ปญหาการบงคบใชพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543* Enforcement problems of the Land Allocation Act,

B.E. 2543

พนตำรวจโท ชเกยรต ตรเพชร** Pol.Lt.Col. Chukiart Triphet

บทคดยอ

การทประเทศไทยมพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 ซงเปนกฎหมายใหม

ทนำมาใชแทนกฎหมายเดมทไดประกาศใชมานาน กฎหมายฉบบใหมมมาตรการในการคมครอง

ผซอทดนจดสรร โดยกำหนดใหมผรบผดชอบบำรงรกษาสาธารณปโภคและบรการสาธารณะ

และกระจายอำนาจการอนญาตและการควบคมดแลการจดสรรทดน แตอยางไรกตามปญหา

การบงคบใชพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 กยงมอยอกหลายประเดนดวยกน

การศกษาครงนพบวาพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 มไดกำหนดระยะเวลาใน

การกอสรางสาธารณปโภคและบรการสาธารณะภายในโครงการของผจดสรรทดน ในการแกไข

ปญหาดงกลาวควรเพมเตมบทบญญตในสวนทเกยวของกบการกำหนดระยะเวลาในการจดทำ

สาธารณปโภคและบรการสาธารณะใหกบผจดสรรทดน และสามารถขยายระยะเวลาได ทงนเพอ

ใหสอดคลองกบสภาวะการเงนและเศรษฐกจของผจดสรรทดน นอกจากนควรกำหนดหนวยงาน

*วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยศรปทมวทยาเขตชลบรปการศกษา2552

**นกศกษาบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรปทมวทยาเขตชลบร

1� สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

ทรบผดชอบในการกำกบดแลและตดตามกรณทผจดสรรทดนไมดำเนนการจดทำสาธารณปโภค

และบรการสาธารณะภายในโครงการใหแลวเสรจเอาไวดวย ปญหาเกยวกบกำหนดระยะเวลา

ในการดแลบำรงรกษาสาธารณปโภคและบรการสาธารณะกเชนเดยวกนการไมกำหนดระยะเวลา

ทแนนอนเอาไวทำใหภาระตกอยกบผจดสรรทดนการเพมเตมบทบญญตของกฎหมายในสวนท

เกยวกบการกำหนดระยะเวลาในการดแลบำรงรกษาสาธารณปโภคและบรการสาธารณะเอาไว

จะทำใหลดภาระตนทนสวนทเกยวของกบเรองดงกลาวปญหาการคมครองสทธของผซอทดน

จดสรรกรณผจดสรรทดนไมดำเนนการจดสรรทดนใหแลวเสรจตามสญญา กรณนมแนวทาง

ในการแกปญหา 2 แนวทางคอ ควรมการแกไขเพมเตมพระราชบญญตการจดสรรทดน

พ.ศ. 2543 โดยกำหนดใหผจดสรรทดนจดหาธนาคารหรอสถาบนการเงนมาทำสญญาคำประกน

การชำระคนเงนคาทดนหรอคาทดนพรอมบาน หากมกรณผจดสรรทดนไมจดสรรทดนหรอไม

กอสรางบานใหแลวเสรจภายในกำหนดเวลาตามสญญาหรออกแนวทางหนงคอการจดตงองคกร

กลางเปนตวแทนทำการซอขายแทนผจดสรรทดนและผจะซอทเรยกวา เอสโครว (Escrow)

เหมอนในตางประเทศ ปญหาเกยวกบการเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนของผซอทดน

จดสรร ภายหลงจากทผจดสรรทดนไดโอนกรรมสทธใหผซอทดนจดสรรแลวซงเปนปญหาทเกด

ขอพพาทขนในชมชนอยเรอยมา ดงนนการเพมเตมบทบญญตของกฎหมายใหนตบคคลหมบาน

จดสรรสามารถทำการแทนสมาชกในชมชนในการฟองรองตอศาลตอผททำการฝาฝนขอตกลง

ไมวาจะเปนการฝาฝนโดยสมาชกในชมชนเองหรอเปนการฝาฝนโดยบคคลภายนอกกตาม เพอให

สามารถฟองรองและเรยกรองคาเสยหายโดยคำนงถงประโยชนสขของคนในชมชมเปนพนฐาน

สำหรบปญหาเกยวกบการไมจดทะเบยนสทธและนตกรรมทรพยสนทเปนสาธารณปโภคและบรการ

สาธารณะใหกบนตบคคลหมบานจดสรรนน ผศกษาเหนวาควรนำแนวทางการแกไขหลกฐานทาง

ทะเบยนตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. 2530 มาปรบใช เพอให

สามารถดำเนนการโอนทรพยสนทเปนสาธารณปโภคและบรการสาธารณะใหกบนตบคคลหมบาน

จดสรรไดอยางรวดเรวและเปนไปตามขอกำหนดของกฎหมาย

คำสำคญ:พระราชบญญตการจดสรรทดนพ.ศ.2543

ABSTRACT

EvenThailandhasLandAllocationAct,B.E.2543(2000),anewlawadopted

for use in place of the original lawwhich has been promulgated for a long time,

containsthemeasurestoprotectthepurchasersoftheallocatedlandbystipulating

therequirementstohaveapersonresponsibleforthemaintenancesofpublicutilities

and public services and the decentralizations on the giving of permissions on and

controls over the land allocations, however, the problems on many issues on law

1�สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

enforcements of the Land Allocation Act, B.E. 2543, have still remained unsolved.

