ตัวแปรแถวล าดับ - Udon Thani Rajabhat Universitysci.udru.ac.th/websci/download/com/rewadee/com_program/...ประโยชน ของการใช

Arrays

ตวแปรแถวล าดบ

1 เรยบเรยงโดย อ.เรวด พพฒนสงเนน สาขาวชาวทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน

ตวแปรแถวล าดบ (Array) คอ?

เรยบเรยงโดย อ.เรวด พพฒนสงเนน สาขาวชาวทยาการคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน2

อารเรย คอ เปนโครงสรางขอมลทเกบรวบรวมขอมลชนดเดยวกนไวดวยกนภายในตวแปรชอเดยวกน โดยขอมลแตละตวของอารเรยจะเรยกวา อลเมนต (Element) ขอมลแตละอลเมนตจะมหมายเลขเพอใชในการอางองถงเรยกตวเลขนวา เลขดชน (Index)ดงนนในการอางองถงขอมลแบบอารเรยจงท าไดโดยการระบชอของอารเรยนนๆ ประกอบกบคาเลขดชน เพอใหสามารถเขาถงอลเมนตทเกบขอมลภายในอารเรยนนๆ ได

ตวแปรแถวล าดบ (Array) คอ?


ตวแปรแถวล าดบ หรอ อารเรย เปนโครงสรางขอมล (Data Structure) ท าหนาทจองพนทหนวยความจ า ตามทระบขนาดหนวยความจ าในการประกาศตวแปรอารเรย เพอเกบขอมลในแตละชองของหนวยความจ า โดยมดชน (index) เปนตวระบต าแหนงขอมลในอารเรย

ประโยชนของการใชตวแปรแถวล าดบ


การเขยนโปรแกรมส าหรบบางกรณ เราจ าเปนทจะตองประกาศตวแปรทเปนขอมลชนดเดยวกนหลายๆ ตวเพอใชในการเกบกลมของขอมลทเหมอนกน เชน การเกบขอมลอาย และขอมลความสงของนกศกษา เปนตน ซงการทจะตงชอใหเปนตวแปร 100 ตว จะเปนการล าบาก ดงนนการประกาศตวแปรแบบแถวล าดบ จงอ านวยความสะดวกในจดน โดยจดขอมลอยในบลอกของหนวยความจ าเดยวกนและมการจดเรยงของขอมลแตละตวกนอยางตอเนอง และใชชอตวแปรรวมกนในการอางองถง

ประเภทของอารเรย


อารเรย 1 มต (One dimension arrays)

อารเรย 2 มต (Two dimension arrays)

อารเรย 3 มต (Three dimension arrays)

20 15 30 45

20 35

25 45 45

60

20

25 45

ตวแปรแถวล าดบ 1 มต (One dimension arrays)


คอ ตวแปรแถวล าดบทมดชนหรอตวชต าแหนงล าดบเพยงตวเดยวรปแบบการประกาศ

ตวอยาง

type ชอตวแปรอารเรย[จ านวนชองขอมล] ;

int a[10] ;

a

ตวอยางการประกาศ ตวแปรอารเรยการประกาศตวแปรแบบอารเรยสามารถท าไดคลายกบการประกาศตวแปรอนๆ ทวไป โดยการก าหนดชอของตวแปร ชนดของขอมล และขนาดของขอมล ตวอยางเชน

int grade[5]; /* Array ขนาด 5 ของ int */เปนการประกาศตวแปรแบบอารเรย 1 มตชอ grade ใหเปนขอมลแบบ

คาตวเลขทเปนจ านวนเตมโดยมขนาดเทากบ 5 อลเมนต ซงการประกาศตวแปรนจะจองหนวยความจ าเทากบ 2 byte * 5 = 10 byte

char code[5]; /* Array ขนาด 5 ของ char */การประกาศตวแปร code เปนขอมลแบบคาตวอกษรจะใชหนวยความจ าเทากบ 1 byte * 5 = 5 byte

float price[100]; /* Array ขนาด 100 ของ float */การประกาศตวแปร price เปนขอมลเลขทศนยม จะใชหนวยความจ าเทากบ 4 byte * 100 = 400 byte

