ปรชญาเชงศาสตร VI

Philosophy of Science นวสมย แนวทางศกษาเชงสงคมศาสตร Modernity and Academic Approaches

ศ.พเศษ ดร.จรโชค วระสย

Jirachoke Virasaya, Ph.D. (Berkeley)

1. ความเปนสมยใหม หรอนวสมย (modernity) หมายถงยคทนสมยหรอสมยใหม ซงหมายรวมถงความคดและสไตลหรอ วถการด ารงชวต (lifestyle) ทเกยวเนองกนในประวตศาสตรความคดวทยาการ (history of thoughts) ความเปนสมยใหมหมายถง ชวงเวลาสบตอจากยคกลางของยโรป (Middle Ages) และยคเรน-เนอะ-ซงสหรอ(renaissance) แหงการกลบไปสแนวควบคยคแคลสสก คอชวงศตวรรษท 14-17 ซงในชวงเวลาดงกลาวมการเปลยนแปลงทส าคญกคอสงคมแบบประเพณน า (traditional society) ถกทดแทนโดยรปลกษณตางๆ ทางสงคมทเปนสมยใหม ทงน ในศพทของ Alvin Toffler เรยกวา คลนลกท 2 ความเปนสมยใหมมกโยงเกยวกบการมพฤตกรรมท เนนการใช เหตผลหรอความสมเหตสมผล (rationality) และสบเนองจากอทธพลของการฟนฟวทยาการ ดงกลาว ท าใหมการเนนความส าคญของสจธรรม (truth) และวทยาศาสตรธรรมชาต ซงเนนตวเลขการทดลอง

จรโชค (บรรพต) วระสย JIRACHOKE (BANPHOT) VIRASAYA ไดรบทนรฐบาลศกษาจบ ปรญญาตรทางสงคมวทยาวทยานพนธเกยรตนยม B.A. HONORS THESIS IN SOCIOLOGY, มหาวทยาลยแคลฟอรเนย ณ นครเบอรคลย UNIVERSITY OF CALIFORNIA (BERKELEY) ; ปรญญาโท M.A. IN POLITICAL SCIENCE (UC, BERKELEY) ; ปรญญาเอก Ph. D. UC. BERKELEY ; ไดรบแตงตงเปนสมาชกสมาคมเกยรตนยมระดบชาตของ U.S.A. ตงแตป 1962 PI SIGMA ALPHA, National Political Science Honor Society, U.S.A., 1962. กรรมการและเลขานการคณะกรรมการจดตงมหาวทยาลยรามค าแหง (2513-14) Founding Member Ramkhamhaeng University หวหนาภาคผกอตงภาควชาสงคมวทยา (Founding Chairman)

คณบดผกอตงคณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง (Founding Dean), Faculty of Political Science Ramkhamhaeng University, Bangkok, 10240 Tel.02-310-8483-9 ตอ 41, 36 อดตรองอธการบดฝายวชาการ, อดตรอง ผอ.สถาบนสวนภมภาควาดวยการอดมศกษา, Former Deputy Director, Regional Institute of Higher Education, (RIHED) Singapore.

-รก.ผอ.โครงการปรชญาดษฎบณฑตทางสงคมศาสตร, Acting Director ,Doctoral Program in Social Sciences, (10 สาขาวชา) อาคารทาชย มหาวทยาลยรามค าแหง,02-310-8566-7 ปรบปรง 24/10/12 ประกอบการบรรยาย วชาขอบเขตและวธการศกษา 902 วนอาทตยท 28 ตลาคม 2555

2

2. การเขาสความเปนนวสมย (modernization) เปนกระบวน(process) การทวทงหมดระดบสงคม คอพจารณาในเชงมหภาค คอการเขาสความเปนอตสาหกรรม (industrialization) ซงถอวาสบตอจากสงคมทมมาในอดต ทมลกษณะเปนเกษตรกรรมสวนใหญหรอกอนสมยใหม (premodern) นอกจากนศพท modernization ยงหมายถงการเขาสความเปนชาตรฐหรอรฐประชาชาต (nation-state) คอ political modernization ในทฤษฎสงคมวทยาของเอมล เดอรไคม Emile Durkheim ชาวฝรงเศส กลาววาการเขาสความเปนสมยใหมคอ สวนการท าใหมลกษณะแตกตางแยกแยะทางสงคมมากยงขน (differentiation) สวน Max Weber ถอวาการเขาสความเปนสมยใหมคอ การท าใหดสมเหตสมผล (rationalization) หมายถงการท าใหเกดประสทธภาพ คอ ใชเวลานอยและทรพยากรนอยเพอไดสมประโยชนทางวตถทปรารถนา ส าหรบ Karl Marx การเขาสความเปนสมยใหมคอการใหความส าคญแกความเปนสนคา (commodification) คอพจารณาดานเศรษฐกจ ในมมมองเชงสงคมศาสตรการเขาสความเปนสมยใหม (modernization) หมายถง การพฒนาระบบสงคม (societal development) ซงแตกตางจากค าวา social development ในกรณแรก societal หมายถงระดบองครวมของสงคม แตหากใชค าวา social หมายถง ประเดนยอยๆ คอสวนทเปนระดบจลภาคหรอสวนทแตกแขนงมาจากองครวมของสงคมนกสงคมวทยาแนวการหนาท (functionalist) ของสหรฐอเมรกายคทศวรรษ 1950-59 และทศวรรษ 1960-69 ถอวาตวแปรหรอตวปจจยทท าใหเกดความเปนสมยใหม ไดแก การกาวพนเลยคานยมแบบประเพณน าอนถกกลาวอางวาเปนปฏปกษตอการเปลยนแปลงทางสงคมและความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ทฤษฎโครงสรางและการหนาทประโยชน (structural-functionalist theories) เนนกระบวนการท าใหเกดความแตกตางหรอแยกแยะทางสงคม (social differentiation) ซงเกยวโยงกบการเขาสความเปนสมยใหม ทงนรวมถงในวงการรฐศาสตร หรอแวดวงการเมอง ทเดมอ านาจมกกระจกอยทศนยกลาง และการเขาสความเปนสมยใหมคอการกระจายใหหลายหมเหลามบทบาทอยางทเรยกวา ความเปนพหนยมหรอความหลากหลายทางการเมอง หมายถง Power ทแตกกระจายและ Public คอประชาชนทไมใชเปนเพยงกลม ขนนางหรอทหารอยางเดยว แตแยกกระจายถงหลายๆ อาชพ หลายๆ ทองถน นกคดตามคตนยมโครงสรางและการหนาท เชนทลคอตต พารสนส Talcott Parsons และบคคลอนๆในชวงทศวรรษ 1950-59 และ 1960-69 ถอวา สงคมสมยใหมแตกตางจากสงคมประเพณน า ซงกรณหลงถกมองวาเปนตวอปสรรคตอการพฒนาเศรษฐกจ ส าหรบการเปลยนแปลง

3

เกดขนโดยผานขนตอนตางๆ เชงววฒนาการ (evolutionary stages) ซงมกจะมลกษณะคลายๆกนในทกสงคม อนงมการพจารณาวาประเทศตางๆในโลกท 3 คอประเทศก าลงพฒนา มความจ าเปนอยางยงทจะมบคคลทเปนตวการ (agents) ทชวยใหมการหลดออกจากขนบธรรมเนยมประเพณแบบเดมๆ ทงน ตวการทท าใหเกดการเปลยนแปลง (agents for change) อาจจะมาจากภายในสงคมนนๆ เชนจากกลมทเปนชนระดบน าทสนใจการเขาสความเปนสมยใหม (modernizing elites) หรออาจจะมาจากภายนอก ซงในกรณหลงน ทางสงคมวทยาอาจจะเรยกวาเปนเรองของการกระจายทางวฒนธรรม (diffusion) หรอการทมการน าทนมาจากภายนอก (Chris Rohmann. A World of Ideas : A Dictionary of Important Theories, Concept, Beliefs, and Thinkers. New York : Ballantine Books, 1999.)

3. ปลายยคของความเปนสมยใหม เกยวโยงกบภาวะดานเศรษฐกจทเรยกวาสงคมโพนอตสาหกรรม postindustrial society ซงมระบบการผลตทมรากฐานอยกบงานบรการและการใชเทคโนโลยระดบสง เปลยนจากการอตสาหกรรมแบบเดมๆ

อนงควบคไปกบ postindustrial economy คอ postindustrial society และ information revolution ซงมผลตภณฑใหมๆ และมการสอสารในรปแบบใหมๆ ทไมเหมอนเดม ซงมอทธพลตอลกษณะของการท างาน

การเปลยนแปลงทส าคญในยคหลงอตสาหกรรมม 3 อยาง ดงตอไปน 3.1 From tangible products to ideas เปลยนจากการผลตทจบตองไดมาเปนการจดการกบ

สญลกษณตางๆ กคอเปนเรองของความคด เชน มอาชพใหมเกดขน เชนผทท าโปรแกรมคอมพวเตอร นกวเคราะหการเงน ผบรหารการโฆษณาและทปรกษาตางๆ

3.2 From mechanical skills to literacy skills คอ เปลยนจากการใชทกษะในเชงกลไกเคลอนไหวทเปนวตถ เขามาสความสามารถในดานการพดการเขยนและการใชเครองจกรกลยคใหม

3.3 From factories to almost anywhere ในยคผานเลยอตสาหกรรมแบบเดม คนงานหรอผปฏบตงานไมจ าเปนทจะตองอยใกลโรงงานหรอสถานทท างาน อาศยเทคโนโลยแบบ Laptop Computers โทรศพทแบบมอถอ การใชเครองแฟกซทเคลอนทไปกบตวเองได ท าใหทกแหงกลายเปน ‚ส านกงานเสมอเหมอน‛ (virtual office) ดงนนสงทเรยกวา ชวตการงานกบชวตบานจงไมแยกกนเดดขาดเหมอนเมอตอนเรมตนยคอตสาหกรรม และถาหากมองวาการเปลยนแปลงทงหลาย ไมจ าเปนตองมลกษณะทเรยกวา unilinear คอเปนไปในทศทางเดยวทจะไมหวนกลบมา กอาจพอสงเกตไดวาสมยหนง คอ ในยคของสงคมแบบดงเดมหรอชวงตนของการเขาสความเปนสมยใหม บานและสถานทท างานกดเหมอนวาเปนอนหนงอนเดยวกนในหลายๆ กรณ

4

ดงเชนในประเทศไทย กคอผท าหนาทเปนขาหลวงประจ าจงหวดกใชบานของตนหรอจวน เปนทงทอยและทท างานดวย

(John J. Macionis. Sociology. Tenth Edition. Pearson Prentice Hall, 2005. p. 410) 4. ประเดนทสวาดวยปจจยทกอใหเกดการเปลยนแปลงสสงคมสมยใหม (modernization)

ทรรศนะทางวชาการทแตกตางกนของบรรดานกคดระดบบกเบกบางคน มเชน 4.1 คารล มารกซ มองภาพวาสงคมเขาสความเปนสมยใหมสบเนองจากอทธพลของพลง

ทางดานเศรษฐกจโดยเฉพาะจากชนชนทเรยกวาชนชนนายทนและถอวาลทธนายทน (Capitalism) มศกยภาพและพลานภาพมากกวาลทธทางเศรษฐกจอนๆทไดเคยปรากฏในประวตศาสตรนายทน (capitalists) ตอสหรอแขงขนระหวางพวกเดยวกนเองเพอทจะขายสนคาใหกบผบรโภคและเพอทจะอยรอดในตลาดทมการแขงขนกนอยางรนแรงยอมพยายามลดตนทนใหต าลงและพยายามโดยการบรหารการผลตทมประสทธภาพสง ซงไมใชเฉพาะแตการผลตแตรวมถงการจดการขนตอๆไป เชนการบรรจหบหอและการสงตอไปเพอเขาสตลาด ดงนน เพอกอใหเกดสงทเรยกวา ‚ประโยชนสง ประหยดสด‛ มความจ าเปนทจะใชเทคโนโลยใหมๆในการปรบปรงกระบวน การผลต อนง ลทธนายทนแสวงหาตลาดใหมๆเพอขายสนคาใหไดมากขนดงนนในทศนะของมารกซ ลทธนายทนจงเปนระบบทขยายตวอยอยางไมหยดยงแผกระจายไปทวผนโลก กลาวโดยสรป มารกซวาดวยการเขาสสงคมสมยใหมคอ ผานกระบวนการแหงความเปนพลวตของลทธนายทน

4.2 แมกซ เวเบอรถอวาการเปลยนแปลงเขาสความเปนสมยใหมขนอยกบกระบวนการทสงคมซงมความเปนระเบยบสอดคลองกบตรรกะเพอเกดประสทธภาพ(efficiency) สงสดคอประหยดเวลา ประหยดแรงงาน ประหยดคาใชจายเรยกวา (rationalization) ในทศนะของเวเบอรการท ากจกรรมตางๆใหเปนตรรกะหรอเปน rationalization คอใหเกดประสทธภาพสงนนจ าเปนทจะตองมการจดระบบขนเปนองคการขนาดใหญซงตอมามการแปลหลวมๆวาเปนระบบราชการ (bureaucracy) ซงในความเปนจรง หมายถง รปแบบแหงการบรหารจดการซงเวเบอรก าหนดไวเปนตวแบบ (model) หรอตามศพทของเวเบอรคอเปนภาพใน อดมทศน (ideal type) ซงประกอบดวยการแบงงานตามความถนดและเชยวชาญ(specialization) มการก าหนดหนาทอยางเดนชด มการลดหลน (hierarchy) แหงการบงคบบญชา มกฎเกณฑทเขยนขนเพอใหด าเนนการไปตามนน แตเมอวนเวลาผานไปและมการพฒนาการดานเศรษฐกจ สงคมและการเมองในยคหลงๆมผใหความเหนแยงโดยถอวาการมระเบยบกฎเกณฑละเอยดเกนไปจนกระทงถงขนหยมหยมมผลในทางลบคอ dysfunctional กอใหเกดการลาชาและมความทลกทเลเพราะ ในการตดสนใจหรอในการด าเนนการตางๆซงถกก าหนดใหตองผานขนตอนมากตามระบบองคการขนาดใหญ bureaucracy

5

5. สงคมวทยาวาดวยธรรมชาต ( Sociology of Nature) การพฒนาของสงคมวทยาซงเดมสนใจเฉพาะตวบคคลไดขยายสการตระหนกวาเหน

ความส าคญของธรรมชาตส าคญยงเพราะโยงเกยวกบสขภาพ ของชวาลยคอสภาพแวดลอมทมชวต (biosphere) คอสงทมชวตทงหมดไมวาจะเปนพชหรอสตวหรอมนษยทอาศยอยในจกรวาลนและโดยเฉพาะในดาวเคราะหโลก (planet earth) นกสงคมวทยาวาดวยธรรมชาตเปนวทยาการทไดรบความสนใจมากยงขนเรอยๆซงมผแสดงความเหนไววาเบองแรกทเดยวจะตองเขาถงความหมายของสงทเรยกวาธรรมชาตเพราะโยงเกยวผกพนกบเรองทางสงคมอนๆอยางมาก ดงนนประเดนแรกทจ าเปนจะตองเขาใจกคอมโนทศนทวาดวยธรรมชาตซงนกวชาการผหนงไดแบงออกเปนสองชวงแหงประวตศาสตร (อางอง Merchant,1990) ซงเคยรวมสมมนากบผเขยน...จรโชค วระสย ทเชยงใหมชวงป พ.ศ. 2526 พรอมกบ ดร.ระว ภาวไล,ส.ศวรกษและโสภณ สภาพงษ) ดงตอไปน

