คํําน - KRU2DAY.COM · 2020. 6. 9. · การเล นเกมส ... รงการการพันากระบวนการเรีนรู แบบบูรณาการด

คานา

คมอครนจดทาขนเพอใชเสรมในการเรยน การสอน ดานพลงงานแบบบรณาการของโครงการวจย “โครงการพฒนากระบวนการเรยนรแบบบรณาการดานพลงงานเสรมในหลกสตรประถมและมธยมศกษา (ปท 2)” ซงไดรบการสนบสนนจาก กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน สานกนโยบายและแผนพลงงาน ดาเนนการโดย มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

คมอครนไดออกแบบและจดทาใหสอดคลองกบความรของนกเรยนในแตละระดบชนการศกษาตามสาระการเรยนรแกนกลางตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 ของสานกวชาการและมาตรฐานการศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ คาศพทวชาการทใชสวนใหญอางองจาก พจนานกรมศพทพลงงาน (องกฤษ-ไทย) ราชบณฑตยสถาน (2551) โดยชดคมอครน ไดถกแบงออกเปน 8 สาระวชาเพอใหสอดคลองกบสาระการเรยนรแกนกลาง ดงทกลาวมาขางตน คอ ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สขศกษาและพลศกษา ศลปะ การงานอาชพและเทคโนโลย และภาษาตางประเทศ และคณะทางานไดจดทาชดสอการสอน (บตรรปภาพ/บตรคาศพท, ชดทดลอง, สอภาพเคลอนไหว อนเมชนและโปรแกรมอนเตอรแอคทฟตางๆ) เพอใชประกอบการสอนในชดคมอครน

นอกจากนคณะทางานไดจดทาหนงสอความรพนฐานดานพลงงานสาหรบครเพอใชในการอบรมครโดยแบงเนอหาเปน 3 ระดบ ไดแก ระดบท1 สาหรบชนประถมศกษาและผไมมพนฐานดานพลงงาน ระดบท2 สาหรบชนมธยมศกษาตอนตน ระดบท3 สาหรบชนมธยมศกษาตอนปลาย

คณะผจดทาขอขอบคณ กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน สานกนโยบายและแผนพลงงาน ทใหทนสนบสนนการดาเนนโครงการน ขอขอบคณผทรงคณวฒและคณครทกทานทกรณาใหขอคดเหนและขอเสนอแนะทเปนประโยชนในโครงการน

คณะผจดทาหวงเปนอยางยงวา คมอครชดนจะเปนประโยชนสาหรบกระบวนการเรยนรของนกเรยนในประเทศไทยโดยมการเพมสาระดานพลงงานเพอทาใหคณครสามารถนาไปใชเพอประกอบการเรยน การสอน ใหแกนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ และสามารถทาใหนกเรยนมความเขาใจทถกตองในเรองของพลงงาน ตลอดจนสามารถนาไปปรบใชกบชวตประจาวนทงในปจจบนและในอนาคตซงจะสงผลใหเกดการพฒนาพลงงานของประเทศไทยอยางยงยนสบไป

คณะผจดทา มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

สารบญ

คมอครวชาสขศกษาและพลศกษา ชน ป.6

1. แผนผงสาระการเรยนร ................................................................................................................... 1

1.1 สาระการเรยนรในวชาคณตศาสตรตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551 ...................... 1

1.2 กรอบองคความรดานพลงงานทบรณาการเขากบสาระวชาภายใต 5 หวขอหลกดงแผนภาพ . 1

2. สาระดานพลงงานทบรณาการเขากบสาระวชาสขศกษาและพลศกษา ............................................ 2

2.1 ปญหาและผลกระทบตอสงแวดลอมจากการผลตและใชพลงงาน .......................................... 4

สาระท 4 การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรค (หลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551) ................................................................................................................................................... 4

กจกรรมท 1: Mind map แหลงพลงงานและผลกระทบจากการผลตและการใชเชอเพลงชนดตางๆ ....................................................................................................................................................... 13

กจกรรมท 2: สารวจความเสยงตอการไดรบสารปรอท .............................................................. 15

กจกรรมท 3 : แบตเตอรอนตรายจรงหรอ ................................................................................. 16

3. ตารางกจกรรมการเรยนร ............................................................................................................. 17

4. แหลงขอมลเพมเตม ...................................................................................................................... 18

คมอครวชาสขศกษาและพลศกษา ชน ป.6

1

โครงการการพฒนากระบวนการเรยนรแบบบรณาการดานพลงงานเสรมในหลกสตรประถมและมธยมศกษา (ปท 2) สขศกษาและพลศกษา ชน ป.6

1. แผนผงสาระการเรยนร

1.1 สาระการเรยนรในวชาคณตศาสตรตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551

