คมอการรางขอก าหนดของทองถน ตามพระราชบญญตรกษาความสะอาด

และความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม

f'11t11

1~L~'U5-:im1l.Ja1A'qit'U1::~utl1::L'Vll21'1Ja-:itlqiV11m1~vim1lJmJm.J~i'J~mm::'VlutJieltl1::'1J1'1J'WLm-:in1'1-:i~-:i'Vl1'nm~n'1 a 'l fll.J LLa::~ 'ILL1Vl~ al.J LVltJ'\ll~'l L 'U'\lltJ1fN1'UVla n~U\J'Vl\J1'VlLLa::'\llU 1~1'Wn1)~ Vln1)l.J mJeltJ 1 ~ '1 n~ el'l(;11l.JnJl'\lll.J1tJ

'I) 'I) 6J

Lba::'\lla n1 '1J1n1) fl a Viti 1tJ11'1Jn11a 1'UVl a-:i~ 'Uzj'lij fl11l.J'\lll.J1 tJfl)a\Jfla l.J5 -:ia-:iri m\Jnfl18'1a 1'UVl m~ 'U)U Lb uutJi 1.:J 6'1 , " I

~1~u n!JV!mti~ vi~ -:iH 1111l.J~'W1::11'1JiJ qi~~ 1 m~1m1l.Ja::mviLLa::m1l.JLllm::L u ti\Jb~ tiu1ati'IJel'ID 1'WLi1 el'!

'W.121. tvctmct zj 'ILLm'IJL~l.JL&i l.J 1vitivi1::11'1JiJ qi~&i 1 m~1m1l.Ja::mviLLa::m1mllm::Lu tirn~ tiu1ati'IJa-:iiJ1mi'J a-:i

(mJu~ ®) Yl.121. lvctbo n1Vl'UV11~ LU'U'\llU1~'1Ja'l11'1Jn11a1'UVl 8'1~'U~'1::~ el'lbfl\J 'IJ'U Lm::n1~vi~ -:itli) ~mLa::lJa~atJ

1'WL'IJ111~~'1Ja-:i11'1Jm1a1'WVlm~'U,r'U11vititim1'Wmi'1~~-:inci11Ha1V1fomru'IJa-:ia-:irlmw~m1a1'U~oovi m1~ vim1l.Ja~elt11 ~utl1::~'Vl6m-wLLa::bJtiel1 ~ Lnvic.Jam::'Vlu~ a~ -:iLnvi~ ell.JLLa::a'IJm-w'IJa-:iu1::'1J1'1J'W,r'W

'I) '

a1'UYlel'l~'WLJ'-:i~a-:imf4i't1Lfl~miia'Vl1-:in!JV1l.J1t11'Wm1~1Lti'U-:i1'U~-:inci11 L~at~m1~vim1lJa~eltiaim1ti~1Lii'Wm1

1'W'Vl1-:iui)iJ&i1~vimLVf '11-:i Lll'W 1 tfivit1'1JeluJl1tin!)V1l.J1t1 LLa::m1~ i' 111~u1::a-:iri 1111l.JL'1111m1l.Jru'IJel.:J'W1::11'1JiJ qi~~

-rni;1m1l.Jm~mviLLa::m1l.JLllm::Lu tirn~ tiu1ati'IJa-:iiJ1'ULi'Ja-:i 'W.121. tvctmct LLa::~ LLm'IJL~l.JL~l.J 1vimrt~a-:iiia

'Vl1'1n!)Vll.J1tJ~ a 1A qiu1::m1V1~'11'Um1~1b ii'W'l1'U'IJel'l8'1A m\Jnfl)el'la 1'UVl el'!~ 'U 1vi' bLn m1aan.U an 1'\ll'U\1l'IJa'IVl a'l~'U

~'WL~eliJ-:iA'u1m'WL'IJVl~'W~'IJel'lel-:irimtlnfl1mci1'WVfel-:i~'W,r'W1

ml.Jci -:i"'1~l.Jm1Unfl1a-:iVI m~'W~ -:i 1vi' ~ viv'i 1 "rii'J am1'i 1~ an 1Vl'WV1'1Jel-:iVI el'l~'Wl'l1l.Jm::11'1Ji1 ruru~ -r ni;1m1l.J 'I) ......

a::a1viLLa::m1l.JLlJ'U1::Lu tiu~ tiu1ati'IJel'ID1'WW el'I Yl.121. tvctmct LLa::~ LLm 'IJL~l.Jb~l.J" uiJui!~'WL~ a1~a-:iri m tlnrtw-:i

ci1'WVi'el-:i~'W1~-b'Lll'WLLmm-:i1'Um1'i1-:i.Uan1Vl'Uvi'IJa-:iVfm~'WL~mnum1~vim1l.Ja~atil'l1l.J-w1::11'1JiJruru~1ni;1m1l.J 'I) ., ...

a::mviLLa::m1l.J LlJm~Lutirn~tiu1at1'1Ja-:iiJ1'Uwa-:i -w.121. tvctmct LLa::~LLm'IJL~l.JL&il.J B'W'1~'1hma1l.Ja11-:im1l.JLU'W ba n.fl1'W'IJel'l.LJ' an 1'\ll'U\11'1Ja'!Vl a'l~'U 1 'WLbtJi a::~'Um ~ bU 'U 1tJmJ1'1~ n~ a'lbba::L '\lll.J1::al.Jl'lll.J'\lla mnru6Yll 'Un11'i 1'1n!)'\lll.J1tJ

1vitim1~ viv'i1fiii eluiJui!1~u1~mmLa::1 Lm1~~.rr ell.Ja'11n "fiii mLuum1'i1-:inf1V1l.J1t1" (uiJu 'W.121. tvctct<9)) " " " '6J

'IJel'la TU n'l1'Uflru~m1l.Jm1nqi;~ m "~ n abL\J\Jn11'i1-:i.U air qi~~Vl a.:JO'U1'11l.J'W)~)1'1JD qi~~ m1a1511ru~'IJ

V'l.121. ®ctbn<t" (uiJu V'l.121. \00'.bo) 'IJB'ln1l.Ja'U1~tJ

v v '

~-:iii a-:iri munri1el-:ici1'UVf el 'I O'ULLtJi mm vi -:ia1mwtl 1bb 'W1'Vl1'1bLa~~1atJ 1-:i'IJa-:im1'i 1-:i.LJ' an1V1'UV1

'IJel'IVi'a-:i~'Wl'l1l.Jl°ii'JeluiJ~1utl1u1.U1111l.Jm1l.JLV1m~al.J'IJmLi!elmLLa~tl1~1J1'Vl'IJa~an1Vl'Uvi'IJmVfa-:i~'UtJi1-:i1 tJiel1u 'I)

สารบญ

หนา บทท 1 หลกการเบองตนในการรางขอก าหนดของทองถน 1 บทท 2 วเคราะหโครงสรางและรปแบบของรางขอก าหนดของทองถน 7

สวนท ๑. บนทกหลกการและเหตผล 8

สวนท ๒. ชอรางขอก าหนดของทองถน 13

สวนท ๓. ค าปรารภ 17

สวนท ๔. บทอาศยอ านาจและบทบญญตจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ 19

สวนท ๕. การเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถน 22

สวนท ๖. บทยกเลกขอก าหนดของทองถน 26

สวนท ๗. บทนยาม 29

สวนท ๘. บทรกษาการ 34

สวนท ๙. บทเฉพาะกาล 36

สวนท ๑๐. บญชทายขอก าหนดของทองถน 39

สวนท ๑๑. การแบงหมวดหมของขอก าหนดของทองถน 41

บทท 3 แบบรางขอก าหนดของทองถนทตราขนตามพระราชบญญตรกษาความสะอาด 49

และความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม

บทท 4 ขอหารอทเกยวของกบการออกขอก าหนดของทองถนเกยวกบการจดการมลฝอย 52

บรรณานกรม 58

๑

บทท 1 หลกการเบองตนในการรางขอก าหนดของทองถน

การออกขอก าหนดของทองถนตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม

กฎหมายในระดบพระราชบญญตหรอกฎหมายทมศกดเทยบเทาพระราชบญญตนน เปนกฎหมาย หลกทโดยปกตแลวใชบงคบกบบคคลทกคนเปนการทวไปในทกพนททวประเทศ ยกเวนจะมการก าหนดเปนการเฉพาะในกฎหมายบางฉบบใหใชบงคบในบางพนท อยางไรกตามกฎหมายในระดบพระราชบญญตหรอกฎหมาย ทมศกดเทยบเทาพระราชบญญตไมสามารถก าหนดรายละเอยดในทางปฏบตไวไดทงหมดเพราะจะท าใหกฎหมายมความยดยาวมากเกนไป ซงอาจสงผลกระทบตอกระบวนการและระยะเวลาในการออกกฎหมายได จงกอใหเกดหลกการในการมอบอ านาจในการออกอนบญญตซงจะก าหนดรายละเอยดของการปฏบตใหเปนไปตามวตถประสงคของกฎหมายในระดบพระราชบญญตหรอกฎหมายทมศกดเทยบเทาพระราชบญญตขน ซงโดยทวไปแลวจะเปนการมอบอ านาจใหฝายบรหาร (คณะรฐมนตรหรอรฐมนตร) เปนผออกอนบญญตตอไป และในบางกรณมความจ าเปนทจะตองใหหนวยงานเฉพาะเปนผออกอนบญญตเนองจากเปนเรองทตองใชค ว า ม ร ค ว า ม เ ช ย ว ช า ญ ข อ ง ห น ว ย ง า น ท จ ด ต ง ข น เ พ อ ร บ ผ ด ช อ บ ใ น ป ร ะ เ ด น น น ๆ เปนการเฉพาะ หรอเปนเรองทองคกรปกครองสวนทองถนมหนาทและมความเหมาะสมในการเปนผออกอนบญญตเพอใชบงคบในพนทขององคกรปกครองสวนทองถนนนๆ เปนการเฉพาะ เปนตน

มาตรา 34/1 วรรคแรกแหงพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอย ของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ไดก าหนดใหการเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย ในเขตพนทของราชการสวนทองถนใดใหเปนหนาทและอ านาจของราชการสวนทองถนนน แตไมรวมถงองคการ บรหารสวนจงหวด โดยมาตรา 4 แหงพระราชบญญตดงกลาวไดก าหนดนยามของค าวา “ราชการสวนทองถน”ไววาหมายความถง “องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล องคการ บรหารสวนต าบลกรงเทพมหานคร เมองพทยา และองคกรปกครองสวนทองถนอนทมกฎหมายจดตงขน”

มาตรา ๓๔/๒ วรรคแรกแหงพระราชบญญตดงกลาวบญญตตอไปวา “ผใดประสงคจะด าเนนกจการรบท าการเกบ ขน ก าจด หรอหาประโยชนจากการจดการสงปฏกลและมลฝอย โดยท าเปนธรกจหรอโดยไดรบประโยชนตอบแทนดวยการคดคาบรการตองไดรบใบอนญาตจากเจาพนกงานทองถน ทงน การขอรบใบอนญาต การออกใบอนญาต การตออายใบอนญาต การขอรบใบแทนใบอนญาต และการออกใบแทนใบอนญาต ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทก าหนดในขอก าหนดของทองถน”

นอกจากนน มาตรามาตรา ๓๔/๓ แหงพระราชบญญตดงกลาวยงไดบญญตวา “เพอประโยชนในการรกษาความสะอาดและการจดระเบยบในการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย ใหราชการ สวนทองถนมหนาทออกขอก าหนดของทองถน ดงตอไปน (๑) ก าหนดหลกเกณฑการจดใหมทรองรบสงปฏกลและมลฝอยในสถานทเอกชนทเปดใหประชาชนเขาไปได (๒) ก าหนดวธการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย (๓) ก าหนดอตราคาธรรมเนยมในการใหบรการของราชการสวนทองถน หรอหนวยงานของรฐ หรอราชการสวนทองถนอนรวมทงองคการบรหารสวนจงหวดหรอเอกชนทราชการสวนทองถนมอบหมายใหด าเนนการแทน ในการเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย ไมเกนอตราทก าหนดในกฎกระทรวง (๔) ก าหนดอตราคาธรรมเนยมใบอนญาตตามมาตรา ๓๔/๒ ไมเกนอตราทก าหนดในกฎกระทรวง

๒

(๕) ก าหนดการอนใดทจ าเปนเกยวของกบการจดการสงปฏกลและมลฝอย เพอใหถกตองดวยสขลกษณะ

จากบทบญญตขางตนจะเหนไดวา หนวยราชการสวนทองถนซงหมายถงองคกรปกครองสวนทองถน ทมกฎหมายจดตงขนมหนาททจะตองออกขอก าหนดของทองถนตามพระราชบญญตรกษาความสะอาด และความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ในเรองเกยวกบการออกใบอนญาตใหผประสงคจะด าเนนกจการรบท าการเกบ ขน ก าจด หรอหาประโยชนจากการจดการสงปฏกล และมลฝอย โดยท าเปนธรกจหรอโดยไดรบประโยชนตอบแทนดวยการคดคาบรการ ตามทก าหนดไวในมาตรา34/2 และขอก าหนดของทองถนเกยวกบการก าหนดวธการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอยรวมถงการอนใดทจ าเปนเกยวของกบการจดการสงปฏกลและมลฝอย เพอใหถกตองดวยสขลกษณะ ตามทก าหนดไวในมาตรา 34/3

พระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตมขางตน ไดก าหนดใหองคกรปกครองสวนทองถนออกอนบญญตในรปของขอก าหนด ของทองถนเพอก าหนดรายละเอยดการปฏบตใหบรรลวตถประสงคของพระราชบญญตดงกลาวในสวน ท เก ยวกบการบรหารจดการส งปฏกลและมลฝอย โดยมาตรา 4 แห งพระราชบญญต เดยวกน ไดก าหนดนยามของค าวา “ขอก าหนดของทองถน” ไววา “ขอบญญต เทศบญญต หรอขอบงคบ ซงตราขน โดยราชการสวนทองถน” ดงนน องคกรปกครองสวนทองถนซงมหนาทและอ านาจในการจดการสงปฏกล และมลฝอยตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535และทแกไขเพมเตม จงตองออกขอก าหนดของทองถนเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน

ลกษณะของอนบญญตทมคณภาพ

โดยทการออกอนบญญตนน จะตองมกฎหมายในระดบพระราชบญญตหรอกฎหมายทมศกดเทยบเทาพระราชบญญตใหอ านาจฝายบรหารหรอหนวยงานทก าหนดไวเปนการเฉพาะออกอนบญญตได เพอก าหนดรายละเอยดในการด าเนนการใหเปนไปตามพระราชบญญตฉบบนนๆ ดงนน อนบญญตทมคณภาพจงตองส า ม า ร ถ ท า ใ ห ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ข อ ง ก ฎ ห ม า ย แ ม บ ท บ ร ร ล ผ ล ไ ด โ ด ย เ ก ด ค ว า ม ค ม ค า ในเชงภารกจภาครฐสงทสด (Cost-Effectiveness) กลาวคอ หนวยงานภาครฐสามารถปฏบตงานตามภารกจ ไดอยางมประสทธผล โดยเสยคาใชจายหรอตนทนในการปฏบตงานนอยทสด การด าเนนงานตามอนบญญตมความค มค า เม อ พจารณาจากผลงานท เ กดข นจากการปฏบต ของภาคร ฐและการใชทรพยากร เพอปฏบตงานนนอยางประหยด ขอก าหนดของทองถนซงออกตามพระราชบญญตรกษาความสะอาด และความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม กจดเปนอนบญญตประเภทหนง การจะออกขอก าหนดของทองถนทมคณภาพจงสามารถประยกตใชจากลกษณะของอนบญญตทมคณภาพดงทจะพจารณาตอไปไดเชนเดยวกน

อนบญญตทมคณภาพควรตองมคณสมบตเบองตน 3 ประการ ดงน 1) ความชดเจน (Clarity) 2) ความสอดคลองตองกน (Congruency) 3) ความเรยบงาย (Simplicity) 1) ความชดเจน (Clarity) อนบญญตควรตองมความหมายทชดเจนและแนนอน เน อหา ของอนบญญตควรเปนทเขาใจในความหมายอยางเดยวกนส าหรบทกคน บคคลทเกยวของควรตองเขาใจหนาทตามทอนบญญตก าหนด และผลของการฝาฝนอนบญญตนน หากอนบญญตมความก ากวม ไมชดเจน จะท าให

๓

เกดปญหาในการปฏบตตามกฎหมายขนไดหลายประการ เชน ท าใหผมหนาทบงคบการตามกฎหมายสามารถใชดลพนจไดอยางกวางขวางโดยไมมขอบเขต กอใหเกดผลเสยตอการปฏบตภารกจภาครฐและประโยชนตอประชาชน หรอการบงคบใชกฎหมายไมเปนมาตรฐานเดยวกน เปนตน 2) ความสอดคลองตองกน (Congruency) – อนบญญตควรตองมเนอหาทไมขดแยงกนเองและมความสอดคลองตองกนทงฉบบ รวมถงความเหมาะสมในการก าหนดนยามของค าตางๆ ทเกยวของ กลาวคอ ความหมายของค านยามทก าหนดควรมขอบเขตทเหมาะสมและพอดกบบรบททเกยวของกบเนอหาของอนบ ญ ญ ต ฉ บ บ น น ๆ ไ ม ก า ห น ด ค า น ย า ม ใ ห ม ข อบ เ ข ต ค ร อบ ค ล ม ก ว า ง เ ก น ไ ป (overinclusive) และไมก าหนดค านยามใหมขอบเขตเนอหาแคบเกนไป (underinclusive) ตวอยางเชน ค านยามทเกยวของ กบบคคล สงของ สถานท หรอกจกรรม หากก าหนดขอบเขตกวางหรอแคบเกนไปกยอมจะสงผลกระทบ ตอการบงคบใชกฎหมายได

3) ความเรยบง าย (Simplicity) อนบญญต ควรตองม เน อหาท เ ร ยบง าย ไมสลบซบซอน เกนความจ าเปน การก าหนดหลกการและขอยกเวนควรมล าดบทชดเจน การก าหนดคณสมบต หรอกระบวนการยนค ารอง ค าขออนญาตตางๆ ควรใหเปนทเขาใจไดโดยงายของบคคลทวไป เพอใหทงภาค เอกชนและ เจ าหน าท ขอ ง ร ฐท เ ก ย ว ข อ งปฏบ ต ให เป น ไปตาม อนบญญต ได อย า งถ กต อ ง และเหมาะสม

คณภาพของอนบญญต ย อมส งผลต อการบ งคบการ ให เป น ไปตาม อนบญญต ฉบบน นๆ (Implementation) ผรางอนบญญตจงควรตองเตรยมการและหาขอมลเพอประกอบการรางอนบญญตทมคณภาพ โดยเฉพาะในสภาวการณปจจบนซงมการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม วทยาศาสตรและเ ท ค โ น โ ล ย อ ย า ง ร ว ด เ ร ว ก า ร อ อ ก อ น บ ญ ญ ต ต า ม พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต ร ก ษ า ค ว า ม ส ะ อ า ด และความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม จงต องอาศยผรางทมความร ในหลกการดานการรางกฎหมายและมความรอบคอบทจะแสวงหาขอมลเฉพาะดานจากแหลงขอมลทนาเชอถอเพอประกอบการรางอนบญญตทมคณภาพ โดยแหลงขอมลนนอาจมาจากผประกอบการ สถาบนการศกษา ส านกวจย ผเชยวชาญภายนอก หรอเจาหนาทของรฐในหนวยงานอนทเกยวของ

หลกพนฐานในการรางขอก าหนดของทองถนทผยกรางควรค านงถง ในการยกรางขอก าหนดของทองถนตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบ

เรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ผยกรางควรค านงถงหลกการรางกฎหมายทถกตอง เ พอน ามาปรบใชกบการรางขอก าหนดของทองถนซ งจดเปนอนบญญตประเภทหน งเ พอให ไดมา ซงขอก าหนดของทองถนทมคณภาพ

หลกพนฐานในการยกรางขอก าหนดของทองถนซงผยกรางควรค านงถง มดงตอไปน ๑. ศกษาหลกการของเรองทจะตราขอก าหนดของทองถนบงคบใช