5.1 ในยคกอนความเปนอตสาหกรรม (Pre-industrial) หรอถาเทยบกบขอเขยนของอลวน ทอฟเลอร Alvin Toffler กคอยคคลนลกท1 ซงถอวาธรรมชาตมลกษณะ 3 อยางดวยกนคอ (1) มบทบาทไมอยนง (active) (2) มชวตชวา (alive) (3) คอยเปนหวงเปนใยหรอเอออาทรดแลแบบเดยวกบมารดาทดแลบตร (nurturing) ในยคดงกลาวซงกนเวลานบเปนหลายพนปมนษยอยกบธรรมชาตดวยความรสกวาธรรมชาตยอมใหมนษยไดใชประโยชนจากความมงคงอดมสมบรณ (plentiness) และในขณะเดยวกนมนษยกแสดงความเคารพหรอความเกรงตอธรรมชาตดวยการมพธรตองตางๆเชนการบชาแมพระธรณ แมพระคงคา

ในชวงกอน ค.ศ. 1600 คนยโรปสวนใหญมความเชอวาจกรวาล (cosmos) และมนษยมความเกยวพนกนดจเปนอนทรยเดยวกนเปรยบคอเปนสงมชวตเหมอนกนและทงสองนนอยในโครงสรางทไมมรอยตอหรอไมมตะเขบแบงแยกกนระหวางมนษยกบสตวและตนไม ขนเขา ทองทะเลและอนๆเพราะลวนแตถอวามการสรางขนมาโดยพระผเปนเจา (God) หรอองคเทวะ (devas,gods) และมนษยในชวงเวลาดงกลาวมกยดถออยางเครงครดในหลกปฎบตดจ เปนปกาศตแหงจารต (mores..มอเรส) หรอจรยธรรมทวาการใชประโยชนจากธรรมชาตตองมขอบเขต ในชวงเวลากอนยคอตสาหกรรมนนแมวาจะมการเคารพองคพระผเปนเจาซงตามหลกศาสนาถอวามอยองคเดยวเทานนแตคนสวนใหญกยงมความเชอในเรองของวญญาณ (spirits) ทสงสถตอยตามทตางๆไมวาจะเปนปาไม ขนเขา ทองทะเล หรอไมกสถานทลบหลบตาทงน อาจเปนต านานทยนยาวสบเนองตอมาจากทคนหกนในเรองของนยายปรมปรายคกรกโบราณทวาดวยองคเทพเจาซส (Zeus) และเทพเจาผดแลหวงสมทรคอโพไซดอน (Poseidon) หรอในอารยธรรมตะวนออกกมต านานทเกยวของกบเทพธดามณเมขลาดงทปรากฏในพระราชนพนธของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเรองพระมหาชนก

6

5.2 ในยคทสอง หรอ มโนทศนวาดวยธรรมชาตในยคสมยใหม ในชวงเวลาทเรมมการปฏวตอตสาหกรรม นกวทยาศาสตรทโดงดง ไอแซค นวตน มองธรรมชาตวาเปรยบเสมอนสงซง 1) ไมเคลอนทหรออยนงหรอหนดๆ (inert) (2) เปนฝายตงรบ (passive) (3) มนษยสามารถเขาใจเรองธรรมชาตไดโดยไมถอวาเปนเรองลกลบซอนเรนและไมถอวามคณคาอยางอนนอกจากทางวตถคอสอดคลองกบแนวคดเชง ‚วตถนยม‛ (materialism) แตอยางไร ดงนน จงมองธรรมชาตในเชงประโยชนนยมหรอเอามาใชในกจการตางๆ (ซงขยายความโดยลทธ Utilitarianism ของ Jeremy Bentham ในยคตอมา) ยอมมประโยชนตอมนษยเผอเอามาใชการได

มกระแสแหงการเปลยนแปลงดานศาสนา คอการเกดขนของนกายทแยกออกมาจากศาสนาครสตทเดมมเฉพาะคาทอลกนกายทแยกออกมาจากนกายหลก คอ โปรเตสแตนส (Protestantism) ซงชวงเวลาดงกลาวมการเกดขนของหลกการหรอจรยธรรมทแตกตางจากเดม คอ เนนปจเจกชน (individual) หรอบคคลแตละคนและตอมามลกษณะทมความเปนการคาหรอการเอาประโยชนทางเศรษฐกจมากยงขนจงท าใหเกดการยดถอวาธรรมชาตสามารถทจะท าใหเปนของเอกชนหรอของสวนตวได และดงนนควรจะมการควบคมและจดการเพอประโยชนในการผลตสนคาและการแสวงหาก าไร อนง การก าหนดหรอคดมโนทศนใหม (reconceptualization) ทวาดวยธรรมชาต แนวนมการน าไปใชปะตดปะตอกบวธการคดทเกยวกบความสมพนธระหวางบรษและสตรคอมกเหมารวมเอาวาสตรอยใกลธรรมชาตและมลกษณะเหมอนกบธรรมชาตดงนนจงมลกษณะซงเปนฝายตงรบ (passive) มความเปนปฐมฐาน (primitive) คอลาหลงอกทงมลกษณะทเนนความรสกและอารมณทสามารถแปรเปลยนไดงายจงตความวาจ าเปนทจะตองถกควบคมโดยฝายทถอหรออางวาเปนหลกเหตผลและยอมทรงพลานภาพเหนอกวาคออางวาปรากฏอยในความเปนบรษซงตวแทนคอวทยาศาสตร

การปฏวตอตสาหกรรมและความเชอทแพรกระจายมากขนเรอยๆในชวงระยะ เวลาดงกลาวถอวาโลกไมอยนงกาวหนาไปเรอยๆและท าใหเกดความทนสมยแหงลทธนายทนคอเกดขนเพราะการลงทนและการไดประโยชนจากธรรมชาตเชนจากการตดไมท าลายปา (deforestation) และการพยายามเอาชนะคอเปนนาย (mastery) หรอเอาประโยชนจากภเขาและทองทะเลจนกระทงท าลายทศนยภาพและเปลยนแปลงสภาพทมภเขาซงนาจะปกคลมดวยความเขยวขจแหงแมกไมแตกลบกลายเปนลกษณะทแหงแลงแบบภเขาหวโลน เปนตน

5.3 มโนทศนวาดวยธรรมชาตในยครวมสมย คอ การฉกคดและตระหนกมากขนวาธรรมชาตนนไมไดมไวเพอถกน าไปใชโดยไมมวนหมดสน ตวอยางทเหนชดคอเมอราคาน ามนสงขนเรอยๆจนกระทงใกล 30 บาทตอลตรในชวงเดอนตลาคม พ.ศ. 2548 และตอมาเมอมพายรายทเปนมหนตภยใกลเคยงหรออาจจะยงกวาสนามเกดขนกคอพายเฮอรเคนทถลมสหรฐอเมรกาชอวา

7

แคตรนา (Katrina) ซงท าลายแทนทขดเจาะน ามน (oil derrick) ถง 20 กวาแหงในสหรฐอเมรกามผลท าใหราคาน ามนขยบสงขนอกและท าใหคนเรมวตกวาเปนสญญาณ (sign) หรอเปนตวสอแสดงใหเหนวาธรรมชาตก าลงยอนแวงกลบเลนงานมนษย คอยอนรอยหรอยอนศรกลบมาทตวผท าลายหรอผเอาประโยชนจากธรรมชาต

ทงนไดมขอเขยนซงเตอนใหคนในสงคมรสกตวมากขนวาเมอธรรมชาตถกท าลายมนษยกไดรบผลกรรม เชน ผลงานเขยนระดบ classic ของ Rachel Carson ชอ Silent Spring (วสนตฤดทเงยบงน) คอชวงฤดฝนซงปกตชมชนและมเสยงนกรองแตกลบสงบเงยบเพราะบรรดาวหกกนผลไมซงไดรบการฉดผงเคมเพอฆาแมลงและยอมวายชพไปพรอมกบตวแมลงเหลานน อนง ในชวงตอมามผลงานของนกวชาการซงกลาวถงผลเสยของการเกษตรแบบ Hi-tech ใชสารเคมซงมภยนตรายตอสขภาพโดยเฉพาะผลลพธคอ ท าใหอาหารไมเปนแบบธรรมชาต (denaturalization)

6. สงคมวทยาวเคราะหภาพ (Visual Sociology) สงคมวทยาสาขานศกษามตทผานการมองเหน (visualหรอvisionหรอdimension)มผสนใจมาก

จนมการจดตง International Visual Sociology Association (IVSA) ขอบขายของสงคมวทยาวาดวยการวเคราะหภาพไกลเกนกวาเรองราวของการถายภาพและการท าภาพยนตรสารคดในมมมองทางสงคมวทยา แตขยายขอบขายไปถงการ ศกษาวตถอะไรกตามทมองเหนดวยตา (visual material) และโลกทางสงคมทมองเหนดวยตาและมการศกษานนสามารถใชวตถทมองเหนดวยตาทกชนด(ดอางองจาก

A http://en.wikipedia.org/wiki/Visual_sociology รวมทงA http://www.tandf. co.uk/journals/ titles/ 1472586X.asp)

วธการศกษามเชนใชกลองถายรปหรอเทคโนโลยอนๆในการบนทกภาพเพอใหไดมาซงขอมล ทงนจะเหนไดชดวาการวจยทางวทยาศาสตรธรรมชาตมกใชเครองอดเสยงอยแลวแตในกรณของสงคมวทยาสาขานเนนการใชกลองถายรปโดยเฉพาะภาพนงและภาพเคลอนไหวทงนเพอประโยชนในการศกษาเปนวธการตางๆกนเชน 1) การทด ลอง 2)การปฏสมพนธในกลมเลกๆ 3) การศกษาปรากฏการณในหองเรยน 4) การศกษาชาตพนธ โดยเฉพาะการสงเกตหรอการไดมาจากการบอกเลาโดยจะตองดภาพคนทก าลงบอกเลา ซงศพทเฉพาะคอ ‚oral history‛

การใชภาพคอเทากบมการบนทกเอกสารขอมลเพมตมนอกเหนอจากการไดยนเสยงคอสามารถสงเกตอากปกรยาตางๆ เชน การขมวดควการโบกมอ การกระพรบตาหรอการปนหนาตาซงท าใหสงทไดยนออกมาเปนเสยงมความหมายในทางอนๆนอกเหนอจากทจะเขาใจกนวาเปนอยางนนตามตวอกษร การมภาพชวยใหการวเคราะหละเอยดยงขนในการทสามารถดขอมลไดจากหลายทศทางซงนกวทยาศาสตรธรรมชาตไดท ามานานแลวในการสงเกตตนไมใบหญาหรอการ

8

เคลอนไหวของมนษย การบนทกดวยภาพสามารถเพมหรอลดความเรวอกทงอาจมการฉายซ าและขยายจดทมความสนใจมากยงขน ในทางสงคมศาสตรการบนทกภาพยอมชวยศกษาวจยปรากฏการณบางอยางซงเกดขนเรวมากหรอชามากหรอนานๆครงจงจะเกดขนสกท หรอขนาดใหญมากเกนไปหรอขนาดเลกเกนไปทจะศกษาไดตรงในชวตจรง ยงกวานน เมอมการด าเนนการผสมผสานของภาพหรอการตดตอใหมาอยเคยงคกนของเหตการณตางๆยอมท าใหไดความหมายชดเจนและถกตองยงขน

นกสงคมวทยาวเคราะหภาพสามารถใชกลองถายรปใหเปนประโยชนในสถานทซงตนเองไมสามารถเขาถงไดเชน บรเวณทอนตรายหรอไมเปนทตองหามหรอทสงวนไวโดยเฉพาะ ทงนท าใหสามารถแกไขปญหาทวา เมอมผสงเกตการณอยในสถานทใดสถานทหนงสถานการณยอมเปลยนแปลงไปเพราะยอมเปนทรหรอสงเกตเหนโดยบคคลในสถานทเหลานน ซงยอมท าใหพฤตกรรมเปลยนแปลงไปจากทประสงคจะศกษาวจยแตใชกลองซอนไวแทน ตวอยางมแมกระทงเรองงายๆเชน ถามผใหญไปสงเกตในขณะทนกเรยนก าลงเลนสนกกนอยกเปนปจจยทท าใหมการเปลยนแปลงพฤตกรรมได อนง มเทคนคทเรยกวาการไดหรอดงขอมลจากภาพถาย (photo elicitation) ซงเปนวธการทผสมระหวางการใชรปภาพและวธการวจยเชงคณภาพทอาจเรยกวาชาตพนธวรรณนา (ethnography) ตวอยางคอ มการแสดงใหเหนภาพถายวดทศนหรอภาพยนตรแลวนกวจยคอยถามวาถาครอบครวหรอภาพยนตรทเหนนนมความหมายอยางไรตอตวบคคลทถกสมภาษณ ทงน อาจใหดหรออานหรอกลาวเกยวกบเอกสารเกาๆหรอทรพยสนเกาๆหรอวตถ เกาๆอะไรกไดและขณะทสมภาษณกมการถายภาพซงยอมไดประโยชนในการวจย ดงนน องคประกอบของสงคมวทยาวาดวยภาพจงหมายรวมถงการน าวธการเกบขอมลโดยเทปภาพและน าไปวเคราะหตามแนวสงคมวทยา.

การก าเนดของ Visual Sociology บงชถงแนวทางหรอเสนทางเขาสความรความเขาใจทางสงคมวทยาทแตกตางไปจากเดมมาก ทงน เพราะแนวนถอวาวฒนธรรมประกอบดวยภาพตางๆ (images) ซงเรองนนกมานษยวทยามกคนเคยดเพราะมภาพปรากฏทกหนทกแหงและทกเวลาไมใชเปนระดบลาน (millions) หรอพนลาน (billions) แตเปนระดบหลายหมนหรอหลายแสนลาน (jillions)ซงเหนงายๆคอเรองทเกยวกบปจจย 4 และอนๆเชนการออกแบบเสอผา เครองปนดนเผา รปปนตางๆรวมทงภาพบนจอภาพยนตร ภาพโฆษณาตามทองถนนหรอตามทตางๆหรอภาพทปรากฏในโทรทศนในแตละวนมนษย โดยเฉพาะในสงคมสมยใหมคนเคยกบการบรโภคคอเหนหรอสมผสกบภาพเหลานนซงเปลยนแปลงไดแทบทกตลอดเวลาคอบางอยางเปลยนแปลงทกนาท ทกชวโมง

9

สงคมวทยาวเคราะหภาพไดรบแรงดลใจทางวชาการจากนกคดหลงสมยใหม post-modernist ชาวฝรงเศสชอ Jean Baudrillard เขาอธบายภาพแหงโลกมายาไววาเปนเสมอนกบการปรงแตงเลยนแบบ (ศพททนกคดผนนบญญตคอก าหนดหรอสรางค าใหมขนมาคอ simulacrum) หมายถงโลกแหงสอซงปรากฏเปนตวเลยนแบบหรอถายจากตนแบบของทไดรบถายมาจากตนแบบตอๆ กนมาเปนหลายๆ สบหลายรอยขนตอนคลายๆกบถก Xerox แลว Xerox อกโดยจนกระทงบางครงยากทจะรวาตนแบบตวจรงอยทใด

การสงเกตของนกวชาการผนถอวาโลกแหงสญลกษณ (symbols) หรอเครองหมาย (signs) ยอมหมายถงสญลกษณอนๆซงหาตวตนหรออตลกษณ (identity) เดมหรอของแท (original) ไดยากเชน เมอมแผนท (map) ภาพทเหนกไมไดหมายถงอาณาบรเวณบนแผนทนนแตหมายถงทลอกเลยนมาจากแผนทอนๆเปนขนตอนหลายขนตอนจากสถานทจรง อนง ในการเสนอขาวซงถายทอดกเปนการเสนอขาวมาจากขาวแหลงอน หรอในกรณทมการถายภาพภาพวาดยอมเปนเพยงสญลกษณของภาพวาดตวจรง โลกทมนษยรบรตามแนวคดของ บอดรลลารด จงเปรยบเสมอนกบวาประกอบดวยกระจกเงาซงสะทอนภาพซบซอนกนไมมทสนสด

สงคมวทยาวเคราะหภาพ สนใจความสมพนธและความหมายทางสงคมโดยศกษาภาพจากสายตา (visual image) เชน งานศลปะภาพถาย ฟลม วดโอ ค าโฆษณาตางๆ iconในคอมพวเตอร ทวทศน สถาปตยกรรม เครองจกร เครองส าอาง ทรงผมหนาตาทแสดงออก รอยสก และอนๆอกจ านวนมหาศาลซงลวนแตเปนสวนตางๆของระบบการสอสารทางสายตาทสลบซบซอนทเกดขนจากสมาชกของสงคม การใชและความเขาใจภาพจากสายตาตางๆเหลานนถกควบคมก ากบโดยกตกาหรอแนวทางทก าหนดเปนสญลกษณหรอเครองหมายอยแลว ภาพทเหนอาจมการท าขนมาหรอ ‚สรางขน‛ (constructed) ศพท deconstruct ไดรบการบญญตขนมาใหมเพอบงชกจกรรมแหงการรอแยกชนสวนหรอแยกองคประกอบตางๆใหเหนวาชนสวนเหลานนผกตอหรอยดโยงกนอยางไร สงทเหนเหลานนนกสงคมวทยาวเคราะหภาพอาจวเคราะหโดยพงเทคนคซงไดรบการพฒนาขนในสาขาวชาการตางๆเชนทฤษฎการวจารณวรรณกรรม ทฤษฎศลปะ การวเคราะหองคประกอบ นกสงคมวทยาสามารถจ าแนกภาพเรองราวตางๆเหลานนและถามผคนวามความหมายอยางไรหรอศกษาวจยวามประโยชนอยางไร

อนง สงคมวทยาวเคราะหภาพ ศกษาผลผลตทางภาพของสงคมจงมการวเคราะหการบรโภคและความหมายตางๆ

ขอบขายประการทสามของสงคมวทยาวเคราะหภาพ สามารถใชสอทางภาพเพอสอสารความเขาใจทางสงคมวทยาไปสประชาชนคนทวไป.

