27
สมหวัง เสือโคร่ง (25 60 ). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบต่างๆ ในร่างกาย มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ 7 E (7-E Learning Cycle). ขอนแก่น: โรงเรียนขามแก่นนคร บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนากิจกรรมการเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบต่าง ๆ ในร่างกายมนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีท2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ 7 E 2) พัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบต่าง ๆ ในร่างกายมนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีท2 ให้ผู้เรียนอย่างน้อยร้อยละ 70 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตั้งแต่ร้อยละ 70 ขึ้นไป และ 3) ศึกษาความคิดเห็นของนักเรียนต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบต่าง ๆ ในร่างกายมนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีท2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ 7E กลุ่มเป้าหมายเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท2/3 โรงเรียนขามแก่นนคร ตาบลศิลา อาเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น ประจาภาคเรียนที2 ปีการศึกษา 2560 จานวน 32 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย เครื่องมือที่ใช้ในการปฏิบัติจริง ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบ ต่าง ๆ ในร่างกายมนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีท2 ที่ใช้วิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ 7E จานวน 15 แผน เครื่องมือที่ใช้ในการสะท้อนผลการปฏิบัติ ได้แก่ แบบทดสอบย่อยท้ายวงจร แบบสังเกต พฤติกรรมการเรียนรู้ แบบประเมินพฤติกรรมการเรียนรู้รายบุคคล แบบประเมินผลการทากิจกรรมกลุ่ม แบบประเมินผลงานและสะท้อนผล แบบบันทึกการสัมภาษณ์นักเรียน และเครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน ประสิทธิภาพของรูปแบบการสอน ได้แก่ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิทยาศาสตร์ เรื่อง ระบบต่าง ๆ ในร่างกายมนุษย์และสัตว์ และแบบสารวจความคิดเห็นของนักเรียนต่อการจัดกิจกรรม การเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์ ทาการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ค่าสถิติร้อยละ (%) ค่าเฉลี ่ย ( x ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ( S.D.) และทาการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการแจกแจงข้อค้นพบที่สาคัญ ในเชิงอธิบายความหมาย ผลการวิจัย พบว่า กิจกรรมการเรียนรู้วิชาวิทยาศาสตร์ เรื่องระบบต่าง ๆ ในร่างกายมนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีท2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ 7E ประกอบด้วยขั้นตอนที่สาคัญ คือ 1) ขั้นตรวจสอบความรู้เดิม (Elicitation Phase) ครูตั้งคาถามเพื่อกระตุ้นให้นักเรียนแสดงความรู้เดิม ทา ให้ทราบว่านักเรียนมีความรู้เดิมอย่างไร และนามาใช้ในบทเรียน 2) ขั้นเร้าความสนใจ ( Engagement Phase) ครูกระตุ้นให้นักเรียนสนใจที่จะเรียนรู้ในเนื้อหาสาระที่จะได้เรียนรู3) ขั้นสารวจและค้นหา (Exploration Phase) เน้นให้นักเรียนทาความเข้าใจประเด็นหรือคาถามที่สนใจจะศึกษาอย่างถ่องแท้ แล้ววางแผน กาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบ กาหนดทางเลือกที่เป็นไปได้ ลงมือปฏิบัติ เพื่อเก็บ รวบรวมข้อมูล 4) ขั้นอธิบาย (Explanation Phase) นักเรียนทุกกลุ่มจะได้อธิบายและนาเสนอผลงาน เกี่ยวกับการทดลอง 5) ขั้นขยายความรู้ (Elaboration Phase) ครูมีจัดกิจกรรมหรือสถานการณ์ให้ นักเรียนมีความรู้มากขึ้น และขยายกรอบความคิดของตนเองและต่อเติมให้สอดคล้องกับประสบการณ์ เดิม 6) ขั้นประเมินผล ( Evaluation Phase) นักเรียนนาความรู้มาประมวลและสรุปเป็นองค์ความรูทาการประเมินผลงาน ประเมินการสอนของครู ปัญหาและอุปสรรคในการเรียน 7) ขั้นนาความรู้ไป

บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

  • Upload
    others

  • View
    11

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

สมหวง เสอโครง (2560). การพฒนากจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร เรอง ระบบตางๆ ในรางกายมนษยและสตว ชนมธยมศกษาปท 2 ดวยวธการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E (7-E Learning Cycle). ขอนแกน: โรงเรยนขามแกนนคร

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนากจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร เรอง ระบบตาง ๆ

ในรางกายมนษยและสตว ชนมธยมศกษาปท 2 ดวยวธการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E 2) พฒนาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร เรอง ระบบตาง ๆ ในรางกายมนษยและสตว ชนมธยมศกษาปท 2 ใหผเรยนอยางนอยรอยละ 70 มผลสมฤทธทางการเรยนตงแตรอยละ 70 ขนไป และ 3) ศกษาความคดเหนของนกเรยนตอการจดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร เรอง ระบบตาง ๆ ในรางกายมนษยและสตว ชนมธยมศกษาปท 2 ดวยวธการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E

กลมเปาหมายเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2/3 โรงเรยนขามแกนนคร ต าบลศลา อ าเภอเมอง จงหวดขอนแกน ประจ าภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จ านวน 32 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย เครองมอทใชในการปฏบตจรง ไดแก แผนการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตร เรอง ระบบตาง ๆ ในรางกายมนษยและสตว ชนมธยมศกษาปท 2 ทใชวธการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E จ านวน 15 แผน เครองมอทใชในการสะทอนผลการปฏบต ไดแก แบบทดสอบยอยทายวงจร แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยนร แบบประเมนพฤตกรรมการเรยนรรายบคคล แบบประเมนผลการท ากจกรรมกลม แบบประเมนผลงานและสะทอนผล แบบบนทกการสมภาษณนกเรยน และเครองมอทใชในการประเมนประสทธภาพของรปแบบการสอน ไดแก แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร เรองระบบตาง ๆ ในรางกายมนษยและสตว และแบบส ารวจความคดเหนของนกเรยนตอการจดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร ท าการวเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชคาสถตรอยละ (%) คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และท าการวเคราะหขอมลเชงคณภาพโดยการแจกแจงขอคนพบทส าคญในเชงอธบายความหมาย

