บทคดยอ

ชอผลงานนวตกรรม “โมเดลใหทนตสขศกษาจากวสดรไซเคล”

ชอเจาของผลงาน นางสาววมลรตน เดชด,นางสาวพนดา หายทกข และนายขวญชย โอวเจรญ

ชอ/ทอยของหนวยงาน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลลาดกระทง เบอรโทรศพท 0870827661

ชอผเสนอผลงาน นางสาวพนดา หายทกข และนางสาววมลรตน เดชด และนายขวญชย โอวเจรญ

ทมาโครงการ จากผลการส ารวจสภาวะทนตสขภาพตามกลมวย ในเขตรบผดชอบของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ

ต าบลลาดกระทง อ าเภอสนามชยเขต จงหวดฉะเชงเทรา ในป 2561 เดกวยเรยนชนประถมศกษา อาย 6-12 ป ไดรบการตรวจสขภาพชองปากทงหมด 279 ราย พบปญหาทางทตสขภาพ ทงหมด 93 ราย ซงแบงเปน ปญหาโรคฟนผ จ านวน 60 ราย คดเปนรอยละ 11.8 % และ โรคเหงอกอกเสบ 33 ราย คดเปนรอยละ 21.5 % ซงปญหาเหลานเปนสงทปองกนไดดวยการดแลสขภาพชองปากอยางถกวธ รวมถงการเฝาระวงการเกดโรคอยางสม าเสมอ และการสงเสรมและปองกนทเหมาะสม ดงนนเพอใหวยเรยนชนประถมศกษา เกดความรความเขาใจและตระหนกถงการเกดโรคในชองปาก โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลลาดกระทง จงไดจดท านวตกรรมโมเดลใหทนตสขศกษาจากวสดรไซเคล ในการใหความรดานทนตสขภาพแกกลมเดกวยเรยน และท าใหเดกมความรความเขาใจมากขน ดวยการไดลงมอปฏบตเอง เหนภาพไปพรอมกน จะสงผลใหเกดความรความเขาใจเพมมากขน และการดแลทนตสขภาพดวยตนเอง ดงนนการสรางความเขาใจใหกบเดกวยเรยน จงตองมพนฐานในการสรางความเขาใจ และเหนภาพเปนรปธรรมของสภาพปญหาทนตสขภาพทตนเองเปน พรอมทงการรกษาทนตกรรมทจะไดรบ การดแลรกษาดานทนตสขภาพทถกตอง เพอเปนสอในการใหความรดานทนตสขภาพ จงไดจดท านวตกรรม“โมเดลใหทนตสขศกษาจากวสดรไซเคล” ซงเปนสงทประดษฐทท าจากวสดเหลอใช หาไดในทองถน ราคาถกประมาณ 90 บาท ซงมตนทนถกกวาการซอแบบจ าลองฟนส าเรจรป วตถประสงค เพอสราง “โมเดลใหทนตสขศกษาจากวสดรไซเคล” ในการใหความรและสรางความเขาใจดานทนตสขภาพแกเดกวยเรยน