ผยกรางขอก าหนดของทองถนควรตองด าเนนการเปนขนตอนแรก โดยพจารณาวาขอก าหนดของทองถนทจะยกรางขนมานเปนเรองทไดมการตราขอก าหนดของทองถนใชบงคบอยแลวหรอไม หากไมเคยมการตราขอก าหนดของทองถนใชบงคบมากอนกเปนการตราขอก าหนดของทองถนใหมขนใชบงคบครงแรก หรอ ถามการตราขอก าหนดของทองถนเรองนนใชบงคบอยแลว กจะตองพจารณาตอไปวาการยกรางขอก าหนดของทองถนนจะตองแกไขเพมเตมหรอยกเลกขอก าหนดของทองถนเดมทใชบงคบอยแลวนนหรอไม

๔

๒. ศกษาขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบเรองทจะตราขอก าหนดของทองถนนน ถอเปนขนตอนส าคญทจะสงผลโดยตรงตอคณภาพของขอก าหนดของทองถน โดยผยกรางควรจะตอง

ศกษาขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบเรองทจะตราขอก าหนดของทองถนอยางละเอยดถถวนและรอบดาน เพอใหเกดความชดเจนวาควรจะก าหนดเนอหาสาระและรายละเอยดของขอก าหนดของทองถนอยางไร โดยมประเดนส าคญทควรพจารณา ดงน

1) สาระส าคญของรางขอก าหนดของทองถนทจะเสนอ และความเกยวพนกบกจกรรมของมนษย เชน ผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ สงคม และการเมอง เปนตน

2) ขอมลจากแหลงทเชอถอได ขอเขยนทางวชาการ ความเหนของผเชยวชาญ และขอเสนอแนะเกยวกบปญหาดงกลาวในมตทหลากหลาย เชน จากมตการเมองการปกครอง มตทางสงคมและวฒนธรรม หรอมตทางเศรษฐศาสตร

3) สภาพของขอก าหนดของทองถนปจจบนเกยวกบเรองดงกลาว 4) วตถประสงคโดยทวไปของรางขอก าหนดของทองถนใหม 5) ขอเทจจรงใดของขอก าหนดของทองถนปจจบนทถอวาไมเหมาะสมหรอไมตรงตามความ

ตองการ ๖) เจาหนาทผปฏบตตามขอก าหนดของทองถนมขอเสนอแนะหรอขอสงเกตอยางไรหรอไม 7) ขอก าหนดของทองถนของประเทศอนทเผชญปญหาในลกษณะเดยวกนมลกษณะอยางไร 8) ผลการใชบงคบขอก าหนดของทองถนของประเทศอนเปนอยางไร มปญหาและอปสรรคอยางไร

บางหรอไม 9) ขอก าหนดของทองถนใหมจะมวธการบงคบอยางไรใหบรรลวตถประสงค 10) กลไกการบงคบใชขอก าหนดของทองถนสามารถบงคบการไดเอง หรอจะตองใชองคกรใดใน

ฝายปกครองเปนผปฏบตตามขอก าหนดของทองถน ๓. ก าหนดโครงสรางและรปแบบรางขอก าหนดของทองถน

ผยกรางขอก าหนดของทองถนตองพจารณาวาหลกการของรางขอก าหนดของทองถนทจะยกรางขนมานนเปนแบบใด กลาวคอ

๑) ถาไมเคยมขอก าหนดของทองถนฉบบนนใชบงคบมากอน จะเปนการยกรางขอบญญตทองถนขนใหม

๒) ถามขอก าหนดของทองถนเดมใชบงคบเรองนนอยแลวกอาจเปนไปได ๓ กรณ คอ ก. เปนรางขอก าหนดของทองถนแกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนเดมบางสวน ข. เปนขอก าหนดของทองถนปรบปรงเพอยกเลกขอก าหนดของทองถนเดมและใชบงคบขอก าหนดของทองถนใหมนแทน ค. เปนรางขอก าหนดของทองถนยกเลกขอก าหนดของทองถนเดมและไมใชบงคบขอก าหนดของทองถนเรองนนอกแลว

๔. ก าหนดโครงสราง เนอหาสาระ และกลไกทางกฎหมายทจะน ามาใชในขอก าหนดของทองถน

ผรางขอก าหนดของทองถนควรตองวเคราะหขอมลทงหมดทเกยวของ และหลกการทจะน ามาปรบใชกบขอก าหนดของทองถนนน เพอใหสามารถก าหนดเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนไดอยางถกตองสมบรณ ในทางปฏบตนน มหลายกรณทขอมลทเกยวของนนมลกษณะเปนเรองทางเทคนค

๕

หรอวชาการเฉพาะดาน ผรางขอก าหนดของทองถนกควรหาความรเกยวกบเรองดงกลาวไวเปนเบองตน หากจ าเปนตองอาศยขอมลในรายละเอยดเพมเตม กควรปรกษาจากผเชยวชาญในดานนนๆ ตอไป

๕. ศกษาเปรยบเทยบขอก าหนดของทองถนในลกษณะเดยวกนเพอเปนตวอยาง ผยกรางขอก าหนดของทองถนอาจน าขอก าหนดของทองถนอนทมเนอหาสาระใกลเคยง

กบเรองทก าลงจะยกรางมาศกษาเพอเปนตนแบบในการยกราง โดยพจารณาวาขอก าหนดของทองถนดงกลาวมโครงสรางและกลไกทางกฎหมายเปนอยางไร และมความเหมาะสมทจะน ามาใชเปนตนแบบในการรางขอก าหนดของทองถนฉบบใหมนหรอไม หากมความเหมาะสมกควรพจารณาปรบใชเปนตวอยางในการรางขอก าหนดของทองถนดวยความรอบคอบเพอปองกนปญหาทอาจเกดขนจากความแตกตางในรายละเอยดของขอก าหนดของทองถนแตละฉบบ

๖. ใชถอยค าทมความชดเจน เขาใจงาย และถกตองตามหลกภาษาไทย

เนองจากขอก าหนดของทองถนยอมจะตองมผลใชบงคบกบบคคลทกคนในพนทขององคกรปกครองสวนทองถนทออกขอก าหนดของทองถน ดงนน ผรางขอก าหนดของทองถนควรตองตรวจสอบความชดเจนของเนอหาของขอก าหนดของทองถนทเขยนขน โดยอาจใหบคคลอนทไมเกยวของกบการยกรางขอก าหนดของทองถนอานและและแสดงความคดเหนวามความเขาใจเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนตรงตามความประสงคของผรางหรอไม โดยมประเดนส าคญทควรใหความส าคญ เชน การใชถอยค าใหสอดคลองตองกนในขอก าหนดของทองถนทงฉบบ ตามหลกการการตความกฎหมายทวา ถอยค าใดในกฎหมายทใชแตกตางกนยอมมความหมายแตกตางกน ดงนน หากมการใชถอยค าทแตกตางกนในขอก าหนดของทองถนฉบบเดยวกน ถอยค าทแตกตางกนนนยอมมความหมายแตกตางกน หากผรางประสงคจะใหมความหมายเหมอนกน กตองใชถอยค าเดยวกนในขอก าหนดของทองถนทงฉบบ เปนตน

ความจ าเปนในการมแบบกฎหมาย

นบแตอดตเปนตนมา ระบบกฎหมายไทยไดมววฒนาการในการรางกฎหมายมาโดยล าดบ แบบอยางของกฎหมายทไดประกาศใชแลวและไดถอปฏบตกนมาเปนเวลาชานานนนอาจเรยกไดวาเปน จารตประเพณในการรางกฎหมาย ผรางกฎหมายในชนตอมาจงมกใชถอยค าหรอวธการเขยนในรางกฎหมายลกษณะเดยวกนหรอประเดนเดยวกนดงเชนทปรากฏอยในกฎหมายทไดรบการยอมรบและถกน าไปใชอยางแพรหลายมากอนแลว ซงเรยกกนวาเปน “แบบกฎหมาย” โดยตวแบบกฎหมายนนจะมความเหมาะสมหรอไมอยางไรนน เปนเรองทจะตองท าการศกษาวเคราะหตอไป

เมอพจารณากฎหมายของไทยในปจจบนจะพบวา ในเรองหรอหวขอเดยวกนกฎหมายอาจบญญตไวตางกนหรอใชแบบกฎหมายแตกตางกน ซงเปนเรองทผรางกฎหมายไดพ จารณาก าหนดใช ในสถานการณในขณะนน และเมอกฎหมายไดใชบงคบไปชวระยะเวลาหนง ผรางกฎหมายกอาจเปลยนทศนะคตหรอมมมองได การก าหนดใชแบบกฎหมายในยคสมยหนงจงอาจจะไมเปนทนยมในอกยคสมยหนง และมการก าหนดแบบกฎหมายขนใหมทแตกตางกนได

โดยทวไป แบบกฎหมายอาจแบงออกไดเปน ๒ ประเภทใหญ ๆ คอ

(๑) แบบกฎหมายทแนนอนตายตว ซงถอไดวาเปนแบบกฎหมายในเรองทกฎหมายทกฉบบจะตอง ม ไมวาจะเปนกฎหมายล าดบใด เชน ชอกฎหมาย บทอาศยอ านาจ วนใชบงคบ เปนตน

๖

(๒) แบบกฎหมายทเลอกใชตามความเหมาะสม ซงผรางกฎหมายสามารถเลอกน ามาใชโดยการ ใหเหตผลในขณะทยกรางหรอในชนการตรวจพจารณาวาเปนแบบทเหมาะสมทสด กลาวคอ มความชดเจน และตรงตามความตองการหรอเจตนารมณมากทสด

เมอเวลาผานไป แบบกฎหมายทมใชอยในกฎหมายตาง ๆ ในแตละเรองนนมความหลากหลายมากขน ประกอบจ านวนกฎหมายทงทเปนกฎหมายแมบทและอนบญญตกมจ านวนมากขนเรอยๆ ท าใหเกดปญหาแกผรางกฎหมายในการเลอกใชแบบกฎหมายทเหมาะสมกบเนอหาสาระของกฎหมายทก าลงยกรางขน ซงการเลอกใชแบบกฎหมายทไมเหมาะสมนนยอมจะสงผลเสยตอการบงคบใชกฎหมายและกอใหเกดปญหาการตความกฎหมายขนได

เหตผลทส าคญอกประการหนงทจะตองมการก าหนดแบบกฎหมายขนมาในประเดนส าคญทเปนพนฐานของโครงสรางของกฎหมายทกฉบบ ไดแกการท าใหโครงสรางของกฎหมายไทยมความเปนเอกภาพ เมอมการก าหนดแบบกฎหมายขนแลว ผทเกยวของกบการรางกฎหมายกจะมขอมลวาแบบกฎหมายแตละรปแบบมวธการเขยนเชนไร และควรจะตองน าไปปรบใชอยางไรจงจะถกตองและเหมาะสมกบการรางกฎหมายแตละฉบบ

๗

บทท 2 วเคราะหโครงสรางและรปแบบของรางขอก าหนดของทองถน

โครงสรางและรปแบบของรางขอก าหนดของทองถนอาจมได ๓ ลกษณะ คอ ๑. แบบรางขอก าหนดของทองถนฉบบแรก

๑.๑ เพอตราขอก าหนดของทองถนขนใชบงคบใหมครงแรก ๑.๒ เพอยกเลกขอก าหนดของทองถนเดมแลวปรบปรงเปนขอก าหนดของทองถนใหมทงฉบบ

๒. แบบรางขอก าหนดของทองถนแกไขเพมเตม เพอแกไขเพมเตมหรอยกเลกความในบทบญญตตาง ๆ ของขอก าหนดของทองถนเดม

๓. แบบรางขอก าหนดของทองถนยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบอน เพอยกเลกขอก าหนดของทองถนทใชบงคบอยในปจจบน โดยไมมการปรบปรงเปนขอก าหนดของ

ทองถนใหมมาใชบงคบแทน

ประเดนส าคญทสมควรก าหนดเปนโครงสรางของขอก าหนดของทองถน ประเดนหลกทสมควรก าหนดเปนบทบญญตในรางขอก าหนดของทองถนม ๑1 ประเดน โดยจะได

พจารณาในรายละเอยดตามล าดบในสวนตอไป ดงน ๑. บนทกหลกการและเหตผล ๒. ชอรางขอก าหนดของทองถน ๓. ค าปรารภ ๔. บทอาศยอ านาจและบทบญญตจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ ๕. การเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถน ๖. บทยกเลกขอก าหนดของทองถน ๗. บทนยาม ๘. บทรกษาการในขอก าหนดของทองถน ๙. บทเฉพาะกาล ๑๐. บญชทายขอก าหนดของทองถน ๑๑. การแบงหมวดหมของขอก าหนดของทองถน

๘

สวนท ๑ บนทกหลกการและเหตผล

ความมงหมายของบนทกหลกการและเหตผล

๑. ความมงหมายของบนทกหลกการ เพอใหทราบถงขอบเขตในการใหมหรอแกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนนน หรอยกเลก

ขอก าหนดของทองถนทมใชบงคบอยในปจจบน โดยเฉพาะในกรณทเปนขอก าหนดของทองถนแกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนฉบบอน หลกการทแสดงไวจะเปนขอบเขตในกรณมการแกไขขอก าหนดของทองถนนนๆ

๒. ความมงหมายในการมบนทกเหตผล เพอแสดงใหสาธารณชนทราบถงเหตผลหรอความจ าเปนทจะตองมหรอแกไขเพมเตมขอก าหนด

ของทองถนนน และเปนเครองมอประการหนงในการพจารณาตความหรอคนหาเจตนารมณของขอก าหนดของทองถน หรอเหตผลในการยกเลกขอก าหนดของทองถนทมใชบงคบอยในปจจบน แบบการรางบนทกหลกการและเหตผล

๑. แบบของบนทกหลกการ (๑) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบแรก

๑) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบใหม

กรณนจะใชถอยค าวา “ใหมขอบญญต (ระบประเภทของขอก าหนดของทองถนตามรปแบบขององคกรปกครองสวนทองถน) วาดวย...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...” โดยไมตองระบสาระส าคญแยกเปนหวขอ เนองจากวตถประสงคในชนน คอ การระบอยางกวางๆ วาใหมขอก าหนดของทองถนดงกลาว อกทงยงเปนการเปดโอกาสใหผทเกยวของไดอภปรายถงความเหมาะสมของหลกการของขอก าหนดของทองถนฉบบนนไดอยางกวางขวางอกดวย

หลกการ

ใหมขอก าหนดของทองถนวาดวย...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ตวอยางเชน

- ใหมขอบญญตวาดวยการขอรบใบอนญาตส าหรบผประสงคจะด าเนนกจการรบท าการเกบ ขน ก าจด หรอหาประโยชนจากการจดการสงปฏกลและมลฝอย โดยท าเปนธรกจหรอโดยไดรบประโยชนตอบแทนดวยการคดคาบรการ

- ใหมเทศบญญตวาดวยวธการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย

๒) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบปรบปรง

กรณนจะใชถอยค าวา “ปรบปรงขอก าหนดของทองถนวาดวย...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...” เพอสอใหเหนวาเปนการน าขอก าหนดของทองถนเดมมาปรบปรงขนใหม โดยใหยกเลกขอก าหนดของทองถนทใชบงคบอยเดมในเรองนนดวย

๙

หลกการ

ปรบปรงขอก าหนดของทองถนวาดวย...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ตวอยางเชน - ปรบปรงขอบญญตวาดวยหลกเกณฑการจดใหมทรองรบสงปฏกลและมลฝอยในสถานทเอกชนทเปดใหประชาชนเขาไปได

- ปรบปรงเทศบญญตวาดวยการก าหนดสและความหมายของทรองรบสงปฏกลและมลฝอย

(๒) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตม

เปนกรณทสมควรแกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนบางสวนเพอใหมความเหมาะสมกบสภาพการณทเปลยนแปลงไปตามยคสมย โดยมไดยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบเดมไปทงฉบบแตอยางใด

๑) กรณมการแกไขเพมเตมนอย

กรณนจะใชถอยค าวา “แกไขเพมเตม...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...เพอ...(ระบเรองทแกไขเพมเตม)...(ระบขอทแกไขเพมเตม...)” โดยระบเรองทจะแกไขเพมเตม เพม หรอยกเลก และตอนทายจะมวงเลบระบขอทตองการแกไขเพมเตม เพม หรอยกเลกไวดวย

หลกการ

แกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนวาดวย...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)... เพอ...(ระบเรองทแกไขเพมเตม)...(แกไขเพมเตมขอ...)

ตวอยางเชน

- แกไขเพมเตมขอบญญตวาดวยหลกเกณฑการจดใหมทรองรบสงปฏกลและมลฝอยในสถานท เอกชนทเปดใหประชาชนเขาไปได (แกไขเพมเตมขอ...)

- แกไขเพมเตมเทศบญญตวาดวยการก าหนดสและความหมายของทรองรบสงปฏกลและมลฝอย (แกไขเพมเตมขอ...)

๒) กรณมการแกไขเพมเตมมาก

กรณนจะใชถอยค าวา “แกไขเพมเตม...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...ดงตอไปน

( )...(ระบเรองทประสงคจะแกไขเพมเตม)...(แกไขเพมเตมขอ...)

( )...(ระบเรองทประสงคจะเพม)...(เพมขอ...)

( )...(ระบเรองทประสงคจะยกเลก)...(ยกเลกขอ...)”

หลกการ

แกไขเพมเตม...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...ดงตอไปน

( )...(ระบเรองทประสงคจะแกไขเพมเตม)...(แกไขเพมเตมขอ...)

( )...(ระบเรองทประสงคจะเพม)...(เพมขอ...)

( )...(ระบเรองทประสงคจะยกเลก)...(ยกเลกขอ...)

๑๐

ตวอยางเชน

- แกไขเพมเตมขอบญญตวาดวยการก าหนดสและความหมายของทรองรบสงปฏกลและมลฝอย ดงตอไปน

(๑) ก าหนดใหมการแบงแยกสของทรองรบสงปฏกลและมลฝอย (เพมเตมขอ...) (๒) ก าหนดความหมายของสของทรองรบสงปฏกลและมลฝอย (เพมเตมขอ...) (๓) แกไขเพมเตมความหมายของสของทรองรบสงปฏกลและมลฝอย (แกไขเพมขอ...)

(๓) กรณทเปนขอก าหนดของทองถนฉบบยกเลก ๑) กรณทยกเลกขอก าหนดของทองถนถนฉบบเดยว กรณนจะใชถอยค าวา “ยกเลก...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...”

หลกการ

ยกเลก...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ตวอยางเชน - ยกเลกขอบญญตการจดการสงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. ....

๒) กรณทยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบเดยวแตมฉบบแกไขเพมเตม กรณนใหระบขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตมทกฉบบไวตอทายชอของขอก าหนดของ

ทองถนฉบบแรกดวย

หลกการ

ยกเลกขอก าหนดของทองถนวาดวย...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...และ...(ระบชอขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตม)

ตวอยางเชน

- ยกเลกขอบญญตการจดการสงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. .... และ เทศบญญตการจดการสงปฏกลและมลฝอย (ฉบบท 2) พ.ศ. ....

๓) กรณทยกเลกขอก าหนดของทองถนหลายฉบบ กรณนจะใชถอยค าวา “ยกเลก...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)... (ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

และ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...”

หลกการ

ยกเลก...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)... (ระบชอขอก าหนดของทองถน)... และ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ตวอยางเชน - ยกเลกขอบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. .... ขอบญญตวาดวยการจดการมลฝอยตดเชอ พ.ศ.

.... และขอบญญตวาดวยคาธรรมเนยมการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. ....