1.2 กรอบองคความรดานพลงงานทบรณาการเขากบสาระวชาภายใต 5 หวขอหลกดงแผนภาพ

วชาสขศกษาและพลศกษา

ชนประถมศกษาปท 6

oสาระท 2

ชวตและครอบครว

oสาระท 3

การเคลอนไหว ออกกาลงกาย การเลนเกมส กฬาไทยและกฬาสากล

oสาระท 4

การเสรมสรางสขภาพ สมรรถภาพและการปองกนโรค

มฐ. พ 4.1

มบรณาการทเกยวกบพลงงานใน

ตว. 1

oสาระท 1

การเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย

oสาระท 5

ความปลอดภยในชวต

ความรพนฐานดานพลงงาน

ชนประถมศกษาปท 1-6

สถานการณพลงงาน

ของประเทศไทย

อนตรายและผลกระทบสงแวดลอม

จากการผลตและใชพลงงาน

การอนรกษพลงงาน

และสงแวดลอม

ความรเบองตน

เกยวกบพลงงาน

แหลงพลงงาน

การผลตและการใชประโยชน

2


2. สาระดานพลงงานทบรณาการเขากบสาระวชาสขศกษาและพลศกษา

เนอหาในสวนนไดสอดแทรกความรเรองผลกระทบของการใชพลงงานตอสงแวดลอมและสขภาพ โดยสอดแทรกไวในตวชวดท 1 แสดงพฤตกรรมในการปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ (มฐ.พ

4.1 ตวชวดท 1) หนวยสาระการเรยนรเรอง ความสาคญของสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ ปญหาของสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ การปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ โดยผสอนสามารถเลอกใชกจกรรมใหเหมาะสมกบระดบความสามารถของนกเรยน

3


ความรพนฐานดานพลงงาน

ชนประถมศกษาปท 1-6

สถานการณพลงงาน

ของประเทศไทย

อนตรายและผลกระทบสงแวดลอม

จากการผลตและใชพลงงาน

การอนรกษพลงงาน

และสงแวดลอม

ความรเบองตน

เกยวกบพลงงาน

แหลงพลงงาน

การผลตและการใชประโยชน

วชาสขศกษาและพลศกษา ชนประถมศกษาปท 6

• แนวโนมของมลพษทเกดขนจากรถยนตในชมชน

• แบตเตอรอนตรายจรงหรอ

Mind Map แหลงพลงงานและผลกระทบจากการผลตและการใชเชอเพลงชนดตางๆ

4


2.1 ปญหาและผลกระทบตอสงแวดลอมจากการผลตและใชพลงงาน

สาระท 4 การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรค (หลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551)

มาตรฐาน พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การดารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ

ชน ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

ป.6 1. แสดงพฤตกรรมในการปองกนและแกปญหาสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ

• ความสาคญของสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ • ปญหาของสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ • การปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอมทมผลตอ

สขภาพ

2. วเคราะหผลกระทบทเกดจากการระบาดของโรคและเสนอแนวทางการปองกนโรคตดตอสาคญทพบในประเทศไทย

• โรคตดตอสาคญทระบาดในปจจบน • ผลกระทบทเกดจากการระบาดโรค • การปองกนการระบาดของโรค

3. แสดงพฤตกรรมทบงบอกถงความรบผดชอบตอสขภาพของสวนรวม

• พฤตกรรมทแสดงออกถงความรบผดชอบตอสขภาพของสวนรวม

4. สรางเสรมและปรบปรงสมรรถภาพทางกายเพอสขภาพอยางตอเนอง

• วธทดสอบสมรรถภาพทางกาย • การสรางเสรมและปรบปรงสมรรถภาพทางกาย

ตามผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย

หมายเหต: ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางทเนนในแถบสเปนสาระทนาเอาองคความรดานพลงงานและกจกรรมมาบรณาการภายใตหลกสตรกระทรวงศกษาธการป 2551 เฉพาะทเกยวของ

ความรดานพลงงานทสามารถนามาใชรวมกบกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

ก. ปญหาและผลกระทบตอสงแวดลอมจากการผลตและใชพลงงาน

ก.1 ปญหาและผลกระทบในระหวางกระบวนการผลต

เนองจากเชอเพลงฟอสซล เปนเชอเพลงทอยใตดน ดงนนการจะนาขนมาใชจงจาเปนตองทาลายหนาดน ออกเสยกอน โดยการขดเจาะ ทาใหทาลายทรพยากรธรรมชาตอนๆ เชน ตนไม ปาไม รวมถงทาลายถนทอยอาศยของสตว รวมถงชมชนบรเวณใกลเคยงดวย การทาเหมองถานหนจะมฝนละอองสง ทาใหคนงานปวยเปนโรคเกยวกบทางเดนหายใจได นอกจากนยงมความเสยงในเรองของความปลอดภย ซงมกไดยนบอยๆ ใน

5


ประเทศจน เชน เหมองถานหนถลม หรอกรณการสงทอแกส พบการรวไหลของแกสและเกดการระเบด ทาใหสญเสยคนไปเปนจานวนมาก นอกจากนเหมองทเปดแลวมกพบปญหาการชะลางของนาในเหมองลงสแหลงนาสาธารณะใกลเคยง ซงมกมสภาพเปนกรดเนองจากการทาปฏกรยาของสนแรทาใหเกดการละลายของโลหะลงสแหลงนาได และหากมการปนเปอนในแหลงนาใตดนกจะปนเปอนไปไดไกลจากแหลงกาเนดมาก

สรปผลกระทบสงแวดลอมจากการใชพลงงานหมนเวยนและพลงงานนวเคลยร

ประเภทของแหลงพลงงาน ผลกระทบตอสงแวดลอม พลงงานนวเคลยร • เกดกมมนตภาพรงสปนเปอนในอากาศและนาเสย

