คู่มือการบร ิหารจัดการบทท 1 ความจำเป นและท มา จากข อม ลการสำรวจสภาวะส

คมอการบรหารจดการ การบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก

ทมงเนนการเขาถงบรการบางกลมวยเปนการจำเพาะ

ปงบประมาณ 2563

โดย กระทรวงสาธารณสข สำนกทนตสาธารณสข กรมอนามย

และ สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

ทปรกษา นพ.จกรกรช โงวศร รองเลขาธการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ทพ.อรรถพร ลมปญญาเลศ รองเลขาธการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต นพ.รฐพล เตรยมวชานนท ผชวยเลขาธการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต นพ.สนชย ตอวฒนกจกล ผชวยเลขาธการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต พญ.กฤตยา ศรประเสรฐ ประธานกลมภารกจบรหารกองทน สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต นพ.กฤช ลทองอน ทปรกษา สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

คณะบรรณาธการ ดร.ทพ.วรตน เอองพลสวสด ผอำนวยการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตเขต 12 สงขลา ภก.คณตศกด จนทราพพฒน ผอำนวยการสำนกสนบสนนระบบบรการปฐมภม สปสช. นางเบญจมาส เลศชาคร ผอำนวยการสานกบรหารการจดสรรและชดเชยคาบรการ สปสช. นางสาวศรพนธ เหมองสน ผอำนวยการสำนกบรหารสารสนเทศการประกน สปสช. ทพ.กว วระเศรษฐกล ผอำนวยการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตเขต 8 อดรธาน ทพ.สนต ศรวฒนาไพศาล ผอำนวยการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตเขต 2 พษณโลก ทพ.วฒชย ลำดวน ผอำนวยการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตเขต 10 อบลราชธาน ทพ.จารวฒน บษราคมรหะ กองบรหารการสาธารณสข สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ทพญ.ปยะดา ประเสรฐสม ผอำนวยการสำนกทนตสาธารณสข กรมอนามย ทพญ.จราพร ขดด สำนกทนตสาธารณสข กรมอนามย ทพญ.สวรรณา เอออรรถการณ สำนกทนตสาธารณสข กรมอนามย ทพญ.วรมน อครสต สำนกทนตสาธารณสข กรมอนามย นางสาวจารว รตนยศ สำนกสนบสนนระบบบรการปฐมภม สปสช. นางสาวพรพจนาจ ขะชาตย สำนกสนบสนนระบบบรการปฐมภม สปสช. นางสาวพรพมล ศรมย สำนกบรหารสารสนเทศการประกน สปสช. นายกฤช พลไพรสรรพ สำนกบรหารสารสนเทศการประกน สปสช. นางสาวอสรย ชนจตตเสาวคนธ สำนกบรหารการจดสรรและชดเชยคาบรการ สปสช. นางสาวปรศนา รถสดา สำนกบรหารการจดสรรและชดเชยคาบรการ สปสช.

��

สารปลดกระทรวงสาธารณสข

ปญหาสขภาพในชองปากของเดกวยเรยนเปนปจจยทสงผลกระทบตอพฒนาการและความสามารถ ในการเรยนรของเดก จากผลการสำรวจสภาวะสขภาพชองปากระดบประเทศ ครงท ๘ พ.ศ. ๒๕๖๐ พบวาเดกไทยมากกวาครงหนงมฟนผ ถาไมดแลสขภาพชองปากใหด ปญหาสขภาพชองปากจะสะสมและ มความรนแรงจนอาจเกดการสญเสยฟนถาวรตงแตเดก ซงจะสงผลตอระบบบดเคยวตลอดชวต อกปจจยสำคญทสงผลตอสภาวะสขภาพชองปากของเดก คอ สขภาพชองปากของมารดาขณะตงครรภ โดยมารดา ทสขภาพชองปากไมด มฟนผมาก ลกกจะมปญหาฟนผมากดวยเชนกน นอกจากนชวงตงครรภเปนชวงเวลา ทมโอกาสพบปญหาสขภาพชองปาก โดยเฉพาะโรคเหงอกอกเสบและโรคปรทนต เน องจากการเปลยนแปลงทางสรระวทยาและฮอรโมน หญงตงครรภทเปนโรคเหงอกอกเสบและโรคปรทนตมความเสยงทอาจสงผลกระทบตอภาวะการตงครรภ สขภาพของเดกในครรภและการคลอด

การจดระบบสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากใหแกหญงตงครรภและเดกวยเรยนจงเปนสงสำคญ เพราะเปนการวางรากฐานสำหรบการมสขภาพชองปากทดตงแตเกดจนถงวยเรยน ซงเปนชวงวยทเรมมการเปลยนแปลงจากชดฟนนำนมเปนฟนถาวร และจะสงผลถงสขภาพชองปากในชวงวยตอไป ในป พ.ศ. ๒๕๖๓ น กระทรวงสาธารณสขรวมกบสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ไดเพมรายการบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากทจายตามรายการบรการ (fee schedule) ในหญงตงครรภและเดกวยเรยน โดยมเปาหมายเพอเพมการเขาถงและความครอบคลมบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากสำหรบหญงตงครรภและเดกวยเรยนทกสทธ

ค มอฉบบน แสดงใหเหนถงความม งม นต งใจและความรวมมอของกระทรวงสาธารณสขกบสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ทจดทำขนเพอเปนแนวทางการบรหารจดการบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากในกลมหญงตงครรภและเดกวยเรยน หวงเปนอยางยงวา คมอฉบบนจะกอใหเกดการ บรณาการ ประสานการทำงานรวมกบภาคสวนอน ๆ ไดแก คลนกฝากครรภและโรงเรยน เพอสงเสรมและสนบสนนการดแลสขภาพชองปากของหญงตงครรภและเดกวยเรยนอยางเปนองครวม ซงเปนกลไกสำคญ ในการผลกดนใหมการเขาถงบรการสาธารณสขทมคณภาพมาตรฐานไดอยางทวถง

นพ.สขม กาญจนพมาย

(ปลดกระทรวงสาธารณสข)

สารเลขาธการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

สขภาพชองปากเปนสวนหนงทสำคญของการมสขภาวะโดยรวม สขภาพชองปากทดชวยเสรม

ความสามารถของบคคลในการพด ยม กลน รส สมผส เคยว กลน และการแสดงสหนาถงความรสกและอารมณ สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตกำหนดใหบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคชองปากเปนสทธประโยชนดานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคสำหรบทกกลมวย ตงแตแรกเรม ถงแมสภาวะสขภาพชองปากของคนไทยในภาพรวมมแนวโนมดข น แตการเขาถงบรการของแตละกล มวยยงตำ โดยเฉพาะเดกวยเรยนซงตองไดรบการดแลชองปากอยางเขมงวด พบวาไดรบการตรวจฟนไมถงรอยละ ๕๐ และโรคฟนผยงเปนปญหาสขภาพทสำคญของกลมวยเดก

ดวยสถานการณดงกลาว เพอใหการเขาถงบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคชองปากเพมขน โดยเฉพาะอยางยงบรการทนตกรรมปองกนในกลมเปาหมายสำคญ ไดแก กลมเดกเลกและเดกโตไดมสขภาพฟนทแขงแรง เปนรากฐานทสำคญระยะยาวตอการสขภาพชองปากทด รวมถงกลมหญงตงครรภทมงเสรมสรางการตงครรภคณภาพ กระทรวงสาธารณสขและสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตโดยความเหนชอบของคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต จงกำหนดใหมการจายตามรายการบรการ (fee schedule) สำหรบบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคชองปาก ในปงบประมาณ ๒๕๖๓

สำนกทนตสาธารณสข กรมอนามย กระทรวงสาธารณสขรวมกบสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตไดจดทำคมอการบรหารจดการการบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากทมงเนนการเขาถงบรการของกลมเปาหมายดงกลาว เพอเปนมาตรฐานและเอกสารอางองสำหรบการดำเนนงานของทกภาคสวนทเกยวของ หวงเปนอยางยงวา ผปฏบตงานและผเกยวของจะไดใชคมอเลมนใหเปนประโยชนในการปฏบตงาน เพอใหเกดผลสมฤทธในการบรรลถงการมสขภาพชองปากทดตอไป

นพ.ศกดชย กาญจนวฒนา (เลขาธการสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต)

สารบญ

บทท 1 ความจำเปนและทมา บทท 2 มาตรการและกจกรรมสำคญในการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก บทท 3 รายการบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก ทจายตามรายการบรการ (fee schedule) และแนวทางการชดเชยคาบรการ บทท 4 แนวทางการบนทกขอมลและการสงขอมล บทท 5 บทบาทของหนวยงานทเกยวของ และแนวทางในการจดบรการ บทท 6 ตวชวด การกำกบ ตดตามและประเมนผล ภาคผนวก

การบรหารจดการการบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก ทมงเนนการเขาถงบรการบางกลมวยเปนการจำเพาะ ปงบประมาณ 2563

บทท 1

ความจำเปนและทมา

จากขอมลการสำรวจสภาวะสขภาพชองปากแหงชาตครงท 8 พ.ศ. 2560 เปรยบเทยบกบการสำรวจใน 7 ครงทผานมา นบตงแตการสำรวจสภาวะสขภาพชองปากแหงชาตครงท 1 พ.ศ. 2503 พบวาสภาวะสขภาพชองปากของประชากรไทยมแนวโนมในภาพรวมดขน โดยความชกของโรคฟนผในกลมเดกลดลง โดยรอยละของเดกอาย 5 และ 12 ปทมฟนผ ลดลงจากรอยละ 85.3 และ 52.9 ในพ.ศ. 2537 เปน รอยละ 75.6 และ 52.0 ในพ.ศ. 2560 รอยละของจำนวนฟนถาวรทใชเคยวอาหารไดในชองปากกลมวยทำงานและผสงอายเพมขน และอตราการสญเสยฟนในกลมวยทำงานและผสงอายลดลง โดยรอยละของวยทำงานทมฟนถาวรอยางนอย 20 ซ เพมจากรอยละ 91.9 ในพ.ศ. 2537 เปน รอยละ 98.1 ในพ.ศ. 2560 สวนผสงอาย 60-74 ปทมฟนถาวรอยางนอย 20 ซ เพมจากรอยละ 47.7 ในพ.ศ. 2537 เปน รอยละ 56.1 ในพ.ศ. 2560 แมวาจะมแนวโนมของปญหาลดลง แตความชกของโรคฟนผในกลมเดกยงคงสง ในฟนนำนมความชกของโรคฟนผในเดก 3 ป และ 5 ป เปนรอยละ 52.9 และ 75.6 ตามลำดบ คาเฉลยรอยละฟน ผ ถอน อด (dmft) ของเดกอาย 5 ป จากการสำรวจครงนคอ 4.5 ซ/คน ในเดกอาย 12 ป พบวามความชกของโรคฟนผในฟนถาวรรอยละ 52.0 โดยมคาเฉลยรอยละฟน ผ ถอน อด (DMFT) 1.4 ซ/คน จะเหนไดวาโรคฟนผยงคงเปนปญหาสขภาพทสำคญในกลมวยเดก

อนง เมอเปรยบเทยบผลการสำรวจพ.ศ. 2560 กบพ.ศ. 2555 พบวา สภาวะสขภาพชองปากมแนวโนมแยลงกวาเดม โดยเฉพาะในกลมเดกปฐมวย พบเดกอาย 3 ปทมฟนผ เพมขนจากรอยละ 51.7 ในพ.ศ. 2555 เปน รอยละ 52.9 ในพ.ศ. 2560 สวนกลมเดกอาย 12 ปยงคงมความชกโรคฟนผใกลเคยงเดม คอรอยละ 52.3 ในพ.ศ. 2555 เปน รอยละ 52.0 ในพ.ศ. 2560 ขณะทเดกไดรบการตรวจฟนเพยงรอยละ 46 (ขอมล HDC ป 2560 รอยละเดก 6-12 ป) ซงเปนชวงวยทควรตองไดรบการดแลอยางเขมขนเนองจากเปนชวงทมการเปลยนชดฟนเปนฟนถาวรตงแตอาย 7 ปถงประมาณอาย 12-13 ป ยงไปกวานน ในเดกเลกและเดกโต ยงมฟนทเพงเรมผทงในฟนนำนมและฟนถาวรถงรอยละ 20-30 ซงสามารถยบยงไดดวยการใชฟลออไรดความเขมขนสงเฉพาะท นอกจากน ในกรณทฟนกรามถาวรยงไมผ แตมหลมรองฟนลก กสามารถปองกนไดดวยการเคลอบหลมรองฟน หากสามารถดแลเดกกลมนไดด จะสามารถสรางอปนสยในการดแลไดดวยตนเองในระยะยาว ปองกนมใหโรคฟนผทอาจเกดขนลกลามตอไปจนทำใหเกดความยงยากในการรกษาและสญเสยคาใชจายเพมขนมากเพอเกบรกษาฟน

นอกจากนยงมกลมประชากรทสำคญอกกลมหนงคอ กลมหญงตงครรภซงจดเปนประชากรกลมทมความออนไหว (vulnerable) ตอโรคในชองปาก เนองจากการเปลยนแปลงของรางกาย การเปลยนแปลงของฮอรโมน สงผลใหหญงตงครรภมความเสยงตอการเกดโรคในชองปาก ทงโรคปรทนตและโรคฟนผมากขน ในประชากรไทยพบหญงตงครรภมฟนผประมาณรอยละ 80 เหงอกอกเสบประมาณรอยละ 90 และโรคปรทนตอกเสบประมาณรอยละ 20 โดยครงหนงของหญงตงครรภทมปญหาสขภาพชองปากไมไดรบการรกษาทางทนตกรรม ซงความผดปกตเหลานสงผลกระทบตอคณภาพชวตของหญงตงครรภ ทงในดานการบดเคยว ความเจบปวดฟน อารมณ รวมถงกระทบตอการทำกจวตรตามปกต นอกจากนโรคในชองปากยงสงผลตอคณภาพการตงครรภ อาท ทารกคลอดกอนกำหนด นำหนกทารกแรกคลอดตำ ภาวะครรภเปนพษ และเบาหวานขณะ

