MPESTD-002:25xx

- 1 -

มาตรฐานการตดตงทางไฟฟา

ส าหรบ

บรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟา เพอการอดประจไฟฟา

ส าหรบประเภทสถานอดประจไฟฟา

การไฟฟานครหลวง การไฟฟาสวนภมภาค และส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน

MPESTD-002:25xx

- 2 -

ค าน า

มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบบรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟาเพอการอดประจไฟฟา ส าหรบประเภทสถานอดประจไฟฟา ไดจดท าขนโดยคณะท างานก าหนดมาตรฐานทางวศวกรรมและความปลอดภยในการตดตงเครองอดประจไฟฟา ในสถานอดประจไฟฟา และอาคารบานอยอาศย อนประกอบดวยผแทนจากการไฟฟานครหลวง การไฟฟาสวนภมภาค และส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน มจดประสงคเพอใหใชก าหนดเปนมาตรฐานส าหรบการออกแบบและตดตงบรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟา เพอการอดประจไฟฟา ใหเกดความปลอดภยตอชวตและทรพยสน และไดรบความสะดวกในการใชงาน

ส าหรบการตดตงทนอกเหนอไปจากมาตรฐานฉบบน ใหยดถอแนวทางตามมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทย (มาตรฐาน วสท.) หรอตามมาตรฐานของการไฟฟานครหลวง หรอตามมาตรฐานของการไฟฟาสวนภมภาค

คณะท างานฯ ประกอบดวยผแทนจาก

การไฟฟานครหลวง การไฟฟาสวนภมภาค

และส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน

MPESTD-002:25xx

- 3 -

สารบญ

1. ขอบเขตและจดประสงค 1

2. นยามค าศพท 1

3. ขอก าหนดทวไป 4

4. การตอลงดน 5

5. การอดประจไฟฟาโหมด 3 และโหมด 4 9

6. มาตรฐานเพมเตมส าหรบสถานอดประจไฟฟาทอยในบรเวณสถานบรการน ามน สถานบรการกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) และสถานบรการกาซธรรมชาต (CNG)

10

ภาคผนวก ก. – มาตรฐานอางองส าหรบอปกรณตาง ๆ 12

ภาคผนวก ข. – ตวอยางการตดตง 13

ภาคผนวก ค. – รายการตรวจสอบการตดตง 19

ภาคผนวก ง. – ตวอยางการประสาน RCD type B 24

MPESTD-002:25xx

- 1 -

1. ขอบเขตและจดประสงค 1.1 มาตรฐานฉบบนใชส าหรบการตดตงทางไฟฟาส าหรบบรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟา เพอการอดประจ

ไฟฟา ส าหรบประเภทสถานอดประจไฟฟา 1.2 ไมครอบคลมแบบจายพลงงานยอนกลบจากยานยนตไฟฟา 1.3 ครอบคลมเฉพาะการอดประจไฟฟาโหมด 3 และ 4 เทานน 1.4 ครอบคลมวงจรการจายไฟส าหรบการอดประจไฟฟาแบบไรสาย 1.5 หากไมไดระบไวในขอก าหนดน ใหใชขอก าหนดตามมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทย

พ.ศ. 2556 หรอฉบบทประกาศใชในปจจบน

2. นยามค าศพท 2.1 ยานยนตไฟฟา (Electric vehicle: EV) หมายถง

ยานพาหนะทขบเคลอนดวยมอเตอรไฟฟา โดยใชพลงงานไฟฟาซงเกบอยในแบตเตอรหรอระบบเกบพลงงานไฟฟาแบบอน ๆ ชนดอดประจไฟฟาใหมได (Rechargeable energy storage system: RESS) ทมจดมงหมายเพอใชงานบนถนนสาธารณะเปนหลก หมายเหต นบรวมประเภท Plug-in hybrid electric vehicle (PHEV) ดวย

2.2 การอดประจไฟฟาโหมด 1 หมายถง การเชอมตอไฟฟาของยานยนตไฟฟาเขากบระบบไฟฟาผานเตารบมาตรฐาน โดยไมมการใชอปกรณควบคมการอดประจไฟฟาใด ๆ และมพกดกระแสไฟฟาไมเกน 16 A หมายเหต หามใชการอดประจไฟฟาโหมด 1 ตาม มอก. 61851 เลม 1-2560

รปท 1 การอดประจไฟฟาโหมด 1

MPESTD-002:25xx

- 2 -

2.3 การอดประจไฟฟาโหมด 2 หมายถง การเชอมตอไฟฟาของยานยนตไฟฟาเขากบระบบไฟฟาผานเตารบมาตรฐาน โดยมการใชอปกรณควบคมและปองกนในสาย ( In-cable control and protection device: IC-CPD) และมพกดกระแสไฟฟาไมเกน 32 A

รปท 2 การอดประจไฟฟาโหมด 2

2.4 การอดประจไฟฟาโหมด 3 หมายถง การเชอมตอไฟฟาของยานยนตไฟฟาเขากบระบบไฟฟาผานเครองอดประจไฟฟาชนดกระแสสลบทใชจายพลงงานไฟฟาใหกบยานยนตไฟฟาโดยเฉพาะ