This study finds that the Land Allocation Act, B.E. 2543, has not stipulated the

periodoftimefortheconstructionsofthepublicutilitiesandpublicserviceswithin

the project of the person allocating the lands. In solving such problems,

supplementary provisions on the part connected with the period of time on the

constructions of the public utilities and public services should be stipulated for the

personallocatingthelandtocomplywithandthatsuchperiodoftimeshouldbeable

to be expanded, as well, which, all in all, is to make it in conformity with the

financial andeconomic conditionof thepersonallocating the lands. In addition, an

organizationshouldbedesignatedtotakeresponsibilitiesformonitoringcontrolsand

follow-upsonsuchlandallocationsinthecasewherethepersonallocatingthelands

has failed to carry out operations on the constructions of the public utilities and

publicserviceswithintheprojectforcompletion.Theproblemsontheperiodoftime

on the maintenance of the public utilities and public services are alike. A non-

stipulationonacertainperiodoftimehascausedaburdentothepersonallocating

thelands.Asupplementofaprovisiontothelawonthepartrelatingtoastipulation

ontheperiodoftimeonthemaintenancesofthepublicutilitiesandpublicservices

willhelpreducetheburdenonthecostonsuchrelatedpart.Ontheproblemwith

regardtotheprotectionsoftherightsofthepersonspurchasingtheallocatedlandin

the case where the person allocating the lands has failed to complete the land

allocationsinaccordancewiththecontracts,thereare2waysinsolvingthisproblem;

theyare,firstly,LandAllocationAct,B.E.2543,shouldberevisedbystipulatingthe

provisions requiring the person allocating the land to provide a bank or a financial

institutiontoenterintothecontractofguaranteeontherepaymentsofmoneybeing

thecostsofthelandsorthecostsofthelandsandhousesinthecasewherethe

personallocatingthelandshasfailedtoallocatethelandsorconstructthehousesfor

completionwithintheperiodoftimesetoutunderthecontractsandsecondly,which

isanotherway,shallbethatacentralorganizationshouldbeestablishedasanagent

tohandlethesalesofthelandsinplaceofthepersonallocatingthelandsandthe

persons topurchase the landswhich is calledEscrowas theyhavebeendoing in

foreign countries. Theproblemon the changes in the utilizations of the allocating

landsofthepurchasersafterthepersonallocatingthelandshasalreadytransferred

theproprietaryrightsinsuchlandstothepersonspurchasingtheallocatinglandshas

1� สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

caused a relentless community disputes, therefore, a revision of the law to enable

Housing Estate Juristic Person to do on behalf of members in the community in

entering a legal action in Court against a person violating the agreement

notwithstandingwhetherornotitwillbeaviolationbyamemberinthecommunity

oranoutsiderinorderthatanactioncanbeenteredanddamagescanbeclaimed

which, in this connection, the happiness of people in the community, as the basic

principle, isindeedtakenintoaccount.Withregardtotheproblemonthefailureto

maketherightregistrationsandjuristicactonthepropertiesbeingthepublicutilities

andpublicservicesforHousingSettlementJuristicPerson,theStudierisoftheview

thatanactionbywayof thealterationontheregistrationevidences inaccordance

with the Immoveable Property Expropriation Act, B.E. 2530 (1987) should be

adoptedintheadjustmentforuseinorderthatactionsonthetransferofproperties

beingthepublicutilitiesandpublicservicestoHousingSettlementJuristicPersoncan

beexpeditiouslytakenandinaccordancewiththerequirementsofthelaw.

Keyword:LandAllocationAct,B.E.2543

บทนำ

ทดนถอไดวาเปนทรพยสนทมคา และสามารถใชประโยชนไดหลากหลายลกษณะ เชน

เพออยอาศย เกษตรกรรม อตสาหกรรม ใชเปนหลกประกน รวมถงเปนเครองแสดงถงฐานะ

ทางการเงนและความเปนอยของคนในสงคมเปนตนซงขนอยกบวตถประสงคการใชของเจาของ

ทดน แมวาในปจจบนเทคโนโลยจะมความกาวหนาเพยงใดแตกไมไดลดความสำคญของทดน

ใหนอยลงแตอยางใด ในทางกลบกนกลบทำใหทดนเปนทตองการเพมมากขน และราคาทดน

กเพมสงขนดวยเชนกน เพราะฉะนนปญหาเกยวกบทดนจงไมใชปญหาใหมของคนไทย แตเปน

ปญหาทเกดขนมาหลายยคหลายสมยและถอเปนปญหาใหญของสงคมไทย ซงในแตละปจะมคด

ขนสศาลเปนจำนวนมาก แตเดมทดนในสมยโบราณของประเทศไทยนนถอวาเปนของพระเจา

แผนดนทงหมดประชาชนจะไมมกรรมสทธในทดนเวนแตจะไดรบพระราชทานจากพระเจาแผนดน

ตอมาสงคมและวฒนธรรมไดเปลยนแปลงไปรวมถงมการกำหนดบทบญญตกฎหมายขนมาใช

ทำใหประชาชนสามารถถอครองกรรมสทธในทดนได แตการไดมาซงกรรมสทธในทดนนนจะ

แตกตางกนไปตามบทบญญตของกฎหมายทใชในสมยนน

สำหรบประเทศไทยนนไดมการกำหนดบทบญญตกฎหมายทเกยวของกบทดนหลายฉบบ

ขนมาใช เพอแกไขปญหาตางๆ แตบทบญญตของกฎหมายเหลานนยงไมรดกมและมชองโหว

ในบางประเดน นอกจากนยงแยกเปนกฎหมายหลายฉบบดวยกนทำใหเกดความยงยากตอการนำ

1�สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

ไปใชและเกดประเดนปญหาในการยดบทบญญตของกฎหมาย ประเทศไทยจงไดมปรบปรง

บทบญญตของกฎหมายทเกยวของกบทดน เพอรวมใหเปนบทบญญตของกฎหมายฉบบเดยวกน

และไดมการยกเลกกฎหมายเดมหลายฉบบดวยกน (พระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายทดน

พ.ศ. 2497) เชน ยกเลกพระราชบญญตออกตราจองชวคราว ซงประกาศเปลยนนามพระราช

บญญต เมอรตนโกสนทรศก 124 เปนพระราชบญญตออกโฉนดตราจอง พระราชบญญตการ

ออกโฉนดทดน รตนโกสนทรศก 127 พระราชบญญตออกโฉนดทดน ฉบบท 2-3 พระราช

บญญตแกไขความในมาตรา 25 แหงพระราชบญญตการออกโฉนดทดน ร.ศ. 127 พระราช

บญญตวาดวยการหวงหามทดนรกรางวางเปลาอนเปนสาธารณสมบตของแผนดน พทธศกราช

2478พระราชบญญตออกโฉนดทดน(ฉบบท5-6)พทธศกราช2479พระราชบญญตควบคม

การไดมาซงทดนโดยหางหนสวนและบรษทจำกด เพอคากำไร พทธศกราช 2485 พระราช

บญญตออกโฉนดทดน(ฉบบท7)พทธศกราช2486พระราชบญญตวาดวยพนกงานเจาหนาท

จดทะเบยนสทธและนตกรรมเกยวกบอสงหารมทรพยตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

