เอกสารประกอบการเรยนร เลม 1

ความรเบองตนเกยวกบงานชาง โดย นายเกรยงไกร บวเรยน โรงเรยนทาคนโทวทยาคาร

คำานำา

เอกสารประกอบการเรยนร เรอง ความรเบองตนเกยวกบงานชาง ไดจดทำาขนสำาหรบใชประกอบการเรยนร เพอแกปญหาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทยงไมนาพอใจ ซงพบวาสาเหต ของปญหาเกดจากการขาดแคลนหนงสอเรยนทมคณลกษณะชวยกระตนใหนกเรยนเกดความสนใจ ทจะเรยนร ซงภายในเอกสารประกอบการเรยนรจะประกอบดวยเนอหาและแบบทดสอบทนกเรยนสามารถศกษาและประเมนผลการเรยนรไดดวยตนเองและไดรคำาตอบหรอผลยอนกลบทนท

ผจดทำาหวงเปนอยางยงวาเอกสารประกอบการเรยนรเลมนคงจะเปนประโยชนตอนกเรยน ครผสอน และผสนใจ เพอนำาไปพฒนาการเรยนรตอไป

เกรยงไกร บวเรยน

ความรทวไปเกยวกบงานชาง

สารบญ

เรอง หนา คำาแนะนำาในการใชเอกสารประกอบการเรยนร............................................................................1จดประสงคการเรยนร.................................................................................................................. 2 แบบทดสอบกอนเรยน..................................................................................................................3ความหมายและลกษณะของงานชาง.............................................................................................5

คณคาและประโยชนของงานชาง..................................................................................................6ประเภทของงานชาง......................................................................................................................7คณลกษณะในการประกอบอาชพงานชาง....................................................................................14คณธรรมในการประกอบอาชพงานชาง........................................................................................15ใบงาน...........................................................................................................................................16แบบทดสอบหลงเรยน..................................................................................................................17เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน....................................................................................19บรรณานกรม.................................................................................................................................20

คำาแนะนำาในการใชเอกสารประกอบการเรยนร

1. ศกษาจดประสงคการเรยนร ใหเขาใจกอน 2. กอนการศกษาใหทำาแบบทดสอบกอนเรยนแลวตรวจคำาตอบจากใบเฉลยแบบทดสอบ 3. ศกษาความรในเนอหาจนจบ 4. เมอศกษาจบแลวใหทำาแบบทดสอบหลงเรยนแลวตรวจคำาตอบจากใบเฉลยแบบทดสอบ 5. นกเรยนตองมความซอสตยตอตนเอง หามเปดดเนอหาขณะทำาแบบทดสอบ และหามเปดดเฉลยกอน 6. ใหนกเรยนเปรยบเทยบคะแนนทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนเพอวดความกาวหนา ทางการเรยนของตนเอง

จดประสงคการเรยนร

1. อธบายความหมาย ความสำาคญของงานชางประเภทตางๆ ได 2. จำาแนกประเภทงานชางทวไปได 3. บอกคณลกษณะของการมคณธรรมในการ

ประกอบอาชพชางใหประสบความสำาเรจได

แบบทดสอบกอนเรยนเลมท 1 เรอง ความรเบองตนเกยวกบงานชาง

คำาชแจง ใหนกเรยนเลอกคำาตอบทถกตองทสด แลวทำาเครองหมายกากบาท ( ) ลงในกระดาษคำาตอบ

1. ขอใดคอความหมายของงานชาง ก. งานพนฐานเกยวกบการซอ การขาย การผลต

ข. งานพนฐานเกยวกบการสราง การผลต การซอมค. งานพนฐานเกยวกบการรบเหมา การผลต การซอม ง. งานพนฐานเกยวกบการซอ การแลกเปลยน การซอม

2. ขอใดเปนงานเขยนแบบทางสถาปตยกรรมก. แบบบาน ข. แบบไฟฟาค. แบบงานโลหะง. แบบเครองยนต

3. การทำาเตยงนอนเปนงานชางไมประเภทใดก. งานไมทวไป

ข. งานไมกอสรางค. งานไมแกะสลก

ง. งานไมเฟอรนเจอร4. การเทพนคอนกรตเปนงานประเภทใด

ก. งานปนประณตข. งานปนสขภณฑค. งานปนโครงสรางง. งานปนเฟอรนเจอร

5. การทำาโครงหลงคาเปนงานโลหะประเภทใดก. งานหลอโลหะข. งานเชอมโลหะค. งานเหลกดดขนรปง. งานเคาะขนรปโลหะ

