Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
ปท 12 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2559
SDU Research Journal Humanities and Social Sciences
Vol. 12 No. 3 September - December 2016
ISSN 2408-1582
วารสารวจย มสด SDU Research Journal
สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร Humanities and Social Sciences
วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร เปนวารสารวชาการทมวตถประสงค
เพอเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในลกษณะบทความรบเชญ (Invited Article) นพนธตนฉบบ
(Original Article) นพนธปรทศน (Review Article) และบทวจารณหนงสอ (Book Review) เพอ
เปนการแลกเปลยนความร แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบผลงานวจยดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
การศกษา บรหารธรกจ การทองเทยวและบรการ และสาขาอนๆ ทเกยวของ รวมทงการแนะนำหนงสอ
ทนาสนใจทางดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตร กำหนดพมพเผยแพรปละ 3 ฉบบ (ฉบบแรกประจำ
เดอนมกราคมถงเดอนเมษายน ฉบบทสองเดอนพฤษภาคมถงเดอนสงหาคม และฉบบสดทายเดอน
กนยายนถงเดอนธนวาคม) ดำเนนการเผยแพรในรปแบบของวารสารฉบบพมพและวารสารออนไลน
(http://www.research.dusit.ac.th/new/e-Journal/) บคคลทวไปสามารถตอบรบเปนสมาชก
โดยสงใบสมครเปนสมาชกพรอมคาบำรงปละ 1,500 บาท ทางเชค หรอการโอนผานบญช สงจาย
กองบรรณาธการวารสารวจย มสด หรอชำระดวยตนเองทกองบรรณาธการวารสารวจย มสด ผเขยน
บทความทมความประสงคจะสงตนฉบบเพอลงตพมพในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและ
สงคมศาสตร สามารถสงบทความดงกลาวมายงกองบรรณาธการไดโดยตรง ทงนบทความทเสนอขอลง
ตพมพ จะตองไมเคยหรอไมอยในระหวางเสนอขอตพมพในวารสารฉบบอน และบทความดงกลาวจะตอง
เขารบการพจารณาใหความเหนและตรวจแกไขทางวชาการจากผทรงคณวฒ (Peer Review) ของ
วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร กอนลงตพมพ
ตนฉบบทไดรบการตพมพในวารสารน เปนลขสทธของมหาวทยาลยสวนดสต การนำ
ขอความใดซงเปนสวนหนงหรอทงหมดของตนฉบบไปตพมพใหม จะตองไดรบอนญาตจากเจาของ
ตนฉบบและกองบรรณาธการวารสารนกอน ผลการวจยและความคดเหนทปรากฏในบทความตางๆ
เปนความรบผดชอบของผเขยน ทงน ไมรวมความผดพลาดอนเกดจากเทคนคการพมพ
สำนกงานกองบรรณาธการ สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสวนดสต
295 ถนนนครราชสมา แขวงดสต เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300
โทรศพท: 0-2244-5282 โทรสาร: 0-2668-7460
e-mail: [email protected]
ลขสทธ สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสวนดสต
295 ถนนนครราชสมา แขวงดสต เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300
โทรศพท: 0-2244-5282 โทรสาร: 0-2668-7460
พมพท บรษท พรกหวานกราฟฟค จำกด
90/6 ซอยจรญสนทวงศ 34/1 ถนนจรญสนทวงศ แขวงอรณอมรนทร
เขตบางกอกนอย กรงเทพมหานคร 10700
โทรศพท: 0-2424-3249 0-2424-3252 โทรสาร: 0-2424-3249 0-2424-3252
วารสารวจย มสด SDU Research Journal
สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร • Humanities and Social Sciences
ISSN: 2408-1582 ปท 12 ฉบบท 3 กนยายน - ธนวาคม 2559
กองบรรณาธการ
เจาของ สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสวนดสต
ทปรกษา รองศาสตราจารย ดร.ศโรจน ผลพนธน อธการบดมหาวทยาลยสวนดสต
กองบรรณาธการ ผชวยศาสตราจารย ดร.ชนะศก นชานนท หวหนากองบรรณาธการ มหาวทยาลยสวนดสต ศาสตราจารยกตตคณ ดร.นงลกษณ วรชชย กองบรรณาธการ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศาสตราจารย ดร.ศรชย กาญจนวาส กองบรรณาธการ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศาสตราจารย ดร.สวมล วองวาณช กองบรรณาธการ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศาสตราจารย ดร.บญเรยง ขจรศลป กองบรรณาธการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รองศาสตราจารย ดร.ดจเดอน พนธมนาวน กองบรรณาธการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รองศาสตราจารย ดร.สทธนนทน พรหมสวรรณ กองบรรณาธการ มหาวทยาลยกรงเทพ Professor Dr.Karl Husa กองบรรณาธการ University of Vienna, Austria ผชวยศาสตราจารย ดร.นศานาถ มงศร กองบรรณาธการ มหาวทยาลยสวนดสต อาจารย ดร.จตตวมล คลายสบรรณ กองบรรณาธการ มหาวทยาลยสวนดสต นางสาวณชาภส ตงบวรพมล เลขานการ มหาวทยาลยสวนดสต
ผประสานงาน นางสาวเนาวรตน เลศมณพงศ นางสาวชลากร อยคเชนทร นายธนวตร โภคาสข
สำนกงาน สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสวนดสต 295 ถนนนครราชสมา แขวงดสต เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300 โทรศพท: 0-2244-5282 โทรสาร: 0-2668-7460
รายชอผทรงคณวฒ
ศาสตราจารยเกยรตคณ ดร.ปราโมทย ประสาทกล มหาวทยาลยมหดล
ศาสตราจารยยพา วงศไชย มหาวทยาลยธรรมศาสตร
รองศาสตราจารย ดร.กงพร ทองใบ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช
รองศาสตราจารย ดร.จราภรณ ศรทว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
รองศาสตราจารย ดร.ประภาพรรณ อนอบ มหาวทยาลยมหดล
รองศาสตราจารย ดร.สทธนนท พรหมสวรรณ มหาวทยาลยกรงเทพ
รองศาสตราจารย ดร.อดมลกษณ กลพจตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ผชวยศาสตราจารย ดร.จนทรแรม เรอนแปน มหาวทยาลยสวนดสต
ผชวยศาสตราจารย ดร.ชนะศก นชานนท มหาวทยาลยสวนดสต
ผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐพล รำไพ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรเดช ชนประภานสรณ มหาวทยาลยสวนดสต
ผชวยศาสตราจารยจตศกด พฒจร มหาวทยลยศลปากร
อาจารย ดร.จตตวมล คลายสบรรณ มหาวทยาลยสวนดสต
อาจารย ดร.พมพมาดา วชาศลป มหาวทยาลยสวนดสต
อาจารย ดร.พมพลภส พงศกรรงศลป มหาวทยาลยวลยลกษณ
อาจารย ดร.ไพรน เวชธญญะกล มหาวทยาลยสวนดสต
อาจารย ดร.วราพร เอราวรรณ มหาวทยาลยมหาสารคาม
อาจารย ดร.วไลลกษณ ลงกา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
อาจารย ดร.ศรสดา วงศวเศษกล มหาวทยาลยสวนดสต
อาจารย ดร.สาธดา สกลรตนกลชย มหาวทยาลยธรรมศาสตร
อาจารย ดร.สมาล ชยเจรญ มหาวทยาลยขอนแกน
สารบญ
บทความรบเชญ
ลดเวลาเรยน เพมเวลาร: เรยนรจากประสบการณตรง ดกวางงอยกบเนอหามากมาย 1
ดนชา ปนคำ
นพนธตนฉบบ
การศกษานโยบายและมาตรการเชงกลยทธในการดแลสวสดการ 19
เพอรองรบสงคมผสงอายไทย
สชรนทร พรยานนท และไพโรจน ภทรนรากล
การขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนโดยใชแนวคดการพฒนาโครงการ 39
อยางมเหตมผล สำหรบปลกมนสำปะหลง อำเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา
พยตตกา พลสระค วจารณ วชชกจ ปยะ ดวงพตรา นพนธ ตงธรรม และพนธทพย จงโกรย
ผลของการใชพอดคาสตในการฝกสอนแบบจลภาคดวยตวแบบระดบตางกนทมตอ 59
การรบรความสามารถของตนเองและสมรรถนะการสอนของนสตนกศกษา
ครศาสตรศกษาศาสตร
วรวรรณ กอกอง และใจทพย ณ สงขลา
การใชบรการ G-Cloud กบหนวยงานภาครฐ 73
ฑกลชย อตตรนท อภรกษ ปรชญสมบรณ และวรนญา สจรยา
การพฒนารปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอาน 95
และทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
ฐตยา เนตรวงษ
การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด 113
อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
สราวรรณ เรองกลปวงศ และอรรนพ เรองกลปวงศ
กลยทธการตลาดเพอสรางคณคาการรบรอาหารไทยประยกตสอาเซยน 133
ปรญ ลกษตามาศ
กลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา 147
กตตพร เนาวสวรรณ ปฐมามาศ โชตบณ และธดารตน สงหศร
การสอสารในครอบครวเพอปองกนพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย 165
ในภาคกลาง
จไรรตน ทองคำชนววฒน
การพฒนาระบบและหลกเกณฑการใหการรบรองมาตรฐานของ 183
ระบบ วธการ เครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
ศรเดช สชวะ โชตกา ภาษผล กมลวรรณ ตงธนกานนท และทพวลย ปญจมะวต
นพนธปรทศน
การจดการเรยนการสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค 207
ณฏฐพงศ กาญจนฉายา
บทวจารณหนงสอ
โรงเรยนบนดาลใจ 225
I CREATIVE SCHOOLS : The Grassroots Revolution That’s Transforming Education
ผแตง Ken Robinson and Lou Aronica (2015)
จราภรณ ศรทว
1
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
ลดเวลาเรยน เพมเวลาร: เรยนรจากประสบการณตรง ดกวางงอยกบเนอหามากมาย Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning
Compared to Conventional Learning
ดนชา ปนคำ*
โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ศนยวจยและพฒนาการศกษา
Danucha Ponkhum* Kasetsart University Laboratory School,
Center for Educational Research and Development
บทคดยอ
“ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” เปนนโยบายของกระทรวงศกษาธการ ทแสดงใหเหนถงการให
ความสำคญในการพฒนานกเรยนใหเปนผทมทกษะชวตโดยเฉพาะทกษะทจำเปนในการใชชวตในศตวรรษท 21
การจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ครจำเปนตองทำความเขาใจทฤษฎ หลกการ และแนวคดของ
กจกรรม จากนนจงวเคราะหความพรอมของสถานศกษา และนกเรยนเพอนำไปสการปฏบตใหบรรลตาม
จดหมาย
เอกสารประกอบการจดกจกรรมทสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สำนกวชาการ
และมาตรฐานการศกษา จดทำขนม 4 รายการ ไดแก 1) คมอบรการจดการเวลาเรยน “ลดเวลาเรยน เพม
เวลาร” 2) แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ชนประถมศกษาปท 1-3
3) แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ชนประถมศกษาปท 4-6 4) แนวทาง
การจดกจกรรมการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ชนมธยมศกษาปท 1-3 ผเขยนไดศกษาเอกสาร
ดงกลาว วเคราะหทฤษฎ หลกการและแนวคดของกจกรรมการเรยนร “เพมเวลาร” ไปสการจดกจกรรม
ในมมมองของครผสอนระดบประถมศกษาซงสามารถประยกตไปใชในระดบมธยมศกษาตอนตนได
* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected]
2
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
ความหมายของ“ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”
ความหมายของคำวา “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ความหมายของคำวา “ลดเวลาเรยน” หมายถง
การลดเวลาเรยนภาควชาการ และการลดเวลาของการจดกจกรรมทผเรยนเปนผรบความร เชน การบรรยาย
การสาธต การศกษาใบความรใหนอยลง จากความหมายดงกลาว เมอพจารณาโครงสรางเวลาทกำหนดไว
พบวา เวลาเรยนรวมของทง 8 กลมสาระ ไมไดลดลง แตมการเสนอใหสถานศกษาปรบเวลาเรยนของแตละ
กลมสาระไดตามความเหมาะสม และจดใหมการบรณาการการเรยนร นนคอ ใชเวลาเทาเดมแตจดการเรยนร
แบบบรณาการเพอลดความซำซอนของเนอหาสาระ และมเวลาในการทำกจกรรมการเรยนรมากขน
สำหรบคำวา “เพมเวลาร” หมายถง การเพมเวลาและใหโอกาสนกเรยนไดลงมอปฏบตจรง
มประสบการณตรง ไดคดวเคราะห ทำงานเปนทม และเรยนรดวยตนเองอยางมความสขดวยกจกรรม
สรางสรรคทหลากหลาย โดยกจกรรม “เพมเวลาร” คอ กจกรรมในสวนของกจกรรมพฒนาผเรยน ซงเดม
กำหนดใหจดกจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน (ลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด ผบำเพญประโยชน นกศกษา
วชาทหาร ชมนม ชมรม) และ กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชนนน ใหปรบมาเปนการจดกจกรรม
ใน 4 หมวด 16 กลมกจกรรม ดงน
หมวดท 1 กจกรรมพฒนาผเรยน (กจกรรมบงคบตามหลกสตร) ประกอบดวย 3 กลม
กจกรรม ไดแก 1) กจกรรมแนะแนว 2) กจกรรมนกเรยน และ 3) กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน
หมวดท 2 สรางเสรมสมรรถนะและการเรยนร ประกอบดวย 5 กลมกจกรรม ไดแก
1) พฒนาความสามารถดานการสอสาร 2) พฒนาความสามารถดานการคดและการพฒนากรอบความคด
แบบเปดกวาง (Growth Mindset) 3) พฒนาความสามารถดานการแกปญหา 4) พฒนาความสามารถดาน
การใชเทคโนโลย และ 5) พฒนาทกษะการเรยนรทสงเสรมการเรยนร 8 กลมสาระการเรยนร
หมวดท 3 สรางเสรมคณลกษณะและคานยม ประกอบดวย 4 กลมกจกรรม ไดแก 1) ปลกฝง
คานยมและจตสำนกการทำประโยชนตอสงคม มจตสาธารณะและการใหบรการดานตางๆ ทงทเปนประโยชน
ตอตนเองและตอสวนรวม 2) ปลกฝงความรกชาต ศาสนา และพระมหากษตรย 3) ปลกฝงคณธรรม
จรยธรรม (มวนย ซอสตย สจรต เสยสละ อดทน มงมนในการทำงาน กตญญ) และ 4) ปลกฝงความรก
ความภาคภมใจในความเปนไทย และหวงแหนสมบตของชาต
หมวดท 4 สรางเสรมทกษะการทำงาน การดำรงชพ และทกษะชวต ประกอบดวย 4
กลมกจกรรม ไดแก 1) ตอบสนองความสนใจ ความถนด ความตองการของผเรยน 2) ฝกการทำงาน ทกษะ
ทางอาชพ ทรพยสนทางปญญา อยอยางพอเพยง และมวนยทางการเงน 3) พฒนาความสามารถดานการใช
ทกษะชวต และ 4) สรางเสรมสมรรถนะทางกาย
จากกจกรรมการเรยนร 4 หมวด 16 กลมกจกรรมดงกลาว เมอวเคราะหแลว พบวา สถานศกษา
สามารถจดกจกรรมโดยบรณาการกจกรรมหมวดตางๆ หรอ กลมกจกรรมตางๆ เขาดวยกนได เชน การจด
กจกรรมในหมวดท 3 กลมกจกรรม “ปลกฝงคานยมและจตสำนกการทำประโยชนตอสงคม มจตสาธารณะ
3
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
และการใหบรการดานตางๆ ทงทเปนประโยชนตอตนเองและตอสวนรวม” นน สามารถจดกจกรรมให
“ตอบสนองตามความสนใจ ความถนด ความตองการของผเรยน” ซงเปนกลมกจกรรมในหมวดท 4 และยง
สามารถจดกจกรรมใหบรณาการกบหมวดท 2 กลมกจกรรม “พฒนาความสามารถดานการแกปญหา” และ
อนๆ ไดอกดวย
สรปไดวา “การลดเวลาเรยน เพมเวลาร” เปนการปรบเปลยน 2 สวน คอ สวนท 1 การจด
กจกรรมการเรยนรตามกลมสาระใหเพมการบรณาการเพอลดความซำซอนของเนอหา เพมเวลาในการจด
กจกรรมใหนกเรยนไดปฏบตจรง สวนท 2 การจดกจกรรมพฒนาผเรยน มการเพมเตมกรอบกจกรรมจาก
กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชนนน มาเปนการจด
กจกรรมใน 4 หมวด 16 กลมกจกรรม ทเนนใหนกเรยนมโอกาสปฏบตจรง นำไปสการสรางความรดวย
ตนเอง รวมทงมทกษะการคดวเคราะหทกษะชวต ทกษะการแกปญหา การทำงานเปนทม เสรมสราง
คณลกษณะ คานยมทดงาม และความมนำใจตอกน
แนวคดการจดกจกรรม “เพมเวลาร”
เมอวเคราะหทำความเขาใจความหมายของ “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” แลวพบวา แนวคด
ในการจดกจกรรม “เพมเวลาร” นนใหความสำคญกบ “การสรางความรดวยตนเอง” ซงทฤษฎการเรยนร
ทสนบสนนแนวคดดงกลาว ไดแก ทฤษฎคอนสตรคตวสต ซงเปนทฤษฎทวาดวยการสรางความรของผเรยน
ทเชอวาผเรยนเปนผสรางความร ไมใชเปนผรบความร การสรางความรของผเรยนเกดจากการนำประสบการณ
หรอสงทพบเหนในสงแวดลอมหรอสารสนเทศใหมทไดรบมาเชอมโยงกบความรความเขาใจทมอยเดม
มาสรางเปนความเขาใจของตนเอง
การสรางความรตามแนวทฤษฎคอนสตรคตวสตนน นกเรยนจำเปนตองใชความรเดมทมอยใน
การลงมอปฏบต คนควา สบสอบ สำรวจในสถานการณจรง หรอใกลเคยงสถานการณจรงมากทสด เพอใหไดมา
ซงความรใหม หลงจากนนตองตรวจสอบความถกตองของความรทไดมาโดยแลกเปลยนเรยนรกบเพอน หรอ
คร หรอบคคลอนทเกยวของ โดยใชการอภปราย ซกถาม การจดประสบการณทหลากหลายใหนกเรยนได
พจารณาไตรตรองความรทไดมาเพอสรางความเขาใจทถกตองชดเจนยงขน ซงเปนการบรณาการความรเดม
กบความรใหมดวยตนเอง จะทำใหความรใหมนนมความหมายกบตวนกเรยน นกเรยนสามารถเขาใจไดอยาง
ลกซงและนำไปประยกตใชในชวตจรงได
เมอกจกรรม “เพมเวลาร” ตงอยบนแนวคดของทฤษฎคอนสตรคตวสต ครผจดกจกรรมจงตอง
ทำความเขาใจทฤษฎกอนนำไปสการปฏบตเพอใหกจกรรมทจดนนไมเปนเพยงการทำกจกรรมทสนก สนอง
ความสนใจของนกเรยน แตไมไดสรางนกเรยนใหเปนบคคลทมความสามารถในการสรางความรดวยตนเอง
ซงความสามารถในการสรางความรนเปนสงสำคญสำหรบการใชชวตของนกเรยนทงในปจจบนและอนาคต
4
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
หลกการของการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”
ตามทฤษฎคอนสตรคตวสต การปฏบตจรงเปนองคประกอบสำคญทจะทำใหนกเรยนสามารถสราง
ความรได ซงการปฏบตจรงทนนหากยดหลกองค 4 แหงการศกษา จะทำใหการปฏบตนนสมบรณยงขน
หลกองค 4 แหงการศกษา ไดแก 1) พทธศกษา ความรอบรวชาการทจำเปนสำหรบการดำรงชวต
การศกษา และการเรยนร 2) จรยศกษา การมศลธรรมจรรยาทด มความซอสตยตอตนเองและผอน มความ
รบผดชอบตอหนาท และมสำนกทดตอสวนรวม 3) หตถศกษา ความรและทกษะในการทำงาน มความคด
สรางสรรค มทศนคตทดตองานและเหนคณคาของการทำงาน และ 4) พลศกษา การมสขภาพแขงแรง
การกนอาหารทถกตอง และการออกกำลงทเหมาะสม รวมทงความสะอาดและสขาภบาลดวย (4 H – HEAD
HEART HAND HELTH)
หลกองค 4 แหงการศกษา เปนหลกการสำคญทชวยครใหออกแบบกจกรรมไดอยางเหมาะสม
กลาวคอ กจกรรมทนกเรยนไดปฏบตเพอสรางองคความรนน ตองเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหนกเรยนได
ศกษาความรทจำเปนตองใชในการปฏบตกจกรรม ไมใชไดความรจากการบอกของคร (พทธศกษา) กจกรรม
ตองเปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกลกษณะนสยดๆ เชน ความรบผดชอบ ความเสยสละ สำนกเพอสวนรวม
การใชทรพยากรอยางคมคา เปนตน ครตองชางสงเกตและอบรมนสยดๆ ใหกบนกเรยน ไมใหความสำคญ
เฉพาะผลสำเรจของงานทเกดขนเทานน (จรยศกษา) กจกรรมตองเปดโอกาสใหนกเรยนฝกฝนการทำอยาง
เปนระบบ มการวางแผน (PLAN) การลงมอปฏบตตามแผน (DO) การตรวจสอบหลงจากปฏบต (CHECK)
และการแกไขปรบปรงผลงาน (ACT) รวมทงการคดสรางสรรคผลงานหรอชนงาน และเหนคณคาของ
การทำงานอยางเปนระบบ (หตถศกษา) นอกจากนนในกรณทกจกรรมททำมความเกยวของกบดานสขภาพ
อนามย ครกตองใหความสำคญดวย เชน การประกอบการอาหาร ตองไมเพยงศกษาวธการประกอบอาหาร
ลงมอประกอบอาหาร ตรวจสอบ ปรบปรง จนไดอาหารทรสชาตด แตกระบวนการทำอาหารของนกเรยน
จะตองใหความสำคญกบความสะอาดของผทำอาหาร ภาชนะตางๆ รวมไปทงสถานทในการประกอบอาหาร
ตองถกสขลกษณะ หรอแมแตกจกรรมทไมไดเกยวของกบสขภาพอนามยโดยตรง ครกใหความสำคญกบ
สขภาพอนามยของนกเรยนดวย เชน กจกรรมทำนา หรอเลยงปลาดกในบอซเมนต ครตองดแลใหนกเรยน
ทำความสะอาดของรางกายอยางถกตองหลงปฏบตกจกรรม (พลศกษา)
การจดกจกรรม “เพมเวลาร” ทใชแนวคดตามทฤษฎคอนสตรคตวสต ผสมผสานกบหลกองค 4
แหงการศกษา หลกองค 4 แหงการศกษา จดวาเปนกจกรรมทสามารถพฒนานกเรยนใหเปนบคคลแหง
การเรยนร มทกษะสำคญอนจำเปนในการดำเนนชวตในศตวรรษท 21
5
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
การบรหารจดการเวลา
ชวงเวลาในการจดกจกรรม “เพมเวลาร” ทปรากฏในแนวทางการปรบตารางเรยน พบวา มการ
กำหนดใหใชเวลาในชวง 1 ชวโมงหลงเรยนชวโมงสดทายในแตละวน โดยระดบประถมศกษาเรยนชวโมง
สดทายเสรจเวลา 14.30 น. แตนกเรยนกลบบาน เวลา 15.30 น. ทำใหมเวลา 1 ชวโมงกอนกลบบานใน
การจดกจกรรม “เพมเวลาร” สวนระดบมธยมศกษาใหเพมเวลา สำหรบทำกจกรรม “เพมเวลาร” วนละ
1 ชวโมง หลงจากการเรยนชวโมงสดทาย
ผเขยนมความเหนวา ชวงเวลาสำหรบกจกรรม “เพมเวลาร” ทกำหนดไวดงกลาวขางตน เปน
การบรหารจดการเวลาทชดเจน สถานศกษาสามารถจดกจกรรม “เพมเวลาร” ใหกบนกเรยนในชวโมง
สดทายกอนกลบบาน แตการแยกเวลาออกไปจดกจกรรมในชวงกอนกลบบานนนอาจไมสงเสรมการเรยนร
แบบบรณาการสกเทาใด เนองจากการจดกจกรรม “เพมเวลาร” นนนอกจากจะจดแยกออกมาจดเปน
กจกรรมพเศษเพอใหนกเรยนเลอกหรอเสนอกจกรรมทสนใจแลว ยงสามารถจดใหสอดคลองกบการจดการเรยนร
ในรายวชา ทง 8 กลมสาระ เชน ในการจดการเรยนรกลมสาระสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
ชนประถมศกษาปท 6 ผเขยนไดจดกจกรรม “ทอดผาปามหากศล” เพมเตมขนจากทหลกสตรไดกำหนด
ตวชวดไว ในลกษณะเชนนหากจดกจกรรม “เพมเวลาร...ทอดผาปามหากศล” โดยเพมเวลาเขาไปรวมกบ
การจดการเรยนรปกต โดยใหนกเรยนไดลงมอศกษาเรองการทอดผาปา ทำตนผาปา และไดทอดผาปาจรง
กจะทำใหนกเรยนไดเรยนรเนอหา และลงมอปฏบตจรง ตอเนองเชอมโยงกนไปสงผลใหเกดการเรยนร
ในเรองนนๆ ไดอยางชดเจน มากกวาการเรยนสงคมศกษาในชวงเชา แลวรอไปทำกจกรรมทอดผาปา
ในชวงบายกอนกลบบาน (รายละเอยดอยในตวอยางกจกรรม)
อยางไรกตามการจดกจกรรม “เพมเวลาร” โดยบรณาการไปกบการจดกจกรรมการเรยนรของ
กลมสาระนน มขอพงระวงอยทครตองวางแผนวา จะสอนตามมาตรฐานและตวชวดอยางไร เพยงใด และ
จะจดกจกรรมเสรมเพมขนเพอเปนสวนของกจกรรม “เพมเวลาร” อยางไร เพยงใด เพราะหากครไมได
วางแผนออกแบบกจกรรมทงตามตวชวด และกจกรรม “เพมเวลาร” อยางรอบคอบ อาจเกดเหตการณ
ทครใชเวลาทงหมดไปกบการสอนเนอหาตามตวชวดโดยนกเรยนไมมโอกาสไดทำกจกรรมในสวนของ
“เพมเวลาร” เลยกอาจเปนได
ในความเหนของผเขยนการบรหารจดการเวลาสำหรบการจดกจกรรม “เพมเวลาร” อาจทำไดใน
2 แนวทาง ไดแก แนวทางท 1 ใชเวลาในชวงกอนกลบบานตามทคมอการบรหารจดการเวลาเรยน “ลดเวลา
เรยน เพมเวลาร” เสนอไว แนวทางท 2 เพมเวลาใหกบการจดการเรยนรปกตเพอใหไดเรยนรตามตวชวด
และลงมอปฏบตอยางสอดคลอง และตอเนองเชอมโยงกน
6
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
แนวทางการกำหนดกจกรรม
จากคมอบรการจดการเวลาเรยน “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” เสนอแนวทางการกำหนดกจกรรม
3 แนวทาง ไดแก แนวทางท 1 โรงเรยนจดกจกรรมทหลากหลายใหนกเรยนเลอกตามความถนด ความสนใจ
รายบคคล/ รายกลม แนวทางท 2 โรงเรยนเปดโอกาสใหนกเรยนรายบคคล/ รายกลมเสนอกจกรรม ครเปน
ทปรกษาพจารณา ดแล ชวยเหลอ แนวทางท 3 โรงเรยนจดกจกรรมทงแนวทางท 1 และแนวทางท 2
ทสอดคลองกบบรบทของโรงเรยน และชมชน
การจดกจกรรมตามแนวทางท 1 2 และ 3 ตามทไดกำหนดไวนน เปนแนวทางทโรงเรยนสามารถ
จดทำได และเปนการกำหนดกรอบการจดกจกรรมททำใหครตองจดกจกรรมทเปดโอกาสใหนกเรยนไดเลอก
หรอเสนอกจกรรมทนกเรยนสนใจ แตอยางไรกตามผเขยนมความเหนวากจกรรมบางอยางทเปนไปตาม
แนวคดของกจกรรม “เพมเวลาร” และครมความเหนวาเหมาะสมกอาจจดใหนกเรยนทกคนเขารวมได
การเปดโอกาสใหนกเรยนไดเลอกทำกจกรรมตามความสนใจเปนสงทด แตบางกจกรรมทครจดเปน
กจกรรมทมคณคาตอชวตนกเรยน กควรใหนกเรยนทกคนไดปฏบตกจกรรมนน สวนการเปดโอกาสให
นกเรยนไดเสนอกจกรรมตามความสนใจกเปนสงทด แตดวยประสบการณอนจำกดของนกเรยน นกเรยน
บางสวนอาจไมสามารถเสนอกจกรรมทนำไปสวตถประสงคของกจกรรม “เพมเวลาร” ได ดงนนครจง
มบทบาทสำคญในการกำหนดกจกรรมทมคณคาสำหรบนกเรยน ซงนบเปนกาวยางแรกทจะนำพานกเรยนให
เดนไปสจดหมายตามทกจกรรม “เพมเวลาร” กำหนดไว
ตวอยางกจกรรม “เพมเวลาร”
กจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” ทผ เขยนแสดงเปนตวอยางน เปนกจกรรมทไดจดขนใน
ปการศกษา 2558 สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร
ศนยวจยและพฒนาการศกษา ซงมหองเรยนชนประถมศกษาปท 6 จำนวน 7 หอง นกเรยนทง 7 หองตาง
มตนผาปาของหองตนเองทไมมตนผาปาตนใดเหมอนกนเลย
7
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
ลกษณะกจกรรม
กจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” เปนกจกรรมของกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และ
วฒนธรรม ชนประถมศกษาปท 6
สาระท 1 ศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม กำหนดตวชวดใหนกเรยนมมรรยาทของความเปน
ศาสนกชนทด ในการถวายของแกพระภกษ การปฏบตตนในขณะฟงธรรม และการปฏบตตนตามแนวทาง
ของพทธศาสนกชนเพอประโยชนตอศาสนา รวมทงใหนกเรยนสามารถอธบายประโยชนของการเขารวมใน
ศาสนพธ พธกรรม และกจกรรมในวนสำคญทางศาสนาและปฏบตตนไดถกตอง
การจดการเรยนรตามตวชวดดงกลาวขางตน หากใชการบรรยาย การคนควา การอภปราย การแสดง
บทบาทสมมต การดวดทศน หรอการเลนเกม อาจทำใหนกเรยนรและเขาใจเนอหาได แตหากจดกจกรรมให
นกเรยนไดปฏบตจรง สงทจะเกดกบนกเรยนนนมากกวาเพยงการร และเขาใจเนอหามากมายนก
ผเขยนเลอกทจดกจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” เนองจากการทอดผาปาสามารถทำไดตลอดทงป
และพธกรรมไมซบซอนมากนก นกเรยนชนประถมศกษาสามารถปฏบตได
กจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” นกเรยนจะไดศกษาทำความเขาใจเรองราวเกยวกบผาปา ลงมอ
จดทำตนผาปา ฝกซอมเปนนางรำ และตกลองยาวประกอบขบวนแหผาปา และจดพธทอดผาปาเหมอนจรง
ทโรงเรยนโดยนมนตพระสงฆมาพจารณารบกองผาปา
วตถประสงค
1. เพอใหนกเรยนมความร ความเขาใจเรองการทอดผาปา
2. เพอใหนกเรยนสามารถจดเตรยมพธทอดผาปาได
3. เพอใหนกเรยนปฏบตตนไดเหมาะสมในการเขารวมพธทอดผาปา
4. เพอใหนกเรยนเหนคณคาของพธทอดผาปา
ระยะเวลาการจดกจกรรม
หนวยการเรยนรท 1 ศาสนาพาใจสงบ เปนหนวยทจดการเรยนรตามตวชวดของสาระท 1 ศาสนา
ศลธรรม จรยธรรม ใชเวลาในการจดการเรยนร 8 สปดาห เปนเวลาเรยนในเวลา จำนวน 3 คาบตอสปดาห
(คาบละ 50 นาท) ซงกจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” เปนกจกรรมหนงในหนวยการเรยนรน ผเขยนบรหาร
จดการเวลาเรยนใหนกเรยนไดเรยนรเนอหาตางๆในเวลาเรยน สวนการปฏบตเกยวกบการทอดผาปา
จะดำเนนการทงในเวลาเรยน และนอกเวลาเรยน (เชา กลางวน และเยน) ตามความเหมาะสม
กจกรรม “ทอดผาปา มหากศล”
8
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
การดำเนนการจดกจกรรม
หนวยการเรยนรท 1 พทธศาสนา: เมตตาธรรม นอมนำใจ มกจกรรมมากมายทจดขนใหนกเรยน
ไดเรยนรตามตวชวด แตในการนำเสนอการดำเนนกจกรรมน ผเขยนจะขอกลาวถงเฉพาะการดำเนนการ
จดกจกรรมทอดผาปา มหากศล
กจกรรมการเรยนร “ทอดผาปา มหากศล” ผเขยนดำเนนการดงน
กจกรรมยอยท 1 การหาความรและทำหนงสอเรอง “ทอดผาปา มหากศล”
1. ใหนกเรยนหาความรเรอง การทอดผาปา โดยการสบคนจากอนเตอรเนต หรอ การสอบถาม
จากผร (พระสงฆ พอ แม ผปกครอง หรอผอน) นำความรมาอภปรายรวมกนใหนกเรยนทกคนเขาใจ ในกรณ
ความรทไดยงไมชดเจน ผเขยนใหนกเรยนหาความรเพมเตม แลวนำมาอภปรายทำความเขาใจรวมกน
2. ใหนกเรยนชวยกนจดกลมความรทหามาได กำหนดเปนหวขอใหนกเรยนจดระบบจาก
ความรทหามาไดเปนหวขอ แลวแบงกลมนกเรยนใหรวมกนกำหนดหวขอความรเกยวกบการทอดผาปา
ไดแก ความเปนมาของการทอดผาปา ประเภทของผาปา พธทอดผาปา (ขนตอนพธกรรม) การจดทำ
ตนผาปา และการแหผาปา
3. แบงนกเรยนเปนกลมใหรบผดชอบเรยบเรยงขอมลความรตามหวขอ และรวบรวมเปน
หนงสออานประกอบเรอง “ทอดผาปา มหากศล” ของหอง
กจกรรมยอยท 2 การเตรยมการและการเขารวมพธทอดผาปา มหากศล
1. ประชมนกเรยนทงหองรวมกนแสดงความคดเหนวา หากจดพธทอดผาปา ควรแบงนกเรยน
เปนฝายใดบาง ผลจากการประชมแบงไดเปน 3 ฝาย ไดแก ฝายจดทำตนผาปา ฝายขบวนแหผาปา และฝาย
พธกรรม
2. ฝายจดทำตนผาปาเปนแมงานในการหาแบบตนผาปามานำเสนอเพอนในหอง สรปเปน
แบบของหองตอจากนนแบงงาน และประสานงานใหเพอนทกคนในหองมสวนรวมในการจดตนผาปา
3. ฝายขบวนแหผาปาเปนแมงานในการรบอาสาสมครเปนนางรำ และคนตกลองยาว
หนาขบวนแห ประสานงานระหวางอาจารยนาฏศลป (ทมาชวยสอนรำและตกลองยาว) กบนางรำ และ
คนตกลองยาว เชน เวลานดหมายฝกซอม การจดหาชดแตงกาย
4. ฝายพธกรรมเปนแมงานเขยนลำดบพธการถวายผาปา และบทกลาวอทศถวายผาปา จดทำ
เปนเอกสารใหเพอนฝกกลาวใหคลอง โดยใหอาจารยผสอนตรวจสอบความถกตองกอน รวมทงเปนพธกรใน
พธทอดผาปาดวย
5. ครนมนตพระสงฆจากวดใกลโรงเรยนใหมาพจารณารบกองผาปาทโรงเรยน โดยจด
หองประชมของโรงเรยนเปนสถานทจดพธ “ทอดผาปา มหากศล”
9
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
6. เมอถงวนทอดผาปา นกเรยนทกหองมารวมขบวนแหผาปา โดยมนางรำและคณะกลองยาว
นำขบวน แตละหองมตนผาปาของตนเองเดนแหไปถงหองประชมแลวดำเนนพธกรรมโดยมนกเรยนเปน
พธกรตลอดงาน
7. หลงจากพธทอดผาปาเสรจสน ใหนกเรยนอภปรายรวมกนถงความคดและความรสกทได
จดพธทอดผาปา มหากศล และเขยนสรปสงทไดรบจากการทำกจกรรม
ผลทเกดขนกบนกเรยน
ผเขยนรบผดชอบสอนนกเรยนจำนวน 3 หอง ไดแก ป.6/3 มนกเรยนจำนวน 39 คน ป.6/5
มนกเรยน จำนวน 39 คน และ ป.6/6 มนกเรยนจำนวน 40 คน รวม 118 คน จากผลการทดสอบหลง
การเรยน และการวเคราะหเนอหาจากขอเขยนของนกเรยน พบวา นกเรยนมผลการเรยนรดงน
1. นกเรยนมความร ความเขาใจเกยวกบพธทอดผาปา
หลงจากเสรจสนพธทอดผาปา ผเขยนใหนกเรยนทำแบบทดสอบแบบเลอกตอบ 4 ตวเลอก
จำนวน 10 ขอ เพอวดความรความเขาใจเกยวกบพธทอดผาปาของนกเรยน ผลการทดสอบแสดง
ดงตารางท 1
ตารางท 1 ผลการทดสอบหลงจากเสรจสนพธทอดผาปา
ป.6/3 ป.6/5 ป.6/6 รวม
คะแนน จำนวน รอยละ จำนวน รอยละ จำนวน รอยละ จำนวน รอยละ
(คน) (คน) (คน) (คน)
6 5 12.82 10 25.64 5 12.5 20 16.95
7 11 28.21 11 28.21 10 25 32 27.12
8 4 10.26 7 17.95 9 22.5 20 16.95
9 13 33.33 11 28.20 11 27.5 35 29.66
10 6 15.38 - - 5 12.5 11 9.32
รวม 39 100 39 100 40 100 118 100
จากตารางท 1 แสดงใหเหนวานกเรยนสวนใหญ (รอยละ 29.66) ไดคะแนน 9 คะแนน หรอ
รอยละ 90 ของคะแนนเตม 10
10
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
2. นกเรยนสามารถจดเตรยมพธการทอดผาปาได
จากขอเขยนของนกเรยนแสดงใหเหนวาการทนกเรยนมสวนรวมในการจดเตรยมตนผาปา หรอ
เปนนางรำ คนตกลองยาวในขบวนแห หรอเปนฝายจดพธทอดผาปา ทำใหนกเรยนไดเรยนรเรองการจด
เตรยมพธทอดผาปา นอกจากนนยงสะทอนถงเจตคตทดตอการทำกจกรรมอกดวย ดงตวอยางขอเขยนของ
นกเรยน ตอไปน
ฉนรสกภมใจมากทตนเองไดมสวนรวมในการจดเตรยมผาปา และรสกวา
หองของเราตโจทยแตก เพราะ “ผาปา” จำเปนตองม “ตน” บางหองทำเปน
รปตางๆ สวยมาก แตขาด “ตน”ผาปา กองผาปาของหองเรานนไดทำกนทกคน
เพราะใบโพธไดมาจากพวกเราทกคน
(เดกหญงลลาวด ตรเทพวจตร ป.6/5)
ผมรสกภมใจทไดเลนกลองยาว ผมรบไปสมครกลววาจะเตมเสยกอน ตอนซอม
ผมตงใจซอม แตวนจรงผมตดงกวาวนซอมมาก ผมตจนเจบมอ แตกรสก
มความสขและตนเตนมาก
(เดกชายญาณภคพล หาญดำรงกล ป.6/3)
ภาพท 1 เดกๆ ชวยกนจดทำตนผาปานอกเวลาเรยน วนละนด วนละหนอย
ในทสดกเสรจสมบรณดวยความภาคภมใจ
11
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
3. นกเรยนปฏบตตนไดเหมาะสมในการเขารวมพธทอดผาปา
จากขอเขยนของนกเรยนแสดงใหเหนวาการทนกเรยนไดมโอกาสเขารวมพธทอดผาปาทตนเอง
ไดมสวนรวมในการจดเตรยมนน ทำใหนกเรยนมความตงใจในการปฏบตอยางเหมาะสม ดงตวอยางขอเขยน
ของนกเรยน ตอไปน
ในชวงแหนนดฉนเหนบรรยากาศการแหทสนกสนานและเสยงจงหวะกลองท
ดฉนชอบ กรสกสนกตามไปดวย พอเขาไปในงานพธ ดฉนตงใจสวดมนตเพราะ
ตองการรวมกจกรรมอยางเรยบรอย ดฉนรสกสขใจ ปลมปตยนดมาก โดยเฉพาะ
เปนตนผาปาทเราชวยกนทำดวยใจ บรรยากาศเตมไปดวยจตใจทสงบ เปนสงทด
จรงๆ คะ
(เดกหญงนนทรตน หนนภกด ป.6/6)
ในระหวางสวดมนตนนผมรสกปวดขามาก แตกอดทน ผมคดวาถาเรา
ไมอดทน เหมอนเราไมไดเขารวมพธ ผมจงอดทนจนจบพธ
(เดกชายวรพล แสงสระศร ป.6/5)
ภาพท 2 นกเรยนปฏบตตนไดเหมาะสมในการเขารวมพธทอดผาปา
12
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
4. นกเรยนเหนคณคาของพธทอดผาปา
จากขอเขยนของนกเรยนแสดงใหเหนวาการจดการเรยนรดวยกจกรรม “ทอดผาปา มหากศล”
ทำใหนกเรยนเหนคณคาของพธทอดผาปา ดงตวอยางขอเขยนของนกเรยน ตอไปน
ผมรสกดใจทไดรวมพธทอดผาปาในครงน เพราะการทอดผาปาครงนเปน
ครงแรกในชวตของผม ผมรสกอมบญ เมอไดรบพรและนำมนตจากพระอาจารย
(เดกชายธปก เจรญภญโยยง ป.6/6)
รสกวาจตใจสงบ ทกคนเงยบมาก ไดรบพรจากพระ ฝกการเขารวมพธ
รสกวาทกอยางผานไปอยางเรยบรอยและสำเรจ เมอทกอยางผานไปกรสกวา
การทอดผาปาครงนแตกตางจากการทำบญครงไหนๆ มเพอนชวยกนสรางขนมา
ไมใชแคบรจาคเงนหรอซอของ
(เดกหญงณฐนร ดวงด ป.6/3)
ภาพท 3 นกเรยนเหนคณคาของพธทอดผาปา
13
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
บทวเคราะหการจดกจกรรม
การจดการเรยนรกจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” น สามารถวเคราะหตามทฤษฎ หลกการและ
แนวคด ของกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ไดดงน
1. การดำเนนกจกรรมเปนไปตามทฤษฎคอนสตรคตวสต
1.1 การทำหนงสอ “ทอดผาปา มหากศล” กวานกเรยนจะทำหนงสอไดนน นกเรยนตองหา
ความรจากแหลงตางๆ นำมาทำความเขาใจรวมกน ตรวจสอบขอมลใหชดเจน ถกตอง ครบถวน แลวจง
เรยบเรยงขนใหมเปนหนงสอของหอง ซงการทำหนงสอ 1 เลม โดยนกเรยน 40 คน ไมใชเรองงายเลย
นกเรยนตองใชความสามารถในการอาน การคดวเคราะห การเขยนสอสาร และการจดการอยางเปนระบบ
1.2 การเตรยมการและการเขารวมพธ “ทอดผาปา มหากศล” ทงการจดทำตนผาปา การท
นกเรยนตองหาความรวาตนผาปามรปราง ลกษณะเปนอยางไร ทำจากวสดใด หลงจากนนจงออกแบบ และ
จดทำตนผาปาของหอง ซงในการทำตนผาปานน นกเรยนตองแกปญหาทเกดขนมากมาย เชน ตนกลวย
ทหามามขนาดเลกเกนไป ตนผาปาทไดไมสวยงามเหมอนกบทคดไว ผาขนหนทมผทำบญมากเกนไปพบ
ประดบตกแตงตนผาปาจนแนนไปหมด เงนทำบญมมากเกนกวาจะตดลงบนตนผาปาไดหมด ตนผาปา
ออกแบบเปนรมจะตดเงนทำบญบนรมอยางไรใหแขงแรงและสามารถแกะออกไดงายดวย
เมอนกเรยนผานการปฏบตกจกรรมดงกลาวขางตน นกเรยนไดสรางความรของตนเองขน
มากมาย ซงความรทสรางขนนน จะไมเกดขนเลยถานกเรยนไมไดปฏบตจรง
การดำเนนกจกรรมเปนไปตามหลกองค 4 แหงการศกษา
เมอวเคราะหกจกรรมการทำหนงสอ “ทอดผาปา มหากศล” และกจกรรมการเตรยมการ และ
การเขารวมพธ “ทอดผาปา มหากศล” พบวาสอดคลองกบหลกองค 4 แหงการศกษา ดงตารางท 2
14
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
ตารางท 2 ความสอดคลองของกจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” กบหลกองค 4 แหงการศกษา
หลกองค 4 แหงการศกษา
กจกรรมการเรยนร
การทำหนงสอ การเตรยมการ และ
การเขารวมพธ
พทธศกษา ความรอบรวชาการทจำเปนสำหรบการดำรงชวต P P ความรอบรวชาการทจำเปนสำหรบการศกษา P P ความรอบรวชาการทจำเปนสำหรบการเรยนร P P
จรยศกษา การมศลธรรมจรรยาทด P การมความซอสตยตอตนเองและผอน
การมความรบผดชอบตอหนาท P P การมสำนกทดตอสวนรวม P P
หตถศกษา ความรและทกษะในการทำงาน P P การมความคดสรางสรรค P P การมทศนคตทดตองาน P P การเหนคณคาของการทำงาน P P
พลศกษา การมสขภาพแขงแรง
การกนอาหารทถกตอง
การออกกำลงทเหมาะสม
การมความสะอาดและสขาภบาล
จากตารางท 2 แสดงความสอดคลองของกจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” กบหลกองค 4 แหง
การศกษา พบวา กจกรรมการทำหนงสอ “ทอดผาปา มหากศล” และกจกรรมการเตรยมการและเขารวมพธ
“ทอดผาปา มหากศล” สอดคลองกบหลกองค 4 แหงการศกษาเหมอนกน ไดแก 1) ดานพทธศกษา ในเรอง
ของความรอบรวชาการทจำเปนสำหรบการดำรงชวต การศกษาและการเรยนร 2) ดานจรยศกษา ในเรอง
การมความรบผดชอบตอหนาท และการมสำนกทดตอสวนรวม 3) ดานหตถศกษา ในเรองความรและ
ทกษะในการทำงาน การมความคดสรางสรรค การมทศนคตทดตองาน และการเหนคณคาของการทำงาน
นอกจากนนกจกรรมการเตรยมการและเขารวมพธ “ทอดผาปา มหากศล” ยงสอดคลองกบดานจรยศกษา
ในเรองการมศลธรรมจรรยาทด อกดวย
15
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
2. การดำเนนกจกรรมเปนไปตามกรอบกจกรรม 4 หมวด 16 กลมกจกรรม
เมอวเคราะหกจกรรมการทำหนงสอ “ทอดผาปา มหากศล” และกจกรรมการเตรยมการ และ
การเขารวมพธ “ทอดผาปา มหากศล” พบวาสอดคลองกบกรอบกจกรรม “เพมเวลาร” ดงตารางท 3
ตารางท 3 ความสอดคลองของกจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” กบกรอบกจกรรม “เพมเวลาร”
กรอบกจกรรม “เพมเวลาร”
กจกรรมการเรยนร
การทำ การเตรยมการ และ
หนงสอ การเขารวมพธ
1) พฒนาความสามารถดานการสอสาร P P 2) พฒนาความสามารถดานการคดและการพฒนา P กรอบความคดแบบเปดกวาง
3) พฒนาความสามารถดานการแกปญหา P P 4) พฒนาความสามารถดานการใชเทคโนโลย P P 5) พฒนาทกษะการเรยนรทสงเสรมการเรยนร P P 8 กลมสาระการเรยนร
1) ปลกฝงคานยมและจตสำนกการทำประโยชน ตอสงคม P มจตสาธารณะและการใหบรการดานตางๆ ทงท
เปนประโยชนตอตนเองและตอสวนรวม
2) ปลกฝงความรกชาต ศาสนา และพระมหากษตรย P 3) ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม (มวนย ซอสตย สจรต P P เสยสละ อดทน มงมนในการทำงาน กตญญ)
4) ปลกฝงความรกความภาคภมใจในความเปนไทย
หวงแหนสมบตของชาต
1) ตอบสนองความสนใจ ความถนด ความตองการ
ของผเรยน
2) ฝกการทำงาน ทกษะทางอาชพ ทรพยสนทางปญญา P อยอยางพอเพยง และมวนยทางการเงน
3) พฒนาความสามารถดานการใชทกษะชวต P P 4) สรางเสรมสมรรถนะทางกาย
หมวด
ท 2
สราง
เสรม
สมรร
ถนะ
และก
ารเร
ยนร
หมวด
ท 3
สราง
เสรม
คณลก
ษณะ
และค
านยม
หมวด
ท 4
สราง
เสรม
ทกษะ
การท
ำงาน
กา
รดำร
งชพ
และท
กษะช
วต
16
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
จากตารางท 3 แสดงความสอดคลองของกจกรรม “ทอดผาปา มหากศล” กบกรอบกจกรรม
“เพมเวลาร” พบวา กจกรรมการทำหนงสอ “ทอดผาปา มหากศล” สอดคลองกบกจกรรม “เพมเวลาร”
หมวดท 2 สรางเสรมสมรรถนะและการเรยนร จำนวน 5 กจกรรม ไดแก กจกรรมท 1 พฒนา
ความสามารถดานการสอสาร กจกรรมท 3 พฒนาความสามารถดานการแกปญหา กจกรรมท 4 พฒนา
ความสามารถดานการใชเทคโนโลย และ กจกรรมท 5 พฒนาทกษะการเรยนรทสงเสรมการเรยนร
8 กลมสาระการเรยนร หมวดท 3 สรางเสรมคณลกษณะและคานยม จำนวน 1 กจกรรม ไดแก กจกรรม
ท 3 ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม (มวนย ซอสตย สจรต เสยสละ อดทน มงมนในการทำงาน กตญญ) และ
หมวดท 4 สรางเสรมทกษะการทำงาน การดำรงชพ และทกษะชวต จำนวน 1 กจกรรม ไดแก กจกรรมท 3
พฒนาความสามารถดานการใชทกษะชวต
กจกรรมการเตรยมการและการเขารวมพธ “ทอดผาปา มหากศล” สอดคลองกบกจกรรม
“เพมเวลาร” หมวดท 2 สรางเสรมสมรรถนะและการเรยนร จำนวน 5 กจกรรม ไดแก กจกรรมท 1
พฒนาความสามารถดานการสอสาร กจกรรมท 2 พฒนาความสามารถดานการคดและการพฒนากรอบ
ความคดแบบเปดกวาง (Growth Mindset) กจกรรมท 3 พฒนาความสามารถดานการแกปญหา กจกรรมท 4
พฒนาความสามารถดานการใชเทคโนโลย และกจกรรมท 5 พฒนาทกษะการเรยนรทสงเสรม
การเรยนร 8 กลมสาระการเรยนร หมวดท 3 สรางเสรมคณลกษณะและคานยม จำนวน 3 กจกรรม ไดแก
กจกรรมท 1 ปลกฝงคานยมและจตสำนกการทำประโยชนตอสงคม มจตสาธารณะและการใหบรการ
ดานตางๆ ทงทเปนประโยชน ตอตนเองและตอสวนรวม กจกรรมท 2 ปลกฝงความรกชาต ศาสนา และ
พระมหากษตรย กจกรรมท 3 ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม (มวนย ซอสตย สจรต เสยสละ อดทน มงมน
ในการทำงาน กตญญ) และหมวดท 4 สรางเสรมทกษะการทำงาน การดำรงชพ และทกษะชวต จำนวน
2 กจกรรม ไดแก กจกรรมท 2 ฝกการทำงาน ทกษะทางอาชพ ทรพยสนทางปญญา อยอยางพอเพยง และ
มวนยทางการเงน กจกรรมท 3 พฒนาความสามารถดานการใชทกษะชวต
บทสรป
การจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ไมใชสงใหมสำหรบคร ทผานมาครคนเคยกบการจด
กจกรรมเสรมหลกสตร กจกรรมชมรม กจกรรมชมนม อยแลว จงไมใชเรองยากทครจะจดกจกรรม
“ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” เพยงแตครตองตงหลกใหมนวา กจกรรมทจดตองเปนไปตามทฤษฎ
คอนสตรคตวสต ตองสอดคลองกบหลกองค 4 แหงการศกษา และตองครอบคลมกรอบกจกรรมพฒนา
ผเรยน 4 หมวด 16 กจกรรม เพยงเทาน การจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลารของคร” กจะสามารถ
นำพานกเรยนไปสจดหมายไดอยางแนนอน
17
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Reducing the Time for knowledge Acquisition: Experential Learning Compared to Conventional Learning
References
Bureau of Academic Affairs and Educational Standards. (2015). Time Management
Instructional Manual “Reduce class time, increase learning time”. Retrieved
April 4, 2016, from http://academic.obec.go.th/web/node/460. (in Thai)
. (2015). Management Guidelines for Learning Activities “Reduce class time,
increase learning time” for 1st - 3rd Grade Students. Retrieved April 4, 2016,
from http://academic.obec.go.th/web/node/460. (in Thai)
. (2015). Management Guidelines for Learning Activities “Reduce class time,
increase learning time” for 4th- 6th Grade Students. Retrieved April 4, 2016,
from http://academic.obec.go.th/web/node/460. (in Thai)
. (2015). Management Guidelines for Learning Activities “Reduce class time,
increase learning time” for 7th- 9th Grade Students. Retrieved April 4, 2016,
from http://academic.obec.go.th/web/node/460. (in Thai)
Henriques, L. (1997). A Study to Define and Verify a Model of Interactive-constructive
Elementary School Science Teaching. (Doctoral’s dissertation). University of lowa,
Iowa City.
Kauchak, D. P. & Eggen. (1998). Learning and Teaching: Researched-Based Methods.
Boston : Allyn & Bacon.
