง

การปองกนและรกษา โดยปกตเมนทะเลมกไมเปนอนตรายตอนกด าน า ถาไมเขาไปใกล หรอ จบตอง เมอถกหนามเมนทะเลต าใหถอนหนามออก ถาท าได หากถอนไมออกใหพยายามท าใหหนามบรเวณนนแตกเปนชนเลกๆ โดยการบดผวหนงบรเวณนนไปมา หรอ แชแผลในน ารอนประมาณ 50 องศาเซลเซยส เพอชวยใหหนามยอยสลายไดเรวขน แตหนามบางชนดอาจไมยอยสลาย ตองผาออก

ปลากระเบน (Ray)

ปลากระเบนเปนปลากระดกออน ล าตวแบนดานบนดานลาง รปรางคอนขางกลมและมหางยาว ปากของปลากระเบนอยทางดานลาง อาหารของปลากระเบนสวนใหญเปนสตวหนาดนตางๆ ปลากระเบนมการปองกนตวดวยการมเงยงแหลมคมอยบรเวณโคนหาง ผทเดนลยน าอยรมชายฝงทะเล จงอาจเหยยบไปบนตวปลากระเบนทหมกตวอยตามพนทะเล และถกเงยงต าไดรบความเจบปวด ในแนวปะการงของไทย มปลากระเบนทอง (Taeniura lymna) อาศยอยตามแนวปะการงทวไป ผทด าน าลงไปในบรเวณดงกลาว จงมโอกาสถกเงยงของปลากระเบนทองต าไดเชนเดยวกน

เมอถกเงยงของปลากระเบนต าจะไดรบพษท าใหเกดอาการปวดอยางแรง บางครงอาจท าใหเกดอาการชอค หมดสต และเสยชวตได

การรกษา การปฐมพยาบาลในขนแรก คอ หามเลอดทบาดแผล แลวตรวจดวามเศษของเงยงพษตกคางอยรไม เนองจากพษของเงยงปลากระเบน เปนสารพวกโปรตนยอยสลายในความรอน ดงนนควรแชบาดแผลในน ารอนเทาทจะทนได ประมาณ 30-60 นาท อาการปวดจะทเลาบรโภคยาแกอกเสบ หากมอาการแพมากควรรบสงแพทย

ปลากระเบนไฟฟา (Electric ray)

ปลากระเบนไฟฟามล าตวแบนคอนขางกลม มอวยวะผลตกระแสไฟฟาประกอบดวยเซลลรปหกเหลยม เรยงซอนกนเปนกลมตงอยทางดานขางของตาถดไปถงครบอก ภายในมสารเปนเมอกคลายวน ท าหนาทเปนตวผลตกระแสไฟฟาจะวงจากดานลางขนไปดานบนภายใตการควบคมของสมอง

การปลอยกระแสไฟฟาเกดขนเมอไดรบการกระตน หรอถกรบกวน ตามปกตใชเพอลาเหยอหรอท ารายศตร หากคนไปเหยยบปลากระเบนไฟฟาทหมกตวอาศยอยตามธรรมชาต กระแสไฟฟาทปลอยออกมามกมก าลงไฟประมาณ 40-100 โวลต ซงอาจท าใหเกดอาการชา จนอาจจมน าได

การปองกนและรกษา หากทราบวาในบรเวณใดมปลากระเบนไฟฟาอาศยอย ควรหลกเลยงในการลงเลนน าในบรเวณดงกลาว เนองจากกระแสไฟฟาทปลอยออกมาอาจท าใหหมดสต เมอน าผปวยขนบนผวน า และชวยใหผปวยหายใจ (CPR) แลวน าสงโรงพยาบาล

ปลากดและปลาดก (Catfish)

ปลากดเปนปลากระดกแขงทพบในน าจด และในทะเลลกษณะล าตวคอนขางกลมเรยวหวคอนขาง ใหญ บรเวณคางมหนวดใชรบสมผสดมกลนเหยอตามพนทะเล ครบหและครบหลงมกานครบแขงเปนเงยงซงมตอมน าพษอยดวย การถกเงยงของปลากดต าจงท าใหเกดอกเสบ เปนไขหรอมการตดเชอบาดทะยกตามมา บางคนอาจแพจนถงแกชวตได การเดนลยน าดวยเทาเปลาไปตามชายฝงทะเลทเปนดนโคลนหรอในปาชายเลนจงควรระมดระวงเปนอยางยง เพราะอาจเยยบย าไปบนกานครบหลง ถกทมแทงเขาผวหนงคลายถกตะปต าหรอแมแตการจบปลาทตดอวนปลาทน ามาบรโภคลวนแลวแตเปนอนตรายทงสน หากขาดความระมดระวง

ปลาดกเปนปลาทหากนอยตามพนทะเลเชนเดยวกบปลากด บางชนดอยรวมกนเปนฝง เชน ปลาดกปนแกว (Plotosus anguillaris) ปลาเหลานมเงยงพษบรเวณครบหลงและครบอก อนตรายทอาจเกดขนลกษณะเดยวกบปลากด

การปองกนและรกษา หากไมจ าเปนอยาจบปลาชนดนในขณะทมชวต ควรปลอยใหตายกอน หรอไมควรไปเลนกบมน การรกษาเชนเดยวกบการถกเงยงปลากระเบน

ปลาสงโต (Lion fish)

ปลาสงโตเปนปลาทอาศยอยตามแนวปะการง วายน าเชองชา มกถกจบมาเลยงเปนปลาต สวยงาม จงมกพบปลาชนดนเลยงเปนปลาตสวยงาม น าเคมแทบทกแหง

ปลาสงโตมครบหลงและครบอกยาว ประกอบดวยกานครบแขงขนาดยาวหลายเซนตเมตร กานครบแขงนมอนตรายมาก สามารถทมแทงเขาสผวหนงของคนไดลกและมตอมน าพษทท าใหเจบปวดรนแรง

การปองกนและรกษา

ระวงอยาจบปลาชนดนควรปลอยใหตาย หรอไมควรไปเลนกบมน การรกษาเชนเดยวกบการถกเงยงปลากระเบน

ปลากะรงหวโขน (Stonefish)

ปลาชนดนมลกษณะใกลเคยงกบปลาสงโตและปลาแมงปอง มหวขนาดใหญ ปากกวาง มกนอนสงบนงอยตามพนทะเล เพอรอใหเหยอวายผานมา ปลาจะพงตวฮบเหงอกนทงตว ปลาชนดนแมวายถกจบมาไดกไมนยมน ามาบรโภคปลากะรงหวโขน มรปรางคลายคลงกบกอนหน มองดกลมกลนกบสภาพแวดลอมทอาศยอยท าใหมองไมเหน จงไมเพยงท าใหเกดบาดแผลเทานน ทกานครบของปลาชนดนยงมพษทเปนอนตรายรนแรงอาจท าใหถงแกชวตได

การปองกนและรกษา ระวงอยาจบปลาชนดน หรอไมควรไปเลนกบมน การรกษาเชนเดยวกบการถเงยงปลากระเบน

ฉลาม (Shark)