รปท 3 การอดประจไฟฟาโหมด 3 กรณเครองอดประจไฟฟาเปนแบบมเตารบ

รปท 4 การอดประจไฟฟาโหมด 3 กรณเครองอดประจไฟฟาเปนแบบมสาย

MPESTD-002:25xx

- 3 -

2.5 การอดประจไฟฟาโหมด 4 หมายถง การเชอมตอไฟฟาของยานยนตไฟฟาเขากบระบบไฟฟาผานเครองอดประจไฟฟาชนดกระแสตรงทใชจายพลงงานไฟฟาใหกบยานยนตไฟฟาโดยเฉพาะ

รปท 5 การอดประจไฟฟาโหมด 4

2.6 บรภณฑจายไฟยานยนตไฟฟา (Electric vehicle supply equipment: EVSE) หมายถง บรภณฑ หรอการรวมกนของบรภณฑ ทมการจดเตรยมเพอจดประสงคในการจายพลงงานไฟฟาจากการตดตงทางไฟฟาทตดตงอยกบท ไปยงยานยนตไฟฟาเพอจดประสงคส าหรบการอดประจไฟฟา

2.7 อปกรณควบคมและปองกนในสาย (In-cable control and protection device: IC-CPD) หมายถง สายไฟฟา เตาเสยบ อปกรณเชอมตอยานยนตไฟฟา รวมถงกลองควบคม ส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 2 ทมฟงกชนการควบคมและฟงกชนดานความปลอดภย

2.8 กลองควบคม (Function box หรอ In-cable control box: ICCB) หมายถง อปกรณทมฟงกชนการควบคม และ/หรอฟงกชนดานความปลอดภย ซงเปนสวนหนงของ IC-CPD

2.9 เครองอดประจไฟฟา (Charger) หมายถง บรภณฑส าหรบใชบรรจพลงงานไฟฟาลงไปในแบตเตอรหรอระบบเกบพลงงานไฟฟาแบบอน ๆ ชนดอดประจไฟฟาใหมไดของยานยนตไฟฟา เฉพาะส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 3 หรอ 4 เทานน

2.10 เตารบ (Socket-outlet) หมายถง อปกรณทถกตดตงพรอมกบสายไฟทมการตดตงอยกบท เพอใชส าหรบเชอมตอกบเตาเสยบ

2.11 เตาเสยบ (Plug) หมายถง อปกรณทตดอยกบสายไฟทถกตอไปยงยานยนตไฟฟา เพอใชส าหรบเชอมตอกบเตารบ

2.12 อปกรณเชอมตอยานยนตไฟฟา (Electric vehicle coupler) หมายถง อปกรณทใชเชอมตอสายไฟฟาไปยง EV เพออดประจไฟฟาใหแบตเตอร โดยประกอบดวย 2 สวน คอ เตาเสยบยานยนตไฟฟา (Electric vehicle connector) และเตารบยานยนตไฟฟา (Electric vehicle inlet)

MPESTD-002:25xx

- 4 -

2.13 หวจายอดประจไฟฟา หมายถง จดจายพลงงานไฟฟาของเครองอดประจไฟฟาไปยงยานยนตไฟฟา

2.14 Residual direct current detecting device: RDC-DD หมายถง เครองตดไฟรวทมจดมงหมายเพอตดไฟรวชนดกระแสตรง

2.15 สถานอดประจไฟฟา หรอ สถานอดประจไฟฟาส าหรบยานยนตไฟฟา หมายถง สถานประกอบกจการพลงงานทใหบรการอดประจไฟฟาส าหรบยานยนตไฟฟาส าหรบประชาชนทวไปในเชงพาณชย

3. ขอก าหนดทวไป 3.1 วงจรยอยทจายไฟให EVSE จะตองมระบบปองกนอนตรายตอบคคลดงตอไปนทกขอ

ก) สายดน (เปนไปตามขอ 4.) และ ข) เครองตดไฟรว (RCD) ตองเปน type B พกด I∆n ≤ 30 mA ชนดตดกระแสไฟฟาสายทม

กระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และมขนาดพกดกระแสไมนอยกวาพกดของเครองปองกนกระแสเกน หมายเหต 1. สามารถใช RCD type A หรอ F รวมกบอปกรณทสามารถตดวงจรจายไฟหากม

กระแสลดวงจรลงดนแบบกระแสตรง (d.c. fault current) เกน 6 mA (RDC-DD) แทน RCD type B ได

2. ต าแหนงการตดตงเครองตดไฟรวสามารถตดตงไดทแผงวงจร ต าแหนงกอนเขา EVSE หรอภายใน EVSE ได

3. RCD type B ตองไมตดตงภายใตวงจรทม RCD type อนอยทเมนของวงจรนน ๆ ขอยกเวน สามารถละเวนการตดตง RCD ไดในกรณท EVSE มการแยกจากกนทางไฟฟา

(Electrical separation) เชน ใชหมอแปลงแยกวงจรหรอหมอแปลงแยกขดลวด (Isolating transformer)