ผเขยน
ผชวยศาสตราจารย ดร.ดนชา ปนคำ
โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ศนยวจยและพฒนาการศกษา
50 ถนนงามวงศวาน แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพมหานคร 10900
e-mail: [email protected]
19
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
การศกษานโยบายและมาตรการเชงกลยทธในการดแลสวสดการ เพอรองรบสงคมผสงอายไทย
A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
สชรนทร พรยานนท* และไพโรจน ภทรนรากล
คณะรฐประศาสนศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
Sucharin Peerayanant* and Pirote Patharanarakul The Graduate School of Public Administration, National Institute
of Development Administration
บทคดยอ
การวจยเชงคณภาพครงนมวตถประสงคหลกคอการศกษานโยบายเกยวกบสวสดการผสงอายของ
ประเทศไทยเพอเสนอมาตรการเชงกลยทธในการรองรบสงคมผสงอาย โดยการคนควาเอกสารทเกยวของ
พรอมกบการเกบขอมลภาคสนาม พบวา กลมตวอยางมความตระหนกรวาประเทศไทยกำลงเขาสสงคม
สงอาย อยางไรกตามในสวนของนโยบายสวสดการผสงอาย กลมตวอยางมความเหนโดยสรปวานโยบาย
ของรฐยงไมเหมาะสมกบการเปลยนแปลงทางสงคม โดยเฉพาะนโยบายทางดานเศรษฐกจ ทงนกลมตวอยาง
ภาคประชาชนสวนใหญมความเหนวานโยบายสาธารณสขมประสทธภาพและประสทธผลมากทสด นอกจากน
เมอไดทำการเปรยบเทยบสวสดการของประเทศไทยกบประเทศทมการพฒนาดานเศรษฐกจและสวสดการ
ผสงอาย พบวา ประเทศไทยยงขาดระบบการดแลผสงอายทยงคงอาศยอยทบาน เชน ระบบบรการพนฐาน
ทงนเพอใหมมาตรการเตรยมความพรอมรบสงคมสงอายไทยใหมความมนคงและปลอดภย ผวจยจงได
นำเสนอขอเสนอเชงกลยทธ และมาตรการเตรยมความพรอมรบสงคมสงอายไทย เพอใหสงคมไทยปรบ
สภาพแวดลอมทงภายนอกและภายใน รวมถงสรางมาตรฐานเพอใหมความมนคงและปลอดภย สำหรบ
สภาพแวดลอมทง 8 ดาน คอ ดานสงคม ดานเศรษฐกจ ดานสงแวดลอม ดานเทคโนโลย ดานกฎหมาย
ดานการศกษา ดานสาธารณสข และดานบคลากรรองรบ
คำสำคญ: สงคมผสงอายไทย สวสดการ นโยบาย มาตรการเชงกลยทธ
* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected]
20
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
Abstract
This research aimed to study the policy and strategic measures of providing
welfare for the aging society in Thailand in order to propose strategic measure to
accommodate the aging society. Both field and documentary research were conducted. It
was found that the stakeholders realized that Thailand was becoming an aging society and
that the policy on welfare for the elderly was not suitable because it could not cope with
social changes, especially economic change. Most considered that the public health policy
was efficient and effective, whereas the policy on the living allowance on the cost of living
was the least satisfactory. Moreover, Thailand still lacks the service systems for the elderly
who had to stay at home, particularly primary services. With regard to the measures for
preparation to accommodate the aging society, the researcher proposed the strategic
measures of building knowledge and understanding about the aging society, creating a
suitable environment, and setting standards so that the elderly would have security and
safety in eight aspects: social, economic, environmental, technological, legal, educational,
health care, and the service personnel
Keywords: Aging Society, Welfare, Policy, Strategic Measures
บทนำ
การพฒนาคณภาพชวตของประชาชนเปนองคประกอบทมความสำคญในการพฒนาประเทศ
รฐบาลทกประเทศตางใหความสำคญในการพฒนาคณภาพชวตของประชาชน แตจากปญหาการเปลยนแปลง
ของประชากรทสบเนองมาจากการลดอตราการเกดและการตาย มผลใหแนวโนมโครงสรางประชากร
ผสงอายสงขน เพราะจำนวนหรอขนาดและสดสวนของประชากรผสงอายทวโลกเพมขนอยางรวดเรว ในชวง
ศตวรรษท 21 โลกเคลอนเขาสระยะทเรยกวา “ภาวะประชากรสงอาย” องคการสหประชาชาตจงไดจด
ประชมสมชชาโลกวาดวยผสงอายขน ณ กรงเวยนนา ประเทศออสเตรย ในป พ.ศ. 2525 โดยไดกำหนดแผน
ปฏบตการระยะยาวระหวางประเทศเกยวกบผสงอาย พรอมทงไดเชญชวนใหประเทศสมาชกจดกจกรรมเพอ
ผสงอายในป พ.ศ. 2534 สมชชาองคการสหประชาชาตไดรบรองสทธของผสงอายในดานความอสระ การม
สวนรวม การดแลเอาใจใส ความพงพอใจในตนเองและศกดศรของตน และในป พ.ศ. 2542 องคการ
สหประชาชาตไดประกาศใหเปนปสากลวาดวยผสงอาย
21
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
ในประเทศทพฒนาแลวใหความสำคญกบการพฒนาสวสดการเพอผสงอาย โดยเปาหมายระบบ
สวสดการผสงอายของประเทศตางๆ สวนใหญตรงกน คอ มงสงเสรมคณภาพชวต (Quality of life)
ความผาสก (Well-being) และสขภาวะ (Health) แตเนนมาตรการทแตกตางกนไป และในระยะหลงน
เกอบทกประเทศสงเสรมการออมรปแบบตาง ๆ เพอเตรยมความพรอมสำหรบวยสงอาย ในขณะท
การบรการดานสขภาพทกประเทศกยงคงพยายามพฒนาใหเหมาะสม สะดวกรวดเรว และผสงอายเขาถงได
อยางครอบคลม
สำหรบประเทศไทย ในป พ.ศ. 2525 คณะรฐมนตรไดมมตใหวนท 13 เมษายน ของทกป เปนวน
“ผสงอายแหงชาต” สำหรบประเทศไทยซงเปนประเทศหนงในภมภาคเอเชยไดมการปรบเปลยนโครงสราง
ประชากรกาวเขาสสงคมประชากรผสงอายเชนกน โดยกลมประชากรสงอายวยตน 60-79 ปขนไป มจำนวน
6,172,000 คน กลมประชากรสงอายวยปลาย 80-99 ป มจำนวน 648,000 คน และกลมศตวรรษกชน
100 ปขนไป มจำนวน 4,000 คน โดยรวมแลวจากจำนวนประชากรทงประเทศ 62,829,000 คน จะม
ประชากรสงอายทงสนถง 6,824,000 คน (Mahidol, 2010)
ทงนประเทศไทยมการเพมขนของผสงอายตงแตป พ.ศ. 2533 จนถงป พ.ศ. 2553 ในอตราสวน
เกอบเทาตว ซงจากการสำรวจขององคการสหประชาชาต พบวา การเพมขนของประชากรผสงอายใน
ประเทศไทยนมระยะเวลาคอนขางสนหรอใชเวลาเพยงประมาณ 20 ป ในการเพมสดสวนของประชากร
ผสงอายเปนเทาตว ในขณะทประเทศทพฒนาแลวสวนใหญจะใชเวลานานประมาณ 70 ปขนไป สาเหต
ทประชากรผสงอายของไทยเพมขนอยางรวดเรวนนเนองมาจากประเทศไทยมระบบการแพทยและ
สาธารณสขทมประสทธภาพและทนสมยทดเทยมกบประเทศทพฒนาแลว ประชากรมความรเกยวกบภาวะ
โภชนาการทดขน ตลอดจนมการดแลรกษาสขภาพทดและนยมหนมาออกกำลงกายเพอสขภาพมากขน
เปนตน (Thanaprayodsak, 2010)
อยางไรกตาม พบวา ในประเทศไทยระบบและรปแบบการจดสวสดการสงคมผสงอายมขอบขาย
จำกด นอกจากนนแผนการใหบรการกยงไมเปนระบบและรปแบบทดพอ งานสวสดการสงคมผสงอาย
ไดสงผลใหเกดประโยชนแกผสงอายเพยงบางกลมเทานน ไมสามารถกระจายไดทวถงและตอบสนองตอ
ความตองการแทจรงของผสงอาย (Kumhom et al, 1999) บรการตางๆ ทจดขนยงมลกษณะไมกระจายตว
การดำเนนงานในสวนขององคการภาครฐหรอเอกชนคอนขางจะจำกดทงในดานปรมาณและรปแบบ การให
บรการแกผสงอายจงยงไมสามารถบรการไดอยางทวถงและไมสามารถตอบสนองตอปญหาและความ
ตองการของผสงอายอยางแทจรง (Siribun, 2000) ดงนนนโยบาย และมาตรการการดแลสวสดการผสงอาย
รวมถงปญหาและอปสรรคในการจดสวสดการเพอรองรบสงคมผสงอายจงควรไดรบการศกษาเพอใหได
ขอมลอนเปนปจจบนสำหรบผทเกยวของกบนโยบายสวสดการผสงอาย และเพอเสนอแนะมาตรการ
ทเหมาะสมในการตอบสนองความตองการของผสงอาย
22
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
วตถประสงค
1. เพอศกษาปญหาอนเกดจากการเปนสงคมผสงอายของไทยในมมมองของผกำหนดนโยบาย
ผนำนโยบายไปปฏบตและผทไดรบผลจากนโยบาย
2. เพอศกษานโยบายและสวสดการผสงอายในประเทศไทยในมมมองของผกำหนดนโยบาย ผนำ
นโยบายไปปฏบตและผทไดรบผลจากนโยบาย
3. เพอสำรวจความคาดหวงและความตองการของผสงอายทไดรบผลจากนโยบาย
4. เพอศกษาเปรยบเทยบรปแบบชดสวสดการผสงอายของประเทศไทยกบประเทศทพฒนาแลว
5. เพอเสนอมาตรการเชงกลยทธเพอรองรบสงคมผสงอาย
กรอบแนวคด
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
23
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
ระเบยบวธการวจย
กลมตวอยางในการวจยครงน คอ 1) ผกำหนดนโยบายสวสดการผสงอายระดบกระทรวงพฒนา
สงคมและความมนคงของมนษยและกระทรวงสาธารณสขจำนวน 7 คน 2) ผนำนโยบายสวสดการผสงอาย
ไปปฏบต ไดแก ผปฏบตงานในองคการบรหารสวนตำบลเกาะหวายและเกาะโพธ โรงพยาบาลสวนตำบล
ทงครและอาสาสมครสาธารณสขจำนวน 10 คน และ 3) ผรบผลจากนโยบายสวสดการผสงอาย คอผสงอาย
วยตน (อาย 60-79 ป) ทไดรบผลจากนโยบายจำนวน 26 คน ในชวงป พ.ศ. 2556 ถง พ.ศ. 2558
ในกรงเทพและปรมณฑล ประเทศไทยโดยเกณฑการเลอกแบบเจาะจงทอนญาตใหทำการสมภาษณ
แหลงทมาของขอมล ไดจากการศกษาเอกสารทเกยวของกบนโยบายสวสดการผสงอาย ไดแก
รฐธรรมนญกฎหมายและระเบยบทางราชการ งานวจยทเกยวของ รวมกนกบการสมภาษณโดยการใชแบบ
สมภาษณกบกลมบคคลทเกยวของกบนโยบายสวสดการผสงอายจำนวน 43 คน
การเกบและรวบรวมขอมล การเกบขอมลภาคสนามเรมตงแตเดอนมนาคม พ.ศ. 2556 ถงเดอน
พฤษภาคม พ.ศ. 2558 โดยเกบขอมลใชเครองมอ 3 ชด ชดทหนงคอแบบสมภาษณเกยวกบสงคมผสงอาย
จากมมมองของทงสามกลม แบงออกเปนสองตอน โดยตอนทหนงเกยวกบปญหาของสงคมผสงอาย และ
ตอนทสองเกยวกบนโยบายและสวสดการผสงอาย ชดทสองคอแบบสมภาษณเฉพาะกลมผกำหนดนโยบาย
และกลมผนำนโยบายไปปฏบตเกยวกบการศกษานโยบายและสวสดการผสงอายในประเทศไทย ชดทสาม
คอแบบสมภาษณเฉพาะกลมผสงอายวยตนเกยวกบความคาดหวงและความตองการ รวมกบการสงเกตอยาง
มสวนรวมในการประชม การสมมนาเกยวกบนโยบายสวสดการผสงอายทจดโดยสำนกงานสงเสรมสวสดภาพ
และพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการ และผสงอาย เปนตน รวมถงการสงเกตการณการทำงานของ
ผนำนโยบายไปปฏบต นอกจากนไดทำการรวบรวมเอกสารทเกยวของ เปนขอมลทตยภมดานนโยบาย
สวสดการของตางประเทศ 14 ประเทศ โดยวธการเลอกแบบเจาะจง อนไดแก กลมสหภาพยโรป เชน
ประเทศองกฤษ ประเทศฝรงเศส และประเทศเยอรมน เปนตน กลมสแกนดเนเวย เชน ประเทศนอรเวย
ประเทศเดนมารก ประเทศสวเดน เปนตน กลมเอเชย เชน ประเทศญปน เขตบรหารพเศษฮองกงแหง
สาธารณรฐประชาชนจน ประเทศเกาหลใต ประเทศมาเลเซย และประเทศสงคโปร เปนตน กลมประเทศ
ในเขตโอเชยเนย เชน ประเทศออสเตรเลย ประเทศนวซเเลนด และประเทศสหรฐอเมรกา เปนตน
เพอเปรยบเทยบการจดสวสดการเพอรองรบสงคมผสงอาย
การวเคราะหขอมล ผวจยใชการวเคราะหเนอหาและลงสรปขอมลดวยวธเชงอนมาน มการตรวจสอบ
สามเสาดานวธรวบรวมขอมล (Methodological triangulation) คอ การใชวธเกบรวบรวมขอมลตางๆ กน
เพอรวบรวมขอมลเรองเดยวกน เชน ใชวธการสงเกตควบคกบการซกถาม พรอมกนนนกศกษาจากแหลง
เอกสารประกอบดวยโดยไมปกใจวาแหลงขอมลแหลงใดแหลงหนงทไดมาตงแตแรกเปนแหลงทเชอถอได
และวเคราะหผลการตรวจสอบคณภาพของกลยทธโดยพจารณาจากความคดเหนของผทรงคณวฒทมความ
เชยวชาญดานนโยบายสาธารณะ 2 ทาน ผทรงคณวฒทมความเชยวชาญดานสวสดการผสงอาย 1 ทาน
เปนฉนทามตในการวเคราะหขอมลและการนำเสนอสำหรบการวจยในครงน
24
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
ผลการวจย
มมมองเกยวกบปญหาทสงคมผสงอายจะตองเผชญในชวงสบป (พ.ศ. 2556-2566) พบวา
ทางกลมผกำหนดนโยบายของรฐ ผนำนโยบายไปปฏบต ตลอดจนผรบผลจากนโยบายไดแสดงความคดเหน
ทสอดคลองกนคอ ประเทศไทยกำลงเขาสสงคมผสงอายอยางแทจรงโดยเปนไปตามธรรมชาต เนองจาก
การพฒนาการทางการแพทยและเทคโนโลยและนโยบายสาธารณะในอดตทมงเนนการคมกำเนด ทงสาม
กลมมความเหนตรงกนเกยวกบปญหาทางสงคมทอาจเกดขนจากสงคมผสงอาย ไดแก 1) ปญหาความ
เหลอมลำในการเขาถงบรการสาธารณสขขนพนฐาน 2) ปญหาจากการไมเตรยมพรอมของผสงอายเอง
ในดานการดแลสขภาพใหแขงแรงอยเสมอและการออมเงนในชวงทยงสามารถทำงานได 3) ปญหาการถก
ทอดทงจากครอบครว 4) ปญหาดานงบประมาณการดแล
การศกษานโยบายและสวสดการผสงอายในประเทศไทยในมมมองผกำหนดนโยบายและผนำ
นโยบายไปปฏบต พบวา กลมผกำหนดนโยบายและผนำนโยบายไปปฏบตไดดำเนนการรวมกบหนวยงานท
เกยวของครบทกภาคสวนทงจากภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม ในการศกษากรณศกษาใน
ตางประเทศนน กลมผกำหนดนโยบายทกคนและผนำนโยบายไปปฏบตสวนใหญไดศกษาทงกรอบแผน
แนวทางปฏบต เอกสาร ประสบการณตรง การดแลงานและการประชมนานาชาตโดยใหความสำคญกบ
จดเเขงและจดออนของแตละประเทศ รวมถงการศกษาวธการปฏบตงานทดทสดเพอเรยนรและเปรยบเทยบ
ทงนไดศกษาจากตางประเทศเพอเปนตวอยางโดยยดถอวถประชา สงคมวฒนธรรมไทยเปนหลก และศกษา
เกยวกบการจดเกบภาษทมระดบแตกตางกนในแตละประเทศ ทงนมผนำนโยบายไปปฏบตสองคนไมได
ทำการศกษากรณศกษาของตางประเทศ
สำหรบปญหาและอปสรรคในการดำเนนงานของกลมผกำหนดนโยบายและกลมผนำนโยบายไป
ปฏบตคอ ปญหาการไมมขอมลพนฐานของผสงอายทงประเทศอยางเพยงพอ ปญหาดานทศนคตดานลบของ
ผปฏบตงานตอผสงอาย ปญหาการทจรตคอรรปชน ปญหาการไมนำนโยบายไปปฏบตอยางจรงจงใน
สถานพยาบาลภาครฐ ปญหาดานบคลากรผเชยวชาญมไมเพยงพอและงบประมาณทไมเหมาะสม ในสวน
อปสรรค ถงแมจะมการทำงานรวมกนทกภาคสวนแตยงขาดความรวมมอทเพยงพอ และปญหาดานระบบ
การจดการในการปฏบตตามนโยบายไมเหมาะสม ขนตอนการปฏบตกมมากและยงยากซบซอน บางอยาง
ไมมความชดเจนและยงขาดคมอแนวทางในการปฏบตงาน นอกจากนกลมผนำนโยบายไปปฏบตยงกลาวถง
ปญหาเพมเตมภายในทองถนคอปญหาพฤตกรรมการดำรงชวตของประชาชนทสงผลตอคณภาพชวต เชน
การรบประทานอาหารไมถกสขลกษณะและโภชนาการ การไมออกกำลงกาย และการไมออมเงนสำหรบ
อนาคต เปนตน
สำหรบปจจยสำคญทสงผลใหการดำเนนนโยบายสวสดการสำหรบผสงอายสำเรจราบรนกลม
ผกำหนดนโยบายและกลมผนำนโยบายไปปฏบตมความคดเหนตรงกนคอ 1) การมขอมลผสงอายทงประเทศ
ทตอเนองและเปนปจจบน 2) การมสวนรวมทงภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน 3) การมงบประมาณ
25
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
ทเพยงพอ 4) ความใสใจในการนำนโยบายไปปฏบตของหนวยงาน 5) การตอบสนองความตองการของ
ผสงอาย หากขาดปจจยเหลานการดำเนนนโยบายสวสดการสำหรบผสงอายจะไมราบรน
สำหรบความคาดหวงและความตองการของผสงอายไทยดานสวสดการ ซงสำรวจความคดเหน
เฉพาะกลมผสงอายวยตนทไดรบผลจากนโยบายใหความเหนในดานตางๆ ดงน
1. ความสอดคลองของนโยบายกบการเปลยนแปลงทางสงคม สวนใหญมความเหนวาไมเหมาะสม
กบการเปลยนแปลงทางสงคม เชน ดานเศรษฐกจนโยบายเบยยงชพใหจำนวนเงนไมเพยงพอตอภาระ
คาใชจายในปจจบน ดานสงคมรฐบาลไมใหความสำคญกบผสงอายจงไมไดดำเนนนโยบายอยางจรงจง
ดานเทคโนโลยสารสนเทศไมมนโยบายทชวยเหลอใหความรในการตดตอสอสารทางอนเทอรเนตและการรบร
ขาวสารทเปนประโยชนตอผสงอาย ดานสาธารณสขมการใหบรการทลาชา ผสงอายยงคงตองรอคว
เพอทำการตรวจรกษา หองนำมจำนวนไมเพยงพอกบความตองการและการบรการทไมสภาพ เปนตน
2. ดานประสทธภาพประสทธผลของนโยบายดานสวสดการผสงอาย พบวา นโยบายเกยวกบ
สขภาพสาธารณสข เชน นโยบาย 30 บาทรกษาทกโรคเปนนโยบายทมประสทธภาพประสทธผล
แตไมเพยงพอ ทงนนโยบายทมประสทธภาพประสทธผลนอย คอ นโยบายเกยวกบเศรษฐกจคาครองชพ เชน
นโยบายเบยยงชพผสงอาย เปนตน
3. ดานการเตรยมความพรอมทจะรองรบสงคมผสงอาย โดยสวนใหญใหสมภาษณวาไมรเรอง
เกยวกบการเตรยมความพรอมทจะรองรบสงคมผสงอายในอนาคตและรสกวารฐบาลยงดำเนนงานไมเพยงพอ
ทงนผสงอายทใหสมภาษณตองการใหรฐเตรยมความพรอมทจะรองรบสงคมผสงอายเบองตน
6 ดาน คอ 1) ดานการอำนวยความสะดวกของสถานทและการเดนทางไปยงสถานทตางๆ เชน โรงพยาบาล
เปนตน 2) ดานกฎหมายควรมหนวยงานทใหความชวยเหลอดานกฎหมายแกผสงอาย 3) ดานการพฒนา
บคลากร รฐควรสนบสนนการพฒนาบคลากรทใหบรการผสงอายเพอใหมจำนวนทเพยงพอและมมาตรฐาน
การบรการ 4) ดานอาสาสมครและเจาหนาทดแลตามบาน ควรใหองคการปกครองสวนทองถนจดอาสาสมคร
และเจาหนาทไปดแลผสงอายทบานเพอชวยแบงเบาภาระในการดแลของครอบครว 5) ดานการคมครอง
มาตรฐานในการดแลผสงอายในสถานดแลผสงอายทงในภาครฐและภาคเอกชน รฐควรกำหนดใหมมาตรฐาน
และความปลอดภย 6) ดานงบประมาณ รฐควรจดสรรงบประมาณในการพฒนาคณภาพการบรการของ
หนวยงานดานสาธารณสขอยางเพยงพอ
จากการศกษาเปรยบเทยบรปแบบสวสดการผสงอาย พบวา ในประเทศไทยกบประเทศทพฒนา
ดานสวสดการผสงอายโดดเดนมพฒนาการดานเศรษฐกจ 14 ประเทศโดยการเลอกแบบเจาะจง ไดแก กลม
สหภาพยโรป เชน ประเทศองกฤษ ประเทศฝรงเศส และประเทศเยอรมน เปนตน กลมสแกนดเนเวย เชน
ประเทศนอรเวย ประเทศเดนมารก ประเทศสวเดน เปนตน กลมเอเชย เชน ประเทศญปน เขตบรหารพเศษ
ฮองกงแหงสาธารณรฐประชาชนจน ประเทศเกาหลใต ประเทศมาเลเซย และประเทศสงคโปร เปนตน
กลมประเทศในเขตโอเชยเนย เชน ประเทศออสเตรเลย ประเทศนวซเเลนด และประเทศสหรฐอเมรกา
เปนตน ซงประเทศเหลานมจำนวนผสงอายเพมขนอยางรวดเรวและมความกาวหนาทางดานนโยบาย
26
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
เกยวกบผสงอาย เมอเปรยบเทยบตามตารางในดานสงคม ดานเศรษฐกจ ดานสงแวดลอม ดานเทคโนโลย
ดานกฎหมาย ดานการศกษา ดานสาธารณสข และดานบคลากรรองรบ ไดผลการศกษาดงตารางท 1
ตารางท 1 เปรยบเทยบรปแบบสวสดการผสงอาย
จากตารางท 1 แสดงการเปรยบเทยบรปแบบสวสดการผสงอาย พบวา ประเทศไทยมการกำหนด
นโยบายสวสดการผสงอายทดแลดานสงคม ดานเศรษฐกจ ดานกฎหมาย ดานการศกษา และดานสาธารณสข
หากยงขาดการดแลดานสงแวดลอมภายในทอยอาศยของผสงอาย เชน ความสงของเฟอรนเจอร ทางเดน
ราวจบ พนกนลนในหองนำ และดานสงแวดลอมภายนอก คอ ทางลาดเอยงสำหรบรถเขน หองนำสำหรบ
ผสงอายในสถานทสาธารณะ ความสะดวกในการคมนาคมใหมมาตรฐานและความปลอดภย ดานเทคโนโลย
เชน การพฒนาเครองมอเครองใชอปกรณตางๆ เพอใหความสะดวกแกผสงอาย รวมถงการอบรมใหความร
ความเขาใจเกยวกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการตดตอสอสาร และดานบคลากรรองรบทงใน
การดแลผสงอายในสถานพยาบาลและการดแลผสงอายทบานซงในปจจบนมจำนวนไมเพยงพอและขาด
ดาน สงคม เศรษฐกจ สงแวดลอม เทคโนโลย กฎหมาย การศกษา สาธารณสข
บคลากร
ประเทศ รองรบ
ไทย P P O O P P P O องกฤษ P P P ไมระบ P ไมระบ P P ฝรงเศส P P P P P P P P เยอรมน P P ไมระบ P P ไมระบ P P นอรเวย P P P P P P P P เดนมารก P P P P P P P P สวเดน P P P P P P P P ญปน P P P P P P P P ฮองกง P P P ไมระบ P ไมระบ P ไมระบ
เกาหลใต P P P P P ไมระบ P P มาเลเซย P P P P P P P P สงคโปร P P P P P P P P ออสเตรเลย P P ไมระบ P P ไมระบ P P นวซเเลนด P P ไมระบ P P P P P สหรฐอเมรกา P P ไมระบ P P P P P
27
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
การตรวจสอบมาตรฐานทางวชาชพสำหรบผดแลผสงอาย โดยขาดการวางระบบการดแลภายในบาน
ผสงอาย รวมถงการใหบรการขนปฐมอกดวย
จากการสมภาษณทงสามกลมตวอยางเกยวกบดานมาตรการเตรยมความพรอมเพอรองรบ
สงคมผสงอาย พบวา ทกกลมมความคดเหนตรงกนใน 8 ดาน คอ 1) การเตรยมความพรอมดานสงคม คอ
รฐควรสงเสรมใหสงคมไทยเปนสงคมของคนทกวยทอยรวมกนไดอยางมความสข สงเสรมใหบตรหลานและสงคม
ใหความสำคญกบผสงอาย เหนผสงอายมคณคาเสรมสรางความผกพนกนในครอบครว รฐควรใหความร
ความเขาใจตงแตวยเดกใหทกคนเขาสวยผสงอายอยางมคณภาพ 2) การเตรยมความพรอมดานเศรษฐกจ
คอ การสนบสนนใหประชาชนมรายไดมากขนดวยการประกอบอาชพเสรมและเพมการออม ในสวนของ
ผสงอายทไมมรายได ไมสามารถดแลตนเองหรอผสงอายตดเตยงจำเปนตองมการสนบสนนงบประมาณ
เพมเตมใหกบการปกครองทองถน 3) การเตรยมความพรอมดานสงแวดลอม รฐควรกำหนดใหหนวยงานรฐ
และสถานประกอบการตางๆ จดสงอำนวยความสะดวกไวสำหรบผสงอายใหเพยงพอและมมาตรฐานการใชงาน
ไดด ทำสถานทสาธารณะเปนแบบอารยสถาปตย (Friendly Design) คอ สะดวกสบายและปลอดภยสำหรบ
ทกชวงวย 4) การเตรยมความพรอมดานเทคโนโลย ดวยการสงเสรมใหผสงอายมความรความเขาใจสามารถ
ใชเทคโนโลยในการอำนวยความสะดวก และเทคโนโลยสารสนเทศ เชน อนเทอรเนต ในการตดตอสอสาร
และคนหาขอมลขาวสาร โดยองคการบรหารสวนทองถนจดการอบรมใหผสงอาย 5) การเตรยมความพรอม
ดานกฎหมาย ดวยการใหความสำคญกบการบงคบใชกฎหมายทมแลวและตองพฒนาตอไป โดยเฉพาะ
ในเรองการใหบรการผสงอาย ตองมการสำรวจและประเมนวากฎหมายและบรการตางๆ นนมประสทธภาพ
ประสทธผลมากนอยเพยงใด สรางเสรมใหองคกรปกครองสวนทองถนดแลชวยเหลอทางดานกฎหมาย
ผสงอายทถกทอดทงและถกทารณกรรม และใหคำแนะนำดานการทำนตกรรมเรองทรพยสนแกผสงอาย
6) การเตรยมความพรอมดานการศกษา โดยการสำรวจความตองการดานการศกษาของผสงอาย รวมไปถง
การใหความรและเนนการพฒนาศกยภาพของผสงอายเปนหลก และเพมกจกรรมเสรมความรเพอนำไป
ประกอบอาชพ 7) การเตรยมความพรอมดานสาธารณสข เนนในเรองของการปองกนโรคภยไขเจบ ใหความร
ความเขาใจแกสงคมในเรองของการเขาสสงคมผสงอายและการเสอมชราทางรางกาย และจตใจ เพอให
ประชาชนเตรยมความพรอมดแลรางกาย กนอยอยางถกสขลกษณะ ไมตดอบายมขและสงเสพตด 8) การเตรยม
ความพรอมดานบคลากรรองรบ โดยจะตองใหการศกษาและอบรมเรยนรเพอพฒนาคณภาพบคลากรให
ถกตองตามหลกการทางการแพทยสากล ฝกฝนพฒนาบคลากรใหมจรยธรรมพรอมกบความรความเชยวชาญ
ปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพสงสด และมบคลากรมากเพยงพอเพอไมใหมภาระงานทหนกจนเกนไป
ในสวนของมาตรการเตรยมความพรอมรบสงคมผสงอาย ผวจยไดนำขอมลจากการสมภาษณมา
พจารณารวมกบขอมลจากเอกสารเชงนโยบายของไทยและตางประเทศ โดยประมวลจากขอคนพบและ
แนวคดพนฐานมากำหนดกลยทธในการดำเนนการ คอ
1. กลยทธการสรางความรและความเขาใจ เพอใหสงคมไทยตระหนกและปรบทศนคตเกยวกบ
การสงอายและมสวนรวมในการเตรยมความพรอมเขาสวยสงอาย
28
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
2. กลยทธการสรางสงแวดลอม เพอใหสภาพแวดลอมทงภายในทอยอาศยและสถานทสาธารณะ
ใหเหมาะสม สบายและสะดวกปลอดภยในการใชชวตประจำวน
3. กลยทธการสรางมาตรฐานการดแลผสงอาย เพอใหเกดคณภาพในการดแลผสงอายอยางม
ประสทธภาพ และแนวปฏบตมาตรการ 8 ดาน อนไดแก 1) มาตรการเตรยมความพรอมดานสงคม
ดวยการสรางความรความเขาใจและปรบทศนคตทางลบเกยวกบการสงอายและการกาวเขาสสงคมผสงอาย
แกขาราชการในทกหนวยงานของทกกระทรวง โดยการอบรม การสมมนา การประชมเพอใหขาราชการ
ประชาสมพนธรณรงคเผยแพรสสาธารณะชนโดยมจดประสงคใหประชาชนเตรยมตวเพอเขาสวยสงอายและ
เตรยมการดแลผสงอายในครอบครว รฐควรตรากฎหมายกำหนดหลกเกณฑการชวยเหลอทงในรปของเงน
ชวยเหลอ การดแลและการจดสงอำนวยความสะดวกตางๆ ในการดำรงชวตใหแกผสงอาย รวมไปถง
ครอบครวทดแลผสงอายดวย 2) มาตรการเตรยมความพรอมดานเศรษฐกจ รฐควรสรางความรความเขาใจ
สงเสรมใหประชาชนออมเงนตงแตยงเปนเดกจนถงวยสงอายเพอเตรยมทนทรพยในการดำรงชวตโดยเฉพาะ
ในยามเจบปวย จดอบรมสงเสรมการทำอาชพสำรองเพมเตม อดหนนเงนงบประมาณเพอสนบสนนคาใชจาย
ในชวตประจำวนสำหรบผสงอายปวยตดเตยงหรอผสงอายทมฐานะยากจน โดยใหองคกรปกครองสวน
ทองถนเปนผจดสรรคดกรองผสงอายทไดรบการชวยเหลอ จดใหมเจาหนาทใหคำปรกษาทางการเงน
ในองคกรปกครองสวนทองถนเพอเปนทปรกษาในการจดการทางเศรษฐกจสวนบคคลสำหรบประชาชน
3) มาตรการเตรยมความพรอมดานสงแวดลอม ดวยการดำเนนการจดสภาพแวดลอมและสงอำนวย
ความสะดวกตางๆ เชน ทางลาดเพอรถเขน ลฟท และหองนำตามแบบอารยสถาปตยในสถานทราชการและ
สถานทสาธารณะ เปนตน มการบรการดแลและใหความชวยเหลอในทพกอาศย เชน การปรบปรงอาคาร
สถานทและการทำความสะอาด ทำการขจดมลพษทงทางบกทางนำและทางอากาศดวยการจดการของ
องคกรปกครองทองถนรวมไปถงการรณรงคประชาสมพนธในทองถนอยางสมำเสมอ เปนตน 4) มาตรการ
เตรยมความพรอมดานเทคโนโลย ดวยการสรางความรความเขาใจและจดอบรมเกยวกบการสรรหาและใช
เทคโนโลยตางๆ ใหกบเจาหนาท และผดแลผสงอาย ผสงอาย และประชาชนในทองถน สนบสนน
งบประมาณในการจดหา จดซออปกรณชวยอำนวยความสะดวกในการดำรงชวตใหกบสถานดแลผสงอาย
และองคการบรการสวนทองถน 5) มาตรการเตรยมความพรอมดานการศกษา ดวยการสรางความร
ความเขาใจเพอเตรยมพรอมสำหรบการสงอายใหกบเยาวชน กำหนดหลกสตรการเรยนการสอนในแตละ
ชวงวยใหมความรความเขาใจเกยวกบการสงอาย การเตรยมตวเขาสวยสงอาย และการประพฤตปฏบตตน
ตอผสงอาย จดกจกรรมอบรมรวมกนกบผสงอายเพอสรางความสมพนธอนดระหวางวย ใหความรทเกยวของ
กบผสงอายแกประชาชนในทองถน จดใหมการศกษาสำหรบผสงอายภายในทองถนอยางหลากหลาย
โดยคำนงถงความตองการของผสงอายเปนหลก และสงเสรมใหผสงอายมบทบาทในการใหความรในดาน
ตางๆ ทผสงอายเชยวชาญเมอมการจดกจกรรมในทองถน 6) มาตรการเตรยมความพรอมดานกฎหมาย คอ
การใหหนวยงานทเกยวของทบทวนกฎหมายเพอปรบปรงแกไข พฒนา และออกกฎหมาย มาตรการและ
นโยบายตางๆ ทเปนประโยชนตอผสงอาย ผดแลผสงอาย และครอบครวผสงอาย จดใหมเจาหนาทรฐใน
29
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
การใหคำปรกษาเกยวกบกฎหมายตางๆ และรบคำรองเรยนในทองถน รวมถงแกปญหาใหประชาชนและ
ผสงอาย สรางความรความเขาใจทางดานกฎหมายทเกยวของกบผสงอายใหกบประชาชนและผสงอาย
ดวยการจดอบรม ประชมรวมกนในทองถนอยางสมำเสมอ 7) มาตรการเตรยมความพรอมดานบคลากรรองรบ
โดยจดใหมหลกสตรการศกษาและอบรมเรยนรเพอพฒนาคณภาพผดแลผสงอายใหถกตองตามหลกการ
ทางการแพทยสากล ทงนมการฝกฝนพฒนาบคลากรใหมความรคจรยธรรม ซงประชาชนทสนใจสามารถ
สมครเรยนได สนบสนนงบประมาณเพอสงเสรมใหมหาวทยาลยผลตบคลากรผดแลผสงอาย โดยใหเงนทน
การศกษาสำหรบนกศกษาทมปญหาทางการเงน กำหนดหนวยงานในการขนทะเบยนกำกบดแลเกยวกบ
ผดแลผสงอายและสถานทดแลผสงอายทงภาครฐและเอกชนใหชดเจนเพอทจะไดปรบรปแบบการทำงาน
และดำเนนการใหถกตอง จดใหมหนวยงานหลกในการประเมนคณภาพและมาตรฐานการดแลผสงอาย
ในสถานดแลผสงอายทงภาครฐและภาคเอกชน โดยมการตรวจสอบและพฒนาปรบปรงการดำเนนงาน
ประจำป 8) กลยทธการเตรยมความพรอมดานสาธารณสข ดวยการสรางความรความเขาใจแกประชาชน
ในเรองการดแลรางกายใหมสขภาพด ออกกำลงกาย กนอยอยางถกสขลกษณะไมตดอบายมข และสงเสพตด
โดยจดกจกรรมอบรมใหความร การสมมนา การประชมภายในทองถน และการประชาสมพนธดวยสอสาร
มวลชนทกประเภท จดใหมระบบการดแลผสงอายระยะสน และระยะยาว และใหทองถนเปนผดแล
สนบสนน กำหนดมาตรฐานในการดแลผสงอายเบองตน และจดกจกรรมอบรมใหความร การสมมนา
การประชมภายในทองถน และการประชาสมพนธดวยสอสารมวลชนทกประเภทแกประชาชน จดให
มการเกบขอมลพนฐานของผสงอายในทองถนประจำทกปเพอนำมาวเคราะหใชในการพฒนาการดแล
ผสงอายในแตละทองถนใหเหมาะสมกบความตองการของผสงอาย
อภปรายผล
ปญหาทสงคมผสงอายจะตองเผชญในชวงสบป (พ.ศ. 2556-2566) พบวา ทางกลมผกำหนด
นโยบายของรฐ ผนำนโยบายไปปฏบต และผรบผลจากนโยบายมความเหนตรงกนเกยวกบปญหาทางสงคม
ทอาจเกดขนจากสงคมผสงอาย ไดแก
ปญหาความเหลอมลำในการเขาถงบรการสาธารณสขขนพนฐาน โดยผสงอายทมฐานะดจะเขาถง
บรการตาง ๆ ไดงายกวาเพราะสามารถเลอกใชบรการในสถานพยาบาลเอกชนทมคาใชจายสงได ในขณะท
ผสงอายทยากจนตองใชนโยบายสาธารณสข เชน นโยบายสามสบบาทรกษาทกโรค ซงใหสทธในระดบตำ
ไมเทาเทยมกบบตรทองและสทธขาราชการ โดยปญหานสอดคลองกบโครงการวจยเรอง สระบบสวสดการ
สงคมถวนหนาภายในป พ.ศ. 2560 ของสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (Thailand Development
Research Institute, 2011) ทพบวา สวสดการพนฐานอกหลายประการยงไมถวนหนาเทาทควร คอ มบางคนได
บางคนไมได และหลายอยางคนทไมไดมเยอะกวาคนทไดมากมาย ตวอยางเชน ขาราชการและพนกงาน
รฐวสาหกจมสวสดการรกษาดกวาพนกงานบรษทเอกชนและผมสทธบตรทอง เปนตน และปญหาจากการ
ไมเตรยมพรอมของผสงอายเองในดานการดแลสขภาพใหแขงแรงอยเสมอ โดยในสงคมปจจบนเปนแบบ
30
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
บรโภคนยม คานยมในการรบประทานอาหารเปลยนไปเนองจากอทธพลจากตางประเทศ แตเดมทมสงคม
การทำการเกษตรเปนหลกในปจจบนเปลยนแปลงมาทำงานในออฟฟศ ขาดการออกกำลงกาย ทำใหสขภาพ
ไมแขงแรง
นอกจากนยงมปญหาการถกทอดทงจากครอบครว ไมสามารถดแลผสงอายเองและไมสามารถจาง
ผอนมาดแลไดสอดคลองกบงานวจยของ Manorat (2013) ทพบวา ผสงอายมแนวโนมวาจะตองอย
ตามลำพงมากขน สำหรบในประเทศไทยนนเปนผลกระทบจากลกษณะครอบครวไทยทใชชวตแบบครอบครว
เดยวมากขนและสภาวะทางสงคมและเศรษฐกจ ทำใหคนในครอบครวมงหาเลยงชพและแขงขนทางสงคม
จนอาจมองขามความสมพนธระหวางคนในครอบครว ความรกความผกพนในครอบครวนอยลงจงเปน
การแยกผสงอายออกจากครอบครวมากขน สงผลกระทบทางลบตอคณภาพชวตผสงอายทงดานรางกาย
จตอารมณ สงคม และสงแวดลอม
ปญหาดานงบประมาณการดแล เพราะผสงอายไมไดออมเงน ถงแมรฐบาลจะมนโยบายใหเบย
ยงชพแกผสงอายแตจำนวนเงนไมมากจงไมเพยงพอกบคาครองชพทสง นอกจากนรฐบาลไมมงบประมาณ
มากพอในการจดสถานดแลผสงอายใหเพยงพอ จงไดพยายามจดใหมสถานดแลเอกชนเพอใหผสงอายทม
ฐานะดใชบรการ และพยายามโอนภาระหนาทใหองคการบรหารสวนตำบลดแลโดยรฐสนบสนน
การศกษานโยบายและสวสดการผสงอายในประเทศไทยในมมมองผกำหนดนโยบายและผนำ
นโยบายไปปฏบต พบวา กลมผกำหนดนโยบายและผนำนโยบายไปปฏบตไดดำเนนการรวมกบหนวยงาน
ทเกยวของครบทกภาคสวนทงจากภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม แตกยงไมมการรวมมอกนเทาท
ควรเพราะไมมหนวยงานกลางทเปนทางการในการประสานงาน ไมมกฎระเบยบบงคบใหปฏบตงานรวมกน
มเพยงแคขอความรวมมอ และหนวยงานสวนใหญมงานประจำอยแลวงานทเกยวของกบผสงอายเปนภาระ
งานทเพมเขามาจงทำใหขาดบคลากรทจะรบผดชอบเรองนโดยตรง
ในการศกษากรณศกษาในตางประเทศนน กลมผกำหนดนโยบายทกคนและผนำนโยบายไปปฏบต
สวนใหญไดศกษาโดยใหความสำคญกบจดเเขงและจดออนของแตละประเทศ รวมถงการศกษาวธการปฏบต
งานทดทสดเพอเรยนรและเปรยบเทยบ แตเนองจากสงคมและวฒนธรรมทแตกตางกนไปในแตละประเทศ
ทำใหการกำหนดนโยบายโดยการอางองจากตางประเทศเพอนำไปปฏบตไดยาก เมอเปรยบเทยบกบ
ตางประเทศจะพบวา การทประเทศไทยไมใชรฐสวสดการ ฐานะทางเศรษฐกจของประเทศไทยยงไมดพอ
ประชาชนสวนใหญยากจนจงไมอาจทำใหการจดเกบภาษในอตราทสงได และไมสามารถสรางสถานดแลผสง
อายของรฐไดพอเพยง ถงแมจะมสถานดแลผสงอายเอกชนแตกมคาใชจายสง อกประการหนงผสงอายไทย
ไมนยมอยในสถานบรการผสงอายตองการอาศยอยในบานของตนเองทามกลางลกหลานจนวาระสดทายของ
ชวต และจากพนฐานวฒนธรรมไทยทมความกตญญ ความเมตตา ความโอบออมอาร องคการบรหารสวน
ตำบลและชมชนจงนาจะมบทบาทในเรองน ซงสอดคลองกบแนวคดของแพทยหญง ลดดา ดำรการเลศ
รองเลขาธการมลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย ในเวทเสวนา ครงท 8 เรอง การดแลผสงอายแบบ
บรณาการในชมชน (Damrikarnlert, 2012) ทกลาววา เราคงไมสามารถดแลผสงอายในโรงพยาบาล
31
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
ขนาดใหญได เพราะ 1) ไมสามารถดแลไดทวถง 2) ไมมคณภาพ 3) ราคาแพง คำตอบจงอยทชมชน เราตอง
ดแลกนเองแบบบรณาการในชมชน
สำหรบปญหาและอปสรรคในการดำเนนงานของกลมผกำหนดนโยบายและกลมผนำนโยบายไป
ปฏบต คอ ปญหาการไมมขอมลพนฐานของผสงอายทงประเทศอยางเพยงพอเนองจากไมไดจดเกบอยาง
ตอเนองและเปนปจจบน การเกบขอมลยงไมมประสทธภาพและจดเกบภายในทองถนไมมการรวบรวมขอมล
สสวนกลาง และบางแหงไมมการเกบขอมล ดานปญหาทศนคตดานลบของผปฏบตงานตอผสงอาย
เนองจากเปนผทตองไดรบการดแลมากกวาคนในวยอน จงรสกวาเปนภาระและไมอยากใหบรการ ปญหา
ดานบคลากรผเชยวชาญมไมเพยงพอและงบประมาณทไมเหมาะสมเปนผลจากการไมเหนความสำคญของ
จำนวนผสงอายทเพมขนของรฐบาลจงไมมการเตรยมความพรอม นอกจากนปญหาการทจรตคอรรปชนและ
ปญหาการไมนำนโยบายไปปฏบตอยางจรงจงในสถานพยาบาลภาครฐยงแสดงใหเหนถงความถดถอยทาง
จรยธรรมในการปฏบตงานอกดวย ในสวนอปสรรค ถงแมจะมการทำงานรวมกนทกภาคสวนแตยงขาดความ
รวมมอทเพยงพอ และปญหาดานระบบการจดการในการปฏบตตามนโยบายไมเหมาะสม ขนตอนการปฏบต
กมมากและยงยากซบซอน บางอยางไมมความชดเจนและยงขาดคมอแนวทางในการปฏบตงาน
สำหรบปจจยสำคญทสงผลใหการดำเนนนโยบายสวสดการสำหรบผสงอายสำเรจราบรน ประกอบดวย
สองปจจยหลก คอ ปจจยภายในของผนำนโยบายไปปฏบต คอ ความใสใจ และความสามารถในการตอบสนอง
ความตองการของผสงอาย สวนปจจยภายนอก คอ ขอมล ความรวมมอ และงบประมาณ
สำหรบความคาดหวงและความตองการของผสงอายไทยดานสวสดการ กลมตวอยางสวนใหญ
เหนวาถงแมวาจะมนโยบายชวยเหลอดานคาครองชพแตจำนวนเงนไมเพยงพอ เชน ผสงอายตงแต 60 ป
ถง 69 ป จะไดเบยยงชพ 600 บาทตอเดอน ในขณะทคาแรงขนตำ 9,000 บาทตอเดอน กยงไมพอเพยง ดงนน
ผสงอายทมภาวะเจบไขไดปวยจงไมมเงนในการรกษา นโยบายนจงไมเหมาะสมกบการเปลยนแปลงทาง
สงคม ทำใหผสงอายรสกวารฐบาลไมใหความสำคญกบผสงอาย สอดคลองกบโครงการวจยเรอง สระบบ
สวสดการสงคมถวนหนาภายในป พ.ศ. 2560 ของสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (Thailand
Development Research Institute, 2011) ทระบวา สำหรบผสงอายทยากจนนนเบยยงชพอาจ
ไมเพยงพอตอการดำรงชพขนพนฐานได จงไดเสนอใหเพมเบยยงชพผสงอายยากจนเทากบเสนความยากจน
นอกจากน ยงมผสงอายทไมสามารถพงตนเองไดรฐกควรดแลคนเหลานเปนพเศษโดยมเบยเพมเตมใหแก
ผสงอายในภาวะพงพง
สำหรบการเตรยมความพรอมทจะรองรบสงคมผสงอาย โดยผสงอายสวนใหญไมทราบเรองน
เนองจากการประชาสมพนธทไมเพยงพอ อยางไรกตามผสงอายทใหสมภาษณตองการใหรฐเตรยมความพรอม
ทจะรองรบสงคมผสงอายเบองตน 6 ดาน คอ 1) ดานการอำนวยความสะดวกของสถานทและการเดนทาง
ไปยงสถานทตาง ๆ เชน โรงพยาบาล เปนตน เนองจากการเดนทางลำบากจงตองการยานพาหนะหรอ
รถบรการสาธารณะทมอปกรณรองรบรถเขนหรอบคลากรชวยเหลอดแลในการเดนทางตดตอเพอรบ
การตรวจรกษาในสถานพยาบาล 2) ดานกฎหมายควรมหนวยงานทใหความชวยเหลอดานกฎหมายแก
32
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
ผสงอาย เนองจากผสงอายมกจะมปญหาการถกหลอกลวงในการทำธรกรรมตางๆ 3) ดานการพฒนา
บคลากร รฐควรสนบสนนการพฒนาบคลากรทใหบรการผสงอายเพอใหมจำนวนทเพยงพอและมมาตรฐาน
การบรการ 4) ดานอาสาสมครและเจาหนาทดแลตามบาน ควรใหองคการปกครองสวนทองถนจดอาสาสมคร
และเจาหนาทไปดแลผสงอายทบานเพอชวยแบงเบาภาระในการดแลของครอบครว 5) ดานการคมครอง
มาตรฐานในการดแลผสงอายในสถานดแลผสงอายทงในภาครฐและภาคเอกชน รฐควรกำหนดใหมมาตรฐาน
และความปลอดภย 6) ดานงบประมาณ รฐควรจดสรรงบประมาณในการพฒนาคณภาพการบรการ
ของหนวยงานดานสาธารณสขอยางเพยงพอ
จากการศกษาเปรยบเทยบรปแบบชดสวสดการในประเทศไทยกบประเทศทพฒนาดานสวสดการ
ผสงอายโดดเดนมพฒนาการดานเศรษฐกจ 14 ประเทศ ดงตารางทไดกลาวไปแลว พบวา ประเทศไทย
มการกำหนดนโยบายสวสดการผสงอายทดแลดานสงคม ดานเศรษฐกจ ดานกฎหมาย ดานการศกษา และ
ดานสาธารณสข หากยงขาดการดแลดานสงแวดลอมภายในทอยอาศยของผสงอาย และดานสงแวดลอม
ภายนอก ดานเทคโนโลย การใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการตดตอสอสาร และดานบคลากรรองรบทงใน
การดแลผสงอายในสถานพยาบาลและการดแลผสงอายทบานซงในปจจบนมจำนวนไมเพยงพอและขาด
การตรวจสอบมาตรฐานทางวชาชพสำหรบผดแลผสงอาย โดยขาดการวางระบบการดแลภายในบานผสงอาย
รวมถงการใหบรการขนปฐมอกดวย ทงนเปนผลจากการทรฐไมตระหนกถงจำนวนผสงอายทเพมมากขน
จนกลายเปนสงคมผสงอาย
จากการสมภาษณทงสามกลมตวอยางเกยวกบดานมาตรการเตรยมความพรอมเพอรองรบ
สงคมผสงอาย พบวา ทกกลมมความคดเหนตรงกนใน 8 ดาน คอ การเตรยมความพรอมดาน 1) สงคม
2) เศรษฐกจ 3) สงแวดลอม 4) เทคโนโลย 5) กฎหมาย 6) การศกษา 7) สาธารณสข และ 8) บคลากร
รองรบ ผวจยจงนำขอมลจากการสมภาษณมาพจารณารวมกบขอมลจากเอกสารเชงนโยบายของไทยและ
ตางประเทศ โดยประมวลจากขอคนพบและแนวคดพนฐานมากำหนดกลยทธในการดำเนนการ คอ
1) กลยทธการสรางความรและความเขาใจ เพอใหสงคมไทยตระหนกและปรบทศนคตเกยวกบการสงอาย
และมสวนรวมในการเตรยมความพรอมเขาสวยสงอายในทกดาน 2) กลยทธการสรางสงแวดลอม เพอให
สภาพแวดลอมทงภายในทอยอาศยและสถานทสาธารณะใหเหมาะสม สบายและสะดวกปลอดภยในการใช
ชวตประจำวน 3) กลยทธการสรางมาตรฐานการดแลผสงอาย เพอใหเกดคณภาพในการดแลผสงอายอยางม
ประสทธภาพ โดยแนวปฏบตมาตรการ 8 ดาน คอ
1. มาตรการเตรยมความพรอมดานสงคม ดวยการสรางความรความเขาใจและปรบทศนคตทาง
ลบเกยวกบการสงอายและการกาวเขาสสงคมผสงอายแกขาราชการในทกหนวยงานของทกกระทรวง
โดยการอบรม การสมมนา การประชมเพอใหขาราชการประชาสมพนธรณรงคเผยแพรสสาธารณะชนโดยม
จดประสงคใหประชาชนเตรยมตวเพอเขาสวยสงอายและเตรยมการดแลผสงอายในครอบครว รฐควร
ตรากฎหมายกำหนดหลกเกณฑการชวยเหลอทงในรปของเงนชวยเหลอ การดแลและการจดสงอำนวย
ความสะดวกตาง ๆ ในการดำรงชวตใหแกผสงอาย รวมไปถงครอบครวทดแลผสงอายดวย ซงสอดคลองกบ
33
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
ศราณ ศรหาภาคและคณะ ในรายงานผลการวจย เรอง ผลกระทบและภาระการดแลผสงอายระยะยาว
ภายใตวฒนธรรมไทยของสถาบนวจยระบบสาธารณสข (Srihapak, 2014) พบวา การดแลผสงอาย
ระยะยาวกอใหเกดภาระและผลกระทบกบผดแลและครอบครวทอยทามกลางความไมพรอมของครอบครว
และระบบการสนบสนนในชมชน ดงนนการพฒนาระบบสนบสนนการดแลผสงอายระยะยาวและ
การออกแบบระบบการดแลผสงอายระยะยาวทมทางเลอกใหสำหรบผดแลและครอบครวในชมชน ไดแก
สงเสรมบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการจดระบบการดแลผสงอายระยะยาว การพฒนา
ศกยภาพผดแลในครอบครว รวมถงกำหนดมาตรฐานและการควบคมคณภาพการดแลผสงอายระยะยาวของ
ประเทศ อนนำไปสการพฒนาระบบการดแลผสงอายทยงยนและสอดคลองกบวฒนธรรมไทย
2. มาตรการเตรยมความพรอมดานเศรษฐกจ รฐควรสรางความรความเขาใจสงเสรมใหประชาชน
ออมเงนตงแตยงเปนเดกจนถงวยสงอายเพอเตรยมทนทรพยในการดำรงชวตโดยเฉพาะในยามเจบปวย
โดยสอดคลองกบรายงานการพจารณา เรอง “ประเทศไทยกบการเตรยมความพรอมผสงอายกาวส 2 ทศวรรษ
หนา (พ.ศ. 2556–2575) ของคณะกรรมาธการการพฒนาสงคมและกจการเดก เยาวชน สตร ผสงอาย
คนพการและผดอยโอกาส ทระบวาการเกบเงนออมนนคงตองขอความรวมมอจากองคกรปกครองสวน
ทองถนเนองจากเขาถงประชาชนไดอยางทวถงและมความสามารถตดตามดกวาสวนกลาง จะทำให
การบรหารจดการมความเปนไปไดสงกวาและถกกวาการบรหารจดการแบบรวมศนยทสวนกลาง (Office of
Secretariat of the senate, 2013) แสดงใหเหนถงความสำคญของการเตรยมความพรอมดานเศรษฐกจ
ทมองคการปกครองสวนทองถนเปนปจจยสำคญ
3. มาตรการเตรยมความพรอมดานสงแวดลอม ดวยการดำเนนการจดสภาพแวดลอมและ
สงอำนวยความสะดวกตางๆ เชน ทางลาดเพอรถเขน ลฟทและหองนำตามแบบอารยสถาปตยในสถานท
ราชการและสถานทสาธารณะ เปนตน มการบรการดแลและใหความชวยเหลอในทพกอาศย เชน
การปรบปรงสถานทและการทำความสะอาด เปนตน โดยสอดคลองกบการจดสงแวดลอมทเออตอสขภาพ
ผสงอายตามแนวคดการปรบสงแวดลอมทเออตอสขภาพของ Elizabeth Burton (Burton, 2012) ทระบวา
การดำเนนการดานสงแวดลอมทางกายภาพของเมองนนตองคำนงถงสภาวะสขภาพของผสงอายดวย ควรม
การจดสงแวดลอมทสงเสรมใหผสงอายออกกำลง การจดสงแวดลอมในทอยอาศยใหเหมาะสมกบผสงอายใน
การดำเนนชวต และการจดสงแวดลอมในทสาธารณะใหเออตอสขภาพผสงอาย ทงนจะตองคำนงถง
ความเปลยนแปลงของสงแวดลอมและสภาวะของผสงอายเอง
4. มาตรการเตรยมความพรอมดานเทคโนโลย ดวยการสรางความรความเขาใจและจดอบรม
เกยวกบการสรรหาและใชเทคโนโลยตางๆ เชน เทคโนโลยสารสนเทศ ใหกบเจาหนาท ผดแลผสงอาย
ผสงอาย และประชาชนในทองถน โดยสอดคลองกบงานวจยเรอง ผสงอายกบเทคโนโลยสารสนเทศ
ของสมาน ลอยฟา (Loypha, 2011) ทระบวา ผสงอายเปนประชากรกลมทใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนต
นอยทสด แมแนวโนมการเทคโนโลยจะเพมสงขนแตยงมผสงอายอกจำนวนมากทขาดโอกาสในการเรยนร
และการเขาถงเทคโนโลยดงกลาว ดงนนหนวยงานทเกยวของควรดำเนนการสงแสรมและกระตนผสงอาย
34
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
ดวยวธการตางๆ การใหความรความเขาใจ การพฒนาทกษะแกผสงอายจงเปนสงจำเปนและเปนความ
ทาทายเรงดวนและควรมการดำเนนการในเรองนใหเกดผลเปนรปธรรม
5. มาตรการเตรยมความพรอมดานการศกษา ดวยการสรางความรความเขาใจเพอเตรยมพรอม
สำหรบการสงอายใหกบเยาวชน กำหนดหลกสตรการเรยนการสอนในแตละชวงวยใหมความรความเขาใจ
เกยวกบการสงอาย การเตรยมตวเขาสวยสงอาย และการประพฤตปฏบตตนตอผสงอาย จดกจกรรมอบรม
รวมกนกบผสงอายเพอสรางความสมพนธอนดระหวางวย ใหความรทเกยวของกบผสงอายแกประชาชน
ในทองถน จดใหมการศกษาสำหรบผสงอายภายในทองถนอยางหลากหลายโดยคำนงถงความตองการของ
ผสงอายเปนหลก และสงเสรมใหผสงอายมบทบาทในการใหความรในดานตางๆ ทผสงอายเชยวชาญเมอม
การจดกจกรรมในทองถน สอดคลองกบแนวคดของ อาชญญา และคณะ (Ratana-ubol et al, 2011) ทชชดวา
กรอบมโนทศนทนำผสงอายไปสภาวะพฤฒพลง คอ การสงเสรมการศกษาหรอการเรยนรตลอดชวต
เพอสนองความตองการในการเรยนรตลอดชวตของผสงอาย ตองไดรบการฝกฝนในการทำงานอยางตอเนอง
และมโอกาสในการเรยนรตลอดชวตทกรปแบบ โดยเนนใหผสงอายไดรบการศกษา พงพงตนเองได มสขภาพ
ทงกายและจตทด มคณภาพชวตทด มความมนคงทางเศรษฐกจ ไมเปนภาระตอสงคม ตลอดจนมสวนรวม
ในสงคมในฐานะทรพยากรทมคณคา
. มาตรการเตรยมความพรอมดานกฎหมาย คอ การใหหนวยงานทเกยวของทบทวนกฎหมาย
เพอปรบปรงแกไข พฒนา และออกกฎหมาย มาตรการและนโยบายตาง ๆ ทเปนประโยชนตอผสงอาย
ผดแลผสงอายและครอบครวผสงอาย จดใหมเจาหนาทรฐในการใหคำปรกษาเกยวกบกฎหมายตางๆ และ
รบคำรองเรยนในทองถน รวมถงแกปญหาใหประชาชนและผสงอาย สรางความรความเขาใจทางดาน
กฎหมายทเกยวของกบผสงอายใหกบประชาชนและผสงอายดวยการจดอบรม ประชมรวมกนในทองถน
อยางสมำเสมอ สอดคลองกบผลการวจย Petchayapaisit (2009) เรอง แนวทางและมาตรการทางกฎหมาย
เกยวกบสวสดการผสงอายในประเทศไทย ทกลาววารฐควรบญญตกฎหมายใหสอดคลองกบบทบญญต
ในรฐธรรมนญโดยตงอยบนพนฐานแหงความเทาเทยมกน กำหนดสทธประโยชนทจะใหแกผสงอายอยาง
ชดเจน และไมกอใหเกดปญหาในดานการตความอนจะเปนผลเสยตอผสงอายได โดยกำหนดสทธพนฐาน
ของผสงอายในรปของพระราชบญญตผสงอาย
7. มาตรการเตรยมความพรอมดานบคลากรรองรบ โดยจดใหมหลกสตรการศกษาและอบรมเรยน
รเพอพฒนาคณภาพผดแลผสงอายใหถกตองตามหลกการทางการแพทยสากล ทงนโดยมการฝกฝนพฒนา
บคลากรใหมความรคจรยธรรม จดใหมหนวยงานหลกในการประเมนคณภาพและมาตรฐานการดแล
ผสงอายในสถานดแลผสงอายทงภาครฐและภาคเอกชน โดยมการตรวจสอบและพฒนาปรบปรงการดำเนนงาน
ประจำป โดยสอดคลองกบรายงานการวจยโครงการการเงนการคลงสำหรบการดแลระยะยาวของผสงอาย
ในเขตกรงเทพมหานคร (Suwanrada, 2010) ซงระบปญหาของผใหบรการดแลระยะยาวแกผสงอายใน
ภาพรวม ไดแก ปญหาเรองการจดทะเบยนจดตงสถานบรการและศนยจดสงผดแล ซงทำใหไมมการกำหนด
มาตรฐานของบคลากรและสถานท รวมถงคณภาพการดแลทอาจไมไดรบมาตรฐานตามหลกการพยาบาล
35
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
โดยในสวนนยอมสงผลกระทบอยางมากตอคณภาพของผดแล ดงนนจงควรมการเตรยมความพรอม
ดานบคลากรรองรบดงกลาว
8. กลยทธการเตรยมความพรอมดานสาธารณสข ดวยการสรางความรความเขาใจแกประชาชน
ในเรองการดแลรางกายใหมสขภาพด ออกกำลงกาย กนอยอยางถกสขลกษณะไมตดอบายมขและสงเสพตด
โดยจดกจกรรมอบรมใหความร การสมมนา การประชมภายในทองถน และการประชาสมพนธดวยสอสาร
มวลชนทกประเภท ซงสอดคลองกบผลการวจยของ Ruangkalapawongse (2015) ทพบวา ปจจยหนง
ทสงผลตอการตดสนใจเลอกบรโภคผลตภณฑอาหารสขภาพของผสงอายในกรงเทพมหานคร เนองจาก
ผสงอายตดสนใจซอดวยตนเอง สอดคลองกบแนวคดของ Orem (1985) ทกลาววาการดแลตนเองเปน
พฤตกรรมการเรยนรอยางหนงทเรมพฒนามาตงแตวยเดก และคอยๆ พฒนาเตมทในวยผใหญ ซงเปนวยท
สามารถดแลตนเองไดอยางสมบรณ แตความสามารถดงกลาวจะลดลงเมอเกดความเสอม หรอความเจบปวย
ขนในรางกาย หรอกรณทการดแลตนเองถกจำกดจากความรความชำนาญ การขาดแรงจงใจ กจกรรม
การดแลตนเองกจะไมเกดขน ซงการสรางความรความเขาใจดวยการจดกจกรรมตางๆ ดงกลาวจะเปนสง
จงใจใหผสงอายดแลตวเองมากขน
ขอเสนอแนะ
1. ภาครฐควรทบทวนและพฒนานโยบายรวมถงมาตรการตางๆ รวมกนกบองคกรปกครองสวน
ทองถน ภาคเอกชนและภาคประชาสงคม เพอใหเกดความรความเขาใจและตระหนกถงความสำคญและ
ปญหารวมกนเปนไปในทศทางเดยวกน
2. ภาครฐควรผสานสรางภาคเครอขายความรวมมอจากทกหนวยงานทเกยวของของภาครฐและ
เอกชน รวมตลอดถงภาคประชาสงคมเพอตดตอสอสารและพฒนาองคความร ขอมลตางๆ ใหเปนปจจบน
เปนมาตรฐานและสามารถนำไปปฏบตไดจรง
3. ควรมการอบรมใหความรความเขาใจในมาตรฐานสวสดการและคมครองพทกษสทธของ
ผสงอายทถกตองตรงกนเพอการประสานงานและการปฏบตงานใหมประสทธภาพประสทธผล
4. ควรใหความรความเขาใจและกระตนสงเสรมชมชนใหมสวนรวมในการดแลสวสดการผสงอาย
เชน การใหความรความเขาใจในการเตรยมตวดานตางๆ แกประชาชนเพอเขาวยสงอาย เปนตน
5. ควรจดทำผลการดำเนนงานการดแลมาตรฐานสงเสรมสวสดการภาครฐและการคมครอง
ผสงอายโดยทำการเผยแพรสสาธารณชนใหประชาชนไดทราบ
36
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
References
Burton, E. (2012). Street ahead? The Role of the Built Environment in Healthy Ageing.
Perspectives in Public Health, 132 (4), 161-162.
Damrikarnlert, L. (2012). Integrated Elderly Care in Communities. Office of Community
Health Research and Development, Institute of ASEAN Health Development.
(in Thai)
Kumhom, R et al. (1999). Evaluation of the Social Welfare Service Project for Developing
the Quality of life of Thai Elderly People. Paper for the National Academic
Conference on “Role of the Government and Community Organizations in
Elderly Care in Thailand: Current Situation and Future Direction”. December
23-24, 1999. (in Thai)
Loypha, S. (2011). Elderly People and Information Technology. Journal of Information
Science, 29(2). 53-64. (in Thai)
Mahidol University. (2010). Journal of Demography, Mahidol University, 2010. Mahidol
Population Gazette. Nakornprathom: Mahidol University. (in Thai)
Manorat, P. (2013). Old People Living Alone: Impacts and the Role of Society in Elderly
Care. Journal of Borumratchonnani Nursing College, Utaradit, 5(2). (in Thai)
Office of Secretariat of the Senate. (2013). The Consideration of “Thailand and
Praparation of the Elderly to Move into the Next Two Decades (2013-2032)” by
the Commission for Social Development and Activities for children, Youths,
Women, the Elderly, the Disable and the Disadvantaged (Research Report). The
Senate. (in Thai)
Orem, D.E. (1985). Nursing Concepts of Practice. 3rd ed. New York: Mc Graw Hill Book.
Petchayapaisit, C. (2009). Guidelines and Legal Measures related to Elderly Welfare
in Thailand. Retrieved August 14, 2013, from http://www.RESguidelines-legal-
measuresrelating-welfare-Thailand_HSRI_1999.pdf. (in Thai)
Ratana-ubol, A et al. (2011). Life-long Education and Learning for Thai Elderly. Bangkok:
Foundation of Thai Geronthology Research and Development Institute. (in Thai)
37
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 A Study of Policy and Strategic Measures of Providing Welfare for the Thai Aging Society
Ruangkalapawongse, A. (2015). Factors Related to Decision Making to Buy Functional Food
Products for Senior Citizens in The Bangkok Metropolis. SDU Research Journal
Humanities and Social Sciences, 11(2), 77-94. (in Thai)
Suwanrada, W. (2010). Systhesis of long term care System for the elderly in Thailand
(Research Report). Foundation of Thai Geronthology Research and Development
Institute. (in Thai)
Siribun, S. (2000). Response to Problem and Needs of the Elderly: A Case study of
Establishment of the Social Service Center for the Elderly. Bangkok: The College
of Demography, Chulalongkorn University. (in Thai)
Srihapak, S. (2014). Impact and Long-term Elderly Care in Thai Culture. Nonthaburi:
Institute of Public Health Research. (in Thai)
Thanaprayodsak, L. (2010). Thailand’s Demographic Structure and Trend of Future Change.
Retrieved on January 18, 2015, from http://biology.ipst.ac.th/?p=913 Mahidol
University: TQ P Company limited. (in Thai)
Thailand Development Research Institute. (2011). To the Social Welfare for All System by
2027. Bangkok: Thailand Development Research Institute, Office of Health
Promotion Support Fund and the Ministry of Social Development and Human
Security. (in Thai)
คณะผเขยน
นางสาวสชรนทร พรยานนท
คณะรฐประศาสนศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
118 ถนนเสรไทย แขวงคลองจน เขตบางกะป กรงเทพมหานคร 10240
e-mail: [email protected]
ผชวยศาสตราจารย ดร.ไพโรจน ภทรนรากล
คณะรฐประศาสนศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
118 ถนนเสรไทย แขวงคลองจน เขตบางกะป กรงเทพมหานคร 10240
e-mail: [email protected].
39
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
การขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนโดยใชแนวคดการพฒนาโครงการ อยางมเหตมผล สำหรบปลกมนสำปะหลง อำเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา
Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
พยตตกา พลสระค* วจารณ วชชกจ ปยะ ดวงพตรา นพนธ ตงธรรม และพนธทพย จงโกรย
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
Payattika Polsrakhu* Vichan Vichukit Piya Duangpatra Nipon Tangtham and Puntip Jongkroy Graduate Program, Kasetsart University
บทคดยอ
การศกษาครงนมวตถประสงคเพอขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดน และจดทำ
แผนกลยทธในการพฒนาโครงการใหมความสอดคลองกบนโยบายการบรหารจดการเขตเกษตรเศรษฐกจ
สำหรบมนสำปะหลงซงเปนสนคาเกษตรทสำคญของพนทอำเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา โดยใช
แนวคดการพฒนาโครงการอยางมเหตมผล และกระบวนการจดลำดบชนเชงวเคราะห ผลการศกษาครงน
ไดเสนอแนวทางการขบเคลอนนโยบาย ซงพจารณาจากปญหาของพนท นำปญหาของพนทมากำหนดเปน
วตถประสงคในการพฒนาโครงการ โดยสอบถามความคดเหนจากผมสวนไดสวนเสย 6 กลม ไดแก
เกษตรกร หมอดนอาสา ผแทนขององคการบรหารสวนตำบล พอคา นกวชาการ และผกำหนดนโยบาย
(รองปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ) พบวา ปญหาหลก คอ การใชประโยชนทดนไมเหมาะสม เนองจาก
นโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบปลกมนสำปะหลงยงไมมระบบการจดการอยางม
ประสทธภาพ จากการศกษาทำใหไดกลยทธ 3 ดาน คอ 1) การสรางความเชอมนใหเกษตรกรเกยวกบ
การวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบปลกมนสำปะหลงใหมความยงยน 2) การจดการทางดานการตลาด
ใหมความเหมาะสม และ 3) การปรบเปลยนพนทปลกพช (Crop Switching) ตามความเหมาะสมของพนท
สำหรบนำไปใชในการพฒนาโครงการอยางมประสทธภาพ จะทำใหเกดการยอมรบจากเกษตรกรในการนำ
ไปปฏบตและบรหารจดการใหเกดการใชประโยชนทดนอยางยงยน
คำสำคญ: การวางแผนการใชประโยชนทดน การพฒนาโครงการอยางมเหตมผล มนสำปะหลง
* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected]
40
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
Abstract
The objectives of this research were to promote policy on land use planning and
to develop a strategic plan consistent with the policy on economic crop zoning
management by using the Logical Framework Approach and Analytic Hierarchy Process for
cassava production in Dan Khun Thot district, Nakhon Ratchasima province. The finding of
this research is to bring about the policy-driven approach on land use planning for cassava
in problem areas and to define the focal problems as the objective of project
development. The data was collected from six groups of stakeholders: farmers, volunteer
soil doctors, representatives from the Sub-district Administrative Organization, merchants,
researchers, and policy makers. The results showed that the major problem is the
non-suitability of land use by farmers. This was due to the inefficiency of land use
planning policy which was attributed to a lack of competent management. Therefore, this
research suggest three concrete strategies: 1) confidence building among farmers for
sustainable land use for cassava, 2) appropriate market management, and 3) crop
switching into the suitable areas. Regarding these suggestions, it will entail the good
practice and acceptance among farmers and lead to the efficiency of project development
as well as sustainable land use management.
Key Word: Land Use Planning, Logical Framework Approach, Cassava
บทนำ
มนสำปะหลงเปนพชเศรษฐกจทสำคญพชหนงของประเทศไทย พบวา เกษตรกรผปลกมนสำปะหลง
ไมนอยกวา 5 แสนครวเรอน พนทปลกทงประเทศ 7.6 ลานไร มการปลกมากทสดในจงหวดนครราชสมา
ซงพนทปลกมนสำปะหลง ทงจงหวดมประมาณ 1.7 ลานไร (Office of Agricultural Economics, 2011)
สำหรบความตองการหวมนสำปะหลงสดแตละป ประมาณ 29.30 ลานตน และผลตภณฑมนสำปะหลงท
สงออกสวนใหญ ไดแก แปงมนสำปะหลงและมนเสน สรางมลคาการสงออกแตละปไมตำกวา 1 แสนลานบาท
ประเทศไทยเปนผสงออกรายใหญของโลกแตการปลกมนสำปะหลงของประเทศไทยยงไมสามารถควบคม
การผลตใหไดตามความตองการของตลาด เนองจากพนทสวนใหญเกอบทงหมดอาศยนำฝนเปนหลกทำให
ความแปรปรวนของผลผลตตอไรแตละปเปนไปตามสภาพอากาศ อกทงเกษตรกรบางพนทมการใชปจจย
การผลต เชน ปยเคมและสารเคมทางการเกษตรเพอเพมผลผลตเปนเวลานาน และใชในอตราทไมเหมาะสม
ขาดการปรบปรงบำรงดนและมการบรหารจดการทไมเหมาะสม ทำใหเกดการเสอมคณภาพของดน ดงนน
41
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
การวางแผนการใชประโยชนทดน (Land Use Planning) ซงเปนการวเคราะหและประเมนขอมลทาง
กายภาพ เศรษฐกจ และสงคม อยางมระบบเพอเปนการกำหนดวธการหรอการใชพนทไวลวงหนาอยางเปน
ระบบ เปนแนวทางในการใชพนทและทรพยากรอยางมประสทธภาพและตรงตามความตองการของชมชนใน
การทจะนำไปสการพฒนาอยางยงยนตอไปในอนาคต (Land Development Department, 2011)
เปนสงสำคญทตองดำเนนการเพอใหเปนทยอมรบโดยมความมงหมายใหการใชทดนทกำหนดขนนนตอบสนอง
ความตองการของประชาชนมากทสด อยางไรกตามการวางแผนการใชทดนมไดสนสดลงในขนตอน
การชแนะวาทดนจะใชทำอะไรดทสด แตจะตองรวมถงการจดทำมาตรการทกดานจากผทเกยวของในการใช
ทดนเพอใหบรรล ถงความตองการใชทดนนน การวางแผนการใชทดนจงมงไปทการระบถงโครงการ
แผนงาน และนโยบายทจะทำใหบรรลถงความตองการ (Fresco et al, 1989)
อยางไรกตาม แมปจจบนจะมวธการจดการดนเพอนำมาใชในการแกไขปญหาความเสอมโทรมของ
ทรพยากรดน และมการวางแผนการใชประโยชนทดนเพอจดทำเขตเหมาะสมของทดนสำหรบปลกพช
เศรษฐกจ ใหเกษตรกรสามารถจดการดนและเลอกพนทปลกพชตามความเหมาะสมของพนท แตในขณะท
การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศมการเปลยนแปลงอยางมาก ทำให
การวางแผนการใชประโยชนทดนเปลยนแปลงไป โดยเฉพาะอยางยงการกำหนดยทธศาสตรการบรหาร
จดการในการแปลงยทธศาสตรดานการพฒนาทดนหรอการนำนโยบายไปสการปฏบตยงไมเกดผลเปน
รปธรรมอยางแทจรงได ซงยทธศาสตรในการแกไขปญหาของภาครฐในชวงทผานมายงไมไดรบการตอบสนอง
จากภาคประชาชนและชมชนทองถนเทาทควร จะเหนไดจากแผนทความเหมาะสมของทดน (Land
Suitability Map) สำหรบปลกมนสำปะหลง ป 2554 ทกำหนดโดยกรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและ
สหกรณ ประกอบดวยพนททมความเหมาะสมสง ปานกลาง ตำ และพนทไมเหมาะสม เมอนำมาซอนทบกบ
ขอมลการใชประโยชนทดนปจจบน (Present Land Use) จะพบวา มเกษตรกรจำนวนไมนอยทมการปลก
มนสำปะหลงในพนททเหมาะสมนอยและไมเหมาะสม สำหรบพนทศกษาเปนพนทอำเภอดานขนทด มพนท
ปลกมนสำปะหลง จำนวน 867,541 ไร พบวา พนทปลกมนสำปะหลงครอบคลม 16 ตำบล สามารถ
แบงออกได 4 เขตตามหลกเกณฑความเหมาะสมทางกายภาพ คอ เขตความเหมาะสมมาก มเนอท 141,543 ไร
เขตความเหมาะสมปานกลาง มเนอท 343,449 ไร เขตความเหมาะสมนอย มเนอท 57,241 ไร และเขต
ไมมความเหมาะสม มเนอท 310,834 ไร ทเหลอเปนเขตปาไมตามกฎหมายอก 14,483 ไร (Land
Development Department, 2011) ซงผวจยเลงเหนวาในอนาคตอาจจะเกดความไมยงยนของการใช
ประโยชนทดน จงมแนวคดเกยวกบการวางแผนการใชประโยชนทดนวาจำเปนตองคำนงถงการจดสรร
ทรพยากรทมอยอยางจำกดใหเหมาะสมและเปนธรรม โดยใหความสำคญกบการบรหารจดการทรพยากร
การผลตแบบยงยนทเนนสมดลทางธรรมชาต มนษยและสงมชวตอน ๆ จงนำไปสการวจยทกำหนดปจจย
แบบองครวม ทงดานสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม นำมาใชในการวางแผนใหเกดการใชประโยชนอยาง
ยงยน สอดคลองกบนโยบายรฐบาลในปจจบนในการบรหารจดการเขตเศรษฐกจ (Zoning) โดยพจารณา
อปสงคอปทานทเกยวของกบปรมาณการผลตและความตองการใชสนคาเกษตร
42
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ดงนน จงจำเปนอยางยงทจะดำเนนการขบเคลอนนโยบายวางแผนการใชประโยชนทดน โดยใช
แนวคดในการพฒนาโครงการอยางมเหตมผล (Logical Framework Approach) ทมหลกการและ
ความสำคญเกยวกบแนวคด คอ การใชวตถประสงคเปนตวนำ มลำดบขนตอนในการพฒนาและจดการ
การดำเนนงานอยางมขนตอน รวมทงสามารถตดตามและประเมนผลลพธไดอยางเปนรปธรรมทงในระยะสน
และระยะยาวจากการรวบรวมและวเคราะหปญหาตาง ๆ ทเกดขนจนสภาพแวดลอมหรอสถานการณทม
ปญหาหนง ๆ เพอหาแนวทางจากผลลพธ (Outcome) ทไดของโครงการ เพอแกไขปรบปรงปญหาตางๆ
เหลานน ซงจะตองใหความสำคญกบบคคลเปาหมาย ทเปนผรบประโยชนจากโครงการ รวมทงการใหโอกาส
จากผมสวนไดสวนเสยทเกยวของทกฝาย (Stakeholders) เพอจดทำแผนกลยทธและพฒนาโครงการใหม
ความเหมาะสมโดยคำนงถงสภาพเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม นำไปสการพฒนาอยางยงยน
(Sustainable Development)
วตถประสงค
1. เพอวเคราะหปจจยในการวางแผนการใชประโยชนทดน สำหรบปลกมนสำปะหลง อำเภอ
ดานขนทด จงหวดนครราชสมา โดยใชแนวคดการพฒนาโครงการอยางมเหตมผล (Logical Framework
Approach)
2. เพอจดทำแผนกลยทธ (Strategic Plan) สำหรบใชในการขบเคลอนนโยบายและพฒนา
โครงการใหมความสอดคลองกบนโยบายการบรหารจดการเขตเกษตรเศรษฐกจสำหรบมนสำปะหลงซงเปน
สนคาเกษตรทสำคญ
กรอบแนวคด
กำหนดกรอบแนวคดการวจยจากประเดนปญหาการใชประโยชนทดนเพอการเกษตรทไมเหมาะสม
ขาดการบรหารจดการเพอปรบปรงบำรงดนอยางตอเนอง จงจำเปนตองกำหนดการวางแผนการใชประโยชน
ทดนเพอจดทำเขตเหมาะสมสำหรบปลกพชเศรษฐกจ โดยใชแนวคดดานการพฒนาอยางยงยน (Kutintara, 2013)
ไดแก การวางแผนจากฐานราก (Bottom up Concept) การมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยทกภาคสวน
(Partnership Concept) รวมวางแผนและตดสนใจในการดำเนนโครงการ มการคำนงถงปจจยหลากหลาย
ดานแบบสหวทยาการ (Interdisciplinary Criteria) เพอนำไปสการขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใช
ประโยชนทดนโดยใชแนวคดการพฒนาโครงการอยางมเหตมผล ในพนทปลกมนสำปะหลง อำเภอ
ดานขนทด จงหวดนครราชสมา
43
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
ระเบยบวธการวจย
ขอมลและเครองมอทใชในการศกษา
ประชากรทใชในการเกบขอมลเปนผทมสวนไดสวนเสยในการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบ
ปลกมนสำปะหลง ประกอบดวยกลมตวอยาง 6 กลม ซงเปนผไดรบประโยชนทางตรงและเปนผม
สวนเกยวของในการกำหนดนโยบายทงภาครฐและภาคเอกชนอยางมสวนรวม สอดคลองกบการศกษาของ
Saunkaew (2014) ทศกษาการรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนเพอนำไปสความสำเรจของนโยบายครว
ไทยสครวโลก ซงในการศกษาครงนกำหนดกลมตวอยางทใชเปนตวแทนในการใหคาความสำคญของปจจย
คอ เกษตรกร หมอดนอาสา ผแทนขององคการบรหารสวนตำบล พอคา นกวชาการ และผกำหนดนโยบาย
(รองปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ) กำหนดกลมตวอยางดวยวธเลอกแบบเจาะจง (Purposive
Sampling) โดยเจาะจงตวแทนเกษตรกรทปลกมนสำปะหลงจาก 16 ตำบล ตำบลละ 1 ราย หมอดนอาสา
3 ราย ผแทนขององคการบรหารสวนตำบล 3 ราย พอคา 3 ราย นกวชาการ 10 ราย ผกำหนดนโยบาย
1 ราย จำนวนตวอยาง รวม 35 ราย
ขอมลทใชในการศกษา ประกอบดวย 1) ขอมลปฐมภม (Primary Data) เกบรวบรวมขอมลจาก
ผมสวนไดสวนเสย ทง 6 กลม โดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structure Interview) ซงผาน
การตรวจสอบคณภาพของเครองมอจากผเชยวชาญและมการนำเครองมอไปทดสอบกบกลมตวอยางกอน
นำไปเกบขอมลจรง ประกอบดวยคำถามปลายปดทเปนคำถามใหเปรยบเทยบความสำคญของปจจยทละค
ตงแตระดบนอยทสดจนถงระดบมากทสด ดวยคาคะแนน 1-9 ใหผมสวนไดสวนเสยแสดงความคดเหน
ในการตดสนใจเลอกปจจยทเกยวของกบการปลกมนสำปะหลงทไดกำหนดไวจากการตรวจเอกสารงานวจยท
เกยวของ ดานสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม ดานละ 8 ปจจย โดยใหคาคะแนนเปรยบเทยบความสำคญ
กลยทธในการขบเคลอนนโยบาย
การวางแผนการใชทดน
การพฒนาโครงการอยางเปนเหตเปนผล
- ปจจยหลากหลายดานแบบสหวทยาการ
(Interdisciplinary Criteria)
44
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ของแตละปจจย เพอกำหนดเปนปจจยในการวางแผนการใชประโยชนทดน 2) ขอมลทตยภม (Secondary
Data) เกบรวบรวมขอมลจากกรมพฒนาทดน ไดแก แผนท ภมประเทศ แผนทกลมชดดน แผนทการใช
ประโยชนทดน แผนทเขตการใชทดนสำหรบมนสำปะหลง แผนทโครงสรางพนฐาน และขอมลดานสงคมและ
เศรษฐกจของเกษตรกรผปลกมนสำปะหลง ในป 2554 โดยใชโปรแกรมระบบสารสนเทศทางภมศาสตร
(ARCGIS Version 9.3) ในการซอนทบขอมล (Overlay) เพอจดทำแผนทการวางแผนการใชประโยชนทดน
สอดคลองกบการศกษาของ Chanchang (2012) ทใหขอเสนอแนะวาควรมการใชมตทางสงคมเขารวม
การวจย เชน ทศนคต ความคดเหน เพอจะไดศกษาสภาพชวตความเปนอยของประชาชนในพนท ซงม
ความผกพนกบพนทศกษาจะสามารถนำไปสการแกไขปญหาอยางเปนรปธรรมมากยงขน
กระบวนการจดลำดบชนความสำคญ (Analytic Hierarchy Process: AHP)
การแสดงแบบจำลองหรอแผนภมลำดบชนของ “กระบวนการลำดบชนเชงวเคราะห” ซงเปน
เครองมอพนฐานทชวยในการตดสนใจ โครงสรางของแผนภมนประกอบไปดวย “องคประกอบ” หรอปจจย
ทเกยวของกบการตดสนใจตาง ๆ แผนภมนมลกษณะเปนระดบชนจำนวนของลำดบชนจะขนอยกบ
ความซบซอนของการตดสนใจ (Thapa, 2003) ซงอธบายไดดงน
1) สรางแผนภมลำดบชนหรอแบบจำลองของการตดสนใจ มรายละเอยดดงน
ลำดบชนท 1 หรอระดบบนสด แสดงจดโฟกสหรอเปาหมายของการตดสนใจ ลำดบชนท 2
แสดงถงเกณฑการตดสนใจหลกทมผลตอเปาหมายในการตดสนใจนน ลำดบชนท 3 ลงมา แสดงถงเกณฑ
ยอยของการตดสนใจ และลำดบชนท 4 คอ ทางเลอกทนำมาพจารณาผานเกณฑการตดสนใจตามทกำหนดไว
2) การใหนำหนกความสำคญของเกณฑการประเมน เนองจากเกณฑทใชในการตดสนใจแตละ
เกณฑนน มความสำคญตอเปาหมายในการตดสนใจไมเทากน ดงนน จงจำเปนจะตองหานำหนก
“ความสำคญ” ของแตละเกณฑกอนทจะทำการประเมนทางเลอก
3) นำ “ทางเลอก” ทกำหนดไวในตอนแรกมาทำการประเมนผาน “เกณฑ” ทใชในการตดสนใจ
เพอจดลำดบความสำคญของทางเลอก
45
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ภาพท 2 กระบวนการจดลำดบชนความสำคญในการวางแผนการใชประโยชนทดน
การพฒนาและขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดน โดยใชแนวคดการพฒนา
โครงการอยางมเหตมผล (Logical Framework Approach) และการพฒนาอยางยงยน (Sustainable
Development) สำหรบปลกมนสำปะหลง พนทอำเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา โดยใชขอมล
การกำหนดเขตเหมาะสมสำหรบพชเศรษฐกจของมนสำปะหลง ป 2554 มขนตอน ดงน
ขนตอนการพฒนาและขบเคลอนโครงการดวยแนวคดการอยางมเหตมผล ประกอบดวย
การวเคราะหผมสวนไดสวนเสย การวเคราะหปญหา การวเคราะหเพอกำหนดวตถประสงค การวเคราะห
ทางเลอกหรอกลยทธ การกำหนดองคประกอบทเปนเนอแท (Main Element) ของโครงการการกำหนด
ขอสนนษฐาน และการกำหนดตวชวด เพอนำไปสการจดทำแผนการขบเคลอนนโยบายการบรหารเขต
เกษตรเศรษฐกจ และการจดประชมชแจงระดมความคดเหนตอแผนกลยทธ (Duangpatra, 2003)
ผลการวจย
1. การวางแผนการใชประโยชนทดนโดยใชการตดสนใจแบบหลายหลกเกณฑ
การกำหนดปจจยจากการตดสนใจแบบหลายหลกเกณฑของกลมผมสวนไดสวนเสย ทง 6 กลม
จำนวน 35 ราย โดยวเคราะหความสำคญตามลำดบชน (AHP) เปรยบเทยบความสำคญของปจจยยอยเปนค
(Pair Wise Comparison) ผลเฉลยทไดจากการวเคราะหคำนวณหาคาลำดบความสำคญของปจจยหลก
46
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ทำใหสามารถจดลำดบความสำคญของปจจยยอยทง 3 ทาง พบวา ปจจยทางสงคม ผมสวนไดสวนเสย
ใหความสำคญตอปจจยยอยดานประสบการณดานการปลกมนสำปะหลงมากทสด ใหคาคะแนนถวงนำหนก
เทากบ 0.22 รองลงมาเปน พฤตกรรมการใชสารเคมทางการเกษตร ใหคาคะแนนถวงนำหนกเทากบ 0.13
และการเขารบการอบรมของเกษตรกร การจางแรงงาน และการสนบสนนจากหนวยงานภาครฐ ใหคาคะแนน
ถวงนำหนกเทากน คอ 0.12 ตามลำดบ ปจจยทางเศรษฐกจ ผมสวนไดสวนเสยใหความสำคญตอปจจยยอย
ดานรายไดมากทสด ใหคาคะแนนถวงนำหนกเทากบ 0.20 รองลงมาเปน ผลผลตตอไร และตนทนการผลต
และใหคาคะแนนถวงนำหนกเทากบ 0.16 และ 0.15 ตามลำดบ และปจจยทางสงแวดลอม ผมสวนได
สวนเสยใหความสำคญตอปจจยยอยดานการระบาดของโรคและแมลงศตรพชมากทสด ใหคาคะแนนถวง
นำหนกเทากบ 0.18 รองลงมาเปน คณภาพดน และความเหมาะสมของพนธพช ใหคาคะแนนถวงนำหนก
เทากบ 0.16 และ 0.14 ตามลำดบ ซงเมอจดอนดบความสำคญสามอนดบแรกของปจจยทางดานสงคม
ดานเศรษฐกจ และดานสงแวดลอม จะพบวา ผมสวนไดสวนเสยไดใหคะแนนความสำคญของปจจยทาง
สงคม รวมเปน 5 ปจจยยอย เนองจากใหความสำคญของปจจยอนดบสามเทากนทงสามปจจยยอย ตางจาก
การตดสนใจของปจจยยอยทางเศรษฐกจและสงคมทใหความสำคญสามอนดบแรกลำดบละ 1 ปจจยยอย
เมอนำปจจยดงกลาวขางตนไปใชในการวเคราะหขอมลเพอนำมาใชในการกำหนดความเหมาะสม
ของปจจยหลกทงสามดาน โดยเกบรวบรวมขอมลจากปจจยรองและเกณฑการวดตาง ๆ จากเกษตรกร
ทงหมด 16 ตำบล ตลอดจนรวบรวมขอมลทตยภมจากหนวยงานทเกยวของ และนำไปจดทำแผนท
ความเหมาะสมสำหรบใชในการวางแผนพฒนาโครงการ เปนรายตำบลตอไป (ภาพท 3 4 และ5)
ภาพท 3 แผนทความเหมาะสมของการใชประโยชน ภาพท 4 แผนทความเหมาะสมของการใชประโยชน
ทดนเพอปลกมนสำปะหลงโดยใชหลกเกณฑปจจย ทดนเพอปลกมนสำปะหลงโดยใชหลกเกณฑปจจย
ทางสงคม ทางเศรษฐกจ
47
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ภาพท 5 แผนทความเหมาะสมของการใชประโยชนทดนเพอปลกมนสำปะหลง
โดยใชหลกเกณฑปจจยทางสงแวดลอม
2. การพฒนาและขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดน โดยใชแนวคดการ
พฒนาโครงการอยางมเหตมผล (Logical Framework Approach)
การพฒนาและขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดน โดยใชแนวคดการพฒนา
โครงการอยางมเหตมผล (Logical Framework Approach) โดยการรวบรวมขอมลทเกยวของทจะใช
เพอวตถประสงคทไดกำหนดไวใหมากทสด เชน ขอมลเกยวกบปญหาตางๆ ทเกดขนจรงๆ ในโครงการหรอ
นโยบายทศกษารวบรวมและวเคราะหขอมลจากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10
แผนพฒนาการเกษตรของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ปจจยตางๆ ทเกยวของในเชงนโยบาย เชน
การวเคราะหดานการผลตและการตลาดภายในและภายนอกประเทศความตองการใชภายในและภายนอก
ประเทศ การวเคราะหนโยบายดานการคากบตางประเทศ เพอทราบศกยภาพคแขงและคคาทสำคญ
การวเคราะหยทธศาสตรและนโยบายดานการใชทดน และยทธศาสตรการผลตมนสำปะหลง รวมถง
การพจารณากฎหมายทเกยวของ ระบบเครอขายคมนาคม การขนสง ทตงโรงงาน สถานทรบซอ เพอนำมา
ประกอบการพจารณากำหนดมาตรการตางๆ หลงจากรวบรวมขอมลทเกยวของ และไดกำหนดและ
เชญชวนผทจะมสวนรวมในการระดมความคดเพอชวยกนวเคราะหขอมลตางๆ ดงกลาวเพอรวมกนพฒนา
ขบเคลอนโครงการตอไปแลวจะตองมการจดประชมเชงปฏบตการ (LFA Workshop) เพอกำหนดแนวทาง
แกไขปญหาและขบเคลอนนโยบายตามวตถประสงคทตงไว โดยแบงเปนสองระยะ ในระยะแรก ม 4 ขนตอน
ไดแก การวเคราะหผมสวนไดสวนเสย การวเคราะหปญหา การกำหนดวตถประสงค และการวเคราะหทาง
เลอกหรอกลยทธ ระยะสองม 3 ขนตอน ไดแก การกำหนดองคประกอบทเปนเนอแทของโครงการ
การกำหนดขอสนนษฐาน และการกำหนดตวชวด ดงน
48
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ระยะแรก
1. การวเคราะหผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder Analysis)
จากการวเคราะหผมสวนไดสวนเสยโดยพจารณาความสมพนธ พบวา ผมสวนไดสวนเสยท
มความสมพนธใกลชดกบการขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบปลกมนสำปะหลง
มากทสด คอ กลมผมสวนไดสวนเสยทเกยวของกบการกำหนดนโยบาย คอ ผบรหารกระทรวงเกษตรและ
สหกรณ ผบรหารในสงกดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผบรหารกรมพฒนาทดน ผอำนวยการกองแผนงาน
และผอำนวยการกองนโยบายและแผนการใชทดน รองลงมาเปน กลมผมสวนไดสวนเสยทไดรบผลประโยชน
โดยตรง คอ เกษตรกรผปลกมนสำปะหลง แรงงานทางการเกษตร พอคาคนกลาง/ผประกอบการ และ
โรงงานแปงมน/โรงงานผลตเอทานอล กลมผมสวนไดสวนเสยทไดรบผลประโยชนโดยออม คอ ธนาคาร/ผให
กยม องคการปกครองสวนทองถน ผนำชมชน และลานมน และสดทายเปนกลมผมสวนไดสวนเสยท
เกยวของกบการสนบสนน การขบเคลอนนโยบาย คอ นกวชาการ หนวยงานภายในกระทรวงเกษตรและ
สหกรณ หนวยงานภายนอกกระทรวงเกษตรและสหกรณ และสถาบนพฒนามนสำปะหลงแหงประเทศไทย
ดงนน ผมสวนไดสวนเสยทจะนำมาพจารณาในการวเคราะหปญหาเพอนำไปสการพฒนา
โครงการสำหรบการขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดน จำแนกลกษณะตามความสมพนธ
บทบาทหนาท และการมอทธพลสามารถแบงออกเปน 4 กลม ดงน
กลมท 1 ดานนโยบาย (ภาครฐ) เปนหนวยงานทเกยวของโดยตรง คอ หนวยงานในสงกด
กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดแก กรมพฒนาทดน กรมสงเสรมการเกษตร สำนกงานเศรษฐกจการเกษตร
กรมวชาการเกษตร กรมการขาว ฯลฯ และหนวยงานภายนอก ไดแก หนวยงานจากกระทรวงพาณชย
กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงอตสาหกรรม และสถาบนพฒนามนสำปะหลง
แหงประเทศไทย
กลมท 2 ดานการสงเสรมการดำเนนงาน เปนผปฏบตงานทงในและนอกพนททม
สวนเกยวของในการขบเคลอนนโยบาย และสงเสรมสนบสนนใหกจกรรมตางๆ ทเกยวของสามารถ
ดำเนนการไดบรรลเปาหมาย ไดแก นกวชาการเกษตร นกวชาการสงเสรม นกสำรวจดน นกวเคราะห
นโยบายและแผน รวมถงนกวชาการอนๆ จากภาคเอกชนหรอสถาบนการศกษา
กลมท 3 ดานการสนบสนน (ภาคเอกชน) เปนผมสวนเกยวของทงทางตรงและทางออม
ซงมสวนสนบสนนใหกระบวนการขบเคลอนของภาครฐดำเนนการไปไดอยางมประสทธภาพ ไดแก โรงงาน
แปงมน โรงงานผลตเอทานอล และพอคา/ผประกอบการ
กลมท 4 ดานการไดรบผลกระทบโดยตรง เปนผมสวนเกยวของทงทางตรงและทางออม
เมอมการขบเคลอนนโยบายการบรหารเขตเกษตรเศรษฐกจ จะไดรบผลกระทบทงแงบวกและแงลบ ไดแก
เกษตรกรผปลกมนสำปะหลง แรงงานภาคการเกษตร แหลงเงนกธนาคารเพอการเกษตร และองคการ
บรหารการปกครองสวนทองถน
49
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
2. การวเคราะหปญหา (Problem Analysis)
จากการทบทวนเอกสาร ขอมล และรายงานทเกยวของกบสภาพเปนไป หรอสภาพแวดลอม
ทมอยจรง และเปนปญหาทตองการศกษาเพอหาแนวทางแกไข ปรบปรง และพฒนา โดยใหผมสวนรวม
ทกคนทรวมประชมเชงปฏบตการ (LFA Workshop) ทำการวเคราะหและจำแนกแจกแจงถงปญหาทสำคญ
ตางๆ ทเกดขนหรอทมอยจรง พรอมทงหาความสมพนธระหวางสาเหตทมาททำใหเกดปญหาดงกลาว และ
ผลกระทบในทางลบจากปญหาดงกลาวตอเกษตรกร ชมชน สภาพสงคม เศรษฐกจ และประเทศชาต
โดยการพฒนาความสมพนธดงกลาวระหวางสาเหต ปญหาหลก และผลกระทบ ในรปแบบ Problem Tree
ซงพบปญหาหลก (Focal Problem) ทสำคญทสดจากปญหาสำคญตางๆ ทไดแจกแจงไวแตเพยงปญหาเดยว
โดยความเหนชอบรวมกนของผเขารวมประชมเชงปฏบตการ หลงจากนนนำปญหาหลกดงกลาวมาพฒนาเปน
Problem Tree ซงในการขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบปลกมนสำปะหลงนน
ผวจยไดวเคราะหปญหาจากการศกษาปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม ทมผลตอการวางแผน
การใชประโยชนทดน นำไปสตนไมปญหาของการวางแผนการใชทดนสำหรบปลกมนสำปะหลงใหมความยงยน
เพอสอดคลองและเชอมโยงไปสแนวทางการแกไขปญหาและพฒนาโครงการตอไป ดงภาพท 6
ภาพท 6 ตนไมปญหาของการใชประโยชนทดนเพอปลกมนสำปะหลง
50
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
3. การวเคราะหปญหาเพอกำหนดวตถประสงค (Objective Analysis)
จาก Problem Tree (PT) ในภาพท 8 ทพฒนาขนจากการวเคราะหความสมพนธเชอมโยง
ระหวางกลมหรอลำดบชน (Hierarchy) ของปญหาทงสามลกษณะ คอ ปญหาทเปนสาเหตททำใหเกด
ปญหาหลก และผลทเปนปญหาอนเนองมาจากปญหาหลกดงกลาว ในขนตอนตอไป คอ การเปลยนรป PT
ใหเปน Objectives Tree หรอทเรยกยอ วา OT เปลยนขอความทระบปญหาแตละแผน รวมทงปญหาหลก
จากขอความในเชงลบทเปนขอความทแสดงถงปญหาใหเปนขอความเชงบวกหรอขอความทแสดงวาไมม
ปญหาหรอขอความทแสดงถงวตถประสงคหรอแนวทาง/วธการในการแกไขปญหาดงกลาว หลงจากเปลยน
PT ใหเปน OT แลวไดพจารณาทบทวนความเหมาะสม ความมเหตมผลและความสมบรณของ OT เพอ
พจารณาจากดานลางของ OT ขนไปสดานบน เพอใชเปนแนวทางในการกำหนดวตถประสงคและกลยทธ
(Strategy) ของโครงการฯ ตอไป ดงภาพท 7
ภาพท 7 ตนไมวตถประสงคสำหรบการใชประโยชนทดนเพอปลกมนสำปะหลง
คณภาพชวตของเกษตรกร คณภาพชวตของเกษตรกร
51
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
4. การวเคราะหทางเลอกหรอกลยทธ (Alternative Option or Strategies Analysis)
จากตนไมวตถประสงค (Objective Tree: OT) ทไดพฒนาขนอยางเหมาะสมสมบรณแลว
ขนตอนตอมาคอการวเคราะหทางเลอกตางๆ ทปรากฏอยบน OT เพอกำหนดใหเปนทางเลอกทเหมาะสม
ทสดเพยงทางเลอกเดยวเพอใชกำหนดกลยทธของโครงการ ทจะใชในการพฒนาโครงการฯ พรอมทจะ
ดำเนนการหรอนำเสนอของบประมาณจากแหลงทนตางๆ และเพอนำไปกำหนดเปนแผนปฏบตการ และ
แผนการดำเนนโครงการ ซงจากการวเคราะหปญหาซงนำมาซงการวเคราะหวตถประสงค ดงภาพท 6
และ 7 ทำใหไดกลยทธในการแกไขปญหา ทงหมด 3 กลยทธ คอ กลยทธ 1: สรางความเชอมนใหเกษตรกร
เกยวกบการการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบปลก มนสำปะหลงใหมความยงยน กลยทธ 2:
เพมการจดการทางดานการตลาดใหมความเหมาะสม และกลยทธ 3: ปรบเปลยนพนทปลกพชตาม
ความเหมาะสมของพนท
ระยะสอง
5. การกำหนดองคประกอบทเปนเนอแทของโครงการ
หลงจากทไดมการเลอกทางเลอก (Option) หรอกลยทธของโครงการ (Project Strategy)
ทดทสดออกมาแลว ขนตอนตอไป คอ การใชกลยทธของโครงการทไดจาก OT ดงกลาวในการนำมากำหนด
องคประกอบหลกทเปนเนอแทของโครงการฯ (Project’s Main Element) ซงประกอบดวย 5 องคประกอบหลก
ดงน 1) วตถประสงคของโครงการในระยาว (Goal) 2) วตถประสงคของโครงการทตองการผลลพธ
(Outcome) 3) ผลลพธ (Output) ทตองการ 4) กจกรรม (Activities) ของโครงการฯ และ 5) ทรพยากร
หรอปจจยนำเขา (Inputs) ของโครงการ
6. การกำหนดขอสนนษฐาน (Assumptions)
ขอสนนษฐานในทน หมายถง สภาพปจจยทจะตองม (Existing Conditions) หรอกำหนด
ใหเปนเงอนไขมากอน (Pre-conditions) วาจะตองมถาตองการความสำเรจจากการดำเนนงานโครงการ
ภาพท 8
52
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ภาพท 8 องคประกอบหลกทเปนเนอแทของโครงการและขอสนนษฐาน/ปจจยภายนอก
3. แนวทางการขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบปลกมนสำปะหลง
การขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบปลกมนสำปะหลงภายใต
การบรหารเขตเกษตรเศรษฐกจสนคาเกษตร จะมหลายระดบตงแตแผนของหนวยงานภาครฐระดบประเทศ
ระดบกระทรวง ระดบกรม ในสวนกลาง แลวกระจายไปในระดบพนทอยางเปนขนเปนตอนตงแตทศทาง
วตถประสงค เปาหมาย ของนโยบายฯ และตวชวดความสำเรจลงสแผนระดบตางๆ นน
การกำหนดแนวทางในการขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนเพอปลก
มนสำปะหลง โดยมเปาหมายเพอเพมศกยภาพการผลตมนสำปะหลงใหสามารถใชประโยชนทดนไดอยาง
53
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ยงยน สามารถรองรบความตองการของตลาดในประเทศและตางประเทศ ผวจยไดวเคราะหความเชอมโยง
ระหวางนโยบายและยทธศาสตรประเทศ กระทรวง จนถงระดบกรมฯ ตลอดจนไดวเคราะหปญหาแบบ
องครวม พจารณาปจจยทางดานกายภาพ สงคม และเศรษฐกจ โดยคำนงถงการมสวนรวมจากทกภาคสวน
จงทำแผนกลยทธและเสนอแนวทาง การพฒนาเพอขบเคลอนนโยบาย ดงน
1. ดานกายภาพ
1.1 กำหนดเขตความเหมาะสมสำหรบการผลตมนสำปะหลง โดยวเคราะหความเหมาะสม
ของทดนกบปจจยความตองการของพชแตละชนด ตามสภาพทมการเพาะปลกพช รวมกบปจจยทเกยวของ
เชน ปจจยทางสงคม และเศรษฐกจ
1.2 เพมผลผลตตอไร โดยพจารณาพนธพชใหมความเหมาะสมกบสภาพดน และเปนพนธ
ทปลอดโรคและแมลง
1.3 สรางแหลงนำเสรมและระบบชลประทานทเหมาะสมกบสภาพพนท
1.4 สงเสรมกจกรรมปรบปรงคณภาพดน ตามสภาพปญหาของแตละพนทใหสามารถใช
ประโยชนทดนไดอยางยงยน
1.5 สงเสรมกจกรรมทเปนมตรกบสงแวดลอมในพนทการผลตมนสำปะหลง เชน การงด
เผาวสดเหลอใชทางการเกษตร การใชสารอนทรย ลดใชปยเคม หรอสารเคมทางการเกษตร
1.6 กำหนดเขตความเหมาะสมและไมเหมาะสมสำหรบพชเศรษฐกจอนใหสามารถนำมา
พจารณาความเหมาะสมสำหรบการเพมศกยภาพการผลตมนสำปะหลงได
2. ดานสงคม
2.1 วเคราะหปญหาของพนทชมชนของเกษตรกรผปลกมนสำปะหลง และพชเศรษฐกจอน
เพอนำมาพฒนากจกรรมหรอโครงการใหมความเหมาะสมกบพนท
2.2 พฒนาเทคโนโลยดานการพฒนาทดนตามความเหมาะสมโดยคำนงถงความตองการ
ของเกษตรกรและคนในชมชน
2.3 สนบสนนกจกรรมทเปนศนยเรยนรดานการพฒนาทดนใหกบเกษตรทปลกมนสำปะหลง
เกดการรวมกลมแลกเปลยนเรยนรของคนในชมชน เพอใหเกษตรกรเขาถงเทคโนโลยทเหมาะสมในแตละ
พนท
2.4 สรางผนำเกษตรกร (Smart Farmer) ทมความรความสามารถและมคณธรรม
จรยธรรม สำหรบการปลกมนสำปะหลงโดยเฉพาะเพอเปนผนำในการเผยแพรขอมล ขาวสารตางๆ
3. ดานเศรษฐกจ
3.1 สงเสรมกจกรรมเพอลดตนทนการผลตใหกบเกษตรกรผปลกมนสำปะหลง เชน
ผลตทอนพนธใชเอง การใชปยเคมตามคาวเคราะหดน การจดการดนทเหมาะสม และการใชเครองจกรกล
แทนแรงงาน
54
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
3.2 พจารณาการจดตงโรงงาน ระบบการขนสงทเหมาะสม รายได และผลตอบแทนของ
เกษตรกรในแตละพนท เพอนำไปใชในการวางแผนกำหนดเขตความเหมาะสมสำหรบมนสำปะหลงและ
พชเศรษฐกจอน
3.3 ตดตามความเคลอนไหวการผลต ผลผลต และคณภาพผลผลต ของตลาดมนสำปะหลง
ในระดบประเทศ และระดบภมภาคอาเซยน เพอนำมาวเคราะหการเพมศกยภาพใหทนกบคแขงทางการคาได
4. ดานนโยบายและการบรหารจดการ
4.1 วางแผนงานโดยพจารณาปจจยจากลางขนบน (Bottom-Up) ใหความสำคญกบคน
เปนศนยกลางในการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบมนสำปะหลงและพชเศรษฐกจชนดอน
4.2 เสนอนโยบายความรบผดชอบเรองงานวจยและพฒนา โดยกระทรวงเกษตรและ
สหกรณ กำกบดแลตงแตการผลต การจดการ การดแลรกษา เกบเกยวจนถงการนำผลผลตสโรงงาน
เพอใหเกดการบรณาการงานวจยรวมกน
4.3 จดตงศนยเรยนรดานการบรหารเขตเกษตรเศรษฐกจสำหรบพชเศรษฐกจโดยเฉพาะ
ใหกบเกษตรกรในระดบพนท เพอสรางความรความเขาใจ และสรางความเชอมนใหกบเกษตรกรในการใช
ประโยชนทดนตามความเหมาะสมของพนท
4.4 กำหนดนโยบายสรางแรงจงใจใหกบเกษตรกรทปรบเปลยนพนทปลกมนสำปะหลง
ในพนททไมเหมาะสมหรอเหมาะสมนอยมาปลกออยหรอพชอนทมความเหมาะสมแทน เชน การใหสนเชอ
ดอกเบยตำสำหรบการซอปจจยการผลต การสนบสนนปจจยการผลตดานการพฒนาทดน
4.5 สนบสนนใหรฐบาล สนบสนนเกษตรกรทเขารวมโครงการปรบเปลยนพนทปลกหรอ
เกษตรกรทปลกพชตามความเหมาะสมของดน ดานคาใชจายในการจดการการผลต เชน คาเตรยมดน
พนธพช คาขนสง ฯลฯ
อภปรายผล
การกำหนดปจจยในการวางแผนการใชประโยชนทดนเพอปลกมนสำปะหลง อำเภอดานขนทด
จงหวดนครราชสมา ปจจยทไดจากการศกษาในครงน ทประกอบดวย ดานสงคม ไดแก ประสบการณ
ดานการปลกมนสำปะหลง พฤตกรรมการใชสารเคมทางการเกษตร การเขารบการอบรมของเกษตรกร การจาง
แรงงาน และการสนบสนนจากหนวยงานภาครฐ ดานเศรษฐกจ ไดแก รายได ผลผลตตอไร และตนทน
การผลต ดานสงแวดลอม ไดแก การระบาดของโรคและแมลงศตรพช คณภาพดน และความเหมาะสมของ
พนธพช แสดงใหเหนวา ผมสวนไดสวนเสยใหความสำคญกบปจจยทนำมาใชในการวางแผนการใชประโยชน
ทดนมากกวาปจจยทางดานกายภาพอยางเดยว ตามทหนวยงานทรบผดชอบไดกำหนดความเหมาะสมทาง
กายภาพสำหรบใชในการวางแผนและกำหนดนโยบายเบองตน ซงสอดคลองกบงานวจยของ Kriyunwong
et al. (2005) ทไดเสนอแนะในการแกไขขอขดแยงเรองทดนในระยะยาวไววา รฐควรกำหนดนโยบาย
55
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
การวางแผนการใชทดนอยางเหมาะสมทงประเทศเพอจำแนกการใชทดนแตละประเภท ตรวจสอบขอบเขตพนท
ทซำซอนของหนวยงานรฐและการใชประโยชนของประชาชนในสภาพความเปนจรง มาเปนแนวทางการแกไข
ปญหาขอพพาททดนไปสทางออกการจดการทดนโดยชมชนรวมกนและสอดคลองกบระบบนเวศตาม
การวางแผนการใชประโยชนทดนอยางเหมาะสม
อยางไรกตาม หลงจากศกษาและวเคราะหปจจยแบบองครวม โดยใชการตดสนใจแบบหลาย
หลกเกณฑจากผมสวนไดสวนเสยทกภาคสวน สำหรบการวางแผนการใชประโยชนทดน และนำไปส
การพฒนาโครงการอยางมเหตมผลใหเกดการใชประโยชนทดนอยางยงยน ซงสอดคลองกบแนวคดของ
Fresco et al. (1989) ทมความคดเหนวา การวางแผนการใชทดนมไดสนสดลงในขนตอนการชแนะวาทดน
จะใชทำอะไรดทสด แตจะตองรวมถงการจดทำมาตรการทกดานจากผทเกยวของในการใชทดนเพอใหบรรล
ถงความตองการใชทดนนน การวางแผน การใชทดนจงมงไปทการระบถงโครงการ แผนงาน และนโยบายท
จะทำใหบรรลถงความตองการ โดยผลการศกษาครงนไดเสนอแนวทางการขบเคลอนนโยบายการวางแผน
การใชประโยชนทดนสำหรบการปลกมนสำปะหลง ในพนทอำเภอดานขนทด จงหวดนครราชสมา
ซงพจารณาจากปญหาของพนท นำปญหาของพนทมากำหนดเปนวตถประสงคในการพฒนาโครงการ
โดยสอบถามความคดเหนจากผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) ทกภาคสวน รวมถงเกษตรกรผปลก
มนสำปะหลงทแบงตามเขตความเหมาะสมของพนท (Land Suitability) เพราะปญหาหลก คอ การใช
ประโยชนทดนไมเหมาะสม เนองจากนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบปลกมนสำปะหลงยง
ไมมระบบการระบบการจดการอยางมประสทธภาพ ซงจะเหนไดจากขอมลของ Land Development
Department (2013) ทพบวา เมอนำการใชประโยชนทดนมาซอนทบกบขอมลความเหมาะสมของดน
สำหรบมนสำปะหลง อำเภอดานขนทด พบวา มเกษตรกรปลกมนสำปะหลงในพนททมความเหมาะสม
นอย และไมเหมาะสม จำนวน 368,075 ไร คดเปนรอยละ 42.4 ของพนททงหมด ซงในอนาคตคาดวาอาจ
สงผลใหดนมความเสอมโทรม เกดการใชประโยชนไมยงยนหากไมมการบรหารจดการทเหมาะสม ดงนน
การขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดน สำหรบการปลกมนสำปะหลงใหเกดความยงยน
โดยใชแนวคดการพฒนาโครงการแบบมเหตมผล จะทำใหเกดการยอมรบจากเกษตรกร เนองจากเปน
แนวทางทไดรบความคดเหนและการตดสนใจจากผมสวนเกยวของทกภาคสวน กำหนดวตถประสงค
การพฒนาและขบเคลอนจากสภาพปญหาเปนหลก มองปญหาและการแกไขปญหาแบบองครวมทง
ดานสงคม เศรษฐกจ และสงแวดลอม จะทำใหสามารถนำนโยบายไปปฏบตอยางเปนรปธรรม มความชดเจน
และเกดการพฒนาอยางยงยน สอดคลองกบการศกษาของ Maranet (2015) พบวา นโยบายสงเสรมการใช
NGV ไมเปนนโยบายทตดสนใจโดยใชเหตผลอยางครบถวน เพราะใชกรอบเงอนไขการตดสนใจทผดพลาด
ไมกำหนดทางเลอกนโยบาย การไมนำขอมลในบรบทอนมาใชวเคราะห และการตดสนใจโดยไมมอง
การยอมรบของสาธารณะ ทงนไดเสนอแนวทางการกำหนดนโยบายทสมเหตสมผลในอนาคตดวยการใหเกด
การมสวนรวม (public participation) ของทกภาคสวน
56
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
ขอเสนอแนะ
1. การขบเคลอนนโยบายการวางแผนการใชประโยชนทดนสำหรบการปลกมนสำปะหลงใหม
ความยงยน ภายใตนโยบายการบรหารเขตเกษตรเศรษฐกจสำหรบการเพมศกยภาพการผลตมนสำปะหลง
จำเปนตองวเคราะหใหหนวยงานทเกยวของสามารถเชอมโยงเปาหมาย ตวชวด และกลยทธจากแผนพฒนา
เศรษฐกจและสงคมแหงชาต สแผนพฒนาการเกษตร และยทธศาสตรของกระทรวงเกษตรและสหกรณ
รวมทงเชอมโยงนโยบายรฐบาล สแผนปฏบตราชการ 4 ป ทงในระดบกระทรวง กรม จงหวด และกลม
จงหวด ดงนนจงควรวางแผนการพฒนาการขบเคลอนนโยบายดงกลาวกอนการเขาสการเปลยนแปลงแผน
พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบใหม เพอเตรยมความพรอมสำหรบการขบเคลอนใหทนเวลาและ
การนำไปใชประโยชนใหเกดประสทธภาพ
2. กำหนดแนวทางการวางแผนพฒนาโครงการโดยใชแนวคดการพฒนาโครงการอยางมเหตมผล
(Logical Framework Approach) และการพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development) เพอใช
ในการขบเคลอนนโยบายการบรหารเขตเกษตรเศรษฐกจพชชนดอนๆ ทมศกยภาพในการทดแทนการปลก
มนสำปะหลง เพอรองรบผลผลตลนตลาด และกลไกทางการตลาดโลก เปนการปองกนการเกดปญหา
ภายหลง เชน การกำหนดเขตเหมาะสมของพชเศรษฐกจชนดอน โดยการวเคราะหความเหมาะสมของ
การปรบเปลยนพชชนดอนเพมเตม เปนตน
References
Chanchang, P. (2012). Drought Risk Assessment in the Areas of Kamphaeng Saen District
in Nakorn Pathom Province through Using Geographic Information System.
