209

บทท 5

สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

การศกษาเพอการพฒนาโมเดลปจจยเชงเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของ

นกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ในสวนทายนผวจยขอน าเสนอ

ผลสรปภาพรวมจากการศกษาตงแตวตถประสงคการวจย ค าถามในการวจย ความส าคญและ

ประโยชนของการวจย วธด าเนนการวจย สรปผลการวจย อภปรายผล ขอจ ากดของการวจยและ

ขอเสนอแนะ รายละเอยดดงตอไปน

วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาองคประกอบเชงส ารวจของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝ

เรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

2. เพอศกษาองคประกอบเชงยนยนของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝ

เรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

3. เพอตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝ

เรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

ค าถามในการวจย

องคประกอบของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษา

ปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในสถาบนอดมศกษาจงหวดชายแดนภาคใต มตวแปรปจจยเชง

สาเหตใดบางทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของผเรยน และโมเดลของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอ

พฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในสถาบนอดมศกษาจงหวด

ชายแดนภาคใตมลกษณะเปนอยางไร

210

ความส าคญและประโยชนของการวจย

สถาบนอดมศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต สามารถน าโมเดลปจจยเชงสาเหตท

สงเสรมพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาทไดจากการพฒนาน ไปใช

เปนแนวทางในการสงเสรมผเรยนใหมความกระตอรอรนใฝเรยนร และพฒนาทกษะดานอนๆ ของ

นกศกษาไดใหเตบโตทางความคดอยางเทาทนยคสมย ตลอดจนสามารถปรบใชในการพฒนากจกรรม

เสรมหลกสตรเพอพฒนาการจดการเรยนรใหมคณภาพตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา

ของประเทศไทย

สมมตฐานการวจย

ผวจยก าหนดสมมตฐานในการวจยตามแนวคดทางทฤษฎ และจากการศกษา

เอกสารงานวจยทเกยวของ เพอเปนกรอบในการทดสอบความสมพนธกบขอมลเชงประจกษ ดงน

สมมตฐานหลก

ปจจยสถานการณแวดลอม ปจจยคณลกษณะเดมภายใน อทธพลค าสอนศาสนาท

สงเสรมการใฝเรยนร และจตลกษณะตามสถานการณ เปนปจจยเชงสาเหตทมอทธพลตอการ

พฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

สมมตฐานยอย

1) สถานการณแวดลอมเปนปจจยเชงสาเหตทมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรม

ใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดน

ภาคใต

2) สถานการณแวดลอมเปนปจจยเชงสาเหตทมอทธพลทางออมตอพฤตกรรม

ใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

3) คณลกษณะเดมภายในของผเรยนเปนปจจยเชงสาเหตทมอทธพลทางตรง

ตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

4) คณลกษณะเดมภายในของผเรยนเปนปจจยเชงสาเหตทมอทธพลทางออม

ตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

211

5) ค าสอนศาสนาทสงเสรมการใฝเรยนร เปนปจจยเชงสาเหตทมอทธพล

ทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดน

ภาคใต

6) ค าสอนศาสนาทสงเสรมการใฝเรยนร เปนปจจยเชงสาเหตทมอทธพล

ทางออมตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดน

ภาคใต

7) จตลกษณะตามสถานการณมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนรของ

นกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

วธด าเนนการวจย

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร ทใชในการวจยครงน คอ นกศกษาระดบปรญญาตร ทก าลงศกษาใน

สาขาวชาอสลามศกษา ในสถาบนอดมศกษาทสงกดส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาในพนท

จงหวดชายแดนภาคใต ประกอบดวย มหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลยฟาฏอน

มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร รวมจ านวนประชากรทงสน 1,156 คน

กลมตวอยาง คอ นกศกษาระดบปรญญาตร ทก าลงศกษาในสาขาอสลามศกษาใน

สถาบนอดมศกษาสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยไดมการก าหนดขนาดกลมตวอยางใหสอดคลองตาม

หลกการวเคราะหขอมล การก าหนดกลมตวอยางทเหมาะสมส าหรบโมเดลสมการโครงสราง ตามสตร

ของ Cohen (1977) โดยใชโปรแกรม G*power ในการค านวณขนาดกลมตวอยางทเหมาะสม เมอ

ค านวณดวยโปรแกรมแลวไดจ านวนกลมตวอยางขนต า เทากบ 218 คน ทงนเพอปองกนการไดขอมล

ทไมครบถวน ผวจยไดสงแบบสอบถามรวมทงสน 320 ชด และไดแบบสอบถามทสมบรณกลบมาเปน

จ านวน 300 ชด ซงใชวธการสมตวอยางแบบแบงชนตามสดสวน (Proportional Stratified

Random Sampling) โดยใชสถาบนการศกษาเปนเกณฑ

212

ขนตอนด าเนนการวจย

ขนตอนท 1 การศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

ผวจยไดศกษาขอมลเอกสารทมความเกยวของพฤตกรรมใฝเรยนร ปจจยเชงสาเหตท

สงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษา การสงเสรมการเรยนรจากค าสอนศาสนาอสลามจาก

แหลงขอมลชนปฐมภมและชนทตยภม แลวจงวเคราะหตวแปรทตองการน ามาศกษา ก าหนดเปน

กรอบแนวคดการวจยและโมเดลสมมตฐาน

ขนตอนท 2 การสรางเครองมอการวจย

ผวจยไดสรางเครองมอวจยจากกรอบแนวคดทไดก าหนด ซงเปนแบบสอบถาม

(Questionnaire) ทศกษาองคประกอบเชงส ารวจของปจจยเชงสาเหตทสงเสรมพฤตกรรมใฝเรยนร

ตรวจสอบคณภาพเครองมอ โดยการตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) และ

คาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบประเดนหลกของเนอหา (IOC) และน าแบบสอบถามไป

ทดลองใช (Try Out) แลวจงน าแบบสอบถามทผานการทดลองแลวมาวเคราะหหาคาอ านาจจ าแนก

(Discrimination) หาคาความเชอมน (Reliability) โดยหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบค

(Cronbach’s Alpha Coefficient) เมอวเคราะหหาคณภาพของเครองมอเรยบรอยแลวจง

ด าเนนการเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางในการวจย

ขนตอนท 3 การวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจของโมเดลปจจยเชงเหต (EFA)

ทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษา

ผวจยใชเทคนคการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor

Analysis) เพอหาองคประกอบรวมทสามารถอธบายความสมพนธระหวางตวแปรทศกษา ลดจ านวน

ตวแปร และคดเลอกเฉพาะตวแปรสงเกตไดทมน าหนกในการอธบายตวแปรทศกษาไดเหมาะสมทสด

ผวจยจดกระท าขอมลและวเคราะหขอมล ตรวจสอบขอมลกอนการวเคราะห และวเคราะหขอมลโดย

การวเคราะหองคประกอบส ารวจ (EFA) โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป พจารณาคาน าหนก

องคประกอบ (Factor Loading) โดยใชการวเคราะหองคประกอบหลก และน าองคประกอบทมคาไอ

เกน มากกวา 1 หมนแกนแบบ Varimax แลวตรวจสอบหาคาสมประสทธสมพนธของตวแปรสงเกต

213

ได โดยใชสถตทดสอบ KMO ในการตรวจสอบ แลวจงสกดตวแปรดวยการหมนแกน 5 ครงจนได

ผลลพธตวบงชในแตละองคประกอบทดทสด

ขนตอนท 4 การตรวจสอบองคประกอบเชงยนยน (CFA) ของโมเดลปจจยเชง

สาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษา

ผวจยตรวจสอบองคประกอบเชงยนยนของโมเดล (Confirmatory factor

analysis) โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป เพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของโมเดล

โดยใชเกณฑพจารณาคาดชนความสอดคลองกลมกลนของโมเดล ประกอบดวย คา RMSEA, RMR,

χ2/df, TLI, CFI, GFI และ IFI วเคราะหองคประกอบอนดบทหนงของแตละโมเดลการวด และตาม

ดวยวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง แลวจงตรวจสอบองคประกอบเชงยนยนของ

โครงสรางทงโมเดล โดยตรวจสอบคาดชนของโมเดลใหสอดคลองกบเกณฑทก าหนด

ขนตอนท 5 การวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (SEM) ปจจยเชงสาเหตท

สงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษา

ผวจยใชเทคนคทางการวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (Structural Equation

Modeling: SEM) โดยใชหลกการทดสอบ Maximum Likelihood เพอทดสอบความสอดคลองของ

โมเดลสมมตฐานกบขอมลเชงประจกษท โดยพจารณาความกลมกลนของการวดภาพรวมของโมเดล

จากคาสถตวดระดบความสอดคลอง (Goodness of Fit Measures) โดยใชเกณฑพจารณาคาดชน

ประกอบดวย คา RMSEA, RMR, χ2/df, TLI, CFI, GFI และ IFI เนองจากโมเดลยงไมสอดคลองกบ

ขอมลเชงประจกษวจยจงจ าเปนตองด าเนนการปรบโมเดล ดวยการการเชอมลกศรสองหวระหวางคา

ความคลาดเคลอนของตวแปร การรวมตวแปร และการลดจ านวนตวแปร ซงหลงจากการปรบโมเดล

ใหม พบวา ความกลมกลนโดยรวมของโมเดลอยในเกณฑยอมรบได

ขนตอนท 6 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

สรปผลการวจยตามวตถประสงคทศกษา และอภปรายผลการพฒนาโมเดลปจจยเชง

สาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดน

ภาคใต พรอมเสนอขอเสนอแนะเพอการน าไปใชและเพอการวจยครงตอไป

214

5.1 สรปผลการวจย

ขอคนพบจากการศกษาโมเดลปจจยเชงเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของ

นกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต มรายละเอยดสรปผลการวจย

รายวตถประสงค ดงตอไปน

ขอคนพบจากวตถประสงคของการวจยขอท 1

การศกษาองคประกอบเชงส ารวจของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนร

ของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

ผลการศกษาพบวา องคประกอบเชงส ารวจของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอ

พฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต โดยการ

สกดองคประกอบดวยวธหาองคประกอบหลก มคา KMO เทากบ .857 และ p<.001 อธบายไดวาตว

แปรทน ามาศกษามความสมพนธอยางมนยส าคญทางสถต ซงพบวา องคประกอบทมคาไอเกน

(Eigenvalue) ตงแต 1.00 ขนไป มจ านวน 7 องคประกอบ มรอยละของความแปรปรวนสะสมเทากบ

66.402 (Cumulative Percentage of Variance) รายละเอยดแตละองคประกอบ ดงน

องคประกอบท 1 อทธพลค าสอนศาสนา คอ ประกอบดวย 6 ตวบงช มคาน าหนก

องคประกอบอยระหวาง .754 - .815 เรยงล าดบตามคาน าหนกองคประกอบจากมากไปนอยไดดงน

การรบรความส าคญของความรมาจากค าสอนศาสนามาตลอด การเชอมนวามสลมตองพฒนาตนเอง

ดวยการศกษาหาความร เชอมนวาการเรยนรตองเรมตนดวยเจตนาทบรสทธ การมความคดวาศาสนา

อสลามสงเสรมใหมสลมมบคลกภาพทใฝเรยนร มทานนบมฮมมด และบรรดาเศาะหาบะฮ

เปนแบบอยางของนกเรยนร และความพรอมน าค าสอนศาสนาทกเรองไปปฏบตดวยความเตมใจ

องคประกอบท 2 การสนบสนนทางสงคม ประกอบดวย 4 ตวบงช มคาน าหนก

องคประกอบอยระหวาง .804 - .837 เรยงล าดบตามคาน าหนกองคประกอบจากมากไปนอยได ดงน

ครอบครวใหการสนบสนนทรพยากรส าหรบการเรยนร สมาชกในครอบครวใหก าลงใจท าใหรสกมงมน

ตงใจศกษาเลาเรยน สมาชกในครอบครวและคนรอบขางเปนแบบอยางในการใฝเรยนใฝร และ

ครอบครวรบฟงปญหาการเรยนและใหค าปรกษาไดด

องคประกอบท 3 บรรยากาศการเรยนร ประกอบดวย 4 ตวบงช มคาน าหนก

องคประกอบอยระหวาง .732 - .875 เรยงล าดบตามคาน าหนกองคประกอบจากมากไปนอยได ดงน

215

หองสมดมหนงสอทหลากหลายและพรอมใหบรการ บรรยากาศในหองเรยนเออตอการเรยนร เพอนๆ

แบงปนความร บรรยากาศในหองเรยนมความเหมาะสมจ านวนผเรยนไมแออด และบรรยากาศใน

มหาวทยาลยมนทรรศการทใหความรใหมๆ

องคประกอบท 4 การปฏสมพนธกบผสอน ประกอบดวย 4 ตวบงช มคาน าหนก

องคประกอบอยระหวาง .798 - .837 เรยงล าดบตามคาน าหนกองคประกอบจากมากไปนอยได ดงน

อาจารยเปดโอกาสใหนกศกษาไดซกถามและแลกเปลยนความคดเหนเสมอ อาจารยชวยใหค าแนะน า

และอ านวยความสะดวกในการเรยนร อาจารยมความเปนกนเองกบนกศกษา และอาจารยมความ

กระตอรอรนในการสอน นกศกษาจงกระตอรอรนไปดวย

องคประกอบท 5 การมลกษณะมงอนาคต ประกอบดวย 4 ตวบงช มคาน าหนก

องคประกอบอยระหวาง .660 - .797 เรยงล าดบตามคาน าหนกองคประกอบจากมากไปนอยได ดงน

การวางแผนสงทอยากท าในอนาคตแลว การอดทนและมมานะในการเรยนร การมเปาหมาย

ความส าเรจในอนาคตทชดเจน และตงใจเรยนเพอเปนทพงของครอบครวในอนาคต

องคประกอบท 6 การมแรงจงใจใฝเรยนร ประกอบดวย 4 ตวบงช มคาน าหนก

องคประกอบอยระหวาง .678 - .800 เรยงล าดบตามคาน าหนกองคประกอบจากมากไปนอยได ดงน

ใฝเรยนรเพอน าไปประยกตใชในชวต การเชอมนวาความพยายามอยทไหนความส าเรจอยทนน การม

วนยในการเรยนรไดดวยตนเอง และพยายามหาค าตอบเรองทสงสยใหไดแมวาตองพยายามอยางมาก

กตาม

องคประกอบท 7 การมนสยรกการอาน ประกอบดวย 4 ตวบงช มคาน าหนก

องคประกอบอยระหวาง .664 - .775 เรยงล าดบตามคาน าหนกองคประกอบจากมากไปนอยได ดงน

อานหนงสอเพอพฒนาความคด อานหนงสอหาความรอยเสมอจงรเทาทนนวตกรรมใหมๆ อาน

หนงสอจนเปนกจวตรทกคนกอนเขานอน และคนควาหาความรมาอานเพมเตมในสงทไมเขาใจ

ขอคนพบจากวตถประสงคของการวจยขอท 2

ผลการตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดดวยการวเคราะหองคประกอบเชง

ยนยนในขนตน พบวา ตวแปรปจจยเชงเหตมคาน าหนกองคประกอบมาตรฐานอยระหวาง .563 -

.885 มนยส าคญทางสถตทกตวแปร และผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลปจจยเชง

เหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดน

216

ภาคใต มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ โดยพบวาคาดชนความกลมกลนของโมเดล

คอ คา RMSEA, RMR, χ2/df, CFI, GFI, IFI และ TLI ผานเกณฑทก าหนดทกคา จงสรปไดวาผลการ

ตรวจสอบโมเดลปจจยเชงเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลาม

ศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ประกอบดวย 3 ปจจยหลก คอ ปจจยอทธพลค าสอนทางศาสนา

ปจจยสถานการณแวดลอม และปจจยคณลกษณะเดมภายใน

ขอคนพบจากวตถประสงคของการวจยขอท 3 การพฒนาโมเดลปจจยเชงเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญา

ตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ผลการตรวจสอบความสอดคลองของโมเดล

สมมตฐานกบขอมลเชงประจกษ โดยใชเทคนคการวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (Structural

Equation Modeling: SEM) จากคาดชนวดระดบความสอดคลอง ผลการตรวจสอบโมเดลครงแรก

พบวา คาพารามเตอร RMSEA, RMR, χ2/df, TLI, CFI, และ IFI ผานเกณฑทก าหนด มเพยงคา GFI

ซงยงนอยกวาเกณฑทไดก าหนด จงจ าเปนตองมการปรบโมเดลใหม ดวยการการเชอมลกศรสองหว

ระหวางคาความคลาดเคลอนของตวแปร การรวมตวแปร และการลดจ านวนตวแปร ซงภายหลงจาก

การปรบโมเดลใหมใหโมเดลสมมตฐานสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ พบวา ความกลมกลนโดยรวม

ของโมเดลกยงอยในเกณฑดทกคา χ2/df = 1.273 CFI=.972 GFI=.901 IFI=.972 TLI=.968

RMSEA=.030 RMR=.031 โดยตวแปรปจจยเชงสาเหตในโมเดลสามารถรวมกนอธบายความ

แปรปรวนของพฤตกรรมการเรยนรของนกศกษา โดยภาพรวมไดรอยละ 17 นอกจากน ยงพบวา

ปจจยสถานการณแวดลอม เปนตวแปรเดยวทมอทธพลทางตรง สวนปจจยคณลกษณะเดมภายใน

ผเรยนและดานอทธพลทางศาสนามอทธพลทางออมตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาโดยผาน

ปจจยจตลกษณะตามสถานการณ โดยตวแปรคณลกษณะเดมภายในผเรยนมอทธพลทางออมมากกวา

ตวแปรอทธพลค าสอนทางศาสนา สรปไดวาโครงสรางโมเดลปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝ

เรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ประกอบดวย 3 สวน

หลกคอ สวนแรกตวแปรปจจยเชงสาเหตทศกษา สวนทสองปจจยสอกลางคอ จตลกษณะตาม

สถานการณ และสวนทสามคอ ตวแปรพฤตกรรมใฝ เรยนร ซงแตละสวนมองคประกอบของปจจย

ดงน

สวนทหนง ตวแปรปจจยเชงสาเหตสามารถเรยงล าดบความส าคญของไดดงน

217

1) อทธพลค าสอนทางศาสนา เปนตวแปรแฝงทมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมใฝ

เรยนรของนกศกษาอยางมนยส าคญทางสถต ประกอบดวย 4 ตวแปรสงเกตได เรยงล าดบความส าคญ

ไดดงน การรบรความส าคญของความรมาจากค าสอนศาสนามาตลอด ความเชอมนวาการเรยนรตอง

เรมตนดวยเจตนาทบรสทธการมทานนบมฮมมด ความพรอมน าค าสอนศาสนาทกเรองไปปฏบต

ดวยความเตมใจ และการมทานนบมฮมมด และบรรดาเศาะหาบะฮ เปนแบบอยางของนก

เรยนร

3) คณลกษณะเดมภายในผเรยน เปนตวแปรแฝงทมอทธพลทางออมตอพฤตกรรม

ใฝเรยนรของนกศกษาอนดบแรกกอยางมนยส าคญทางสถต ประกอบดวย 3 ตวแปรแฝง คอ การม

แรงจงใจใฝเรยนร การมลกษณะมงอนาคต และการมนสยรกการอาน ตามล าดบความส าคญของตว

แปร ประกอบดวย 11 ตวแปรสงเกตได เรยงล าดบความส าคญของตวแปรสงเกตไดในแตละตวแปร

แฝงไดดงน การมแรงจงใจใฝเรยนร ประกอบดวย 4 ตวแปรสงเกตได เรยงล าดบความส าคญของตว

แปรไดดงน การใฝเรยนรเพอน าไปประยกตใชในชวต รองลงมาคอ มวนยในการเรยนรไดดวยตนเอง

พยายามหาค าตอบเรองทสงสยแมวาตองพยายามอยางมากกตาม และการเชอมนวาความพยายามอย

ทไหนความส าเรจอยทนน ตามล าดบ การมลกษณะมงอนาคต ประกอบดวย 3 ตวแปรสงเกตได

เรยงล าดบความส าคญของตวแปรไดวา มเปาหมายความส าเรจในอนาคตทชดเจนมความส าคญล าดบ

แรก รองลงมาคอ วางแผนสงทอยากท าในอนาคตแลว และมความอดทนและมมานะในการเรยนร

ตามล าดบ การมนสยรกการอาน ประกอบดวย 3 ตวแปรสงเกตได เรยงล าดบความส าคญของตวแปร

ไดวา อานหนงสอหาความรอยเสมอจงรเทาทนนวตกรรมใหมๆ มความส าคญอนดบแรก รองลงมาคอ

คนควาหาความรมาอานเพมเตมในสงทไมเขาใจ และอนดบสดทายอานหนงสอท าใหไดพฒนา

ความคด

2) สถานการณแวดลอม เปนตวแปรแฝงทมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนร

ของนกศกษาอยางมนยส าคญทางสถต ประกอบดวย 3 ตวแปรแฝง คอ การสนบสนนทางสงคม

บรรยากาศการเรยนร และการปฏสมพนธกบผเรยน ตามล าดบความส าคญของตวแปร ประกอบดวย

9 ตวแปรสงเกตได เรยงล าดบความส าคญของตวแปรสงเกตไดในแตละตวแปรแฝงได ดงน การ

สนบสนนทางสงคม ประกอบดวย 3 ตวแปรสงเกตได เรยงล าดบความส าคญของตวแปรไดวา การให

ค าปรกษา รบฟงปญหาและสนบสนนทรพยากรส าหรบการเรยนรของครอบครว มความส าคญมาก

ทสด รองลงมาคอ ก าลงใจจากสมาชกในครอบครวท าใหรสกมงมนตงใจศกษาเลาเรยน และการเปน

218

แบบอยางในการใฝเรยนใฝรของสมาชกในครอบครวและคนรอบขาง ตามล าดบ บรรยากาศการ

เรยนร ประกอบดวย 3 ตวแปรสงเกตได เรยงล าดบความส าคญของตวแปรไดวา บรรยากาศของ

หองสมดมหนงสอทหลากหลายและพรอมใหบรการมความส าคญมากทสด รองลงมาคอ บรรยากาศ

ในหองเรยนเออตอการเรยนร เพอนๆ แบงปนความร และบรรยากาศหองเรยนไมแออดจ านวนผเรยน

ในแตละหองเรยนมความเหมาะสม ตามล าดบ การปฏสมพนธกบผเรยน ประกอบดวย 3 ตวแปร

สงเกตได เรยงล าดบความส าคญของตวแปรไดวา อาจารยเปดโอกาสใหนกศกษาไดซกถามและ

แลกเปลยนความคดเหนเสมอมความส าคญอนดบแรก รองลงมาคอ อาจารยชวยใหค าแนะน าและ

อ านวยความสะดวกในการเรยนร และอนดบสดทายอาจารยมความเปนกนเองกบนกศกษา

สวนทสอง จตลกษณะตามสถานการณ ซงเปนตวแปรสอกลางของโมเดลน ม

อทธพลทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาอยางมนยส าคญทางสถต ตวแปรจตลกษณะตาม

สถานการณประกอบดวย 3 ตวแปรสงเกตได เรยงล าดบความส าคญของไดดงน แรงบนดาลใจการ

เรยนรมความส าคญมากทสด รองลงมาคอ ทศนคตทดตอการใฝเรยนร และการเชอมนในตนเองวา

ความพยายามจะน าไปสความส าเรจ ตามล าดบ

สวนทสาม พฤตกรรมใฝ เรยนร ซ ง เปนตวแปรตามของการศกษาคร งน

ประกอบดวย 4 ตวแปรสงเกตได โดยพบวา พฤตกรรมใฝเรยนรของผเรยนในปจจบนมความสนใจ

เรยนรผานเทคโนโลยของยคสมย มความส าคญในล าดบแรก รองลงมาคอ การเรยนรในสงททาทาย

ความสามารถของตนเอง สนกทไดเรยนรสงใหมๆ มวนยและความรบผดชอบส าหรบการเรยนรดวย

ตนเองเปนอนดบสดทาย

ดงนน สรปไดวาการพฒนาโมเดลปจจยเชงเหตสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของ

นกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ผวจยก าหนดสมมตฐานในการ

วจยตามแนวคดทางทฤษฎ และจากการศกษาเอกสารงานวจยทเกยวของ โดยก าหนดความสมพนธ

ของตวแปรเพอการทดสอบโมเดลกบขอมลเชงประจกษ สรปผลการทดสอบสมมตฐานการวจย ดงน

ตารางท 5.1 สรปผลการทดสอบสมมตฐานการวจย สมมตฐานยอย ผลการทดสอบ

ขอท 1 สถานการณแวดลอมเปนปจจยเชงสาเหตทมอทธพล

ทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนร

สอดคลอง

219

สมมตฐานยอย ผลการทดสอบ

ขอท 2 สถานการณแวดลอมเปนปจจยเชงสาเหตทมอทธพล

ทางออมตอพฤตกรรมใฝเรยนร

ไมสอดคลอง

ขอท 3 คณลกษณะเดมภายในของผเรยนเปนปจจยเชงสาเหตทม

อทธพลทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนร

ไมสอดคลอง

ขอท 4 คณลกษณะเดมภายในของผเรยนเปนปจจยเชงสาเหตทม

อทธพลทางออมตอพฤตกรรมใฝเรยนร

สอดคลอง

ขอท 5 ค าสอนศาสนาทสงเสรมการใฝเรยนรเปนปจจยเชงสาเหต

ทมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนร

ไมสอดคลอง

ขอท 6 ค าสอนศาสนาทสงเสรมการใฝเรยนรเปนปจจยเชงสาเหต

ทมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมใฝเรยนร

สอดคลอง

ขอท 7 จตลกษณะตามสถานการณมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรม

ใฝเรยนร

สอดคลอง

5.2 อภปรายผลการวจย

ผลการวจยการพฒนาโมเดลปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของ

นกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต โดยสรปผลการวจยของปจจย

เชงสาเหตในแตละดานสามารถอภปรายได ดงน

อทธพลค าสอนศาสนาทสงเสรมการเรยนร เปนตวแปรส าคญทมอทธพลทางออม

ตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาผานสอกลางจตลกษณะตามสถานการณทสามารถปรบเปลยน

ตามการรบร เจตคต และความเชอมนของผเรยน ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ Mohamad

Khairi Othman & Asmawati Suhid (2010) ทพบวา ปรชญาการศกษาอสลามไดสงเสรมการน าค า

สอนศาสนาอสลามมาเสรมพลง (Empowerment) และกระตนพฒนาการการเรยนรของผเรยนทง

ผานรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ และสอดคลองกบผลการศกษาของ Raudlotul