3.2 วงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองแยกตางหากจากการจายไฟใหกบโหลดอน ๆ 3.3 วงจรยอยแตละวงจรสามารถจายไฟให EVSE ได 1 ชดเทานน 3.4 สายไฟฟาของวงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองมขนาดพกดกระแสไมต ากวา 1.25 เทาของกระแสดาน

ไฟเขา (Input) ของ EVSE และไมต ากวาพกดกระแสของเครองปองกนกระแสเกน 3.5 ก าหนดใหใชคา Demand factor เทากบ 1 ส าหรบโหลด EVSE ในการค านวณหาขนาดสายปอนและ

สายเมน ยกเวนมระบบควบคม Demand แตทงนวงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองม Demand Factor เทากบ 1

3.6 แตละ EVSE ตองมเครองปองกนกระแสเกนพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสดานไฟเขา (Input) ของ EVSE

MPESTD-002:25xx

- 5 -

3.7 ต าแหนงตดตงเตารบโหมด 3 (กรณมเตารบ) แนะน าใหอยสงจากพนผวการจอดของยานยนต (Parking surface) ไมนอยกวา 0.75 เมตร แตไมเกน 1.2 เมตร

3.8 กรณตดตง EVSE ภายนอกอาคาร วธการเดนสายไฟฟาวงจรยอยก าหนดใหใชวธรอยทอฝงดน หรอรอยทอเกาะผนงเทานน

3.9 การใชตวคณปรบคาขนาดกระแสส าหรบค านวณพกดกระแส 3.9.1 กรณเดนสายไฟฟาในชองเดนสาย ใหใชตวคณปรบคาขนาดกระแสตามมาตรฐานการตดตงทาง

ไฟฟาส าหรบประเทศไทย พ.ศ. 2556 ตารางท 5-8 ทกกรณรวมทงรางเดนสาย (Wireway) 3.9.2 กรณเดนสายเกาะผนง ใหค านวณพกดกระแสโดยใชตวคณปรบคาขนาดกระแสตามตารางท 1

ตารางท 1 ตวคณปรบคาขนาดกระแสกรณเดนสายเกาะผนง

จ านวนวงจร 2 3 4 5 6 7 8 9 - 20

ตวคณปรบคา 0.85 0.79 0.75 0.73 0.72 0.72 0.71 0.70

3.10 ในบรเวณทอยต ากวาระดบผวดน และในพนททเสยงตอน าทวมถง ควรมมาตรการหรอระบบปองกน

น าทวม 3.11 เครองตดไฟรว ตองมปมทดสอบการท างาน (Test button) และก าหนดใหมระยะเวลาการ

ตรวจสอบการท างานของเครองตดไฟรวทกระยะ 6 เดอน

4. การตอลงดน

4.1 การจดวางระบบสายดนแรงต า (LV earthing arrangement) 4.1.1 รปแบบ TT คอ สายดนของบรภณฑจะตอลงดนแยกอสระตางหากจากการตอลงดนนวทรล

รปท 6 การจดวางระบบสายดนแรงต าแบบ TT

MPESTD-002:25xx

- 6 -

4.1.2 รปแบบ TN-S คอ สายดนของบรภณฑแยกตางหากจากนวทรลและไมมการตอประสาน (Bonding) เขากบสายนวทรลนอกจากตอรวมกบนวทรลลงดนทจดเดยวทต าแหนงหมอแปลง ซงระบบนจะใชเฉพาะกบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงสงจากการไฟฟา และมหมอแปลงเปนของตนเองเทานน

รปท 7 การจดวางระบบสายดนแรงต าแบบ TN-S

4.1.3 รปแบบ TN-C-S คอ ใชสายนวทรลเปนสายดนสวนหนงของวงจร และมการเดนสายดนของบรภณฑแยกตางหากจากนวทรล ณ ต าแหนงทสายดนมการตอประสาน (Bonding) เขากบสายนวทรล

รปท 8 การจดวางระบบสายดนแรงต าแบบ TN-C-S

MPESTD-002:25xx

- 7 -

4.2 กรณรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา สามารถเลอกรปแบบการจดวางระบบสายดนแรงต าของ EVSE ได ดงน 4.2.1 รปแบบ TT สามารถเลอกปฏบตไดดงน

1) กรณท ารปแบบ TT ทรบไฟจากระบบสายดนแบบ TN-C-S ตดตงไดทงกรณตดตงภายในและภายนอกอาคาร โดยหากตดตงภายในอาคารใหมการประเมนกอนวาไมมความเสยงทบคคลจะสมผสกบโครงบรภณฑไฟฟาอนทถกตอลงดนดวยระบบการตอลงดนเดมทเปน TN-C-S กบโครง EVSE หรอโครง EV โดยพรอมกน หรอมระยะหางไมนอยกวา 2.0 เมตร ทงนสามารถใชมาตรการในการหม/กนได และใหมระยะหางระหวางหลกดนของระบบการตอลงดนนกบหลกดนของระบบการตอลงดนอนไมนอยกวา 2.0 เมตร พรอมตดตงปายแสดงขอความเตอนอกษรสด าพนหลงสเหลอง บรเวณ EVSE ตามรปท 9