ผลการวจย พบวา กจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร เรองระบบตาง ๆ ในรางกายมนษยและสตว ชนมธยมศกษาปท 2 ดวยวธการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ประกอบดวยขนตอนทส าคญ คอ 1) ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation Phase) ครตงค าถามเพอกระตนใหนกเรยนแสดงความรเดม ท าใหทราบวานกเรยนมความรเดมอยางไร และน ามาใชในบทเรยน 2) ขนเราความสนใจ (Engagement Phase) ครกระตนใหนกเรยนสนใจทจะเรยนรในเนอหาสาระทจะไดเรยนร 3) ขนส ารวจและคนหา (Exploration Phase) เนนใหนกเรยนท าความเขาใจประเดนหรอค าถามทสนใจจะศกษาอยางถองแท แลววางแผน ก าหนดแนวทางการส ารวจตรวจสอบ ก าหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบต เพอเกบรวบรวมขอมล 4) ขนอธบาย (Explanation Phase) นกเรยนทกกลมจะไดอธบายและน าเสนอผลงานเกยวกบการทดลอง 5) ขนขยายความร (Elaboration Phase) ครมจดกจกรรมหรอสถานการณใหนกเรยนมความรมากขน และขยายกรอบความคดของตนเองและตอเตมใหสอดคลองกบประสบการณเดม 6) ขนประเมนผล (Evaluation Phase) นกเรยนน าความรมาประมวลและสรปเปนองคความร ท าการประเมนผลงาน ประเมนการสอนของคร ปญหาและอปสรรคในการเรยน 7) ขนน าความรไป

Page 2: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

ใช (Extension Phase) ครจดเตรยมโอกาสใหนกเรยนน าความรไปประยกตใชใหเหมาะสมและเกดประโยชนตอชวตประจ าวน

การน ารปแบบการเรยนรทใชวธการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E มาใชในการสอน 3 วงจร ท าใหนกเรยนมการพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรสงขน โดยวงจรท 1 มคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 77.81 วงจรท 2 มคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 79.38 และวงจรท 3 มคะแนนเฉลย คดเปนรอยละ 83.13 นกเรยนรอยละ 72.73 มผลสมฤทธทางการเรยนตงแตรอยละ 70 ขนไป โดยนกเรยนทงชนมคะแนนเฉลยคดเปนรอยละ 90.63 คะแนนอยในเกณฑด ซงผานเกณฑทก าหนดไวคอรอยละ 70 ของคะแนนเตม นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทผานการเรยนวชาวทยาศาสตร เรองระบบตาง ๆ ในรางกายของมนษยและสตว ดวยวธการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E มความคดเหนตอตวบงชบทบาทในการจดกจกรรมการเรยนรดวยวธการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ทงดานผเรยนและดานผสอน อยในระดบมากทกตวบงช โดยในดานผเรยน บทบาทและพฤตกรรมทผเรยนแสดงออกมากทสด คอ นกเรยนไดน าเสนอแนวคดอยางอสระ คดเปนรอยละ 91.88 สวนดานผสอน บทบาทและพฤตกรรมทผสอนแสดงออกมากทสด คอ ครเตรยมสถานการณทนกเรยนไดคนควา สบเสาะ รวบรวมขอมล คดเปนรอยละ 90.00

Page 3: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

44

แผนการจดการเรยนร ปฐมนเทศนกเรยน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 ปการศกษา 2560 เรองการปฐมนเทศนกเรยนตามรปแบบการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E เวลา 2 ชวโมง สอนวนท...........เดอน.................................พ.ศ. 2560 1. สาระส าคญ

การจดการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนร 7E เปนการจดการเรยนรทเนนการถายโอนการเรยนร และความส าคญเกยวกบการตรวจสอบความรเดมของเดก และการตรวจสอบความรพนฐานเดมของเดกจะท าใหครคนพบวานกเรยนตองเรยนรอะไรกอน กอนทจะเรยนรในเนอหาบทเรยนนนๆ ซงชวยใหเดกเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ อกทงเพอกระตนใหเดกไดมความสนใจและสนกกบการเรยน และยงสามารถปรบประยกตสงทไดเรยนรไปสการสรางประสบการณของตนเอง

2. จดประสงคการเรยนร หลงจากเรยนเรองนแลว นกเรยนมความสามารถดงน

1. สรปขนตอนการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ได 2. บอกบทบาทของนกเรยนในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ได

3. สาระการเรยนร

ขนตอนการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ม 7 ขนตอน ไดแก 1. ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation Phase) 2. ขนเราความสนใจ (Engagement Phase) 3. ขนส ารวจและคนหา (Exploration Phase) 4. ขนอธบาย (Explanation Phase) 5. ขนขยายความคด (Elaboration Phase) 6. ขนประเมนผล (Evaluation Phase) 7. ขนน าความรไปใช (Extension Phase)

บทบาทของผสอนและผเรยนในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E การเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E แตกตางจากการเรยนรแบบดงเดมทเนนการจ าสง

ทผสอนบรรยาย ผสอนและผเรยนจ าเปนตองปรบเปลยนบทบาทในการสอนและการเรยนรดงน 1) บทบาทของผสอนในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ตองเปนเพยงผท าหนาทคอยชวยเหลอ เออเฟอ และแบงปนประสบการณ จดสถานการณเราใหนกเรยนไดคดตงค าถามและลงมอตรวจสอบ ผสอนตองจดกจกรรมการเรยนรใหเหมาะสมกบความรความสามารถบนพนฐานของความสนใจ ความถนด และความแตกตางระหวางบคคล 2) บทบาทของผเรยนในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ตองมบทบาทในการสรางความรจากพนความรเดม ผเรยนตองเกดการเรยนรอยางมความหมายและไมเกดแนวความคดท

Page 4: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

45

ผดพลาด การละเลยหรอเพกเฉย ผเรยนเรยนรรวมกบผอนอยางกระตอรอรน แสดงความคดเหนอยางอสระ สรปขอความร ขยายและสรางปญหาไดดวยตนเอง รวมทงประเมนและสะทอนผลการเรยนร สดทายผเรยนสามารถน าความรทไดรบไปประยกตใหเกดประโยชนในชวตประจ าวนได 4. กระบวนการจดการเรยนร

1. ครชแจงกบนกเรยนเกยวกบขนตอนในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E วาในแตละชวโมงจะจดกจกรรมตามล าดบขน พรอมทงแจกเอกสารกระบวนการเรยนการสอนโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E