การประกาศอารเรยพรอมกบก าหนดคาเรมตน


การก าหนดคาตวแปรอารเรยint data[5]={5, 3, 7, 1, 6};float a[ ]={1.3, 2.6, 10};char p[5]={‘a’, ‘b’, ‘d’, ‘e’, ‘t’};

int b[ ]={-20, 10, 5, 6, 4};int M[ ]={9, 0, 7};

ก าหนดขนาดอารเรยไวเลย

ไมไดก าหนดขนาดอารเรยไวลวงหนา

ตวอยางการประกาศอารเรย 1 มต


int data[5]={5, 3, 7, 1, 6};

data

int b[ ]={-20, 10, 5, 6, 4};

b

การเขาถงขอมลในอารเรย


รปแบบ

เชน

ชอตวแปรอารเรย[index]

printf(“Value = %d” ,score[1]);

แสดงขอมลในอารเรยชอ score ชองขอมลหมายเลข 1(ชองล าดบท 2)

ตวอยางการเขาถงขอมลและก าหนดคาในอารเรย


main() {int score[10] ; //ประกาศตวแปรอารเรยชอ score จ านวน 10 ชองint x = 20; //ประกาศตวแปร x ก าหนดคาเรมตน 20

score [0] = x ; // ก าหนดคาให scoreชองหมายเลข 0 เทากบคาในตวแปร xscore [1] = score[0] * 2 ; //ก าหนดคาให score ชองหมายเลข 1 เทากบคา

ใน score ชองหมายเลข 0 คณ 2

scanf(‚%d‛ , &score[5] ); //รบคามาใส score ชอง 5printf(‚%d‛ , score[1]); //แสดงคาใน score ชองท 1

}

ภาษาซตวแปรอารเรยตวแรกจะมดชน (index) เปนศนยเสมอในการอางถงตวแปรอารเรย ใดๆ จะตองระบดวยชออารเรยและดชนซงอยภายในเครองหมาย [ ] เชน grade [2] หมายถงตวแปรอารเรยตวท 3 ของgrade

ตวอยางการใชงานตวแปร grade ทเปนอารเรยของจ านวนเตม 5 ตวgrade[0] = 98;grade[1] = grade[0] – 11;grade[2] = 2 * (grade[0] – 6);grade[3] = 79;grade[4] = (grade[2] + grade[3] – 3) / 2;

ตวอยางการก าหนดคาใหอารเรยmain(){

int Num[5] ;

int y = 2;

Num[y] = 8;

Num[y+2] = 6;

Num[y*2-1] = 12;

Num[y] = Num[y] +1;

Num[y] = Num[y+1];

Num[y-1] = Num[y+2];

Num[8 % y] = Num[y] – 5;

}

Num

0 1 2 3 4

Num 7 6 12 12 6

0 1 2 3 4

สมมตวาตองการหาผลรวมtotal = grade[0] + grade[1] + grade[2] + grade[3] + grade[4];

สามารถเปลยนเปนtotal = 0;for ( i = 0; i <= 4, ++i)total += grade[i];

จะเหนวาจะมการเกบคาใน grade แตละอลเมนตตามล าดบเชนกน และสามารถใช i ซงใชเปนตวนบของลป for ในขณะเดยวกนกเปนตวชใหกบอารเรยดวย จะเหนวาจะมประโยชนมาก เมอมการกระท าทมจ านวนครงมากกวาน

ตวอยาง กรณทตองการหาคามากทสด (Maximum) ของคาในตวแปรอารเรยจ านวน 100 คาคอ price[100] สามารถกระท าไดดวยวธการดงนคอ ใชการวนรอบ for และ เงอนไข if เพอการตรวจสอบซงจะท าใหไดโปรแกรมดงน

maximum = price[0];for(i = 1; i <= 999; ++i){ if (price[i] > maximum)

maximum = price[i] ; }

การรบและแสดงคาของอารเรย(Input and Output of Array Values)

ในการใหคาแกตวแปรสามารถท าไดดวยการก าหนดใหโดยตรงหรอจะใหผใชกรอกโดยการรบคาจากคยบอรด โดยใชรวมกบค าสง scanf() ตวอยางเชนprice[5] = 10.69;

scanf(“%d %f”, &grades[0], &price[2])

scanf(“%c”, &code[0]);

scanf(“%d %d %d”, &grade[0], &grade[1], &grade[2]);