Firdaus Binti Fatah Yasin & Mohd Shah Jani (2013) ทอธบายวา อสลามสงเสรมใหมนษยใฝหา

ความรมากกวาการสงเสรมการปฏบตกจกรรมอนๆ เสยอก ซงความเปนจรงแลวการมพฤตกรรมใฝ

220

เรยนรถอเปนค าสงใชทมผลภาคบงคบ (Fard u) ส าหรบผเปนมสลมทกคนทงหญงและชาย ดงทเราพบ

หลกฐานตวบทในคมภรอลกรอานและอลหะดษทไดเนนย าเรองนอยหลายโองการ (สเราะฮอล -

อนบยาอ โองการท 7 สเราะฮอนนหล โองการท 43 สเราะฮอล-อะลก โองการท 1-5 สเราะฮฟาฏร

โองการท 28 เปนตน) ผลการศกษาสอดคลองกบแนวคดของ al-Ghazali (1997) และ ผลการศกษา

ของ Ahmad Munawar Ismail et, al. (2011) ทพบวา ค าสอนทางศาสนาเปนเหตผลส าคญทอย

เบองหลงพฤตกรรมของมนษย เนองจากพฤตกรรมมนษยมความเชอมโยงกบความรสกนกคดและ

ความเชอของเฉพาะบคคล ซงความรและค าสอนจากศาสนาจะมบทบาทส าคญในการเพมความ

เชอมนใหมนษยยกระดบความสามารถของตน Yusuf al-Qaradawi (2001) ไดกลาววา มนษย

จ าเปนตองแปลงการกระท าหรอพฤตกรรมของตนในชวตประจ าวนใหเปน “อบาดะฮ” (Ibadah) โดย

องคประกอบหลกของอบาดะฮนนจ าเปนตองประกอบดวย 2 สวนทส าคญ คอ การยดมนในหลก

บทบญญตชารอะฮ (Syariah) รวมไปถงแบบฉบบของทานนบมฮมมด และการท าหนาทของการ

เปนมสลม เพอแสดงถงความเคารพภกดตอเอกองคอลลอฮ ดงนน หากพฤตกรรมการเรยนรของ

บคคลมสององคประกอบขางตนน กจะถกเรยกวาเปน “อบาดะฮ” ดงนน ผเรยนทมความเขาใจใน

การเชอมโยงการใฝเรยนรใหเปนอบาดะฮได กจะไดรบผลประโยชนยกระดบคณภาพชวตของตนใน

โลกนควบคกบการไดรบผลบญตอบแทนในโลกหนา

นอกจากน การกลอมเกลาของค าสอนทางศาสนาไมเพยงสงผลเชงบวกตอพฤตกรรม

ของบคคลเทานน แตยงเพมพนความเขมแขงทางจตวญญาณและเสรมสรางความศรทธาในศาสนา

แตยงมสวนเกยวของกบเชาวนดานจตวญญาณของบคคล ผลการศกษาของ อรวรรณ บญบ ารง และ

คณะ (2557) พบวา เชาวนดานจตวญญาณมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมของบคคล ชใหเหนวา

เชาวนดานจตวญญาณมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคล ซงจะสงผลใหเกดพฤตกรรมทดตอเนองไป

ดวย อยางไรกตาม สบเนองดวยบรบทของพนทสามจงหวดชายแดนภาคใตมความแตกตางจากพนท

อนของประเทศไทยในแงของประชากรสวนใหญทนบถอศาสนาอสลาม หลกค าสอนของศาสนาจงถก

ใหความส าคญและมอทธพลตอการกลอมเกลาพฤตกรรมของบคคลในพนทนอยางปฏเสธไมได ดวย

เหตน การศกษาวจยนจงน าองคประกอบอทธพลค าสอนทางศาสนาทสงเสรมพฤตกรรมใฝเรยนรมา

วเคราะหในโมเดลรวมกบปจจยเชงสาเหตอนๆ แตกระนน ผลการศกษาครงนกลบไมพบนยส าคญทาง

สถตของเสนอทธพลทางตรงจากค าสอนของศาสนาตอพฤตกรรมใฝเรยนร เนองดวยขอจ ากดบาง

ประการทางสถตทเมอน าตวแปรอทธพลค าสอนศาสนารวมวเคราะหในโมเดลปจจยเชงสาเหตแลว ท า

221

ใหโมเดลมสภาวะไมเสถยรโดยอาจมสาเหตมาจากผตอบแบบสอบถามสวนใหญไมกลาแสดงความ

คดเหนทตางจากแนวคดและทฤษฏค าสอนศาสนาอสลามทตนไดรบรในเรองการสนบสนนใหม

พฤตกรรมใฝเรยนร จงกลาวไดวา ระบบการจดการศกษาอสลามในระดบอดมศกษาปจจบนยงไม

สามารถพฒนาผเรยนใหมทกษะการคดทเหมาะสม ผเรยนจงยงไมกลาแสดงความคดเหนทสอดคลอง

กบสภาพการปฏบตทเปนจรงได ดวยเหตน การศกษานจงพบแตเพยงอทธพลทางออมของค าสอน

ศาสนาตอพฤตกรรมใฝเรยนรของผเรยน

สถานการณแวดลอม เปนตวแปรทมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนรของ

นกศกษา ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ Briz-Ponce et al., (2017) ทพบวา สภาพแวดลอมและ

อทธพลทางสงคมเปนปจจยส าคญทท าใหผเรยนมเจตคตและมความพยายามในการใชนวตกรรมทาง

การศกษาเพอการเรยนร และสอดคลองกบแนวคด Constructivism ของ Vygotsky (1978) ทฤษฎ

การเรยนรคลาสสคทสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรดวยตนเองผานบรรยากาศทางสภาพแวดลอมท

เออตอการเรยนร นอกจากน การสนบสนนทางสงคม ถอเปนองคประกอบส าคญของสภาพแวดลอมท

สนบสนนการเรยนร สอดคลองกบผลการวจยของ สวมล อไกรษา และชพสมน รงสยาธร (2552) ท

พบวา นกศกษาทไดรบการสนบสนนจากครอบครวเชงบวกจะมความสามารถในการเผชญและฟนฝา

อปสรรคไดด และมเจตคตทดตอการเผชญหนากบอปสรรคปญหา ท าใหเกดประสบการณการเรยนร

ใหมๆ และเรยนรทกษะการด ารงชวตในสงคมเพมขน นอกจากน สอดคลองกบผลการศกษาของ Dale

(2004) และ Webb & Moallem (2016) ทพบวา ผเรยนแตละคนมธรรมชาตของพฤตกรรมการ

เรยนรทแตกตางกน แตการสนบสนนของสภาพแวดลอมจะสรางแรงกระตน และแรงบนดาลใจในการ

เรยนรแกผเรยนไดอยางด เชนเดยวกบผลการศกษาของรตตมา บญสวน (2556) ทพบวา บรรยากาศ

การเรยนรเปนปจจยเชงเหตทสงผลโดยตรงตอความใฝเรยนรของผเรยน เมอผสอนมความเขาใจ

ผเรยน มความเปนกนเองและยอมรบความคดเหนของผเรยน กจะเออประโยชนตอการพฒนาทกษะ

การเรยนร นอกจากน สอดคลองกบการศกษาของ Fisher (2005) และ Washor (2003) ทได

เสนอแนะใหปฏรปการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบการเรยนรของผ เรยนในปจจบน โดยให

เปลยนแปลงบทบาทผสอนสการเปนผอ านวยความสะดวกในการเรยนรแกผเรยน โดยใหเชอมโยงการ

สอนกบการออกแบบบรรยากาศและสภาพแวดลอมในการเรยนใหเปนรปแบบใหม และไดเสนอให

การเรยนการสอนควรประกอบดวย 5 มต คอ การถายทอด (Delivering) การประยกตใช (Applying)

การสรางสรรค (Creating) การสอสาร (Communicating) และการตดสนใจ โดยน าองคประกอบน

222

มาใชในการออกแบบสภาพแวดลอมรปแบบใหม นอกจากนสอดคลองกบแนวคดของ Ambrose

et.al. (2010) ทพบวา ชองทางหนงทผสอนจ าเปนตองใชในการปฏสมพนธกบผเรยนคอ การสอสาร

ใหขอมลปอนกลบ (Feedback) ทใหประโยชนตอการพฒนาพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน ซงการ

ใหขอมลปอนกลบทมประสทธผลตองมความเหมาะสมของเนอหาและจงหวะเวลาในการใหผล

ปอนกลบ โดยพจารณาจากเปาหมายในการเรยนรของผ เรยนเปนหลก และผลปอนกลบจะม

ประสทธผลมากทสดเมอชแจงสงทผเรยนตองปรบปรงแกไขเพอการพฒนาอยางชดเจน

ดงนน การปฏสมพนธกบผเรยน จงเปนอกหนงปจจยส าคญของตวแปรสถานการณ

แวดลอมทมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษา สอดคลองกบผลการศกษาของ Che