SDU Research Journal Humanities and Social Sciences, 8(3), 29-37. (in Thai)
Duangpatra, P. (2003). Methodology of The Development of Research and Development
Projects by Using Logical Framework Approach. Lecture for Course KU SLUSE.
Kasetsart University. (in Thai)
Fresco, L., Huizing, H., van Keulen, H., & Schipper, R. (1989). Land Evaluation and Farming
Systems Analysis for Land Use Planning F.A.O. Guidelines Second Draft. Rome.
Kriyunwong, S. et.al (2005). The Research of Study Project and Dispute Survey of the
Controversial Land Problem in Thailand (Phase 1). (Research report). Research
Fund. (in Thai)
57
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
Kutintara, U. (2013). Sustainable Land and Natural Resource Management. Bangkok:
Kasetsart University. (in Thai)
Land Development Department. (2011). Land use of Nakhon Ratchasima. Policy and Land
Use Planning Division. Land Development Department, Ministry of Agriculture and
Cooperatives. (in Thai)
Land Development Department. (2013). Land Use for Cassava. Policy and Land Use
Planning Division. Land Development Department, Ministry of Agriculture and
Cooperatives. (in Thai)
Maranet, P. (2015). The Study and Analysis Natural Gas Vehicle Promoting Policy.
SDU Research Journal Humanities and Social Sciences, 11(1), January - April
2015. (in Thai)
Ministry of Agriculture and Cooperatives. (2007). Development of Agriculture in the
National Economic and Social Development Plan No. 10 (year 2007-2011).
(in Thai)
Office of Agricultural Economics. (2011). Agricultural Statistics in 2011. Bangkok: Ministry of
Agriculture and Cooperatives. (in Thai)
Office of the National Economic and Social Development Board (2006). Bangkok: National
Economic and Social Development Plan No. 10 (2007-2011). (in Thai)
Saaty, T.L. (1990). Hoe to Make a Decision: The Analytic Hierarchy Approach. European J.
of Operation Research, Vol.48, 9-26.
Saunkeaw, P. (2014). User Requirement Analysis of Information System to Support the
Quality Management of Frozen Seafood Processing by Applying Quality
Information Technology (QIT). SDU Research Journal Humanities and Social
Sciences, 10(2), 19-40. (in Thai)
Thapa, R.B. (2003). Spatial Decision Support Model for Sustainable Peri-urban Agriculture
Case Study of Hanoi Province, Vietnam. Asian Institute of Technology.
58
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Policy-driven Land Use Planning by a Logical Framework Approach for Cassava Production in Dan Khun Thot District, Nakhon Rachasima Province
คณะผเขยน
นางสาวพยตตกา พลสระค
กรมพฒนาทดน กองแผนงาน
2003/61 แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพมหานคร 10900
e-mail: [email protected]
รองศาสตราจารย ดร.วจารณ วชชกจ
ภาควชาพชไรนา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
50 ถนนงามวงศวาน แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพมหานคร 10900
e-mail: [email protected]
ศาสตราจารยเกยรตคณ ดร.ปยะ ดวงพตรา
ผทรงคณวฒพเศษ ภาควชาปฐพวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
50 ถนนงามวงศวาน แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพมหานคร 10900
e-mail: [email protected]
ศาสตราจารย ดร.นพนธ ตงธรรม
สาขาการใชทดนและการจดการทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
50 ถนนงามวงศวาน แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพมหานคร 10900
e-mail: [email protected]
ผชวยศาสตราจารย ดร.พนธทพย จงโกรย
ภาควชาภมศาสตร คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
50 ถนนงามวงศวาน แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพมหานคร 10900
e-mail: [email protected]
59
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
ผลของการใชพอดคาสตในการฝกสอนแบบจลภาคดวยตวแบบระดบตางกนทมตอ การรบรความสามารถของตนเองและสมรรถนะการสอน
ของนสตนกศกษาครศาสตรศกษาศาสตร** MThe Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in
Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers**
วรวรรณ กอกอง และใจทพย ณ สงขลา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
Worawan Kokong* and Jaitip Na-songkhla Faculty of Education, Chulalongkorn University
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาผลของการใชพอดคาสตในการฝกสอนแบบจลภาคดวย
ตวแบบระดบตางกน ทมตอการรบรความสามารถของตนเองและสมรรถนะการสอนของนสตนกศกษา
ครศาสตรศกษาศาสตร การวจยครงนเปนการวจยแบบผสมผสาน (Mix-method Design) ซงขอมลเชง
ปรมาณเกบขอมลกอนทดลอง (Pre-Experimental Design) แบบ The One-Group Pretest-Posttest
Design สวนขอมลเชงคณภาพเกบขอมลจากนสตนกศกษาครศาสตรศกษาศาสตรหลงการทดลอง
กลมตวอยาง คอ นสตกอนฝกประสบการณวชาชพคร คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ภาคเรยนท
2 ปการศกษา 2557 ซงไดมาจากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน
12 คน เครองมอทใชในการวจยแบงออกเปน 2 สวน คอ 1) เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก
แบบวดการรบรความสามารถของตนเอง และแบบประเมนสมรรถนะการสอน และ 2) เครองมอทใชใน
การทดลอง ไดแก แผนการจดการเรยนรการสอนแบบจลภาค และพอดคาสตการฝกสอนแบบจลภาคดวย
ตวแบบระดบตางกน วเคราะหขอมลดวยสถตเชงบรรยาย ไดแก คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน
การทดสอบคาท (t-test dependent) ผลการวจยพบวา การรบรความสามารถของตนเองและสมรรถนะ
การสอนของนสตนกศกษาครศาสตรศกษาศาสตร กอนทดลองและหลงทดลองแตกตางกน อยางมนยสำคญ
ทางสถตทระดบ .05
คำสำคญ : การสอนแบบจลภาค พอดคาสต การรบรความสามารถของตนเอง สมรรถนะการสอน
* Corresponding Author e-mail: [email protected] ** This work was supported by the T.H. 90th Anniversary of Chulalongkorn University Fund (Ratchadaphiseksomphot Endowment Fund) for funding this research.
60
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
Abstract
The purpose of this research was to study the effect of using podcasts with different levels of modeling in micro teaching upon self-efficacy and teaching competency of pre-service teachers. The research applied a mixed-methods design. Quantitative design was a pre-experimental design of the one-group pretest-posttest design; qualitative data was collected from pre-service teachers at the end of the research. The sample of the study was 12 pre-service teachers of the Faculty of Education of Chulalongkorn University who were studying in the second semester of the academic year 2014; they were selected by purposive sampling. The research instruments for collecting data were the self-efficacy assessment and the evaluating teaching competency assessment and the experimental instruments were the micro teaching plan and the podcasts with different levels of modeling in micro teaching. The data analysis was performed by descriptive statistics, average, standard derivation and t-test dependent. The findings revealed that the self-efficacy and teaching competency of pre-service teachers before and after doing the experiment were different significantly at a statistical level of 0.05
Keywords: Micro teaching, Podcast, Self-efficacy, Teaching competency
Introduction
Encouragement of the pre-service teachers to develop their self-efficacy to be able to indicate the teachers’ acknowledgement, understanding, and confidence in their capability, allowed the teachers to behave and express their opinions as expected. Additionally, they would be intent to succeed in their objective. Teaching competency is the ability to integrate knowledge, skills, motivation, and personality before participating in a teacher’s professional practice experience with their characteristics and personalities; self-efficacy allows decision making about an ability to perceive, understand and have confidence to show behavior and thinking as expected, which caused an intention to increase the possibility of task completion. There are four main factors related to self-efficacy: mastery experiences, modeling, verbal persuasion, and emotional arousal (Evans, 1989 as cited in Iarmsupasit, 2010). Teaching competency is the ability to integrate knowledge, skills, motivation and personality for practice in teaching and learning, according to the skill of the assigned micro teaching.
61
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
Micro teaching was trained for practicing teacher trainees individually before
participation in experimental teaching by using simulation for teaching and learning in real
classrooms. The experimental teachers were able to know the result of their own practice
quickly via video-recording and evaluations from other teaching colleagues and a master
teacher. Micro teaching should consist of a brief lesson, a small classroom and a short
period of time in agreement with the personnel competency of teachers’ model
mentioned by Rick (2010). It is a method of personal competency development for
teachers that uses video-recordings in teaching according to the concept of developing a
teaching method of a student teacher by using video to reflect on teaching and learning
via reviewing videos of their own teaching. Therefore, they could consider themselves to
perceive their behaviors and student’s interactions to become aware and motivated to
develop personal competency, in conformance with perceived self-efficacy. Perceived
self-efficacy refers to modeling presentation; an efficient technique for changing personal
behavior which assumes that change depends on personal factors (Iarmsupasit, 2010).
Additionally, the symbolic modeling presentation can control behavior, be reused and is
uncomplicated to use in groups.
A podcast is defined as a medium of audio and digital video through the internet
which can be downloaded via mobile devices and computers. The learners could select
the channel to watch or download the media to keep in their own equipment. A podcast
could provide mediums that meet the needs of students (Butchan, 2009). Therefore, the
researcher was interested to use podcasts to create a model video recording for students
before participating in the practice of teaching according to a method of practice (micro
teaching). In addition, the researcher believed that students of the Faculty of Education
have been previously assigned to use podcasts in practice of micro teaching with modeling
to support their self-efficacy and teaching competency.
Objectives
1. To study pre-service teachers when observing multilevel modeling.
2. To study the performance multilevel modeling of pre-service teachers who
have differences in self-efficacy.
3. To study the relationship between the self-efficacy and teaching competency
of pre-service teachers.
62
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
Research Methodology
The research applied a mixed-methods design. Quantitative design was a pre-
experimental design of the one-group pretest-posttest design and evaluated self-efficacy
and teaching competency in a sample group before the experiment. Participants were
assigned to join learning activities conforming to the learning prescribed by micro teaching.
The research used three levels of podcast with modeling: personality and wearing skills,
communicating skills and speaking skills, and behavioral skills. Then, testing a measure of
self-efficacy and evaluating the teaching competency of the sample group after the
experimentation was performed. Qualitative data was collected from the teacher and the
end of the research.
Figure 1 Example of micro teaching course in iTunes U Application
63
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
Figure 2 Example of different levels of modeling in micro teaching in
iTunes U Application
Figure 3 Example of micro teaching video feedback of pre-service teachers in
iTunes U Application
The sample of the study was 12 pre-service teachers of the Faculty of Education
of Chulalongkorn University who were studying in the second semester of the academic
year 2014 and were selected by purposive sampling. The research instrument used could
be divided into two parts: 1) the instruments for collecting data were the self-efficacy
assessment and the evaluating teaching competency assessment and 2) the instruments
of experiments were the micro teaching plan and the podcast with different levels of
modeling in micro teaching. The data analysis was performed by descriptive statistics,
average, standard derivation and t-test dependent.
64
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
Results
1. Comparison of the personal self-efficacy prior and post of the experiment, the
researcher found that the results were significantly different at a statistical level of 0.05 as
shown in the Table 1.
Table 1 The comparison of personal self-efficacy with analysis of data by using mean,
standard deviation, and t-test dependent
The comparison the personal self- efficacy S.D. difference t p
Pre-test 3.01 0.37 0.85 10.17 0.000*
Post-test 3.86 0.35
* significant at a statistical level of 0.05
χ
2. Comparison of the results of teaching competency about the ability of
personality and appearance both prior and after the experiment; the researcher found that
teaching competency about personality and wearing both prior and after the experiment
were different significantly at a statistical level of 0.05 as show in the Table 2.
Table 2 Comparison of the results of teaching competency about an ability of personality
and appearance with analysis of data by using mean, standard deviation, and
t-test dependent
An ability of personality and appearance S.D. difference t p
Pre-test 3.16 0.25 0.98 6.93 0.000*
Post-test 4.14 0.45
* significant at a statistical level of 0.05
χ
3. Comparison of the results of teaching competency related to the ability of
verbal communication and vocal usage, both prior and after the experiment; the
researcher found that teaching competency related to communication skills, both prior
and after the experiment, were different significantly at a statistical level of 0.05 as show
in the Table 3.
65
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
Table 3 Comparison of the results of teaching competency about the ability of verbal
communication and vocal usage with analysis of data by using mean, standard
deviation, and t-test dependent
An ability of verbal communication S.D. difference t p
and vocal usage
Pre-test 3.44 0.51 0.40 3.46 0.005*
Post-test 3.84 0.32
* significant at a statistical level of 0.05
χ
4. Comparison of the results of teaching competency related to the ability of
teaching behavioral expression, both prior and after the experiment; the researcher found
that teaching competency related to behavioral skills, both prior and after the experiment
were different significantly at a statistical level of 0.05 as show in the Table 4.
Table 4 Comparison of the results of teaching competency about the ability of teaching
behavioral expression with analysis of data by using mean, standard deviation,
and t-test dependent
An ability of teaching behavioral expression S.D. difference t p
Pre-test 3.23 0.28 0.41 6.04 0.000*
Post-test 3.64 0.35
* significant at a statistical level of 0.05
χ
5. The following was the conclusion of the self-reflection of the pre-service
teachers’ skill practice
5.1 From the first practice, most pre-service teachers had chosen to study the
podcast modeling for micro teaching in a high level because it was the best of podcast
modeling for a micro teaching and they needed to investigate good teaching techniques to
apply for improving the efficiency of their own teaching.
5.2 From the second practice, most pre-service teachers re-studied the
podcast model in micro teaching with the same level podcast as the first practice because
66
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
they deemed that it was the best and standard modeling in micro teaching. Moreover,
they needed to investigate some good points and weak points of each level for improving
teaching skills like the model.
5.3 After the second micro teaching practice, most pre-service teachers
deemed that they were able to be a model in teaching in all the three skills at an average
level, namely, the ability of personality and appearance, the ability of verbal
communication and vocal usage and the ability of teaching behavioral expression.
However, they found weak points that needed to be improved and developed.
Discussion
From the data analysis of the research, the researcher found the significant issues
as follows:
Comparison to the personnel self-efficacy and teaching competency, both prior
and post of the experiment, the researcher found that all of the three parts of the
personal self-efficacy and teaching competency, namely, the ability of personality and
appearance, the ability of verbal communication and vocal usage and the ability of
teaching behavioral expression, were different significantly at a statistical level of 0.05. This
meant that the pre-service teachers, who used podcast with different levels of modeling
in micro teaching, had higher personal self-efficacy for all the three teaching
competencies. From the self-reflection of the pre-service teachers’ skill practice in micro
teaching, the researcher found that most pre-service teachers selected a high level of the
podcast model because they needed to develop teaching skills to be equivalent to the
model for improving their own teaching skills. Moreover, from the second practice, most
pre-service teachers re-studied the podcast model in micro teaching with the same level
podcast as the first practice because they deemed that it was the best and a standard
model of micro teaching. Moreover, they needed to investigate some good points and
weak points of each level for improving teaching skills like the model.
After the second micro teaching practice, they, additionally, deemed that they
were able to be a model in teaching in all the three skills at an average level since they
found the weak points that need to be improved and developed. In conclusion, using
podcasts in micro teaching practice helps pre-service teachers improve their teaching skills.
A podcast was an appropriate medium to record the practice of micro teaching. The
67
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
students had the ability to observe their own teaching skills in practice and their teaching
behavior via modeling. The podcast also had a specific qualification for users who cannot
connect to the internet.
The data was collected in categories; therefore, users could use the program or
download the applications to keep on their own mobile device promptly. The students,
consequently, could review their own micro teaching and practice at anytime and
anywhere. Moreover, using the podcast in practice of micro teaching helped students feel
more confident in their teaching so they could function efficiently and believe that they
could achieve their teaching goal and conforms to the study of Sumrit, Tipsuwan &
Phonak (2013). The mentioned study had developed studying method by using podcast
technology for iPad for promoting knowledge and understanding of the basic research of
computer education. The research found that the learning method by using podcast
technology for iPad for promoting knowledge and understanding of the basic research of
computer education was suitable at the excellent level and suitable to use in education,
met the needs of users at a good level, reduced paper usage and encouraged the
students to pay attention in studying.
Micro teaching practice, additionally, was a factor to support the students to
improve their self-efficacy and keep up all the three teaching competencies and also help
them to have a clear teaching direction, become familiar with teaching environments, and
able to solve problems and control the classroom effectively. Micro teaching practice was
one of the processes for promoting the mentioned skills, because micro teaching practice
could support teaching practice skills systematically and effectively and also helped for
practicing problem solving and trained students to become familiar with the teaching
environment before being a teacher. Therefore, students would recognize their strengths
and weaknesses by reviewing the performance from tools that helped them pay attention
to solve a problem, be open-minded for any comments, and create better relationships
and a good working atmosphere (Somnam, 2003). For teacher trainees, feedback was a
basic point of the micro teaching practice that helped to show the performances, helped
to understand themselves, become able to evaluate their teaching skills and developed
teaching behavior. Guidelines on receiving the feedback were observing or listening,
teaching skills via tools such as video- recordings and suggesting from observers (supervisor
teacher, colleagues).
68
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
Apart from the stated factors, modeling was one of factors that helped pre-service
teachers to improve their self-efficacy since the modeling technique was the most
effective technique for changing personal behavior. The technique was developed from
the Bandura’s Social Learning Theory which states that human learning developed from
the observation process through modeling which was dissimilar to learning from direct
experiences, which happened through a trial-and-error method. In learning through
modeling, one model, could instruct both thinking and expression together. In daily life,
we could learn from others experiences, indirect experiences and, mostly, be informed of
social situations via media. Bandura asserts that modeling has an effect on personal
behavior in three areas. According to Bandura (1969) as cited in Iamsupasit (2010), it was
demonstrated that modeling had an effect on the personal behavior in three areas: Firstly,
the acquisition of new behaviors or skills by learning from a model to perform new
behaviors in a person. Secondly, the inhibition or dis-inhibition of the observed behavior
based on the modeled behaviors, in case that the result of the modeled behaviors was
dissatisfaction, the observer was unlikely to react like the model. However, in case that
the observer used to perform the inhibited behavior and found that the modeling acted
the same action, but received a positive result, the observer was likely to react as the
model. This meant the inhibited behavior became uninhibited. Lastly, the expression of
the acquired behaviors or an increase of the expression used by a model was a signal to
motivate a person to express his/her behaviors.
This conforms to the research of Yi and Davis (2003); they developed and
examined the learning pattern by observing computer software training and information
searching skills from a sample of 95 persons. This research examined the learning process
through observation by assigning the sample to imitate the identified model.
Consequently, the sample group learned about software and improved the skills of
searching better than before attending the training. Along with the study of Srisaen (2004),
that studied the use of cartoon book as a model to promote the ethical behavior of the
Prathom Suksa VI students of the Khon Kaen University Demonstration School (Educational
science). The researcher found that the ethical behavior of the experimental group was
more eminent than the control group. Moreover, post experiment, the ethical behavior of
the experimental group was higher than pre experiment. Wongphan (2001) studied about
the result of learning from symbolic modeling by using a video accompanied with
69
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
colloquium toward the nursing care behavior of 15 on- duty nurses. The sample was the
on-duty nurses of the Phosai hospital and the study was conducted during January-March,
2002. The results show that post learning of the symbolic modeling by using a video
accompanied with colloquium was better than the pre-learning significantly at the
statistical level of 0.05. Karnjanapee (2010) studied and compared the result of the
acquisition of a live model and a symbolic model toward the improvement of the
kindness of the Prathom Suksa V students, Pibool Upphatham School. The samples
consisted of 114 students and were divided into two experimental groups and one control
group. The researcher found that after the experiment, there was no difference of
kindness between first experimental group and control group. Only for the second
experimental group, the kindness score after the second experiment was higher than
before the experiment.
Suggestion
1. According to the research, using podcast of modeling in micro teaching can
increase the self-efficacy and teaching competency of pre-service teachers. Thus,
instructors or associated educational organization should use podcast of modeling in micro
teaching with pre-service teachers for practicing micro teaching skill to encourage the pre-
service teachers’ confidence and getting experiences before training teaching in the
school.
2. According to the research, pre-service teachers who repeated to study podcast
of modeling in micro teaching, will have better teaching competency and be a model of
micro teaching. Therefore, before pre-service teachers training teaching in the school, they
should study podcast with different levels of modeling in micro teaching hard to
acknowledge pros and cons of podcast with each level of modeling in micro teaching.
Afterwards, the students will be able to improve and develop their teaching.
3. For the further research, there should be a study about others teaching
competency dependent variable such as class management competency, class building
activities competency and choosing educational tools competency in order to study
whether teaching competency improved by using podcast with different levels of
modeling in micro teaching.
70
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
4. For the further research, there should be a study with pre-service teachers in
other majors such as english, science, and elementary education.
5. For the further research, there should be a study about the result of using
video in others teaching which will has an effect on pre-service teachers’ self-efficacy and
teaching competency.
References
Butchan, A. (2009). Effect of supplementary teaching with podcast using self-regulated
learning strategies in electronic media production for education course on
learning achievement and self-regulation of undergraduate students. (Master’s
thesis). Chulalongkorn University, Bangkok. (in Thai)
Iarmsupasit, S. (2010). Theories and Techniques in Behavior Modification. Bangkok:
Chulalongkorn University Press. (in Thai)
Kanchanapee, P. (2010). Development of kwam-mee-namjai of prathom suksa five
students, Phiboonuppathum Shool, through learning from live models and
symbolic models. (Master’s thesis). Department of Educational Research and
Psychology. Faculty of Education, Chulalongkorn University, Bangkok. (in Thai)
Rick, S. (2010). Using video self-analysis to improve the “withitness” of student teachers.
Journal of Digital Learning in Teacher Education, 26(3), 101-110. V26 n3 p101-110.
Somnam, N. (2003). Teaching principles. Bangkok: Faculty of Education, Suan Sunandha
Rajabhat University. (in Thai)
Srisaen, K. (2004). The Effect of Using Comic Cartoon Modeling on Pratomsuksa IV
Student’s Moral Behavior Khon Kaen Demonstration School Khon Kaen
University. Retrieved July 26, 2013, from http://www.tci-thaijo.org/index.php/
gskku/article/view/31663/27191. (in Thai)
Sumrit, C., Tipsuwan W. & Phonak, D. (2013). The Development of Learning Model Using
Podcast for iPad to Strengthen the Knowledge and Understanding of Techniques
for Basic Research in Computer Education. Retrieved August 20, 2013, from http:/
/http://gsbooks.gs.kku.ac.th/55/cdgrc13/proceedings.html. (in Thai)
71
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 The Effects of Using Podcast with Different Levels of Modeling in Micro Teaching upon Self-Efficacy and Teaching Competency of Pre-Service Teachers
Wongphan, T. (2001). Effects of learning by using video symbolic modeling and group
discussion on caring behaviors of staff nurses. (Master’s thesis). Chulalongkorn
University, Baqngkok. (in Thai)
Yi, M. Y. & Davis, F. D. (2003). Developing and validating an observational learning model of
computer software training and skill acquisition. Information systems research,
14(2), 146-169.
Authors
Miss Worawan Kokong
Department of Educational Technology and Communications,
Faculty of Education, Chulalongkorn University.
133 PhayaThai Road, Patumwan, Bangkok, Thailand 10330
e-mail: [email protected]
Associate Professor Jaitip Na-songkhla
Department of Educational Technology and Communications,
Faculty of Education, Chulalongkorn University.
133 PhayaThai Road, Patumwan, Bangkok, Thailand 10330
e-mail: [email protected]
73
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
การใชบรการ G-Cloud กบหนวยงานภาครฐ Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ฑกลชย อตตรนท1* อภรกษ ปรชญสมบรณ2 และวรนญา สจรยา3
1ศนยขอมลอสงหารมทรพย 2บรษท ทโอท จำกด (มหาชน) 3บรษท อนเตอร-แปซฟก มารน โปรดกส จำกด
Takolchai Uttranahi1* Apiruck Preechayasomboon2 and Warinya Suchariya3
1Real Estate Information Center, 2TOT Public Company Limited 3Inter-Pacific Marine Products Co., Ltd.
บทคดยอ
งานวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
รวมถงประโยชนและปญหา ประชากร คอ ผมสวนเกยวของปฏบตหนาทในศนยสารสนเทศของหนวยงาน
ภาครฐ ทมภารกจแตกตางกน จำนวน 372 คน กลมตวอยาง คอ ผมสวนเกยวของจำนวน 94 คน กำหนด
ขนาดโดยใชเกณฑรอยละ 25 และใชวธสมแบบชนภม เครองมอทใช คอ แบบสอบถามเรองการใชบรการ
G-Cloud กบหนวยงานภาครฐ มคาความเชอมนเทากบ 0.97 ผลการวจยพบวา 1) ความเปนไปไดทจะใช
บรการ G-Cloud กบระบบของหนวยงานภาครฐอยในระดบปานกลาง (χ = 3.39) 2) บรการ G-Cloud
เหมาะสมกบหนวยงานภาครฐในระดบมาก (χ = 3.63) 3) ประโยชนทไดรบอยในระดบมาก (χ = 3.92)
โดยชวยประหยดงบประมาณของหนวยงานไดระหวางรอยละ 10-30 และ 4) หนวยงานภาครฐมปญหา
การใชบรการ G-Cloud อยในระดบมาก (χ = 3.68) ทงน ปญหาทพบ ไดแก การสนบสนนดานเทคนค
(χ = 3.74) ความเสถยร/ความคงทน (χ = 3.73) ประสทธภาพ/ประสทธผล (χ = 3.70) ความสามารถ/
สมรรถนะระบบ (χ = 3.69) ความเรวในการทำงาน (χ = 3.69) และความพรอมใช/ความสามารถเขาถง
ไดจากทกท (χ = 3.69) ผลการศกษาปญหาในการใชบรการ G-Cloud พบวา หนวยงานภาครฐทมภารกจ
แตกตางกนมปญหาในการใชบรการแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
คำสำคญ: บรการกลมเมฆภาครฐ ประโยชนและปญหา หนวยงานภาครฐ
* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected]
74
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
Abstract
This research aimed to study the use of the G-Cloud service with government
agency systems including benefits and issues. The instrument used in the study was a
questionnaire about using the G-Cloud services with government agency systems whose
reliability was at 0.97. The population was 372 stakeholders working in the information
center of the government agency with different missions. The sample was 94 stakeholders
obtained by using the 25 percent threshold and the stratified random sampling. The
results found that 1) the possibility to use G-Cloud service with the government agency’s
systems was at a moderate level (χ = 3.39), 2) the G-Cloud services were appropriate to
the government agency at a high level (χ = 3.63), 3) the benefits of using the G-Cloud
service was at a high level (χ = 3.92) with a budget saving of 10-30 percent, and 4) the
government agency had issues in using G-Cloud services at a high level (χ = 3.68). These
issues were technical support (χ = 3.74), stability/tolerance (χ = 3.73), efficiency/
effectiveness (χ = 3.70), working speed (χ = 3.69) and availability/accessibility (χ = 3.69).
The result of the study of issues in using the G-Cloud indicated that the government
agency with different missions had different issues and were significantly statistic at the
level of 0.05.
Keywords: G-Cloud, Benefits and Issues, Government Agencies
บทนำ
การประมวลผลกลมเมฆ (Cloud Computing) เปนเทคโนโลยประมวลผลแบบใหมทกำลงเปนท
นยมใชแทนทการประมวลผลแบบเดมในหลายประเทศทวโลก (Sharma et al., 2010) โดยมผใหบรการท
สำคญ เชน บรษทไมโครซอฟต (Microsoft, 2014) บรษทอเมซอน (Amazon, 2013) เปนตน แตเนองจาก
ขอจำกดทางกฎหมายทหามนำขอมลของรฐไปทำการจดเกบไวภายนอกประเทศทำใหหนวยงานภาครฐ
ของไทยไมสามารถใชบรการประมวลผลกลมเมฆได ดงนน สำนกงานรฐบาลอเลกทรอนกส จงมแนวคด
ในการใหบรการประมวลผลกลมเมฆแกหนวยงานภาครฐ เรยกวา บรการ G-Cloud เรมดำเนนโครงการใน
ป พ.ศ. 2555 (Electronic Government Agency, 2015)
สาเหตทหนวยงานภาครฐตองการปรบเปลยนมาใชบรการ G-Cloud แทนการประมวลผลแบบเดม
เนองจากปจจบนหนวยงานภาครฐมแนวโนมปรบเปลยนวธการทำงานโดยเนนการใชขอมลและเทคโนโลย
สมยใหมมากขนเพอความรวดเรวในการทำงานและการสรางภาพลกษณทด (Nutakom, 2006) และบรการ
75
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
G-Cloud ยงมขอดหลายประการ เชน การลดตนทนดานโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศ ลดคาใชจาย
ในการบำรงรกษาระบบ ลดจำนวนบคลากรทปฏบตงาน และลดความซำซอนของระบบ เปนตน แตพบวายง
ไมมการศกษาถงความเปนไปไดในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจ
แตกตางกน วามความเปนไปไดในระดบใด และแตกตางกนหรอไม รวมถงศกษาถงประโยชนทจะไดรบและ
ปญหาทเกดขนในการใชงาน เพอใหการปรบเปลยนไปใชบรการ G-Cloud เปนไปอยางมประสทธภาพ
เหมาะสมกบลกษณะของระบบงาน เพอเปนหลกประกนความสำเรจและลดความเสยงตอความลมเหลวจาก
การเปลยนแปลงเทคโนโลยทใชในการประมวลผลแบบเดมไปใชเทคโนโลยประมวลผลกลมเมฆ ซงอาจสง
ผลกระทบตอภารกจของหนวยงาน และตอประชาชนผรบบรการ
วตถประสงค
1. เพอศกษาระบบงานของหนวยงานภาครฐ ในการใชบรการ G-Cloud
2. เพอศกษาการใหบรการ G-Cloud ทเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐ
3. เพอศกษาประโยชนในการใชงานบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐ
4. เพอศกษาปญหาในการใชงานบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐ
กรอบแนวคด
การศกษาการใชบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐ พจารณาตวแปรทเกยวของประกอบดวย
ตวแปรอสระและตวแปรตาม ดงน
ตวแปรอสระ ไดแก หนวยงานภาครฐ ทมภารกจแตกตางกน 3 ดาน คอ ดานสงคม ดาน
ความมนคง และดานเศรษฐกจ
ตวแปรตาม ไดแก การใชบรการ G-Cloud ประกอบดวย ระบบงานของหนวยงานภาครฐ บรการ
G-Cloud ทเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐ ประโยชนในการใชบรการ และปญหาในการใชบรการ
76
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
สมมตฐานการวจย
1. ระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน มความเปนไปไดในการใชบรการ
G-Cloud ในระดบมาก
2. บรการ G-Cloud มความเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน ในระดบมาก
3. ประโยชนในการใชบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน อยในระดบมาก
4. ปญหาในการใชบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน อยในระดบมาก
ระเบยบวธการวจย
1. ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากร คอ ผมสวนเกยวของทปฏบตหนาทในศนยสารสนเทศของหนวยงานภาครฐทม
ภารกจแตกตางกน 3 ดาน คอ ดานเศรษฐกจ ดานความมนคง และดานสงคม จำนวน 372 คน
กลมตวอยาง คอ ผมสวนเกยวของทปฏบตหนาทในศนยสารสนเทศของหนวยงานภาครฐทม
ภารกจแตกตางกน 3 ดาน ใชวธสมตวอยางแบบชนภมและวธสมอยางงาย โดยชนภมท 1 ทำการสม
หนวยงานระดบกระทรวง จำนวน 11 กระทรวงจาก 19 กระทรวง ดวยวธสมอยางงาย โดยใชเกณฑ
รอยละ 50 ชนภมท 2 สมสวนราชการภายใตสงกดกระทรวงทสมไดในชนภมท 1 จำนวน 39 หนวยงาน
จาก 143 หนวยงาน ดวยวธสมอยางงาย โดยใชเกณฑรอยละ 25 และชนภมท 3 สมผมสวนเกยวของท
ปฏบตหนาทในศนยสารสนเทศของสวนราชการทสมไดในชนภมท 2 จำนวน 94 คน จาก 372 คน ดวยวธ
สมอยางงาย โดยใชเกณฑรอยละ 25 แบงเปนดานเศรษฐกจ จำนวน 32 คน ดานความมนคง จำนวน
32 คน และดานสงคม จำนวน 30 คน
2. เครองมอและการพฒนาคณภาพเครองมอ
เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถามเรองการใชบรการ G-Cloud กบหนวยงานภาครฐ
มลกษณะเปนแบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ โดยมความหมาย คอ ระดบ 5 หมายถง มากทสด ระดบ 4
หมายถง มาก ระดบ 3 หมายถง ปานกลาง ระดบ 2 หมายถง นอย และระดบ 1 หมายถง นอยทสด
ทงหมดมจำนวน 35 ขอ และมการตรวจสอบคณภาพเครองมอ ไดแก การตรวจสอบความตรงเชงเนอหาของ
- - -
77
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
แบบสอบถามดวยวธการหาคาดชนความสอดคลอง และการหาคาความเทยงของแบบสอบถามดวยวธการ
คำนวณคาสมประสทธแอลฟาของครอนบราค พบวา แบบสอบถามการใชบรการ G-Cloud กบหนวยงาน
ภาครฐ ทสรางมคาความเทยงเทากบ 0.97
3. การเกบและรวบรวมขอมล
เกบรวบรวมขอมลดวยการสงแบบสอบถามเรองการใชบรการ G-Cloud กบหนวยงานภาครฐ
ใหกลมตวอยางจำนวน 94 คน ทางไปรษณย และใหสงคนผวจยทางไปรษณยเชนกน มผสงแบบสอบถาม
กลบคนจำนวน 76 คน คดเปนรอยละ 81 ของกลมตวอยาง
4. การวเคราะหขอมล
ผวจยใชสถตรอยละ ความถ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาความแปรปรวนแบบ
จำแนกทางเดยว (One-way ANOVA) โดยกำหนดคาความความเชอมนทระดบรอยละ 95 และใชเกณฑการ
แปลความหมาย ดงน
คาเฉลย 4.21 – 5.00 หมายถง ระดบมากทสด
คาเฉลย 3.41 – 4.20 หมายถง ระดบมาก
คาเฉลย 2.61 – 3.40 หมายถง ระดบปานกลาง
คาเฉลย 1.81 – 2.60 หมายถง ระดบนอย
คาเฉลย 1.00 – 1.80 หมายถง ระดบนอยทสด
ผลการวจย
1. ผลการศกษาระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน ทมความเปนไปไดในการใช
บรการ G-Cloud พบวา ระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน ทมความเปนไปไดในการใช
บรการ G-Cloud มทงสน 4 ระบบ เรยงลำดบตามระดบความเปนไปไดสงสดไปหาตำสด ไดแก ระบบงาน
เพอการบรการสาธารณะ (public service process) (χ = 3.92) ระบบงานทไมใชกระบวนการหลก
(non-core business process) (χ = 3.65) ระบบงานทเกยวกบกระบวนการหลก (core business
process) (χ = 3.22) และระบบงานสำคญยงยวด/ระบบเฉพาะ (critical/specific process) (χ = 2.78)
ทงน ระบบงานดงกลาวมความเปนไปไดในการใชบรการ G-Cloud โดยรวมในระดบปานกลาง (χ = 3.39)
โดยระบบงานในหนวยงานภาครฐทมภารกจดานความมนคง มความเปนไปไดในระดบมาก เปนอนดบแรก
(χ = 3.56) รองลงมาคอ ระบบงานในหนวยงานภาครฐทมภารกจดานสงคม มความเปนไปไดในระดบมาก
เปนอนดบสอง (χ = 3.44) และระบบงานในหนวยงานภาครฐทมภารกจดานเศรษฐกจ มความเปนไปได
ในระดบปานกลาง เปนอนดบสดทาย (χ = 3.18) ดงแสดงในตารางท 1 และตารางท 2 ตามลำดบ
78
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ตารางท 1 ความเปนไปไดในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงาน 4 ระบบของหนวยงานภาครฐ
ระบบงาน ภารกจ
S.D. ระดบ ความมนคง สงคม เศรษฐกจ
กระบวนการหลก 3.46 3.33 2.88 3.22 0.30 ปานกลาง
ไมใชกระบวนการหลก 3.62 3.71 3.62 3.65 0.05 มาก
เพอการบรการสาธารณะ 4.15 3.75 3.85 3.92 0.21 มาก
สำคญยงยวด 3.00 2.96 2.38 2.78 0.35 ปานกลาง
รวม 3.56 3.44 3.18 3.39 0.16 ปานกลาง
χ
ตารางท 2 การใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน
ภารกจ n S.D. ระดบ
ดานความมนคง 26 3.56 0.47 มาก
ดานสงคม 24 3.44 0.37 มาก
ดานเศรษฐกจ 26 3.18 0.68 ปานกลาง
รวม 76 3.39 0.16 ปานกลาง
χ
พจารณาเฉพาะระบบงานทไมใชกระบวนการหลกของหนวยงานภาครฐทมความเปนไปได
ในการใชบรการ G-Cloud พบวา มจำนวนทงสน 6 ระบบ เรยงลำดบตามระดบความเปนไปไดสงสดไปหา
ตำสด คอ ระบบงานสารบรรณ (χ = 3.89) ระบบงานประชม (χ = 3.91) ระบบจดเกบไฟลขอมล
(χ = 3.58) ระบบปองกนไวรส (χ = 3.69) ระบบอเมล (χ = 3.88) และระบบงานสำนกงาน (χ = 3.51)
เมอพจารณาความแตกตางของความเปนไปไดในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงาน
4 ระบบ ของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน ดวยการทดสอบสถต One-way ANOVA ดงแสดง
ในตารางท 3 พบวา คา P > .05 แสดงวา ยอมรบ H0 นนคอ ความเปนไปไดในการใชบรการ G-Cloud
กบระบบงาน 4 ระบบ ของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน มความเปนไปไดในการใชบรการ
ไมแตกตางกน
79
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ตารางท 3 ความแตกตางความเปนไปไดในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงาน 4 ระบบของหนวยงานภาครฐ
ทมภารกจแตกตางกน
จากผลการวจยขางตนทำใหสรปไดวา ระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน
มความเปนไปไดในการใชบรการ G-Cloud ในระดบปานกลาง และไมแตกตางกน
2. ผลการศกษาบรการ G-Cloud ทเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน
ผลการวจย พบวา บรการ G-Cloud ทมความเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตาง
กน มจำนวน 3 บรการ โดยเรยงลำดบบรการตามระดบความเหมาะสมสงสดไปหาตำสด ไดแก บรการ
ซอฟตแวร (Software as a Service: SaaS) (χ = 3.68) บรการโครงสรางพนฐาน (Infrastructure as
a Service: IaaS) (χ = 3.67) และบรการแพลตฟอรม (Platform as a Service: PaaS) (χ = 3.54)
ทงน บรการดงกลาวมความเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกนโดยรวมอยในระดบมาก
(χ = 3.63) โดยเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐทมภารกจดานความมนคงในระดบมาก เปนอนดบแรก
(χ = 3.67) รองลงมา คอ หนวยงานภาครฐทมภารกจดานเศรษฐกจในระดบมาก เปนอนดบสอง
(χ = 3.63) และหนวยงานภาครฐทมภารกจดานสงคม อยในระดบมาก เปนอนดบสดทาย (χ = 3.60)
ดงแสดงในตารางท 4 และตารางท 5
Anova: Single Factor
SUMMARY
Groups Count Sum Average Variance
ดานเศรษฐกจ 4 12.73 3.18 0.46
ดานความมนคง 4 14.23 3.56 0.23
ดานสงคม 4 13.75 3.44 0.14
ANOVA
Source of Variation SS df MS F P-value F crit
Between Groups 0.29 2 0.15 0.54 0.60 4.26
Within Groups 2.46 9 0.27
Total 2.75 11
80
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ตารางท 4 บรการ G-Cloud ทมความเหมาะสมกบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
บรการ ภารกจ
S.D. ระดบ ความมนคง สงคม เศรษฐกจ
บรการโครงสรางพนฐาน 3.65 3.67 3.69 3.67 0.02 มาก
บรการซอฟตแวร 3.77 3.63 3.65 3.68 0.08 มาก
บรการแพลตฟอรม 3.58 3.50 3.54 3.54 0.04 มาก
รวม 3.67 3.60 3.63 3.63 0.03 มาก
χ
ภารกจ n S.D. ระดบ
ดานความมนคง 26 3.67 0.01 มาก
ดานเศรษฐกจ 26 3.63 0.08 มาก
ดานสงคม 24 3.60 0.09 มาก
รวม 76 3.63 0.08 มาก
χ
จากตารางท 5 สรปไดวา ความเหมาะสมของการใหบรการ G-Cloud กบระบบงานของ
หนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน มความเหมาะสมอยในระดบมาก (χ = 3.63)
เมอพจารณาความแตกตางบรการ G-Cloud จำนวน 3 บรการทเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐ
ทมภารกจแตกตางกน ดวยการทดสอบสถต One-way ANOVA ดงแสดงในตารางท 6 พบวา คา P > .05
แสดงวา ยอมรบ H0 นนคอ บรการ G-Cloud จำนวน 3 บรการทเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐทมภารกจ
แตกตางกน มความเหมาะสมของการใหบรการไมแตกตางกน
ตารางท 5 ความเหมาะสมของการใหบรการ G-Cloud กบหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน
81
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
Anova: Single Factor
SUMMARY
Groups Count Sum Average Variance
ดานเศรษฐกจ 3 10.88 3.63 0.01
ดานความมนคง 3 11.00 3.67 0.01
ดานสงคม 3 10.80 3.60 0.01
ANOVA
Source of Variation SS df MS F P-value F crit
Between Groups 0.01 2 0.01 0.44 0.66 5.14
Within Groups 0.05 6 0.01
Total 0.05 8
ตารางท 6 ความแตกตางบรการ G-Cloud ทเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน
จากผลการวจยดงกลาวขางตนทำใหสรปไดวา บรการ G-Cloud มความเหมาะสมกบระบบ
งานของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน โดยเหมาะสมอยในระดบมาก และความเหมาะสมของ
การใหบรการไมแตกตางกน
3. ผลการศกษาประโยชนในการใชงานบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน
ผลการวจย พบวา ประโยชนในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
ทมภารกจแตกตางกน มจำนวน 7 ขอ คอ 1) ประหยดงบประมาณดานโครงสรางพนฐานสารสนเทศ
(χ = 4.13) 2) สามารถเขาถงและใชงานขอมลและโปรแกรมตาง ๆ ไดจากทกท (χ = 4.10)
3) ใชทรพยากรไดคมคาและมประสทธภาพสง (χ = 4.04) 4) ระบบมความสามารถขยายขนาดและ
คลองตวมากขน (χ = 3.98) 5) ลดความซำซอน (χ = 3.91) 6) ลดปญหาการขาดเจาหนาทในการบรหาร
จดการระบบสารสนเทศ (χ = 3.78) และ 7) เพมความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ (χ = 3.51)
โดยประโยชนทกขออยในระดบมาก ดงแสดงในตารางท 7
82
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ตารางท 7 ประโยชนในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
ประโยชน ภารกจ
S.D. ระดบ ดานความมนคง ดานสงคม ดานเศรษฐกจ
ประหยดงบประมาณดานโครงสราง 4.15 4.29 3.96 4.13 0.17 มาก พนฐานสารสนเทศ
เพมความมนคงปลอดภยสารสนเทศ 3.54 3.75 3.23 3.51 0.26 มาก
ระบบมความสามารถในการขยายขนาด 3.92 4.13 3.88 3.98 0.13 มาก และคลองตวมากขน
สามารถเขาถงและใชงานขอมลและ 4.12 4.00 4.19 4.10 0.10 มาก โปรแกรมตางๆ ไดจากทกท
ใชทรพยากรไดคมคาและมประสทธภาพ 4.19 3.96 3.96 4.04 0.13 มาก
ลดความซำซอน 3.96 3.92 3.85 3.91 0.06 มาก
ลดปญหาการขาดเจาหนาทในการบรหาร 3.92 3.79 3.62 3.78 0.15 มาก จดการระบบสารสนเทศ
รวม 3.97 3.98 3.81 3.92 0.22 มาก
χ
พจารณาเฉพาะประโยชนดานการประหยดงบประมาณ พบวา บรการ G-Cloud ชวยให
หนวยงานภาครฐสามารถประหยดงบประมาณไดดงน ประหยด < 10% (χ = 2.43) ประหยด 10-30%
(χ = 3.05) ประหยด 30-50% (χ = 2.35) และประหยด > 50% (χ = 1.80)
พจารณาประโยชนในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจ
แตกตางกนโดยรวม พบวา มประโยชนอยในระดบมาก (χ = 3.96) โดยหนวยงานภาครฐทมภารกจ
ดานสงคมมประโยชนในระดบมาก เปนอนดบแรก (χ = 3.98) รองลงมา คอ หนวยงานภาครฐทมภารกจ
ดานความมนคงมประโยชนในระดบมาก เปนอนดบสอง (χ = 3.97) และหนวยงานภาครฐทมภารกจ
ดานเศรษฐกจมประโยชนในระดบมาก เปนอนดบสดทาย (χ = 3.81) ดงตารางท 8
83
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ตารางท 8 ประโยชนในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
ภารกจ n S.D. ระดบ
ดานความมนคง 26 3.97 0.22 มาก
ดานสงคม 24 3.98 0.19 มาก
ดานเศรษฐกจ 26 3.81 0.31 มาก
รวม 76 3.92 0.22 มาก
χ
จากตารางท 8 สรปไดวาหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน มประโยชนในการใชบรการ
G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานในระดบมาก (χ = 3.92)
เมอพจารณาความแตกตางของประโยชนการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงาน
ภาครฐทมความแตกตางกน จำนวน 7 ขอ ดวยการทดสอบสถต One-way ANOVA ดงแสดงในตารางท 9
พบวา คา P > .05 แสดงวา ยอมรบ H0 นนคอ ประโยชนในการใชบรการ G-Cloud จำนวน 7 ขอ
กบระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจทแตกตางกน มประโยชนการใชบรการไมแตกตางกน
ตารางท 9 ความแตกตางประโยชนในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
ทมภารกจแตกตางกน
Anova: Single Factor
SUMMARY
Groups Count Sum Average Variance
ดานเศรษฐกจ 7 26.69 3.81 0.09
ดานความมนคง 7 27.80 3.97 0.05
ดานสงคม 7 27.84 3.98 0.04
ANOVA
Source of Variation SS df MS F P-value F crit
Between Groups 0.12 2 0.06 1.02 0.38 3.55
Within Groups 1.07 18 0.06
Total 1.20 20
84
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
จากผลการวจยดงกลาว สรปไดวา การใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
ทมภารกจแตกตางกน มประโยชนในระดบมาก และมประโยชนไมแตกตางกน
4. ผลการศกษาปญหาในการใชงานบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน
ผลการวจย พบวา ปญหาในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
ทมภารกจแตกตางกน ม 6 ขอ คอ 1) การสนบสนนดานเทคนค (χ = 3.74) 2) ความเสถยร/ความคงทน
(χ = 3.73) 3) ประสทธภาพ/ประสทธผล (χ = 3.70) 4) ความสามารถ/สมรรถนะของระบบ (χ = 3.69)
5) ความเรวในการทำงาน (χ = 3.69) และ 6) ความพรอมใช/ความสามารถเขาถงไดจากทกท (χ = 3.54)
โดยปญหาทกขออยในระดบมาก ดงตารางท 10
ตารางท 10 ปญหาในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
ปญหา ภารกจ
S.D. ระดบ ดานความมนคง ดานสงคม ดานเศรษฐกจ
ความสามารถ/สมรรถนะระบบ 3.77 3.61 3.69 3.69 0.08 มาก
การสนบสนนดานเทคนค 3.96 3.75 3.50 3.74 0.23 มาก
ประสทธภาพ/ประสทธผล 3.77 3.68 3.65 3.70 0.06 มาก
ความพรอมใช/ความสามารถเขาถงได 3.77 3.32 3.54 3.54 0.22 มาก จากทกท
ความเสถยร/ความคงทน 3.81 3.65 3.62 3.69 0.10 มาก
ความเรวในการทำงาน 3.85 3.59 3.62 3.69 0.14 มาก
รวม 3.82 3.60 3.60 3.68 0.13 มาก
χ
พจารณาปญหาในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจ
แตกตางกน พบวา มปญหาโดยรวมอยในระดบมาก (χ = 3.68) โดยหนวยงานภาครฐทมภารกจดานสงคม
มปญหาในระดบมาก เปนอนดบแรก (χ = 3.82) รองลงมาคอ หนวยงานภาครฐทมภารกจดานเศรษฐกจ
มปญหาในระดบมาก เปนอนดบสอง (χ = 3.62) และหนวยงานภาครฐทมภารกจดานความมนคงมปญหา
ในระดบมาก เปนอนดบสดทาย (χ = 3.60) ดงตารางท 11
85
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ตารางท 11 ปญหาในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐ
ภารกจ n S.D. ระดบ
ดานความมนคง 26 3.60 0.07 มาก
ดานสงคม 24 3.82 0.07 มาก
ดานเศรษฐกจ 26 3.62 0.16 มาก
รวม 76 3.68 0.07 มาก
χ
Anova: Single Factor
SUMMARY
Groups Count Sum Average Variance
ดานเศรษฐกจ 6 21.62 3.60 0.01
ดานความมนคง 6 22.93 3.82 0.01
ดานสงคม 6 21.70 3.62 0.03
ANOVA
Source of Variation SS df MS F P-value F crit
Between Groups 0.18 2 0.09 7.43 0.01 3.68
Within Groups 0.18 15 0.01
Total 0.36 17
จากตารางท 11 สรปไดวาหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน มปญหาในการใชบรการ
G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานในระดบมาก (χ = 3.68)
เมอพจารณาความแตกตางของปญหาการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงาน
ภาครฐทมความแตกตางกน จำนวน 6 ขอ ดวยการทดสอบสถต One-way ANOVA ดงแสดงผลใน
ตารางท 12 พบวา คา P < .05 แสดงวา ปฏเสธ H0 นนคอ ปญหาในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงาน
ของหนวยงานภาครฐทมภารกจทแตกตางกน มปญหาในการใชบรการแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต
ทระดบ .05
ตารางท 12 ความแตกตางปญหาจำนวน 6 ขอ ในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงาน
ภาครฐทมภารกจแตกตางกน
86
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
จากผลการวจยดงกลาว สรปไดวา ปญหาในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของ
หนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกนอยในระดบมาก และแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
5. รปแบบการใชบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐ
จากผลการศกษาในขอ 1-4 สามารถสรางเปนรปแบบการใหบรการ G-Cloud ของหนวยงาน
ภาครฐ ได ดงภาพท 2 ซงแสดงใหเหนวาหนวยงานภาครฐสามารถเรมใชงานบรการ G-Cloud กบระบบงาน
เพอการบรการสาธารณะของหนวยงานเปนลำดบแรก ตอมาคอใชกบระบบ งานทไมใชกระบวนการหลก
และเมอประสบความสำเรจ มความรความชำนาญ มประสบการณเพยงพอสามารถใชกบระบบงานทเปน
กระบวนการหลกเปนลำดบตอไป โดยสามารถพจารณาใชกบระบบงานสำคญยงยวด/ระบบเฉพาะ
เปนลำดบสดทาย โดยบรการทมความเหมาะสมและใชไดเปนลำดบแรก คอ บรการซอฟตแวร ตามมาดวย
บรการโครงสรางพนฐาน และบรการแพลตฟอรม เปนลำดบสดทาย โดยการใชบรการจะนำไปสประโยชนท
คาดหวงวาหนวยงานภาครฐจะไดรบ 7 ขอ คอ 1) ประหยดงบประมาณดานโครงสรางพนฐานสารสนเทศ
2) สามารถเขาถงและใชงานขอมล/โปรแกรมตางๆ ไดจากทกท 3) ใชทรพยากรไดคมคาและมประสทธภาพ
สง 4) ระบบมความสามารถขยายขนาดและคลองตวมากขน 5) ลดความซำซอน 6) ลดปญหาการขาด
เจาหนาทในการบรหารจดการระบบสารสนเทศ และ 7) เพมความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ ทงน
การใชบรการมขอควรระวงในปญหาขนพนฐาน 6 ประการ ไดแก 1) การสนบสนนดานเทคนค 2) ความเสถยร/
ความคงทน 3) ประสทธภาพ/ประสทธผล 4) ความสามารถ/สมรรถนะของระบบ 5) ความพรอมใช/
ความสามารถเขาถงไดจากทกท และ 6) ความเรวในการทำงาน
87
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ภาพท 2 รปแบบการใหบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐ
อภปรายผล
จากผลการวจยวตถประสงคขอท 1 พบวา ระบบงานทมความเปนไปไดในการใชบรการ G-Cloud
ของหนวยงานภาครฐในระดบมาก ลำดบแรก ไดแก ระบบงานเพอการบรการสาธารณะ ซงสอดคลองกบ
ผลการวจย (Bhisikar, 2011) ทพบวา G-Cloud เปนทางเลอกใหมของการใหบรการสาธารณะของหนวยงาน
ภาครฐ และสอดคลองกบรายงาน (Accenture, 2013; European Commission, 2015) ทระบวา
หนวยงานภาครฐของประเทศในสหภาพยโรปสวนใหญม งนำบรการกลมเมฆมาใชกบระบบงาน
เพอการบรการสาธารณะของตน เชน โครงการนำบรการกลมเมฆมาใชเพอการบรการสาธารณะรวมกน
ระหวางประเทศสเปน อตาล และองกฤษ จำนวน 14 ระบบงาน (CloudOpting, 2014) ระบบงานทม
88
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ความเปนไปไดในระดบมาก ลำดบรองลงมา คอ ระบบงานทไมใชกระบวนการหลก สอดคลองกบกระแส
ความตองการจางหนวยงานภายนอกใหดำเนนกระบวนการทไมใชกระบวนการหลก (Quint, 2015)
ในขณะทระบบงานทเกยวกบกระบวนการหลก และระบบงานสำคญยงยวด/ระบบเฉพาะ มความเปนไปได
ในระดบปานกลาง สาเหตเนองจากความกงวลในเรองความมนคงปลอดภยของระบบงาน ปญหาความนาเชอถอ
ของบรการ ปญหาประสทธภาพ และสมรรถนะของระบบ รวมถงการสนบสนนจากผใหบรการ เนองจาก
เปนระบบทมความสำคญตอหนวยงานภาครฐ
ทงนยงพบวาระบบงานทไมใชกระบวนการหลกซงมความเหมาะสมในการใชงานบรการ G-Cloud
ในระดบมาก 3 ลำดบแรก คอ ระบบงานสารบรรณ ระบบงานประชม และระบบจดเกบไฟลขอมล สอดคลอง
กบทมการระบวาการใชการจดเกบไฟลบนบรการกลมเมฆมการเตบโตอยางรวดเรว (Kossman, 2012;
Reichman & Whiteley III & Staten & Crumb, 2010) และผลการวจย (Liua & Donga, 2011) ทกลาว
วาการจดเกบขอมลเปนเรองทมความสำคญและมคณคาสำหรบบรการกลมเมฆมาก แตขดแยงกบผล
การวจย (Mutchima et al., 2013) ทระบวาการใชงานระบบสารบรรณอเลกทรอนกสโดยภาพรวมอยใน
ระดบปานกลาง ทงน ระบบงานสำนกงาน มความเหมาะสมของการใชบรการ G-Cloud อยในลำดบสดทาย
สอดคลองกบผลการสำรวจ (Van Winkle, 2013) ทระบวาระบบงานสำนกงานบนบรการกลมเมฆมผใชงาน
50 ลานรายจากจำนวนผใชงานระบบงานสำนกงานทงหมดจำนวน 600 ลานราย หรอคดเปนเพยงรอยละ 8
เทานน
จากผลการวจยวตถประสงคขอท 2 พบวา บรการ G-Cloud ทเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐทม
ภารกจแตกตางกน มจำนวน 3 บรการ คอ บรการโครงสรางพนฐาน (Infrastructure as a Service: IaaS)
บรการซอฟตแวร (Software as a Service: SaaS) และบรการแพลตฟอรม (Platform as a Service:
PaaS) สอดคลองกบบรการกลมเมฆซงพบวาม 3 ชนด คอ SaaS, IaaS และ PaaS (Kavis, 2014 : 13-14;
Sullivan, 2014; McMullin, 2013) และพบวาบรการดงกลาวมความเหมาะสมกบหนวยงานภาครฐทม
ภารกจดานความมนคง เปนอนดบแรก สอดคลองกบการทกระทรวงกลาโหม ประเทศองกฤษ ไดนำบรการ
G-Cloud มาใชเพอสรางศนยขอมล (Data Center) แหงใหม (Burton, 2014) และปจจบนเรมนำบรการ
SaaS มาใหบรการผใชงานในหนวยงานตางๆ ภายในกระทรวง จำนวน 90,000 คน และจะเพมใหครบ
จำนวน 180,000 คนภายใน 3 ปขางหนา (Jee, 2015) รองลงมาคอ หนวยงานภาครฐทมภารกจดาน
เศรษฐกจ เปนอนดบสอง สอดคลองกบกระทรวงการคลง ประเทศบลกาเรย นำบรการ G-Cloud มาใช
ทดแทนระบบการประมวลผลแบบเกา (Burrows, 2012) และหนวยงานภาครฐทมภารกจดานสงคม
เปนอนดบสดทาย
จากผลการวจยวตถประสงคขอท 3 พบวา บรการ G-Cloud มประโยชนกบหนวยงานภาครฐใน
ระดบมาก โดยประโยชนทไดไมขนอยกบภารกจทแตกตางกนของหนวยงาน ทงน ประโยชนทไดรบเปน
ลำดบแรก คอ ดานการประหยดงบประมาณโครงสรางพนฐานสารสนเทศ โดยสามารถประหยดงบประมาณ
89
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ไดรอยละ 10-30 สอดคลองกบผลการวจย (McKendrick, 2013) ทพบวา บรการกลมเมฆชวยประหยด
งบประมาณดานไอทของหนวยงานในประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศองกฤษไดประมาณรอยละ 23
จากผลการวจยวตถประสงคขอท 4 หนวยงานภาครฐมปญหาในการใชบรการ G-Cloud ในระดบ
มาก เปนไปในทศทางเดยวกบผลวจยการใชเทคโนโลยสารสนเทศทพบปญหาในระดบมาก (Boonyalak, 2009)
เชนกน ทงนพบวา ปญหาในการใชบรการ G-Cloud ม 6 ขอ ไดแก 1) การสนบสนนดานเทคนค
2) ความเสถยร/ความคงทน 3) ประสทธภาพ/ประสทธผล 4) ความสามารถ/สมรรถนะของระบบ
5) ความพรอมใช/ความสามารถเขาถงไดจากทกท และ 6) ความเรวในการทำงาน ซงปญหาการสนบสนน
ดานเทคนคเปนปญหาทมคาเฉลยมากเปนลำดบแรก สอดคลองกบผลการศกษาของ Suanpang (2008) ท
ระบวาประเทศไทยขาดแคลนบคลากรดาน ICT ทงในเชงปรมาณและคณภาพ ในขณะทปญหาขอ 2-6 เปน
ไปในทศทางเดยวกบผลวจยของ Promma (2012) ทพบวา สภาพแวดลอมในการใชอนเทอรเนตมอทธพล
ทงทางตรงและทางออมตอพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของผใช เนองจากบรการ G-Cloud เปนบรการทผ
ใชตองใชงานผานอนเทอรเนต
ทงน ปญหาทง 6 ขอ ทพบในงานวจยแตกตางจากปญหาของบรการกลมเมฆทพบทวไปในตางประเทศ
(Wikipedia, 2015) คอ ปญหาความนาเชอถอ (reliability) ปญหาความพรอมใช (availability) ปญหา
ความมนคงปลอดภย (security) ปญหาความซบซอน (complexity) ปญหาคาใชจาย (costs) ปญหา
ขอบงคบและกฎหมาย (regulations and legal issues) ปญหาสมรรถนะ (performance) ปญหา
การโอนยาย (migration) ปญหาความไมเปนมาตรฐาน (the lack of standards) ปญหาการตดตง
(limited customization) และปญหาความเปนสวนตว (issues of privacy) โดยปญหาในการใชบรการ
G-Cloud กบระบบงานของหนวยงานภาครฐทมภารกจแตกตางกน มความแตกตางกนอยางมนยสำคญทาง
สถตทระดบ .05
หนวยงานภาครฐทมภารกจดานสงคมมปญหาในระดบมากทสด โดยปญหา 3 ลำดบแรก ไดแก
ปญหาความสามารถ/สมรรถนะของระบบ ปญหาการสนบสนนดานเทคนค และปญหาความเสถยร/ความ
คงทน ตามลำดบ รองลงมาคอ หนวยงานภาครฐทมภารกจดานเศรษฐกจ มปญหา 3 ลำดบแรก ไดแก
ปญหาความสามารถ/สมรรถนะของระบบ ปญหาประสทธภาพ/ประสทธผล และปญหาความเสถยร/ความ
คงทน ตามลำดบ และหนวยงานภาครฐทมภารกจดานความมนคงมปญหานอยทสด โดยปญหา 3 ลำดบแรก
ไดแก ปญหาการสนบสนนดานเทคนค ปญหาความเรวในการทำงาน และปญหาความเสถยร/ความคงทน
90
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
ขอเสนอแนะ
จากผลการศกษา การใชบรการ G-Cloud กบหนวยงานภาครฐ ประโยชนและปญหา คณะผวจย
มขอเสนอแนะ ดงน
1. ผลการวจยทำใหไดรปแบบการใหบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐ หนวยงานภาครฐ
สามารถนำรปแบบดงกลาวไปใชในการตดสนใจเลอกใชบรการใหเหมาะสมกบระบบงาน
2. จากขอคนพบของการวจยถงปญหาในการใชบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐ จำนวน
6 ขอ หนวยงานทเกยวของในการใหบรการ G-Cloud สามารถนำไปใชเพอดำเนนการแกไขปรบปรง
กระบวนการ เทคโนโลย อปกรณ ฮารดแวร ซอฟตแวร ทใชในการใหบรการ G-Cloud เพอแกไขปญหาทง
6 ขอใหหมดไป ทำใหหนวยงานภาครฐไดรบบรการทดขน
3. จากผลวจยทไดเกยวกบความเปนไปไดในการใชบรการ G-Cloud กบระบบงานของหนวยงาน
ภาครฐ ความเหมาะสมของบรการ ประโยชนและปญหา หนวยงานภาครฐควรพจารณาใชบรการ G-Cloud
ทมความเหมาะสมกบภารกจของหนวยงาน และมความเปนไปไดมากทสดกอนการใชกบระบบงานและ
บรการอนๆ ตวอยางเชน หนวยงานภาครฐทมภารกจดานความมนคง มความเหมาะสมในการใชบรการ
G-Cloud กบระบบงานเพอการบรการสาธารณะ และใชบรการซอฟตแวร ซงจะทำใหไดประโยชนจาก
การประหยดงบประมาณดานโครงสรางพนฐานสารสนเทศ การใชทรพยากรไดคมคาและมประสทธภาพ
และความสามารถเขาถง/ใชงานขอมลและโปรแกรมตางๆไดจากทกท แตควรระวงปญหาการสนบสนนดาน
เทคนค และความเรวในการทำงานของบรการ
4. ควรศกษาการยอมรบรปแบบการใหบรการ G-Cloud ของหนวยงานภาครฐ
5. ควรศกษาการใชบรการ G-Cloud กบหนวยงานภาคเอกชน ประโยชนและปญหา
References
Accenture. (2013). A New Era for European Public Services: Cloud Computing Changes the
Game. Retrieved May 26, 2015, from http://www.accenture.com/SiteCollection/
Documents/PDF/Accenture-New-Era-European-Public-Services-Cloud-Computing-
Changes-Game.pdf.