2. ครน านกเรยนอภปรายเพอท าความเขาใจในรายละเอยดการด าเนนการตามขนตอนการเรยนรแบบ 7E ในเอกสารทแจกให ดงน

ขนตอนการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ม 7 ขน ดงน 1) ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation Phase) ครผสอนจะตองท าหนาทการตงค าถาม

เพอกระตนใหผเรยนไดแสดงความรเดม ค าถามอาจจะเปนประเดนปญหาทเกดขนตามสภาพสงคมทองถนหรอประเดนขอคนพบทางวทยาศาสตร การน าวทยาศาสตรมาใชในชวตประจ าวน และผเรยนสามารถเชอมโยงการเรยนรไปยงประสบการณทตนม ท าใหครผสอนไดทราบวา ผเรยนแตละคนมความรพนฐานเปนอยางไร ครผสอนควรเตมเตมสวนใดใหผเรยน และครผสอนยงสามารถวางแผนการจด การเรยนรไดอยางเหมาะสมสอดคลองกบความตองการของนกเรยน

2) ขนเราความสนใจ (Engagement Phase) ครผสอนท าหนาทกระตนใหผเรยนสรางค าถามยวยใหนกเรยนเกดความอยากรอยากเหน และก าหนดประเดนทจะศกษาแกผเรยน ในกรณทยงไมมประเดนทนาสนใจ ครผสอนอาจใหศกษาจากสอตางๆ เชน หนงสอพมพ วารสาร อนเตอรเนต เปนตน ซงท าใหผเรยนเกดความคดขดแยงจากสงทผเรยนเคยรมากอน ครผสอนเปนผทท าหนาทกระตนใหผเรยนคด โดยเสนอประเดนทส าคญขนมากอน แตไมควรบงคบใหผเรยนยอมรบประเดนหรอค าถามทครผสอนก าลงสนใจ

3) ขนส ารวจและคนหา (Exploration Phase) ผเรยนท าความเขาใจประเดนหรอค าถามทสนใจจะศกษาอยางถองแทแลว กมการวางแผน ก าหนดแนวทางการส ารวจตรวจสอบตงสมมตฐาน ก าหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบต เพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศหรอปรากฏการณตางๆ วธการตรวจสอบอาจท าไดหลายวธ เชน สบคนขอมล ส ารวจ ทดลอง กจกรรมภาคสนาม เปนตน เพอใหไดขอมลอยางพอเพยง ครผสอนท าหนาทกระตนใหผเรยนตรวจสอบปญหาและด าเนนการส ารวจตรวจสอบและรวบรวมขอมลดวยตนเอง

4) ขนอธบาย (Explanation Phase) ผเรยนจะน าขอมลเหลานนมาท าการวเคราะหแปลผล สรปผล และน าเสนอผลทไดในรปแบบตางๆ เชน บรรยายสรปสรางแบบจ าลอง รปวาด ตาราง กราฟ ฯลฯ สรปและอภปรายผลการทดลอง โดยอางองประจกษพยานอยางชดเจนเพอน าเสนอแนวคดตอไป ผเรยนไดสรางองคความรใหม การคนพบในขนนอาจเปนไปไดหลายทาง เชน สมมตฐาน แตผลทไดจะอยในรปแบบใดกสามารถสรางความร และชวยผเรยนไดเกดการเรยนร

Page 5: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

46

5) ขนขยายความร (Elaboration Phase) ครผสอนจดกจกรรมหรอสถานการณใหผเรยนมความรมากขน และขยายกรอบความคดของตนเองและตอเตมใหสอดคลองกบประสบการณเดม ครผสอนสงเสรมใหนกเรยนตงประเดนเพออภปรายและแสดงความคดเหนเพมเตมใหชดเจนมากยงขน

6) ขนประเมนผล (Evaluation Phase) ผเรยนสามารถน าความรทไดมาประมวลและสรปเปนองคความรใหม โดยผเรยนท าการประเมนผลงานของตนเองและผลงานของกลม สรปสงทไดเรยนร ประเมนการสอนของคร บรรยากาศ สภาพทเกดขนในบรบทของหองเรยนจรง ปญหาและอปสรรคในการเรยน ตลอดจนอารมณความรสกของนกเรยนในการเรยน

7) ขนน าความรไปใช (Extension Phase) ครผสอนจะตองมการจดเตรยมโอกาสใหผเรยนน าความรทไดไปปรบประยกตใชใหเหมาะสมและเกดประโยชนตอชวตประจ าวน คร ผสอนเปนผท าหนาทกระตนใหผเรยนสามารถน าความรไปสรางความรใหม ซงจะชวยใหผเรยนสามารถถายโอนการเรยนรได

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนทง 7 ขน นกเรยนควรใหความสนใจและตงใจเรยน ใหความรวมมอในการท ากจกรรมตางๆ ชวยเหลอเพอนในกลมในการท ากจกรรม เมอเกดขอสงสยควรชวยกนหาขอมลและชวยกนหาค าตอบ

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนแตละชวโมง จะมการบนทกคะแนนในการท างานรายบคคลและท างานรายกลม รวมทงคะแนนในการท าใบงานดวย นกเรยนควรตงใจท ากจกรรมและชวยเหลอกนท างานกลม และสงงานใหครบทกครง

3. ครแจงการจดกลมนกเรยน โดยพจารณาจากผลคะแนนวชาวทยาศาสตร ในระดบชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 แลวพจารณาแยกนกเรยนเกง ปานกลาง และออน แตละกลมใหมทงนกเรยนเกง ปานกลาง และออน ครตดใบรายชอการแบงกลมใหนกเรยนด

4. นกเรยนแบงกลมตามทครก าหนดให เลอกประธานและเลขานการกลมเพอท าหนาทในการประสานงานและน าปฏบตกจกรรมในกลม และใหนกเรยนชวยกนตงชอกลม แลวรายงานใหเพอนๆ ในชนเรยนทราบ

5. ครสมนกเรยนอานแผนภมบทบาทของนกเรยนในการเรยนร 6. ครและนกเรยนรวมกนสรปขนตอนและบทบาทของนกเรยนในการเรยนร โดยใชวฏจกร

การเรยนรแบบ 7E 7. ครใหนกเรยนท าใบงาน เรองแผนภาพความคดของการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E 8. ครใหนกเรยนท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนไดรบการจดการเรยนรใน

ชวโมงท 2 5. สอการเรยนร

1. ใบความร เรองขนตอนการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E 2. ใบงาน เรองแผนภาพความคดของการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E 3. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนไดรบการจดการเรยนร เรองระบบตางๆ ในรางกาย

มนษยและสตว

Page 6: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

47

6. การวดและประเมนผล

สงทตองการประเมน วธการประเมน เครองมอ เกณฑการประเมน 1. การสรปขนตอนการเรยนรโดย

ใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E 1. การสงเกต 2. การตรวจใบงาน

1. แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยนร 2. ใบงาน

นกเรยนอยางนอย 70% สามารถสรปขนตอนการเรยนร โดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ได

2. การบอกบทบาทของนกเรยนในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E

1. การสงเกต 2. การตรวจใบงาน

1. แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยนร 2. ใบงาน

นกเรยนอยางนอย 70% สามารถบอกบทบาทของนกเรยนในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ได

Page 7: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

48

7. ความคดเหนของผบรหาร ………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………… ลงชอ

(นายนพดล สงหศร) รองผอ านวยการ กลมงานวชาการ โรงเรยนขามแกนนคร

Page 8: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

49

8. บนทกผลหลงการจดการเรยนร 8.1 ผลการจดการเรยนร………….………………………………………………………………..…………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8.2 ปญหา/อปสรรค…………………………………………………………..………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8.3 กจกรรมเสนอแนะ/แนวทางแกไข………………………………………………………….………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ (นางสมหวง เสอโครง)

ต าแหนง คร วทยฐานะ ช านาญการ

Page 9: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

50

ขนตอนการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ม 7 ขน ดงน

1) ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation Phase) ครผสอนจะตองท าหนาทการตงค าถาม เพอกระตนใหผเรยนไดแสดงความรเดม ค าถามอาจจะเปนประเดนปญหาทเกดขนตามสภาพสงคมทองถนหรอประเดนขอคนพบทางวทยาศาสตร การน าวทยาศาสตรมาใชในชวตประจ าวน และผเรยนสามารถเชอมโยงการเรยนรไปยงประสบการณทตนม ท าใหครผสอนไดทราบวา ผเรยนแตละคนมความรพนฐานเปนอยางไร ครผสอนควรเตมเตมสวนใดใหผเรยน และครผสอนยงสามารถวางแผนการจด การเรยนรไดอยางเหมาะสมสอดคลองกบความตองการของนกเรยน

2) ขนเราความสนใจ (Engagement Phase) ครผสอนท าหนาทกระตนใหผเรยนสรางค าถามยวยใหนกเรยนเกดความอยากรอยากเหน และก าหนดประเดนทจะศกษาแกผเรยน ในกรณทยงไมมประเดนทนาสนใจ ครผสอนอาจใหศกษาจากสอตางๆ เชน หนงสอพมพ วารสาร อนเตอรเนต เปนตน ซงท าใหผเรยนเกดความคดขดแยงจากสงทผเรยนเคยรมากอน ครผสอนเปนผทท าหนาทกระตนใหผเรยนคด โดยเสนอประเดนทส าคญขนมากอน แตไมควรบงคบใหผเรยนยอมรบประเดนหรอค าถามทครผสอนก าลงสนใจ

3) ขนส ารวจและคนหา (Exploration Phase) ผเรยนท าความเขาใจประเดนหรอค าถามทสนใจจะศกษาอยางถองแทแลว กมการวางแผน ก าหนดแนวทางการส ารวจตรวจสอบตงสมมตฐาน ก าหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบต เพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศหรอปรากฏการณตางๆ วธการตรวจสอบอาจท าไดหลายวธ เชน สบคนขอมล ส ารวจ ทดลอง กจกรรมภาคสนาม เปนตน เพอใหไดขอมลอยางพอเพยง ครผสอนท าหนาทกระตนใหผเรยนตรวจสอบปญหาและด าเนนการส ารวจตรวจสอบและรวบรวมขอมลดวยตนเอง

4) ขนอธบาย (Explanation Phase) ผเรยนจะน าขอมลเหลานนมาท าการวเคราะหแปลผล สรปผล และน าเสนอผลทไดในรปแบบตางๆ เชน บรรยายสรปสรางแบบจ าลอง รปวาด ตาราง กราฟ ฯลฯ สรปและอภปรายผลการทดลอง โดยอางองประจกษพยานอยางชดเจนเพอน าเสนอแนวคดตอไป ผเรยนไดสรางองคความรใหม การคนพบในขนนอาจเปนไปไดหลายทาง เชน สมมตฐาน แตผลทไดจะอยในรปแบบใดกสามารถสรางความร และชวยผเรยนไดเกดการเรยนร

ใบความร เรอง ขนตอนการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E

(7-E Learning Cycle)

Page 10: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

51

5) ขนขยายความร (Elaboration Phase) ครผสอนจดกจกรรมหรอสถานการณใหผเรยนม

ความรมากขน และขยายกรอบความคดของตนเองและตอเตมใหสอดคลองกบประสบการณเดม ครผสอนสงเสรมใหนกเรยนตงประเดนเพออภปรายและแสดงความคดเหนเพมเตมใหชดเจนมากยงขน

6) ขนประเมนผล (Evaluation Phase) ผเรยนสามารถน าความรทไดมาประมวลและสรปเปนองคความรใหม โดยผเรยนท าการประเมนผลงานของตนเองและผลงานของกลม สรปสงทไดเรยนร ประเมนการสอนของคร บรรยากาศ สภาพทเกดขนในบรบทของหองเรยนจรง ปญหาและอปสรรคในการเรยน ตลอดจนอารมณความรสกของนกเรยนในการเรยน

7) ขนน าความรไปใช (Extension Phase) ครผสอนจะตองมการจดเตรยมโอกาสใหผเรยนน าความรทไดไปปรบประยกตใชใหเหมาะสมและเกดประโยชนตอชวตประจ าวน ครผสอนเปนผท าหนาทกระตนใหผเรยนสามารถน าความรไปสรางความรใหม ซงจะชวยใหผเรยนสามารถถายโอนการเรยนรได

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนทง 7 ขน นกเรยนควรใหความสนใจและตงใจเรยน ใหความรวมมอในการท ากจกรรมตางๆ ชวยเหลอเพอนในกลมในการท ากจกรรม เมอเกดขอสงสยควรชวยกนหาขอมลและชวยกนหาค าตอบ

ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนแตละชวโมง จะมการบนทกคะแนนในการท างานรายบคคลและท างานรายกลม รวมทงคะแนนในการท าใบงานดวย นกเรยนควรตงใจท ากจกรรมและชวยเหลอกนท างานกลม และสงงานใหครบทกครง

Page 11: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

52

การเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E แตกตางจากการเรยนรแบบดงเดมทเนน

การจ าสงทผสอนบรรยาย ผสอนและผเรยนจ าเปนตองปรบเปลยนบทบาทในการสอนและการเรยนรดงน 1) บทบาทของผสอนในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ตองเปนเพยงผท าหนาทคอยชวยเหลอ เออเฟอ และแบงปนประสบการณ จดสถานการณเราใหนกเรยนไดคดตงค าถามและลงมอตรวจสอบ ผสอนตองจดกจกรรมการเรยนรใหเหมาะสมกบความรความสามารถบนพนฐานของความสนใจ ความถนด และความแตกตางระหวางบคคล 2) บทบาทของผเรยนในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E ตองมบทบาทในการสรางความรจากพนความรเดม ผเรยนตองเกดการเรยนรอยางมความหมายและไมเกดแนวความคดทผดพลาด การละเลยหรอเพกเฉย ผเรยนเรยนรรวมกบผอนอยางกระตอรอรน แสดงความคดเหนอยางอสระ สรปขอความร ขยายและสรางปญหาไดดวยตนเอง รวมทงประเมนและสะทอนผลการเรยนร สดทายผเรยนสามารถน าความรทไดรบไปประยกตใหเกดประโยชนในชวตประจ าวนได

บทบาทของผสอนและผเรยน ในการเรยนรโดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E

(7-E Learning Cycle)

Page 12: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

53

ชอ .......................................................................ชน...........................เลขท ..............................

ใบงาน เรอง แผนภาพความคดของการเรยนร

โดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E

ค าชแจง : ใหนกเรยนเขยนแผนภาพความคด (Mind Map) ทแสดงขนตอนของการเรยนร โดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E และบทบาทของผเรยน

Page 13: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

93

แผนการจดการเรยนรท 3 โดยใชวฏจกรการเรยนรแบบ 7E กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2 หนวยการเรยนรท 2 เรอง ระบบตางๆ ในรางกายมนษยและสตว จ านวน 24 ชวโมง สาระการเรยนรยอย เรอง ระบบยอยอาหารของสตว เวลา 1 ชวโมง สอนวนท...........เดอน.................................พ.ศ. 2560 1. มาตรฐานการเรยนร

มาตรฐาน ว 1. 1 : เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสราง และหนาทของระบบตาง ๆ ของสงมชวตทท างานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชในการด ารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

มาตรฐาน ว 8.1 : ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหารวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ

2. ตวชวด ว 1.1 ม.2/1 : อธบายโครงสรางและการท างานของระบบ ยอยอาหาร ระบบหมนเวยน

เลอด ระบบหายใจ ระบบขบถาย ระบบสบพนธ ของมนษยและสตว รวมทงระบบประสาทของมนษย

ว 8.1 ม.(1-3)/1 : ตงค าถามทก าหนดประเดนหรอตวแปรทส าคญในการส ารวจตรวจสอบ หรอศกษาคนควาเรองทสนใจไดอยางครอบคลมและเชอถอได

3. สาระส าคญ

สตวบางชนด เชน ฟองน าไมมระบบทางเดนอาหาร แตจะมเซลลพเศษท าหนาทจบอาหารเขาสเซลลแลวท าการยอยภายในเซลลสตวบางชนดมระบบทางเดนอาหารไมสมบรณ เนองจากมชองเปดทางเดยว เชน ไฮดรา พลานาเรย สตวบางชนด เชน ไสเดอนดน แมลงและสตวมกระดกสนหลง มระบบทางเดนอาหารสมบรณ คอ มปากและทวารหนก ระบบทางเดนอาหารของสตวเหลานจะมโครงสรางรายละเอยดบางอยางแตกตางกน ทงนขนอยกบชนดของอาหารและพฤตกรรมการกน 4. จดประสงคการเรยนร

หลงจากเรยนเรองนแลว นกเรยนมความร ทกษะกระบวนการ และคณลกษณะอนพงประสงคดงน ดานความร 1. บอกสวนประกอบ และหนาทของระบบยอยอาหารของสตวบางชนดได 2. บอกกระบวนการยอยทเกดขนในทางเดนอาหารสวนตางๆ ของสตวบางชนดได

Page 14: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

94

ดานทกษะกระบวนการ 1. สบคนขอมล อภปรายและเปรยบเทยบแบบแผนของทางเดนอาหารและกระบวนการยอย

อาหารของสตวบางชนด ดานคณลกษณะอนพงประสงค

1. ใฝเรยนร 2. มความมงมนในการท างาน 3. มเจตคตทางวทยาศาสตร

5. สาระการเรยนร ระบบยอยอาหารของสตวบางชนด เชน ปลา แมลง และไฮดรา 6. กระบวนการจดการเรยนร ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation Phase)

1. ครทบทวนความรเดมของนกเรยน โดยการใหนกเรยนยกตวอยางสตวมาคนละ 1 ชอ พรอมเลาถงอาหารทสตวกนและมกระบวนการยอยทนกเรยนเคยเหนมาวามลกษณะอยางไร

2. ครสมตวแทนนกเรยน 2 – 3 คนยนขนเลาใหเพอนๆ ในชนเรยนฟง 3. ครตงค าถามชวนคดวา “นกเรยนทราบหรอไมวาสตวชนดใดมระบบยอยอาหารคลายกบ

มนษยมากทสด และนกเรยนคดวาสตวเหลานนมระบบทางเดนอาหารเหมอนหรอแตกตางจากมนษยอยางไร”

4. เปดโอกาสใหนกเรยนไดเสนอความคดเหน เพอกระตนใหนกเรยนแสดงความรเดมออกมา เพอเชอมโยงเขา เรอง ระบบยอยอาหารของสตว

5. ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ พรอมทงบอกขนตอนการด าเนนกจกรรมการเรยนร และทบทวนบทบาทของนกเรยนในการท างาน

