บทที่ 1 ธรรมชาติของสิ่งมีชีวิต และ การศึกษาชีววิทยา · biochedped. 3| คอร์ส ชีววิทยา

© 2015 All Rights Reserved. www.HongReanOnline.com สงวนลขสทธโดย www. HongReanOnline.com หามผใดทาซา หรอลอกเลยนแบบ หรอคดลอกบทความไปใชโดยมไดรบอนญาต

บทท 1 : ธรรมชาตของสงมชวต และ การศกษาชววทยา

SLD : Smart Learning Diagram

1. บทนา ชววทยา (Biology)

1.1 ความหมายของชววทยา

ชววทยา ภาษาองกฤษใชคาวา Biology มาจากภาษากรกโบราณ 2 คาคอ Bios + Logos

โดย Bios แปลวา สงมชวต , Logos แปลวา ความคดและเหตผล

ดงนน Biology จงหมายถง การศกษาทเ กยวของกบสงมชวตดวยเหตและผล

ถามองในแงคาศพทภาษาไทย คาวา ชววทยา เปนคาสมาส มาจากคา 2 คา คอ ชว+วทยา ชว แปลวา ชวต

และ วทยา แปลวา วชาความร ดงนน ชววทยา จงหมายถง "วชาทวาดวยการศกษาเกยวกบสงมชวต" นนเอง . .

Q : 1. ขอใดเปนความหมายของวชาชววทยาทถกตองทสด

1. เปนวชาทศกษาทเกยวของกบสงมชวตทกชนด 2. เปนวชาแขนงหนงของวชาวทยาศาสตร

3. เปนวชาทศกษาทเกยวของกบสงมชวตดวยเหตและผล 4. เปนวชาทศกษากระบวนการรวมถงโครงสรางของสงมชวต

2. วชา ชววทยา มสวนประกอบทสาคญคอ Q :

1. ความรเกยวกบสงมชวต 2. กระบวนการทางวทยาศาสตร 3. ความรเกยวกบเคม 4. ขอ 1 และ 2 ถก

BIOCHEDPED | 2 | คอรส ชววทยา ม.ปลาย สาระเพมเตม โดย พบอส - วรตม เกงกตตภทร


1.2 ความสาคญของชววทยา

1.2.1 ดานโภชนาการ เชน การปรงอาหารอยางไรใหมประโยชน ไดสารอาหารครบถวน อะไรกนได

กนไมได สารอาหารไหนทนาไปปรงอาหารแลวเสอมสภาพ รวมไปถงการถนอมอาหาร ฯลฯ

1.2.2 ดานการแพทยและสาธารณสข เชนการปองกนโรค การรกษาเยยวยา ฯลฯ

1.2.3 การควบคมศตรพชและสตว เชน การกาจดศตรพช โดยใหผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสด

1.2.4 การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและการปองกนมลภาวะของสงแวดลอม

1.2.5 การพฒนาประเทศในทก ๆ ดาน ไมวาจะเปนดานเศรษฐกจ ซงดแลว กไมนาจะเกยวกบวชา

ชววทยา แทจรงแลว ทกดานสมพนธกนหมด ยกตวอยางเชน การปลกผลไมโดยใชความรทางชววทยา สามารถเพม

ผลผลตมกาไรได กนบวา ความรทางชววทยา กสามารถไปพฒนาทางดานเศรษฐกจของประเทศชาต ไดเหมอนกน

จากรป การผาตด และการกรดยางพารา ลวนใชความร ดานชววทยาทงสน

3. เทคโนโลยชวภาพ มประโยชนทางดานการแพทยและสาธารณสข อยางไร Q :

ก. การผลตวคซนปองกนไขหวดสายพนธใหม 2009 ข. การผลตยาเพนซลลน

ค. การใชลนหวใจเทยม ง. การผลตกระบอกและเขมฉดยา

1. ก ข ค 2. ก ข ง 3. ก ค ง 4. ข ค ง

4. ขอใดเปนคานวณโดยนาความรทางชววทยามาใช Q :

1. การคานวณความเปนไปไดของลกษณะของลกทเกดจากพอและแมตาบอดส

2. การคานวณจานวนรอบของกงหนน าทพดนาเขาไรองน

3. การคานวณความเรวของน าในแมนาทไหลจากเขอนแกงเสอเตน

4. การคานวณงานทคนถอของขนบนไดไป 5 เมตร

5. เทคโนโลยชวภาพ มประโยชนทางดานพลงงาน อยางไร Q :

1. การผลตแอลกอฮอลจากยสต 2. การรณรงคไมสรางมลพษในอากาศ

3. การใชกาจดแมลงโดยไมใชสารเคม 4. การกาจดยงลาย

6. ขอใดเปนประโยชนขอหนงของการศกษาชววทยา Q :

1. ทาใหรวธแกไขเบองตนเวลาเกดบาดแผล 2. ทาใหปรงสารเคมในการผลตนายาลางจานไดถกตอง

3. ทาใหประเมนความเรวการวงของสนขไดแมนยา 4. ถกทกขอ

รปจาก : http://www.kroobannok.com/news_pic/p26109171241.jpg รปจาก : http://www.tnews.co.th/html/read.php?hot_id=1200.jpg



1.3 ชวจรยธรรม

“ ชวจรยธรรม (Bioethics)” หมายถง การปฏบตตอสงมชวตอยางมคณธรรม ไมทาราย หรอทาอนตรายตอสตว

หรอมนษยทจะทดลองคนควาหาขอมลตางๆ เพอการศกษาหรอวจย

- ในกรณศกษาโครงสรางภายในของรางกายสตว เราจาเปนตอง ผาสวนของรางกายนนๆ เราอาจใชสตวทตายแลว

หรอมนษยทเสยชวตแลว (ในทนเรยกวาอาจารยใหญ) หรอถาหากจาเปนตองดการทางานขณะทมชวตอย กตองหลกเลยง

การกระทาทอนตรายตอสตวใหมากทสด หลกเลยงการทรมานสตว (ตามขอกาหนดในจรรยาบรรณการใชสตวทดลอง)

- ตระหนกตอคณคาของสตวทนามาทดลอง ซงเราตองใชสตวจานวนทนอยทสดเพอใหไดความรใหมากทสด

- ใชความรในทางทดงาม ถกตอง ไมขดตอกฎหมาย เชน การผลตอาวธชวภาพ การใชสารเคมฆาคน

- มความรบผดชอบตอสงคม เชน ทดลองยากบมนษย แลวตอมามนษยคนนนเกดโรคหรอเสยชวต

ดงนน กอนทจะทาการทดลองเราตองคานงถงความเสยงทจะตามมาดวย ตวอยางถดไปเชน การทดลองโคลนนงมนษย

ซงอาจกอใหเกดปญหาครอบครวตามมาได

นยามของคาตางๆ

- จรรยาบรรณ หมายถง หลกความประพฤตอนเหมาะสม แสดงถงคณธรรมและจรยธรรมในการประกอบอาชพท

กลมบคคล แตละสาขาวชาชพประมวลขนไวเปนหลก เพอใหสมาชกในสาขาวชาชพนนๆ ยดถอปฏบต เพอรกษาชอเสยง

และสงเสรมเกยรตคณ ของสาขาวชาชพของตน

- สตวทดลอง หมายถง สตวทถกนามาเพาะเลยงในทกกขง สามารถสบสายพนธไดซงมนษยนามาใชเพอ

ประโยชนในเชงวทยาศาสตรและเทคโนโลยทกสาขา

- ผใชสตว หมายถง ผใชสตวในงานวจย งานทดสอบ งานสอน และงานผลตชววตถ ในเชงวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยทกสาขา

ขอมลนยามของคาตางๆ อางองจาก : จรรยาบรรณการใชสตวเพองานทางวทยาศาสตร โดย คณะทางานราง “จรรยาบรรณการใชสตว”

และ คณะอนกรรมการกากบดแลและสงเสรมการปฏบตตาม “จรรยาบรรณการใชสตว” สภาวจยแหงชาต

7. ปรากฏการณทางชววทยาขอใดทเปนผลมาจากการกระทาของมนษย Q :

1. นาทะเลเนา เพราะปลาในทะเลตาย เนองจากมนามนเคลอบผวน า 2. สตวไมมทอยอาศย เพราะเกดไฟปา

3. มนษยและสตวลมตายเปนจานวนมาก เนองจากสนามพดชายฝง 4. การเปลยนจากใบเปนหนามของตนกระบองเพชร

8. ปรากฏการณทางชววทยาขอใดทไมไดเปนผลมาจากการกระทาของมนษย Q :

1. แมลงมภมคมกนทแขงแรงตอยาฆาแมลงทออกใหมเรอยๆ 2. ภเขานาแขงทขวโลกละลาย เรวขนเรอยๆ ทกป

3. ตนไมตายททบถมอยใตดน เปลยนจากเนอไมกลายเปนหน 4. การสญพนธของสตวสงวน หลายๆชนด

9. ขอใดเปนอาชพทเกยวของกบวชาชววทยาโดยตรง Q :

1. อาจารยสอนวชาชววทยา 2. นกพนธวศวกรรม 3. ผบรหารหางขายผลไม 4. รฐมนตรกระทรวงเกษตรและสหกรณ



10. ขอใดกลาวถง ความหมายของ ชวจรยธรรม ไดถกตองทสด Q :