พทธศกราช2486พระราชบญญตวาดวยพนกงานเจาหนาทจดทะเบยนสทธและนตกรรมเกยวกบ

อสงหารมทรพยตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย(ฉบบท2)พ.ศ.2492พระราชบญญต

ทดนในสวนทเกยวกบคนตางดาว พทธศกราช 2486 พระราชบญญตทดนในสวนทเกยวกบ

คนตางดาว(ฉบบท2)พ.ศ.2493และบรรดาบทกฎหมายกฎและขอบงคบอนๆในสวนทม

บญญตไวแลวในประมวลกฎหมายทดน หรอซงแยงหรอขดตอบทแหงประมวลกฎหมายทดน

โดยไดมการประกาศใชพระราชบญญตประมวลกฎหมายทดนพ.ศ.2497และมผลใชบงคบเปน

กฎหมายตงแตวนท1ธนวาคมพ.ศ.2497เปนตนไปกฎหมายฉบบดงกลาวชวยใหรฐสามารถ

ดำเนนการจดการเกยวกบทดนไดอยางกวางขวางเพอประโยชนสงสดของรฐและประชาชน และ

แมวาประเทศไทยจะมประมวลกฎหมายทดนออกบงคบใชแลวกตาม และกฎหมายดงกลาวจะ

สามารถแกปญหากรณพพาทเกยวกบทดนไดในหลายๆ ประเดนดวยกนกตาม แตพระราชบญญต

ประมวลกฎหมายทดนพ.ศ.2497กยงไมสามารถแกไขปญหาขอกรณพพาททเกดเกยวกบทดน

ไดทงหมด ประเทศไทยจงไดมการปรบปรงประมวลกฎหมายทดนอกหลายครง เพอใหเหมาะสม

กบยคสมยทเปลยนแปลงไป แตดวยขอเทจจรงทวาพนทของโลกเรานนมจำนวนคงทแตประชากร

โลกเพมขนอยางกาวกระโดด และดวยววฒนาการประกอบกบความกาวหนาทางดานเทคโนโลย

ทำใหคนมอายยนยาวขนตลอดจนสงแวดลอมในโลกมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวภาวะโลก

รอนทเกดขนยงทำใหพนผวโลกทเปนพนดนหรอภเขามจำนวนนอยลง และแทนทดวยพนทท

นำทวมถงเปนจำนวนมากขน ประกอบกบทดนกลายเปนทรพยสนทมมลคาสงขน แตในขณะท

พนทดนมจำนวนจำกด ซงสงผลตอความตองการใชทดนของประชากรโลกเพอใชเปนทอยอาศย

เพอทำการเกษตร เพอทำการอตสาหกรรม และเพอทำธรกจเกยวกบการจดสรรทดน มอตรา

สงขน

1� สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

สำหรบการจดสรรทดนในประเทศไทยนน ไดเรมขนในสมยจอมพลสฤษด ธนะรชต ซง

ไดทำการปฏรปทางเศรษฐกจในปพ.ศ.2493จนนำไปสแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 1 พ.ศ. 2504 ทำใหประชาชนอพยพยายถนฐานมาสเมองหลวงเพมมากขน ทำใหเกด

ปญหาดานทอยอาศยทไมเพยงพอตอความตองการของประชาชน ประกอบกบภาครฐไมสามารถ

จดหาทอยอาศยหรอแกปญหาเหลานได จงสงผลใหการประกอบธรกจอสงหารมทรพยเกยวกบ

การจดสรรทดนของภาคเอกชนเรมมบทบาทมากขน เมอความตองการทอยอาศยของประชากร

เพมขน ธรกจการจดสรรทดนจงประสบความสำเรจและไดรบความนยมจากประชาชนเปนอยางมาก

การจดสรรทดนเปนวธการพฒนาทดนของภาคเอกชนซงมลกษณะการดำเนนการแบบธรกจ โดย

ผจดสรรทดนจะดำเนนการรวบรวมแปลงทดนใหเปนผนใหญกอนแลวจงคอยแบง เปนแปลงยอย

พรอมทงจดสาธารณปโภคทจำเปน และจำหนายใหแกลกคา การดำเนนธรกจจดสรรทดนของ

ภาคเอกชนในสมยนน ประเทศไทยยงไมมกฎหมายใดควบคมเปนการเฉพาะ และจากการขยาย

ตวอยางรวดเรวของการประกอบธรกจดงกลาวทำใหเกดความขดแยงและขอพพาทระหวางผจดสรร

ทดนและผซอทดนจดสรรเปนจำนวนมาก โดยสวนใหญผทไดรบความเสยหายหรอถกเอารดเอาเปรยบ

คอผซอทดนจดสรร การฟองรองบงคบคดจงตองอาศยประมวลกฎหมายแพงและพาณชยหรอ

ประมวลกฎหมายอาญาแลวแตกรณประเดนขอพพาททเกดขน แตกระบวนการตามประมวล

กฎหมายดงกลาวใชระยะเวลายาวนาน ทำใหเกดความเสยหายแกผซอทดนจดสรรเปนจำนวน

มาก รฐบาลในสมยนนไดคดหาวธปองกนการฉอโกงและการเอารดเอาเปรยบจากผจดสรรทดน

จงไดออกประกาศของคณะปฏวตฉบบท 286 พ.ศ. 2515 มาบงคบใชเปนกฎหมายเพอควบคม

การจดสรรทดนของภาคเอกชนเปนการเฉพาะ โดยมวตถประสงคเพอมงคมครองผลประโยชน

ของประชาชนผซอทดนจดสรร เจตนารมณของกฎหมายฉบบนคอ เพอใหการจดสรรทดนของ

ภาคเอกชนถกตองตามหลกวชาผงเมอง เพอเปนการคมครองผซอทดนจดสรรและเพอผล

ประโยชนในทางสงคมและเศรษฐกจของประเทศ

ประเทศไทยใชประกาศของคณะปฏวตฉบบท286พ.ศ.2515เปนกฎหมายเพอควบคม

การจดสรรทดนเรอยมา ตอมามการเปลยนแปลงนโยบายทางเศรษฐกจของประเทศในป พ.ศ.