ขนเราความสนใจ (Engagement Phase)

ครซกถามนกเรยนตามประเดนตอไปน เพอสรางความสนใจของนกเรยน 1. ครใหนกเรยนแตละกลมศกษาภาพโปสเตอร แสดงตวอยางการยอยอาหารของสตวแตละชนด 2. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายเพอใหเกดการเชอมโยง ความร ความเขาใจ ในระบบยอยอาหาร

ของสตวทไดดจากภาพโปสเตอร และรวมกนวเคราะห อวยวะทเปนทางเดนอาหารของสตวแตละชนด ดงน

- สตวแตละชนดมการน าสารอาหารเขาสรางกายและยอยอาหารไดอยางไร (แนวค าตอบ น าเขาสรางกายตามทางเดนอาหารของสตวแตละชนด ซงสตวแตละชนดมทางเดนอาหารทแตกตางกน ท าใหระบบการยอยอาหารกจะแตกตางกน อาหารทสตวกนกจะมโครงสรางทางอาหารทแตกตางกนออกไป)

- ไฮดราน าอาหารเขาสรางกายดวยวธใด (แนวค าตอบ ใชเทนทาเคลทอยรอบปากจบอาหาร)

Page 15: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

95

ขนส ารวจและคนหา (Exploration Phase) 1. ใหนกเรยนสงตวแทนกลมรบใบความรท 2 เรอง ระบบยอยอาหารของสตว 2. ใหนกเรยนศกษาใบความรท 2 และรวมแลกเปลยนเรยนรตามประเดนในขอค าถาม 3. ครซกถามนกเรยนตามประเดนตอไปน เพอเปนแนวทางในการส ารวจคนหา

- ทางเดนอาหารของไฮดราตางจากแมลงและปลาอยางไร (แนวค าตอบ ไฮดรามทางเดนอาหารเปนชองเปดทางเดยว อาหารและกากอาหารผานเขาออกทางปากเพยงชองเดยว สวนแมลงและปลามทางเดนอาหารเปนชองเปด 2 ทาง อาหารเขาทางปาก สวนกากอาหารจะออกทางทวารหนก นอกจากนทอทางเดนอาหารของปลาและแมลง มการแบงเปนสวนตางๆ ชดเจน ขณะทในไฮดราเปนทอกลวงทไมมการแบงสวน)

- การยอยอาหารของสตวชนดใดทไมมทางเดนอาหาร (แนวค าตอบ ฟองน า) - การยอยอาหารของสตวชนดใดทมทางเดนอาหารทางเดนอาหารสมบรณ

(แนวค าตอบ หนอนตวกลม ไสเดอนดน กง แมลง หอยกาบ) 4. นกเรยนแตละกลมสรปความรทไดลงในสมดบนทกงาน เพอน าเสนอหนาชนเรยนตอไป

ขนอธบาย (Explanation Phase)

1. ครสมนกเรยนเปนรายบคคล เพอตอบค าถามตามขนสรางความสนใจ พรอมใหนกเรยนรวมกนอภปรายองคความรทแตละกลมน าเสนอ เพอใหไดขอสรปตามประเดนค าถาม

2. ครน าอภปรายเพมเตมเกยวกบการระบบยอยอาหารของสตวบางชนดทไมมกระดกสนหลงและการยอยอาหารของสตวบางชนดทมกระดกสนหลง มการระบบยอยอาหารแตกตางกนอยางไร ครถามสมาชกในแตละกลมวา “จากการท ากจกรรมมอะไรทนกเรยนยงสงสยอยบาง”

3. ครน าประเดนทนกเรยนเกดขอสงสย จากการซกถามของแตละกลมมาใหนกเรยนชวยกนอภปรายวานกเรยนมความคดเหนอยางไร

ขนขยายความคด (Elaboration Phase)

1. ใหนกเรยนแตละกลมคนควาเพมเตมเกยวกบการยอยอาหารของสตวทนกเรยนสนใจจากอนเทอรเนต รวมทงน าขอมลทคนควาได เพอทจะน ามาจดเตรยมขอมลในการท าปายนเทศใหเพอน ๆ ไดทราบเพอแลกเปลยนเรยนรกน ลงในใบกจกรรมท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตวบางชนด 2. ครสมตวแทนนกเรยน 2 กลม เพอเปนตวแทนน าเสนอรายงานสงทนกเรยนไดศกษาหาความรเพมเตม

ขนประเมนผล (Evaluation Phase) 1. ใหนกเรยนประเมนผลงานของตนเองและผลงานกลมวาอยในระดบใด โดยมระดบ

การประเมน 4 ระดบ คอ ปรบปรง พอใช ด และดมาก 2. ใหนกเรยนเขยนสะทอนเกยวกบสงทไดเรยนร ปญหาและอปสรรคในการเรยน และ

ความรสกในการเรยนชวโมงน

Page 16: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

96

ขนน าความรไปใช (Extension Phase) 1. นกเรยนท าใบงานท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตว 2. ครและนกเรยนรวมกนเฉลยใบงานท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตว โดยใหนกเรยนแตละ

กลมเปลยนกนตรวจพรอมรวมคะแนนใหเรยบรอย ชมเชยนกเรยนทผานเกณฑการประเมนและใหนกเรยนทไมผานเกณฑแกไขใหถกตอง

3. ครมอบหมายใหนกเรยนไปศกษาความรเพมเตม และศกษาเนอหา เรอง ระบบหมนเวยนเลอด ลวงหนาเพอเรยนในชวโมงตอไป

7. สอการเรยนร

7.1 ใบความรท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตว 7.2 ใบกจกรรมท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตวบางชนด 7.3 ใบงานท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตว 7.4 แบบประเมนผลงานและสะทอนผล

Page 17: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

97

8. การวดและประเมนผล

สงทตองการประเมน วธการประเมน เครองมอ เกณฑการประเมน 1. ดานความร 1.1 บอกสวนประกอบ และ หนาทของระบบยอย อาหารของสตว 1.2 บอกกระบวนการยอยท เกดขนในทางเดน อาหารสวนตางๆ ของ สตว

1. การสงเกต 2. การประเมนผลการท ากจกรรมรายบคคล 3. การประเมนผลการท ากจกรรมกลม

1. แบบสงเกตพฤตกรรม การเรยนร 2. แบบประเมน ผลการท ากจกรรมรายบคคล 3. แบบประเมน ผลการท ากจกรรมกลม