6. การซอมโทรทศนเปนงานไฟฟาประเภทใดก. ไฟฟากำาลงข. ไฟฟาในบานค. อเลกทรอนกสง. ไฟฟาฝายผลต

7. การขบรถยนตเปนงานชางประเภทใดก. การควบคมเครองยนตข. การปรบแตงเครองยนตค. การตรวจซอมเครองยนตง. การบำารงรกษาเครองยนต

8. การเคลอบผวชนงานจะทำาไดเมอใดก. ทำาเมอไรกไดข. เปนขนตอนแรกของการผลตชนงาน

ค. เปนขนตอนสดทายของการผลตชนงานง. เปนขนตอนรองสดทายของการผลตชนงาน

9. ขอใดไมใชคณลกษณะของชางทดก. มความรอบรข. มความเชอมนในตนเองค. มไหวพรบเอาเปรยบลกคาง. มความคดรเรมสรางสรรค

10. คณธรรมในขอใดทชางไมควรปฏบตก. ความเพยรข. ความซอสตยค. ความพยาบาทง. ความขยนอดทน

งานชาง เปนงานทมความสำาคญเกยวของกบการดำาเนนกจกรรมในชวตประจำาวนของมนษย เปนสวนใหญ การมความรความเขาใจ สามารถปฏบตงานตามทกษะกระบวนการทางชางอยางถกตอง กจะเปนประโยชนตอการนำาไปใชในการดำารงชวตประจำาวนไดเปนอยางด ทงในเรองการเลอกและใช การดแลบำารงรกษา การซอมแซมปรบปรงแกไข การสรางหรอผลตชนงาน วสดสงของเครองมอเครองใชในบาน รวมทงการประดษฐนวตกรรมในเชงอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม

ความหมายและลกษณะของงานชาง

ชางปน ชางไฟฟา ชางเชอม

ชาง หมายถง ผชำานาญในการฝมอ หรอศลปะอยางใดอยางหนงงานชาง หมายถง งานทใชเปนพนฐานเกยวกบการสราง การ

ผลต การซอมแซมบำารงรกษา การแกไขดดแปลงสงของเครองใชในบาน เพอใชในการดำารงชวตประจำาวนไดอยางมความสข ซงแบงไดเปน 2 ลกษณะ ดงน1. งานผลต ทำาหนาทเปนผสรางหรอผลต ประดษฐคดคนผลตภณฑ วสดสงของ เครองมอเครองใช ในบาน2. งานบรการ ทำาหนาทเปนผตดตง ซอมแซม บำารงรกษา หรอแกไขดดแปลงเครองใชในบาน ใหใชงานไดยาวนานขน

คณคาและประโยชนของงานชาง

คณคาและประโยชนงานชางตอการดำารงชวตของมนษย มดงน1. ชวยใหเกดการพฒนาความรพนฐานและทกษะทางงานชาง เพอเปนแนวทางในการศกษาตอ หรอประกอบอาชพ เชน ชางไม ชางปน ชางไฟฟา ชางเชอมโลหะ เปนตน2. ชวยสงเสรมใหเกดการประดษฐคดคนนวตกรรมและการปรบปรง ซอมแซม ดดแปลง แกไขของเกาใหใชงานได เปนการประหยดคาใชจายในครอบครวไดเปนอยางด3. ชวยสงเสรมใหเกดการทำางานรวมกนเปนหมคณะ มความรบผดชอบในหนาท ปฏบตงานดวยความคลองตว และมทศนคตทดตออาชพชาง4. ชวยสงเสรมสงแวดลอม โดยการแปรสภาพสงของทไมใชประโยชนแลวนำามาสรางสรรคเปนสงของใหม ๆ5. มสวนชวยสงเสรมคณธรรมจรยธรรม โดยเฉพาะการปลกฝงใหเปนผมความอดทน ขยนขนแขง มความซอสตยสจรต เปนตวอยางทดของสงคมตอไป