2533 โดยมงเนนไปทการสงออกสนคา การทองเทยว และนโยบายเปลยนสนามรบใหเปน

สนามการคาทำใหประเทศไทยมการขยายตวทางเศรษฐกจอยางรวดเรวภาคธรกจอสงหารมทรพย

เองกมการเตบโตและขยายตวอยางรวดเรวไปตามภาวะเศรษฐกจ โครงการจดสรรทดนหลายๆ

โครงการเพมขนมากมายเนองจากราคาทดนปรบตวมมลคาสงขน บางโครงการประกาศขายโครงการ

ทงทยงไมไดรบอนญาตใหทำการจดสรรทดนและยงไมมการกอสรางแตอยางใด ทำใหเกดปญหา

การหลอกหลวงและเอารดเอาเปรยบของผจดสรรทดนตอผซอทดนจดสรรมไดลดนอยลงแตอยางใด

กลบเพมสงขนตามการขยายตวของเศรษฐกจของประเทศ จงไดมความพยายามทจะขอใหมการ

แกไขประกาศของคณะปฏวตฉบบท 286 พ.ศ. 2515 เพอใหกฎหมายเกยวกบการจดสรรทดน

มความทนสมยและสามารถใหความคมครองผซอทดนจดสรรใหมากขน

1�สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

ตงแตป 2539 เปนตนมา การขยายตวทางเศรษฐกจมแนวโนมลดลง ปญหาเศรษฐกจ

ทสะสมมายาวนานเรมสงผลกระทบตอเศรษฐกจของประเทศ และกอใหเกดภาวะวกฤตเศรษฐกจ

ทำใหประเทศไทยเกดปญหาขาดสภาพคลองทางการเงน ภาคธรกจอสงหารมทรพยเกดความ

ชะงกงนสบเนองมาจากพษเศรษฐกจและกำลงซอของประชาชนลดลงตามสภาพเศรษฐกจทถดถอย

จากประเดนปญหาทางดานเศรษฐกจประกอบกบกฎหมายเกยวกบการจดสรรทดนตามประกาศ

คณะปฏวตฉบบท 286 พ.ศ. 2515 ไดใชบงคบมาเปนเวลายาวนานมหลกการและรายละเอยด

ไมเหมาะสมหลายประการ มไดทำการปรบปรงแกไขใหทนสมยและเหมาะสมกบสภาวะทาง

เศรษฐกจของประเทศ ประเทศไทยจงไดมการปรบปรงแกไขกฎหมายจดสรรทดนตามประกาศ

คณะปฏวตฉบบท 286 พ.ศ. 2515 เปนพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543

ซงประกาศบงคบใชเปนกฎหมายเมอวนท 22 กรกฎาคม 2543 กฎหมายฉบบใหมนสงผล

ใหมการยกเลกประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 286 ลงวนท 24 พฤศจกายน 2515 ซง

เปนกฎหมายทเกยวของกบการจดสรรทดนเดม มวตถประสงคเพอคมครองผซอทดนจดสรร

โดยเฉพาะการไดสทธในทดนจดสรร และการกำหนดใหมผรบผดชอบในการบำรงรกษา

สาธารณปโภคและบรการสาธารณะ สำหรบสาระสำคญของกฎหมายฉบบนคอ ขนตอนการขอ

อนญาตจดสรรทดนทไดกระจายอำนาจการพจารณาผงการจดสรรทดน และการออกใบอนญาต

จดสรรทดนไปสคณะกรรมการจดสรรทดนแตละจงหวดแทน เพอใหเกดความคลองตวในการ

ดำเนนธรกจการจดสรรทดน

ในการประกอบธรกจการจดสรรทดนของภาคเอกชนนนจะตองปฏบตตามพระราชบญญต

การจดสรรทดนพ.ศ.2543ซงไดใหความหมายของการจดสรรทดนไววาการจำหนายทดนทได

แบงเปนแปลงยอยรวมกนตงแตสบแปลงขนไป ไมวาจะเปนการแบงจากทดนแปลงเดยวกนหรอ

แบงจากทดนหลายแปลงทมพนทตดตอกน โดยไดรบทรพยสนหรอประโยชนเปนคาตอบแทน

และใหหมายความรวมถงการดำเนนการดงกลาวทไดมการแบงทดนเปนแปลงยอยไวไมถง

สบแปลงและตอมาไดแบงทดนแปลงเดมเพมเตมภายในสามป เมอรวมกนแลวมจำนวนตงแตสบ

แปลงขนไปดวยการจดสรรทดนทพบเหนอยเปนจำนวนมากในปจจบนนคอบานจดสรรหมบาน

หรอโครงการ ตางๆ ทมชอเรยกแตกตางกนออกไป แมวาพระราชบญญตการจดสรรทดน

พ.ศ. 2543 จะเปนมาตรการทางกฎหมายของรฐเพอใชในการควบคม และจดระเบยบเกยวกบ

การจดสรรทดนของภาคเอกชน และมจดมงหมายเพอคมครองประชาชนผซอทดนจดสรร

แตพระราชบญญตฉบบนยงมชองวางของกฎหมาย อนทำใหไมสามารถบรรลจดมงหมายดงกลาว

ไดเตมท และกอใหเกดกรณพพาทระหวางผซอทดนจดสรรและผจดสรรทดนอยเรอยมา และ

เมอพจารณาบทบญญตของกฎหมายตามพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543