รปท 9 ปายเตอนกรณ EVSE ใชระบบสายดนแบบ TT ทรบไฟจากระบบสายดนแบบ TN-C-S

หมายเหต เฉพาะผใชไฟฟาในพนทการไฟฟาสวนภมภาค ตองปฏบตตามขอ 4.2.2 เพมเตม

2) กรณท ารปแบบ TT ทงระบบ ตดตงไดทงกรณตดตงภายในและภายนอกอาคาร โดยตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทกเครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม

หมายเหต เฉพาะผ ใชไฟฟาในพนทการไฟฟาสวนภมภาค ตองตดตงระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกน (Under and over voltage protection system) ส าหรบวงจรทจายไฟให EVSE เพมเตม ยกเวน EVSE มระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกนอยแลว

4.2.2 รปแบบ TN-C-S โดยตองมมาตรการอยางใดอยางหนงดงตอไปนเพมเตม 1) คาความตานทานการตอลงดนมคาไมเกนคาตามตารางท 2

บรภณฑการอดประจไฟฟาน ใชระบบสายดนแบบ TT

หามตอสายดนนกบระบบสายดนเดมแบบ TN-C-S

MPESTD-002:25xx

- 8 -

ตารางท 2 คาความตานทานการตอลงดนส าหรบการระบบสายดนแบบ TN-C-S

ขนาดเครองวดหนวยไฟฟา (A)

ความตานทานการตอลงดน ()

15 (45) 2.5

30 (100) 1.25

> 30 (100) ไมแนะน าใหใชวธน

2) มอปกรณปลดวงจรการอดประจไฟฟา ซง เปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทม

กระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรล และสายดนออกพรอมกนภายในเวลา 5 วนาท ในกรณทมแรงดนไฟฟาสมผส (Touch voltage) ทโครงบรภณฑเทยบกบดนเกน 70 V

หมายเหต เฉพาะผใชไฟฟาในพนทการไฟฟาสวนภมภาค สามารถใชการตดตงระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกน (Under and over voltage protection system) ส าหรบวงจรทจายไฟให EVSE หรอตดตงมาพรอมกบ EVSE แทนการปฏบตตามมาตรการตามขอยอย 1) หรอ 2) ได

4.3 กรณรบไฟฟาแรงสงจากจากการไฟฟา และเปลยนเปนระบบไฟฟาแรงต าผานหมอแปลงไฟฟาของตวเอง สามารถเลอกรปแบบการจดวางระบบสายดนแรงต าได ดงน 4.3.1 รปแบบ TN-S ทงระบบ 4.3.2 รปแบบ TT ทงระบบ โดยตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทก

เครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม 4.3.3 รปแบบ TN-C-S ทงระบบ โดยตองมมาตรการอยางใดอยางหนงดงตอไปนเพมเตม

1) มการจดโหลดไฟฟา 3 เฟสใหสมดลอยางเพยงพอ โดยใหมโหลดตางกนระหวางเฟสไดไมเกน 20 A และคาความตานทานการตอลงดนไมเกน 5 โอหม โดยใหมการตรวจสอบการใชโหลดทก 6 เดอน

2) ปฏบตตามขอ 4.2.2 ขอยอย 2) 3) มมาตรการปองกนไมใหสายนวทรลจากหมอแปลงไฟฟาไปยงบรภณฑประธานช ารดหรอ

เสยหาย โดยตดตงสายไฟฟาในรางเคเบล บสเวย (หรอบสดก) หรอชองเดนสายเทานน 4.3.4 รปแบบ TT เฉพาะวงจรจายไฟให EVSE ซงรบไฟจากระบบไฟฟาทใชการจดวางสายดนแบบ

TN-C-S ใหปฏบตตามขอ 4.2.1 ขอยอย 1) โดยไมรวมหมายเหต 4.4 ขนาดสายตอหลกดนและสายดนของวงจรยอย ใหเปนไปตามตารางท 3

MPESTD-002:25xx

- 9 -

ตารางท 3 ขนาดสายตอหลกดนและสายดนของวงจรยอย

ขนาดสายเฟส (ตร.มม.)

ขนาดสายดนต าสด (ตร.มม.)

ไมเกน 10 เทากบขนาดสายเฟส

16 – 35 16

เกน 35 เทากบครงหนงของขนาดสายเฟส

5. การอดประจไฟฟาโหมด 3 และโหมด 4 5.1 ตองมเครองปองกนกระแสเกน และเครองตดไฟรว แยกส าหรบแตละเครองอดประจไฟฟา หรอหวจาย

อดประจไฟฟา 5.2 กรณเครองอดประจไฟฟามหวจายอดประจไฟฟามากกวา 1 หวจาย เครองอดประจไฟฟาจะตองม