1. การมความเมตตาตอสตวทจะนามาทาการทดลอง

2. การปฏบตตอสงมชวตอยางมคณธรรม เพอการศกษาหรอวจย โดยไมทาอนตรายตอสตว ถาไมจาเปน

3. หลกความประพฤตอนเหมาะสมของนกชววทยา โดยแสดงถงคณธรรมและจรยธรรมในการปฏบตงาน

4. การใชสตวทดลอง จานวนทนอยทสดเพอใหไดความรใหมากทสด เพอลดความสญเสย

11. วนหนงมคนมาใหแพทยทาแทง ประเดนใดทแพทยควรจะคานงเปนอนดบแรก Q :

1. การทาแทงนนผดกฎหมาย 2. การทาแทงนนผดศล และ จรรยาบรรณ

3. การทาแทงนนจะทาอนตรายแกผทาแทงได 4. การทาแทงนนเปนเรองนาเศราของสงคมไทย

12. รฐมนตรกระทรวงสาธารณสข ของบประมาณกวาแสนลานในการวจยผลตวคซนปองกนโรคไขหวดใหญสายพนธQ :

ใหม แตนายกรฐมนตรไมให เพราะตองนาเงนจานวนนไปดาเนนนโยบายอน อะไรเปนสงแรกทนายกรฐมนตรควรตระหนก

1. ชวตคนมคามากกวาผลประโยชนอน

2. ถาใหงบแกกระทรวงสาธารณสข แลว เกรงวาจะมการทจรตคอรบชนภายในกระทรวง

3. ถาใหงบแกกระทรวงสาธารณสข แลว เกรงวา งบประมาณประเทศจะไมพอใช

4. นโยบายอนททาอยน กบชวตคน อะไรสาคญกวากน

13. ขอใดเปนปญหาทสาคญทสด ทเปนผลมาจากการโคลนนงมนษย Q :

1. ปญหาประชากรลนโลก 2. ปญหาครอบครว 3. ปญหาดานเศรษฐกจ 4. ปญหาลกทเกดมาพการไมสมประกอบ

14. หากทานทาสตวทดลองสตวตาย ระหวางการทาการทดลอง อะไรเปนประเดนแรกททานจะคานง Q :

1. เราทาผดกฎจรรยาบรรณการทดลองสตวรเปลา 2. เราทาอะไรผดพลาดไปหรอไม

3. สตวทดลองเกดมาเพอทดลองอยแลว ตายไปกเบกตวใหม 4. สตวนนชางออนแอเสยจรงๆ

15. การนาขอมลของใครมานาเสนอนน ควรจะตองอางองผคนพบไวดวยเพราะเหตใด Q :

1. เพอใหเกยรตแกผคนพบขอมลนนๆ 2. เพอสงเสรมใหผคนพบมรายไดมากขน

3. เปนมารยาทของผนาเสนอ 4. ถกทงขอ 1 และ 3

16. ขอใดถอวาเปนชวจรยธรรม Q :

1. คานงถงผลกระทบทเปนผลเสยทเกดจากการวจยของเรา 2. การหลกเลยงการทรมานสตว

3. การนาความรจากการทดลองมาใชในทางทดงาม 4. ถกทกขอ

รปจาก : http://www.nomsod.com/content/7271 รปจาก : SCI Cover Story วทยาศาสตร เทคโนโลย พ.ค. 2551 รปจาก : http://www.siam1.net/article-6290.html



1.4 สาขาของวชาชววทยา

ชววทยาเปนวทยาศาสตรชวภาพ ประกอบดวยสาขามากมาย เชน

- Acarology วทยาเหบไร (ศกษาเกยวกบเหบและไร)

- Anatomy กายวภาคศาสตร (ศกษาเกยวกบโครงสรางสวนตางๆของสงมชวต)

- Bacteriology แบคทเรยวทยา (ศกษาเกยวกบแบคทเรย)

- Biochemistry ชวเคม (ศกษาเกยวกบโครงสรางของสารชวโมเลกลในสงมชวต)

- Biotechnology เทคโนโลยชวภาพ (ศกษาและการประยกตใชเทคโนโลยดานชววทยา)

- Botany พฤกษศาสตร (ศกษาเกยวกบพช)

- Cytology เซลลวทยา (ศกษาเกยวกบเซลล)

- Ecology นเวศวทยา (ศกษาเกยวกบความสมพนธสงมชวตดวยกน และสงมชวตกบสงแวดลอม)

- Entomology กฏวทยา (ศกษาเกยวกบแมลง)

- Embryology คพภวทยา (ศกษาเกยวกบตวออนของสงมชวต)

- Ethology พฤตกรรมศาสตร (ศกษาเกยวกบพฤตกรรมของสตว)

- Evolution ววฒนาการ (ศกษาเกยวกบการเจรญเปลยนแปลงของสงมชวตจากอดตจนถงปจจบน)

- Genetics พนธศาสตร (ศกษาเกยวกบการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมของสงมชวต)

- Helminthology พยาธวทยา (ศกษาเกยวกบหนอนพยาธชนดตางๆ)

- Icthyology มนวทยา (ศกษาเกยวกบปลา)

- Malacology วทยาหอย (ศกษาเกยวกบหอย)

- Mammalogy วทยาสตวเลยงลกดวยนม (ศกษาเกยวกบสตวเลยงลกดวยนม)

- Microbiology จลชววทยา (ศกษาเกยวกบจลนทรย)

- Morphology สณฐานวทยา (ศกษาเกยวกบลกษณะรปราง โครงสรางของรางกาย)

- Mycology เหดราวทยา (ศกษาเกยวกบเหดรา)

- Nutrition โภชนาการ (ศกษาเกยวกบสารอาหาร และความสาคญของสารอาหาร)

- Ornithology ปกษวทยา (ศกษาเกยวกบนก)

- Paleontology บรรพชวนวทยา (ศกษาเกยวกบซากโบราณ)

- Parasiology ปรสตวทยา (ศกษาเกยวกบปรสตของสงมชวต)

- Phycology สาหรายวทยา (ศกษาเกยวกบสาหราย)

- Physiology สรรวทยา (ศกษาเกยวกบหนาทการทางานของอวยวะในรางกาย)

- Protozology โพรโตซววทยา (ศกษาเกยวกบโพรโตซว)

- Taxonomy อนกรมวธาน (ศกษาเกยวกบการจดหมวดหม การตงชอและการเรยกชอสงมชวต)

- Virology ไวรสวทยา (ศกษาเกยวกบไวรส)

- Zoology สตววทยา (ศกษาเกยวกบสตว)



2. ลกษณะของสงมชวต

สงมชวต (Organism) มลกษณะพเศษทแตกตางกบสงไมมชวต ซงเกณฑในการแยกสงมชวตออกจาก

สงไมมชวตสามารถนามาสรป ได 7 ประการ ไดแก

2.1 สงมชวตมการสบพนธ (Reproduction) ซงลกษณะนเปนลกษณะทสาคญทสดของสงมชวต

เปนกระบวนการเพมจานวนของสงมชวตชนดเดยวกนเพอดารงรกษาเผาพนธไว ถาสงมชวตไมสบพนธกจะสญพนธ

การสบพนธม 2 แบบ คอ การสบพนธแบบอาศยเพศ และการสบพนธแบบไมอาศยเพศ

2.1.1 การสบพนธแบบไมอาศยเพศ (Asexual Reproduction)

2.1.1.1 Binary Fission คอ การแบงเซลลออกเปน 2 สวน พบในสงมชวตเซลลเดยว เชน Amoeba,

Paramecium ฯลฯ

17. การปราบศตรพชโดยใชแมลงเปนการนาความรทางชววทยาสาขาใดมาใช Q :

1. สตววทยา 2. กฏวทยา 3. คพภวทยา 4. นเวศวทยา

18. การคานวณความเปนไปไดของลกษณะสของลกนกทเกดจากแมนกสขาวกบพอนกสดา ตองใชความรทางชววทยาสาขาใด Q :

1. สตววทยา 2.ปกษวทยา 3. สรรวทยา 4. พนธศาสตร

19. ชววทยาสาขาใด ทศกษาเกยวกบความสมพนธสงมชวตดวยกน และสงมชวตกบสงแวดลอม Q :

1. ววฒนาการ 2. พฤตกรรมศาสตร 3. นเวศวทยา 4. อนกรมวธาน

20. สาขาของวชาชววทยาสาขาใดทศกษาเกยวกบหอย Q :

1. Phycology 2. Zoology 3. Malacology 4. Ethology

21. การนาความรชววทยาไปประยกตกบความรวชาธรณวทยา จะตองใชความรสาขาใดของชววทยามากทสด Q :

1. สตววทยา 2. บรรพชวนวทยา 3. ชวเคม 4. สณฐานวทยา

22. ถาเราตองการศกษาของวฏจกรของไนโตรเจน คารบอนไดออกไซด อยางลกซง เราควรเลอกเรยนวชาชววทยาสาขาใด Q :

1. Nutrition 2. Taxonomy 3. Cytology 4. Ecology

23. ถานกเรยนคนพบสงมชวตใหม แตไมรวาจะจดเขาส Kingdom ไหน Phylum ไหน นกเรยนควรศกษาวชาชววทยาสาขาใด Q :

1. Physiology 2. Taxonomy 3. Paleontology 4. Ecology

รปจาก :

http://2.bp.blogspot.com/_v8gSg3GrNOQ/TFmZ3cY5HwI/A

AAAAAAAAD0/xaRY_Ff365g/s1600/large_white-cells.jpg

รปจาก : http://www.sciencephoto.com/media/157479/view รปจาก : http://sciformix.com/printer.php?q=paramecium-reproduction&page=5