ปลาฉลามเปนปลาทคนโดยทวไปเขาใจวาเปนสตวดราย หรอเปนปลากนคน ความจรงแลวปลาฉลามเปนสตวกนเนอพวกหนง ซงมฟนแหลมคมไวชลาเหยอเปนอาหารแตกมบอยครงทปลาฉลามขนาดใหญเขาจโจมกดนกด าน าหรอผคนทเลนน าอยตามชายหาด ดวยเขาใจผดคดวาเปนอาหาร สวนใหญแลวขาวเกยวกบปลาฉลามกนคนหรอกดนกประดาน า นกทองเทยว ทเลนน าตามชายหาด เกดเฉพาะในตางประเทศ เชน ออสเตรเลย ฮองกง ตวอยาง

ฉลามทมความดรายและมรายงานกดคนไดแก ฉลามกนคน (mackeral shark) ฉลามขาว (white shark) ฉลามหวฆอน(hammerhead shark) เปนตน

การปองกนและรกษา ควรหลกเลยงการเลนน า หรอ ด าน าในบรเวณทมฉลามชกชม และไมควรแสดงอาการตนกลวเมอพบฉลาม หลกเลยงการกระตนความสนใจของฉลามเชน ยงปลา เพราะเลอดและการดนของปลาจะกระตนความสนใจของปลาฉลาม หากถกฉลามกดตองพยายามหามเลอดทกวธ น าผบาดเจบขนจากน า หากหมดสตใหออกซเจนสวนมากผปวยเสยชวตเนองจากเสยเลอด ดงนนการหามเลอดไดดจะสามารถชวยชวตผปวยไดดทสด แลวน าสงโรงพยาบาล

ปลาไหลมอรเลย (Morley eel)

ปลาทะเลในแนวปะการงหลายชนดเปนสตวกนเนอ และมฟนแหลมคม โดยเฉพาะปลาไหลมอรเลยซงซอนตวอยตามโพรงหนปะการงและโผลหวออกมาเฝาระวงเหยอหรอศตร หากนกด าน าหรอผทวายน าผานบรเวณทปลาอาศยอย ปลากอาจพงตวออกมาฉกกดคลายงได แมวาปลาไหลมอรเลยจะไมมเขยวพษอยางงทะเล แตเมอกในปากของปลากเปนพษออนๆ

การปองกนและรกษา ถาพบปลาไหลอยาเขาใกล อยาลวงมอเขาไปในโพรงหน หรอซากเรอจม อยาเลนกบปลาไหลทไมคนเคย เมอถกกดจะเกดบาดแผลลกจากเขยวของปลา ท าใหเลอดออกมาก และอาจหมดสตได ตองน าผปวยขนจากน า หามเลอด และรบน าผปวยสงแพทยโดยเรว แผลทถกกดมกมขนาดลกตองรบท าความสะอาดแผลใหทวถง

ปลาปกเปา (Puffer fishes)

ปลาปกเปาเปนปลาทรจกกนดวามพษโดยเฉพาะอยางไข ตบ ล าไส ผวหนง สวนเนอปลามพษนอย การน าปลาปกเปามาบรโภค ถาการเตรยมกอนน าไปปรงไมรวธทถกตอง ท าใหพษทอยในอวยวะภายในปนเปอนเนอปลา ท าใหผบรโภคไดรบสารพษเกดอาการชาทรมฝปาก มอาการคนแสบรอนทผวหนงและตา คลนไส อาเจยน ปวดทอง ทองเดน ขาออนแรง หรอเกดอมพาต กลนล าบาก หวใจเตนเรว เจบอก ความดนเลอดสง จนถงขนหยดหายใจและเสยชวต พษของปลาปกเปาเปนสารเตโตรโดทอกซน (tetrodotoxin) ตวอยางปลาปกเปาทมพษไดแก ปกเปาด า ปกเปาหนามทเรยน

การปองกนและรกษา งดบรโภคอาหารแปลกๆ ถาไมแนใจใหถามชาวประมง หรอคนในทองถน ถาหากไดรบสารพษพยายามใหผปวยอาเจยน โดยวธลวงคอ หรอใหผปวยดมผงถานกมมนต ผสมน า อตราสวน 10 กรม ตอน า 100 มล. เพอดดซบสารพษทตกคางอยในกระเพาะอาหาร ไมใหดดซมเขารางกาย แลวรบน าสงแพทย

งทะเล (Sea snake)

งทะเลมลกษณะตางจากงบกคอ ลกษณะล าตวสวนทายคอนขางแบนทางดานขางจนถงปลายหางคลายใบพายเพอใชส าหรบวายน า งทะเลทกชนดมพษอยทเข ยวทปาก บางชนดวายน าเหมอนอยางปลา และบางชนดขนมาวางไขบนชายฝงเชนเดยวกบเตาทะเล

พษของงทะเลมอนตรายรายแรงมาก แมจะถกน าขนมาบนบกแลวกไมควรใชมอจบ การเดนไปตามแนวปะการงควรใสรองเทายางหมขอ งทตายแลวกยงตองระวงพษจากเขยวทสามารถออกฤทธได น าจากพษงทะเลมผลโดยตรงตอระบบกลามเนอ ท าใหปสสาวะของผปวยจะเปลยนเปนสน าตาลภายในเวลา 3-5 ชวโมง เนองจากเมดสถกปลอยออกมาจากเซลลกลามเนอทถกท าลาย มการหายใจขด หรอการท างานของหวใจลมเหลว

งทะเลทพบในนานน าไทยมอยหลายชนด บางชนดมพษ บางชนดทพษออนหรอไมมพษ ตวอยางเชน งแสมบง งแสมรง งคอออน งผาข รว งชายธง เปนตน

การปองกนและรกษา ควรหลกเลยงการลงเลนน าในบรเวณทมงชกชม หากมผถกงทะเลกด ควรใหผปวยนอนนงๆ และไมควรใหบาดแผลทถกกดเพอชะลอการไหลของเลอกพยายามอยาใหผปวยเคลอนไหว ท าความสะอาดแผลและรบน าสงแพทยโดยเรวทสด ในประเทศไทยยงไมมเซรมใชกบงทะเล แตอาจใชเซรมส าหรบผปวยทถกงสามเหลยมกดแทนได

ระบบนเวศทางทะเล

แนวปะการงในระบบนเวศทางทะเลถอวาเปนระบบทมความหลากหลายทางชวภาพซบซอนมากทสด

ระบบนเวศทางทะเล (องกฤษ: Marine ecosystem) เปนระบบนเวศทมขนาดใหญทสดในโลก ของระบบนเวศในแหลงน าทกชนด ซงรจกกนดในพนท มหาสมทร, กลมดนเคม และ เขตน าขน-น าลง, ปากแมน า และ ทะเลสาบน าเคม, ปาโกงกาง และ แนวปะการง, ทะเลน าลก และ สตวทะเลหนาดน สามารถเทยบไดกบแหลงน าจด ซงมปรมาณเกลอเขมขนกวา ระบบนเวศทางทะเล ครอบคลมพนท 3 ใน 4 สวนของโลก ซงถอไดวาสงมชวตทเปนพชไดสนบสนนกนและกนกบสตว ในทางกลบกนเราอาจจะมองเหนหวงโซอาหารไดหลากหลายอยาง