1. นกเรยนอยางนอยรอยละ 70 มคะแนนเฉลยจากการท ากจกรรมรายบคคลและกจกรรมกลมตงแตรอยละ 70 ขนไป ของคะแนนเตม 2. นกเรยนอยางนอยรอยละ 70 มคะแนนการประเมนผลงานรายบคคลและผลงานกลม อยในระดบด

2. ดานทกษะกระบวนการ 2.1 สบคนขอมล อภปราย

และเปรยบเทยบแบบแผนของทางเดนอาหารและกระบวนการยอยอาหารของสตวบางชนดได

การสงเกต

แบบสงเกตพฤตกรรม การเรยนร

1. นกเรยนอยางนอยรอยละ 70 สบคนขอมล อภปรายและเปรยบเทยบแบบแผนของทางเดนอาหารและกระบวนการยอยอาหารของสตวบางชนดได

3. ดานคณลกษณะอนพงประสงค 3.1 ใฝเรยนร 3.2 มความมงมนในการท างาน 3.3 มเจตคตทางวทยาศาสตร

1. การสงเกต 2. การสงเกตคณลกษณะอนพงประสงค

1. แบบสงเกตพฤตกรรม การเรยนร 2. แบบประเมนคณลกษณะ อนพงประสงค

นกเรยนมระดบคณภาพอยางนอยอยในระดบ 2 ผานเกณฑการประเมน

Page 18: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

98

9. ความคดเหนของผบรหาร ………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………

ลงชอ (นายนพดล สงหศร) รองผอ านวยการ กลมงานวชาการ

โรงเรยนขามแกนนคร

Page 19: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

99

10. บนทกผลหลงการจดการเรยนร 10.1 ผลการจดการเรยนร………….………………………………………………………………..…………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10.2 ปญหา/อปสรรค…………………………………………………………..……………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10.3 กจกรรมเสนอแนะ/แนวทางแกไข………………………………………………………….………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ (นางสมหวง เสอโครง)

ต าแหนง คร วทยฐานะ ช านาญการ

Page 20: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

100

นกเรยนไดเรยนรเกยวกบระบบยอยอาหารของมนษยไปแลว สงสยหรอไมวาสตวตวอนๆ จะมระบบยอยอาหารเหมอนหรอแตกตางจากมนษยอยางไร สตวชนดอนๆ ตองกนอาหารและมการยอยตลอดจนการดดซมอาหารเชนเดยวกนกบมนษยแตความซบซอนของโครงสรางในระบบยอยอาหารและกระบวนการยอยอาจแตกตางกนไปบางเนองจากลกษณะของอาหารทสตวแตละชนดกนเขาไปนนไมเหมอนกน นกเรยนจะไดศกษาตวอยาง ระบบยอยอาหารของสตวบางชนดตอไป

การยอยอาหารของสตว จ าแนกตามแหลงทเกดการยอยได 2 ประเภท คอ 1. การยอยภายในเซลล พบในสตวเซลลเดยว 2. การยอยภายนอกเซลล คอ การทเซลลหลงน ายอยออกมาจากนอกเซลล ยอย

สารอาหารโมเลกลใหญ แลวจงดดซมสารอาหารโมเลกลเลกๆ เขาสเซลล ทางเดนอาหารในสตว แบงเปน 2 ประเภท 1. ทางเดนอาหารไมสมบรณ เปนทางเดนอาหารทมทางเปดทางเดยว คอมปากแตไมม

ทวารหนก ปากท าหนาทเปนทางเขาของอาหารและทางออกของกากอาหาร 2. ทางเดนอาหารสมบรณ เปนทางเดนอาหารทเปด 2 ทาง คอ ปากเปนทางเขาของ

อาหาร และทวารเปนทางออกของกากอาหาร

การยอยอาหารของปลา ปลาเปนสตวมกระดกสนหลง จดอยในไฟลมคอรดาตา(Chordata) ปลามทงปลาปากกลมซงเปนปลาทไมมขากรรไกรขอบของปากและลนมฟนใชขดเนอและดดกนเลอดสตวอน ปลาฉลามมปากอยทางดานลางและมฟนจ านวนมาก ฉลามมล าไสสนและภายในมลนซงมลกษณะเหมอนบนไดเวยน (Spiral valve) ชวยในการถวงเวลาไมใหอาหารเคลอนตวไปเรว และพวกปลากระดกแขงมปากซงภายในมฟนรปกรวย มลนขนาดเลกยนออกมาจากปากท าหนาทรบสมผส พวกปลากนเนอ เชน ปลาชอน ปลาน าดอกไม ปลาพวกนจะมล าไสสน สวนปลากนพช เชน ปลาท ปลาสลด จะมล าไสยาว

ใบความรท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตว

ทางเดนอาหารของปลาเรยงตามล าดบตอไปน ปาก → คอหอย → หลอดอาหาร → กระเพาะอาหาร → ล าไส → ทวารหนก

Page 21: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

101

ภาพท 3.1 ระบบยอยอาหารของปลา

การยอยอาหารของแมลง เปนสตวในกลมขาปลองจดอยในไฟลมอารโทโพดา ทางเดนอาหารเปนแบบชองเปด 2 ทาง (Two hole tube) ปากของแมลงมการเปลยนแปลงและแตกตางออกไป ใหมความเหมาะสมกบสภาพของอาหารทแมลงแตละชนดกน แตแมลงมลกษณะพนฐานของทางเดนอาหารทเหมอนกน คอ ปาก คอหอย หลอดอาหาร กระเพาะพกอาหารขนาดใหญ อยบรเวณทรวงอก และกระเพาะบดอาหาร(Gizzard) ชวยในการกรองและบดอาหาร มตอมสรางน ายอย (Digestive gland) มลกษณะคลายนวมอ 8 อน ยนออกมาจากทางเดนอาหารระหวางกนและกระเพาะอาหาร