รปจาก :

http://ww

w.salem

.k12.va.us/staff/jwright/vocabulary/binary_fission.htm

l



2.1.1.2 Budding คอการแตกหนอเปนการสรางตวออนแลวจงทาใหตวออนเจรญเตบโตเอง การ

สบพนธแบบน พบมากในสตวชนตา ทมโครงสรางไมซบซอน เชน ยสต ไฮดรา แตกพบไดบางในพชบางชนดเชน

กลวย ไผ เปนตน

2.1.1.3 Regeneration คอการงอกใหม การงอกใหมเกดจากมการถกตดชนสวน แลวทาใหชนสวนนน

เจรญเปนตวใหม เชน การตดดาวทะเลเปน 3 สวน แลวละสวน กจะงอกใหม เปนดาวทะเล 3 ตว

2.1.1.4 Sporulation เปนการสบพนธโดยการทเซลลแบงนวเคลยสแบบไมโตซสหลาย ๆ ครง จนได

นวเคลยสเกดขนจานวนมากแลวแบงไซโตพลาสซมมาหอหมรอบ ๆ เปนเซลลขนาดเลก แตละเซลลเรยกวา “สปอร” เมอ

สปอรแกเตมทจะปลวไปโดยอาศยลม หรอลอยไปกบกระแสน า เมอมสภาพแวดลอมเหมาะสมกจะงอกเจรญเปนหนวยชวต

ใหมเหมอนหนวยชวต ทใหกาเนด พบในสงมชวตชนตา เชน

รปจาก : http://www.digitalhit.com/posters/p/3973620

รปจาก : http://www.labtechindia.net/budding-in-hydra-1612.html

รปจาก : http://tampabay365.com/budding-cactus/

รปจาก :

http://scienceforums.com/gallery/image/2032-yeast-cells-showing-budding/

รปจาก :

http://www.superstock.com/stock-photos-images/1566-403397 รปจาก : http://www.kudalaut.eu/en/dph/3832/Photos-Sale/Starfish

รปจาก : http://regentsprep.org/regents/biology/units/reproduction/asexual.cfm รปจาก : http://www.commanster.eu/commanster/Plants/Ferns/Ferns/Dryopteris.carthusiana.html

รปจาก :

http://www.shikshaservices.com/content/getSubMenuContent

/HOW%20DO%20ORGANISMS%20REPRODUCE/193



2.1.1.5 Gemmule Formation เปนการสบพนธแบบหนงอยในรางกายของพอแม จะเจรญเปนสงมชวต

ตวใหมไดเมอถกปลอยออกมานอกรางกายพอแม พบในสงมชวตจาพวกฟองน า ซงจะเกดในฟองนาจดและฟองน าทะเล

บางชนด โดยการสรางเจมมลมปจจยทเกยวของคอแสงและอณหภม เมอตวแมตายไป เจมมลยงคงอยรอดได ซงจดเปน

ลกษณะการดารงพนธแบบหนง การฟกตวของเจมมลไมเกยวของกบฤดกาล แตเชอวาเกดจากความตองการภายในและ

ความตองการอาหาร

2.1.1.6 Fragmentation คอการขาดออกเปนทอนๆ โดยธรรมชาต นนคอ พรอมทจะขยายเผาพนธ เชน

การ fragmentation ของ Spirogyra สาหรายสเขยว เปนตน

2.1.2 การสบพนธแบบอาศยเพศ (Sexual Reproduction)

2.1.2.1 การปฏสนธ (Fertilization) คอการรวมตวของเซลลสบพนธของเพศผและเพศเมย ทาใหเกด

สงมชวตชนดใหม สงมชวตชนสงทวๆไป

2.1.2.2 Conjugation การสบพนธแบบการจบคกน เพอแลกเปลยนสารพนธกรรม จากนนจงแยกกน และ

แบงเซลลเพมจานวนตามปกต ซงสารพนธกรรมทวานน ไมสามารถแยกไดวาเปนเพศเซลลสบพนธผหรอเพศเมย พบใน

พารามเซยม ราดา สาหรายสไปโรไจรา

รปจาก :

Conflicting evidence for effect of tobacco on IVF outcomes

by Sarah Guy, MedWireNews, 5/24/2010.

รปจาก : http://www.webmd.com/baby/slideshow-fetal-development

รปจาก : สถาพร วรรณธนวจารณ และธญญรตน ดาเกาะ รปจาก : http://educationally.narod.ru/freshwaterlife1photoalbum.html

รปจาก : http://faculty.clintoncc.suny.edu

รปจาก :

http://biodidac.bio.uottawa.ca/Thumbnails/

PROT018B-GIF.htm



2.1.3 การสบพนธแบบกงอาศยเพศและไมอาศยเพศ

2.1.3.1 Parthenogenesis กระบวนการทสงมชวตเกดขนมาไดจากไขทไมถกผสม หรอการทไขไมถก

ผสมเจรญเปนตวได ตามกระบวนการกอนเปนไขจะตองผานกระบวนการ meiosis เปนขบวนการสรางเซลลสบพนธ ถอวา

เปนการสบพนธแบบอาศยเพศ แตเปนครงเดยวเพราะขาดกระบวนการปฏสนธ พบในสงมชวตไดแก ผง มด ตอ แตนตวผ

แมลงสาบบางชนด เพลยออนไมไผ

Parthenogenesis จดเปนกง Sexual เพราะมการสรางเซลลสบพนธ ม 2 แบบ คอ

- Natural Parthenogenesis เกดในธรรมชาต พบใน ผง มด ตอ แตน ในตวอยางนจะยกตวอยางเปนผง

ไขไมผสมม n เดยว จะเปนตวผ สวนไขทไดรบการผสมจะม 2n จะเปนตวเมย สวนใหญเปนผงงาน แตจะมบางตวอาจจะ

เปนผงนางพญา ซงขนกบหองทนางพญาไปวางไข ถาเปนหองสเหลยมเลกๆ Worker พเลยงกจะเลยงใหเปนผงงาน แตถา

เปนหองรปไข ผงงานกจะเลยงใหเปนนางพญา ถาเปนผงตวผนนเกดจากทไมผสมกม n เดยว ถาผงตวเมยเกดจากไขทผสม

จะม 2n เหมอนกบ มด ตอ แตน นอกจากนนพบในพวก Rotifer เปนสตวชนตา และพบในแย ซงเปนสตวมกระดกสนหลง

- Artificial Parthenogenesis ไมเกดโดยธรรมชาต เปนการกระตนโดยมนษย โดยอาจใชเขมแทงหรอใชสารเคม

เชน หอยเมน กระตนใหไขหอยเมนทไมผสม กระตนใหเจรญเปนตวได โดยไมตองผสมกบ สเปรม การทาเชนนหาก

เปรยบเทยบกบพช จะเรยกวา Parthenocarpy หรอเรยกในผลทเกดมาวา Parthenocarpic Fruit ในกรณของพชนน ผลทเกด

จะไมมเมลดนนเอง

***ระวง !! การสบพนธของ ปลวก ไมใช การสบพนธแบบ Parthenogenesis เหมอน ผง มด ตอ แตน

ขอมลการสบพนธ Parthenogenesis : ตารา ชววทยา สตววทยา 2 หนา 11 โดยคณะกรรมการโครงการตาราวทยาศาสตรและคณตศาสตรมลนธ สอวน.

ทปรกษา โดย รศ. ดร.อษณย ยศยงยวด , ผแตงเลม 2 โดย รศ.สมา ชยสวสด ผศ.ผสด ปรยานนท และ ผศ. ดร. มาลน ฉตรมงคลกล

รปจาก : Pednoi Family รปจาก : Apichat Ammauy

Parthenogenesis :



2.2 สงมชวตมการ Metabolism

คอกระบวนการเคมทกอยางทเกดขนภายในสงมชวต โดยใชเอนไซมเปนตวเรงปฏกรยา ซงสามารถจาแนก

ออกเปน 2 ประเภทใหญๆ ไดดงน

2.2.1 Anabolism เปนสวนหนงของ กระบวนการสรางและสลายโมเลกลอาหาร ในการดารงอยของ

สงมชวต ทสรางใหสารประกอบมขนาดใหญขน เชน การสงเคราะหโปรตนจากกรดอะมโน การสะสมไกลโคเจนใน

กลามเนอและตบจากกลโคส เปนตน

2.2.2 Catabolism เปนสวนหนงของ กระบวนการสรางและสลายโมเลกลอาหาร ในการดารงอย

ของสงมชวต เปนการสลายโมเลกลจากใหญใหเลกลง พรอมกบไดพลงงานออกมาดวยในรปสารทเรยกวา ATP

24. คณสมบตใดเปนเกณฑทสาคญทสด ในการตดสนวาเปนสงมชวตหรอไม Q :

1. มการเจรญเตบโต 2. สามารถสบพนธได

3. มการตอบสนองตอสงเรา 4. สามารถเคลอนทไปอกทหนงไดดวยตนเอง

25. การสบพนธ แบงเปน 2 แบบ ตามหลกสากลไดวาอยางไร Q :

1. การสบพนธแบบใช อสจ กบ แบบใชไข 2. การสบพนธแบบแบงเปนสองสวน กบ แบบแบงเปนหลายสวน

3. การสบพนธแบบอาศยเพศ กบ แบบไมอาศยเพศ 4. การสบพนธแบบปฏสนธภายใน กบ แบบปฏสนธภายนอก

26. ขอใดไมใชการสบพนธแบบไมอาศยเพศ Q :

1. Regeneration 2. Binary Fission 3. Conjugation 4. Sporulation

27. ขอใดเปนการสบพนธแบบไมอาศยเพศ Q :

1. Parthenogenesis 2. Conjugation 3. Fertilization 4. Gemmule Formation

28. Parthenogenesis เปนการสบพนธทพบในสตวประเภทใด Q :

1. วว ควาย 2. มด ผง 3. ชาง มา 4. สนข แมว

29. Conjugation เปนการสบพนธทพบสงมชวตประเภทใด Q :

1. สงมชวตทมเพศเดยว 2. สงมชวตทมสองเพศภายในตวเดยวกน

3. สงมชวตทมสามเพศในตวเดยวกน 4. สงมชวตทไมมเพศ

30. Binary Fission เปนการสบพนธลกษณะใด Q :

1. การสรางตวออนไวภายในแลวจงคลอดออกมา 2. การแตกหนอ แลวสลดออกมา

3. การแบงเซลลเปน 2 สวน 4. การซอมแซมสวนทขาดไปจนเตมตว

31. เหตใด นกวทยาศาสตรจงจดวา ไวรส และไวรอยด เปนสงมชวต Q :

1. เพราะ สามารถทาอนตรายแกมนษยได 2. เพราะ สามารถแพรพนธได

3. เพราะ ตองอาศยในเซลลสงมชวตในการเจรญเตบโต 4. เพราะ เปนสงมชวตเหมอน แบคทเรย และ อะมบา



..