หรออาจใชการวนรอบเพอรบคาจากผใชกเปนไดดงตวอยางfor(i = 0; i <=4; ++i)

{

printf(“Enter a grade: “);

scanf(“%d”, &grade[i]);

}

จะเปนการวนรอบรบคา grade จากผใชจ านวน 5 คา

การแสดงคาของอารเรยในแตละอลเมนตสามารถใชงานรวมกบค าสงเชน printf() ซงท างานรวมกบการวนรอบ for จะท าใหสะดวกมากยงขน เชน

printf(“%f”, price[6]);

แสดงคาของ price ทอลเมนตท 6 printf(“The value of element %d is %d”, i, grade[i]);

แสดงคาของ i และ คา grades ท i for( n = 5; n <= 20; ++n)

printf(“%d %lf”, n, price[n]);

แสดงคาของ price ทอลเมนตท 5 ถง 20 โดยการใชงานการวนรอบ

ตวแปรอารเรยกบขอความการท างานกบขอความหรอทเรยกวา สตรง (String) เปนการใชขอมลตวอกษรหลาย ๆ ตว หรอ อารเรยของขอมลประเภท char หรออาจจะใชพอยนเตอรชไปยงขอมลประเภท char การท างานกบคาคงทสตรง (String Constant) สามารถเขยนภายในเครอง ‚ ‛


ตวแปรอารเรยกบขอความ char ch[10]; สรางตวแปรอารเรยชนด char ชอ ch มขนาดเทากบ 10

char str[10]; สรางตวแปรอารเรยชนด char ชอ str มขนาดเทากบ 10

*** ความแตกตางระหวางตวแปรอารเรยทใชเกบอกขระ และตวแปรอารเรยทใชเกบขอความอยทอกขระสดทาย โดยถาเปนอารเรยทใชเกบขอความนน อกขระตวสดทายจะถกปดดวย ‚\0‛(null) เสมอเพอใหรวาเปนขอความ


ตวแปรอารเรยกบขอความ


p u b l i s h n g

p u b l i s h n g \o

char ch[10]={‘p’, ‘u’, ‘b’, ‘l’, ‘i’, ‘s’, ‘h’, ‘n’, ‘g’}; สรางตวแปรอารเรย ch เพอเกบอกขระ

char ch[10]={‚publishng‛}; สรางตวแปรอารเรย str เพอเกบขอความ

ดงนนในการเขยนโปรแกรมเกยวของกบขอความ เราจงมกใช ‘\0’ เปนตวตรวจสอบการสนสดของขอความ เมอพบ ‘\0’ เมอใดแสดงวาจบขอความแลว

Ex1. การประยกตใชอารเรย จงเขยนโปรแกรมรบคะแนนของนกศกษา จ านวน 5 คน และค านวณหาคะแนนเฉลยและคะแนนสงสด โดยแสดงผลลพธคะแนนของนกศกษาทกคน , คะแนนรวม , คะแนนเฉลย และคะแนนสงสด



START

i =0 , i<5 , i+1

รบ(score[i])

sum = sum + score[i]

sum = 0

avg = sum / 5

i =0 , i<5 , i+1

แสดง (score[i])

A

A

score[i] > max

max = score[0]

max = score[i]

แสดง sum , avg, max

STOP

True

False


แบบฝกหด (สงในคาบปฏบต) เขยนโปรแกรมค านวณหารอยละของยอดขายของพนกงานขายแตละคน จากยอดขายรวมของพนกงานทมทงหมด จ านวน 5 คน

รปแบบผลลพธ


START

i =0,i<5,i+1

รบ(Sales[i])

i

Next No

STOP

Sum = Sum + Sales[i]

Percent=(Sales[i]/Sum)*100

แสดง sum

i =0,i<5,i+1

แสดง Sales[i] , Percent

Salesperson No.1 Sale = {สมมตปอน 50000}Salesperson No.2 Sale = {สมมตปอน 60000}Salesperson No.3 Sale = {สมมตปอน 40000}Salesperson No.4 Sale = {สมมตปอน 50000}Salesperson No.5 Sale = {สมมตปอน 80000}