เครองปองกนกระแสเกน และเครองตดไฟรวภายในตวเครองอดประจไฟฟาลกษณะ Built-in ขนาดพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสของหวจายอดประจไฟฟา โดยมจ านวนเครองปองกนกระแสเกนและเครองตดไฟรวเทากบจ านวนหวจาย เพอปองกนวงจรไฟฟาแยกส าหรบแตละหวจาย และตองมเครองปองกนกระแสเกนส าหรบเครองอดประจไฟฟาดวยทต าแหนงวงจรยอยดวย

5.3 กรณเครองอดประจไฟฟามพกดกระแสตอเฟสดานไฟเขา (Input) มากกวา 60 A จะตองตดตงสวตชควบคมฉกเฉนดาน Source Side ของเครองอดประจไฟฟาภายในระยะ 15 เมตร และสามารถมองเหนสวตชควบคมฉกเฉนนไดจากต าแหนงเครองอดประจไฟฟา สวตชควบคมฉกเฉนนจะตองเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และตองสามารถเขาถงไดอยางสะดวก ขอยกเวน หากเครองอดประจไฟฟามอปกรณตดกระแสไฟฟาฉกเฉนทสามารถตดกระแสสายเสนไฟ

ทกเสนรวมถงนวทรลแลว ไมตองตดตงสวตชควบคมฉกเฉนนอก 5.4 ส าหรบเครองอดประจไฟฟาทตองการการระบายอากาศ ตองจดใหมการระบายอากาศทเหมาะสม

และตวเครองอดประจไฟฟาจะตองตดปายเตอน ค าวา “ตองการการระบายอากาศ” หรอ “Ventilation Required” ไวดวย

5.5 ความยาวสายขาออกของเครองอดประจไฟฟาไมควรเกน 7.5 เมตร 5.6 ตองมปายแสดงขอความเตอนตดไวทเครองอดประจไฟฟา ตามรปท 10

MPESTD-002:25xx

- 10 -

รปท 10 ปายแสดงขอความเตอนส าหรบเครองอดประจไฟฟา

5.7 กรณเครองอดประจไฟฟาตดตงภายนอกอาคาร แนะน าใหมการตดตงระบบปองกนเสรจ 5.8 รปแบบการจายไฟ และการตดตงเครองวดหนวยไฟฟาส าหรบสถานอดประจไฟฟา ใหเปนไปตาม

ขอก าหนดของแตละการไฟฟา

6. มาตรฐานเพมเตมส าหรบสถานอดประจไฟฟาทอยในบรเวณสถานบรการน ามน สถาน

บรการกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) และสถานบรการกาซธรรมชาต (CNG) 6.1 ก าหนดใหใชการอดประจไฟฟาโหมด 3 หรอโหมด 4 ในการใหบรการ โดยการอดประจไฟฟาตองใช

เครองอดประจไฟฟาเปนแบบมสายยดตดเครอง (Tethered charging cable) เทานน 6.2 ตองจดเตรยมสวตชควบคมฉกเฉน (Emergency control switch) ส าหรบปลดวงจรเมนทจายไฟ

ใหกบตจายวตถอนตรายและจายไฟใหเครองอดประจไฟฟา ขนาดพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสของเมนสวตชแรงต า โดยระยะหางในแนวระดบจากตจายวตถอนตราย ไดแก ก) ตจายน ามนเชอเพลง ข) ตจายกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) ค) ตจายกาซธรรมชาต (CNG) ไมนอยกวา 6 เมตร แตไมเกน 30 เมตร สวตชควบคมฉกเฉนนจ ะตองเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และตองสามารถเขาถงไดอยางสะดวก โดยการตดตงเปนไปตามขอ 6.5

6.3 เครองอดประจไฟฟาทตงอยในเขตสถานบรการ เครองอดประจไฟฟารวมถงสายยดตดเครอง (Tethered charging cable) และหวจายอดประจไฟฟาในขณะท าการอดประจไฟฟาให EV ตองมระยะหางจากบรเวณอนตรายตามทกฎหมายของกรมธรกจพลงงานก าหนด

6.4 ในกรณทเครองอดประจไฟฟารวมถงสายยดตดเครอง (Tethered charging cable) และหวจายอดประจไฟฟาในขณะท าการอดประจไฟฟาให EV อยนอกเขตสถานบรการแตอยภายในบรเวณอนตราย

MPESTD-002:25xx

- 11 -

ใหน าขอก าหนดวาดวยระยะหางของบรเวณอนตราย ตามทกฎหมายของกรมธรกจพลงงานมาบงคบใชโดยอนโลม

6.5 อปกรณไฟฟาทเกยวของกบการจายไฟใหกบเครองอดประจไฟฟา เชน กลองตอสาย แผงสวตช ชองเดนสาย เปนตน หากจ าเปนตองมการตดตงหรอเดนผานอยภายในบรเวณอนตรายของสถานบรการรวมถงบรเวณอนตรายทอยนอกเขตสถานบรการ ใหปฏบตตามมาตรฐานทก าหนดในกฎหมายของกรมธรกจพลงงาน