ตงครรภ และเมอทารกคลอดออกมา มารดาทมฟนผลกลามในชองปากสามารถสงผานเชอกอโรคฟนผทางนำลายสงผลใหทารกมความเสยงในการเกดฟนผเพมขนถง 5 เทา จงมความจำเปนตองสงเสรมใหหญงตงครรภเขาถงบรการทนตกรรมอยางครอบคลมมากขน

เพอสงเสรมการเขาถงบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากทงในกลมหญงตงครรภและกลมวยเดกทมความสำคญตอการสรางรากฐานการดแลอนามยชองปากไดดวยตนเอง รวมทงสงเสรมการใชงานของฟนใหมประสทธภาพเตมท จงปรบการจายจากเหมาจายคาบรการ เปนการจายตามรายการบรการ (fee schedule) เปนการเฉพาะในบางรายการ เพอสนบสนนหนวยบรการใหบรการงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากไมใหลกลามจนสญเสยฟนถาวรตอไป วตถประสงค

1. เพอเพมการเขาถงบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากในหญงตงครรภ 2. เพอเพมการเขาถงบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากทงในเดกเลกและเดกโต 3. เพอลดความชกของการเกดโรคฟนผในเดกวยเรยน

บทท 2 มาตรการและกจกรรมสำคญในการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก

เพอใหหญงตงครรภ เดกเลกและเดกโต ไดรบการดแล และเขาถงบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก มสขภาพชองปากและคณภาพชวตทด มาตรการทสำคญจงประกอบดวย

“ตรวจ ฝกทกษะ ความร อาหาร และบรการ” มาตรการสำคญ 1. การตรวจสขภาพชองปากและประเมนความเสยง (oral health screening and risk assessment)

เพ อประเมนสภาวะชองปาก และความเสยงจากพฤตกรรมการดแลสขภาพชองปาก การบรโภคอาหาร ชวยในการวางแผนการดแลรกษาเปนรายบคคล การตรวจสขภาพชองปากโดยทนตบคลากร ประกอบดวยการตรวจฟนผ ความสะอาดของฟน เหงอกอกเสบ รวมถงสภาวะปรทนต และความผดปกตของเนอเยอในชองปาก มการวางแผนการรกษาทสอดคลองกบสภาวะชองปาก ระดบความเสยงของการเกดโรคฟนผ และบรบทของกลมเปาหมาย การตรวจสขภาพชองปากและวางแผนการรกษาทครอบคลมทกระยะของการเกดโรค (caries as a continuum) เปนวธการทเปนทยอมรบในปจจบนวา สามารถควบคมและปองกนการลกลามของโรคในชองปากไดอยางมประสทธภาพ โดยสามารถ 1) ปองกนไมใหเกดโรคฟนผ 2) ยบยงการเกดรฟนผ (cavity) และ 3) ปองกนไมใหมการเกดรอยโรคฟนผเพมขน (increment)

2. การฝ กท กษะการแปรงฟนดวยยาส ฟ นท มฟล ออไรด (assessment and training of tooth brushing skill)

เพอใหสามารถดแลทำความสะอาดชองปากตนเองไดอยางมประสทธภาพ ควรเนนการฝกแปรงฟนแบบลงมอปฏบต รวมกบการทำ plaque control (ยอมสฟน) ในกลมเปาหมาย คอ หญงตงครรภ ผปกครองเดกปฐมวย คร นกเรยน อสม. ประชาชนทวไป และบคลากรสาธารณสข รวมถงสามารถประเมนความสะอาดหลงแปรงฟนได

การแปรงฟนดวยยาสฟนทมฟลออไรดทกวนอยางนอยวนละ 2 ครง แนะนำการเลอกใชแปรงสฟนทมคณภาพตามมาตรฐานกรมอนามย สงเสรมการแปรงฟนแบบแหง (การแปรงฟนทไมใชนำหรอใชนอย) เพอเพมประสทธภาพของฟลออไรดในการปองกนฟนผมากขน การแปรงฟนดวยยาสฟนทมฟลออไรดเปนการสงเสรมสขภาพชองปากรวมกบทนตกรรมปองกน เพราะนอกจากจะไดผลในการทำความสะอาดชองปากแลว ยงเปนวธการใหฟลออไรดเฉพาะทอยางสมำเสมอซงใหผลในการปองกนฟนผ และเปนมาตรการสำคญทชวยเสรมประสทธภาพในการปองกนฟนผของเคลอบหลมรองฟน อกทงยงเปนกจกรรมท คร บคลากรสาธารณสข ครอบครว และองคกรปกครองสวนทองถนสามารถเปนตวหลกในการรบผดชอบดำเนนการได

3. การสอสารความร (oral health education and communication) ใหผมสวนเกยวของ ภาคเครอขาย และกลมเปาหมาย มความร ความเขาใจในการดแลสขภาพ

ชองปากตามกลมวย ดวยขอมล ความร และ key message ทเขาใจงาย กระชบ ตรงประเดน สอสารผานชองทางทเขาถงงายเหมาะสมกบบรบทของกลมเปาหมาย เชน การประชม อบรม โปสเตอร สอนขางเกาอ การใชแอปพลเคชนไลน (LINE) และเสยงตามสาย

4. การบรโภคอาหารทดตอสขภาพชองปาก (diet for oral health) ขนมถงและเครองดมเปนแหลงนำตาลหลกทเดกไดรบในแตละวน ทนตบคลากรและเจาหนาทสาธารณสขตองมมาตรการในการบรโภคอาหารทเปนประโยชน งด ลดขนมหวานและเครองดมตาง ๆอยางเขมงวด ใหศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน จดสงแวดลอมดานอาหารและเครองดมใหเออตอการมสขภาพชองปากทด ไมมอาหารหวานมนเคม จำกดการบรโภคอาหารวางไมเกนวนละ 2 ครง และสงเสรมใหมบรการนำดมสะอาด การรณรงคดมนมจดและนำเปลา สงเสรมการกนผกและผลไม งดนำอดลมในงานบญและงานรนเรงตาง ๆ

5. การใหบรการทนตกรรม (oral health services) การใหบรการทนตกรรมโดยทนตบคลากร เพอยบยง ปองกน และรกษาโรคในชองปาก ในกลมหญงตงครรภ ทนตแพทยควรดแลสขภาพฟนและเหงอกใหสะอาด การขดหนนำลาย ขดและทำความสะอาดฟน จะมสวนชวยสรางเสรมการตงครรภอยางมคณภาพมากขน ปองกนสภาวะคลอดกอนกำหนด เดกแรกเกดนำหนกนอยได ในกลมเดกปฐมวยและวยเรยน เชน ทาฟลออไรดวารนช เคลอบฟลออไรดเจล ใชซลเวอรไดเอมนฟลออไรด (silver diamine fluoride: SDF) เพอยบยงการลกลามโรคฟนผในนำนมและฟนถาวรไมใหลกลามตอไป การเคลอบหลมรองฟน การอดฟนแบบ SMART technique ในกลมเดกเลกและเดกกอนวยเรยนในศนยพฒนาเดกเลก (ศพด.) รวมถงการใหบรการทนตกรรมตามความจำเปน (treatment needs) ควรรบดำเนนการเมอพบรอยโรค ซงจะลดการสญเสยฟนได

กจกรรมสำคญในแตละกลม หญงตงครรภ 1. การตรวจประเมนสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษา หญงตงครรภทกคนทมาฝากครรภครงแรกทสถานบรการของรฐ (คลนกฝากครรภ) จะไดรบสงตอมาเพอรบบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากทคลนกทนตกรรมเพอตรวจประเมนสขภาพชองปาก (ตรวจฟนผรายซ สภาวะเหงอกอกเสบ ปรทนต) และ วางแผนการรกษา โดยทนตบคลากร 2. การใหทนตสขศกษา (คำแนะนำการดแลสขภาพชองปากตนเองในระหวางตงครรภ ความสำคญของสขภาพชองปากแม ตอสขภาพลกในครรภ) และฝกทกษะแปรงฟนแบบลงมอปฏบต key message สำคญไดแก ความสำคญของสขภาพชองปากแมตอสขภาพของแมและทารกในครรภ ความปลอดภยในการทำฟนขณะตงครรภ การดแลสขภาพชองปากขณะตงครรภ เชน “สขภาพชองปากแมมผลตอสขภาพแมและลก” “การทำฟนชวงตงครรภปลอดภย” “โรคในชองปากสงผลตอสขภาพแมและทารกในครรภ เชน การคลอดกอนกำหนด นำหนกแรกเกดตำ” “เชอโรคฟนผจากแมสามารถถายทอดผานนำลายไปยงลกได” “หญงตงครรภทกคนมสทธรบการตรวจฟน ขดทำความสะอาดฟน ฟร” 3. การขดและทำความสะอาดฟน หรอการขดหนนำลาย (oral prophylaxis or scaling) 4. การใหบรการทนตกรรมตามความจำเปน (ตามแผนการรกษา และความจำเปนเรงดวน) เดกปฐมวยในคลนกเดกด 1. ตรวจชองปากและประเมนความเสยงตอฟนผโดยทนตบคลากร

เดกอาย 6 9 12 18 24 30 และ 36 เดอน หรอทก 6 เดอน ทมารบวคซนทคลนกเดกด ไดรบการตรวจ

ชองปาก (ความสะอาด และฟนผ) และประเมนความเสยงตอฟนผ (มคราบจลนทรย ฟนผระยะแรกเปนรอยขาวขน ฟนผเปนร พฤตกรรมบรโภคไมเหมาะสม)

2. ฝกทกษะแปรงฟนเดกใหกบผปกครอง และใหความรในการดแลสขภาพชองปากแกเดก ผปกครองไดรบคำแนะนำเรอง การดแลสขภาพชองปากเดก (เรมแปรงฟนใหเดกตงแตฟนซแรก ดวยยาสฟนทมฟลออไรด วนละ 2 ครง) และพฤตกรรมการบรโภคทเหมาะสม (งดนมมอดก กนนมจด ไมกนนมหวาน นมเปรยว กนขนมไมเกนวนละ 2 ครง ฝกเดกกนผก ผลไม) และฝกทกษะแปรงเดกแบบลงมอปฏบต การตรวจฟนเดกดวยตนเอง (ตรวจความสะอาด ฟนผ) ผปกครองควรตรวจฟนเดกเดอนละครง และพามาตามนดทกครง ถาพบฟนผระยะแรก ควรแจงทนตบคลากรเพอทาฟลออไรดวารนช

3. ทาฟลออไรดวารนช ในเดกกลมเสยง 4. การนดหมายเพอรบการอดฟน หรอรกษารากฟน ในเดกทมฟนผเปนร โดยทนตบคลากร��

เดกปฐมวยในศนยพฒนาเดกเลก (ชนอนบาล) 1. จดสงแวดลอมทเออตอการดแลสขภาพชองปากเดก

เพอสงเสรมใหเดกปฐมวย ไดเรยนรและมประสบการณดานสขภาพชองปากทด มทศนคตดานบวก เกดเปนสขนสยทพงประสงคตอไป กจกรรมประกอบดวย

จดกจกรรมแปรงฟนดวยยาสฟนทมฟลออไรด หลงอาหารกลางวนทกวน เดกใชแปรงสฟนทมคณภาพตามมาตรฐานกรมอนามย ผดแลเดกควรตรวจความสะอาดฟนเดกหลงแปรงฟน จดอาหารวางทมประโยชนตอสขภาพและไมทำใหฟนผ เชน ผลไม ขนมททำจากผลไม หรอธญพช รณรงคใหผปกครอง ฝกเดกดมนมรสจด /เลกดมนมจากขวด และฝกการบรโภคทเหมาะสม

2. การเฝาระวงฟนผ เพอคนหา ปองกนและแกไขปญหาโรคฟนผในฟนนำนม (ฟนถาวร) รวมถงการยบยงการ

ลกลามของโรคฟนผ กจกรรมประกอบดวย ตรวจฟนเดก โดยทนตบคลากร ภาคเรยนละ 1ครง เพอประเมนความเสยงตอฟนผ ทาฟลออไรดวารนชในรายทมความเสยงเกดฟนผ / การทาซลเวอรไดเอมนฟลออไรดในรายทพบฟนผ

ระยะเรมตน การเคลอบหลมรองฟนถาวร ปองกนฟนถาวรผ (ชนอนบาล) การอดฟนแบบ SMART technique หรอสงตอเพออดฟน รกษารากฟน ในรายทฟนผเปนร

สงตอและตดตามใหเดกไดรบการอดฟน รกษารากฟน โดยทนตบคลากร ในรายทพบวามฟนผ

3. พฒนาศกยภาพผดแลเดก และครอนบาล ในเรองการดแลสขภาพชองปากเดก และการบรโภคทเหมาะสม เดกวยเรยน 1. การตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษาในเดกวยเรยน (4-12 ป) ทงในสถานพยาบาลและนอก

สถานพยาบาล 2. การเคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท ในเดกวยเรยน (4-12 ป) ในเดกกลมเสยง ทก 6 เดอน

3. การเคลอบหลมรองฟน ในเดกวยเรยน (6-12 ป) ในฟนถาวรซท 6 และ 7 ทมหลมและรองฟนลก มระบบการตรวจสอบการยดตดของสารเคลอบหลมรองฟนอยางสมำเสมอ และเคลอบหลมรองฟนซำในกรณวสดหลดบางสวนหรอหลดทงหมด

4. สนบสนนใหศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนทกแหง มการจดกจกรรมแปรงฟนดวยยาสฟนทมฟลออไรดหลงอาหารกลางวนทกวนอยางมประสทธภาพ และจดการเรยนรเรองการดแลสขภาพชองปาก การควบคมอาหารวางและเครองดมรสหวานทกชนเรยน

บทท 3 รายการบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก ทจายตามรายการ

(fee schedule) และแนวทางการชดเชยคาบรการ

เปนคาใชจายบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากทตองการเรงรดการเขาถงบรการเฉพาะของประชาชนทกสทธ ซงในปงบประมาณ 2563 มจำนวน 3 รายการ ดงน

กลมเปาหมาย รายการบรการ อตรา กลมหญงตงครรภ ตรวจสขภาพชองปาก และขดและ

ทำความสะอาดฟน* เหมาจาย 500 บาทตอหนงการตงครรภ

กลมเดกอาย 4-12 ป บรการเคลอบฟนดวยฟลออไรดโดยใชฟลออไรดความเขมขนสงเฉพาะท

เหมาจาย 100 บาทตอราย ตอ 1 ปงบประมาณ

กลมเดกอาย 6-12 ป บรการเคลอบหลมรองฟนสำหรบฟนกรามถาวรซ 6 และ 7

250 บาทตอซ ไมเกน 4 ซตอ 1 ปงบประมาณ

*ขดและทำความสะอาดฟน ใหหมายรวมถงขดหนนำลายดวย

แนวทางการชดเชยคาบรการ 1. บรการตรวจสขภาพชองปาก ขดและทำความสะอาดฟนในหญงตงครรภ

1.1. กลมเปาหมาย หญงไทยตงครรภ ทกสทธ (สทธหลกประกนสขภาพแหงชาต(UC) สทธสวสดการขาราชการรวม

ขาราชการทองถนและรฐวสาหกจ สทธประกนสงคม สทธวาง) 1.2. หนวยบรการทใหบรการและมสทธรบคาใชจาย

หนวยบรการในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต ไดแก หนวยบรการปฐมภม หนวยบรการประจำ หนวยบรการรบสงตอทวไป และหนวยบรการรวมใหบรการดานทนตกรรม

หนวยบรการสามารถใหบรการทนตกรรมปองกนตามรายการบรการดงกลาวแกหญงตงครรภ ทกสทธ โดยไมเรยกเกบคาใชจายเพ มเตม ถงแมไมไดลงทะเบยนสทธกบหนวยบรการหรอเครอขายน น (ไมจำเปนตองผานระบบสงตอ)

กรณหนวยบรการปฐมภมทเปนเครอขายของหนวยบรการประจำ สปสช.จายใหกบหนวยบรการประจำทเปนแมขาย

1.3. อตราชดเชยคาบรการ มดงน บรการตรวจสขภาพชองปาก ขดและทำความสะอาดฟน เหมาจาย 500 บาทตอหนงการตงครรภ

1.4. การสงขอมลขอรบคาใชจาย 1.4.1. หน วยบร การส งก ดสำน กงานปล ดกระทรวงสาธารณส ขให ส งผ านระบบ e-Claim

(http://eclaim.nhso.go.th) กรณ รพสต. สงขอมลการใหบรการผานหนวยบรการประจำคสญญา(CUP) เปนผบนทกขอมลเพอสงเบก

1.4.2. หนวยบรการนอกสงกดสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข และโรงพยาบาลเอกชนใหหนวยบรการสงขอมลผานระบบ e-Claim ใหสงขอมลผานระบบ e-Claim �http://eclaim.nhso.go.th)

1.4.3. ใหหนวยบรการสงขอมลผานระบบ e-Claim (http://eclaim.nhso.go.th) มายงสปสช.ทก

เดอนหรอทกวน รายละเอยดดงน

1.4.4. พนทสปสช.เขต 1-12 จะตองบนทกการใหบรการทงตรวจสขภาพชองปาก และขดและทำความ

สะอาดฟนครบทงสองรายการ จงจะสามารถไดรบคาใชจาย 1.4.5. สำนกงานจะประมวลผลขอมลบรการ และพจารณาจายชดเชยทกเดอน โดยหนวยบรการสามารถ

ตรวจสอบการจายไดจาก www.nhso.go.th ->-> nhso Budget ->-> e-Claim Seamless for DMIS

1.4.6. กรณทหนวยบรการไดรบคาใชจายไมเปนไปตาม หลกเกณฑ เงอนไข และอตราคาใชจายทกำหนด หนวยบรการสามารถอทธรณไดภายใน 30 วน หลงจากการแจงคาใชจายจาก www.nhso.go.th ->-> nhso Budget

1.4.7. การตดตอประสานงานเรองการสงขอมลและการจายชดเชย ตดตอไดท Help desk โทรศพท 02 142 3100 – 3 ในวนและเวลาราชการ

2. บรการทนตกรรมปองกนในเดกวยเรยน อาย 4-12 ป

2.1. กลมเปาหมาย เดกไทย อาย 4-12 ป ทกสทธ (นบคนทอาย 4-12 ป 11 เดอน 29 วน ณ วนรบบรการ)

2.2. หนวยบรการทใหบรการและมสทธรบคาใชจาย หนวยบรการในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต ไดแก หนวยบรการปฐมภม หนวยบรการ

ประจำ หนวยบรการรบสงตอทวไป และหนวยบรการรวมใหบรการดานทนตกรรม หนวยบรการสามารถใหบรการทนตกรรมปองกนตามรายการบรการดงกลาวแกเดก ทกสทธ

โดยไมเรยกเกบคาใชจายเพมเตม ถงแมไมไดลงทะเบยนสทธกบหนวยบรการหรอเครอขายนน (ไมจำเปนตองผานระบบสงตอ)

กรณหนวยบรการปฐมภมทเปนเครอขายของหนวยบรการประจำ สปสช.จายใหกบหนวยบรการประจำทเปนแมขาย

2.3. อตราชดเชยคาบรการ มดงน 1) บรการเคลอบฟลออไรดเฉพาะท สำหรบเดกอาย 4-12 ป เหมาจาย 100 บาทตอราย ตอ 1

ปงบประมาณ 2) บรการเคลอบหลมรองฟน(เฉพาะฟนกรามถาวร) สำหรบเดกอาย 6-12 ป จาย 250 บาทตอซ

ไมเกน 4 ซตอ 1 ปงบประมาณ และตองรบผดชอบทำซำกรณทมการแตกหรอหกบน โดยไมไดรบคาใชจาย

2.4. การสงขอมลขอรบคาใชจาย 1) หนวยบรการภาครฐ สงกดสำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

รายการบรการ ICD-10TM

ตรวจสขภาพชองปาก 2330011, 2330013 (รหสใดรหสหนง)

ขดและทำความสะอาดฟน 2387010, 2277310, 2277320, 2287310, 2287320 (มรหสใดรหสหนง หรอหลายรหสกได)

� รพศ. / รพท. / รพช. ) สงผานโปรแกรม e- Claim � รพสต. ใหสงขอมลการใหบรการตามโครงสรางมาตรฐานขอมลดานสขภาพ กระทรวง

สาธารณสข (43 แฟม) แฟมท สปสช.จะใชในการประมวลผลจายม แฟม 1 PERSON, แฟม 14 SERVICE และ แฟม 17 PROCEDURE_OPD

2) หน วยบร ก ารภาคร ฐ ส งก ดอ น และ เอกชน ให ส งข อม ลผ านระบบ e-Claim (http://eclaim.nhso.go.th)

3) ใหหนวยบรการสงขอมลผานระบบ e-Claim (http://eclaim.nhso.go.th) หรอ 43 แฟมผานโปรแกรม OP/PP Individual Records (http://op.nhso.go.th/op/) สงขอมลมายงสปสช.ทกเดอนหรอทกวน รายละเอยดดงน

Template การสง ๔๓ แฟมสำหรบการขอชดเชยคาบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก ทมงเนนการเขาถงบรการบางกลมวยเปนการจำเพาะ ในกลมเดก 4 – 12 ป สำหรบรพ.สต.

ฟลออไรดเฉพาะท ในเดกวยเรยน อาย 4 – 12 ป (คน) เงอนไขฟลออไรดเฉพาะท

ใชแฟม procedure_opd ฟลด procedcode และมเงอนไข - ม procedcode ไดแก 2377020, 2377021

เงอนไขรบบรการ ใชแฟม person ฟลด cid และมเงอนไข - ไมนบซำ (distinct) cid - ขอชดเชยคนละ 1 ครงตอป

เงอนไขอาย 4 – 12 ป ใชแฟม person ฟลด birth และมเงอนไข นบคนทอาย 4-12 ป 11 เดอน 29 วน ณ วนรบบรการ

เคลอบหลมรองฟน ในเดกวยเรยน อาย 6 – 12 ป (ซ) เงอนไขเคลอบหลมรองฟน

ใชแฟม procedure_opd ฟลด procedcode และมเงอนไข - ม procedcode ไดแก #16=238703A, #17=238703B, #26=238703C, #27=238703D, #36=238703E, #37=238703F, #46=238703G, #47=238703H (แตละ visit อาจมหนง หรอหลายรหสกได) - ขอชดเชยคนละไมเกน 4 ซตอป และไมสามารถขอชดเชยการทำเคลอบหลมรองฟน ในฟนซเดมในปได - การทำเคลอบหลมรองฟน ในฟนแทซอนๆ ใหคงใชรหสหตถการ 2387030 และการทำเคลอบหลมรองฟน ในฟนนำนม ใหคงใชรหสหตถการ 2377030

เงอนไขรบบรการ ครง ใชแฟม service ฟลด hospcode+pid+seq+date_serv และมเงอนไข - ไมนบซำ (distinct) hospcode+pid+seq+date_serv

เงอนไขอาย 6 – 12 ป ใชแฟม person ฟลด birth และมเงอนไข นบคนทอาย 6-12 ป 11 เดอน 29 วน ณ วนรบบรการ

�หมายเหต : รหสกำหนดจาก กองนโยบายและแผน กระทรวงสาธารณสข

4) สำนกงานจะประมวลผลขอมลบรการ และพจารณาจายชดเชยทกเดอน โดยหนวยบรการสามารถตรวจสอบการจายไดจาก www.nhso.go.th ->-> nhso Budget ->-> e-Claim Seamless

5) กรณทหนวยบรการไดรบคาใชจายไมเปนไปตาม หลกเกณฑ เงอนไข และอตราคาใชจายทกำหนด หนวยบรการสามารถอทธรณไดภายใน 30 วน หลงจากการแจงคาใชจายจาก www.nhso.go.th ->-> nhso Budget

6) การตดตอประสานงานเรองการสงขอมลและการจายชดเชย ตดตอไดท Help desk โทรศพท 02 142 3100–3 ในวนและเวลาราชการ

3. บรการทนตกรรมปองกนกลมหญงตงครรภและกลมเดกวยเรยน อาย 4 - 12 ป ของหนวยบรการทอยใน

เขต 13 กรงเทพมหานคร การบรหารรายการบรการทนตกรรมปองกนกลมหญงตงครรภและกลมเดกวยเรยน อาย 4 - 12 ป ของ

หนวยบรการทอยในเขต 13 กรงเทพมหานครใหเปนไปตามมตคณะอนกรรมการหลกประกนสขภาพระดบเขตพนท (อปสข) และการบรหารจดการท สปสช.เขต 13 กทม. กำหนด

บทท 4 แนวทางการบนทกขอมลและการสงขอมล

ชอเรอง การสงขอมล การตอบกลบขอมล

(ผาน/ไมผาน) รายงาน

การคำนวณจาย การอทรณ

สธ. non สธ. สธ. non สธ. สธ. non สธ. สธ. non สธ. บรการตรวจสขภาพชองปาก ขดและทำความสะอาดฟนหญงตงครรภ

- รพศ/รพท/รพช. สง e-claim - รพ.สต.สงขอมลผาน CUP เปนผบนทก

e-claim รอรอบ STM

จ-พธ-ศกร ผานระบบ e-claim มรายงานพงรบพงจาย

ตองมการเบก ANC (ฝากครรภ) และมหตถการการตรวจสขภาพชองปาก และ หตถการขดและทำความสะอาดฟน

ตองมการเบก ANC (ฝากครรภ) และ และ เบกรายการบรการตรวจสขภาพชองปากและเบกรายการขดทำความสะอาดฟน หญงตงครรภ

ระบบ e-claim

เคลอบ/ทา ฟลออไรดเฉพาะท - รพศ/รพท/รพช. สง e-claim - รพ.สต.สง43 แฟม



เปนเดก อาย 4-12 ปและตองมการเบกหตถการเคลอบ/ทา ฟลออไรดเฉพาะท

เปนเดก อาย 4-12 ปและตองมการเบกรายการเคลอบ/ทา ฟลออไรดเฉพาะท


เคลอบหลมรองฟนในฟนกรามถาวร - รพศ/รพท/รพช. สง e-claim - รพ.สต.สง43 แฟม



เปนเดก อาย 6-12 ปและตองมการเบกหตถการเคลอบหลมรองฟนในฟนกรามถาวร

เปนเดก อาย 6-12 ปและตองมการเบกรายการเคลอบหลมรองฟนในฟนกรามถาวร


หนวยบรการทขนทะเบยนกบ สปสช.เขต 13 กทม. บนทกขอมลผานโปรแกรมสงเสรมสขภาพและปองกนโรค BPPDS ของ สปสช.เขต 13 กทม.