๑๑

๒. แบบบนทกเหตผล การเขยนบนทกเหตผลในขอก าหนดของทองถน ทงในกรณเปนขอก าหนดของทองถนใหม ขอก าหนด

ของทองถนฉบบแกไขเพมเตม หรอขอก าหนดของทองถนฉบบยกเลก มแนวทางในการปฏบตเปนอยางเดยวกน กลาวคอ ตองเขยนบรรยายเหตผลของการใหม การปรบปรง การแกไขเพมเตม หรอการยกเลกขอก าหนดของทองถนดงกลาว เพออธบายใหผอานสามารถเขาใจวาเหตใดทตองมการตราขอก าหนดของทองถนดงกลาวใชบงคบ สวนเนอความในการบรรยายเหตผลนนจะสนหรอยาว จะเปนวรรคเดยว หรอแยกเขยนเปนเรอง ๆ กแลวแตความเหมาะสม โดยมรปแบบโดยทวไปดงน

เนองจาก/โดยท.......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................... จงจ าเปนตองตราขอก าหนดของทองถนน

แนวทางในการเขยนบนทกเหตผล ๑) เขยนบรรยายใหสามารถเขาใจไดวารางขอบญญตทองถนดงกลาวมขนเพอวตถประสงคใด หรอเพราะเหตใด

โดยเขยนใหเปนรปธรรมมากทสด เพอใหผอานเขาใจชดแจงถงความเปนมาและเหตผลในการตราขอบญญตนน ๆ ๒) เขยนบรรยายใหทราบถงสาระส าคญของรางขอบญญตทองถน ในกรณเปนรางฉบบแกไขเพมเตม

หรอปรบปรง ตองอธบายใหทราบวามการแกไขเพมเตม หรอปรบปรง ในประเดนส าคญทแตกตางไปจากเดมอยางไร โดยควรมเนอความทครบถวน ไมสนหรอยาวจนเกนไป

๓) เขยนใหเนอความมความชดเจน เขาใจงาย โดยไมใชค าวา “และ” มากจนเกนจ าเปน

ลกษณะเนอหาของบนทกเหตผล (๑) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบแรก

๑) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบใหม เนอหาจะเปนการเสนอขอเทจจรงเกยวกบความจ าเปนและเหตผลทตองมการตราขอก าหนดของทองถนฉบบ

นน ๆ ขน

ตวอยางเชน “การเพมจ านวนขนของมลฝอยในปจจบนกอใหเกดปญหาการจดการมลฝอยทไมเหมาะสมตามหลก

สขอนามยซงสงผลกระทบตอสงแวดลอมและสขภาพของประชาชนในพนทอยางรายแรง เพอประโยชนในการรกษาความสะอาดและการจดระเบยบในการเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอยในเขตเทศบาล...ซงพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ก าหนดใหเปนหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการออกขอก าหนดของทองถนเกยวกบวธการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย จงจ าเปนตองตราเทศบญญตน”

๒) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบปรบปรง เนอหาจะเปนการเสนอขอเทจจรงวาขอก าหนดของทองถนทใชบงคบอยในปจจบนมความไมเหมาะสม

อยางไรจงจ าเปนตองปรบปรงขอก าหนดของทองถนนน โดยยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบเดมและใชขอก าหนดของทองถนฉบบใหมแทน

๑๒

ตวอยางเชน

“เนองจากขอบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. .... ไดใชบงคบมาเปนระยะเวลานานและ มหลกเกณฑในการจดการมลฝอยบางประการทไมเหมาะสมกบหลกวชาดานสงแวดลอมและสขอนามยในปจจบน ทงในกระบวนการคดแยก เกบ ขน และก าจดมลฝอย เพอเปนการปรบปรงหลกเกณฑในการจดการมลฝอยในพนทองคการบรหารสวนต าบล...ใหสามารถแกไขปญหาการจดการมลฝอยทเพมปรมาณสงขนอยางรวดเรวในปจจบนไดอยางถกตองตามหลกวชาดานสงแวดลอมและสขอนามยสขอนามย จงจ าเปนตองตราขอบญญตน”

(๒) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตม เนอหาจะเปนการเสนอขอเทจจรงวาขอก าหนดของทองถนทใชบงคบอยในปจจบนมขอบกพรองอยางไร

จงจ าเปนตองแกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนนน

ตวอยางเชน

“เนองดวยรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยไดมการออกประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการ มลฝอย พ.ศ. 2560 ลงวนท 18 ตลาคม พ.ศ. 2560 และมผลใชบงคบตงแตวนท 2 พฤศจกายน พ.ศ. 2560 ซงมหลกการในการจดการมลฝอยแตกตางจากทบญญตไวในขอบญญตวาดวยการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. .... ดงนน องคการบรหารสวนต าบลจงตองแกไขเพมเตมหลกเกณฑบางประการในการจดการมลฝอยในเขตพนทใหสอดคลอง กบประกาศดงกลาว จงจ าเปนตองตราขอบญญตน”

(๓) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบยกเลก เนอหาจะอธบายใหทราบวาขอก าหนดของทองถนทใชบงคบอยในปจจบนมขอเสยอยางไร หรอมเหตผลใด

ทท าใหไมมความจ าเปนตองมขอก าหนดของทองถนฉบบนนอกตอไป จงเปนการสมควรและจ าเปนทจะยกเลกขอก าหนดของทองถนนน

ตวอยางเชน

“เนองจากเทศบญญตวาดวยการก าหนดพนทส าหรบกจการรบก าจดสงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. .... มเนอหาทไมสอดคลองกบแนวทางการจดการมลฝอยตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม และประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการ มลฝอย พ.ศ. 2560 และเปนการสมควรยกเลกเทศบญญตวาดวยการก าหนดพนทส าหรบกจการรบก าจดสงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. .... จงจ าเปนตองตราเทศบญญตน”

๑๓

สวนท ๒ ชอรางขอก าหนดของทองถน

รางขอก าหนดของทองถนทกฉบบยอมตองมชอ เพอแสดงใหทราบถงสาระส าคญและขอบเขตเนอหาของรางขอก าหนดของทองถนนน ซงตามแบบกฎหมายของไทย ชอของรางขอก าหนดของทองถนจะปรากฏอย ๒ แหง เชนเดยวกนกบหลกการในการก าหนดชอของรางพระราชบญญต กลาวคอ ในสวนหวเรองและในรางขอ ๑ โดยชอในสวนหวเรองไมจดวาเปนเนอหาของขอก าหนดของทองถนทมผลใชบงคบ เนองจากเนอหาของขอก าหนดของทองถน เรมตนทขอ ๑ เปนตนไป โดยการก าหนดชอรางขอก าหนดของทองถนในแตละแหงจงมความมงหมายแตกตางกน ดงตอไปน

๑. ชอรางขอก าหนดของทองถนในสวนหวเรองมวตถประสงคใหผทเกยวของและประชาชนทราบวาเปนขอก าหนดของทองถนเกยวกบเรองใดและมขอบเขตการใชบงคบเพยงใด มฉะนนแลวผทเกยวของและประชาชนอาจจะตองอานเนอหาของกฎหมายทงฉบบเพอจะไดทราบวากฎหมายฉบบนน ๆ จะน ามาปรบใชกบขอเทจจรงหรอปญหาในเรองใด ซงอาจท าใหเกดความยงยากแกผทเกยวของและประชาชนได

๒. ชอรางขอก าหนดของทองถนในรางขอแรกมวตถประสงคเพอก าหนดชอทถกตองตามกฎหมาย ทจะใชเรยกและอางองถงรางขอก าหนดของทองถนนนใหเปนมาตรฐานอยางเดยวกน ดงนน จงตองเปนชอเดยวกนและเขยนอยางเดยวกนกบชอรางขอก าหนดของทองถนในสวนหวเรองดวย เพอไมใหเกดความสบสนในการตรวจสอบและอางอง

ชอขอก าหนดของทองถน

ชอขอก าหนดของทองถนในปจจบนม ๕ ประเภท ไดแก ๑) องคการบรหารสวนต าบล เรยกวา “ขอบญญตองคการบรหารสวนต าบล” ๒) เทศบาล เรยกวา “เทศบญญต” ๓) องคการบรหารสวนจงหวด เรยกวา “ขอบญญตองคการบรหารสวนจงหวด” ๔) เมองพทยา เรยกวา “ขอบญญตเมองพทยา” ๕) กรงเทพมหานคร เรยกวา “ขอบญญตกรงเทพมหานคร”

แบบการรางชอขอก าหนดของทองถน

โดยทการก าหนดชอรางขอก าหนดของทองถนจะระบไว 2 สวนตามทกลาวไวขางตน ดงนน แบบการรางขอก าหนดของทองถนจงสามารถแยกพจารณาไดเปน 2 กรณ ไดแก กรณการก าหนดชอรางขอก าหนดของทองถนในสวนหวเรอง และกรณการก าหนดชอในรางขอ ๑

(๑) รปแบบการก าหนดชอรางขอก าหนดของทองถนในสวนหวเรอง ๑) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบแรก

ราง ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

.................................. พ.ศ. ....

๑๔

ตวอยางเชน ราง

ขอบญญตองคการบรหารสวนต าบล... ก าหนดวธการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย

พ.ศ. ....

๒) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตม

ราง ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

.................. (ฉบบท..) พ.ศ. ….

ตวอยางเชน

ราง ขอบญญตองคการบรหารสวนต าบล...

ก าหนดวธการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย (ฉบบท 2) พ.ศ. ....

๓) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบยกเลก (ก) กรณทยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบเดยว

ราง ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ยกเลก...(ระบชอขอก าหนดของทองถนทจะยกเลก)... พ.ศ. ….

ตวอยางเชน

ราง เทศบญญตเทศบาลนคร...

ยกเลกเทศบญญตเทศบาลนคร...ก าหนดวธการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. .... พ.ศ. ….

(ข) กรณทยกเลกขอบญญตทองถนหลายฉบบ

๑๕

ราง ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ยกเลก...(ระบชอขอก าหนดของทองถนทจะยกเลก)... ...(ระบชอขอก าหนดของทองถนทจะยกเลก)... และ...(ระบชอขอก าหนดของทองถนทจะยกเลก)...

พ.ศ. ….

ตวอยางเชน

ราง เทศบญญตเทศบาลต าบล…

ยกเลกเทศบญญตเทศบาลต าบล... วาดวยการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. …. เทศบญญตเทศบาลต าบล... วาดวยการจดการสงปฏกล พ.ศ. ....

และเทศบญญตเทศบาลต าบล... วาดวยคาธรรมเนยมการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. …. พ.ศ. ....

(๒) รปแบบการก าหนดชอในรางขอ ๑

ขอ ๑ ขอก าหนดของทองถนนเรยกวา “...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...พ.ศ. ....”

ตวอยางเชน

- ขอ ๑ เทศบญญตนเรยกวา “เทศบญญตเทศบาลต าบล...ก าหนดวธการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. ....”

หลกการก าหนดชอรางขอก าหนดของทองถน

ประเดนทผรางขอก าหนดของทองถนควรตองค านงถงในการก าหนดชอรางพระราชบญญตขอก าหนดของทองถน มดงตอไปน

(๑) ชอตองสอใหเหนถงเรองและสาระส าคญของรางขอก าหนดของทองถนฉบบนน เพอเปนเครองบงช ใหทราบวาขอก าหนดของทองถนมงหมายทจะควบคมหรอคมครองหรอด าเนนการในเรองใดหรอสงใดหรอก าหนดกจการอยางใดอยางหนง เมออานชอรางขอก าหนดของทองถนแลว ผทเกยวของและประชาชนควรเขาใจไดอยางชดเจนไดวาเปนขอก าหนดของทองถนเกยวกบเรองอะไร

(๒) ควรใชชอทกระชบ เขาใจงาย และสอความหมายไดตรงตามเจตนารมณของขอก าหนดของทองถนฉบบนนๆ

(3) หลกเลยงการใชชอทซ ากนหรอคลายคลงกนกบขอก าหนดของทองถนฉบบอน เพราะอาจจะท าใหเกดความสบสนในการใชงานหรออางองได

๑๖

(4) ตองใชถอยค าใหถกตองตามหลกของพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน โดยถอยค าทใชตองเปน “ภาษาเขยน” ทสะกดและมความหมายถกตองตามหลกพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน เพอใหบคคลทวไปสามารถรบรและเขาใจไดตรงกน เวนแตบางกรณทความหมายของค าบางค าในพจนานกรมแตกตางจากทผรางประสงค เชน อาจมความหมายกวางหรอแคบกวาทตองการ ผรางกสามารถเลอกใชค าทมความหมายตรงตามความประสงคไดโดยน าวธการเขยนค านยามมาใชในการรางขอก าหนดของทองถน ซงจะไดกลาวถงตอไปในสวนบทนยาม

๑๗

สวนท ๓ ค าปรารภ

ความมงหมายของค าปรารภ 1. เพอแสดงถงหลกการในการออกขอก าหนดของทองถนฉบบนนวาเปนขอก าหนดของทองถนใหมทไมเคยม

การใชบงคบมากอน หรอเปนขอบญญตทปรบปรงขอก าหนดของทองถนทใชบงคบอย หรอเปนขอก าหนดของทองถนทแกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนทใชบงคบอย หรอเปนขอก าหนดของทองถนทยกเลกขอก าหนดของทองถนทใชบงคบอย โดยทวไปจะเรมดวยถอยค าวา “โดยทเปนการสมควร...”

2. เพอระบถงรายละเอยดเกยวกบบทอาศยอ านาจของขอก าหนดของทองถนฉบบนนวาออกโดยอาศยอ านาจตามกฎหมายแมบทในระดบพระราชบญญตหรอกฎหมายทมคาบงคบเทยบเทาพระราชบญญตฉบบใด ซงจะไดกลาวถงโดยรายละเอยดในสวนตอไป แบบการรางค าปรารภ

(๑) กรณทเปนขอก าหนดของทองถนฉบบแรก ๑.๑) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบใหม

- จะใชถอยค าวา “โดยทเปนการสมควรใหมขอก าหนดของทองถนวาดวย...”

โดยทเปนการสมควรใหมขอก าหนดของทองถนวาดวย...

ตวอยางเชน

- โดยทเปนการสมควรใหมเทศบญญตวาดวยอตราคาธรรมเนยมในการใหบรการเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย

๑.๒) กรณทเปนรางขอก าหนดของทองถนฉบบปรบปรง

- จะใชถอยค าวา “โดยทเปนการสมควรปรบปรงขอก าหนดของทองถนวาดวย...”

โดยทเปนการสมควรปรบปรงขอก าหนดของทองถนวาดวย...

ตวอยางเชน

- โดยทเปนการสมควรปรบปรงขอบญญตวาดวยอตราคาธรรมเนยมในการใหบรการเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย

(๒) กรณทเปนขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตม

- จะใชถอยค าวา “โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนวาดวย...”

โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนวาดวย...

๑๘

ตวอยางเชน - โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมเทศบญญตวาดวยหลกเกณฑการจดใหมทรองรบสงปฏกลและมลฝอยใน

สถานทเอกชนทเปดใหประชาชนเขาไปได

(๓) กรณทเปนขอก าหนดของทองถนฉบบยกเลก - จะใชถอยค าวา “โดยทเปนการสมควรยกเลกขอก าหนดของทองถนวาดวย…”

โดยทเปนการสมควรยกเลกขอก าหนดของทองถนวาดวย...

ตวอยางเชน - โดยทเปนการสมควรยกเลกเทศบญญตวาดวยการจดการมลฝอยตดเชอ

๑๙

สวนท ๔ บทอาศยอ านาจและบทบญญตจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ

ความมงหมายของบทอาศยอ านาจ เพอใหทราบวาการตราขอก าหนดของทองถนฉบบนนอาศยอ านาจตามกฎหมายแมบทฉบบใด เนองจาก

ขอก าหนดของทองถนเปนอนบญญตซงจะตราขนใชบงคบไดกตอเมอมกฎหมายแมบทระดบพระราชบญญตหรอกฎหมายทมคาบงคบเทยบเทาขอก าหนดของทองถนก าหนดใหตราขนได ดงนน การยกรางขอก าหนดของทองถนจงตองเขยนขอความทเชอมโยงถงการอาศยอ านาจจากกฎหมายแมบทไวในสวนของค าปรารภดวย

แบบการรางบทอาศยอ านาจและบทบญญตจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ

แบบการรางขอก าหนดของทองถนในสวนบทอาศยอ านาจนนขนอยกบกฎหมายแมบททเปนฐานอ านาจในการตราขอก าหนดของทองถนนนๆ โดยหลกการรางกฎหมายของไทย สามารถแบงออกเปน ๒ รปแบบ ดงน

รปแบบท ๑ ขอก าหนดของทองถนตราขนโดยอาศยอ านาจตามกฎหมายจดตงองคกรปกครอง สวนทองถนเทานน กลาวคอ ทงในสวนของกระบวนการและในสวนของเนอหาสาระอางองฐานอ านาจมาจากกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนแตละประเภทเพยงฉบบเดยว

แบบการรางบทอาศยอ านาจของขอก าหนดของทองถนตามรปแบบท 1 เปนดงน “อาศยอ านาจตามมาตรา... มาตรา... และมาตรา... แหง...(ชอกฎหมายจดตงองคกรปกครอง

สวนทองถน)...”

ตวอยาง “อาศยอ านาจตามมาตรา 71 แหงพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล

พ.ศ. 2537 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล (ฉบบท 5) พ.ศ. 2546 องคการบรหารสวนต าบล...โดยความเหนชอบของสภาองคการบรหารสวนต าบล...และนายอ าเภอเมอง... จงตราขอบญญตไว ดงตอไปน...”

รปแบบท ๒ ขอก าหนดของทองถนตราขนโดยอาศยอ านาจตามกฎหมายจดตงองคกรปกครอง สวนทองถนและกฎหมายเฉพาะเรองอนๆ ทใหอ านาจแกองคกรปกครองสวนทองถน กลาวคอ นอกจากขอก าหนด ของทองถนบางฉบบจะตราขนโดยอางองฐานอ านาจมาจากกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนแลว ยงมการอางองฐานอ านาจมาจากกฎหมายเฉพาะเรองอนๆ ทก าหนดใหตองมการตราขอก าหนดของทองถนทเกยวของกบกฎหมายเฉพาะเรองนนๆ ขนโดยองคกรปกครองสวนทองถนดวย โดยรปแบบนตรงกบกรณของพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ซงก าหนดใหเปนหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการตราขอก าหนดของทองถนทเกยวของกบการจดการสงปฏกลและมลฝอยขนใชบงคบในพนทขององคกรปกครองสวนทองถนแตละแหง

แบบการรางบทอาศยอ านาจของขอก าหนดของทองถนตามรปแบบท 2 เปนดงน “อาศยอ านาจตามมาตรา... มาตรา... และมาตรา... แหง...(ชอกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวน

ทองถน)... ประกอบมาตรา... มาตรา... และมาตรา... แหง...(ชอกฎหมายเฉพาะเรองทใหอ านาจแกองคกรปกครองสวนทองถนในการตราขอก าหนดของทองถนนน )ๆ...”

๒๐

ตวอยาง “อาศยอ านาจตามมาตรา 60 แหงพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. 2496 ซงแกไขเพมเตมโดย

พระราชบญญตเทศบาล (ฉบบท 5) พ.ศ. 2510 และมาตรา 34/2 วรรคแรก แหงพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 เทศบาลต าบล...โดยความเหนชอบของสภาเทศบาลต าบล...และผวาราชการจงหวด... จงตราเทศบญญตไว ดงตอไปน...”

บทบญญตจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลตามรฐธรรมนญ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยในอดตบางฉบบไดก าหนดใหตองมการอางบทบญญตของรฐธรรมนญประกอบการตรากฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคลทรฐธรรมนญฉบบนนๆ ใหความคมครอง โดยเฉพาะอยางยงการจ ากดสทธหรอเสรภาพตามบทบญญตของรฐธรรมนญทเกยวของกบ “สทธและเสรภาพของชนชาวไทย” เพอเปนการถวงดลการใชอ านาจของฝายนตบญญตมใหตรากฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธหรอเสรภาพของประชาชนไดตามอ าเภอใจโดยไมมขอบเขต กลาวคอ หากมความจ าเปนตองตรากฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคลแลว จะตองอางบทบญญตของรฐธรรมนญทใหอ านาจฝายนตบญญตกระท าไดใหชดเจน รวมทงจะเปนการจ ากดสทธหรอเสรภาพทเกนความจ าเปนหรอกระทบกระเทอนสาระส าคญแหงสทธและเสรภาพมได

หลกการทตองมการอางบทบญญตของรฐธรรมนญประกอบการตรากฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคล นน มความเหนทางวชาการวาเปนหลกการทจะตองน าไปใชกบการออกอนบญญต เชน พระราชกฤษฎกา กฎ ระเบยบ และรวมถงขอก าหนดของทองถนดวย ซงยอมจะสงผลถงแบบการรางขอก าหนดของทองถนทจะตองมการอางถงบทบญญตของรฐธรรมนญประกอบการออกขอก าหนดทองถนตามกฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคลไวในสวนของค าปรารภของขอก าหนดของทองถนนน ๆดวย เนองจากขอก าหนดของทองถนเปนอนบญญตซงจะออกมาใชบงคบไดตอเมอมกฎหมายแมบทในระดบพระราชบญญตหรอกฎหมายทมคาบงคบเทยบเทาพระราชบญญตก าหนดใหออกได ซงจะตองมการอางถงการอาศยอ านาจจากกฎหมายแมบทไวในสวนค าปรารภดวย

อยางไรกตาม เนอหาของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ซงเปนฉบบทบงคบใชอยในปจจบน นน มความแตกตางกบรฐธรรมนญในอดตบางฉบบในประเดนขางตน กลาวคอ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ไดก าหนดเงอนไขการตรากฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคลไวในมาตรา 26 ดงน “มาตรา ๒๖ การตรากฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคลตองเปนไปตามเงอนไข ทบญญตไวในรฐธรรมนญ ในกรณทรฐธรรมนญมไดบญญตเงอนไขไว กฎหมายดงกลาวตองไมขดตอหลก นตธรรม ไมเพมภาระหรอจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลเกนสมควรแกเหตและจะกระทบตอศกดศร ความเปนมนษยของบคคลมได รวมทงตองระบเหตผลความจ าเปนในการจ ากดสทธและเสรภาพไวดวย กฎหมายตามวรรคหนง ตองมผลใชบงคบเปนการทวไป ไมมงหมายใหใชบงคบแกกรณใดกรณหนงหรอแกบคคลใดบคคลหนงเปนการเจาะจง” เมอพจารณา มาตรา 26 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 จะเหนไดวามไดมการก าหนดใหตองอางบทบญญตของรฐธรรมนญโดยตรงส าหรบกรณทจะตรากฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธหรอเสรภาพของบคคล หากแตก าหนดใหตองด าเนนการตามเงอนไขทบญญตไวในรฐธรรมนญ หรอในกรณทรฐธรรมนญมไดบญญตเงอนไขไว ผรางกฎหมายกตองระบเหตผลความจ าเปนในการจ ากดสทธและเสรภาพไว โดยเนอหาสาระของกฎหมายดงกลาวตองไมขดตอหลกนตธรรม ไมเพมภาระหรอจ ากดสทธและเสรภาพของ

๒๑

บคคลเกนสมควรแกเหต และจะกระทบตอศกดศรความเปนมนษยของบคคลมได อกทงจะตองมผลใชบงคบเปนการทวไป ไมมงหมายใหใชบงคบแกกรณใดกรณหนงหรอแกบคคลใดบคคลหนงเปนการเจาะจง ทงน ในประเดนทวาจะตองน าหลกการตามมาตรา 26 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ไปใชกบอนบญญตซงรวมถงขอก าหนดของทองถนดวยหรอไมนน ไดมความเหนของคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะพเศษ) ตามบนทกส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การก าหนดแนวทางการตรวจ และการจดท ารางกฎหมายใหสอดคลองกบมาตรา 26 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (เรองเสรจท479/2560) สรปความไดวา เนองจากมาตรา 26 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 มไดมบทบญญตเกยวกบการระบการจ ากดสทธและเสรภาพในการตรากฎหมายแมบทไวในอนบญญต ดงเชนทไดก าหนดใหน าหลกการทจะตองระบบทบญญตแหงรฐธรรมนญทใหอ านาจในการตรากฎหมายทมผลเปนการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคลมาใชบงคบกบกฎทออกโดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมายนน ๆดวยโดยอนโลม ตามมาตรา 29 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และ มาตรา 29 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ประกอบกบเมอกฎหมายแมบทมการระบเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพตามเงอนไขทก าหนดไวในมาตรา 26 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 แลว จงไมมความจ าเปนตองระบการจ ากดสทธและเสรภาพในกฎหมายแมบทไวในการตราอนบญญตอก โดยระบเพยงบทอาศยอ านาจของกฎหมายแมบทในการออกอนบญญตเพยงเทานน กลาวโดยสรป การออกขอก าหนดของทองถนตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ซงเปนกฎหมายทมบทบญญตบางประการเกยวกบการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงเปนการออกขอก าหนดของทองถนภายหลงจากทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 มผลบงคบใชแลว นน ไมมความจ าเปนตองอางบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ไวในสวนค าปรารภแตอยางใด เพยงแตอางบทอาศยอ านาจตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ดงเชนตวอยางแบบการรางบทอาศยอ านาจตามรปแบบ ท 2 ทกลาวไวขางตน เทานน

๒๒

สวนท ๕ การเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถน

ความมงหมายของบทก าหนดการเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถน ๑) เพอก าหนดสภาพบงคบของขอก าหนดของทองถนวาจะใหมผลใชบงคบตงแตเมอใด ๒) เพอใหเจาหนาทหรอผตองถกบงคบตามขอก าหนดของทองถนมเวลาแกไขหรอเตรยมความพรอม

ดานตาง ๆ เชน การออกประกาศ ระเบยบตาง ๆ การจดเตรยมสถานท เครองมอเครองใช การฝกอบรมผปฏบตงาน เปนตน

ขอพจารณา วนใชบงคบขอก าหนดของทองถน นน จะขนกบบทบญญตเกยวกบเรองการเรมมผลใชบงคบของขอก าหนด

ของทองถนตามทก าหนดไวในกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนแตละประเภท ซงจะไดพจารณาในรายละเอยดตอไปทละประเภท

อยางไรกตาม กรณทเปนการออกขอก าหนดของทองถนตามกฎหมายเฉพาะเรอง ตองพจารณาตอไปวากฎหมายเฉพาะเรองนนไดก าหนดการเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถนไวเปนการเฉพาะหรอไม หากมไดก าหนดไว การเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถนจะเปนไปตามทก าหนดไวในกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนแตละประเภท แตหากกฎหมายเฉพาะเรองนนไดก าหนดการเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถนฉบบนนไวเปนการเฉพาะแลว วนเรมมผลใชบงคบขอก าหนดของทองถนฉบบนนยอมจะตองเปนไปตามทกฎหมายเฉพาะเรองก าหนดไว

แบบการรางบทก าหนดการเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถนตามกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนแตละประเภท

(1) เทศบาล มาตรา ๖๓ แหงพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ บญญตวา “นอกจากทไดมกฎหมายบญญตไวเปน

อยางอน เทศบญญตนนใหใชบงคบได เมอประกาศไวโดยเปดเผยทส านกงานเทศบาลแลวเจดวน เวนแตในกรณฉกเฉนถามความระบไวในเทศบญญตนนวาใหใชบงคบทนท กใหใชบงคบในวนทไดประกาศนน”

ดงนน รปแบบของการก าหนดวนใชบงคบของเทศบญญตจงควรเปนดงน

“เทศบญญตนใหใชบงคบในเขตเทศบาล...ตงแตเมอไดประกาศไวโดยเปดเผยทส านกงานเทศบาลแลวเจดวน”

หรอหากเปนกรณฉกเฉน รปแบบของการก าหนดวนใชบงคบเทศบญญตควรเปนดงน

“เทศบญญตนใหใชบงคบในเขตเทศบาล...ไดทนทเมอประกาศไวโดยเปดเผยทส านกงานเทศบาล”

๒๓

(2) องคการบรหารสวนจงหวด มาตรา ๕๖ วรรคสอง แหงพระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ. ๒๕๔๐ บญญตวา“ใหองคการ

บรหารสวนจงหวดปดประกาศขอบญญตทประกาศใชบงคบแลวไว ณ ทท าการองคการบรหารสวนจงหวดโดยเปดเผยเพอใหประชาชนเขาตรวจดได”

จากบทบญญตดงกลาวอาจพจารณาไดวา ขอบญญตองคการบรหารสวนจงหวดสามารถมผลใชบงคบไดทนทเมอนายกองคการบรหารสวนจงหวดลงนามและประกาศใชบงคบ โดยมหนาทเพยงปดประกาศขอบญญตทประกาศใชบงคบแลวไว ณ ทท าการองคการบรหารสวนจงหวดโดยเปดเผยเพอใหประชาชนเขาตรวจดได เนองจากกฎหมายมไดก าหนดจ านวนวนขนต าทจะตองปดประกาศไว ณ ทท าการองคการบรหารสวนจงหวดแตอยางใด

อยางไรกตาม ในทางปฏบตมกปรากฏวาองคการบรหารสวนจงหวดสวนใหญมกก าหนดใหขอบญญตองคการบรหารสวนจงหวดมผลใชบงคบ เมอไดประกาศไวโดยเปดเผย ณ ทท าการองคการบรหารสวนจงหวดแลวเปนเวลาตามทก าหนดไว เชน 7 หรอ 15 วน เปนตน ซงสอดคลองกบหลกการทใหความส าคญกบการเปดโอกาสใหประชาชนไดรบทราบถงกฎทจะมผลกระทบกบตนเองเปนการลวงหนา

ดงนน รปแบบของการก าหนดวนใชบงคบขอบญญตองคการบรหารสวนจงหวดจงควรเปนดงน

“ขอบญญตนใหใชบงคบเมอไดประกาศไวโดยเปดเผย ณ ทท าการองคการบรหารสวนจงหวด....แลวเปนเวลาเจดวน”

(3) เมองพทยา มาตรา ๗๘ แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารเมองพทยา พ.ศ. ๒๕๔๒ ก าหนดวา

“ขอบญญตนนใหประกาศไวโดยเปดเผย ณ ศาลาวาการเมองพทยาและใหมผลใชบงคบได ดงน (๑) ถาเปนขอบญญตวาดวยงบประมาณรายจาย ใหมผลใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศเปนตนไป

หรอตามทก าหนดไวในขอบญญตนน (๒) ถาเปนขอบญญตอน ใหมผลใชบงคบเมอพนเจดวนนบแตวนประกาศ เวนแตขอบญญตนนจะ

ก าหนดไวเปนประการอน แตตองไมเรวกวาวนถดจากวนประกาศ” ดงนน รปแบบของการก าหนดวนใชบงคบขอบญญตเมองพทยาจงควรเปนดงน

“ขอบญญตน ใหใชบงคบในเขตเมองพทยาไดเมอพนเจดวนนบแตวนประกาศไว ณ ศาลาวาการ เมองพทยา”

หรอ

“ขอบญญตนใหใชบงคบในเขตเมองพทยาไดเมอพน...วน (แตตองไมเรวกวาวนถดจากวนประกาศ) นบแตวนประกาศไว ณ ศาลาวาการเมองพทยา”

หรอ

“ขอบญญตงบประมาณรายจายประจ าป....ใหใชบงคบในเขตเมองพทยา ตงแตวนถดจากวนประกาศ ณ ศาลาวาการเมองพทยา เปนตนไป”

๒๔

(4) กรงเทพมหานคร มาตรา ๑๐๐ แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกรงเทพมหานคร พ.ศ. ๒๕๒๘ก าหนดวา “

เมอสภากรงเทพมหานครไดพจารณารางขอบญญตกรงเทพมหานครและลงมตเหนชอบแลวใหประธานสภากรงเทพมหานครสงใหผวาราชการกรงเทพมหานครภายในเจดวนนบแตวนทสภากรงเทพมหานครมมตเหนชอบ และ ใหผวาราชการกรงเทพมหานครลงนามในรางขอบญญตกรงเทพมหานครทผานความเหนชอบของสภากรงเทพมหานครแลวประกาศในราชกจจานเบกษา เพอใชบงคบเปนกฎหมายภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบรางขอบญญต จากประธานสภากรงเทพมหานคร”

ดงนน รปแบบของการก าหนดวนใชบงคบขอบญญตกรงเทพมหานครจงควรเปนดงน

“ขอบญญตน ใหใชบงคบในเขตกรงเทพมหานครตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เปนตนไป”

(5) องคการบรหารสวนต าบล ในกรณขององคการบรหารสวนต าบล นน พระราชบญญตสภาต าบลและองคการบรหารสวนต าบล พ.ศ.

๒๕๓๗ มไดก าหนดเกยวกบการเรมมผลใชบงคบของขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลไวเปนการเฉพาะ เพยงแตก าหนดหลกการประกาศใชไวในมาตรา ๗๑ วรรคสาม แหงพระราชบญญตดงกลาว ดงน

“เมอสภาองคการบรหารสวนต าบลและนายอ าเภอใหความเหนชอบรางขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลตามวรรคหนงแลว ใหนายกองคการบรหารสวนต าบลลงชอและประกาศเปนขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลตอไป”

ในทางปฏบต นายกองคการบรหารสวนต าบลจงสามารถก าหนดวนเรมมผลใชบงคบของขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลทผานการใหความเหนชอบของสภาองคการบรหารสวนต าบลและนายอ าเภอแลวได โดยอาจก าหนดใหมผลทนทนบแตวนประกาศ หรออาจก าหนดใหมผลภายหลงวนประกาศตามระยะเวลาทเหนสมควร

อยางไรกตาม โดยทขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลจดเปนขอมลขาวสารของทางราชการทจดใหมขนโดยมสภาพอยางกฎ เพอใหมผลเปนการทวไปตอเอกชนทเกยวของ จงมประเดนตองพจารณาตามมาตรา 7 (4) และ มาตรา 8 แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. ๒540 ดวย ซงไดบญญตไว ดงน

“มาตรา ๗ หนวยงานของรฐตองสงขอมลขาวสารของราชการอยางนอยดงตอไปนลงพมพในราชกจจานเบกษา (๔) กฎ มตคณะรฐมนตร ขอ บงคบ ค าสง หนงสอเวยน ระเบยบ แบบแผน นโยบาย หรอการตความ ทงน เฉพาะทจดใหมขนโดยมสภาพอยางกฎ เพอใหมผลเปนการทวไปตอเอกชนทเกยวของ” “มาตรา ๘ ขอมลขาวสารทตองลงพมพตามมาตรา ๗ (๔) ถายงไมไดลงพมพในราชกจจานเบกษา จะน ามาใชบงคบในทางทไมเปนคณแกผใดไมได เวนแตผนนจะไดรถงขอมลขาวสารนนตามความเปนจรงมากอนแลว เปนเวลาพอสมควร”

จากบทบญญตขางตน จงจ าเปนตองแยกพจารณาผลของการใชบงคบขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลตอเอกชนทเกยวของวามผลเปนคณหรอไมเปนคณ เนองจากมาตรา 8 แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. ๒540 ก าหนดใหเฉพาะกรณทผลของการใชบงคบขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลจะไมเปนคณแกเอกชนทเกยวของเทานน ทจะตองเผยแพรโดยการลงพมพในราชกจจานเบกษาเสยกอน จงจะมผลใชบงคบในทางทไมเปนคณแกผใดได แตหากผลของการบงคบใชขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลจะมผลเปนคณตอเอกชนทเกยวของขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลนนยอมไมอยในบงคบทจะตองลงพมพในราชกจจานเบกษาแตอยางใด

๒๕

แตในทางปฏบตนน อาจกลาวไดวาขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลยอมมผลใชบงคบทงในสวนทเปนคณและไมเปนคณตามระยะเวลาซงไดก าหนดไวในขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลฉบบนนๆ ตามทนายกองคการบรหารสวนต าบลไดลงชอและประกาศเปนขอบญญตองคการบรหารสวนต าบล แตอาจถกโตแยงจากเอกชนทไดรบผลกระทบจากการใชบงคบขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลในทางทไมเปนคณ หากปรากฏวามไดมการลงพมพขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลฉบบนนในราชกจจานเบกษามากอน ดงตวอยางคดทปรากฏตามค าพพากษาศาลปกครองกลาง คดหมายเลขแดงท 416/2557 ซงมขอเทจจรงเกยวการทองคการบรหารสวนต าบลออกขอบงคบต าบลก าหนดให “การประกอบกจการหอพก อาคารชดใหเชา หองเชา หองแบงเชา หรอกจการอนในท านองเดยวกน” เปนกจการประเภทหนงทเปนอนตรายตอสขภาพ และเอกชนผประสงคจะด าเนนกจการดงกลาวตองยนค าขอรบใบอนญาตและเสยคาธรรมเนยมกอนการประกอบกจการดงกลาวอนเปนการใชบงคบขอบงคบต าบลในทางทไมเปนคณตอเอกชนทเกยวของ เปนตน

ดงนน เพอเปนการหลกเลยงปญหาทางกฎหมายทอาจเกดขนจากการประกาศใชขอบญญตองคการบรหารสวนต าบล หากขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลใดไมวาทงหมดหรอบางสวนจะมผลกระทบในทางทไมเปนคณตอเอกชนทเกยวของ องคการบรหารสวนต าบลควรตองลงพมพขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลฉบบนนๆ ในราชกจจานเบกษาเสยกอนจะใหมผลใชบงคบ ซงยอมจะสงผลถงการก าหนดแบบรางของขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลฉบบนนๆ ในสวนทเกยวกบการเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถนทจะตองก าหนดใหเกยวโยงถง การลงพมพในราชกจจานเบกษาดวย ตวอยางเชน ใหมผลใชบงคบในวนถดจากวนทประกาศในราชกจจานเบกษา หรอภายหลงทประกาศในราชกจจานเบกษาตามระยะเวลาทก าหนดไว เปนตน

ในกรณกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนรปแบบอนซงมบทบญญตเกยวกบการเรมมผลใชบงคบของขอก าหนดของทองถนไวเปนการเฉพาะดงทไดพจารณามาแลวขางตน นน ถอวาเปนกรณทเขาขอยกเวนตามมาตรา 10 แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. ๒540 ซงบญญตวา “บทบญญตมาตรา ๗ และมาตรา ๙ ไมกระทบถงขอมลขาวสารของราชการทมกฎหมายเฉพาะก าหนดใหมการเผยแพรหรอเปดเผยดวยวธการอยางอน” จงอาจกลาวไดวา ขอก าหนดของทองถนขององคกรปกครองสวนทองถนรปแบบอนทมใชองคการบรหารสวนต าบล นน ไมอยภายใตบงคบของมาตรา 7 และมาตรา 9 แหงพระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. ๒540 แตเพอเปนการเสรมสรางความเขาใจและเพมโอกาสใหประชาชนในพนทองคกรปกครองสวนทองถนทกแหงทวประเทศไดรบทราบถงขอก าหนดของทองถนอนเปนกฎทจะมผลกระทบในทางทไมเปนคณตอตนเอง กรณเปนการสมควรทองคกรปกครองสวนทองถนทกรปแบบจะน าขอก าหนดของทองถนนนไปลงพมพในราชกจจานเบกษากอนจะใหมผลใชบงคบ

ดงนน รปแบบของการก าหนดวนใชบงคบขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลจงควรเปนดงน -กรณขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลมผลเปนคณตอเอกชนทเกยวของ หรอเปนการก าหนดแนวทาง

ปฏบตภายในหนวยงานทไมกระทบตอสทธของเอกชน ซงไมตองมการลงพมพในราชกจจานเบกษา

“ขอบญญตนใหใชบงคบในเขตองคการบรหารสวนต าบล...ตงแตเมอไดประกาศไวโดยเปดเผย ณ ทท าการองคการบรหารสวนต าบลแลวเจดวน”

-กรณขอบญญตองคการบรหารสวนต าบลมผลไมเปนคณตอเอกชนทเกยวของ เชน ก าหนดใหตองมการ

ขอรบใบอนญาตหรอก าหนดใหเกบคาธรรมเนยมจากเอกชนทเกยวของ เปนตน ซงตองมการลงพมพในราชกจจานเบกษากอน จงจะใชบงคบในทางทไมเปนคณกบเอกชนทเกยวของได

“ขอบญญตนใหใชบงคบในเขตองคการบรหารสวนต าบล...ตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป”