• มกากของเสยหรอกากแรกมมนตภาพรงสทตองกาจดและกกเกบ • ผลกระทบตอสงมชวตหากเกดการรวไหล เชน เหมองเชอรโนบล ประเทศรสเซย มผลทาใหเดกพการตงแตอยในครรภ โรคผวหนง แล อนๆ

พลงงานรงสอาทตย • การผลตเซลลสรยะ กอใหเกดสารพษ เชน โบรอน • โรงไฟฟาทใชพลงงานรงสอาทตยตองการพนทมาก

ทาใหทาลายหนาดนและพนทใชสอย พลงงานลม • การกอสรางพลงงานลม ตองใชพนทมาก ทาใหดไมสวยงาม

• เกดมลพษทางเสยง • ขดขวางเสนทางการอพยพของนกอพยพ ทาใหนกตายได

พลงงานใตพภพ • เกดปญหาการปลดปลอยแกสคารบอนไดออกไซด • มกลนเนองจากแกสไฮโดรเจนซลไฟด

พลงงานนา • การใชไฟฟาพลงนาตองใชพนทเกบกกนามาก ทาใหมผลกระทบ หลายดาน เชน ทรพยากรธรรมชาต (พช สตว จลนทรย ระบบนเวศ) การอพยพยายถนฐานของมนษยและสตว และในชวงแรกทเกบกกนา เกดนาเนาเสย

แหลงทมา Miller, G. Tyler, 2003, Environmental science : working with the earth 9th ed., Belmont,

Thomson.

ก.2 ปญหาและผลกระทบจากการใชพลงงานประเภทตางๆ

ปญหาและผลกระทบจากการใชพลงงานโดยการเผาไหม เชน การเผาถานหนเพอใชในการผลตความรอนหรอไฟฟา ถาถานหนท มองคประกอบ ของ กามะถนสง เชน ลกไนตและบทมนส กจะปลดปลอยแกสซลเฟอรไดออกไซด ซงเมอรวมตวกบนาฝนจะมความเปนกรดสงทาใหเกดฝนกรด

การใชเชอเพลงในเตาเผากาจดของเสยนอกจากจะทาใหเกดแกสซลเฟอรไดออกไซด (sulfurdioxide;

SO2), แกสออกไซดของไนโตรเจน (nitrogenoxide; NOx), เขมาและแกสคารบอนมอนอกไซด

6


(carbonmonoxide; CO) แลวบางครงกยงมไอของไฮโดรคารบอน (hydrocarbon) ไฮโดรเจนคลอไรด(hydrogenchloride) และไดออกซน (dioxin) เกดขนดวย

สาหรบการใชเชอเพลงฟอสซล (นามนเชอเพลง) ในภาคการจราจรขนสง การเผาเชอเพลงชวมวล ทาใหเกดปญหามลพษอากาศ เชน แกสซลเฟอรไดออกไซด แกสคารบอนมอนอกไซด แกสออกไซดของไนโตรเจน

ขเถา และเขมาควนทเกดจากการเผาเชอเพลงในยานพาหนะ และฝนละอองขนาดเลกกวา 10 ไมครอน ซงเปนอนตรายตอระบบทางเดนหายใจตอนลาง สารมลพษ เหลานหากอยในสภาพพนททมลกษณะการกระจายตวของอากาศไมด เชน บรเวณทมตกสงและมการจราจรหนาแนน ภมประเทศทลอมรอบดวยภเขา จะทาใหเกดการกกตวของหมอกควน ทาใหมผลตอสขภาพอนามยของมนษยและสตวได

ข. ผลกระทบของสารปรอทตอสงแวดลอมและสขภาพ

ปจจบนโรงงานอตสาหกรรมมการขยายตวมากขนจนเขาไปใกลแหลงชมชน ซงกอใหเกดปญหาสขภาพของประชาชนตามมา โดยเฉพาะโรงงานผลตไฟฟาจากถานหนหรอโรงงานทใชถานหนเปนเชอเพลง ผลกระทบทเปนขาวในสอตางๆ สวนใหญจะเปนผลกระทบจากมลพษทางอากาศ เชน การเกดฝนกรด หรอเขมา แตไมคอยมขาวเกยวกบสารปรอททเปนภยเงยบทคอยๆ คกคามสขภาพของประชาชนทละเลกละนอย โดยไมรตว จากขาวสบสวนเพอสทธพลเมองเมอวนท 9 มกราคม 2556 ทไปสารวจสารปรอททสะสมในปลาและเสนผมของประชาชนทอาศยใกลโรงไฟฟาถานหนและโรงผลตเยอกระดาษในพนทอตสาหกรรม ต .ทาตม อ.ศรมหาโพธ จ .ปราจนบร จากการตรวจวเคราะหตวอยางปลาในคลองชลองแวง และเสนผมพบสารปรอทปนเปอนในหวงโซอาหารและรางกายมนษย โดยพบปลาในพนททาตมปนเปอนสารปรอทเกนคาทยอมรบได