ขนตอนการด าเนนงาน

น าขวดพลาสตกแตละแบบมาตดใหไดขนาด 1/2 ขวด อปกรณทใช

น าขวดไปลางท าความสะอาด เชดใหแหง 1.ขวดพลาสตกเหลอใช

2.ฟวเจอรบอรด

น าสขาวทเตรยมไว ทาบรเวณภายนอกขวดใหทว 3.สขาว ส าหรบทา

4.กาว และ เทปกาว

น าขวดพลาสตกทได มาจดเรยงตามขนาดของฟนแตละซ 5.ปากกาหมกสด า

มาจดวางบนฟวเจอรบอรด ตามตวอยางของโมเดลฟน 6.มดและกรรไกร

7.เศษผา/ผาส าล สชมพ

ตดปลายขวดพลาสตก ใหเปน 4 สวน เพอใชตดกาว ยดกบฟวเจอรบอรด

น าผาส าล/ผาเหลอใช สชมพ มาตดเปนเสนยาวลอมรอบตวฟน

ทตดไวแลว ตดบรเวณคอฟนใหเปนลกษณะของเหงอก มม 3 เหลยม

ตดกาวผายดกบฟวเจอรบอรด

น าปากกาสด า มาวาดบนตวฟน เพอแสดงเปนลกษณะของรอยโรคฟนผ

ตดรปตวอยางของฟนแตละซ ตดไวตรงกลางฟวเจอรบอรด

จดการตกแตงสอใหสวยงาม

น าสอทไดไปใช

วธการใช และการพฒนาตอเนอง

1.วเคราะหผลการด าเนนงานดานทนตสขศกษา และศกษาขอมลเพมเตม

2.ออกแบบคดคนวธการท า/กลไกตางๆ

3.ทดลองใช ปรบปรงเครองมอและน าไปใชจรงในกลมนกเรยน

4.ประเมนผลความรความเขาใจ และความพงพอใจ โดยใช รอยละและการวเคราะหเชงคณภาพ

5.พฒนาตอยอดนวตกรรมขยายกลมเปาหมาย/สรางแกนน านกเรยนเพอสอนรนตอไป

6.น าไปเผยแพรแกหนวยงานอนๆ เพอน าไปประยกตใช

ผลการด าเนนงาน

จากการน าสงประดษฐ“โมเดลใหทนตสขศกษาจากวสดรไซเคล”นไปใชในการใหความรแกเดกวยเรยนโรงเรยนบานลาดกระทง และโรงเรยนบานหวยหน พบวานกเรยนใหความสนใจในสอการสอน“โมเดลใหทนตสขศกษาจากวสดรไซเคล”เปนอยางมาก และเมอใหนกเรยนไดลงมอปฏบตท าสอการสอนนดวยตนเอง ท าให นกเรยนเกดความตนตว เกดความภาคภมใจในสอการสอนทไดประดษฐขนมาเอง ตงใจรบฟงความรสขศกษาจากเจาหนาเพมมากขน ไดเหนภาพทเปนรปธรรมของสภาพปญหาทนตสขภาพ ท าใหนกเรยนมความรความเขาใจ และมความพงพอใจ รอยละ 96 % พบวาครและ ผปกครองมความพงพอใจในสอนวตกรรมนดวย ผลการประเมนความรความเขาใจของผเขารวมโครงการ

ตารางท 1 ระดบความรความเขาใจของผเขารวมโครงการกอนและหลงการอบรม

ผเขารบการอบรม คะแนนเตม คะแนนต าสด คะแนนสงสด คะแนนเฉลย

กอนการอบรม 10 3 8 4.91

หลงการอบรม 10 6 10 10.25

จากตารางท 1 : พบวาผเขารวมโครงการ มระดบความรกอนการอบรมเฉลย 4.91 จากคะแนนเตม 10 คะแนน และ มระดบความรหลงการอบรมเฉลย 10.25 จากคะแนนเตม 10 คะแนน สรปผเขารบการอบรมครงนมความรความเขาใจเพมมากขนหลงไดรบการอบรมเฉลย 4.34

ประโยชน/การน าไปใช

1.ลดคาใชจายในการซอสอโมเดลแบบจ าลองฟนส าเรจรป

2.น าวสดเหลอใช มาใชใหเกดประโยชน

3.ใชในการใหความรดานทนตสขภาพแกเดกวยเรยน

4. ใชไดจรงอยางมประสทธภาพ/ประสทธผล

5.ขยายผลในสถานบรการอนๆ /ผสนใจ

6.เปนสอการรณรงค การอนรกษสงแวดลอม

ตวชวดผลส าเรจของโครงการและผลลพธ

ตวชวด

(KPI)

เปาหมาย

(Target)

ผลลพธทปฏบตได

รพ.สต.มการด าเนนงานนวตกรรมดานสขภาพทเผยแพรใหหนวยงานตางๆน าไปใชประโยชนได

อยางนอย 1 เรอง/ป/แหง

มผลงานนวตกรรม “โมเดลใหทนตสขศกษาจากวสดรไซเคล” มการเผยแพรผลงานนวตกรรมใหกบหนวยงานนอกพนทเขตรบผดชอบของตนเอง