บทท 5 บทบาทของหนวยงานทเกยวของ และแนวทางในการจดบรการ

บทบาทของหนวยงานตาง ๆ ทเก ยวของ และแนวทางในการจดบรการกล มเปาหมายท งสองกล ม มรายละเอยดตามแผนภม ดงน

หนวยรวมใหบรการดานทนตกรรม (คลนกเอกชน)

สำนกทนตสาธารณสข: - พฒนาแนวทางการดำเนนงาน และการตดตามประเมนผล ศนยอนามย/เขตสขภาพ: - รวมพฒนาแนวทางการดำเนนงาน และการนเทศตดตาม - ประเมนผลภาพรวมระดบเขต สำนกงานสาธารณสขจงหวด: - ชแจงการดำเนนงานและคาเปาหมายใหกบหนวยบรการพนท - สนบสนน การดำเนนงานของหนวยบรการ - กำกบ ตดตาม นเทศการดำเนนงานของหนวยบรการใหเปนไปตามเปาหมายทกำหนด - สรปผลการดำเนนงานทก 3 เดอน ผาน คณะกรรมการระดบจงหวด - ประเมนผลภาพรวมระดบจงหวด

หนวยสนบสนน

CUP (รพช./รพท./รพศ.)

มทนตาภบาลประจำ ไมมทนตาภบาลประจำ

1. ใหบรการสงเสรมสขภาพชองปากหญงตงครรภ ทมาคลนกฝากครรภ (ANC) - ตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษา - ฝกทกษะแปรงฟนแบบลงมอปฏบต (ยอมสฟน) - ขดและทำความสะอาดฟน - บรการทนตกรรมตามความจำเปน (ตามนดหมาย)

2. บนทก - การใหบรการในสมดสชมพ - ขอมลการใหบรการในโปรแกรมของสถานบรการ สงออกขอมลตามแฟมฐานขอมลโครงสรางฐานขอมลดานการแพทยและสขภาพ (43 แฟม) - ขอมลการใหบรการ 1.ตรวจและวางแผน 2.ขดและทำความสะอาดฟน ใน e-claim (สำหรบสปสช. เขต 13 ใชโปรแกรม BPPDS)

3. สนบสนน วชาการ และการดำเนนงานสงเสรมสขภาพชองปากหญงตงครรภรวมกบ รพ.สต. ในพนทรบผดชอบ 4. กำกบ ตดตาม การจดบรการของหนวยบรการรวมในพนทใหไดตามเปาหมายทกำหนด **กรณหญงตงครรภทฝากครรภทเอกชน ควรใหลงทะเบยนท ANC และรบสมดสชมพ

1. ใหบรการสงเสรมสขภาพชองปากหญงตงครรภ ทมาคลนกฝากครรภ (ANC) - ตรวจสขภาพชองปากและวางแผนการรกษา - ฝกทกษะแปรงฟนแบบลงมอปฏบต (ยอมสฟน) - ขดและทำความสะอาดฟน - บรการทนตกรรมตามความจำเปนหรอสงตอไปรบบรการทโรงพยาบาล

2. บนทก - การใหบรการในสมดสชมพ - ขอมลการใหบรการในโปรแกรมของสถานบรการ สงออกขอมลตามแฟมฐานขอมลโครงสรางฐานขอมลดานการแพทยและสขภาพ (43 แฟม) - รวบรวมขอมลการใหบรการ 1.ตรวจและวางแผน 2.ขดและทำความสะอาดฟน สงให CUP เพอลงขอมล ใน e-claim ตอไป

1. รพ.แมขาย/CUP บรหารจดการใหหญงตงครรภในเขตรบผดชอบของ รพสต. ไดรบบรการ - ตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษา - ฝกทกษะแปรงฟนแบบลงมอปฏบต (ยอมสฟน) - ขดและทำความสะอาดฟน - บรการทนตกรรมตามความจำเปน โดย การจดสรรทนตบคลากร หรอหมนเวยนทนตบคลากรจากหนวยบรการขางเคยงมาใหบรการ หรอ ใหสงตอไปรบบรการท รพ. หรอหนวยบรการขางเคยง ตามความเหมาะสม

2. หนวยทใหบรการ ใหบนทก - การใหบรการ ในสมดสชมพ - ขอมลการใหบรการในโปรแกรมของสถานบรการ สงออกขอมลตามแฟมฐานขอมลโครงสรางฐานขอมลดานการแพทยและสขภาพ (43 แฟม) - รวบรวมขอมลการใหบรการ 1.ตรวจและวางแผน 2.ขดและทำความสะอาดฟน สงให CUP เพอลงขอมล ใน e claim

ใหบรการ 1. ตรวจสขภาพชองปาก และวางแผน (ควรมการฝกทกษะแปรงฟนแบบลงมอปฏบต รวมดวย) 2. ขดและทำความสะอาดฟน รวบรวมขอมลการใหบรการ 1.ตรวจและวางแผน 2. ขดและทำความสะอาดฟน สงให CUP เพอลงขอมล ใน e-claim ตอไป

PCU (รพ.สต.)

บทบาทหนาทในจดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากในหญงตงครรภ

แนวทางการจดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากในหญงตงครรภ

หญงตงครรภ ทกราย ทกสทธการรกษา

ฝากครรภครงแรก ลงทะเบยนท ANC และไดรบสมดสชมพ

หนวยบรการในระบบสปสช.ทไมมทนตบคลากรประจา

มทนตบคลากรเวยนนดใหมาพบทนตบคลากร

ไมมทนตบคลากรเวยนสงตอไปหนวยบรการ

ทมทนตบคลากร

หนวยบรการในระบบสปสช.ทมทนตบคลากรประจา

ตรวจสขภาพชองปาก* วางแผนการรกษา ใหทนตสขศกษา และฝกทกษะการแปรงฟน

ขดและทาความสะอาดฟน ** (อาจทาครงเดยวกบการตรวจฟนหรอนดมาภายหลง)

มปญหาสขภาพชองปากอน ๆ

นดมารบบรการทนตกรรมตอเนอง (เบกไดตามสทธการรกษาทม)

ไมมปญหาสขภาพชองปากอน ๆ

นดดแลสขภาพชองปากหลงคลอด

ยงไมไดฝากครรภ

แนะนาใหฝากครรภ

อสม./บคลากรสาธารณสข

รพ.สต / เอกชน รพ.สต/ รพช./ รพศ./ รพท./ สสจ. ศนยบรการสาธารณสข /ศอ./ เอกชน

บนทกขอมลใน e-claim (สำหรบ สปสช เขต 13 ใช BPPDS)

หนวยทใหบรการทงรฐ เอกชน (รพสต ใหรวมขอมลสง CUP)

ใหบรการในคลนกทนตกรรม จายตามรายการบรการ (Fee Schedule)

บทบาทหนาทในจดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากในเดกวยเรยน (4-12 ป) �

แนวทางการจดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากในเดกวยเรยน (4-12 ป)

หนวยรวมใหบรการดานทนตกรรม (คลนกเอกชน)

1. จดบรการครอบคลมกจกรรมสำคญ 1.1 ตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษาในเดกวยเรยน (4-12 ป) 1.2 เคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท ในเดกวยเรยน (4-12 ป) 1.3 เคลอบหลมรองฟนในเดกวยเรยน (6-12 ป) 2. บนทกขอมลในกลมเปาหมายหลกทกำหนดไวขางตน ในโปรแกรมของสถานบรการ สงออกขอมลตามแฟมฐานขอมลโครงสรางฐานขอมลดานการแพทยและสขภาพ (43 แฟม) 3. ตดตามและสนบสนนใหศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน มการจดกจกรรมสงเสรมสขภาพชองปาก และจดสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาพชองปากทด

บทบาทหนาท 1 ชแจงรายละเอยดการจดบรการในกลมเปาหมายสำคญ และคาเปาหมายใหกบหนวยบรการทงหมดในพนท 2. สนบสนน และสรางกระบวนการทำงานรวมกบหนวยบรการ 3. กำกบ ตดตาม สนบสนนและนเทศการดำเนนงานการจดบรการของหนวยบรการในพนทใหไดตามเปาหมายทตงไว 4. รวบรวมขอมลการบรการจากหนวยบรการ และตรวจสอบความถกตองและครบถวนของขอมลกอนสงออกขอมลตามแฟมฐานขอมลโครงสรางฐานขอมลดานการแพทยและสขภาพ (43 แฟม) 5. ตรวจสอบคณภาพบรการของหนวยบรการโดยการสมตรวจเดกทไดรบบรการเคลอบหลมรองฟน ประมาณ 5% เพอตรวจการยดตดของสารเคลอบหลมรองฟน 6. รายงานสรปการตดตามการดำเนนงานของหนวยบรการในความรบผดชอบ และผลการตรวจ คณภาพการตดแนนของสารเคลอบหลมรองฟน

สำนกงานสาธารณสขจงหวด

CUP (รพช./รพท./รพศ.)

3. จดทำแผนการจดบรการสงเสรมสขภาพชองปากและปองกนโรคทางทนตกรรมในเดกวยเรยน (4-12 ป) โดยจดบรการครอบคลมกจกรรมสำคญ 3.1 ตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษาในเดกวยเรยน (4-12 ป) 3.2 เคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท ในเดกวยเรยน (4-12 ป) 3.3 เคลอบหลมรองฟนในเดกวยเรยน (6-12 ป)

4. บนทกขอมลในกลมเปาหมายหลกทกำหนดไวขางตน ในโปรแกรมของสถานบรการ สงออกขอมลตามแฟมฐานขอมลโครงสรางฐานขอมลดานการแพทยและสขภาพ (43 แฟม)

5. ตดตามและสนบสนนใหศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน มการจดกจกรรมสงเสรมสขภาพชองปาก และจดสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาพชองปากทด

6. เขยนโครงการสงเสรมและปองกนสขภาพชองปากเดกวยเรยนเพอสนบสนนงบประมาณจากกองทนสขภาพตำบล

3. รพ. แมขาย ประสานหนวยบรการและจดทำแผนการจดบรการสงเสรมสขภาพชองปากและปองกนโรคทาง ทนตกรรมในเดกวยเรยน (4-12 ป) โดยบรหารจดการตามทรพยากรและบรบทของพนทโดยจดบรการครอบคลมกจกรรมสำคญ

3.1 ตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษาในเดกวยเรยน (4-12 ป) 3.2 เคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท ในเดกวยเรยน (4-12 ป) 3.3 เคลอบหลมรองฟนในเดกวยเรยน (6-12 ป)

4. บนทกขอมลในโปรแกรมของสถานบรการ 5. ตดตามและสนบสนนใหศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน มการจดกจกรรมสงเสรมสขภาพชองปาก และจด

สภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาพชองปากทด 6. เขยนโครงการสงเสรมและปองกนสขภาพชองปากเดกวยเรยนเพอสนบสนนงบประมาณจากกองทนสขภาพตำบล

PCU (รพ.สต.) มทนตาภบาลประจำ ไมมทนตาภบาลประจำ

5. จดทำโครงการและแผนการจดบรการสงเสรมสขภาพชองปากและปองกนโรคทางทนตกรรมในเดกวยเรยน (4-12 ป)

6. จดบรการครอบคลมกจกรรมสำคญ 6.1 ตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษาในเดกวยเรยน (4-12 ป) 6.2 เคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท ในเดกวยเรยน (4-12 ป) 6.3 เคลอบหลมรองฟนในเดกวยเรยน (6-12 ป)

7. บนทกขอมลในกลมเปาหมายหลกทกำหนดไวขางตน ในโปรแกรมของสถานบรการ สงออกขอมลตามแฟมฐานขอมลโครงสรางฐานขอมลดานการแพทยและสขภาพ (43 แฟม)

8. สนบสนนใหศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน มการจดกจกรรมสงเสรมสขภาพชองปาก และจดสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาพชองปากทด โดยสงเสรม PCU และ/หรอภาคทเกยวของจดทำโครงการเพอขอรบงบประมาณจากกองทนสขภาพระดบทองถน

9. เปนพเลยงให หนวยบรการปฐมภม (รพ.สต.) สนบสนน และสรางกระบวนการทำงานรวมกบหนวยบรการปฐมภม (รพ.สต.)

10. กำกบ ตดตาม สนบสนน และนเทศการดำเนนงานการจดบรการของหนวยบรการในพนทใหไดตามเปาหมายทตงไว

CUP

วางแผนการจดบรการสงเสรมสขภาพชองปากและปองกนโรคทางทนตกรรมในเดกวยเรยน (4-12 ป) ทกราย ทกสทธการรกษา ในโรงเรยนพนทรบผดชอบ

ชแจงใหหนวยบรการในพนททราบถงแผนการจดบรการ

หนวยบรการทไมมทนตบคลากร

ตรวจสอบจานวนโรงเรยนและเดกวยเรยน (4-12 ป) ทกราย ทกสทธการรกษา ในโรงเรยนพนทรบผดชอบ

หนวยบรการทมทนตบคลากร (เวยน/ประจา)

ตรวจสขภาพชองปาก วางแผนการรกษา ใหทนตสขศกษา และฝกทกษะการแปรงฟน

ใหฟลออไรดเฉพาะท เคลอบหลมรองฟนในฟนกรามถาวรซ 6 และ 7

ถามปญหาสขภาพชองปากอน ๆนด/สงตอเพอรบบรการทนตกรรมตอเนอง

(เบกไดตามสทธการรกษาทม)

เพมเตมเฉพาะในพนทททนตบคลากรไมเพยงพอตอการใหบรการเดกกลมเปาหมาย

หนวยบรการรวมใหบรการดานทนตกรรม

จายตามรายการบรการ (fee schedule)

รพช./รพศ./รพท./สสจ./ศนยบรการสาธารณสข/ศอ.