MPESTD-002:25xx

- 12 -

ภาคผนวก ก. มาตรฐานอางองส าหรบอปกรณตาง ๆ

รายการ มาตรฐานอางอง

EV conductive charging system อนกรม มอก. 61851 หรอ IEC 61851

EV wireless power transfer system อนกรม IEC 61980

IC-CPD มอก. 2911 หรอ IEC 62752

RCD type A มอก. 909, มอก. 2425 หรอ IEC 60947-2 annex B

RCD type B และ type F มอก. 2955 หรอ IEC 62423

RDC-DD IEC 62955

Isolating transformer IEC 61558-2-4

Socket-outlet มอก. 166, มอก. 1234 หรอ IEC 60309-2

Plug, socket-outlet, vehicle connector and vehicle inlet

อนกรม มอก. 2749 หรอ IEC 62196

Emergency control switch UL98 หรอ IEC 60947-3

MPESTD-002:25xx

- 13 -

ภาคผนวก ข. ตวอยางการตดตง ข.1 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา

กรณท ารปแบบ TT ทรบไฟฟาจากระบบสายดนเดมแบบ TN-C-S (ส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 3)

รปท ข.1

หมายเหต ดรายละเอยดเพมเตมตามขอ 4.2.1 ขอยอย 1)

MPESTD-002:25xx

- 14 -

ข.2 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TN-C-S ทงระบบ (ส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 3)

รปท ข.2

หมายเหต ตองมมาตรการเพมเตมตามขอ 4.2.2

MPESTD-002:25xx

- 15 -

ข.3 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TT ทงระบบ

รปท ข.3

หมายเหต ตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทกเครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะ

เกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม โดยดรายละเอยดเพมเตมตามขอ 4.2.1 ขอยอย 2)

MPESTD-002:25xx

- 16 -

ข.4 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงสงจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TN-S ทงระบบ

รปท ข.4

MPESTD-002:25xx

- 17 -

ข.5 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงสงจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TT ทงระบบ

รปท ข.5

หมายเหต ส าหรบการท ารปแบบ TT ทงระบบ ตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทก

เครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม

MPESTD-002:25xx

- 18 -

ข.6 ตวอยางการตดตงส าหรบผใชไฟฟาทรบไฟฟาแรงสงจากการไฟฟา กรณท ารปแบบ TN-C-S ทงระบบ

รปท ข.6

หมายเหต ตองมมาตรการเพมเตมตามขอ 4.3.3

MPESTD-002:25xx

- 19 -

ภาคผนวก ค. รายการตรวจสอบการตดตง 3. ขอก าหนดทวไป

ขอท รายการตรวจสอบ ผล

3.1 ก) มสายดน (การตรวจสอบโดยละเอยดเปนไปตามขอท 4.)

3.1 ข) มเครองตดไฟรว (RCD) type B พกด I∆n ≤ 30 mA ชนดตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และมขนาดพกดกระแสไมนอยกวาพกดของเครองปองกนกระแสเกน

ใช RCD type A หรอ F รวมกบอปกรณทสามารถตดวงจรจายไฟหากมกระแสลดวงจรลงดนแบบกระแสตรง (d.c. fault current) เกน 6 mA (RDC-DD) แทน RCD type B

สามารถละเวนการตดตง RCD ในกรณท EVSE มการแยกจากกนทางไฟฟา (Electrical Separation) เชน ใชหมอแปลงแยกวงจรหรอหมอแปลงแยกขดลวด (Isolating transformer)

3.2 วงจรจายไฟ EVSE ตองแยกตางหากจากวงจรอน

3.3 วงจรยอยแตละวงจรจายไฟให EVSE 1 ชด

3.4 สายไฟฟาของวงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองมขนาดพกดกระแสไมต ากวา 1.25 เทาของกระแสดานไฟเขา (Input) ของ EVSE และไมต ากวาพกดกระแสของเครองปองกนกระแสเกน

3.5 คา Demand factor เทากบ 1 ส าหรบโหลด EVSE ในการค านวณหาขนาดสายปอนและสายเมน ยกเวนมระบบควบคม Demand แตทงนวงจรยอยทจายไฟให EVSE ตองม Demand Factor เทากบ 1

3.6 แตละ EVSE ตองมเครองปองกนกระแสเกนพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสดานไฟเขา (Input) ของ EVSE

3.8 EVSE ทตดตงภายนอกอาคาร วธการเดนสายไฟฟาวงจรยอยก าหนดใหใชวธรอยทอฝงดน หรอรอยทอเกาะผนงเทานน

3.10 มมาตรการหรอระบบปองกนน าทวม ส าหรบบรเวณทอยต ากวาระดบผวดน และในพนททเสยงตอน าทวมถง

MPESTD-002:25xx

- 20 -

4. การตอลงดน

ขอท รายการตรวจสอบ ผล 4.2 กรณรบไฟฟาแรงต าจากการไฟฟา

4.2.1 รปแบบ TT เลอกขอยอย 1) หรอ 2)

ขอยอย 1) ท ารปแบบ TT ทรบไฟจากระบบสายดนแบบ TN-C-S - ตดตงภายนอกอาคาร

- ตดตงภายในอาคาร และมการประเมนแลววาไมมความเสยงทบคคลจะสมผสกบโครงบรภณฑไฟฟาอนทถกตอลงดนดวยระบบการตอลงดนเดมทเปน TN-C-S กบโครง EVSE หรอโครง EV โดยพรอมกน หรอมระยะหางไมนอยกวา 2.0 เมตร ทงนสามารถใชมาตรการในการหม/กนได