3-11 เทา และผลการตรวจตวอยางเสนผมของประชาชนทบรโภคปลาและอาศยภายในรศม 2 กโลเมตรของพนทอตสาหกรรมยงพบวาเสนผมของทกคนมสารปรอทสะสมอยในปรมาณทเกนคาปรมาณอางอง 1 ppm

(1ในลานสวน ) ซงเปนปรมาณทอาจกออนตรายตอการพฒนาทางสมองซงรอยละ 90 ของปรอททสะสมในรางกายมนษยคอปรอทอนทรยชนดเมทลเมอรควร ( methylmercury) ซงมพษสงสะสมในรางกายและสงแวดลอมไดยาวนาน อกทงยงถายทอดไดจากแมสลกชองทางหนงทสารปรอทจะเขาสปลาและมนษยในพนทศกษา ต.ทาตม ไดแกเถาลอยจากโรงไฟฟาถานหน ฝนถานหนจากลานเกบถานหนแบบเปดขเถาจากโรงไฟฟาทนามาปรบสภาพดนในแปลงยคาลบตสในพนทโดยรอบและยงมความเปนไปไดทนาเสยปนเปอนสารปรอทจากโรงผลตเยอกระดาษอาจรวซมลงคลองสาธารณะ

ผลกระทบตอสขภาพจากการปนเปอนปรอท

ข.1 การปนเปอน (contamination) ของสารปรอท

การปนเปอนสารปรอทไปยงอาหารมกเกดจากนาทงจากโรงงานอตสาหกรรมไปยงแหลงนาซงเปนแหลงของสตวนา เชน ปลา หอย ปลาหมก ซงปรอทจะสะสมในอาหารดงกลาวการรบประทานอาหารปนเปอนสารปรอทผบรโภคจะไมรตวและไมมอาการอะไรเลยจนกระทงรางกายสะสมจนถงระดบหนงสาร

7


ปรอทจะคอยๆ สะสมเปนกอนใหญจบตวกบเนอเยอในระบบประสาท ตบและไตทมหนาทขบของเสยออกจากรางกายแตไมสามารถขบสารปรอทออกจากรางกายไดการสะสมของสารปรอทในรางกายจะมอนตรายตอสมองและอวยวะตางๆ และสงผลกระทบโดยตรงตอระบบประสาททาใหสมองฝอแขนขาออนแรงคลายคนพการจนสงผลใหกลายเปนโรคสมองฝอหรอรางกายพการ

การปนเปอนของสารปรอทจะมความคงตวสงไมวาจะนาอาหารไปปรงรสหรอผานความรอนกไมสามารถทาใหสารปรอทหายไปได

โรคมนามาตะ (MINAMATA) เปนโรคทเกดจากพษสารปรอททสะสมในรางกายทาอนตรายตอระบบประสาทและกลามเนอถาสะสมไวในปรมาณมากกจะทาใหตายไดพบครงแรกทเมองมนามาตะประเทศญปนเนองจากโรงงานอตสาหกรรมปลอยนาเสยทมสารปรอทเจอปนลงในอาวมนามาตะสารปรอทจงเขาไปสะสมอยในปลาและสตวนาอนๆ ประชาชนทอาศยอยในบรเวณนนนาปลาและสตวทะเลมารบประทานจนประชาชนบรเวณอาวมนามาตะกวา 2,000 คนมอาการปวดทองทองรวงระบบกลามเนอถกทาลายประสาทตาและหเสอมโดยตรวจพบผปวยดวยโรคนรายแรกเมอป พ.ศ.2499 มผเสยชวตจากโรคมนามาตะแลวกวา 2,000 คน

โดยทวไปสภาพการณทจะพบปรอทในสงแวดลอมม 3 ลกษณะคอ

ข.1.1 ปรอทบรสทธหรอโลหะปรอท (Elemental mercury) พบไดในปรอทวดไข สวตชไฟฟาและสวนผสมในวสดอดฟนเปนตน

ข.1.2 ปรอทอนนทรย (Inorganic mercury) ซงในอดตใชเปนสวนประกอบในนายาฆาเชอยาถายพยาธยาแดงเปนตน

ข.1.3 ปรอทอนทรย (Organic mercury) ทพบไดบอยคอเมทลเมอรควรจะพบปนเปอนในสงแวดลอมและเนอเยอของสตวนาตามธรรมชาต เชน กรณการปนเปอนบรเวณโรงไฟฟาถานหนและโรงผลตเยอกระดาษ ตาบลทาตม อาเภอศรมหาโพธ จงหวดปราจนบร

ข.2 ผลกระทบตอสขภาพ

ข.2.1 แบบเฉยบพลน

เกดจากการหายใจสดไอปรอทเขาไปในรางกาย ทาใหเกดอาการไอหอบเหนอยแนนหนาอกหนาวสนไขออนเพลยการหลงนาลายเพมขน ปวดทอง ทองเสย ลนไดรบรสโลหะ กรณรนแรงเกดเนอเยอปอดอกเสบอาจมอาการปวดศรษะและการมองเหนผดปกต