รพ.สต./รพช./รพศ./รพท./สสจ./ศนยบรการสาธารณสข/ศอ. รพ.สต. คลนกทนตกรรมเอกชน

รพ.บนทกขอมลใน e-Claim รพ.สต.บนทกขอมลใน 43 แฟม (สำหรบ สปสช.เขต 13 ใช BPPDS)

ตดตอ ประสาน เพอจดทนตบคลากร มาใหบรการ

ตดตอ ประสาน เพอจดบรการทนตกรรม

กำกบ ตดตาม ประเมนผล ความครอบคลมและคณภาพบรการ

บทท 6 ตวชวด การกำกบ ตดตามและประเมนผล

ชอตวชวด รอยละหญงตงครรภไดรบบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก ประเดนยทธศาสตร PP Excellence : การสงเสรมสขภาพทกกลมวย เปาประสงคยทธศาสตร สงเสรมการเกดและเตบโตอยางมคณภาพ กลม/ Cluster สตรและเดกปฐมวย หนวยงานเจาภาพหลก สำนกทนตสาธารณสข หนวยงานรบการประเมน สำนกทนตสาธารณสข คำนยาม หญงตงครรภ หมายถง หญงตงครรภทมารบบรการทสถานบรการของรฐ

บรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก หมายถง 1. บรการตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษา 2. ขดและทำความสะอาดฟน

กลมเปาหมาย หญงตงครรภทมารบบรการสถานบรการของรฐ วธการจดเกบขอมล -รวบรวมขอมลสภาวะชองปากโดยการตรวจสขภาพชองปากของทนตบคลากร

-คยขอมลเขาระบบ 43 แฟม แหลงขอมล สถานบรการสงกดกระทรวงสาธารณสข รายการขอมล 1 A=จำนวนหญงตงครรภทไดรบบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก รายการขอมล 2 B=จำนวนหญงตงครรภทมารบบรการฝากครรภในเขตรบผดชอบ สตรคำนวณตวชวด (A/B) X 100 ระยะเวลาประเมนผล รอบ 1: 5 เดอนแรก (ตลาคม 2562-กมภาพนธ 2563)

รอบ 2: 5 เดอนหลง (มนาคม 2563-กรกฎาคม 2563) เกณฑเปาหมาย

ปงบประมาณ 2563 ปงบประมาณ 2564 ปงบประมาณ 2565 รอยละ 75 รอยละ 80 รอยละ 100

เกณฑการประเมน : รอยละหญงตงครรภไดรบบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก

ป 2563 : รอบ 3 เดอน รอบ 6 เดอน รอบ 9 เดอน รอบ 12 เดอน

- - - -หญงตงครรภไดรบการตรวจสขภาพชองปากและวางแผนการรกษา รอยละ 75 -หญงตงครรภไดรบการขดและทำความสะอาดฟน รอยละ 75

ป 2564 : รอบ 3 เดอน รอบ 6 เดอน รอบ 9 เดอน รอบ 12 เดอน

- - - -หญงตงครรภไดรบการตรวจสขภาพชองปากและวางแผนการรกษา รอยละ 80 -หญงตงครรภไดรบการขดและทำความสะอาดฟน รอยละ 80

ป 2565 :

รอบ 3 เดอน รอบ 6 เดอน รอบ 9 เดอน รอบ 12 เดอน - - - -หญงตงครรภไดรบการตรวจสขภาพชองปากและวางแผนการรกษา

รอยละ 100 -หญงตงครรภไดรบการขดและทำความสะอาดฟน รอยละ 100

มาตรการสำคญททำใหตวชวดบรรลผล : (P-Partnership ,I-Investment, R-Regulation, A-Advocacy, B-Building capacity) P -สรางการมสวนรวมของภาค เครอขาย ชมชน ทงภาครฐ เอกชน ในสงเสรมสขภาพชองปากหญงตงครรภ ในเรอง การทำความ

สะอาดชองปาก การตรวจฟนดวยตนเอง การใชไหมขดฟน การบรโภคทเหมาะสม และการรบบรการทนตกรรมตามความจำเปนในชวงตงครรภ ทงในระดบครอบครว (ผปกครอง) ตำบล (ชมชน) อำเภอ(CUP) และเขตสขภาพ

-สรางการมสวนรวมระหวางสวนกลาง ศนยอนามย และจงหวด ในการ 1) ใหขอเสนอแนะ ปรบปรง แนวทางการดำเนนงานสงเสรมสขภาพชองปากหญงตงครรภ 2) ออกแบบระบบตดตามกำกบ บรณาการไปกบ cluster แมและเดก

I- ขบเคลอนและดำเนนงานผานชดสทธประโยชนสงเสรมปองกนและบรการแบบผปวยนอก (กองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต) ตามนโยบายระดบเขตและจงหวด และกองทนสขภาพตำบล

R - ใชกลไกกำกบตดตาม ผาน MCH board, Dental board และ การนเทศระดบเขต/จงหวด เพอใหเกดงานสงเสรมทนตสขภาพทมคณภาพใน ANC WCC ศนยพฒนาเดกเลก และชมชน

A - สงเสรมการสอสารสาธารณะระดบเครอขายและพนท ในชองทางทหลากหลายเชน Website FB เอกสารอเลกทรอนกส แผนพบ โปสเตอร เปนตน เพอเพมความตระหนกในกลมประชากรเปาหมาย

B -สรางความตระหนกร เรองการดแลสขภาพชองปากหญงตงครรภ (การแปรงฟน การตรวจฟนดวยตนเอง การเขารบบรการทนตกรรมของหญงตงครรภ) แกประชาชน ชมชนทองถน และ เครอขายสขภาพระดบตำบล

-พฒนาศกยภาพการดแลสขภาพชองปากหญงตงครรภ แก ทนตบคลากร บคลากรสาธารณสขทดแลสขภาพหญงตงครรภ

Small Success : กลไก รอบ 3 เดอน รอบ 6 เดอน รอบ 9 เดอน รอบ 12 เดอน

สวนกลาง 1. พฒนาแนวทางการดำเนนงานสงเสรมทนตสาธารณสข (หญงตงครรภ)ประจำป 2563

2. ชแจงศนยอนามยและจงหวดใหรบทราบวตถประสงค เปาหมาย และแนวทางการดำเนนงาน

3. รวมกนออกแบบระบบตดตามกำกบ

4. รายงานตอคณะกรรมการ Cluster สตรและเดกปฐมวย

1. สนบสนนดานวชาการและเทคนคดำเนนงาน

2. เยยมเสรมพลง (coaching) จากสวนกลาง

3. รายงานตอคณะกรรมการ Cluster สตรและเดกปฐมวย

1. สนบสนนดานวชาการและเทคนคดำเนนงาน 2. เยยมเสรมพลง (coaching) จากสวนกลาง 3. รายงานตอคณะกรรมการ Cluster สตรและเดกปฐมวย

1. ประเมนผลจากขอมลทไดรบ 2. สรปผลการประเมนและขอเสนอแนะ เชงปฏบตการและเชงนโยบาย 3. รายงานตอคณะกรรมการ Cluster สตรและเดกปฐมวย

เขตสขภาพ สสจ./รพศ./รพท.

1. คณะกรรมการจดทำแผนงานบรณาการในแผนระดบจงหวด

2. ดแลระบบ สนบสนนวสดอปกรณและบคลากร

3. พฒนาศกยภาพการดแลสขภาพชองปากหญงตงครรภ (ทนตบคลากร และบคลากรสาธารณสข)

1. รอยละ 50 ของจงหวดมแผนงานและเปาหมายดำเนนการ 2. มการตดตามระดบเขต จงหวด และสอสารกบสวนกลาง

มการนเทศ ตดตามระดบเขต จงหวด และสอสารกบสวนกลาง

1. มการตดตามระดบศนยอนามย 2. ประเมนผล และสรปผล

อำเภอ รพช./พนท

1. บรณาการแผนงานและเปาหมายในแผนระดบอำเภอ

2. จดกจกรรมสงเสรมสขภาพชองปากสตร ในคลนก ANC

1. จดกจกรรมสงเสรมสขภาพชองปากสตร ในคลนก ANC 2. มการนเทศ ตดตามระดบเครอขายบรการ(CUP)

1. มการนเทศ ตดตามระดบเครอขายบรการ(CUP)

1. ประมวลผลขอมล 2. รายงานผลการดำเนนงาน

วธการประเมนผล : เปรยบเทยบขอมลกบคาเปาหมาย เอกสารสนบสนน : 1. คมอ แนวทางการดำเนนงานสงเสรมทนตสขภาพเดกปฐมวย ANC คณภาพ WCC คณภาพ ศพด.

คณภาพ 2. แนวทางการดำเนนงานมหศจรรย 1000 วนแรกของชวต 3. แนวทางการดำเนนงานทนตสาธารณสข ประจำป 2563

4. แนวทางการสงเสรมสขภาพหญงตงครรภ รายละเอยด ขอมลพนฐาน

Baseline data หนวยวด ผลการดำเนนงานในรอบปงบประมาณ พ.ศ. 2559 2560 2561 2562*

ไดรบการตรวจสขภาพชองปาก เฉพาะเขตรบผดชอบ

รอยละ

38.39 53.29 57.67 57.57

รบบรการทนตกรรม (เทยบหญงตงครรภในเขตรบผดชอบ)

รอยละ 75.94 (29.17)

80.23 (42.63)

80.28 (47.86)

82.27 (47.78)

ขอมล จาก HDC * ณ วนท 19/06/2562 กำกบตวชวด 1. นางปยะดา ประเสรฐสม ผอำนวยการสำนกทนตสาธารณสข ผใหขอมลทางวชาการ / ผประสานงานตวชวด

ผใหขอมลทางวชาการ 1. ทพญ.สวรรณา เอออรรถการณ กลมงาน กลมพฒนานวตกรรรมทนตสขภาพเดกเยาวชน โทรศพท (ททำงาน) : 02-5904204 โทรสาร: 02-5904209 โทรศพทมอถอ : 081-660-9406 E-mail : [email protected] ผประสานงานตวชวด 1. ทพญ.หยาดฤทย โกสกล กลมงาน กลมพฒนานวตกรรรมทนตสขภาพเดกเยาวชน โทรศพท (ททำงาน) : 02-5904204 โทรสาร: 02-5904209 โทรศพทมอถอ : 087-021-2233

หนวยงานประมวลผลและจดทำขอมล(ระดบสวนกลาง)

สำนกทนตสาธารณสข

ผรบผดชอบการรายงานผลการดำเนนงาน

1. นางสาวเดอนเพญ สาคร นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ โทรศพท 0-2590-4209 e-mail: [email protected]

ชอตวชวด รอยละกลมเดกวยเรยนไดรบบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก ประเดนยทธศาสตร 1. สงเสรมสขภาพ 5 กลมวย เปาประสงคยทธศาสตร 4. เดกวยเรยนเจรญเตบโตเตมศกยภาพและมทกษะสขภาพ กลม/ Cluster วยเรยน หนวยงานเจาภาพหลก สำนกทนตสาธารณสข หนวยงานรบการประเมน สำนกทนตสาธารณสข คำนยาม กลมเดกวยเรยน หมายถง เดกทกคนทมอาย 4 ป ถง อาย 12 ป 11 เดอน 29 วน

สงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก หมายถง บรการทครอบคลม 1.การตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษาในเดกวยเรยน (4-12 ป) 2.การเคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท ในเดกวยเรยน (4-12 ป) 3.การเคลอบหลมรองฟนในฟนกรามถาวร ในเดกวยเรยน (6-12 ป)

กลมเปาหมาย กลมเดกวยเรยน (4-12 ป) ทงหมดในพนทรบผดชอบ วธการจดเกบขอมล -รวบรวมขอมลสภาวะสขภาพชองปากโดยการตรวจสขภาพชองปากของทนตบคลากร

-คยขอมลเขาระบบ 43 แฟม แหลงขอมล สถานบรการสงกดกระทรวงสาธารณสข รายการขอมล ลำดบท รายการขอมล สตรคำนวณตวชวด 1.การตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษาในเดกวยเรยน (4-12 ป)

A=จำนวนเดกวยเรยน (4-12 ป) ทไดรบการตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษา B=จำนวนเดกวยเรยน (4-12 ป) ทงหมด

(A/B) X 100

2.รอยละการเคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท ในเดกวยเรยน (4-12 ป)

A=จำนวนเดกวยเรยน (4-12 ป) ทไดรบการเคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท B=จำนวนเดกวยเรยน (4-12 ป) ทงหมด

(A/B) X 100

3.รอยละการเคลอบหลมรองฟน ในเดกวยเรยน (6-12 ป)

A=จำนวนเดกวยเรยน (6-12 ป) ทไดรบการเคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท B=จำนวนเดกวยเรยน (6-12 ป) ทงหมด

(A/B) X 100

4. รอยละเดก 12 ป ปราศจากโรคฟนผ (Caries free)

A=จำนวนเดกวยเรยน (12 ป) ทปราศจากโรคฟนผ B=จำนวนเดกวยเรยน (12 ป) ในพนทรบผดชอบทไดรบการตรวจฟน (ความครอบคลมการตรวจ 100%)

(A/B) X 100

5.รอยละเดก 12 ป ฟนดไมมผ (Cavity free)

A=จำนวนเดกวยเรยน (12 ป) ทฟนดไมมผ (Cavity free) B=จำนวนเดกวยเรยน (12 ป) ในพนทรบผดชอบทไดรบการตรวจฟน (ความครอบคลมการตรวจ 100%)

(A/B) X 100

ระยะเวลาประเมนผล รอบ 1: 5 เดอนแรก (ตลาคม 2562-กมภาพนธ 2563) รอบ 2: 5 เดอนหลง (มนาคม 2563-กรกฎาคม 2563)

เกณฑเปาหมาย รายการ ปงบประมาณ 2563 ปงบประมาณ 2564 ปงบประมาณ 2565

1.การตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษาในเดกวยเรยน (4-12 ป)

รอยละ 80

รอยละ 90

รอยละ 100

2.การเคลอบ/ทาฟลออไรดเฉพาะท ในเดกวยเรยน (4-12 ป)

รอยละ 50 รอยละ 55

รอยละ 60

3.การเคลอบหลมรองฟน ในเดกวยเรยน (6-12 ป)

รอยละ 50 รอยละ 55 รอยละ 60


รอยละ 70 (เพมขนรอยละ 1 จากปท

ผานมา)


ผานมา)

รอยละ 72 (เพมขนรอยละ 1 จากป

ทผานมา) 5.รอยละเดก 12 ป ฟนดไมมผ (Cavity free)


ผานมา)


ผานมา)

รอยละ 84 (เพมขนรอยละ 2 จากป

ทผานมา) เกณฑการประเมน : ป 2563

รายการ รอบ 3 เดอน รอบ 6 เดอน รอบ 9 เดอน รอบ 12 เดอน 1.การตรวจสขภาพชองปาก และวางแผนการรกษาในเดกวยเรยน (4-12 ป)

รอยละ 30 รอยละ 60 รอยละ 80 รอยละ 100






- - - รอยละ 70 (เพมขนรอยละ 1 จากปท

ผานมา) 5.รอยละเดก 12 ป ฟนดไมมผ (Cavity free)

- - - รอยละ 80 (เพมขนรอยละ 2 จากปทผานมา)

เกณฑการประเมน : ป 2564 รายการ รอบ 3 เดอน รอบ 6 เดอน รอบ 9 เดอน รอบ 12 เดอน











เกณฑการประเมน : ป 2565 รายการ รอบ 3 เดอน รอบ 6 เดอน รอบ 9 เดอน รอบ 12 เดอน







4.รอยละเดก 12 ป ปราศจากโรคฟนผ (Caries free)




มาตรการสำคญททำใหตวชวดบรรลผล : (P-Partnership ,I-Investment, R-Regulation, A-Advocacy, B-Building capacity) P -สรางการมสวนรวมของภาค เครอขาย ชมชน ทงภาครฐ เอกชน ในการบรณาการระหวางหนวยงาน และสรางกระบวนการมสวน

รวมของประชาชนในชมชน และภาคเครอขายในการจดการดแลสขภาพชองปากในเดกวยเรยน -สรางการมสวนรวมระหวางสวนกลาง ศนยอนามย และจงหวด ในการ 1) เปนพเลยง (Coaching) ถายทอดตามโครงสรางและให

ขอเสนอแนะ ปรบปรง และรวมหาทางออกในการแกไขปญหาอปสรรคในการดำเนนงานในกลมเดกวยเรยน 2) ออกแบบระบบ กำกบ ตดตาม ทบรณาการไปกบ cluster วยเรยนและกระทรวงศกษาธการ กระทรวงมหาดไทย และหนวยงานอนทเกยวของในการดแลเดกวยเรยนในสถานศกษาทกสงกด

I -บรณาการการทำงาน ใน 3 ระดบ คอ การสงเสรมใหเกดการดแลตนเอง การดแลในระดบครอบครวและชมชน และการดแลโดยบคลากรสาธารณสข โดยมกระบวนการทำงานอยางตอเนอง ในการจดการโรคฟนผ โดยใหความสำคญกบการดแลโรคฟนผครอบคลมทกระยะของการเกดโรคโดย 1) ปองกนไมใหเกดโรคฟนผ 2) ยบยงการเกดโพรงฟนผ (cavity) และ 3) ปองกนไมใหมการเกดรอยโรคฟนผเพมขนอก (increment)

R -ใชกลไกกำกบตดตามขบเคลอนงาน ผาน MCH board, Dental board และ การนเทศระดบเขต/จงหวด เพอใหเกดงานสงเสรมทนตสขภาพในเดกวยเรยนอยางตอเนอง

A - สงเสรมใหเกดกลไกการสอสารสาธารณะเพอสอสาร key message ทสำคญ การแปรงฟน 222 รณรงคการลดการบรโภคนำตาลและสอสาร message “นำตาลไมเกน 6 ชอนชา/วน” และสอสารการเขาถงบรการ สงเสรมความรอบรดานสขภาพชองปากในเดกวยเรยน

B -พฒนาศกยภาพผเกยวของทกภาคสวน และเสรมสรางความรอบร ทกษะ และพฒนาศกยภาพ ภาคเครอขาย และผมสวนเกยวของเพอสงเสรมสขภาพชองปากเดกวยเรยน

Small Success :

กลไก รอบ 3 เดอน รอบ 6 เดอน รอบ 9 เดอน รอบ 12 เดอน สวนกลาง 1.พฒนาแนวทางการจดบรการ

สงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก ประจำป 2563 2.ชแจงศนยอนามยและจงหวดใหรบทราบวตถประสงค เปาหมาย และแนวทางการดำเนนงาน 3.รวมกนออกแบบระบบและขอมล ในการกำกบ ตดตามและประเมนผล

1.สนบสนนดานวชาการและกระบวนการดำเนนงาน 2.เยยมเสรมพลง และแลกเปลยนเรยนร โดย หนวยงานสวนกลาง รวมกบสวนภมภาค จงหวดและพนท 3.รายงานตอคณะกรรมการ สวนกลาง

1.สนบสนนดานวชาการและกระบวนการดำเนนงาน

2. เยยมเสรมพลง และแลกเปลยนเรยนร โดย หนวยงานสวนกลาง รวมกบสวนภมภาค จงหวดและพนท

1.ประเมนผลจากผลการเยยมตดตาม และขอมลทได 2.สรปผลการประเมนและขอเสนอแนะ ในการพฒนาการดำเนนงานและพฒนาเชงนโยบาย

3. รายงานตอคณะกรรมการ สวนกลาง

เขตสขภาพ /ศนยอนามยท 1-12

1. ประชมชแจงแนวทาง กลวธการขบเคลอนงาน และคาเปาหมายใหกบเครอขาย

2. สนบสนนชดความร สอคมอตางๆ

3. รวบรวมขอมลพนทเครอขายในจงหวดทรบผดชอบ

4. รวบรวมขอมลผลการดำเนนงาน และแนวทางการพฒนาการดำเนนงานของพนทรายงานผลตอคณะกรรมการกำกบตดตามระดบประเทศ

1. สนบสนนการพฒนาศกยภาพเจาหนาทการดำเนนงานของจงหวด

2. เยยมเสรมพลง จงหวดและพนท

3. รวบรวมขอมลผลการดำเนนงาน และแนวทางการพฒนาการดำเนนงานของพนทรายงานผลตอคณะกรรมการกำกบตดตามระดบประเทศ

1. เยยมเสรมพลง และแลกเปลยนเรยนร โดย หนวยงานสวนกลาง รวมกบสวนภมภาค จงหวดและพนท

2. รวบรวมขอมลผลการประเมนกจกรรมการดำเนนงานในพนท และเสนอแนะการพฒนาตอพนท รายงานตอคณะกรรมการประเทศ

1. รวบรวมขอมลผลการประเมน

3. สรปภาพรวม ของศนย และจดทำสรปปญหาอปสรรค ขอเสนอแนะตอการพฒนาการดำเนนงานใหกบพนท

4. รวบรวมขอมลผลการดำเนนงาน และแนวทางการพฒนาการดำเนนงานของพนทเพอรายงานผลตอคณะกรรมการกำกบตดตามระดบประเทศ

จงหวด 1. มแผนการพฒนาการจดบรการระดบจงหวด

2. มการประชมชแจงทำความเขาใจแนวทางการขบเคลอนงานรวมกบหนวยงานในพนท

3. . สนบสนน และสรางกระบวนการทำงานรวมกบภาคเครอขาย

4.รวบรวมขอมลพนทเครอขายในจงหวดรายงานตอคณะกรรมการระดบเขต

1. สนบสนน และสรางกระบวนการรวมกบภาคเครอขายในการพฒนาการดำเนนกจกรรมระดบจงหวด

2. รวบรวมขอมลผลการดำเนนงานของพนท ประเมนผล และรายงานตอคณะกรรมการระดบเขต

1.เยยมเสรมพลง และแลกเปลยนเรยนร กบเครอขาย

3. รวบรวมขอมลผลการประเมนกจกรรมการดำเนนงานในพนท และเสนอแนะการพฒนาตอพนทและรายงานตอคณะกรรมการระดบเขต

1. รวบรวมขอมลผลการประเมน

3. สรปภาพรวม ของจงหวดและจดทำสรปปญหาอปสรรค ขอเสนอแนะตอการพฒนาการดำเนนงานใหกบพนท

4. รวบรวมขอมลผลการดำเนนงานของพนทรายงานตอคณะกรรมการระดบเขต

อำเภอ รพช./พนท

3. บรณาการแผนงานและเปาหมายในแผนระดบอำเภอ

4. จดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก ในเดกวยเรยน และทำงานรวมกบทกภาคสวน ครอบครวและชมชม

3.จดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก ในเดกวยเรยน


2. รวบรวมขอมล ผลการดำเนนงาน ปญหา อปสรรคในการพฒนางาน


3. รวบรวมขอมล ผลการดำเนนงาน ปญหา อปสรรคในการพฒนางาน ใหบรรลเปาหมาย

3. ประมวลผลขอมล 4. รายงานผลการดำเนนงาน 5. พฒนาการดำเนนงานใหบรรลเปาหมาย 6. ขอเสนอแนะในการพฒนางานอยางตอเนอง 7. รวบรวมปญหา/อปสรรค ในการเสนอตอการพฒนาเชงระบบ

วธการประเมนผล : เปรยบเทยบขอมลกบคาเปาหมาย เอกสารสนบสนน : 1. คมอ แนวทางการจดบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากในเดกวยเรยน

2. แนวทางการดำเนนงานทนตสาธารณสข ประจำป 2563 3. แนวทางการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากในเดกวยเรยน

รายละเอยด ขอมลพนฐาน

Baseline data หนวยวด

ผลการดำเนนงานในรอบปงบประมาณ พ.ศ. 2559 2560 2561 2562*


รอยละ N/A (เดก 6-12 ป ไดรบการตรวจชอง

ปาก เฉพาะเขต

รบผดชอบ รอยละ 38.7)

N/A (เดก 6-12 ป ไดรบการตรวจชองปาก เฉพาะเขตรบผดชอบ รอยละ 46.1)




รอยละ N/A มขอมลในเดก 3-5 ป รอยละ 34.3

N/Aขอมลในเดก 3-

5 ป รอยละ 42.8

N/Aขอมลในเดก 3-

5 ป รอยละ 49.9

N/Aขอมลในเดก 3-5

ป รอยละ 44.9


รอยละ N/A มขอมลในเดก 6 ป รอยละ 26.9

N/Aขอมลในเดก 6


N/Aขอมลในเดก 6


N/Aขอมลในเดก 6 ป รอยละ 16.5

4.รอยละเดก 12 ป ปราศจากโรคฟนผ (Caries free)

รอยละ N/A รอยละ60.7 (ตรวจ

ครอบคลม รอยละ37.5)

รอยละ69.8 (ตรวจ


รอยละ 69.5 (ตรวจครอบคลม รอยละ32.5)

5.รอยละเดก 12 ป ฟนดไมมผ (Cavity free)

รอยละ

N/A

รอยละ 71.7 (ตรวจ






ขอมล จาก HDC * ณ วนท 26/06/2562 กำกบตวชวด 1. นางปยะดา ประเสรฐสม ผอำนวยการสำนกทนตสาธารณสข ผใหขอมลทางวชาการ / ผประสานงานตวชวด

ผใหขอมลทางวชาการ 1. นางสาวจราพร ขดด ทนตแพทยชำนาญการพเศษ โทรศพท 0 2590 4204 E-mail: [email protected] ผประสานงานตวชวด 1. นางสาวภทราภรณ หสดเสว ทนตแพทยชำนาญการพเศษ โทรศพท 0 2590 4204 E-mail: [email protected]

หนวยงานประมวลผลและจดทำขอมล(ระดบสวนกลาง)

สำนกทนตสาธารณสข

ผรบผดชอบการรายงานผลการ

1. นางสาวชนกา โรจนสกลพานช นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ โทรศพท 0 2590 4204 E-mail: [email protected]

ดำเนนงาน 2. นางสาวณชชา เปรมประยร นกวชาการสาธารณสขชำนาญการ โทรศพท 0-2590-4217 e-mail: [email protected]

3. นางสาวณฐมนสนนท ศรทอง นกวชาการสาธารณสขชำนาญการ โทรศพท 0 2590 4217 E-mail: [email protected]

เอกสารอางอง

1. ชตมา ไตรรตนวรกล. 2553. “ทนตกรรมปองกนในเดกและวยรน”. โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. 2. สำนกทนตสาธารณสข กรมอนามย . 2561. “รายงานผลการสำรวจสภาวะสขภาพชองปากแหงชาต ครงท 8

ประเทศไทย ป 2560”. บรษทสามเจรญพานชย (กรงเทพ) จำกด. 3. วราภรณ จระพงษา ปยะดา ประเสรฐสม. รายงานการประเมนผลโครงการสงเสรมทนตสขภาพและปองกนโรค

ดานทนตกรรมสำหรบเดกภายใตระบบประกนสขภาพถวนหนา “ยมสดใส เดกไทยฟนด”ปการศกษา 2548-2550. วทยาสารทนตสาธารณสข; 13(5):85-96.

4. AMERICAN ACADEMY OF PEDIATRIC DENTISTRY. 2014. Guideline on Caries-risk Assessment and Management for Infants, Children, and Adolescents.