Total Sale = 280000

Sales 50000 = 17.86%Sales 60000 = 21.43%Sales 40000 = 14.29%Sales 50000 = 17.86%Sales 80000 = 28.57%

อารเรย 2 มต (Two Dimension Arrays) ตวแปรอารเรยแบบ 2 มตจะเปนตวแปรทมการอางองถงคาขอมลโดยใชคาเลขดชน(index) 2 คาซงประกอบไปดวยคาดชนทใชในการอางองในแนวแถว (row) และคาดชนทใชอางองในแนวคอลมน(column)


20 35

25 45 45

60แถว

คอลมน

การประกาศอารเรย 2 มต รปแบบการประกาศ

ตวอยาง


type ชอตวแปรอารเรย[จ านวนแถว][จ านวนคอลมน];

int a[3][5] ;

a[0][0] a[0][1] a[0][2] a[0][3] a[0][4]

a[1][0] a[1][1] a[1][2] a[1][3] a[1][4]

a[2][0] a[2][1] a[2][2] a[2][3] a[2][4]

a

การประกาศและก าหนดคาเรมตนใหอารเรย 2 มต รปแบบ

ตวอยาง


type ชอตวแปรอารเรย[][]= {อารเรยแถวแรก , อารเรยแถวสอง ,…};

int b[][] = {{1,2,3,4},{5,6,7,8},{9,10,11,12}} ;

1 2 3 4

5 6 7 8

9 10 11 12

[0][ ]

[1][ ]

[2][ ]

[ ][0] [ ][1] [ ][2] [ ][3]

ขนาดของอารเรย 2 มต

จ านวนอลเมนตของอารเรย = จ านวนแถว x จ านวนคอลมน จ านวนอลเมนตของ a = 4 x 5 = 20 จ านวนหนวยความจ า = 1 ไบต x 20 = 20 ไบต


a[0][0] a[0][1] a[0][2] a[0][3] a[0][4]

a[1][0] a[1][1] a[1][2] a[1][3] a[1][4]

a[2][0] a[2][1] a[2][2] a[2][3] a[2][4]

a[3][0] a[3][1] a[3][2] a[3][3] a[3][4]

char a[4][5] ;

การก าหนดคาใหอารเรย 2 มต


int test[3][4] ;

[0][ ]

[1][ ]

[2][ ]

[ ][0] [ ][1] [ ][2] [ ][3]

test[0][3] = 20;

20

test[2][1] = 35;

35

test[1][2] = test[0][3] * 2;

40

test[2][0] = test[1][2] + test[2][1];

75

การก าหนดคาใหอารเรย 2 มต


จงแสดงภาพสดทายของอารเรย Nummain() {

int Num[4][4];

int X , Y ;

X := 2;

Y := 1;

Num[X][Y] = 10;

Num[Y % 1][ X+Y] = 8;

Num[X-1 ][X+1] = Num[2][1]+ 4;

Num[Y][X] = Num[X][Y] + 1;

Num[Y+2 ][ X-2] := Num[Y-1][X+1] ;

}

อารเรย 3 มต เปนอารเรยทมดชนชต าแหนง จ านวน 3 ตว


การประกาศอารเรย 3 มต รปแบบ

ตวอยาง


type ชอตวแปรอารเรย[แผน][แถว][คอลมน];

int b[3][3][4];

การก าหนดคาเรมตนใหอารเรย 3 มตint array[][][] = {

{

{3,5,8,7},

{1,2,6,4},

{8,4,1,2}

},

{

{1,5,8,4},

{5,6,2,3},

{8,7,5,0}

},

{

{7,8,3,4},

{2,1,9,2},

{8,4,5,6}

}

};


การสงผานอารเรยไปยงฟงกชน• การสงผานคาอารเรยไปยงฟงกชนสามารถท าได ส าหรบกรณการสงผาน

เฉพาะบางอลเมนตจะสามารถสงไดโดยคาของแตละอลเมนตไดโดยตรง เชน

• find_min(grade[2], grade[6]);

• จะเปนการสงผานคา grade[2] และ grade[6] ไปยงฟงกชน find_min()