๒๖

สวนท ๖ บทยกเลกขอก าหนดของทองถน

ความมงหมายของบทยกเลกขอก าหนดของทองถน

เมอมการรางขอก าหนดของทองถนฉบบใดฉบบหนงขน อาจมความจ าเปนทจะตองยกเลกขอก าหนดของทองถนในเรองเดยวกนนนหรอเรองอนๆ ทเกยวของซงไดตราไวกอนหนา เพอใหการด าเนนการตามขอก าหนดของทองถนฉบบทรางขนใหมนนสามารถบรรลผลไดในทางปฏบตและเปนไปอยางราบรน ไมมขอขดแยงทางกฎหมายกบขอก าหนดของทองถนฉบบอนๆ ดงนน จงมความจ าเปนทจะตองมบทยกเลกขอก าหนดของทองถนเพอระบวาขอก าหนดของทองถนใดจะถกยกเลกไมใหมผลใชบงคบอกตอไป ในกรณการปรบปรงขอก าหนดของทองถนอนเปนการจดใหมขอก าหนดของทองถนใหมแทนทขอก าหนดของทองถนเดม ยอมตองมการบญญตไวเสมอวาประสงคจะยกเลกขอก าหนดของทองถนใดบาง กรณการตราขอก าหนดของทองถนขนใหมซงยงไมเคยมขอก าหนดของทองถนในเรองนนมากอน แตหากจ าเปนจะตองยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบอนใดดวย กยอมสามารถก าหนดใหมบทยกเลกขอก าหนดของทองถนไวไดเชนกน

ขอพจารณา ๑) ตองระบชอขอก าหนดของทองถนทจะยกเลกใหชดเจนและครบถวนทกฉบบ ๒) โดยหลกทวไปของกฎหมายแลว การยกเลกกฎหมายระดบใดตองยกเลกโดยกฎหมายระดบเดยวกน ไม

วาจะยกเลกทงฉบบหรอบางสวนกตาม ดงนน การยกเลกขอก าหนดของทองถนจงสามารถด าเนนการไดโดยการตราขอก าหนดของทองถนอกฉบบหนงขนมายกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบอน

๓) ไมควรใชวธการก าหนดบทยกเลกขอก าหนดของทองถนทขดหรอแยงในลกษณะของบทกวาด (Sweeping Clause) ทเรยกวา “บทยกเลกขอก าหนดของทองถนทขดหรอแยง” เพราะจะมปญหาในการตความ และท าใหเกดความไมแนนอนในการตความวาขอก าหนดของทองถนฉบบใดบางทเขาขายจะตองถกยกเลก

แบบการรางบทยกเลกขอก าหนดของทองถน

ตามหลกการรางกฎหมายของไทย โดยทวไปจะบญญตไวในขอ ๓ ตอจากขอ 1 ซงเปนชอขอก าหนดของทองถน และขอ 2 ซงก าหนดวนใชบงคบของขอก าหนดของทองถนนนๆ โดยอาจแยกพจารณารปแบบการยกเลกขอก าหนดของทองถนซงพบไดเปนการทวไปออกเปน 3 รปแบบ ดงตอไปน

รปแบบท ๑ การยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบเดยว ใหเขยนตอเนองกนไปในบรรทดเดยวกบค าวา “ใหยกเลก” แลวตามดวยชอของขอก าหนดของทองถน

นน ๆ ซงกรณนตองมขอก าหนดของทองถนฉบบนนเพยงฉบบเดยว โดยไมมการแกไขเพมเตมเปนฉบบท ๒ ฉบบท ๓ เปนตน แตอยางใด

ขอ ๓ ใหยกเลก...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ตวอยางเชน “ใหยกเลกเทศบญญตเทศบาลต าบล...วาดวยคาธรรมเนยมการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. ....”

รปแบบท 2 การยกเลกขอก าหนดของทองถนซงมการแกไขเพมเตมหลายฉบบ

๒๗

เนองจากขอก าหนดของทองถนทจะยกเลกนนไดมการแกไขเพมเตมตามมาอกหลายฉบบเปนฉบบท ๒ ฉบบท ๓ เปนตน ดงนน เมอประสงคจะยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบนนแลว กจะตองยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตมดวย โดยจดเรยงไปตามล าดบของฉบบทนอยไปหาฉบบทมากขน โดยแยกเขยนเปนแตละวงเลบ ดงนน การเรยงล าดบกจะเรมจากขอก าหนดของทองถนซงประกาศใชบงคบเปนฉบบทหนงแลวตามดวยฉบบทแกไขเพมเตมทก ๆ ฉบบ

ขอ ๓ ใหยกเลก (๑) ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)... (๒) ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...(ฉบบท ๒) พ.ศ. .... (๓) ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...(ฉบบท ๓) พ.ศ. ....

ตวอยางเชน - ขอ ๓ ใหยกเลก (๑) เทศบญญตเทศบาลต าบล...วาดวยคาธรรมเนยมการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. .... (๒) เทศบญญตเทศบาลต าบล...วาดวยคาธรรมเนยมการจดการมลฝอยทวไป (ฉบบท ๒) พ.ศ. .... (๓) เทศบญญตเทศบาลต าบล...วาดวยคาธรรมเนยมการจดการมลฝอยทวไป (ฉบบท ๓) พ.ศ. ....

รปแบบท ๓ การยกเลกขอก าหนดของทองถนหลายฉบบ ซงมใชเปนขอก าหนดของทองถนในเรองเดยวกนทมการแกไขเพมเตม

การยกเลกขอก าหนดของทองถนในรปแบบนมลกษณะเปนการยกเลกขอบญญตขอก าหนดของทองถนทมเนอหาสาระคลายคลงกนหรอใกลเคยงกนโดยสามารถยกเลกขอก าหนดของทองถนหลายฉบบได และในขอก าหนดของทองถนดงกลาวนนอาจจะมการแกไขเพมเตมผสมอยดวยกสามารถยกเลกได ซงตองจดเรยงใหชดเจนและเหมาะสม โดยเรมตนเรยงขอก าหนดของทองถนทจะยกเลกจากขอก าหนดของทองถนทมชออยางเดยวกนกอน ส าหรบขอก าหนดของทองถนอนซงเปนคนละเรอง กใหจดเรยงในล าดบถดไป โดยถอตามเวลากอนหรอหลงของการประกาศใช ทงน หากขอก าหนดของทองถนในแตละฉบบมการแกไขเพมเตมดวยกตองน ามารวมไวดวยกนโดยเรยงตามล าดบภายในกลมของขอก าหนดของทองถนเรองเดยวกนกอนทจะไปถงขอก าหนดของทองถนตางเรองกน

ขอ ๓ ใหยกเลก (๑) ...(ระบชอขอบญญตทองถน ๑)... (๒) ...(ระบชอขอบญญตทองถน ๑)... (ฉบบท ๒) พ.ศ. ... (๓) ...(ระบชอขอบญญตทองถน ๑)... (ฉบบท ๓) พ.ศ. ... (๔) ...(ระบชอขอบญญตทองถน ๒)... (๕) ...(ระบชอขอบญญตทองถน ๒)... (ฉบบท ๒) พ.ศ. ... (๖) ...(ระบชอขอบญญตทองถน ๒)... (ฉบบท ๓) พ.ศ. ... (๗) ...(ระบชอขอบญญตทองถน ๓)... (๘) ...(ระบชอขอบญญตทองถน ๓)... (ฉบบท ๒) พ.ศ. ... (๙) ...(ระบชอขอบญญตทองถน ๓)... (ฉบบท ๓) พ.ศ. ...

๒๘

ตวอยางเชน “ใหยกเลก (๑) เทศบญญตเทศบาลต าบล...วาดวยคาธรรมเนยมการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. .... (๒) เทศบญญตเทศบาลต าบล...วาดวยคาธรรมเนยมการจดการมลฝอยทวไป (ฉบบท ๒) พ.ศ. .... (๓) เทศบญญตเทศบาลต าบล...วาดวยคาธรรมเนยมการจดการมลฝอยทวไป (ฉบบท ๓) พ.ศ. .... (๔) เทศบญญตเทศบาลต าบล...การจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. .... (๕) เทศบญญตเทศบาลต าบล...การจดการมลฝอยทวไป (ฉบบท ๒) พ.ศ. .... (๖) เทศบญญตเทศบาลต าบล...การจดการมลฝอยทวไป (ฉบบท ๓) พ.ศ. .... (๗) เทศบญญตเทศบาลต าบล...การจดการมลฝอยตดเชอ พ.ศ. .... (๘) เทศบญญตเทศบาลต าบล...การจดการมลฝอยตดเชอ (ฉบบท ๒) พ.ศ. .... (๙) เทศบญญตเทศบาลต าบล...การจดการมลฝอยตดเชอ (ฉบบท 3) พ.ศ. ....

๒๙

สวนท ๗ บทนยาม

ความมงหมายของบทนยาม

“บทนยาม” หมายถง ขอความทก าหนดหรอขอจ ากดความหมายทแนนอนเปนลายลกษณอกษร ในกฎหมาย โดยมความมงหมายในการใหหรออธบายความหมายของถอยค าหรอขอความทใชในกฎหมาย เนองจากการเขยนถอยค าในบทบญญตของกฎหมายนนอาจมความหมายทไมแนนอนหรอมความเขาใจทไมตรงกน จงตองก าหนดบทนยามขนเพออธบายความหมายหรอขอบเขตของถอยค าหรอขอความในการรางกฎหมายทแนนอนและชดเจน เพอใหผใชกฎหมายเขาใจความหมายของถอยค าหรอขอความในกฎหมายตรงกน นอกจากน บทนยามยงสามารถน ามาใชเปนเทคนคในการรางกฎหมายประการหนงเพอแทนขอความหรอยอความทใชในกฎหมายใหสนลงเพอจะไดไมตองเขยนถอยค าใหยาวเกนไปไดอกดวย ทงน หลกเกณฑและวธการในการก าหนดบทนยามซงใชกบการรางกฎหมายซงจะไดกลาวตอไปในสวนน ยอมสามารถน ามาปรบใชกบการรางขอก าหนดของทองถนดวย

โดยสรป อาจกลาวไดวาการก าหนดบทนยามมขนเพอประโยชนตางๆ เชน ในกรณดงตอไปน (๑) ก าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค าใหชดเจนแนนอน (๒) ก าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค าใหกวางกวาทบคคลทวไปเขาใจตามปกต (๓) ก าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค าทกวางเกนไปใหมขอบเขตทแคบลง (๔) อธบายศพททางวชาการหรอเทคนคเฉพาะดาน หรอใชแทนขอความในกฎหมาย หรอยอค าหรอขอความ

ในกฎหมายนน

ขอพจารณา (๑) หลกเกณฑการก าหนดบทนยาม

(ก) ใชภาษาทเรยบงาย ไมฟมเฟอย มความชดเจนทจะท าใหประชาชนเขาใจไดงาย และหลกเลยง การเขยนบทนยามทมลกษณะวกวนจนท าใหไมอาจทราบความหมายทแนนอนได

(ข) บทนยามมใชเปนสงจ าเปนทตองมในกฎหมายทกฉบบ หากถอยค านนมความหมายชดเจนอยแลว หรอจะใหถอตามความหมายทวไปตามทปรากฏอยในพจนานกรม กไมจ าเปนตองก าหนดบทนยามใหสบสน เมอมการก าหนดบทนยามขนเมอใด การแปลความหมายของค าทระบไวจะตองอยในกรอบทก าหนดไวตามบทนยามเทานน ดงนน จงควรก าหนดบทนยามเฉพาะกรณทถอยค าทวไปมความหมายไมชดเจนหรอไมตรงตามความมงหมายของผรางกฎหมาย

(ค) หลกเลยงการก าหนดบทนยามโดยใหขนอยกบการออกอนบญญต เพราะผใชกฎหมายจะไมทราบหลกเกณฑวาจะตองอยภายใตบงคบของกฎหมายนนเมอใด เชน “เตาเผาขยะชมชนประหยดพลงงานแบบตะกรบ” หมายความวา เตาเผาขยะทมอตราการใชพลงงานตอชวโมงและอตราการผลตไฟฟาจากขยะตอชวโมงไมเกนทรฐมนตรก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา เปนตน

(ง) เมอใชถอยค าใดเปนบทนยามแลวตองแปลความและใชใหเหมอนกนในทกสวนของกฎหมายทบทนยามนนครอบคลมถง โดยไมควรก าหนดบทนยามในสวนทเปนเนอหาสาระของกฎหมาย เนองจากบท

๓๐

นยามเปนการอธบายความหมายของถอยค าในกฎหมาย โดยหลก จงควรก าหนดบทนยามไวในสวนตนแยกตางหากจากสวนทเปนเนอหาสาระของกฎหมาย

(จ) กรณจ าเปนทจะตองก าหนดบทนยามทมงหมายใชเฉพาะบางมาตรา หมวด หรอสวน สมควรตองน าไปก าหนดเปนบทนยามทใชเฉพาะในหมวดหรอมาตรานน เพอความสะดวกในการใชกฎหมาย

(ฉ) ในกรณทมการแกไขเพมเตมขอบญญตทองถนและตองการจะก าหนดบทนยามตองตรวจสอบวามบทนยามค านนอยแลวหรอไม ถามอยแลวกตองใชตามบทนยามนน และถาแกไขเพมเตมขอบญญตแลวท าใหบทนยามค าใดไมมทใชอกแลวกตองยกเลกบทนยามค านนเพอไมใหเกดความสบสน

(ช) การก าหนดบทนยามโดยการอางบทนยามในกฎหมายอนนนสามารถกระท าได แตผรางกฎหมายจะตองค านงถงวา หากกฎหมายนนมการแกไขเพมเตมบทนยามในภายหลง บทนยามทอางองกบบทนยามของกฎหมายอนกตองมความหมายตามบทนยามทมการแกไขเพมเตมดงกลาวดวย ดงนน หากตองการใหมความยดหยนและสามารถแกไขเปลยนแปลงไดตามความเหมาะสม กควรใชวธน าความหมายของนยามตามกฎหมายอนนนมาบญญตไวในกฎหมายทก าลงยกรางอย

(๒) ต าแหนงของบทนยาม โดยทวไปจะบญญตไวตอจากบทยกเลกกฎหมาย และกอนทจะเปนเนอความทเปนเนอหาสาระของ

กฎหมายฉบบนน

(๓) รปแบบถอยค าในการก าหนดขอบเขตความหมายของค านยาม ก) ใชค าวา “หมายความวา” เมอตองการก าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค าใหชดเจนแนนอน

หรอการอธบายศพททางเทคนค หรอใชแทนขอความในกฎหมาย หรอยอค าหรอขอความในขอบญญตนน ข) ใชค าวา “ใหหมายความรวมถง” เมอตองการก าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค าใหกวางกวา

ปกตทวไปทเขาใจ ค) ใชค าวา “แตไมหมายความรวมถง” เมอตองการก าหนดขอบเขตและความหมายของถอยค าทกวาง

เกนไปใหมขอบเขตทแคบลง

(4) หลกเกณฑการเรยงล าดบของค าในบทนยาม

โดยปกตกใหเรยงล าดบจากค าทเปนสาระส าคญของรางกฎหมายกอน ทงน เพอใหผใชกฎหมายจะไดเขาใจในสาระของกฎหมายฉบบนน เมอก าหนดค าทเปนสาระของกฎหมายนน แลวจงไลล าดบค านยามทมความส าคญรองลงไปตามล าดบ

อยางไรกด ในบางกรณผรางกฎหมายอาจมความประสงคทจะก าหนดกลมค าทมลกษณะใกลเคยงไวในล าดบใกลกนเพอความสะดวกในการท าความเขาใจความหมายของค าทถอยค าตางๆ ทอาจมความใกลเคยงกนหรออมความเชอมโยงถงกนในกฎหมายฉบบนน เชน “เดก” “เดกเรรอน” และ “เดกก าพรา” ในพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ เปนตน โดยเมอพจารณาถงบรบทของพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม แลว อาจมการจดกลมค าทเกยวของกบความหมายของค าวา “มลฝอย” ไวในล าดบใกลเคยงกนเพอความสะดวกในการท าความเขาใจความหมายและความเชอมโยงของมลฝอยประเภทตางๆ เชน “มลฝอยทวไป” “มลฝอยตดเชอ” และ“มลฝอยอนตราย” เปนตน

๓๑

แบบการรางบทนยามของขอก าหนดของทองถน 1. กรณเปนบทนยามในขอก าหนดของทองถนฉบบแรก

ขอ...ในขอก าหนดของทองถนน “...” หมายความวา ...............................

ใชในกรณทเปนขอบญญตทองถนฉบบแรก โดยรปแบบการเขยนบทนยามจะขนตนดวย “ในขอก าหนดของทองถนน” เพออธบายวาความหมายของค านยามตาง ๆ ทปรากฏอยในขอบญญตทองถนนนมความหมายเฉพาะอยางไร

อยางไรกด ค านยามบางค าไมไดประสงคทจะใชกบขอบญญตทองถนทงฉบบ แตจะใชกบเฉพาะบางหมวดหรอบางสวนของขอบญญตทองถนกได ซงต าแหนงของค านยามในกรณนกจะอยทหมวดหรอสวนนน ๆ และรปแบบการเขยนกจะแตกตางกนไปตามความประสงค เชน ใชถอยค าวา“ในหมวดน” “ในสวนน” เปนตน

ตวอยางเชน ขอ ๓ ในหมวดน “ขยะรไซเคล” หมายความวา มลฝอยซงสามารถน ากลบมาใชใหมได หรอน ามาผานกระบวนการใดๆ ทท า

ใหมลฝอยนนสามารถใชประโยชนตามวตถประสงคดงเดมไดอกครง

2. การแกไขบทนยามทงขอ

ขอ... ใหยกเลกความในขอ... ของ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)... และใหใชความตอไปนแทน…

รปแบบนใชกบกรณทเปนการยกเลกบทนยามทงขอ

ตวอยางเชน ขอ ๓ ใหยกเลกความในขอ ๓ ของเทศบญญตเทศบาลต าบล... พ.ศ. .... และใหใชความตอไปนแทน “ขอ ๓ ในเทศบญญตน “ขยะรไซเคล” หมายความวา มลฝอยซงสามารถน ากลบมาใชใหมได หรอน ามาผานกระบวนการใดๆ ทท า

ใหมลฝอยนนสามารถใชประโยชนตามวตถประสงคดงเดมไดอกครง”

3. การแกไขบทนยามเพยงค าเดยว

ขอ... ใหยกเลกความในบทนยามค าวา “...” ในขอ...ของ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน) ...และใหใชความตอไปนแทน...

รปแบบนใชกบกรณทเปนการแกไขบทนยามค าเดยว และในกรณทเปนค านยามทมการก าหนดเปนวงเลบไวกจะตองใสวงเลบขอไวดวยเพอจะไดสอดคลองกบรปแบบของบทนยามเดม

ตวอยางเชน “ขอ ๓ ใหยกเลกความในบทนยามค าวา “มลฝอยอนตราย” ในขอ ๓ (2) ของเทศบญญตเทศบาล

ต าบล... พ.ศ. .... และใหใชความตอไปนแทน

๓๒

“มลฝอยอนตราย” หมายความวา มลฝอยทมองคประกอบทงหมดหรอเพยงบางสวนทอาจท าใหเกดอนตรายทงจากปรมาณความเขมขน คณสมบตทางเคม ตลอดจนคณสมบตทางกายภาพของมลฝอยนน หรอเปนมลฝอยทมสวนประกอบหรอปนเปอนดวยสารเคมทเปนอนตรายตอสขภาพและสงแวดลอม”

4. การแกไขบทนยามหลายค า

ขอ... ใหยกเลกความในบทนยามค าวา “...” “...” และ “...” ในขอ...ของ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)... และใหใชความตอไปนแทน

รปแบบนใชในกรณทเปนการแกไขบทนยามหลายค านยามทอยในต าแหนงตดตอกน แตถาค านยามทแกไขอยในต าแหนงทไมตดตอกน จะตองแยกการเขยนบทยกเลกบทนยามออกจากกน

ตวอยางเชน ขอ ๓ ใหยกเลกความในบทนยามค าวา “ขยะรไซเคล” และ “มลฝอยอนตราย” ในขอ ๓ ของเทศ

บญญตเทศบาลต าบล... พ.ศ. .... และใหใชความตอไปนแทน “ขยะรไซเคล” หมายความวา มลฝอยซงสามารถน ากลบมาใชใหมได หรอน ามาผานกระบวนการใดๆ ทท า

ใหมลฝอยนนสามารถใชประโยชนตามวตถประสงคดงเดมไดอกครง “มลฝอยอนตราย” หมายความวา มลฝอยทมองคประกอบทงหมดหรอเพยงบางสวนทอาจท าให

เกดอนตรายทงจากปรมาณความเขมขน คณสมบตทางเคม ตลอดจนคณสมบตทางกายภาพของมลฝอยนน หรอเปนมลฝอยทมสวนประกอบหรอปนเปอนดวยสารเคมทเปนอนตรายตอสขภาพและสงแวดลอม”

5. การเพมเตมบทนยามทงขอ

ขอ... ใหเพมความตอไปนเปนขอ... ของ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

รปแบบนใชกบกรณทเปนการเพมเตมบทนยามทงขอ

ตวอยางเชน ขอ ๓ ใหเพมความตอไปนเปนขอ ๓ ของเทศบญญตเทศบาลต าบล... พ.ศ. .... “ขอ ๓ ในเทศบญญตน “ขยะรไซเคล” หมายความวา มลฝอยซงสามารถน ากลบมาใชใหมได หรอน ามาผานกระบวนการ

ใดๆ ทท าใหมลฝอยนนสามารถใชประโยชนตามวตถประสงคดงเดมไดอกครง

6. การเพมเตมค านยามทตดตอกน

ขอ... ใหเพมบทนยามค าวา “...” “...” และ “...” ระหวางบทนยามค าวา “...”และค าวา “...” ในขอ ...ของ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ในการเพมเตมบทนยามจะตองก าหนดใหชดเจนวาบทนยามทเพมเตมนนไปเพมในสวนใดของบทนยาม โดยใชรปแบบขางตนมาปรบปรงถอยค าใหสอดคลองกน กลาวคอ ถาหากเพมเตมเปนค าสดทายของขอทเปนบทนยามกควรใชถอยค าวา “ใหเพมบทนยามค าวา “...” ตอทายบทนยามค าวา “…” ในขอ ... หรอกรณทเปนการเพมเตมค านยามในขอยอยของบทนยามกจะใชถอยค าวา“ใหเพมความตอไปนเปน (...) ของบทนยามค าวา “…” ในขอ ...