5. Abariga SA, Whitcomb BW. Periodontitis and gestational diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis of observational studies. BMC pregnancy and childbirth. 2016;16(1):344

6. Ahovuo-Saloranta, A., et al., Pit and fissure sealants for preventing dental decay in the permanent teeth of children and adolescents. Cochrane Database Syst Rev, 2008(4): p. CD001830.

7. Esteves Lima RP, Cyrino RM, de Carvalho Dutra B, Oliveira da Silveira J, Martins CC, Miranda Cota LO, et al. Association Between Periodontitis and Gestational Diabetes Mellitus: Systematic Review and Meta-Analysis. Journal of periodontology. 2016;87(1):48-57.

8. Gooch BF, Griffin SO, Gray SK, et al. Preventing dental caries through School based sealant programs Updated recommendations and reviews of evidence. JADA 2009;140: 1356-1365.

9. Hunter PB. Risk factors in dental caries. Int Dent J. 1988 Dec;38(4):211-7. 10. Juthamas Lueangpiansamut. Relationship Between Dental Caries Status, Nutritional Status,

Snack Foods, and Sugar-Sweetened Beverages Consumption Among Primary Schoolchildren Grade 4-6 in NongbuaKhamsaen School, Na Klang District, NongbuaLampoo Province, Thailand.

11. Kamath AT, Bhagania MK, Balakrishna R, Sevagur GK, Amar R. Ludwig's Angina in Pregnancy Necessitating Pre Mature Delivery. Journal of maxillofacial and oral surgery. 2 0 1 5 ;1 4 ( Suppl 1):186-9.

12. Khader YS, Ta'ani Q. Periodontal diseases and the risk of preterm birth and low birth weight: a meta-analysis. Journal of periodontology. 2005;76(2):161-5.

13. Manrique-Corredor EJ, Orozco-Beltran D, Lopez-Pineda A, Quesada JA, Gil-Guillen VF, Carratala-Munuera C. Maternal periodontitis and preterm birth: Systematic review and meta-analysis. Community dentistry and oral epidemiology. 2019.

14. Marinho V, Higgins L, Sheiham A, Logan S. Fluoride varnishes for preventing dental caries in children and adolescents. Cochrane Database Syst Rev 2002;3:CD002279.

15. Marinho VC. Evidence-based effectiveness of topical fluorides. Adv Dent Res 2008; 20(1):3-7. 16. Mitchell SC, Ruby JD, Moser S, Momeni S et al. Pediatric Dentistry. 2009 31(3):193-201 17. Moorhead K, Guiahi M. Pregnancy complicated by Ludwig's angina requiring delivery. Infectious

diseases in obstetrics and gynecology. 2010:158264. 18. Petersen PE. Sociobehavioural risk factors in dental caries – international perspectives.

Community Dent Oral Epidemiol 2005; 33: 274–9. 2005.

19. Redman CW, Sacks GP, Sargent IL. Preeclampsia: an excessive maternal inflammatory response to pregnancy. American journal of obstetrics and gynecology. 1999;180(2 Pt 1):499-506.

20. Tocaciu S, Robinson BW, Sambrook PJ. Severe odontogenic infection in pregnancy: a timely reminder. Australian dental journal. 2017;62(1):98-101.

21. Twetman S, Axelsson S, Dahlgren H, et al. Caries-preventive effect of fluoride toothpaste: a systematic review. Acta Odontol Scand 2003; 61(6):347-55.

22. Wei BJ, Chen YJ, Yu L, Wu B. Periodontal disease and risk of preeclampsia: a meta-analysis of observational studies. PloS one. 2013;8(8):e70901.

23. Xiong X, Buekens P, Fraser WD, Beck J, Offenbacher S. Periodontal disease and adverse pregnancy outcomes: a systematic review. BJOG : an international journal of obstetrics and gynaecology. 2006;113(2):135-43.

ภาคผนวก

1. กองทนหลกประกนสขภาพในระดบทองถนหรอพนท เพอใหประชากรในทกกลมอายไดรบการสงเสรมปองกนทางทนตสขภาพอยางครอบคลม ตอเนอง โดยเฉพาะในกลมเดกปฐมวย เดกวยเรยน และหญงตงครรภจะสามารถเขาถงบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากไดอยางทวถงในทกพนท หนวยบรการ หนวยงาน องคกร หรอกลมประชาชนสามารถขอรบการสนบสนนเงนกองทนหลกประกนสขภาพในระดบทองถนหรอพนททตงได ซงเปนไปตามหลกเกณฑการสนบสนนเงนกองทนฯตามขอ 10 แหงประกาศฯพ.ศ. 2561 เพอจดกจกรรมสรางเสรมสขภาพชองปากและปองกนโรคในพนท อาท กจกรรมทนตอนามยในศนยพฒนาเดกเลก โครงการแปรงฟนหลงอาหารกลางวนในโรงเรยน เปนตน อนง เพอความสะดวกในการจดทำโครงการขอรบการสนบสนนงบประมาณจากกองทนฯดงกลาว จงขอเสนอตวอยางโครงการดานการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก (ทงน สามารถปรบเปลยน เพมเตมใหเหมาะสมกบกลมเปาหมายและบรบทของพนท)

ตวอยางโครงการ 1 การใหทนตสขศกษา แบบเสนอแผนงาน/โครงการ/กจกรรม กองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทXXXX

เรอง ขอเสนอแผนงาน/โครงการ/กจกรรม การสงเสรมสขภาพชองปากในเดกเลกและเดกกอนวยเรยน

เรยน ประธานกรรมการกองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทXXXX

ดวย ) (รพสต aaa) (รพช ) มความประสงคจะจดทำแผนงาน/โครงการ/กจกรรม การสงเสรมสขภาพชองปากในเดกเลกและเดกกอนวยเรยน ในปงบประมาณ XXXX โดยขอรบการสนบสนนงบประมาณจากกองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนท xxxxxxxxxxxxxxxxxxx เปนเงน xxxxxx บาท โดยมรายละเอยดแผนงาน/โครงการ/กจกรรม ดงน

สวนท 1 : รายละเอยดแผนงาน/โครงการ/กจกรรม (สำหรบผเสนอแผนงาน/โครงการ/กจกรรม ลงรายละเอยด)

หลกการเหตผล....การสงเสรมสขภาพชองปากเปนเรองทสำคญยงสำหรบการมสขภาพทด ทงน สงทสำคญในวยเดกกคอการ การทผปกครองและเดกตองมความรความเขาใจ ในการดแลสขภาพชองปาก ใหกบเดก สามารถจดปจจยทเหมาะสมเพอการมสขภาพชองปากทด ใหกบเดกทงเรองโภชนาการทเหมาะสมหลกเลยงอาหารทเปนโทษกบสขภาพฟน การดแลทำความสะอาดชองปากและฟนอยางถกวธ .การสรางสภาพแวดลอมทเหมาะสมรวมทงการปลกฝงใหเดกมพฤตกรรมในอนาคตทดตอไป

ในการนจงตองมการอบรมใหความรกบพอแม ผปกครองทมหรอกำลงจะมลกหลานใหมความรความเขาใจในเรองทนตสขภาพ อนนำไปสการสงเสรมสขภาพชองปากเดกทด........................................................

1. วตถประสงค/ตวชวด 1. เพอใหเดกเลกและเดกกอนวยเรยน ไดรบการสงเสรมสขภาพในชองปาก จำนวน xx คน 2. เพอใหผปกครอง มความร ความเขาใจในการดแลสขภาพชองปากอยางถกวธ จำนวน xx คน

2. วธดำเนนการ 1. อบรมเชงปฏบตการ เรองดแลสขภาพชองปากใหกบผปกครองและเดก โดยวทยากร ดงน

- หนาทและความสำคญของอวยวะในชองปาก

- โรคในชองปากทสำคญ - อาหารและโภชนาการทดตอสขภาพ - การดแลสขภาพชองปาก - การแปรงฟนอยางถกวธ/ฝกปฏบตจรง

2 การตดตามเยยมบานและตรวจสขภาพชองปากใหเดก 3 การใหคำแนะนำในการไปรบบรการทนตกรรม 4. สรปผลการดำเนนงานตามแผนงานโครงการ สงใหกองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทXXXX 3. ระยะเวลาดำเนนการ ระหวางเดอน XXXX พ.ศ. XXXX – XXXX พ.ศ. XXXX

4. สถานทดำเนนการ รพสต รพ XXXX

5. งบประมาณ จากงบประมาณกองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทxxxxx จำนวน xxxxxx บาท รายละเอยด ดงน - คาอาหารกลางวน สำหรบกลมเปาหมายและผดำเนนงาน จำนวน xx คน ๆ ละ xx บาท/มอ จำนวน xx มอ

เปนเงน xxxxx บาท - คาอาหารวางและเครองดม สำหรบกลมเปาหมายและผดำเนนงาน จำนวน xx คน ๆ ละ xx บาท/มอ จำนวน xx มอ เปนเงน xxxxx บาท

- คาตอบแทนวทยากร จำนวน xx ชวโมงๆละ xxx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาแปรงสฟนเดก ประกอบการฝกปฏบต จำนวน xx ดาม ๆ ละ xx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาสอภาพพลก ขนาด A4 จำนวน xx ชด ๆ ละ xxx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาโมเดลการสอนการแปรงฟนแบบเรซน จำนวน xx ชด ๆ ละ xxx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาจางเหมาบรการตรวจสขภาพชองปาก เปนเงน xxxxx บาท

6. ผลทคาดวาจะไดรบ เดกเลกและเดกกอนวยเรยน มฟนผลดลง

7. สรปแผนงาน/โครงการ/กจกรรม (ผเสนอฯ ลงรายละเอยด โดยในแตละขอยอยใหเลอกเพยง 1 รายการทเปนรายการหลกสำหรบใชในการจำแนกประเภทเทานน เพอใหเจาหนาท อปท. บนทกขอมลลงโปรแกรมกองทนฯ เมอไดรบอนมตแลว)

7.1 หนวยงาน/องคกร/กลมคน ทรบผดชอบโครงการ (ตามประกาศคณะกรรมการหลกประกนฯ พ.ศ. 2557 ขอ 7) ชอหนวยงาน/องคกร/กลมคน รพสต รพ xxxxxxx 7.1.1 หนวยบรการ หรอหนวยบรการสาธารณสข เชนรพสต

7.2 ประเภทการสนบสนน (ตามประกาศคณะกรรมการหลกประกนฯ พ.ศ. 2557 ขอ 7) 7.2.3 สนบสนนการจดกจกรรมของ ศนยเดกเลก/ผสงอาย/คนพการ [ขอ 7(3)]

7.3 กลมเปาหมายหลก (ตามแนบทายประกาศคณะอนกรรมการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคฯ พ.ศ. 2557) 7.3.2 กลมเดกเลกและเดกกอนวยเรยน

7.4 กจกรรมหลกตามกลมเปาหมายหลก

7.4.2 กลมเดกเลกและเดกกอนวยเรยน 7.4.2.1 การสำรวจขอมลสขภาพ การจดทำทะเบยนและฐานขอมลสขภาพ 7.4.2.2 การตรวจคดกรอง ประเมนภาวะสขภาพ และการคนหาผมภาวะเสยง 7.4.2.3 การเยยมตดตามดแลสขภาพ 7.4.2.4 การรณรงค/ประชาสมพนธ/ฝกอบรม/ใหความร 7.4.2.5 การสงเสรมพฒนาการตามวย/กระบวนการเรยนร/ความฉลาดทางปญญาและอารมณ 7.4.2.6 การสงเสรมการไดรบวคซนปองกนโรคตามวย 7.4.2.7 การสงเสรมสขภาพชองปาก 7.4.2.8 อนๆ (ระบ) .................................................................................................................

ตวอยางโครงการ2 การฝกทกษะการแปรงฟน �

แบบเสนอแผนงาน/โครงการ/กจกรรม กองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทXXXX



ดวย หนวยงาน/ ศนยพฒนาเดกเลกตำบลXXXX มความประสงคจะจดทำแผนงาน/โครงการ/กจกรรม การสงเสรมสขภาพชองปากในเดกเลกและเดกกอนวยเรยน ในปงบประมาณ XXXX โดยขอรบการสนบสนนงบประมาณจากกองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทXXXX เปนเงน xxxxxx บาท โดยมรายละเอยดแผนงาน/โครงการ/กจกรรม ดงน


หลกการเหตผล....การสงเสรมสขภาพชองปากทดตองสอนใหเดกมความรความเขาใจในเรองความรและความสำคญของสขภาพชองปากตาลอดจนการดแลสขภาพชองปากดวยตวเองอยางสมำเสมอ การปฏบตใหเดกไดฝกแปรงฟนหลงอาหารกลางวนจะชวยทำใหเดกทกคน รวธการแปรงฟนทถกตองและสรางวนยในการดแลสขภาพชองปากไดอยางด.....................................................................................