10

7. การประยกตขอมลรวมสมยดานสงคมวทยา : การเปนศาสตรทตองพงพาความรจากสาขาอนๆ นกสงคมวทยาระดบปรมาจารยบางทานถอวาสงคมวทยามลกษณะเปนเอกเทศแยกเฉพาะ

(autonomy) พยายามเขาใจการปฏสมพนธของมนษยโดยเฉพาะในกลมหรอในสภาพแวดลอมแหงสถาบนตางๆ แตการพฒนาการขอมลหรอขอคนพบตางๆแสดงใหเหนวาสาขาอนๆ กมขอบขายแหงความสนใจทางสงคมเหมอนกนเพยงแตวาสาขานนๆมการเนนทแตกตางกนออกไป ดงนน ในการน าขอมลตางๆมาประยกตใชจ ายดวาสงคมวทยาเปนตองค านงถงความเกยวพนของสงคมวทยากบสาขาอนๆ ดวยมใชเปนสาขาวชาทผกขาดการมงศกษาและเขาใจเรองราวทางสงคมเพยงอยางเดยวเทานนคอจ าเปนตองรเรองราวทางประวต ศาสตร ซงในอดตนกวชาการระดบปรมาจารย คอ แมกซ เวเบอรไดแสดงใหเหนแลว คอ การวเคราะหการก าเนดขนและการพฒนาของลทธนายทนในประวตศาสตรทเกด ขนประมาณ 300 ปมาแลว

อนง สงคมวทยาเกยวของกบรฐศาสตรดงเหนไดจากการมสาขาวชาการซงผสมผสานเรยกวาสงคมวทยาการเมอง นกสงคมวทยาดานรฐศาสตรสนใจเรองราวเกยว ของกบการ เขาสหรอขนสและการด ารงไวซงอ านาจ ซงโยงใยไปถงเรองราวของการด าเนนการตางๆกนรวมทงการเขาไปมสวนรวม (participation) ของประชาชน ซงสงคมวทยายอมมสวนเกยวของดวยเสมอ การบกเบกดานสงคมวทยาการเมองไดมมา แลวและโดยเฉพาะในชวงทศวรรษท 1960-69 (Sixties) มผลงานส าคญโดยนกสงคมวทยาอเมรกนชอ Seymour M. Lipset ในหนงสอหลายเลมรวมทง Political Man.

สงคมวทยาสมพนธกบเศรษฐศาสตรซงศกษาเรองราวของคนเชนเดยวกนเพยง แตวาจะเนน เร องราวของการผลต (production) การบร โภค (consumption) และการกระจาย (distribution) หรอการขนสง (delivery,logistics) และในกระบวนการผลตยอมตองเกยวโยงกบคนจ านวนหนง เชนเดยวกบกระบวนการบรโภคและการขนสงสนคา

การศกษาเรองราวทางสงคมจ าเปนตองอาศยความรและวธการเชงมานษยวทยาซงในชวงตนมานษวทยามกใหความสนใจเฉพาะหรอเนนหนกไปในทางชาวเขาหรอชาวปาหรอชาวพนเมองทดอยความเจรญ แตตอมามการใชแนวคดแบบมานษยวทยามาใชในการศกษาชมชนเมองได ดงทมสาขาวชาทเรยกวามานษยวทยาเมองหรอมานษยวทยาชมชนเมอง (Urban Anthropology)

อนง ความเขาใจเรองทางสงคมจ าเปนตองเกยวโยงกบกระบวนการตางๆทเกดขนภายในของแตละบคคลซงเปนขอบขายของนกจตวทยาซงมกจะใชศพทวา skin-bound organism คอ ทอยภายใตขอบเขตของผวหนง (อางอง James M. Henslin, ed. Down to Earth Sociology. Thirteenth Edition, New York : Free Press, 2005, p. 11.) คอสนใจเรองสตปญญาหรอเชาวน

11

ปญญา (IQ) เรองราวของอารมณเชน การรบร (perception) ความจ า บคลกภาพ (personality) และอนๆซงทงหลายเหลานยอมเกยวโยงกบสงคมวทยาดวยและมสาขาทเรยกวาจตวทยาสงคม (Social Psychology) นอกจากนมความสนใจศกษาทางสงคมวทยาทเกยวของกบทางดานจตวทยาแตเปนเรองทโยงเกยวกบปรากฏการณทมกจะใชศพทวา ‚นอกเหตเหนอผล‛ ตามทหนงสอของทานอดตพระอาจารยชา แหงวดหนองปาพง จงหวดอบลราชธาน

ความหมายเปนปรากฏการณทอยในความสนใจกนมากยงขนทอาจรวมเรยกไดวาเปนเรองของปรจตวทยา (Parapsychology) ซงศกษาเกยวกบการรบรนอกเหนอจากสมผสท 5 และมกจะเรยกกนวาเปนสมผสท 6 (the 6th Sense) เรองราวประเภทนมขยายเพมมากขนจนกลายเปนความสนใจของคนทวไปรวมทงดาราภาพยนตร เชน Tom Cruise ซงสนใจเรองราวของสงทไดกลาวมาแลวแตมกจะรจกกนในชอของ ‚Scientology‛ รวมทงความสนใจกบปรากฏการณตางๆทไมสามารถอธบายไดโดยวธการทางวทยาศาสตรเทาทมอย

ประเดนหลกอยทวามแนวโนมทหนมาสนใจสงทวาไมสามารถชง วด ตวงไดตามแนวทางของวทยาศาสตรเชงปฎฐาน (Positivism หรอ positive science) คอหนมาสนใจทางดานทเปนสงทขนอยกบอารมณหรอสงทเรยกวาเปน affective เปนเรองของความรสกซงแปรปรวนและเรองทไมสามารถคาดการณไดอยางแมนตรงความหมายคอพงค านงถงวาเปนววฒนาการของกระแสความคดทเปนไปในทางตรงขามกบการสวางไสวทางปญญา (Enlightenment) แหงศตวรรษท 18 ทเนนเรองของตรรกะ (rationalism) และวทยาศาสตรธรรมชาตนนคอวธการวทยาศาสตรแบบ ไอแซค นวตน (Newtonian) และแบบนกปรชญาและนกคณตศาสตรชอ เรอเน เดการตส Rene Descartes (Cartesian) อทธพลของการฟนฟวทยาการคอ เนนความสามารถของมนษยทจะเขาใจธรรมชาต ซงรวมทงโลกทางสงคมดวย ตอมาในชวงตนของศตวรรษท 20 ววฒนาการของวชาการไดกาวมาถงขนการคนพบทฤษฎสมพทธภาพโดยแอลเบรต ไอสไตนซงประเดนหลกคอความรแทแนนอนทเคยมนใจวาเปนสจธรรมแลวจะตองพจารณาใหมเพราะการเหนหรอแมกระทงเอาสถตตวเลขมาแสดงกไมจ าเปนถงวาเปนของจรงแท เชน การไดขอมลเกยวกบการส ารวจความคดเหน (public opinion) วามทรรศนะตอเรองนนเรองนอยางไรยอมมขอแตกตางและการจะเหมารวมวาสจธรรมหรอความเปนจรงคอสงทเหนเปน หรอตวเลขสงๆยอมถอวาเปนเรองของการเหมารวมวาเปนความเหนอยางนนอยางน

มรดกของแนววจยสงคมมนษยทสบเนองมาจากยคการฟนฟวทยาการซงสนบสนนโดยนกสงคมวทยาชาวฝรงเศส ออกส กอง คอการใชขอสมมตฐานแบบวทยาศาสตรธรรมชาตกยงคงเปนทนยมอย แตภายหลงมหาสงครามโลกครงทสองโดยเฉพาะการใกลการสนสดของศตวรรษท 20 มความคดทแพรหลายมากขน คอกระแสผานเลยสมยใหม ซงเปนอยางทได

12

บรรยายมาแลว คอการไมใหความส าคญกบการมโครงสราง (poststructuralism) ทงนกระแสผานเลยสมยใหมในเชงของภาพลกษณและความหมายของสญลกษณตางๆทปรากฏวามทกหนทกแหง

(Tony Bilton. et al.Introductory Sociology.Third Edition.Palgrave,1996,p.610.) 8. มนษยกบสงคม : การเดนทางตามมรรคาแหงความร

8.1 ‚การศกษา คอ แสงชวาลาแหงชวต‛ (‚Education brightens up human life‛) 8.2 การเรยนรตลอดชพ (life-long education) 8.3 ถนนวชา มรรคาแหงความรส ‚KBS—Knowledge-Based Society‛ 8.4 ความส าคญของการมความร Alvin Toffler. Powershift มผแปล ทงเลมเปนไทยวา ‚อ านาจใหม‛ 8.5 เจาะเวลายอนหาอดต Journey back in time to the past : มรดกทางปญญา (intellectual heritage)

a. Egyptian civilization อารยธรรมไอยคปต 5000-6000 ปลวงมาแลว b. Mesopotamia อารยธรรม 6000 ป ลวงมาแลว c. Chinese 4000-5000 ป d. Indian อารยธรรมชมพทวปประมาณ 4500 ปมาแลว e. Homeric Age ยคโฮมเมอร. หนงสอบรรลอโลก คอ สองมหากาพย (Epics) โดยอมตประพนธกร

ชอ Homer คอ Illiad and Odyssey f. Greek civilization—3 great philosophers (triumvirate—ไตรเมธสามเอกบรษ ไดแก Socrates,

Plato, Aristotle) ชวงหลงพทธกาลประมาณ 100 ป ไดรบฉายาวาเปน ‚The glory that was Greece‛ (ความรงโรจนอลงการแหงกรก) ศนยกลางอย ณ นครรฐ Athens.

g. Roman civilization อารยธรรมโรมน ไดรบฉายาวา ‚The splendour that was Rome.‛ (ความจรสแสงแหงกรงโรม) ศนยกลางอยทถนนทกสายมงสนคราโรม‛

วทยาการตะวนตก อารยธรรมทะเลเมดเตอรเรเนยน เปนอ หรอจดเรมตน บกเบก 8.6 สถาบนศกษาเกาแกแหงโลกตะวนตก (เชน Oxford 900 ปเศษ, Cambridge 800 ปเศษ) แหงองกฤษ

9. การศกษามนษยและสงคมแนวสงคมวทยา ‚Sociology is the systematic (or planned and organized) study of human groups and

social life in modern societies. It is concerned with the study of social institutions.‛ สงคมวทยาเปนการศกษาอยางเปนระบบ เรองราวของกลมคนและชวตทางสงคมสมยใหม เปนการศกษาทมการก าหนดแผนลวงหนา อกทงมการจดใหเปนหมวดหม ทงนรวมถงสถาบนทางสงคมตาง ๆ อนไดแก บ ว ร เปนตวอยาง คอ บาน หมายถง ครอบครว วด โรงเรยน หมายถง สถาบนการกลอมเกลาและใหความรอยางเปนทางการ ซงเกยวโยงกบโรงเรยนซงมการสอนตามหลกสตร และการศกษาแบบไมเปนทางการ (informal) ซงศพท

13

ทใชระยะหลงโดยกระทรวง ศกษาธการ คอ ‚การศกษาตามอธยาศย‛ เปนศพททไมสอความหมายตามศพทเดมในภาษาองกฤษ อนมกหมายถง การศกษาหรอการไดรบความรจากประสบการณภายนอกหรอนอกเหนอจากชนเรยน หรอหองเรยน ‚Sociology tries to understand how these various social institutions operate, and how they relate to one another, for example in the influence the family might have on how well children perform in the education system. สงคมวทยาพยายามเขาถงความเขาใจวา บรรดาสถาบนทางสงคมตาง ๆ ด าเนนการอยางไร และเกยวของซงกนและกนอยางไร ตวอยางคอ วาดวยอทธพลของครอบครวทมตอมาตรฐานหรอความส าเรจในการเรยนรของเยาวชนในระบบการศกษา (Sociology is also concerned with describing and explaining the patterns of inequality, deprivation and conflict which are a feature of nearly all societies.‛) สงคมวทยาใหความสนใจกบการบรรยายและอธบายรปแบบแหง 1) ความไมทดเทยมกน 2) ความขาดสงทพงได และ 3) การขดแยงกน ซงมกจะเปนปรากฏการณทมอยในแทบทกสงคม (Ken Browne. Introducing Sociology. Oxford : Blackwell Publishing Ltd, 2002, p. 2.)

10. แนวจตวทยา (psychology) ‚Psychologists seek to understand how the senses นกจตวทยามกพยายามท าความเขาใจวาประสาทสมผสท างานอยางไร work, how individuals learn habits of behavior, why some individuals are more intelligent บคคลเรยนรพฤตกรรมทเกดซ า ๆ กนจนเปนนสยอยางไร และท าไมบางคนฉลาดกวาคนอน than others, how a person gives meaning การทบคคลใหความหมายแก to life’s events เหตการณของชวต (ความจ า), how the memory operates, and what motivates ความจ าท างานอยางไร และอะไรเปนแรงจงใจ some people to act in particular ways.ใหคนบางคนประพฤตในทศทางใด In its attempts to answer these questions, psychology encompasses a broad range of

research that goes well beyond the purview of sociology ในความพยายามตอบค าถามเหลาน วชาจตวทยาไดท าการวจยซงเกยวกบเรองทกวางขวางเกนกวาขอบขายของความเปนสงคมวทยา, most notably to the biological and physiological bases of human behavior and the study of animal species for inferences to humans. โดยเฉพาะทเกยวกบพนฐานทางชววทยา และทางสรระของพฤตกรรมของมนษย และมการศกษาในระดบต ากวามนษย คอ ระดบสตวตาง ๆ เพอวาจะไดแนวทางอธบายพฤตกรรมของมนษย‛

14

(James A. Inciardi and Robert A. Rothman. Sociology:Principles and Applications. New York: Harcourt Brace Jovanovich, 1990, p.10.)

