ใ ป ป การจดการนาในแปลงนาแบบประหยด

นางสาวกณฑสณ แจงปยนางสาวกณฑสณ แจงปย

นกวชาการเกษตรปฏบตการ

สถานทดลองการใชนาชลประทานท 2 (พษณโลก)สถานทดลองการใชนาชลประทานท 2 (พษณโลก)

หวขอในการนาเสนอ

บทนา

การปลกขาวในปจจบน

สมดลของนาในแปลงนา สมดลของนาในแปลงนา

วธการใหนาแบบเปยกสลบแหง

ใ ป การใหนาแบบเปยกสลบแหงกบกาซเรอนกระจก

ขอดของการใหนาแบบเปยกสลบแหง

ขอจากดของการใหนาแบบเปยกสลบแหง

สรป สรป

บทนา

ใ ป ป ไ ใ ป• ในป 2556 มพนทปลกขาว 62 ลานไร ในฤดนาป

และ 16 ลานไร ในฤดนาปรง

• การทานาของเกษตรกรไทยในปจจบนจะใหนาแบบขง

ตลอดทงฤดปลกตลอดทงฤดปลก

• เกษตรกรประสบปญหาขาดแคลนนาชวงฤดแลง

รวดเรว รนแรง และครอบคลมพนทมากขน

การปลกขาวในปจจบน

• วธการปลกขาวหลายวธ เชน นาดา นาหวาน นาโยนกลา วธการปลกขาวหลายวธ เชน นาดา นาหวาน นาโยนกลา

• ใหนาแบบขงทระดบ 3-10 เซนตเมตร

• ขาวใชนาในปรมาณทสงมากเมอเทยบกบพชชนดอน

ปจจยทมผลตอการใชนาของพช

โ• พช - ชนด พนธ ระยะการเจรญเตบโต

• ดน - ชนด คณสมบตทางฟสกส การเตรยมดน

ลกษณะภมประเทศ ระดบนาใตดน

• • สภาพภมอากาศ

• วธการใหนา

สมดลของนาในแปลงนา

ทมา: http://www.knowledgebank.irri.org/ewatermgt/courses/course1/modules/module01/m01l03.html

สมดลของนาในแปลงนา (ตอ)

ทมา: http://www.knowledgebank.irri.org/ewatermgt/courses/course1/modules/module01/m01l03.html

อตราการซมลก (Percolation Rate)

Deep Standing Shallow Standing No Standingp gWater

gWater

gWater (Saturated)

Percolationis low

Percolationis high

Percolationis zerois lowg

Source data : IRRI, n.d.

แนวทางการจดการนาแบบประหยด

• แนวทางหรอวธการ “ลดการใชนาในการปลกขาว”

• ในหลายประเทศ เชน จน ญปน ฟลปปนส เวยดนาม ใชวธ

“การใหนาแบบเปยกสลบแหง”

(Alt t W tti d D i AWD)(Alternate Wetting and Drying : AWD)

• เปนวธการจดการนาในแปลงนาทมการแชขงแบบไมตอเนอง เปนวธการจดการนาในแปลงนาทมการแชขงแบบไมตอเนอง โดยปลอยใหดนมการแหงระยะหนงในระยะการเจรญเตบโตของขาว ของขาว

วธการใหนาแบบเปยกสลบแหง

1. ระดบนาตากวาผวดนเปนเกณฑ

2 ระดบความชนดนหรอคาศกยของนาในดนเปนเกณฑ2. ระดบความชนดนหรอคาศกยของนาในดนเปนเกณฑ

3. จานวนวนเปนเกณฑ

1. ระดบนาตากวาผวดนเปนเกณฑ

ตงแต ตงแต 3 3 ถง ถง 3030 cmcm

เรมหลงยายกลา 10 วน(นาดา) หรอ ตนขาวมความสง 10 ซม.(นาหวาน)

ประหยดนา 15-50 % ผลผลตผลผลตประหยดนา 15 50 % ผลผลตผลผลต

เทาเดมเทาเดม

ทมา: http://www.knowledgebank.irri.org/ewatermgt/courses/course1/modules/module01/m01l03.htmlทมา: http://www.knowledgebank.irri.org/ewatermgt/courses/course1/modules/module01/m01l03.html

2. ระดบความชนดนหรอคาศกยของนาในดนเปนเกณฑ

--10 10 ถง ถง --1515 kPakPa

60 60 -- 8080% of saturated water content% of saturated water content60 60 8080% of saturated water content% of saturated water content

ผลผลตผลผลต

เรมหลงยายกลา 10 วน (นาดา)

หรอ เทาเดมหรอ

ตนขาวมความสง 10 ซม.(นาหวาน)

3. จานวนวนเปนเกณฑ

ดนแหง ดนแหง 2 2 ถง ถง 1414 วนวนดนแหง ดนแหง 2 2 ถง ถง 1414 วนวน

ผลผลตผลผลต เทาเดม

ประเทศจน เกษตรกรนยมระบายนาออกจากแปลงนาในระยะหลงยายกลา 30 40 วน

ผลผลตผลผลต เทาเดม

ประเทศจน เกษตรกรนยมระบายนาออกจากแปลงนาในระยะหลงยายกลา 30-40 วน

เปนเวลา 7-10 วน เปนการเตมอากาศใหกบดนและรากขาว ในชวงกลางฤดปลก

(mid-season aeration) เพอยบย งการแตกกอไปเปนตนทไมมประสทธภาพ ลด(mid season aeration) เพอยบยงการแตกกอไปเปนตนทไมมประสทธภาพ ลด