2.3 สงมชวตมการเจรญเตบโต และมพฒนาการ

การเจรญเตบโต หมายถง “การเปลยนแปลงทางดานขนาดรปราง ปรมาณ ทาใหมจานวน เพมขนหรอมการ

ขยายมากขน”

พฒนาการ หมายถง “กระบวนการของการเจรญเตบโตทมการเปลยนแปลงอยางเปนระบบ ระเบยบ

- ทางชววทยาการเจรญเตบโต (Biodevelopment) ตองม 3 ลกษณะประกอบเขาดวยกน ไดแก

1. การเพมจานวนเซลล (Cell Multiplication)

2. การเปลยนแปลงรปรางของเซลล (Cell Differentiation)

3. การเกดอวยวะและรปรางของสงมชวต (Organogenesis and Morphogenesis)

31. ขอใดเปนกระบวนการ Metabolism ทเปน Anabolism Q :

1. กระบวนการการสงเคราะหดวยแสง 2. การยอยโปรตน 3. การขบถายของเสย 4. ถกทกขอ

32. ขอใดเปนกระบวนการ Metabolism ทเปน Catabolism Q :

1. การหายใจระดบเซลล (Cellular respiration) 2. กระบวนการสรางสารพนธกรรม 3. การดดซมนาและแรธาต 4. ผดทกขอ

33. การสงเคราะหสารประกอบทมขนาดเลกลง ไดแก การสรางสารพลงงานสง ในรป ATP นน เรยกวา อะไร Q :

1. Catabolism 2. Anabolism 3. Ametabolism 4. Enabolism


1. การยอยอาหาร 2. กระบวนการสรางสารพนธกรรม

3. กระบวนการเปลยนแปง ไกลโคเจน ไปเปนนาตาล กลโคส 4. ขอ 1 และ 3 ถก


1. กระบวนการเปลยนกลโคสไปเปน ไพรเวท และ ATP 2. การตอบสนองตอสงเราทอนตราย

3. การมความรสกรอน หนาว 4. ผดทกขอ

รปจาก : http://www.bothong.ac.th/Biology3/112.html -- เวบไซดของโรงเรยนบอทองวงษจนทรวทยา



. 2.4 สงมชวตมการตอบสนองตอสงเรา

สงมชวตตองมการตอบสนองตอสงเราเพอการเจรญเตบโต หรอเพอกจกรรมตางๆในเซลล รวมไปถงการหลบ

ภยอนตรายจากสงอนตรายตางๆ การตอบสนองนเอง ทาใหสงมชวตสามารถปรบตวกบสงแวดลอมตางๆ ได

2.5 สงมชวตมการรกษาสมดลภายในตนเอง (Homeostasis)

สงมชวตตางๆ เมอทากจกรรมตางๆ กจะใชหรอจะสรางสารเคมชนดหนงๆ เมอเกดการสะสมมากๆ กตอง

หาทางกาจดออก หรอถาขาดแคลนกตองหาเขามาเพม ยกตวอยางเชน คนวงออกกาลงกายอยางหนก เกดการใชออกซเจน

ปรมาณมาก ทาใหขาดออกซเจนไมพอ และรางกายมการเผาผลาญสารอาหารเพอสรางพลงงานทาใหมคารบอนไดออกไซด

เกดขนจานวนมาก จงตองการกาจดออก รางกายจงมกลไก เพมอตราการหายใจเพอเพมการนาเขาออกซเจนและกาจด

คารบอนไดออกไซด เปนตน

. ตวอยางการรกษาสมดล กเชน การรกษาสมดลน า-เกลอแร การรกษาสมดลกรด-เบส การรกษาสมดลอณหภม

การรกษาสมดลออกซเจน-คารบอนไดออกไซด ฯลฯ

36. การเจรญเตบโต และพฒนาการ มลกษณะอยางไร Q :

1. การทมจานวนเซลลเพมขน มการขยายมากขน อยางเปนระบบ

2. การทสงมชวตสามารถปรบตวตอสงแวดลอมไดอยางเหมาะสม

3. การเปลยนแปลงของสรระ ในทางทดมากขนในรนลก

4. ขอ 2 และ 3 ถก

37. ถามองในแงของการเจรญเตบโต การท Spermatid เปลยนรปเปน Spermatozoa เปนการการเจรญเตบโตลกษณะใด Q :

1. Organogenesis 2. Cell Differentiation 3. Morphogenesis 4. Cell Multiplication

38. Amoeba แบงเซลล เปน 2 เซลล เปนการเจรญเตบโตหรอไม Q :

1. เปน เพราะ มการเพมจานวนเซลล จาก 1 เซลล เปน 2 เซลล

2. ไมเปน เพราะ ถอวาเปนการสบพนธ มากกวาแงของการเจรญเตบโต

3. เปน เพราะ ถงจะมกแลวกตาม ทายสดแลว มวลสทธกมากกวาเดม ถอเปนการขยายขนาดเซลล

4. ไมเปน เพราะ อะมบาไมมการเปลยนแปลงรปรางและเกดอวยวะใหม

รปจาก :

http://www.klongdigital.com/gallery/detail.php?pic=../images_webboard3/id_34598_13.jpg

รปจาก :

http://www.bloggang.com/data/suandokmai/picture/1112395663.jpg



2.6 สงมชวตมลกษณะจาเพาะ (Specific Traits)

สงมชวต ตองมลกษณะจาเพาะ ทาใหเราแยกไดวา สงมชวตนเปนสงมชวตชนดไหน เชน เมอเราเหนวว กรวา

สงมชวตนคอวว เปนตน การมลกษณะจาเพาะทาใหบทบาทสงมชวตในสงแวดลอมนนแตกตางกนไป

2.7 สงมชวตมการจดระบบ (Organization)

สงมชวตทกชนดประกอบดวยหนวยทเลกทสดคอ อะตอม (Atom)โดยหลายๆอะตอมรวมกนเปน โมเลกล

(Molecule) ซงโมเลกลเหลานนกจะรวมเปนออรแกเนลล (Organelle) ของเซลลเพอทาหนาทระดบเซลล หลายๆออร

แกเนลลรวมกนเปนเซลลตางๆ ซงมหลายชนดแตกตางกนไป เซลลเหลานนกรวมตวกนเปนเนอเยอ (Tissue) เนอเยอตางๆก

จะรวมตวเปนอวยวะ (Organ) ซงทาหนาทแตกตางกนไปในแตละอวยวะ หลายๆอวยวะ รวมกนเพอทางานอยางเปนระบบ

(System) เชน ตบ ลาไส กระเพาะ กจะรวมกนทาหนาทเปนระบบยอยอาหาร ระบบหลายๆระบบกจะรวมกนเปน ตว

สงมชวต (Organism) หลายสงมชวตชนดเดยวกน เราจะเรยกวา ประชากร(Population) ประชากรของหลายสงมชวต เรา

เรยกวา กลมของสงมชวต (Community) กลมของสงมชวตหลายกลมสงมชวต เราจะเรยกวา ระบบนเวศ (Ecosystem) และ

ระบบนเวศทงหมดในโลกรวมกนเราจะเรยกวา ระบบนเวศโลก หรอ โลกของสงมชวต (Biosphere) หรอจะเรยกวา ชวภาค



39. โครงสรางดงรปถอเปนการจดระบบโครงสรางระดบใด Q :

1. Tissue 2. Organ 3. System 4. Organism


1. Organism 2. Population 3. Community 4. Ecosystem


1. Cell 2. Organ 3. Organelle 4. Organ


1. Ecosystem 2. Organ 3. System 4. Organism

43. ขอใดเรยงการจดระบบโครงสรางของสงมชวต (Specific Organization) ทไมถกตองจากเลกไปใหญ Q :

1. Organism Population Ecosystem 2. Cell Organism Biosphere

3. Organ Organism System 4. Organ System Organism

44. สงมชวตชนดเดยวกนมาอยรวมกนมากๆ เราจะเรยกวาอะไร Q :

1. ประชาชน 2. ประชากร 3. ฝงสงมชวต 4. ฝงชน


1. Organism 2. Population 3. Community 4. Ecosystem



46. ภาพดงกลาวแสดงวาสงมชวตมคณสมบตประการใด Q :