11. แนวจตวทยาสงคม (Social psychology) ศพท (relevant vocabulary)

1) Socialization สงคมประกต, การไดรบการกลอมเกลาเบาหลอม is the life-long process of learning the culture of any society. ซงเปนกระบวนการตลอดชพในการเรยนรเกยวกบวฒนธรรมของสงคมใดสงคมหนง

2) The term culture วฒนธรรม refers to the language, beliefs, values and norms, customs, dress, diet, roles, knowledge and skills which make up the ‘way of life’ of any society. หมายถง ภาษา ความเชอ คานยม และปทสถาน รวมทงขนบธรรมเนยมประเพณ เครองแตงตว เรองอาหารการกน บทบาท ความร และทกษะซงรวมกนขนก าหนดวถชวตของแตละสงคม

3) Roles บทบาท are the patterns of behaviour which are expected from people in different positions in society. หมายถง รปแบบแหงพฤตกรรมซงเปนทคาดหวงจากบคคลตาง ๆ ซงอยในต าแหนงใดต าแหนงหนงในสงคม เชน ในฐานะเปนบพการ หรอในฐานะเปนครใหญ หรอครนอย หรอในฐานะเปนนายกรฐมนตร หรอเปนอธบด หรอเปนคนขบรถไฟ หรอการมต าแหนงเปนทหารบก ทหารเรอ ทหารอากาศ ต ารวจ หรอการเปนนายแพทย และพยาบาล เปนตน

4) Role models ตวแบบแหงบทบาท are the patterns of behaviour which others copy and model their own behaviour on. เปนรปแบบแหงพฤตกรรมซงผอนลอกเลยนและประพฤตปฏบตตามตวแบบทเหนดเหนงามนน

5) Role conflict การขดกนของบทบาท is the conflict between the successful performance of two or more roles at the same time, such as worker, mother and student. เปนการขดแยงกนระหวางการปฏบตตามบทบาท 2 บทบาทหรอมากกวานนในขณะเดยวกน ตวอยางคอ เปนทงคนงาน มารดา และในขณะเดยวกนเปนนกเรยนนกศกษาดวย อกตวอยางหนงคอ การเปนครและเปนพอในขณะเดยวกน ลกทเปนนกเรยนอยอาจท าคะแนนไมไดด และในฐานะเปนพออยากจะชวยใหคะแนนด จงกอใหเกดการขดกนทางบทบาท

6) Values คานยมคณคา are general beliefs about what is right or wrong, and the important standards which are worth maintaining and achieving in any society or social group. เปน

15

ความเชอทว ๆ ไปวาดวยอะไรถกหรอผด และเปนมาตรฐานทส าคญซงสมควรทจะมการเกบรกษาไว และท าใหเปนผลส าเรจในกลมทางสงคม หรอในระดบองครวมของสงคม

7) Norms ปทสถาน are social rules กฎระเบยบทางสงคม, which define correct and acceptable behaviour in a society or social group to which people are expected to conform. ซงก าหนดวาอะไรเปนพฤตกรรมทถกตองและยอมรบไดในกลมทางสงคมหรอในองครวมของสงคมซงถกคาดหวงวาจะตองประพฤตปฏบตตาม

Customs ขนบธรรมเนยมประเพณ are norms which have existed for a long time. เปนปทสถานซงไดมขนอยเปนเวลานานแลว

(Ken Browne. op.cit., pp.4-5.) 12. ศกษาสงคมแนว Social psychology จตวทยาสงคม:

In both sociology and psychology ไมวาจะเปนสงคมวทยาหรอจตวทยา, the specialty discipline concerned with individual-group relationships and with the products of such relationships (significant products being such phenomena as personality development , leadership, and certain aspects of collective behavior) สาขาวชาการเชยวชาญเฉพาะแตละอยางซงเกยวกบความสมพนธระหวางปจเจกบคคลกบกลมและผลลพธจากความสมพนธดงกลาว ผลลพธทส าคญคอศกษาปรากฏการณแหง 1) การพฒนาบคลกภาพ 2) ความเปนผน า และ 3) ลกษณะบางอยางของพฤตกรรมรวมหม), with social relationships constituting the major focus of attention in sociologically-oriented social psychology โดยทมความสมพนธทางสงคมตาง ๆ อนเปนจดทใหความสนใจในเรองราวทางจตวทยาสงคม ซงเนนหนกทางสงคมวทยา, and with the behavior of individuals constituting the major focus of attention in psychologically-oriented social psychology. และพฤตกรรมของปจเจกชนซงเปนจดใหความสนใจอยางส าคญในจตวทยาทางสงคมซงใหความส าคญตอสภาวะทางจตวทยา ‚Sociology cannot be a well-rounded explanatory science without the inclusion of social psychology. But it must be a social psychology which takes interaction rather than the individual as its unit of analysis‛ ถอวาสงคมวทยาจ าเปนทจะตองพงพาจตวทยาทางสงคมเพอสามารถเปนวทยาศาสตรทสามารถอธบายไดอยางรอบดาน แตทงนจะตองเปนจตวทยาทางสงคมทยดการปฏสมพนธมากกวาตวบคคล ในฐานะเปนหนวยแหงการวเคราะห

16

(C.Bolton, pp.107-8.) (Thomas Ford Hoult. Dictionary of Modern Sociology. Totowa, New Jersey:

Littlefield, Adams, 1997, p.302.) 13. เศรษฐศาสตร Economics is concerned with:

1. The production การผลตสนคาและการใหบรการตางๆ of goods and services: how much the economy produces; what particular combination of goods and services; how much each firm produces; what techniques of production they use; how many people they employ. ระบบเศรษฐกจผลตไดมากนอยเพยงใด การผลตสนคาและการใหบรการตาง ๆ ม ความเกยวพนกนอยางไร แตละหางหรอบรษทผลตอะไรขนมา ใชเทคนคอะไรและจางคนมากนอยเพยงใด

Production นยาม : The transformation of inputs into outputs by firms in order to earn profit (or meet some other objective). การผลต หมายถง การเปลยนโดยใสสงทปอนเขาไปกอใหเกดผลทออกมาโดยหางหรอบรษทเพอทจะไดมาซงก าไร (หรอสนองตอบตอจดมงหมายอน ๆ)

2. The consumption of goods and services: how much the population as a whole spends (and how much it saves); what the pattern of consumption is in the economy; how much people buy of particular items; what particular individuals choose to buy; how people’s consumption is affected by prices, advertising, fashion and other factors. การบรโภคสนคาและบรการตาง ๆ : พจารณาวาประชากรมากนอยเทาใด ใชจาย (และออมมากนอยเพยงใด) รปแบบแหงการบรโภคเปนอยางไรในระบบเศรษฐกจ คนมากนอยเพยงใดซอสนคาแตละอยาง แตละคนเลอกซออะไร การบรโภคของบคคลไดรบผลกระทบกระเทอนจากราคา โฆษณา แฟชน และตวปจจยอน ๆ หรอไม อยางไร

Consumption: The act of using goods and services to satisfy wants. This will normally involve purchasing the goods and services. การบรโภค หมายถง การใชสนคาและบรการตาง ๆ เพอสนองตอบตอความตองการ ทงนเกยวของกบการซอสนคาและบรการ

3. ปจจยแหงการผลต (หรอ ทรพยากร) Factors of production (or resources) : The inputs into the production of goods and services: labour, land and raw materials, and capital. ปจจยของการผลตหรอทรพยากรตาง ๆ ไดแก สงทปอนเขาไปในการผลตสนคาและใหบรการตาง ๆ ไดแก 1) แรงงาน 2) ทดน 3) วตถดบ และ 4) ทน

17

a. Labour แรงงาน : All forms of human input, both physical and mental, into current production. ทกรปแบบของสงทมนษยไดปอนเขาไปไมวาจะเปนเชงสรระหรอเชงจตใจเขาไปยงการผลตในขณะน

b. Land (and raw materials) ทดนและวตถดบ : Inputs into production that are provided by nature: e.g. unimproved land and mineral deposits in the ground. ทดน (และวตถดบตาง ๆ) ไดแก สงทปอนเขาไปในการผลตซงใหมาโดยธรรมชาต ตวอยาง คอ ผนดนซงยงไมมการปรบปรงและแรธาตตาง ๆ ในผนแผนดน

c. Capital ทน : All inputs into production that have themselves been produced : e.g. factories, machines and tools. สงทปอนเขาไปในการผลตซงใหสงทปอนเขาไปนนถกผลตออกมา ตวอยางคอ โรงงาน เครองมอ และอปกรณเครองจกรตาง ๆ

d. Scarcity ความขาดแคลน : The excess of human wants over what can actually be produced to fulfil these wants. สงทมนอกเหนอความตองการของมนษยซงเกนกวานน สามารถทจะผลตขนมาเพอสนองตอบตอความตองการตาง ๆ เหลานน

(John Sloman.Economics. New York: Harvester Wheatsheaf Prentice Hall, 1991 , pp.1-3.)

14. Society : Usually denotes either มกใชในความหมาย 2 อยาง คอ อยางใดอยางหนง 1) Human beings in general มนษยโดยทวไป considered as a group พจารณาในฐานะเปน

กลมคน, together with all the social relationships พรอมกบความสมพนธทางสงคมตาง ๆ maintained among the persons and sub-groups making up the total ทมการท าใหคงไวระหวางบคคลตาง ๆ และกลมยอยซงรวมกนขนเปนผลรวมทงหมด,

2) any one of number of relatively independent, self-perpetuating human groups each of which หรอในกรณท 2 เปนหนงในบรรดากลมคนซงสบตอกนในฐานะเปนกลมคนนน ๆ โดยมลกษณะทคอนขางจะอสระ 1) has its own territory และแตละกลมชนนนมพนทหรอดนแดนของตนเอง, 2) is made up of persons of both sexes and all ages ประกอบดวยบคคลตาง ๆ ทงเพศชาย เพศหญงและอายทแตกตางกนออกไป , and 3) maintains its own way of life ธ ารงรกษาวถชวตของตนเองในรปแบบแหงวฒนธรรม in terms of a culture that is more-or-less unique; in some worksซงมความเปนหนงเดยวกนเพยงแตแตกตางกนบางในเชงมากกวาหรอนอยกวา, denotes social relationships ในนกวชาการบางคนต าราบางเลมใหความส าคญกบความสมพนธทางสงคมวาเปนลกษณะเดนของความเปน society —in others, people and their relationships แตในต าราบางเลมใหความส าคญกบทงตวบคคล คอ ผทอยในสงคมนน ๆ และความสมพนธของพวกเขาเหลานน ; along with

18

culture เปนลกษณะคลาย ๆ กบวฒนธรรม, one of two basic concepts in sociology and in sociocultural anthropology in some contexts ซงเปน 1 ใน 2 มโนทศนพนฐาน (basic concepts) ในทางสงคมวทยาและในทางมานษยวทยาเชงสงคมและวฒนธรรม, replaced by the term culture when a specific group is being designated. ซงเมอใชศพทวฒนธรรมกคอเปนการระบแตละกลมชน ‚A society is a people leading an integrated life by means of the culture‛ (E. Hiller, p.669.)

3) ‚A society is a large, continuing, organized group of people; it is the fundamental large-scale human group‛ (R. Thomlinson. Sociological Concepts and Research, p.5)

4) Society is ‚Any system of interactive relationships of a plurality of individual actors is a social system. A society is the type of social system which contains within itself all the essential prerequisites for its maintenance as a self-subsistent system‛

(T. Parsons and E. Shils, eds., p.26.) 5) ‚Society at a given stage of its evolution is….a combination of interdependent phenomena,

and even more: a structured whole or Gestalt (a term used here in a general, not merely psychological, sense)‛ (K.Mannheim. ‚American Sociology,‛ p.6. อางใน Thomas Ford Hoult. op.cit., p.306.)

6) ปญหาสงคม (Social problem) Any situation which is regarded by a significant number of the members of a group as a threat to one or more of the group’s basic values and which is believed to be remediable by collective action; as social problems, often appears as the name for the sociology specialty concerned with the study of problem areas such as crime, war, disease, poverty, race relations; sometimes used synonymously with social disorganization and with social pathology. Also see social reform.

‚The most general, formal, and stable patterns of behavior are called social institutions. Accordingly, social problems may be conveniently classified in terms of disapproved deviant behavior in each institution…‛ (G. Lundberg, et al., Sociology. 3rd ed., p.649.)

19

‚One of the routes to a competent analysis of social problems is via analysis of the social disorganization that accompanies social change‛ (P. Horton and G. Leslie, p.33.) (Thomas Ford Hoult. op.cit., p.301.)

15. ชมชน (Community) ศพท ชมชน ทใชในภาษาองกฤษอธบายไดยากยงและความหมายบางครงกไมชดเจนและ

ในปจจบนมกไมมความหมายทเฉพาะเจาะจง ในความหมายทอยระดบขนต าทสด หมายถง คนจ านวนหนงในพนททางภมศาสตร ม 3 เรองทใชในปจจบน

1) ประการแรก ชมชนหมายถง จ านวนคนซงมโครงสรางทางสงคมเฉพาะเจาะจง ดงนน จงมการรวมจ านวนคนซงไมใชเปนสมาชกของชมชน . เปนเสมอนสงคมยคกอนการพฒนาอตสาหกรรม คอ มความเปนชนบทและจงมกเหนวาสงคมอตสาหกรรมและสงคมเมองใหญมลกษณะแหงความไมดเสมอ.

2) ประการทสอง หมายถง ความรสกวาเปนสวนหนงหรอการมจตวญญาณแหงความเปนชมชน (A sense of belonging or community spirit.)