ประเภทของงานชาง

งานเขยนแบบ เปนการนำาความคดสรางสรรคหรอจนตนาการ มาเขยนแสดงออกเปนรปแบบดวยการใชเสน สญลกษณ หรอรปภาพ เรยกวาแบบ ซงเปนภาษาสากล สามารถนำาไปสรางหรอผลตชนงานได เชน แบบบาน แบบอาคาร แบบเครองยนต แบบผลตภณฑ เครองมอ เครองใช ฯลฯ ซงงานเขยนแบบจงเปนหวใจของงานชางทกสาขา จำาแนกตามลกษณะของงานได 2 ประเภท คอ1. งานเขยนแบบทางสถาปตยกรรม เชน อาคารทพกอาศย อาคารสาธารณะ โบราณสถาน ฯลฯ2. งานเขยนแบบทางวศวกรรม เชน แบบไฟฟา แบบงานโลหะ แบบเครองยนต ฯลฯ

งานออกแบบเขยนแบบ

แบบทพกอาศย แบบงานโลหะ

แบบเครองยนต

งานไม เปนพนฐานของงานชางทว ๆ ไป ซงตองอาศยทกษะกระบวนการชาง ในการสรางหรอผลตและปรบปรงชนงานททำาดวยไม ตามรปแบบรายการทกำาหนดไว ไดอยาง มคณคา เหมาะสม มประโยชนใชสอยและสวยงาม รจกซอมแซมบำารงรกษาเครองมอ วสดและอปกรณตาง ๆ ใหอยในสภาพใชงานเปนอยางด งานชางไมจำาแนกตามลกษณะงานได 3 ประเภท คอ 1. งานไมกอสราง เชน งานไมกอสรางอาคารบานเรอนตาง ๆ งานไมทวไป2. งานไมครภณฑประเภทเฟอรนเจอร และตกแตงภายใน เชน โตะ เกาอ เคานเตอร ฯลฯ3. งานไมแกะสลก เปนงานไมทตองใชความประณตดวยการแกะสลก เชน ประต หนาตาง ภาพประดบผนง ฯลฯ

งานไม

งานไมกอสราง งานไมเฟอรนเจอร

งานไมแกะสลก

งานปน เปนงานชางทตองอาศยทกษะและกระบวนการทางชาง เพอสรางหรอผลตและปรบปรงชนงานใหเสรจภายในกำาหนดเวลาการแขงตวของปนซเมนตและวสดผสม เชน งานปนโครงสราง งานกออฐ

งานปน

ฉาบปน งานป นลวดลายปน งานซอมแซมรอยแตกราวของผนงอาคาร งานปนมความสำาคญกบการกอสรางเปนอยางมาก เพราะชวยใหงานตาง ๆ มความคงทนยาวนาน งานปนจำาแนกตามลกษณะของงานได 4 ประเภท ดงน1. งานปนโครงสราง เปนสวนทใชรองรบนำาหนกของอาคาร เชน ฐานราก เสา คาน ตง พน ฯลฯ2. งานปนประณต เปนงานละเอยดใชในการตกแตงทำาลวดลายตาง ๆ เชน งานทำาบว งานทำาลวดลายตาง ๆ 3. งานปนเฟอรนเจอร เชน โตะ เกาอ มานง หนขด ฯลฯ4. งานปนสขภณฑ เชน งานปกระเบองหองนำา หองครว และงานระบบทอนำา เปนตน

งานปนโครงสราง งานปนประณต

งานปนเฟอรนเจอร งานปนสขภณฑ

งานโลหะ เปนงานชางทตองอาศยทกษะและกระบวนการทางชางในการใชเครองมอ วสดและอปกรณ ความละเอยดในการสรางหรอผลต และปรบปรงชนงานททำาดวยโลหะตาง ๆ ดวยการเชอม การหลอ การกลง การเคาะขนรป หรอใหไดชนงานทมคณภาพ ซงสามารถจำาแนกได 6 ประเภท ดงน 1. งานโลหะแผน เชน แผนมงหลงคา เฟอรนเจอรตาง ๆ ตเกบของ โตะทำางาน เปนตน2. งานเคาะขนรปโลหะ เชน ตวถงรถยนต ตวถงจกรยานยนต เปนตน3. งานเหลกดดขนรป เชน โครงหลงคา เหลกดดประตหนาตาง เปนตน