ระบบนเวศทางทะเล มความส าคญมากตอสมดลโดยรวมของนเวศบนบก และในน า, ตามทศนยวจยทรยากรณโลก ไดระะบวา เพยงบรเวณชายฝงทะเลเพยงอยางเดยว มปรมาณความหลากหลายทางชวภาพสงถง 1 ใน 3 สวนของโลก (เชน บงเกลอ หญาทะเล ปาชายเลน) จดอยในประเภทผผลตทมปรมาณมากทสดในภมภาค, ในระบบนเวศทางทะเลอนๆ เชน แนวปะการง กยงเปนแหลงทอยของสงมชวตอกมากมาย

1. ความส าคญ เปนแหลงทรพยากรธรรมชาตทใหญทสด

2. สภาพแวดลอมของทะเล มผลท าใหสงมชวตมการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมของทะเลดงนทะเล

และมหาสมทรมอาณาเขตกวางใหญไพศาลและตดตอกนตลอดท าใหสงมชวตในแตละแหงไมเหมอนกนขนอยกบ

อณหภมระดบความเคม และระดบความลกกระแสน าในมหาสมทรมการหมนเวยนเชอมตอกน กระแสน าท

เคลอนทจากสวนลกจะพาเอาแรธาตทอยกนทะเลขนมาสผวน าท าใหแพลงกตอนพชไดรบอาหารอดมสมบรณทะเล

มคลนและน าขนน าลง คลนและน าขนน าลง ท าใหมผลตอการด ารงชวตของสงมชวตบรเวณชายฝงน าทะเลมความ

เคม ความเคมนเกดจากเกลอแรทละลายอยจะแตกตวในรปของไอออน (Ion) ซงสวนใหญเปนไอออนของโซเดยม

(Na+)และไอออนของคลอรน(Cl)สงมชวตสวนใหญในทะเลมการปรบตวโดยมความเขมขนของเกลอแรภายใน

รางกายพอๆกบน าทะเลสวนพวกทมความเขมขนของเกลอแรภายในรางกายต ากวาภายนอกจะมการปรบตวโดย

การเพมประสทธภาพในการ

ขบเกลอออกใหไดมากทะเลมธาตอาหารตางกนจงเปนตวก าหนดจ านวนประชากรในทองทะเล

3. สงมชวตในทะเลแพลงกตอน มทงแพลงกตอนพชและสตว เชน ไดอะตอม กงเคย ตวออนของเพรยงหน

และยงมพวกสาหรายเชน สาหรายสเขยว สาหรายสเขยวแกมน าเงนสงมชวต

ทวายน าเปนอสระ เชน พวกปลาตางๆ เตา หมก ปลาวาฬ ปลาโลมาสงมชวตหนาดนพบอยท วไป เชน ฟองน า

ปะการง เพรยงหน หอยนางรม ดอกไมทะเล ปลงทะเล ดาวทะเลหอยแครง พลบพลงทะเล

4. ระบบนเวศในทะเลม 3 ชมนม

- ชมชนหาดทราย เปนบรเวณทไมเหมาะกบการอาศยของสงมชวตในทะเลทวไป เพราะมสภาพแวดลอมท

รนแรง สงมชวตจงมการปรบตวดงนมผวเรยบ ล าตวแบนราบกบพนทราย เพอสะดวกแกการแทรกตวหนลงทราย

เชน หอยตางๆ เหรยญทะเล ลดขนาดของสวนตางๆ ลง ลดขนาดของรางกายลง เพอตานทานกบทรายทถกคลนซด

เปนประจ า เชน ป ทนความแหงแลงไดดเคลอนไหวไดอยางรวดเรว เพอสามารถหลบหลกศตรไดอยางรวดเรวชอบ

ฝงตวหรอขดรอยในทราย

- ชมชนหาดหน เปนบรเวณทประกอบไปดวยหนเปนสวนใหญ สงมชวตมการปรบตวดงน

มความคงทน และทนทานตอการเปลยนแปลงอณหภม โดยจะมสารเคลอบพวก เจลลาตน

รกษาความชนและปองกนการระเหยของน าสามารถดดซมน าเอาไวใชเวลาน าลงได เชน พวกไลเคนมสารหมตว

เพอชวยในการแลกเปลยนกาซไดด

- ชมชนแนวปะการง ประกอบดวยปะการงหลายชนด มรปรางตางๆ กน ประกอบดวย

แคลเซยมคารบอเนต (CO3) ซงการสรางปะการงจะมมากหรอนอยขนอยกบ อณหภมและแสงสวาง บรเวณทมแสง

มากจะมปะการงมาก เพราะปะการงสวนใหญเจรญไดดเมออยรวมกบสาหราย ปะการงสบพนธไดโดยการแตก

หนอเชอมตดกน

สงมชวต-สตวทะเล

ฟองน าฟองน าเปนสตวทะเลประเภทหนงมเซลลจดเรยงตวกนอยางหลวมๆสองชน รปรางมความตางกนมาก บางชนดแผคลมไปบนพนหนและซอกปะการง บางชนดเปนรปเจกนคลายครก ขนาดของฟองน ามความแตกตางกน บางชนดเลกประมาณ 1 เซนตเมตร จนถงขนาดใหญกวา 1 เซนตเมตร อาศยอยตามพนทะเลทมพนสภาพตางกน

ล าตวของฟองน านนมรฟนขนาดเลกจ านวนมาก เปนชองใหน าไหลเขาไปในโพรงล าตวและบไวดวยกลมเซลลทท าหนาทกนอาหารโดยใชแสจบ ฟองน ามลกษณะออนนม ยดหยนได ภายในล าตวมโครงค าจนใหคงรปรางอยไดฟองน าอาศยอยรวมกนเปนโคโลนเปนผลแบบการสบพนธแบบไมอาศยเพศโดยวธการแตกหนอ แลวหนอยงคงตดอยกบตวเดม ท าใหมสมาชกหลายตวอยตดกนแผขยายคลมพนทกวางออกไปเรอยๆ ฟองน ากนอาหารโดยอาศยระบบทอน าทไหลผานเขาไปในโพรงล าตวและมเซลลจบเหยอโดยใชแส อาหารทปนมากบน าไดแก สาหราย ไดอะตอม โปรโตซว แบคทเรย

ฟองน าเปนสตวกลมเดยวทไมมเซลลประสาท ไมมอวยวะหรอโครงสรางในการรบความรสก การมองเหน การรบรส กลนเสยง ทงยงไมมปฎกรยาตอบสนองใดๆตอสงกระตนเลย เวนแตบรเวณชองน าออกเทานนทนกชววทยาพบวามการหดและขยายบางเลกนอยขนอยกบปรมาณอาหารและน าทไหลผานระบบทอน า สตวทะเลหลายชนดอาศยอยกบฟองน า เชน กง ป ใสเดอนทะเล ดาวเปราะ ปลงทะเล และจะเกบกนเศษอาหารทตดอยตามผวล าตวของฟองน า เพราะฟองน ามเศษอนทรยและจลนทรยตดอยทผวดานนอก นอกจากนปบางชนดยงชอบเกบฟองน าไปแบกไวบนหลงเพอใชเปนเกาะคมกนทางดานหลง และเมอฟองน าเจรญตอไป กอาจคลมตวปจนมองไมเหนตวปจากทางดานบน