Noraini Hashim & Hasan Langgulung (2008) ทอธบายวา บทบาทของผสอนในปจจบนควรเลอน

ระดบ (Upgraded) จากเดมทเปนเพยงการถายทอดความรปรบสรปแบบการอบรมขดเกลา

(Tarbiyah) และบรณาการองคความรของยคสมยเตรยมพรอมผเรยนสการมบคลกภาพทสมดล

เชนเดยวกบผลการศกษาของ Rosnani Hashim & Imron Rossidy (2000) ทกลาววา ผสอนจะเปน

ผทมบทบาทส าคญในการชวยตความใหผเรยนไดรบรและเขาใจปรากฏการณทางสงคมทเกดขนในมต

ของอสลาม หรอทเรยกวา “Islamization” สงเหลานลวนตองอาศยการปฏสมพนธทมประสทธภาพ

ของผเรยนและผสอน นอกจากน สอดคลองกบแนวคดของ O’Shaugnessy (2008) และ วจารณ

พานช (2556) ทกลาวถงเรองนวา ความใกลชดทางวชาการ หรอ Academic intimacy ม

ความส าคญตอนกศกษาปรญญาตรอยางยง นกศกษาแตละคนเหมาะกบการเรยนรในรปแบบท

ตางกน นกศกษาระดบปานกลางอาจจะไมเหมาะสมทจะศกษาในมหาวทยาลยวจยทอาจารยยงกบ

การวจยจนไมมเวลาในการปฏสมพนธอยางมคณภาพกบผเรยน เมอพจารณาประเดนนจะพบวา

นกศกษาทเขามาศกษาในหลกสตรอสลามศกษาของสถาบนอดมศกษาจงหวดชายแดนภาคใตโดยสวน

ใหญเปนนกศกษาระดบปานกลาง ซงเหมาะสมทจะเรยนรกบอาจารยผสอนทมความเปนคร ความ

เปนนกวชาการ และมความเปนกนเอง จงจะสามารถกระตนการเรยนรของผเรยนไดอย างด

สอดคลองกบแนวคดจากผลการศกษาของ จนทนา เรมสนธ และคณะ (2554) ทกลาวถงความส าคญ

ของผสอนวา การปฏรปการศกษาไมมวนส าเรจถาไมไดปฏรปผสอน เพราะผสอนคอบคคลส าคญทม

บทบาทในก าหนดคณภาพประชากรในสงคม มหาวทยาลยจงควรเปนสถานทรวมอาจารยผสอนทม

ความเกงกาจสามารถและเปนตนแบบทางการเรยนร ตลอดจนเปนแบบอยางทางคณธรรมและ

จรยธรรม ชน าสงคมผานการอบรมบมเพาะผเรยนใหพฒนาศกยภาพไปในทางทเหมาะสม

223

นอกจากน Muntner (2008) กมแนวคดทสอดคลองกนวา การปฎสมพนธอยางม

ประสทธภาพของผสอนเปนสงจ าเปน อาจดวยวธการอภปรายหรอการจดการเรยนรในรปแบบทให

ผเรยนไดมสวนรวมมากทสด รวมถงการใหขอมลปอนกลบทเปนประโยชนตอการพฒนาการเรยนร

ของผเรยน ผลการศกษาของ Hattie (2015) พบวา การปฎสมพนธของผสอนกบผเรยนเปนชองทาง

ส าคญทจะชวยใหผสอนไดใหขอมลยอนกลบ )Feedback) เพอใหผเรยนไดรบรวาสงใดทท าไดดแลว

และสงใดทควรปรบปรงแกไข ซงการใหขอมลในการแกไขจะเปนประโยชนในการพฒนากระบวน

เรยนรและพฒนากรอบความคดของผเรยนตอไป ดงกลาวนจะสงเสรมใหผเรยนไดพฒนาพฤตกรรมใฝ

เรยนรและทกษะทางปญญา และสอดคลองกบผลการวจยของ รงลาวณย จนทรตนา (2558) ทพบวา

ความสามารถและความสมพนธทดของอาจารยผสอนสามารถพยากรณคณลกษณะการคดนอกกรอบ

ของนกศกษาไดอยางมนยส าคญทางสถต เชนเดยวกบ ผลการศกษาของ เกรยงศกด อบลไทร

(2555) ทพบวา การปฏสมพนธระหวางผสอนและผเรยน มความแปรปรวนอยางมนยส าคญทางสถต

โดยครผสอนทไดรบการสนบสนนทางสงคมจากคนรอบขางมากและมทกษะทางสงคมกบคนรอบขาง

ในระดบทด กจะมการปฏสมพนธกบผเรยนในระดบมากเชนเดยวกน จากขอคนพบน จงอาจ

เสนอแนะใหมหาวทยาลยพฒนาอาจารยผสอนใหมทกษะการปฏสมพนธทงกบบคคลรอบขางและกบ

นกศกษา ควบคกบการพฒนาทกษะทางวชาการดานอนๆ เพอใหเออประโยชนตอการเรยนรของ

ผเรยนมากทสด

อยางไรกตาม การสนบสนนทางสงคมจากครอบครวเปนองคประกอบของ

สถานการณแวดลอมทมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนร เนองจากสถาบนครอบครวเปนสถาบน

แรกของสงคมทมการปฏสมพนธอยางใกลชดกบผเรยน การเปนแบบอยางและถายทอดจากครอบครว

จงสงผลตอการเตบโตทางความคดของผเรยนมากทสด สอดคลองกบผลการศกษาของ Rahma

Bourqia (2006) ซงไดศกษาบทบาทของครอบครวในศตวรรษท 21 ในมมมองของศาสนาอสลาม

(The role of the family in the 21st century an Islamic point of view) ซงผลการศกษาพบวา

ในมตค าสอนศาสนาอสลามครอบครวเปนหนวยทางสงคมทมบทบาทส าคญทสดในการปพนฐานเพอ

พฒนาพฤตกรรมการเรยนร ตลอดจนพฒนาทกษะทางจรยธรรมแกสมาชกในครอบครว การสนบสนน

และการกระตนทมคณภาพของครอบครวจะสงผลตอความส าเรจของผเรยนในการเรยนรตอไปใน

อนาคต จากการศกษาของ Mohemed Hadad (2006) กมขอคนพบในลกษณะเดยวกนวา

ครอบครวเปนพนทส าคญทสด ทมบทบาทในการชวยคนหาความถนดและความสนใจของนกเรยน

224

ตลอดจนเตรยมความพรอมและสรางภมคมกนทเหมาะสมกอนออกไปเผชญการเรยนรจรงในสงคม

นอกจากน การสนบสนนทางสงคมยงครอบคลมถงสถาบนอนๆ ในสงคม อาท มสยด ทควรมบทบาท

ในการสงเสรมและพฒนาสถาบนเลกๆ ดงเชนสถาบนครอบครวอกตอหนง Ab. Halim Tamuri et,

al. (2012) ไดศกษาวธการจดการเรยนรรปแบบใหมในการจดการศกษาอสลามโดยใชมสยดเปนฐาน

(A new approach in Islamic education: Mosque based teaching and learning) ผล

การศกษา พบวาในยคสมยของทานนบมฮมมด และยคสมยทอารยะธรรมอสลามเจรญรงเรองใน

อดตไดมการจดระบบความรแกผคนในสงคม โดยการพฒนามสยดใหเปนฐานในการจดการเรยนการ

สอน รวมไปถงอบรมบมเพาะจรยธรรมและใหความรทจ าเปนแกผคนในสงคม แตในปจจบนกลบ

พบวามสยดมบทบาทในการพฒนาการเรยนรของผคนในสงคมนอยไปจากเดม บทบาทของมสยดใน

ปจจบนเหลอเพยงการเปนสถานทปฏบตศาสนกจและบรรยายธรรมทางศาสนาเทานน การศกษา

ดงกลาวนจงเสนอแนะใหสถานศกษารวมมอกบสถาบนทางสงคมในการฟนฟบทบาทของมสยด ให

สามารถกลบมาเปนศนยกลางการเรยนร และใหความรแกพอแมในการอบรมสงเสรมการเรยนรของ

บตรหลานในแตละชวงวย ตลอดจนสงเสรมทกษะทเหมาะสมกบเยาวชนมสลมยคใหมควบคกบการ

พฒนาจตวญญาณของสมาชกในสงคม เชนเดยวกบผลการศกษาของ

และสอดคลองกบงานวจยของ ดจเดอน พนธมนาวน (2550) และ ชวนชย เชอ

สาธชน (2552) ทพบวา การอบรมเลยงดของครอบครวมอทธพลตอพฤตกรรมใฝเรยนร เนองจากเดก

จะเลยนแบบและยดเปนตวแบบ แตทงนการมแบบอยางทดจากเพอน การไดรบการแบงปนความร

จากเพอน กมอทธพลตอการพฒนาพฤตกรรมใฝเรยนรไมนอยเชนเดยวกน สอดคลองกบผลการศกษา

ของ วรทศน วฒนชวโนปกรณ (2555) และ วนวสา สรระศาสตร (2554) ทพบวา การเหนแบบอยาง

จากเพอนเปนตวท านายส าคญของพฤตกรรมใฝรใฝด และผเรยนทมเพอนรอบขางเปนแบบอยางใน

การเขาถงการเรยนรผานเทคโนโลยททนสมย จะสงผลใหผเรยนมเจตคตทดตอการใชเทคโนโลยอยาง

สรางสรรคและใชเทคโนโลยอยางเกดประโยชนตอการเรยนรของตน นอกจากนยงสอดคลองกบ

การศกษาของ Fisher (2010) ทพบวา การออกแบบหลกสตรการสอนเพอเสรมสรางการเรยนรเชงรก

นน การปฏสมพนธระหวางครและนกเรยนเปนปจจยส าคญทสด เมอผเรยนไดรบประสบการณการ

เรยนรในหองเรยนทมประสทธภาพ การคนควาดวยตนเองนอกหองเรยนกจะเกดขนไดอยางม

ประสทธผลเชนกน

225

การศกษานพบวา คณลกษณะเดมภายในผเรยน มอทธพลทางออมตอพฤตกรรมใฝ

เรยนรของนกศกษาอยางมนยส าคญทางสถตซงเปนไปตามสมมตฐาน โดยสงผานตวแปรจตลกษณะ

ตามสถานการณซงเปนสอกลาง ขอคนพบนสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรตามแนวคดคอนสตรคตว

ซม (Constructivism) ของ Vygotsky (1978) ทกลาววาปจจยคณลกษณะภายในวามสวนชวยท าให

การเรยนรของผเรยนมความหมายมากยงขน ความรเดมทผเรยนไดมาจากการอานหรอเรยนรดวย

ตนเองจะชวยเสรมสรางความเขาใจใหผเรยน โดยตวแปรกลางอาจหมายถงทศนคตหรอเจตคตทมตอ

การเรยนร นอกจากน จากการศกษาเกยวกบการสรางปญญาชนในการจดการศกษาอสลาม

ระดบอดมศกษาแบบดงเดม ของ Rosnani Hashim (2007) พบวา การพฒนาผเรยนในระบบการ

เรยนการสอนอสลามปจจบนจ าเปนตองใหความส าคญตอการพฒนาทกษะการเรยนร และทกษะการ

คดอนๆ อาท การคดสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ ควบคกบพฒนาความเชยวชาญในความร

ดงเดมเฉพาะศาสตรทมสอนในหลกสตร นอกจากนสอดคลองกบผลการศกษาของ John Hattie

(2015) ศาสตราจารยดานการศกษา University of Melbourne ทคนพบวา ความคดของมนษย

สามารถพฒนาใหเตบโตไดดวยการใฝเรยนร โดยผเรยนทมกรอบความคดแบบเตบโต (Growth

Mindset) จะมความกระตอรอรนในการเรยนร และจะทมเทความพยายามอยางมากในการเรยนร

โดยผเรยนกลมนจะมวธคดวาอปสรรคและปญหาเปนโอกาสในการเรยนร

ผลการศกษายงพบวา การมแรงจงใจใฝเรยนรเปนองคประกอบส าคญทจะกระตน

ใหผเรยนมจตลกษณะทเออใหเกดพฤตกรรมการเรยนรมากยงขน กลาวคอ แรงจงใจทผเรยนไดรบ

จากบคคลตนแบบ อาจารยผสอน หรอบคคลรอบขาง สามารถสงผลไปยงพฤตกรรมการเรยนรผาน

การรบรถงความสามารถของตน ท าใหผเรยนมเจตคตเชงบวกตอการเรยนรและมความเชอมนท

เพมขน สอดคลองกบแนวคดของ Ormrod (2008) และ Maehr & Meyer (1997) ทพบวา แรงจงใจ

จะสามารถเพมระดบความพยายามของผเรยน และเสรมพลงงานเชงบวกเพอใชในกจกรรมหรอ

พฤตกรรมทเกยวของทจะท าใหบรรลเปาหมายทตงไว กลาวคอ พฤตกรรมใดๆ ของผเรยนทม

แรงจงใจหนนไมวาทางตรงหรอทางออม จะท าใหผเรยนสามารถอดทนตออปสรรคทขวางกนและเพม

ความพยายามลงไปในกจกรรมทจะน าไปสเปาหมายนน สอดคลองกบแนวคดของ Wigfield (1994)

และ Larson & Rusk (2011) ทอธบายวา แรงจงใจใฝเรยนรจะเปนตวแปรส าคญทจะก าหนดทศทาง

ของผเรยนวาจะตดตามการเรยนรอยางกระตอรอรนหรอจะละเลยไมสนใจ ซงแรงจงใจจะเปน

จดส าคญทท าใหผเรยนเรมตนกระท ากจกรรมทสนใจใฝหาเรยนรในสงทตองการ และแรงจงใจ

226

เชนเดยวกนทท าใหผเรยนยงคงกระท าพฤตกรรมเหลานน แมวาจะมอปสรรคในกระบวนการเรยนร

บาง แตดวยพลงแหงแรงจงใจจะท าใหพวกเขามความมมานะท าตอไปไดจนส าเรจ

นอกจากน การมลกษณะมงอนาคต กสงอทธพลทางออมตอพฤตกรรมใฝเรยนผาน

จตลกษณะตามสถานการณ อธบายไดวา การก าหนดเปาหมายความส าเรจในอนาคตของผเรยนม

ความเปนพลวตรทปรบเปลยนตาม การรบร เจตคต และความเชอมนของผเรยนเชนเดยวกน ทงน

การวางแผนก าหนดเปาหมายส าหรบอนาคตของผเปนมสลมจ าเปนตองมเปาหมายทางโลกและทาง

ธรรมควบคกน ผลการศกษาของ Che Noraini Hashim & Hasan Langgulung (2008) ไดกลาววา

การออกแบบหลกสตรส าหรบการจดการศกษาอสลาม จ าเปนตองค านงถงเปาหมายอนาคตของ

ผเรยนทงสองมตนควบคกน กลาวคอ สงเสรมใหผเรยนตงเปาหมายส าหรบการด ารงชพในโลกนและ

ตงเปาหมายเพอบรรลหนาทของการเปนมสลม เหลานถอเปนความทาทายทตองเผชญส าหรบการ

ปฏรปหลกสตรการจดการศกษาอสลามในปจจบน นอกจากน สอดคลองกบผลการศกษาของ วรทศน

วฒนชวโนปกรณ (2555) ทพบวานกศกษาทมลกษณะมงอนาคต จะสามารถควบคมตนเองในการ

เรยนรไดด มเจตคตทดตอพฤตกรรมใฝเรยนร และสามารถยอมรบนวตกรรมทางวชาการเพอการ

พฒนาตนเองไดอยางตอเนอง

และยงพบวา การมนสยรกการอาน เปนองคประกอบส าคญของการมคณลกษณะ

เดมภายใน เนองจากการมนสยรกการอานจะเสรมสรางสรางการเรยนร สอดคลองกบผลการวจยของ

Owusu-Acheaw and Larson (2014) ทไดศกษาเพอยนยนวานสยรกการอานมอทธพลตอผลการ

เรยน (Academic Performance) และนสยรกการอานยงมความสมพนธกบผลการเรยนของผเรยน

อกทงยงไดเสนอแนะใหผสอนงดแจกเอกสารประกอบค าบรรยาย (Handouts) ใหกบผเรยน เพอ

สงเสรมใหผเรยนไดใชหองสมดเพอการคนควาหาความรเพมเตมนอกหองเรยนมากยงขน นอกจากน

ผลการศกษาของ พชราภรณ ศรสวสด และคณะ (2559) พบวา พฤตกรรมรกการอานสงผลตอ

ผลสมฤทธทางการเรยนในทศทางทด โดยการสงเสรมนสยรกการอานส าหรบบรบทของผเรยนใน

ประเทศไทยตองอาศยความรวมมอหลายฝายชวยกน ทงในระดบโรงเรยน ระดบหองเรยน และระดบ

ครอบครว การออกแบบใหมกจกรรมทสงเสรมนสยรกการอานเปนตวกระตนและสรางแรงจงใจใหเดก

สนใจการอานมากขน และยงสอดคลองกบแนวคดของนกวชาการแหงยคสมยนคอ วจารณ พานช

(2557) เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2556) ทกลาววาการมบคลกลกษณะนสยรกการอานและใฝเรยนร

จะมศกยภาพน าชวตไปสความส าเรจ นสยรกการอานเปนคณลกษณะทพบเหนทวไปในนกเรยน

227

นกศกษาในแถบประเทศทพฒนาแลวทวโลกแตยงพบไดนอยในสงคมไทย ดงนนรากฐานความรของ

คนไทยจงออนแอไมสามารถแขงขนกบผอน เพราะดวยความไมเปนนกอาน ไมเปนผใฝเรยนรของคน

ในสงคม ดงนน จงกลาวไดวา การสรางบคคลในสงคมใหมมนสยรกการอานเปนองคประกอบหนงท

ส าคญ อนจะน าพาความเจรญมาสประเทศชาตตอไป

จตลกษณะตามสถานการณ ทคนพบจากการศกษาครงน ประกอบดวย การรบร

ความสามารถตนเอง เจตคตตอการเรยนร และความเชออ านาจในตนเอง สอดคลองกบผลการศกษา

ของ Ahmad Munawar Ismail et al., (2011) ทพบวา การพฒนาพฤตกรรมของมสลมตอง

ขบเคลอนจากพลงความเชอภายในตนเองเปนอนดบแรก ดงทหลกการศรทธาในศาสนาอสลามตอง

เรมตนจากการมความศรทธาในพระองคอลลอฮ ศาสนาอสลามจงใหความส าคญตอการมแกน

ของศรทธา (Aqidah) ทบรสทธ เนองจากพลงความเชอจะสงผลใหพฤตกรรมการปฏบตตามค าสงใช

ของศาสนาสามารถกระท าไดอยางไมมขอสงสย นอกจากน สอดคลองกบค าอธบายของ ดจเดอน

พนธมนาวน (2549) ทกลาววา ความเชออ านาจในตนส าคญตอการขบเคลอนใหบคคลกระท า

พฤตกรรมใดๆ เมอผเรยนเชอมนวา ความส าเรจเกดจากความพยายามของตน กจะทมเทความ

พยายามในการฝกฝนพฒนาตนเองจนบรรลเปาหมาย ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ และ

สอดคลองกบผลการศกษาของ Ambrose et al., (2010) ทพบวา ความเชอในตนเองนจะเกดมาจาก

การทนกศกษาไดใชความพยายามในการฝกฝนเรองใดเรองหนง จนความสามารถในเรองนนไดรบการ

พฒนาขนแลวจงเกดเปนความเชอมนในตนเอง แตกมผเรยนบางกลมทมสมรรถนะทเพมขนแตไมได

รบรถงสมรรถนะทพฒนาขนจากเดมของตนเอง อาจเปนเพราะการเรยนรเกดขนแตผเรยน เองยงไม

เหนการเปลยนแปลงในเชงรปธรรม ซงผเรยนกลมนอาจารยผสอนตองท าหนาทชวยเปนผสะทอนและ

ใหก าลงใจวาสมรรถนะของผเรยนไดเปลยนแปลงพฒนาขน เสรมพลงเชงบวกดวยการชนชมเพอให

ผเรยนไดพฒนาตนเองยงขนตอไป

กลาวไดวา พฤตกรรมใฝเรยนรสามารถหลอหลอมและพฒนาขนมาจากปจจยเชง

สาเหตทเกยวของหลายดาน ผลการศกษาปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษา

จากขอมลเชงประจกษในการวจยครงนพบวา พฤตกรรมใฝเรยนรไดรบอทธพลทางตรงมาจาก

สถานการณแวดลอม และไดรบอทธพลทางออมมาจากปจจยคณลกษณะเดมภายในผเรยน และ

อทธพลค าสอนศาสนา ซงสอดคลองกบแนวคด เกรยงศกด เจรญวงศกด (2551) พมพนธ เดชะคปต

(2557) พรชย ผาดไธสง (2555) ศภรางค อนทณห (2552) และ แนวคด Constructivism ของ

228

Vygotsky (1978) จากผลการศกษาพบวาผเรยนมพฤตกรรมใฝเรยนรโดยการใหความสนใจการ

เรยนรผานเทคโนโลยของยคสมยมากทสดนน มความสอดคลองกบผลการศกษาของ Prensky

(2008) และ Kelly et al., (2009) ผเรยนในศตวรรษใหมนมเทคโนโลยดจตอลเปนเครองมอส าคญใน

การเรยนร หากไดรบการสนบสนนทเหมาะสมผเรยนยคนจะสามารถมความกระตอรอรนใฝเรยนรได

ดวยตนเอง เนองจากวถชวตของผเรยนยคนมคอมพวเตอร สมารทโฟน หรอแทบเลต ตดตวอย

ตลอดเวลา ผเรยนกลมนจงมศกยภาพและความสนใจในการเรยนรแตกตางจากผเรยนยคกอน ดงนน

ปจจยทางเทคโนโลยจงควรเปนองคประกอบส าคญในการออกแบบการเรยนการสอนใหผเรยนยค

ปจจบน สอดคลองกบผลการศกษาการน าเทคโนโลยมาใชพฒนาการใฝเรยนร หรอ Technology

Enhanced Active Learning (TEAL) ของ Fisher (2010) ซงเปนการจดการเรยนรทผสมผสานการ

บรรยาย การใชเทคโนโลย และใหผเรยนลงมอปฏบตดวยตนเอง สรางประสบการณการเรยนรรวมกน

ในหองเรยนระหวางผเรยนและผสอนอยางลงตว

ดวยเหตน ผสอนเองจงจ าเปนตองเปดรบเรยนรการใชเทคโนโลยและปรบตวไป

พรอมกบพฤตกรรมการเรยนรของผเรยนยคใหม โดยการพฒนาและคดสรรนวตกรรม ( Innovation)