งานโลหะ

4. งานเชอมโลหะ เชน เชอมโลหะดวยไฟฟา เชอมโลหะดวยแกส เปนตน5. งานหลอโลหะ เชน แมพมพงานตาง ๆ ชนสวนเครองจกร เครองมอเครองใชตาง ๆ เปนตน6. งานผลตภณฑอะลมเนยม เชน โครงฝาเพดาน วงกบประตหนาตาง มงลวด เปนตน

การทำาโครงหลงคา การเชอมโลหะ

การทำาวงกบอะลมเนยม

งานไฟฟา เปนงานชางทตองใชความร ทกษะกระบวนการทางชาง ในการใชเครองมอ วสดและอปกรณดวยความปลอดภยในการตดตง และซอมแซม เชน การเดนสายไฟฟาภายในบาน การซอมแซมเครองใชไฟฟา การประดษฐคดคนวงจรไฟฟาใหม ๆ งานไฟฟาจงเปน

งานไฟฟา

งานชางพนฐาน ทสำาคญ เพราะปจจบนการดำารงชวตของมนษยเกยวของกบไฟฟาเปนอยางมาก เครองใชตาง ๆ ภายในบานตองอาศยไฟฟาในการทำางาน งานไฟฟาจำาแนกตามลกษณะของงานได 2 ประเภท ดงน 1. งานไฟฟากำาลง เชน งานเดนสายไฟฟาภายนอกและภายในอาคาร งานควบคมเครองกลไฟฟา2. งานอเลกทรอนกส เชน งานวทย โทรทศน คอมพวเตอร โทรศพท เปนตน

งานไฟฟากำาลง

งานอเลกทรอนกส

งานเครองยนต เปนงานทตองอาศยความร ความละเอยด ความแมนยำา ทกษะและกระบวนการทางชาง ในการใชเครองมอ วสดและอปกรณ ในการปรบแตง บำารงรกษา และซอมเครองยนตใหมสภาพใชงานทด ยดอายการใชงานใหยาวนาน มความปลอดภยในการใชงาน เปนการประหยดคาใชจาย ซงสามารถจำาแนกตามลกษณะงานได 3 ประเภท ดงน1. การใชงานและการควบคมเครองยนต เชน การขบขรถยนต2. การบรการตรวจซอม ปรบแตง เชน การเปลยนชนสวนทชำารดสกหรอหมดอายการใชงาน ปรบอตราเรวเดนเบาของเครองยนต ใหมสภาพสมบรณในการใชงานเปนตน3. การบำารงรกษาเครองยนต เชน ลางอดฉด เปลยนถายนำามนเครอง อดจาระบ เปนตน

การควบคมเครองยนต การตรวจซอมเครองยนต

งานเครองยนต

การบำารงรกษาเครองยนต

งานเคลอบผว เปนงานทตองอาศยความรทางดานศลปะ และ

ทกษะกระบวนการในการตกแตงผวชนงาน ซงจดเปนขนตอนสดทายของการสรางหรอผลตชนงาน ทำาใหชนงาน มความสวยงามเหมาะสมกบประโยชนใชสอย มคณคาและเปนทตองการของผบรโภคมากยงขน ในการเคลอบผวชนงานผปฏบตงานจะตองศกษาและทำาความเขาใจเกยวกบวธเคลอบผวชนงานของวสดแตละประเภท ซงมความแตกตางกน รจกเลอกใชเครองมอ วสดและอปกรณไดอยางเหมาะสม เพอใหไดชนงาน ทมความสวยงาม คงทน และสามารถใชสอย ไดอยางคมคา