Amazon. (2013). Amazon EC2. Retrieved May 26, 2015, from http://aws.amazon.com/ec2/.
Boonyalak T. (2009). The Study of Information and Communication Technology (ICT) Usage
Behaviors among Students at Suan Dusit Rajabhat University. SDU Research
Journal Humanities and Social Sciences, 5 (2), 21-36. (in Thai)
91
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
Burrows, D. (2012). Consolidation and the Cloud Transform Bulgarian Government.
Retrieved May 26, 2015, from https://www.microsoft.com/en-us/government/
blogs/consol idat ion-and-the-cloud-transform-bulgar ian-government/
default.aspx?WT.z_ evt=WebClick#fbid=4ADxz_Z4bvz.
Burton, G. (2014). Ministry of Defence Takes G-Cloud Route foNew Data Centre. Retrieved
May 26, 2015, from http://www.computing.co.uk/ctg/news/2385832/ministry-of-
defence- takes-g-cloud-route-for-new-data-centre#.
Bhisikar, A. (2011). G-Cloud: New Paradigm Shift for Online Public Services. International
Journal of Computer Applications, 22 (8), 24-29.
CloudOpting. (2014). Bringing Public Services to the Cloud. Retrieved May 26, 2015, from
http://www.cloudopting.eu/.
Electronic Government Agency. (2015). History. Retrieved May 26, 2015, from https://
www.ega.or.th/th/profile/810/. (in Thai)
European Commission. (2015). Digital Agenda for Europe: A Europe 2020 Initiative, Public
Services. Retrieved May 26, 2015, from https://ec.europa.eu/digital-agenda/en/
public-services.
Jee, C. (2015). Ministry of Defence embraces cloud apps with Office 365 move. Retrieved
May 26, 2015, from http://www.computerworlduk.com/news/cloud-computing/
ministry-of-defence-embraces-cloud-apps-with-office-365-move-3613059/
Kavis, M. J. (2014). Architecting the Cloud: Design Decisions for Cloud Computing Service
Models (SaaS, PaaS, and IaaS). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Kossman, R. (2012). Everything You Need to Know about Cloud-based File Sharing.
Retrieved May 26, 2015, from http://searchcloudstorage.techtarget.com/feature/
Everything -you- need-to-know-about-cloud-based-file-sharing.
Liua, K, & Donga, L. J. (2011). Research on Cloud Data Storage Technology and Its
Architecture Implementation. In Proceedings of the IWIEE International Workshop
on Information and Electronics Engineering, (pp. 133-137). Retrieved May 26,
2015 from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877705811065192/
pdf?md5=5d0ed7da5c3e68ca646b64b93305e067&pid=1-s2.0-S1877705811065
192-main.pdf.
92
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
McKendrick, J. (2013). Cloud Computing Boosts Next Generation of Startups, Survey Shows.
Retrieved May 26, 2015, from http://www.forbes.com/sites/joemckendrick/ 2013/
02/20/cloud-computing-boosts-next-generation-of-startups-survey-shows/.
McMullin, R. (2013). What Types of Cloud Services are Available?. Retrieved May 26, 2015,
from http://www.bitheads.com/what-types-of-cloud-services-are-available/.
Microsoft. (2014). What is Azure?. Retrieved May 26, 2015, from https://azure. microsoft.
com/en-us /overview/what-is-azure/.
Mutchima, P., Pantrakool, S., Laoprasert, B. & Saijung, K. (2013). Behaviors and Efficiency of
Using Electronic Office System (e-Office) of Suan Dusit Rajabhat University
(Research Report). The Faculty of Humanities and Social Sciences, Suan Dusit
Rajabhat University. (in Thai)
Nutakom C. (2006). Status, Role and Trend of Public Relations in Governmental (Research
Report). The Faculty of Management Science, Suan Dusit Rajabhat University.
(in Thai)
Promma P. (2012). A Study of Relationships Between Some Factors Affecting Internet Using
Behavior of Undergraduate Students of Suan Dusit Rajabhat University.
SDU Research Journal: Humanities and Social Sciences, 8 (3), 147-162. (in Thai)
Quint. (2015). Malaysian Firms Urged to Accelerate Outsourcing Non-core Business
activities. Retrieved May 26, 2015, from http://www.quintgroup.com/en-my/
Knowledge-center/quint-publications/articles/articles/2014/08/19/malaysian-
firms-urged-to-accelerate-outsourcing-non-core-business-activities.
Reichman, A., Whiteley III, R., Staten, J. & Crumb, A. (2010). Cloud Storage Comes Down To
Earth. Retrieved May 26, 2015, from https://www.forrester.com/Cloud+ Storage+
Comes+Down+To+Earth/fulltext/-/E-res56650.
Sharma, N, Perniu, L., Chong, R. F., Lyer, A., Adi-Cristina, M., Nandan, C., Nonvinkere, M.
& Danubianu, M. (2010). Database Fundamentals. Ontario, Canada: IBM.
Suanpang P. (2008). The Study of ICT Human Resource Development in Thailand Year
2005-2014. SDU Research Journal Humanities and Social Sciences, 4 (1),
114-123. (in Thai)
93
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Using the G-Cloud Services with Government Agency Systems
Sullivan, D. (2014). Cloud Computing Solutions: IaaS, PaaS, SaaS. Retrieved May 26, 2015,
from http://www.tomsitpro.com/articles/cloud-computing-solutions,1-1755.html.
Van Winkle, W. (2013). SaaS Office Suites: Introduction and Buyer’s Guide. Retrieved May
26, 2015, from http://www.tomsitpro.com/articles/saas-office-suite-solutions,
2-667.html.
Wikipedia. (2015). Cloud Computing Issues. Retrieved May 26, 2015, from https://en.
wikipedia.org /wiki/Cloud_computing_issues.
คณะผเขยน
ดร.ฑกลชย อตตรนท
ศนยขอมลอสงหารมทรพย
32 ซอย 46 ถนนสขมวท พระโขนง คลองเตย กรงเทพมหานคร 10110
e-mail: [email protected]
ดร.อภรกษ ปรชญสมบรณ
บรษท ทโอท จำกด (มหาชน)
89/2 หม 3 ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร 10210.
e-mail: [email protected]
ดร.วรนญา สจรยา
บรษท อนเตอร-แปซฟก มารน โปรดกส จำกด
49/4 กม 45 หม 12 ถนนบางนา-ตราด ตำบลบางปะกง
อำเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา 24130
e-mail: [email protected]
95
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
การพฒนารปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอาน และทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
ฐตยา เนตรวงษ*
คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยสวนดสต
Titiya Netwong* Faculty of Science and Technology, Suan Dusit University
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาสภาพการสงเสรมการอาน และสภาพทกษะชวตของ
เดกปฐมวยตามความคดเหนของครปฐมวย 2) สรางรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสย
รกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย 3) ศกษาผลการใชรปแบบกจกรรม
สงเสรมการอานฯ และ 4) รบรองและนำเสนอรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานฯ กลมตวอยางทใชใน
การศกษาแบงเปน 4 กลมตามวตถประสงค ไดแก 1) ครปฐมวย จำนวน 143 คน 2) ผเชยวชาญเพอ
การสมภาษณ จำนวน 7 คน และประชมกลม จำนวน 8 คน 3) เดกปฐมวย จำนวน 25 คน และ
4) ผทรงคณวฒเพอรบรองรปแบบ จำนวน 5 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวย
1) แบบสอบถาม 2) แบบสมภาษณเชงลก 3) แบบสงเกตพฤตกรรมรกการอานและทกษะชวตฯ และ
4) แบบรบรองรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานฯ การวเคราะหขอมล ไดแก การวเคราะหเนอหา คาเฉลย
เลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) t-test และสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน ซงผล
การศกษาพบวา 1) สภาพการจดกจกรรมสงเสรมการอานสำหรบเดกปฐมวยของครปฐมวยโดยภาพรวม
การปฏบตอยระดบมาก (χ = 3.95) การปฏบตกจกรรมเสรมสรางทกษะชวตสำหรบเดกปฐมวยของ
ครปฐมวย โดยภาพรวมการปฏบตอยระดบมาก (χ = 4.14) 2) รปแบบกจกรรมสงเสรมการอานฯ
ประกอบดวย 5 องคประกอบคอ (1) บคลากร (2) การจดการและทรพยากรเพอดำเนนการ (3) กจกรรม
เพอดำเนนการกจกรรมสงเสรมการอาน (4) พนทดำเนนการและสภาพแวดลอมเพอสงเสรมการอานและ
ทกษะชวต และ (5) การประเมนผล 3) พฤตกรรมรกการอาน (χ = 3.20) และทกษะชวต (χ = 3.32) ของ
กลมตวอยางอยในระดบมาก และ 4) ความคดเหนของผทรงคณวฒตอรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานใน
ระดบมาก (χ = 3.32)
คำสำคญ: กจกรรมสงเสรมการอาน นสยรกการอาน ทกษะชวต
* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected]
χ
( )
96
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
Abstract
The objectives of this study were to: 1) study the reading promotion activities and
life skills for young children and opinions of the early childhood teachers, 2) construct
reading promotion activities to enhance reading habits and life skills: health mind and
body during early childhood, 3) study the application of reading promotion activities to
enhance reading habits and life skills: health mind and body during early childhood, and
4) propose the reading promotion activities model to enhance reading habits and life skills:
health mind and body during early childhood. The samples were as follows: 1) 143
childhood teachers, 2) 7 experts for in-depth interviews and 8 experts for focus groups,
3) 25 children, and 4) 5 experts for the fourth phase. Data was collected by questionnaire,
in-depth interviews, behavioral measurements of reading habits and life skills: health mind
and body, and a model-based questionnaire. Data was analyzed using content analysis,
percentage, mean, standard deviation, t-test and Pearson’s Product Moment Correlation
Coefficient. The findings were as follows: 1) Early childhood teachers rated the
performance of reading promotion activities (χ = 3.95) and life skills (χ = 4.14) at high
levels. 2) The model for reading promotion activities consisted of 5 components:
personnel, management and information resources, activities for reading promotion,
process area and environment, and evaluation. 3) The reading habit (χ = 3.20) and life
skill (χ = 3.32) behaviors were higher post-test and of a high level. 4) Expert opinions of
the model to enhance reading habits and life skills were generally rated “high” (χ = 3.32).
Keywords: Reading Promotion Activities, Reading Habit, Life Skill
บทนำ
ทกษะชวต (Life Skill) เปนความร ความสามารถ การดำเนนกจกรรมตางๆ ไดดวยตนเอง
โดยอาศยทกษะภายในทชวยใหบคคลเผชญปญหาหรอสถานการณตางๆ ในชวตจรงอาท ทกษะในการคด
วเคราะห คดแบบวจารณญาณ การตดสนใจ การสอสาร การควบคมสถานการณ เพอใหอยรอดปลอดภย
ดำเนนชวตอยางมประสทธภาพ รกษาสภาพจตใจทสมบรณ แสดงพฤตกรรมทเหมาะสมเพอการอยรวมกบ
ผอน หรออยในสภาวะแวดลอมและวฒนธรรมทเปลยนไปในอนาคตไดอยางมความสข (Sangaungkittipun,
2002; WHO, 2010) ซงโดยภาพรวมแลวทกษะชวตจะตองประกอบดวยทกษะชวตทางดานรางกาย สงคม
และจตใจ และจำเปนอยางยงทจะตองสรางทกษะชวตโดยเรมตงแตเดก ซงหากเดกไดมโอกาสเรมตนฝกหด
97
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
กบภาวะบบคนในชวตจรงทเหมาะสมกบชวงวยดวยตนเองอยางตอเนองจนเกดเปนความคนเคย ประสบการณ
เลกๆ จะคอยๆ สะสมเกดเปนความร วธคด ทศนคต และทกษะความสามารถในการจดการกบสถานการณ
ของชวตในภายภาคหนาได เมอมเหตการณหรอสถานการณใดทเกดขนกบชวตไมวาจะหนกหนายงใหญ
กสามารถนำทกษะนนขนมาใชไดโดยอตโนมต
เดกปฐมวยเปนเดกในวยเรมแรกของชวตนบเปนทรพยากรทมคายง เปนความหวงของครอบครว
เปนผสบทอดมรดกทางวฒนธรรม เปนพลงสำคญในการพฒนาประเทศ อนาคตของประเทศชาตจงขนอย
กบคณภาพของเดก เดกทมความสมบรณทงทางดานรางกาย จตใจ มพฒนาการในทกๆ ดานในวยนจะเปน
พนฐานทมความสำคญตอพฒนาการในชวงอนๆ ของชวตอยางมาก ไมวาจะเปนพฒนาการทางดานรางกาย
สตปญญา อารมณ สงคม และจรยธรรม ซงจะเปนผทสามารถดำรงชวตอยในสงคมไดอยางมความสขและ
เปนประโยชนตอสงคมและประเทศชาต ดงจะเหนไดจากหลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ. 2546 ไดกำหนด
หลกการจดประสบการณไววา ตองจดประสบการณการเลนและการเรยนรเพอพฒนาเดกโดยองครวมอยาง
ตอเนอง เนนเดกเปนสำคญสนองความตองการ ความสนใจ ความแตกตางระหวางบคคล และบรบทของ
สงคมทเดกอาศยอย และจดใหเดกไดรบพฒนาโดยใหความสำคญทงกบกระบวนการและผลผลต โดยการจด
ประสบการณใหแกเดกปฐมวยนนมวตถประสงคเพอพฒนาเดกใหครบทงทางดานรางกาย อารมณ สงคม
และสตปญญา มไดมงหวงใหอานออก เขยนได คดเลขเปน หรอเรยนรเนอหาวชาตางๆ แตจะเปนการปพนฐาน
วชาตางๆ ใหในรปของกจกรรมเพอใหเดกไดรบประสบการณตรง เดกจะเรยนรไดดกวา เชน การสอนใหเดก
เปนคนเออเฟอเผอแผ อดทน หรอทกษะตางๆ ทจำเปนตอการดำเนนชวต ประจำวนอยางเปนสข สงเหลาน
ไมอาจทำไดดวยการสอนดวยคำพด แตจะเกดจากการจดกจกรรมทเหมาะสมเปนรปธรรม
กจกรรมสงเสรมการอานนบเปนกจกรรมหนงทสามารถกระตนหรอเราใจกลมเปาหมายใหม
ความสนใจการอาน พฒนาการอาน และสามารถนำความรทไดจากการอานไปใชประโยชนได รวมถงใหม
การอานอยางตอเนอง จนกระทงกอเกดเปนนสยรกการอาน โดยมรปแบบกจกรรมทหลากหลายอาท
การเลานทาน การเสนอสอ การแสดงละคร บทบาทสมมต การเลนเกม การจดนทรรศการเพอกระตนให
อยากอาน พฒนาการอาน สนกสนานแฝงสาระใหทกคนมสวนรวม กอใหเกดความคดสรางสรรค ซงนบวา
เปนกจกรรมทมความสำคญตอการพฒนาเดกเปนอยางยง ดงจะเหนไดจากกระทรวงศกษาธการไดประกาศ
ใหป 2546 เปนปแหงการสงเสรมการอานและการเรยนรเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ
สยามบรมราชกมาร ในมงคลวโรกาสทรงเจรญพระชนมาย 48 พรรษา โดยมวตถประสงคใหนกเรยน
ผบรหาร คร พอแม ผปกครอง และประชาชน รวมพลงกนเทดพระเกยรตดวยการจดกจกรรมสงเสรม
การอานและการเรยนร อนจะปลกฝงนสยใหเดกไทยรกการอาน และใหการอานนำไปสความใฝรใฝเรยน
ตลอดชวต เปนการสรางสรรคสงคมแหงปญญาในประเทศ โดยไดดำเนนการจดกจกรรมสงเสรมการอาน
อยางตอเนอง นอกจากนในป 2553 มตคณะรฐมนตรไดให “การอานเปนวาระแหงชาต” แสดงเจตนจำนง
ใหคนไทยทกคน ทกวย ทกอาชพ มความสามารถในการอาน สรางสงคมแหงการเรยนร
98
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร มพระราชดำรสเกยวกบการสรางนสย
รกการอานใหแกเดก เมอวนท 29 มนาคม 2549 ณ ศนยประชมแหงชาตสรกต ความวา “หนงสอเปน
สอเผยแพรความรทอยคกบมนษยเปนเวลานาน ปจจบนแมจะมการผลตสอใหความรในรปแบบอนๆ หลาย
รปแบบแลว แตพฒนาการดานเทคโนโลยแตงหนงสอยงคงมความสำคญและเปนทนยมไมเสอมคลาย
หนงสอดมสาระมสวนชวยยกระดบสตปญญาและจตใจของมนษย นอกจากจะไดรบความรเปนเครองบนเทง
ปญญาแลว คตคำสอนหรอตวอยางตางๆ ทปรากฏในหนงสอ ยงชวยกลอมเกลาความรสกนกคดคณธรรม
จรยธรรมดวย ฉะนนการปลกฝงนสยรกการอานใหเยาวชนจงเปนสงทมความสำคญ และควรดำเนนการ
อยางตอเนอง” (Sutsung, 2006)
ดงนนกจกรรมสงเสรมการอานในเดกปฐมวยตองเรมใหเกดพฤตกรรมการอาน เรมจากใหเดกถอ
หนงสอ เขาใจวาหนงสอคออะไร สนใจดภาพ พฒนาใหเดกรจกใชหนงสอ พฒนาเปนผฟงและเขาไป
มสวนรวมในการอาน พดคยกบผใหญเกยวกบเนอเรองในหนงสอ ตอมาเดกจะสามารถเลาเรองโดยใช
คำพดตน เชอมโยงคำ นำคำมาแตงประโยคเพอใชในการอานหนงสอได (Boonsau & Boonsau, 2006;
Samahitho, 2006) เหลานจะทำใหเดกเกดนสยรกการอาน และหากปพนฐานทกษะชวตตองดำเนน
กจกรรมเสรมสรางทกษะชวตทด โดยการนำเอากจวตรประจำวนของเดกมาดำเนนกจกรรมโดยการใช
กจกรรมสงเสรมการอานใหดแลตนเอง วธการดแลตนเองอยางถกวธ ใหเดกสนใจสงรอบตว กระตนใหเดก
อยากอานไดรบความรแลวนำไปปฏบตในชวตจรง (Office of The Basic Education Commission, 2010)
กลาวไดวากจกรรมสงเสรมการอานนบเปนกจกรรมทสามารถจดประสบการณใหแกเดกปฐมวยได
เพราะมกจกรรมทหลากหลายทจะชวยพฒนาการทางดานรางกาย สตปญญา อารมณ สงคม และจรยธรรม
ผานการจดกจกรรมดงกลาวและมสวนชวยเสรมสรางทกษะชวตใหแกเดกใหมความร ความสามารถใน
การดำเนนกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบรางกาย สงคม และจตใจ ของเดกใหสามารถดำเนนชวตไดอยางม
ความสขและประสบความสำเรจในชวต (Sangaungkittipun, 2002) ดงนนการพฒนารปแบบกจกรรม
สงเสรมการอานเพอเสรมสรางทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย จงนาจะเปน
ประโยชนตอการพฒนากจกรรมทเหมาะสมแกเดกปฐมวยและสงเสรมพฒนาการทงทางดานรางกาย
อารมณ สงคม และสตปญญาใหสอดคลองกบทกษะการใชชวตประจำวนเพอดำเนนชวตในสงคมอยางม
ประสทธภาพเปนกำลงสำคญในการพฒนาประเทศชาตตอไปในอนาคต
วตถประสงค
1. เพอศกษาสภาพการสงเสรมการอาน และสภาพทกษะชวตของเดกปฐมวยตามความคดเหน
ของครปฐมวย
2. เพอสรางรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดาน
สขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
99
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
3. เพอศกษาผลการใชรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะ
ชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
4. เพอรบรองและนำเสนอรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและ
ทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
กรอบแนวคด
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
ระเบยบวธการวจย
1. ประชากรและกลมตวอยาง
1.1 ประชากรทใชในการวจย ไดแก
1.1.1 ครปฐมวยโรงเรยนในระดบอนบาลของรฐ
1.1.2 ผเชยวชาญดานบรรณารกษศาสตร ดานสารสนเทศศาสตร ดานการศกษาปฐมวย
และดานจตวทยาการศกษา
1.1.3 เดกปฐมวยซงมอายตงแต 2 – 6 ป
1.1.4 ผทรงคณวฒดานตางๆ ประกอบดวย ดานบรรณารกษศาสตร ดานสารสนเทศศาสตร
ดานจตวทยาการศกษา ดานการศกษาปฐมวย และดานการวดและประเมนผล
1.2 กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก
1.2.1 ครปฐมวยโรงเรยนในระดบอนบาลของรฐ ไดจากการสมแบบเปนกลม (Cluster
Sampling) โดยคดเลอกครปฐมวยจากโรงเรยนอนบาลประจำจงหวดทจะเปนตวแทนของแตละภาค และ
เปนโรงเรยนทมแนวปฏบตทดในการจดกจกรรมสงเสรมการอาน ประกอบดวย 1) โรงเรยนอนบาลนครปฐม
จำนวน 15 คน 2) โรงเรยนอนบาลกำแพงเพชร จำนวน 8 คน 3) โรงเรยนอนบาลพษณโลก จำนวน 11 คน
4) โรงเรยนอนบาลสโขทย จำนวน 12 คน 5) โรงเรยนอนบาลขอนแกน จำนวน 16 คน 6) โรงเรยนอนบาล
กาฬสนธ จำนวน 10 คน 7) โรงเรยนอนบาลรอยเอด จำนวน 20 คน 8) โรงเรยนอนบาลมหาสารคาม
100
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
จำนวน 15 คน 9) โรงเรยนอนบาลชลบร จำนวน 15 คน 10) โรงเรยนอนบาลนครศรธรรมราช จำนวน
14 คน และ 11) โรงเรยนอนบาลสราษฎรธาน จำนวน 7 คน รวมกลมตวอยางทงสน 143 คน
1.2.2 ผ เชยวชาญทใชในการสมภาษณเกยวกบรปแบบกจกรรมสงเสรมการอาน
เพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวต จำนวน 7 คน และผเชยวชาญทใชในการประชมกลมพจารณา
ระดมความคดเหนเกยวกบรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวต
ดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย จำนวน 8 คน ไดมาจากการสมแบบเจาะจง
1.2.3 เดกปฐมวย อายระหวาง 4- 5 ป ในระดบอนบาลปท 2 จำนวน 25 คนโรงเรยน
สาธตละอออทศ ศนยนครนายก โดยเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง เพราะโรงเรยนสาธตละอออทศ
เปนโรงเรยนอนบาลแหงแรกของรฐทมความพรอมหลายๆ ดาน มการจดการเรยนรแบบบรณาการ จงม
ความเหมาะสมตองานวจย
1.2.4 ผทรงคณวฒตรวจสอบและรบรองรปแบบฯ ทผวจยไดเลอกกลมตวอยางแบบ
เจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 5 คน
2. เครองมอทใชในการวจย
2.1 เครองมอสำหรบศกษาสภาพการสงเสรมการอาน และสภาพทกษะชวตของเดกปฐมวย
ตามความคดเหนของครปฐมวยเปนแบบสอบถามโดยแบงเปน 2 สวนคอ สวนท 1 ขอมลเบองตนของ
ครปฐมวย มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Check List) และเตมคำ คอ เพศ อาย ระดบการศกษา
จบการศกษาสาขาวชา และประสบการณการทำงานดานปฐมวย โดยมขอคำถามรวมจำนวน 5 ขอ สวนท 2
เพอสำรวจความคดเหนเกยวกบสภาพการสงเสรมการอานและทกษะชวตของเดกปฐมวย มลกษณะเปน
แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบคอ ระดบการปฏบต/ระดบความคดเหน มากทสด
มาก ปานกลาง นอย นอยทสด โดยสอบถามในประเดนสภาพปจจบนและความคดเหนตอการจดกจกรรม
สงเสรมการอาน และทกษะชวตสำหรบเดกปฐมวย จำนวน 27 ขอ พฒนาการการอานและทกษะชวตของ
เดกปฐมวย จำนวน 18 ขอ และความคดเหนตอการจดกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรก
การอานและทกษะชวตสำหรบเดกปฐมวย จำนวน 10 ขอ รวมถงคำถามแบบปลายเปด (The Opened
Form) เพอเปนขอเสนอแนะในการจดกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะ
ชวตสำหรบเดกปฐมวย
2.2 เครองมอในการสรางรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและ
ทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย ประกอบดวย แบบสมภาษณเกยวกบกจกรรม
สงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตสำหรบเดกปฐมวย และรางรปแบบกจกรรม
สงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
เพอการประชมกลม
101
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
2.3 เครองมอในการศกษาผลการใชรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสย
รกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย ประกอบดวย รปแบบกจกรรม
สงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
ประกอบดวยองคประกอบและขนตอนการดำเนนกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอาน
และทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย แบบสงเกตพฤตกรรมการเขารวมกจกรรม
รกการอาน และแบบสงเกตพฤตกรรมทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
2.4 เครองมอในการรบรองรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอาน
และทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวยประกอบดวย รปแบบกจกรรมสงเสรมการอาน
เพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย และ
แบบประเมนรบรองรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดาน
สขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย 5 ระดบ คอ เหมาะสมมากทสด มาก ปานกลาง นอย และ
นอยทสด
3. การเกบรวบรวมขอมล
3.1 การเกบรวบรวมขอมลเพอศกษาสภาพการสงเสรมการอาน และสภาพทกษะชวตของเดก
ปฐมวยตามความคดเหนของครปฐมวยโดยใชแบบสอบถาม เกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางดวยตนเอง
จำนวน 143 คน
3.2 การเกบรวบรวมขอมลเพอสรางรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางทกษะชวต
นสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวยคอ สมภาษณผเชยวชาญ
เกยวกบรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวต จำนวน 7 คน และ
ประชมกลมผเชยวชาญในการพจารณาระดมความคดเหนเกยวกบรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรม
สรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย จำนวน 8 คน
3.3 การเกบรวบรวมขอมลเพอศกษาผลการใชรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสราง
นสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวยโดยเกบรวบรวมขอมล
ผลการจดกจกรรมกบเดกปฐมวยอายระหวาง 4-5 ป ในระดบอนบาลปท 2 จำนวน 25 คน โรงเรยนสาธต
ละอออทศ ศนยนครนายก
3.4 การเกบรวบรวมขอมลเพอการรบรองรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสย
รกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวยจากผทรงคณวฒ จำนวน 5 คน
4. การวเคราะหขอมล
4.1 ขอมลจากแบบประเมนวเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใช คาเฉลย และสวนเบยงเบน
มาตรฐาน t-test independent และ F-test
102
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
4.2 การวเคราะหขอมลจากการสมภาษณ โดยใชการพจารณาความสอดคลองของเนอหา
ประเดนสำคญทไดจากการเกบรวบรวมขอมล เทยบกบแนวคดหลกทใชในการสรางรปแบบกจกรรมสงเสรม
การอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
4.3 การวเคราะหขอมลจากการพจารณาความคดเหน ดวยการประชมกลม โดยการวเคราะห
เนอหา
4.4 วเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน พฤตกรรมรกการอานและทกษะชวต
ดานสขภาพกาย สขภาพจต รวมถงวเคราะหขอมลเพอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางนสยรกการอาน และ
ทกษะชวต กอนและหลงการทดลอง โดยใชการวเคราะหคา t โดยใช t-test Dependent รวมถงวเคราะห
ความสมพนธระหวางพฤตกรรมรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตโดยใชสมประสทธ
สหสมพนธของเพยรสน
4.5 การวเคราะหขอมลจากการรบรองรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสย
รกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย วเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลย และ
สวนเบยงเบนมาตรฐาน เกยวกบความเหมาะสมของรปแบบ รวมถงขอเสนอแนะทไดจากผทรงคณวฒทมตอ
รปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
ผลการวจย
1. การศกษาสภาพการสงเสรมการอาน และสภาพทกษะชวตของเดกปฐมวยตามความคดเหน
ของครปฐมวย
สภาพการจดกจกรรมสงเสรมการอานสำหรบเดกปฐมวยของครปฐมวยโดยภาพรวมการปฏบต
อยระดบมาก (χ = 3.95) โดยการเลานทานใหฟง เปนกจกรรมทครปฐมวยมระดบการปฏบตมากทสด
สวนกจกรรมทปฏบตอยในระดบมาก เรยงลำดบสามอนดบแรก คอ การรองเพลง การสรางบรรยากาศ สภาพแวดลอม
เพอสงเสรมการอาน และแนะนำหนงสอ การใชหนงสอ การถนอมหนงสอ สวนการปฏบตกจกรรมเสรม
สรางทกษะชวตสำหรบเดกปฐมวยของครปฐมวย โดยภาพรวมการปฏบตอยระดบมาก (χ = 4.14)
กจกรรมทปฏบตมากทสด สามารถเรยงลำดบสามอนดบแรก คอ การทำความสะอาดมอ ฟน รางกายอยาง
ถกวธ การออกกำลงกายเพอเสรมสรางสขภาพกาย และการใหความรใหเดกรจกสวนประกอบของรางกาย
หนาทและการดแลรกษา พฒนาการการอานของเดกปฐมวยตามความคดเหนของครปฐมวยโดยภาพรวม
ความคดเหนอยระดบมาก (χ = 4.22) โดยพฒนาการอานสามอนดบแรกของเดกปฐมวย คอ เดกสามารถ
เลอกหนงสอทตนเองชอบและใหความสำคญกบเนอเรองมากกวาตวหนงสอในหนงสอนทาน เดกสามารถ
ออกเสยงเลยนแบบเสยงทผใหญเลานทานหรอเรองตางๆ ใหฟง เดกเรยนรสงรอบตวจากการอาน ชวยให
สามารถคด และเรยนรในขนสงขน และเดกสามารถถอหนงสอและดแลหนงสอไดดวยตนเอง ทกษะชวตของ
เดกปฐมวยตามความคดเหนของครปฐมวยโดยภาพรวมความคดเหนอยระดบมาก (χ = 4.34) โดยทกษะ
103
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
ชวตสามอนดบแรกคอ เดกมจตใจเบกบาน แสดงปฏกรยาโตตอบเสยงดนตร เลนดนตรงายๆ หรอรองเพลง
รวมถงชนชมสรางสรรคสงสวยงาม เดกมความสามารถในการดแลตนเองเพอปฏบตกจวตรประจำวน
ของตนเอง เชน แตงตว ลางมอ รบประทานอาหาร และเดกรจกการแตงกายทเหมาะสม รจกพฒนาบคลกภาพ
ของตนเอง ในการจดกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตสำหรบเดก
ปฐมวยตามความคดเหนของครปฐมวยโดยภาพรวมความคดเหนอยระดบมาก (χ = 4.16)
2. การสรางรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวต
ดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
รปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย
สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย ประกอบดวย 5 องคประกอบ คอ 1) บคลากร 2) การจดการและทรพยากร
เพอดำเนนการ 3) กจกรรมเพอดำเนนการกจกรรมสงเสรมการอาน 4) พนทดำเนนการและสภาพแวดลอม
เพอสงเสรมการอานและทกษะชวต และ 5) การประเมนผล
3. การศกษาผลการใชรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะ
ชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
ดำเนนการจดกจกรรมตามรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและ
ทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย เปนระยะเวลา 8 สปดาห ไดกำหนดกจกรรมตาม
ภาพท 2 ดงน
104
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
ภาพท 2 ขนตอนการดำเนนกจกรรมตามรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานฯ
ตระหนกรกษสขภาพกาย สขภาพจต
105
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
ผลการวเคราะหเปรยบเทยบพฤตกรรมรกการอานกอนและหลงทดลอง โดยใชสถตทดสอบ
คาท (t-test) ใชระดบความเชอมน 95 % ผลการทดสอบ พบวา พฤตกรรมรกการอานของกลมตวอยางกอน
และหลงทดลองมความแตกตางกน โดยพฤตกรรมรกการอานหลงทดลอง (χ = 3.20) สงกวากอนทดลอง
(χ = 2.12) สวนการเปรยบเทยบพฤตกรรมดานทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตกอนและหลงทดลอง
โดยใชสถตทดสอบคาท (t-test) ใชระดบความเชอมน 95 % ผลการทดสอบ พบวา พฤตกรรมดานทกษะ
ชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตของกลมตวอยางกอนและหลงทดลองมความแตกตางกน โดยพฤตกรรม
ดานทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตหลงทดลอง (χ = 3.32) สงกวากอนทดลอง (χ = 2.22) และ
พบวาความสมพนธระหวางพฤตกรรมรกการอานและทกษะชวต ดานสขภาพกาย สขภาพจตโดยหาคา
สมประสทธสหสมพนธของเพยรสน ใชระดบความเชอมน 95 % ภาพรวมพฤตกรรมรกการอานและทกษะ
ชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตมความสมพนธกนในระดบสงทระดบนยสำคญทางสถต 0.01 (r = 0.88)
4. การรบรองและนำเสนอรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและ
ทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
รปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย
สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย ภาพรวมความคดเหนตอรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานฯ อยในระดบมาก
(χ = 3.32) องคประกอบทมความคดเหนอยในระดบมากทสด คอ องคประกอบท 1 บคลากร
องคประกอบท 3 กจกรรมเพอสงเสรมการอาน องคประกอบท 4 พนทดำเนนการและสภาพแวดลอมเพอสง
เสรมการอานและทกษะชวต และองคประกอบท 5 การประเมนผล สวนองคประกอบท 2 การจดการและ
ทรพยากรสารสนเทศเพอการดำเนนงานมความคดเหนอยในระดบมาก โดยรปแบบกจกรรมสงเสรมการ
อานฯ นำเสนอดงภาพท 3
106
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
ภาพท 3 รปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวต
ดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย
อภปรายผล
1. การศกษาสภาพการสงเสรมการอาน และสภาพทกษะชวตของเดกปฐมวยตามความคดเหน
ของครปฐมวย พบวา สภาพปจจบนทงการจดกจกรรมสงเสรมการอานและกจกรรมเสรมสรางทกษะชวต
สำหรบเดกปฐมวยของครปฐมวย โดยภาพรวมการปฏบตอยระดบมาก โดยการเลานทานใหฟง การรองเพลง
และการสรางบรรยากาศ สภาพแวดลอมเพอสงเสรมการอาน ถอวาเปนกจกรรมทเหมาะสมกบเดกปฐมวย
พนทดำเนนการและสภาพแวดลอมเพอสงเสรมการอานและ กจกรรมเพอการดำเนนการกจกรรมสงเสรมการอาน
การจ
ดการ
บคลากร • ผบรหาร • คร • บรรณารกษ • เดกปฐมวย • ผเกยวของ • ชมชน
ทรพยากรสารสนเทศ • งบประมาณ • สภาพแวดลอม • จดเตรยม แลกเปลยน แบงปน • พฒนาทรพยากร
• เลานทานอานภาพ • รองเพลงรกษสขภาพ
• วาดภาพประกอบเลานทาน • เลนเกมนำการอาน
• จดนทรรศการรกษการอาน ตระหนกรกษ
การประเมนผล
• พฤตกรรมและทศนคต • การจดการกจกรรม/การดำเนนโครงการ
• การจดเตรยม: พนท สงอำนวยความสะดวก สภาพแวดลอมทางกายภาพ บรรยากาศ กจกรรม/โครงการ แหลงเรยนร เพอดำเนนกจกรรมสงเสรม การอาน
107
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
มากทสดจงมจดกจกรรมเหลานมาก สอดคลองกบแนวคดของ Warathon (2007) ทกลาววา การสราง
บรรยากาศการอาน การจดหาหนงสอใหเดกเขาถงไดงายและอานหนงสอเปนแบบอยางใหแกเดก
เปนการสงเสรมการอานและสรางนสยรกการอานแกเดกได สวนกจกรรมเขาคายสงเสรมการอาน ถอวา
ปฏบตนอยกวากจกรรมอนๆ อาจเนองจากตองมการดแลเดกเปนพเศษในการจดกจกรรมดงกลาว และ
กจกรรมเขาคายสำหรบการสงเสรมการอานจะเหมาะกบเดกระดบประถมศกษาเปนตนไป
การจดกจกรรมเสรมสรางทกษะชวตเดกปฐมวยของครปฐมวยโดยภาพรวมการปฏบตอยระดบ
มาก โดยการทำความสะอาดมอ ฟน รางกายอยางถกวธ การออกกำลงกายเพอเสรมสรางสขภาพกาย และ
การใหความรใหเดกรจกสวนประกอบของรางกาย หนาทและการดแลรกษา มการปฏบตมากกวากจกรรม
อนๆ จงกลาวไดวาการจดกจกรรมเหลานนตองจดประสบการณทสงเสรมลกษณะนสยทด เปนการสงเสรม
ทกษะการใชชวตประจำวนและควรสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมดวย สอดคลองกบหลกสตรการศกษา
ปฐมวย พทธศกราช 2546 (Office of The Basic Education Commission, 2010) สวนการเปดเพลง
ในระหวางการทำกจกรรมของเดกตลอดทงวน เปนกจกรรมทปฏบตนอยกวากจกรรมอนๆ อาจเนองจากชวง
วยเดกปฐมวยจะตองมการจดชวงเวลาพกผอนจงไมสามารถจดกจกรรมอนๆ ไดทงวน
สำหรบพฒนาการการอานและทกษะชวตของเดกปฐมวยตามความคดเหนของครปฐมวย
โดยภาพรวมความคดเหนอยระดบมาก โดยเดกสามารถเลอกหนงสอทตนเองชอบและใหความสำคญกบ
เนอเรองมากกวาตวหนงสอในหนงสอนทาน เดกสามารถออกเสยงเลยนแบบเสยงทผใหญเลานทานหรอเรอง
ตางๆ ใหฟง และเดกมพฤตกรรมใหผใหญเลาเรองเดมใหฟงซำแลวซำอก เดกมจตใจเบกบาน แสดงปฏกรยา
โตตอบเสยงดนตร เลนดนตรงายๆ หรอรองเพลง รวมถงชนชมสรางสรรคสงสวยงาม เดกมความสามารถ
ในการดแลตนเองเพอปฏบตกจวตรประจำวนของตนเอง เชน แตงตว ลางมอ รบประทานอาหาร และเดก
รจกการแตงกายทเหมาะสม รจกพฒนาบคลกภาพของตนเอง เปนตน สอดคลองกบแนวคดทวา เดก 3-4 ป
และ 4-5 ป จะอยในระดบพฒนาการอานระดบท 3-4 จะชอบใหผใหญเลาเรองเดมใหฟง จำเรองนทานได
สามารถเลาซำจากนทานทไดยน เดกสามารถเลอกหนงสอทตนเองชอบ สนใจรายละเอยดสงแวดลอม
ในภาพ เรมแยกแยะระหวางความจรงกบสงสมมต (Boonsau & Boonsau, 2006; Samahitho, 2006)
ในการจดกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตสำหรบ
เดกปฐมวยตามความคดเหนของครปฐมวยโดยภาพรวมความคดเหนอยระดบมาก โดยกจกรรมทควรจดให
เดกปฐมวยคอ การเลานทานใหฟง อานภาพสรางเสรมกายและจต สรางบรรยากาศ จดสงแวดลอมสงเสรม
การอานดแลสขภาพ และการรองเพลงรกษสขภาพ สอดคลองกบผลการศกษาของ Rodchamnan (2009)
และ Reis (2001) ทพบวา เดกเลก 3-6 ป ชอบฟงนทานและดรปภาพประกอบจากหนงสอ จะชวยเพม
ประสบการณใหมๆ และการใชดนตรเปนสอกลางในการจดกจกรรมการอานมผลตอพฤตกรรมการอาน
เดกจะมความมนใจ มพฤตกรรมและความสามารถในการอานทดขน และสอดคลองกบงานวจยของ
Tiemtad (2014) ในการจดประสบการณการเรยนรของเดกปฐมวยโรงเรยนมธยมสาธการวทยา ทพบวา
108
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
การจดประสบการณการเรยนรสำหรบเดกตองจดประสบการณในรปแบบกจกรรมบรณาการผานการเลน
เพอใหเดกไดเรยนรจากประสบการณตรง เกดความร ทกษะ กระบวนการ และคณธรรมจรยธรรม
2. รปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย
สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย ประกอบดวย 5 องคประกอบ คอ 1) บคลากร 2) การจดการและทรพยากร
เพอดำเนนการ 3) กจกรรมเพอดำเนนการกจกรรมสงเสรมการอาน 4) พนทดำเนนการและสภาพแวดลอม
เพอสงเสรมการอานและทกษะชวต และ 5) การประเมนผล จะพบวาองคประกอบท 1 บคลากร
เปนองคประกอบทสำคญ จะตองประกอบดวยบคลากรทเกยวของนบตงแต ผบรหาร คร บรรณารกษ ผปกครอง
เดกปฐมวย ซงสอดคลองกบแนวคดของรปแบบการสงเสรมการอานของเดกปฐมวยในทรรศนะของครและ
ผปกครองของ Chaleysup (2010) ทกลาววา ครและผปกครองตองมความเขาใจในนโยบายและมกจกรรม
รวมกนระหวางผปกครองกบเดกปฐมวย และคำนงถงพฒนาการของเดกปฐมวย สามารถวดประเมนได
ซงสอดคลองกบการประเมนผลในองคประกอบท 5 และสอดคลองกบแนวคดของ Tiemtad (2014) ทระบวา
การทผปกครองไดเขามามสวนรวมในการจดกจกรรมตางๆ ของสถานศกษา จะทำใหเหนความสำคญของ
การจดประสบการณการเรยนรของเดกปฐมวย จงสงผลตอองคประกอบท 2 ดานการจดการและทรพยากร
เพอดำเนนการ ใหสอดคลองกบเปาหมายการปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการ มมาตรฐานการเตรยม
ความพรอมเดกปฐมวยกอนเขาเรยนประถมศกษาใหมความพรอมทกดาน จงตองมการบรหารจดการและ
เตรยมทรพยากรบคคลใหความรแกพอแม ผปกครอง ครปฐมวย ชมชน และผมสวนเกยวของในการจด
การศกษาปฐมวย (Office of the Basic Education Commission, 2010) สำหรบประเดนการใชสอ ICT
เพอการจดการนนตองคำนงถงความเหมาะสมแตละชวงวยของเดก อาจนำมาใชเพอเตมเตมบางสวน ซงคร
ปฐมวยหรอบรรณารกษสามารถนำ ICT มาใชในการพฒนาทรพยากรสารสนเทศเพอนำมาเสรมกจกรรมสง
เสรมการอานได สอดคลองกบแนวคดของ Niamsorn (2015) ทกลาววาหนาทสำคญของสถานศกษาตอง
เตรยมความพรอมดานบคลากร และเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษาในการจดการศกษาปฐมวย
โดยคณลกษณะของครปฐมวย ความร ความสามารถ สงผลโดยตรงตอการพฒนาและพฤตกรรมของเดก ใน
สวนองคประกอบท 3 กจกรรมเพอดำเนนการกจกรรมสงเสรมการอาน และองคประกอบท 4 พนทดำเนน
การและสภาพแวดลอมเพอสงเสรมการอานและทกษะชวต จำเปนตองมกจกรรม (Chaleysup, 2010) ม
พนทดำเนนกจกรรม และสภาพแวดลอมทเหมาะสมกบเดกปฐมวย สอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย
ทระบขอบขายของกจกรรมประจำวนตองสงเสรมจนตนาการและความคดสรางสรรค ใหเหนความสวยงาม
ของสงตางๆ รอบตว ใชกจกรรมศลปะและดนตรเปนสอในการเคลอนไหว และเตมเตมจนตนาการ
(Ministry of Education, 2003)
3. การศกษาผลการใชรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะ
ชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย พบวา กจกรรมสงเสรมการอานสงผลตอเดกใหมนสย
รกการอาน ทงนจากพฤตกรรมรกการอานจะสงผลตอทกษะชวตของเดกปฐมวยได เนองจากการวเคราะห
ความสมพนธระหวางพฤตกรรมรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจต หลงจากการจด
109
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
กจกรรมสงเสรมการอาน พฤตกรรมรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจต มความสมพนธ
กนในระดบสง สอดคลองกบสาระการเรยนรของเดกปฐมวย ทเดกปฐมวยสามารถชวยเหลอตนเองในการทำ
กจวตรประจำวน การดแลรกษาสขภาพของตน การชวยเหลอตนเอง การเลน และการออกกำลงกาย
เพอรกษาสขภาพกาย มอารมณทแจมใส ทงนยงสอดคลองกบการวางรากฐานการศกษาปฐมวยสอนาคตของ
สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (Office of The Basic Education Commission, 2010)
ทระบวา การเตรยมเดกไทยสความเปนประชาคมอาเซยน และคณลกษณะเดกไทยในศตวรรษท 21 ทำให
การศกษาปฐมวยตองพฒนาเดกใหมทกษะชวตทสงเสรมศกยภาพสงสดของเดก เปนคนด เกง และ
มความสข ภายใตบรบทสงคมทเดกอาศยอย
4. การรบรองรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวต
ดานสขภาพกาย สขภาพจตสำหรบเดกปฐมวย ตามความคดเหนของผทรงคณวฒ พบวา องคประกอบท 1
บคลากร มความคดเหนในระดบมากทสด จงกลาวไดวาเปนองคประกอบทผทรงคณวฒใหความสำคญ
สอดคลองกบแนวคดของ Bhulpat (2015) ทกลาววา ในการจดการศกษาปฐมวยใหมประสทธภาพ และ
เกดประสทธผลตามเปาหมายทกำหนด ตลอดจนไดรบการยอมรบจากทกฝายในสงคม สถานศกษาปฐมวย
ตองเลอกสรรบคลากร ซงมความเปนผนำทางการศกษาปฐมวยเขามารบผดชอบการจดโปรแกรม
ทางการศกษาปฐมวยใหมบรการทด ทงดานการดแล ความเขาใจ และการใหการศกษาแกเดกปฐมวย
ขอเสนอแนะ
1. รปแบบกจกรรมสงเสรมการอานสามารถเสรมสรางทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตแก
เดกปฐมวยไดโดยการเลานทาน อานภาพ สรางบรรยากาศจดสภาพแวดลอม และการรองเพลง เกยวกบ
การเสรมสรางกายและจต รกษสขภาพ ครปฐมวยจงสามารถนำกจกรรมดงกลาวไปใชในการจดกจกรรม
สงเสรมการอานเพอเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตแกเดกปฐมวยได
2. บคลากรนบวามความสำคญตอการจดกจกรรมสงเสรมการอาน ดงนนจงตองเตรยมบคลากร
ทเกยวของใหมความพรอม มความรความเขาใจในการจดกจกรรมสงเสรมการอานสำหรบเดกปฐมวย
จะสงผลตอการเสรมสรางนสยรกการอานและทกษะชวตดานสขภาพกาย สขภาพจตของเดกปฐมวยไดอยาง
มประสทธผล
3. การพฒนารปแบบกจกรรมสงเสรมการอานทสงเสรมทกษะชวตใหครอบคลมทกดานสำหรบ
เยาวชน และวยรน
4. ควรมการศกษาการออกแบบสภาพแวดลอมทเออตอการจดกจกรรมสงเสรมการอานเพอ
เสรมสรางนสยรกการอานทงกบเดกปฐมวย เยาวชน และวยรน
5. ควรศกษาเปรยบเทยบรปแบบกจกรรมสงเสรมการอานสำหรบเดกในภมภาคอาเซยน
110
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
References
Bhulpat, C. (2015). Leader Early Childhood Education. SDU Research Journal Social
Sciences and Humanities, 11(1), 1-15. (in Thai)
Boonsau, K. & Boonsau, A. (2006). How to Teach Language to Expert Child. Bangkok:
Saradek Publishing. (in Thai)
Chaleysup, S. (2010). Attitude of Teachers and Parent towards the Reading
Encouragement Model for Early Childhood. Graduate School, Suan Dusit Rajabhat
University.
Ministry of Education. (2003). Early Childhood Curriculum (2003). Bangkok: Kurusapa
Printing Press. (in Thai)
Niamsorn, S. (2015). Adoption of Information Technology in Early Childhood Education:
Fashionable or Necessary?. SDU Research Journal Social Sciences and
Humanities, 11(2), 179-192. (in Thai)
Office of the Basic Education Commission. (2010). Direction of Develop Early Children
Education Program of OBEC. Retrieved November 11, 2010, from http://
www.obec.go.th. (in Thai)
Reis, A. A. (2001). Singing a Story: Exploring the Effects of Music-based Reading Rctivities on
Emergent Readers. Dissertation Abstracts International. 40(02), 290-A.
Rodchamnan, T. (2009). Develop Language of Early Childhood. Journal of Industrial
Education, 8(2), 324-328. (in Thai)
Samahitho. C. (2006). The Development of Language for Early Childhood. Faculty of
Education, Kasetsart University. (in Thai)
Sangaungkittipun, T. (2002). Life Skill. Bangkok: Bannakit. (in Thai)
Sutsung, V. (2006). Teacher story. Siamratsubdavijan Journal, 53(8), 14-20. (in Thai)
Tiemtad, C. (2014). Learning Experiences of Early Childhood in Matthayomsathukarnwittaya
School. SDU Research Journal Social Sciences and Humanities, 10(2), 1-17.
(in Thai)
111
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of Reading Promotion Activities Model to Enhance Reading Habit and Life Skill: Health Mind and Body for Early Childhood
Warathon, S. (2007). To Induce Thai Children To Reader 2. Bangkok: Thailand Knowledge
Park. (in Thai)
WHO. (2010). Life Skill.Vaccine to Protect Child. Retrieved November 11, 2010, from http://
women.kapook.com/view6188.html. (in Thai)
ผเขยน
ผชวยศาสตราจารย ดร.ฐตยา เนตรวงษ
คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยสวนดสต
228-228/1-3 ถนนสรนธร แขวงบางบำหร เขตบางพลด กรงเทพมหานคร 10700
e-mail: [email protected]
113
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
สราวรรณ เรองกลปวงศ* และอรรนพ เรองกลปวงศ
คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยสวนดสต
Sarawan Ruangkalapawongse* and Annop Ruangkalapawongse Faculty of Management Science, Suan Dusit University
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาระดบการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวม
ของชมชนเกาะเกรด 1) เพอศกษาปจจยทสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวม
ของชมชนเกาะเกรด และ 2) เพอเสนอแนวทางการพฒนาการมสวนรวมการจดการการทองเทยวเชง
วฒนธรรมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ผลการวจยพบวา การจดการการทองเทยว
เชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบรในภาพรวมอยในระดบมาก
เมอพจารณาเปนรายประเดนพบวา อยในระดบมากในทกดาน อนดบแรก คอ ดานการมสวนรวมในการรบผล
ประโยชน รองลงมา คอ ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหา และดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ตามลำดบ
สวนดานการมสวนรวมในการวางแผนเปนอนดบสดทาย สวนปจจยทสงผลตอการจดการการทองเทยว
เชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ประกอบไปดวย ภาวะ
ผนำดานการสรางแรงบนดาลใจ รองลงมา คอ ภาวะผนำดานการมอทธพลอยางมอดมการณและภาวะผนำ
ดานการกระตนทางปญญา สำหรบแนวทางการพฒนาการมสวนรวมการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรม
แบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร คอ 1) ผนำดานการสรางแรงบนดาลใจ
ทำไดโดยกระตนใหสมาชกในชมชนตนตวในการเขามามสวนรวมจดการการทองเทยวของชมชนและจดสรร
งบประมาณจากภาครฐมาสนบสนนชางฝมอทเปนผสบทอดมรดกภมปญญาทองถน 2) ผนำดานการม
อทธพลอยางมอดมการณจะตองเปนผทมศลธรรมและมจรยธรรมสง เสยสละประโยชนสวนตนเพอสวนรวม
มความมงมนทจะปฏบตงานใหสำเรจ 3) ผนำดานการกระตนทางปญญาควรมความคดรเรมสรางสรรคและ
สนบสนนใหสมาชกมความคดรเรมสรางสรรคสงใหมๆ อยางตอเนอง
คำสำคญ: การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรม การมสวนรวมชมชนเกาะเกรด
* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected]
114
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
Abstract
This research aims to study the management of cultural tourism by a community
participatory approach in Kohkret, Pak KretNonthaburi Province, to study the factors
affecting the management of cultural tourism by community participatory Kohkret, Pak
Kret, Nonthaburi Province, and provide guidelines to contribute to the development of
cultural tourism management by community participation in KohKret, Pak Kret, Nonthaburi
Province.The results showed that the management of cultural tourism by community
participation in Kohkret, Pak Kret Nonthaburi as a whole were at a high level. When
considering each aspect, the highest levels were: First, the participation of the
beneficiaries, followed by the search of a problem and participation in decision-making,
respectively. The factors that affect the management of cultural tourism as part of the
KohKret community, Pak Kret, Nonthaburi, comprised the inspirational leadership,
leadership of influential ideology, and leadership of intellectual stimulation. Guidelines for
the development of cultural tourism management by community participation in KohKret,
Pak Kret Nonthaburi are 1) The inspirational leadership must encourage the community
members to awaken and take part in the travel management community. There should be
a budget allocated by the government to support artisans who inherit local knowledge. 2)
A leader of highly influential ideology, must be a person with high moral and ethical
standards, sacrifice personal interests for the common good and be committed to
operational success. 3) A leader of intellectual stimulation, should have initiative and
encourage members through a continuous modernization initiative.
Keywords: Cultural Tourism Management, Participative Approach KohKret Community
บทนำ
ประเทศไทยเปนประเทศหนงทมแหลงทองเทยวสวยงามสามารถดงดดความสนใจของนกทองเทยว
ไดเปนอยางมากไมวาจะเปนดานธรรมชาตหรอสงทมนษยสรางขน เชน สงปลกสราง วฒนธรรม ประเพณ
ตางๆ ทงดงามและมคณคาสรางความภาคภมใจแกชาวไทยทกคนซงในแตละภมภาคมวถการดำรงชวต
ทแตกตางกนมขนบธรรมเนยมประเพณทแตกตางกน โดยวฒนธรรม ประเพณ และวถชวตคนไทยในทองถน
ตางๆ จะมศลปวฒนธรรมทบงบอกถงความเปนเอกลกษณเฉพาะตวทไดมการถายทอดมรดกทางวฒนธรรม
สบเนองมาเปนเวลานาน ดงนนวฒนธรรมของชมชนจงอาจถอไดวาเปนทรพยากรการทองเทยวทสำคญและ
115
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
มบทบาทในการดงดดการทองเทยวเชงวฒนธรรมใหเกดขนโดยการทองเทยวเชงวฒนธรรมนบเปนเครองมอ
สำคญในการสบทอดวฒนธรรมใหคงอยตอไป (Sanglimsuwan & Sanglimsuwan, 2013)
สำหรบการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมนน เปนการจดการการทองเทยว
ของชมชนทใหความสำคญกบประวตศาสตร โบราณสถาน ศลปวฒนธรรมและประเพณ วถชวตของทองถน
ตนเองในแงสงคมและวฒนธรรม โดยชมชนทองถนมสวนรวมในการจดการแหลงทองเทยว ไมวาจะเปน
การมสวนกำหนดทศทางการทองเทยว การจดรปแบบการทองเทยวและการดำเนนกจกรรมการทองเทยว
ทงนชมชนจะไดรบผลประโยชนจากการทองเทยวซงจะแตกตางจากการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรม
โดยทวไปทมการจดการโดยภาครฐและ/หรอภาคเอกชนทเกยวของกบการทองเทยว อยางไรกตามใน
ปจจบนการทองเทยวโดยชมชนไดกลายเปนเครองมอในการสรางความเขมแขงขององคกรชาวบานใน
การจดการทรพยากรธรรมชาตและวฒนธรรม โดยเนนกระบวนการมสวนรวมของคนในชมชน ซงชมชนเปน
เจาของมสวนรวมในการกำหนดทศทางการพฒนา และตดสนใจ รวมถงไดรบประโยชนจากการทองเทยว
ทำใหมการกระจายรายไดสสาธารณประโยชนของชมชน (Community Based Tourism, 2013)
“เกาะเกรด” นบเปนแหลงทองเทยวของชมชนทขนชอในจงหวดนนทบร โดยเปนแหลงทองเทยว
เชงวฒนธรรมทมวถชวตหลากหลายไมวาจะเปนวดตามแบบมอญวฒนธรรมทสะทอนผานเครองปนดนเผา
ทมเอกลกษณเฉพาะตวโดยองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (อพท.)