สวนสตวทนยมกนฟองน าเปนอาหารกคอทากทะเล ซงฟองน านสวนมากแลวไมมสตวชนดใดทนยมกนมนเพราะวาฟองน ามหนามหรอเสนใยเยอะอกทงยงทรสชาตทไมนากน อายของฟองน าแตละชนดจะแตกตางกนออกไป บางชนดมอายพยงฤดกาลเดยว บางชนดอยไดหลายป

ฟองน าสวนใหญสวนใหญสบพนธแบบไมอาศยเพศโดยการแตกหนอ นอกจากนฟองน ายงสามารถสบพนธแบบอาศยเพศ โดยฟองน าแตละตวสรางเซลลสบพนธทงเพศผและเพศเมย อยภายในตวเดยวกนแตเซลลสบพนธท งสองเพศ

ขนนกทะเลจดอยในกลมซเลนเตอเรทพวกไฮโตรซวอาศยอยรวมเปนโคโลนทแตกกงกานคลายกงไมเลกๆหรอแตกแขนงคลายขนนกตวขนนกทะเลแตละตวเปนโพลปขนาดเลก โพลปจะกนอาหารจ าพวกแพลงตอนขนาดเลกหรออนทรยวตถทลองลอยอยในทะเล ขนาดของขนนกมความแตกตางกน สวนใหญโคโลนทคลายกงไมมความสงประมาณ 30 เซนตเมตร อาศยเกาะอยตามปะการงตางๆ ขนนกทะเลเปนสตวมพษหากสมผสกบผวหนงของเรา จะท าใหเกดรอยไหมเปนผนคน เนองจากเขมพษจากโพลปของขนนกทะเลมน าพษอยดวย

ปะการงไฟเปนไฮโครซวชนดหนงพวกเดยวกบขนนกทะเลและสรางฐานรองรบเปนหนปนแขงและสรางฐานรองรบโพลปเปนหนปนแขง ตวโพลปปะการงไฟมรปรางสองแบบ แบบหนงหนงท าหนาทจบเหยอกนอาหารและมหนวดเรยกวาแดดทลโลซออยด และอกแบบทไมมหนวด มหนาทรบความรสกสมผสและสรางเขมพษ ใชส าหรบฆาเหยอหรอปองกนตว โพลปแบบนเรยกวาแดดซลโซลออยด เมอเราไปสมผสปะการงไฟ น าพษจากเขมพษจงท าใหเกดอาการคนได

รปรางของปะการงนนสวนใหญจะคลายกบปะการงกอน ปะการงผกกาด หรอปะการงเขากวาง ปะการงไฟทกชนดอาศยอยรวมกนเปนโคโลน กนแพลงตอนและอนทรยวตถในน าเปนอาหาร สบพนธไดทงแบบอาศยเพศและไมอาศยเพศ

แมงกะพรนทวโลกมอย 200 ชนด เปนสตวมโพรงในล าตว รางกายประกอบไปดวยน าสวนใหญ ลกษณะคลาย

กอนวนเคลอนทได แตการวายน าแบบเคลอนทของแมลงกระพรนเปนไปอยางเชอชาและวายไปตามกระแสน า

สดแตคลนลมจะพาไป แมงกะพรนถกจดเปนแพลงตอนชนดหนงและนบเปนแพลงตอนขนาดใหญ บางตวม

เสนผาศนยกลางถง 40 เซนตเมตร การทแมงกะพรนด ารงชวตเปนแพลงตอนและลองลอยไปตามคลนลมน

เอง ชวงฤดรอนทมลมมรสมตะวนตกเฉยงใตพดเขาสภาคตะวนออกของอาวไทย จงมแมงกะพรนชกชมอยตาม

ชายทะเลแถบภาคตะวนออกดงนนการเลนน าตามสถานตากอากาศแถบบางแสน พทยา ระยอง จงอาจถก

แมงกะพรนไฟได รปรางแมงกะพรนมลกษณะคลายรม ทางดานนอกของรมเปนรปโคงผวเรยบ ดานใตมปากอย

ตรงกลางและมสวนยนรอบปากออกไป แมงกะพรนทกชนดมพษพบมากบรเวณหนวดและสวนยนรอบปาก เมอ

ไดรบการกระตนโดยการสมผส เขมพษจะถกปลอยออกมาคลายฉมวกพงแทงเขาไปทผวหนงของเหยอหรอ

ศตร น าพษทอยภายในกระเปาะอาจท าใหเหยอขนาดเลกสลบและตายได ตามปกตแมงกะพรนเปนสตวกน

เนอ อาหารทกนไดแก ปลาและสตวไมมกระดกสนหลงขนาดเลกทอาศยตามผวทะเลโดยแมงกะพรนใชเขมพษ

ฆาเหยอ และรวบจบใสปากเขาไปยอยภายในทอทางเดนอาหาร สวนกากอาหารทยอยไมไดจะถกคายทาง

ปาก แมงกะพรนสวนใหญมเพศแยกกนเปนตวผและตวเมย แตตางจากรปรางภายนอกไมปรากฏลกษณะท

แตกตางกนชดเจน การผสมพนธเกดโดยตวผสรางเสปรมสงออกไปผสมกบไขตวเมย หรออาจเปนการผสมกน

ภายนอกล าตว ไขทไดรบการผสมแลวจะเจรญพฒนาเปนตวออน ด ารงชวตเปนแพลงตอนชวคราว แลวจากนน

จะวายไปเกาะพนเปลยนรปรางเปนโพลปสบพนธแบบไมอาศยเพศดวยการแบงตวออกเปนชนๆ หลดไปเปน

แมงกระพรนตวเลกๆแลวเตบโตเปนตวเตมไวในเวลาตอมา

อกๆไมทะเลจะมรปรางเปนทรงกระบอก มหนวดจ านวนมากเรยงรายกนอยดานบน สวนทางดานลางเปนฐานใชยดเกาะตดกบวตถใตน า ขนาดของดอกไมทะเลแตละชนดมความแตกตางกนตงแตตวเลกกวา 1 เซนตเมตร จนถงขนาดใหญกวาครงเมตร อาหารของดอกไมทะเลไดแก ปลาหรอสตวทะเลชนดอนทวายเขามาในระยะทหนวดจบได ดอกไมทะเลจะปลอยนมาโตซสออกมาท าใหเหยอสลบ แลวรวบเขาปากทอยตรงกลาง ดอกไมทะเลนนจะมถนทอยอาศยแตกตางกน บางชนดทอยในเขตน าขนน าลงจะมความทนทานตอความเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมไดดทงในดานการเปลยนแปลงความชน ความเคมและอณหภมรวมทงความสามารถในการอยบนบกไดเปนระยะเวลานานหลายชวโมงขณะทน าทะเลลดลงดวย เราจงมกพบดอกไมทะเลเกาะอยตามกอนหนรมชายฝงโดยหดตวเปนกอนกลม เพอรอใหน าทะเลทวมบรเวณทอาศยอยอกครงหนง