สรปผลการด าเนนงานตามโครงการนวตกรรม

1. ปญหาและขอจ ากดทเกดขนจากการด าเนนการ - ในการจดท านวตกรรมแตละชน ตองใชระยะเวลาในการจดท านาน - วสดทใช บางครงตองใชวสดทมรปรางทเหมาะสม - ขนตอนของการท า มหลายขนตอน และตองใหความประณต ในการท า - ปญหาทางดานทนตสขภาพเปนเรองทละเอยดออน ตองสรางความเขาใจ และสรางความตระหนก เพอให กลมเปาหมาย มทกษะในการดแลสขภาพชองปากไดอยางถกตองและเหมาะสม 2.ปจจยแหงความส าเรจ - องคกรปกครองสวนทองถน ใหความรวมมอในการสนบสนนงบประมาณ และเลงเหนความส าคญของ การจดท าสอ นวตกรรม น - เจาหนาท รพ.สต. คร นกเรยน และ ชมชน ตระหนกในปญหาดานทนตสขภาพ - การสรางทกษะโดยการใหนกเรยนลงมอปฏบตดวยตนเองนนท าไดเหนภาพทเปนรปธรรมของสภาพ ปญหาทนตสขภาพท าใหนกเรยนมความรความเขาใจเพมมากขน

3. แผนการทจะพฒนาตอเนองตอไป - สรางแกนน านกเรยนดานทนตสาธารณสข และใชสอ นวตกรรม ในการใหความรแกนกเรยนรน ตอๆไปได - สามารถขยายผลใหครท าไวใชใหความรเดกนกเรยนภายในโรงเรยนไดเอง

- สรางแรงจงใจในการอนรกษสงแวดลอม ประยกตสงของทเหลอใช น ามาใชใหเกดประโยชน

- สามารถถายทอดการท าสอ นวตกรรม ไปยงกลมเปาหมายวยอนๆได

- จดการประชาสมพนธ และแลกเปลยนเรยนร นวตกรรมแกหนวยงานอนๆ

ภาพกจกรรมการด าเนนงาน

ประชม เจาหนาท ใน รพ.สต.และชแจงการด าเนนการนวตกรรม

ประชมรวมกบ กองทนต าบล อบต.ลาดกระทง เพอของบประมาณสนบสนนโครงการ

ภาพกจกรรมการด าเนนงาน

น าวสดเหลอใชแตละรปแบบมาตดใหไดขนาด 1/2 ขวด น าขวดไปลางท าความสะอาด

ทาส และตกแตงใหสวยงาม

น าวสดตามขนาดของฟนแตละซ มาจดวางบนฟวเจอรบอรด ตามตวอยางของโมเดลฟน

ภาพกจกรรมการด าเนนงาน

น าผาสชมพ มาตดเปนเสนยาวลอมรอบตวฟนทตดไวแลว ตดกาวผายดกบฟวเจอรบอรด

น าปากกาสด า มาวาดบนตวฟน เพอแสดงเปนลกษณะของรอยโรคฟนผ จดการตกแตงสอใหสวยงาม

ภาพกจกรรมการด าเนนงาน

จดอบรมนกเรยนดานทนตสขภาพแกนกเรยน ในเขตรบผดชอบ

นกเรยนไดลงมอปฏบตท าสอการสอนนดวยตนเอง ท าใหนกเรยนเกดความตนตวสนใจมากขน

ภาพกจกรรมการด าเนนงาน

น านวตกรรมไปเผยแพรแกหนวยงานอนๆ โดยการจดนทรรศการใหความรดานทนตสขภาพ

ภาคผนวก

อบรมนกเรยนดานทนตสขภาพโดยใช“โมเดลใหทนตสขศกษาจากวสดรไซเคล”

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลลาดกระทง *****************************************************