1. การเจรญเตบโต 2. การปรบตว 3. การสบพนธ 4. ขอ 1 และ 3 ถก


1. การมววฒนาการ 2. การปรบตว 3. การเจรญเตบโต 4. การสบพนธ


\

1. การเจรญเตบโต 2. การปรบตว 3. การสบพนธ 4. ขอ 1 และ 3 ถก


1. การมววฒนาการ 2. การปรบตว 3. การเจรญเตบโต 4. การสบพนธ


1. การปรบตว 2. การตอบสนอง 3. การเจรญเตบโต 4. การมระบบโครงสราง


1. การปรบตว 2. การตอบสนอง 3. การเจรญเตบโต 4. การมระบบโครงสราง



A

a(n)- without

ab- away from

abduc- lead from

acanth- prickle

acer- without horns

acetabul- vinegar cup

aceto- acid

acin- cluster of grapes

acri- acrid, sharp

acro- summit, top

actin- ray

acust- of hearing

ad- towards

adipo- fat

adventit- coming to

aegopod- goat-foot

aestiv- summer

affer- carrying to

agrest- rural, wild

agro(st)- field

al(i)- wing

alb- white

allant- sausage

allium garlic

alopec- fox

altissim- tall

alve- pit, socket

ambly- blunt

ambul- walk

ammo- sand

amnio- fetal envelope

amoeb- change

amphi- both

amplex- clasping

ampulla- flask

amygdala- almond

shaped organ

amyl- starch

an- without

ana- up, back, again

anatol- east

Anagallis- delightful

anchus- bend, bay

andr- male

anemo- wind

angi- vessel

angul- angle

angusti- narrow

ankylo- stiff jointed

annu- annual

anomo- lawless,

irregular

anser- geese

ante- before

antho- flower

anthro- human

anti- against, opposite

antr- cave

apo- separate, from

aqua- water

aguilin- eagle-beaked

arach- spider

arbor- tree

arc- arch

arch(ae/i)- ancient

arct(i/o)- north, bear

are- space

areni- sandy

arg(en/lyr)- silver

arthro- joint

artic- jointed

artio- even-numbered

arundin- reed-like

asc- sac

asper- rough

aspid- shield

ast(e)r- star

astrag- dice (originally

a knuckle bone)

ater, atra- black

Atlas= a

Titan(mythical giant)

who supported the

world on his shoulders

atr(ium)- vestibule

Atropos= one of the

Fates who cut the

thread of life

aur- ear, gold

austral- southern

auto- self

aux- grow

avi- bird

axi- axis

azyg- unpaired

B

baca- small berry

baccatus- berried

baena- walking

balan- acorn

barb- beard

basi- at the bottom

bat(is) skate, ray

bdella- sucker

bell- pretty

bi- two

bi(ola)- life

blast- germ

bore- north

botry- small bunch of

grapes

bov- ox

brachi- arm

brachy- short

brady- slow

branch- gill

brevi- short

brizo- to nod

bromo- oats, broom,

shadow

bronch- windpipe

bucca- mouth cavity

bulbos- bulbous

bulla- bubble, flask

bullat- wrinkled

buno- hill

bursa- pouch, purse

C

caduci- temporary

caec- blind

caerul- sky blue

caespit- tufted

calam- reed, aspen

calc- stone

calli- beautiful

callos callous

calor- heat

calyx cup, chalice

camp- field

campanula bell

cani- dog

cap(it)- head

capill- hair

capsella- small box

card- heart

carin- keel

cam- flesh

carotid- producing

stupor

carp- seed, wrist

cary- nut

cata- down

cauda- tail

cav- hollow

centi- hundred

ceph(al)- head

cera(s)(t)- horn

cerc- horns, lobes,

short tail

3. รากศพทชววทยา

ศพทในชววทยามกจะมรากศพทมาจากภาษาละตน และกรกโบราณ ทงนเพราะเปนภาษาทตายแลวซงจะไมมการ

เปลยนแปลงของภาษา ทาใหไมตองเปลยนไปมา และนบเปนศพททใชกนทวโลก ศพทในชววทยาคาๆ หนง ถานองๆ

ไมเคยรไมเคยเจอ อาจสามารถเดาความหมายจากรากศพทตอไปน



cerebro- brain

cerv- neck

ch(e)ir- hand

chaero- to please

chaet- bristle

chamae- on ground

chel- turtle

cheno- goose

chiasm- crossing

chil- lip

chlamy- outer garment

chlor- green

choan- funnel

chondr- cartilage

chord- cord

chorion membrane

chrom- colour

chrys- golden

chyl- fluid

chym- juice

cili- eyelash

ciner- ashen, grey

cipit- head

circum- around

cirr- tentacle

(originally curl)