ดอกไมทะเลบางชนดมสาหรายอาศยอยภายในเนอเยอทงล าตวและหนวด จงท าใหมสเขยวการอยรวมกนนตางฝายตางไดรบประโยชน เพราะสาหรายมคลอโรฟลสามารถสงเคราะหแสงได ซงผลจากการสงเคราะหแสงนนจะไดแปงและออกซเจน ดอกไมทะเลสามารถน าเอาออกซเจนไปใชในกระบวนการหายใจ สวนสาหรายนอกจากจะมทอยอาศยแลว ยงสามารถน าเอาของเสยจากการขบถายของดอกไมทะเลเปนแรธาตไปใชเพอการเจรญเตบโต ดอกไมทะเลขนาดใหญมกเปนทอยอาศยของปลาการตนและปลาอนเดยแดงและปลาสลดหนหลายชนด เพราะหนวดของดอกไมทะเลมพษนมาโตซสใชฆาเหยอหรอศตรได ยกเวนปลาทอาศยอยกบดอกไมทะเลเทานนทสรางเมอกออกมาคลมล าตว สามารถปองกนพษจากดอกไมทะเลได

ดอกไมทะเลบางชนดอาศยอยกบปเฉฉวนหรอปป เปนความสมพนธอยางหนงทปยอกใหดอกไมทะเลเกาะอยบนหลง ดอกไมทะเลจะท าหนาทเปนหนวยรกษาความปลอดภยดานหลง เพราะสตวผลามกไมกลาเขาใกลดอกไมทะเล ท าใหปปลอดภยสวนดอกไมทะเลไดรบประโยชนในการยายทอยเพอหาอาหาร และหลกเลยงจากสภาพแวดลอมทไมเหมาะสม ดอกไมทะเลมการสบพนธไดสองวธคอ แบบไมอาศยเพศโดยการแบงตวจากหนงเปนสองตามความยาวจากฐานหนวดลงไปยงฐานยดเกาะดานลางและการสบพนธแบบอาศยเพศ โดยดอกไมทะเลบางชนดมสองเพศอยภายในตวเดยวกน หรอแยกเปนตวผและตวเมย

กลปงหา กลปงหาเปนสตวทะเลพวกเดยวกบปะการง ทกชนดอาศยอยรวมกนเปนโคโลนแตโพลปมหนวดแปด

เสนรอบปาก หนวดแตละเสนมแขนงแตกออกคลายใบปรงหรอเฟรน กลปงหากนแปลงตอนเปนอาหาร โดยใช

หนวดรวบใสปากตรงกลาง การยอยเกดในกระเพาะทมลกษณะเปนถง หลงจากยอยแลงกากอาหารจะถกคายออก

ทางปาก กลปงหานนจะอาศยอยตามแนวปะการงหรอกองหนใตน าเทานนเพราะตองการยดเกาะกบพนแขงแตจะ

ไมสามารถงอกอยทพนทรายหรอโคนได และการทกลปงหามการแตกกงกานออกไป สตวหลายชนดจงมกมา

อาศยพงพาอยกบกลปงหา เชนปลาสลดหนขนาดเลก ใชเปนทหลบก าบงศตร หอยสองกาบใชกลปงหาเปนทยด

เกาะ ดาวตาขาย ดาวขนนก กงขนาดเลก ใชกลปงหาเปนทเกาะส าหรบคอยดกจบอาหารทลอยมากบน า

มลกษณะใกลเคยงกบปะการงออน ปากกาทะเลทกชนดอาศยอยรวมกนเปนโคโลนเชนเดยวกบกลปงหาและปะการงออน ดานลางเปนดามใชส าหรบฝงลงในพนทะเลทเปนดนโคลน หรอโคลนปนทราย สวนบนทอยของโพลบรปรางเปนทรงกระบอก สามารถยดหดตวจากเนอเยอของโคโลนเพอจบเหยอ แตละโคโลนมโพลปหรอตวปากกาทะเลนบรอยตว

ปากกาทะเลทกชนดอาศยอยตามพนทะเลโดยเฉพาะบรเวณทมกระแสน าไหลผานเพราะโพลปจะไดรบแพลงตอนทพดพากบกระแสน าและไดรบออกซเจนอยางเพยงพอ ปากกาทะเลมคณสมบตพเศษอยอยางหนงคอ ความสามารถในการเรองแสงไดในทมด การเรองแสงอาจเกดเปนบางสวนหรอเกดพรอมกนทงโคโลนกได ดวยเหตนทองทะเลบางพนททมปากกาทะเลอาศยอย จงอาจมแสงเรองคลายไฟใตน าสองสวางดวย ปากกาทะเลนนไมสามารถน ามาบรโภคไดจงถกน าไปท าอาหารสตวปะปนกบปลาเปด

เปนหนอนปลองทมล าตวเรยวยาว รางกายคอนขางแบนออกเปนปลองจ านวนมาก ดานหนามลกษณะคลายหว

โดยมปากและเขยว 1 คทปาก มอวยวะรบสมผสคลายหนวด ถดจากหวและล าตวมลกษณะเปนปลองขนาด

เทาๆกน อาหารทแมเพยงชอบกนไดแกสาหรายทะเล เศษอนทรยตามพนทะเล แมเพรยงเปนสตวแยกเพศแตละ

ตวมเพยงเพศเดยวโดยอาจมการเปลยนรปรางและสของล าตวในชวงฤดผสมพนธ บางชนดมการปลอยรางกาย

ตอนปลายทมเซล,สบพนธใหหลดขาดออกไปท าใหเซลลสบพนธผสมกนในน าทะเล

ลนทะเลเรยกอกอยางวา “หอยแปดเกลด” จดเปนสตวทมล าตวออนนมหรอมอลลสเชนเดยวกบหอยและหมก

ทวไป รปรางคลายกบทากดน ไมมสวนหวและหางทชดเจนล าตวเปนรปไข ดานบนโคงนน และมเปลอกคลาย

เกลดจ านวน 8 แผนเรยงซอนกนจากดานหนาไปยงดานทายคลายกระเบองมงหลงคายกเวนบางชนดเกลดอาจเรยง

ตอกนเปนแถวๆรอบๆเกลดเปนแมนเทลทปกคลมดวยหนามสนๆ ดานลางตรงกลางมกลามเนอเทารปไขเปนพน

แบนเรยบชวยในการเคลอนท ปากของลนทะเลอยดานหนา ภายในปากมแผนลนใชในการขดสาหราย ไลเคนซ

กนอาหาร ทอยของลนทะเลสามารถพบไดตามโขดหนรมชายฝงทะเลและรอบเกาะ

หอยเตาปนหรอหอยมรณะ มลกษณะเปนรปกรวย คลายถวยไอตมโคลนเปลอกมกหนาและหนก หอยชนดนชอบ

ลาสตวกนเปนอาหาร โดยอาศยพษจากภายในล าตวฆาเหยอใหตายกอนจบกนเปนอาหาร พษของหอยเตาปนเปน

สารประกอบจ าพวกโปรตนในถงน าพษ บบตวสงไปทางทอน าพษผานไปยงคอหอยซงมแผงฟน ท าใหน าพษ

เคลอบเขมพษซงจะพงออกไปคลายฉมวก หอยเตาปนมมากกวา 400 ชนดทวโลก พบอาศยอยในมหาสมทร

ตางๆ โดยเฉพาะเขตอนโดแปซฟกรวมทงในนานน าไทยดวย หอยเตาปนทมพษไดแก หอยเตาปนลายผา หอยเตา