โดยละเอยดแลว จะทำใหเหนถงประเดนปญหาการบงคบใชพระราชบญญตการจดสรรทดน

พ.ศ.2543ในหลายประการดงน

�0 สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

1. ปญหาเกยวกบกำหนดระยะเวลาในการกอสรางสาธารณปโภคและการบรการ

สาธารณะภายในโครงการของผจดสรรทดน

2.ปญหาเกยวกบกำหนดระยะเวลาในการบำรงรกษาสาธารณปโภคและการบรการ

สาธารณะของผจดสรรทดน

3.ปญหาการคมครองสทธของผซอทดนจดสรรกรณผจดสรรทดนไมดำเนนการจดสรร

ทดนใหแลวเสรจตามสญญา

4.ปญหาเกยวกบการเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนของผซอทดนจดสรร ภายหลง

จากทผจดสรรทดนไดโอนกรรมสทธใหผซอทดนจดสรรแลว

5.ปญหาเกยวกบการไมจดทะเบยนสทธและนตกรรมทรพยสนทสาธารณปโภคและ

การบรการสาธารณะของผจดสรรทดนใหกบนตบคคลหมบานจดสรร

จากประเดนปญหาดงกลาวขางตน ผศกษาจงสนใจทจะศกษาปญหาการบงคบใชพระราช

บญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 เพอวเคราะหขอกฎหมายในประเดนตางๆ อนจะกอใหเกด

ประโยชนในการปรบปรงแกไขขอกฎหมายทเกยวของตอไปในอนาคต เพอใหกอประโยชนสงสด

ตอผซอทดนจดสรรผจดสรรทดนรวมถงเพอประโยชนตอเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

วตถประสงคของการศกษา

1. เพอศกษาความเปนมาและความสำคญของปญหาการบงคบใชกฎหมายเกยวกบ

การจดสรรทดน

2. เพอศกษาประวตความเปนมา ววฒนาการและแนวความคดเกยวกบกฎหมาย

การจดสรรทดน

3. เพอศกษากฎหมายเกยวกบการจดสรรทดนในประเทศไทยและตางประเทศ

4. เพอศกษาปญหาทางกฎหมายเกยวกบการบงคบใชพระราชบญญตการจดสรรทดน

พ.ศ.2543

5. เพอเสนอแนะแนวทางในการแกไขปญหาเกยวกบการบงคบใชพระราชบญญตการ

จดสรรทดนพ.ศ.2543

สมมตฐานของการศกษา

การทพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 จะสามารถชวยแกปญหาในหลายๆ

ดานของผซอทดนจดสรรและผจดสรรทดน แตกฎหมายดงกลาวยงไมครอบคลมเกยวกบการ

กำหนดระยะเวลาทแนนอนใหผจดสรรทดนดำเนนการกอสรางสาธารณปโภคและการบรการ

สาธารณะใหแลวเสรจ การไมกำหนดระยะเวลาแนนอนใหผจดสรรทดนทจะตองรบผดชอบใน

การบำรงรกษาสาธารณปโภคและการบรการสาธารณะ การคมครองสทธของผซอทดนจดสรร

�1สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

กรณผจดสรรทดนไมดำเนนการจดสรรทดนใหแลวเสรจตามสญญา การเปลยนแปลงแกไข

แผนผงโครงการของผซอทดนจดสรรภายหลงจากทผจดสรรทดนไดโอนกรรมสทธใหผซอทดน

จดสรรแลว ซงตามพระราชบญญตดงกลาวยงไมมบทบญญตของกฎหมายทชดแจงวาจะตองทำ

อยางไร จงจะทำใหผบรโภคสามารถเปลยนแปลงแกไขได และการจำกดสทธเกยวกบการ

เปลยนแปลงเชนวานเปนการขดกบประมวลกฎหมายแพงพาณชยมาตรา1336หรอไม รวมถง

การไมจดทะเบยนสทธและนตกรรมทรพยสนทสาธารณปโภคและการบรการสาธารณะของ

ผจดสรรทดนใหกบนตบคคลหมบานจดสรร จงสมควรใหมมาตรการทางกฎหมายทเหมาะสม

เพอแกปญหาดงกลาว และเพอใหการบงคบใชของพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543

มประสทธภาพและเกดประโยชนสงสดตอผบรโภครวมถงบคคลหรอหนวยงานทเกยวของตอไป

วธดำเนนการศกษา

ผศกษาทำการศกษาโดยการวจยเอกสาร (documentary research) ศกษาบทบญญต

ของกฎหมายทงของประเทศไทยและตางประเทศบางประเทศ เชน พระราชบญญตการจดสรร

ทดน พ.ศ. 2543 ประมวลกฎหมายทดน ประมวลกฎหมายแพงพาณชย และกฎหมายของ

ประเทศสหรฐอเมรกา เปนตน เปนการเกบรวบรวมขอมลจากหนงสอ ตำราวชาการ คำอธบาย

วทยานพนธ บทความ ขาวสาร และวารสารตางๆ ทงในประเทศและตางประเทศรวมทงการสบ

คนขอมลจากทางอนเทอรเนต

ขอบเขตของการศกษา

การศกษาในครงนจำกดเฉพาะในเรองปญหาทางกฎหมายทเกยวของกบพระราชบญญต

การจดสรรทดนพ.ศ.2543 โดยศกษาถงประวตความเปนมาหลกการและแนวคดเกยวกบการ

จดสรรทดนทงในและตางประเทศ รวบรวมขอดขอเสยหรอสทธประโยชนทผซอทดนจดสรรและ

ผจดสรรทดนไดรบจากการบงคบใชของพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 ตลอดจน

ปญหาทางกฎหมายเกยวกบเรองน เพอนำมาวเคราะหประเดนปญหาและนำผลการศกษาไปใชใน

การเสนอแนะแนวทางปรบปรงพระราชบญญตการจดสรรทดนพ.ศ.2543ใหเกดความเปนธรรม

และมความเหมาะสมกบสภาวะทางเศรษฐกจและสงคมตอไป

ผลการศกษา

ทอยอาศยเปนปจจยพนฐานทสำคญแกการดำรงชวตของมนษย เปนทรพยสนมคา

ถาวรเปนหลกทรพยอยางหนงทแสดงใหเหนถงฐานะความเปนอยของผเปนเจาของ ตลอดจน

สามารถตกทอดเปนมรดกสบตอถงทายาทรนลกรนหลานตลอดไป ซงในชวงกอนป พ.ศ. 2500

ความตองการในเรองทอยอาศยของประชาชนไทยยงไมมปญหา แตหลงจากนนเมออตราการเพม

�� สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

ของประชากรในประเทศเพมมากขนเรอยๆ ปญหาเรองทอยอาศยจงเกดขนเปนเงาตามตว และม

ผลกระทบตอประชาชนอยางหลกเลยงไมได จงทำใหเกดธรกจใหมขนมาเพอสนองความตองการ

ของประชาชน คอ การนำทดนแบงขายเปนแปลงยอย ซงตอมาไดเปนทรจกกนดในนามของ

หมบานจดสรร โดยแตเดมจะเปนการแบงขายเฉพาะทดนใหผซอนำไปปลกบานอยอาศยกนเอง

ปรากฏวาประสบความสำเรจพอสมควรเพราะสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนได

เปนอยางด ทำใหมการขยายและพฒนาธรกจดานนขนมาเปนลำดบ จากเดมทเปนการแบงขาย

ทดนเปนแปลงยอยเพยงอยางเดยว กมการจดทำบรการดานอนควบคกนไปดวย เชน จดทำถนน

ทอระบายนำ ประปา ไฟฟา ตลอดจนปลกบานขายไปพรอมกบทดนดวย อยางไรกตามเรองของ

ธรกจเปนสงทไมแนนอน ขนอยกบปจจยหลายอยาง ผประกอบการแตละรายมศกยภาพไมเทากน

ผทประสบความสำเรจกม ผทลมเหลวกมาก ซงสงผลกระทบถงผซอซงเปนผบรโภคดวย เชน

ผซอชำระเงนหมดแลวแตไมไดรบการโอนกรรมสทธทดน หรอไดรบการโอนกรรมสทธทดนแลว

แตไมมการจดทำสาธารณปโภคคอถนนทอระบายนำประปาไฟฟาตามทผขายไดโฆษณาไว

เปนเหตใหมการพพาทกนอยเปนประจำ อกทงการวางแผนผงโครงการหรอวธการในการจดสรร

ทดนกไมถกตองตามหลกวชาการผงเมองเมอเหตการณตางๆเหลานเรมมมากขนจนถงขนวกฤต

รฐบาลในสมยนนคอ จอมพลถนอม กตตขจร จงไดเขามาแกไขปญหาโดยการออกกฎหมายขน

มาหนงฉบบคอ ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 286 ลงวนท 24 พฤศจกายน 2515 เพอ

ควบคมดแลการจดสรรทดนของเอกชนโดยเฉพาะใหเปนไปดวยความเรยบรอยเพอประโยชนของ

ผซอทดนจดสรรและเพอผลในทางเศรษฐกจสงคมและการผงเมอง

ในประกาศของคณะปฏวตฉบบนไดใหความหมายของการจดสรรทดนวา หมายถง

การจดจำหนายทดนตดตอกนเปนแปลงยอย จำนวนตงแตสบแปลงขนไปไมวาดวยวธใด โดย

ไดรบทรพยสนหรอประโยชนอยางอนเปนคาตอบแทน และมการใหคำมนหรอการแสดงออก

โดยปรยายวาจะจดใหมสาธารณปโภคหรอบรการสาธารณะหรอปรบปรงใหทดนนนเปนทอยอาศย

ทประกอบการพาณชย หรอทประกอบการอตสาหกรรม ดงนน ผทดำเนนการเขาขายตามองค

ประกอบดงกลาวจงตองยนขออนญาตทำการจดสรรทดนใหถกตองตามกฎหมาย และผทมอำนาจ

หนาทในการควบคมดแลการจดสรรทดนตามฉบบนคอ คณะกรรมการควบคมการจดสรรทดน

ซงมอำนาจหนาทครอบคลมทวประเทศ โดยการจดทำแผนผงโครงการและวธการจดสรรทดนของ

แตละโครงการจะตองจดทำตามหลกเกณฑและเงอนไขตามทกำหนดไวในขอกำหนดเกยวกบการ

จดสรรทดนซงคณะกรรมการควบคมการจดสรรทดนประกาศใชบงคบโดยขอกำหนดดงกลาวจะ

กำหนดรายละเอยดตางๆของการจดทำโครงการเชนขนาดและรปแปลงทดนประเภทของทดน

ระบบมาตรฐานถนนและทางเทา ระบบระบายนำ ระบบและมาตรฐานของสงสาธารณปโภคและ

บรการสาธารณะทจำเปน โดยคณะกรรมการควบคมการจดสรรทดนไดพจารณาจากประโยชนท

ผซอทดนจดสรรจะไดรบ แตเนองจากประกาศของคณะปฏวตฉบบนไดประกาศใชบงคบมาเปน

เวลานานแลว ทำใหหลกการและรายละเอยดบางประการไมเหมาะสมกบสภาวะในปจจบน ผท

��สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

เกยวของจงไดรวมกนแกไขปรบปรงกฎหมายวาดวยการควบคมการจดสรรทดนขนใหม เรยกวา

พระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 โดยในพระราชบญญตฉบบนไดกำหนดหลกการ

สำคญทแตกตางกบประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 286 หลายประการ ทงนเพอตองการท

จะสงเสรมใหการประกอบธรกจการพฒนาอสงหารมทรพยดานการจดสรรทดนเปนธรกจทมนคง

ตอไปในอนาคต

โดยมหลกการวาจะใหความคมครองผซอทดนจดสรรใหไดรบทดนจดสรรและการบรการ

ทด ตราบเทาทผซอทดนจดสรรยงคงปฏบตตามสญญาอยางครบถวน จากการแกไขพระราช

บญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 และมผลบงคบใชเมอวนท 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2543