3) ประการทสาม หมายถง กจกรรมแตละวนของชมชนไมวาจะเปนเรองของการงานหรอไมเกยวกบการงานเกดขนภายในอาณาบรเวณทางภมศาสตร มลกษณะทวาทกอยางพรอมอยในตนเอง การอธบายอนๆ ทเกยวกบชมชนยอมจะประกอบไปดวยบางสวนหรอทงหมดของสวนประกอบเพมเตมเหลาน

นกสงคมวทยาแหงศตวรรษท 19 หลายคนใชมโนทศนแหงความเปนชมชนไมวาโดยตรงหรอโดยออม โดยค านงถงการแบงแยกออกเปนสอง คอ ระหวางความเปนสงคมกอนอตสาหกรรม (pre-industrial) และเมอมการพฒนาอตสาหกรรมแลวหรอเปนสงคมเมองใหญและสงคมชนบท between Gemeinschaft and Gesellschaft, treats communities as particular kinds of society which are predominantly by kinship and a sense of belonging, and self-contained. นกสงคมศาสตร ชอ เอฟ. เทอรนน (F.Toennies) แบงแยกระหวางความเปนเกไมชาฟตและเกเซลชาฟต ซงเปนภาษาเยอรมนเกยวของกบของฉนและของผอนโดยถอวาชมชนตาง ๆ เปนชนดแตละชนดของสงคมซงถกก าหนดโดยความเปน เครอญาต อกทงมความรสกวาเปนเจาของหรอเปนสวนหนงของหนวยนน อกทงมลกษณะครบถวนในตนเอง

ศพท ‚ชมชน‛ ถกใชใหเปนตววพากษวจารณสงคมอตสาหกรรมและสงคมเมองใหญ ชมชนตาง ๆ ในยคนนหมายรวมถง ลกษณะทดดวยกนทงสนซงถอวายอมเปนเจาของโดย

20

สงคมชนบท สงคมเมองใหญในยคนนหมายถง การท าลายของคานยมแหงชมชน ทศนคตเชนวานบางอยางยงมปรากฏอยจนกระทงถงทกวนน

อยางไรกตามสงคมตาง ๆ ไมอาจถกแบงออกอยางชดเจนเปนชมชนใหมสภาพความเปนชมชนแหงชนบทหรอเมองใหญอยางใดอยางหนง และนกสงคมวทยาระยะหลงเหนวามการเชอมตอกนระหวางความเปนชนบทและความเปนเมองใหญ (rural-urban continuum) ทงนโดยพจารณาวาการตงรกรากหรอการตงถนฐานมขอบขายเปนพสยตามลกษณะตาง ๆ ของโครงสรางทางสงคม

นกวชาการในสหรฐอเมรกาสนใจศกษาการตงถนฐานในเมองใหญ โดยเฉพาะส านกศกษาแหงมหาวทยาลยชคาโก (Chicago School) และผลงานของวลเลยม เอฟ. ไวท (William F. Whyte, 1961) แตในองกฤษมความสนใจเกยวกบสงคมชนบทมากกวา

16. การสงเกตแบบมสวนรวม การศกษาวจยตาง ๆ เหลานวางอยบนขอสมมตฐานทวาชมชนมความสมบรณพรอม

ในตวเองเปนสวนใหญ และดงนนยอมมสปรตแหงความเปนชมชน แตอยางไรกตามศพท ‚ชมชน‛ จงมใชหมายเพยงการบงชชนดหนงของโครงสรางทางสงคม

แนวปฏบตแหงการศกษาชมชนมความส าคญในการพฒนาเทคนคแหงการวจยทเรยกวา การสงเกตอยางมสวนรวม (participant observation) แตคนมกไมนยมกนในชวงเวลาน สวนหนงเปนเพราะมการคนพบวาความเปนชมชนไมไดมความสมบรณพรอม ทงนเพราะใหความส าคญกบเรองราวระดบชาต อกทงนกสงคมวทยาเมองใหญ เปลยนจดสนใจไปยงปญหาอน ๆ

ศพท ‚ชมชน‛ ไดขยายความหมายดวยการบงชวาเปนความรสกแหงการ เปนอตลกษณ (identity) หรอการเปนสมาชกหรอเปนสวนหนงทอาจผกพนหรอไมผกตดกบทตงทางภมศาสตร (ตวอยางจากผเขยนจรโชค วระสย คอ อาจเรยกวามชมชน จส.100 คอผทโทรศพทเขาไปในรายการบอยพอสมควร รวมทงผตดตามฟงโดยไมไดรจกกนหรออยในอาณาบรเวณทางภมศาสตรเดยวกน)

ตามนยน ชมชนเกดขนเปนรปรางขนมาไดเมอคนมความคดคอนขางชดแจงวาใครมสงทเหมอนกนกบเขาเหลานนและใครทไมไดม (In this sense, a community is formed when people have a reasonably clear idea of who has something in common with them and who has not.) ดงนน ความเปนชมชนจงเปนการสรางขนมาโดยความคด ถกก าหนดอาณาบรเวณทนกขนมาเองระหวางกลมตาง ๆ (Communities are, therefore, essentially mental constructs, formed by imagined boundaries between groups.)

21

อนง ศพท ‚ชมชน‛ ยงคงมความหมายเชงปทสถาน คอ มความหมายเชงบวกและลบ ตวอยาง คอ อดมคตแหงความเปนชมชนแหงชนบทยงมอ านาจเหนอจนตนาการของคนองกฤษ และผทเปนผวางแผนออกแบบการสรางเมอง โดยใหมสปรตแหงความเปนชมชนอยในการวางแผนนนดวย

(Nicholas Abercrombie, et als. The Penguin Dictionary of Sociology. Fourth Edition, Penguin Books, 2000, pp.64-65.) ก) societal เกยวกบองครวมของสงคม ข) sociocultural วฒนธรรม และสงคม.

17. แนวทางวจยสงคมศาสตร วธการแรก ไดรบอทธพลมาจากสงทเรยกวาปฎฐานนยม positivism เรยกวาเปน

scientific approach ทถอวาสงทเปนความเปนจรงในเนอแทของมนเองหรอในตววตถ (objective reality) ซงปรากฏอยขางนอก (out there) ดงนนนกวจยจงตองคนหาความเปนจรงดงกลาวโดยหาหลกฐานทางเชงประจกษวาท (empirical evidence) ซงเปนขอเทจจรง (facts) ซงเราสามารถทจะพสจนไดจากประสาทสมผสตางๆ (sense) คอ ห ตา จมก อยางนเปนตน แนวคดเชนวาน เปนททราบกนอยางกวางขวาง มกใชวธการวจยตามแนวน ซงจะมการเนนเรองของการตรวจสอบความเชอถอได (reliability) ซงหมายถงการวดนนกครงกครงกจะมผลเหมอนเดม เชนในการชงน าหนก แตการทวดแลวไดผลเหมอนๆกน ไมจ าเปนทวาจะตองเปนเรองทถกตองหรอแมนตรงตามนน (validity) กอาจมการวดอนๆ ตวอยางคอ ถามเกยวกบความเปนผเครงศาสนา วาใสบาตรเปนประจ าหรอไปวดทกวนพระ ซงอาจพบวาผท ไมไดไปวดเลยแตปฏบตธรรมหรอปฏบตตามค าสงสอนของแตละศาสนาอยางเครงครดยอมมความเปนผเลอมใสศาสนาหรอปฏบตตามศาสนามากกวาผทใสบาตรหรอไปวดโดยท าเปนพธอยางเคยชนเทานนกได

การวจยเชงปฏฐานหรอเชงวทยาศาสตรคอใหความส าคญกบการวางตวเปนกลาง (personal neutrality) คอการยดถอสงทเรยกกนวาหลกแหงวตถวสย (objectivity) ซงด าเนนการตามกระบวนการและขนตอนหรอขนตอนตางๆเพอตามหลกการทางวทยาศาสตร โดยพยายามขจดสงทเปนความล าเอยง (bias)

แนวการวจยทยดถอหลกการตางๆทวานนไดรบการวพากษวจารณวาเจตนามงทจะใหเกดการวจยทปลอดจากการเกยวของกบคานยมใดๆทงสน ซงมการใชศพททไดรบอทธพลจาก Max Weber วาเปนปราศจากพจารณาเชงคณคา value-free

22

มขอคดเหนทแสดงถงจดออนของการใชวธการเชงประจกษวาทรวมทงปรชญาทเกยวของ ดงตอไปนเชน เปนเรองทไมนาเปนไปไดทสามารถจะหลกเลยงการล าเอยงหรอการมอคต ซงเกยวโยงกบสถานภาพและสภาพแวดลอมของแตละคน โดยทมการวพากษวจารณโดย Logan Wilson. American Academics Then and Now. New York : Oxford University Press, 1979. ซงคนพบวานกวจยมกจะวจยในทางสงคมวทยามลกษณะเอนเอยง คอ สวนมากมกจะเปนคนผวขาว ไดรบการศกษาขนสงมาก และมกจะมความคด เชงเสรนยมในทางการเมองมากกวาคนทวๆไป กลาวคอ เปนทวจารณกนวานกวจยยอมไมพนทจะถกอทธพลจากภมหลงทางสงคมของตนเอง

ขอดของความเปนเชงวทยาศาสตรกคอถกแทรกไวดวยปรชญาทวาจ าเปนทจะตองท าการวจยซ า ซงแมกระทงท าซ า มไดหมายความวาสภาพแวดลอมตางๆจะเหมอนเดม

เรองราวของพฤตกรรมสงมชวตในระดบมนษย ซงมสมองและองคประกอบอนทสลบซบซอนมาก ยอมตองเผชญกบประเดนทวาดวยการพยากรณลวงหนา (predict) ความหมายคอเปนเรองทไมนาเปนไปไดในรายละเอยดวาสามารถบงบอกลวงหนาวาในอนาคตจะเปนอยางไรทแนนอน ตวอยางคอ มกมการวจยวาดวยการก าหนดหนจ าลองหรอตวแบบ (model) วามองคประกอบใดบางทท าใหการบรหารโรงเรยนหรอบรหารธรกจประสบความส าเรจ มนกเขยนทไดระบวาการจะประสบผลส าเรจนนตองมนสยกอยางกอยาง ดงทมหนงสอเลมหนงระบวาจะประสบผลส าเรจไดตองมนสย 7 อยาง เปนตน ซงความจรงกเปนการท าใหเรองทมนษยทวไปเรยนรจากประสบการณหรอทเรยกวาความรเชงสามญส านก (common sense) ทวาถามนสยขยนยอมประสบผลส าเรจ ดงค ากลาวทวา ‚อดตไมขยน ปจจบนไมขวนขวาย อนาคตไมตองท านาย‛ หรอทมกอางกนวา ‚ไมมคนจนในหมคนขยน‛ ซงในความเปนจรงแลวมตวแปรหรอปจจยทเกยวของมากเหลอเกนทจะตงเปนสตรส าเรจทสามารถจะท านายอนาคตได

เมอนกวจยใชวธการทางวทยาศาสตร ใชวธการสมภาษณ หรอแมกระทงไปอยนานๆกบคนหรอสงคมทถกเลอกส าหรบการวจย กไดมการคนพบวา มผลกระทบตอค าตอบทไดมาขอจ ากดดงทไดอธบายมาสนๆนน เปนแรงกระตนอยางหนงทท าใหมความสนใจในการใชวธการวจยทเรยกวาการตความหมาย (interpretive)

18. แนวการศกษาวาดวยตความหมาย (interpretive methodology) แนวทางเชงวทยาศาสตรแบบเดมเนนการมองโลกภายนอก แตการไดขอมลมาอาจเปนอยางทไดยนหรอไดเหนอยางธรรมดาๆ มนกวชาการทตงขอสงเกตวานาจะใชไมใชเพยงแตเขาถงขอมล แตตองเขาไปถงการตความหมายคอการกระท าทเหน เชน การยงปนอาจจะเปน

23

เพยงแตการวางทาเพอแสดงความโกๆกได มไดหมายถงการทจะยงออกไปจรงๆ เชนเดยวกบการยมไมใชเพยงแตวาแสดงออกถงความพอใจเทานน อยางเดยวแตการยมอาจมสงทซอนไวภายในดวย แนวคดเชนวานนาสนใจยงแตเพราะเปนการมองหาความหมายจากการกระท าตางๆ (meaningful action) ซงหมายถงการกระท าทงทางกายและวาจาแตเวลาศกษาจรงๆเปนเรองยาก นกวชาการทบกเบกเรองนไดแก Max Weber โดยถอวานกสงคมศาสตรทงหลายไมไดเพยงแตจะมองไปทพฤตกรรมทปรากฏ เชน การจบจายซอของ อาจจะไมใชเพอเปนการสนองความตองการดานรางกาย แตท าใหเกดความรสกวามอะไรกระท า หรอมเงนทจะใช ดงนน จงอาจตองไปเขารานทมแบรนดเนมหรอซอของทเกนจ าเปน แนวของ Max Weber เรยกวาเปนสงคมศาสตรเชงตความหมาย เปนสงคมศาสตรทมงไปทการตความหมายทตวมนษย ก ากบอยกบการกระท าในโลกภายนอก แนวนแตกตาง 3 อยางจากแนววทยาศาสตรหรอแนว positivist 3 ประการ

ก) แนวปฏฐานประจกวาทเนนมงศกษาทการกระท า คอสงทคนพดหรอคนกระท า แตแนวตความหมายมงไปทความหมายของการกระท าหรอพฤตกรรมนนๆ

ข) สงทสงคมศาสตรแนววทยาศาสตรศกษาปฏฐานประจกวาท คอมองเหนวามสภาวะเชงวตถวสยอย ‚ภายนอก (out there)‛ แตแนวตความหมายมทรรศนะทวาความเปนจรงเกดจากสงทมนษยสรางขนมา

ค) แนวประจกษวาทเนนขอมลเชงปรมาณ คอ การวดเปนตวเลขแตแนวสงคมศาสตรใหความส าคญกบขอมลเชงคณภาพ คอ ค าบรรยายของนกวจยวาผคนเขาใจ คอ ใหความหมายกบสภาพแวดลอม หรอการกระท าตางๆของเขา

กลาวโดยสรป แนวแนวปรมาณ มกเหมาะสมกบการวจยไปในหองทดลอง ซงตวผท าการทดลองหรอนกวจยพยายามถอยหางไมเกยวของในเชงอารมณหรอความรสก และมหนาทส าคญคอการวดอยางระมดระวง

แนวทางการตความหมาย (interpretive approach) เหมาะสมส าหรบการวจยในสภาวะทเกดขนจรง (natural setting) ซงผวจยมปฏสมพนธกบผคน เพอทจะเรยนรวาเขาเหลานนคดอยางไรกบการกระท า คอ เบองหลงของการกระท าตางๆเหลานน

แนวน Max Weber เปนผรเรมใชศพทภาษาเยอรมน คอ Verstehen ซงแปลวา ความเขาใจ เปนการเดนทางเขาสความรอกระดบหนง คอไมใชสงเกตเพยงแตวา คนท าอะไร และพยายามเขาใจวาท าไมจงท าสงนน เพราะฉะนนจงจ าเปนทจะตองพยายามเขาใจความคดและความรสกของสงทตนเองศกษาดงกลาว ภาษาวชาการเรยกวา subject

24

(Berger, Peter L., and Hansfried Kellner. Sociology Reinterpreted : An Essay on Method and Vocation. Garden City, N.Y. : Anchor Books, 1981. Neuman, W. Laurence. Social Research Methods : Qualitative and Quantitative Approaches. 3rd ed. Boston : Allyn & Bacon, 1997.)

19. วาดวยระเบยบวจยเชงวพากษ (critical) ผรเรมคอ Karl Marx ผไมเหนดวยกบการถอวาสงคมเปนระบบทจะตองเปนอยางเทาทเปนมาเรอยๆไป ซงเปนขอสมมตฐานเชงอนรกษนยมของวธการวจยเชงประจกษวาท แนวทางการศกษาเชงวพากษใหความส าคญกบความจ าเปนในการมการเปลยนแปลง แนวคดเชงประจกษวาทตงค าถามวาสงคมด าเนนอยได ไดอยางไร มกลไกอะไร แตนกคดเชงวพากษตงค าถามในทางทเกยวโยงกบคณคาทางจรยธรรม คอ เรองของความด ความชว ความเหมาะและความไมเหมาะ มการตงค าถามทส าคญคอ เทาทสงคมเปนอยขณะนควรจะเปนอยางนตอไปหรอไม เพราะฉะนนแนวคดแบบ Karl Marx จงถอวาไมใชเพยงแตศกษาความเปนไปของโลกภายนอกแตจะตองเปลยนแปลงไปในทศทางทท าใหเกดความเปนประชาธปไตยและความยตธรรมทางสงคม ดงท Feagin, Joe R., and Vera Hernan. Liberation Sociology. Boulder, Colo.: Westview, 2001. วา not just to research the social world but to change it in the direction of democracy and social justice. นกวจยทใช critical approach มใชเพยงแตตองการเปลยนแปลงสงคม แตตองการเปลยนแปลงลกษณะของการวจยดวย ทาทตอผทถกวจย (research subjects) เปลยนไปคอถอวาทดเทยมกบตวผท าการวจยเอง คอ มการสนบสนนใหมการมสวนรวมวาควรจะถามประเดนใดบาง แนวคดนถอวาทงนกวจยและผทถกวจย น าผลการวจยไปเพอใชประโยชนตางๆ โดยเฉพาะเกยวโยงกบเรองของการท าใหผทดอยกวาหรอผทประสบปญหามความเขมแขงขนมา (empowerment) แนวคดนมปรากฏในหนงสอตางๆ เชน Wolf, Diane L., ed. Feminist Dilemma of Fieldwork. Boulder, Colo.: Westview Press, 1996. Hess, Beth B. ‚Breaking and Entering the Establishment : Committing Social Change and Confronting the Backlash.‛ Social Problems. Vol. 46, No. 1 (February 1999) : 1-12. Feagin, Joe R., and Vera Hernan. Liberation Sociology. Boulder, Colo.: Westview, 2001. Perrucci, Robert. ‚Inventing Social Justice : SSSP and the Twenty-First Century.‛ Social Problem. Vol. 48, No. 2 (May 2001) : 159-67. (John J. Macionis. Sociology. Tenth edition. Pearson Prentice Hall, 2005.)