1. วตถประสงค/ตวชวด 1. เพอใหเดกเลกและเดกกอนวยเรยน ไดรบการสงเสรมสขภาพในชองปาก จำนวน xx คน 2. เพอใหเดก มความร ความเขาใจในการดแลสขภาพชองปากสามารถแปรงฟนอยางถกวธ จำนวน xx คน

2. วธดำเนนการ 1. อบรมเชงปฏบตการ เรองดแลสขภาพชองปากใหกบเดก โดยวทยากร ดงน

- หนาทและความสำคญของอวยวะในชองปาก - การดแลสขภาพชองปาก การรบปทานอาหารทเปนประโยชนตอรางกายและสขภาพชองปาก - การแปรงฟนอยางถกวธ/ฝกปฏบตจรง

2. ครพเลยงนำเดกเลกและเดกกอนวยเรยนแปรงฟนหลงอาหารเทยง 3. ประสานทนตบคลากรจากหนวยบรการตรวจสขภาพชองปากและตรวจตดตามทก 6 เดอน 4. สรปผลการดำเนนงานตามแผนงานโครงการ สงใหกองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทXXXX 3. ระยะเวลาดำเนนการ

ระหวางเดอน XXXX พ.ศ. XXXX – XXXX พ.ศ. XXXX

4. สถานทดำเนนการ ศนยพฒนาเดกเลกตำบลXXXX


เปนเงน xxxxx บาท - คาอาหารวางและเครองดม สำหรบกลมเปาหมายและผดำเนนงาน จำนวน xx คน ๆ ละ xx บาท/มอ จำนวน xx มอ เปนเงน xxxxx บาท

- คาตอบแทนวทยากร จำนวน xx ชวโมงๆละ xxx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาแปรงสฟนเดก ประกอบการฝกปฏบต จำนวน xx ดาม ๆ ละ xx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาสอภาพพลก ขนาด A4 จำนวน xx ชด ๆ ละ xxx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาโมเดลการสอนการแปรงฟนแบบเรซน จำนวน xx ชด ๆ ละ xxx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาจางเหมาบรการตรวจสขภาพชองปากจำนวน xx คน ๆ ละ xx บาท เปนเงน xxxxx บาท

6. ผลทคาดวาจะไดรบ เดกเลกและเดกกอนวยเรยน มความร และปฏบตตวในการสงเสรมสขภาพชองปากไดด


7.1 หนวยงาน/องคกร/กลมคน ทรบผดชอบโครงการ (ตามประกาศคณะกรรมการหลกประกนฯ พ.ศ. 2557 ขอ 7) ชอหนวยงาน/องคกร/กลมคน ศนยพฒนาเดกเลกตำบลxxxxxxx 7.1.4 หนวยงานอนๆ ทไมใชหนวยงานสาธารณสข เชน โรงเรยน




7.4.2 กลมเดกเลกและเดกกอนวยเรยน 7.4.2.1 การสำรวจขอมลสขภาพ การจดทำทะเบยนและฐานขอมลสขภาพ 7.4.2.2 การตรวจคดกรอง ประเมนภาวะสขภาพ และการคนหาผมภาวะเสยง 7.4.2.3 การเยยมตดตามดแลสขภาพ 7.4.2.4 การรณรงค/ประชาสมพนธ/ฝกอบรม/ใหความร 7.4.2.5 การสงเสรมพฒนาการตามวย/กระบวนการเรยนร/ความฉลาดทางปญญาและอารมณ 7.4.2.6 การสงเสรมการไดรบวคซนปองกนโรคตามวย 7.4.2.7 การสงเสรมสขภาพชองปาก 7.4.2.8 อนๆ (ระบ) .................................................................................................................

ตวอยางโครงการ 3 การใชฟลออไรดวานช เพอปองกนฟนผ แบบเสนอแผนงาน/โครงการ/กจกรรม กองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทXXXX



ดวย รพสต.รพช XXXX มความประสงคจะจดทำแผนงาน/โครงการ/กจกรรม การสงเสรมสขภาพชองปากในเดกเลกและเดกกอนวยเรยน ในปงบประมาณ XXXX โดยขอรบการสนบสนนงบประมาณจากกองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทXXXX เปนเงน xxxxxx บาท โดยมรายละเอยดแผนงาน/โครงการ/กจกรรม ดงน


หลกการเหตผล.......การสงเสรมสขภาพชองปากสำหรบเดกเปนเรองทสำคญทจะทำใหเดกมสขภาพทด โดยทวไปประกอบดวยการใหความรผปกครอง การ.ฝกใหเดกเหนความสำคญของการแปรงฟนการรบประทานอาหารทมประโยชน นอกจากนในบางสภาวะ..เดกควรไดรบการทาฟลออไรดเปนการสงเสรมสขภาพชองปากและปองกนฟนผอยางมประสทธภาพรวมดวย...........................................................................

1. วตถประสงค/ตวชวด 1. เพอใหเดกเลกและเดกกอนวยเรยน ไดรบการสงเสรมสขภาพในชองปาก จำนวน xx คน 2. เพอใหเดกไดรบการทาฟลออไรดเพอปองกนฟนผอยางเหมาะสม จำนวน xx คน

2. วธดำเนนการ 1. อบรมเชงปฏบตการ เรองดแลสขภาพชองปากใหกบครพเลยง ผปกครองและเดก โดยวทยากร ดงน

- หนาทและความสำคญของอวยวะในชองปาก - การรบประทานอาหารทมประโยชนตอสขภาพ และชองปาก - การดแลสขภาพชองปาก - การแปรงฟนอยางถกวธ/ฝกปฏบตจรง

-ทนตบคลากรจากหนวยบรการตรวจสขภาพชองปากและทาฟลออไรดวานชแกเดกอาย 9, 18, 24, 36 เดอน และตรวจตดตามทก 6 เดอน 4. สรปผลการดำเนนงานตามแผนงานโครงการ สงใหกองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนหรอพนทXXXX 3. ระยะเวลาดำเนนการ ระหวางเดอน XXXX พ.ศ. XXXX – XXXX พ.ศ. XXXX

4. สถานทดำเนนการ ศนยพฒนาเดกเลกตำบลXXXX


เปนเงน xxxxx บาท

- คาอาหารวางและเครองดม สำหรบกลมเปาหมายและผดำเนนงาน จำนวน xx คน ๆ ละ xx บาท/มอ จำนวน xx มอ เปนเงน xxxxx บาท

- คาตอบแทนวทยากร จำนวน xx ชวโมงๆละ xxx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาแปรงสฟนเดก ประกอบการฝกปฏบต จำนวน xx ดาม ๆ ละ xx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาสอภาพพลก ขนาด A4 จำนวน xx ชด ๆ ละ xxx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาโมเดลการสอนการแปรงฟนแบบเรซน จำนวน xx ชด ๆ ละ xxx บาท เปนเงน xxxxx บาท - ฟลออไรดวานช จำนวน XX หลอด ๆ ละ xx บาท เปนเงน xxxxx บาท - คาจางเหมาบรการตรวจสขภาพชองปากและทาฟลออไรดวานช จำนวน xx คน ๆ ละ xx บาท

เปนเงน xxxxx บาท

6. ผลทคาดวาจะไดรบ เดกเลกและเดกกอนวยเรยน มฟนผลดลง


7.1 หนวยงาน/องคกร/กลมคน ทรบผดชอบโครงการ (ตามประกาศคณะกรรมการหลกประกนฯ พ.ศ. 2557 ขอ 7) ชอหนวยงาน/องคกร/กลมคน ศนยพฒนาเดกเลกตำบลxxxxxxx 7.1.1 หนวยบรการ หรอหนวยบรการสาธารณสข เชน รพสต.




7.4.2 กลมเดกเลกและเดกกอนวยเรยน 7.4.2.1 การสำรวจขอมลสขภาพ การจดทำทะเบยนและฐานขอมลสขภาพ 7.4.2.2 การตรวจคดกรอง ประเมนภาวะสขภาพ และการคนหาผมภาวะเสยง 7.4.2.3 การเยยมตดตามดแลสขภาพ 7.4.2.4 การรณรงค/ประชาสมพนธ/ฝกอบรม/ใหความร 7.4.2.5 การสงเสรมพฒนาการตามวย/กระบวนการเรยนร/ความฉลาดทางปญญาและอารมณ 7.4.2.6 การสงเสรมการไดรบวคซนปองกนโรคตามวย 7.4.2.7 การสงเสรมสขภาพชองปาก 7.4.2.8 อนๆ (ระบ) ................................................................................................................. 2. กลไกการบรหารจดการระบบของหนวยงานสวนกลาง

เพอใหมแรงจงใจดานการเงนทเหมาะสมแกผใหบรการในการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพและใหบรการทมคณภาพ ทำใหประชาชนเขาถงบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากทจำเปนและมคณภาพไดอยางเทาเทยมกน ตองอาศยหนวยงานทเกยวของหลายภาคสวนในทกระดบ โดยหนวยงานสวนกลางมบทบาทหนาทในการผลกดน การพฒนาระบบ และกลไกการบรหารจดการ ประกอบดวยหนวยงานตาง ๆ ซงมความรบผดชอบ ดงน

สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

1. ขบเคลอนและประสานนโยบายในระดบประเทศรวมกบกระทรวงสาธารณสข และคณะกรรมการพฒนาระบบบรการสขภาพ (service plan) สาขาสขภาพชองปาก

2. รวมกบกองบรหารการสาธารณสข และสำนกทนตสาธารณสข จดทำคมอ/แนวทางการจดระบบบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก รวมทงชแจงทำความเขาใจ และใหคำปรกษาแก ศนยอนามย สำนกงานสาธารณสขจงหวด หนวยบรการ และหนวยงานในพนท ใหทราบถงวตถประสงค เปาหมาย และแนวทางการดำเนนงาน

3. จดการงบประมาณและระบบการจายชดเชยคาบรการ ใหเกดประสทธภาพ ประสทธผล รวมทงชแจงทำความเขาใจแนวทางการจายชดเชยคาบรการ และใหคำปรกษาแกหนวยบรการ และหนวยงานในพนท

4. รวมกบกองบรหารการสาธารณสข จดการระบบขอมล แนวทางการจดสงขอมล และการประมวลผลขอมล รวมทงชแจงทำความเขาใจแนวทางการจดสงขอมล และใหคำปรกษาแกหนวยบรการ และหนวยงานในพนท

5. สนบสนนใหพนทสามารถดำเนนงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากไดอยางมประสทธภาพ 6. รวมกบกระทรวงสาธารณสข กำกบตดตาม ประเมนผล และสนบสนนการดำเนนงานสรางเสรมสขภาพ

และปองกนโรคในชองปากของหนวยบรการ ใหบรรลตามเปาหมาย ตวชวดทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ

7. รวบรวม วเคราะห สรปแผน/ผลการดำเนนงาน และงบประมาณ สำนกทนตสาธารณสข กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข

1. รวมกบสปสช. และกองบรหารการสาธารณสข จดทำคมอ/แนวทางการจดระบบบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก รวมทงชแจงทำความเขาใจ และใหคำปรกษาแก ศนยอนามย สำนกงานสาธารณสขจงหวด หนวยบรการ และหนวยงานในพนท ใหทราบถงวตถประสงค เปาหมาย และแนวทางการดำเนนงาน

2. สนบสนนดานวชาการและแนวทางการดำเนนงาน 3. รวมกบสปสช. กำกบตดตาม ประเมนผล และสนบสนน เชงวชาการและผลงานการดำเนนงานสรางเสรม

สขภาพและปองกนโรคในชองปากของหนวยบรการ ใหบรรลตามเปาหมาย ตวชวดทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ

4. สรปผลการการดำเนนกจกรรม ประเมนผล และรวบรวมขอเสนอแนะ ในการพฒนาการดำเนนงานและพฒนาเชงนโยบาย

กองบรหารการสาธารณสข สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข 5. รวมกบสปสช. และสำนกทนตสาธารณสข จดทำคมอ/แนวทางการจดระบบบรการสงเสรมสขภาพและ

ปองกนโรคในชองปาก รวมท งช แจงทำความเขาใจ และใหคำปรกษาแก ศนยอนามย สำนกงานสาธารณสขจงหวด หนวยบรการ และหนวยงานในพนท ใหทราบถงวตถประสงค เปาหมาย และแนวทางการดำเนนงาน

6. รวมกบสปสช. จดการระบบขอมล แนวทางการจดสงขอมล และการประมวลผลขอมล รวมทงชแจงทำความเขาใจแนวทางการจดสงขอมล และใหคำปรกษาแกหนวยบรการ และหนวยงานในพนท

7. รวมกำกบตดตาม ประเมนผล และสนบสนน การดำเนนงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากของหนวยบรการ ใหบรรลตามเปาหมาย ตวชวดทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ

8. ประมวลผล วเคราะหและสรปสถานการณสขภาพชองปากและการจดบรการของหนวยบรการ ในภาพรวมระดบประเทศ

ผประสานงาน

สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข

1) การบรหารจดการโครงการและการกำกบตดตาม ประเมนผล - ชอ นางสาวจารว รตนยศ สำนกสนบสนนระบบบรการปฐมภม

โทรศพทมอถอ 08 4438 1824 E-mail : [email protected]

2) การสงขอมลโปรแกรม e- Claim และการจายชดเชย - สำนกบรหารการจดสรรและชดเชยคาบรการ Helpdesk โทรศพท 02 142 3100 - 3 ในวนและเวลาราชการ 3) โปรแกรมคยชดขอมลมาตรฐาน 43 แฟม

- สำนกบรหารสารสนเทศการประกน IT helpdesk โทรศพท 02 141 4200

1) การบรหารจดการโครงการ - ชอ ทพญ. จราพร ขดด สำนกทนตสาธารณสข

โทรศพทมอถอ 08 6304 8815 E-mail : [email protected]

- ชอ ทพญ. สวรรณา เอออรรถการณ สำนกทนตสาธารณสข โทรศพทมอถอ 08 3048 3131 E-mail : [email protected]

2) การกำกบตดตาม - ชอ ทพ.จารวฒน บษราคมรหะ กองบรหารการสาธารณสข

สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข โทรศพทมอถอ 08 9525 0075 E-mail : [email protected]

3) การประเมนผล - ชอ ทพญ.ปยะดา ประเสรฐสม

ผอำนวยการสำนกทนตสาธารณสข โทรศพทมอถอ 08 1252 9940 E-mail : [email protected]

- ชอ ทพญ.วรมน อครสต สำนกทนตสาธารณสข โทรศพทมอถอ 08 1659 6812 E-mail : [email protected]

Documents

คู่มือการบร ิหารจัดการบทท 1 ความจำเป นและท มา จากข อม ลการสำรวจสภาวะส