นน ซงไดมการบญญตเรองการกระจายอำนาจในการพจารณาอนญาตจดสรรทดนและการออก

ขอกำหนดจดสรรทดนไปสระดบจงหวด การกำหนดมาตรการการคมครองผซอทดนจดสรรตางๆ

การกำหนดระยะเวลาในการพจารณาอนญาตจดสรรทดน รวมทงการกำหนดผรบผดชอบใน

การบำรงรกษาสาธารณปโภคและบรการสาธารณะ ซงจากเดมจะเปนผจดสรรทดนเพยงเทานน

แตพระราชบญญตฉบบนไดกำหนดใหมทางเลอกสำหรบการดแลรกษาสาธารณปโภคและบรการ

สาธารณะไวตามมาตรา44ของพระราชบญญตฉบบนเพอใหผจดสรรทดนและผซอทดนจดสรร

ไดกำหนดวธการดแลรกษารวมกน

ขอเสนอแนะ

การจดสรรทดนตามพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 นน เมอพจารณาจาก

ประเดนปญหาทเกดขนจากการบงคบใชของกฎหมายแลว พบวาในการฟองรองบงคบคดนน

ตองเกยวของกบบทบญญตของกฎหมายอนๆ อกหลายฉบบ กฎหมายทมผลบงคบใชอยแลว

ในปจจบนตามพระราชบญญตการจดสรรทดนพ.ศ.2543อาจจะมขอบกพรองหรอไมสามารถ

ครอบคลมไดทกประเดนปญหา เนองจากในการกำหนดบทบญญตของกฎหมายนนขนอยกบ

สภาพสงคมและสภาพเศรษฐกจในขณะนนเปนสำคญ จะเหนไดวาบทบญญตตามกฎหมายหนง

อาจมผลบงคบใชไดอยางมประสทธภาพในยคสมยหนงๆ แตเมอสภาพสงคมและเศรษฐกจ

เปลยนแปลงไปบทบญญตตามกฎหมายนนๆ อาจไมสามารถนำมาปรบใชกบสถานการณใน

ปจจบนได สำหรบกรณปญหาเกยวกบการกอสรางอาคารในทดนทไดรบอนญาตใหจดสรร

ตามกฎหมายวาดวยทดน พ.ศ. 2543 นน หากจะตองมการเพมเตมหรอมการปรบปรง

บทบญญตของกฎหมายผศกษามขอเสนอแนะดงน

1. ปญหาเกยวกบกำหนดระยะเวลาในการกอสรางสาธารณปโภคและบรการสาธารณะ

ภายในโครงการของผจดสรรทดน ซงพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ. 2543 มไดกำหนด

ระยะเวลาทแนนอนเอาไว ผศกษาเหนวามแนวทางในการแกไขปญหาดงกลาวโดยควรเพมเตม

บทบญญตในสวนทเกยวของกบการกำหนดระยะเวลาในการจดทำสาธารณปโภคและบรการ

สาธารณะใหกบผจดสรรทดนใหเปนมาตรฐานเดยวกน และขอกำหนดเกยวกบระยะเวลาการจด

�� สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

ทำสาธารณปโภคและบรการสาธารณะทเพมเตมดงกลาว ควรสามารถขยายระยะเวลาไดตาม

ดลยพนจของคณะกรรมการ ทงนเพอใหสอดคลองกบสภาวะการเงนและเศรษฐกจของผจดสรร

ทดน นอกจากนควรกำหนดหนวยงานทรบผดชอบในการกำกบดแลและตดตามกรณทผจดสรร

ทดนไมดำเนนการจดทำสาธารณปโภคและบรการสาธารณะภายในโครงการใหแลวเสรจภายใน

กำหนดใหเปนมาตรฐานเดยวกนทวประเทศ

2. ปญหาเกยวกบกำหนดระยะเวลาในการดแลบำรงรกษาสาธารณปโภคและบรการ

สาธารณะภายในโครงการซงพระราชบญญตการจดสรรทดนพ.ศ.2543มไดกำหนดระยะเวลา

ทแนนอนเอาไว และแมวากฎหมายกำหนดใหผจดสรรทดนพนจากหนาทดงกลาว เมอได

ดำเนนการตามมาตรา 44 แลวกตาม แตการดำเนนการจะตองดำเนนการเปนไปตามลำดบตาม

กฎหมาย ผศกษาเหนวาควรเพมเตมบทบญญตของกฎหมายในสวนทเกยวกบการกำหนดระยะ

เวลาในการดแลบำรงรกษาสาธารณปโภคและบรการสาธารณะเอาไว ซงจะทำใหลดภาระตนทน

สวนทเกยวของกบเรองดงกลาวของผจดสรรทดน สวนผซอทดนจดสรรกอาจซอทดนจดสรรไดใน

ราคาทตำลงและสามารถใชประโยชนจากสาธารณปโภคและบรการสาธารณะไดอยางเตมท

3. ปญหาการคมครองสทธของผซอทดนจดสรรกรณผจดสรรทดนไมดำเนนการจดสรร

ทดนใหแลวเสรจตามสญญา กรณนผศกษาเหนวามแนวทางในการแกปญหาได 2 แนวทาง คอ

ควรมการแกไขเพมเตมพระราชบญญตการจดสรรทดนพ.ศ.2543โดยกำหนดใหผจดสรรทดน

จดหาธนาคารหรอสถาบนการเงนมาทำสญญาคำประกนการชำระคนเงนคาทดนหรอคาทดน

พรอมบาน หากมกรณผจดสรรทดนไมจดสรรทดนหรอไมกอสรางบานใหแลวเสรจภายในกำหนด

เวลาตามสญญา แตเนองจากผซอทดนอาจมจำนวนมากแนวทางนอาจไมสะดวกตอการนำไป

ปฏบต จงอาจกำหนดใหการทำสญญาคำประกนการชำระคนเงนคาทดนของธนาคารหรอสถาบน

การเงนโดยใหทำสญญาคำประกนไวกบคณะกรรมการ หรออกแนวทางหนงคอ การจดตงองคกร

กลางเปนตวแทนทำการซอขายแทนผจดสรรทดนและผจะซอทเรยกวา เอสโครว (Escrow)