ไดเลงเหนถงศกยภาพของการเปนแหลงทองเทยวชนดของเกาะเกรด ซงเพยบพรอมไปดวยคณคาของ
ประเพณ วฒนธรรมไทย มอญ วถชวตทเรยบงายแตมเสนหของวถชวตเกษตรและวถชวตรมนำจงไดเรม
ดำเนนงานพฒนาการทองเทยวโดยชมชนในพนท ตำบลเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
ผานโครงการสรางเครอขายการทองเทยวอยางยงยนระดบประเทศตงแตป 2551 (Designated Areas for
Sustainable Tourism Administration, 2013) อยางไรกตามคณะกรรมการทองเทยวชมชนเกาะเกรด
และชาวบานมความตองการทจะพฒนาและยกระดบตนเองไปสองคกรพฒนาทองเทยวทมรายไดเปนของ
ตนเองทงนเพอพฒนาศกยภาพของชมชนใหสามารถประกาศเปนพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน
ตามท อพท. ไดเลงเหนศกยภาพของพนทตำบลเกาะเกรด (Designated Areas for Sustainable Tourism
Administration, 2013) และจากการทบทวนวรรณกรรม พบวา มปจจยสภาพแวดลอม เชน ดานเศรษฐกจ
ดานสงคม ดานวฒนธรรม และดานสงแวดลอม และภาวะผนำทสงผลตอการมสวนรวมในการจดการ
การทองเทยวแบบมสวนรวมของชมชน (Kemnoi, 2011; Pommark, 2009) ดวยเหตผลดงกลาวขางตนจง
ทำใหคณะผวจยตองการศกษาการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด
อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร เพอศกษาปจจยทสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบ
มสวนรวมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร และหาแนวทางในการพฒนาการมสวนรวม
ดานการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
ดวยเหตผลดงกลาวขางตนจงทำใหคณะผวจยตองการศกษาการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบ
มสวนรวมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ตลอดจนศกษาปจจยทสงผลตอการจดการ
116
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
การทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบรและ
เสนอแนวทางพฒนาการมสวนรวมการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด
อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
วตถประสงค
1. เพอศกษาระดบการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอ
ปากเกรด จงหวดนนทบร
2. เพอศกษาปจจยทสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชน
เกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
3. เพอเสนอแนวทางพฒนาการมสวนรวมการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวม
ชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
กรอบแนวคด
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรม แบบมสวนรวมของชมชน
แนวทางการพฒนาการมสวนรวมการจดการ การทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชน
เกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
117
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
จากภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย ประกอบดวย ตวแปรอสระ และตวแปรตาม ดงตอไปน
ตวแปรอสระ ไดแก 1) ขอมลสวนบคคล ประกอบดวย เพศ อาย การศกษา สถานภาพ อาชพ
รายไดของครอบครวเฉลยตอเดอน และระยะเวลาทอาศยอยในชมชน 2) ปจจยสภาพแวดลอม ประกอบดวย
ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานวฒนธรรมและการเรยนร และดานสงแวดลอม 3) ปจจยภาวะผนำ ประกอบดวย
การมอทธพลอยางมอดมการณ การสรางแรงบนดาลใจ การกระตนทางปญญา และการคำนงถงความเปน
ปจเจกบคคล
ตวแปรตาม ไดแก การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชน ประกอบดวย
การมสวนรวมในการคนหาปญหา การมสวนรวมในการวางแผน การมสวนรวมในการปฏบตกจกรรมใน
การทองเทยว การมสวนรวมในการตดสนใจ การมสวนรวมการตดตามและประเมนผล และการมสวนรวมใน
การรบผลประโยชน
สมมตฐานการวจย ไดแก ปจจยสภาพแวดลอม และปจจยภาวะผนำสงผลตอการจดการการทองเทยว
เชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
ระเบยบวธการวจย
การวจยเปนแบบผสมผสานระหวางการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ ดงน
1. ประชากรและกลมตวอยาง
1.1 การวจยเชงปรมาณ
ประชากร คอ ประชาชนทอยในพนทชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
7 หมบานจำนวนทงสน 5,605 คน (Kokkait Tambon Administration, 2014)
กลมตวอยางทใชในการวจย คอ ประชาชนทอยในพนทชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด
จงหวดนนทบร 7 หมบานจำนวน 373 คน คำนวณหาขนาดของกลมตวอยางโดยใชสตรของ Yamane
(1967) ทระดบความคลาดเคลอน .05 วธสมตวอยางเปนแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling)
โดยขนตอนท 1 สมตวอยางแบบแบงกลม (Cluster Random Sampling) จากประชาชนทอยในเขตพนท
ตำบลเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบรทง 7 หมบาน ไดกลมตวอยางจำนวนทงหมด 373 คน
ขนตอนท 2 สมตวอยางแบบงายจากประชาชนทง 7 หมบาน โดยเทยบสดสวนหมบานในเขตพนทตำบล
เกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
1.2 การวจยเชงคณภาพ
ผใหขอมลสำคญเปนคนในชมชนทอยในเขตพนทตำบลเกาะเกรด อำเภอปากเกรด
จงหวดนนทบร ไดแก องคการบรหารสวนตำบล (อบต.) ผประกอบการ และผนำชมชนจำนวน 9 คน
เพอยนยนขอมลทไดจากการวจยเชงปรมาณ
118
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
2. การเกบรวบรวมขอมล
2.1 การวจยเชงปรมาณ
เครองมอทใชในการวจยคอแบบสอบถาม มคาความเทยงทงฉบบ เทากบ .978
โดยแบบสอบถามแบงออกเปน 5 ตอน ไดแก
ตอนท 1 ขอมลสวนบคคล ประกอบดวย เพศ อาย การศกษา สถานภาพ อาชพรายได
ของครอบครวเฉลยตอเดอน และระยะเวลาทอาศยอยในชมชน ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบตรวจสอบ
รายการ (Check-List) จำนวน 8 ขอ
ตอนท 2 ปจจยสภาพแวดลอม ไดแก ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานวฒนธรรม และ
ดานสงแวดลอมลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) จำนวน 32 ขอ
มคาความเทยงเทากบ .904 คาอำนาจจำแนกอยระหวาง .310 ถง .873
ตอนท 3 ปจจยภาวะผนำ ไดแก การมอทธพลอยางมอดมการณ การสรางแรงบนดาลใจ
การกระตนทางปญญา และการคำนงถงความเปนปจเจกบคคล ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวน
ประมาณคา (Rating Scale) จำนวน 48 ขอ มคาความเทยงเทากบ .935 คาอำนาจจำแนกอยระหวาง .311
ถง .750
ตอนท 4 การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด
อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ประกอบดวย การมสวนรวมในการคนหาปญหา การมสวนรวม
ในการวางแผน การมสวนรวมในการปฏบตกจกรรมในการทองเทยว การมสวนรวมในการตดสนใจ การมสวนรวม
การตดตามและประเมนผล และการมสวนรวมในการรบผลประโยชน มคาความเทยงเทากบ .952 ลกษณะ
แบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) จำนวน 56 ขอคาอำนาจจำแนกอยระหวาง
.321 ถง .759
ตอนท 5 แนวทางการพฒนาการมสวนรวมการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบ
มสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร เปนแบบสอบถามปลายเปดใหผตอบ
แบบสอบถามตอบไดอยางเสร
2.2 การวจยเชงคณภาพ
เกบรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณแบบเชงลกเพอหาขอมลจากปรากฏการณจรงมาใช
อธบายผลการศกษาเชงปรมาณทวเคราะหดวยโปรแกรมสำเรจรป เพอใหเขาใจปจจยทสงผลตอการจดการ
การทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนและแนวทางการพฒนาการมสวนรวมการจดการ
การทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
3. การวเคราะหขอมล
3.1 การวจยเชงปรมาณ
3.1.1 สถตเชงพรรณนาเพอวเคราะหขอมลเบองตน ไดแก คาเฉลย และสวนเบยงเบน
มาตรฐาน
119
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
3.1.2 สถตเชงอนมาน ไดแก การวเคราะหถดถอยพหคณ เพอหาปจจยทสงผลตอ
การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร
3.2 การวจยเชงคณภาพ วเคราะหขอมลโดยการสรปการวเคราะหเนอหา
ผลการวจย
1. ผตอบแบบสอบถามทเปนกลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย อายอยระหวาง 31-40 ป
การศกษาระดบปวส./อนปรญญา สถานภาพสมรส อาชพหลกคาขาย รายไดตอเดอน 15,000-20,000 บาท
ภมลำเนาเดมกอนทจะมาอาศยอยทเกาะเกรด คอ จงหวดนนทบร และระยะเวลาทอาศยอยในชมชน
เกาะเกรดนอยกวา 1 ป
2. ผลการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด
จงหวดนนทบรผลการวจยเชงปรมาณ พบวา การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของ
ชมชนในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายประเดน พบวา อยในระดบมากในทกดาน อนดบแรก
คอ ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนรองลงมา คอ ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหา และดาน
การมสวนรวมในการตดสนใจตามลำดบ สวนดานการมสวนรวมในการวางแผนเปนอนดบสดทาย โดยเมอ
พจารณาเปนรายดาน พบวา การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนดานการมสวนรวม
ในการรบผลประโยชนในภาพรวมอยในระดบมาก (χ = 3.56, S.D = 0.38) โดยการไดรบประโยชนทเกด
จากการดำเนนโครงการ/กจกรรมของชมชน เปนอนดบแรก สวนดานการสวนรวมในการคนหาปญหาใน
ภาพรวมอยในระดบมาก (χ = 3.54, S.D = 0.44) โดยการชวยคนหาปญหาทเกดขนกบแหลงทองเทยว
เปนอนดบแรก สวนดานการมสวนรวมในการตดสนใจในภาพรวมอยในระดบมาก (χ = 3.50, S.D =0.30)
โดยการรวมปรกษาหารอปญหาเรองการจดการทองเทยวของชมชนเปนอนดบแรก สำหรบดานการมสวนรวม
ในการวางแผนในภาพรวมอยในระดบมาก (χ = 3.44, S.D = 0.41) โดยชมชนไดรบขอมลขาวสารและ
มสวนรวมในการแสดงความคดเหนตอการจดการแหลงทองเทยวในทองถนของตนเปนอนดบแรก
3. ปจจยทสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด อำเภอ
ปากเกรด จงหวดนนทบร พบวา ปจจยภาวะผนำดานการสรางแรงบนดาลใจ ปจจยภาวะผนำดานการม
อทธพลอยางมอดมการณและปจจยภาวะผนำดานการกระตนทางปญญาสงผลตอการจดการการทองเทยว
เชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร โดยสามารถเขยน
เปนสมการไดดงน
ปจจยทสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด
อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร = 0.769 + 0.394 (ภาวะผนำดานการสรางแรงบนดาลใจ) + 0.228
(ภาวะผนำดานการมอทธพลอยางมอดมการณ) + 0.143 (ภาวะผนำดานการกระตนทางปญญา) โดยปจจย
ทง 3 ดาน อธบายการผนแปรของการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชนเกาะเกรด
อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ไดรอยละ 69.10
120
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
4. แนวทางพฒนาการมสวนรวมการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมชมชน
เกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร จากการดำเนนการวจยแบบผสมผสาน (Mixed method)
ประกอบดวย การวจยเชงปรมาณ (Quantitative research) และการวจยเชงคณภาพ (Qualitative
research) ทำใหไดแนวทางพฒนาการมสวนรวมการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวม
ชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบรดงน
4.1 ผนำดานการสรางแรงบนดาลใจ ผนำจะตองสรางแรงจงใจทงภายในและภายนอก
การสรางแรงจงใจภายในทำไดโดยใหสมาชกตนตวและพรอมทจะอทศตนเขามามสวนรวมในการจดการ
การทองเทยวของชมชน สวนการสรางแรงจงใจภายนอกสามารถทำไดโดยจดสรรงบประมาณจากภาครฐ
มาสนบสนนชางฝมอทมอยเดมและคนรนใหมทเปนผสบทอดมรดกภมปญญาทองถนดวยการใหคาครองชพ
และนำวทยาการใหมๆ มาใหความรแกชาวชมชน
4.2 ผนำดานการมอทธพลอยางมอดมการณผนำจะตองเปนผทมศลธรรมและมจรยธรรมสง
เสยสละประโยชนสวนตนเพอประโยชนสวนรวม ประพฤตตนใหเปนทนาเชอถอ นาเคารพ นายกยอง อกทง
ผนำยงตองมความตงใจ จรงใจ มงมนทจะปฏบตงานใหสำเรจ นอกจากนยงควรหลกเลยงการใชอำนาจ
เพอผลประโยชนสวนตน
4.3 ผนำดานการกระตนทางปญญาผนำควรมความคดรเรมสรางสรรคและสนบสนนใหสมาชก
มความคดร เรมสรางสรรคสงใหมๆ อยางตอเนองมการจงใจและสนบสนนความคดร เรมใหมๆ
ในการพจารณาปญหาและการหาคำตอบของปญหาใหกำลงใจสมาชกใหพยายามหาทางแกปญหาดวยวธ
ใหมๆ อยเสมอ
อภปรายผล
1. การศกษาปจจยดานสภาพแวดลอม ผลการวจย พบวา ปจจยดานสภาพแวดลอมในภาพรวม
มความคดเหนอยในระดบมาก โดยอนดบแรก คอ ดานเศรษฐกจ รองลงมา คอ ดานสงคม ดานวฒนธรรม
และการเรยนรตามลำดบ สวนดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเปนอนดบสดทาย โดยดานเศรษฐกจ
สอดคลองกบ Kemnoi (2011) ซงกลาววาคาเฉลยของดานเศรษฐกจสงทสดอยในระดบมาก และสอดคลอง
กบ Melita (2014) ซงอธบายวาการทองเทยวนบเปนตวแทนของการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม โดยม
การจางงานโดยตรงและการมสวนรวมในการทองเทยวทำใหเศรษฐกจโดยรวมของพนทดขน เมอวเคราะห
รายดานปรากฏผลดงน
1.1 สภาพแวดลอมดานเศรษฐกจ ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวมอยในระดบ
มาก เมอพจารณารายประเดน พบวา ชมชนไดรบความสนใจจากนกลงทนเขามาประกอบธรกจมากขน
รองลงมา คอ มการนำเอาภมปญญาพนบานดานงานหตถกรรมมาสรางเปนอาชพและสงเสรมใหเกดรายได
ภายในครวเรอน เนองจากคนในพนทไดใหความสนใจไปทำงานทอนทใหผลตอบแทนมากกวา หรอมการ
ใหเชาพนทแกคนภายนอกเขามาประกอบธรกจ สวนผสงอายสวนใหญไดนำภมปญญาพนบานตงแตรนป ยา
121
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
ตา ยาย และยงคงมความรกในอาชพไดดำเนนงานตอเพอสงเสรมใหเกดรายไดภายในครวเรอน
(ผใหสมภาษณคนท 1) ซงสอดคลองกบแผนพฒนาการทองเทยวแหงชาต พ.ศ. 2555–2559 ยทธศาสตรท
3 การพฒนาสนคาบรการและปจจยสนบสนนการทองเทยวโดยการพฒนาเศรษฐกจสรางสรรค กจกรรม
นวตกรรมและมลคาเพมดานการทองเทยว การเสรมสรางโอกาสและแรงจงใจเพอพฒนาการคา การลงทน
ดานการทองเทยว (Ministry of Tourism & Sports, 2013) สอดคลองกบงานวจยของ Vargas Herna´
ndez (2012) ซงพบวา วฒนธรรมทางการทองเทยวมผลกระทบทางบวกในการสรางโอกาสทจะดงดด
นกลงทน อกทงยงสอดคลองกบงานวจยของ Tawesang (2012) พบวา มการสรางความเชอมนใหกบ
นกลงทนเพอเขามาลงทนทำธรกจในพนทและนกลงทนทมอยเดมและมการสงเสรมการนำเอาภมปญญา
ทองถนมาพฒนาใหเกดเปนรายไดจากพนฐานวถชวตทมการปฏบตกนอยเปนปกต และสอดคลองกบ
งานวจยของ Khampuanbutra (2014) พบวา มผลตภณฑจากภมปญญาพนบานมการผลตเพอสรางรายได
ใหกบชาวบาน
1.2 สภาพแวดลอมดานสงคม ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวมอยในระดบมาก
เมอพจารณารายประเดน พบวา สถานททองเทยวมคณคาตอการศกษาหาความร รองลงมา คอ มการรวม
มอกนเพอแกไขปญหาของชมชนเนองจากเกาะเกรดเปนชมชนทมชาวมอญอาศยอยรวมกนเปนกลมใหญ
มความเปนมาทางประวตศาสตรอยางยาวนาน รวมทงยงมลกษณะทางสงคมและวฒนธรรมประเพณมอญ
ทเปนเอกลกษณเฉพาะทมคณคาตอการศกษาหาความร และคนในชมชนเกาะเกรดมการรวมมอกนเปน
อยางด เพราะผคนสวนใหญเปนคนภายในทองถนจงมความสนทสนมกนแบบเครอญาต มการพดคยถง
ปญหาทเกดขน และยงมความสมพนธในลกษณะเชอสายประเพณเดยวกน ดงนนจงมการรวมมอรวมใจกน
เพอแกไขปญหาของชมชนสอดคลองกบ Tongpeng (2011: 16-17); Namwong (2009: 18-19) กลาววา
การทองเทยวเชงวฒนธรรมเปนการทองเทยวในลกษณะทใหความรแกผเกยวของทกฝายทงนกทองเทยว
ผดแลแหลงทองเทยวผประกอบธรกจการทองเทยวและประชาชนในทองถนโดยยดหลกทวาตองใหทกฝาย
ทเกยวของไดรบความรและประสบการณจากการทองเทยว อกทงยงสอดคลองกบ Kemnoi (2011)
กลาววา สภาพแวดลอมดานสงคมของชมชนนนประชาชนในชมชนไดรบความรและวทยาการใหมๆ จากการ
ทองเทยว และมการรวมมอกนเพอแกไขปญหาของชมชน
1.3 สภาพแวดลอมดานวฒนธรรมและการเรยนร ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวม
อยในระดบมากเมอพจารณารายประเดน พบวา มการฟนฟประเพณและวฒนธรรมทเปนเอกลกษณทองถน
เพอดงดดใจนกทองเทยว รองลงมา คอ กจกรรมการทองเทยวมความเหมาะสมกบสภาพวฒนธรรมของพนท
ทงนเนองจากชาวชมชนตองการพฒนาชมชนโดยมภาครฐเปนปจจยสำคญในการขบเคลอนกจกรรม
โดยตองการใหวฒนธรรมประเพณตางๆ ของชาวมอญทขาดหายไปหรอปฏบตนอยลงมการฟนฟสงเสรมมาก
ขนและตอเนอง (Sirituwanon, 2008) นอกจากนชาวเกาะเกรดตองการใหนกทองเทยวไดรบประสบการณ
ตรงจากแหลงทองเทยวทมเอกลกษณเฉพาะตวและมวฒนธรรมเปนของตนเองสอดคลองกบงานวจยของ
Charoenchaisombat (2011) วามการฟนฟศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณและคานยมดงเดม
122
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
เพอดงดดใจนกทองเทยวและสอดคลองกบงานวจยของ Sharareh & Badaruddin (2013) กลาววา
ประชาชนในพนทจะตองสามารถรกษาสมดลของประเพณและมการปรบตวทจำเปนเพอใหตอบสนองตอ
ความตองการของการเปนสถานททองเทยว อกทงยงสอดคลองกบ Ratanapeanthumma (2007) ไดกลาว
ถงองคประกอบของการจดการการบรหารการทองเทยวมความสมพนธตอกนคอกจกรรมบนเทงตางๆ
ควรคงไวซงเอกลกษณและวฒนธรรมดงเดม
1.4 สภาพแวดลอมดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมผตอบแบบสอบถามมความคดเหน
ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดาน พบวา มการบรหารจดการเกยวกบการอนรกษสงแวดลอม
ในพนท รองลงมา คอ มการจดภมทศนทคำนงถงวฒนธรรมความเปนอยของทองถน ทงนเพราะเกาะเกรด
ถกกำหนดใหเปนพนทสเขยว โดยมพนทเพอการนนทนาการและชมความงามทางภมทศน อกทงยงถกจด
ใหเปนสถานททองเทยวอยางยงยน จงมการจดระเบยบภายในชมชนอกทงคนในชมชนเกาะเกรดยงชวยกน
ปรบปรงสภาพภมทศนดวยการตกแตงรานคาอยางสวยงาม มการจดวางสนคาอยางเปนระเบยบทยงคง
ความเปนเอกลกษณของเกาะเกรดซงสอดคลองกบแผนพฒนาการทองเทยวแหงชาต พ.ศ. 2555–2559
ยทธศาสตรท 2 การพฒนาและฟนฟแหลงทองเทยวใหเกดความยงยนโดยพฒนายกระดบคณภาพแหลง
ทองเทยวใหมในเชงกลมพนททมศกยภาพ การฟนฟแหลงทองเทยว และการยกระดบคณภาพและมาตรฐาน
ของแหลงทองเทยว (Ministry of Tourism & Sports, 2013)
2. ปจจยดานภาวะผนำ จากการวจย พบวา ปจจยดานภาวะผนำในภาพรวมอยในระดบมาก
เมอพจารณารายดาน พบวา ดานการคำนงถงความเปนปจเจกบคคล รองลงมา คอ ดานการสรางแรง
บนดาลใจดานการมอทธพลอยางมอดมการณ ตามลำดบ สวนดานการกระตนทางปญญาเปนอนดบสดทาย
สอดคลองกบ Bass (1996: 5-7) ซงไดอธบายวา การคำนงถงความเปนปจเจกบคคลนน ผนำจะมความ
สมพนธเกยวของกบบคคลในฐานะเปนผนำใหการดแลเอาใจใสผตามเปนรายบคคลและทำใหผตามรสกม
คณคาและมความสำคญ สวนการสรางแรงบนดาลใจนน ผนำจะประพฤตในทางทจงใจใหเกดแรงบนดาลใจ
กบผตามโดยการสรางแรงจงใจภายใน การใหความหมายและทาทายในเรองงานของผตาม สำหรบการม
อทธพลอยางมอดมการณผนำจะตองประพฤตตวเปนแบบอยาง หรอเปนโมเดลสำหรบผตามสวนการกระตน
ทางปญญานน ผนำมการกระตนผตามใหตระหนกถงปญหาตางๆ ทเกดขนในหนวยงาน ทำใหผตามมความ
ตองการหาแนวทางใหมๆ มาแกปญหาในหนวยงาน เพอหาขอสรปใหมทดกวาเดม ทำใหเกดสงใหมและ
สรางสรรค เมอวเคราะหรายดานปรากฏผล ดงน
2.1 ดานการคำนงถงความเปนปจเจกบคคล ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวมอย
ในระดบมากเมอพจารณารายประเดน พบวา ผนำมอบหมายงานอยางทวถงโดยคำนงความแตกตาง ความร
ความสามารถและความเหมาะสมเปนรายบคคล รองลงมา คอ ผนำแสดงการยอมรบและชนชมใน
ความสามารถของสมาชกเมอปฏบตงานเปนผลสำเรจ ทงนเพราะผนำมความใกลชดกบคนในชมชน จงรจก
มกคนกนเปนอยางดวาแตละคนมความรความสามารถในดานใดและจะชนชมในความสามารถของสมาชก
เมอปฏบตงานเปนผลสำเรจ โดยบอกกลาวชนชมสมาชกในทประชมประชาคมสอดคลองกบงานวจยของ
123
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
Moonmai (2011) พบวา ผบรหารมอบหมายงานโดยคำนงถงความแตกตางในดานความสามารถของแตละ
บคคล อกทงยงสอดคลองกบงานวจยของ Kuawkunrat (2011) พบวา ผบรหารแสดงการยอมรบและชนชม
ในความสามารถของผรวมงานเมอปฏบตงานเปนผลสำเรจ
2.2 ดานการสรางแรงบนดาลใจ ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวมอยในระดบ
มากเมอพจารณารายประเดน พบวา ผนำสงเสรมใหสมาชกมความคดสรางสรรคอยางตอเนอง รองลงมา คอ
ผนำเนนใหสมาชกทกคนเหนถงความสำคญของการปฏบตงานตามภารกจรวมกน ซงเปนสงนาภาคภมใจ
ทงนเนองจากผนำของชมชนมความตงใจจรงและทมเทในการทำงาน ตองการใหเกาะเกรดเปนแหลง
ทองเทยวทเปนหนาตาของจงหวดนนทบร จงสนบสนนใหสมาชกมความคดรเรมสรางสรรคเพอใหเกด
การพฒนาอยางตอเนองอยเสมอ นอกจากนผนำยงเนนความรวมมอรวมใจกนของคนในชมชนเนนการทำงาน
แบบทกคนมสวนรวมคดและรวมกนทำสอดคลองกบงานวจยของ Kuawkunrat (2011) พบวา ผบรหาร
สงเสรมผรวมงานใหมความคดสรางสรรคอยางตอเนอง และผบรหารเนนใหผรวมงานเหนถงความสำคญ
ของภารกจงานเปนสงสำคญและนาภาคภมใจ
2.3 ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวมอยใน
ระดบมาก เมอพจารณารายประเดน พบวา ผนำมความรความสามารถ สรางความมนใจใหกบสมาชกไดวา
จะสามารถเอาชนะปญหาและอปสรรคตางๆ ได รองลงมา คอ ผนำเสรมสรางความภาคภมใจ และความ
ภกดใหกบสมาชก ทงนเพราะผนำมการสอสาร บอกกลาวกบสมาชกในชมชนจากการพดคย การประชมท
ศาลาประชาคม หรอเสยงตามสายในชมชน สอดคลองกบ Bass (1996: 5-7) ซงไดวเคราะหองคประกอบ
ของภาวะผนำเชงบารมหรอการมอทธพลอยางมอดมการณวาผนำจะแสดงใหเหนถงความเฉลยวฉลาด
ความมสมรรถภาพ ความตงใจ การเชอมนในตนเอง ความแนวแนในอดมการณ ความเชอและคานยม
ของเขา ผนำจะเสรมความภาคภมใจ ความจงรกภกด และความมนใจของผตามสอดคลองกบงานวจยของ
Kuawkunrat (2011) พบวา ผบรหารแสดงใหเหนถงความมงมนทจะปฏบตงานใหสำเรจผนำมความร
ความสามารถ สรางความมนใจใหกบสมาชกไดวาจะสามารถเอาชนะปญหาและอปสรรคตางๆ ไดและ
ผบรหารมวสยทศนความคดรเรมสรางสรรคและถายทอดความคดทสำคญไปสเพอนรวมงาน
2.4 ดานการกระตนทางปญญา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวมอยในระดบมาก
เมอพจารณารายประเดน พบวา ผนำพสจนใหสมาชกเหนวาสามารถเอาชนะอปสรรคไดโดยความรวมมอ
รวมใจของสมาชกทกคน รองลงมา คอ ผนำสรางแรงจงใจและสนบสนนความคดใหมๆ ของสมาชก ทงน
เพราะผนำเปนตวอยางทดในการทำงานโดยทมเทการทำงานและรบฟงความคดเหนของสมาชก รวมถง
การใหความสำคญกบการทำงานแบบรวมมอรวมใจกน อกทงยงใหโอกาสสมาชกเสนอความคดใหมๆ ทเปน
ประโยชนตอการทองเทยวภายในชมชน สอดคลองกบงานวจยของ Kuawkunrat (2011) ซงพบวา ผบรหาร
พสจนใหผรวมงานเหนวาสามารถเอาชนะอปสรรคไดโดยความรวมมอรวมใจของผรวมงานและผบรหาร
มการกระตน การจงใจและสนบสนนความคดใหมในการแกปญหา
124
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
3. การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชน มประเดนอภปรายดงน
3.1 ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบ
มสวนรวมของชมชนดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณา
รายประเดน พบวา ไดรบประโยชนทเกดจากการดำเนนโครงการ/กจกรรมของชมชน รองลงมา คอ การมโอกาส
เขาไปขายสนคาของทระลกในบรเวณสถานททองเทยวของชมชนโดยชาวชมชนเกาะเกรดสามารถขาย
สนคา/ผลตภณฑตางๆ ไดมากขน อยางไรกตาม นกทองเทยวสวนใหญมกจะใชบรการทาเรอทขนบรเวณ
วดปรมยยกาวาส ซงอยบรเวณหมท 7 และหม 6 อนเปนจดทนกทองเทยวนยมซอสนคาและเยยมชม
ผลตภณฑตางๆ ททำจากเครองปนดนเผา สวนชาวชมชนเกาะเกรดทอาศยอยในหมท 1 - 5 ซงนกทองเทยว
ไมนยมเดนมาเทยวชม จงจำเปนตองนำผลตภณฑไปขายยงบรเวณสถานททองเทยวดงกลาว สอดคลองกบ
งานวจยของ Wang, Yang, Chen, Yang & Li (2010) ซงพบวา การมสวนรวมในการทองเทยวเปนสงท
จำเปนโดยชมชนตองไดรบผลประโยชนอยางทวถง อกทงยงสอดคลองกบงานวจยของ Saowalakjinda (2012)
วาคนในชมชนไดรบประโยชนทเกดจากการดำเนนโครงการ/กจกรรมของชมชน นอกจากนยงไดรบรายได
จากกจกรรม/โครงการของชมชน รวมถงไดมโอกาสเขาไปขายสนคาทระลกในบรเวณสถานททองเทยว
ของชมชน
3.2 ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหา ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวมอย
ในระดบมาก เมอพจารณารายประเดน พบวา มการชวยคนหาปญหาทเกดขนกบแหลงทองเทยว รองลงมา
คอ การมสวนรวมประสานงานกบหนวยงานทเกยวของในการดำเนนการคนหาปญหาของชมชนและการมสวนรวม
ในการศกษาสาเหตของปญหาทเกดขนกบแหลงทองเทยวของชมชน ตามลำดบ ทงนเนองจากทาง อบต.
เกาะเกรด มการจดประชมตามสถานทตางๆ เชน ศาลาวด ลานคาชมชน เวทประชาคม เพอระดม
ความคดเหนของชาวชมชนเกยวกบปญหาตางๆ ของชมชนสอดคลองกบ Kangsanarak (2001) และ
Rapepat (2004) ซงไดกลาวถงขนตอนการมสวนรวมวาการมสวนรวมในการรเรมโครงการรวมคนหาปญหา
และสาเหตของปญหาภายในชมชนนนเปนขนตอนแรกทประชาชนจะสามารถเขามามสวนรวมในการคนหา
ปญหาและสาเหตของปญหาภายในชมชน
3.3 ดานการมสวนรวมในการตดสนใจ ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวมอยใน
ระดบมาก เมอพจารณารายประเดนพบวา มการรวมปรกษาหารอปญหาเรองการจดการทองเทยวของชมชน
รองลงมา คอ การรวมเลอกกจกรรมในการสงเสรมการทองเทยว ทงนเพราะชาวชมชนรหนาทของตนหาก
มการเรยกประชมกจะใหความรวมมอโดยการสงตวแทนของแตละครวเรอนเขาประชม โดยการตดสนใจใดๆ
จะใชมตของเสยงสวนใหญ นอกจากนชาวชมชนเกาะเกรดยงมสวนไดสวนเสยกบการทองเทยวของชมชน
ซงกจกรรมในการสงเสรมการทองเทยวมผลกระทบตอคนในชมชนทงดานบวกและดานลบ สอดคลองกบ
Poungamchum, Supaudomlauk & Rangkarat (2013) ซงไดกลาวถงการมสวนรวมในการตดสนใจวา
มดชนชวด 3 ประการคอ 1) รวมปรกษาหารอปญหา 2) รวมประชมเพอแกปญหาและตดสนใจและ
3) เสนอแนวทางแกไขหรอทางออกสำหรบปญหา
125
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
3.4 ดานการมสวนรวมในการปฏบตกจกรรมในการทองเทยว ผตอบแบบสอบถามมความคดเหน
ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายประเดน พบวา คนในชมชนไดรวมลงทนกบภาครฐในโครงการ
สงเสรมการทองเทยวของชมชน รองลงมา คอ การไดมโอกาสเปนคณะกรรมการในการจดงานหรอจด
กจกรรมการทองเทยวของชมชนโดยชาวชมชนรวมกนบรจาคทรพยเพอสนบสนนการจดกจกรรมการทองเทยว
ของชมชนและชาวชมชนเกาะเกรดจะคดเลอกผทเหมาะสม มความตงใจจรงในการทำงาน เปนทไววางใจได
ซงไดรบมตจากเสยงสวนใหญใหเปนคณะกรรมการในการจดงานหรอจดกจกรรมการทองเทยวของชมชน
สอดคลองกบงานวจยของ Kururak, Kompa, Pasato & Singlert (2010) คอ ไดรวมลงทนกบภาครฐใน
โครงการสงเสรมการทองเทยวและสอดคลองกบ Saowalakjinda (2012) คอ การไดรวมแรงในกจกรรมของ
ชมชน และไดมโอกาสเปนคณะกรรมการในการจดงานหรอกจกรรมของชมชน
3.5 ดานการมสวนรวมการตดตามและประเมนผล ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนใน
ภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายประเดน พบวา หนวยงานของรฐแตงตงหรอมอบหมายใหเปน
ผตรวจสอบ ตดตามประเมนผลความกาวหนาในการจดการการทองเทยว รองลงมา คอ การรวมประเมน
สงทสงผลกระทบในทางทดและไมดตอเศรษฐกจของชมชน ทงนเนองจากชาวชมชนเกาะเกรดทกคนถอวา
เปนผทมสวนไดสวนเสยในการจดการการทองเทยว ดงนนชาวชมชนทกคนจงมหนาทตรวจสอบ ตดตาม
ประเมนผลความกาวหนาในการจดการการทองเทยวสอดคลองกบงานวจยของ Saowalakjinda (2012)
วามการรวมกบภาครฐตดตามความกาวหนาผลการดำเนนงานของโครงการ และหนวยงานของรฐแตงตง
หรอมอบหมายใหคนในชมชนเปนผตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผลความกาวหนาในการจดการแหลง
ทองเทยวอกทงยงสอดคลองกบ Kururak, Kompa, Pasato & Singlert (2010) มการรวมประเมนสง
ทสงผลกระทบในทางทดและไมดตอเศรษฐกจของชมชน
3.6 ดานการมสวนรวมในการวางแผน ผตอบแบบสอบถามมความคดเหนในภาพรวมอยใน
ระดบมาก เมอพจารณารายประเดน พบวา ชมชนไดรบขอมลขาวสารและมสวนรวมในการแสดงความคดเหน
ตอการจดการแหลงทองเทยวในทองถนของตน รองลงมา คอ การมสวนรวมในการวางแผนหรอบรหาร
จดการแหลงทองเทยว ทงนเนองจากทาง อบต.เกาะเกรดจดใหมการประชมกบชาวชมชนคอนขางบอยจงม
การแลกเปลยนขาวสารซงกนและกน และยงมเสยงตามสายประชาสมพนธ/แจงขาวสารอยเปนประจำทำให
ไดรบขอมลขาวสารและมสวนรวมในการแสดงความคดเหนตอการจดการแหลงทองเทยวของตนเอง
นอกจากนชาวชมชนจะเปนหลกในการวางแผนงานตางๆ มการจดประชมใหชาวชมชนไดมารวมตวกน
สอดคลองกบ Niekerk (2014) ซงกลาววา ชมชนเขามามสวนรวมและวางแผนการทองเทยวแบบบรณาการ
ซงจะเกดขนดวยวธการประสานงานและการรวมกลมกนอกทงยงสอดคลองกบ Takonrum (2001) วาการม
สวนรวมจดการการทองเทยวของชมชนทองถนจะประสบความสำเรจไดโดยทกคนรวมมอกบหนวยงาน
ทเกยวของทงภาครฐ เอกชน องคการพฒนาเอกชนทกฝายตองเปดโอกาสใหทองถนดำเนนการเองโดยจะตอง
สนบสนนความรใหขอมลขาวสารตางๆ และใหความชวยเหลอทเหมาะสมและการมสวนรวมของชมชนนน
126
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
ประชาชนตองเขามามสวนรวมในการจดการทกดาน ไดแก การคดการวางแผน การตดสนใจ การดำเนนการ
การประเมนผลและการรบผลประโยชนรวมกนจากกจกรรมทไดดำเนนการ
4. การศกษาปจจยทสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชน
เกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ปจจยทสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบ
มสวนรวมของชมชนเกาะเกรดอำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร ม 3 ปจจย คอ ผนำดานการสรางแรง
บนดาลใจ ผนำดานการมอทธพลอยางมอดมการณ และผนำดานการกระตนทางปญญา ทงนเพราะผนำเปน
บคคลทเกดและอาศยอยในพนทเกาะเกรดทตนเปนตวแทนอยแลวจงมความรกความผกพนกบชมชน
มความทมเท ตงใจ และจรงจงในการทำงาน และยงเปนผทบกเบก ตอส และทมเท การทำงานเพอให
เกาะเกรดเปนแหลงทองเทยวทมชอเสยง ดงนนจงเปนทยอมรบนบถอของประชาชนในหมบานและชมชน
นอกจากนยงเปนผทชาวชมชนใหการยอมรบโดยมอทธพลตอสมาชกในชมชน เพราะสามารถโนมนาว จงใจ
ใหสมาชกในชมชนปฏบตตามความตองการหรอคำสงของตนได นอกจากนยงสรางความทาทายและกระตน
ใหสมาชกในชมชนมองปญหาดวยมมมองและวธการใหมๆ ทแตกตางไปจากเดม มการประสานงานรวมกน
เพอใหการดำเนนงานบรรลเปาหมายทกำหนดไว สอดคลองกบงานวจยของ Pommark (2009) ซงกลาววา
ภาวะผนำมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาดานการทองเทยวขององคการบรหารสวนตำบล
เขาชยสน จงหวดพทลง โดยภาวะผนำดานการสรางบารมหรอการมอทธพลอยางมอดมการณ ภาวะผนำ
ดานการกระตนการใชปญญา และภาวะผนำดานการสรางแรงบนดาลใจมผลตอการมสวนรวมของประชาชน
ในการพฒนาดานการทองเทยว
โดยสมการในรปคะแนนดบ คอ การจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของ
ชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร = 0.769 + 0.394 (ดานการสรางแรงบนดาลใจ) + 0.228
(ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ) + 0.143 (ดานการกระตนทางปญญา)
สำหรบปจจย 5 ดานทไมสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของ
ชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบรครงน ไดแก ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานวฒนธรรมและ
การเรยนร ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานการคำนงถงความเปนปจเจกบคคล ผวจยนำมา
อภปรายไดดงน คอ ประเดนดานเศรษฐกจซงจากการสมภาษณพบวา วถการดำรงชวตเปนแบบสงคมเมอง
ทตองดนรนทำงานศกยภาพในการหารายไดของแตละครวเรอนขนอยกบลกษณะของอาชพทแตกตางกน
เชน บางหมบานเปนแรงงานภาคเกษตร บางหมบานทำหตถกรรม รบราชการ/รฐวสาหกจ และเปนพนกงาน
เอกชน ซงไมไดอาศยการทองเทยวของชมชนเปนรายไดหลก ดงนนจงไมเหนความสำคญของการมสวนรวม
ในการจดการการทองเทยวของชาวชมชน
สำหรบปจจยดานสงคมทไมสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของ
ชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร เนองจากชาวชมชนสวนใหญมอาชพหลก คอ คาขาย/
อาชพอสระ และพนกงานเอกชน และสภาพสงคมปจจบนคนรนใหมขาดการประสานความรวมมอระหวาง
สมาชกคนอนๆ ในชมชนเพอดำเนนการดานการทองเทยว เพราะใหความสำคญกบการทองเทยวของชมชน
127
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
นอยลง ดวยเหตผลคอมงานประจำใหผลตอบแทนมากกวาและแนนอนกวา จงใหความสำคญและทมเท
งานหนกใหกบงานประจำมากกวา ดงนนวนหยดเสาร อาทตย หรอวนหยดนกขตฤกษจงตองการทจะ
พกผอนมากกวาเขาไปมสวนรวมในการจดการดานการทองเทยวของชมชน อกทงคนทอาศยอยในชมชน
เปนประจำสวนใหญจะเปนคนวยผสงอาย บทบาทการมสวนรวมในการพฒนาจงนอยเพราะเปนไปตามกำลง
สำหรบปจจยดานวฒนธรรมและการเรยนรทไมสงผลตอการจดการการทองเทยวเชงวฒนธรรม
แบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร เนองจากในอดตทผานมาชาวชมชนม
การรกษาประเพณและวฒนธรรมทเปนเอกลกษณของทองถนไวอยางเหนยวแนน อกทงยงไดรบการสนบสนน
งบประมาณจากภาครฐในรปแบบตางๆ ทำใหมการฟนฟประเพณและวฒนธรรมทเปนเอกลกษณทองถน
เพอดงดดใจนกทองเทยว แตปจจบนมปญหาการสญเสยบคคลสำคญทางวฒนธรรม ทงการสญเสยความทรงจำ
และการเสยชวต ประเพณและวฒนธรรมเดมททำเปนประจำทกปจะดำเนนการเฉพาะในชวงเทศกาลเทานน
ทำใหไมนาสนใจ วยรนไมมสวนในการรบผดชอบวฒนธรรมของตน ไมใหความสนใจทจะเรยนร อกทงภาวะ
เศรษฐกจทชะลอตวในปจจบน การเปลยนแปลงของคานยมตามยคสมย รวมถงการสนบสนนงบประมาณ
ดานการทองเทยวจากภาครฐนอยลง
สวนปจจยดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทไมสงผลตอการจดการการทองเทยวเชง
วฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร เนองจากหนวยงานภาครฐ
โดย อบต.เกาะเกรดมการบรหารจดการเกยวกบการอนรกษสงแวดลอมในพนทเปนอยางด โดยจดหาถงขยะ
มาใหชาวชมชนอยางเพยงพอ มการจดเกบคาใชจายจากทกครวเรอนเพอจางเทศบาลนำไปกำจดตอไป
นอกจากนทาง อบต.เกาะเกรดยงมการจดภมทศนทคำนงถงวฒนธรรมความเปนอยของทองถนซงสอดคลอง
กบบทสมภาษณแบบเจาะลกของผใหสมภาษณคนท 1
สำหรบปจจยภาวะผนำดานการคำนงถงความเปนปจเจกบคคลทไมสงผลตอการจดการ
การทองเทยวเชงวฒนธรรมแบบมสวนรวมของชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร เนองจาก
ผนำจะมอบหมายงานตามความเชยวชาญของแตละคน/ครวเรอนทมผลตภณฑตามความตองการหรอ
มความเกยวของกบการดำเนนการในเรองใดๆ ซงสอดคลองกบบทสมภาษณแบบเจาะลกของผใหสมภาษณ
คนท 1 และ 4 คอ เมอผนำไปดงานมาแลวและไดรบงานใดๆ มากจะมอบหมายงานตามความเชยวชาญของ
แตละคน/ครวเรอนทมผลตภณฑตามคำสงซอนนๆ ซงหากบคคลหรอครวเรอนใดทไมมสวนเกยวของกจะ
ไมไดรบมอบหมายงานดงกลาว
ขอเสนอแนะ
1. ผนำควรมการประชาสมพนธทดและทวถง มรปแบบการประชาสมพนธทนาสนใจกบชาวชมชน
ทกเพศ ทกวย เพอกระตนและสนบสนนใหสมาชกในชมชนทกเพศ ทกวย มสวนรวมในการจดการ
การทองเทยวของชมชน และเพอปลกจตสำนกชมชนในดานความรก ความสามคค ความภาคภมใจในทองถน
128
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
2. ผนำควรมการจดนทรรศการเชญชวนใหชาวชมชน โดยเฉพาะคนรนใหมใหเขามามสวนรวมใน
การดำเนนกจกรรมตางๆ ดานการทองเทยวของชมชนใหมากขน
3. หนวยงานภาครฐหรอภาคเอกชนทเกยวของควรสรางความเขมแขงของผนำดวยการสนบสนน
ใหผนำไดรบการพฒนาอยางตอเนอง เชน การศกษาดงานและการศกษาการปฏบตทดในการทองเทยวท
ประสบความสำเรจและผนำมการประสานวฒนธรรมกบกลมตางๆ เพอสรางเครอขายในการแลกเปลยนและ
เรยนรซงกนและกน
4. หนวยงานภาครฐทเกยวของควรจดสรรงบประมาณเพอสนบสนนภมปญญาทองถนใหเพยงพอ
และเหมาะสมกบกลมอาชพ หรอประเภทอาชพและเพอการจดการการทองเทยวอยางตอเนอง สำหรบ
ผประกอบการรนใหมทตองการมสวนรวมในการสบทอดอาชพดงเดมและมรดกทางวฒนธรรมของชมชน
ใหเปนแหลงทองเทยวเชงวฒนธรรมทมชอเสยงของจงหวดนนทบรตอไป อกทงยงเปนการเสรมสราง
ความเขมแขงใหกบชมชนทองถน
5. หนวยงานภาครฐทเกยวของควรใหความรวมมอสนบสนนผลตภณฑทองถนของชมชน
เกาะเกรด ดวยการใชผลตภณฑของชมชนประดบ ตกแตง ภายในอาคารสำนกงานตางๆ หรอประดบตกแตง
เสนทางคมนาคม สวนหยอม หรอตามแหลงทองเทยวอนๆ ของจงหวดนนทบร เพอเปนการกระจายสนคา
และประชาสมพนธแหลงทองเทยวของชมชน อนจะทำใหคนรนใหมไดรบผลตอบแทนทพอใจ และเขามา
มสวนรวมในการจดการการทองเทยวของชมชนตอไป
6. ชมชนเกาะเกรดควรมการสรางเครอขายการเรยนรเกยวกบการมสวนรวมในการจดการ
การทองเทยวระหวางชมชนเพอการพฒนาอาชพ รวมถงการแลกเปลยนเรยนรและภมปญญาทองถน
ระหวางชมชนใหมากขน เพอเปนการสงเสรมกระบวนการเรยนร และสงเสรมการมสวนรวมในการจดการ
การทองเทยวใหกบสมาชกในเครอขาย
7. ผประกอบการรานคาในจงหวดนนทบร ควรรวมดวยชวยกนดวยการนำผลตภณฑทองถนของ
ชมชนเกาะเกรดมาวางจำหนายหรอพฒนาใหผลตภณฑมมลคาเพมขน ทงนเพอเปนการประชาสมพนธ และ
เตอนความจำใหระลกถงแหลงทองเทยวเกาะเกรดอยเสมอ
8. สถานประกอบการตางๆ ในจงหวดนนทบร ควรทำกจกรรมสงเสรมความรบผดชอบตอสงคม
(CSR) เชน การชวยสงเสรมในดานการประชาสมพนธขอมลของแหลงทองเทยวเกาะเกรด การมสวนรวมใน
การชวยวางแผนงานดานการทองเทยว การอำนวยความสะดวกในดานการเดนทางทองเทยว การมสวนรวม
ในการใหความชวยเหลอดานการบรจาคเงน การสนบสนนการจดกจกรรมการทองเทยวของชมชนเกาะเกรด
อยางตอเนอง เชน การจดกจกรรมลองเรอชมระบบนเวศนและวถชวตของชาวชมชนเกาะเกรด
โดยผลประโยชนทไดรบนำมาแบงปนกบชมชน
9. ควรทำวจยและพฒนา (Research and Development) สรางมาตรฐานของผลตภณฑ
อนเปนภมปญญาทองถนของชมชน ไมวาจะเปนเครองปนดนเผา เครองจกสาน การทำผาบาตก เพอเพม
มลคาใหกบสนคา อนจะนำไปสภาคอตสาหกรรมการผลตในอนาคตตอไป
129
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
10. ควรทำการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research) เพอสราง
ความรสกรวมใหเกดกบสมาชกในชมชนทง 7 หมบาน โดยมงเนนการมสวนรวมของสมาชกทกคนทมสวนได
สวนเสยกบการทองเทยวของชมชน ทงนเพอสรางพลงของการมสวนรวมจดการการทองเทยวของชมชนให
เปนแหลงทองเทยวทมชอเสยงตลอดไป
References
Bass, B. M. (1996). A New Paradigm of Leadership: An Inquiry into Transformational
Leadership. Virginia: U. S. Army Research Institute for the Behavioral and Social
Sciences.
Charoenchaisombat. S. (2011). Environmental Change and Community Life of the City:
A Case Study of Kokkait. Nonthaburi Province. (Master’s thesis) Silpakorn
University, Bangkok. (in Thai)
Community Based Tourism. (2013). Thai Community Base Tourism Retrieved July 7, 2014,
from http://thaicommunitybasedtourismnet work.wordpress.com/cbt/. (in Thai)
Designated Areas for Sustainable Tourism Administration. (2013). Sustainable Tourism
Development Model, The Master Plan for Tourism Development, Community
Kokkait. Retrieved July 26, 2013, from http://www.dasta.or.th/th/article/
545-545.html. (in Thai)
Kangsanarak, A. (2001). Participatory Management Style in the Organization of the
Effectiveness of the Institution. (Master’s thesis). Chulalongkorn University,
Bangkok. (in Thai)
Kemnoi, S. (2011). Factors Affecting Participation in the Management of Sustainable
Tourism: A Case Study of Banglean District, Nakhon Pathom Province. (Master’s
thesis). Silpakorn University, Bangkok. (in Thai)
Kokkait Tambon Administration. (2014). Population Kokkait Nonthaburi Province.
Nonthaburi: Author. (in Thai)
Kuawkunrat, Q. (2011). Leadership Change is Affecting the Effectiveness of Educational
Medium Photharam under the Office of Elementary Ratchaburi 2. (Master’s
thesis). Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Pathum Thani. (in Thai)
130
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
Khampuanbutra, W. (2014). The participation of Communities in the Management of
eco-tourism Based on Cultural Relics in Tambon Na Dun District. Mahasarakham
Province. Area Based Development Research Journal, 6(3), 7. (in Thai)
Kururak, N., Kompa, S., Pasato, S. & Singlert, R. (2010). Participation in Tourism Management
of the Dinosaur Park. Nonburi district in Sahatsakhan Kalasin. Rajabhat Maha
Sarakhan University Journal, 4(2), 75-89. (in Thai)
Ministry of Tourism & Sports. (2013). National Tourism Development Plan 2012-2016.
Bangkok: Author. (in Thai)
Melita, A. W. (2014). The Relationship between Tourism and Socio-Economic Aspects of the
Maasai in Ngorongoro Conservation, Tanzania. Business and Management
Horizons, 2(1), 78-97.
Moonmai, K. (2011). The Relationship between Transformational Leadership School
Administrators with the Performance of the Teachers under the Office of
Elementary Patumtany District 1. (Master’s thesis). Rajamangala University of
Technology Thanyaburi, Pathum Thani. (in Thai)
Namwong, P. (2009). A Study of Tourism Development Community Cultural Laihin Kohka
Lampang. (Master’s thesis). Mae Jo University, Chiang Mai. (in Thai)
Niekerk, M. V. (2014). Advocating Community Participation and Integrated Tourism
Development Planning in Local Destinations: The Case of South Africa. Journal of
Destination Marketing & Management, 3, 82–84.
Pommark, S. (2009). Leadership and Promoting the Participation of Citizens in the
Development of Tourism in Koachaison Tambon Administration. (Master’s thesis).
Mahidol University, Bangkok. (in Thai)
Poungamchum, J., Supaudomlauk, S. & Rangkarat, N. (2013). Developed Forms of Public
Participation in Forest Management: Case Study Tha Pa Pao Pladok Amphur
maeta Lamphun Province. KMUTT Research and Development Journal, 36(2),
71-72. (in Thai)
Rapepat, A. (2004). The Participation of Citizens in Development. Bangkok: Centre for
Health Policy. (in Thai)
131
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
Ratanapeanthumma, V. (2007). Tourism Management Case Study Tha Kha Amphawa
Samut Songkhram province. (Research Report). Kirk University. (in Thai)
Sanglimsuwan, K. & Sanglimsuwan, S. (2013). Sustainable Heritage Tourism. Retrieved June
25, 2015, from http://www.bu.ac.th/knowledgecenter/executive_jour nal/oct.../
aw019.pdf. (in Thai)
Saowalakjinda, K. (2012). The Participation of the Community to Manage Tourism: A Case
Study Amphur Inburi Sing Buri Province. (Master’s thesis). Rajamangala University
of Technology Thanyaburi, Pathum Thani. (in Thai)
Sirituwanon, J. (2008). Changing Social and Cultural Community, Mon Island. Nonthaburi.
(Master’s thesis). Phranakhon Rajabhat University, Bangkok. (in Thai)
Sharareh, A. D. & Badaruddin, M. (2013). Local Perception of Tourism Development:
A Conceptual Framework for the Sustainable Cultural Tourism. Journal of
Management and Sustainability, 3(2), 31-39.
Takonrum, P. (2001). The Development for the Management of Tourism, Community
Case Studies Waterfront Market Donwai Nakhon Pathom. (Master’s thesis).
Chulalongkorn University, Bangkok. (in Thai)
Tawesang, H. (2012). Creative Tourism Development: A Case Study of Economic Yala Hub.
(Master’s thesis). Prince of Songkla University, Songkla. (in Thai)
The Thailand Community Based Tourism Institute. (2013). Community Based Tourism.
Retrieved July 7, 2015, from http://thaicommunitybasedtourismnet work.
wordpress.com/cbt. (in Thai)
Tongpeng, J. (2011). A Study of Tourists’ Opinions to the Management of Cultural Tourism
at Sothon Ram Temple Chachoengsao. (Master’s thesis). Burapa University,
Chonburi. (in Thai)
Vargas-Herna´ndez, J. G. (2012). Sustainable Cultural and Heritage Tourism in Regional
Development of Southern Jalisco. World Journal of Entrepreneurship Management
and Sustainable Development, 8(2/3), 146-161.
132
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Cultural Tourism Management by a Participative Approach in KohKret Community Amphur Pak Kret, Nonthaburi.
Wang, H., Yang, Z., Chen, L., Yang, J. & Li, R. (2010). Minority Community Participation in
Tourism: A Case of Kanas Tuva Villages in Xinjiang, China. Tourism Management,
31, 759–764.
Yamane, T. (1967). Statistic: An Introductory. New York: Harper and Row Publication.
คณะผเขยน
ผชวยศาสตราจารยสราวรรณ เรองกลปวงศ
คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยสวนดสต
295 ถนนนครราชสมา เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300
e-mail: [email protected]
ผชวยศาสตราจารยอรรนพ เรองกลปวงศ
คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยสวนดสต
295 ถนนนครราชสมา เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300
e-mail: [email protected]
133
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
กลยทธการตลาดเพอสรางคณคาการรบรอาหารไทยประยกตสอาเซยน Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
ปรญ ลกษตามาศ*
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสยาม
Prin Lasitamas* Graduate School, Siam University
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอสำรวจขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกตบรเวณเสนทางสตลาด
อาเซยนและศกษากลยทธการตลาดบรการเพอสรางคณคาการรบรอาหารไทยประยกตสตลาดอาเซยน
เปนสำคญ ประเภทการวจยเชงสำรวจโดยใชแบบสอบถามธรกจอาหารไทยจำนวน 693 แหง ในกรงเทพและ
ปรมณฑลและตางจงหวดเฉพาะเสนทางสอาเซยน วเคราะหขอมลดวยความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบน
มาตรฐาน คาความเบ และคาความโดง ผลการวจยสรปไดวา ปจจยขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกต
พบวา สวนใหญเปนรานอาหารทวไปรอยละ 57.30 รปแบบอาหารไทยประยกตเปนอาหารจานเดยวรอยละ
59.90 จำนวนพนกงานไมเกน 25 คน รอยละ 61.00 ดำเนนกจการเปนเวลา 11 – 20 ป รอยละ 59.7 ทำเล
ทตงอยตางจงหวดรอยละ 52.40 ประเทศททำการตลาดสงสดคอไทยรอยละ 73.60 คดเปนประเทศอาเซยน
ททำตลาดเฉลย 4.77 การรบรขอมลขาวกรองอาหารไทยประยกตจากสออนเตอรเนตรอยละ 79.90
ผลการดำเนนกจการในปจจบนเมอเทยบกบปทผานมามผลกำไรไมเกนรอยละ 25 คดเปนรอยละ (58.70)
ธรกจรานอาหารไทยประยกตมกลยทธการตลาดบรการเพอสรางคณคารบรอาหารไทยประยกตสตลาด
อาเซยนในภาพรวมจดอยในระดบมากคาเฉลย 3.77 โดยกลยทธการตลาดบรการคาเฉลย 4.02 ไดแก
กลยทธอาหารและการตอบสนองความตองการลกคา การสอสาร ความสะดวกสบาย ตนทนการดำเนนการ
สวนคณคาการรบรอาหารไทยประยกต พบวา จดอยในระดบมากเชนเดยวกน 3.52 ครอบคลมสภาพแวดลอม
ราคาอาหารสมราคา คณภาพการบรการ การยอมรบ ชนชม ความสขในการรบประทานอาหาร เวลาและ
ความพยายาม ชอเสยงและโภชนาการ และความปลอดภยอาหาร
คำสำคญ: กลยทธการตลาดบรการ คณคาการรบร อาหารไทยประยกต ตลาดอาเซยน
* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected], [email protected]
134
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
Abstract
The research is aimed at studying and surveying the Thai fusion food business
around the gateway to ASEAN and to study the marketing strategy of perceived value for
Thai fusion food to the ASEAN market. This was a survey research, applying questionnaires
to 693 Thai food entrepreneurs in Bangkok metropolis and outskirt areas and rural areas
(specifically gateway to ASEAN). data analysis consisted of frequency, percentage, mean,
standard deviation, and skewness. The research indicated that factors of fusion food
mostly were general food 57.30 percent, ala carte 89.90 percent, number of personnel not
over 25 61.0 percent, time of establishment 11 – 20 years (59.70 percent), upcountry
location (52.40 percent), AEC marketing was Thailand 73.6 percent, ASEAN market
averaging 4.77, Thai fusion food information through internet media (79.90 percent),
present performance compared with the past year increase profit not more than 25
percent (58.70 percent), Thai fusion food business had service marketing strategy of
perceived value in Thai fusion food to ASEAN market at a high level (χ = 3.77), for service
marketing strategy (χ = 4.02) such as strategy of food and customers’ demand,
communication, convenience, managerial cost. In the case of Thai fusion food valued
perception, it was at a high level (χ = 3.52) and covered environment, good food price,
quality of service, admirable acceptance, happiness in dining, times and energy,
reputation, food nutrition and safety.
Keywords: Service Marketing Strategy, Perceived Value, Thai Fusion food, ASEAN Market
บทนำ
ภาคธรกจรานอาหารในประเทศไทยป พ.ศ. 2556 มมลคาประมาณ 669,000 ลานบาท
(Kitivespokavath, 2014) ในขณะทป พ.ศ. 2557 เศรษฐกจของประเทศไทยมแนวโนมชะลอตว จาก
ปญหาหนสนภาคครวเรอน รวมถงตนทนการประกอบธรกจรานอาหารทสงขนทงวตถดบ คาเชาสถานท
และราคาพลงงาน เปนปจจยกดดนใหธรกจบรการเกยวกบอาหารอาจเตบโตอยางชะลอตวลง อยางไรกตาม
การเตบโตของธรกจรานอาหารไทยในตางประเทศ รวมถงการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทเปนโอกาส
สำหรบการขยายกจการของผประกอบการรานอาหารไทยไปยงประเทศในกลมอาเซยนกสามารถสราง
ชอเสยงและรายไดกลบเขาสประเทศไทยเปนอยางดเชนกน (Kasikorn Research Center, 2014) แนวทาง
การพฒนาการจดการธรกจนำเทยวในเขตกรงเทพมหานคร ผประกอบการควรคดเชงสรางสรรค นำเสนอ
135
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
การบรการทมคณภาพใหกบลกคา โดยการสรางเครอขายธรกจ การตลาดตองการความแตกตางของ
ผลตภณฑ การสอสารดวยเทคโนโลยประเภทตางๆ การกำหนดราคาตองอยบนพนฐานของการบรการทม
คณภาพ (Chuanchom & Popichit, 2014) แมในการตลาดทองเทยวดานอาหารตางใหความสำคญเชนกน
ในปจจบนรานอาหารไทยเปนทรจกและยอมรบมากขนในประเทศไดรบการบรรจอยในรายการ
อาหารของภตตาคารเกอบทวโลก มจำนวนรานอาหารไทยในภมภาคเอเชยถง 992 แหง (Food institute, 2014)
โดยอาหารไทยยงคงเปนทนยมตดอนดบหนงในสของโลก รองจากอาหารอตาเลยน ฝรงเศษ และจน
ตามลำดบ (Department Center for Thai and Thai Kitchen though Global Kitchen, 2014)
แนวโนมการบรโภคมมากขนโดยเฉพาะอาหารไทยประยกต (Thai Fusion Food) ซงเปนอาหาร
ทปรบเปลยนมาจากตางประเทศ ตางทองถน หรอจากอาหารไทยพนบาน อาจเปลยนวธการปรงหรอรสชาต
หรอการผสมผสานสมนไพรทมสรรพคณเปนยาทเปนประโยชนตอสขภาพรางกาย (Learning Center for
Thaiherb, 2014) สอดคลองกบนโยบายโครงการครวไทยสครวโลกของภาครฐทสงเสรมใหมการลงทนใน
ภาคธรกจรานอาหารไทย เพอยกระดบคณภาพและมาตรฐานสสากลใหครอบคลมอยางครบวงจรทง 4R
ไดแก วตถดบการผลตอาหาร (Rew Material) การผลตอาหารพรอมปรง (Ready to Cook) การผลต
อาหารพรอมรบประทาน (Ready to Eat) และการสงเสรมพฒนาภตตาคารอาหารไทย (Restaurant)
สงผลใหเกดการขยายตวของธรกจรานอาหารไทยในตางประเทศ โดยเฉพาะภมภาคเอเชยมอตราการขยายตว
สงถงรอยละ 72.20 (the food industry Global Network Enterprise, 2008) ทงนเนองจากในภมภาคน
เกดปรากฎการณใหมจากการรวมตวของกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC)
ซงมจำนวนสมาชกทง 10 ประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ประกอบดวย ไทย อนโดนเซย
มาเลเซยพลปปนส สงคโปร บรไน เวยดนาม ลาว พมา และกมพชา (Thailand - AEC. Com, 2014) จดวา
เปนเศรษฐกจใหมของโลกมนโยบายเปนหนสวนทางเศรษฐกจ เปนแหลงวตถดบและแรงงาน ฐานการผลต
และการลงทนเปนตลาดใหญมประชากรรวมกวา 650 ลานคน (Thairuth, 2011) โดยมวตถประสงค
เพอสรางความสามารถในการแขงขนของสนคาอาเซยนในตลาดโลก ดงดดการลงทนจากตางประเทศ
สรางอำนาจการตอรองในเวทการคาโลก มมาตรการทสำคญ คอ การสงเสรมใหอาเซยนเปนตลาดและฐาน
การผลตเดยว มการเคลอนยายเงนทน สนคา บรการ การลงทน แรงงานฝมอระหวางประเทศสมาชกโดยเสร
ลดชองวางของระดบการพฒนาของประเทศสมาชกอาเซยน พรอมสงเสรมใหอาเซยนสามารถรวมตวเขากบ
ประชาคมโลกไดอยางไมเสยเปรยบ (ASEAN Department, 2014)
ภาคธรกจบรการรานอาหารไทยจงมความจำเปนทตองเรงปรบตวเพอความอยรอดดวยการทำ
การตลาดบรการเชงรกอาศยเครองมอการตลาดบรการ (Service Marketing) (7 C’s) ทใหความสำคญ
ตอลกคาแทนทจะมองเพยงแตผขายอยางเชนแตกอน ภายใตการผลตผลตภณฑทสามารถตอบสนอง
ความตองการได การคำนงตนทนทจะจาย ความสะดวกในการหาซอ การสอสารรายละเอยดทชดเจน
การดแลเอาใจใส ความสะดวกสบาย และความสำเรจในการตอบสนองความตองการ (Mclean, 2002;
Koichi, 2009) การบรณาการผสมผสานเพอนำมาวางแผนการบรหารกจกรรมการตลาด การปฏบตการ
136
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
และทรพยากรมนษยใหมการประสานงานกนเปนอยางดเพอใหบรรลความสำเรจของธรกจ ซงผลสำเรจจะ
วดไดจากการรบรถงคณคาทลกคารบร (Perceived Value) ภายหลงจากการใชบรการทงทางดานเศรษฐกจ
สงคม และสวนทเกยวของ (ประโยชนทไดรบ) รวมถงราคา เวลา ความพยายาม ความปลอดภย และ
ความสะดวกสบาย (สงทสญเสยออกไป) โดยมคณภาพของบรการเปนองคประกอบพนฐานสำคญทกอใหเกด
ความแตกตางและความไดเปรยบทางการแขงขนระหวางคแขงขน (Roig, Garcia, Tena & Monzonis, 2006)
ซงถาหากลกคามการรบรถงคณคาทด ยอมเกดประโยชนตอการพฒนาธรกจรานอาหารไทยขยายสตลาด
อาเซยนไดดวยด ในทางตรงกนขามหากลกคามระดบคณคาการรบรตำ แลวทางผประกอบการไมสนใจ
ปรบปรงแกไขจดบกพรอง ยอมมผลใหธรกจเสยโอกาสทางธรกจ ทำใหสวนแบงทางการตลาดลดลงดวย
เชนกน รฐบาลทกประเทศตางใหความสำคญตอความปลอดภยของอาหารแมอาหารในประเทศกำลงพฒนา
จะปรากฏใหเหนทกแหงและเหนไดชดเจนเกอบทกจงหวดในประเทศไทย (Lanven, 1994) ดวยเอกลกษณ
อาหารไทย การใหบรการและการพฒนาในพนทชมชนหากใสใจในการจดการบรการอาหารใหไดมาตรฐาน
และเนนการตลาดทตรงตอความตองการของนกทองเทยวยอมสงเสรมอาหารไทยใหมเอกลกษณเฉพาะถน
และแขงขนดานอาหารได (Ministry of Tourism and Sport, 2013) ดงนนการสรางและรกษาไวซงคณคา
การรบรโดยการสรางการตลาดสมพนธดานอารมณลกคาจงเปนกจกรรมการตลาดควรตองใสใจ แมการเดนทาง
ไปและกลบทพกใหเนนการควบคมการจดโปรแกรมอาหารและความประสงคของลกคายอมสรางการรบรถง
คณคาของลกคาไดเหมาะสม (Pinthong, Na Pathum & Laksitamas, 2014)
วตถประสงค
1. เพอสำรวจขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกตบรเวณเสนทางสตลาดอาเซยน
2. เพอศกษากลยทธการตลาดบรการเพอสรางคณคาการรบรอาหารไทยประยกตสตลาดอาเซยน
กรอบแนวคด
ปลายป พ.ศ. 2558 กลมประเทศเอเชยตะวนออกเฉยงใตจะรวมตวกนเปนกลมเศรษฐกจอาเซยน
ดงนนเพอการเตรยมความพรอมรองรบตลาดอาเซยนสำหรบธรกจอาหารไทยประยกต สามารถบรณาการ
เปนกรอบแนวคดในการวจยดงภาพท 1
137
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
ระเบยบวธการวจย
การศกษาครงนเปนการวจยเชงสำรวจ (Survey Research) โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire)
เปนเครองมอในการวจยเพอสำรวจขอมล
ประชากร คอ ธรกจรานอาหารในประเทศไทย ประจำปพ.ศ. 2556 ซงมจำนวนทงสน 64,113
แหง สำหรบสมตวอยางการวจย คำนวณโดยใชสตร Thomson (1992) n = 381.87 ≈ 382 ตวอยาง ขนาด
กลมตวอยางทเหมาะสมในการวจยควรอยางนอย 382 ตวอยาง กรณนควรเกบอยางนอย 392 ราย ซงม
ความเพยงพอ (Piriyakulom, 2010) การสมตวอยางใชวธสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi–stage
Sampling) (Cochran, 1977) ดงน
ขนตอนแรก การสมตวอยางแบบอาศยความนาจะเปน (Probability Sampling) ดวยวธการ
สมตวอยางแบบแบงชนภม (Stratified Random Sampling) โดยจำแนกธรกจรานอาหารไทยในประเทศไทย
ออกตามทำเลทตงได 2 กลมประกอบดวย รานอาหารในกรงเทพมหานครและปรมณฑล จำนวน
12,000 แหง และในตางจงหวด จำนวน 52,113 แหง
ขนตอนท 2 การสมตวอยางแบบไมอาศยหลกความนาจะเปน (Non probability Sampling)
ดวยวธการเลอกตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) ในแตละทำเลทตง ประกอบดวย
1) กรงเทพมหานครและปรมณฑล ไดแก นนทบร ปทมธาน สมทรสาคร สมทรปราการ และนครปฐม
จงหวดละ 12 ราย 2) ตางจงหวด ไดแก ภาคเหนอเลอกเฉพาะจงหวดเชยงราย เชยงใหม แมฮองสอน
สโขทย พษณโลก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เลอกเฉพาะจงหวดนครราชสมา ขอนแกน หนองคาย มกดาหาร
138
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
อบลราชธาน สระแกว ภาคใตเลอกเฉพาะประจวบครขนธ สราษฏรธาน สงขลา และภาคตะวนออก
เลอกเฉพาะจงหวดชลบร ระยอง จงหวดละ 20 ราย ซงเปนเสนทางทภาครฐจะมการกอสรางเพอเชอมโยง
การเดนทางไปยงประเทศอาเซยน
ขนตอนท 3 การสมตวอยางแบบไมอาศยหลกความนาจะเปน (Non probability Sampling)
ดวยวธการเลอกตวอยางแบบสะดวก (Convenient Sampling) เลอกตวอยางเฉพาะธรกจรานอาหารไทย
ประยกตทจะทำการตลาดรานอาหารไทยประยกตสอาเซยน จากหอการคาจงหวดเปนหลก โดยสอบถาม
จากผประกอบการหรอผมหนาทความรบผดชอบดานอาหารและเครองดม ซงมตำแหนงตงแตระดบผชวย
ผจดการ/รองผจดการหรอผจดการทสะดวกและเขาถงไดงายใหเปนตวแทนของธรกจรานอาหารแหงละ
1 ราย ไดขนาดตวอยางจำนวนทงสน 382 ราย จากจำนวนธรกจรานอาหารไทยประยกตทใชในการวจย
ทงสน 382 แหง จาก 392 ราย รวมทงสน 693 แหง/ราย
เครองมอทใชในการวจยประกอบดวยแบบสอบถาม คำถามปลายปด (Close-ended Questions)
และปลายเปด (Open-ended Questions) ไดแก สวนแรก ปจจยขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกต
ลกษณะคำถามเปนแบบระบรายการ (Check List) และสวนทสอง กลยทธการตลาดบรการเพอสรางคณคา
การรบรอาหารไทยประยกตสตลาดอาเซยน ลกษณะของคำถามเปนแบบมาตราประมาณคาแบบ
ลเคอรท (Likert Rating Scales)
การตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชการวจยทงการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content
Validity) โดยใชเทคนคการหาคาดชนความสอดคลองระหวางเนอหาในขอคำถามกบวตถประสงคทตงไว
(Item Objective Congruency Index: IOC) จากผเชยวชาญ 5 ทาน ผลการทดสอบคณภาพเครองมอ
พบวา แบบสอบถามมคา IOC อยระหวาง 0.67-1.00 ผานเกณฑ 0.50 ขนไปทกขอคำถาม รวมถงมคา
ความเทยงทงฉบบเทากบ 0.865 ผานเกณฑ 0.70 ขนไป จงมความเหมาะสมทจะนำไปใชในการเกบขอมล
จรงตอไป
การวเคราะหขอมล โดยใชโปรแกรมสำเรจรปทางสถต เพอการวเคราะหปจจยขอมลธรกจ
รานอาหารไทยประยกตกลยทธการตลาดบรการเพอสรางคณคาการรบรอาหารไทยประยกตสตลาดอาเซยน
โดยใชสถตพนฐานไดแก ความถ (Frequency) คารอยละ (%) คาเฉลย ( χ ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน
(S.D.) คาความเบ (Skewness) คาความโดง (Kertosis) ลกษณะของคำถามเปนแบบมาตราประมาณคา
แบบลคอรท (Likert Rating Scales) 5 ระดบ (นอยทสด = 1 คะแนน, นอย = 2 คะแนน, ปานกลาง = 3
คะแนน, มาก = 4 คะแนน และมากทสด = 5 คะแนน)
139
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
ผลการวจย
ภาพรวมปจจยขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกตทไดรวบรวมผลการวเคราะหปจจยขอมลธรกจ
รานอาหารไทยประยกต จำนวนทงสน 693 แหง ทพบมาก คอ เปนรานอาหารระดบทวไป คดเปนรอยละ
57.30 รปแบบอาหารไทยประยกตททำการตลาดเปนอาหารจานเดยว คดเปนรอยละ 60 โดยเฉลยมความหลากหลาย
(3 รปแบบ) ไดแก อาหารชด อาหารบฟเฟต อาหารพเศษ อาหารยอดนยมและอาหารรมทาง จำนวน
พนกงานในธรกจเฉลย 22 คน ดำเนนกจการมาเปนระยะเวลาเฉลย 15 ป ทำเลทตงอยตางจงหวดบนเสน
ทางถนนเชอมตอกบประเทศอาเซยน คดเปนรอยละ 52 ประเทศอาเซยนททำการตลาดสงสด คอ ไทย รองลงมา
คอ สงคโปร มาเลเซย และพมา ตามลำดบ คดเปนประเทศอาเซยนททำการตลาดเฉลย 5 ประเทศ การรบร
ขอมลขาวสารอาหารไทยประยกตจากสออนเทอรเนตมากทสด รองลงมา เครองรบวทยกระจายเสยง วทย
โทรทศน และสอสงพมพ เชน แผนพบ/ใบปลว นตยสาร วารสาร หนงสอพมพ เปนตน ตามลำดบ
คดโดยเฉลยรบรผานสอ 4 สอ ผลการดำเนนกจการในปจจบนเมอเทยบกบปทผานมาพบวาเฉลยมผลกำไร
15 รายละเอยดแสดงดงตารางท 2
ตารางท 2 ปจจยขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกต
ปจจยขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกต(n=693) Frequency % S.D.
ประเภทธรกจรานอาหารไทยประยกต - รานอาหารระดบทวไป (Fast Dining) 397 57.30
รปแบบของอาหารไทยประยกตททำการตลาด* - อาหารจานเดยว 415 59.90 3.16 0.66
จำนวนพนกงานในธรกจ - ไมเกน 25 คน 423 61.00 21.24 1.78
ระยะเวลาดำเนนกจการ - 11-20 ป 414 59.70 15.24 1.32
ทำเลทตงของธรกจรานอาหารไทยประยกต - ตางจงหวด 363 52.40
ประเทศอาเซยนททำการตลาดรานอาหารไทยประยกต* - ไทย 693 100.00 4.77 1.29 - สงคโปร 510 73.60 - มาเลเซย 393 56.70 - พมา 286 41.30
χ
140
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
ปจจยขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกต(n=693) Frequency % S.D.
การรบรขอมลขาวสารจากสอ* - อนเทอรเนต 554 79.90 4.39 1.07 - เครองรบวทยกระจายเสยง วทย โทรทศน 517 74.60 - สอสงพมพ เชน แผนพบ/ใบปลว นตยสาร วารสาร 449 64.80 หนงสอพมพ
ผลการดำเนนกจการเทยบปทผาน - กำไร (ไมเกน 25%) 407 58.70 15.19 1.52
*ตอบไดมากกวา 1 ขอ
χ
ตารางท 2 ปจจยขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกต (ตอ)
ตามตารางท 3 กลยทธการตลาดบรการเพอสรางคณคาการรบรอาหารไทยประยกตสตลาด
อาเซยน พบวา ธรกจรานอาหารไทยประยกตมกลยทธการตลาดบรการเพอสรางคณคาการรบรอาหารไทย
ประยกตสตลาดอาเซยนในภาพรวมอยในระดบมาก (χ = 3.77) ซงกลยทธการตลาดบรการทกดานทนำไป
ใชในระดบมาก ไดแก ดานผลตภณฑสามารถตอบสนองความตองการได (χ = 4.17) ดานการดแลเอาใจใส
(χ = 4.07) ดานการสอสารรายละเอยดทชดเจน (χ = 4.06) ดานความสะดวกสบาย (χ = 4.00)
ดานความสะดวกในการหาซอ (χ = 3.99) ดานตนทนและดานความสำเรจในการตอบสนองความตองการ
(χ = 3.93) ตามลำดบ
สวนคณคาการรบรอาหารไทยประยกต พบวา จดอยในระดบมากเชนเดยวกน (χ = 3.52)
สำหรบประเดนทมคณคาการรบรมาก ไดแก รานอาหารจดเตรยมสถานทมสภาพแวดลอมทสะดวกสบาย
(χ = 3.75) รานอาหารจดเตรยมอาหารไดดสมราคา (χ = 3.62) คณภาพการบรการทไดรบเหมาะสมกบ
ราคาทจายไป (χ = 3.60) ลกคารสกไดรบการยอมรบ ชนชมเมอเลาใหผอนฟงวามารบประทานอาหารใน
รานน (χ = 3.54) ลกคารสกภมใจทไดรบประทานอาหารในรานน (χ = 3.53) ลกคาไดรบความสขใจ
ในการรบประทานอาหารอยรานน (χ = 3.48) ความคมคาทไดมาสมผสรานนเมอเทยบกบระยะเวลา
และความพยายามทเสยไปในแตละขนตอนของการรอรบบรการ (χ = 3.45) ตามลำดบ และมคณคา
การรบรปานกลางเกยวกบลกคารสกวา การประกอบอาหารของรานนมความสะอาด ปลอดภย ถกหลก
อนามย (χ = 3.40) และชอเสยงของรานทำใหรสกคมคาในราคาทจายไป (χ = 3.30) ตามลำดบ
สำหรบผลการศกษากลยทธการตลาดบรการ พบวา ธรกจรานอาหารไทยประยกตมกลยทธ
การตลาดบรการเพอสรางคณคาการรบรอาหารไทยประยกตสตลาดอาเซยนในภาพรวมจดอยในระดบมาก
(χ = 3.77) โดยมการใชกลยทธการตลาดบรการอยในระดบมาทกดาน ไดแก ดานผลตภณฑสามารถ
ตอบสนองความตองการได การดแลเอาใจใส การสอสารรายละเอยดทชดเจน ความสะดวกสบาย
141
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
ความสะดวกในการหาซอ ตนทนและดานความสำเรจในการตอบสนองความตองการ ตามลำดบ โดยรวม
มการนำกลยทธการตลาดบรการไปใชในระดบมาก (χ = 4.02)
สวนคณคาการรบรอาหารไทยประยกต พบวา จดอยในระดบมาก (χ = 3.52) สำหรบประเดนทม
คณคาการรบรมาก ไดแก ความสะดวกสบาย การจดเตรยมอาหารดสมราคา คณภาพการบรการ การ
ยอมรบชนชม ความรสกภมใจ ความสข ระยะเวลา และความพยายาม ตามลำดบ และมคณคาการรบรปาน
กลางเกยวกบความปลอดภย (χ = 3.40) และชอเสยงของราน (χ = 3.30) ตามลำดบ แสดงดงตารางท 3
ตารางท 3 กลยทธการตลาดบรการเพอสรางคณคาการรบรอาหารไทยประยกตสตลาดอาเซยน
กลยทธการตลาดบรการเพอสรางคณคาการรบร
อาหารไทยประยกตสตลาดอาเซยน (n = 693) S.D. ระดบ
กลยทธการตลาดบรการ 4.02 0.52 มาก
- ดานผลตภณฑสามารถตอบสนองความตองการได 4.17 0.39 มาก
- ดานการดแลเอาใจใส 4.07 0.56 มาก
- ดานการสอสารรายละเอยดทชดเจน 4.06 0.58 มาก
- ดานความสะดวกสบาย 4.00 0.57 มาก
- ดานความสะดวกในการหาซอ 3.99 0.50 มาก
- ดานตนทน 3.93 0.42 มาก
- ดานความสำเรจในการตอบสนองความตองการ 3.93 0.50 มาก
คณคาการรบร 3.52 0.66 มาก
- รานอาหารจดเตรยมสถานทมสภาพแวดลอมทสะดวกสบาย 3.75 0.85 มาก
- รานอาหารจดเตรยมอาหารไดดสมราคา 3.62 0.71 มาก
- คณภาพการบรการทไดรบเหมาะสมกบราคาทจายไป 3.60 0.73 มาก
- ลกคารสกภมใจทไดรบประทานอาหารในรานน 3.53 0.71 มาก
- ลกคาไดรบความสขใจในการรบประทานอาหารอยรานน 3.48 0.79 มาก
- ความคมคาทไดมาสมผสรานนเมอเทยบกบระยะเวลา
และความพยายามทเสยไปในแตละในแตละขนตอน
ของการรอรบบรการ 3.45 0.70 มาก
- ลกคารสกวาการประกอบอาหารของรานนมความสะอาด
ปลอดภย ถกหลกอนามย 3.40 0.74 ปานกลาง
- ชอเสยงของรานทำใหรสกคมคาในราคาทจายไป 3.30 0.75 ปานกลาง
ภาพรวม 3.77 0.47 มาก
χ
142
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
อภปรายผล
การศกษา พบวา ขอมลธรกจรานอาหารไทยประยกตสวนใหญเปนรานอาหารทวไปเปนรานอาหาร
จานเดยวทำตลาดในประเทศไทยและกลมประเทศอาเซยน ไดแก สงคโปรและมาเลเซย อาจเปนประเทศ
ทมกำลงซอสงผบรโภคมประสบการณการรบประทานทำใหมความตองการบรโภคอาหารไทยประยกต
(Economic Teamwork Thairuth, 2012) สอดคลองกบงานวจยของ Sheth et al. (1991)
สวนสอมวลชนโดยเฉพาะอนเทอรเนตเปนสอยคไรพรมแดนทเปดรบไดงาย ราคาถก ขอมลขาวสาร
ทนกระแสปจจบนและลำอนาคตอกทงมภาพและเสยงเปนสอสารแบบสองทางชวยใหเกดความรความเขาใจ
งายขน (Lauterborn, 1990; Ashton et al. 2010) การประกอบธรกจรานอาหารสวนใหญใชเวลา
11 – 20 ป พนกงานมไมเกน 25 คน ตงอยในเขตตางจงหวดมผลการดำเนนการทผานมาขาดทนรอยละ 8.5
สอดคลองกบงานวจยของ Bhat & Reddy (1998)
ธรกจรานอาหารไทยประยกตมกลยทธการตลาดบรการ (χ = 3.77) สอดคลองกบงานวจย
(Mclean, 2002; Kochi, 2009) ทเปนเชนนเพราะการตลาดบรการเพอสนองความตองการลกคาและ
การรบรคณคาอาหารไทยประยกต (χ = 4.02) สอดคลองกบงานวจยของ McDougall & Levesque (2000)
เนองจากเปรยบเทยบประโยชนกบราคาทจายไปแตกตางกนตามสภานการณและการรบรคณคา
การบรการ
ขอเสนอแนะ
1. ภาคธรกจรานอาหารไทยประยกตควรมการปรบตวดวยการวางกลยทธทางการตลาดบรการ
แบบผสมผสานบรณาการเนนผลตนวตกรรมอาหารทแปลกใหม มคณประโยชนดานโภชนาการ และ
มการนำรองรกตลาดไปยงประเทศกลมสมาชกอาเซยนกอน โดยเฉพาะเสนทางหลวงภาคใตและภาคอสาน
ซงจะทำใหทราบถงศกยภาพ ความพรอมและขดความสามารถในการแขงขน ปญหาอปสรรคเพอจะไดหา
กลวธมาเตรยมพรอมรบมอไดอยางทนทวงท
2. ควรใหภาคธรกจรานอาหารไทยประยกตพฒนาปรบปรงมาตรฐานการประกอบอาหารเนน
การจดหองครว การเลอกใชวสดอปกรณเครองใชในครวหรอบนโตะอาหารทเหมาะสม ประชาสมพนธ
รานอาหารและเมนอาหารเดดสสอสงคม เพอสรางความแขงแกรงของตราสนคา ใหมคณคาอยในใจผบรโภค
ตลอดจนการสรางพนธมตรระหวางหนวยงานภาครฐทเกยวของ ผลกดนในลกษณะของการฝกอบรมพฒนา
ความร (Knowledge) การสรางทกษะ (Skill) และปลกฝงจรรยาบรรณวชาชพ (Code of Ethics) รวมกบ
การใหเครองหมายรบรองมาตรฐาน (จำนวนดาว) ประกนคณภาพแกธรกจรานอาหาร เพอสรางความเชอมน
และมนใจใหแกลกคาผรบบรการ
143
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
Reference
ASEAN Department. (2014). ASEAN Economic Community – AEC. ASEAN Department,
Foreign Ministry. Bangkok. (in Thai)
Ashton, A. S., Scott, N., Solnet, D. & Breakey, N. (2010). Hotel Restaurant Dining:
The Relationship between Perceived value and Intention to Purchase. Tourism
& Hospitality Research, 10(3), 206-218.
Bhat, S. & Reddy, S. K. (1998). Symbolic and Functional Positioning of Brands. Journal of
Consumer Marketing, 15(1), 32-43.
Chuanchom, J. & Popichit, N. (2014). Key Factors for Success in Business Management
of Tourism Bussiness: A Case Study of Tourism Business in Bangkok Area.
SDU Research Journal Humanities and Social Science, 10(3), 1-16. (in Thai)
Cochran, W. G. (1977). Sampling Techniques. 3rded. New York: John Wiley & Sons.
D epartment Center for Thai and Thai Kitchen though Global Kitchen. (2014). Thai Kitchen
Through Global Kitchen Project. Bangkok: Development Center for Thai and Thai
Kitchen through Global Kitchen. (Copied). (in Thai)
Economic Teamwork Thairuth. (2012). General Knowledge of ASEAN – Effects upon
Thailand. Bangkok. (in Thai)
Food Institute. (2014). Thai Food Shop Management Course. Bangkok. Kasetsart University.
(in Thai)
Kasikorn Research Center. (2014). Thai Creative... New Economic Driving Forces. Retrieved
August 4, 2014, from https://www.kasikornresearch.com/TH/K-.EconAnalysis/
Pages/View Summary.aspx?Docid = 32570. (in Thai)
Kitivespokavath, P. (2014). Thai Food Business Franchise. Retrieved February 15, 2011, from
http://2g.pantip.com/cafe/book_stand/insidefranchise/s4710.html. (in Thai)
Koichi, S. (2009). Advertising Theory and Strategies. 6thed. Souseisha Book Company
(Japanese), 39-41.
Lauterborn, B. (1990). New Marketing Litany; Four Ps passe; C-words Take Over. Advertising
Age, 61(41), 26.
144
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
Learning Center for Thaiherb. (2014). Local Thai Food. Retrieved February 15, 2011,
from http://www.be7herb.wordpress.com/SukhothaiKingdom/Thammapitagkul
HygieneOfficer/units -1-7/6-Thailandtraditional food. (in Thai)
Lanven, P. (1994). Feeding the Cities a Challenge for the Future. ArchivosLatinnoamericanos
deNutricion, 44, 89-101.
McDougall, G. H. G. & Levesque, T. (2000). Customer Satisfaction with Services: Putting
Perceived Value into the Equation. Journal of Services Marketing, 14(5), 392-410.
McLean, R. (2002). The 4 C’s Versus the 4 P’s of Marketing. Custom Fit Online. Retrieved
February 15, 2011, from http://www.customfitonline.com/news/2012/10/19/4-cs-
versus-the-4-ps-of-marketing.
Ministry of Tourism and Sport. (2013). Tourism Data Statistics. Retrieved February 15, 2011,
from http://www.Tonrism.go.th/cover.php. (in Thai)
Pinthong, S., Na Pathum, S. & Laksitamas, P. (2014). The Structural Equation Model
of Relationship Marketing Evaluation impact on Resort’s Customer Loyalty.
SDU Research Journal Humanities and Social Science, 10(3), 193-209. (in Thai)
Piriyakulom, M. (2010). A Model of Level Square of Partial Part. The proceeding of
Statistics and Applied Statistics, 11th Annual 2010, p. C-2. (in Thai)
Roig, J. C. F., Garcia, J. S., Tena, M. A. M. & Monzonis, J. L. (2006). Customer Perceived Value
in Banking Services. International Journal of Bank Marketing, 24(5), 266-283.
Sheth, J. N., Newman, B. I. & Gross, B. L. (1991). Consumption Values and Market Choice.
Cincinnati, Ohio: South Western Publishing.