๓๓

ตวอยางเชน ขอ ๓ ใหเพมบทนยามค าวา “ขยะรไซเคล” ระหวางบทนยามค าวา “มลฝอยทวไป” และค าวา

“มลฝอยอนตราย” ในขอ ๓ ของเทศบญญตเทศบาลต าบล... พ.ศ. ....

7. การยกเลกบทนยามในขอก าหนดของทองถน รปแบบนเปนการยกเลกบทนยามในขอก าหนดของทองถนฉบบอน

ขอ... ใหยกเลกบทนยามค าวา “...” ในขอ... ของ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ตวอยางเชน ขอ ๓ ใหยกเลกบทนยามค าวา “ขยะชมชน” ในขอ ๓ ของเทศบญญตเทศบาลต าบล... พ.ศ. ....

8. การเขยนบทนยามในขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตม

ในการแกไขค านยามในบทนยามของขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตมนน สามารถน ารปแบบการเขยนบทนยามตามทกลาวมาขางตนมาปรบใชได โดยจะตองอางถงขอก าหนดของทองถนฉบบเดม หรอหากเคยมการแกไขเพมเตมมาแลว กใหอางขอก าหนดของทองถนทแกไขเพมเตมครงลาสด ในกรณทมการแกไขค านยามหลายค าตดตอกนใหเขยนเรยงการยกเลกค านยามตดตอกนไป

๓๔

สวนท ๘ บทรกษาการในขอก าหนดของทองถน

ความมงหมายของบทรกษาการในขอก าหนดของทองถน

การก าหนดบทรกษาการในขอก าหนดของทองถนมวตถประสงค เพอใหมเจาของเรองทแนนอนใน การรบผดชอบการปฏบตการใหเปนไปตามขอก าหนดของทองถนนนๆ เชน การวางแนวทางการปฏบตงาน การประสานงานดานงบประมาณ การสงการใหเจาหนาทปฏบตงาน เปนตน โดยผรกษาการตามขอก าหนดของทองถนยงเปนผทตองรบผดชอบตอสภาทองถนในกรณทสภาทองถนท าการตรวจสอบการท างานของคณะผบรหารทองถนเกยวกบขอก าหนดของทองถนตางๆ โดยอาจตองท าการชแจงขอซกถามจากสมาชกสภาทองถนในประเดนปญหาทเกดขนจากขอก าหนดของทองถนนนๆ ในขณะเดยวกน บทรกษาการยงชวยใหประชาชนสามารถตดตอกบทางราชการไดอยางถกตองเพราะจะทราบวาบคคลใดเปนผรบผดชอบในการปฏบตตามขอก าหนดของทองถนแตละฉบบ

ขอพจารณา 1. โดยทวไป ผรกษาการตามขอก าหนดของทองถน คอ หวหนาผบรหารทองถนซงมหนาท

และอ านาจสงสดในการบรหารงานในหนวยบรหารราชการสวนทองถนหรอองคกรปกครองสวนทองถนนนๆ เนองจากหนาทและอ านาจดงกลาวของหวหนาผบรหารทองถนยอมรวมถงหนาทในการปฏบตการใด ๆ เพอใหบรรลวตถประสงคของขอก าหนดของทองถนทใชบงคบในพนทขององคกรปกครองสวนทองถนนน

2. ลกษณะการด าเนนงานของหนวยบรหารราชการสวนทองถนเปนการใชอ านาจปกครองทไดรบมาจากหนวยบรหารราชการสวนกลางเพอจดท าบรการสาธารณะในเขตพนทของหนวยบรหารราชการสวนทองถนนนๆ ตามหลกการกระจายอ านาจสทองถน โดยการกระจายอ านาจดงกลาวเปนการกระจายอ านาจทางพนท กลาวคอ หนวยบรหารราชการสวนทองถนหรอองคกรปกครองสวนทองถนมหนาทและอ านาจในการจดท าบรการสาธารณะทกประเภทกจการภายในขอบเขตหนาทและอ านาจซงก าหนดไวในกฎหมายจดตงองคกรปกครองสวนทองถนแตละรปแบบ ดงนน โดยหลกการแลว ผรกษาการตามขอก าหนดของทองถนจงเปนหวหนาผบรหารทองถนเพยงคนเดยว โดยไมจ าเปนตองมการก าหนดผรกษาการรวมแตอยางใด

3. ขอก าหนดของทองถนทตราขนเพอยกเลกขอก าหนดของทองถนฉบบอน ปกตไมจ าเปนตองมบทรกษาการ เพราะขอก าหนดของทองถนในเรองนนเปนอนใชบงคบไมได อกตอไปแลว เวนแตในกรณทขอก าหนดของทองถนทตราขนเพอยกเลกขอก าหนดของทองถนอนนนก าหนดใหตองปฏบตการใด ๆ เพอผลแหงการยกเลกนน ขอก าหนดของทองถนฉบบยกเลกนนอาจจ าเปนตองมบทรกษาการดวย

4. ต าแหนงของบทรกษาการในขอก าหนดของทองถนทไมมการแบงหมวดหมซงมเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนจ านวนไมมาก ไมซบซอน และไมมการแบงเนอหาสาระออกเปนสวนยอยตางๆ นน จะก าหนดไวเปนขอสดทายของขอก าหนดของทองถนนน

ส าหรบขอก าหนดของทองถนทมการแบงหมวดหมซงมเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนจ านวนมากและมการแบงเนอหาสาระออกเปนสวนยอยตางๆ นน จะก าหนดไวตอจากบทนยามและอยกอนการแบงหมวดหมทเปนเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนนน

๓๕

แบบการรางบทรกษาการในขอก าหนดของทองถน

1. กรณขอก าหนดของทองถนมไดก าหนดใหอ านาจผรกษาการมอ านาจออกขอบงคบ ประกาศ และค าสงเพมเตมเพอปฏบตการใหเปนไปตามขอก าหนดของทองถนฉบบนน โดยอาจเปนกรณทขอก าหนดของทองถนเพยงแตก าหนดหลกการกวางๆ เปนการทวไป หรอมเนอหาสาระทไมมความจ าเปนตองด าเนนการใดๆ เพมเตม

ขอ... ให...(หวหนาผบรหารทองถน)...รกษาการตาม...(ประเภทของขอก าหนดของทองถน)...น

ตวอยางเชน

ขอ 4 ใหนายกองคการบรหารสวนต าบล...รกษาการตามขอบญญตน

2. กรณขอก าหนดของทองถนก าหนดใหอ านาจผรกษาการมอ านาจออกขอบงคบ ประกาศ และค าสงเพมเตมเพอปฏบตการใหเปนไปตามขอก าหนดของทองถนฉบบนน

ขอ... ให...(หวหนาผบรหารทองถน)...รกษาการตาม...(ประเภทของขอก าหนดของทองถน)...น และใหมอ านาจออกขอบงคบ ประกาศ และค าสงเพอปฏบตการตาม...(ประเภทของขอก าหนดของทองถน)...น

ตวอยางเชน

ขอ 4 ใหนายกเทศมนตร...รกษาการตามเทศบญญตน และใหมอ านาจออกขอบงคบ ประกาศ และค าสงเพอปฏบตการตามเทศบญญตน

๓๖

สวนท ๙ บทเฉพาะกาล

ความมงหมายของบทเฉพาะกาล ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ใหความหมายของค าวา “บทเฉพาะกาล” ไววา“ บทบญญตของกฎหมายทบญญตใหใชเฉพาะในชวงเวลาหนง หรอกบเรองใดเรองหนงทเกดขนกอนวนใชบงคบกฎหมายนน” การตราขอก าหนดของทองถนฉบบใดฉบบหนงขนใชบงคบอาจมผลกระทบตอกจการตางๆ ขององคกรปกครองสวนทองถนทไดด าเนนการไปกอนหนาวนทขอก าหนดของทองถนฉบบนนจะมผลใชบงคบ ดงนน ในบางกรณจงมความจ าเปนทจะตองก าหนดบทเฉพาะกาลไวเพอรองรบการเปลยนผานระหวางการใชขอก าหนดของทองถนฉบบเกาและฉบบใหมใหเปนไปอยางตอเนองและมประสทธภาพ การเขยนบทเฉพาะกาลจงเปนการวเคราะหโครงสรางและเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนทงฉบบใหมและฉบบทมอยกอนหนาเพอหาแนวทางปองกนปญหาการใชบงคบขอก าหนดของทองถนทอาจเกดขนในทางปฏบต โดยสรป อาจพจารณาไดวาบทเฉพาะกาลมขนเพอประโยชนตางๆ ดงตอไปน

๑. เพอใหการด าเนนการและการจดท าบรการสาธารณะขององคกรปกครองสวนทองถนสามารถด าเนนการไดอยางตอเนองโดยไมหยดชะงก จนกลไกตามขอก าหนดของทองถนฉบบใหมจะมความพรอมหรอสามารถด าเนนการได

๒. เพอรองรบผลกระทบทคาดวาจะเกดขนหรอขจดขอขดแยงในเรองตาง ๆ จากการใชบงคบขอก าหนดของทองถนฉบบใหม

๓. เพอรองรบการด าเนนการอยางใดอยางหนงของเอกชนทเกดขนกอนทจะมการตราขอก าหนดของทองถนฉบบใหมใหสามารถด าเนนการไดอยางตอเนองภายหลงจากทขอก าหนดของทองถนฉบบใหมมผลใชบงคบ

๔. เพอก าหนดกลไกหรอมาตรการทางกฎหมายทจะใชบงคบเปนการชวคราวในชวงระยะแรกของ การใชบงคบขอก าหนดของทองถนฉบบใหม

๕. เพอรองรบสทธประโยชนทบคคลไดรบมาโดยผลของกฎหมายเดมทถกยกเลกใหคงมอยตอไป

ขอพจารณา ขอก าหนดของทองถนฉบบใดจ าเปนทจะตองมการก าหนดบทเฉพาะกาลไวหรอไมนน ขนอยกบโครงสราง เนอหาสาระ และผลทางกฎหมายจากการใชบงคบขอก าหนดของทองถนฉบบนนๆ ดงนน ประเดนทจะตองก าหนดเปนบทเฉพาะกาลในขอก าหนดของทองถนแตละฉบบจงมความแตกตางก น ประกอบกบขอเทจจรงและสาระส าคญทเกยวของกบขอก าหนดของทองถนฉบบตางๆ กมความหลากหลายเปนอยางมาก จงท าใหไมสามารถก าหนดแบบกฎหมายของบทเฉพาะกาลทแนนอนตายตวได อยางไรกตาม ขอพจารณาส าคญทผรางขอก าหนดของทองถนควรค านงถงในการรางบทเฉพาะกาล มดงตอไปน ๑. ผรางขอก าหนดของทองถนตองพจารณาวา เมอขอก าหนดของทองถนฉบบนนมผลใชบงคบแลวจะมผลท าใหสทธ หนาท หรอประโยชนของบคคล การปฏบตการหรอการด าเนนการในเรองใดเรองหนงสนสดลงหรอไม หากเหนวาสงเหลานจะตองสนสดลง แตในขณะเดยวกนกยงมความจ าเปนทจะตองใหสงเหลานคงมอยตอไปเมอขอก าหนดของทองถนฉบบนนใชบงคบ หรอมอยตอไปชวระยะเวลาหนงจนกวากลไกหรอมาตรการทก าหนดขนตามขอก าหนดของทองถนฉบบนนจะเกดหรอมขนแลว ยอมเปนกรณทจะตองเขยนบทเฉพาะกาลรองรบไว

๓๗

๒. ควรตองพจารณาถงหลกการส าคญของขอก าหนดของทองถนฉบบทจดท าขนเสมอ โดยตองเขยนบทเฉพาะกาลมใหขดแยงกบสวนทเปนเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถน เพราะจะสงผลกระทบตอการใชบงคบกฎหมายทไมเปนไปตามเจตนารมณของขอก าหนดของทองถนนนๆ ๓. กรณทตองก าหนดบทเฉพาะกาลไวหลายเรอง โดยการเขยนเปนหลายขอ ควรตองจดเรยงล าดบขอเหลานนใหเปนไปตามความส าคญของเรอง ๔. ตองก าหนดเงอนไขหรอเงอนเวลาไวส าหรบการใชบงคบบทเฉพาะกาลด วยเพราะ บทเฉพาะกาลดงกลาวมผลใชบงคบเพยงในชวงระยะเวลาหนงเทานน การทไมก าหนดเงอนไขหรอเงอนเวลา ในบทเฉพาะกาลไว อาจท าใหบทเฉพาะการนนมผลใชบงคบไดตลอดไป ในฐานะเปนบทบงคบเปนการถาวร มใชในฐานะเปนบทเฉพาะกาล ส าหรบการก าหนดเงอนไขหรอเงอนเวลาในบทเฉพาะกาลนน ควรใชถอยค าทแสดงใหเขาใจอยางชดเจนวา เมอเปนไปตามเงอนไขหรอเงอนเวลาดงกลาวแลวจะมผลท าใหบทเฉพาะกาลนนสนสดลง เชน “…จนกวาจะไดมการแตงตงคณะกรรมการโดยหวหนาผบรหารทองถนตามความเหนชอบของสภาทองถน” หรอ “ทงน ตองไมเกนหนงรอยยสบวนนบตงแตวนท...(ประเภทขอก าหนดของทองถน)...นใชบงคบ” เปนตน ๕. การก าหนดเงอนเวลาส าหรบการมผลใชบงคบของบทเฉพาะกาล ตองพจารณาประกอบกบวนใชบงคบของขอก าหนดของทองถนดวย เนองจากกรณทขอก าหนดของทองถนบางประเภทมการก าหนดวนเรมใชบงคบไวโดยเชอมโยงกบการลงประกาศในราชกจจานเบกษานนอาจมชวงเวลาทเหลอมกน จงอาจท าใหเกดชองวางในการใชกฎหมายหรอปญหาในการตความขนได 6. บทเฉพาะกาลอาจมความจ าเปนตองก าหนดไวในขอก าหนดของทองถนฉบบแรกหรอขอก าหนดของทองถนฉบบปรบปรงหรอขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตมดวยเชนกน หากเนอหาสาระในขอก าหนดของทองถนนนมผลกระทบกบการกอใหเกดหรอสนสดของสทธ หนาท หรอประโยชนของบคคลหรอประชาชนในพนทองคกรสวนทองถนนน

แบบการรางบทเฉพาะกาล ตามทไดกลาวไวขางตนแลววาการรางบทเฉพาะกาลนนไมมรปแบบทแนนอนตายตว ในทน จงจะได

ยกตวอยางของบทเฉพาะกาลทมความเกยวของกบการจดการมลฝอยตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ดงน

๑. รองรบค ารองหรอค าขอทไดยนไวตามขอก าหนดของทองถนฉบบทใชบงคบอยกอนหนาเปนกรณทค ารองหรอค าขอตามกฎหมายเดมยงอยในระหวางการพจารณา เมอขอก าหนดของทองถนฉบบใหมมผลใชบงคบค ารองหรอค าขอดงกลาวยอมสนสภาพลงทนททกฎหมายฉบบเดมถกยกเลกหรอแกไขเพมเตมหลกการ ในเรองเดยวกนนน ดงนน เพอมใหผซงยนค ารองหรอค าขอตามขอก าหนดของทองถนฉบบเดมตองรบภาระเพมขนจากการทไดมการตราขอก าหนดของทองถนฉบบใหมใชบงคบ ซงมใชความผดของผยนค ารองหรอค าขอจงสมควรตองก าหนดบทเฉพาะกาลในเรองนไวในขอก าหนดของทองถนฉบบใหมดวย ตวอยาง

๑. รองรบใบอนญาตทออกใหตามขอก าหนดของทองถนฉบบทใชบงคบอยกอนหนาเปนกรณทม

การออกใบอนญาตใหตามขอก าหนดของทองถนฉบบเดมและขอก าหนดของทองถนฉบบใหมทออกมาใชบงคบ

“ค าขออนญาตใด ๆ ทไดยนไวตาม...(ชอขอก าหนดของทองถนฉบบเดม)... และยงอยในระหวางการพจารณาใหถอวาเปนค าขออนญาตตามขอก าหนดของทองถนนโดยอนโลม และถาค าขออนญาตดงกลาวมขอความแตกตางไปจากค าขออนญาตตามขอก าหนดของทองถนน ...(ผมอ านาจอนญาตตามขอก าหนดของทองถนฉบบใหม)...มอ านาจสงใหแกไขเพมเตมค าขออนญาตเพอใหเปนไปตามขอก าหนดของทองถนนได”

๓๘

นนมผลกระทบถงสทธทมอยในใบอนญาตทออกใหตามขอก าหนดของทองถนฉบบเดม ดงนน เพอไมใหผทไดรบใบอนญาตตามขอก าหนดของทองถนฉบบเดมตองเสยหายจากการตราขอก าหนดของทองถนฉบบใหมดงกลาว จงสมควรตองก าหนดบทเฉพาะกาลในเรองนไวในขอก าหนดของทองถนฉบบใหม โดยก าหนดใหใบอนญาตทออกใหดงกลาวทยงไมสนสดอายยงคงใชไดตอไปจนกวาจะสนสดใบอนญาตนน

ตวอยาง

“บรรดาใบอนญาตทออกใหตาม...(ชอขอก าหนดของทองถนฉบบเดม)...กอนวนทขอก าหนดของทองถนนใชบงคบ ใหคงใชไดตอไปจนกวาใบอนญาตนน ๆ จะสนอาย”

๓๙

สวนท 10

บญชทายขอก าหนดของทองถน

ความมงหมายของบญชทายขอก าหนดของทองถน บญชทายขอก าหนดของทองถนถอเปนสวนหนงของขอก าหนดของทองถน โดยก าหนดใหอยทายสดของขอก าหนดของทองถนในสวนทถดจากเนอหาสาระสวนสดทายของขอก าหนดของทองถนซงจะมการลงนามโดยหวหนาผบรหารทองถน ขอก าหนดของทองถนฉบบใดมความจ าเปนทจะตองตองก าหนดบญชทายขอก าหนดของทองถนหรอไมนน ขนอยกบเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนนนเองวามความเหมาะสมและจ าเปนทจะตองก าหนดบญชไวทายขอก าหนดของทองถนฉบบนนหรอไม

ในบางกรณ เรองทจะตองน ามาบญญตไวในขอก าหนดของทองถนมรายละเอยดมาก เชน อตราภาษ อตราคาธรรมเนยม คาจางหรอคาตอบแทนอยางอน รายชอสารเคม ขอมลทางวทยาศาสตร เปนตน ซงเรองเหลานเปนเนอหาของกฎหมายทจ าเปนตองเขยนไวในขอก าหนดของทองถนทจะใชบงคบแกการนน แตมสาระคอนขางยาว หากน ามาเขยนในบทบญญตแตละขอของขอก าหนดของทองถน จะท าใหมเนอหาคอนขางยดยาวและไมตอเนอง ดงนน ผรางกฎหมายจงใชวธการก าหนดบญชทายขอก าหนดของทองถนขน เ พอน ารายละเอยดทคอนขางยดยาวในบางเรองไปไวในสวนบญชทายขอก าหนดของทองถนแทนการเขยนเปนรายขอในสวนเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถน ซงจะชวยใหผทเกยวของและประชาชนสามารถเขาใจเนอหาของขอก าหนดของทองถนนนๆ ไดงายขน นอกจากน การแกไขเพมเตมเนอหาในเรองเหลานอาจมขนไดบอยครง การก าหนดแยกสวนไวเปนบญชทายขอก าหนดของทองถนยงชวยใหการแกไขเพมเตมสามารถกระท าไดโดยไมกระทบถงเนอหาสาระในสวนอน ๆ

ขอพจารณา ๑. ถาในบทบญญตของขอก าหนดของทองถนใชถอยค าวา “บญชทาย...(ชอประเภทขอก าหนดของ

ทองถน)...น” รายละเอยดทจะก าหนดไวตอนทายของขอก าหนดของทองถนนน จะอยในรปของตารางขอมล ๒. ถาในบทบญญตของขอก าหนดของทองถนใชถอยค าวา “อตราทาย...(ชอประเภทขอก าหนดของทองถน)...น” รายละเอยดทจะก าหนดไวตอนทายของขอก าหนดของทองถนนน จะเปนการเขยนรายละเอยดและขอมลเรยงไปตามล าดบ โดยไมมการใชรปแบบของตารางขอมลแตอยางใด 3. รายละเอยดทจะก าหนดไวบญชทายขอก าหนดของทองถนจะตองสอดคลองและครบถวนตามทก าหนดไวในเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนนน

แบบการรางบญชทายขอก าหนดของทองถน

1. ตวอยางแบบการรางบญชทายขอก าหนดของทองถน บญชทาย

...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

ล าดบท รายการ (เรองทขอก าหนดของทองถนตองการก าหนด)

1 1.1...(ชอรายการ)... 1.1.1 …(ชอเรอง)...