cl(e)ist- closed

clad- branch

clast- broken

clav- key

cleid- key

cleithr- bar, key

clin- bed, recline

cloaca sewer

coccus berry, grain

cochl- shell

coel- hollow

col(on) large intestine

coll- neck

collat- borne together

columella little column

com- with

commis- sent out

communis- colonial

commutat- changed

compact- compact

compress- flattened

con- with

conch- shell

condyl- knuckle

cono- cone

contra- opposite

convolvo- to entwine

copro- dung

cora(xlg)- raven

corb- basket

cord- heart

corium- leather

corn- horn

coron- crown

corp- body

cort- bark

cost- rib

cotyl- cup

crani- skull

crass- thick

crep- shoe

cribi- sieve

cric- ring

crispus curled

crist- crest

crosso- fringe, tassel

cru(rals)- shank

cruci- cross-like

crypt- hidden

cten- comb

cune-wedge

cusp- lance, point

cuti- skin

cyan- blue

cycl- circular

cyno- dog

cyst- capsule

cyt- cell

D

dactyl- finger

dasy- shaggy

deci- ten

decid- falling off

decuss- cross banding

deka- ten

delph- womb

delphis- dolphin

demi- half

dendr- tree

dent- tooth

derm- skin

dero- persisting

desmo- band

deut- second

dextro- right

di(a)- two

dia- through

didym- twin

digit- finger

dino- terrible

diplo- double

dipso- thirst

dissect- deeply cut

dodeca- twelve

don't- tooth

dors- back

drom- quick running

dubi- doubtful

dulci- sweet

duo- two

dur- hard

E

echino- spiny

echis- viper

eco- house

ecto- outside

effer- carrying away

effusus- loosely

spreading

ejacul- throw out

elasmo- plate, flat

elat- tall

-ell- diminutive

embio- living

embol- thrown in

endo- inside

engy- narrow

ensi- sword

entolenter- inside

eo- dawn, east

epi- upon

equi- horse, equal

erect- upright

erythr- red

esculent- edible

ethm- sieve

eu- well, very

eury- wide

ex- out of

exiguus- slender

exo- outside

extens- draw out

extra- beyond

extrins- coming from

F

fab- bean

falc- sickle-shaped

fallax- false

fasc(ic)- bundle

fatuus- foolish, useless

feli- cat

fer- carry

ficar- fig-like

fil- thread

fistul- hollow, tube

flacc- flabby

flav- yellow

flexu- wavy

flocculus- lock of wool

fluitans- floating

foen- hay

foetid- foul smelling

foli- leaf

fontan- fountain

foramen- opening

fornix- vault

fovea- shallow round

depression

fruticans- shrubby

fund- to pour

furc(ul)- fork

G

gal- milk

gale- weasel

gall- of France

gangli- knot

gano- shining

gast(e)r- stomach,

pouch

gemin- twins

gemm- bud

genu- knee, joint

geranium- crane

gerro- shield

gladi- sword

glen- socket

glia- glue



glom(er)- half of yam

glo(ss/tt)- tongue

glut- sticky

gl(uly)c- sweet

glypt- carved,

engraved

gnaph- wool

gnath- jaw

goni- angle

gono- seed

gracil- slender

gram- of grass

gymn- naked

gyn- woman

gyr- turning

H

haem- blood

hal- salty

hallu(x/ci)- big toe

hamat- hook

haplo- single, simple

hasta(t)- spear-tip

shape

hect- hundred

heira- hawk

helios- sun

helminth- worm

helo- wart

hemi- half

hepa(r/t)- liver

hepta- seven

hetero- different

hex- six

hibem- winter

hippo- horse

hirsut- hairy

hispid- bristly

histri- actor

holo- complete, whole

homo- man, same

homal- flat

hormon- that which

excites

hortens- of gardens

humus- ground

hyal- glassy

hydr- water

hyemal- winter

hyo- U-shaped

hyper- above

hypo- beneath

I

ichthy- fish

-ida- like

-idae- ending of

zoological family

names

ileum- twisted

impar- unpaired

in- in, not

-in- diminutive

-inae- ending of

zoological sub-family

names

incarnat- flesh

coloured

incis- cutting in

incus- anvil

inermis- unarmed

inflexis- rigid

infra- under

inter- between

intra- within

iod- violet

-iola- diminutive

iris- rainbow

iso- equal

iter- passage

J

jug- yoked together

jungoljunc- to bind

K

ket- ketone

kilo- thousand

L

labi- lips

labyrinth- tortuous

passage

lacer- torn

lacrim- tears

lact- milk

lacuna- space

laevo- left

lagena- flask

lamella- leaf, layer

lan(at)- wool

lanceol(at)- lance-

shaped

lati- broad

lecith- egg yolk

lemm- skin, husk

lens- lentil, bean

leo(n)- lion

lepid- scale

lepto- slender

leuc- white

levator- lifter

lign- wood

ligul- strap-shaped

lin- line

ling- tongue

lip- fat

lith- stone

log(y)- discourse

loph- crest

lumen- cavity

luna- moon

lupus wolf

lute- yellow

lymph- clear water

lysis- loosen

M

macr- large

macula- spot

magni- large

maj- greater

mala- cheek

malleus- hammer,

mallet

mamma- breast

mandib- lower jaw

manu- hand

maritim- of the sea

marsupium- pouch

masseter- chewer

mast- nipple

mat(e)ri- mother

maxi- large

maxill- jaw

maxim- greatest

meatus- passage

medi- medium

medull- marrow

mega- large

mel(l)i- honey

melan- black

menin(x,g)- membrane

meno- moon

mer- part

meso- middle

meta- after

micro- small

milli- thousand

min- smaller

minim- smallest

mirabile- wonderful

miss- sent

mito- thread

mixi- mingle

moll- soft

monil- string of beads

mono- one

montan- of mountains

morph- form

motor- mover

multi- many

mural- walls

muri- mouse

myo- muscle, mouse

myri- countless

myx- mucous

myz- sucker

N

na(rls)- nose

necro- dead

necto- swimming

nema- hair

nemoral- in woods

neo- new

nephr- kidney

neur- nerve

nictitat- winking

nigr- black

non- not

nona- nine

noth- spurious



notho- southern

noto- back, south

nu(clx)- nut

nuch- back of neck

nucle- little nut

nud- naked

nulli- none

nutans- nodding

O

obtect- concealed

obturat- closed

obtusi- blunt

occiden- Western

occip- back of head

oct- eight

odont- tooth

odor- fragrant

oecious- house of

oed- swollen

oen- wine

oesoph- gullet

officinal- used in

medicine

-oid- like

olecran- skull of

elbow

oleo- oily

olfact- smelling

oligo- few

oliva- olive

omaso- paunch

oment- fat skin

omm- eye

omo- shoulder

omphalo- navel

onto- existing

oo- egg

op(t)- eye

operculum- little cover

ophi- snake

ophthalmo- eye

opistho- behind

opoter- either

or- mouth

orbi- circle

orch- testicle

oriental- Eastern

ornith- bird

ortho- straight

os(ti)- mouth

os(s/t)- bone

ostrac shell

ot- ear

ovi- sheep

ovo- egg

oxys, oxus- sharp,

pointed

P

pachy- thick

palae- old

palli(um)- mantle

pallid- pale

palustri- in marshes

pan- ali

par(a)- near

parie- wall

parvi- little

patella- small dish

patens- spreading

pect(or)- chest

pectin- comb-like

ped- foot, child

pellucid- shining

through

pene- almost

pent- five

per(i)- through,

beyond

peregrin- foreign

peri- around

persic- peach

petr- rock

phaeo- dark

phag- eat

phalan(g/x)- close

formation of troops

phalar- shining

phanero- visible

pher- carry

phil- love

phloe- tree bark

phor- carry

pho(s/to)- light

phragm- fence

phren- diaphragm,

mind

phyl- tribe

phyll- leaf

physa- bladder

physio- nature

phyto- plant

pil- hair

pinea- pine cone

pinnat- feather-shaped

pisum- pea

pisc- fish

plac- plate, tablet

plagio- oblique

plan- flat

platy- flat, broad

plec(o/t)- twist, pluck

plesio- near

pleth- full

pleur- side

plex- interwoven

plica- fold

plum- feather

pneu(mo/st)- air, lung

pod- foot

pogo- beard

polio- grey

polit- polished

poll(ex)- thumb

poly- many

pons- bridge

porc- pig

porphyr- purple

porta- gate

post- after

potam- river

potero- drinking cup

praeco- early

pratens- in meadows

pre- before

prim- first

pro- in front of

proct- anus

procumbens- lying flat

profund- deep

proliger- bear

offspring

prom- first

proso- front

prostratus- lying flat

prot- first

prunus- plum

psamma- sand

pseud- false

psycho- mind

psychro- cold

pter- wing, fern

ptyal- sahva

pubescens- downy

pubi- sexually mature

pulmo- lung

pungens- pungent

pusill- very small

pygo- rump

pyl- gate

pyo- pus

pyro- heat, fire

pyrus- pear

Q

quadr- four

quarter- four

quin(t/que)- five

R

rach- spine

radi- root

ram- branching

ran- frog

rapa- turnip

raph- seam

rect- straight

reflex- bent back

ren- kidney

repens- crawling

reptans- crawling

retic- network

retina- little net

retro- behind,

backward

rhabd- rod

rhach- spine

rhage- tear, rent

rhin- nose, snout

rhiz- root

rhodo- red

rhynch- snout

-rrh- flow

rode- gnaw

rogos- wrinkled



rostr- beak, prow

rota- tum, wheel

rub(e)r- red

rumen- throat

S

sacchar- sugar

saccul- little sac

sacr- sacred

sagitta- arrow

sal- salt

sanguini- bloody

sapon- soapy

sarc- flesh

sativus- cultivated

saur- lizard

scala- ladder

scalene- uneven

scaph- anything

hollow, bowl, ship

schizo- split

scler- hard

scop- gaze, small owl,

broom, shadow

scut- shield

scyph- cup

seba- tallow, wax

sect- cut

segetum- in cornfields

selen- moon

sella- saddle, seat

semi- half

sept- seven, wall

ser(olu)- any body

fluid

serot- late

serrat- saw-toothed

set- hair

sex- six

simi- monkey

sinus- hollow, bay

sipho- tube

sol- sun

soma- body

somni- sleep

specios- showy

sperm- seed

sphen- wedge

sphinct- closing

spinos- spiny

spondyl- vertebra

squalid- squalid

squam- scale

squarros- spreading at

tips

stae(rlt)- fat

sta(silt)- standing

steg- covering

stell- star

steno- narrow

stereo- solid

steril- sterile

stern- breastbone

stom- mouth

strat- layer

strept- twisted

strictus- upright, stiff

strigos- having stiff

bristles

stroph- turning

styl- column

sub- below

sucr- sugar

sulc- furrow

super- beyond

supin- lying back

supra- above

sutur- seam

sym- with

syn- with

syrin(glx)- pipe

sys- with

T

tachy- fast

tact- touch

taenia- ribbon

talus- ankle

tapetum- carpet

tard- late

tarsus- ankle

tect- covered

tegmen- covering

tel (e/o)- far, end

teleo- complete

temno- cut

tenacul- holding

tentor- spread like a

tent

tenuis- slender

ter(ti)- three

teres- round

tetr- four

textilis- of textiles

thalam- chamber, bed

thalass- sea

theca- case

thel- nipple, female

therm- heat

thero- breast, mammal

thyreo- large shield

tinctori- of dyes

torn- cut

tomentos- densely

woolly

torpe- numb

toxo- arrow, dart

trab- beam

trachy- rough

trago- goat

trans- across

trapez- four sided,

table

trema- hole

tremulans- trembling

tri- three

trich- hair

trivialis- trivial

troch- wheel

trop- turning

troph- feed

tussi- cough

U

uliginosus- in marshes

-ul- diminutive

ulo- wooly

ultra- above

umbilic- navel

un- one

unc- hook

ungui- nail, claw

ungul- hoof, claw

urens- bum

uro- tail

urs- of bears

utricul- little skin bag

uv(ela)- grapes

V

vagina- sheath

vagus- wandering

vas- vessel

velum- veil

ven- vein

ventr- belly

verd- green

veris- true

verm- worm

vern- spring

versi- various

vesic- blister

vesper- evening,

western

vill- shaggy hair,

velvet

virens- green

visc- organs of body

cavity

vita- life

vitell- yolk

vitr- glass

vora- devour

vulgaris- common

vulp- fox

X

xanth- yellow

xen- stranger

xer- dry

xiphi- sword

xyl- wood

Z

zo- animal

zon- girdle

zyg- yoke

ทมารากศพท : http://www.biology.ualberta.ca/courses.hp/zool250/Roots/roots.A-C.htm

http://www.biology.ualberta.ca/courses.hp/zool250/Roots/roots.A-C.htm



4. การศกษาชววทยา

4.1 คณลกษณะของนกวทยาศาสตรทด

4.1.1 เปนคนชางสงเกต ชางคด ชางสงสย : คณสมบตขอนสาคญทสด คณสมบตขอนของ

นกวทยาศาสตรทาใหเกดแนวคดตางๆนานามากมายในโลกนมาแลว การสงเกตของนกวทยาศาสตรนน ตองสงเกตใน

สงทมประโยชน ถาสงเกตคนในเชงจบผดคน อยางงเคาไมเรยกวานกวทยาศาสตร

4.1.2 เปนคนมเหตมผล : นกวทยาศาสตรตองมเหตมผล ไมเชออะไรงายๆ ถามคนบอกวา แมวบนได

กคงไมเชอ ถายงไมไดพสจนจรงมย (ทพยกตวอยาง แมวบนได จะไดเหนภาพชดๆ )

4.1.3 เปนคนมความพยายามและอดทน : การทดลองบางอยางอาจยงยาก

ซบซอน หรอใชเวลานานในการพสจนหรอทาการทดลอง นกวทยาศาสตรทมชอเสยงระดบโลก

อยาง โทมส อลวา เอดสน เคยกลาวในบทสมภาษณไววา “คาวาอจฉรยะในความคดของผม

ประกอบดวยพรสวรรคเพยง 1% สวนอก 99% มาจากความพยายาม”

4.1.4 เปนคนมความคดรเรม : ตองมทกษะสรางสรรคในการคดความรใหม หรอนาของเดมมา

ประยกตใหเกดความรทเปนประโยชนตอมวลมนษยได รวมไปถงการคดรเรมออกแบบการทดลองทสะดวก งาย

เหมาะสมแกการทดลองตรวจสอบสมมตฐาน และแมนยา ทสด

4.1.5 มความรบผดชอบ ซอสตยทงในการคดและการกระทา : ขอนกสาคญมาก เวลาทาการ

ทดลองตางๆ ถาไมไดผลตามทคาดไว เวลาบนทกกตองบนทกตามนน อยาลาเอยง เพราะมนจะทาใหผดพลาดและ