Thailand - AEC. Com. (2014). Countries in ASENA. Retrieved February 15, 2011, from Source:
http://www.thai-aec.com. (in Thai)
The Food Industry Global Network Enterprise. (2008). The Overall Look of Thai food
industry Global Network. Bangkok, Thailand. (in Thai)
Thairuth, Newspaper. (2011). Thai Confidence Souring for “Asian Kitchen” Food institute:
Ability Evaluation after AEC. Thairuth newspaper. Retrieved February 15, 2011,
from http://www.thairath.co.th/content/149073. (in Thai)
145
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Service Marketing Strategy of Perceived Value for Thai Fusion Food for ASEAN
ผเขยน
ดร.ปรญ ลกษตามาศ
บณฑตยวทยาลย มหาวทยาลยสยาม
235 ถนนเพชรเกษม แขวงบางหวา เขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร 10163
e-mail: [email protected]
147
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
*ผประสานงานหลก(CorrespondingAuthor) e-mail: [email protected]
กลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students
in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
กตตพรเนาวสวรรณ*ปฐมามาศโชตบณและธดารตนสงหศร
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลา
Kittiporn Nawsuwan* Pattamamas Chotibun and Tidarat Singsri Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
บทคดยอ
การวจยนใชระเบยบวธวจยแบบผสมวธ (Mixed Methods) มวตถประสงคเพอศกษากลวธ
การพฒนาอตลกษณ และศกษาความเหมาะสม ความเปนไปไดของกลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษา
พยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลาดำเนนการวจยเปน3ขนตอน ไดแก ขนตอนท 1ศกษา
กลวธการพฒนาอตลกษณ เกบขอมลโดยการสมภาษณ เชงลกจากผเชยวชาญ 9 คน แลวนำมาวเคราะห
ขอมลเชงเนอหา ขนตอนท 2 ตรวจสอบความเหมาะสมของกลวธการพฒนาอตลกษณ โดยการจดกลม
สนทนาจากผทรงคณวฒ จำนวน 9 คน ไดแก อาจารยพยาบาล ครพเลยงจากแหลงฝกและตวแทนสโมสร
นกศกษา ขนตอนท 3 การตรวจสอบความเปนไปไดของกลวธการพฒนาอตลกษณ โดยเกบรวบรวมขอมล
กบนกศกษา จำนวน 40 คน ใชวธสมอยางงาย เครองมอทใชเปนแบบสอบถาม ไดคาความเทยง
สมประสทธแอลฟาของครอนบาคเทากบ .93 วเคราะหขอมลโดยใชสถตท (t - test) ผลการศกษาพบวา
กลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา ม 15 กลวธ ไดแก
1) การมสวนรวมของนกศกษา 2) การจดกจกรรมรวมกบหนวยงานภายนอก 3) การเปนแบบอยางทด
4) การมอบหมายงานวธการศกษาผปวยเฉพาะราย (Case Study) 5) การสนบสนนเทคโนโลยสารสนเทศ
(IT) อปกรณกฬา และดนตร 6) การจดหองฝกปฏบตทกษะการพยาบาลเสมอนจรง 7) การจดสวนหยอม
เพอผอนคลาย8)การทำกจกรรมเพอผอนคลาย9)การดงานนอกสถานท 10)การเขยนสะทอนความรสก
11) การเชดชนกศกษาตนแบบ 12) การจดแขงขนทางวชาการ 13) การเรยนรความตางทางวฒนธรรม
14) การจดกจกรรมครอบครวคณธรรม 15) การปรบปรงกฏระเบยบนกศกษา ทงนพบวา ทง 15 กลวธ
มความเหมาะสมตอการนำไปปฏบต และกลวธยอย 30 ขอจาก 45 ขอ มความเปนไปไดสการนำไปปฏบต
อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.001
คำสำคญ: กลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
148
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
Abstract
Thisresearchusedamixed-methodapproachandaimedto:1)explorestrategiesin order to develop a positive nursing student’s identity and self-image in nursing students in the Boromarajonani College of Nursing, Songkhla, 2) study the appropriateness and feasibility of implementing these strategies at a larger scale. The research was divided into three stages. Firstly, conceiving several strategies in order to develop a positive nursing student’s self-image (in-depth interviews of the student club were conducted and content analysiswasused).Secondly,adiscussiongroupamongnineexpertswasheld,focusingonappropriate strategies to adopt in order to build a strong positive nursing student’s identity. Thirdly, a feasibility study on implementing these strategies was conducted among40nursingstudents.Itsreliabilitywasexamined.TheCronbach’sAlphacoefficientwasequal to0.93.Datawereanalyzedbyusingt–test.Results revealedthefollowing;Therewere 15 strategies to develop a positive identity of nursing students, including: 1) students’ participation, 2) running activities with other institutions, 3) being a role model of nurse instructors andmentors, 4) case study assignment, 5) Information Technology,sport and music equipment support, 6) creating a virtual classroom for nursing skill training, 7) providing a recreation park in the nursing school, 8) setting activities forrelaxation,9)runningafieldtripstudy,10)reflectionpractice,11)honoringgoodstudents,12)conductingacademiccompetition,13) learningcrossculturalactivities,14)creatingafamily activity for sustainablemorality, and 15) improving students’ regulations. Expertsconfirmed the appropriateness of all these strategies. The nursing students rated the feasibilityof thosestrategies.Wefoundthat30of43sub-strategiescouldbeappliedtodevelop a positive identity of nursing students (statistical significance at a level of 0.001).
Keywords: Strategies to Develop, Identity, Nursing Student
บทนำ
ในวชาชพพยาบาล อตลกษณมความสำคญตอความมนคงของวชาชพ ตงแตการเปนนกศกษา
พยาบาล การมอตลกษณทโดดเดนจะทำใหเปนทรจก ไดรบการสนบสนนรวมมอ และไววางใจจาก
ผรบบรการ ทงนนอกจากอตลกษณของวชาชพพยาบาลแลว พยาบาลตองมอตลกษณเฉพาะตนนอกจาก
แบบฟอรมเครองแตงกาย การสวมหมวก หรอการใชคำพดแทนวา “นางฟาผปราน” (Angel ofMercy)
ซงเปนทรจกดแลวพยาบาลจำเปนตองมอตลกษณทแสดงความเปนตวตนหรอความโดดเดนจากวชาชพอน
(Chitty & Black, 2011)
149
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
ผลการพฒนาการศกษาทผานมาพบวา ระบบการจดการเรยนการสอนและการประเมนผลจะเนน
การถายทอดความรเชงเนอหา การวดและประเมนผลดานการจดกจกรรมเพอพฒนานสต พฒนาการเรยนร
คอนขางนอยมาก นสตขาดทกษะกระบวนการคดแกปญหา วางแผนการทำงานตลอดจนขาดทกษะทาง
สงคมและคณธรรมจรยธรรมหลงสำเรจการศกษา (Ministry of Education, 2010) จากการประเมน
คณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม (พ.ศ.2554 - 2558) สถาบนการศกษาทกระดบไดมการพฒนา
อตลกษณของสถาบนอยางชดเจนตามตวบงชทกำหนด เชนเดยวกบวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา
ซงเปนสถาบนการศกษาพยาบาล เปดสอนในระดบอดมศกษา จงจำเปนตองปรบกลยทธเพอพฒนา
อตลกษณบณฑตพยาบาลใหมคณลกษณะบณฑตทพงประสงคตรงตามความตองการของสถาบนและสงคม
(TheOfficeforNationalEducationStandardsandQualityAssessment,2011)ภายใตอตลกษณ
“การใหบรการสขภาพดวยหวใจความเปนมนษย” ประกอบดวย จตบรการ (ServiceMind) การคดเชง
วเคราะห(AnalyticalThinking)และการมสวนรวมของผรบบรการ(Participation)(Praboromarajchanok
Institute of HeathWorkforce Development, 2013) ทงนวทยาลยไดดำเนนการพฒนาอตลกษณ
ของนกศกษาพยาบาลมาอยางตอเนอง ตงแตการบรณาการในรายวชาการศกษาทวไป การจดการเรยนการ
สอนทเนนการเรยนตามสภาพจรงโดยใหนกศกษาไดฝกทดลองในชมชนในชนปท 1 การรวมกจกรรมกบ
หนวยงานภายนอกสโมสรนกศกษาชมรมและการจดกจกรรมครอบครวคณธรรม
ทงน ผลการพฒนานกศกษาของวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลาพบวา นกศกษามอตลกษณ
ดานการคดเชงวเคราะหในประเดนทกษะการคดเชงวเคราะห และอตลกษณดานจตบรการในประเดน
คณภาพการบรการแบบองครวมมคะแนนเฉลยตำกวาดานอน (χ =3.69,S.D.=0.51และχ =3.98,
S.D. = 0.43) ตามลำดบ (Nawsuwan, Chotibun & Singsri, 2015) ดงนนจงจำเปนอยางยงทวทยาลย
พยาบาลบรมราชชนน สงขลา ตองดำเนนการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาลอยางเปนระบบและ
มรปธรรม สอดคลองกบ Nawsuwan (2015) ไดศกษากลวธการพฒนาอตลกษณของนกศกษาพยาบาล
สงกดกระทรวงสาธารณสข พบวา กลวธควรเนนการบรณาการกบทกพนธกจภายใตการมสวนรวม การจด
ทำแผนปฏบต (RoadMap) การพฒนาสอเทคโนโลยสารสนเทศ การจดการเรยนการสอนทหลากหลาย
การเปนแบบอยางทดแกนกศกษา การฝกทกษะสะทอนคด มขอเสนอแนะใหศกษากลวธการพฒนา
อตลกษณในทศนะของนกศกษาพยาบาลตลอดจนการพฒนาใหสถาบนการศกษามการเรยนการสอนท
มคณภาพ มวฒนธรรมการบรการทด และมระบบเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษาทมประสทธภาพ
(Rojanavichein, Rojanavichein, Pavarajarn & Pieanratpimol, 2003)
ดงนนผวจยจงสนใจศกษากลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน
สงขลา เพอนำไปใชตดสนใจกำหนดนโยบายและทศทางการบรหารการศกษา วางแผนกลยทธสการบรหารงาน
ตามพนธกจหลก การบรหารวชาการ โดยเฉพาะการพฒนากจการนกศกษาวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน
สงขลาอยางเปนรปธรรมและเปนทยอมรบของสงคม
150
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
วตถประสงค
1. เพอศกษากลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลา
2. เพอศกษาความเหมาะสมของกลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาล
บรมราชชนนสงขลา
3. เพอศกษาความเปนไปไดของกลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาล
บรมราชชนนสงขลา
นยามศพทเชงปฏบตการ
อตลกษณนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลาหมายถงผลทเกดกบนกศกษา
พยาบาลในรปของบคลกลกษณะทแสดงออกมาเปนลกษณะเฉพาะของนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาล
บรมราชชนน สงขลา ตอการใหบรการสขภาพดวยหวใจความเปนมนษยแกผรบบรการภายใตกระบวนการ
หรอกลวธการพฒนาของวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา โดยการกำหนดอตลกษณจากสถาบน
พระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสข ประกอบดวย 3 องคประกอบ ไดแก ดานจตบรการ ดานการคด
เชงวเคราะหและดานการมสวนรวมของผรบบรการ
จตบรการหมายถงการใหบรการทเปนมตรมความรกความเมตตาใสใจในความทกขทเปนปญหา
ของผรบบรการ สามารถแกปญหาไดทนทวงท ดวยความมงมน ตงใจ คำนงถงประโยชนสวนรวมมากกวา
สวนตนเพอใหเกดความพงพอใจแกผรบบรการโดยไมเลอกปฏบต
การคดเชงวเคราะห หมายถง กระบวนการคดเชงลก ทตองใชความสามารถในการทำความเขาใจ
การตความ การใชความรประสบการณ การสงเกต เพอระบปญหา จำแนกแยกแยะองคประกอบของสงใด
สงหนงออกเปนสวน ๆ จดหมวดหม และหาความสมพนธเชงเหตผลระหวางองคประกอบเหลานน โดยอย
บนฐานของการมขอมลทหลากหลายเปนจรงเพอนำมาสการแกปญหาตามความตองการทแทจรง
การมสวนรวมของผรบบรการ หมายถง การรวมรบร ตดสนใจเลอกการใหบรการทเหมาะสมตาม
ความตองการและบรบทของผรบบรการโดยการวางแผนรวมกนระหวางพยาบาลกบผรบบรการ
เพอแกปญหาสขภาพของตนเองครอบครวชมชนและพงตนเองได
ระเบยบวธการวจย
ผวจยดำเนนการวจยโดยใชระเบยบวธวจยแบบผสมวธ (MixedMethods) ในลกษณะของวธการ
วจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) นำตามดวยวธการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research)
แบงการดำเนนการวจยออกเปน3ขนตอนดงน
ขนตอนท 1 ศกษากลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน
สงขลา ผวจยสรางเครองมอทใชในการวจย เปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview)
ซงใชแนวคดรปแบบระบบสงคมสำหรบสถานศกษา (Social – SystemModel for School) ของ
151
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
ฮอย และมสเกล (Hoy &Miskel, 2013) มาเปนเครองมอเพอใชในการเกบขอมลกบตวแทนนกศกษา
ทปฏบตงานในสโมสรนกศกษาชมรมและแตละชนปโดยลกษณะของเครองมอทใชในการวจยมขอคำถาม
2 ขอ ไดแก 1) การบรหารปจจยนำเขา (Input) และกระบวนการ (Process) ไดแก นโยบาย/วสยทศน/
พนธกจ การพฒนาทรพยากรบคคล งบประมาณ เทคโนโลยและสงสนบสนน การจดสงแวดลอมและ
บรรยากาศของวทยาลย และดานกระบวนการ ไดแก การจดการเรยนการสอน การสงเสรมการเรยนร
การสรางการรคด/การสรางแรงจงใจ และวฒนธรรมองคกร และ 2) ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะตอ
การพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา ทงนเครองมอผาน
การตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) จากผทรงคณวฒ 3 คน ไดแก ผอำนวยการ
วทยาลยพยาบาล อาจารยพยาบาล และผทรงคณวฒดานการบรหารการศกษาจากมหาวทยาลยหาดใหญ
ผานการทดลองใชแบบสอบสมภาษณ(TryOut)กบกลมทเหมอนกบกลมผใหขอมลเพอนำขอเสนอแนะมา
ปรบปรงแกไข
ผวจยเกบขอมลดวยวธการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) โดยการสมภาษณแบบม
โครงสราง วธการสมภาษณใชแบบปฏสมพนธ (Interaction Interview) ไมถามชนำ เพอใหไดขอมล
มากทสดและลกทสดเทาทจะเปนไปไดจากตวแทนนกศกษา ไดแก นกศกษาพยาบาลททำงานในสโมสร
นกศกษา วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา ปการศกษา 2557 ประกอบดวยนายกสโมสรนกศกษา
2คนอปนายกสโมสรนกศกษา3คนประธานชนป4คนรวมทงสน9คนนำขอมลทไดมาวเคราะหขอมล
เชงเนอหา(ContentAnalysis)แลวจงนำมาสรปประเดนและนำเสนอขอมลแบบพรรณาวเคราะห
ขนตอนท 2 ขนตอนการตรวจสอบความเหมาะสมของกลวธการพฒนาอตลกษณ ผวจยนำ
ประเดนทไดจากการวเคราะหเชงเนอหามาสรปประเดน ไดกลวธการพฒนาอตลกษณ นกศกษาพยาบาล
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา ตามความคดเหนของนกศกษาพยาบาล 15 กลวธ แลวจงจดกลม
สนทนา (Focus Group) เพอหาความเหมาะสมของกลวธการพฒนาอตลกษณของนกศกษาพยาบาล
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา จากผทรงคณวฒ จำนวน 9 คน โดยมคณสมบตเปนผทปฏบตงาน
เกยวกบการพฒนาอตลกษณของนกศกษาในวทยาลย ประกอบดวยรองผอำนวยการกลมพฒนานกศกษา
หวหนากลมงานพฒนาอตลกษณนกศกษา และอาจารยในงานกจการนกศกษา จำนวน 3 คน นายกสโมสร
นกศกษาและอปนายกสโมสรนกศกษาปการศกษา 2556 จำนวน 3 คน อาจารยในวทยาลยพยาบาล
บรมราชชนนสงขลาและครพเลยงจากแหลงฝกจำนวน3คน
ขนตอนท 3 การตรวจสอบความเปนไปไดของกลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา ผวจยนำประเดนทไดจากการวเคราะหเชงเนอหา 15 กลวธ
มาพฒนาเปนเครองมอวจยเพอใชตรวจสอบความเปนไปไดของกลวธการพฒนาอตลกษณของนกศกษา
วทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวงสาธารณสข จำนวนทงสน 43 ขอ ลกษณะของแบบสอบถามเปน
ขอคำถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) จาก 1- 5 คะแนนหมายถง กลวธนนมความ
เปนไปไดสการปฏบตนอยทสดถงมากทสดตามลำดบโดยผานการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาจาก
152
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
ผทรงคณวฒ 3 คน และนำไปหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามโดยใชคาสมประสทธ
แอลฟาของครอนบาค(Cronbach’sAlphaCoefficient)ไดคาความเทยงเทากบ.93
สำหรบประชากรทใช คอ นกศกษาพยาบาลศาสตรชนป 1-4 ของวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน
สงขลาจำนวน432คนคำนวณกลมตวอยางโดยใชโปรแกรมG*PowerกำหนดคาSlopeH1เทากบ0.5
คาความคลาดเคลอน (Alpha) เทากบ 0.05 และคา Power เทากบ 0.95 ไดกลมตวอยาง 34 คน ทงน
เพอความสะดวกในการเกบขอมลแตละชนปผวจยจงเพมกลมตวอยางเปน40คนเกบชนปละ10คนสม
กลมตวอยางแบบสมอยางงาย (Simple Random Sampling) ดวยวธหยบฉลากแบบไมคน จากการ
กำหนดสดสวนแตละชนป การวเคราะหขอมลโดยการวเคราะหเปรยบเทยบระดบคาเฉลย (Mean) ของ
กลวธทไดแตละขอกบเกณฑประเมนคาทระดบมาก (µ ≥ 3.50) ซงเกณฑดงกลาวไดมาจากขอมลของกลม
ตวอยางแลวทำการแปลความหมายคาเฉลยแบบองเกณฑ (CriterionReference) (Nawsuwan,2015)ดวย
สถตท(OneSamplet-test)ทงนผวจยใชเกณฑแบงชวงคาเฉลยออกเปน5ระดบ(Wongrattana,2010)
ดงน
คาเฉลย1.00–1.49 หมายความวากลวธมความเปนไปไดในการปฏบตนอยทสด
คาเฉลย1.50–2.49 หมายความวากลวธมความเปนไปไดในการปฏบตนอย
คาเฉลย2.50–3.49 หมายความวากลวธมความเปนไปไดในการปฏบตปานกลาง
คาเฉลย3.50–4.49 หมายความวากลวธมความเปนไปไดในการปฏบตมาก
คาเฉลย4.50–5.00 หมายความวากลวธมความเปนไปไดในการปฏบตมากทสด
โดยกอนทดสอบดวยสถตคาท (t-test) ผวจยไดทำการทดสอบการแจกแจงของขอมลโดยใชสถต
ทดสอบShapiro-WilkTestพบวาขอมลมการแจกแจงแบบปกต(p=0.083)
ผลการวจย
ผวจยนำเสนอผลการวจยตามวตถประสงคดงน
วตถประสงคขอท 1 เพอศกษากลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาล
บรมราชชนน สงขลา ผลการวจยพบวากลวธการพฒนาอตลกษณของนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาล
บรมราชชนนสงขลาม15กลวธไดแก1)การมสวนรวมของนกศกษา2)การจดกจกรรมรวมกบหนวยงาน
ภายนอก 3) การเปนแบบอยางทดของอาจารยและครพเลยง 4) การมอบหมายงานวธการศกษาผปวย
เฉพาะราย(CaseStudy)5)การสนบสนนเทคโนโลยสารสนเทศอปกรณกฬาและดนตร6)การจดหองฝก
ปฏบตทกษะการพยาบาลใหเสมอนหอผปวยจรง7)การจดสวนหยอมเพอการผอนคลาย8)การทำกจกรรม
เพอผอนคลาย 9) การศกษาดงานนอกสถานท 10) การเขยนสะทอนความรสก 11) การเชดชนกศกษา
ตนแบบ 12) การจดกจกรรมแขงขนทางวชาการ 13) การเรยนรความตางทางวฒนธรรม 14) การสราง
กจกรรมครอบครวคณธรรมใหยงยน 15) การปรบปรงกฏระเบยบนกศกษา โดยสรปประเดนจาก
การสมภาษณกลมตวอยางในแตละประเดนไดดงน
153
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
1.การบรหารปจจยนำเขา(Input)
1.1 นโยบาย/วสยทศน/พนธกจ
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา กลวธการกำหนดนโยบาย วสยทศน พนธกจเพอพฒนา
อตลกษณนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลามประเดนสำคญคอควรใหนกศกษาม
สวนรวมในการกำหนดนโยบายหรอขอตกลงมแนวทางการพฒนาทชดเจนเขาใจตรงกน มการสอดแทรกใน
รายวชาและกจกรรมนอกหลกสตร สงเสรมการคดอยางเปนระบบ และการสรางสมพนธภาพกบหนวยงาน
ภายนอกดงตวอยางตอไปน
“…ควรมการสอบถามนกศกษาทกคนไดแสดงความคดเหนเกยวกบการกำหนดนโยบาย
ตาง ๆ หรอขอตกลงตาง ๆ พจารณารวมกนจะเปนการดทสด”(ผใหขอมลคนท5)
“...วทยาลยควรมปฏสมพนธกบหนวยงานภายนอก เชน หนวยงานการศกษา มอ.
กระทรวงอนๆ ทำใหนศ. สามารถมองโลกไดหลากหลายของหนวยงานอนๆ อบจ/เทศบาล วทยาลยอยใน
กรอบ ไมเปดโอกาส ใหนกศกษาทำกจกรรมกบหนวยงานภายนอก มกระบวนการหลายขนตอน ทำให
นกศกษาไมอยากดำเนนการ”(ผใหขอมลคนท9)
1.2 การพฒนาทรพยากรบคคล
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา กลวธการพฒนาทรพยากรบคคลเพอพฒนาอตลกษณ
นกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา มประเดนสำคญ คอ การอบรมใหความร
เพอพฒนาการเรยนการสอน การเปนแบบอยางทดของอาจารยและครพเลยง การสงเสรมการปฏสมพนธกน
โดยการเขารวมกจกรรมครอบครวคณธรรมของบคลากรทกคนการทำกจกรรมบรการความรสชมชนการสอด
แทรกในรายวชาทฤษฎและปฏบตสงเสรมการวเคราะหสถานการณขณะฝกภาคปฏบตดงตวอยางตอไปน
“...บคลากรมการอบรมในการพฒนาการเรยนการสอนปฏบตเปนแบบอยางทดแก
นกศกษาดวยหวใจความเปนมนษยและเกดการปฏบตทถกตอง” (ผใหขอมลคนท1)
“...การทจะใหบรการดวยหวใจความเปนมนษยเราตองเรมตนภายในองคกรกอน
ซงวทยาลยเรา ทกฝายทกคนมภาระทตองรบผดชอบอยางหนก จงทำใหไมมเวลามาเจอกน มามปฏสมพนธ
ซงกน การจดกจกรรมททกคนไดมาเจอกน เชน ครอบครวคณธรรม แตมบคลากรเขารวมอยางบางตา ทำให
บางครงกจกรรมตองยตไป...”(ผใหขอมลคนท2)
1.3 งบประมาณเทคโนโลยและสงสนบสนน
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา กลวธการพฒนางบประมาณ เทคโนโลยและสงสนบสนน
เพอพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา มประเดนสำคญ คอ
การสนบสนนงบประมาณเครองคอมพวเตอรและระบบ Internet อปกรณกฬา เครองดนตรอยางทวถง
เพยงพอ มระบบฐานขอมลเพอการสบคนทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ลดขนตอนการของบประมาณ
ทยงยากมการประชาสมพนธอตลกษณผานสออยางทวถงดงตวอยางตอไปน
154
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
“...งบประมาณยงไมคอยมการสนบสนนทด ทำใหการทำงานของนกศกษามการบรหาร
จดการทลำบากและพฒนาผลงานไมคอยดเทาทควร เทคโนโลย เชนคอมพวเตอรบางเครองยงเสยใชงาน
ไมได เชนหองสมด และทหองพก ระบบการทำงานชา” (ผใหขอมลคนท3)
“...งบประมาณนอย ควรเปดโอกาสใหนกศกษาตดตอขอความชวยเหลอจากหนวยงาน
ภายนอกไดบาง พนทออกกำลงกาย ซอมกฬา ไมเพยงพอ ควรปรบพนทใหใชสอยประโยชนไดเตมท
ขาดอปกรณสนบสนน เชน อปกรณดนตร”(ผใหขอมลคนท9)
1.4 การจดสงแวดลอมและบรรยากาศของวทยาลย
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา กลวธการพฒนาการจดสงแวดลอมและบรรยากาศของ
วทยาลยเพอพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลามประเดนสำคญคอ
การจดหองฝกปฏบตทกษะการพยาบาลใหเสมอนหอผปวยจรง จดหองเพอการศกษาดวยตนเองของ
นกศกษา จดสวนหยอมเพอการผอนคลายปรบปรงแกไขสาธารณปโภคใหเพยงพอ สงเสรมการทำกจกรรม
เพอผอนคลายดงตวอยางตอไปน
“…จดสรรสถานทสำหรบ Self Study (ศกษาคนควาดวยตนเอง) ใหมากยงขน ไมจำเปน
ตองจดเปนหอง อาจเปนทโลง ๆ กนฝนได ใกลชดธรรมชาต ผอนคลาย จดสวนหยอม เพอสรางบรรยากาศ
ไมตงเครยด” (ผใหขอมลคนท2)
“...มสงแวดลอมทเออตอการทำกจกรรม ของนกศกษา อาทเชน สนามหญา ลานกฬา
โตะมาหนออนตางๆ มเพยงพอ เพราะสงเหลานสงผลตอการเกดอตลกษณของนกศกษา แตมสวนทปรบปรง
เชนดานสาธารณปโภค เชน นำดม นำใช ไฟทแสงสวางไมเพยงพอในบางจด การแกไขทลาชา สงผลตอ
ความเปนอยของนกศกษา”(ผใหขอมลคนท4)
2. กระบวนการ(Process)
2.1 การจดการเรยนการสอน
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา กลวธการพฒนาการจดการเรยนการสอนเพอพฒนา
อตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา มประเดนสำคญคอ กำหนดอตลกษณ
เปนวตถประสงคในรายวชา การฝกวเคราะหสถานการณ สงเสรมการทำงานเปนกลม สอดแทรกในรายวชา
ภาคทฤษฎและการเขยนกรณศกษาผปวย (Case Study) เพอฝกการคดวเคราะห สงเสรมใหฝกทกษะ
การพด สงเสรมการจดกจกรรมทสรางสรรคและยงยน การเปนแบบอยางทดของอาจารย สงเสรมให
นกศกษามสวนรวมในการจดกจกรรมการเรยนการสอน จดเครองมออปกรณในหองปฏบตการพยาบาลให
เพยงพอและจดหาสอการสอนทสอดแทรกอตลกษณในรปแบบวดทศนดงตวอยางตอไปน
“…ทฤษฎ ควรม case study ใหทำเพราะจะชวยใหเราคดวเคราะห และจำรายละเอยด
ของโรคนน ๆ ได ตลอด และควรสงเสรมใหมการฝกทกษะทางดานการพดมากขน”(ผใหขอมลคนท3)
155
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
“...ควรมการแทรกเนอหาในสวนอตลกษณของนกศกษาเขาสการเรยนการสอนทกวชา
เพอใหนกศกษาเกดความตระหนกรตนเองกอน อาจจะมการนำตวอยางวดโอเกยวกบบคคลตวอยางทปฏบต
ดแลวมาเปดใหนกศกษาดเปนแนวทางในการปฏบตได”(ผใหขอมลคนท5)
2.2 การสงเสรมการเรยนร
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา กลวธการสงเสรมการเรยนรเพอพฒนาอตลกษณ
นกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา มประเดนสำคญ คอ การจดบรรยายพเศษ
การศกษาดงาน และจดกจกรรมนอกสถานท จดกจกรรมบรการใหความรสชมชน จดกจกรรมพสอนนอง
การจดกจกรรมรวมกบหนวยงานอนดงตวอยางตอไปน
“…การบรรยายพเศษเกยวกบการพยาบาลดวยหวใจความเปนมนษย และจดใหไปศกษา
ดงานสถานการณจรง เพอใหเหนลกษณะงาน การบรการทดและใหกลบมาเขยนวเคราะหทแตกตางจาก
หองเรยน” (ผใหขอมลคนท1)
“...จดกจกรรมบรการใหความรสชมชน อยางตอเนองและสมำเสมอ เสรมศกยภาพ
ของนกศกษาเอง ไดทำประโยชนแกชมชน ไดทำใหเรยนรชวตและเขาใจชมชน ชวยตอยอดการใหบรการ
ของนกศกษาอยางเปนองครวม” (ผใหขอมลคนท2)
2.3 การสรางการรคด/การสรางแรงจงใจ
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา กลวธการสรางการรคด/การสรางแรงจงใจเพอพฒนา
อตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา มประเดนสำคญคอ การเขยนสะทอน
ความรสกขณะฝกภาคปฏบต การเกบคะแนนเขารวมกจกรรมของวทยาลย สนบสนนการดำเนนงาน
ของชมรมอยางจรงจงและเปนรปธรรมการมอบเกยรตบตรใหนกศกษาทมอตลกษณของวทยาลย การสราง
นกศกษาตนแบบดานอตลกษณ การจดกจกรรมแขงขนทางวชาการ และจดกจกรรมสอนเสรมโดยนกศกษา
ดงตวอยางตอไปน
“...ควรใหนกศกษาเขยนสะทอนความรสกของการฝกงานในแตละสปดาห เมอให
นกศกษาทำโครงการดวยตนเอง ทบทวนการเรยนร ขอผดพลาดและการแกไขปญหา ปรบปรง สงทอยากทำ
สงทอยากเหน อยากเปน จะทำใหเชอมนในตนเองมากขน” (ผใหขอมลคนท1)
“…ควรมนกศกษาตนแบบเปนตวกระตน เชน ผานการโหวด แบงเปนชนป หรอทง
วทยาลย มรางวลใหนกศกษาทปฏบตตามอตลกษณ เชดชเกยรต เพอใหรนนองไดเหนเปนแบบอยาง”
(ผใหขอมลคนท7)
2.4 วฒนธรรมองคกร
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา กลวธการสรางวฒนธรรมองคกรเพอพฒนาอตลกษณ
นกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา มประเดนสำคญคอ การเปนแบบอยางทดของ
บคลากรในวทยาลย การประชาสมพนธวทยาลยใหเปนทรจก การสรางวฒนธรรมการเคารพใหเกยรตซงกน
156
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
และกน การเขาใจในความแตกตางของแตละบคคล สงเสรมการเรยนรความตางทางวฒนธรรม การสราง
กจกรรมครอบครวคณธรรมใหยงยนเขมแขงและการปรบปรงกฏระเบยบนกศกษาดงตวอยางตอไปน
“...ควรมการพฒนาบคลากรอยางสมำเสมอและผนำควรเปนแบบอยางทด เพอใหผอน
ปฏบตตามได รวมถงการประชาสมพนธองคกรใหเปนทรจก และจะทำใหเราเปนทรจกและมการชวยเหลอ
ของนกศกษาเมอฝกปฏบตงาน”(ผใหขอมลคนท1)
“...คงไวซงวฒนธรรมทดขององคกร เคารพใหเกยรตซงกนและกน ระหวางศษยกบ
อาจารย รนพกบรนนอง บคลากรภายในสถาบนเดยวกนและนอกสถาบน”(ผใหขอมลคนท2)
3. ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะตอการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
3.1 ปญหาอปสรรคตอการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา ปญหาอปสรรคตอการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลามประเดนสำคญคอการเขารวมกจกรรมวทยาลยของคนภายนอกม
จำนวนนอย ขาดโอกาสไดเรยนรจากสถานบรการทงในและนอกกระทรวงสาธารณสข วฒนธรรมการไมตรง
ตอเวลา นกศกษาไมเขาใจเกยวกบอตลกษณ ขาดความรวมมอและความสนใจ ตลอดจนไมกลาแสดงออก
กจกรรมของวทยาลยไมสรางสรรคไมนาสนใจดงตวอยางตอไปน
“...ไมคอยมโอกาสไดเรยนร หรอฝกภาคปฏบตจรง ตามสถานทชมชน โรงพยาบาล หรอ
จากคณะพยาบาลทมหาวทยาลยตางๆ เพอเปนการเปดโอกาสการเรยนรมากขน”(ผใหขอมลคนท3)
“การไมเขาใจของนกศกษา เรองอตลกษณของวทยาลยและไมเปดใจรบสงท วทยาลย
ใหทำ เพราะเราเพงจบจาก ม.ปลาย ทำใหเราปดใจเปดรบมน”(ผใหขอมลคนท6)
3.2 ขอเสนอแนะตอการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
ผใหขอมลแสดงความคดเหนวา ขอเสนอแนะตอการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา มประเดนสำคญ คอ วทยาลยควรสงเสรมใหนกศกษาจดกจกรรม/
โครงการดวยตนเองการจดชวโมงกจกรรมเดอนละ1ครงจดทำตารางกจกรรมของวทยาลยจดหองปฏบตการ
พยาบาลใหเสมอนจรง การจดบรรยากาศใหรมรน สงเสรมการคดวเคราะหของนกศกษา สงเสรมให
นกศกษาจดกจกรรมรวมกบหนวยงานภายนอก และการพดคยเพอรบฟงความตองการของนกศกษา
ดงตวอยางตอไปน
“...มการวางแผนตารางงาน ทำกจกรรมภายใน เวลา 1 เดอน เพอใหบคลากร นกศกษา
ไดรวามกจกรรมใดบาง ควรใหนกศกษาไปรวมงานเทศกาลตาง ๆ หรอวนสำคญตางๆ ในวทยาลย สวนของ
หอง lab (ปฏบตการ) ควรจดเหมอน ward (หอผปวย)” (ผใหขอมลคนท3)
“...นาจะมการพดคยระหวางแกนนำอาจารยและแกนนำนกศกษา เพราะหนอยากให
อาจารยรบรวาปจจบนนกศกษาตองการอะไร ควรมการพดคยกนบางและอาจารยจะรวานกศกษามอะไร
อยากจะพดเยอะ”(ผใหขอมลคนท6)
157
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
วตถประสงคขอท 2 เพอศกษาความเหมาะสมของกลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา พบวา ทง 15 กลวธมความเหมาะสมตอการนำไปพฒนาอตลกษณ
ของนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลาโดยควรจำแนกเปนกลวธหลก12กลวธกลวธ
สนบสนน 3 กลวธ ซงทกกลวธมความเหมาะสมตอการนำไปเปนแนวทางการพฒนาอตลกษณของนกศกษา
พยาบาล โดยมประเดนเพมเตมไดแก 1) การศกษาความตองการของนกศกษา2) การสอดแทรกอตลกษณ
ในกจกรรมนกศกษาโดยการรเรมจากสโมสรนกศกษา3)การเชดชเกยรต/ประกาศเกยรตคณใหอาจารยและ
ครพเลยง4)การเลาประสบการณจากอาจารย 5)การมอบหมายใหศกษาผปวยเฉพาะราย (CaseStudy)
โดยใชเทคนคตามรอยโรค (Clinical Tracer) 6) การสงเสรมใหมความสามารถทางดนตร และกฬา
7)การจดสงแวดลอมเพอการเรยนรโดยนกศกษา8)การเปนทปรกษาอยางแทจรงและ9)เนนกฎระเบยบ
ดานวชาการและการปรบใหเหมาะสมกบยคสมย
วตถประสงคขอ 3 เพอศกษาความเปนไปไดของกลวธการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา ตามความคดเหนของนกศกษาพยาบาลพบวา การวเคราะหขอมล
คาเฉลยของกลวธทง 43 กลวธ เพอตรวจสอบความเปนไปไดของกลวธยอยการพฒนาอตลกษณของ
นกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา พบวา คาเฉลยอยระหวาง 4.22-3.42
โดยกลวธยอยทมคาเฉลยสงสด คอ การเปนแบบอยางทดของอาจารยและครพเลยง รองลงมา คอ สงเสรม
การวเคราะหสถานการณขณะฝกภาคปฏบต และการสรางวฒนธรรมการเคารพใหเกยรตซงกนและกน
สวนกลวธยอยทมคาเฉลยตำสด คอการสนบสนนงบประมาณเครองคอมพวเตอรและระบบ Internet
อปกรณกฬา เครองดนตรอยางทวถงเพยงพอ และเมอนำคาเฉลยมาทดสอบโดยใชสถตท (t-test)
โดยการเปรยบเทยบระดบคาเฉลยทใชในแตละตวบงชกบเกณฑประเมนคาทระดบมาก (µ ≥ 3.50) ซง
เกณฑดงกลาวไดมาจากขอมลของกลมผรแจงชด (KnownGroup)คอนกศกษาพยาบาลจำนวน40คน
แลวทำการแปลความหมายคาเฉลยแบบองเกณฑ (Criterion Reference) เพอตรวจสอบวากลวธการ
พฒนาอตลกษณของนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา ผลการศกษาพบวา กลวธ
ยอยการพฒนาอตลกษณของนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลาจำนวน30ขอจาก
43ขอมความเปนไปไดสการปฏบตอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05(ตารางท1)
158
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
ตารางท 1คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาการทดสอบท (t-test) กลวธการพฒนาอตลกษณ
นกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลา
ท กลวธ n = 40
S.D. t p-value
1 การใหนกศกษามสวนรวมในการกำหนดนโยบาย 3.48 0.81 -.194 .847
หรอขอตกลง
2 การสอดแทรกอตลกษณในรายวชาและกจกรรม 3.88 0.56 4.210 .000
นอกหลกสตร
3 การสงเสรมการคดวเคราะหโดยวธการศกษา 3.85 0.66 3.343 .002
ผปวยเฉพาะราย(CaseStudy)
4 การสรางสมพนธภาพกบหนวยงานภายนอก 3.88 0.72 3.281 .002
5 การอบรมใหความรเพอพฒนาการเรยนการสอนแกอาจารย 3.92 0.61 4.367 .000
6 การเปนแบบอยางทดของอาจารยและครพเลยง 4.22 0.53 8.644 .000
7 การสงเสรมการปฏสมพนธกนโดยการเขารวมกจกรรม 3.82 0.81 2.528 .016
ครอบครวคณธรรมของบคลากรทกคน
8 การทำกจกรรมบรการความรสชมชน 4.08 0.65 5.545 .000
9 สงเสรมการวเคราะหสถานการณขณะฝกภาคปฏบต 4.12 0.64 6.100 .000
10 การสนบสนนงบประมาณเครองคอมพวเตอรและ 3.42 1.00 -.470 .641
ระบบInternetอปกรณกฬาเครองดนตรอยางทวถง
เพยงพอ
11 การมระบบฐานขอมลเพอการสบคนทงภาษาไทยและ 3.78 0.80 2.173 .036
ภาษาองกฤษ
12 การลดขนตอนการของบประมาณทยงยาก 3.55 0.81 .388 .700
13 การประชาสมพนธอตลกษณผานสออยางทวถง 3.75 0.77 2.037 .048
14 การจดหองฝกปฏบตทกษะการพยาบาลใหเสมอน 3.88 0.82 2.884 .006
หอผปวยจรง
15 การจดหองเพอการศกษาดวยตนเองของนกศกษา 3.60 0.70 .892 .378
16 จดสวนหยอมเพอการผอนคลาย 3.55 0.84 .374 .711
17 การปรบปรงแกไขสาธารณปโภคใหเพยงพอ 3.70 0.82 1.537 .132
18 การสงเสรมการทำกจกรรมเพอผอนคลาย 3.65 0.80 1.183 .244
19 กำหนดอตลกษณเปนวตถประสงคในรายวชา 3.92 0.61 4.367 .000
χ
159
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
ตารางท 1 (ตอ)
ท กลวธ n = 40
S.D. t p-value
20 การฝกวเคราะหสถานการณทงภาคทฤษฎและปฏบต 4.10 0.67 5.649 .000
21 การสงเสรมการทำงานเปนกลม 4.10 0.59 6.426 .000
22 การสงเสรมใหฝกทกษะการพด 3.90 0.63 4.000 .000
23 การสงเสรมการจดกจกรรมทสรางสรรคและยงยน 3.90 0.63 4.000 .000
24 การเปนแบบอยางทดของบคลากรในวทยาลย 4.05 0.67 5.135 .000
25 การจดเครองมออปกรณในหองปฏบตการพยาบาล 3.82 0.78 2.633 .012
ใหเพยงพอ
26 การจดหาสอวดทศนทสอดแทรกอตลกษณ 3.82 0.67 3.045 .004
27 การจดบรรยายพเศษเกยวกบอตลกษณ 3.60 0.63 1.000 .323
28 การศกษาดงานและจดกจกรรมนอกสถานท 3.70 0.88 1.433 .160
29 การจดกจกรรมพสอนนอง 3.68 0.73 1.516 .137
30 การสนบสนนใหนกศกษาจดกจกรรมรวมกบหนวยงานอน 3.80 0.64 2.926 .006
31 การเขยนสะทอนความรสกขณะฝกภาคปฏบต 3.80 0.68 2.762 .009
32 การเกบคะแนนเขารวมกจกรรมของวทยาลย 3.65 0.66 1.433 .160
33 การสนบสนนการดำเนนงานของชมรมอยางจรงจง 3.78 0.57 3.015 .004
และเปนรปธรรม
34 การมอบเกยรตบตรใหนกศกษาทอตลกษณของวทยาลย 3.80 0.60 3.122 .003
35 การสรางนกศกษาตนแบบดานอตลกษณ 3.85 0.62 3.557 .001
36 การจดกจกรรมแขงขนทางวชาการ 3.58 0.74 .635 .529
37 การจดกจกรรมสอนเสรมโดยนกศกษา 3.78 0.73 2.372 .023
38 การประชาสมพนธวทยาลยใหเปนทรจก 3.92 0.65 4.098 .000
39 การสรางวฒนธรรมการเคารพใหเกยรตซงกนและกน 4.12 0.75 5.219 .000
40 การเขาใจในความแตกตางของแตละบคคล 4.02 0.66 5.033 .000
41 การสงเสรมการเรยนรความตางทางวฒนธรรม 4.05 0.50 6.904 .000
42 การสรางกจกรรมครอบครวคณธรรมใหยงยนเขมแขง 3.85 0.66 3.343 .002
43 การปรบปรงกฏระเบยบนกศกษา 3.62 1.03 .768 .447
χ
160
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
อภปรายผล
อตลกษณเปนลกษณะเฉพาะทงทอยภายในของบคคลและทบคคลทแสดงออกมา(Lawler,2008)
สำหรบในสถานศกษาเปนบคลกลกษณะทเกดขนกบผเรยนตามปรชญา/วสยทศนพนธกจและวตถประสงค
ของสถานศกษาระดบอดมศกษา (The Office for National Education Standards and Quality
Assessment, 2011) วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา ไดใชอตลกษณทถกกำหนดจากสถาบน
พระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสข วา “การใหบรการสขภาพดวย หวใจความเปนมนษย” ประกอบ
ดวย 3 องคประกอบหลก คอ ความเปนผมจตบรการ (Service Mind) เปนผมความคดเชงวเคราะห
(AnalyticalThinking)และการบรการโดยใหผรบบรการมสวนรวม(Participation) (Praboromarajchanok
InstituteofHeathWorkforceDevelopment,2013)จากผลการวจยพบวากลวธการมสวนรวมของ
นกศกษา การเปนแบบอยางของคร การสนบสนนเทคโนโลยและสารสนเทศ เปนกลวธหนงในการพฒนา
อตลกษณนกศกษาพยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา ซงสอดคลองกบการศกษาของ
Nawsuwan (2015) พบวา กลวธการพฒนาอตลกษณของนกศกษา วทยาลยพยาบาล กระทรวง
สาธารณสข ตามความคดเหนของผบรหารและอาจารยพยาบาลเนนการมสวนรวม การจดทำแผนปฏบต
(RoadMap)การพฒนาสอเทคโนโลยสารสนเทศการจดการเรยนการสอนทหลากหลายการเปนแบบอยางทด
การสนบสนนใหนกศกษาทำกจกรรมดวยกระบวนการ PDCA ตลอดจนการจดกจกรรมครอบครวเสมอน
เชนเดยวกบ Chartruprachewin (2008) พบวา การสงเสรมการเขารวมจดกจกรรม การสงเสรม
กระบวนการจดกจกรรม การสงเสรมการนำนวตกรรมและการเรยนรรวมกน จะเปนกลยทธสำคญ
ตอการสงเสรมการจดกจกรรมเพอสรางคณธรรมทพงประสงคของนสตนกศกษาในสถาบนอดมศกษาของรฐ
ได สงเสรมการยกยองเชดชเกยรต การสรางบรรยากาศใหเออตอการพฒนาคณธรรมจรยธรรม รวมไปถง
การพฒนาการเรยนการสอน เนนรปแบบการเรยนการสอนทใหนกศกษาไดเรยนในสภาพการณทใกลจรง
มากทสด เนนการสรางกระบวนทศนใหมจากการสงเคราะหความร การไดลงมอปฏบตจรงตลอดจนสราง
จตสำนกและตระหนกใหเกดการเรยนรและการพฒนาตนเอง (Suwanee, 2015) นอกจากนยงสอดคลอง
กบการศกษาของ Sritalanook (2014) พบวา การรวมกจกรรมของวทยาลย การมสวนรวมในกจกรรม
การเรยนการสอน การใชเทคโนโลยกจกรรมการเรยนการสอน การฝกทกษะจากบทเรยนตลอดจนการทำ
โครงงาน เปนวธการสอนทมผลตอพฒนาการของนกศกษาตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา
พ.ศ. 2552 และความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน ทงนสถานศกษาควรมบทบาทในการจดกจกรรม
ทสงเสรมใหนสตไดมสมพนธภาพกบบคคลทมความสาคญ จดกจกรรมทกอใหเกดอารมณทางบวกจะชวยให
นสตเกดความภาคภมใจในตนเองและยอมรบในบทบาทนนๆ (Phannoi, Panawong & Prachanban,
2014) รวมทงการบรณาการเขากบการเรยนการสอนในชนเรยน การฝกทกษะประสบการณ การเปนตน
แบบทดภายใตความตอเนอง มเกณฑและวธการวดประเมนผล ตลอดจนการกำหนดผรบผดชอบ
(Sutonglor, Prommool & Wannasiean, 2011)
161
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
สำหรบกลวธการมอบหมายงานดวยวธการศกษาผปวยเฉพาะราย (Case Study) การจดหอง
ฝกปฏบตทกษะการพยาบาลใหเสมอนหอผปวยจรง การเขยนสะทอนความรสก เปนสวนหนงของ
กระบวนการจดการเรยนการสอนเพอพฒนาทกษะการคดเชงวเคราะหเปนอตลกษณดานหนงของนกศกษา
พยาบาล วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน สงขลา โดยเนนใหนกศกษาพยาบาลไดสบคนขอมลและนำมา
วางแผนสการปฏบตและประเมนอยางเปนระบบตามกระบวนการพยาบาล สอดคลองกบการศกษาของ
Netwong&Thirawan(2010)พบวาการจดการเรยนการสอนโดยการใหผเรยนพจารณาวเคราะหขอมล
เชอมโยงไปสการใชเหตผลเพอแกปญหาและประเมนคา สการวางแผนตดสนใจทเหมาะสมตามแนว
โยนโสมนสการสงผลใหผเรยนมความสามารถในการคดวเคราะหสงกวากอนเรยนโดยใชรปแบบน
ขอเสนอแนะ
1. ผบรหารวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลาควรพจารณานำกลวธการพฒนาอตลกษณของ
นกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลาม15กลวธไดแก1)การมสวนรวมของนกศกษา
2) การจดกจกรรมรวมกบหนวยงานภายนอก 3) การเปนแบบอยางทดของอาจารยและครพเลยง
4)การมอบหมายงานวธการศกษาผปวยเฉพาะราย (CaseStudy)5)การสนบสนน ITอปกรณกฬาและ
ดนตร 6)การจดหองฝกปฏบตทกษะการพยาบาลใหเสมอนหอผปวยจรง7)การจดสวนหยอมเพอการผอน
คลาย 8) การทำกจกรรมเพอผอนคลาย 9) การศกษาดงานนอกสถานท 10) การเขยนสะทอนความรสก
11) การเชดชนกศกษาตนแบบ 12) การจดกจกรรมแขงขนทางวชาการ 13) การเรยนรความตางทาง
วฒนธรรม 14) การสรางกจกรรมครอบครวคณธรรมใหยงยน 15) การปรบปรงกฏระเบยบนกศกษา
ไปประยกตใชโดยการกำหนดนโยบาย วางแผนกลยทธสการบรหารงานตามพนธกจ การบรหารวชาการ
การพฒนากจการนกศกษา การบรหารงานประกนคณภาพการศกษา การพฒนาทรพยากรบคคลเทคโนโลย
การจดสรรงบประมาณตลอดจนนำกลวธการพฒนาอตลกษณบณฑตของวทยาลยพยาบาล สงกดกระทรวง
สาธารณสขไปใชไดอยางมประสทธภาพและเปนรปธรรม และเกดประโยชนสงสดภายใตการมสวนรวมของ
นกศกษาพยาบาล
2. ผบรหารวทยาลยพยาบาล สงกดสถาบนพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสข โดยเฉพาะ
กลมกจการนกศกษาควรพจารณานำขอคนพบทไดจากการจดกลมสนทนาเพอหาความเหมาะสมกลวธ
การพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาลมาวางแผนการจดทำระบบและกลไกการสงเสรมกจการนกศกษา
จดทำแผนพฒนานกศกษาตามบรบทของวทยาลยเพอการพฒนาอตลกษณอยางยงยน ไดแก 1) การศกษา
ความตองการของนกศกษา 2) การสอดแทรกอตลกษณในกจกรรมนกศกษาโดยการรเรมจากสโมสร
นกศกษา 3) การเชดชเกยรต/ประกาศเกยรตคณใหอาจารยและครพเลยง 4) การเลาประสบการณจาก
อาจารย 5) การมอบหมายใหศกษาผปวยเฉพาะราย (Case Study) โดยใชเทคนคตามรอยโรค (Clinical
Tracer) 6) การสงเสรมใหมความสามารถทางดนตร และกฬา 7) การจดสงแวดลอมเพอการเรยนรโดย
162
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
นกศกษา8) การเปนทปรกษาอยางแทจรง และ9) เนนกฎระเบยบดานวชาการและการปรบใหเหมาะสม
กบยคสมย
3. ควรนำกลวธการพฒนาอตลกษณของนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลา
ไปใชในการวจยเชงปฏบตการ (Action Research) เพอเนนยำวากลวธทคนพบสามารถนำไปพฒนา
อตลกษณนกศกษาพยาบาลไดจรง สงผลตอการจดทำหลกสตรเสรมการพฒนาอตลกษณนกศกษาพยาบาล
อยางเปนระบบภายใตความตองการทแทจรงของนกศกษาพยาบาลวทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลา
References
Chartruprachewin, C. (2008). The Developing of Strategies for Promoting The Desirable Moral Student Activities in Government Universities. (Doctoral’s Dissertation). Naresuan University, Phitsanulok. (in Thai)
Chitty, K. K. & Black, P. B. (2011). Professional Nursing: Concepts & Challenges. 6th ed. Missouri:SaundersElsevier.
Hoy,K.&Miskel,G.(2013)Educational Administration. New York: Donnelly & Sons.
Lawler,S.(2008).Identity Sociological Perspectives.Kundhi:PeplikaPressPVT.
MinistryofEducation.(2010).Education: ASEAN Community Building 2015. n.p.: n.d.
Nawsuwan, K. (2015). Indicators Development of Nursing Students’s Identities in NursingColleges,Ministry of Public Health.Princess of Naradhiwas University Journal, 7(3),59-73.(inThai)
Nawsuwan, K., Chotibun, P. & Singsri, T. (2015). Identity of Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla. Songkhla: Boromarajonani College of Nursing, Songkhla.
Netwong,T.&Thirawan,R.(2010).TheAnslyticalThinkingSkillDevelopmentwiththeUseof the Instruction Process Emphasizing Group-Based Learning Process Based onthe Yonisomana- sikara Approach for Student in the Information TechnologyProgram of Suan Dusit Rajabhat University. SDU Research Journal Humanities and Social Sciences, 6(1), 21-31. (in Thai)
Phannoi,D.,Panawong,C.&Prachanban,P.(2014).ACausalModelInfluencingIdentitiesofNaresuan University Students. Social Sciences Research and Academic Journal, 9(26),123-135.(inThai)
163
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Strategies to Develop the Nursing Students’ Identity in Nursing Students in Boromarajonani College of Nursing, Songkhla
Praboromarajchanok Institute of HeathWorkforce Development. (2513).Collection of Academic Performance in Humanized Service Mind. Nontaburi:MinistryofPublicHealth. (in Thai)
Rojanavichein, W., Rojanavichein, S., Pavarajarn, J. & Pieanratpimol, P. (2003). Identity of Suan Dusit Rajabhat University. SDU Research Journal Humanities and Social Sciences, 2(1),35-46.(inThai)
Sritalanook,W.(2014).TeachingMethodsAffectingStudentDevelopmentsaccordingtotheThaiQualificationsFrameworkforHigherEducation(2009)andTheirReadinessforASEAN Community. Journal of Education, Mahasarakham University, 9(2), 108-122. (in Thai)
Sutonglor, S., Prommool, P. &Wannasiean, D. (2011). A Student DevelopmentModelAccordingtotheIdentityofSuanDusitRajabhatUniversity.SDU Research Journal Humanities and Social Sciences, 7(1), 23-32. (in Thai)
TheOfficeforNationalEducationStandardsandQualityAssessment(PublicOrganization).(2011). Manualfor the Third Round of External Quality Assessment (B.E.2554-2558).2nd ed. Samutprakan: Offset Plus. (in Thai)
Wongrattana, C. (2010). Using Statistical Techniques for Research. 12th ed. Nontaburi: Taineramitkit Interprogressive. (in Thai)
คณะผเขยน
ดร.กตตพร เนาวสวรรณ
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลา
64ถนนรามวถอำเภอเมองจงหวดสงขลา90000
e-mail: [email protected]
นางปฐมามาศ โชตบณ
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลา
64ถนนรามวถอำเภอเมองจงหวดสงขลา90000
e-mail:[email protected]
นางสาวธดารตน สงหศร
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนนสงขลา
64ถนนรามวถอำเภอเมองจงหวดสงขลา90000
e-mail: [email protected]
165
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
*ผประสานงานหลก(CorrespondingAuthor) e-mail: [email protected]
การสอสารในครอบครวเพอปองกนพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย ในภาคกลาง
Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
จไรรตนทองคำชนววฒน*
คณะวทยาการจดการมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม
Jurairat Thongkhumchuenvivat* FacultyofManagementScience,ChandrakasemRajabhatUniversity
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของ
เยาวชนไทยความสมพนธระหวางปจจยสถานภาพทางสงคมและปจจยสถานภาพครอบครวของนกเรยนและ
ของผปกครองกบทศนคต และสาเหตทมผลตอพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย การแกไข
ปองกนพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย เปนการวจยแบบผสมผสานวธ ในการวจยเชงปรมาณ
ทำการสมตวอยางแบบหลายขนตอนกลมตวอยางไดแกนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท2และผปกครอง
ของ4โรงเรยนในจงหวดภาคกลางไดแกจงหวดชยนาทสมทรปราการสมทรสงครามและกรงเทพมหานคร
จำนวนประเภทละ400คนโดยใชแบบสอบถามวเคราะหขอมลดวยคาความถรอยละคาเฉลยสวนเบยง
เบนมาตรฐาน ความแปรปรวนแบบหลายทาง คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน สวนการวจย
เชงคณภาพ ใชวธการเลอกแบบเจาะจง ดวยแบบสมภาษณและสนทนากลมกบผปกครอง วเคราะหขอมล
เชงคณภาพดวยการจดหมวดหมและการวเคราะหเนอหาแบบอปนย ผลการวจย พบวา นกเรยนและ
ผปกครองมทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยอยในระดบมากถงมากทสดปจจย
สถานภาพทางสงคมของนกเรยนและของผปกครองหลายปจจยมอทธพลรวมและมความสมพนธทางบวกใน
ขนาดนอยกบทศนคต ปจจยสถานภาพครอบครวทกดานมผลตอพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม และสาเหต
ของพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม ไดแก ครอบครว เยาวชน สภาพแวดลอม และสอ สวนการปองกนควร
พฒนาการสอสารทดในครอบครวทงการสอสารเชงวจนภาษาและเชงอวจนภาษา จากผลการวจยไดผลต
หนงสอการตนทผานการประเมนจากผเชยวชาญเพอใชรณรงคปองกนพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของ
เยาวชนไทยอกดวย
คำสำคญ:การสอสารในครอบครวพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมเยาวชนไทย
166
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
Abstract
Thepurposesofthis researchweretostudytheattitudesaboutsociallydeviant
Thai youth behaviors, the relation between social status and family status factors of
students and parents and these attitudes and the causes, tentative solutions and
protective factors for socially deviant Thai youth behaviors. This research used amixed
methodsapproach.Thequantitativeresearchusedmultistagesampling.Thesampleswere
2nd grade students and their parents from4 schools in the central regionprovinces of
Chainat, Samutprakarn, SamutsongcramandBangkok; a total of 400personswere given
questionnaires. The statistic analyses were frequency, percentage, mean, standard
deviation,multivariate analysis and Pearson’ s productmoment correlation coefficient.
Thequalitativeresearchusedapurposivesamplingmethodandconsistedofanin-depth
interview of students and a focus group with their parents. The qualitative data was
analyzedbygroupmethodandinductivecontentanalysis.Theresearchresultsfoundthat
thestudents’andparents’attitudeswerehigherleveltohighestlevel.Manysocialstatus
factorsoftheparentsandstudentsinfluencedandhadpositiverelationforlowattitudes.
Every family status factor influenced these behaviors. The causes were family, youth
status, environment andmedia. Protection behaviors were good family communication
developmentwithverbalandnonverbalcommunication.Theseresearchresultswereused
toproduceaThaicomicbookfromthespecialists,evaluationforthesociallydeviantThai
youthbehaviorsprotectioncampaign.