ปนลายแผนท หอยเตาปนลายหนออนเปนตน

มนทะเลเปนทรงกลม รปไข ภายนอกมหนามอยรอบๆอาศยอยทพนทะเลใตน าตนบางลกบางตามกอนหนหรอ

แนวปะการงชอบพรางตวอยบรเวณปะการงทตายแลวมหนามจ านวนมากขนาดยาวสนไมเทากนเพอเปนอาวธ

ปองกน

อทยานแหงชาตทางทะเล (Marine National Park)

พระราชบญญตอทยานแหงชาต พ.ศ. 2504 ไดใหก าหนดไววา อทยานแหงชาต หมายถง

“ทดนซงรวมทงพนทดนทวไป ภเขา หวย หนอง คลอง บง บาง ล าน า ทะเลสาบ เกาะ และชายฝงทไดรบการก าหนดใหเปน อทยานแหงชาต ลกษณะทดนดงกลาวเปนททมสภาพธรรมชาตทนาสนใจ และมไดอยในกรรมสทธหรอครอบครองโดยชอบดวยกฎหมาย ของบคคลใดซงมใชทบวงการเมอง ทงนการก าหนดดงกลาวกเพอใหคงอยในสภาพเดม เพอสงวนไวใหเปนประโยชนแกการศกษาและ ความรนรมยของประชาชนสบไป”

พระราชบญญตฉบบนมมาตราทเกยวของกบการคมครองและดแลรกษาอทยานแหงชาต ดงน

มาตรา 6 เมอรฐบาลเหนสมควรก าหนดบรเวณทดนแหงใดทมสภาพธรรมชาตเปนทนา สนใจ ใหคงอยในสภาพธรรมชาตเดมเพอสงวนไวใหเปนประโยชนแกการศกษาและ รนรมยของประชาชน กใหมอ านาจกระท าไดโดยประกาศพระราชกฤษฎกาและใหมแผนทแสดงแนวเขต แหงบรเวณทก าหนดนนแนบทายพระราชกฤษฎกาดวย บรเวณทก าหนดนเรยกวา “อทยานแหงชาต” ทดนทจะก าหนดใหเปนอทยานแหงชาตนน ตองเปนทดนทมไดอยในกรรมสทธหรอครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายของ บคคลใดซงมใชทบวงการเม

มาตรา 16 ภายในเขตอทยานแหงชาต หามมใหบคคลใด (1) ยดถอหรอครอบครองทดน รวมตลอดถงกนสราง แผวถาง หรอเผาปา

(2) เกบหา น าออกไป ท าดวยประการใดๆ ใหเปนอนตราย หรอท าใหเสอมสภาพ ซงไม ยางไม น ามนยาง

น ามนสน แร หรอทรพยากรธรรมชาตอน

(3) น าสตวออกไป หรอท าดวยประการใดๆ ใหเปนอนตรายแกสตว

(4) ท าดวยประการใดๆ ใหเปนอนตรายหรอท าใหเสอมสภาพแกดน หน กรวด หรอทราย

(5) เปลยนแปลงทางน าหรอท าใหน าในล าน า ล าหวย หนอง บง ทวมทนหรอเหอดแหง

(6) ปดหรอท าใหกดขวางแกทางน าหรอทางบก

(7) เกบหา น าออกไป ท าดวยประการใดๆ ใหเปนอนตราย หรอท าใหเสอมสภาพ ซงกลวยไม น าผง ครง

ถานไม เปลอกไม หรอมลคางคาว

(8) เกบ หรอท าดวยประการใดๆ ใหเปนอนตรายแกดอกไม ใบไม หรอผลไม

(9) น ายานพาหนะเขาออกหรอขบขยานพาหนะในทางทมไดจดไวเพอการนน เวนแตจะไดรบอนญาต

จากพนกงานเจาหนาท

(10) น าอากาศยานขนลงในททมไดจดไวเพอการนน เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท

(11) น าหรอปลอยปศสตวเขาไป

(12) น าสตวเลยงหรอสตวพาหนะเขาไป เวนแตจะไดปฏบตตามระเบยบทอธบดก าหนดโดยอนมตของรฐมนตร

(13) เขาไปด าเนนกจการใดๆ เพอหาผลประโยชน เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท

(14) ปดประกาศ โฆษณา หรอขดเขยนในทตางๆ

(15) น าเครองมอส าหรบลาสตวหรอจบสตว หรออาวธใดๆ เขาไป เวนแตจะไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท

และปฏบตตามเงอนไขซงพนกงานเจาหนาทผอนญาตนนก าหนดไว

(16) ยงปน ท าใหเกดระเบดซงวตถระเบด หรอจดดอกไมเพลง

(17) สงเสยงออฉาวหรอกระท าการอนอนเปนการรบกวน หรอเปนทเดอดรอนร าคาญแกคนหรอสตว

(18) ทงขยะมลฝอยหรอสงตางๆ ในททมไดจดไวเพอการนน

(19) ทงสงทเปนเชอเพลงซงอาจท าใหเกดเพลง

ปจจบนมพนททไดรบการประกาศเปนอทยานแหงชาตทางทะเลอย 24 แหง และอยในระหวางการประกาศเปนอทยานแหงชาต 2 แหง คอ

1. อทยาน แหงชาตตะรเตา 14. อทยาน แหงชาตเขาล าป-หาดทายเหมอง

2. อทยาน แหงชาตหมเกาะอางทอง 15. อทยาน แหงชาตเขาหลก-ล าร

3. อทยาน แหงชาตอาวพงงา 16. อทยาน แหงชาตหาดวนกร

4. อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร 17. อทยาน แหงชาตน าตกธารเสดจ-เกาะพะงน

5. อทยาน แหงชาตสรนาถ 18. อทยาน แหงชาตธารโบกขรณ

6. อทยาน แหงชาตเขาแหลมหญา-หมเกาะเสมด 19. อทยาน แหงชาตหมเกาะชมพร

7. อทยาน แหงชาตหมเกาะสมลน 20. อทยาน แหงชาตล าน ากระบร

8. อทยาน แหงชาตหมเกาะชาง 21. อทยาน แหงชาตหมเกาะพยาม

9. อทยาน แหงชาตแหลมสน 22. อทยาน แหงชาตหาดขนอม-หมเกาะทะเลใต

10. อทยาน แหงชาตหาดนพรตนธารา-หมเกาะพพ 23. อทยาน แหงชาตทะเลบน

11. อทยาน แหงชาตหมเกาะเภตรา 24. อทยาน แหงชาตเขาสามรอยยอด

12. อทยาน แหงชาตหมเกาะลนตา 25. อทยานแหงชาตหมเกาะระ-เกาะพระทอง*

13. อทยานแหงชาตหาดเจาไหม

26. อทยานแหงชาตอาวมะนาว-เขาตนหยง*

กฎหมายทะเล ค.ศ.1982 ขน เปนผลส าเรจ เปดลงนามรบรองป 1982 มผลบงคบป 1994 มการพดถงในหวขอ

1. ทะเลอาณาเขตและเขตตอเนอง (Territorial Sea and Contiguous Zone)

2. ชองแคบระหวางประเทศ (Straits used for International Navigation)

3. เขตเศรษฐกจจ าเพาะ (Exclusive Economic Zone)

4. ไหลทวป (Continental Shelf)

5. ทะเลหลวง (High Seas)

6. ระบอบของเกาะ (Regime of Islands)

7. รฐหมเกาะ (Archipelagic States)