เสยเวลายอนมาทาใหม ทาใหเสยเวลาและไมเกดประโยชน

4.1.6 ใจกวางพรอมยอมรบความคดเหนผอน

4.1.7 เปนคนทางานอยางมระบบ

4.1.8 ทางานรวมกบผอนได

Q : 52. ในขอตอไปน สถานการณในขอใด ทแสดงวาบคคลผนนมความเปนนกวทยาศาสตรสงสด

1. ศาสตราจารยในมหาวทยาลยกาลงตรวจสอบผลการวจยของนกวทยาศาสตรรนนอง

2. อาจารยกาลงสอนกระบวนการทางวทยาศาสตรใหกบนกเรยนอยางจรงจง

3. นกศกษากาลงผาตดไสเดอนในหองปฏบตการ

4. เกษตรกรกาลงใชสมนไพรชนดตาง ๆ ฉดพนตนไมเพอทาลายแมลงศตรพช

Q : 53. ขอในตอไปนเปนเหตผลทนกวทยาศาสตรจะตองมคณสมบตความซอสตยตอผลการทดลอง

1. จะไดไมผดพลาด 2. จะไดไมเสยเวลายอนทาใหมทงหมด 3. จะไดใหผอนยอมรบ 4. จะไดคดอะไรไดดขน

Q : 54. โทมส อลวา เอดสน นกประดษฐทสาคญของโลก ผลงานเชน หลอดไฟ เครองอดเสยง คณสมบตทนายกยองทสด คอ

1. เปนคนใจกวางยอมรบความคดเหนผอน 2. เปนคนซอสตย มความรบผดชอบ

3. เปนคนมความพยายามและอดทน 4. เปนคนมนาใจ อธยาศยด



4.2 กระบวนการทางวทยาศาสตร (Science Process)

การสบแสวงหาความรใหมๆนน มหลกการในการคนควา ซงหลกการเหลานมขนตอนตางๆ ไมวาจะ

เปน การสงเกต การตงปญหา การตงสมมตฐาน การทดลอง การวเคราะหขอมล นน เราเรยกเครองมอชวยในการ

คนควาเหลานวา กระบวนการทางวทยาศาสตร (Science Process)

4.2.1 ขนตอนของกระบวนการทางวทยาศาสตร

ประกอบดวย 5 ขนตอน คอ การสงเกต(Observation), การตงปญหา (Statement of the problem) ,

การตงสมมตฐาน (Formulation of Hypothesis), การทดสอบสมมตฐาน (Test Hypothesis) และการวเคราะหขอมล

(Data Analysis) *** ในหวขอนถาอานไมรเรอง ใหไปดตวอยางทายหวขอ เพอเพมความเขาใจมากขน***

4.2.1.1 การสงเกต (Observation) : ซงเปนคณสมบตเฉพาะตวของนกวทยาศาสตร ทาใหเกดความ

อยากรอยากเหน อยากรในสงทเหนทาใหเกดปญหาตามมา การสงเกตเปนการใชประสาทสมผสทง 5 หรออยางใด

อยางหนง ไดแก ตา ห จมก ปาก และการสมผส กบสงทจะสงเกต

การสงเกตนน หามอยาความคดเหนสวนตวใสลงไป ไมวาจะเหน ไดยน หรอสมผสได อะไรกตองบนทกอยาง

ทมนเกดขน เชน เราเจอขนมปงทเนาบดมสดา เรากบนทกวา ขนมปงทเนาบดมสดา แตถาเราไปบนทกวา

ขนมปงทเนาบดมสดาเนองจากมเชอราเกาะอยไมควรนามารบประทาน ประโยคหลงไมใชการสงเกต เพราะม

ความเหนสวนตวอยในประโยคดวย

4.2.1.2 การตงปญหา (Statement of the problem) : การตงปญหานน เกดไดจากการสงเกต เพราะ

ความสงสยของตวนกวทยาศาสตรเอง “ปญหา” คอประโยคทเราถามเพอจะหาคาตอบ เปน เปนสงสาคญทสดของ

กระบวนการวทยาศาสตร นกฟสกสระดบโลกชอวา Albert Einstein ไดกลาวไววา “การตงปญหานนสาคญกวาการ

แกปญหา” เพราะวาถาสามารถกาหนดปญหาไดอยางชดเจนแลว ผต งปญหายอมมองเหนลทางทจะคนหาคาตอบได เรา

นบวา การตงปญหา เปนความกาวหนาทางวทยาศาสตรอยางแทจรง

Q : 55. ขอใดถกตองเกยวกบ การสงเกต

1. การสงเกตเปนคณสมบตทสาคญทสดของนกวทยาศาสตร 2. การสงเกตทาใหเกดความอยากรอยากเหน และเกดการตงปญหาตามมา

3. การบนทกขอมล ตองไมใสความเหนของตนเองไปดวย 4. ถกทกขอ

Q :56. ขอใดไมใชการสงเกต

1. ตกเรยนม 19 ชน ลกษณะทรงสเหลยม 2. เดกคนนหนาตาด พแบมบนาจะชอบ

3. แมวตวทเหนมสดา ขาสน หางยาว 4. หองเรยนนมหนาตาง 10 บาน เกาอ 4 ตว

Q : 57. อาหารจานน (ก) มแตงกวาอย 7 ชน (ข) มสสนสวยงามตา (ค) และรสชาตอรอยมาก (ง)

ประโยคดงกลาวไมไดบนทกโดยการสงเกต วลใดทบงบอกวาเปนประโยคทไมใชมาจากการสงเกต

1. ก ข 2.ก ง 3.ข ค 4.ค ง

Q :58. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบการตงปญหา

1. การตงปญหา จะทาใหรคาตอบแมนยาไดในอนาคต 2. การตงปญหา จะตองมความรอยางมากในการกาหนดปญหา

3. การตงปญหา เกดจากความอยากรอยากเหนของนกวทยาศาสตรได 4. ถกทกขอ



4.2.1.3 การตงสมมตฐาน (Formulation of Hypothesis) : สมมตฐาน คอ คาตอบทอาจเปนไปได

การตงสมมตฐานเปนการพยายามหาคาตอบหรอคาอธบายไวลวงหนา แตถงยงไง สมมตฐานทเราตงขนมาอาจจะจรง

หรอไมจรงกได เพราะยงไงมนกเปนแคการคาดคะเน และจะเปนคาตอบทยอมรบถกตอง เมอมการพสจน หลายครง

จนเปนทฤษฏ

การตงสมมตฐานมกใชคาวา ถา...ดงนน.... ซงเราอาจจะไมใชกได แลวแตเหต ซงหลกการในการตงสมมตฐาน

ตองเขาใจงาย และตองมแนวทางแนะหนทางทจะตรวจสอบไดดวยวา จรงเทจเพยงใด และในการคนหาคาตอบของ

ปญหาใดๆ อาจตงสมมตฐานไวหลายๆ สมมตฐาน เผอการทดลองของเราไปเปนไปตามคาดคะเน จะไดไมตองเรม

ใหม เพยงแตนาสมมตฐานทไดตงไปแลวไปตรวจสอบเทานน

4.2.1.4 การทดสอบสมมตฐาน (Test Hypothesis) : ขนตอนนเปนการตรวจสอบสมมตฐานทเราตง

ไว อาจแคหนง หรอมากกวา หนง สมมตฐานกได เพอพสจนความจรงของสมมตฐานวาถกตองหรอไม

วธการตรวจสอบสมมตฐานมอย 2 วธ คอ การสงเกต กบการทดลอง โดยสวนมาก การทดลองจะใชเปนวธพสจน

ความจรงมากทสดทางวทยาศาสตร

การทดลอง ตองมการวางแผนลวงหนา วามขนตอนอยางไร มวสดอะไรบาง จะหาคาตอบไดอยางไร วเคราะห

อยางไร และตองกาหนดคาตวแปรตางๆทจะเปนปจจยตอการเกดเหตการณตางๆ ระหวางการทดลอง

ตวแปร (Variable) ม 3 ชนด คอ

- ตวแปรตน หรอ ตวแปรอสระ คอ ปจจยททาใหเกดผลการทดลองนนๆ

- ตวแปรตาม คอ ปจจยทเกดมาจากตวแปรตน เมอตวแปรตนเปลยนไป คาตวแปรตามกจะเปลยนดวย

- ตวแปรควบคม คอ ปจจยอนๆ ทนอกเหนอจากตวแปรตนทมผลตอการทดลอง ทาใหการทดลอง

ผดพลาดไป ดงนนในการทดลองหนงๆ ถาเราจะเปรยบเทยบการทดลองใดๆ เราจะตองตง กลมการทดลองไว 2 กลม

คอ กลมควบคม และกลมทดลอง โดยทคาควบคมตวแปร ซงมผลทาใหการทดลองนนผดพลาดไปเทากนทง 2 กลม

4.2.1.5 การวเคราะหขอมล (Data Analysis) : เปนขนตอนสดทาย ซงผานขนตอนการทดสอบ

สมมตฐานแลว ดงนนในขนตอนนเราจะไดขอมล หรอ ขอเทจจรงแลว ซงจะตองนามาวเคราะหและสรปความสมพนธ

ของขอมลทงหมด ซงจะเปนคาตอบของปญหาทเราไดตงขนไวแลวขางตน ถาสมมตฐานใดตรงหรอสอดคลองกบ

ขอมลน กสามารถตงเปนทฤษฏทจะนาไปสามารถอางองตอเหตการณตางๆทเกยวของได

เราอาจใชตวชวยในการวเคราะหขอมลผลการทดลอง เราอาจจะนารปการบนทกขอมล แบบทดงายตางๆได ดงน

1. แผนภม วงกลม 2. ตาราง 3. กราฟ

รปจาก : http://oldforum.serithai.net/index.php?topic=19926.0

รปจาก : http://aenvi.blogspot.com/2010/07/2.html รปจาก : http://teenet.tei.or.th/DatabaseGIS/type_industry.html



.