Keywords: Family Communication, Socially Deviant Behavior, Thai Youth
บทนำ
วยรนเปนวยทมการเปลยนแปลงทงทางดานรางกาย จตใจ อารมณ และสงคม อกทง
การเปลยนแปลงของสงคมและสงแวดลอมทเกดจากการพฒนาประเทศไปสความทนสมย เปนปจจยสำคญ
ตอพฤตกรรมทางสงคมทเบยงเบนในวยรนหลายประการ อาท ปญหาพฤตกรรมเสยงทางเพศ ซงปจจบน
มแนวโนมเพมมากขน เชน การคบเพอนตางเพศทไมเหมาะสม การมเพศสมพนธครงแรกเมออายยงนอย
การไมใชถงยางอนามยเมอมเพศสมพนธ มการดมสราหรอใชยาเสพตดกอนมเพศสมพนธ พฤตกรรมเหลาน
ทำใหเสยงตอการตดเชอเอดส โรคตดตอทางเพศสมพนธ การตงครรภทไมพงประสงค และการทำแทง
ปจจยทกอใหเกดพฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสม อาจมาจากการแตงกายทเปดเผยใหเหนสดสวนของ
167
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
รางกาย คานยมทางเพศจากสอสารมวลชนทางโทรทศน ภาพยนตร อนเทอรเนต วซด หนงสอลามก
รปภาพทยวยทางเพศ ซงสงเสรมใหวยรนมความสนใจพฤตกรรมทางเพศมากขน (Phonchai, 2012)
ทางดานพฤตกรรมการใชเทคโนโลยวยรนมวตถประสงคในการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
ประเภทตางๆ เพอทารายงาน/การบานมากทสด รองลงมา คอ ใชคนหาขอมลตางๆ จากอนเทอรเนต
(Tumnanchit, 2010) พฤตกรรมการเลนเกมออนไลนของเดกและเยาวชนชอบเลนเกมประเภทแอคชน/
ตอส โดยเฉพาะเดกชาย ซงเดกเหนวาเกมมประโยชนในการชวยฝกความจำและสมาธ สวนปญหา
ดานผลกระทบ คอ เดกมกไมพอใจเมอผปกครองไมใหเลนเกม ชอบอยคนเดยว งวงนอนเวลาเรยน
ขาดความรบผดชอบในการเรยน เสยเงน เสยเวลา เกดปญหาการลกทรพย (Matchema, Pantrakul &
Poeakong,2011)ซงพฤตกรรมตดเกมออนไลนททำใหเยาวชนมพฤตกรรมกาวราวรนแรงจนถงขนทำราย
พอแมผปกครองพยายามฆาตวตายเมอถกหามไมใหเลนอารมณแปรปรวนงายซงหากมการใชเทคโนโลยไป
ในทางทถกกจะเปนความรและเปนประโยชนตอตนเอง แตในขณะเดยวกนกพบวามการใชเทคโนโลยไปใน
ทางทผดเชนกน เชน พฤตกรรมการใชความรนแรงทงการขมข ดาทอกน หรอกระทง
การคกคามทางเพศผานอนเทอรเนตซงเปนพฤตกรรมทไมถกตองและตองเรงแกไขเพอสรางคานยมทดและ
ถกตองใหกบเยาวชนพอแมผปกครองจงตองเรยนรอยางเทาทนเพอสอดสองบตรหลานใหใชประโยชนจาก
เทคโนโลยไปในทางทถกตองและเปนไปอยางสรางสรรค(Somchai,2010)จากผลการวจยพบวาปจจยท
มอทธพลทำใหวยรนมพฤตกรรมกาวราวรนแรง คอ อทธพลของเพอน อทธพลของการรบสอ และอทธพล
ของสงแวดลอม นอกจากนปจจยสวนบคคลของเดกและเยาวชนมความสมพนธกบพฤตกรรมกาวราวรนแรง
ของเดกและเยาวชน(Matchema,Pantrakul&Poeakong,2011)
สรยเดว ทรปาต ผจดการแผนงานสขภาวะเดกและเยาวชน สสส. กลาววา “การแกปญหาวยรน
ทผานมา สวนใหญจะอยบนทศนคตแงลบ แตทสำคญ คอ สถาบนครอบครว พอแมในทกวนนมเวลาให
ครอบครวลดลง การฝกฝนทกษะตางๆ เชน ทกษะในการปฏเสธ การผดหวงใหเปน ความอดทน และ
ความมวนย รวมถงการใหความสำคญในการเลยงดลกตงแตเลก เพอสรางภมคมกนทางสงคมทดแกลก
เยาวชนอบอนและมความรสกปลอดภย” นอกจากนเรองเพศกเปนอกเรองทนาเปนหวง สาเหตทเกดกมา
จากสงคมรอบดานทมสงยวยมากมาย รวมทงความสมพนธในครอบครวทคอนขางหางไมแนบแนนเหมอน
อดตจงทำใหการอบรมคอนขางทำไดยาก(Esasawin,2013)
จากความเปนมาและความสำคญของปญหาของวยรนดงกลาวขางตนชใหเหนถงปญหาตางๆ
ทเกดขนและมผลกระทบตางๆ จากพฤตกรรมทเบยงเบนทางสงคมของเดกและเยาวชน จงเหนไดวา
“ครอบครว” แมจะเปนหนวยทางสงคมทเลกทสดและเปนสถาบนทางสงคม เปนแหลงใหกำเนด
ใหการเลยงด อบรมสงสอน แบงปนความรก ความอบอน และเปนแหลงพกพงทางใจของสมาชกครอบครว
ทงนปญหาททำใหวยรนมพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมมกเกดขนในกรงเทพมหานครและพนทใกลเคยงหรอ
พนทในภาคกลางมากกวา เนองจากมพนทเสยงของสภาพแวดลอมและปจจยดานเศรษฐกจทคอนขางตอง
168
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
ดนรนมากกวาอาจทำใหพอแม/ผปกครองละเลยการเอาใจใสบตรหลาน ขณะทภาคอสานมพนทเสยง
นอยทสด(Visalo,2012)
ดงนนจงควรศกษาวจยวธการสอสารในครอบครวในการปองกนพฤตกรรมทเบยงเบนทางสงคมท
สำคญในปจจบนของเยาวชนไทยในภาคกลาง ซงจากการศกษาคนควา พบวา สวนใหญพฤตกรรมทสงผล
กระทบทางลบตอตนเองครอบครวและสงคมม3พฤตกรรมคอพฤตกรรมกาวราวรนแรงพฤตกรรมเสยง
ทางเพศ และพฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสม เนองจากเปนพฤตกรรมทสำคญและเปนปญหาใหม
ทเหนชดเจนและทวความรนแรงมากขนในปจจบน เพอนำผลการวจยไปใชในการพฒนาสอทเปนคมอ
การสอสารใหแกครอบครวในการปองกนพฤตกรรมทเบยงเบนทางสงคมของวยรน และนำผลการวจยไป
ปรบปรงสถาบนครอบครวและนำไปรณรงคสมพนธภาพทอบอนของครอบครวอยางมนคง กอใหเกด
ประโยชนตอการพฒนาคนในประเทศใหมคณภาพตอไป
วตถประสงค
1.เพอศกษาทศนคตของนกเรยนและทศนคตของผปกครองเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม
ของเยาวชนไทย
2.เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยสถานภาพทางสงคมและปจจยสถานภาพครอบครว
ของนกเรยนและของผปกครองกบทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย
3.เพอศกษาสาเหต ปจจยสถานภาพทางสงคม และปจจยสถานภาพครอบครวของเยาวชนไทย
ทมผลตอพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย รวมทงการแกไขปองกนไมใหเกดพฤตกรรมเบยงเบน
ทางสงคมของเยาวชนไทย
กรอบแนวคด
การศกษาวจยเรอง “การสอสารในครอบครวเพอปองกนพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชน
ไทยในภาคกลาง” ผวจยไดใชแนวคดทฤษฎทสำคญทางการสอสาร ไดแก ทฤษฎโครงสรางการสอสาร
ในครอบครว ของแมคคลาวดและแชฟฟ และแนวคดทฤษฎทสำคญเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม
ของโรเบรต เค.เมอรตน และทฤษฎทางจตวทยาของซกมนด ฟรอยด รวมทงแนวคดดานลกษณะประชากร
และจากนยามศพทเฉพาะ พฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมในงานวจยนซงหมายถง พฤตกรรมกาวราวรนแรง
พฤตกรรมเสยงทางเพศ และพฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสม โดยสรปเปนกรอบการวเคราะหได
ตามภาพดงน
169
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
ภาพท 1กรอบแนวคดในการวจย
-หนงสอ/คมอ/แผนพบ/โปสเตอรการสอสาร
พฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย
170
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
ระเบยบวธการวจย
ประชากรคอนกเรยนมธยมศกษาปท2ทมอาย12-14ปและผปกครองของนกเรยนในโรงเรยน
กลมจงหวดภาคกลาง ซงจำแนกเปนจงหวดในกลมภาคกลางตอนบน จงหวดในกลมภาคกลางตอนกลาง
และจงหวดในกลมภาคกลางตอนลาง เนองจากวยรนทมพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมมกเกดขนใน
กรงเทพมหานครและพนทใกลเคยงหรอพนทในภาคกลางมากกวาเพราะเปนพนทเสยงของสภาพแวดลอม
และปจจยดานเศรษฐกจทคอนขางตองดนรนมากกวาอาจทำใหพอแม/ผปกครองละเลยการเอาใจใส
บตรหลาน(Visalo,2012)
กลมตวอยาง คอ นกเรยนมธยมศกษาปท 2 ทมอาย 12-14 ป และผปกครองของนกเรยนใน
โรงเรยนกลมจงหวดภาคกลาง จำนวน 4 แหง ไดแก โรงเรยนครประชาสรรค จงหวดชยนาท โรงเรยน
นวมนทราชนทศ สวนกหลาบวทยาลย จงหวดสมทรปราการ โรงเรยนถาวรานกล จงหวดสมทรสงคราม
และโรงเรยนราชวนต บางเขน กรงเทพมหานคร ประเภทละ 400 คน ซงเปนขนาดของกลมตวอยางจาก
การคำนวณจากสตรของทาโรยามาเน (Yamane,1973)ทคาความเชอมน 95% โดยไดจากการสมตวอยาง
แบบหลายขนตอน(Multistagesampling)ดวยการสมแบบแบงกลมการสมแบบอยางงายวธการสมแบบ
แบงชนภมแบบเปนสดสวน และการสมอยางเปนระบบ สวนกลมผใหขอมลสำคญ คอ นกเรยนมธยมศกษา
ปท 2อาย 12-14ปจาก4 โรงเรยนดงกลาวจำนวนโรงเรยนละ10คนรวมจำนวนทงสน40คนและ
ผปกครองของนกเรยน จาก 4 โรงเรยน จำนวนโรงเรยนละ8คน รวมจำนวนทงสน 32คน โดยใชวธการ
เลอกกลมผใหขอมลแบบเจาะจง
เครองมอวจยและการตรวจสอบคณภาพของเครองมอ
1.การวจยเชงปรมาณ เครองมอทใช คอ แบบสอบถามชดของนกเรยนและแบบสอบถามชดของ
ผปกครองทำการหาคณภาพเครองมอดวยการหาความเทยงตรงของเครองมอ(Validity)โดยผทรงคณวฒ
ทำการตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) ของแบบสอบถามและแบบสมภาษณ
โดยไดคาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามการวจย ระหวาง 0.67-1.00 และวเคราะหหาความเชอมน
ของเครองมอโดยนำแบบสอบถามไปทดลองใช (Try Out) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยน
วดลาดปลาเคาจำนวน30คนทไมใชกลมตวอยางของโรงเรยนทศกษาจรงเพอหาความเทยงรายขอ(Item
Analysis) ดวยการใชคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s coefficient alpha) ไดคาความ
เทยงแตละแบบสอบถามในสวนของคำถามทเปนมาตราสวน (Rating scale) ของนกเรยน0.81-0.86และ
ของผปกครอง0.71-0.91
2.การวจยเชงคณภาพเครองมอทใชคอแบบสมภาษณ/แบบสนทนากลมโดยนำเครองมอวจยไป
ใหผเชยวชาญพจารณาตรวจแกไขลกษณะคำถามตามวตถประสงคของการวจย การตรวจสอบขอมลและ
ยนยนความถกตองของขอมลใชการตรวจสอบขอมลแบบสามเสา(Triangulation)
171
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
การเกบและรวบรวมขอมล
1.ขอมลท เปนขอมลวจยเชงปรมาณ เกบขอมลในภาคสนามในแตละพนท โรงเรยน
โดยการขออนญาตเกบขอมลกบผอำนวยการโรงเรยนทง 4 แหง คอ โรงเรยนครประชาสรรค โรงเรยน
นวมนทราชทศสวนกหลาบวทยาลย โรงเรยนถาวรานกลและโรงเรยนราชวนตบางเขนดวยวธการใหกลม
ตวอยางทเปนนกเรยนและผปกครองกรอกแบบสอบถามดวยตนเอง เครองมอทใชในการวจย ไดแก
แบบสอบถาม เกยวกบปจจยสถานภาพทางสงคมและปจจยสถานภาพของครอบครวของนกเรยนและ
ผปกครอง และทศนคตของนกเรยนและผปกครองเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม 3 ดาน ไดแก
พฤตกรรมกาวราวรนแรง พฤตกรรมเสยงทางเพศ และพฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสมของ
เยาวชนไทย
2.ขอมลเชงคณภาพไดเกบรวบรวมขอมลสมภาษณเชงลก (In-depth interview) เปนรายบคคล
กบนกเรยนของแตละโรงเรยนททำการศกษา 4 โรงเรยน โรงเรยนละ 10 คน โดยคละกนทงนกเรยนทม
แนวโนมและไมมแนวโนมมพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมททำการศกษาจากพฤตกรรมของนกเรยนทสงเกต
จากครผสอน และใชการสนทนากลม (Focus Group) กบผปกครองของแตละโรงเรยนททำการศกษา
4โรงขางตนโรงเรยนละ8คนดวยคำถามแบบกงมโครงสรางในรปแบบเดยวกนโดยสรางความคนเคยเปน
กนเองกบกลมผใหขอมลแตละโรงเรยนกอนและบอกจดมงหมายของการวจยกอนเรมการสมภาษณเชงลก
และการสนทนากลม ตามประเดนทวจยเกยวกบสาเหตการเกดพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย
ปจจยสถานภาพทางสงคม และปจจยสถานภาพทางครอบครวของเยาวชนไทยทมผล/ไมมผลตอพฤตกรรม
เบยงเบนทางสงคมทง 3 ดาน การปองกน/การสงเสรม ไมใหเกดพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของ
เยาวชนไทยและขอเสนอแนะ
การวเคราะหขอมล
1.การวเคราะหเชงพรรณนา(DescriptiveStatistic)ใชการหาคาความถและรอยละเพออธบาย
คณลกษณะของประชากรโดยทวไปของกลมตวอยาง และวเคราะหระดบความคดเหนของนกเรยนและ
ผปกครองเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของวยรนดวยคาเฉลยเลขคณตและสวนเบยงเบนมาตรฐาน
2.การวเคราะหเชงอนมาน (Inferential Statistic) เพอทดสอบสมมตฐานการวจย ไดแก
การวเคราะหปจจยสถานภาพทางสงคมของนกเรยนและผปกครองทมผลตอทศนคตเกยวกบพฤตกรรม
เบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย โดยใชการวเคราะหความแปรปรวนแบบหลายทาง (Multi-way
ANOVA) และการทดสอบคาท (t-test) การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยสถานภาพครอบครวกบ
พฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย โดยคำนวณหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน
(Pearson’sProductMomentCorrelation)
3.การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ โดยใชประเดนหรอปจจยการเกดพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม
นำมาจดหมวดหม และเชอมโยงความสมพนธของขอมล โดยใชเทคนควธการวจยการวเคราะหเนอหาแบบ
อปนย
172
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
ผลการวจย
1.ผลการศกษาทศนคตของนกเรยนและผปกครองเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของ
เยาวชนไทยพบวา นกเรยนและผปกครองมทศนคตในระดบมาก-มากทสดตอพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม
ของเยาวชนไทยในทกดาน และในภาพรวมมคาเฉลยทศนคตของดานพฤตกรรมกาวราวรนแรง
ดานพฤตกรรมเสยงทางเพศในระดบมาก สวนดานพฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสมในภาพรวมมคา
เฉลยในระดบมากทสด
2.ผลการวเคราะหปจจยสถานภาพทางสงคมของนกเรยนมความสมพนธและมอทธพลรวมตอ
ทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย พบวา ปจจยสถานภาพทางสงคมของ
นกเรยนไดแกผลการเรยนบคคลทอาศยอยดวยลำดบการเปนบตรลกษณะทพกอาศยและเพศมอทธพล
รวมตอทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยในระดบนอย ยกเวนทศนคตของ
นกเรยนเกยวกบพฤตกรรมกาวราวรนแรงของเยาวชนจำแนกตามลกษณะทพกอาศย พฤตกรรมเสยงทาง
เพศของเยาวชนจำแนกตามบคคลทอาศยดวยดงตารางท1
ตารางท 1 การวเคราะหความแปรปรวนทศนคตของนกเรยนเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของ
เยาวชนไทยจำแนกตามปจจยสถานภาพทางสงคมของนกเรยน
Type III Sum
df Mean
F p
ตวแปร of Squares Square
พฤตกรรมกาวราวรนแรง
เพศ .009 1 .009 .034 .855
ผลการเรยน 3.408 4 .852 3.171 .015*
บคคลทอาศยอยดวย .874 3 .291 1.005 .391
ลำดบการเปนบตร 1.349 3 .450 1.551 .202
ลกษณะทพกอาศย .571 4 1.143 3.942004*
สภาพครอบครว .314 2 .157 .541 .583
อทธพลรวมของตวแปร
เกรดเฉลย*ลกษณะทพกอาศย 7.570 11688 2.374 .008*
173
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
พฤตกรรมเสยงทางเพศ
เพศ
ผลการเรยน
บคคลทอาศยอยดวย
ลำดบการเปนบตร
ลกษณะทพกอาศย
สภาพครอบครว
อทธพลรวมของตวแปร
ผลการเรยน*ลำดบการเปนบตร
บคคลทอาศยอยดวย*ลำดบการเปนบตร
เพศ*ลกษณะทพกอาศย
เกรดเฉลย*ลกษณะทพกอาศย
พฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสม
เพศ
ผลการเรยน
บคคลทอาศยอยดวย
ลำดบการเปนบตร
ลกษณะทพกอาศย
สภาพครอบครว
อทธพลรวมของตวแปร
เพศ*ผลการเรยน
เพศ*ลำดบการเปนบตร
เกรดเฉลย*ลำดบการเปนบตร
เกรดเฉลย*สภาพครอบครว
*p < 0.05
ตารางท 1 การวเคราะหความแปรปรวนทศนคตของนกเรยนเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของ
เยาวชนไทยจำแนกตามปจจยสถานภาพทางสงคมของนกเรยน(ตอ)
.000
2.751
1.466
2.790
2.483
.099
4.796
3.203
1.616
3.015
.005
.967
1.959
3.159
5.104
1.061
2.305
2.201
6.584
2.157
Type III Sum df
Mean F p
ตวแปร
of Squares Square
1
4
3
3
4
2
9
6
3
8
1
4
3
3
4
2
4
3
3
32
.000
.688
.489
.930
.621
.050
.533
.534
.539
.377
.005
.242
.653
1.053
1.276
.530
.576
.734
.732
.719
.002
3.965
2.816
3.281
3.578
.258
3.072
3.077
3.105
2.173
.022
1.189
3.213
3.257
5.525
2.296
2.836
3.610
3.600
3.113
.966
.004*
.040*
.021*
.007*
.773
.002*
.006*
.027*
.030*
.881
.316
.024*
.022*
.000*
.103
.025*
.014*
.000*
.027*
174
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
3.ผลการวเคราะหปจจยสถานภาพทางสงคมของผปกครองมความสมพนธและมอทธพลรวมตอ
ทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย และปจจยสถานภาพทางสงคมของผปกครอง
ไดแกระดบการศกษาสถานภาพสมรสและอาชพมอทธพลรวมตอทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทาง
สงคมของเยาวชนไทยในระดบนอย สวนทศนคตของผปกครองเกยวกบพฤตกรรมเสยงทางเพศของเยาวชน
จำแนกตามอายสถานภาพสมรสและอาชพพบวาไมมความแตกตางกนดงตารางท2
ตารางท 2 การวเคราะหความแปรปรวนทศนคตของผปกครองเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของ
เยาวชนไทยจำแนกตามปจจยสถานภาพทางสงคมของผปกครอง
.788
.260
1.218
1.760
.203
3.828
5.330
.155
1.112
1.572
3.013
1.413
3.719
1.756
4.694
2.765
Type III Sum df
Mean F p
ตวแปร
of Squares Square
3
4
2
5
3
6
9
3
4
2
5
4
6
3
9
8
.263
.065
.609
.341
.068
.638
.592
.052
.278
.786
.603
.368
.620
.585
.522
.346
.996
.247
2.310
1.294
.257
2.419
2.245
.301
1.620
4.580
3.512
2.198
3.613
3.410
3.040
2.014
.395
.911
.022*
.268
.856
.028*
.020*
.825
.170
.011*
.004*
0.70
.002*
.018*
.002*
.046*
พฤตกรรมกาวราวรนแรง
อาย
สถานภาพสมรส
ระดบการศกษา
อาชพ
รายไดตอเดอน
อทธพลรวมของตวแปร
อาย*สถานภาพสมรส
สถานภาพสมรส*อาชพ
พฤตกรรมเสยงทางเพศ
อาย
สถานภาพสมรส
ระดบการศกษา
อาชพ
รายไดตอเดอน
อทธพลรวมของตวแปร
อาย*สถานภาพสมรส
สถานภาพสมรส*ระดบการศกษา
สถานภาพสมรส*อาชพ
อาย*ระดบการศกษา*อาชพ
175
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
พฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสม
อาย
สถานภาพสมรส
ระดบการศกษา
อาชพ
รายไดตอเดอน
อทธพลรวมของตวแปร
สถานภาพสมรส*ระดบการศกษา
สถานภาพสมรส*อาชพ
.467
.629
2.701
2.03 3
.448
3.044
7.572
Type III Sum df
Mean F p
ตวแปร
of Squares Square
3
4
2
5
3
3
9
.156
.157
1.350
.407
.149
1.015
.841
.619
.626
5.370
1.617
.594
4.035
3.346
.604
.645
.005*
1.57
.620
.008*
.001*
ตารางท 2 (ตอ)
4.ผลการวเคราะหปจจยสถานภาพครอบครวของนกเรยนมความสมพนธกบทศนคตเกยวกบ
พฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยพบวาปจจยสถานภาพครอบครวของนกเรยนไดแกรปแบบ
การสอสารในครอบครวมความสมพนธทางบวกในขนาดนอยกบทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทาง
สงคมของเยาวชนในทกดาน ไดแก พฤตกรรมกาวราวรนแรง พฤตกรรมเสยงทางเพศ และพฤตกรรมการใช
เทคโนโลยทไมเหมาะสม (r = .135, .109, .112 ตามลำดบ) บรรยากาศการเลยงดของครอบครว
มความสมพนธทางบวกในขนาดนอยกบทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย
ในทกดาน ไดแก พฤตกรรมกาวราวรนแรง พฤตกรรมเสยงทางเพศ และพฤตกรรมการใชเทคโนโลย
ทไมเหมาะสม เพศ (r = .278, .290, .239 ตามลำดบ) ความสมพนธในครอบครวมความสมพนธทางบวก
ในขนาดนอยกบทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยในทกดาน ไดแก พฤตกรรม
กาวราวรนแรง พฤตกรรมเสยงทางเพศ และพฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสม (r = .116, .167,
.079 ตามลำดบ) และภาพรวมของปจจยสถานภาพครอบครวมความสมพนธทางบวกในขนาดนอยกบ
ทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนในทกดาน ไดแก พฤตกรรมกาวราวรนแรง
พฤตกรรมเสยงทางเพศ และพฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสม (r = .248, .260, .205 ตามลำดบ)
โดยมนยสำคญทางสถตทระดบ.05ดงตารางท3
176
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
ตารางท 3 ความสมพนธระหวางปจจยสถานภาพครอบครวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชน
ไทยตามทศนคตของนกเรยน
ทศนคตของนกเรยนเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม ของเยาวชนไทย
ปจจยสถานภาพครอบครว พฤตกรรม พฤตกรรม พฤตกรรม กาวราวรนแรง เสยงทางเพศ การใชเทคโนโลย ทไมเหมาะสม
รปแบบการสอสารในครอบครว .135* .109* .112*
บรรยากาศการเลยงดของครอบครว .278* .290* .239*
ความสมพนธในครอบครว .116* .167* .079*
ภาพรวม .248* .260* .205*
*p < 0.05
5.ผลการวเคราะหปจจยสถานภาพครอบครวมความสมพนธกบทศนคตของผปกครองเกยวกบ
พฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยพบวา ปจจยสถานภาพครอบครว ไดแก รปแบบการสอสาร
ในครอบครวมความสมพนธทางบวกในขนาดนอยกบทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม
ของเยาวชนในทกดาน ไดแก พฤตกรรมกาวราวรนแรง พฤตกรรมเสยงทางเพศ และพฤตกรรมการใช
เทคโนโลยทไมเหมาะสม (r = .151, .127, .101 ตามลำดบ) บรรยากาศการเลยงดของครอบครวมความ
สมพนธทางบวกในขนาดนอยกบทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยตามทศนคต
ของผปกครองในทกดาน ไดแก พฤตกรรมกาวราวรนแรง พฤตกรรมเสยงทางเพศ และพฤตกรรมการใช
เทคโนโลยทไมเหมาะสม (r= .212, .206, .131ตามลำดบ)ความสมพนธในครอบครวมความสมพนธทาง
บวกในขนาดนอยกบทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยในทกดาน ไดแก
พฤตกรรมกาวราวรนแรงพฤตกรรมเสยงทางเพศและพฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสม(r= .146,
.175,.068ตามลำดบ)และภาพรวมของปจจยสถานภาพครอบครวมความสมพนธทางบวกในขนาดนอยกบ
ทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนในทกดาน ไดแก พฤตกรรมกาวราวรนแรง
พฤตกรรมเสยงทางเพศ และพฤตกรรมการใชเทคโนโลยทไมเหมาะสม (r = .230, .225, .138 ตามลำดบ)
โดยมนยสำคญทางสถตทระดบ.05ดงตารางท4
177
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
ตารางท 4 ความสมพนธระหวางปจจยสถานภาพครอบครวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชน
ไทยตามทศนคตของผปกครอง
6.สาเหตและการปองกนพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย สาเหต ไดแก
ดานครอบครว ดานเยาวชน ดานสภาพแวดลอม และดานสอ ปจจยสถานภาพทางสงคม ไดแก การศกษา
ความเปนอยในครอบครว การอยรวมกบผปกครองในครอบครว ความสมพนธของพอแม และดานวยรน
และปจจยสถานภาพครอบครวทกดานมผลตอพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยสวนการปองกน/
สงเสรมไมใหเกดพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย คอ การพฒนาสอสารทดในครอบครวทง
การสอสารเชงวจนภาษาและเชงอวจนภาษา
7.จากผลการวจยผวจยไดกลนกรอง สรางสรรค และผลตสารออกมาเปนสอหนงสอการตนสน
“ชวตวยรน…ผนเปลยนไมได” ขนาด A5 รวม 20 หนา จำแนกออกเปนการตน 3 เรอง คอ เรอง
ผดพลาด…แกไขได, พอแม(อยา)รงแกฉน และแกไข…ดไดดวยแบบอยาง โดยเนนเนอหาสาระหรอแกน
ของเรอง (theme) ตามลกษณะพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยจากผลการวจย และม
ความเชอมโยงตอเนองกนถงสาเหต ปจจยสถานภาพทางสงคม และปจจยสถานภาพครอบครวทมผลตอ
พฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยรวมทงการแกไขปองกนการสงเสรมและขอเสนอแนะไมให
เกดพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย เนนการสอสารภายในครอบครวเชงวจนภาษาและอวจน
ภาษาสพฤตกรรมการปฏบตตนของผใหญ เดกหรอของสมาชกในครอบครวในทางบวกและทางลบ รวมทง
ผลของการสอสารในครอบครวทหลอหลอมเดกและเยาวชนใหเปนบคคลทมหรอไมมคณภาพซงหนงสอ
เลมนไดผานการประเมนจากผเชยวชาญและปรบปรงแกไขตามคำแนะนำและไดนำไปเผยแพรแกโรงเรยนท
ไดเกบรวบรวมขอมลโรงเรยนอน และหนวยงานสถาบนครอบครวเพอใชรณรงคปองกนพฤตกรรมเบยงเบน
ทางสงคมของเยาวชนไทย
ทศนคตของผปกครองเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม ของเยาวชนไทย
ปจจยสถานภาพครอบครว พฤตกรรม พฤตกรรม พฤตกรรม กาวราวรนแรง เสยงทางเพศ การใชเทคโนโลย ทไมเหมาะสม
รปแบบการสอสารในครอบครว 151* .127* .101*
บรรยากาศการเลยงดของครอบครว .212* .206* .131*
ความสมพนธในครอบครว .146* .175* .068*
ภาพรวม .230* .225* .138*
*p < 0.05
178
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
อภปรายผล
จากผลการวจยไดนำเอาทฤษฎ แนวคด และงานวจยทเกยวของมาการอภปรายผลการวจยตาม
วตถประสงคการวจยและสมมตฐานของการวจยรวมกนทงการวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพดงน
1.ปจจยสถานภาพทางสงคมของนกเรยนไดแกผลการเรยนบคคลทอาศยอยดวยลำดบการเปน
บตรลกษณะทพกอาศยและเพศและปจจยสถานภาพทางสงคมของผปกครองในดานระดบการศกษาอาย
สถานภาพสมรส และอาชพ มความสมพนธและมอทธพลรวมตอทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทาง
สงคมของเยาวชนไทย สอดคลองกบผลการวจยของWichairam (2003) ทพบวา พฤตกรรมเสยงตอการม
เพศสมพนธ เมอจำแนกตามเพศและผลสมฤทธทางการเรยน แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ
.01 และคาใชจายประจำเดอน แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 แตไมสอดคลองกบผล
การวจยของ Narmthongdee (2011) ทพบวา การคดอยางมเหตผลของนกเรยนชวงชนท 4 เมอจำแนก
ตามผลสมฤทธทางการเรยนระดบการศกษาของบดาระดบการศกษาของมารดาอาชพของผปกครองการ
พกอาศยกบครอบครวและกจกรรมทนกเรยนเขารวมมากทสดไมพบความแตกตางกน
2.ปจจยสถานภาพของครอบครวของนกเรยนและของผปกครองมความสมพนธทางบวกในขนาด
นอยกบทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยในทกดาน ซงสอดคลองกบการวจย
ของMaimaethee (2007) ทศกษาเรองความสมพนธระหวางรปแบบการอบรมเลยงดเดกกบพฤตกรรม
การแสดงออกทเหมาะสมของนกเรยนมธยมตอนปลาย ผลการวจยพบวา รปแบบการอบรมเลยงดเดก
ทแตกตางกน มความสมพนธกบพฤตกรรมการแสดงออกทเหมาะสมของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย
โดยการอบรมเลยงดแบบปลอยปละละเลย มความสมพนธทางลบกบพฤตกรรมการแสดงออกทเหมาะสม
อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ 0.05 (r =0.13) การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยมความสมพนธทาง
บวกกบพฤตกรรมการแสดงออกทเหมาะสมอยางนยสำคญทางสถต0.01 (r=0.19)รปแบบการอบรมเดก
เลยงดแบบทแตกตางกนสามารถพยากรณพฤตกรรมการแสดงออกทเหมาะสมของนกเรยนมธยมศกษา
ตอนปลาย โดยการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยมความสมพนธพฤตกรรมการแสดงออกทเหมาะสม
ในทศทางเดยวกน
3.สาเหตของพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย ไดแก ดานครอบครว ดานเยาวชน
ดานสภาพแวดลอม และดานสอ ปจจยสถานภาพทางสงคม ไดแก การศกษา ความเปนอยในครอบครว
การอยรวมกบผปกครองในครอบครว ความสมพนธของพอแม และดานวยรน และปจจยสถานภาพ
ครอบครวทกดานมผลตอพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย สวนการปองกน/สงเสรมไมใหเกด
พฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย คอ การพฒนาสอสารทดในครอบครวทงการสอสารเชง
วจนภาษาและเชงอวจนภาษา สอดคลองกบผลการวจยของ Rattanadamrongaksorn (1997) ทพบวา
เดกและเยาวชนทมพฤตกรรมเบยงเบนสวนมากมภมหลงทางครอบครวทไมสมบรณ เชน บดามารดา
แยกทางกน บดามารดาหรอคนใดคนหนงเสยชวต บดามภรรยาหลายคน และการทไมไดอาศยอยกบบดา
มารดา เปนตน เดกและเยาวชนทมพฤตกรรมเบยงเบนสวนมากมาจากครอบครวทมสถานะทางเศรษฐกจ
179
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
และสงคมตำหองสวนตวของเดก เหมอนเปนการเปดโอกาสใหเดกคยโทรศพทหรอเลนคอมพวเตอรอยางเสร
และมคนในครอบครวใชโทรศพทมอถอบอยในการคยทำใหเหนเปนตวอยางและสอดคลองกบผลการวจย
ของ Narmthongdee (2011) ทพบวา การคดอยางมเหตผลของนกเรยนชวงชนท 4 เมอจำแนกตามเพศ
มความแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 แตเมอจำแนกตามผลสมฤทธทางการเรยน
สวนระดบการศกษาของบดา ระดบการศกษาของมารดา อาชพของผปกครอง การพกอาศยกบครอบครว
และกจกรรมทนกเรยนเขารวมมากทสดไมพบความแตกตาง
ขอเสนอแนะ
1.ดานครอบครว จากทศนคตของนกเรยนและผปกครองทพบวา ปจจยสถานภาพทางสงคมของ
นกเรยน และปจจยสถานภาพทางสงคมของผปกครองมความสมพนธและมอทธพลรวมตอทศนคตเกยวกบ
พฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย และปจจยสถานภาพครอบครวของนกเรยนและของผปกครอง
มความสมพนธทางบวกในขนาดนอยกบทศนคตเกยวกบพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทยใน
ทกดาน จงจำเปนตองมการสอสารในครอบครว ดวยคำพดทสภาพ กรยาการแสดงออกทใหความอบอน
แกเดกและเปนแบบอยางทด มการเสรมสรางความอบอนและความมนคงของสถาบนครอบครวสงเสรมให
บดามารดาสนใจศกษาหาความรและทำความเขาใจในการอบรมเลยงดเดก รวมทงกระตนใหบดามารดา
พฒนาทกษะทางปญญา อารมณของสมาชกในครอบครวอยางใกลชด รณรงคอยางตอเนองใหชายและหญง
มความสำนกในความเปนพอและแม และมบทบาทความรบผดชอบรวมกนในการสรางความรกความอบอน
ในครอบครว โดยเฉพาะบทบาทของบดาในการรบผดชอบครอบครวและการอบรมเลยงดบตร และรณรงค
การดำเนนชวตทเหมาะสมของวยรนเพอปองกนพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคม ทงในการเรยน การคบเพอน
การใชสอการใชเวลาวางใหเกดประโยชนและการใชเวลาทำกจกรรมรวมกบครอบครวอยเสมอ
2.ดานสภาพแวดลอม ทงสอมวลชน/สอใหม เพอน และสภาพชมชน คานยมทางสงคม
เปนปจจยสำคญหนงในการเกดพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย จงควรตองดำเนนการรวมกน
ในการสงเสรมคานยมทางวฒนธรรมทถกตอง สอดแทรกคณคาดานคณธรรม จรยธรรม และคานยมทดงาม
ในกระบวนการเรยนการสอนและการฝกอบรม รวมทงจดใหมกจกรรมสงเสรมจรยธรรมเพอใหเปนสวน
สำคญในการพฒนาคณภาพและคานยมทพงประสงคของเดกและเยาวชน รวมทงผผลตสอตองตระหนกให
มากและควรมจตสำนกทจะไมนำสารทชกจงมอมเมาหรอปลกฝงคานยมทไมเหมาะสม
3.ในการวจยครงตอไปควรศกษาวจยเกยวกบการสอสารและการพฒนาการสอสารในครอบครว
ในหลายรปแบบครอบครวทเกดภาวะพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมเนองจากปจจบนครอบครวมลกษณะทม
ความแตกตางจากครอบครวดงเดมทเปนครอบครวเดยว ครอบครวขยาย ยงเกดครอบครวรปแบบอน อาท
ครอบครวทมพอหรอแมเลยงเดยว ครอบครวทเดกอยกบญาต เปนตน ควรศกษาวจยเกยวกบนโยบายของ
ผผลตสอมวลชนและสอใหม เพราะในปจจบนผผลตสารในสอสามารถผลตขอมลขาวสารทเปนเรองจรงและ
ผานการประกอบสรางสารในรปแบบตาง ๆ เพอใหผรบสารเกดการรบรและเชอในสงเราทไดนำเสนอ ไดแก
180
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
สถานโทรทศนและผสรางภาพยนตรทมรายการภาพยนตร ละครโทรทศน และขาวสาร รวมทงสอสงพมพ
และสออนเทอรเนต จงควรตระหนกถงการนำเสนอสารทแสดงถงความสมพนธของครอบครวทเหมาะสม
เพอปองปรามพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมของเยาวชนไทย และควรศกษาวจยเกยวกบการดำเนนงาน
การสอสารของหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนในการพฒนาคณภาพของครอบครว ทสงเสรมบรรยากาศ
ของการเลยงด ความสมพนธของสมาชกในครอบครวชวตของคนในสงคมซงจะกอใหเกดความสขทแทจรง
แกครอบครวรวมทงความสขสงบของสงคม
Referernces
Esasawin, S. (2013). Game Addict-Aggressive-Fighting. RetievedMarch21,2014,fromhttp://
www.thaihealth.or.th/healthcontent/special_report/170682553.(inThai)
Intraprasert,S.(2014).TheRelationshipbetweenMediaInfluenceandViolentBehaviorof
Child and Youth in Bangkok. SDU Research Journal Humanities and Social
Sciences.10(3).17-36.(inThai).
Narmthongdee,R. (2011).Rational thinking of the fourth level students in schools under
the secondary educational service area office 9, mueang Nakhonpathom district,
Nakhonpathom province. (Master’s thesis). Silpakorn University, Nakornpathom.
(in Thai)
Maimaethee, K. (2007). Independent Study Title Relationship between Child
Rearing Practices and Assertive Behaviors of Senior High School Students.
(Master’sthesis).ChiangMaiUniversity,ChiangMai.(inThai)
Matchima,P.,Pantrakul,S.&Poeakong,K. (2011).TheCommunityParticipationModel in
theProtectionandSolutionsoftheOnlineGamethatEffectedtoThai’sYouth:
A Case Study of the Seeham Community, Bangkok. SDU Research Journal
Humanities and Social Sciences,7(2),77-88.(inThai)
Phonchai,B. (2012).SexualBehavioramongGrade11Students inaSecondarySchool in
Nakhon PhanomMunicipality. The Journal of Prapokklao Hospital Clinical
Medical Education Center,28(4),230-237.(inThai)
Rattanadamrongaksorn, R. (1997). Family Background, Socialization and Exposure to
Investigative Reporting TV programs of Children and Juvenile with Devient
Behavior.(Master’sthesis).ChulalongkornUniversity,Bangkok.(inThai)
181
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Family Communication for Socially Deviant Behaviors Protection of Thai Youth in the Central Region
Somchai,A. (2010).Ministry of Social Development and Human Security concern Youths
use Fault Technology. Retieved December 15, 2013, from http://wvvw.
m-society.go.th/ewt_news.php?nid=5202.(inThai)
Tumnanchit, B. (2010). The Study of Information and Communication Technology (ICT)
UsageBehaviorsamongStudentsatSaundusitRajabhatUniversity. SDU Research
Journal Humanities and Social Sciences, 5(2), 21-36. (in Thai)
Visalo, P. (2012). Ask for Children Place. Retrieved October 15, 2015, from http://
www.visalo.org/peaceChildDay54.htm.(inThai)
Wichairam,N. (2003).A Study of Factors Determining Risk Behaviors Lead to Premarital
Sexual Relations among the High School Students, Muang District, Buriram
Province. (Master’sthesis).SilpakornUniversity,Nakornpathom.(inThai)
Yamane, T. (1973).Statistics: An Introductory Analysis. 3rd ed.NewYork:Harper andRow
Publication.
ผเขยน
ผชวยศาสตราจารย ดร.จไรรตน ทองคำชนววฒน
คณะวทยาการจดการมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม
39/1ถนนรชดาภเษกแขวงจนทรเกษมเขตจตจกรกรงเทพมหานคร10900
e-mail: [email protected]
183
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
การพฒนาระบบและหลกเกณฑการใหการรบรองมาตรฐานของ ระบบ วธการ เครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา**
Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ศรเดช สชวะ* โชตกา ภาษผล กมลวรรณ ตงธนกานนท และทพวลย ปญจมะวต
คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
Siridej Sujiva* Shotika Pasiphol Kamonwan Tangdhanakanond and Tippawan Panjamawat
Faculty of Education, Chulalongkorn University
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอพฒนาระบบและหลกเกณฑการใหการรบรองมาตรฐานหนวยงาน
ทดสอบและประเมนผลทางการศกษา โดยศกษาและสงเคราะหขอมลแนวคดและการปฏบตขององคกร
ทดสอบและประเมนผลทางการศกษาจากเอกสารทเกยวของ นอกจากนยงมการจดประชมอภปรายในกลม
ผเชยวชาญเฉพาะดานการวดและประเมนผล เพอตรวจสอบมาตรฐานและเกณฑการใหการรบรองมาตรฐาน
ทพฒนาขน และทำการทดลองในหนวยงานทดสอบทางการศกษา 2 แหง ผลการวจย พบวา ระบบ
การรบรองมาตรฐานของระบบ วธการและเครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
ทพฒนาขนประกอบดวย 4 ระบบยอย ไดแก 1) ระบบการเตรยมผประเมน 2) ระบบปฏบตการกอน
การตรวจประเมน 3) ระบบปฏบตการการตรวจประเมน และ 4) ระบบปฏบตการหลงการตรวจประเมน
สำหรบมาตรฐานของระบบ วธการและเครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
ประกอบดวย 10 มาตรฐาน 55 ตวบงช 73 รายการประเมน และมเกณฑการพจารณาใหการรบรอง
มาตรฐาน จำแนกเปน 3 ระดบ คอ (1) รบรองมาตรฐานระดบด เมอมคะแนนเฉลยจากทกรายการประเมน
อยระหวาง 2.51-3.00 (2) รบรองมาตรฐานระดบพอใช เมอมคะแนนเฉลยจากทกรายการประเมน
อยระหวาง 2.00-2.50 และ (3) ไมรบรองมาตรฐาน เมอมคะแนนเฉลยจากทกรายการประเมน อยระหวาง
1.00-1.99
คำสำคญ: ระบบการรบรองมาตรฐาน เกณฑการรบรองมาตรฐาน หนวยงานทดสอบและประเมนผล
ทางการศกษา
* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected] **งานวจยเรองนไดรบการสนบสนนทนวจยจากสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน)
184
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
Abstract
The purpose of this research was to develop system and criteria for accreditation
of testing organization. Related literature was reviewed and synthesized. In addition, four
experts in the field of educational measurement and evaluation were purposively
selected to join the focus group discussion session to examine the developed
accreditation standards and criteria of systems, methods, and instruments. Subsequently, a
pilot study was implemented in 2 testing organization. It was found that the developed
systems for accreditation of systems, methods, and instruments of testing organization
consisted of 4 subsystems: evaluator preparation system, pre-accreditation system,
accreditation system, and post-accreditation system. As for the accreditation standards of
systems, methods, and instruments of testing organization, there were 10 standards,
55 indicators, and 73 sub-indicators. The developed accreditation criteria consisted of
3 levels: Good (M = 2.51-3.00), Fair (M = 2.00-2.50), and Poor (M = 1.00-1.99).
Keywords: Accreditation system, Criteria, Testing organization
บทนำ
กระทรวงศกษาธการกำหนดนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาการศกษา (Ministry of
Education, 2014) ทตองการพฒนาระบบการทดสอบ การวดและประเมนผลทงภายในและภายนอก
ใหเปนเครองมอในการสงเสรมการปฏรปการเรยนรและการพฒนาคณภาพผเรยน อนจะเปนการสราง
ความเขมแขงของกลไกการวดผล ตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผลของระบบการศกษาไทยในภาพรวม
เพอใหการประเมนผลการจดการศกษาของประเทศไทยมมาตรฐานการทดสอบทางการศกษาในระดบชาต
และเทยบเคยงไดในระดบสากลนานาชาต
จากการสำรวจสถานศกษาในปการศกษา 2554 มสถาบนอดมศกษา 150 แหง ประกอบดวย
สถานศกษารฐบาล 79 แหง และสถานศกษาเอกชน 71 แหง (National Statistical Office, 2014) โดยท
สถานการณการทดสอบและประเมนผลการศกษาในสถาบนอดมศกษาในปจจบน พบวา สถาบนอดมศกษา
บางแหงมการจดตงหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษาขนมาโดยเฉพาะเพอทำหนาทในการวด
และประเมนผลทางการศกษา และใหบรการทางวชาการในดานการวดและประเมนผลทางการศกษา
รวมทงหนวยงานหรอองคกรทดสอบทางการศกษาอน อาท สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการ
มหาชน) สถาบนภาษาไทยสรนธร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ซงหนวยงานหรองคกรเหลานมการพฒนา
เครองมอวดผลการศกษาตามมาตรฐานของแตละแหง แสดงถงความพยายามในการพฒนาการวดและ
185
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ประเมนผลการศกษาของสถาบนอดมศกษา การทดสอบและประเมนผลการศกษาเปนสงหนงทจำเปนและ
สำคญยงสำหรบสถานศกษาทกระดบ
การทดสอบและประเมนผลตองอาศยเครองมอวดและประเมนผลการศกษาทมคณภาพและ
นาเชอถอ หนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษาแตละแหงจงควรมมาตรฐานการทดสอบทาง
การศกษาทสามารถเทยบเคยงกนไดในระดบชาตและนานาชาต ดงนนการพฒนาระบบและหลกเกณฑ
การใหการรบรองมาตรฐานหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษาจงมความสำคญและจำเปน
อยางยงตอการวางรากฐานการประเมนมาตรฐานการทดสอบทางการศกษาของประเทศ
ในการวจยครงนไดศกษาและสงเคราะหขอมลแนวคดและการปฏบตขององคกรทดสอบและ
ประเมนผลทางการศกษาจากเอกสารทเกยวของกบการจดทำมาตรฐานการทดสอบและประเมนผล นำมา
สรางกรอบการจดทำมาตรฐานของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา และยกรางมาตรฐาน
และตวบงชของการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการและเครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผล
ทางการศกษา ประชมอภปรายในกลมผเชยวชาญเฉพาะดานการวดและประเมนผลเพอตรวจสอบและ
ปรบปรงมาตรฐานและเกณฑการใหการรบรองมาตรฐานทพฒนาขน และนำรองมาตรฐานและเกณฑ
การใหการรบรองมาตรฐานทพฒนาขนในหนวยงานทดสอบทางการศกษา
วตถประสงค
1. เพอสรางมาตรฐานตวบงชของมาตรฐานและเกณฑการใหการรบรองมาตรฐานของหนวยงาน
ทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
2. เพอนำรองการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ เครองมอวดของหนวยงานทดสอบและ
ประเมนผลทางการศกษา
3. เพอสรางขอเสนอแนะในการรบรองมาตรฐานของระบบ และพฒนาหนวยงานทดสอบและ
ประเมนผลทางการศกษาใหไดมาตรฐาน
กรอบแนวคด
กรอบแนวคดของระบบการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ และเครองมอวดของหนวยงาน
ทดสอบและประเมนผลทางการศกษา ประกอบดวย 2 สวน คอ 1) องคประกอบ ซงประกอบดวยมาตรฐาน
ตวบงช และเกณฑของการทดสอบและประเมนผลในตางประเทศ มาตรฐาน ตวบงช และเกณฑของการ
ทดสอบและประเมนผลในประเทศไทย และแนวคดการกำหนดมาตรฐาน ตวบงช และเกณฑของการ
ทดสอบและประเมนผล และ 2) กระบวนการดำเนนงาน ซงแบงออกเปนการดำเนนงานกอนการประเมน
การดำเนนงานระหวางการประเมน และการดำเนนงานหลงการประเมน ซงมรายละเอยดดงน
186
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
ระเบยบวธการวจย
การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development) โดยมการพฒนาและ
ปรบปรงระบบการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ และเครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผล
ทางการศกษาจากผล การประชมกลมผเชยวชาญทางวชาการดานการวดและประเมนผลทางการศกษา และ
มการพฒนาปรบปรงอกครงหลงจากการนำรอง
187
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ภาพท 2 การวจยและพฒนาระบบการรบรองมาตรฐาน วธการ และเครองมอวด
ของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
กลมผใหขอมลเปนผเชยวชาญทางวชาการดานการวดและประเมนผลทางการศกษา จากองคการ
ทดสอบและประเมนผลทางการทดสอบ สำนกทดสอบทางการศกษาในสถานศกษาระดบอดมศกษา จำนวน
4 คน และการศกษานำรองในสำนกทดสอบทางการศกษาในสถานศกษาระดบอดมศกษา 2 แหง
คณะผวจยไดพฒนากรอบแนวคดและวธการในการจดทำมาตรฐานของหนวยงานทดสอบและ
ประเมนผลทางการศกษา ไดจากการดำเนนการตามขนตอน ดงน
1. ศกษารวบรวมเอกสาร บทความวจย และรายงานการวจยทเกยวของกบการจดทำมาตรฐาน
การทดสอบและประเมนผล ทงในประเทศและตางประเทศ
2. สบคนแนวคดการกำหนดมาตรฐาน ตวบงช และเกณฑการใหการรบรองมาตรฐานของระบบ
ระบบ วธการและเครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
3. วเคราะหเนอหาจากเอกสารงานวจย นำมาสรางกรอบการจดทำมาตรฐานของหนวยงาน
ทดสอบและประเมนผลทางการศกษา ตามแนวคดการกำหนดมาตรฐาน ตวบงช และเกณฑ
คณะผวจยสงเคราะหขอมลจากการทบทวนเชงระบบ นำมายกรางมาตรฐาน และตวบงชของ
การรบรองมาตรฐานของระบบ วธการและเครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
ประกอบดวย 12 มาตรฐาน 78 ตวบงช ไดแก มาตรฐาน 1) การบรหารจดการองคกร 2) คณะทำงานดาน
188
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
การวดและประเมนผลขององคกร 3) การพฒนาทางวชาชพและการสรางทมงาน 4) การพฒนาแบบทดสอบ
5) การดำเนนการจดพมพ การจดสง และการรกษาความปลอดภย 6) การจดการทดสอบ 7) การตรวจ
ใหคะแนนทเปนมาตรฐาน และยตธรรม 8) การรายงานผลการทดสอบ 9) การเตรยมตวทำแบบสอบ
10) การสอสารประชาสมพนธการทดสอบ 11) การวจยและพฒนาแบบสอบ และ 12) การใชผลการทดสอบ
แลวนำไปจดสนทนากลม (Focus Group Discussion) ระหวางผเชยวชาญทางวชาการดานการวดและ
ประเมนผลทางการศกษา 4 คน จากนนนำผลจากการประชมมาปรบปรงไดรางมาตรฐาน และตวบงช
ของการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ และเครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทาง
การศกษา รวมทงรายการประเมนและเกณฑการประเมน แลวนำไปตรวจสอบคณภาพของเครองมอดาน
ความสอดคลอง (IOC) โดยเชญผทรงคณวฒดานการวดและประเมนผลการศกษา 5 ทาน นำผล
การตรวจสอบคณภาพของเครองมอดาน ความสอดคลองและขอเสนอแนะจากผทรงคณวฒมาปรบปรง
รางมาตรฐาน และตวบงชของการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการและเครองมอวดของหนวยงานทดสอบ
และประเมนผลทางการศกษา
การตรวจสอบคณภาพเครองมอ ประกอบดวย 12 มาตรฐาน 78 ตวบงช ผลจากการสนทนากลม
(Focus Group Discussion) สวนใหญเหนดวยกบมาตรฐานและตวบงชทพฒนาขน โดยมคาเฉลยระดบ
ความเหมาะสมทกตวบงช มคาอยระหวาง 4.20 ถง 5.00 อยในระดบมาก ถง มากทสด ผลการตรวจสอบ
ความตรงเชงเนอหาของ 83 รายการประเมนและเกณฑการประเมน มคา IOC อยระหวาง 0.60 ถง 1.00
จากผลการตรวจสอบคณภาพเครองมอ คณะผวจยนำมายกรางแบบประเมนมาตรฐานขององคกร
ทดสอบและประเมนผลทางการศกษาเพอการรบรองมาตรฐานของหนวยงานทดสอบและประเมนผล
ทางการศกษานำไปศกษานำรอง โดยทดลองใชกบสำนกทดสอบทางการศกษาและสถานศกษาระดบ
อดมศกษา 2 แหง แหงละ 1 ครง รวมทงสมภาษณผปฏบตงานในสำนกทดสอบทางการศกษาและ
สถานศกษาระดบอดมศกษาทศกษานำรองเกยวกบความเปนไปไดและความเหมาะสมของมาตรฐาน ตวบงช
และเกณฑการประเมน และนำผลการศกษานำรองมาปรบปรงและจดทำเปนแบบประเมนมาตรฐานของ
องคกรทดสอบและประเมนผลทางการศกษาเพอการรบรองมาตรฐานของหนวยงานทดสอบและประเมนผล
ทางการศกษา และจดทำระบบการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการและเครองมอวดของหนวยงาน
ทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
การวเคราะหขอมล
การวจยครงนวเคราะหขอมลจากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ตลอดจนขอมลจาก
การสมภาษณดวยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และการวเคราะหขอมลจากแบบประเมน
ดวยการวเคราะหคาเฉลย
189
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ผลการวจย
1. ระบบการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ และเครองมอวดของหนวยงานทดสอบและ
ประเมนผลทางการศกษา ประกอบดวย 4 ระบบยอย ไดแก
1.1 ระบบการเตรยมผประเมน ประกอบดวย การกำหนดคณสมบตผประเมน การสรรหา
ผประเมน การปฐมนเทศ และการสมมนาหลงตรวจประเมน
1.2 ระบบปฏบตการกอนการตรวจประเมน ประกอบดวย การประชาสมพนธ สรางความ
เขาใจตอสาธารณะ/หนวยงานทางการทดสอบและประเมนผลทางการศกษา การประสานงานการตรวจ
ประเมน การจดคณะผประเมน และการวางแผนการตรวจประเมน
1.3 ระบบปฏบตการการตรวจประเมน ประกอบดวย การแนะนำคณะผประเมนและสราง
ทศนคตใหกบผเกยวของ และการตรวจประเมนดวยการสมภาษณและสงเกตรองรอยหลกฐาน
1.4 ระบบปฏบตการหลงการตรวจประเมน ประกอบดวย การสรปตดสนผลดวยดลพนจ
ของผเชยวชาญ (Expert Judgment) การรายงานผลใหผรบการประเมนทราบ และการเขยนรายงาน
โดยมหลกเกณฑการรบรองมาตรฐาน จำแนกเปน 3 ระดบ คอ
รบรองมาตรฐานระดบด ถาคะแนนเฉลยจากทกรายการประเมน อยระหวาง 2.51-3.00
รบรองมาตรฐานระดบพอใช ถาคะแนนเฉลยจากทกรายการประเมน อยระหวาง 2.00-2.50
ไมรบรองมาตรฐาน ถาคะแนนเฉลยจากทกรายการประเมน อยระหวาง 1.00-1.99
2. มาตรฐานขององคกรทดสอบและประเมนผลทางการศกษาเพอการรบรองมาตรฐานของ
หนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา ประกอบดวย 10 มาตรฐาน 55 ตวบงช 73 รายการ
ประเมน โดยมรายละเอยดมาตรฐานและตวบงช ดงน
มาตรฐานท 1 การบรหารจดการองคกร ประกอบดวย 3 ตวบงช ไดแก
1.1 การกำหนดวสยทศน และพนธกจขององคกร
1.2 การกำหนดแผนงานเกยวกบการสรางเครองมอวดและประเมนผล การกำกบตดตาม
ประเมนผลการดำเนนงานตามแผน การตรวจสอบมาตรฐานการดำเนนงานอยางนอยทก 3 ป
1.3 การกำหนดโครงสรางองคกรอยางชดเจน และมการบรหารงานตามโครงสรางอยางแทจรง
มาตรฐานท 2 คณะทำงานดานการวดและประเมนผลขององคกร ประกอบดวย 10 ตวบงช
ไดแก
2.1 การมคณะกรรมการบรหารองคกร (Administrative Team) เพอกำกบทศทาง
การดำเนนงานขององคกรใหเปนไปตามวสยทศน พนธกจ ขององคกร
2.2 การมคณะกรรมการดำเนนงาน (Management Team) ในการจดทำกรอบหลกสตร/
กรอบเครองมอวดและประเมนผล จดทำตนฉบบขอสอบ พมพขอสอบ เกบรวบรวมขอสอบ คมสอบ จดสง
ขอสอบ จดทำเอกสารรายงานผลการทดสอบ
190
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
2.3 การมคณะอนกรรมการเชยวชาญทางการวดผลการศกษา (Testing Specialist Task
Force)
2.4 การมคณะอนกรรมการเชยวชาญดานเนอหา (Content Expert Task Force)
2.5 การมคณะอนกรรมการเขยนขอสอบ (Item Writing Task Force)
2.6 การมคณะอนกรรมการทบทวนขอสอบ (Reviewing Task Force)
2.7 การมคณะอนกรรมการตรวจใหคะแนนขอสอบชนดอตนย
2.8 การมคณะอนกรรมการวจยและพฒนานวตกรรมการทดสอบ (Testing Innovation
Research and Development Task Force)
2.9 การมคณะอนกรรมการสนบสนนทางเทคนค (Technical Supporting Task Force)
2.10 การมคณะอนกรรมการประชาสมพนธ/สอสารองคกร (Public Relation/Corporate
Communication Task Force)
มาตรฐานท 3 การพฒนาทางวชาชพและการสรางคณะทำงานทเกยวของ ประกอบดวย
2 ตวบงช ไดแก
3.1 การกำหนดคณสมบตของผเขยนขอสอบ ผทบทวนขอสอบ และผตรวจใหคะแนน
3.2 การสรางและพฒนาคณะทำงานเขยนขอสอบ คณะทำงานทบทวนขอสอบ และ
คณะทำงานตรวจใหคะแนนอยางเปนระบบ
มาตรฐานท 4 การพฒนาแบบทดสอบ ประกอบดวย 7 ตวบงช ไดแก
4.1 การกำหนดผงการทดสอบ (Test Blueprint)
4.2 การเขยนขอสอบตามผงการทดสอบทกำหนด ทำใหไดขอสอบมเนอหาทมงวดเปนตวแทน
ของสงทตองการวด
4.3 การตรวจสอบคณภาพของขอสอบกอนและหลงการสอบ
4.4 การตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบกอนและหลงการสอบ
4.5 การกำหนดชนความลบและระบบรกษาความปลอดภยของแบบทดสอบตนฉบบ
4.6 การจดทำชดฝกทำแบบทดสอบและคำชแจง
4.7 การจดเกบขอสอบทมคณภาพไวในคลงขอสอบ โดยการกำหนดแนวทาง ขนตอน วธการ
ของการใชคลงขอสอบ คณภาพของขอสอบในคลงขอสอบ วธการคดเลอกขอสอบจากคลงขอสอบมาใช และ
ความปลอดภยของคลงขอสอบ
มาตรฐานท 5 การดำเนนการจดพมพ การจดสง และการรกษาความปลอดภย ประกอบดวย
3 ตวบงช ไดแก
5.1 การมระบบการรกษาความปลอดภยในกระบวนการจดทำแบบทดสอบ (ไดแก การจด
พมพ การจดเกบ การนำไปใช การทำลายขอสอบ)
5.2 การมระบบการรกษาความปลอดภยในกระบวนการรบ-สงแบบทดสอบ
191
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
5.3 การมระบบสำรองขอมลสำคญของการทดสอบ (Backup Storage) ในกรณทเกดภยพบต
หรอเหตการณไมคาดหวง
มาตรฐานท 6 การจดการทดสอบ ประกอบดวย 5 ตวบงช ไดแก
6.1 การประกาศแจงใหผสอบทราบเกยวกบการรบสมครสอบ การลงทะเบยนเพอรบ
การทดสอบรายละเอยดเกยวกบขอควรปฏบตในการทดสอบ
6.2 การจดหองสอบและสภาพแวดลอมในการสอบอยางเหมาะสมตามหลกการวดผล
ทงสภาพแวดลอมดานกายภาพ และดานจตวทยา
6.3 การใหบรการทเหมาะสม หรอมขอกำหนดเกยวกบการปรบวธการทดสอบสำหรบผสอบ
ทมความตองการพเศษ
6.4 การคมสอบอยางเหมาะสมและยตธรรม
6.5 การปองปรามและกำจดโอกาสทผสอบจะทจรตการสอบ
มาตรฐานท 7 การตรวจใหคะแนนทเปนมาตรฐาน และยตธรรม ประกอบดวย 5 ตวบงช ไดแก
7.1 การกำหนดระเบยบหรอขอกำหนดเกยวกบระบบการตรวจและประมวลผลคะแนนสอบ
7.2 การแตงตงกรรมการตรวจขอสอบ หรอกำหนดผรบผดชอบตามกระบวนการตรวจและ
ประมวลผลคะแนน
7.3 การกำหนดมาตรการใหการตรวจคำตอบทงแบบเลอกตอบ และแบบอตนยเปนไปดวย
ความถกตองและเปนธรรม
7.4 การกำหนดเกณฑการตดสนผลการสอบ โดยใชความถกตองตามหลกวชาและสงเสรมให
เกดความยตธรรมแกผเขาสอบทกคน
7.5 การดำเนนการทเหมาะสมในการปรบเทยบคะแนนผลการทดสอบทไดจากเครองมอท
แตกตางกน
มาตรฐานท 8 การรายงานผลและการใชผลการทดสอบ ประกอบดวย 6 ตวบงช ไดแก
8.1 การรายงานผลการทดสอบในรปคะแนนยอย (Subscores) และคะแนนรวม และ
มการแปลความหมายคะแนนอยางชดเจน
8.2 การเกบหลกฐานผลการทดสอบไวระยะหนงสำหรบในกรณทจำเปน ตองตรวจสอบ
ความถกตองของผลการทดสอบ
8.3 การสนบสนนการใชผลการทดสอบอยางเหมาะสมโดยใหขอมลตางๆ แกผ ใชผล
การประเมน
8.4 การใชผลการประเมนเพอปรบปรงคณภาพขอสอบและแบบทดสอบ
8.5 การรายงานผลการทดสอบในรปคะแนนมาตรฐานของผลการทดสอบอยางถกตอง
8.6 การรายงานผลการเปรยบเทยบคะแนนผสอบกบคะแนนเฉลย ในระดบสถาบน ระดบเขต
ระดบจงหวด และระดบประเทศ
192
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
มาตรฐานท 9 การสอสารประชาสมพนธการทดสอบ ประกอบดวย 5 ตวบงช ไดแก
9.1 การมระบบกลไก และระเบยบทชดเจนในการใหขาวสารการทดสอบ
9.2 การใหขอมลทจำเปนอยางครบถวนเกยวกบการทดสอบแกผสอบกอนสอบ
9.3 การประชาสมพนธขอมลผลการทดสอบทสำคญและ/หรอกระบวนการจดสอบใหผม
สวนไดสวนเสยรบร
9.4 การมระบบการตรวจสอบคะแนนการทดสอบทอาจมการสอบถามจากผมสวนไดสวนเสย
9.5 การรกษาความลบ ไมเปดเผยขอมลคะแนนผลการทดสอบใหแกผทไมเกยวของ เวนแต
ไดรบความยนยอมจากผสอบแลว
มาตรฐานท 10 การวจยและพฒนาแบบทดสอบ ประกอบดวย 9 ตวบงช ไดแก
10.1 การวจยและพฒนาองคความรเกยวกบการทดสอบและบรการทางการทดสอบ
10.2 การตรวจสอบและปรบปรงขอสอบ วธการทดสอบ และเครองมอการทดสอบอยเปน
ระยะ อยางนอย 1 ครงทก 5 ป
10.3 การวเคราะหขอมลการสอบ หรอวเคราะหการทำหนาทตางกนของขอสอบสำหรบกลม
ผสอบกลมตางๆ เพอศกษาความยตธรรมของแบบทดสอบ
10.4 การพฒนานวตกรรมทเปนผลผลตหรอบรการทางการทดสอบใหมๆ หรอมการปรบปรง
ผลผลตทมอย
10.5 การรบฟงคำแนะนำจากผมสวนเกยวของในการพฒนานวตกรรมทเปนผลผลตหรอ
บรการทางการทดสอบตางๆ
10.6 การวจยระบบการบรหารการทดสอบ
10.7 การนำผลการวจยมาพฒนาระบบการบรหารการทดสอบ
10.8 การตพมพเผยแพรผลการวจยเกยวกบการทดสอบ
10.9 การจดทำเกณฑปกตใหม (Renorm) ทก 5 ป
สำหรบเกณฑการประเมนเปนเกณฑการประเมนแบบรบรก 3 ระดบ แยกตามตวบงชแตละ
ตวบงช
3. ผลการนำรองการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ และเครองมอวดของหนวยงานทดสอบ
และประเมนผลทางการศกษา ในสำนกทดสอบทางการศกษาในสถานศกษาระดบอดมศกษา 2 แหง พบวา
ทงสองหนวยงานประเมนผลในขอรายการแตละตวบงช สวนใหญอยในระดบ 3 (จากมาตรประเมนคา
3 ระดบ) ดงน
193
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 ผลการประเมนนำรองสำนกทดสอบทางการศกษาในสถานศกษาระดบอดมศกษา
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
มาตรฐานท 1 การบรหารจดการองคกร
ตวบงช 1.1 การกำหนดวสยทศน และพนธกจขององคกร 1) มการกำหนดวสยทศน และพนธกจขององคกร 3 3
ตวบงช 1.2 การกำหนดแผนงานเกยวกบการสรางเครองมอวดและประเมนผล การกำกบตดตามประเมนผลการดำเนนงานตามแผน การตรวจสอบมาตรฐาน การดำเนนงานอยางนอยทก 3 ป 1) มแผนงานเกยวกบการสรางเครองมอวดและการประเมนผล 2 3 2) มการกำกบตดตามประเมนผลการดำเนนงานตามแผน 3 3 3) มการตรวจสอบมาตรฐานการดำเนนงานอยางนอยทก 3 ป 3 2
ตวบงช 1.3 การกำหนดโครงสรางองคกรอยางชดเจน และมการบรหารงาน ตามโครงสรางอยางแทจรง 1) มระบบการแตงตง/คดเลอก และระบบทบาทหนาท 3 3 ของคณะทำงานทกระดบ 2) มการประชมประสานงานอยางสมำเสมอระหวางกรรมการ 3 3 ของคณะทำงานทกระดบ 3) มการประชมชแจงหรอจดการฝกอบรมเชงปฏบตการใหแก 3 3 คณะทำงานทเกยวของกอนการสอบ 4) มระบบตรวจสอบการปฏบตงานของคณะทำงานทกระดบ 2 3 5) มการประชม รายงานสรปผลการปฏบตงานของคณะทำงาน 3 3 หลงการทดสอบทกครง 6) มการใชผลการประเมนเพอปรบปรงการปฏบตงานในรอบถดไป 3 3
มาตรฐานท 2 คณะทำงานดานการวดและประเมนผลขององคกร
ตวบงช 2.1 การมคณะทำงาน และคณะทำงานดำเนนงานอยางเตมประสทธภาพ ในดานตางๆ 1) มคณะกรรมการบรหารองคกร (Administrative Team) เพอกำกบ 3 3 ทศทางการดำเนนงานขององคกรใหเปนไปตามวสยทศน พนธกจ ขององคกร 2) มคณะกรรมการดำเนนงาน (Management Team) ในการจดทำ 3 3 กรอบหลกสตร/กรอบเครองมอวดและประเมนผล จดทำตนฉบบ ขอสอบ พมพขอสอบ เกบรวบรวมขอสอบ คมสอบ จดสงขอสอบ จดทำเอกสารรายงานผลการทดสอบ
194
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 (ตอ)
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
3) มคณะอนกรรมการเชยวชาญทางการวดผลการศกษา (Testing Specialist Task Force) 3 3 4) มคณะอนกรรมการเชยวชาญดานเนอหา (Content Expert Task Force) 3 3 5) มคณะอนกรรมการเขยนขอสอบ (Item Writing Task Force) 3 3 6) มคณะอนกรรมการทบทวนขอสอบ (Reviewing Task Force) 3 3 7) มคณะอนกรรมการตรวจใหคะแนนขอสอบชนดอตนย 3 3 8) มคณะอนกรรมการวจยและพฒนานวตกรรมการทดสอบ 1 1 (Testing Innovation Research and Development Task Force) 9) มคณะอนกรรมการสนบสนนทางเทคนค (Technical Supporting 3 1 Task Force) เชน โปรแกรมเมอร หรอเจาหนาทคอมพวเตอร เปนตน 10) มคณะอนกรรมการประชาสมพนธ/สอสารองคกร (Public Relation / 3 3 Corporate Communication Task Force)
มาตรฐานท 3 การพฒนาทางวชาชพและการสรางคณะทำงานทเกยวของ
ตวบงช 3.1 การกำหนดคณสมบตของผเขยนขอสอบ ผทบทวนขอสอบ และผตรวจใหคะแนน 1) มการกำหนดคณสมบตของผเขยนขอสอบ ผทบทวนขอสอบ 3 3 และผตรวจใหคะแนน
ตวบงช 3.2 การสรางและพฒนาคณะทำงานเขยนขอสอบ คณะทำงานทบทวน ขอสอบ และคณะทำงานตรวจใหคะแนนอยางเปนระบบ 1) มการคดเลอกครหรอบคลากรทางการศกษาทมคณสมบตเหมาะสม 3 - ในการสรางทบทวนขอสอบ และตรวจใหคะแนน 2) มการฝกอบรมการพฒนาขอสอบใหกบคณะทำงานทเกยวของ 3 3 3) มการฝกอบรมการทบทวนและการคดเลอกขอสอบทมคณภาพ 3 3 4) มการฝกอบรมการตรวจใหคะแนนและมการกำหนดจดตด 1 1 5) มการตรวจสอบความสามารถของผตรวจใหคะแนนอยางเปนระบบ 1 1 6) มคมอในการดำเนนงานของคณะทำงานทกคณะ 3 3
195
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 (ตอ)
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
มาตรฐานท 4 การพฒนาแบบทดสอบ
ตวบงช 4.1 การกำหนดลกษณะเฉพาะของแบบทดสอบ (Test Specification) 1) มกลไกการทำงานรวมกนตงแตการกำหนดจดมงหมายของการทดสอบ 3 3 จนถงการใชผลการทดสอบระหวางผพฒนาแบบทดสอบและบรการ ทางการทดสอบกบผใชผลการทดสอบ 2) มการกำหนดลกษณะเฉพาะของแบบทดสอบ (Test Specification) 3 3 3) มกระบวนการในการพฒนาลกษณะเฉพาะของแบบทดสอบ 2 2
ตวบงช 4.2 การเขยนขอสอบตามลกษณะ เฉพาะของแบบทดสอบทกำหนด ทำใหไดขอสอบมเนอหาทมงวดเปนตวแทนของสงทตองการวด 1) มการเขยนขอสอบตามขอกำหนดของลกษณะเฉพาะของแบบทดสอบ 3 3 2) มการจดรวมชด (Assemble) ของแบบทดสอบตามกรอบการจด 3 3 ฉบบแบบทดสอบทสามารถวดไดตามลกษณะของแบบทดสอบ ตามทกำหนดไวในคมอกำกบการทำงาน
ตวบงช 4.3 การทบทวนตรวจสอบคณภาพของขอสอบตามเกณฑ 1) มการทบทวนคณภาพของขอสอบกอนทดสอบ 3 3 2) มการตรวจสอบคณภาพของขอสอบ (ความยาก อำนาจจำแนก) 3 3 หลงทดสอบ
ตวบงช 4.4 การทบทวนตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบ 1) มการทบทวนคณภาพของแบบทดสอบกอนทดสอบ 3 3 2) มการตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบหลงทดสอบ (การประมาณ 3 3 คาความเทยงดวยวธการทเหมาะสมกบประเภทของแบบทดสอบและ มการรายงานคาความคลาดเคลอนมาตรฐาน (Standard Error of Measurement: SEM) ) 3) มการตรวจสอบความยตธรรมของแบบทดสอบ (Test Fairness) เชน 2 3 การมโอกาสในการเรยนรตางกนของผสอบ
ตวบงช 4.5 การกำหนดชนความลบและระบบรกษาความปลอดภย ของแบบทดสอบตนฉบบ 1) มการจำกดทมงานชนความลบ และระบบรกษาความลบ 3 3 ของแบบทดสอบตนฉบบ
196
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 (ตอ)
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
ตวบงช 4.6 การรายงานผลการพจารณา ขอเสนอแนะ แนวทางแกไข และสรปผลหรอเลอกขอสอบทเหมาะสม 1) มการรายงานผลการพจารณา ขอเสนอแนะ แนวทางแกไข 3 3 และสรปผลหรอเลอกขอสอบทเหมาะสม
ตวบงช 4.7 การจดทำชดฝกทำแบบทดสอบและคำชแจง 1) มการจดทำชดฝกทำแบบทดสอบและคำชแจงในการตอบขอสอบ 1 3 โดยมตวอยางคำถามหรองานตางๆ ทใชในการทดสอบ (กรณมรปแบบ ของแบบทดสอบทไมเปนทคนเคย)
ตวบงช 4.8 การจดเกบขอสอบทมคณภาพไวในคลงขอสอบ โดยการกำหนด แนวทาง ขนตอน วธการของการใชคลงขอสอบ คณภาพของขอสอบใน คลงขอสอบ วธการคดเลอกขอสอบจากคลงขอสอบมาใช และความปลอดภย ของคลงขอสอบ 1) มการจดเกบขอสอบทมคณภาพไวในคลงขอสอบ โดยการกำหนดแนวทาง 3 3 ขนตอน วธการของการใชคลงขอสอบ คณภาพของขอสอบในคลงขอสอบ วธการคดเลอกขอสอบจากคลงขอสอบมาใช และความปลอดภย ของคลงขอสอบ
มาตรฐานท 5 การดำเนนการจดพมพ การจดสง และการรกษาความปลอดภย
ตวบงช 5.1 การมระบบการรกษาความปลอดภยในกระบวนการจดทำ แบบทดสอบ (ไดแก การจดพมพ การจดเกบ การนำไปใช การทำลายขอสอบ) 1) มระบบการรกษาความปลอดภยในกระบวนการจดทำแบบทดสอบ 3 3
ตวบงช 5.2 การมระบบการรกษาความปลอดภยในกระบวนการรบ-สงแบบทดสอบ 3 3 1) มระบบการรกษาความปลอดภยในกระบวนการรบ-สงแบบทดสอบ
ตวบงช 5.3 การมระบบการไดขอมลสำคญของการทดสอบกลบมาได (Backup Storage) ในกรณทเกดภยพบตหรอเหตการณไมคาดหวง
1) มระบบการไดขอมลสำคญของการทดสอบกลบมาไดในกรณทเกดภยพบต 3 3 หรอเหตการณไมคาดหวง
197
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 (ตอ)
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
มาตรฐานท 6 การจดการทดสอบ
ตวบงช 6.1 การประกาศแจงใหผสอบทราบเกยวกบการรบสมครสอบ การลงทะเบยนเพอรบการทดสอบ รายละเอยดเกยวกบขอควรปฏบตในการทดสอบ 1) มการประกาศแจงใหผสอบทราบเกยวกบการรบสมครสอบ การลง 3 3 ทะเบยนเพอรบการทดสอบ รายละเอยดเกยวกบขอควรปฏบต ในการทดสอบ เชน อปกรณการสอบและหลกฐานแสดงตวตน ทตองนำมาในวนสอบ คำชแจงเกยวกบกระบวนการคมสอบ เวลาและ สถานทสอบ เปนตน
ตวบงช 6.2 การจดเตรยมขอมลและขอปฏบตเกยวกบการดำเนนงาน ใหเกดประสทธภาพในการใชแบบทดสอบและบรการตางๆ 1) มการจดเตรยมขอมลและขอปฏบตเกยวกบการดำเนนงานใหเกด 3 3 ประสทธภาพในการใชแบบทดสอบและบรการตางๆ เปนตน
ตวบงช 6.3 การจดหองสอบและสภาพแวดลอมในการสอบอยางเหมาะสม ตามหลกการวดผล ทงสภาพแวดลอมดานกายภาพ และดานจตวทยา 1) มการจดหองสอบและสภาพแวดลอมในการสอบอยางเหมาะสมตามหลก 3 3 การวดผล ทงสภาพแวดลอมดานกายภาพ และดานจตวทยา เชน ใชอณหภม แสงสวาง ทพอเหมาะ และเตรยมพนทอยางเพยงพอ
ตวบงช 6.4 การใหบรการทเหมาะสม หรอมขอกำหนดเกยวกบการปรบ วธการทดสอบสำหรบผสอบทมความตองการพเศษ 1) มการใหบรการตามขอกำหนดเกยวกบการปรบวธการทดสอบสำหรบ 2 2 ผสอบทมความตองการพเศษ เชน จดสถานทสำหรบผสอบทม ความตองการพเศษ การจดทำขอสอบอกษรเบรลใหผพการทางสายตา การอดเทปขอสอบใหผพการทางสายตา
ตวบงช 6.5 การคมสอบอยางเหมาะสมและยตธรรม 1) มการคมสอบอยางเหมาะสมและยตธรรม ไดแก มการแตงตงกรรมการ 3 3 คมสอบ มระเบยบการคมสอบ มการปฏบตตามระเบยบ มขอปฏบต ในการเกบกระดาษคำตอบอยางรดกมและแจงใหทราบโดยทวกน
198
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 (ตอ)
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
ตวบงช 6.6 การปองปรามและกำจดโอกาสทผสอบจะโกงขอสอบ 1) มการปองปรามและกำจดโอกาสทผสอบจะโกงขอสอบ และมบทลงโทษ 3 3 สำหรบผทจรตในการสอบ
มาตรฐานท 7 การตรวจใหคะแนนทเปนมาตรฐาน และยตธรรม
ตวบงช 7.1 การกำหนดระเบยบหรอขอกำหนดเกยวกบระบบการตรวจ และประมวลผลคะแนนสอบ 1) มการกำหนดระเบยบหรอขอกำหนดเกยวกบระบบการตรวจและ 3 3 ประมวลผลคะแนนสอบ
ตวบงช 7.2 การแตงตงกรรมการตรวจขอสอบ หรอกำหนดผรบผดชอบ ตามกระบวนการตรวจและประมวลผลคะแนน 1) มการแตงตงกรรมการตรวจขอสอบ หรอกำหนดผรบผดชอบ 3 3 ตามกระบวนการตรวจและประมวลผลคะแนน
ตวบงช 7.3 การกำหนดมาตรการใหการตรวจคำตอบทงแบบเลอกตอบ และแบบอตนยเปนไปดวยความถกตองและเปนธรรม 1) มการกำหนดมาตรการใหการตรวจคำตอบทงแบบเลอกตอบ 3 3 และแบบอตนยเปนไปดวยความถกตองและเปนธรรม
ตวบงช 7.4 การกำหนดเกณฑการตดสนผลการสอบ โดยใชความถกตอง ตามหลกวชาและสงเสรมใหเกดความยตธรรมแกผเขาสอบทกคน 1) มการกำหนดเกณฑการตดสนผลการสอบ โดยใชความถกตอง 3 3 ตามหลกวชาและสงเสรมใหเกดความยตธรรมแกผเขาสอบทกคน และสามารถขอตรวจสอบผลคะแนนได
ตวบงช 7.5 การดำเนนการทเหมาะสมในการปรบเทยบคะแนนผลการทดสอบ ทไดจากเครองมอทแตกตางกน (ในกรณทจำเปน) 1) มการดำเนนการทเหมาะสมในการปรบเทยบคะแนนผลการทดสอบ 1 1 ทไดจากเครองมอทแตกตางกน (ในกรณทจำเปน)
ตวบงช 7.6 การแปลความหมายคะแนนผลการทดสอบเพอสะทอน ความสามารถของผสอบ 1) มการแปลความหมายคะแนนผลการทดสอบเพอสะทอนความสามารถ 3 3 ของผสอบ
199
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 (ตอ)
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
มาตรฐานท 8 การรายงานผลและการใชผลการทดสอบ
1) มการอธบายเกยวกบสงทมงวด การแปลความหมายคะแนนหรอผล 3 1 อยางชดเจนสำหรบผรบการทดสอบ
ตวบงช 8.2 การรายงานผลการทดสอบในรปคะแนนยอย (subscores) และคะแนนรวมของคะแนนยอยแตละสวนอยางถกตอง นอกเหนอจาก คะแนนรวมทไดจากการทดสอบ 1) มการรายงานผลการทดสอบในรปคะแนนยอย (subscores) 3 1 และคะแนนรวมของคะแนนยอยแตละสวนอยางถกตอง นอกเหนอจาก คะแนนรวมทไดจากการทดสอบ
ตวบงช 8.3 การรายงานผลการทดสอบในรปคะแนนมาตรฐาน ของผลการทดสอบอยางถกตอง 1) มการรายงานผลการทดสอบในรปคะแนนมาตรฐานของผลการทดสอบ 3 1 อยางถกตอง (สำหรบบางวชาทจำเปน)
ตวบงช 8.4 การรายงานผลการเปรยบเทยบคะแนนผสอบกบคะแนนสอบเฉลย ของผสอบในระดบสถาบน ระดบเขต ระดบจงหวด และระดบประเทศ (ในกรณทจำเปน) 1) มการรายงานผลการเปรยบเทยบคะแนนผสอบกบคะแนนสอบเฉลย 3 1 ของผสอบในระดบสถาบน ระดบเขต ระดบจงหวด และระดบประเทศ
ตวบงช 8.5 การเกบหลกฐานผลการทดสอบไวระยะหนงสำหรบในกรณทจำเปน ตองตรวจสอบความถกตองของผลการทดสอบ 1) มการเกบหลกฐานผลการทดสอบไวระยะหนงสำหรบในกรณทจำเปน 3 3 ตองตรวจสอบความถกตองของผลการทดสอบ
ตวบงช 8.6 การสนบสนนการใชผลการทดสอบอยางเหมาะสมโดยใหขอมลตาง ๆ แกผใชผลการประเมน 1) สนบสนนการใชผลการทดสอบอยางเหมาะสมโดยใหขอมลตางๆ 3 1 แกผใชผลการประเมน เชน การแปลความหมายความแตกตาง คะแนนผลการทดสอบระหวางผสอบและแนวทางการใชผลการทดสอบ
200
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 (ตอ)
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
ตวบงช 8.7 การใชผลการประเมนเพอปรบปรงคณภาพขอสอบและแบบทดสอบ 1) ใชผลการประเมนเพอปรบปรงคณภาพขอสอบและแบบทดสอบ 3 3
มาตรฐานท 9 การสอสารประชาสมพนธการทดสอบ
ตวบงช 9.1 การมระบบกลไก และระเบยบทชดเจนในการใหขาวสารการทดสอบ 1) มการกำหนดระเบยบทชดเจนสำหรบการเปดเผยขอมลขาวสารการทดสอบ 3 3 2) มระบบและกลไกในการใหขาวสารการทดสอบ 3 3
ตวบงช 9.2 การใหขอมลทจำเปนอยางครบถวนเกยวกบการทดสอบ แกผสอบกอนสอบ 1) มการใหขอมลเกยวกบจดมงหมาย รปแบบ กระบวนการทดสอบ และ 3 3 ระบกลมเปาหมายทจะเขารบการสอบแกผสอบ 2) มการใหขอมลเกยวกบขอบเขตเนอหาของแบบทดสอบกอนสอบแกผสอบ 3 3 3) มการใหขอมลเกยวกบสทธของตนในการทดสอบ การเตรยมตวกอนสอบ 3 3 ตลอดจนขอหามในการทดสอบ และบทลงโทษแกผสอบ
ตวบงช 9.3 การเปดเผยขอมลผลการทดสอบทสำคญและ/หรอกระบวนการ จดสอบใหผมสวนไดสวนเสยรบรผานสอเปนระยะๆ 1) มการเปดเผยขอมลกระบวนการจดสอบ และผลการทดสอบทสำคญ 3 1 และ/หรอกระบวนการจดสอบใหผมสวนไดสวนเสยรบรผานสอเปนระยะๆ
ตวบงช 9.4 การมขอมลพรอมการตรวจสอบคะแนนการทดสอบ ทอาจมการสอบถามจากผมสวนไดสวนเสย 1) มขอมลพรอมการตรวจสอบคะแนนการทดสอบทอาจมการสอบถาม 3 3 จากผมสวนไดสวนเสย
ตวบงช 9.5 การรกษาความลบ ไมเปดเผยขอมลคะแนนผลการทดสอบใหแก ผทไมเกยวของ เวนแตไดรบความยนยอมจากผสอบแลว 1) ไมมการเปดเผยขอมลคะแนนผลการทดสอบใหแกผทไมเกยวของ 3 3 เวนแตไดรบความยนยอมจากผสอบแลว
201
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 (ตอ)
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
มาตรฐานท 10 การวจยและพฒนาแบบทดสอบ
ตวบงช 10.1 การวจยและพฒนาคณภาพแบบทดสอบและบรการทางการทดสอบ หลงจากนำไปใชแลว 1) มการวจยและพฒนาคณภาพแบบทดสอบและบรการทางการทดสอบ 3 3 หลงจากนำไปใชแลว เชน การวเคราะหความเทยง การวเคราะห ขอสอบรายขอ (ความยากงาย อำนาจจำแนก ประสทธภาพตวลวง อำนาจจำแนกตวลวง ดชนความไว) และความสมพนธระหวางสวนตางๆ ของแบบทดสอบ
ตวบงช 10.2 การตรวจสอบและปรบปรงขอสอบ วธการทดสอบ และเครองมอ การทดสอบอยเปนระยะ อยางนอย 1 ครงทก 5 ป (ในกรณทจำเปน) 1) มการตรวจสอบและปรบปรงขอสอบ วธการทดสอบ และเครองมอ 3 3 การทดสอบอยเปนระยะ อยางนอย 1 ครงทก 5 ป
ตวบงช 10.3 การวเคราะหขอมลการสอบ หรอวเคราะหการทำหนาทตางกน ของขอสอบสำหรบกลมผสอบกลมตางๆ เพอศกษาความยตธรรมของแบบทดสอบ 1) มการวเคราะหขอมลการสอบ หรอวเคราะหการทำหนาทตางกน 3 1 ของขอสอบสำหรบกลมผสอบกลมตางๆ เพอศกษาความยตธรรม ของแบบทดสอบ
ตวบงช 10.4 การรายงานความถกตองของระบบการวเคราะหขอสอบ และแบบทดสอบ และความเหมาะสมสอดคลองของวธการ ทใชในการวเคราะหขอสอบ แบบทดสอบ 1) รายงานความถกตองของระบบการวเคราะหขอสอบและแบบทดสอบ 1 1 และความเหมาะสมสอดคลองของวธการทใชในการวเคราะหขอสอบ แบบทดสอบ
ตวบงช 10.5 การจดทำเกณฑปกตใหม (Renorm) ทก 5 ป (ในกรณทจำเปน) 1) จดทำเกณฑปกตใหม (Renorm) ทก 5 ป 1 1
ตวบงช 10.6 การพฒนานวตกรรมทเปนผลผลตหรอบรการทางการทดสอบใหมๆ หรอมการปรบปรงผลผลตทมอย 1) มการพฒนานวตกรรมทเปนผลผลตหรอบรการทางการทดสอบใหมๆ หรอมการปรบปรงผลผลตทมอย 1 3
202
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ตารางท 1 (ตอ)
มาตรฐาน/ตวบงช/รายการประเมน ผลประเมน
หนวยงาน 1 หนวยงาน 2
ตวบงช 10.7 การรบฟงคำแนะนำจากผมสวนเกยวของในการพฒนานวตกรรม ทเปนผลผลตหรอบรการทางการทดสอบตางๆ 1) มการรบฟงคำแนะนำจากผมสวนเกยวของในการพฒนานวตกรรม 3 3 ทเปนผลผลตหรอบรการทางการทดสอบตางๆ
ตวบงช 10.8 การวจยระบบการบรหารการทดสอบ 1) มการวจยระบบการบรหารการทดสอบ 1 1
ตวบงช 10.9 การนำผลการวจยมาพฒนาระบบการบรหารการทดสอบ 1 1 1) มการนำผลการวจยมาพฒนาระบบการบรหารการทดสอบ
ตวบงช 10.10 การตพมพเผยแพรผลการวจยเกยวกบการทดสอบตางๆ 1) มการตพมพเผยแพรผลการวจยเกยวกบการทดสอบตางๆ 1 1
4. ขอเสนอแนะในการใชระบบการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ เครองมอวดของหนวยงาน
ทดสอบและประเมนผลการศกษา จากการวจยน
4.1 ควรมการประชาสมพนธลวงหนาอยางนอย 1 ภาคการศกษา เพอสรางความเขาใจใหกบ
สาธารณชน ทำใหสาธารณชนและผเกยวของเหนคณคา และยอมรบการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ
เครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนทางการศกษา
4.2 ควรการดำเนนการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ เครองมอวดของหนวยงานทดสอบ
และประเมนทางการศกษา ควรดำเนนการเปน 3 ระยะ คอ
ในระยะท 1 (3 ปแรก) ควรเปนการประกาศรบสมครหนวยงานทางการทดสอบทาง
การศกษาโดยความสมครใจใหเขารวมโครงการตรวจประเมนมาตรฐานของระบบ วธการ เครองมอวดของ
หนวยงานทดสอบและประเมนทางการศกษา
ในระยะท 2 (4 - 5 ปแรก) ใหสถาบนทเกยวของ เรงพฒนามาตรฐานของระบบ วธการ
เครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษาของหนวยงานทดสอบและประเมนผล
ทางการศกษาในสงกด และใหสถาบนทเกยวของเสนอชอหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
เขารบการตรวจประเมน
203
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ในระยะท 3 (6 ปเปนตนไป) ใหตนสงกดเรงรดใหหนวยงานทดสอบและประเมนผล
ทางการศกษาทวประเทศพฒนามาตรฐานของระบบ วธการ เครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมน
ผลทางการศกษา และเตรยมการรองรบการตรวจประเมนภาคบงคบตอไป
4.3 ควรมการปรบปรงระบบการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ เครองมอวดของ
หนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษาใหสอดคลองกบบรบททเปลยนไปหลงจากทใชมาระยะหนง
เชน 3 ป
4.4 สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน) หรอหนวยงานทจะนำระบบ
การรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ เครองมอวดของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
ซงพฒนาขนนไปใชรบรองมาตรฐาน ควรตองศกษาคมอการประเมนมาตรฐานขององคกรทดสอบและ
ประเมนผลทางการศกษาเพอรบรองมาตรฐานของหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษา
ทประกอบดวย วตถประสงค มาตรฐาน ตวบงช และเกณฑการประเมน หลกฐานประกอบการพจารณา
และคณสมบต จรรยาบรรณ บทบาทหนาทของผประเมนตลอดจนกระบวนการดำเนนการประเมน และการ
เกบรวบรวมขอมลใหเขาใจกอนทจะนำไปใช
4.5 การนำมาตรฐาน ตวบงชของมาตรฐานและเกณฑการใหการรบรองมาตรฐานขององคกร
ทดสอบและประเมนผลการศกษาไปใชตองใหความสำคญอยางยงกบการเตรยมความพรอมของหนวยงาน
ตางๆ และควรใชกบหนวยงานทสมครใจมความพรอมและตองการใหมการรบรองมาตรฐานของหนวยงาน
ทดสอบและประเมนผลการศกษา
อภปรายผล
1. มาตรฐาน ตวบงช และเกณฑประเมนของหนวยงานทดสอบทางการศกษาในรอบแรกสรางจาก
การสงเคราะหหลกการ แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ ทำใหได
รางมาตรฐาน และตวบงชของมาตรฐานการใหการรบรองมาตรฐานของหนวยงานทดสอบทางการศกษา
ม 12 มาตรฐาน 78 ตวบงช และเมอนำมาตรวจสอบโดยผทรงคณวฒและการสนทนากลม (focus group
discussion) เพอวทยพจารณ ทำใหได 10 มาตรฐาน 53 ตวบงช และหลงจากนำไปตรวจสอบคณภาพดาน
ความสอดคลองโดยผทรงคณวฒ ทำใหได 10 มาตรฐาน 51 ตวบงช 81 รายการประเมน โดยมาตรฐาน
ทถกตดออก 2 มาตรฐานไดแก “การเตรยมตวทำแบบสอบ” และ “การใชผลการทดสอบ” ทงนเนองจาก
2 มาตรฐานทตดออกเปนสวนหนงของมาตรฐานทมอย โดย “มาตรฐาน การเตรยมตวทำแบบสอบ”
อยภายใต “มาตรฐานการสอสารประชาสมพนธการทดสอบ” และ “มาตรฐาน การใชผลการทดสอบ”
อยภายใต “มาตรฐาน การรายงานผลและการใชผลการทดสอบ” สวนตวบงชของมาตรฐานทไดรบ
การตดออกจำนวนหนงกเปนไปตามหลกการพฒนาตวบงช โดยตดตวบงชทมความซำซอนและ
เลอกตวบงชทเปนตวแทนทดโดยการรวมตวบงชนนไดอาศยทงหลกการ ทฤษฎและประสบการณจาก
ผทรงคณวฒ เพอใหไดตวบงชทมความสมพนธเกยวของและตรงกบมาตรฐานทำใหไดตวบงชทมความตรง
204
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
ความเปนไปได ความเปนประโยชน และความเหมาะสม การรบรองมาตรฐานของหนวยงานทดสอบทาง
การศกษาขนอยกบเกณฑประเมน (Criteria) ทแสดงคณลกษณะแนวทางการปฏบต ทถอวาเปนคณภาพ
ของการดำเนนงานหรอผลการดำเนนงานการวดและประเมนผลการศกษาทอาศยหลกฐานเชงประจกษใน
การตดสนคณภาพ (Kanjanawasee, 2011; Boonyuen, 2005) เพอใหไดขอมลในการแกไขปรบปรง
การวจยครงนไดพฒนาเกณฑประเมนแบบแยกสวน (Analytic Rubric) พจารณาจากแตละรายการประเมน
ของตวบงชตามแตละมาตรฐาน โดยกำหนดเปน 3 ระดบของการประเมนจากคณลกษณะทมความแตกตาง
กนในแตละระดบตามขนตอนการสรางเกณฑการประเมน สวนการตดสนเพอรบรองมาตรฐานขององคกร
ทดสอบและประเมนผลทางการศกษาไดใชคะแนนเฉลยจากรายการประเมนทงหมดและแบงเกณฑเปน
3 ระดบ ไดแก 1) รบรองในระดบด (มคะแนนเฉลยระหวาง 2.51 – 3.00) 2) รบรองในระดบพอใช
(มคะแนนเฉลยระหวาง 2.00 – 2.50) 3) ไมรบรอง (มคะแนนเฉลยระหวาง 1.00 – 1.99) ซงเปนเกณฑ
ตดสนทมความสมเหตสมผล เนองจากการทหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษาจะไดผลการ
ประเมนระดบดนนอยางนอยตองมการดำเนนการตามรายการประเมนระดบ 3 ไมตำกวาครงหนงของ
รายการประเมนทงหมดและตองไมมรายการประเมนใดเลยทไมไดดำเนนการ สวนผลการประเมนระดบ
ไมผานนนสวนใหญไมมการดำเนนการตามรายการประเมนหรอสวนใหญมการดำเนนการตามรายการ
ประเมนทไมสมบรณและขาดหลกฐานเชงประจกษ
2. การศกษานำรองการรบรองมาตรฐานของระบบ วธการ เครองมอวดของหนวยงานทดสอบและ
ประเมนผลทางการศกษาในงานวจยนจดวาเปนการปฏบตองหลกฐานเชงประจกษ (Evidence-Based
Practice) ทเปนการนำขอมลหลกฐานทดทสดซงไดจากแหลงขอมลทเชอถอไดจากงานวจย ความเชยวชาญ
ของผปฏบตงาน รวมทง ความพงพอใจและคานยมของผรบบรการ มาเปนแนวทางการตดสนใจในการให
บรการหรอการปฏบตงานทดทสดในวชาชพ (Sackett et al.,1996; Sackett et al., 2002) เนองจาก
การปฏบตองหลกฐานเชงประจกษ มจดเดน 4 ประการ ทชวยสรางความมนใจในการตดสนใจเลอกระบบ
วธการ และเครองมอวดขององคกรทดสอบและประเมนผลการศกษา ไดแก 1) ความเหมาะสมกบผรบ
บรการหรอหนวยงาน 2) ความเปนไปไดในการนำผลวจยไปสการปฏบต 3) ความสอดคลองกบการปฏบตท
มอยเดม 4) ความนาเชอถอของหลกฐาน ตองไดรบการยนยนจากงานวจย หรอจากการทบทวนวรรณกรรม
อยางเปนระบบ
สำหรบมาตรฐาน ตวบงชของมาตรฐาน รายการประเมนและเกณฑการประเมน เมอนำไป
ทดลองใชไดมการปรบปรงแกไข โดยหนวยงานทดสอบทางการศกษา ปรบปรงแกไขจาก 10 มาตรฐาน 51
ตวบงช 81 รายการประเมน เปน 10 มาตรฐาน 55 ตวบงช และ 73 รายการประเมน โดยการปรบปรงแกไข
นนพจารณาคณสมบตมาตรฐาน ตวบงชของมาตรฐาน รายการประเมน และเกณฑการประเมนทดตาม
ลกษณะ 5 ประการ ไดแก 1) ความตรง (Validity) คอ วดไดอยางตรงประเดน (Relevant) และมความเปน
ตวแทน (Representative) 2) ความเทยง (Reliability) คอ วดคณลกษณะทมงวดไดอยางคงเสนคงวา
มความเปนปรนย และความคลาดเคลอนตำ 3) ความเปนกลาง (Neutrality) ไมโนมเอยงไปขางใดขางหนง
205
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
4) ความไว (Sensitivity) คอ มมาตรและหนวยวดทมความละเอยดเพยงพอทจะวดคณลกษณะทมงวดได
5) การใชงานไดสะดวก (Practicality) สามารถนำไปเกบขอมล เขาใจหรอแปลความหมาย และตดสน
คณภาพไดงาย
ขอเสนอแนะ
1. การรบรองมาตรฐานของหนวยงานทดสอบทางการศกษาในการวจยครงน พฒนาเกณฑ
ประเมน โดยพจารณาจากคะแนนเฉลยจากรายการประเมนทงหมดและแบงเกณฑเปน 3 ระดบ ไดแก
รบรองในระดบด ระดบพอใช และไมรบรอง แตเพอใหเกณฑประเมนเปนทยอมรบอยางกวางขวางมากขน
ในการวจยครงตอไปควรมการศกษาหรอพฒนาเกณฑประเมนโดยเนนการมสวนรวมของผเกยวของทใชวธ
วทยาการประเมนเพอเปนการตอยอดงานวจยในครงน
2. การพฒนาระบบและหลกเกณฑการใหการรบรองมาตรฐานหนวยงานทดสอบและประเมนผล
ทางการศกษาในครงน ไดระบบการรบรองมาตรฐาน วธการและเครองมอวดของหนวยงานทดสอบและ
ประเมนผลทางการศกษาทหนวยงานทดสอบและประเมนผลทางการศกษาสามารถนำไปประเมนหนวยงาน
ได แตเพอใหหนวยงานฯ สามารถมแนวทางในการพฒนาปรบปรงใหดยงขน ในการวจยครงตอไปจงควรม
การพฒนารปแบบการสงเสรมสนบสนนคณภาพในการวดและประเมนผลของหนวยงานฯ ทมความเปนไป
ได เพอใหหนวยงานฯ สามารถนำไปปฏบตไดจรงอยางมประสทธภาพตอไป
References
Boonyuen, P. (2005). Development of Curriculum Standards of Master’s and Doctoral
Degree Programs in Educational Technology in Thailand. (Doctoral’s dissertation).