การสงผานอารเรยไปยงฟงกชนกรณทตองการสงผานคาของอารเรยทงหมด สามารถกระท าไดงายกวาเพยงแตสงเฉพาะชอของอารเรยมาเทานนเชน การสงผานอารเรย grade ไปยงฟงกชน find_max() ไดดงน find_max(grade); จะท าใหคาของ grade สามารถเรยกใชงานไดภายใน find_max()


Ex2. การประยกตใชอารเรย 2 มต จงเขยนโปรแกรมเพอบนทกคาคะแนนการสอบปฏบต 3 ครงของนกศกษา 5 คน และใหบนทกผลรวมของคะแนนแตละคน แสดงคะแนนรวมของนกศกษาแตละคน แสดงคะแนนของคนทไดคะแนนรวมมากทสด

START

GetScore

ShowScore

FindTop

STOP

GetScore

i = 0 , i<5 , i+1

รบ(Score[i,j])

Next I

Next J

Return

j = 0 , j<3 , j+1

ShowScore

i = 0 , i<5 , i+1

Next I

Next J

Return

j = 0 , j<3 , j+1Sum = 0

SumScore[i] = Sum + Score[i,j]

แสดง SumScore[i]


FindTop

Max = Sumscore[0]

SumScore[i] > Max

Max = SumScore[i]

Next I

True

False

Return(Max)

i = 0 , i<5 , i+1


START

GetScore

ShowScore

FindTop

STOP


GetScore

i = 0 , i<5 , i+1

รบ(Score[i,j])

Next I

Next J

Return

j = 0 , j<3 , j+1

Sum = 0

SumScore[i] = Sum + Score[i,j]


ShowScore

i = 0 , i<5 , i+1

Next I

Next J

Return

j = 0 , j<3 , j+1

แสดง SumScore[i]


FindTop

Max = Sumscore[0]

SumScore[i] > Max

Max = SumScore[i]

Next I

True

False

Return(Max)

i = 0 , i<5 , i+1

แบบฝกหด (สงในคาบปฏบต) จงเขยนผงงาน และเขยนโปรแกรม รบขอมลจ านวนนกศกษา และรบขอมลชอนกศกษาใสอารเรย และคะแนนสอบกลางภาคและสอบปลายภาคของนกศกษาแตละคน จากนนค านวณคะแนนรวมใสอารเรย แสดงชอนกศกษาและคะแนนรวมทได และเกรดทไดรบ


คะแนน 80-100 เกรด Aคะแนน 70-79 เกรด Bคะแนน 60-69 เกรด Cคะแนน 50-59 เกรด Dคะแนน 0-49 เกรด F

ตวอยางหนาจอผลลพธ


หนาจอรบจ านวนนกศกษาทงหมด

หนาจอขอมลชอ และคะแนนของนกศกษาแตละ

คน

หนาจอสรปคะแนนรวมและเกรด

แบบฝกหด (สงในคาบปฏบต) จงเขยนผงงาน(flowchart) และโปรแกรมจดการเกยวกบการจองทนงชมภาพยนตร ทนงประกอบดวย แถว 1-10แตละแถวม ทนง 1 – 10 ทกครงทมผมาจอง พนกงานจะตองแสดงใหลกคาดวามทนงวางในแถวใดบาง จากนนใหผชมเลอกทนงทวางอย

หากผชมระบทนงทมผจองไวแลว ใหแสดงขอความ This seat is Reserved!!! แลวใหเลอกใหม

หากเลอกแถวหรอคอลมนทนงเกนจากทก าหนด(1-10) ใหแสดงขอความ Invalid seat row or column... แลวใหเลอกใหม

หากผชมเลอก แถว เทากบ 99 หรอ คอลมน เทากบ 99 ใหแสดงขอความ Program Terminated!!! และจบการท างาน


ตวอยางหนาจอ


กรณเลอก ทนงไมซ า



กรณเลอก ทนงซ ากบทมแลว



กรณเลอก เลอกแถวและคอลมน เปน 99 99

Documents

ตัวแปรแถวล าดับ - Udon Thani Rajabhat Universitysci.udru.ac.th/websci/download/com/rewadee/com_program/...ประโยชน ของการใช