...

...

๔๐

1.1.2 ...(ชอเรอง...) ... 2 ...(ชอรายการ)...

2.1.1 …(ชอเรอง)... 2.1.2 ...(ชอเรอง...)

... … …

3 ...(ชอรายการ)... 3.1.1 …(ชอเรอง)... 3.1.2 ...(ชอเรอง...)

... … …

2. ตวอยางแบบการรางอตราคาธรรมเนยมทายขอก าหนดของทองถน

อตราคาธรรมเนยมทาย

...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

๑. ...(ชอคาธรรมเนยม)... ฉบบละ ... บาท ๒. ...(ชอคาธรรมเนยม)... ฉบบละ ... บาท ๓. ...(ชอคาธรรมเนยม)... ฉบบละ ... บาท

ฯลฯ ฯลฯ

๔๑

สวนท 11

การแบงหมวดหมขอก าหนดของทองถน

ความมงหมายของการแบงหมวดหมขอก าหนดของทองถน

กรณขอก าหนดของทองถนฉบบใดมเนอหาคอนขางยาวและมสาระส าคญหลายเรองนน ผรางควรจะแบงแยกและจดเรยงเนอหาสาระในขอก าหนดของทองถนใหเปนไปตามล าดบตอเนองกนไปอยางเปนระบบ โดยตองค านงวาเรองใดสมควรอยในล าดบกอนหลงกนอยางไร เพอใหขอก าหนดของทองถนนนอานแลวไมสบสนวกวนหรอตองใชเวลานานในการคนหาเรองทตองการทราบ

การแบงหมวดหมกฎหมายเปนเทคนคการรางกฎหมายทน ามาใชเพอแบงแยกและจดเรยงเนอหาสาระตามล าดบความส าคญของเรองออกเปนกลมๆ โดยความมงหมายเพอใหผใชกฎหมายและผอยภายใตบงคบกฎหมายมความรความเขาใจในเนอหาของกฎหมายเปนอยางด ตลอดจนยงท าใหการอานและการคนหาเรองทตองการทราบเปนไปไดอยางรวดเรว โดยสามารถน ามาปรบใชกบการรางขอก าหนดของทองถนไดโดยตรง

ขอพจารณา ๑. หลกการทวไปในการแบงหมวดหมกฎหมายทเหมาะสมจะน ามาปรบใชกบการตราขอก าหนดของ

ทองถนนน จะจดแบงโดยเรยงล าดบจากหนวยใหญไปหาหนวยยอยเปนดงน “หมวด” “สวนท” และ “ขอ” แตหากเปนขอก าหนดของทองถนทมเนอหาสาระจ านวนไมมากถงขนาดทจ าเปนจะตองแบงออกเปน “หมวด” “สวนท” และ “ขอ” กสามารถจดแบงใหเหลอเพยง “หมวด” และ “ขอ” ไดเชนกน ทงนขนอยกบความเหมาะสมตามโครงสรางและเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนแตละฉบบ

อนง การแบงหมวดหมกฎหมายในระดบพระราชบญญตหรอกฎหมายอนทมกมความซบซอนและรายละเอยดเนอหาสาระมากกวาขอก าหนดของทองถนนน จะมหนวยการจดแบงหมวดหมของกฎหมายทละเอยดลงไปกวาน โดยคมอเลมนจะมไดกลาวถงรายละเอยดหรอแสดงตวอยางแบบการรางทงหมดไว ผสนใจโปรดศกษาเพมเตมจากแหลงขอมลตางๆ ทระบไวในบรรณานกรม

2. วธการแบงแยกและจดเรยงล าดบเนอหาสาระของขอบญญตนน ควรแบงแยกและจดเรยงบทบญญตในเรองเดยวกนไวในหมวดเดยวกน และใชชอของหมวดใหครอบคลมเนอหาทงหมด ส าหรบเรองทมลกษณะใชบงคบทวไปไมเขากบเนอหาสาระของหมวดใดกควรใสไวในหมวดทวไปขอก าหนดของทองถน

3. บทบญญตทวไปจะตองอยในล าดบกอนบทบญญตเฉพาะเรอง เนองจากบทบญญตทวไปนนเปนบทบญญตทน าไปใชกบเนอหาสาระในสวนอนๆ ของขอก าหนดของทองถนนนทงฉบบ สวนบทบญญตเฉพาะเรองนนจะเปนบทบญญตทใชบงคบกบกรณใดกรณหนงทก าหนดไว ซงในการจดแบงหมวดนนมกก าหนดใหม “หมวด ๑ บททวไป” สวนบทบญญตเฉพาะเรองจะจดเรยงไวในหมวดอนๆ ในล าดบถดมาตอจากหมวดทวไป และเรยงล าดบตามความส าคญของเรองทงหมด

4. บทบญญตทใชบงคบในลกษณะทเปนเนอหาสาระของขอก าหนดของทองถนนนจะเรยงล าดบไวกอนบทเฉพาะกาล ซงบทบญญตในลกษณะทเปนเนอหาสาระเหลานจะมผลใชบงคบตลอดไปจนกวาจะถกยกเลกหรอถกแกไขเพมเตม สวนบทเฉพาะกาลนน โดยหลกการแลว จะมผลใชบงคบเพยงชวงระยะเวลาใดระยะเวลาหนงทก าหนดไวเทานน

๔๒

5. ในกรณทมการแกไขเพมเตมบทบญญตซงจ าเปนจะตองแทรกล าดบระหวางเลขขอทเรยงไวอยเดมนน ใหใชระบบเลขทบตอจากเลขขอกอนหนา (ขอ.../...) ตามล าดบ เชน การเพมบทบญญตระหวางขอ 4 และ ขอ 5 เดม นนใหใชเปน ขอ 4/๑, ขอ 4/๒, ขอ 4/3, ... ตอเนองไปตามล าดบ เปนตน แบบการรางการแบงหมวดหมขอก าหนดของทองถน

1. แบบการรางกรณแบงหมวดหมเปน “หมวด” และ “ขอ”

หมวด ๑ ...(ชอเรอง/บททวไป)...

ขอ ...

หมวด ๒ ...(ชอเรอง)...

ขอ ...

หมวด ๓ ...(ชอเรอง)...

ขอ ...

หมวด ๔ ...(ชอเรอง)...

ขอ ...

หมวด ๕ บทเฉพาะกาล

ขอ ...

2. แบบการรางกรณแบงหมวดหมเปน “หมวด” “สวนท” และ “ขอ”

หมวด ๑ ...(ชอเรอง)...

สวนท ๑ ...(ชอเรอง)...

ขอ ...

สวนท ๒ ...(ชอเรอง)...

ขอ ..

๔๓

หมวด ๒ (ชอเรอง)...

สวนท ๑

...(ชอเรอง)...

ขอ ...

สวนท ๒ ...(ชอเรอง)...

ขอ ...

๔๔

สรปโครงสรางของแบบการรางของขอก าหนดของทองถน

สวนท ๑ หลกการและเหตผล

บนทกหลกการและเหตผล ประกอบราง...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

พ.ศ. ...

หลกการ

............................................................................................................................. .....................

...

เหตผล .................................................................................................. ...................................................

๑. บนทกหลกการและเหตผล

๔๕

สวนท ๒ แบบรางขอก าหนดของทองถน ๒.๑) แบบทวไป

ราง ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

......................................... พ.ศ. ....

โดยทเปนการสมควรใหมขอก าหนดของทองถนวาดวย.................................. ..............................................................................

อาศยอ านาจตาม......................................................................... ............ ....................................... ขอ ๑ ขอบญญตนเรยกวา “...(ระบชอรางขอก าหนดของ ทองถน)... พ.ศ. ....” ขอ ๒ ขอก าหนดของทองถนนใหใชบงคบในเขต...........ตงแต.........เปนตนไป ขอ ๓ ใหยกเลก (๑) ............................................................. (๒) ............................................................ ขอ ๔ ในขอก าหนดของทองถนน “.........” หมายความวา ................................. “.........” ใหหมายความรวมถง......................... “.........” ไมหมายความรวมถง.................... ขอ ๕ ให... (หวหนาผบรหารทองถน)... รกษาการตาม ขอก าหนดของทองถนน

หมวด ๑ ...(ชอเรอง/บททวไป)...

ขอ ...

หมวด ๒ ...(ชอเรอง)...

ขอ ...

๒. ชอขอก าหนดของทองถน ๓. ค าปรารภ ๔. บทอาศยอ านาจ 5. ชอขอก าหนดของทองถน ๕. วนใชบงคบ ๖. บทยกเลกขอก าหนดของทองถน ๗. บทนยาม ๘. บทรกษาการ ๙. เนอหาสาระของขอก าหนดของทองถน (โดยอาจมการแบงหมวดหมขอก าหนดของทองถน)

๔๖

อตราคาธรรมเนยม

(1) .............. ... บาท (2) .............. ... บาท (๓) .............. ... บาท (๔) .............. ... บาท

11. บญชทายขอก าหนดของทองถน

หมวด ๓ ...(ชอเรอง)...

ขอ ...

หมวด ๕ บทเฉพาะกาล

ขอ ... ประกาศ ณ วนท ............................

ลงชอ............................................... (หวหนาผบรหารทองถน)

๑0. บทเฉพาะกาล

๔๗

๒.2) แบบของรางขอก าหนดของทองถนฉบบแกไขเพมเตม

ราง ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)...

......................................... พ.ศ. ....

โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมขอก าหนดของทองถนวาดวย.......... ................................................................ อาศยอ านาจตาม................................................................................... .......................................... ขอ ๑ ขอก าหนดของทองถนนเรยกวา “ขอบญญต...(ระบชอรางขอก าหนดของทองถน)... พ.ศ. ....” ขอ ๒ ขอบญญตนใหใชบงคบในเขต................ตงแต.........เปนตนไป ขอ ๓ ใหยกเลกความในขอ ... ของ ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)... และใหใชความดงตอไปนแทน “ขอ ... ................................................................................ ..........................................” ขอ ๔ ใหยกเลกความในวรรค...ของขอ ... ของ ...(ระบชอขอก าหนดของทองถน)... และใหใชความดงตอไปนแทน “..................................................................................................... ....................................................” ขอ ๕ ใหเพมความตอไปนเปนขอ ... ของ ...(ระบชอขอบญญตทองถน)... “ขอ ... ................................................................................ ..................................................” ขอ ๖ ใหยกเลกขอ ... ของ ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

1. ชอขอก าหนดของทองถน 2. ค าปรารภ 3. บทอาศยอ านาจ 4. ชอขอก าหนดของทองถน 5. วนใชบงคบ (การแกไขเพมเตมโดย แกไขความทบญญตไวเดม ทงขอ) (การแกไขเพมเตมโดย แกไขความบางวรรคของ ขอทบญญตไวเดม) (การแกไขเพมเตมโดยเพม ความเปนบทบญญตขอใหม) (การแกไขเพมเตมโดย ยกเลกขอทบญญตไวเดม ทงขอ)

๔๘

ขอ ๗ ใหยกเลกความในหมวด ... ขอ ... ขอ ... และขอ ... ของ ... (ระบชอขอบญญตทองถน)... และใหใชความดงตอไปนแทน “ขอ ... ................................................................................ ..................................................” ขอ ๘ ใหเพมความตอไปนเปนหมวด ... ...(ชอหมวด)... ขอ ... ขอ ... และขอ ... ของ ...(ระบชอขอบญญตทองถน)...

“หมวด ...” ............................

ขอ ... .............................................................................................. ขอ ... .............................................................................................. ขอ ... ..............................................................................................

“หมวด ...” บทเฉพาะกาล

“ขอ ... ................................................................................ ..................................................” ขอ ... ให... (หวหนาผบรหารทองถน)... รกษาการใหเปนไปตาม ขอบญญตน... ประกาศใช ณ วนท ......................

ลงชอ................................................ (หวหนาผบรหารทองถน)

(การแกไขเพมเตมโดย ยกเลกหมวดและขอใน หมวดทบญญตไวเดม ทงหมวด) (การแกไขเพมเตมโดย เพมหมวดและขอขนใหม ทงหมวด) 6. บทเฉพาะกาล (ถาม) 7. บทรกษาการ

๔๙

บทท 3 แบบรางขอก าหนดของทองถนทตราขนตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม

เมอองคกรปกครองสวนทองถนประสงคทจะรางขอก าหนดของทองถนเกยวกบการจดการมลฝอย ตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม นอกจากจะตองพจารณาเนอหาทก าหนดไวในพระราชบญญตดงกลาวแลว องคกรปกครองสวนทองถน ยงจะตองค านงถงเนอหาของประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการมลฝอย พ.ศ. 2560 และกฎหมายเฉพาะเรองทเกยวของดวย เนองจากการจดการมลฝอยนนอาจมผลกระทบตอการปฏบตตามกฎหมาย กฎ หรอระเบยบอนๆ ของทางราชการดวย การพจารณาถงขอก าหนดและความสมพนธระหวางกฎหมาย กฎ และระเบยบฉบบตางๆ อยางรอบคอบ ยอมจะท าใหการรางขอก าหนดของทองถนเปนไปอยางมประสทธภาพและน าไปบงคบใชไดจรงในทางปฏบต โดยสามารถพจารณาไดจากตวอยางแบบรางขอก าหนดของทองถน ทตราขนตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม ตอไปน

(*หมายเหต รางขอก าหนดของทองถนดานลางนเปนเพยงตวอยางการรางขอก าหนดของทองถน ตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตมทมเนอหาเกยวกบการจดการมลฝอย อยางไรกตาม รางขอก าหนดของทองถน ตามตวอยางดานลางน มไดมความสมบรณหรอมวตถประสงคใหองคกรปกครองสวนทองถนใชเปนตนแบบหรอคดลอกไปใชโดยตรง หากแตองคกรปกครองสวนทองถนแตละแหงตองพจารณาปรบใช ตามสภาวการณและความเหมาะสมในแตละพนทตอไป)

บนทกหลกการและเหตผล

หลกการ

ใหมเทศบญญตเทศบาล... เรอง หลกเกณฑการคดแยกมลฝอย พ.ศ. ….

เหตผล เนองดวยพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 ไดก าหนดใหราชการสวนทองถนมหนาทออกขอก าหนดของทองถนเกยวกบวธการคดแยกมลฝอย เพอประโยชนในการรกษาความสะอาดและพฒนาการจดการมลฝอยในพนทเทศบาล...ใหสามารถ แกไขปญหามลฝอยท เพมปรมาณสงขนอยางรวดเรวในปจจบนไดอยางถกสขลกษณะและมประสทธภาพ จงจ าเปนตองตราเทศบญญตน

๕๐

ตวอยาง -ราง-

เทศบญญตเทศบาล... เรอง หลกเกณฑการคดแยกมลฝอย

พ.ศ. ….

โดยทเปนการสมควรตราเทศบญญตเทศบาล... วาดวยหลกเกณฑการคดแยกมลฝอย อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๖๐ (๒) แหงพระราชบญญตเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ ซงแกไขเพมเตม โดยพระราชบญญตเทศบาล (ฉบบท ๕) พ.ศ. ๒๕๑๐ และมาตรา ๓๔/๓ วรรคหนง แหงพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. ๒๕๓๕ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐ เทศบาล... โดยความเหนชอบของสภาเทศบาล... และผวาราชการจงหวด... จงตราเทศบญญตไวดงตอไปน ขอ ๑ เทศบญญตนเรยกวา “เทศบญญตเทศบาล... เรอง หลกเกณฑการคดแยกมลฝอย พ.ศ. ….” ขอ ๒ เทศบญญตนใหใชบงคบในเขตเทศบาล... ตงแตเมอไดประกาศไวโดยเปดเผยทส านกงานเทศบาล แลวเจดวน ขอ ๓ ในเทศบญญตน “มลฝอย” หมายความวา เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหาร เศษสนคา เศษวตถ ถงพลาสตก ภาชนะทใสอาหาร เถา มลสตว ซากสตว หรอสงอนใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด ทเลยงสตว หรอทอน และหมายความรวมถงมลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชน “มลฝอยอนทรย” หมายความวา มลฝอยทเปนอนทรยวตถ เชน ซากพช ซากสตว สารอนทรย เศษอาหาร “มลฝอยน ากลบมาใชใหม” หมายความวา มลฝอยทสามารถน ากลบมาใชใหมหรอน ามาผลตเปนผลตภณฑใหมได ไดแก แกว กระดาษ โลหะ พลาสตก และวสดอนๆ ตามทนายกเทศมนตร....... ประกาศก าหนด “มลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชน” หมายความวา มลฝอยทปนเปอนหรอมสวนประกอบ ของวตถทอาจเปนอนตรายหรอกระทบตอสขภาพอนามยของบคคล หรอมผลกระทบตอสงแวดลอม เชน สารเคม วตถไวไฟ วตถมพษ วตถทท าใหเกดการระเบด วตถทท าใหเกดการระคายเคอง “อาคาร” หมายความวา ตก บาน เรอน โรง ราน แพ คลงสนคา ส านกงาน หรอสงทสรางขนอยางอนซงบคคลอาจเขาอยหรอใชสอยได ขอ ๔ ใหเจาของหรอผครอบครองอาคารคดแยกมลฝอยแตละประเภท ดงน (๑) มลฝอยทวไป (๒) มลฝอยอนทรย (๓) มลฝอยน ากลบมาใชใหม (๔) มลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชน ขอ ๕ เจาของหรอผครอบครองอาคารตองบรรจมลฝอยทคดแยกแลวแตละประเภทตามขอ ๔ ในถงหรอภาชนะบรรจมลฝอย ใหเพยงพอและเหมาะสมกบประเภทของมลฝอยนน ถงส าหรบบรรจมลฝอยตองมความทนทาน ไมฉกขาดงาย ไมรวซม มขนาดทเหมาะสมสามารถเคลอนยายไดโดยสะดวก การบรรจมลฝอยลงในถงตองมปรมาณทเหมาะสม ปดถงดวยการมดหรอผนกดวยวธอนใดใหมดชด รวมทงจดการปองกนมใหมลฝอย น า กลน หรอสงอนอนเกดจากมลฝอยตกหลน รวไหลออกจากถง ภาชนะบรรจมลฝอยตองท าจากวสดทแขงแรง ทนทาน ไมรวซม การบรรจมลฝอยลงในภาชนะบรรจมลฝอย เชน ถงส าหรบใสมลฝอย ตองบรรจในปรมาณทเหมาะสม ไมลนออกนอกภาชนะ มฝาปดมดชด เพอมใหมลฝอย น า กลน หรอสงอนอนเกดจากมลฝอยตกหลน รวไหลออกจากภาชนะ และสตวและแมลง เขาไปในภาชนะได

๕๑

ขอ ๖ มลฝอยทมสภาพ ลกษณะ หรอขนาด ทไมสามารถบรรจในถงหรอภาชนะบรรจมลฝอยได ใหคดแยกไวตางหาก โดยจะตองจดการใหถกสขลกษณะ หรอตามหลกเกณฑทนายกเทศมนตร . . . ประกาศก าหนด ขอ ๗ ใหนายกเทศมนตร...เปนผรกษาการตามเทศบญญตน และให ม อ า นาจออกประกาศ เ พ อปฏบตการใหเปนไปตามเทศบญญตน

ประกาศ ณ วนท ... เดอน ....... พ.ศ. .... (ลงชอ) (...........................................) นายกเทศมนตร......