Chulalongkorn University, Bangkok. (in Thai)
Kanjanawasee, S. (2011). Evaluation Theory. 8th ed. Bangkok: Chulalongkorn University
Printing House. (in Thai)
Ministry of Education. (2014). Policy and Stategy for Educational Development of Ministry
of Education. Retrieved June 25, 2014, from http://www.plan.sesao30.go.th/
web1/web/news/U4mgCqZsL957.pdf. (in Thai)
National Statistical Office. (2014). Number of Schools Classified by Jurisdiction in the
Kingdom of Thailand B.E. 2548-2553. Retrieved June 25, 2014, from http://
service.nso.go.th/nso/web/ statseries/statseries06.html. (in Thai)
206
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Development of System and Criteria for Accreditation of Systems, Methods, and Instruments of Testing Organization**
Sackett, D. et al. (1996). Evidence Based Medicine: What It is and What It isn’t. Retrieved
June 28, 2014, from http://europepmc.org/backend/ptpmcrender.fcgi?accid=
PMC2349778&blobtype=pdf.
Sackett, D. et al. (2002). Evidence-based Medicine: How to Practise and Teach EBM. 2nd ed.
London: Churchill Livingstone.
คณะผเขยน
รองศาสตราจารย ดร.ศรเดช สชวะ
ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
254 ถนนพญาไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330
e-mail: [email protected]
รองศาสตราจารย ดร.โชตกา ภาษผล
ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
254 ถนนพญาไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330
e-mail: [email protected]
รองศาสตราจารย ดร.กมลวรรณ ตงธนกานนท
ภาควชาวจยและจตวทยาการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
254 ถนนพญาไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330
e-mail: [email protected]
ดร.ทพวลย ปญจมะวต
นกวจยอสระ
17 ซอยเทอดไท 66 ถนนเทอดไท แขวงบางหวา เขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร 10160
e-mail: [email protected] ; [email protected]
207
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
การจดการเรยนการสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค Creative Problem Solving Process Instructional Management
ณฏฐพงศ กาญจนฉายา* คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร
Nuttaphong Kanchanachaya* Faculty of Education, Prince of Songkla University
บทคดยอ
การแกปญหาเชงสรางสรรคเปนทกษะการแสวงหาคำตอบทหลากหลาย แปลกใหม ในการแกไข
ปญหาในสถานการณทจำกด สามารถเลอกวธการแกปญหาอยางเหมาะสม มเหตมผลสามารถอธบาย
กระบวนการแกปญหาในแตละขนตอนได และสามารถอธบายถงผลกระทบจากการเลอกวธการแกไขปญหา
นนๆ ได ความสามารถในการแกปญหาเชงสรางสรรคเปนทกษะทสามารถฝกฝน และพฒนาใหเกดขนได
กระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคประกอบดวย 5 ขนตอนหลก คอ 1) การคนหาความจรง 2) การคนหา
ปญหา 3) การคนหาความคด 4) การคนหาคำตอบ และ 5) การคนหาคำตอบทเปนทยอมรบ
คำสำคญ: การจดการเรยนการสอน การออกแบบการเรยนการสอน การแกปญหาเชงสรางสรรค
การจดการเรยนรในศตวรรษท 21
Abstract
Creative problem solving is the skill to find answers or solution to solve the
problems in limited situations that are different or better than previous. Can choose the
appropriate solution. Described the steps in the solution process. And explain the impact
of the solution to fix the problem in each situation. The creative problem solving ability is
a skill that can be trained. Creative problem solving process consists of five main steps.
Are 1) Fact Finding, 2) Problem Finding, 3) Idea Finding, 4) Solution Finding and
* ผประสานงานหลก (Corresponding Author)e-mail: [email protected]
208
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
5) Acceptance Finding. In each step of creative problem solving training will be to train
cognitive skills of students. The roles of instructors are controller, observer and also
facilities in the learning instruction.
Keywords: Teaching and Learning, Instructional Design, Creative Problem Solving, Learning
in the 21st century.
บทนำ
พระราชบญญตการศกษาแหงชาตป 2542 หมวด 4 แนวทางการจดการศกษา มาตรา 24
ทไดระบใหสถาบนการศกษาจะตองจดการศกษาใหผเรยนฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญ
สถานการณ และการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหาทมเปาหมายใหคนไทยทกคนมทกษะ
และกระบวนการคดวเคราะหและการแกปญหา มการใฝร และสามารถประยกตใชความรในการแกปญหา
ตางๆ ทเกดขนไดอยางถกตองเหมาะสม ซง Malakul Na Ayuthaya (1994) ไดอธบายถงการแกปญหาทม
ประสทธภาพวาควรเปนกระบวนการคดทมงแกปญหา หรอคดคนหาคำตอบ และวธการทแตกตางไป
จากเดมทมอย เหมาะสมกบสภาพปญหาแตละอยาง มคณคาและเปนประโยชน จากความหมาย
ในการแกปญหาดงกลาวมความหมายใกลเคยงกบคำวา “การแกปญหาเชงสรางสรรค” (Creative
Problem Solving) ซงเปนความสามารถในการแสวงหาคำตอบในการแกไขปญหาในสถานการณทจำกด
หรอการแกไขปญหาเฉพาะหนาทมวธการแกปญหาทมความแตกตางแปลกใหมไปกวาเดม สามารถเลอก
วธการแกปญหาใหเหมาะสมกบสถานการณหรอปญหาตางๆ อยางเหมาะสม สามารถแกไขปญหาหรอ
สถานการณตางๆไดดกวาเดม รวมถงการมเหตมผลสามารถอธบายถงเหตผลและประยกตใชกระบวนการ
แกปญหาในขนตอนตางๆ ไดอยางสมเหตสมผล และสามารถอธบายถงผลกระทบจากการเลอกวธการแกไข
ปญหานนๆ ได ซงทกษะความสามารถในการแกปญหาเชงสรางสรรคเปนทกษะทสามารถฝกฝน และพฒนา
ใหเกดขนได (Treffinger, 1995; Treffinger & Isaksen, 2005)
ความเปนมา แนวคด และกระบวนการการแกปญหาเชงสรางสรรค
มบทความไดอธบายถงความเปนมาและความหมายของการแกปญหาเชงสรางสรรค (Treffinger,
1995; Treffinger & Isaksen, 2005) วา การแกปญหาเชงสรางสรรคเกดจากความคดของ Alex Osborn
(Osborn, 1953) ทไดศกษาเกยวกบความคดสรางสรรคทจะหาวธการใหมๆ ทเปนประโยชนในสถานการณ
ใหมๆ โดยมความเชอวาคนทกคนมความสามารถในการคดสรางสรรค จนตนาการ และตดสนใจโดย
ในยคเรมแรกนน Alex Osborn ไดกำหนดกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคไว 7 ขนตอน ดงน
(Osborn, 1964)
209
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
1. การกำหนดปญหา (Orientation) คอ สามารถระบประเดนปญหาได
2. การเกบรวบรวมขอมล (Preparation) เกยวกบปญหาเพอใชในการแกปญหา
3. การวเคราะห (Analysis) เปนการวเคราะหขอมล คดพจารณา และแจกแจงขอมล
4. การตงสมมตฐาน (Hyopothesis) เปนขนพจารณาอยางรอบคอบและหาทางเลอกทเปนไปได
ไวหลายทาง
5. การพฒนาความคด (Incubation) เปนขนของความคด เมอเกดความคดบางอยางขนมาแลว
ทำใหความคดนนชดเจนยงขน ซงใชหลกของการเชอมโยง
6. การสงเคราะห (Synthesis) เปนการนำสวนตางๆ ของความคดมารวมกนซงบางครงเกดในขน
ของการครนคดได
7. การตรวจสอบขอเทจจรง (Verification) เปนการคดเลอกจากคำตอบทมประสทธภาพทสด
ตอมาในชวงกลางศตวรรษท 1950 Alex Osborn ไดศกษารวมกบ Sidney Parnes ไดศกษา
พฒนากระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรควาเปนวธการคนหาคำตอบทแตกตางกนออกไป มความสลบ
ซบซอน และคนพบแนวทางแกปญหาทเปนไปไดและเหมาะสมทสดในสภาพแวดลอมขณะนน และได
ปรบเปลยนพฒนา 7 ขนตอนของ Osborn เปน 5 ขนตอน ไดแก (Parnes, 1966 อางถงใน Treffinger
& Isaksen, 2005)
1. ขนการคนหาความจรง (Fact Finding) เปนขนรวบรวมขอมลเกยวกบปญหาทเกดขน
2. ขนการคนหาปญหา (Problem Finding) เปนขนพจารณาเปรยบเทยบมลเหตทงหลาย
ของปญหาแลวจดลำดบความสำคญเพอเลอกมลเหตทสำคญทสดเปนประเดนสำหรบคนหาวธแกไขตอไป
3. ขนการคนหาความคด (Idea Finding) เปนขนการระดมความคดเพอหาวธแกปญหาตาม
ประเดนทตงไวใหไดมากทสด อยางอสระ โดยไมมการประเมนความเหมาะสมในขนน
4. ขนการคนหาคำตอบ (Solution Finding) เปนขนพจารณาคดเลอกวธการทเหมาะสมทสด
จากวธการทหามาไดในขนท 3 โดยใชความประหยด ความรวดเรว เปนเกณฑพจารณาคดเลอกวธการ
ทเหมาะสมทสด
5. ขนการคนหาคำตอบทเปนทยอมรบ (Acceptance Finding) เปนขนพสจนใหเหนวาวธการ
ทเลอกไวแลวนน สามารถนำไปใชจรง โดยการแสดงรายละเอยดขนตอนการแกปญหาและผลทเกดขน
210
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
ภาพท 1 OSBORN-PARNS Five-Stage CPS Model
หลงจาก Alex Osborn ไดเสยชวตลงไปในป 1966 ไดมการพฒนาปรบปรงเปลยนแปลงรปแบบ
กระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคของ Alex Osborn มาเรอยๆ จนกระทงถงป 1985 Isaksen &
Treffinger ไดมการขยายปรบเปลยนขนตอนการแกปญหาเชงสรางสรรคเปน 6 ขนตอน และในป1992
ไดทำการจดหมวดหมอกครง โดยแบงทกษะกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคใหมเปน 3 ขนตอนใหญ
6 ขนตอนยอย คอ (Treffinger, 1995; Treffinger, & Isaksen, 2005)
1. ขนของการเขาใจปญหาประกอบดวยขนตอนยอยๆ ดงน
1.1 การรบรถงสภาพทเปนปญหา (Mess Finding)
1.2 การคนหาขอมลทเกยวของ (Data Finding)
1.3 การรถงปญหาทแทจรง (Problem Finding)
2. ขนตอนของการออกความคด มขนตอนยอย ๆ ดงน
2.1 การรวมรวมความคดตางๆ ในการแกปญหาทเกดขน (Idea Finding)
211
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
3. ขนตอนของการวางแผนสำหรบการกระทำ ประกอบดวยขนตอนยอยๆ ดงน
3.1 การพจารณาคดเลอกความคดตางๆ ทไดรวบรวมมาวาวธการใดเหมาะสมทสดใน
สถานการณตางๆ (Solution Finding)
3.2 การพสจนใหเหนวาวธการทเลอกไวแลวนน สามารถนำไปใชจรง (Acceptance Finding)
ภาพท 2 Isaksen and Treffinger Creative Problem solving Model
หลงจากนนไดมการพฒนารปแบบการกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคมาอยางตอเนองจน
กระทงถงป 2000 Isaksen, Dorval และ Treffinger ไดมการปรบเปลยนและไดนำเสนอกรอบแนวคด
เกยวกบกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคไว ดงน (Treffinger, Selby & Isaksen, 2008)
1. ทำความเขาใจกบความทาทายหรอปญหา ประกอบดวยขนตอนยอยๆ ดงน
1.1 การสรางโอกาส (Constructing Opportunities) เกยวของกบกระบวนการทกำหนด
ทศทางและทำความเขาใจกบปญหาทเกดขน
212
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
1.2 การคนหาขอมล (Exploring Data) เกยวของกบกระบวนการทคนหาขอมลทจะนำไปส
การไขปญหา และจะทำใหเขาใจของสถานะปจจบนซงจะทำใหสามารถแกปญหาไดงายขน
1.3 การระบกรอบของปญหา (Framing Problems) เกยวของกบการระบปญหาทำให
สามารถมองใหเหนปญหาไดอยางชดเจน
2. การสรางความคด มขนตอนยอยๆ ดงน
2.1 การสรางความคด (Generating Ideas) ในกระบวนการขนนเกยวของกบการสราง
ความคดในการแกปญหาทหลากหลายมจำนวนมาก (Fluent Thinking) มการคดวธในการแกปญหาทเปน
ไปไดในหลายทศทาง (Flexible Thinking) มความคดทแปลกใหม (Original Thinking) และมการกระจาย
ขยายความคด (Elaborative Thinking)
3. การเตรยมการสำหรบการกระทำ มขนตอนยอยๆ ดงน
3.1 การเลอกทางเลอกทเหมาะสม (Developing Solutions) ในกระบวนการนเกยวของกบ
การวเคราะห กลนกรอง จดลำดบ ประเมนเลอกทางเลอกทหลากหลาย
3.2 การคนหาคำตอบทเปนทยอมรบ (Building Acceptance) ในกระบวนการขนตอนน
เกยวของกบการทนำวธการทไดเลอกไวนำไปประยกตใชไดในสถานการณจรงและสามารถแกปญหาได
ภาพท 3 Treffinger, Selby & Isaksen CPS Model
213
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
นอกจากนยงมนกวชาการและนกการศกษาทงของไทย และของตางประเทศไดทำการศกษาและ
พฒนากระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคไปใชอยางมากมาย เชน Caudron (1998), Harris (2002),
McShane (2009), Dima (2010), Brown (2011), Parnskul (2002). และอนๆ
ตารางท 1 รายชอนกการศกษาทไดศกษาเกยวกบกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค
นกวชาการ/
นกการศกษา ขนตอน / กระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค
Caudron, 1998 1) ระบเปาหมาย (Identify the Goal)
2) รวบรวมขอมล (Gather Data)
3) ชแจงปญหา (Clarify the Problem)
4) สรางความคด (Generate Ideas)
5) เลอกแนวทางทเหมาะสม (Select & Strengthen Solutions)
6) ดำเนนการทบทวนและพฒนาแผน (Review Action Steps & Develop a Plan)
Parnskul, 2002 1) การคนหาความจรง (Fact Finding)
2) การคนหาปญหา (Problem Finding)
3) การคนหาความคด (Idea Finding)
4) การคนหาคำตอบ (Solution Finding)
5) การคนหาคำตอบทเปนทยอมรบ (Acceptance Finding)
Harris, 2002 1) สำรวจปญหา (Exploring the Problem)
2) สรางเปาหมาย (Establishing Goals)
3) สรางความคด (Generating Ideas)
4) เลอกวธการ (Choosing the Solution)
5) ดำเนนการแกปญหา (Implementing the Solution)
6) ประเมนผลการแกปญหา (Evaluating the Solution)
214
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
นกวชาการ/
นกการศกษา ขนตอน / กระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค
McShane, 2009 1) ระบปญหา (Identify the Problem)
2) รวบรวมขอมล (Gather Information)
3) คนหาความจรง (Fact Finding)
4) ระดมสมอง (Brainstorm)
5) ประเมนขอดขอเสยของวธการแกปญหา (Evaluate the Advantages,
Disadvantages of the Solutions)
6) จดลำดบวธการแกปญหา (Prioritize the Solution(s))
7) แกปญหาตามวธการ (Implement the Chosen Priority of Solutions)
8) ประเมนผลการแกปญหา (Evaluate the Effectiveness of the Plan
of Solutions)
Dima, 2010 1) กำหนดปญหา (Orientation)
2) รวบรวมขอมล (Preparation)
3) พฒนาความคด (Incubation)
4) จดประกายความคด (Illumination)
5) ตรวจสอบ (Verification)
Brown, 2011 1) ระบปญหา (Identify)
2) รวบรวมขอมล (Gather)
3) ตรวจสอบขอมล (Examine)
4) พฒนาความคด (Incubate)
5) รวบรวมความคด (Retrieve)
6) วเคราะหความแตกตาง (Differentiate)
7) วางแผน (Plan)
8) ดำเนนการตามแผนงาน (Execute)
9) ตรวจสอบผลการดำเนนการ (Track)
ตารางท 1 รายชอนกการศกษาทไดศกษาเกยวกบกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค (ตอ)
215
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
ตารางท 2 การวเคราะหกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค
Osb
orn
(196
4)
Parn
es (1
966)
Caud
orn
(198
8)
Parn
skul
(200
2)
Harris
(200
42
Tref
finge
r & Is
akse
n (2
005)
Tref
finge
r, Se
lby
& Is
akse
n (2
005)
McS
hane
(201
0)
Dim
a (2
010)
Brow
n (2
011)
การคนหาความจรง
การรบรถงสภาพทเปนปญหา P P P P
การทำความเขาใจกบปญหาทเกดขน P P P P
การรวบรวมขอมลเพอระบปญหา P P P P P P P P P
การคนหาปญหา
การวเคราะหประเดนปญหาทเกดขน P P
การจดลำดบความสำคญและพจารณาคดเลอก P P P ปญหาทควรไดรบการแกไขอยางเรงดวน
การตงสมมตฐานสาเหตของปญหา P P P P P P P
การคนหาความคด
การนำเสนอและรวบรวมวธการแกไขปญหา P P P P P P P P P P ทมความหลากหลาย แปลกใหม
การคนหาคำตอบ
การบอกขอดและขอจำกดของแตละวธ P P
วเคราะห ประเมน จดลำดบวธการในการแกปญหา P P P
กำหนดเกณฑคดเลอกวธการแกปญหา P P
พจารณาคดเลอกวธแกปญหาทเหมาะสมทสด P P P P P P P P P
การคนหาคำตอบทเปนทยอมรบ
การทนำวธการทไดเลอกไวนำไปประยกตใชได P P P P P P P P P ในสถานการณจรงและสามารถแกปญหาได
กระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค
216
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
จากตารางท 1 การวเคราะหกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคขางตน พบวา นกการศกษา
หลายคนไดใหความสำคญของกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคทคอนคลายกน จะมแตกตางกนบางใน
สวนของรายละเอยดปลกยอย ดงนนผเขยนจงสรปกระบวนการการแกปญหาเชงสรางสรรคเปน 5 ขนตอน
ใหญ 12 ขนตอนยอยดงน
1. การคนหาความจรง มขนตอนยอยๆ ดงน
1.1 การรบรถงสภาพทเปนปญหา
1.2 การทำความเขาใจกบปญหาทเกดขน
1.3 การรวบรวมขอมลเพอระบปญหา
2. การคนหาปญหา มขนตอนยอยๆ ดงน
2.1 การวเคราะหประเดนปญหาทเกดขน
2.2 การจดลำดบความสำคญและพจารณาคดเลอกปญหาทควรไดรบการแกไขอยางเรงดวน
2.3 การตงสมมตฐานสาเหตของปญหา
3. การคนหาความคด มขนตอนยอยๆ ดงน
3.1 การนำเสนอและรวบรวมวธการแกไขปญหาทมความหลากหลาย แปลกใหม
4. การคนหาคำตอบ มขนตอนยอยๆ ดงน
4.1 การบอกขอดและขอจำกดของแตละวธ
4.2 วเคราะห ประเมน จดลำดบวธการในการแกปญหา
4.3 กำหนดเกณฑคดเลอกวธการแกปญหา
4.4 พจารณาคดเลอกวธแกปญหาทเหมาะสมทสด
5. การคนหาคำตอบทเปนทยอมรบ มขนตอนยอยๆ ดงน
5.1 การทนำวธการทไดเลอกไวนำไปประยกตใชไดในสถานการณจรงและสามารถแกปญหาได
217
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
ภาพท 3 Creative Problem Solving Process Model
หลกการจดการเรยนการสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค
กระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคสามารถประยกตใชไดกบการจดการเรยนการสอนในทกๆ
รายวชา และในทกระดบของผเรยนสามารถดำเนนการจดกจกรรมการเรยนการสอนเปนรายคนหรอ
รายกลมกได โดยในแตละขนตอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคมรายละเอยดและแนวทาง
ในการจดการเรยนการสอน ดงน
1. การคนหาความจรง
1.1 การรบรถงสภาพทเปนปญหา ในขนตอนนเปนขนตอนทผเรยนรสกถงสภาพทเปนปญหา
โดยผสอนอาจจะใชวธนำผเรยนไปในสถานการณทเปนปญหา มอบสถานการณทเปนปญหาใหกบผเรยน
โดยการพดคยใหผเรยนอาน ดภาพขาว หรอดวดโอทเปนปญหากเปนได สถานการณทนำมาใชควรเปน
สถานการณทผเรยนสนใจ และสามารถกระตนการเรยนรของผเรยนได อาจจะเลยนแบบของจรงหรอสราง
สถานการณใหใกลเคยงกบสภาพของจรง เพอทจะใหผ เรยนไดเขาไปอย ในสถานการณนนจรงๆ
โดยสถานการณทเปนปญหานนจะตองมความเหมาะสมกบวยวฒและคณวฒของผเรยน รวมถงไมขดกบ
ศลธรรมอนดของสงคม
218
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
1.2 การทำความเขาใจกบปญหาท เกดขน ในขนตอนนผสอนเปดโอกาสใหผ เรยนทำ
ความเขาใจกบสถานการณทกำหนดให อะไรเปนขอมลทกำหนดใหและมเงอนไขใดบาง ผเรยนอาจจะใช
เทคนคการตงคำถามทขนตนหรอลงทายดวยใคร (Who) อะไร (What) เมอไร (When) ทไหน (Where)
ทำไม (Why) และอยางไร (How) พรอมระบคำตอบเพอรวบรวมขอมลทเปนมลเหตของสถานการณ
ทกำหนดให ใหไดมากทสด
1.3 การรวบรวมขอมลเพอระบปญหา ในขนตอนนผเรยนจำเปนตองพจารณาวาขอมลทได
รวบรวมไดจากสถานการณทกำหนดใหในขนตอนกอนหนานนเพยงพอหรอไม ถาไมเพยงพอผเรยนจำเปน
ตองคนหาขอมลทเกยวของเพมเตมเพอเปนขอมลเบองตนในการระบปญหาในขนตอนตอไป
2. การคนหาปญหา
2.1 การวเคราะหประเดนปญหาทเกดขน จากขอมลทรวบรวมไดในขนตอนกอนหนา ผเรยน
จำเปนตองศกษา วเคราะหถงประเดนปญหาทเกดขน อะไรทเปนปญหา ในแตละสถานการณปญหาอาจจะ
มมากกวา 1 ปญหากเปนไปได ผเรยนจะตองคด วเคราะห และรวบรวมประเดนทเปนปญหาจากสถานการณ
ทกำหนดใหไดมากทสด
2.2 การจดลำดบความสำคญและพจารณาคดเลอกปญหาทควรไดรบการแกไขอยางเรงดวน
เมอผเรยนรวบรวมประเดนทเปนปญหาจากสถานการณเรยบรอยแลว ปญหาแตละปญหาอาจมลำดบ
ความสำคญ ผลกระทบ ขนาดของปญหาเลกใหญตางกน ผเรยนจำเปนจะตองเรยงลำดบความสำคญ
ของปญหาทเกดขน และคดเลอกปญหาทคดวาสำคญทสด และมความจำเปนทจะตองไดรบการแกโดยเรง
ดวนขนมาในการทำกจกรรม โดยผเรยนจะตองระบเหตผลวาเหตใดสถานการณทตนเองเลอกมานนมความ
สำคญ และมความจำเปนทจะตองไดรบการแกไขโดยดวนทสด โดยในแตละสถานการณผเรยนแตละคนอาจ
จะมคดเลอก ปญหาทเหมอนหรอแตกตางกนกเปนได ทงนขนอยกบประสบการณเดม พนฐานความร
ทศนคต เจตคต และอนๆ ของผเรยน ในขนตอนนผสอนไมควรไปครอบงำทางความคดผเรยน ควรเปด
โอกาสใหผเรยนคดไดอยางอสระ
2.3 การตงสมมตฐานสาเหตของปญหา หลงจากทผเรยนแตละคนไดปญหาของตนเอง
เรยบรอยแลวผเรยนจะตองคดวเคราะห ถงสาเหตของปญหา โดยในแตละปญหา อาจจะมสาเหตมากมาย
สาเหตทรวบรวมนนอาจจะเปนสาเหตทางตรง หรอสาเหตทางออมกเปนได ผเรยนจะเปนจะตองรวบรวมให
ไดมากทสด
3. การคนหาความคด
3.1 การนำเสนอและรวบรวมวธการแกไขปญหาทมความหลากหลาย แปลกใหม ในขนตอนน
ผเรยนจะตองนำเอาขอมลสาเหตของปญหาทผเรยนรวบรวมไดในขนกอนหนามาเปนขอมลพนฐาน คดหา
แนวทางวธแกไขปญหาในทกสาเหตของปญหา โดยในแตละสาเหตของปญหาอาจจะมวธการแกไขปญหา
มากกวา 1 วธ ซงแนวทางในการแกปญหาทผเรยนไดคดรวบรวมไดนนอาจจะเปนไปไดหรอไมสามารถทำได
219
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
ในสภาพความเปนจรงกเปนได ผสอนควรเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงออกทางความคดไดอยางเตมท
ในการนำเสนอแนวทางในการแกปญหา ผสอนอาจจะใชเทคนคการคดนอกกรอบ การคดมมกลบ และอนๆ
เขามาชวยผเรยนในการคดหาวธในการแกไขปญหาทเกดขนใหไดคำตอบทแปลกใหมหลากหลาย
4. การคนหาคำตอบ
4.1 การบอกขอดและขอจำกดของแตละวธ ในขนตอนนผเรยนจะตองระบถงขอดและ
ขอจำกดของแตละวธการแกปญหานนๆ ผเรยนจำเปนตองคดใหรอบดานถงผลกระทบ ขอด ขอจำกด
ของแตละวธใหไดมากทสดเพอประกอบการพจารณาในขนตอไป เชน ในการดำเนนการแกปญหาแตละวธม
ผไดรบผลกระทบมากนอยเพยงใด ใครเปนผทไดรบผลกระทบนนๆ กระบวนการขนตอนในการแกปญหา
แตละวธ ความซบซอน ฯลฯ เปนตน
4.2 วเคราะห ประเมน จดลำดบวธการในการแกปญหา ในขนตอนนผเรยนจะตองวเคราะหถง
ความพรอมในดานตางๆ จดลำดบทางความคด เรยงลำดบวธในการดำเนนการแกปญหา ความสมพนธ
ในการแกปญหาแตละวธ วามกระบวนการขนตอนกอนหลงในการแกปญหาเปนอยางไร วธการแกปญหา
มความสมพนธกนอยางไร ฯลฯ
4.3 กำหนดเกณฑคดเลอกวธการแกปญหา เมอผเรยนไดทราบถงขอดและขอจำกดของแตละ
วธในการแกปญหา และเรยงลำดบวธการขนตอนในการดำเนนการแกปญหาแลว ใหผเรยนทำการกำหนด
เกณฑในการคดเลอกวธการแกปญหาทเหมาะสมในแตละบรบท ซงเกณฑในการแกปญหาจากสถานการณ
เดยวกน แตอยในคนละบรบทกน กอาจจะเหมอนหรอแตกตางกนกเปนได
4.4 พจารณาคดเลอกวธแกปญหาท เหมาะสมทสด เมอระบเกณฑในการคดเลอกวธ
การแกปญหาเรยบรอยแลว ใหผเรยนพจารณาคดเลอกวธการในการแกปญหาทเหมาะสมทสดขนมา
1 วธการตามเกณฑทไดระบไว โดยทผเรยนจะตองสามารถอธบายไดวาสาเหตใดจงเลอกวธการแกปญหา
นนๆ วธการแกปญหาทไดคดเลอกมานนมกระบวนการขนตอนวธในการแกปญหาแอยางไร และขอด
ขอจำกด รวมถงผลกกระทบจากการแกปญหาในวธนนๆ มอะไรบาง
5. การคนหาคำตอบทเปนทยอมรบ
5.1 การทนำวธการทไดเลอกไวนำไปประยกตใชไดในสถานการณจรงและสามารถแกปญหาได
เมอผเรยนไดวธการแกปญหาเรยบรอยแลว ผเรยนดำเนนการแกปญหาตามวธการทไดคดเลอกไว รวมถง
รายงานผลใหผสอนและเพอนรวมชนเรยนใหทราบถงผลการแกปญหา รวมถงผลกระทบจากการแกปญหา
วธการกระบวนขนตอนในการแกปญหาเพอประเมนตอไป
220
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
ตารางท 3 ตวอยางกจกรรมในการนำกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคไปใชในชนเรยน
ขนตอนกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค ตวอยางกจกรรม
ขนท 1 การคนหาความจรง
- การรบรถงสภาพทเปนปญหา - ผสอนนำเสนอสถานการณทเปนปญหากบผเรยน - ผสอนนำผเรยน
- การทำความเขาใจกบปญหาทเกดขน - ผเรยนตอบคำถามเกยวกบสถานการณในประเดน ตางๆ ดงน ใครทำอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร และไดผลอยางไร รวบรวมใหไดมากทสด
- การรวบรวมขอมลเพอระบปญหา - ผเรยนตรวจสอบขอมลทรวบรวมไดวาเพยงพอ ตอการนำไปใชงานหรอไม ถาไมเพยงพอ ผเรยน คนควาหาขอมลเกยวกบสถานการณเพมเตม
ขนท 2 การคนหาปญหา
- การวเคราะหประเดนปญหาทเกดขน - ผเรยนวเคราะหถงปญหาทเกดขนจากขอมล ทรวบรวมไดในขนตอนกอนหนา โดยระบปญหา ใหไดมากทสด
- การจดลำดบความสำคญและพจารณาคดเลอก - ผเรยนเรยงลำดบความสำคญของปญหาทรวบรวมได ปญหาทควรไดรบการแกไขอยางเรงดวน ในขนตอนกอนหนา พจารณาตามความสำคญ วาปญหาใดมความสำคญเรงดวนในการแกไข มากทสด เลอกปญหาทมความสำคญมากทสด มาใชในการทำกจกรรมขนตอไป
- การตงสมมตฐานสาเหตของปญหา - ผเรยนวเคราะหถงสาเหตของปญหา โดยรวบรวม สาเหตของปญหาในขนตอนกอนหนาใหไดมากทสด
ขนท 3 การคนหาความคด
- การนำเสนอและรวบรวมวธการแกไขปญหา - ผเรยนนำเสนอแนวทางการแกปญหาในแตละสาเหต ทมความหลากหลาย แปลกใหม ของปญหาในขนตอนกอนหนาใหไดมากทสด
221
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
ตารางท 3 (ตอ)
ขนตอนกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค ตวอยางกจกรรม
ขนท 4 การคนหาคำตอบ
- การบอกขอดและขอจำกดของแตละวธ - ผเรยนระบขอด ขอจำกด และผลกระทบ ในการดำเนนการแกปญหาของแนวทาง การแกปญหาในขนตอนกอนหนา
- วเคราะห ประเมน จดลำดบวธการในการแกปญหา - ผเรยนวเคราะหความพรอม เรยงลำดบความสมพนธ ในกระบวนการขนตอนในการแกปญหา
- กำหนดเกณฑคดเลอกวธการแกปญหา - ผเรยนทำการกำหนดเกณฑในการคดเลอกวธการ แกปญหาทเหมาะสมกบบรบทและสถานการณ
- พจารณาคดเลอกวธแกปญหาทเหมาะสมทสด - ผเรยนคดเลอกแนวทางการแกปญหาทเหมาะสม ทสด ตามเกณฑทระบไวในขนตอนกอนหนา
ขนท 5 การคนหาคำตอบทเปนทยอมรบ
- การทนำวธการทไดเลอกไวนำไปประยกตใชได - ผเรยนดำเนนการแกปญหาตามวธทไดคดเลอกไว ในสถานการณจรงและสามารถแกปญหาได ในขนตอนกอนหนา
แนวทางการนำกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคไปใชใหประสบความสำเรจ
การนำกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคไปใชใหประสบความสำเรจควรปฏบต ดงน
1. ผสอนจะตองศกษา ทำความเขาใจกบขนตอนกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค และ
วางแผนการจดกจกรรมการเรยนรใหดทกขนตอน
2. ผสอนจำเปนจะตองอธบายทำความตกลงกบผเรยนเกยวกบกระบวนการกจกรรมการเรยน
การสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคกอนทจะทำกจกรรมการเรยนการสอน เพอใหผเรยนทราบ
ถงบทบาท หนาทของตนเองในการทำกจกรรม รวมถงเกณฑในการประเมนผล
3. ในขณะทำกจกรรมการเรยนการสอนผสอนควรปรบบทบาทของตนเองเปน
ผอำนวยความสะดวกในการจดการเรยนการสอน โดยในบทบาทนผสอนมหนาทอำนวย/
จดเตรยมความสะดวกใหกบผเรยน จดสภาพแวดลอมใหเหมาะกบการเรยนใหกบผเรยน
ผนำ/ผควบคม สงเกต และกระตนในการเรยนการสอน โดยในบทบาทนผสอนมหนาทสราง
แรงจงใจในการเรยนใหกบผเรยน นำการทำกจกรรม รวมถงการควบคม ดแลผเรยนในการทำกจกรรม
สงเกตการณมสวนรวมของผเรยน กระตนใหผเรยนมสวนรวมในการทำกจกรรม
222
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
ผใหคำแนะนำ สาธต อธบาย โดยในบทบาทนผสอนมหนาทชแจงถงกระบวนการเรยน สาธต
การทำกจกรรมใหกบผเรยน อธบายในเนอหาหรอขนตอนการทำกจกรรมทผเรยนมขอสงสย
ผประเมนผล โดยในบทบาทนผสอนมหนาทตดตามผลการดำเนนการทำกจกรรม วพากษ
วจารณใหผลตอบกลบในการทำกจกรรมของผเรยน วดและประเมนผลการเรยนรเนอหาตามรายวชาและ
ผลจากการทำกจกรรม รวมถงการมสวนรวมในกจกรรม โดยใชเกณฑการประเมนทเหมาะสม
4. ผสอนควรคดเลอกสถานการณทนำมาใชในการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบวยวฒและคณวฒ
ของผเรยน หากเปนสถานการณทใกลตวกบผเรยนจะทำใหผเรยนสามารถทำความเขาใจกบสถานการณนนๆ
ไดดขน
5. ผสอนควรเตรยมใบงานหรอใบกจกรรมใหนกเรยนในการสรปความคดของตนเองในแตละ
ขนตอน เพอใหผเรยนคดอยางเปนระบบ รวมถงผสอนสามารถตรวจสอบและประเมนความคดของผเรยน
ในแตละขนตอน
6. ผสอนไมควรใชกจกรรมกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคกบชนเรยนทมขนาดใหญเกนไป
เพราะจะทำใหผสอนไมสามารถดแล ควบคม และใหคำแนะนำไดทวถง หากมความจำเปนจะตองใชกบ
ชนเรยนทมขนาดใหญ ผสอนควรแบงผเรยนออกเปนกลมเลกๆ (กลมละ 3-5 คน) ในการทำกจกรรม และ
ยดหยนเวลาในการทำกจกรรมตามความเหมาะสม เพราะขนาดชนเรยนทใหญอาจจะตองใชเวลาในการทำ
กจกรรมนานกวาขนาดชนเรยนทเลก
การจดการเรยนการสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคกบการเตรยมความพรอมของผเรยนเพอการดำรงชวตในศตวรรษท 21
การสรางทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 เปนแนวคดทเนนผลลพธทเกดกบผเรยน (Student
Outcomes) ทงในดานความรสาระวชาหลก (Core Subjects) และทกษะแหงศตวรรษท 21 ทจะชวย
ผเรยนไดเตรยมความพรอมในหลากหลายดาน รวมทงระบบสนบสนนการเรยนร ไดแก มาตรฐานและ
การประเมน หลกสตรและการเรยนการสอน การพฒนาคร สภาพแวดลอมทเหมาะสมตอการเรยนใน
ศตวรรษท 21 ดงนนการเรยนรในศตวรรษท 21 ตองกาวขาม “สาระวชา” ไปสการเรยนร “ทกษะแหง
ศตวรรษท 21” (21st Century Skills) ซงผสอนจะเปนผสอนไมได แตตองใหผเรยนเปนผเรยนรดวยตนเอง
โดยผสอนจะปรบเปลยนบทบาทในการเรยนร ปรบใหตนเองเปนโคช (Coach) และอำนวยความสะดวก
(Facilitator) ในการจดการเรยนการสอน
การจดการเรยนการสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรคสามารถเปนแนวทางหนงทชวย
ฝกทกษะของผเรยนเพอเตรยมความพรอมในการดำรงชวตในศตวรรษท 21 ทเนนใหผเรยนมทกษะทางดาน
การคดอยางมวจารณญาณ และทกษะในการปญหา รวมถงทกษะดานการสรางสรรคและนวตกรรมไดเปน
อยางด มดงน
223
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
1. การเรยนการสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค เปนการสอนทเนนการพฒนา
ผเรยนทางการคดมากกวาการสอนทเนนเนอหา
2. การเรยนการสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค เปนการสงเสรมการคดของผเรยน
ประกอบดวย การรวบรวมขอมล การวเคราะหจำแนกจดหมวดหม การจดลำดบ และการประเมนผล
3. การเรยนการสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค เปนการเรยนรทผเรยนตองใช
จนตนาการและความคดในการแกปญหาจากสถานการณทกำหนดใหดวยตนเองหรอแลกเปลยนความคดกบ
ผอน
4. การเรยนการสอนตามกระบวนการแกปญหาเชงสรางสรรค เปนการเรยนรทฝกใหผเรยน
กลาคด กลาทำ และกลาแสดงออก รวมถงยอมรบรบฟงความคดเหนของผอน ปรบปรงแกไขเมอเกด
ขอผดพลาด
References
Brown, R. (2011). Product Development: 9 Steps for Creative Problem Solving, Mashable
Business. Retrieved October 1, 2011, from http://mashable.com/2011/09/30/
creative-problem- solving.
Caudron, S. (1998). 6 Steps in Creative Problem Solving, Business Finance. Retrieved
October 1, 2011, from http://businessfinancemag.com/article/6-steps-creative-
problem-solving-0401.
Dima. (2010). 5 Steps to Creative Problem Solving, Mind Forums. Retrieved October 1,
2011, from http://mindforums.com/5-steps-to-creative-problem-solving.
Harris, R.A. (2002). Creative Problem Solving: A Step-by-Step Approach. Los Angeles:
Pyrczak Publishing.
Malakul Na Ayuthaya, P. (1994). The Concept of Thinking, Creative Problem Solving.
Documentation of Academic Thinking & Creativity, No 1. Bangkok: Textbooks
Academic Papers Center, Faculty of Education, Chulalongkorn University. (in Thai)
McShane. M. (2009). 8 Steps to Creative Problem Solving. Retrieved October 1, 2011, from
http://www.associatedcontent.com/article/1614895/8_steps_to_creative_
problem_solving.html?cat=4.
Osborn, A. (1953). Author Applied Imagination: Principles & Procedures of Creative
Thinking. New York: Scribner.
224
SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016 Creative Problem Solving Process Instructional Management
. (1964). How to Become More Creative. New York: Scribner.
Parnskul, S. (2002). A Proposed Learning Model For Creative Problem Solving Process
Usinginternat- Based Cooperative Learning Within The Organization. (Doctoral’s
dissertation. Chulalongkorn University, Bangkok. (in Thai)
Treffinger, D. (1995). Creative Problem Solving: Overview & Educational Implications.
Educational Psychology Review (Historical Archive), 7(3), 301-312.
Treffinger, D. & Isaksen, S. (2005). Creative Problem Solving: The History, Development &
Implications for Gifted Education & Talent Development. Gifted Child Quarterly,
49(4), 342.
Treffinger, D., Selby, E. & Isaksen, S. (2008). Understanding Individual Problem-Solving Style:
A Key to Learning & Applying Creative Problem Solving. Learning & Individual
Differences, 18(4), 390-401.
ผเขยน
ดร.ณฏฐพงศ กาญจนฉายา
คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร
181 ถนนเจรญประดษฐ ตำบลรสะมแล อำเภอเมอง จงหวดปตตาน 94000
e-mail: [email protected]
225
Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016
บทวจารณหนงสอ โรงเรยนบนดาลใจ:
I CREATIVE SCHOOLS : The Grassroots Revolution That’s Transforming Education
ผแตง Ken Robinson and Lou Aronica (2015)
จราภรณ ศรทว
ทามกลางกระแสการปฏรปการศกษาทรฐบาลแตละรฐบาล
พยายามจะคนหาวธการทจะทำอยางไรใหโรงเรยนไดมาตรฐาน
รฐบาลจงใหความสำคญกบการประเมนหลายรปแบบ ทำใหโรงเรยน
ตกเปนเหยอของนกการเมองทพยายามจะเอาการศกษาเปนเสมอน
“เครองมอ” ในการหาเสยง ดวยแรงกดดนทตองแขงขนกนดาน
ผลสมฤทธของนกเรยน ครจงมงทจะสอนเพอสอบ เพอใหโรงเรยน
ผานการประเมนและรบรองจากองคกรตาง ๆ และทไมนาเชอวาจะ
เกดขนคอครปรบแตงตวเลขเพอใหนกเรยนของตน“ดด” เมอเปรยบเทยบ
กบเดกคนอน ๆ เหตการณดงกลาวเกดขนมาชานานในวงการศกษา
และจะยงเกดขนตอไปถาไมมใครลกขนมาทำอะไร
“โรงเรยนบนดาลใจ” เลมนกระตกตอมความคดของผอานดวยการนำเสนออกมมมองของ
การจดการศกษาทนำ “ชวต” และ “ความสข” ของเดกและครเปนตวตง ผเขยนชประเดนใหเหนวา
ความคดสรางสรรคของเดกนน เรมมาจากความชอบความสนใจ ความใฝฝน ไมใชเรมจากหลกสตรมาตรฐาน
การเรยนร ดวยหลกสตรทยดหยน ยดผเรยนเปนศนยกลาง ครใหเดกเปนตวตงและมสวนรวมในการเรยนร
เทากบตดปกใหนกเรยนบนไปในโลกของความสรางสรรค เมอครใสใจการเรยนรของเดกเปนรายบคคล และ
มงพฒนาการเรยนรดวยการออกแบบการเรยนรอยางสดฝมอ มากกวาใหความสำคญกบการวดผลและ
ประเมนตะกอนทหลงเหลอเพอรายงานหนวยเหนอ รวมถงการสรางสรรคบรรยากาศโรงเรยนใหเปนดนแดน
แหงการบมเพาะความสรางสรรคของเดกทำใหเดกกระหายใครทจะเรยนรเปนการเรยนรทมความสข
หนงสอเลมนแบงออกเปน10บท
บทท 1 : คนสสามญบทนพยายามใหผอานทบทวนวาบทบาทของครอะไรเปน“แกน”และอะไร
เปน “กระพ” นกการศกษาทงหลายพยายามหาวธการอนหลากหลายทจะปฏรปการศกษาใหดขน แตลม
จดการศกษาเพอ “สอนคน” แททจรงนนหลกการมงาย ๆ 4 ประการ คอ (1) หาวธทำใหเดกมาโรงเรยน
ใหไดกอน (2) ทำใหเดกรสกวาเขาปลอดภยทจะอยในโรงเรยน (3) ทำใหเดก ๆ รสกวาเขามคณคา ครให
ความใสใจเขาเปนรายบคคล และ (4) สอนเนอหาตามหลกสตรดวยวธทสรางสรรคและนอกกรอบจะ
สามารถทำใหเดกประสบความสำเรจในชวตไมใชสอนเพอผานมาตรฐานทรฐบาลกำหนด
226
Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016
บทท 2 : มองกนเสยใหม บทนเตอนสตผอานวา อยามองคนและตดสนคนทภายนอก เดกท
ไมประสบความสำเรจในระบบโรงเรยนใชวาเขาเหลานนจะไมมแรงบนดาลใจใฝดและมชวตทดไดการศกษา
ทจดแบบ“โรงงานอตสาหกรรม” ไมอาจตอบสนองความตองการของเดกเปนรายบคคลการศกษาควรชวย
ใหเดกเกดความรสกยดโยงทงตอโลกภายในตนเองและโลกทอยรอบตวพวกเขา
บทท 3 : โรงเรยนบนดาลใจ บทนชวนใหผอานวเคราะหสถานการณการศกษาทพบในปจจบน
เปนทนาประหลาดใจทประเทศฟนแลนดมระดบมาตรฐานของผลสมฤทธสงมาอยางตอเนองตามเกณฑ
มาตรฐานวดระดบนานาชาตทกประเภท แตในประเทศฟนแลนดเองกลบไมมการสอบมาตรฐาน ยกเวน
การสอบเพอจบชนมธยมปลายเพยงครงเดยวเทานน ในขณะทประเทศตาง ๆ ทใหความสำคญกบการสอบ
และมาตรฐานมาก กลบไมประสบความสำเรจเทากบเงนทลงทนไป จากการวเคราะหสถานการณตาง ๆ
พบวา การศกษาทดทสดคอ การศกษาทเขาใจธรรมชาตของการเรยนร เชน นกเรยนจะเรยนรไดดทสดได
อยางไรและมวธการอะไรบางทจะชวยใหนกเรยนเรยนรไดดทสด
บทท 4 : เกดมาเรยน บทนวเคราะหธรรมชาตการเรยนรของมนษยกบความลมเหลวของ
การจดการศกษาทารกทกคนเกดมาพรอมความกระหายทจะเรยนรโลกรอบตวอยางมาก แตผใหญ
ท “หวงด”ทำใหความกระหายนนลดลง ในขณะทมนษยอดมไปดวยความฉลาดอนหลากหลายแตการศกษา
ในโรงเรยนกลบเนนเฉพาะบางมม ในขณะทเดกตองการอสรภาพในการเรยนรและเรยนรไดดผานการเลน
แตโรงเรยนกลบเตมไปดวยกฎกตกา ทำใหความสนใจใฝรของเดกลดลง ดงนนถาเดกไมประสบความสำเรจ
ในการเรยนจะเปนความผดของใครเดกหรอคร?
บทท 5 : สอนอยางมศลป ผเขยนไดยกตวอยางการสอนของ เรฟ เอสควธ (Rafe Esquith) มา
เปนกรณศกษาเรฟมขอคดวาถาอยากใหเดกเปนเชนไรครตองเปนเชนนน2เทาครตองเปน“แบบอยาง”
เปนผสรางแรงบนดาลใจเสรมสรางความมนใจและปลกฝงความคดสรางสรรคใหกบเดกๆบทบาทหลกของ
ครคอผอำนวยความสะดวกใหนกเรยนเรยนรอยางมความสข ครทประสบความสำเรจในการสอนจะใชสอ
และลลาการสอนทเปลยนแปลงตลอดเวลาเพอใหตอบสนองความสนใจของเดกเปนรายบคคล
บทท 6 : ตองมอะไรในหลกสตร หลกสตรควรประกอบดวย 4 ดาน ไดแก โครงสราง เนอหา
วธการเรยนร และบรรยากาศในการเรยน และควรเปนหลกสตรทสามารถพฒนาสมรรถนะ 8 ดานใหแก
ผเรยน ไดแก ความสงสยใครร (curiosity) ความคดสรางสรรค (creativity) การวพากษ (criticism)
ความสามารถในการสอสาร (communication)การใหความรวมมอ (collaboration)ความเหนอกเหนใจ
ซงกนและกน (compassion) ความสงบสำรวมของจตใจ (composure) และการเปนพลเมอง
(citizenship)ผเขยนเสนอวาควรจดการเรยนรแบบบรณาการไมควรแยกทฤษฎออกจากการปฏบต
บทท 7 : สอบไดสอบด บทนสะทอนใหเหนหายนะของระบบการศกษาทใหความสำคญกบเกณฑ
มาตรฐานการสอบจนทำใหเกดแรงกดดนแกบคคลตางๆทเกยวของเกดอตสาหกรรมการสอบในอเมรกา
ทมผลประโยชนทางธรกจมหาศาล นกเรยนทจรตการสอบ ครแตงคะแนนเพอใหนกเรยนของตนดด
การประเมนผลทดควรสงเสรมผลลพธการเรยนรของนกเรยนมากกวามงรายงานผลการสอนและการสอบ
ตอผมอำนาจ
227
Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016
บทท 8 : เคลดไมลบสำหรบผนำ บทนนำเสนอบทบาทของผบรหารทตางไปจากเดมครใหญทด
ควรบรหารงานแบบ “จดการสภาพแวดลอม” ไมใชแบบ “ออกคำสงและควบคม” โดยยกตวอยาง
การบรหารงานของมหาวทยาลยคลารก ทยดหลกการวาสถาบนการศกษาเปนศนยกลางการเรยนรของ
ชมชนเปนกรณศกษา
บทท 9 : เรมตนทบานบานคอโรงเรยนแหงแรกของเดกๆนาเสยดายทปจจบนสถาบนครอบครว
เปลยนแปลงไป นกเรยนสวนใหญไมไดอยในครอบครวทอบอนอยางในสมยกอน บทนใหคำแนะนำ
ทนาสนใจแกผปกครอง วธดำเนนการของบลสคลนาสนใจ เปนตวอยางการนำพลงครอบครวและชมชนมา
รวมกนสรางการเรยนรใหกบนกเรยนเพอใหนกเรยนเปนบคคลทมความสามารถในศตวรรษท21
บทท 10 : เปลยนบรรยากาศ บทนวาดวยผกำหนดนโยบาย โดยในสหรฐอเมรกา ประกอบดวย
คณะกรรมการโรงเรยน ศกษาธการ นกการเมอง และผนำสหภาพ บคคลเหลานมปฏสมพนธกนอยาง
ซบซอน แตตางกตองการสรางความเปลยนแปลงในทางทดแกพนทของตนโดยการสรางรปแบบการศกษา
ใหมๆในพนทตางๆ
หนงสอเลมนมประโยชนสำหรบบคคลหลายระดบ สำหรบผมอำนาจกำหนดนโยบายดาน
การศกษาของประเทศ หนงสอเลมนเปนเสมอนกระจกสะทอนมมมองตาง ๆ เชน การจดการศกษาเพอ
ตอบสนองความตองการของผเรยนเปนรายบคคลไมใชเรองใหม เปนสงทจอหน ลอก ไดเสนอไวตงแต
ศตวรรษท 17 ประเทศไทยผานการปฏรปการศกษามาหลายครงและกำลงอยในชวงจะปฏรปอกครง ถาผม
สวนเกยวของกบกระบวนการปฏรปการศกษาไดมโอกาสอานหนงสอเลมน จะชวยใหมมมองของการทำงาน
ชดเจนมากยงขน สำหรบผบรหารสถานศกษา จะไดแนวทางการ “บรหารคน” มากกวา “บรหาร
สถานศกษา” โดยการใชพลงผปกครองและชมชนเชามาชวย สำหรบคร จะไดเทคนคการจดการเรยนรททง
ครและนกเรยนมความสขประโยชนมากมายถงขนาดนไมอานไมไดแลวละ
ผเขยนใชลลาการนำเสนอจดยนทวา “โรงเรยนบนดาลใจ” ดอยางไรผานกรณศกษาทงตวบคคล
งานวจยและหนงสอตาง ๆ ทสำคญคอผานประสบการณการทำงานของผเขยนเองมามากกวาสสบป ผอาน
จะไดรบความรสกเสมอนกำลงนงสนทนาอยกบ “เพอนรวมอดมการณ” ซงตางมความปรารถนาทจะเปน
สวนหนงในการทำใหการจดการศกษาเกดความแตกตางแกเดกและเยาวชน เมออานหนงสอเลมนจบแลว
เกดพลงบวกทอยาก“ลองทำด”
ผเขยน
รองศาสตราจารย ดร.จราภรณ ศรทว
โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยศนยวจยและพฒนาการศกษามหาวทยาลยเกษตรศาสตร
50ถนนงามวงศวานแขวงลาดยาวเขตจตจกรกรงเทพมหานคร10900
e-mail:[email protected]
228
Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016
กระบวนการดำเนนงาน เกณฑในการพจารณาตพมพ ระเบยบการเขยนและการสงตนฉบบ วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร เปนวารสารทางวชาการทมวตถประสงค
เพอเผยแพรผลงานวชาการในลกษณะบทความรบเชญ(InvitedArticle)นพนธตนฉบบ(OriginalArticle)
นพนธปรทศน (Review Article) และบทวจารณหนงสอ (Book Review) ในสาขาการศกษา การบรหาร
ธรกจ การทองเทยวและบรการ และสาขาอนๆ ทเกยวของ มการจดพมพเผยแพรปละ 3 ฉบบ (ฉบบแรก
เดอนมกราคมถงเดอนเมษายนฉบบทสองเดอนพฤษภาคมถงเดอนสงหาคมและฉบบทสามเดอนกนยายน
ถงเดอนธนวาคม)
ลขสทธตนฉบบทไดรบการตพมพในวารสารวจยมสดสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตรถอเปน
กรรมสทธของมหาวทยาลยสวนดสตหามผใดนำขอความทงหมดหรอบางสวนไปพมพซำ เวนเสยแตวาจะได
รบอนญาตจากมหาวทยาลยเปนลายลกษณอกษรอนง เนอหาทปรากฏในบทความเปนความรบผดชอบของ
ผเขยนทงนไมรวมความผดพลาดอนเกดจากเทคนคการพมพ
กระบวนการดำเนนงาน
1.กองบรรณาธการเปดรบตนฉบบระหวางเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคม
2.กองบรรณาธการประชมเพอพจารณาความสอดคลองของตนฉบบกบวตถประสงคและขอบเขต
ของวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร รวมถงตรวจสอบความสมบรณ ความถกตองใน
การจดรปแบบตามเกณฑของวารสารและคณภาพทางดานวชาการ
3.กองบรรณาธการออกจดหมายไปยงผเขยน ในกรณปฏเสธการตพมพตนฉบบทไมเปนไปตาม
หลกเกณฑททางวารสารกำหนดและในกรณตนฉบบผานการพจารณาจากกองบรรณาธการจะออกจดหมาย
แจงการดำเนนการสงผทรงคณวฒเพออานประเมนตนฉบบไปยงผเขยนผานทางe-mail
4.กองบรรณาธการดำเนนการจดสงตนฉบบทผานการพจารณาไปยงผทรงคณวฒ (Peer
Review) ในสาขาวชานน ๆ เพอทำการอานประเมนจำนวน 2 ทาน โดยหากผทรงคณวฒ 1 ใน 2 ทาน
พจารณาวา ไมเหมาะสมทจะตพมพเผยแพร จงจะทำการสงไปยงผทรงคณวฒทานท 3 เพอพจารณา ทงน
ตนฉบบทจะไดรบการตพมพในวารสารวจยมสดสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตรตองผานการพจารณา
เหนควรเหมาะสมใหตพมพเผยแพรโดยผทรงคณวฒอยางนอยจำนวน2ทาน
5.กองบรรณาธการสรปผลการประเมนคณภาพตนฉบบของผทรงคณวฒและจดสงไปยงผเขยน
เพอใหดำเนนการแกไข โดยใหสงตนฉบบทแกไขเรยบรอยแลวพรอมชแจงการแกไขในตารางทกำหนดให
มายงกองบรรณาธการ
229
Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016
6.กองบรรณาธการตรวจสอบความถกตองของการแกไขเนอหาตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ
และตรวจสอบความถกตองของการเขยนตนฉบบตามรปแบบทวารสารกำหนด
7.กองบรรณาธการออกหนงสอตอบรบการตพมพ พรอมตนฉบบบทความทมตราประทบของ
วารสารวจย มสด ทกหนา และทำการเผยแพรตนฉบบทไดรบการตอบรบการตพมพแลว ผานทางเวบไชต
ของวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร (http://research.dusit.ac.th/new/
e-Journal)โดยแสดงสถานะเปนบทความทไดรบการตอบรบการตพมพแลว(Accepted)
8.กองบรรณาธการดำเนนการรวบรวมตนฉบบทจะตพมพในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตร
และสงคมศาสตรและตรวจสอบความถกตองกอนจดสงโรงพมพเพอจดทำวารสารฉบบราง
9.กองบรรณาธการรบวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตรรบวารสารฉบบราง
ทจดรปเลมเสรจเรยบรอยแลวจากโรงพมพ และตรวจสอบความถกตองกอนทำการเผยแพรผานทางเวบไซต
(http://research.dusit.ac.th/new/e-Journal) โดยแสดงสถานะเปนบทความทอยระหวางการตพมพ
(InPress)และจดสงบทความดงกลาวทมตราประทบของวารสารวจยมสดทกหนาใหผเขยนเพอตรวจสอบ
ความถกตองกอนมการสงใหตพมพ
10. กองบรรณาธการรบเลมวารสารทตพมพเรยบรอยแลวจากโรงพมพ และทำการตรวจสอบ
ความถกตองของวารสารกอนทำการเผยแพรโดยระบสถานะวารสารทตพมพแลว (Published) ทางเวบไซต
(http://research.dusit.ac.th/new/e-Journal) พรอมทงจดสงวารสารฉบบตพมพดงกลาวใหกบ
ผทรงคณวฒผเขยนและหนวยงานตางๆเพอการนำไปใชประโยชน
เกณฑในการพจารณาตพมพ
1.ตนฉบบมชอเรองกระชบทนสมยนาสนใจ
2.เนอหาของตนฉบบมคณภาพตามหลกวชาการในสาขาวชานนๆ และประกอบดวยองคความรท
สามารถนำไปประยกตใชไดจรง
3.เนอหาของตนฉบบมความสอดคลองกบวตถประสงคและขอบเขตของวารสารวจย มสด สาขา
มนษยศาสตรและสงคมศาสตร
4.ตนฉบบทสงมาเพอขอตพมพในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ตอง
ไมเคยตพมพในวารสารใดวารสารหนงมากอนหรอไมอยในระหวางการเสนอขอตพมพในวารสารอน
5.เนอหาในตนฉบบทงหมดควรเกดจากการสงเคราะหโดยผเขยนเองไมไดคดลอกหรอตดทอนมา
จากผลงานของผอนโดยไมไดรบอนญาตหรอปราศจากการอางองทเหมาะสม
6.ผเขยนตองเขยนตนฉบบตามรปแบบทวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
กำหนดเทานน
230
Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016
7.ผลการประเมนตนฉบบแบงออกเปน4ระดบไดแก
•แกไขนอยกอนตพมพเผยแพร
•แกไขปานกลางกอนตพมพเผยแพร
•แกไขมากเขยนใหมและสงอานประเมนอกครง
•ไมเหมาะสมทจะตพมพเผยแพร
ในการตอบรบการตพมพ (Accepted) ตนฉบบในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและ
สงคมศาสตร ทงนบทความดงกลาวจะตองไดรบการประเมนในระดบแกไขนอยกอนตพมพเผยแพร หรอ
แกไขปานกลางกอนการตพมพเผยแพรจากผทรงคณวฒจำนวนอยางนอย2ทานเทานน
ระเบยบการเขยนตนฉบบ
กองบรรณาธการวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ไดกำหนดระเบยบ
การเขยนตนฉบบ เพอใหผเขยนยดเปนแนวทางในการดำเนนการสำหรบเตรยมตนฉบบเพอขอตพมพใน
วารสารวจยมสดสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตรดงรายละเอยดตอไปน
1. การจดรปแบบ
1.1ขนาดของตนฉบบ พมพหนาเดยวบนกระดาษขนาด A4 โดยกำหนดคาความกวาง
19 เซนตเมตร ความสง 26.5 เซนตเมตร และเวนระยะหางระหวางขอบกระดาษดานบนและซายมอ
3.5เซนตเมตรดานลางและขวามอ2.5เซนตเมตร
1.2รปแบบอกษรและการจดวางตำแหนง ภาษาไทยและภาษาองกฤษใชรปแบบอกษร
THSarabunPSKทงเอกสารพมพดวยโปรแกรมไมโครซอฟทเวรด โดยใชขนาดชนดของตวอกษรรวมทง
การจดวางตำแหนงดงน
1.2.1หวกระดาษ ประกอบดวย เลขหนาขนาด 12 ชนดตวธรรมดา ตำแหนงชด
ขอบกระดาษดานขวา
1.2.2ชอเรอง ภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 16 ชนดตวหนา ตำแหนงกงกลาง
หนากระดาษความยาวไมเกน2บรรทด
1.2.3ชอผเขยน ภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงกงกลาง
หนากระดาษใตชอเรอง ทงนใหใสเครองหมายดอกจน (*) กำหนดเปนตวยกกำกบทายนามสกลของ
ผประสานงานหลก
1.2.4หนวยงานหรอสงกดททำวจย ภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 14.5 ชนด
ตวธรรมดา ตำแหนงกงกลางหนากระดาษใตชอผเขยน กรณคณะผเขยนมหนวยงานหรอสงกดทตางกน
ใหใสตวเลข 1 และ 2 กำหนดเปนตวยกกำกบทายนามสกลผเขยนแตละทาน และตวยกกำกบดานหนา
หนวยงานหรอสงกดตามลำดบ
231
Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016
1.2.5เชงอรรถ กำหนดเชงอรรถในหนาแรกของบทความ สวนแรกกำหนดขอความ
“*ผประสานงานหลก (Corresponding Author)” ภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 10 ชนดตวหนา
สวนท2ระบขอความ“e-mail”ระบเปนe-mailของผประสานงานหลกในสวนสดทายกำหนดขอความ
“**กตตกรรมประกาศ”(ถาม) ระบเฉพาะแหลงทน และหนวยงานทสนบสนนงบประมาณ เชน “งานวจย
เรองนไดรบสนบสนนทนวจยจากทนงบประมาณแผนดนมหาวทยาลยสวนดสต”เปนตน
1.2.6หวขอบทคดยอภาษาไทย ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชดขอบกระดาษ
ดานซายใตหนวยงานหรอสงกดของผเขยน เนอหาบทคดยอไทยขนาด 14 ชนดตวธรรมดา จดพมพเปน
1คอลมนบรรทดแรกเวน1Tabจากขอบกระดาษดานซายและพมพใหชดขอบทงสองดาน
1.2.7หวขอคำสำคญภาษาไทย ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชดขอบกระดาษ
ดานซายใตบทคดยอภาษาไทย เนอหาภาษาไทยขนาด 14 ชนดตวธรรมดา ไมเกน 4 คำ เวนระหวางคำ
ดวยการเคาะ2ครง
1.2.8หวขอบทคดยอภาษาองกฤษ ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชดขอบกระดาษ
ดานซายใตคำสำคญภาษาไทย เนอหาบทคดยอภาษาองกฤษขนาด 14 ชนดตวธรรมดา จดพมพเปน
1คอลมนบรรทดแรกเวน1Tabจากขอบกระดาษดานซายและพมพใหชดขอบทงสองดาน
1.2.9 หวขอคำสำคญภาษาองกฤษ ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชดขอบกระดาษ
ดานซายใตบทคดยอภาษาองกฤษเนอหาภาษาองกฤษขนาด14ชนดตวธรรมดาไมเกน4คำเวนระหวาง
คำดวยเครองหมายจลภาค(,)
1.2.10 หวขอหลกภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชด
ขอบกระดาษดานซาย
1.2.11 หวขอยอยภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด14ชนดตวหนาTab1.5เซนตเมตร
จากอกษรตวแรกของหวขอเรอง
1.2.12 เนอหาภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 14 ชนดตวธรรมดา จดพมพเปน
1คอลมนบรรทดแรกเวน1Tabจากขอบกระดาษดานซายและพมพใหชดขอบทงสองดาน
1.2.13 อางอง (References) หวขอภาษาองกฤษขนาด 14.5 ชนดตวหนา ชดขอบซาย
เนอหาภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 14 ชนดตวธรรมดา ตำแหนงชอผเขยนชดขอบซาย หากยาวเกน
1บรรทด ให Tab1.5 เซนตเมตรการอางองเอกสารใหเขยนตามแบบAPA (AmericanPsychological
Association)
1.2.14 ผเขยน/คณะผเขยน ภาษาไทยขนาด 14.5 ชนดตวหนา ชดขอบซาย และขน
บรรทดใหม ให Tab 0.75 เซนตเมตร ใหระบคำนำหนาชอ ไดแก นาย นาง นางสาว และตำแหนงทาง
วชาการของผเขยน เนอหาใตชอผเขยนภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 14 ชนดตวธรรมดา Tab
1.5 เซนตเมตร โดยระบหนวยงานหรอสงกดของผเขยน ขอมลทอยทตดตอไดพรอมรหสไปรษณย หาก
ยาวเกน1บรรทดใหTab1.5เซนตเมตรและบรรทดใหมใหTab1.5เซนตเมตรระบอเมล
232
Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016
1.3จำนวนหนาบทความตนฉบบมความยาวไมเกน15หนา
2. การเขยนอางอง
การอางองเอกสารใหเขยนอางองตามรปแบบAPA(AmericanPsychologicalAssociation)
โดยใหแปลรายการอางองภาษาไทยเปนภาษาองกฤษทกรายการ และยงคงรายการอางองภาษาไทยเดมไว
ดวยเพอใหกองบรรณาธการตรวจสอบความถกตองในการแปล (สามารถดหลกเกณฑการอางองวารสารวจย
มสดสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตรไดทhttp://research.dusit.ac.th/new/th/pr/)
3. ลำดบหวขอในการเขยนตนฉบบ
การเขยนตนฉบบกำหนดใหใชภาษาไทยหรอภาษาองกฤษเทานน ในกรณเขยนเปนภาษาไทย
ควรแปลคำศพทภาษาองกฤษเปนภาษาไทยใหมากทสด ยกเวนในกรณทคำศพทภาษาองกฤษเปนคำเฉพาะ
ทแปลไมไดหรอแปลแลวไมไดความหมายชดเจนใหใชคำศพทภาษาองกฤษได และควรใชภาษาทผอานเขาใจ
งายชดเจนหากใชคำยอตองเขยนคำเตมไวครงแรกกอนโดยเนอหาตองเรยงลำดบตามหวขอดงน
3.1 ชอเรองควรสนและกะทดรดความยาวไมควรเกน100ตวอกษรชอเรองตองมทงภาษา
ไทยและภาษาองกฤษโดยใหนำชอเรองภาษาไทยขนกอน
3.2 ชอผเขยน เปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ หากเกน 6 คนใหเขยนเฉพาะคนแรกแลว
ตอทายดวย“และคณะ”
3.3 ชอหนวยงานหรอสงกดทผเขยนทำงานวจยเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ
3.4 บทคดยอ เขยนทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ โดยเขยนสรปเฉพาะสาระสำคญของเรอง
อานแลวเขาใจงายความยาวไมควรเกน250คำหรอ15บรรทดโดยใหนำบทคดยอภาษาไทยขนกอนทงน
บทคดยอภาษาไทยกบบทคดยอภาษาองกฤษตองมเนอหาตรงกน
3.5 คำสำคญ (Keywords) ใหอยในตำแหนงตอทายบทคดยอ และ Abstract ไมเกน 4 คำ
ทงนเพอประโยชนในการนำไปใชในการเลอกหรอคนหาเอกสารทมชอเรองประเภทเดยวกนกบเรองททำ
การวจย
3.6 บทนำ เปนสวนของเนอหาทบอกความเปนมาและเหตผลนำไปสการศกษาวจยและควร
อางองงานวจยอนทเกยวของ
3.7 วตถประสงค ชแจงถงจดมงหมายของการศกษา
3.8 กรอบแนวคดชแจงความเชอมโยงตวแปรตนและตวแปรตามในการทำการวจย
3.9 ระเบยบวธการวจย ควรอธบายวธดำเนนการวจย โดยกลาวถงประชากรและกลม
ตวอยาง (ขนาดของกลมตวอยาง วธการสมกลมตวอยาง และทมาของกลมตวอยาง) การสรางและพฒนา
คณภาพเครองมอการเกบและรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล
3.10 ผลการวจย เปนการเสนอสงทไดจากการวจยเปนลำดบ อาจแสดงดวยตาราง กราฟ
แผนภาพประกอบการอธบาย ทงน ถาแสดงดวยตาราง ควรเปนตารางแบบไมมเสนขอบตารางดานซาย
233
Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (3): Sep-Dec 2016
และขวา หวตารางแบบธรรมดาไมมส ตารางควรมเฉพาะทจำเปน ไมควรมเกน 5 ตาราง สำหรบรปภาพ
ประกอบควรเปนรปภาพขาว-ดำทชดเจน และมคำบรรยายใตรป กรณทผเขยนตนฉบบประสงคจะใชภาพส
จะตองเปนผรบผดชอบคาใชจายดงกลาว
3.11 อภปรายผล ควรมการอภปรายผลการวจยวาเปนไปตามสมมตฐานทตงไวหรอไมเพยงใด
และควรอางทฤษฎหรอเปรยบเทยบการทดลองของผอนทเกยวของประกอบ เพอใหผอานเหนดวยตาม
หลกการหรอคดคานทฤษฎทมอยเดม
3.12 ขอเสนอแนะ เกยวกบงานวจยควรเปนขอเสนอแนะทสามารถนำผลการวจยไปใช
ประโยชนไดจรงหรอขอเสนอแนะสำหรบการวจยในอนาคต
3.13 ผเขยน/คณะผเขยน ในสวนทายของบทความใหเรยงลำดบตามรายชอในสวนหวเรอง
ของบทความโดยระบตำแหนงทางวชาการทอยทสามารถตดตอไดและe-mail
การสงตนฉบบ
1.เขยนตนฉบบตามระเบยบการเขยนตนฉบบ วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและ
สงคมศาสตร
2.สงตนฉบบจำนวน 3 ชด และแบบฟอรมการยนตนฉบบเพอพจารณาตพมพในวารสารวจย
มสด(แบบย.1)สงดวยตนเองหรอทางไปรษณยลงทะเบยนมาท
กองบรรณาธการวารสารวจยมสดสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
สถาบนวจยและพฒนามหาวทยาลยสวนดสต
เลขท295ถนนนครราชสมาแขวงดสตเขตดสต
กรงเทพมหานคร10300
3. สงไฟลตนฉบบผานระบบฐานขอมลงานวจย R-System บนเวบไซต http://research.
dusit.ac.th/R-systemดวย