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

1. เพศ 1. ( ) ชาย 2. ( ) หญง

2. อาย 1. ( ) อายไมนอยกวา 4 – 8 ป 2. ( ) อายระหวาง 9 – 12 ป

3. ระดบการศกษา

1. ( ) ประถมศกษา 2. ( ) มธยมศกษาตอนตน 3. ( ) มธยมศกษาตอนปลาย

4. นกเรยนในสถานศกษา สงกดเขตพนทอ าเภอ

1. ( ) อ าเภอสนามชยเขต 2. ( ) อ าเภอทาตะเกยบ

ตอนท 2 ความพงพอใจตอการด าเนนการฝกอบรม

ขอเสนอแนะ…………………………………………………………………………………………….......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ขอความ

ระดบความคดเหน มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

ดานเนอหา 1. การอบรมครงนสามารถเสรมสรางความร ความเขาใจ ในดาน ทนตสขภาพ เพอใชในชวตประจ าวน

2. ผเขารบการอบรมสามารถ น าความรการอบรมในครงนไปดแล ครอบครวของตนเองได

3. การอบรมในครงนชวยสรางสภาวะผน านกเรยนดานทนตสขภาพ ได

4. การอบรมในครงน ท าใหนกเรยนมนใจวาเปนแกนน านกเรยน ดานทนตสขภาพได

ดานเจาหนาทผจดการอบรม 1. ความสภาพ กรยา มารยาท

2. การแตงกาย บคลก ลกษณะระหวางปฏบต 3. ความเอาใจใส กระตอรอรน ตอการจดการอบรมในครงน 4. เจาหนาทสามารถแนะน า และใหความรแกนกเรยนโดยไมเลอก ปฏบต

ดานการฝกอบรบ 1. การจดสถานทอบรม

2. อปกรณทใชในการอบรม ความคดเหนเกยวกบวทยากร 1. สามารถท าใหเขาใจถง การพฒนาดานทนตสขภาพ

2. วทยากรเปดโอกาสใหซกถาม แลกเปลยนประสบการณ 3. วทยากรใหความกระจาง ตอบค าถามไดชดเจน 4. รจกใชวสดเหลอใชใหเกดประโยชน ความคดเหนทวไป 1. การอบรมครงนมประโยชนควรจดใหมรนตอไป

2. โดยรวมมความพงพอใจกบการเขารวมการอบรมน

แบบทดสอบกอน/หลงใหความรนกเรยนดานทนตสขศกษา

ขอท 1)

ฟนซน านมซแรกจะขนเมออายประมาณเทาใด

6-7 เดอน

2-3 เดอน

5-6 เดอน

8-9 เดอน

ขอท 2)

ฟนแทซแรกจะขนเมออายประมาณเทาใด

10-11 เดอน

11-12 เดอน

9-10 เดอน

6-7 เดอน

ขอท 3)

ฟนน านมมกซ

25 ซ

20 ซ

18 ซ

30 ซ

ขอท 4)

ฟนแทมกซ

33 ซ

34 ซ

32 ซ

35 ซ

ขอท 5)

ฟนธรรมชาตมกชด

3ชด

2ชด

4ชด

1ชด

ขอท 6)

การแปรงฟนควรใชแปรงขนนมหรอแขงเพราะอะไร

แปรงขนนม เพราะ เปนผลดตอฟนและเหงอก

แปรงขนแขง เพราะ จะไดท าใหแปรงนม

แปรงขนนม เพราะ ถกหลกอนามย

แปรงขนแขง เพราะ ราคาถก

ขอท 7)

เราควรใชยาสฟนทผสมฟลออไรดท าไม

เพราะ หอม

เพราะ สะอาด

เพราะ ปองกนฟนผ

เพราะ ฟนขาว

ขอท 8)

สาเหตของฟนผเกดจากอะไรไดบาง

แมงกนฟน

อาหารหวานเหนยวตดฟน น าอดลม ขนมกรบกรอบ

นมจด

ผกและผลไม

ขอท 9)

ฟนดานบนของฟนแทมกซ

17 ซ

13 ซ

12ซ

16ซ

ขอท 10)

นกเรยนควรไปหาหมอฟนปละกครง

ปละ 2 ครง

ปละ 3 ครง

ปละ 4 ครง

ปละ 1ครง