เกดจากการไดรบปรอทอนนทรยทมฤทธกดกรอนรนแรงทางปากจะมอาการปวดแสบปวดรอนในชองปาก คลนไสอาเจยนเปนเลอด ปวดทอง ทองเสย อจจาระเปนเลอด เนอแกมในกระพงแกมกลายเปนสเทา บางรายมกลนไอของโลหะกรณรนแรงเมอเขาสระบบหมนเวยนโลหตปรอทจะไปทาลายไตทาใหปสสาวะไมออกหรอปสสาวะเปนเลอดเกดไตวายและทาใหเสยชวตได

8


ข.2.2 แบบเรอรง

ปรอทเมอเขาสรางกายจะไปทาอนตรายตอระบบประสาทสวนกลางซงไดแกสมองและไขสนหลงทาใหเสยการควบคมเกยวกบการเคลอนไหวของแขนขา การพด นอกจากนยงทาใหระบบประสาทรบความรสกเสยไป เชน การไดยน การมองเหน ซงอนตรายเหลานเมอเปนแลวไมสามารถรกษาใหกลบดดงเดมได อาการทเปนพษมากเกดจากระบบทางเดนหายใจ ปอดอกเสบมอาการเจบหนาอกมไขแนนหนาอกหายใจไมออกและตายได

การไดรบสมผสปรอทอนทรยโดยเฉพาะเมทลเมอรควรเวลานานหลายเดอนจะทาใหเกดอาการทางระบบประสาทเรอรง เชน กลนยาก เดนเซ ลานสายตาแคบ และมจดบอด มอาการชาตามปลายมอปลายเทา อารมณเศราหมอง ขาดแรงกระตน ออนเพลย สมรรถภาพทางเพศลดลง การผลตอสจผดปกต การไดยนเสอมลง ปวดตามตว หลงลม ซม หลงเวลา อารมณแปรปรวนจนถงเปนอมพาต หมดสต และถงแกชวตได เดกทารกทคลอดออกมาจากมารดาทไดรบพษในชวงตงครรภมอาการปญญาออน เชน โรคมนามาตะ (Minamata

disease) ทประเทศญปน

ข3. แนวทางการปองกนอนตรายจากปรอทในสงแวดลอม

ประชาชนทอาศยอยในบรเวณทมความเสยงตอการปนเปอนของปรอทในสงแวดลอมควรหลกเลยงการบรโภคสตวนาในแหลงนาทมการปนเปอน ทงนกระทรวงสาธารณสขไดกาหนดมาตรฐานการปนเปอนของปรอทในอาหารไมเกน 0.5 มลลกรมตออาหาร 1 กโลกรมสาหรบอาหารทะเล และไมเกน 0.02 มลลกรมตออาหาร 1 กโลกรมสาหรบอาหารทวไป (ประกาศกระทรวงสาธารณสขฉบบท 98, พ.ศ.2529)

แหลงอางอง: ผลกระทบตอสขภาพจากสารปรอทกองประเมนผลกระทบตอสขภาพกรมอนามย

http://hia.anamai.moph.go.th/ewt_dl_link.php?nid=247&filename=HIA_main

ค. พษภยจากแบตเตอร

แบตเตอรเปนผลตภณฑทใชกนอยางกวางขวางทงในวงการอตสาหกรรมและในชวตประจาวนทเหนไดทวไปคอ ถานไฟฉาย แบตเตอรทใชในรถยนตรวมทงอปกรณตางๆ ในวงการวทยาศาสตรและอตสาหกรรมนอกจากนนบตงแตวทยรบสงชนดมอถอและโทรศพทมอถอไดเขามามบทบาทในชวตประจาวนและนยมใชกนอยางแพรหลายในวงการโทรคมนาคม

9


ประเภทของแบตเตอร

ถานไฟฉายทวไป ถานประเภทนเปนถา นไฟฉายแบบเกาประเภทใชแลวทง ไมสามารถอดประจใหมไดมสวนประกอบทสาคญคอแมงกานสออกไซดรวมทงตวกลางทชวยทาใหเกดปฏกรยาทางไฟฟาเคมอนๆ เชน

เกลอแอมโมเนย ถานไฟฉายประเภทนนบเปนอนตรายอยางหนงซงไมสามารถทงรวมกบขยะทวไปอนๆ ได

รปท 1 ถานไฟฉายทวไป

ถานอลคาไลน ถานประเภทนไมสามารถนากลบมาอดไฟใชไดอกแตจาเปนตองทงไปเมอเสอมหรอหมดอาย ขนาดทใชโดยทวไปมตงแตขนาด AAA, AA, A, C, D และ 9 โวลตขนอยกบอปกรณทนาไปใช เชนของเดกเลนไฟฉายหรออปกรณไฟฟาทใชตามบานเรอนโดยทวไป ปจจบนจงนยมนามาใชแทนถานไฟฉายแบบเกามากขน

รปท 2 ถานอลคาไลน

10


ถานกระดม ถานประเภทนมกใชทวไปกบนาฬกาขอมอ เครองคดเลข เครองชวยฟง กลองถายรปและเครองใชไฟฟาขนาดเลกอนๆ สวนประกอบทสาคญของถานประเภทนคอปรอทซลเวอรออกไซดแคดเมยม