ทเหมาะสมมาประยกตใชในการจดการเรยนการสอนดานอสลามศกษา อาทตวอยางจากประเทศ

เพอนบานมาเลเซย ศาสตราจารยดานการศกษา Rosnani Hashim (2005) ไดพฒนานวตกรรมการ

เรยนรทเรยกวา “HIKMAH Pedagogy” ซงมจดมงหมายเพอพฒนาทกษะการคดของเยาวชนมสลม

ในประเทศมาเลเซย โดยศกษาวจยในกลมตวอยางทหลากหลายทงระดบประถมศกษา มธยมศกษา

และอดมศกษา ซงนวตกรรมการสอนนไดปรบมาจากแนวคด Philosophy for Children (P4C) ของ

Lipman’s เพอใหเหมาะสมกบบรบทของผเรยนในประเทศมาเลเซย รปแบบการสอนจะเนนปรชญา

ในการคดอยางมเหตผล ฝกใหผเรยนตงค าถาม และถกอภปรายในลกษณะทน าไปสค าตอบดวยผเรยน

เอง ผสอนจะมบทบาทเปนผคอยก ากบและใหขอมลปอนกลบอยางสรางสรรคแกผเรยน นอกจากน

จากผลการศกษาพบวาผเรยนทมพฤตกรรมใฝเรยนร จะสนใจเรยนรในสงททาทายความสามารถของ

ตนเองและไดใชความรหลากหลาย สอดคลองกบแนวคดของ Ambrose et al., (2010) ทไดศกษา

และพบวา ยทธศาสตรหนงในการสงเสรมการเรยนรคอ การฝกหดใหนกศกษาไดประยกตใชทกษะท

ไดเรยนในบรบททหลากหลาย โดยไมผกตดกบบรบทเดม ซงผสอนจะมหนาทชวยนกศกษาในการ

เตรยมความพรอมในการประยกตใชความรในบรบททแตกตางกนได

229

ในอกมตหนง แมวาพนทสามจงหวดชายแดนภาคใตจะเปนพนททประสบปญหา

ความขดแยงและยงคงมสถานการณความรนแรงเกดขนอยางตอเนองตลอดระยะเวลา 10 กวาปท

ผานมา (เสรมศกด วศาลาภรณ, 2552; ศรสมภพ จตรภรมยศร, 2556) แตกระนน ผลการศกษานท า

ใหเขาใจไดวาสถานการณไมสงบในพนทไมไดเปนขอจ ากดการเรยนรของผเรยนยคสมยน ซงแตกตาง

จากผลการศกษาวจยของ McGaha-Garnett (2013) ทพบวา ความรนแรงมความสมพนธเชงลบกบ

ความกาวหนาทางการเรยนรและพฤตกรรมการเรยนของนกเรยน โดยความรนแรงอาจไดรบการ

ถายทอดมาจากครอบครวหรอบรรยากาศของชมชนและสงคมทสถานศกษาตงอย ซงสภาพแวดลอมท

มความขดแยงจะสงผลใหผเรยนรสกถงความไมแนนอน และรสกถงความไมปลอดภยของสงคม

แวดลอม ซงมความเปนไปไดวาผเรยนในพนทคนชนกบการแวดลอมดวยเหตการณความไมสงบท

เกดขน จงไมไดสงผลกระทบเชงลบตอความสามารถในการเรยนร

นอกจากน หากพจารณาลกษณะทางชวสงคมของกลมตวอยางทน ามาศกษาครงน

สวนใหญเปนนกศกษาเพศหญง ซงเปนสดสวนจรงของจ านวนผเรยนในหลกสตรอสลามศกษาของ

สถาบนอดมศกษาจงหวดชายแดนภาคใต จากผลการศกษาของ Lohbeck et al., (2016) และ

Martin (2004) พบวา เมอเปรยบเทยบนกเรยนชายและนกเรยนหญงจะพบวา นกเรยนผหญงมปจจย

คณลกษณะเดมของบคคลไดแก ความขยนหมนเพยร ความอดทน และความสมพนธกบเพอน ทเออ

ตอการพฒนาการเรยนรไดดกวา นอกจากน ฐานะทางเศรษฐกจของครอบครวกลมตวอยางใน

การศกษาครงนสวนใหญบดาและมารดาประกอบอาชพท าสวน สวนใหญมรายไดเพยง 8 ,000 บาท/

เดอน ซงปจจยพนฐานทางครอบครวเหลาน มสวนเกยวของตอตนทนความพรอมในการเรยนรของ

ผเรยนและมสวนสมพนธกบการสนบสนนทางสงคมของผเรยน โดยสอดคลองกบผลการวจยของ ดล

ฤด สวรรณคร (2550) พบวา นกเรยนทครอบครวมสถานภาพทางเศรษฐกจไมด จะไดรบการสงเสรม

ใหศกษาตอนอยลงไปดวย ซงนกเรยนทมสถานภาพทางครอบครวด รายไดสงจะไดรบการสนบสนนใน

เรองการเรยนสง และยงพบวานกเรยนทผปกครองประกอบอาชพรบราชการ พนกงานร ฐวสาหกจ

และนกธรกจ จะคาดหวงใหบตรหลานเลอนสถานะทางสงคมโดยใชชองทางการศกษาในการพฒนา

ตนเอง ดวยเหตน จงกลาวไดวา ดวยขอจ ากดทางดานสถานภาพทางเศรษฐกจน อาจมสวนท าใหกลม

ผเรยนในจงหวดชายแดนภาคใตไมไดรบการสนบสนนจากครอบครวอยางเตมศกยภาพ

230

ดงนน จากบรบททศกษาสรปการอภปรายไดวา ปจจยดานสถานการณแวดลอมม

อทธพลทางตรงตอพฤตกรรมใฝเรยนร สวนปจจยคณลกษณะเดมภายในผเรยนและค าสอนศาสนาม

อทธพลทางออมตอพฤตกรรมใฝเรยนรผานจตลกษณะตามสถานการณ

5.3 ขอเสนอแนะการวจย

ผลจากการวจยเรอง “การพฒนาโมเดลปจจยเชงเหตทสงผลตอพฤตกรรมใฝเรยนร

ของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ” ผวจยมประเดน

ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใชและเพอการวจยครงตอไป ดงน

5.3.1 ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

5.3.1.1 สถาบนการศกษาระดบอดมศกษา ควรมการวจยเพอส ารวจทกษะท

นกศกษาใหความสนใจและตองการเรยนร แลวจงน าผลการส ารวจไปเปนแนวทางในการออกแบบ

โครงการหลกสตรการอบรมพเศษนอกหองเรยน เพอสงเสรมใหนกศกษาไดพฒนาศกยภาพตามความ

ถนดและความสนใจของตน

5.3.1.2 สถาบนการศกษาระดบอดมศกษาทเปดสอนหลกสตรอสลามศกษา ควรให

ความส าคญตอการพฒนาทกษะทางวชาชพของนกศกษา และเนนการพฒนาทกษะเสรมอนๆ ควบค

กบการสอนในชนเรยน อาท จดอบรมหลกสตรระยะสนในเรอง การพฒนาบคลกภาพ การน าเสนอ

งานอยางมออาชพ การคดอยางมวจารณญาณ และการออกแบบชวต เปนตน ความรเหลานจะเปน

ประโยชนตอการงานและอาชพของนกศกษาในอนาคต

5.3.1.3 การพฒนาพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษา ควรสอดคลองกบความเชอและ

ความศรทธาทางศาสนา กลาวคอพฤตกรรมทสงเสรมตองไมขดแยงกบหลกการทางศาสนา ใน

ขณะเดยวกนค าสอนศาสนาจะเปนสอกลางส าคญทชวยในการเสรมสรางพลงความใฝเรยนรของ

ผเรยน

5.3.1.4 ยคสมยทการเรยนรไมมขอบเขตและเสนกนพรหมแดนเฉกเชนปจจบนน

คณาจารยและบคลากรทางการศกษาเปนกลมบคคลส าคญทตองหมนพฒนาทกษะการเรยนรของตน

เพอสามารถเปนแบบอยางแกนกศกษาและสามารถเรยนรไปพรอมๆ กบผเรยนได ซงค าแนะน าทไม

เทาทนยคสมยหรอลาหลงของอาจารยผสอนอาจสามารถปดกนพฒนาการการเรยนรของนกศกษา

231

ขณะเดยวกนค าแนะน าทมประสทธภาพจะเปนประโยชนแกนกศกษาในการพฒนาตนเองอยางกาว

กระโดดไดเชนกน

5.3.1.5 มหาวทยาลยควรมนโยบายทมงพฒนาพฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาให

สอดคลองกบความเหมาะสมของนกศกษาทกระดบ กลาวคอ ระดบปรญญาตร ปรญญาโท และ

ปรญญาเอก นกศกษาในแตละระดบลวนมทกษะทควรไดรบการสงเสรมและพฒนาใหเปนเลศท

แตกตางกน แมวาการเรยนรในระดบบณฑตศกษาจะเนนการคนควาวจยดวยตนเองเปนหลก แต

กระนน สถาบนการศกษากควรมบทบาทในการอ านวยความสะดวกการเรยนร และสรางบรรยากาศ

ทางวชาการทเหมาะสมกบสมรรถนะการเรยนรของผเรยนระดบในระดบนเชนเดยวกน ดงนน

คณาจารยและผบรหารควรใหความส าคญ และตระหนกถงบทบาทในการสงเสรมการใฝเรยนรแก

นกศกษาอยางตอเนอง

5.3.1.6 ระดบนโยบายของคณะและมหาวทยาลย ควรมการทบทวนและประเมนผล

ความพงพอใจของนกศกษาทไดรบจากการใหขอมลยอนกลบ (Feedback) เพอการพฒนาพฤตกรรม

ทางทกษะทนกศกษาสนใจอนนอกเหนอจากการเรยนในหองเรยน

5.3.1.7 เสนอแนะใหมหาวทยาลยมการสรางความรวมมอทางวชาการกบ

สถาบนการศกษาหรอวทยาลยอาชวศกษาหรอวทยาลยการอาชพในบรเวณใกลเคยง เพอใหนกศกษา

ไดเขารวมเรยนรอาจเปนกจกรรมเสรมทสามารถเกบจ านวนชวโมง อนจะชวยใหนกศกษาไดพฒนา

ทกษะทางวชาชพ และทกษะทางชวตอนๆ ซงมความส าคญในการด าเนนชวตของนกศกษาในอนาคต

อาท หลกสตรท าอาหาร หลกสตรชางกล หลกสตรซอมแซม หลกสตรตดเยบ เปนตน

5.3.2 ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป

5.3.2.1 ควรน าปจจยเชงเหตทไดจากการศกษาโมเดลปจจยเชงเหตทสงเสรม

พฤตกรรมใฝเรยนรของนกศกษาปรญญาตรหลกสตรอสลามศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ไป

ท าการศกษาเชงลกโดยใชวธการวจยเชงคณภาพ เนองจากการวดพฤตกรรมดานจตวทยาอยาง

พฤตกรรมใฝเรยนรควรวดโดยพจารณาทงจากการสงเกตพฤตกรรมของผเรยนและจากความคดเหน

ของผเรยนเอง

5.3.2.2 ควรออกแบบหลกสตรการจดการเรยนรทเสรมสรางพฤตกรรมใฝเรยนรให

ผเรยน แลวด าเนนการศกษาเชงทดลอง มกลมควบคมและกลมทดลอง น าหลกสตรไปใชทดลองจรง

232

สกระยะหนง แลวเปรยบเทยบผลการทดลองกอน-หลง และใหมการสะทอนขอมลกลบจากนกศกษา

ทเขารวมแลวจงน าขอเสนอแนะไปปรบแกพฒนาเพอน าไปใชจรง

5.3.2.3 ศกษาการสรางแบบจ าลองปจจยทเปนความสมพนธเชงสาเหตของการ

อบรมเลยงดทมตอพฤตกรรมใฝเรยนรของผเรยนในจงหวดชายแดนภาคใต โดยอาจจะศกษาดวยการ

วเคราะหอทธพล เพอใหไดผลการวจยในสวนของการสนบสนนทางสงคมจากครอบครวทม

รายละเอยดชดเจนยงขน

5.3.2.4 ศกษาความสมพนธเชงสาเหตของการสงเสรมจากสถาบนการศกษาทมตอ

พฤตกรรมใฝเรยนรของผเรยนในจงหวดชายแดนภาคใต เพอใหไดผลการวจยในสวนรายละเอยดท

ตองปรบปรงและสวนทสามารถสงเสรมผานสถาบนการศกษา

5.3.2.5 ศกษาวจยรปแบบการจดการเรยนรของสถาบนการศกษาของประเทศเพอน

บานทประสบความส าเรจในการเสรมสรางพฤตกรรมใฝเรยนร อาท ประเทศมาเลเซย ประเทศ

อนโดนเซย เนองจากมบรบทใกลเคยงสามารถน ามาเปนแนวทางและประยกตใชในบรบทสามจงหวด

ชายแดนใตได

5.3.2.6 ควรศกษาวจยดวยวธการวเคราะหกลมพห (Multi group analysis) โดย

เกบขอมลจากกลมตวอยางทมาจากหลากหลายสาขาวชาในสถาบนอดมศกษาจงหวดชายแดนภาคใต

หรออาจน าโมเดลนไปทดสอบกบผเรยนในระดบมธยมศกษาในบรบทเดยวกน เพอตรวจสอบความไม

แปรเปลยนของโมเดล