8. การวจยวทยาศาสตรทางทะเล (Marine Scientific Research)

9. การปกปกษและสงวนรกษาไวซงสภาวะแวดลอมทางทะเล (Protection and Preservation of the marine

Environment)

เสนฐาน ( Baseline) ม 2 ประเภท คอ

1. เสนฐานปกต (Normal Baseline)

คอ เสนฐานทใชวดความกวางของอาณาเขตทางทะเลตาง ๆ เรมตนจากทะเลอาณาเขต หาไดจากแนวน าลดต าสด

ตลอดแนวชายฝงทะเลปกต ซงไมมเกาะแกงเรยงรายอยตามแนวชายฝง หรอไมมการเวาแหวงเขามาในแผนดนมาก

แนวอาจแตกตางกนในแตละทองท

2. เสนฐานตรง (Strait Baseline)

คอ เสนฐานทใชวดความกวางของอาณาเขตทะเลตาง ๆ เกดจากการก าหนดจดนอกสดของชายฝงทเวาแหวง หรอ

จดนอกสดของบรรดาเกาะแกงตาง ๆ แลวลากเสนเชอมชดเหลานนกจะเกดเสนฐานตรง ใชกบชายฝงทเวาแหวง

หรอมเกาะแกงชายฝงมาก รวมทงรฐหมเกาะ นานน าทอยหลงเสนฐานจะมสถานะเปนนานน าภายในของรฐชายฝง

นน ๆ ซงรฐชายฝงมอ านาจอธปไตยเหนอเชนเดยวกบบนแผนดนและทะเลอาณาเขต ทงน การลากเสนฐานตรง

จะตองไมหกเหไปจากทศทางโดยทวไปของชายฝงทะเลจนเกนสมควร

นานน าภายใน ( Internal Waters)

คอ นานน าทอยหลงเสนฐานปกต หรอเสนฐานตรง เขามาทางดาน ผนแผนดนของรฐชายฝง ไดแก แมน า ล าคลอง

หนอง บง และทะเลสาบ นานน ารฐหมเกาะจดวาเปนนานน าภายในดวย เชน นานน าของฟลปปนส และอนโดนเซย

โดยรฐจะมอ านาจอธปไตยและเขตอ านาจเหนอนานน าภายใน

นานน ารฐหมเกาะ ( Archipelagic Water)

คอ นานน าทอยภายในของเสนฐานตรงหมเกาะ ซงลากเชอมจดนอกสดของเกาะตาง ๆ (1982 UNCLOS, ขอ 49) รฐ

หมเกาะ (Archipelagic States) จะมอ านาจอธปไตย (Sovereignty) เหนอบรเวณนานน าหมเกาะ ตลอดทงพนดนใต

ทะเล ดนใตผวดน ทรพยากรในเขตน อกทงครองคลมถงหวงอากาศเหนอนานน าดวย และรฐหมเกาะมหนาทตอง

ยอมรบสทธของ รฐอนในการผานน าหมเกาะ โดยการก าหนดชองทางจราจรส าหรบรฐอน (Archipelagic Sea lane

Passage) ดวย

ทะเลอาณาเขต (Territorial Sea )

เปนเขตทางทะเลทอยถดจากนานน าภายในประเทศออกไปในทะเลในมาตรา 3 ของอนสญญา กฎหมายทะเลค.ศ.

1982ก าหนดวารฐทงปวงมสทธในการขยายอ านาจอธปไตยเหนอทะเลอาณาเขต ออกไปไดไกลสดไมเกน12ไมล

ทะเลโดยวดจากเสนฐานออกไปในทะเลจะเปนเขตทางทะเลแรกทรฐชายฝง สทธครอบครองโดยกฎหมายภายใน

และใชอ านาจอธปไตยไดอยางเตมท อ านาจนสามารถขยายไปยงหวงอวกาศเหนอทะเลอาณาเขตพนดนทองทะเล

และดนใตผวของทะเลอาณาเขต อกดวย

เขตตอเนอง ( Contiguous Zone)

เปนสวนหนงของทะเลหลวง มความกวางไมเกน 24 ไมลทะเล โดยวดจากเสนฐานซงใชวดความกวางของทะเล

อาณาเขต รฐชายฝงมอ านาจในการปองกนมใหมการฝาฝนกฎหมายวาดวยการศลกากร การเขาเมอง การรษฎากร

และการอนามยหรอสขาภบาล การลงโทษตอการฝาฝนกฎหมายตามขอ ก. ซงไดกระท าในดนแดนหรอภายใน

ทะเลอาณาเขตของรฐชายฝง

สทธการผานโดยสจรต ( Right of innocent passage)

คอ การเดนเรอผานทะเลอาณาเขตของรฐชายฝงอยางตอเนองและมชกชา ตองไมเปนปฏปกษตอสนตภาพ ความ

สงบและความมนคงของรฐชายฝง (มาตรา 19 (1)) ขณะผานตองไมท าการซอมหรอฝกอาวธชนดใด ๆ ไมท าการ

ประมงใด ๆ ไมน า อากาศยานขนสอากาศหรอปลอยลงพน หรอน าขนมาบนเรอ ไมสงขนสอากาศ ลงสพน หรอ

การน าขนมาบนเรอซงอากาศยานใด ๆ ตองไมปลอยขนสอากาศ ลงสพนหรอน าขนมาบนเรอซงกลอปกรณทาง

ทหารใด ๆ ตองไมกระท าการใด ๆ โดยเจตนาทกอใหเกดภาวะมลพษอยางรายแรง ตองไมด าเนน กจกรรมวจยหรอ

ส ารวจ ตองไมกระท าการใด ๆ ทมงประสงคเพอแทรกแซงระบบการสอสารใด ๆ หรอสงอ านวยความสะดวกหรอ

สงตดตงอนใดของรฐชายฝง ตองไมกระท าการใด ๆ ทมงประสงคในการรวบรวมขอสนเทศทเปนการเสอมเสยตอ

การปองกน หรอความมนคงของรฐชายฝง ตองไมกระท าการขนลง หรอขนขนจากเรอ ซงโภคภณฑ เงนตรา หรอ

บคคลใด ๆ ทขดตอกฎหมายและขอบงคบทางศลกากร รษฎากร การเขาเมอง หรอการสขาภบาลของรฐชายฝง ตอง

ไมกระท าการโฆษณาชวนเชอใดทมงประสงคใหกระทบตอการปองกนหรอความมนคงของรฐชายฝง

เขตเศรษฐกจจ าเพาะ ( Exclusive Economic Zone: EEZ)

เขตทมความกวางไมเกน 200 ไมลทะเล วดจากเสนฐานซงใชวดความกวางของทะเลอาณาเขต (1982 UNCLOS, ขอ

57) รฐชายฝงมสทธแตเพยงผเดยว อธปไตยเหนอเขตนในการส ารวจ แสวงหาประโยชน อนรกษและจดการ

ทรพยากรธรรมชาตทงทมชวตและไมมชวต

เสรภาพของรฐอนใน EEZ ของรฐชายฝง รฐอนยงคงมเสรภายในเรอง

1. เสรภาพการเดนเรอ (Freedom of navigation)

2. เสรภาพการบนผาน (Freedom of over flight)

3. เสรภาพในการวงสายเคเบลและทอใตทะเล (Freedom to lay submarine cables and pipelines)