๕๒

บทท 4 ขอหารอทเกยวของกบการออกขอก าหนดของทองถนเกยวกบการจดการมลฝอย

ประเดนหารอท 1 องคการบรหารสวนจงหวดไดกอสรางศนยจดการขยะมลฝอยรวมแบบครบวงจร โดยไดรบจดสรรงบประมาณจากกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและองคการบรหารสวนจงหวดไดท าบนทกขอตกลงรวมกบองคกรปกครองสวนทองถน ในเขต 6 อ าเภอ โดยไดตกลงรวมกนใหองคการบรหารสวนจงหวดเปนหนวยงานรบผดชอบในการกอสรางศนยจดการขยะมลฝอยดงกลาว โดยองคการบรหารสวนจงหวดเหนวา มาตรา 45 (1) แหงพระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ. 2540 องคการบรหารสวนจงหวดมอ านาจหนาทตราขอบญญตไดโดยไมขดหรอแยงตอกฎหมาย และตามมาตรา 34/1 วรรคหา แหงพระราชบญญตรกษา ความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 ก าหนดใหราชการสวนทองถน มหนาททจะเรยกเกบคาธรรมเนยมการเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอยได และพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 มาตรา 17 (11) ก าหนดใหองคการบรหารสวนจงหวดมอ านาจในการก าจดมลฝอยและสงปฏกลรวม องคการบรหารสวนจงหวดจงมอ านาจในการตราขอบญญตเกยวกบการเรยกเกบคาบรการจดการขยะมลฝอย ตามมาตรา 48 และมาตรา 51 แหงพระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ. 2540 แตจงหวด เหนวา มาตรา 34/1 วรรคหนง แหงพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 ก าหนดวา การเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอยในเขตพนทของราชการสวนทองถนใด ใหเปนหนาทและอ านาจของราชการสวนทองถนนน แตไมรวมถงองคการบรหารสวนจงหวด เชนนองคการบรหารสวนจงหวดจงไมมอ านาจหนาทในการเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอยโดยตรง แตอาจไดรบมอบหมายจากราชสวนทองถนอนได ประกอบกบพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 มาตรา 17 (11) ก าหนดวา ภายใตบงคบมาตรา 16 ใหองคการบรหารสวนจงหวดมอ านาจและหนาทในการจดระบบบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเอง ดงน (11) การก าจดมลฝอยและสงปฏกลรวม อนแสดงใหเหนวา เทศบาล เมองพทยา และองคการบรหารสวนต าบลมอ านาจหนาทโดยตรงในการก าจดมลฝอยและสงปฏกลมใชองคการบรหารสวนจงหวด การออกขอบญญตใหการเรยกเกบคาธรรมเนยมการก าจดขยะมลฝอยยอมเปนอ านาจหนาทของราชการสวนทองถนนน แตไมรวมถงองคการบรหารสวนจงหวด จงหารอวา ความเหนของจงหวดดงกลาวถกตองหรอไม อยางไร

แนวทางการวนจฉย ปจจบนพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 ไดมผลใชบงคบและโดยทมาตรา 34/1 วรรคหนงและวรรคสองแหงพระราชบญญตรกษา ความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 บญญตไวเปนการเฉพาะ วาการเกบ ขน และก าจดมลฝอยในเขตพนทของราชการสวนทองถนใด ใหเปนหนาทและอ านาจของราชการ สวนทองถนนน แตไมรวมถงองคการบรหารสวนจงหวด และในการด าเนนการดงกลาว ราชการสวนทองถน จะมอบหมายใหหนวยงานของรฐ หรอราชการสวนทองถนอนรวมทงองคการบรหารสวนจงหวด หรอเอกชน เปนผด าเนนการหรอท ารวมกบราชการสวนทองถนกได ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกระทรวงมหาดไทย

๕๓

ก าหนดโดยประกาศในราชกจจานเบกษา ประกอบกบมาตรา 34/3 (3) แหงพระราชบญญตเดยวกนบญญตใหราชการสวนทองถนตามมาตรา 34/1 วรรคหนง มหนาทออกขอก าหนดของทองถนก าหนดอตราคาธรรมเนยม ในการบรการของราชการสวนทองถนหรอหนวยงานของรฐหรอราชการสวนทองถนอนรวมทงองคการบรหารสวนจงหวดหรอเอกชนทราชการสวนทองถนมอบหมายใหด าเนนการแทนในการเกบ ขน และก าจดสงปฏ กลและมลฝอยไมเกนอตราทก าหนดในกฎกระทรวง ดงนน องคการบรหารสวนจงหวดจงไมอาจอาศยอ านาจ ตามมาตรา ๔๕ มาตรา ๔๘ และมาตรา ๕๑ แหงพระราชบญญตองคการบรหารสวนจงหวด พ.ศ. 2540 ในการด าเนนการเพอตราขอบญญตเรยกเกบคาธรรมเนยมการใหบรการก าจดมลฝอยขององคการบรหาร สวนจงหวดได ส าหรบในประเดนการใชอ านาจตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจาย อ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ นน บทบญญตมาตรา 17 แหงพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ ก าหนดให ภายใตบงคบมาตรา 16 แหงพระราชบญญตฉบบเดยวกน ใหองคการบรหารสวนจงหวด มอ านาจและหนาท ในการจดระบบบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนเองนน หมายความวา เมอหนวยงานตามมาตรา 16 ไดด าเนนการจดระบบการบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถนของตนไปแลวตามทกฎหมายก าหนดไว องคการบรหารสวนจงหวดกตองไปด าเนนการจดระบบการบรการสาธารณะอนและเมอพจารณาตอมาในมาตรา 16 ซงก าหนดให เทศบาล เมองพทยา และองคการบรหาร สวนต าบลมอ านาจและหนาทในการจดระบบการบรการสาธารณะเพอประโยชนของประชาชนในทองถน ของตนเองดงน (17) การรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง และ (18) การก าจดมลฝอย สงปฏกล และน าเสย ประกอบมาตรา 34/1 แหงพระราชบญญตรกษาความสะอาด และความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตมถง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 องคการบรหารสวนจงหวดจงไมอาจอาศยอ านาจตามพระราชบญญตก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ ด าเนนการในสวนทหารอมานได

๕๔

ประเดนหารอท 2

เทศบาลเมองบางบวทองไดด าเนนการยกรางเทศบญญตเทศบาลเมองบางบวทอง เรอง การจดการ สงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. .... โดยอาศยอ านาจตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ แตเนองจากในระหวางการพจารณารางเทศบญญตเทศบาลเมองบางบวทองในเรองดงกลาวไดมพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐ มผลใชบงคบเมอวนท ๑๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยก าหนดเนอหาและอ านาจหนาทของทองถนใหตองด าเนนการเฉพาะในเรอง การก าหนดอตราคาธรรมเนยมในการใหบรการ จงขอหารอใน ๒ ประเดน คอ เทศบาลเมองบางบวทองจะตองออกเทศบญญต เรอง การจดการสงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. .... โดยอาศยอ านาจตามพระราชบญญตใด และเทศบาลเมองบางบวทองจะด าเนนการยกรางเทศบญญตเทศบาลเมองบางบวทอง เรอง การจดการ สงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. .... โดยอาศยอ านาจตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ ตอไปไดหรอไม หรอตองรอกระทรวงมหาดไทยออกกฎกระทรวง ตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอย ของบานเมอง (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐ กอน ซงจงหวดนนทบรพจารณาแลวมความเหนในประเดนแรกวา หากเทศบาลเมองบางบวทองมความจ าเปนเรงดวนทจะตองตราเทศบญญตในเรองดงกลาวมาใชบงคบ เทศบาลเมองบางบวทองจะตองอาศยอ านาจตามความในพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ และทแกไขเพมเตม ไปพลางกอน และเมอกระทรวงมหาดไทยไดออกกฎกระทรวงในเรองดงกลาวและมผลบงคบใชเมอใดแลว เทศบาลเมองบางบวทองจงตองแกไขใหเปนไปตามกฎกระทรวงมหาดไทยดงกลาวตอไป และในประเดนท ๒ เทศบาลเมองบางบวทองควรตองพจารณาวา ปจจบนประชาชนในพนทเทศบาลเมอง บางบวทองประสบปญหาสงแวดลอมเกยวกบสงปฏกลมลฝอยมากนอยเพยงใด หรอมความจ าเปนเรงดวน หรอไม อยางไร และหากยงไมตราเทศบญญตในเรองดงกลาวตามหารอมาบงคบใช จะสงผลกระทบตอ การด ารงชวตประจ าวนของประชาชนในพนทมากนอย หรอไม ซงหากเทศบาลเมองบางบวทองพจารณาแลวเหนวา เทศบาลเมองบางบวทองมความจ าเปนเรงดวนทจะตองตราเทศบญญตมาใชบงคบเพอปองกนและแกไขปญหาในเรองดงกลาว เทศบาลเมองบางบวทองจะสามารถด าเนนการโดยอาศยอ านาจตามพระราชบญญต การสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ และทแกไขเพมเตม ไปพลางกอนได หรอไม อยางไร

แนวทางการวนจฉย

พระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 มงหมายใหการจดการสงปฏกลและมลฝอยซงเปนปญหาระดบประเทศเปนไปอยางมประส ทธ ภ าพและ เก ดประ โยชน ส ง ส ด แต เ น อ ง จาก ในป จจ บ น การบร หา รจ ดการส งปฏ ก ล และมลฝอยมบญญตไวในกฎหมายหลายฉบบและมหนวยงานทรบผดชอบหลายหนวยงาน ท าใหขาด การบรณาการรวมกน โดยเฉพาะการก าหนดมาตรฐานเกยวกบการเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย แตละประเภท อกทงอตราคาธรรมเนยมในการใหบรการจดการสงปฏกลและมลฝอยทราชการสวนทองถนจดเกบยงไมสอดคลองกบคาใชจายจรง ดงนน เพอใหการบรหารจดการสงปฏกลและมลฝอยเป นไป อยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด สมควรก าหนดใหราชการสวนทองถนมหนาทและอ านาจในการเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย ก าหนดหลกเกณฑและวธการใหราชการสวนทองถนเกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย และก าหนดหลกเกณฑและวธการในการคดแยก เกบ ขน และก าจดสงปฏกลและมลฝอย และก าหนดอตราคาธรรมเนยมการใหบรการ รวมทงก าหนดใหราชการสวนทองถนมอ านาจน าสงปฏกลและมลฝอยทจดเกบไดไปใชประโยชนหรอหาประโยชนได จงไดมการตราพระราชบญญตฉบบนขน ดงนน เทศบาลเมองบางบวทองควรยกรางเทศบญญต เรอง การจดการสงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. ....

๕๕

โดยอาศยอ านาจตามพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. ๒๕๓๕ และแกไขเพมเตมถง (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐ ทงน ตามแนวทางทประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการมลฝอย พ.ศ. 2560 ประกาศก าหนดไว (ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศ และงานทวไป เลม 134 ตอนพเศษ 267 ง วนท 1 พฤศจกายน 2560) อยางไรกตาม เนองจากกฎกระทรวงก าหนดอตราคาธรรมเนยมและยกเวนคาธรรมเนยมเกยวกบการจดการสงปฏกลและมลฝอย พ.ศ. .... ซงออกตามความในมาตรา 5 วรรคหนง แหงพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอย ของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 ยงอยระหวางการด าเนนการ สรางความรบรใหกบประชาชน ยงไมมผลใชบงคบ ดงนน กรณอตราคาธรรมเนยมและยกเวนคาธรรมเนยมเกยวกบการจดการส งปฏกลและมลฝอย เทศบาลเมองบางบวทองจ าเปนตองยกรางเทศบญญต เทศบาลเมองบางบวทองในสวนนโดยอาศยอ านาจตามความในพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2535 ทแกไขเพมเตมถง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2560 ไปพลางกอน ตามหลกการใชกฎหมายทใกลเคยงอยางยง และเมอกระทรวงมหาดไทยไดมการออกกฎกระทรวงในเรองดงกลาวและมผลใชบงคบเมอใดแลว เทศบาลเมองบางบวทองจงตองด าเนนการใหเปนไปตามกฎกระทรวงนนตอไป

๕๖

ประเดนหารอท 3

กรณราชการสวนทองถนมอบหมายใหเอกชนด าเนนการหรอรวมด าเนนการก าจดมลฝอย ตามขอ 17 แหงประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการมลฝอย พ.ศ. 2560 รวมถงการก าจด มลฝอยชมชนหรอไม

แนวทางการวนจฉย

บทบญญตในมาตรา 4 แหงพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอย ของบานเมอง พ.ศ. 2535 และทแกไขเพมเตมถง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 ก าหนดบทนยาม “มลฝอย” หมายความวา เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหาร เศษสนคา ถงพลาสตก ภาชนะทใสอาหาร เถา มลสตว หรอซากสตว รวมตลอดถงสงอนใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด ทเลยงสตว หร อทอน โดยมไดมบทบญญตใด ใหรวมถงขยะอนตรายรวมอยดวย ดงนน เมอมลฝอยดงกลาวมอนตรายปนอย กรณจงตองพจารณาโดยรวมถงมลฝอยอนตรายนนดวย ประกอบกบขอ 7 ก าหนดใหราชการสวนทองถนจดใหมภาชนะรองรบมลฝอยไวใน ทสาธารณะและสถานสาธารณะใหเพยงพอและเหมาะสมกบประเภท ปรมาณมลฝอย และกจกรรมในสถานทนน โดยอยางนอยตองมภาชนะรองรบมลฝอยทวไปและมลฝอย ทเปนพษหรออนตรายจากชมชน และขอ 8 (4) ก าหนดใหภาชนะรองรบมลฝอยแตละประเภทโดยก าหนดใหมลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชน ใชภาชนะรองรบมลฝอยสสม ทงน เ พอประโยชนในการคดแยกมลฝอย และตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 ใหความหมายค าวา “มลฝอย” คอ น. เศษสงของ ททงแลว ดงนน มลฝอย ทเปนพษหรออนตรายจากชมชนยอมเปนเศษสนคาหรอสงอนใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด หรอทอนซงถกททงแลว ตามความหมายสามญและบทนยามในพระราชบญญตดงกลาว ราชการสวนทองถนจงอาจมอบหมายใหเอกชนด าเนนการหรอรวมด าเนนการก าจดมลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชนนน โดยใหคณะกรรมการจดการสงปฏกลและมลฝอยใหค าแนะน าในการจดท าขอเสนอเพอใหร ฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยใหความเหนชอบตามขอ 17 แหงประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการมลฝอย พ.ศ. 2560

๕๗

ประเดนหารอท 4 องคกรปกครองสวนทองถนสามารถขายทอดตลาดใหเอกชนด าเนนการตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ. 2560 ขอ 215 (1) และตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการมลฝอย พ.ศ. 2560 ไดหรอไม ซงจงหวดลพบรพจารณาแลวเหนว า ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการมลฝอย พ.ศ. 2560 ในหมวดท 3 สวนท 2 การมอบหมายเอกชน เกบ ขน หรอก าจดมลฝอย ขอ 22 ก าหนดใหคณะกรรมการจงหวดใหค าแนะน าแกราชการสวนทองถนในการน ามลฝอยทจดเกบไดไปด าเนนการใช หรอหาประโยชน โดยวธการจ าหนาย จาย โอน โดยใหค านงถงศกยภาพ ตนทน ความคมคา และประโยชนของทางราชการเปนส าคญ องคกรปกครองสวนทองถนจงสามารถน าขยะทจดเกบไดและขยะตกคางสะสมไปหาประโยชนได พระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 และประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการมลฝอย พ.ศ. 2560 โดยปฏบตตามระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ. 2560 ขอ 215 (1) แตเนองจากกรณดงกลาว ยงไมเคยปรากฏวามแนวทางปฏบตมากอน จงหารอแนวทางการปฏบตตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการมลฝอย พ.ศ. 2560 ขอ 22 และขอ 23

แนวทางการวนจฉย

มาตรา 34/1 วรรคสาม แหงพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอย ของบานเมอง พ.ศ. 2535 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอย ของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 ก าหนดวา ขยะมลฝอยทราชการสวนทองถนจดเกบไดใหน าไปด าเนนการใชหรอหาประโยชนไดตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกระทรวงมหาดไทยก าหนด ประกอบประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง การจดการมลฝอย พ.ศ. 2560 ขอ 22 ก าหนดใหคณะกรรมการจดการสงปฏกลและมลฝอยจงหวดอาจใหค าแนะน าในการน ามลฝอยทจดเกบไดไปด าเนนการ ใช หรอหาประโยชนโดยวธการจ าหนาย จาย โอน ท งน โดยให ค าน งถ งศ กยภาพ ตนทน ความค มค า แล ะประโยชน ของทางราชการ เป นส าคญ ดงนน คณะกรรมการจดการสงปฏกลและมลฝอยจงหวดจงอาจใหค าแนะน าแกองคกรปกครองสวนทองถนเพอแกไขปญหาขยะมลฝอยตกคางสะสมโดยวธการจ าหนายขายทอดตลาดขยะมลฝอยใหแกผไดรบอนญาตจากเจาพนกงานทองถนใหด าเนนกจการรบท าการเกบ ขน ก าจด หรอหาประโยชนจากการจดการขยะมลฝอยโดยท าเปนธรกจหรอโดยไดรบประโยชนตอบแทนดวยการคดคาบรการ ตามมาตรา 34/2 แหงพระราชบญญตเดยวกนโดยปฏบตตามขอ 215 (1) แหงระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยการจดซอจดจางและการบรหารพสดภาครฐ พ.ศ. 2560 โดยอนโลม และใหถอปฏบตตามแนวทาง ในหนงสอกระทรวงมหาดไทย ดวนทสด ท มท 0810.5/ว 0263 ลงวนท 16 มกราคม 2561

๕๘

บรรณานกรม

กรมอนามย. ศนยบรหารกฎหมายสาธารณสข. (2560). คมอแบบการรางขอบญญตทองถนตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2535. ธรรมนตย สมนตกล. การรางกฎหมายล าดบรอง. สบคนเมอ 7 สงหาคม 2561, จาก

http://web.krisdika.go.th/pdfPage.jsp?type=act&actCode=180 ธรรมนตย สมนตกล. การรางบทเฉพาะกาล. สบคนเมอ 16 กรกฎาคม 2561, จากhttp://web.krisdika.go.th/activityDetail.jsp?actType=I&actCode=39&head=4&item=n5 นครนทร เมฆไตรรตน. องคกรปกครองสวนทองถน. สบคนเมอ 22 สงหาคม 2561, จาก

http://wiki.kpi.ac.th/index.php?title=องคกรปกครองสวนทองถน ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. คณะท างานโครงการปรบเปลยนกระบวนการรางกฎหมาย. (2551) คมอแบบการรางกฎหมาย.