เหมอนในตางประเทศ เมอมการทำสญญาจะซอจะขายทดนแลวผจดสรรทดนจะมอบเอกสาร

แสดงสทธทดนใหแกเอสโครวสวนผจะซอจะชำระเงนตามสญญาแกเอสโครวหากผจดสรรทดน

ดำเนนการจดสรรทดนเสรจสนภายในกำหนดเวลาตามสญญาและผซอชำระเงนครบถวนตาม

สญญา เอสโครวกจะดำเนนการโอนกรรมสทธทดนจดสรรและสงมอบเอกสารแสดงกรรมสทธ

ใหแกผจะซอและสงมอบเงนใหแกผจดสรรทดนตอไป

4. ปญหาเกยวกบการเปลยนแปลงการใชประโยชนในทดนของผซอทดนจดสรรภายหลง

จากทผจดสรรทดนไดโอนกรรมสทธใหผซอทดนจดสรรแลว ผศกษาเหนวาควรเพมเตมบทบญญต

ของกฎหมายใหนตบคคลหมบานจดสรรสามารถทำการแทนสมาชกในชมชนในการฟองรองตอศาล

ตอผททำการฝาฝนขอตกลง ไมวาจะเปนการฝาฝนโดยสมาชกในชมชนเองหรอเปนการฝาฝนโดย

บคคลภายนอกกตาม เนองจากนตบคคลหมบานจดสรรเปนตวแทนของสมาชกในชมชนตาม

กฎหมาย จงเหนความสำคญและรกษาสทธประโยชนของสมาชกในชมชนมากกวาผจดสรรทดน

��สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

ซงเปนผประกอบธรกจหวงผลกำไร และเมอสามารถจำหนายทดนทจดสรรไดแลวกไมเหนความ

สำคญหรอถอเปนธระในการบงคบใหผซอทดนจดสรรปฏบตตามสญญา

5. ปญหาเกยวกบการไมจดทะเบยนสทธและนตกรรมทรพยสนทเปนสาธารณปโภค

และบรการสาธารณะของผจดสรรทดนใหกบนตบคคลหมบานจดสรร ผศกษาเหนวาควรนำแนวทาง

การแกไขหลกฐานทางทะเบยนตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. 2530

มาปรบใช โดยเมอผจดสรรทดนไดแจงผซอทดนจดสรรใหจดตงนตบคคลหมบานจดสรรหรอ

นตบคคลตามกฎหมายอน เพอรบโอนทรพยสนไปจดการและบำรงรกษาภายในเวลาทผจดสรร

ทดนกำหนด ซงตองไมนอยกวาหนงรอยแปดสบวนนบแตวนทไดรบแจงจากผจดสรรทดน และ

เมอผซอทดนจดสรรจดตงนตบคคลหมบานจดสรรหรอนตบคคลตามกฎหมายอนเสรจสนภายใน

เวลาทผจดสรรทดนกำหนด และใหผแทนของนตบคคลนำหลกฐานการแจงตอผซอทดนจดสรร

โดยผจดสรรทดน และนำหลกฐานการจดตงนตบคคลมาแสดงตอพนกงานเจาหนาทผมหนาท

จดทะเบยนสทธและนตกรรม เพอใหพนกงานเจาหนาทดงกลาวดำเนนการแกไขหลกฐานทาง

ทะเบยน โดยโอนทรพยสนทเปนสาธารณปโภคและบรการสาธารณะใหแกนตบคคล สำหรบการ

แกไขหลกฐานทางทะเบยนนนใหพนกงานเจาหนาทดำเนนการแกไขหลกฐานทางทะเบยนใน

หนงสอแสดงสทธในทดนทงฉบบทเกบรกษาไว ณ สำนกงานทดน ททำการทดนอำเภอ หรอท

ทำการทดนกงอำเภอ และฉบบทผมสทธในทดนยดถอไว โดยใหถอวาเปนการจดทะเบยนสทธ

และ นตกรรมตามกฎหมาย และใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจเรยกหนงสอแสดงสทธในทดน

ฉบบทเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายยดถอไว สวนในการดำเนนการจดทะเบยน

สทธและนตกรรมของพนกงานเจาหนาทใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจสอบสวนคกรณ และเรยก

บคคลทเกยวของมาใหถอยคำหรอสงเอกสารหลกฐานไดตามความจำเปน และใหถอวามการโอน

กรรมสทธในทรพยสนดงกลาวนบแตวนทไดมการจดตงนตบคคลเสรจสน

บรรณานกรม

กมล สนธเกษตร. (2527). ประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยยมและฝากทรพย.

กรงเทพฯ:สำนกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. (2551).

ความหมายของการใชทดน (ออนไลน).เขาถงไดจาก:http://www.environnet.in.th/

evdb/info/soil/soil40.html[2552,20มกราคม].

ชเกยรตจมทอง.(2551).ผลกระทบของพระราชบญญตการจดสรรทดนฉบบใหม (ออนไลน).

เขาถงไดจาก: http://www.homeandi.com/content/c572.html [2552, 20

กมภาพนธ].

ชศกด ตรอนชต. (2551).การจดสรรทดน (ออนไลน). เขาถงไดจาก: http://www.dol.go.th

[2552,10มกราคม].

�� สหศาสตรศรปทมชลบรปท1ฉบบท1เดอนมถนายน-กนยายน2553

ธระองสวรงษ.(2546).ปญหาเกยวกบบทบญญตของกฎหมายทเกยวกบการทำธรกจจดสรร

ทดนตามพระราชบญญตการจดสรรทดน พ.ศ.2543. วทยานพนธนตศาสตรมหา-

บณฑต,บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยรามคำแหง.

ประมล สวรรณศร. (2539). คำอธบายประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยทรพย.

กรงเทพฯ:นตบรรณาการ.

ปรดพนมยงค.(2534).กฎหมายแพง: หลกทวไป.กรงเทพฯ:เจรญวทยการพมพ.

มลลกา คมนอนนต. (2544). รปแบบกฎหมายทเหมาะสมสำหรบประเทศไทย. วทยานพนธ

นตศาสตรมหาบณฑต,บณฑตวทยาลยจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ภาสกรชณหอไร.(2536).คำอธบายประมวลกฎหมายทดนตามประมวลกฎหมายทดน พ.ศ.

2479 และกฎหมายอนทเกยวของฉบบสมบรณ 2536.กรงเทพฯ:นตบรรณาการ.

สรเทวรนสถตยและศรเกวลนสฤษด.(2520).คำอธบายประมวลกฎหมายทดน.กรงเทพฯ:

วญญชน.