4. เสรภาพในการวจยวทยาศาสตรทางทะเล (Freedom of scientific research)

5. เสรภาพในการสรางเกาะเทยมและสงตดตงอน ๆ (Freedom to construct artificial islands and other installations)

สทธและหนาทของรฐอน ใน EEZ

ในการใชสทธและการปฏบตหนาทของตนตามอนสญญานในเขต EEZ ใหรฐอน ค านงถงสทธและหนาทของรฐ

ชายฝงและใหปฏบตตามกฎหมายและขอบงคบทออกโดยรฐชายฝงตามบทบญญต แหงอนสญญาและกฎเกณฑอน

ของกฎหมายระหวางประเทศตราบเทาทไมเปนการขดกบภาคน

สทธของรฐชายฝงเหนอไหลทวป

1.เพอความมงประสงคในการส ารวจไหลทวปและแสวงประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตของไหลทวป

2.สทธตามขอ 1. เปนสทธโดยจ าเพาะโดยนยทวาหากรฐชายฝงไมส ารวจไหลทวป หรอแสวงประโยชนจาก

ทรพยากรธรรมชาตของไหลทวป ผใดจะด าเนนกจกรรมเหลานโดยปราศจากความ ยนยอมอยางชดแจงของรฐ

ชายฝงมได

3.ทรพยากรธรรมชาตทอางถงในภาค 6 วาดวยไหลทวปน ประกอบดวยแรและทรพยากรไมมชวตอน ๆ ของพนดน

ทองทะเลและดนใตผวดน รวมทงอนทรย-ภาพทมชวตซงเปนชนดพนธทตดท คออนทรย-ภาพ ซงอยในระยะทอาจ

เกบเกยวไดนนไมเคลอนทไปบนหรอใตพนทองทะเลหรอไมสามารถเคลอนไหวได เวนแตโดยการสมพสทางกาย

ภายอยเสมอกบพนดนทองทะเลหรอดนใตผวดน

ทะเลหลวง ( High Seas)

เปนทะเลทเปดใหรฐทกรฐแสวงหาประโยชนไดอยางเสร ทกรฐมสทธเทาเทยมกนในการใชประโยชนจากเขตน รฐ

ใดรฐหนงจะไมมสทธอางวาสวนใจสวนหนงของทะเลหลวงอยในอ านาจอธปไตยของรฐตนได ทกรฐจะมเสรภาพ

ในการเดนเรอ การบน การประมง การวางสายเคเบลและทางทอใตทะเล การสรางเกาะเทยมและสงตดตงอน และ

การวจยวทยาศาสตรทางทะเล

การท าประมงในทะเลหลวง จ าเปนตองปฏบตตามสนธสญญาหรอแนวทางปฏบตสากล ดงตอไปน

1. อนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ.1982 (United Nations Convention on the Law of the Sea,

1982)

2. ความตกลงสหประชาชาต พ.ศ.2538 (The UN Fish Stocks Agreement, 1995)

3. จรรยาบรรณในการท าประมงอยางรบผดชอบ (Code of Conduct for Responsible fisheries, 1993)

ระบอบของเกาะ

เกาะ คอ บรเวณแผนดนทกอตวขนตามธรรมชาต ลอมรอบดวยน าซงอยเหนอน า ขณะน าขน ยกเวนตามทได

บญญตไวในวรรค 3 ทะเลอาณาเขต เขตตอเนอง เขตเศรษฐกจจ าเพาะและไหลทวปของเกาะ ยอมพจารณาก าหนด

ตามบทบญญตแหงอนสญญาน ซงใชบงคบแกอาณาเขต แผนดนอน รวมถงโขดหนซงโดยสภาพแลวไมสามารถ

เปนทอยอาศยของมนษยหรอยงชพทางเศรษฐกจได มใหมเขตเศรษฐกจจ าเพาะหรอไหลทวป แหลงทมา

การอนรกษทรพยากรทางทะเลชายฝงประเทศไทย

โดยการบรณาการแนวทางทหลากหลายเพอบรรลถงเปาหมายคอการพฒนาทย งยน ตลอดเวลาทผานมามการด าเนนงานดานการสรางจตส านกดานการอนรกษทรพยากร การพฒนาศกยภาพในการบรหารจดการทรพยากรส าหรบเจาหนาทอทยานแหงชาตทางทะเล งานฟนฟทรพยากรทางทะเล งานฟนฟวถชวตของชมชนชายฝง การสนบสนนดานขอมลทางเทคนคส าหรบทองถน ผประกอบการทองเทยว องคกรพนธมตร องคกรปกครองสวนทองถน และการรวมขบเคลอนเชงนโยบาย ตลอดจนขอกฎหมาย ดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ระยะเวลาทผานมาจนถงปจจบน มการน าทรพยากรธรรมชาตมาใชประโยชนเปนอยางมากโดยขาดการจดการทเหมาะสม จงกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอมเปนอยางยง รฐบาลทกยคทกสมยไดตระหนกถงผลกระทบดงกลาว และมความพยายามทจะอนรกษและฟนฟสภาพแวดลอมใหด ารงอยในสภาพทด ลดสภาพเสอมโทรมเพอใหสามารถใชประโยชนไดเปนเวลานาน และเปนมรดกแกลกหลานสบไปอยตลอดเวลา การฟนฟสภาพแวดลอมทางทะเล เพอด าเนนงานอนรกษสภาพแวดลอมทางทะเล เสรมการด าเนนโครงการอนรกษใหปรากฏผลในทางปฏบตอยางเปนรปธรรมในระยะเวลาทรวดเรว มงเนนการแกปญหาทตนเหตใหสมฤทธผลในระดบหนง

ทรพยากรทางทะเลและชายฝง

เปนสงทมอยหรอเกดขนตามธรรมชาตหรอทมนษยสรางขนในบรเวณทะเลและชายฝง อนอาจน ามาใชใหเปนประโยชนได เชน กรวด หน ดน ทราย เลน น า พช ปาชายเลน สวนประกอบของพชหรอสวนประกอบของสตว และหมายรวมถงความสวยงามทประกอบขนจากสงทมอยหรอทเกดขนตามธรรมชาตหรอทมนษยสรางขน ดวยความตระหนกวาการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในอดตทผานมายงไมมเอกภาพขาดการบรณาการและไมมหนวยงานทรบผดชอบโดยตรง หรอมหนวยงานทท าหนาทเปนเจาภาพ จงไดมการปฏรประบบราชการและมพระราชบญญตเกยวกบการอนรกษและฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมทงการจดการใชประโยชนอยางย งยน

การบรหารจดการทรพยากรทางทะเลและชายฝง

ก าหนดมาตรการสงวนอนรกษฟนฟและคมครองทรพยากรทางทะเลและชายฝง ด าเนนการสงวน อนรกษ ฟนฟ และคมครองทรพยากรและระบบนเวศทางทะเลและชายฝง ด าเนนการ ก ากบ ดแล และบรหารจดการทดนและพนทชายฝงทะเลสงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชนในการอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝง ใหค าปรกษา แนะน า เผยแพรและถายทอดองคความรดานการอนรกษทรพยากรทางทะเลและชายฝงสสาธารณชนทกระดบชน ปฏบตงานรวมหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย