ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

บทท 2เคมทเปนพนฐานของสงมชวต

สงมชวตมากมายหลายชนด มรปรางและขนาดทแตกตางกน และภายในเซลลจะมสารเคมหลายชนดเปนองคประกอบ สารเคมเหลานเปนสงไมมชวตแตเปนองคประกอบสำาคญของสงมชวตทงพชและสตว แตจะมปรมาณหรอสดสวนทแตกตางกนของแตละชนดนน สารเคมทพบนในระดบโมเลกลจะมทงสารประกอบ อนนทรย และสารประกอบอนทรย ซงมทงสารโมเลกลเลก เชน นำา และสารโมเลกลขนาดใหญ ซงจะมโครงสรางทซบซอน เชน โปรตน คารโบไฮเดรต ไขมน และกรดนวคลอก รวมทงโมเลกลเลกๆ อกหลายหมน

1. สารประกอบอนนทรยในสงมชวต1.1 นำา

โมเลกลของนำาประกอบดวยไฮโดรเจนสองอะตอม และออกซเจนหนงอะตอม (H2O)

นำามอยในเซลลประมาณ 60-80 เปอรเซนตของนำาหนก หนาทและการทำางานทสำาคญของสงมชวตตองอาศยนำาทงสน ซงหนาทของนำาสรปไดดงน

- เปนตวกลางสำาหรบปฏกรยาเคมในเซลล ชวยใหสารประกอบตางๆของ

กระบวนการเมตาบอลซม (Metabolism) เขาทำาปฏกรยากนไดงาย และยงเปนตวเขารวมทำาปฏกรยาเคมโดยตรงอกดวย

- เปนสารประกอบสำาคญของโพรโทพลาซม (Protoplasm) อยรวมกบโปรตน

และสารประกอบตางๆในรปของลอยดและสารละลาย- เปนตวขนสงสารอาหารเขาสเซลลและนำาของเสยออก

จากรางกาย

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

- ควบคมระดบอณหภมภายในรางกายของสงมชวตใหคงท

- เปนสวนหนงขององคประกอบททำาใหเกดระบบแรงดนของของเหลวใน

เซลล เชน รกษาความเตงของเซลลปองกนความเหยวยนของเซลล นอกจากนนำายงชวยทำาใหเกดการเคลอนไหวของเซลลพช เชน การหบการบาน การคลของใบและดอก การเปดปดปากใบ

- ทำาหนาทหลอลน เชน สารมอกในรางกายจะมนำาเปนองคประกอบ สารเมอก

ทอยรอบๆ อวยวะตางๆ เพอลดการเสยดส- นำาชวยใหเกดความรสกสมผส รส กลน โดยชวย

ละลายสารทแสดงรสและกลน กอนแลวจงเกดปฏกรยาเคมเฉพาะการรบสมผสทปลายประสาท

1.2 คารบอนไดออกไซดคารบอนไดออกไซดมอยในบรรยากาศประมาณ 0.03-0.04 เปอรเซนต เปนสาร

อนนทรยทพชนำาไปสรางสารอาหารอนๆ โดยใชกระบวนการสงเคราะหแสง ในรางกายของสงมชวตจะมคารบอนไดออกไซดละลายอยในรปของกรดคารบอนก (HH2COCO33)

1.3 ออกซเจนพบอยในชนบรรยากาศประมาณ 21 เปอรเซนต มสมบตละลายนำาไดด โดยทวไป

ออกซเจนทพชและสตวใชนนไดจากนำาไมใชจากธาตออกซเจนโดยตรง หนาทสำาคญของออกซเจน คอ เปนตวรบไฮโดรเจนทไดจากกระบวนการหายใจระดบเซลลซงรวมตวกลายเปนนำา

1.4 สารพวกทมอเลกโทรไลต

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

สารทมอเลกโทรไลตเมอละลายนำาจะแตกตวเปนไอออน (Ion) ทมประจบวก (Cation)

และไอออนทมประจลบ (Anion) ไอออนทมประจบวกทมความสำาคญตอรางกาย ไดแก โซเดยมไอออน(Na+) โปแตสเซยมไอออน(K+) แคลเซยมไอออน(Ca2+) แมกนเซยมไอออน(Mg2+) และไอออนประจลบทมความสำาคญคอ คลอไรดไอออน (Cl-) ไบคารบอเนตไอออน(HCO3

-) ฟอสเฟตไอออน(PO43-) ซลเฟต

ไอออน(SO42-) หนาทสำาคญของสารอเลกโทรไลตคอ การรกษา

ระดบแรงดนออสโมตก และระดบความเปนกรด-เบสของเซลล เปนตวเรงปฏกรยาตางทเกดขนในเซลล

2. สารประกอบอนทรยในสงมชวต

2.1 โปรตนโปรตนเปนสารชวโมเลกลทพบมากทสดในรางกายมประมาณรอยละ 50 โดยนำาหนก แหง มความสำาคญตอสงมชวตโดยเปนองคประกอบหลกของเซลลทกเซลลตลอดจนองคประกอบของเนอเยอและอวยวะตางๆ ในพชอาจมปรมาณโปรตนนอยกวานอยกวารอยละ 50 เนองจากมคารโบไฮเดรตในรปเซลลโลสเปนปรมาณมาก โปรตนหลายชนดซงทำาหนาทแตกตางกนในสงมชวต

1. โครงสรางของโปรตน โปรตนเปนสารประกอบอนทรย ซงเปนสารอาหารอก

ประเภทหนง ประกอบดวยธาต C , H , O และ N บางครงอาจม S , P อยดวยจดเปนสารโมเลกลใหญ โครงสรางทสำาคญของโปรตนประกอบดวย กรดอะมโน หลายโมเลกลมารวมกนดวยกระบวนการพอลเมอไรเซชน ชนดคอนเดนเซชน (condensation) โดยกรดอะมโนเชอมตอกนดวยพนธะเปปไทด กรดอะมโนในโปรตนมโครงสรางทประกอบดวย 2 สวน คอ หมคารบอกซล (- COOH) และหมอะมโน (- NH2) ซงมสตรโครงสรางดงรปท 1

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

รปท 1 โครงสรางของโปรตน

กรดอะมโนในโปรตนทวไปจะพบประมาณ 20 ชนด ซงสามารถแบงไดเปน 2 ประเภทคอ

1.1 กรดอะมโนจำาเปน (essential amino acid) คอ กรดอะมโนทรางกายตองการแตไมสามารถสราเงองไดตองอาศยการรบประทานอาหารเขาไป ม 8 ชนด คอ วาลน , ลวซน , ไอโซลวซน , ทรโอนน , พนลอะลานน , เมทโอนน , ทรปโดเฟน , ไลซน สวนทารกตองการเพมอก 1 ชนด คอ ฮสตดน ซงจำาเปนตอการสรางความเจรญเตบโต (ตารางท 1)

1.2 กรดอะมโนไมจำาเปน (non essential amino acid) คอ กรดอะมโนทรางกายสามารถสรางเองได ไมจำาเปนตองไดรบจากอาหารโมเลกลของโปรตน เมอกรดอะมโนตางๆ มาเกดกนจะไดโมเลกลขนาดใหญ มมวลมากกวา 5,000 พนธะระหวางโมเลกลของกรดอะมโนจำานวนมาก เรยกวา โพลเปปไทด (peptide bond) (รปท 2) กรดอะมโนทไมจำาเปนดงแสดงในตารางท 1

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

รปท 2 แสดงการเกดพนธะเปปไทด (peptide bond)

ตารางท 1 กรดอะมโน 20 ชนดทพบในโปรตน

ชอกรดอะมโน ชอยอ

สตรโครงสราง

กรดอะมโนทจำาเปนAlanine Ala

Valine Val

Leucine Leu

Isoleucine Ile

Phenylalanine Phe

Tryptophan Trp

Methionine Met

Threonine Thr

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

Lysine Lys

ตารางท 1 กรดอะมโน 20 ชนดทพบในโปรตน (ตอ)

ชอกรดอะมโน ชอยอ

สตรโครงสราง

Histidine His

กรดอะมโนชนดไมจำาเปนProline Pro

Glycine Gly

Serine Ser

Cysteine Cys

Tyrosine Tyr

Asparagine Asn

Glutamine Gln

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

Aspartic acid Asp

ตารางท 1 กรดอะมโน 20 ชนดทพบในโปรตน (ตอ)

ชอกรดอะมโน ชอยอ

สตรโครงสราง

Glutamic acid Glu

Arginine Arg

กรดอะมโนทละลายนำาด ไดแก glycine และ seineกรดอะมโนไมละลายนำา ไดแก alanine และ valineกรดอะมโนมสมบตเปนเบส ไดแก lysine และ histidineกรดอมโนมสมบตเปนกรด ไดแก aspartic และ glutamic

2. ชนดของโปรตน โปรตนสามารถแบงเปนชนดโดยมเกณฑการแบงไดหลาย

เกณฑ เชน แบงตามหนาท หรอแบงตามลกษณะโครงสราง ในทนจะแบงชนดของโปรตนโดยยดโครงสรางเปนเกณฑ สามารถแบงไดเปน 2 ชนดคอ

1.1 โปรตนเสนใย (fibrous protein) ทำาหนาทเปนโครงสรางของเซลล ทำาใหเกดการ

เคลอนไหวหรอเปลยนแปลงรปรางของเซลล เชน เคราตน พบในขนสตว เสนผม คอลลาเจน พบในเนอเยอของสตวในกระดกสนหลง

1.2 โปรตนกอนกลม (globular protein) เชน เอนไซม ซงทำาหนาทเปนตวเรงปฏกรยาตางๆ ฮโมโกลบนในเมดเลอดแดงจะนำาออกซเจนจากปดไปยงสวนตาง ๆ ของรางกาย นอกจากน

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

ยงมแอนตบอดทชวยกำาจดสงแปลกปลอมทเปนอนตรายตอรางกาย รวมทงฮอรโมนชนดตางๆ ดวย

3. สมบตของโปรตน 1. เผาไหมจะมกลนเหมน เชน เสนผม 2. โปรตนทกชนดตองประกอบดวยกรดอะมโน 3. ทำาปฏกรยากบกรดหรอเบส ไดเปนกรดอะมโน 4. ตกตะกอนไดงายเมอถกความรอน แอลกอฮอล อะซโตนและโลหะหนก 5. ดดกลนแสงในชวยอลตราไวโอเลต ซงมความยาวคลนแสงนอยกวา 2.20 นาโนเมตร 4. การเปลยนสภาพของโปรตน เมอมปจจยบางอยางมาทำาลายโครงสรางของโปรตน อาจ

เกดจากการทำาลายแรงยดเหนยวของพนธะ เปนเหตใหโครงสรางสามมตของโปรตนเปลยนไปเรยกวา การแปลงสภาพ ซงมปจจย“ ”ตางๆ ดงน

4.1 อณหภม โปรตนแตละชนดจะมคณภาพหรอมประสทธภาพในการทำางาน จะตองอยในชวงอณหภมทเหมาะสมสำาหรบโปรตนชนดนน ๆ ถาสงหรอตำาเกนไป อาจทำาใหโปรตนสญเสยสภาพทางชวภาพได เชน เอนไซมจะทำางานไดดในชวงอณหภม 25 – 40 องศา C

4.2 ความเปนกรด เบส โปรตนเมอยในสภาพเปนกรด–หรอเบส จะทำาใหเกดการตกตะกอน แสดงวาโครงสรางโปรตนเกดการเสยสภาพ ดงนน คณคาของโปรตนกจะเสยไป เพราะโปรตนไมละลายนำา กไมสามารถดดซมไปใชประโยชนได

4.3 แอลอฮอล และอะซโตน เชนในเอทานอลทำาใหโปรตนตกตะกอนไมละลายนำา

4.4 ไอออนของโลหะหนก เชน Pb2+ , Hq2+ , Cu2+ , Aq2+ ทำาใหโปรตนเปลยนสภาพเปนตะกอนเพราะไอออนของโลหะไปจบกบไอออนลบของโปรตน จากคณสมบตขอนสามารถนำาไปใช

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

ประโยชนไดเชนกน ดงกรณของคนทรบสารพษพวกไอออนโลหะตะกว , สารหนและปรอท จะใหกนไขขาวดบ , นมสดหรอนำามะพราว เพราะโปรตนจะไปจบกบไอออนโลหะเกดเปนตะกอนแลวทำาใหอาเจยนออกมากเปนการขบสารพษเบองตน

4.5 เกลอทมความเขมขนสง เชน (NH4)2 SO4 ทำาใหโปรตนเสยสภาพตกตะกอนเพราะไอออนของเกลอไปดงโมเลกลจากนำาจากโปรตนใหลดลงการเปลยนแปลงสภาพของโปรตนเกนขนไดงายหรอไม และดวยปจจยดวย ๆ ทกลาวจรงหรอไม ใหผเรยนทำาการทดลองและดผลทไดจากการทดลองดงน

5. การทดสอบโปรตน 5.1 โปรตนจะเกดปฏกรยากบสารละลาบย CuSO4 ใน

NaOH จะใหสารประกอบเชงซอนของทองแดงกบสารทมพนธะเปปไทด ตงแต 2 พนธะขนไป ซงจะมสนำาเงนมวง สำาหรบพวกเปปไทดโมเลกลเลก ๆ อาจใหสไมชดเจน วธนเรยกวา Biuret Test

5.2 โปรตนสามารถเกดปฏกรยากบกรดไนตรก (HNO3) เกดเปนสเหลอง

5.3 โปรตนสามารถเกดปฏกรยากบสารละลายแอมโมเนย (NH3) ซงจะเหนเปนสเหลองเขม

2.2 คารโบไฮเดรต (carbohydrate) คารโบไฮเดรต (carbohydrate) เปนสารประกอบ

อนทรยอกประการหนงซงประกอบ ดวย ธาต C , H และ O ในโมเลกล คารโบไฮเดรตมทงทเปนพวกโมเลกลเลกและโมเลกลใหญจดเปนพวกพอลไฮดรอกซ (polyhydroxy) อารจเปนอลดไฮด หรอ คโตน กได ซงพบทงในพชและสตว คารโบไฮเดรตสามารถแบงออกไดเปน 3 พวกใหญ คอ

1. โมโนแซกคาโรด (monosaccharide) เปนคารโบไฮเดรตทมโครงสรางเชงโมเลกลงายทสด อาจแบงออกเปนชนดอลไดส และชนดคโตส ขนอยกบหมคารบอนลในโมโนแซกคาไรด

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

วาเปนอลดไฮดหรอคโตน มสตรทวไปเปน CnH2nOn โดยทวไปโมโนแซกคาไรดจะมจำานวนคารบอนตงแต 3 ถง 8 อะตอม แตสวนใหญทพบจะเปนพวกเพนโทส ( C = 5 อะตอม) ไดแกกลโคส และกาแลกโทส จดเปนโมเลกลเลกทสด ไมสามารถถกไฮโดรไลซไดอก โดยมโครงสรางทงทเปนโซเปดและเปนวง แตสวนใหญเปนวง (รปท 3)

รปท 3 แสดงถงการสลายไดแซกคาไรดเปนโมโนแซกคาไรด

2. ไดแซกคาไรด (disaccharide) เปนคารโบไฮเดรตทมสตรโมเลกลเปน C12H22O11 และเมอนำาไปไฮโดรไลสจะใหโมโนแซคคาไรด 2 โมเลกล แสดงวาไดแซกคาไรดเกดจากการรวมกนของโมโนแซคคาไรด 2 โมเลกล อาจเปนชนดเดยวกนหรอตางชนดกนทสำาคญไดแก ซโครส แลกโตส และมอลโตส

กลโคส + กลโคส มอลโตส + นำากลโคส + ฟรกโตส ซโคส + นำากลโคส + กาแลกโตส แลกโตส + นำานำาตาลโมเลกลเดยว นำาตาลโมเลกลค

- ซโครสหรอนำาตาล พบทวไปในพช เชน ออย หวบท- แลกโตสหรอนำาตาลนม พบในนำานมสตวทเลยงลกดวยนม- มอลโตส พบในเมดขาวออนในธรรมชาตพบนอยกวาซโครส

และแลกโตส

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

รางกายไมสามารถนำาไดแซกคาไรดไปใชโดยตรงแตตองมการไฮโดรไลสใหเปนนำาตาลโมเลกลเดยวเสยกอน รางกายจงจะมการดดซมไปใชไดซงเกดไฮโดรไลสได 2 แบบ คอ

2.1 ไฮโดรไลสดวยเอนไซมจะเกดขนทอณหภมของรางกาย เชน ซโครส โดย

eumsia เอนไซม ซเครส แลกโตสโดยแลกเตส และมอลโตสดวยแลกเตส เขยนปฏกรยาไดดงน

ซโครส + นำา ซเครส กลโคส + ฟรกโตสแลกโตส + นำา แลกเตส กลโคส + กาแลกโตสมอลโตส + นำา มอลเตส กลโคส + กลโคส

2.2 ไฮโดรไลสโดยใชกรดเปนตวเรงปฏกรยา ซงปฏกรยาจะเกดขนไดท eumsia อณหภมสง เชน

ซโครส + นำา H+อณหภมสง กลโคส + ฟ

รกโตสแลกโตส + นำา H+T สง กลโคส + กา

แลกโตส

3. โพลแซกคาไรด (polysaccharide) เปนคารโบไฮเดรตโมเลกล eumsia ใหญมโครงสรางซบซอนมากเกดจากการรวมกนของโมโนแซกคาไรดหลาย ๆ โมเลกลจดเปนโพลเมอรธรรมชาตซงเกดจากกระบวนการโพลเมอไรเซชน ดงสมการ

nC6H12O6 (C6H12O6)n + nH2Oโมโนเมอร โพลเมอร

โพลแซกคาไรดทสำาคญไดแก แปง (starch) ไกลโคเลน (glycoaen) และเซลลโลส (cellulose)

3.1 แปง (starch) เปนโพลเมอรของกลโคสเมอยอยสลายดวยเอนไซดใหผลผลตเปนมอลโตส ซงเปนคารโบไฮเดรตทพชสะสม

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

ไวในสวนตางๆ โดยเฉพาะเมลด , หวและราก ไดแก ขาว ขาวสาล มน เผอก เปนตน

3.2 ไกลโคเจน (glycogen) หรอแปงในสตว พบในเนอเยอของสตว โดยเฉพาะในตบ และกลามเนอ มมวลโมเลกลสงกวาแปง

3.3 เซลลโลส (Cellulose) เปนสวนประกอบของผนงเซลลพช โดยเปนโพลเมอร ของกลโคสทแตกตางจากแปง และไกลโคเจนทกลโคสตอกนเปนโซยาว โดยไมมสาขา เซลลโลส ไมสามารถยอยไดดวยเอนไซมในลำาไสของมนษย แตจะถกยอยไดในสตวบางชนด เชน วว ควาย ชาง มา แกะและแพะ โดยเอนไซมจากแบคทเรยซงอยในกระเพาะ

4. สมบตและปฏกรยาการทดสอบคารโบไฮเดรต 1. การละลายนำา พบวาคารโบไฮเดรต พวกนำาตาลสามารถ

ละลายนำาไดด สวนแปง ไกลโคเจนและเซลลโลสไมละลายในนำา 2. นำาตาลโมเลกลเลกและโมเลกลใหญบางชนดเกด

ปฏกรยาสารละลายเบเนดกต ซงมสฟาประกอบดวย คอปเปอร (II) ซลเฟต โซเดยมคารบอเนต และโซเดยมซเตรตผสมกนอย จะไดตะกอนสแดงอฐของ Cu2O (Copper (I) Oxde) ซงใชเปนวธทดสอบนำาตาลรดวซ ทมหมฟอรมล (- C- H) หรอหมแอลฟา ไฮ–ดรอกซคโตน ( - C – CH - ) เชน กลโคส มอลโตสและแลกโตส โดยสารละลายเบเนดกตจะทำาหนาทเปนตวออกซไดส ดงสมการ

นำาตาล + เบเนดกต ตะกอนแดงอฐ + สารอน ๆ

(Cu2O) 2.3 ไขมน (Lipid)

ในกลมของไขมนมหลายชนดอยในรปทตางกน ลกษระทสำาคญรวมกน คอ ไมละลาย

นำา จกเปนกลมใหญๆ ได 4 กลม ไดแก ไขมนและนำามน ฟอสโฟลพด สเตรอยด และขผง

1. ไขมนและนำามน (Fat and Oil)

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

ไขมนและนำามนเปนสารอนทรยชนดหนงประกอบดวยธาต C , H , O จดเปนสาร

ทมโครงสรางซบซอนและมโมเลกลขนาดใหญพบในสตวและพชทวไปโดยพบวาไขมนและนำามนเมอเกดการเผาผลาญ จะใชพลงงานประมาณ 9.0 กโลแคลอรตอกรม นำามนตางกบไขมน คอ นำามน (oil) มสถานะเปนของเหลวเหนยวหนด ณ อณหภมหอง สวนไขมน (fat) มสถานะเปนของแขงลกษณะคลายขผงทออนนม ณ อณหภมหอง

1.1 โครงสรางของไขมนและนำามน ไขมนและนำามน เปนเอสเทอรทมในธรรมชาต เปน

สารอนทรยประเภทเดยวกน สารจำาพวกไข (wax) โดยเปนเอสเทอรทเกดจากกรดอนทรยซงมจำานวนคารบอนอะตอมมากทเรยกวา กรดไขมน (fatty acid) รวมกน กลเซอรอลทเปนแอลกอฮอลซงมหม -OH 3 หม เอสเทอรทเกดขนนเรยกวา กลเซอรไรด (glyceride) ดงรปท 4

รปท 4 โครงสรางของไขมน

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

ลกษณะของกรดไขมนทอยในเอสเทอรมกมอะตอมของ C เปนเลขค แบงไดเปน 2 ประเภท คอ

1. กรดไขมนอมตว มกพบในไขมนสตวมพนธะเดยวระหวางคารบอนในโมเลกล มสตรทวไปเปน CnH2n+iCOOH (ตารางท 2)

2. กรดไขมนไมอมตว มกพบในนำามนพชไดแกกรดไขมนทมพนธะคอยระหวางคารบอนกบคารบอนในโมเลกล อยางนอย 1 ตำาแหนง มสตรทวไป เปน CnH2n-1 COOH หรอ CnH2n+1 CH = CHCnH2nCOOH (ตารางท 3)

ตารางท 2 กรดไขมนอมตวในธรรมชาตชอกรดไขมน จำานวน

คารบอนอะตอม

สตรโครงสราง

แหลงอาหาร

แอซตก (Acetic)

2 CH3COOH

นำาสมสายช

บวไทรก (Butyric)

4 C3H7COOH

เนย นำามนมะพราว

แคโพรอก (Caproic)

6 C5H11COOH

เนย นำามนมะพราว ปาลม

แคพรก (Capric)

8 C7H11COOH

เนย นำามนมะพราว ปาลม

ลอรก (Lauric) 12 C11H11COOH

นำามนมะพราว

ไมรสตก (Myristic)

14 C13H11COOH

นำามนมะพราว ไขสตว

พลมตก (Palmitic)

16 C15H11COOH

ไขพชและสตว

สเตยรก (Stearic)

18 C17H11COOH

ไขพชและสตว

อะราชดก (Arachidic)

20 C19H11COOH

นำามนถวลสง

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

ตารางท 3 กรดไขมนไมอมตวในธรรมชาตชอกรดไขมน จำานวน

คารบอนอะตอม

สตรโครงสรา

ง

แหลงอาหาร

พลมโทเลอก (Palmitoleic)

16 C15H29COOH

สตวและไขมนพช

โอเลอก (Oleic) 18 C17H33COOH

สตว ไขมน และนำามนพช

ไลโนเลอก (Linoleic)

18 C17H33COOH

นำามนลนซด นำามนพช

ไลโนเลนก (Linolanic)

18 C17H29COOH

นำามนลนซด

อะราชโดนก (Arachidonic)

12 C19H31COOH

สมองและเนอเยอประสาท

1.2 คณสมบตของไขมนและนำามน 1. การละลาย ไขมนและนำามน ไมละลายนำาแตละลายไดใน

ตวทำาลายไมมขว เชน เฮกเซน เบนซนและอเทอร

2. ความหนาแนน ไขมนและนำามนมความหนาแนนนอยกวานำา แตมความหนาแนนสงกวาแอลกอฮอล

3. ไขมนมจดเดอดและจดหลอมเหลวสงกวานำามน จงมกพบวาไขมนมกเปนของแขงทอณหภมหอง เพราะในโมเลกลของไขมนมกรดไขมนอมตวมากกวานำามน และพบวาถาจำานวน C อะตอมมากขน จดเดอดและจดหลอมเหลวจะสงขน

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

4. ไขมนและนำามนประกอบดวย กรดไขมนอมตวและไมอมตวดวยชนดและสดสวนทแตกตางกน ซงจะมผลตอสถานของไขมนและนำามนชนดนน

5. การเกดปฏกรยาของไขมนและนำามน แตกตางกน ขนอยกบชนดของกรดไขมนทเปนองคประกอบ

2. ฟอสโฟลพด มโครงสรางคลายกรดไขมน คอประกอบดวยโมเลกลของ

กลเซอรอลแลกรดไขมน แตคารบอนตวทสามในกลเซอรอลจจบกบหมฟอสเฟตแทนทจะเปนกรดไขมน ในลกษณนทำาใหทางดานฟอสโฟลพดสามารถทจะละลายนำาได (hydrophilic) แตดานทเปนไขมนจะไมละลายนำา (hydropholic)

3. สเตรอยด ไมใชไขมนทแทจรง แตเนองจากมสมบตไมละลายนำา แตละ

ลายไดในไขมน จงรวมไวในกลมของลพด สเตรอยดเปนสารประกอบทสำาคญและจำาเปนในรางกาย สารในกลมนไดแก คอเลสเตอรอล นำาด และฮอรโมนเพศ เปนตน

4. ขผง (wax) ขผงเปนรปหนงของลพด เปนสวนทเคลอบผหนง ขน

โครงสรางภายนอกของแมลง และผวนอกของตนไม เปนตน

2.4 กรดนวคลอกกรดนวคลอกเปนโมเลกลของสารอนทรยทสำาคญของเซลล กรดนวคลอกม 2 ชนด

ไดแก1. Deoxyribonucleic acid (DNA) เปนสารท

ความคมลกษณะพนธกรรมของสงมชวต พบอยในนวเคยสและไมโทคอนเดรย เปนสวนประกอบหลกของโครโมโซม นอกนนยงเปนแมแบบในการสรางโปรตนชนดตางๆ ภายในเซลลโดยการสงคำาสงผาน RNA นำาตาลใน DNA เรยกวา

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

deoxyribose มคารบอนนอยกวานำาตาลใน RNA 1 อะตอม (รปท 5)

รปท 5 โครงสราง DNA

2. Ribonucleic acid (RNA) อยในสวนทเปนนวคลโอลสและไซโทพลาซม ม

ลกษณะเปนสายเดยว มหนาทในการสรางโปรตน นำาตาลใน RNA เรยกวา ribose

DNA และ RNA จะประกอบดวย nitrogenous base จะม 2 ประเภท คอ Purine ไดแก Adenine (A) และ Guanine (G) พบทงใน DNA และ RNA และ Pyrimidine ไดแก Cytosine (C) Thymine (T) และ Uracil (U) ชนดแรกพบทง DNA และ RNA แต Thymine พบเฉพาะใน DNA และ Uracil พบเฉพาะใน RNA ซงสามารถเปรยบเทยบความแตกตางกนระหวาง DNA กบ RNA ดงตารางท 4

ใน DNA ประกอบดวยสาย nucleotide 2 สาย ซง A ยดกบ T และ C ยดกบ G แตในสาย RNA นน A จะยดกบ U (ตารางท 4)

ตารางท 4 แสดงสวนประกอบตางๆ เปรยบเทยบระหวาง DNA และ RNA

หมฟงชนแนล DNA RNAเบส

ชววทยา 1ว 31241

อ.ศกดชย นวนเทศ

พวรน(purine) อดนน (A) อดนน (A) กวนน (G) กวนน (G)

ไพรมดน(pyrimidine)

ไทมน (T) ยเรซล (U)

ไซโทซน (C) ไซโทซน (C)นำาตาล ดออกซไรโบส (dR) ไรโบส (R)หมฟอสเฟต ฟอสเฟต (P) ฟอสเฟต (P)