25

20. วาดวยการสรางสรรค (It's never too late to create) Creativity is not the domain of youth; some innovators get there through trial and error.

By David W. Galenson and Joshua Kotin, DAVID W. GALENSON is an economist at the University of Chicago. JOSHUA KOTIN, a doctoral student in English at the University of Chicago, is editor of the Chicago Review.

AT 76, CLINT EASTWOOD is making the best films of his career. "Letters from Iwo Jima" has been nominated for four Academy Awards — including best picture and best director. ("Flags of Our Fathers," which Eastwood also directed last year, received two nominations.) New York Times' film critic A.O. Scott recently named him "the greatest living American filmmaker." Such accolades are the latest development in Eastwood's creative ascension. Two years ago, his "Million Dollar Baby" won best picture and best director, a repeat of his success with "Unforgiven" at age 62 — his first Oscar after making movies for more than 20 years.

Sculptor Louise Bourgeois is 95. Later this year, she will be honored with a retrospective at London's Tate Modern museum. Last November, her "Spider," a sculpture she made at the age of 87, sold at auction for more than $4 million, the highest price ever paid for her work and among the highest ever paid for the work of a living sculptor.

Is such creativity in old age rare? Eastwood and Bourgeois often are considered anomalies. Yet such career arcs — gradual improvements culminating in late achievements — account for many of the most important contributions to the arts. That our society does not generally recognize this fact suggests that we're missing a key concept about creativity.

We often presume creativity is the domain of youth, that great artists are young geniuses, brash and brilliant iconoclasts. Arthur Rimbaud, Pablo Picasso, T.S. Eliot, Orson Welles, F. Scott Fitzgerald and Jasper Johns all revolutionized their artistic disciplines in their teens or 20s. (Picasso, for example, created the first cubist paintings at 25, and Welles made "Citizen Kane" at 25.) These artists made dramatic, inspired discoveries based on important new ideas, which they often encapsulated in individual masterpieces. but there's another path to artistic success, one that doesn't rely on sudden flashes of insight but on the trial-and-error accumulation of knowledge that ultimately leads to novel manifestations of wisdom and judgment. This is Eastwood's and Bourgeois' path — and it was the path for a host of other artists: Titian and Rembrandt, Monet and Rodin, Frank Lloyd Wright and Le Corbusier, Mark Twain and Henry James, Robert Frost and Elizabeth Bishop, to name a few. (Twain wrote "Tom Sawyer" at 41 and bettered it with

26

"Huckleberry Finn" at 50; Wright completed Fallingwater at 72 and worked on the Guggenheim Museum until his death at 91.)

Paul Cézanne is the archetype of this kind of experimental innovator. After failing the entrance exam for the prestigious École des Beaux-Arts, he left Paris frustrated by his inability to compete with the precocious young artists who congregated in the city's cafes. He formulated his artistic goal, of bringing solidity to Impressionism, only after the age of 30, then spent more than three decades in seclusion in his home in Aix, painstakingly developing his mature style trying to represent the beauty of his native Provence. Finally, in his 60s, he created the masterpieces that influenced every important artist of the next generation.

Frost also matured slowly. He dropped out of Dartmouth and then Harvard, and in his late 20s moved to a farm in rural New Hampshire. His poetic goal was to capture what he called the "sound of sense," the words and cadence of his neighbors' speech. He published his most famous poem, "Stopping by Woods on a Snowy Evening," at 49.

At 63, Frost reflected that although young people have sudden flashes of insight, "it is later in the dark of life that you see forms, constellations. And it is the constellations that are philosophy." these two creative life cycles stem from differences in both goals and methods. Conceptual innovators aim to express new ideas or particular emotions. Their confidence and certainty allow them to achieve this quickly, often by radically breaking rules of disciplines they have just entered. In contrast, experimental innovators try to describe what they see or hear. Their careers are quests for styles that capture the complexity and richness of the world they live in.

The cost of ignoring Cézanne's example is tremendous — and not only for the arts. Our society prefers the simplicity and clarity of conceptual innovation in scholarship and business as well. Yet the conceptual Bill Gateses of the business world do not make the experimental Warren Buffetts less important. Recognizing important experimental work can be difficult; these contributions don't always come all at once. Experimental innovators often begin inauspiciously, so it's also dangerously easy to parlay judgments about early work into assumptions about entire careers…but perhaps the most important lesson is for experimental innovators themselves: Don't give up. There's time to do game-changing work after 30. Great innovators bloom in their 30s (Jackson Pollock), 40s (Virginia Woolf), 50s (Fyodor Dostoevsky), 60s (Cézanne), 70s (Eastwood) and 80s (Bourgeois).

27

Who knows how many potential Cézannes we are currently losing? What if Eastwood had stopped directing at 52, after the critical failure of "Firefox," his 1982 film about a U.S. fighter pilot who steals a Soviet aircraft equipped with thought-controlled weapons?

Los Angeles Times January 30, 2007 21. วาดวยคตนยมเชงโครงสราง-การหนาท (Structural-Functionalism)

1. ความทวไป นกวชาการมแนวการศกษาสงคมศาสตรซงอาจเรยกวา approaches หรอ perspce tives ตางๆ

กน บางคนมมมมองวาสงคมมลกษณะเปนเสถยรภาพ โดยเหนวาครอบครว ศาสนา และสถาบนทางสงคมอน ๆ อยยงยนนาน อกแนวหนงถอวาสงคมประกอบไปดวย กลมตาง ๆ ซงขดแยงกน อกแนวหนงมองวาสงคมประกอบดวยปฏสมพนธทเกดขนเปนประจ าวน ทง 3 มมมองเรยกวา แนวการหนาท (functionalist) แนวการขดแยง(conflict) และแนวปฏสมพนธ (interactionist)

นกคดแนวการหนาท (functionalist perspective) โดยเฉพาะแนวโครงสรางการหนาทมตวอยางเชน Talcott Parsons นกวชาการทเนนประเดนการขดแยงผหนงคอ Karl Marx นกวชาการเนนปฎสมพนธมตวอยางคอ Erving Goffman ส าหรบแนวการหนาท มผลงานของนกคด เชน

ก. กองค (Auguste Comte, 1798-1857) ชาวฝรงเศส ข. สเปนเซอร (Herbert Spencer, 1820-1903) ชาวองกฤษ ค. เดอรไคม (Emile Durkhem, 1858-1917) ชาวฝรงเศส ง. พารสนส (Talcott Parsons, 1902-1979) ชาวอเมรกน

อทธพลของแนวคดนโดยเฉพาะทเรยกวาคตนยมเชงโครงสราง-การหนาทมอทธพลสงยงในชวงเวลาประมาณ 20 ป ระหวางทศวรรษ ค.ศ.1940-1949 และทศวรรษ ค.ศ.1950-1959

(International Encyclopedia of the Social Sciences. New York: Macmillan, 1968, vol.5, p.22.) โครงสรางและการหนาทมสมมตฐานวาสงคมอยรอดไดโดยการเขาสสภาวะคงท (someostasis) เปนกระบวนการทด าเนนการไปไดโดยปกต แมเปลยนแปลงในสวนทเปนสงแวดลอม ทงน เปนไปตามกลไกอตโนมต ถอวาระบบสงคมยอมด าเนนไปโดยมลกษณะทจะธ ารงรกษาตนเองได (self-maintained) หรอท าใหเกดดลยภาพเองได (self-equilibrating) การเขาสระบบสงคม คอ มทงโครงสรางและการหนาทประโยชนประกอบไปดวยความจ าเปนขนตนทขาดไมได (pre-requisites)

2. ความหมายของโครงสราง 2.1 The American Heritage Dictionary of English Language, 1981 ระบวา “Structure” หมายถง

‚หนวยทมความสลบซบซอน‛ (a complex entity) หรอการรวมผสมสาระ สวน หรอองคประกอบ

28

ตาง ๆ ในหนวยเชนวานนใหเขารปกน (the interrelations of parts or the principle of organization in a complex entity)ทงนโครงสรางมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคลโดยพจารณาแยกออกเปนดานตาง ๆ

2.2 ความหมายตาม Collins Dictionary of Sociology (edited David Jary and Julia Jary, 2005, pp.618.) คอ ‚การจดเรยงใหเปนระเบยบของสวนตาง ๆ หรอองคประกอบใหเขาสความเปนรปแบบทชดเจน‛ (any arrangement of elements into a definite pattern) ตวอยาง คอ โครงสรางทางการศกษา โครงสรางดานอาชพ โครงสรางชนชน (class structure) ซงเปนระดบยอยหรอบางสวนภายในสงคม หรอเปนโครงสรางระดบองครวมของสงคม ระดบชาต เชน Social Structure of a country. ‚โครงสราง‛ ยอมประกอบดวย ‚สวนตาง ๆ ซงมลกษณะทแสดงความสมพนธกนอยางคอนขางจะคงเสนคงวา‛ คอ ไมผนแปรเปลยนไปจากเดมและยดโยงเกยวเนองเปนระบบ ด ง น น จ ง ย อ มเกยวของกบ 1) สถานภาพ(status)ของบคคล 2)บทบาทของบคคล (role) 3) ปทสถานหรอบรรทดฐานทางสงคม (norms) และ 4) สถาบนทางสงคม (institution)

2.3 ศพท ‚โครงสราง‛ ใกลเคยงกบศพท ‚การจดองคการหรอการจดระเบยบทางสงคม‛ (social organization) และมศพททเกยวของดวย เชน โครงสรางเชงนเวศน (ecological structure) ซงหมายถง เรองราวของบคคลกลมตาง ๆ และการใหบรการในชมชนแหงใดแหงหนง กลาวคอ

1) เกยวของกนในเชงสถานท คอ ทอย ณ ทตงอยางไร และมความสมพนธกนอยางไร เปนเรองราวทเกยวของกบระบบสงคม วฒนธรรมและเศรษฐกจของชมชน โดยพจารณาเรองพนทหรอเรองการอยรอดของประชากรในสภาวะแวดลอมอยางใดอยางหนง

2) มความเกยวโยงถงบรรดาสวนทอ านวยความสะดวกหรอบรการ (services) หมายถง การมรานคา การมโรงงาน การมแหลงบนเทง การมทพกอาศย ไมวาจะเปนแบบ อพารทเมนท หรอแบบบานสวนตว

เมอกลาวถงโครงสรางเชงนเวศน หมายถง จดการกจกรรมตาง ๆ เพอใหมความราบรนของผทอยในชมชนแหงใดแหงหนง (George A. Theodorson and Achilles G. Theodorson. A Modern Dictionary of Sociology. New York : Harper and Row, 1979, p.395.) จดเนนทส าคญ คอ ความสมพนธเพอเกอกล เพอความอยรอดรวมกน (sustenance relations) เมอกลาวถงโครงสรางมกมองเหนเปนภาพไดงาย เชน นกถงเสา นกถงฝาผนง นกถงโครงบนได นกถงโครงของหลงคา เปนตน

29

กรอบใหญหรอโครงสรางเปนเครอขายทมลกษณะแนนหนาคอนขางมนคงถาวรแหงความสมพนธระหวางหนวยตาง ๆ หรอสวนตาง ๆ และลงลกหรออยในระดบทเปนรากฐาน หรอเบองหลง

2.4 โครงสรางมทงแบบเปนทางการ คอ รปนย (formal structure) และแบบไมเปนทางการทเปนทางการ สวนทเปนทางการคอโครงสรางทางสงคม ซงจะเปนของกลมกได หรอขององคการ ใหญ ๆ กได มการก าหนดกฎเกณฑตาง ๆ ทชดเจนส าหรบโครงสรางแบบไมเปนทางการหรอเปนอรปนย (informal structure) เปนสวนหนงของโครงสรางทางสงคมหรอสภาวะเชงสงคมของกลมใดกลมหนงหรอองคการใดองคการหนง ซงไมไดตงขอก าหนดกฎเกณฑไวอยางเปนทางการ แตมการคาดหวงกนวาเปนเชนนน ตวอยาง คอ ในการท างานไมวาจะเปนราชการหรอเอกชนยอมมระเบยบกฎเกณฑซงเปนโครงสรางแนนอนแบบเปนทางการ แตยอมมสวนทไมไดก าหนดไวเปนลายลกษณอกษร เปนแบบไมเปนทางการ เชน กตกามารยาททางสงคมทเมอพบกนใหกลาวค าวา สวสด หรอสอบถามสารทกขสขดบ หรอเมอไดรบเชญใหไปงานมงคลสมรสหรองานอนๆ กใหความรวมมอ นอกจากนมการเออเฟอชวยเหลอซงกนและกน เชน ถาหากผมรถยนตก าลงจะไปในทศทางเดยวกนกบอกผหนง กอาจชกชวนใหผอนไปดวย อนเปนการแสดงน าใจ

โครงสรางทไมเปนทางการยอมไมปรากฏเปนลายลกษณอกษรและมความยดหยน (flexible)

2.5 พจนานกรมศพทสงคมวทยา องกฤษ-ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน ป 2532 หนา 385. กลาววา structure (โครงสราง) หมายถง ‚องคประกอบทมสวนตาง ๆ สมพนธกนอยางเปนระเบยบ และด ารงอยไดถาวรตามสมควร การเปลยนแปลงโครงสรางจะเกดขนเมอลกษณะและความสมพนธของสวนประกอบตาง ๆ นนเปลยนไป ในวชาสงคมวทยา โครงสรางของสงคมคอระบบความสมพนธของสถาบนตาง ๆ ของสงคมในขณะใดขณะหนง‛ (ฉบบป 2549 ไมมศพทดงกลาวโดยตรง)

2.6 โครงสรางมลกษณะ 3 ประการ ประการแรก หนวยตาง ๆ ทเกยวโยงกนมงใหเกดองครวม ซงมลกษณะทปรากฏขนผดแผกแตกตางจากแตละสวนตาง ๆ อนประกอบขน ความหมายกคอ อาจมองครวมของสงตาง ๆ ประกอบดวย 50 อยาง แตเมอรวมกนแลวผลลพธมลกษณะทแตกตางออกไปดงค ากลาวทวา ผลรวมไมเทากบผลบวกของสวนตางๆ ทเปนองคประกอบ (The whole is not the sum of the parts) ปกตผลรวมหรอผลบวกยอมเทากน นนคอในความหมายทเปนนามธรรม 1+1 ยอมมผลลพธเปน 2 ในนามธรรมหรอในเชงคณตศาสตร