หรอลเธยมการจาแนกชนดจงมกเรยกตามเซลลทเปนสวนประกอบซงดไดจากหบหอทบรรจ เชน ชนดปรอท/

สงกะสชนดคารบอน/สงกะส ชนดซลเวอรออกไซดและสงกะส/อากาศเปนตน ถานประเภทนเมอหมดอายตองแยกทงหรอรวบรวมขายคนใหกบบรษทผผลตโดยสามารถดรายละเอยดไดจากหบหอทบรรจ

รปท 3 ถานกระดม

แบตเตอรชนดตะกว-กรด เปนแบตเตอรซงใชในรถยนตและรถมอเตอรไซดโดยมปรมาณตะกวบรรจไวตามกาหนดและมกรดกามะถนเปนตวชวยในการเกดปฏกรยาไฟฟาเคม สวนใหญแบตเตอรประเภทนสามารถนามาอดประจไฟใหมไดแตเมอหมดอายควรนากากแบตเตอรทใชแลวไปรไซเคล

รปท 4 แบตเตอรชนดตะกว-กรด

11


แบตเตอรชนดนเกล -แคดเมยม เปนแบตเตอรทนามาอดไฟใชใหมไดซาแลวซาอกโดยมากใชกบวทยมอถอ โทรศพทมอถอ อปกรณไฟฟาและของเลนเดกถานประเภทนจะมแคดเมยมและนเกลเปนสวนประกอบทสาคญซงถอวาเปนวตถอนตรายทตองกาจดหรอทงอยางถกวธโดยทวไปแลวบรษทผรบซอกลบคนเพอนาไปกาจดใหถกตอง

รปท 5 แบตเตอรชนดนเกล-แคดเมยม

พษภยและอนตรายจากแบตเตอร

พษภยและอนตรายจากแบตเตอรมาจากสารทใชในการทาแบตเตอรทสาคญคอสารตะกว สารแมงกานส สารแคดเมยม สารนเกล สารปรอทและสารเคมทใชในการทาปฏกรยา เชน กรดซลฟรก เปนตนสารพษตางๆ เหลานหากไมไดรบการจดการอยางถกวธ มโอกาสสงทจะเกดการปนเปอนตอแหลงนา ผวดน

พนดนและบรรยากาศแลวแพรไปสคน พชและสตว ลกษณะของผลกระทบทเกดขนมดงน

1. ทาใหเกดการเจบปวยอยางเฉยบพลนหรออยางเรอรงสบเนองมาจากการสมผสกบสารพษหรอกากแบตเตอรใชแลวทมสารพษเปนสวนประกอบอยซง สวนใหญพบในคนงานท ทางานในโรงงานผลตถานไฟฉายและแบตเตอรหรอคนงานเกบขยะมลฝอยและชาวบานทมาขดคยขยะ สารพษเหลานสามารถเขาสรางกาย ไดโดยการหายใจเอาฝนและไอระเหยเขาไปและโดยการกนอาหารทมสารดงกลาวปนเปอน นอกจากนยงคงดดซมผานทางผวหนงไดอกดวย

2. ทาใหเกดการปนเปอนตอดน นาใตดน และแหลงนาผวดนใกลเคยงทใชเปนแหลงนาอปโภค บรโภคในครวเรอน สาเหตของการปนเปอน สวนใหญมาจากการทงแบตเตอรทเหลอใชแลวทาใหสารพษดงกลาวปนเปอนลงในดน และนากจะชะสารพษทปนเปอนแลวซมผานชนดนและแหลงนาสงผานตอมายงพชและสงมชวตอนๆ ตอไป

3. ทาใหเกดภาวะมลพษทางอากาศจากการแพรกระจายของไอสารเคมหรอฝนละอองจากการเผาขยะมลฝอยทมกากแบตเตอรทงปะปนอยมลพษทางอากาศอาจถกสดหายใจเขาสรางกายโดยเฉพาะคนงานทเกบขยะมลฝอยชาวบานทมาขดคยแยกขยะมลฝอยและประชาชนทอาศยอยรอบๆ สถานทกาจดขยะ

12


การปองกนปญหามลพษจากแบตเตอร

สาหรบประชาชนทวไป

1. ไมควรนากากแบตเตอรทใชแลวนากลบมาใชอกโดยเดดขาด

2. ไมทงกากแบตเตอรรวมทงถานไฟฉายทใชแลวลงสแหลงนาทอระบายนาฯลฯ

3. หามนากากแบตเตอรรวมทงถานไฟฉายไปเผาโดยเดดขาด

4. หลกเลยงการสมผสกบกากแบตเตอรทใชแลวโดยตรงรวมทงถานไฟฉายใชแลวทแตกรวควรสวมถงมอปองกน

สาหรบผประกอบการและคนงาน

1. คนงานควรสวมเครองปองกนอนตรายในขณะปฏบตงาน เชน หนากากกรองฝน ถงมอ

2. คนงานควรระมดระวงในเรองสขอนามย เชน ไมควรรบประทานอาหารดมนาสบบหรในบรเวณและขณะทางาน

3. ผประกอบการตองจดใหมระบบระบายอากาศและกาจดมลพษในบรเวณททางาน

4. จดใหมบรการตรวจสขภาพคนงานเปนพเศษโดยเฉพาะการตรวจเลอดและปสสาวะเพอดปรมาณสารพษเหลานน