สารพษทเกดจากกระบวนการไมใชออกซเจน และเพมการแตกราก เมอครบกาหนด

จะใหน าแบบขงอกเปนเวลาประมาณ 15 วน และหลงจากนนกจะใหน าแบบเปยก

สลบแหงไปจนถงระยะกอนเกบเกยว (Ji, 2013; Ji, 2014)

การใหนาแบบเปยกสลบแหงกบกาซเรอนกระจก

ป 2543 มรายงานวาภาคการเกษตรปลอยแกสเรอนกระจก

ป ป ปรอยละ 22.60 ของปรมาณการปลอยทงหมดของประเทศ

CH4CO2 นาขาว 57.7%

กาซเรอนกระจก

(greenhouse gases)(g ee ouse gases)N2OH2O

O3

มเทน (CH4)

• แบคทเรย Methanogen

• ภายใตสภาพไมมออกซเจน (anaerobic condition) ( )

• การใหนาแบบทดนแหงสลบกบดนเปยก

• พบวา ลดการปลดปลอยแกสมเทน 79.1%

(Yang et al., 2012)(Yang et al., 2012)

ไนตรสออกไซด (N2O)

• เกดจากกระบวนการ it ifi ti d it ifi ti • เกดจากกระบวนการ nitrification-denitrification

• ในสภาพทมออกซเจนสลบกบสภาพไมมออกซเจน

• การใหนาแบบทดนแหงสลบกบดนเปยก

• พบวา มการปลดปลอยแกสไนตรสออกไซดเพมขน 10 6% • พบวา มการปลดปลอยแกสไนตรสออกไซดเพมขน 10.6%

(Yang et al., 2012)

งานวจย

TT11 ขงตลอดฤดปลก

TT2 2 AWD ท อาย 40 และ 60 วน

หนาดนแหง 7 วน

พนธ กข 49

งานวจย

งานวจย

TT2 2 AWD AWD ท อาย ท อาย 40 40 และ และ 60 60 วนวน

หนาดนแหง หนาดนแหง 7 7 วนวนTT11 ขงตลอดฤดปลก

งานวจย

ปT1 ขงตลอดฤดปลก

T2 หนาดนแหง 1 วน

T3 หนาดนแหง 3 วน

T4 หนาดนแหง 5 วน

AWD อายขาว 40-70 วน

พนธพษณโลก 2

งานวจย

ขอดของการใหนาแบบเปยกสลบแหง

1 ประหยดนา ประสทธภาพการใชนาสง1. ประหยดนา ประสทธภาพการใชนาสง

2. ผลผลตเพมขน หรอไมกระทบตอปรมาณผลผลต

3. ประหยดเวลา พลงงานในการสบนา

4 ชวมวลของรากเพมขน4. ชวมวลของรากเพมขน

5. ลดการปลดปลอยแกสมเทน

6. ความสงของตนลดลง การลมของตนขาวลดลง

ขอจากดของการใหนาแบบเปยกสลบแหง

1 ขาวแตละชนดหรอแตละสายพนธมการตอบสนองตอการ1. ขาวแตละชนดหรอแตละสายพนธมการตอบสนองตอการใหนาแบบเปยกสลบแหงแตกตางกน

2 ถาความชนในดนตาเกนไปอาจสงผลใหผลผลตลดลง2. ถาความชนในดนตาเกนไปอาจสงผลใหผลผลตลดลง

3. ทาใหมวชพชมากขน และหนเขาทาลายมากขน

4. ถาระดบนาใตดนตาจะสญเสยนาไปกบการซมลกมากขน

5. มการปลดปลอย N O เพมขน5. มการปลดปลอย N2O เพมขน

6. มการสญเสยปยไนโตรเจนไปในรป N2 สงกวาการใหนาแบบดงเดมแบบดงเดม

สรป

วธการใหนาแบบเปยกสลบแหงมขอดหลายประการวธการใหนาแบบเปยกสลบแหงมขอดหลายประการโดยเฉพาะอยางยงในแงของการประหยดนา และไมทาใหผลผลตลดลง จงสามารถนาไปใชแกไขปญหาการขาดแคลนนาได ผลตลดลง จงสามารถนาไปใชแกไขปญหาการขาดแคลนนาได

แตวธการนกยงมขอจากดอยเชนกน เชน ขาวแตละสายพนธมการตอบสนองทแตกตางกนหรอทาใหวชพชงอกเพมมากพนธมการตอบสนองทแตกตางกนหรอทาใหวชพชงอกเพมมากขน ทาใหมผลกระทบตอปรมาณผลผลต ผทจะนาวธการนไปประยกตใชควรศกษาถงขอจากดกอนเพอทจะใหเกดประโยชนประยกตใชควรศกษาถงขอจากดกอนเพอทจะใหเกดประโยชนสงสด

ขอบคณคะขอบคณคะ