30

หาก 1+1 ใชในความหมายวาเปน 2 สง เชน กาแฟกบน าตาล หรอเสอขาวกบกางเกงสน าเงน 2 อยางผนวกผสมกนยอมไมไดผลลพธ โดยเปนผลบวกธรรมดา แตเกดผลรวมในความหมายใหมขนมาคอเปนกาแฟใสน าตาลหรอเสอกางเกงทเหมาะสมหรอไมเหมาะสมอก 1 ชด ประการทสอง โครงสรางประกอบดวยหนวยตาง ๆ อาจทดแทนหรอเปลยนหนวยหรอชนสวนแทนกนได ท านองเดยวกนวาเมอขนสวนของเครองจกรเสย หายหรอใชการไมได ยอมหาสวนอนเขามาแทนทได ประการทสาม เมอมการเปลยนแปลงในตวหนวยและระดบโครงสรางยอมท าใหทราบถงความสมพนธภายในของแตละหนวยเหลานน อาจมการเปลยนแปลงขนานใหญ (transformations) คอ ในระดบรปแบบหรอระดบตวโครงสรางเอง เชน การเปลยนทหรอสลบท (inversions) ของความสมพนธภายใน ยอมทจะเกยวโยงกบการเปลยนแปลงของสวนอน ๆ ทยงคงเหลออย อนง การยดโยงของสวนตาง ๆ ยอมท าใหเขาใจไดวาโครงสรางเปนอยางไร โดยเกยวพนกบ 1) บคคล 2) ครอบครว 3) พรรคการเมอง 4) ศาสนา 5) กลมผลประโยชนและ 6 อน ๆ ซงเชอมเปนสายโยงใยความสมพนธทางสงคมทงโดยตรงหรอโดยออมและยอมมพนธะ (obligations) หนาทความรบผดชอบตอกนและกนทงน ผลลพธรวมอนเกดจากการเชอมโยงยอมแตกตางกนออกไปจากแตละหนวยซงยอมมพฤตกรรมหรอลกษณะของตนเอง การเปลยนแปลง เชน การลาออกของกรรมการของกลมหรอพรรคการเมองหรอการยายถนทอยของสมาชกครอบครว แตความเปนครอบครวหรอความเปนกลมผลประโยชน หรอพรรคการเมองกยงคงอยไดซงอาจมการทดแทนขนมาภายหลง โครงสรางและทฤษฎทเกยวโยงกบโครงสรางไดรบอทธพลจากสาขาภาษาศาสตรในสวนทเปนการวเคราะหดานภาษา ซงในประโยค (sentence) ยอมมศพททเกยวพนในเชงไวยากรณซงกนและกน เปนการเรยงล าดบค าพดทมความหมายตาง ๆ โดยทศพทแตละค าเปนสญลกษณทก าหนดขนกนเอง และอาจเปลยนไดโดยไมท าลายความสามารถของประโยคทจะสอความหมาย ตวอยางเชน โครงสรางของประโยคทวา เกาอม 4 ขา อาจเปลยนเปนเตยงม 4 ขา หรออาจเปลยนแมกระทงตวเลขของจ านวน เชน เดมม 4 ขา แตเกาอนงแบบใหมมเพยง 2 ขา อยางนกได หรออาจเปลยนภายในโครงสรางกได เชน คนฝรงเศสรกแมว อาจเปลยนโครงสรางมาเปนแมวถกรกโดยคนฝรงเศส เปนตน

3. การอธบายเชงการหนาท (functional explanation) หมายถง การพจารณาความสมพนธของปรากฏการณ ซงมรปแบบหรอแบบอยาง (pattern) ทเกดขนซ าอนเปนพฤตกรรมทางสงคมทมตอระบบ ค าอธบายคอบงชผลลพธจาก

31

ปรากฏการณ ทมตอระบบ ตวอยาง คอ ค าอธบายเกยวกบตบในรางกายมนษย ยอมบงบอกผลกระทบการท างานของตบทมตอระบบการไหลเวยนของโลหต และทมตอระบบการยอย เปนตน ค าอธบายเชงการหนาทเกยวโยงกบ 1) ปรากฏการณทจะมการอธบาย 2) ระบบซงไดเกดขน และ 3) ขอก าหนดทระบผลลพธจากปรากฏการณ ทมตอระบบทวทงหมด ค าอธบายเชงการหนาท ยอมบงบอกเชงเหตและเชงผล (causal) และบอกปจจยตาง ๆ ทเกยวของ (factorial in form) การอธบายเชงการหนาทประโยชนประกอบไปดวยผลลพธของปรากฏการณอยางใดอยางหนงทมตอระบบนน ๆ ทงน ปรากฏการณเกดขนในนานาระบบ(systems) ดงนนตองบงบอกวาเปนระบบอะไร ตวอยาง คอ ค าอธบายวาดวยหนาทของหวใจทเนนในเรองของการหมนเวยนของโลหต ยอมแตกตางจากค าอธบายวาดวยหนาทของหวใจ ซงมองไปททวทงรางกายวาเปนระบบขนพนฐาน ในการพจารณาของแนวดงกลาวยอมส าคญดวยกนทงสน แตการเลอกใชอยางไรขนอยกบตวผวจย ทงนเพราะตวระบบมตาง ๆ กน และไมไดถกก าหนดมาวาใหเปนอยางใดอยางหนง นกวเคราะหเชงการหนาทยอมมทรรศนะหรอเกณฑตาง ๆ กนในการเลอกปรากฏการณใดปรากฏการณหนงมาศกษาในฐานะทเปนพนฐานบางคนเนนเรองแรงจงใจ (motivation) และบคลกภาพ (personality) หรออาจใหความสนใจกบขอมลเชงสงคมวทยามากกวาเชงจตวทยา

4. ตวอยางการประยกตคตนยมเชงโครงสรางการหนาท ไดแก ทฤษฏวาดวยการแบงชวงชน(stratification) ของ 2 นกสงคมวทยาคอคงสลย เดวส

และวลเบรต Kingsley Davis and Wilbert Moore (1945) ซงถอวาเปนตวอยาง ‚the best-known single piece of work in structural-functional theory‛ ผเขยนทง 2 คน กลาววา การจดล าดบหรอแบงชวงชนทางสงคมเปนสากล (universal) และมความจ าเปน ทง 2 คน กลาววา ไมมสงคมใด ซงไมมการจดระบบชวงชน ดงนนถอวาเปน functional necessity ทกสงคมจ าเปนตองมระบบเชนน และความจ าเปนนท าใหเกดระบบแหงการแบงชวงชน ทง 2 คน มองระบบชวงชนเปนโครงสราง (structure) ซงแสดงใหเหนวาการแบงชวงชนไมใชหมายถง ตวบคคลในระบบแบงชวงชน แตหมายถง เปนระบบหนงของต าแหนงตาง ๆ (system of positions) เนนวาต าแหนงตาง ๆ เกดขนมาพรอมกบ prestige สนใจประเดนในเชงการหนาทวาตวสงคม motivates และใสตวบคคลเขาไปสต าแหนงทเหมาะสมในระบบชวงชนซงเกยวโยงกบประเดน เชน

ประการแรก สงคมปลกฝงความปรารถนาทจะเขาสต าแหนงตาง ๆ ประการทสอง เมอบคคลอยในต าแหนงทเหมาะสมแลว ตวสงคมปลกฝงใหกระท าตามสงทเปน

ของจ าเปนส าหรบ fulfill the requirements ของต าแหนงตาง ๆ เหลานน

32

ทงนการจดเขาสต าแหนง social placement ทางสงคมทเหมาะสมเปนปญหาอยางหนงดวยเหตผล 3 ประการ

ประการแรก บางต าแหนงเปนทนงพอใจทจะไดเขาสต าแหนงนนมากกวาต าแหนงอน ประการทสอง บางต าแหนงมความส าคญกวาในเรองของการอยรอดของสงคมมากกวาอยางอน ประการทสาม ต าแหนงทางสงคมทแตกตางกนจ าตองอาศยการมความสามารถและทกษะท

แตกตางกน (George Ritzer ,Sociological Theory, Seventh Edition, McGraw Hill, 2008, p. 237)

5. ค าอธบายศพทใกลเคยงกนในพจนานกรมศพทสงคมวทยา เพอเพมค าอธบายใหชดเจนยงขน สมควรน าขอความจากพจนานกรมศพทสงคมวทยา

องกฤษ-ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน 2546 มาน าเสนอ ณ ทน โดยอาจมการเนนขอความบางสวนดงน

5.1 Structural-functionalism คตนยมเชงโครงสราง – การหนาท 1. แนวทฤษฏทพจารณาสงคมในฐานะท เปนระบบทางสงคม ทฤษฏนอธบาย

องคประกอบตาง ๆ ของโครงสรางทางสงคมในแงทมสวนเกอหนนตอการธ ารงระบบ ตวอยางเชน อธบายพธกรรมทางศาสนาวามสวนเออตอบรณาการทางสงคม เปนตน บางครงใชแทนค าวา คตนยมการหนาท (functionalism)

2. รปแบบการวเคราะหเชงการหนาทของทลคอตต พารสนส (Talcott Parsons 1902-1979) ซงมลกษณะแตกตางกบคตนยมเชงการหนาทโดยทวไป บางครงใชเรยกส านกคดเชงการหนาทของมานษยวทยาสงคม (social anthropology) เชน ผลงานของแรดคลฟฟ-บราวน (Radcliff-Brown) และมาลนอฟสก (Malinowski)

5.2 Structural-functional analysis การวเคราะหเชงโครงสราง-การหนาท : ระเบยบวธการวเคราะหปรากฎการณทางสงคม ทงในแงของโครงสรางสงคม และความสมพนธเชงการหนาทของสวนตาง ๆ เหลานน ตามแนวคตนยมเชงโครงสราง-การหนาท (structural-functionalism) มมมองเชนวานเทยบเคยงไดกบการทนกชววทยามองอวยวะตาง ๆ เปนเสมอนโครงสรางของรางกายของสงมชวตและการท าหนาทของอวยวะสวนตาง ๆ ท าใหระบบรวมของรางกายด าเนนไปได การวเคราะหเชงโครงสราง-การหนาทถอวา หนวยสงคมตาง ๆ (กลม สถาบน ฯลฯ) มปฏกรยาและปรบตวระหวางกนผานกระบวนการทางสงคมทหลากหลาย เชน การรวมมอ หรอแขงขนกน ความขดแยงหรอเออตอกน ท าใหกลมหรอสวนตาง ๆ ของสงคมกอรป ระบบทมความเปนอนหนงอนเดยวกน แทจรงแลว แนวความคดคตนยมเชงโครงสราง -การหนาทมความหมายเหมอนกบค าวา คตนยมการหนาท (functionalism) แตค าวา คตนยมเชงโครงสราง-การหนาท จะ

33

เนนการวเคราะหสงคมในแงโครงสราง และระบบสงคมมากกวา ตวอยางทชดเจนของการวเคราะหเชงโครงสราง-การหนาท ไดแก งานของทลคอตต พารสนส (Talcott Parsons 1902-1979) เรอง The Social System (1951) และผลงานของเมเรยน เลว (Marion Levy) เรอง The Structure of Society (1952)

5.3 Structuralism คตนยมแนวโครงสราง : ทฤษฏทางสงคมทเสนอความคดพนฐานวาเบองหลงทกสงทกอยางมโครงสรางทางสงคมชดหนงทอยในระดบลก และไมอาจสงเกตไดโดยตรง กอใหเกดปรากฏการณทางสงคมทมความแตกตางหลากหลายทสงเกตได

ผลงานของนกคตนยมแนวโครงสรางทรจกกนอยางแพรหลายทสด ไดแก ผลงานของโกลด เลว -สเตราส (Claude Levi-Strauss 1908) นกมานษยวทยาชาวฝรงเศส ตามความคดของ เลว-สเตราส มนษยมคณสมบตรวมกนในระดบพนฐานของจต แมวาคนจะมความแตกตางระหวางกนในดานภาษาแบบแผนเครอญาต ขนบประเพณ เรองปรมปรา (myth) แตสงเหลานเปนเพยงความแตกตางทเปนเปลอกนอก ในโครงสรางทางจตระดบลก พฤตกรรมทงหลายมาจากสาเหตพนฐานชดเดยวกน ในทรรศนะของเลว-สเตราส โครงสรางทางจตของมนษยมแนวโนมทจะคดในคตรงขาม (binary opposition) เชน หญงกบชาย รอนกบเยน ด ากบขาว นกทฤษฏใชคตนยมแนวโครงสรางในหลายดาน ไดแก ดานภาษาศาสตร เชน เดอ โซซร (de Saussure 1857-1913) ดานจตวเคราะห เชน ลากอง (Jacques Lacan 1901-1981) และดานปรชญาสงคม เชน หลยส อลตแซร (Louis Althusser 1918-1990)

ในปจจบน คตนยมแนวโครงสรางถกวจารณอยางมากวาละเลย เงอนไขดานประวตศาสตร ไมสามารถทดสอบไดในเชงประจกษ และละเลยอสรภาพในการกระท าของมนษย

5.4 Functionalism คตนยมการหนาท : แนวความคดทวาการจะเขาใจปรากฏการณทางสงคมหรอวฒนธรรมจะตองวเคราะหหนาทการท างานของสวนตาง ๆ ทประกอบขนเปนระบบรวมของสงคมหรอวฒนธรรมนน สงคมเปนระบบของสวนตาง ๆ ทมความสมพนธระหวางกน การเปลยนแปลงในสวนใดกตามจะน าไปสความไมสมดล ซงจะเปนผลใหเกดการเปลยนแปลงในสวนอน ๆ ของระบบ และจะท าใหเกดการปรบตวโดยมการจดองคการใหมของระบบทงหมด แนวความคดนมพนฐานอยทการเปรยบเทยบสงคมกบรางกายของสงมชวต การทสงคมด าเนนไปไดกเปรยบเสมอนการท างานของอวยวะตาง ๆ ของรางกายทมความเกยวของสมพนธกน นกสงคมวทยาในศตวรรษท 19 ทมความคดในแนวการหนาท เชน โอกส กงต (August Comte 1798-1857) และ เฮอรเบรต สเปนเซอร (Herbert Spencer 1820-1903) เอมล เดอรไคม (Emile Durkheim 1858-1917) ไดชอวาเปนผวางรากฐานใหกบทฤษฏแนวการหนาทยคใหม นกทฤษฏทางสงคมวทยาทมความคดแนวการหนาททรจกกนดในศตวรรษท 20 ไดแก ทลคอต พาร

34

สนส (Talcott Parsons 1902-1979) ผสรางทฤษฏโครงสรางการหนาท (structural – functional theory) ขนมา นกมานษยวทยาทมคตนยมการหนาททรจกกนด ไดแก โบรนสลฟ มาลนอฟสก (Bronislaw Malinowski 1884-1942) และ เอ อาร. แรดคลฟฟ-บราวน (A. R. Radcliffe-Brown 1881-1955) ทง 2 คนนไดวางรากฐานวธการวเคราะหสงคมดงเดมดวยการพจารณาสถาบนทางสงคมตาง ๆ ในแงทสมพนธกบสถาบนอนๆ ในสงคมเดยวกน และความส าคญของสถาบนเหลานในการตอบสนองความจ าเปนพนฐานของสมาชกในสงคม (พจนานกรมศพทสงคมวทยาองกฤษ-ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน, 2549)

6. ผลงานของ Talcott Parsons ทเกยวของ Talcott Parsons (1902-77) เปนนกสงคมวทยาชาวอเมรกน ผลงานส าคญ ไดแก The

Structure of Social Action (1937) ซงเปนการวพากษมรดกทางปญญาของ Pareto, Durkheim และ Weber การน าเสนอนกคด 3 คน ดงกลาว เพอน าไปส การแกไขปญหาความเปนระเบยบเรยบรอยทางสงคมทวาดวย ‘The problem of social order’ ซงมงชใหเหนวาสงคมไมมลกษณะแบบทกลาวกนวา เปนเหมอนกบทบรรยายโดย นกคดองกฤษ ชอ Thomas Hobbes (1588-1679) ซงถอวา สงครามคอการขดกนของมนษยชาต เปนเวลาชานานมาแลว ในชวงตนของความคดของเขา Parsons มองเหนวา เขาท างานอยภายใต ‘action frame of reference’ โดยการมองวา การกระท าทางสงคม มลกษณะทเปน ‘voluntaristic’ นกวชาการ 3คน ทเขาศกษาถอวาเปนผทคดงางกบ voluntaristic,‘positivistic theory of social action’ โดยวางพนฐานอยกบงานของ 3 คน ดงกลาว เขามองเหนวา เขาก าลงท างานเพอบรรลทฤษฏทางสงคมวทยาทมลกษณะเปนการวเคราะห สอดคลองกนและเปนทฤษฏเดยวทวาดวย voluntaristic social action เขาขดแยงกบทฤษฏทถอวาการกระท าทางสงคมเปนเพยงการตอบสนองโดยอตโนมตตอแรงกระตนภายนอก หรอการอธบาย social order วาเกดขนจาก ‘coercion’ หรอ ‘self interest’ เทานน. พารสนสบงบอกความจ าเปนถง 4 การหนาททจ าเปนตองม functional imperatives ในทกระบบแหงการกระท า function คอ ‚ ชดแหงกจกรรม ซงมงเพอสนองตอบตอความจ าเปนอยางเดยวหรอหลายอยางของระบบ ‛ พารสนสกลาววาม 4 การหนาททจ าเปนตองมอยเสมอหรอขาดไมไดเพอการอยรอดของระบบ ซงม 3 ระบบ ไดแก Personality System คอระบบบคลกภาพ Social System คอระบบสงคมและ Cultural system คอระบบวฒนธรรม