งานเคลอบผวชนงาน

การเคลอบผวในงานชางตางๆ

คณลกษณะในการประกอบ

อาชพงานชาง

การประกอบอาชพงานชางใหประสบผลสำาเรจนน ตองมคณลกษณะ ดงน1. มความคดรเรมสรางสรรค เปนคนชางคด ชางสงเกต ชางจดจำา สามารถนำาประสบการณมาดดแปลงสงตาง ๆ ใหเปนประโยชนไดเปนอยางด2. มลกษณะของชางทด คอ มความร มกระบวนการทำางานทด สามารถนำาเทคโนโลย มาปรบปรงแกไข และประยกตใชในการทำางานอยเสมอ มนสยรกการทำางาน ทำางานดวยความปลอดภย3. มความสามารถทางชางทด ชางทกคนจะตองมความรเรองเครองมอ วสดและอปกรณเปนอยางด รจกวเคราะหขนตอนการทำางาน และพฒนาทกษะกระบวนการทางชางใหมความเจรญกาวหนา เปนผนำาและผตามทด4. เปนผรอบร มความรความสามารถสงในสาขาอาชพของตนเอง และมความรอบรในเชงชางทวไป ทเกยวของกบการทำางาน มความคดรเรม ทนเหตการณอยเสมอ5. มไหวพรบ เมอเหนชนงาน สงประดษฐหรอนวตกรรม ตองมความสามารถในการพจารณาวาชนงานนนถกสรางขนมาอยางไร ใชทฤษฎอะไร มความเขาใจในกระบวนการทำางานและจดจำาไดอยางรวดเรว

6. มความเชอมนในตนเอง ความกลาทจะตดสนใจและมงมนทจะทำางานใหประสบผลสำาเรจ เปนคณสมบตทดของชาง

การประกอบอาชพงานชางใหประสบผลสำาเรจนน ตองมคณธรรม ดงน1. มความขยนอดทน เพอใหทำางานนนสำาเรจ2. มความเพยร หมายถง ความพยายามในการทำางานใหสำาเรจลลวงดวยด มความอดทน และ มความรบผดชอบ3. มบคลกภาพและมนษยสมพนธทด การมบคลกภาพและมนษยสมพนธทด เปนเสนหแกผพบเหน ซงเปนคณลกษณะสำาคญของผประกอบอาชพชางทกสาขาทจะตองม เพอทำาใหเพอนรวมงานหรอบคคล ในสงคมรกและเตมใจทำางานดวย ทำาใหการประกอบอาชพมโอกาสสำาเรจมากยงขน4. ความซอสตย การประกอบอาชพดานชางถอความซอสตยเปนสงสำาคญทสด ดงสำานวนทวา ซอกนไมหมด คดกนไมนาน ดงนนจง“ ”ตองทำางานดวยความซอสตยสจรต ไมเอารดเอาเปรยบลกคาและเพอน

คณธรรมในการประกอบอาชพงานชาง

รวมงาน ใหความยตธรรมมมาตรฐานในการทำางานใหมคณภาพสง แบบเสมอตนเสมอปลาย ปฏบตตามกฎหมายอยางเครงครด เพอจะไดเปนทเชอใจของลกคาและเพอนรวมงาน5. ความรบผดชอบ การประกอบอาชพชางมความจำาเปนอยางยงทจะตองมความรบผดชอบตอลกคา ยอมรบการปรบปรงแกไขขอบกพรองหรอขอผดพลาดในการผลตหรอบรการดวยความเตมใจ มอธยาศยทเปนมตรไมตรกบทกคน

ใบงานท 1

คำาชแจง : ใหนกเรยนตอบคำาถามตอไปน (2 ขอ ๆ ละ 5 คะแนน คะแนนเตม 10 คะแนน) 1. งานชางหมายถงอะไร....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. งานชางมประโยชนอยางไรบาง

........................................................................

........................................................................

....................

........................................................................

........................................................................

....................

........................................................................

........................................................................

....................

........................................................................

........................................................................

....................

........................................................................

........................................................................

....................

........................................................................

........................................................................

....................

........................................................................

........................................................................

....................

........................................................................

........................................................................

....................

........................................................................

........................................................................

....................

........................................................................

........................................................................

....................