5. หามนากากแบตเตอรทใชแลวไปทงในทสาธารณะทางโรงงานจะตองปฏบตตามประกาศ

กรมโรงงานอตสาหกรรมฉบบท 1 (พ.ศ.2531) เรอง กาหนดวธการเกบทาลายฤทธกาจดฝงทงเคลอนยายและการขนสงปฏกลหรอวสดทไมใชแลว เชน การใชปนขาวทาลายฤทธและนาไปทงในหลมทปดวยวสดกนซม หรอการบดอดดวยดนเหนยวตามมาตรฐานทกาหนด

แหลงอางอง

ศนยขอมลพษวทยา, http://webdb.dmsc.moph.go.th/ifc_toxic/a_tx_1_001c.asp?info_id =156ack to top

13


กจกรรมท 1: Mind map แหลงพลงงานและผลกระทบจากการผลตและการใชเชอเพลงชนดตางๆ

กจกรรมนครอบคลมสาระท 4 มาตรฐาน พ 4.1 ตวชวดท 1 สาระการเรยนรแกนกลางเรอง

ความสาคญของสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ ปญหาของสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ

เวลาทแนะนาใหใชในการทากจกรรม: 50 นาท

วตถประสงค นกเรยนไดเรยนรผลกระทบตอสงแวดลอมจากการผลตและการใชพลงงาน

คาอธบายกจกรรม:

1. ผสอนยกตวอยางขาวทมผลกระทบตอสงแวดลอมจากการผลตและใชพลงงานประเภทตางๆ

2. ใหนกเรยนอภปรายปญหาสงแวดลอมทเกดขนจากการใชพลงงานในชมชนทนกเรยนอาศยและพฤตกรรมของคนในชมชน

3. ผสอนใหนกเรยนเขยน Mind Map เชอมโยงความสมพนธระหวางแหลงพลงงาน ผลกระทบดานสงแวดลอมและดานสขภาพเพอทดสอบความเขาใจเรองแหลงพลงงาน ผลกระทบจากการผลตพลงงานและการใชพลงงาน

14


ตวอยาง Mind Map เรองแหลงพลงงานและผลกระทบจากการใชเชอเพลงชนดตางๆ:

แนวทางการประเมนผล

ประเมนจากการเขยน Mind map ถานกเรยนสามารถเขยนไดถกตองมากกวารอยละ 80 ถอวาผาน

ผลกระทบ จาก

พลงงานรงสอาทตย

พลงงานจากเชอเพลงฟอสซล

พลงงานนา พลงงานลม

พลงงานรงสอาทตย แหลงพลงงาน

15


10กจกรรมท 2: สารวจความเสยงตอการไดรบสารปรอท

(กจกรรมนเหมาะกบโรงเรยนทอยในพนททมโรงงานอตสาหกรรม)


ปญหาของสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ การปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ


วตถประสงค นกเรยนไดเรยนรอนตรายจากสารปรอทและวธปองกน


1. ผสอนอธบายแหลงทมาของสารปรอท การปนเปอน อนตราย และวธปองกน

2. ผสอนใหนกเรยนสารวจสภาพแวดลอมรอบๆ โรงเรยนในรศม 2 กโลเมตรวามนคมอตสาหกรรม โรงงาน โรงไฟฟา โรงกาจดขยะ กองขยะ หรอเหมองแร โดยใช Google map หรอใชวธการสอบถาม แลวใหนกเรยนทาแผนทแสดงทตงของนคมอตสาหกรรม โรงงาน โรงไฟฟา แหลงนาสาธารณะ แหลงฝงกลบขยะ โรงกาจดขยะ หรอแหลงทอาจจะมการปนเปอนของสารปรอท

3. ผสอนใหนกเรยนนาเสนอแผนททสารวจและอภปรายความเสยงทจะไดรบสารปรอท และเสนอแนะวธปองกน

แนวทางการประเมนผล:

1. นกเรยนสามารถระบแหลงกาเนดการปนเปอนของสารปรอทไดอยางถกตอง

2. นกเรยนสามารถระบวธการปองกนตนเองจากสารปรอท

16


กจกรรมท 3 : แบตเตอรอนตรายจรงหรอ


ปญหาของสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ การปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอมทมผลตอสขภาพ


วตถประสงค นกเรยนไดเรยนรอนตรายจากแบตเตอรและวธปองกน


1. ผสอนอธบายพษภยอนตรายจากแบตเตอรตอสงแวดลอมและสขภาพ วธการกาจดแบตเตอรทถกตอง

2. ผสอนใหนกเรยนแบงกลมๆ ละ 4-6 คน อภปรายชนดแบตเตอรและปรมาณแบตเตอรทสมาชกในกลมมการใช และสรปวธการกาจดแบตเตอรของสมาชกในกลม

