รายงานความกาวหนาการดำาเนนงานเครอง อทกพลวต

----------------------------

๑. ความเปนมา

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหนายวฒ สมตร รองราชเลขาธการ เชญพระราชกระแสพระราชดำารเพมเตมเกยวกบคลองลดโพธซงพระราชทาน เมอวนท ๑๗ พฤศจกายน ๒๕๔๙ ณ พระตำาหนกจตรลดารโหฐาน พระราชวงดสต ไปยงนายสวสด วฒนายากร องคมนตร ความวา ทรงชนชมโครงการคลอง“ลดโพธมาก โครงการนจะทำาประโยชนไดอยางมหศจรรย มพลงงานมหาศาล จะใชพลงงานนำาทระบายผานคลอง ทำาประโยชนอยางอนดวยไดหรอไม” นอกจากน ไดม พระราชกระแสกบสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ซงเขาเฝาฯ ณ ทนน ใหทรงศกษาและทอดพระเนตรโครงการคลองลดโพธ ในโอกาสตอไป

๒. ผลการดำาเนนงาน

เมอวนท ๒๙ มนาคม ๒๕๕๐ กรมชลประทานไดทำาบนทกขอตกลงความรวมมอทางวชาการกบมหาวทยาลยเกษตรศาสตร เพอรวมกนศกษาวจยโครงการศกษาวเคราะห

ศกยภาพของคลองลดโพธอนเนองมาจากพระราชดำาร ดานไฟฟาพลงนำาและการปรบปรงคณภาพนำา

และเมอวนท ๒๒ พฤศจกายน ๒๕๕๑ ไดเรมทดลองเดนกงหนพลงนำาตนแบบ เพอเปนตนกำาลงไปหมนเครองกำาเนดไฟฟาแบบแมเหลกถาวร ไดกำาลงไฟฟาสงสด ๕.๗๔ กโลวตต ตอมานายสวสด วฒนายากร องคมนตร ไดเยยมชมโครงการฯ และมอบหมายใหคณะทำางานศกษาวเคราะหศกยภาพของคลองลดโพธ นำาไปขยายผลในประตระบายนำาแหงอนๆ ของกรมชลประทาน

๒.๑ การขยายผล

จากองคความรทไดรบจากโครงการศกษาวเคราะหศกยภาพของ คลองลดโพธอนเนองมาจากพระราชดำาร ดานไฟฟาพลงนำาและการปรบปรงคณภาพนำาสามารถนำาไปขยายผลดานไฟฟาพลงนำาตอไป

-๒-เมอวนท ๒๗ กนยายน ๒๕๕๒ กรมชลประทานไดลง

นามความรวมมอกบมหาวทยาลยเกษตรศาสตร เพอศกษาวเคราะหศกยภาพของประตระบายนำาบรมธาต ดานไฟฟาพลงนำาและการตดตงกงหนผลตไฟฟาพลงนำานำารอง

และเมอเดอนเมษายน ๒๕๕๓ ไดตดตงเครองอทกพลวตนำารองทประต ระบายนำาบรมธาต ซงตงอยบรเวณปากแมนำานอย ตำาบลชยนาท อำาเภอเมองชยนาท จงหวดชยนาท โดยกำาหนดตดตงเครองอทกพลวต แบบชดกงหนแบบหมนรอบแกน การไหล และเรมทดสอบพบวา กระแสนำามความป นปวนมาก สงผลใหโครงเหลกมความสนไหวมาก พลงงานไฟฟาทวดไดแปรปรวนตงแต ๑-๖ kW. เมอยกบานประตขน มปรมาณนำามากขน ใบพดของกงหนเกดแรงเฉอนหกไปหนงใบ

ปจจบนในเดอนสงหาคม ๒๕๕๔ ไดดำาเนนการปรบปรงโครงเหลก ลมบงคบรองบานซอมบำารงและออกแบบใบพดของกงหนใหรบความแปรปรวนของนำาเปน

แบบวสดผสม (Composite Material) เสรมความแขงแรงดวยแกนเหลก (Reinforced Steel)

-๓-

๒.๒ สทธบตรในพระปรมาภไธย

เมอวนท ๓๐ มนาคม ๒๕๕๓ สำานกราชเลขาธการ ไดแจงใหสำานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดำาร (สำานกงาน กปร.) เปนผประสานงาน และมหาวทยาลยเกษตรศาสตรเปนผดำาเนนการยนขอจดทะเบยนสทธบตรสงประดษฐดานไฟฟาพลงนำาดงกลาว

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร และ สำานกงาน กปร. ไดดำาเนนการยนขอจดทะเบยนสทธบตรสงประดษฐในพระปรมาภไธย เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๓ ซงกรมทรพยสนทางปญญา ออกสทธบตรสงประดษฐใหเมอวนท ๑๙ พฤศจกายน ๒๕๕๓ ประกอบดวย

1. สทธบตรเครองกำาเนดไฟฟาพลงงานจลน เลขท ๒๙๑๖๒

2. สทธบตรโครงสรางเครองกำาเนดไฟฟาพลงงานจลน เลขท ๒๙๑๖๓

๒.๓ พระราชทานชอสงประดษฐ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานชอสงประดษฐ เครองกำาเนดไฟฟา“พลงงานจลนและชดสำาเรจเครองกำาเนดไฟฟาพลงงานจลน” วา อทกพลวต มความหมาย คอ อทก “ ” (นำา) + พลวต (เคลอนท,เคลอนไปดวยแรง) = กงหนผลตไฟฟาดวยพลงนำาไหล

๓. แนวทางดำาเนนการตอไป

๓.๑ นำาเครอง อทกพลวต“ ” ไปตดตงเพอทดลอง ณ บรเวณ ประตระบายนำาชองแค จงหวดนครสวรรค และประตระบายนำาพระนารายน จงหวดพระนครศรอยธยาควบคไปกบการทดลองทประตระบายนำาบรมธาต จงหวดชยนาท

๓.๒ พฒนากงหนพลงนำาแบบหมนขวางการไหล ซงมโครงสรางทแขงแรงกวากงหนพลงนำาแบบแนวแกน รวมถงนำาไปปรบใชบรเวณนำาตนได เพอใหสามารถผลตกระแสไฟฟาไดมากขน

๓.๓ หากมองคความรใหม จากการขยายผล เครอง อทกพลวต ในโครงการชลประทานตางๆ“ ” จะพจารณาขอจดสทธบตรสงประดษฐเพมเตมตอไป

รายงานความกาวหนาการดำาเนนงานเครอง อทกพลวต

สำานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดำาร (สำานกงาน กปร.)

สงหาคม ๒๕๕๔

สารบญ

หนา

๑. ความเปนมา๑

๒. ผลการดำาเนนงาน ๑

๓. แนวทางการดำาเนนงานตอไป๓

ภาคผนวก

- สทธบตรสงประดษฐ- รายงานสรปผลการวจยโครงการศกษาวเคราะห

ศกยภาพของ คลองลดโพธอนเนองมาจากพระราชดำารดานไฟฟาพลงนำ9า

และการปรบปรงคณภาพนำ9า

ภาคผนวก