แบบทดสอบหลงเรยนเลมท 1 เรอง ความรเบองตนเกยวกบงานชาง

คำาชแจง ใหนกเรยนเลอกคำาตอบทถกตองทสด แลวทำาเครองหมายกากบาท ( ) ลงในกระดาษคำาตอบ

1. การทำาเตยงนอนเปนงานชางไมประเภทใดก. งานไมทวไป

ข. งานไมกอสรางค. งานไมแกะสลกง. งานไมเฟอรนเจอร

2. การเทพนคอนกรตเปนงานประเภทใดก. งานปนประณตข. งานปนสขภณฑค. งานปนโครงสรางง. งานปนเฟอรนเจอร

3. การทำาโครงหลงคาเปนงานโลหะประเภทใดก. งานหลอโลหะข. งานเชอมโลหะค. งานเหลกดดขนรปง. งานเคาะขนรปโลหะ

4. ขอใดคอความหมายของงานชาง ก. งานพนฐานเกยวกบการซอ การขาย การผลต

ข. งานพนฐานเกยวกบการสราง การผลต การซอมค. งานพนฐานเกยวกบการรบเหมา การผลต การซอม

ง. งานพนฐานเกยวกบการซอ การแลกเปลยน การซอม

5. ขอใดเปนงานเขยนแบบทางสถาปตยกรรมก. แบบบาน ข. แบบไฟฟาค. แบบงานโลหะง. แบบเครองยนต

6. ขอใดไมใชคณลกษณะของชางทดก. มความรอบรข. มความเชอมนในตนเองค. มไหวพรบเอาเปรยบลกคาง. มความคดรเรมสรางสรรค

7. คณธรรมในขอใดทชางไมควรปฏบตก. ความเพยรข. ความซอสตยค. ความพยาบาทง. ความขยนอดทน

8. การซอมโทรทศนเปนงานไฟฟาประเภทใดก. ไฟฟากำาลงข. ไฟฟาในบานค. อเลกทรอนกสง. ไฟฟาฝายผลต

9. การขบรถยนตเปนงานชางประเภทใดก. การควบคมเครองยนตข. การปรบแตงเครองยนต

ค. การตรวจซอมเครองยนตง. การบำารงรกษาเครองยนต

10. การเคลอบผวชนงานจะทำาไดเมอใดก. ทำาเมอไรกไดข. เปนขนตอนแรกของการผลตชนงานค. เปนขนตอนสดทายของการผลตชนงานง. เปนขนตอนรองสดทายของการผลตชนงาน

เฉลยทดสอบกอนเรยนเลมท 1

เรอง ความรเบองตนเกยวกบงานชาง

1. ข 6. ค2. ก 7. ก3. ง 8. ค4. ค 9. ค

5. ค 10. ค

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยนเลมท 1

เรอง ความรเบองตนเกยวกบงานชาง

1. ง 6. ค2. ค 7. ค3. ค 8. ค4. ข 9. ก

5. ก 10. ค

บรรณานกรม

จเร สาธเสน, พงระภ ศรสวสด และอนสรณ สาธเสน. วสดชาง. กรงเทพฯ : บรษท ศรสงาวชาการ 1955 จำากด, 2541.ปรวร ชยประสาธน. เทคนคการใชเครองมองานไม. กรงเทพฯ : สำานกพมพ ส.ส.ท., 2543ประณต กลประสต. เทคนคงานปน – คอนกรต. กรงเทพฯ : บรษท อมรนทรปรนตง แอนด พบลชชง จำากด (มหาชน), 2541.________ . เทคนคงานส. กรงเทพฯ : บรษท อมรนทรปรนตง แอนด พบลชชง จำากด (มหาชน),

2541.ประภาส เกตไทย. การเชอมโลหะ 1. ประทมธาน : สกายบคส, 2543.พภพ สนทรสมย. ชางปนกอสราง. กรงเทพฯ : สำานกพมพ ส.ส.ท., 2543 มนตร สมไรขง. และศรรตน ฉตรศขรนทร. งานชาง ม. 1 – ม. 3. กรงเทพฯ : บรษท อกษร

เจรญทศน อจท. จำากด, 2548. ลอชย ทองนล. คมอชางในบาน ชดไฟฟาในบาน. กรงเทพฯ : บรษท อมรนทรปรนตง แอนด

พบลชชง จำากด (มหาชน), 2543.

ขอใหโชคด ไดคะแนนเตมทกคนนะครบ

สชาต กจพทกษ. งานเชอมโลหะเบองตน. กรงเทพฯ : เมดทราย, 2541. สรพงษ ศรวนจ. งานชาง ชวงชนท 3 ชนมธยมศกษาปท 1 – 3. กรงเทพฯ : วฒนาพานช จำากด,

2547.