ภาพท 3.2 ระบบยอยอาหารของตกแตน

Page 22: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

102

ไฮดรา เปนสตวในไฟลมไนดาเรย มทางเดนอาหารเปนแบบปากถง (One hole sac) ไฮดราใชอวยวะคลายหนวด เรยกวาหนวดจบ (Tentacle) ซงมอยรอบปาก อาหารของไฮดรา คอ ตวออนของกง ป และไรน าเลกๆ และใชเซลลทมเนมาโทซสต (Nematocyst) หรอเขมพษทอยทปลายหนวดจบในการลาเหยอ ตอจากนนจงสงเหยอเขาปาก ทางเดนอาหารของไฮดราอยกลางล าตวเปนทอกลวงเรยกวา ชองแกสโตรวาสควลาร (Gastrovascular cavity) ซงบดวยเซลลทรงสง เรยกวาชนแกสโตรโดรมส (Gastrodermis) เปนเยอชนในบชองวางของล าตวซงประกอบดวย 1. นวทรทพ เซลล (Nutritive cell) บางเซลลมแซ 2 เสน เรยกวา แฟลเจลเลตเซลล (Flagellate cell) บางเซลลคลายอะมบา เรยกวา อะมบอยดเซลล (Amoebiol cell) ท าหนาทยนเทาเทยมออกมาลอมจบอาหาร สวนแฟลเจลเลตเซลล มหนาทโบกพดใหเกดการหมนเวยนของน าภายในชองแกสโทรวาสควลาร และโบกพดใหกากอาหารเคลอนทออกทางปากตอไป 2. เซลลตอมหรอเซลลยอยอาหาร (Gland cell or digestive cell) เปนเซลลทสรางน ายอยและปลอยออกมา ซงการยอยอาหารโดยเซลลตอม จดเปนการยอยอาหารแบบนอกเซลล สวนการยอยโดยอะมบอยดเซลลจดเปนการยอยอาหารแบบภายในเซลล

ภาพท 3.3 ทางเดนอาหารอาหารของไฮดรา

Page 23: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

103

ค าชแจง : ใหนกเรยนแตละกลมคนควาเพมเตมเกยวกบการยอยอาหารของสตวทนกเรยนสนใจจากอนเทอรเนต รวมทงน าขอมลทคนควาได เพอทจะน ามาจดเตรยมขอมลในการท าปายนเทศใหเพอน ๆ ไดทราบเพอแลกเปลยนเรยนรกน ลงในใบกจกรรมท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตวบางชนด

ระบบยอยอาหารของ...............................

ชอกลม............................................................................................... สมาชกในกลม

1………………………………………………………………..ชน ม. 2/............ เลขท................... 2………………………………………………………………..ชน ม. 2/............ เลขท................... 3………………………………………………………………..ชน ม. 2/............ เลขท................... 4………………………………………………………………..ชน ม. 2/............ เลขท................... 5………………………………………………………………..ชน ม. 2/............ เลขท...................

ใบกจกรรมท 3 เรอง การยอยอาหารของสตวบางชนด

Page 24: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

104

Page 25: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

105

1. ใหนกเรยนอธบายระบบยอยอาหารของไฮดราใหถกตอง

2. ทางเดนอาหารของไฮดราตางจากแมลงและปลาอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. สตวแตละชนดมการน าสารอาหารเขาสรางกายและยอยอาหารอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………

ชอ ............................................................................ชน...........................เลขท .........................

ค าชแจง : ใหนกเรยนตอบค าถามโดยการเตมค าตอบลงในชองวางใหถกตองสมบรณ

ใบงานท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตว

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

.......................................... ..........................................

คอยๆคดนะครบ

Page 26: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

106

1. ใหนกเรยนอธบายระบบยอยอาหารของไฮดราใหถกตอง

2. ทางเดนอาหารของไฮดราตางจากแมลงและปลาอยางไร ไฮดรามทางเดนอาหารเปนชองทางเดยว อาหารและกากอาหารผานเขาทางปากเพยงชองทางเดยว สวนแมลงและปลามทางเดนอาหารเปนชองเปด 2 ทาง อาการเขาทางปากสวนกากอาหารจะออกทางทวารหนก นอกจากนทางเดนอาหารของปลาและแมลง มการแบงสวนตางๆชดเจน ขณะทไฮดราเปนทอลวงทไมมการแบงสวน 3. สตวแตละชนดมการน าสารอาหารเขาสรางกายและยอยอาหารอยางไร ทางเดนอาหารแตกตางกนการยอยอาหารกจะแตกตางกน อาหารทสตวกนกจะมโครงสรางทางอาหาร

ชอ ............................................................................ชน...........................เลขท .........................

ค าชแจง : ใหนกเรยนตอบค าถามโดยการเตมค าตอบลงในชองวางใหถกตองสมบรณ

เฉลยใบงานท 3 เรอง ระบบยอยอาหารของสตว

หนวดหรอเทนทาเคล

ขบของเสย ทางเดนอาหาร

ปาก

ผวล าตว

ชองแกสโทรวาสควลาร

คอยๆคดนะครบ

Page 27: บทคัดย่อ - kham.ac.th · มนุษย์และสัตว์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ด้วยวิธีการเรียนรู้โดยใช้วัฏจักรการเรียนรู้แบบ

107

การสะทอนผล 1) สงทไดเรยนร............................................................... .............................................................. ............................................................................................................................. .......................... ....................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................................................. .......................... 2) ปญหาและอปสรรคในการเรยน..................................................................... ........................... ............................................................................................................................. .......................... 3) ความรสกในการเรยน………………………………………………………………………….……………………… …………………………………………………………………………………………………………………….………..…...... ............................................................................................................................. .......................... .... ....................................................................................................................................................... ........... …………………………………………………………………………………………………………………….………..…...... ............................................................................................................................. ..........................

ชอ ............................................................................ชน...........................เลขท ........................... ค าชแจง: ใหนกเรยนประเมนผลงานของตนเอง ผลงานกลม และเขยนสะทอนผลเกณฑการประเมน 4 ระดบ ไดแก

ปรบปรง มคะแนน 1 หมายถง ตองแกไขผลงานของตนเองใหม พอใช มคะแนน 2 หมายถง พอรบได มจดทตองแกไขบางเลกนอย ด มคะแนน 3 หมายถง ผลงานมคณภาพ มจดทสามารถพฒนาใหดขนอก ดมาก มคะแนน 4 หมายถง ผลงานมความสมบรณ มคณภาพดเยยม

การประเมนผลงานของตนเอง อยในระดบ.................................................................................. เพราะ........................................................................... ................................................................ ............................................................................................................................. ........................

การประเมนผลงานกลม อยในระดบ........................................................................................... เพราะ........................................................................................................................ ................... ............................................................................................................................. ........................

แบบประเมนผลงานและสะทอนผล