3. ผสอนใหนกเรยนเสนอวธการกาจดแบตเตอรในโรงเรยน

แนวทางการประเมนผล

1. นกเรยนสามารถจาแนกชนดของแบตเตอรและเสนอวธการกาจดแบตเตอรไดถกตอง

17


3.ตา

รางก

จกรร

มการ

เรยน

ร

กจกร

รม

ชอกจ

กรรม

วต

ถประ

สงค

เนอห

า เว

ลา

สาระ

ท/มฐ

. ตว

ชวดท

1

Min

d m

ap แห

ลงพล

งงาน

และผ

ลกระ

ทบจา

กการ

ผลต

และก

ารใชเ

ชอเพ

ลงชน

ดตา

งๆ

ใหนก

เรยนเช

อมโยง

ผลกร

ะทบข

องกา

รใชพ

ลงงาน

ชนดต

างๆ ตอ

สงแว

ดลอม

และส

ขภาพ

การเผ

าไหมถ

านหน

การเผ

าไหมเช

อเพลง

การ

เผาไห

มชวม

วล กอ

ใหเกด

ผลกร

ะทบต

อสง

แวดล

อมแล

ะอนต

รายต

อสขภ

าพ ให

นก

เรยนค

นควา

ขอมล

ผลกร

ะทบต

างๆ แล

วเขย

น m

ind

map

50 น

าท

4 /

พ 4.

1 1

2 สา

รวจค

วามเส

ยงตอ

การ

ไดรบ

สารป

รอท

ใหนก

เรยนไ

ดรบร

แหลง

กาเนด

และ

ผลกร

ะทบข

องสา

รปรอ

ทเพอ

สราง

ความ

ตระห

นกใน

การร

กษาร

ะบบน

เวศแล

ะการ

ปองก

นอนต

รายจ

ากสา

รปรอ

ท

ใหนก

เรยนอ

ภปรา

ยสรป

ผลจา

กการ

สารว

จ แล

ะเสนอ

วธกา

รแกไข

50

นาท

4

/ พ

4.1

1

3 แบ

ตเตอร

อนตร

ายจร

งหรอ

นก

เรยนไ

ดเรยน

รอนต

รายจ

ากแบ

ตเตอร

และว

ธปอง

กน

ใหนก

เรยนเส

นอวธ

การก

าจดแ

บตเตอ

รในโรง

เรยน

50 น

าท

4 /

พ 4.

1 1

หมาย

เหต:

กจก

รรมท

กกจก

รรมส

ามาร

ถเลอ

กมาใ

ชตาม

ความ

เหมา

ะสม

ไมจา

เปนต

องใช

ตามล

าดบข

องกจ

กรรม

18


4. แหลงขอมลเพมเตม

การไฟฟาฝายผลต (http://www.egat.co.th/index.php)

กรมควบคมมลพษ (http://www.pcd.go.th/index.cfm)

บรษท ปโตรเลยม จากด (มหาชน) (http://www.pttplc.com/TH/Default.aspx)

ผลกระทบสารมลพษในอากาศ (http://www.il.mahidol.ac.th/e-media/ecology/chapter2/chapter2

_airpolution5.htm)

มลนธโลกสเขยว (http://www.greenworld.or.th/greenworld/)

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร (มจธ.) , 2556, คมอครความรพนฐานดานพลงงานระดบท 1,

โครงการ การพฒนากระบวนการเรยนรแบบบรณาการดานพลงงานเสรมในหลกสตรประถมและมธยมศกษา (ปท 2) ไดรบการสนบสนนโดย กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน สานกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน

ศนยขอมลพษวทยา (http://webdb.dmsc.moph.go.th/ifc_toxic/a_tx_1_001c.asp?info_id =156ack

to top)

สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (http://www.thaihealth.or.th/)

สานกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน (http://www.eppo.go.th/index-T.html)

หองสมดสานกงานนโยบายและแผนพลงงาน (http://www.eppo.go.th/elibrary/page/link_website

.aspx?tw=1)

Thai PBS News (ขาวสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต) (http://news.thaipbs.or.th/category/news)

Miller, G. Tyler, 2003 , Environmental science : working with the earth 9 th ed. , Belmont,

Thomson.
















คณะผจดทา

ผศ.ดร.จรวรรณ เตยรถสวรรณ รศ.วารณ เตย ดร.นนทน ถาวรงกร นางเครอวลย มณวต นางสาวจตรลดา เจรญวฒเสถยร ดร.นคร ศรสขมบวรชย ผศ.ดร.ปรชา เตมสขสวสด ผศ.ดร.สพฒนพงษ ดารงรตน รศ.ดร.สรอยดาว วนจนนทรตน ผศ.จารรตน วรนสรากล รศ.ดร.ยวพน ดานดสตาพนธ ผศ.ดร.นงพงา คณจกร ผศ.ดร.มารศร เรองจตชชวาลย รศ.นฤมล จยโชค อาจารยปญญานย พราพงษ รศ.ดร.พรนภส ดาราสวาง ผศ.วลกษณา ศรมาวน อาจารยสรตน เพชรนล ดร.สจนต จระชวะนนท ดร.มงคล นามลกษณ นางอรณ โอฬารานนท

หนวยวจยระบบความรอนเชงนเวศ สายวชาเทคโนโลยอณหภาพ คณะพลงงานสงแวดลอมและวสด

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร 126 ถนนประชาอทศ แขวงบางมด เขตทงคร กรงเทพฯ 10140

โทรศพท. 0-2470-8695-99 ตอ 515, 518 โทรสาร. 0-2470-8674

Documents

คํําน - KRU2DAY.COM · 2020. 6. 9. · การเล นเกมส ... รงการการพันากระบวนการเรีนรู แบบบูรณาการด