- ระยะหางระหวางหลกดนของระบบการตอลงดนนกบหลกดนของระบบการตอลงดนอนไมนอยกวา 2.0 เมตร

- ตดตงปายแสดงขอความเตอนอกษรสด าพนหลงสเหลอง บรเวณ EVSE ตามรปท 9

- หมายเหตส าหรบผใชไฟฟาในพนท กฟภ. ตองเปนไปตามขอ 4.2.2 เพมเตม ขอยอย 2) ท ารปแบบ TT ทงระบบ

- มเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟหรอทกเครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม

- หมายเหตส าหรบผใชไฟฟาในพนท กฟภ. ตองมระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกนส าหรบวงจรทจายไฟให EVSE เพมเตม ยกเวน EVSE มระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกนอยแลว

4.2.2 รปแบบ TN-C-S โดยตองมมาตรการอยางใดอยางหนงดงตอไปนเพมเตม ขอยอย 1) คาความตานทานการตอลงดนมคาไมเกนคาตามตารางท 2

ขอยอย 2) มอปกรณปลดวงจรการอดประจไฟฟา ซงเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรล และสายดนออกพรอมกนภายในเวลา 5 วนาท ในกรณทมแรงดนไฟฟาสมผส (Touch voltage) ทโครงบรภณฑเทยบกบดนเกน 70 V

- หมายเหตส าหรบผใชไฟฟาในพนท กฟภ. มระบบปองกนแรงดนไฟฟาตกและแรงดนไฟฟาเกน แทนขอยอย 1) หรอ 2)

MPESTD-002:25xx

- 21 -

ขอท รายการตรวจสอบ ผล 4.3 กรณรบไฟฟาแรงสงจากจากการไฟฟา และเปลยนเปนระบบไฟฟาแรงต า

ผานหมอแปลงไฟฟาของตวเอง

4.3.1 รปแบบ TN-S ทงระบบ 4.3.2 รปแบบ TT ทงระบบ โดยตองมเครองตดไฟรวส าหรบทกวงจรไฟฟาทจายไฟ

หรอทกเครองใชไฟฟา ไมวาเครองใชไฟฟานนจะเกยวของกบการอดประจไฟฟาหรอไมกตาม

4.3.3 รปแบบ TN-C-S ทงระบบ โดยตองมมาตรการอยางใดอยางหนงดงตอไปนเพมเตม

ขอยอย 1) มการจดโหลดไฟฟา 3 เฟสใหสมดลอยางเพยงพอ โดยใหมโหลดตางกนระหวางเฟสไดไมเกน 20 A และคาความตานทานการตอลงดนไมเกน 5 โอหม

ขอยอย 2) มอปกรณปลดวงจรการอดประจไฟฟา ซงเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรล และสายดนออกพรอมกนภายในเวลา 5 วนาท ในกรณทมแรงดนไฟฟาสมผส (Touch voltage) ทโครงบรภณฑเทยบกบดนเกน 70 V

ขอยอย 3) มมาตรการปองกนไมใหสายนวทรลจากหมอแปลงไฟฟาไปยงบรภณฑประธานช ารดหรอเสยหาย โดยตดตงสายไฟฟาในรางเคเบล บสเวย (หรอบสดก) หรอชองเดนสายเทานน

4.3.4 รปแบบ TT เฉพาะวงจรจายไฟให EVSE ซงรบไฟจากระบบไฟฟา ทใชการจดวางสายดนแบบ TN-C-S - ตดตงภายนอกอาคาร

- ตดตงภายในอาคาร และมการประเมนแลววาไมมความเสยงทบคคลจะสมผสกบโครงบรภณฑไฟฟาอนทถกตอลงดนดวยระบบการตอลงดนเดมทเปน TN-C-S กบโครง EVSE หรอโครง EV โดยพรอมกน หรอมระยะหางไมนอยกวา 2.0 เมตร ทงนสามารถใชมาตรการในการหม/กนได

- ระยะหางระหวางหลกดนของระบบการตอลงดนนกบหลกดนของระบบการตอลงดนอนไมนอยกวา 2.0 เมตร

- ตดตงปายแสดงขอความเตอนอกษรสด าพนหลงสเหลอง บรเวณ EVSE ตามรปท 9

MPESTD-002:25xx

- 22 -

5. ขอก าหนดเฉพาะส าหรบการอดประจไฟฟาโหมด 3 และโหมด 4

ขอท รายการตรวจสอบ ผล 5.1 มเครองปองกนกระแสเกน และเครองตดไฟรว แยกส าหรบแตละเครองอดประจ