35

ระบบบคคลกภาพมหนาทเพอบรรลเปาหมาย (goal-attainment) โดยการก าหนด เปาหมายของระบบและขบเคลอนทรพยากรตาง ๆ เพอบรรลเปาหมายนน ๆ สวน

ระบบสงคมท าหนาท เกยวกบการบรณาการ (integration) โดยควบคมสวนตางๆ ท เปนองคประกอบ ส าหรบระบบท 3 cultural system ท าหนาทแฝง (latency) ในการใหมาตรฐานหรอปทสถาน (norms) และคานยม ซงกระตนใหผกระท าการ กระท าการส าหรบหนาททจ าเปนอยางยง 4 อยางของระบบ ไดแก Adaptation (A), Goal attainment (G), Integration (I) และ Latency (L) ซงหมายถงการธ ารงรกษารปแบบ (pattern) ซงตวยอของ 4 อยางน ไดแก AGIL

พารสนส กลาววา ระบบอยรอดไดตอเมอปฏบตหนาท 4 อยาง ไดแก 1) การปรบตว (adaptation) กลาวคอ ระบบตองเผชญกบสภาวะภายนอก ซงเปลยนแปลงไปตามสถานการณ และจ าเปนตองปรบเขากบสงแวดลอมและปรบสงแวดลอมใหเขากบความจ าเปนนน 2) การบรรลเปาหมาย (goal attainment) หมายความวาระบบตองก าหนดและบรรลเปาหมายส าคญ ๆ 3) การบรณาการ (integration) ระบบตองจดระเบยบความเกยวโยงสมพนธกนของสวนตาง ๆ และตองจดการความสมพนธระหวางการหนาทประโยชน 3 อยางดงกลาว 4) หนาทแฝง (latency) หรอการธ ารงรกษารปแบบ (pattern maintenance) กลาวคอ ระบบตองจดการใหมรกษาไว และฟนฟขนมาใหม ซงมลเหตจงใจ (motivation) ของปจเจกชน และรปแบบทางวฒนธรรม ซงสรางและท าใหคงไวซงมลเหตจงใจ Parsons ไมไดสนใจเฉพาะเรองโครงสรางเทานน แตเอาใจใสเรองการหนาท โดยระบความจ าเปนทตองม functional prerequisites ของระบบสงคม ดงน ประการแรก ระบบสงคมตองมโครงสรางซงสามารถด าเนนการทเขาไดกบระบบอนๆ ประการทสอง เพออยรอด ระบบสงคมตองไดรบการสนบสนนจากระบบอน ๆ ประการทสาม ระบบตองสนองตอบตอความจ าเปนจ านวนหนงของผกระท าการ ประการทส ระบบตองไดรบการมสวนรวมจากสมาชกมากพอสมควร ประการทหา ตองมการควบคมพฤตกรรมทจะท าใหเกดการแตกแยก ประการทหก ถาการขดแยงกอใหเกดการแตกฉาน ตองมการควบคม ประการทเจด ระบบสงคมจ าเปนตองมภาษาเพอการอยรอด

Parsonsสนใจระบบขนาดใหญ และความสมพนธทมตอองครวมของสงคม (societal functionalism) เพอการด ารงไวซงความเปนระเบยบภายในระบบสงคม

พารสนสกลาวถง 4 โครงสรางหรอระบบยอย (subsystems) ในสงคม

36

โครงสรางแรก ไดแก เศรษฐกจ(economy) ซงท าหนาทในการปรบตวใหเขากบสภาพ แวดลอม โดยผานการท างานหรอแรงงาน การผลตและการจดแบง(allocation) ดงนนสวนทเปนเศรษฐกจปรบตวปรบสภาพแวดลอมใหเขากบความจ าเปนทางสงคม และชวยใหสงคมปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมภายนอก โครงสรางทสอง ไดแก polity คอระบบการเมอง ท าหนาทในการบรรลเปาหมายตามวตถประสงค องครวมของสงคม และขบเคลอนตวผกระท าการและทรพยากรเพอเขาสเปาหมายดงกลาว โครงสรางทสาม โครงสรางหรอระบบการผลตเพอถายทอด (fiduciary system) ซงไดแก ครอบครวและโรงเรยน ซงด าเนนการหนาทแฝงโดยการสงทอดวฒนธรรม อนไดแก ปทสถาน และคานยมไปยงผกระท าการ และปลอยใหมการซมซบเขาไป โครงสรางทส หนาทแหงบรณาการ ถกกระท าโดยชมชน ของสงคมหรอขององครวมของสงคม (societal community) ตวอยางคอ กฎหมาย ซงประสานองคประกอบตาง ๆ ของสงคม แมวาพารสนสถอวาโครงสรางตาง ๆ ของระบบทางสงคมส าคญ แตระบบวฒนธรรมส าคญยงกวา พารสนสมองวาวฒนธรรมเปนพลงทส าคญในการผกสวนตาง ๆ ของ โลกทางสงคมเขาดวยกน หรอในศพทของ พารสนส เรยกวา action system เขาถอวาวฒนธรรมกนกลาง (mediates) การปฏสมพนธระหวางผกระท าการ(actors) และเปนผทบรณาการ(integrator) ระหวางระบบกบบคลกภาพ และระบบทางสงคมวฒนธรรม ปรากฏในรปของปทสถานและคานยม และในระบบบคลกภาพ ถกซมซบโดยบคคลผกระท าการวฒนธรรมจงถกมองวาเปนระบบทมรปแบบ (patterned) และมการจดเปนระเบยบ (ordered) ของสญลกษณซงเปนวตถแหงการน าทาง (orientation) ของผกระท าการ กลาวคอ เปนสวนทซมซบเขาไปในระบบบคลกภาพและรปแบบทเขาสความเปนสถาบน (institutionalized) พารสนสถอวาวฒนธรรมมลกษณะทเปนสญลกษณและอตวสย (subjective) จงสามารถมการสงตอจากระบบหนงไปยงอกระบบหนงไดคอนขางสะดวก กลาวคอ วฒนธรรม อาจขยบเขยอนจากระบบทางสงคมอยางใดอยางหนงไปยงอกระบบหนง โดยการแพรกระจาย (diffusion) และจากระบบบคลกภาพอนหนงไปยงอกระบบหนง โดยผานการเรยนร และกระบวนการสงคมประกต อยางไรกตาม ลกษณะทเปนสญลกษณและอตวสยของวฒนธรรม ท าใหมลกษณะอกอยางหนง ไดแกความสามารถควบคมระบบอน ๆ ดงนนในกรอบแหงความคดน พารสนสจงมองตนเองวา เปนนกคดทเนนความส าคญของวฒนธรรมทในฐานะทเปนตวการก าหนดระบบอน ๆ (cultural determinist)

37

7. ขอวจารณ

มขอวจารณทฤษฎโครงสรางและการหนาท เชน ประการแรก การทน าสงคมมนษยและระบบทางสงคมไปเปรยบเทยบกบสงมชวตไมสามารถ

ท าไดชดเจน ทงนเพราะองครวมของสงคมมนษยไมมการเกดหรอการตายอยางชดแจง คอ มสมาชกตายสญหายไป แตตวสงคมยงคงอยซงแตกตางจากสงมชวตตาง ๆ ดงนน สงทเรยกวาเปนความตองการหรอความจ าเปนในเชงการหนาท (functional requirements) จงไมชดเจนเหมอนกบชนสวนของรางกาย ประเดนหลกจงอยทการบงชสภาวะทท าใหเกดการอยรอดใหมประสทธภาพ ใหปรบตว ของระบบสงคม

ประการทสอง แมวาก าหนดหนาทแตสงทปรากฎขนในสงคมคอ อาจกระท าทดแทนได (functional alternatives) เชน การใหสวสดการทางสงคม ใหโดยรฐอาจใหโดยหนวยงานเอกชน หรอโดยพรรคการเมอง หรอแมกระทงโดยองคการดานอาชญากรรมเชนแกงยากซากได

ประการทสาม นกวชาการผเปนศษยของ Parsons คอ Robert Merton ไดแยกแยะระหวางการหนาทชดแจง (manifest function) และการหนาทแฝง (latent) ซงกรณท 2 คอการหนาทอนเปนผลลพธทไมไดคาดลวงหนามากอน (unintended consequences)นอกจากน

นกสงคมวทยา เมอรตน (Merton) กลาววา สงทเคยเปนหรอปรากฎอยไมจ าเปนตองมการหนาท โดยไดยกตวอยางวาการกดกนหรอการเลอกปฏบตทางเชอชาต เผาพนธเปนอประโยชน (dysfunctional) ส าหรบสงคมทงสงคม ทงนเพราะประการหนง ท าใหไมสามารถใชแรงงานทมศกยภาพไดสงสด อยางไรกตาม ในบรบทอนการเลอกปฏบตเชงเผาพนธมหนาทประโยชนสงส าหรบสมาชกของสงคมซงเปนฝายทถอวาตนเองมชาตพนธสงกวา อกตวอยางหนง ไดแก สตรทมครอบครวแลวและยงท างานอยในหนวย ตาง ๆ ในชวงทสงคมก าลงเขาสความเปนอตสาหกรรมยอมมการหนาทประโยชน เพอชวยใหการผลตขยายตวใหมากขน แตในขณะเดยวกนยอมเปนทประโยชน คอ มผลเสยตอการด ารงไวซงบทบาทในฐานะเปนสตรแบบดงเดม และด ารงไวซงสถาบนครอบครว (Lewis on A. Coser et al., Introduction to Sociology. 2nd ed., New York : Harcourt Brace Jovanovich, 1987, p.19.)

8. ความสงทาย คตนยมเชงโครงสรางการหนาทมอทธพลในวงการวชาการมาระยะหนง ปจจบนอยในชวงมการฟนฟและปรบแก นกวชาการผมบทบาทส าคญคอชอ Jeffrey Alexander และ Paul Colomy ผระบวา neofunctionalism หมายถง ‚a self-critical strand of functional theory that seeks to broaden functionalism’s intellectual scope while retaining its theoretical core‛ (1985-99) คอ

38

ถอวาโครงสรางการหนาท มลกษณะทแคบเกนไป และจดเปาหมาย คอ การสรางทฤษฏสงเคราะหทมากกวานน จงเรยกวา ‚neofunctionalism‛ ความพยายามทจะรอฟน functionalism Alexander กลาววา จ าเปนตองรปญหาทตองขามพนทเปนลกษณะของทฤษฏแบบเดม คอ การตอตานปจเจกชน การเปนอรกบการเปลยนแปลง หรอการม bias ลกษณะทอนรกษนยม การมอดมคต และโดยเฉพาะตอตานการเปนประจกษวาท(antiempirical)

สงทเรยกวา neofunctionalism มแนวทศทาง (orientations) ดงน ประการแรก neofunctionalism ด าเนนการโดยสรางรปแบบอธบาย (descriptive model) ของสงคม ซงมองสงคมวาประกอบไปดวยสวนตาง ๆ ซงในการมปฏสมพนธตอกนกอใหเกด pattern ซงชใหเหนถงวาระบบแยกแยะออกจากตวสงแวดลอมหรอแตกตางจากสงแวดลอม (differentiated) สวนตาง ๆ ของระบบมสวนเกยวของกนอยาง ‚symbiotically connected‛ และปฏสมพนธไมไดถกก าหนดโดยอ านาจทเหนอกวา (overarching force) ดงนน จงมลกษณะทไมเปน monocausal determinism และมลกษณะทเปนไปไดหลายทาง ประการทสอง แนวคตนยมการหนาทใหมใหความส าคญพอ ๆ กนระหวางการกระท าและสงทเปนระเบยบ (action and order) เปนการหลกเลยงแนวโนมแหงคตนยม โครงสรางการหนาทแบบเดม ซงพงไปทแหลงแหงการท าใหเกดความเปนระเบยบเรยบรอยในระดบมหภาค ในโครงสรางทางสงคม และวฒนธรรม และใหความส าคญนอยเกนไปกบสงทเปนรปแบบการกระท าในระดบจลภาค ยงกวานนแนวคตการหนาทใหม ยงใหความส าคญกบเรองของการกระท า ซงไมใชจ ากดอยเฉพาะทเปนเหตเปนผล (rational) แตเปนเรองทเกยวของกบการแสดงออก (expressive) ประการทสาม คตนยมการหนาทใหม ใหความสนใจนอยในเรองของการบรณาการ (integration) โดยยอมรบวามทงสวนทเปนการยดตดอยกบระเบยบ คอ ทเรยกวา การควบคมทางสงคม และในขณะเดยวกนกมสงทเปนการเบยงเบน (deviance) ประการทส คตนยมการหนาทใหม ยอมรบแนวเดมของ Parsons ทวาดวยบคลกภาพ วฒนธรรม และระบบทางสงคม ทถอวาส าคญตอโครงสรางทางสงคม แตไดเพมเตมวา แบบทงหลายเหลาน เมอมปฏสมพนธตอกนกอใหเกด tension ซงเปนแหลงแหงการเปลยนแปลงและการก ากบควบคม ประการทหา คตนยมการหนาทใหม เกยวการเปลยนแปลงทางสงคมในกระบวนการแหงการแยกแยะแจกแจง (differentiation) ภายในระบบบคลกภาพ วฒนธรรม และสงคม ดงนนการเปลยนแปลงไมไดเปนตวการทท าใหเกดการยดปฎบตแบบเดยวกน (conformity) และเปน

39

แบบ harmony สมานรปหรอสมานฉนท แตกอใหเกดการตงตวระหวาง ตวบคคล และตวสถาบน (individuation and institutional strains) ประการทหก นกวชาการ Alexander ไดกลาววา กระแสคตนยมการหนาทใหมมงแสดงความเปนอสระจากการ conceptualization และ theorizing ในระดบ ‚grand scale‛ หรอท post-modernists มกขนานนามวาเปน “grand theory”

(J. Alexander C. and Paul Colomy in George Ritzer, ed. Frontiers of Social Theory. Columbia University Press, 1990, pp. 33-67.) ‚Neofunctionalism : Reconstructing a Theoretical Tradition.‛

กลาวโดยสรป กระแสวทยาการคตนยมเชงโครงสราง-การหนาทยอมยงมการศกษาและมการพฒนาตอไป คณประโยชนยอมมอย แตยอมมการปรบเปลยนตามกาลเวลา.

9. อางองเพมเตม 1. Joan Ferrante. Sociology : A Global Perspective. 6 th ed. Wadsworth, 2506. 2. Robert J. Brym and John Lie. Sociology. Wadsworth, 2010. 3. George Ritzer and Douglas J. Goodman. Classical Sociological Theory. 4 th ed. Mc Graw

Hill, 2505. 4. Jonathan H. Turner. The Emergence of Sociological Theory. 6 th ed. Thomson and

Wadsworth, 2007. 5. Keith Faulks. Political Sociology. Edinburgh University Press, 1999. 6. Bryan S. Turner, ed. The Cambridge Dictionary of Sociology. Cambridge University Press,

2006. 7. James Fulcher and John Scott. Sociology. Oxford University Press, 2012.