ไฟฟา หรอหวจายอดประจไฟฟา

5.2 กรณเครองอดประจไฟฟามหวจายอดประจไฟฟามากกวา 1 หวจาย เครองอดประจไฟฟาจะตองมเครองปองกนกระแสเกน และเครองตดไฟรวภายในตวเครองอดประจไฟฟาลกษณะ Built-in ขนาดพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสของหวจายอดประจไฟฟา โดยมจ านวนเครองปองกนกระแสเกนและเครองตดไฟรวเทากบจ านวนหวจาย เพอปองกนวงจรไฟฟาแยกส าหรบแตละหวจาย และตองมเครองปองกนกระแสเกนส าหรบเครองอดประจไฟฟาดวยทต าแหนงวงจรยอยดวย

5.3 กรณเครองอดประจไฟฟามพกดกระแสตอเฟสดานไฟเขา (Input) มากกวา 60 A จะตองตดตงสวตชควบคมฉกเฉนดาน Source Side ของเครองอดประจไฟฟาภายในระยะ 15 เมตร และสามารถมองเหนสวตชควบคมฉกเฉนนไดจากต าแหนงเครองอดประจไฟฟา สวตชควบคมฉกเฉนนจะตองเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และตองสามารถเขาถงไดอยางสะดวก ขอยกเวน หากเครองอดประจไฟฟามอปกรณตดกระแสไฟฟาฉกเฉนทสามารถตดกระแสสายเสนไฟทกเสนรวมถงนวทรลแลว ไมตองตดตงสวตชควบคมฉกเฉนนอก

5.4 ส าหรบเครองอดประจไฟฟาทตองการการระบายอากาศ ตองจดใหมการระบายอากาศทเหมาะสม และตวเครองอดประจไฟฟาจะตองตดปายเตอน ค าวา “ตองการการระบายอากาศ” หรอ “Ventilation Required” ไวดวย

5.6 ตองมปายแสดงขอความเตอนตดไวทเครองอดประจไฟฟา ตามรปท 10 6. มาตรฐานเพมเตมส าหรบสถานอดประจไฟฟาทอยในบรเวณสถานบรการน ามน สถานบรการกาซ

ปโตรเลยมเหลว (LPG) และสถานบรการกาซธรรมชาต (CNG)

ขอท รายการตรวจสอบ ผล

6.1 ใชการอดประจไฟฟาโหมด 3 หรอโหมด 4 ในการใหบรการ โดยการอดประจไฟฟาตองใชเครองอดประจไฟฟาเปนแบบมสายยดตดเครอง (Tethered charging cable)

MPESTD-002:25xx

- 23 -

ขอท รายการตรวจสอบ ผล

6.2 ตองจดเตรยมสวตชควบคมฉกเฉน (Emergency control switch) ส าหรบปลดวงจรเมนทจายไฟใหกบตจายวตถอนตรายและจายไฟใหเครองอดประจไฟฟา ขนาดพกดกระแสไมต ากวาพกดกระแสของเมนสวตชแรงต า โดยระยะหางในแนวระดบจากตจายวตถอนตราย ไดแก

ก) ตจายน ามนเชอเพลง ข) ตจายกาซปโตรเลยมเหลว (LPG) ค) ตจายกาซธรรมชาต (CNG)

ไมนอยกวา 6 เมตร แตไมเกน 30 เมตร สวตชควบคมฉกเฉนนจะตองเปนชนดทสามารถตดกระแสไฟฟาสายทมกระแสไฟฟาทกเสนรวมถงนวทรลออกพรอมกน และตองสามารถเขาถงไดอยางสะดวก โดยการตดตงเปนไปตามขอ 6.5

6.3 เครองอดประจไฟฟาทตงอยในเขตสถานบรการ เครองอดประจไฟฟารวมถงสายยดตดเครอง (Tethered charging cable) และหวจายอดประจไฟฟาในขณะท าการอดประจไฟฟาให EV ตองมระยะหางจากบรเวณอนตรายตามทกฎหมายของกรมธรกจพลงงานก าหนด

6.4 ในกรณทเครองอดประจไฟฟารวมถงสายยดตดเครอง (Tethered charging cable) และหวจายอดประจไฟฟาในขณะท าการอดประจไฟฟาให EV อยนอกเขตสถานบรการแตอยภายในบรเวณอนตราย ใหน าขอก าหนดวาดวยระยะหางของบรเวณอนตราย ตามทกฎหมายของกรมธรกจพลงงานมาบงคบใชโดยอนโลม

6.5 อปกรณไฟฟาทเกยวของกบการจายไฟใหกบเครองอดประจไฟฟา เชน กลองตอสาย แผงสวตช ชองเดนสาย เปนตน หากจ าเปนตองมการตดตงหรอเดนผานอยภายในบรเวณอนตรายของสถานบรการรวมถงบรเวณอนตรายทอยนอกเขตสถานบรการ ใหปฏบตตามมาตรฐานทก าหนดในกฎหมายของกรมธรกจพลงงาน

MPESTD-002:25xx

- 24 -

ภาคผนวก ง. ตวอยางการประสาน RCD type B ง.1 ตวอยางการประสาน RCD type B ทถกตอง

รปท ง.1 รปท ง.2

ง.2 ตวอยางการประสาน RCD type B ทไมถกตอง

รปท ง.3