ตวอยาง การศกษาหาขอมลทางวทยาศาสตรตามกระบวนการทางวทยาศาสตร

เมอเราตองการศกษา ระดบความเขมแสงมผลตอ อตราการสงเคราะหดวยแสงของพชหรอไม เราสามารถหา

ขอเทจจรงตามขนตอนกระบวนการทางวทยาศาสตร ดงตอไปน

1. กาหนดปญหา : ระดบความเขมแสงมผลตออตราการสงเคราะหดวยแสงของพชหรอไม

2. ตงสมมตฐาน : - ถาใบของตนพชรบ แสงทมระดบความเขมมาก ดงนนอตราการสงเคราะหแสงมาก

- ถาใบของตนพชรบ แสงทมระดบความเขมนอย ดงนนอตราการสงเคราะหแสงนอย

- ถาใบของตนพชรบ แสงทมระดบความเขมนอย ดงนนอตราการสงเคราะหแสงมาก

- ถาใบของตนพชรบ แสงทมระดบความเขมนอย ดงนนอตราการสงเคราะหแสงมาก

- ไมวาใบของตนพชรบ แสงทมระดบความเขมหรอนอย มาก จะไมมผลตออตราการสงเคราะหแสง

*** สมมตฐานขางตน เราสามารถคาดคะเนกอนไดวา ผลจะเปนไปตามทศทางใดไดบาง โดยทสมมตฐานจะไม

ถกตองเสมอไป และสามารถตงสมมตฐานทเดยวหลายสมมตฐานได จะไดไมตองเรมตนใหมทงหมด *** . 3. ตรวจสอบสมมตฐาน :

3.1 แบงการทดลองเปน 2 กลม คอ

- กลมทดลอง : นา ตนไม 2 ตน อยในททมความเขมแสงตางกนโดยตนหนงอยในททมความเขมแสงมากๆ และอก

ตนหนง ไปอยในททมความเขมแสงนอยๆ

- กลมควบคม : นาตนไม ไปอยในททมระดบความเขมแสงปกต (แสงอาทตย)

3.2 กาหนดตวแปร 3 ชนด คอ

- ตวแปรตน : ระดบความเขมแสง

- ตวแปรตาม : อตราการสงเคราะหดวยแสง (ซงเราจะใชวธการหาปรมาณแปงในใบ)

- ตวแปรควบคม : ชนดพนธตนพช น าหนกตนพช อณหภม ปรมาณคารบอนไดออกไซดในอากาศ ปรมาณน าและ

คากรด-เบส ในดน และระยะเวลาทใชในการทาการทดลอง

4. ขนแปลและสรปผล : เมอเราทาการทดลองเสรจสมบรณแลว จากการทดลองเราจะพบปรมาณแปงในใบตนพชมาก

ในชดการทดลองทไดรบระดบความเขมแสงมาก และ พบปรมาณแปงในใบตนพชนอย ในชดการทดลองทไดรบ

ระดบความเขมแสงนอย ทาใหเราสรปผลและตอบคาตอบของปญหาทเราตงไวขางตนไดวา ระดบความเขมแสงมผล

ตออตราการสงเคราะหดวยแสงของพช และเราสามารถตงเปนทฤษฏไดดวย เพราะวา ทดลองกครงๆกไดผลเชนกน

ทมารปกราฟ http://www.maceducation.com/

e-knowledge/2342203100/05.htm

http://www.maceducation.com/e-knowledge/2342203100/05.htm

http://www.maceducation.com/e-knowledge/2342203100/05.htm



อธบายเพมเตมจากตวอยางขางตน :

- จากตวอยางขางตนนน เราจะเหนวา เราตงสมมตฐานไวหลายสมมตฐานไวกอนหนานแลว เผอการ

ทดลองไมตองจะไดไมตองเสยเวลาเรมใหม

- เหตผลทเราจะตองมชดการทดลองควบคม เพราะวา ถาไมมแลว เราจะไมสามารถรไดเลย วาปรมาณ

ความเขมแสงทมากขน ทาให อตราการสงเคราะหดวยแสงมากขนกวาปกตเทาไหร

- ตวแปรทควบคมดงกลาวนน ถาเราไมควบคมมนใหเทากน การทดลองกจะผดพลาดไป เพราะ ปจจย

ดงกลาวนนมผลตอการสงเคราะหดวยแสงดวยกนทงสน ไมวาจะเปน อณหภม ปรมาณคารบอนไดออกไซดในอากาศ

เปนตน ดงนนเราจงตองควบคม ปจจยตางๆเหลานใหคงท เพอการทดลองทแมนยา

Q : 59. สงเกต เชอราบนรากพช แลวตงปญหาวาราทาอนตรายตอพชเหมอนราทเปนโรคในคนหรอไม สงทควรทาตอไปคอ

1. แยกเชอราจากพชแลวใสเชอเขาไปในสตวทดลอง

2. ตงสมมตฐานวารากจากพชมผลทาใหเกดโรคกบพชเชนเดยวกบทาใหเกดโรคกบคน

3. ตงสมมตฐานดงขอ 2 และตรวจสอบสมมตฐานโดยใสเชอราเขาไปในสตวทดลอง

4. ตงสมมตฐานดงขอ 2 และตรวจสอบสมมตฐานโดยใสเชอราลงในพชเทยบกบการเตบโตกบตนทไมใสเชอ

Q : 60. เราตงสมมตฐานเพอ

1. อธบายปญหาและทาการทดลองพสจนขอเทจจรง 2. เพอตงเปนทฤษฎใหม

3. เพอหาขอมลทเกยวของ 4. เพอทดสอบผลการทดลองวาเปนจรงหรอไม

Q : 61. นกเรยนตองการพสจนสมมตฐานเรอง แสงสวางจาเปนตอการดารงชวตของพช นกเรยนตองทาการทดลองดงน

1. ปลกพชทงหมดในกระถางเดยวกน วางไวในททมแสงสวางตามธรรมชาต

2. ปลกพชเปน 2 กลม โดยควบคมทกอยางใหเหมอนกน กลมแรกวางไวในทมแสงสวาง อกกลมวางไวในทมด

3. ปลกพชกลมเดยวกนแตควบคมใหมแสงสวางตลอด 24 ชวโมง

4. ปลกพช 2 กลม กลมแรกวางไวในทมแสงสวาง อกกลมวางไวในทมด แลวสลบกลมทก 24 ชวโมง

จงใชขอมลในตารางตอบคาถาม 62-63

มนฝรงชนท เวลาทแชในสารละลาย 2.5 % โพแทสเซยมเปอรแมงกาเนต

(นาท)

ระยะทางการแพรของสาร

1

2

3

4

5

0

20

40

60

80

0

1

2

3

4

Q : 62. การวดผลในตารางไดมาจากการตงปญหาในขอใด

1. มนฝรงกบการแพรของสาร 2. ระยะเวลากบการแพรของสาร

3. ความเขมขนของสารละลายกบการแพรของสาร 4. สารละลายโพแทสเซยมเปอรแมงกาเนตกบการแพรของสาร

Q : 63. จากการทดลอง ตวแปรทควบคมคอ ขอใดทกาหนดใหดงตอไปน

ก. ขนาดมนฝรง ข. ระยะเวลาในการแช ค.ความเขมขนของสารละลาย ง. ปรมาณของสารละลาย

1. ก, ข, ค 2. ก, ค, ง 3. ก, ข, ง 4. ข, ค, ง



4.3 ความร (Knowledge)

ความรมระดบ ซงแบงเปน 4 ประเภท ไดแก ขอมล ขอเทจจรง ทฤษฏ และกฎ ซงลวนเปนขอมลทไดมาจาก

การหาคาตอบโดยกระบวนการทางวทยาศาสตรของนกวทยาศาสตรทงสน

4.3.1 ขอเทจจรง (Fact) คอปรากฏการณทเกดขนจรงๆ ถกตองเสมอ แตการสงเกตผดพลาดได เชน สงของถา

ปลอยใหตกอสระ จะตกลงสพนโลก สงเกตอาจผดพลาดไดเชน สงของนตกเรวหรอชา ซงไมมเกณฑตดสนแนนอน

4.3.2 ขอมล (Data) คอขอเทจจรงทรวบรวมได ซงสวนใหญไดมาจากการทดลอง

4.3.3 ทฤษฎ (Theory) คอคาอธบายทไดมาจากการตรวจสอบสมมตฐานหลายครงหลายหน จนสามารถนาไป

อางอง หรอเดาเหตการณทคลายคลงกนได ทฤษฎนนสามารถเปลยนแปลงไดถาเกดการทดลองใดการทดลองหนงมผล

ขดแยง หรอมหลกฐานทบงชไดชดกวา ตวอยางทฤษฎเชน ทฤษฎยน ทฤษฎเซลล ทฤษฎโครโมโซม ทฤษฎววฒนาการ

ทฤษฎประชากรของมอลทล ทฤษฎกาเนดสงมชวต

4.3.4 กฎ (Law) ความจรงพนฐาน (Principle) โดยเปนความจรงทจรงเสมอ ไมมขอโตแยง และมผล

เหมอนเดมทกครง มความจรงในตวของมนเอง ตวอยางกฎทางชววทยา เชน กฎแหงความตองการตาสดของลบก กฎแหง

ความทนทานตอสภาพการเปลยนแปลงของเชลฟอรด กฎการถายทอดลกษณะทางพนธกรรมของเมนเดล

Q : 64. “พชเอยงเขาหาแสงเพราะตองการแสงในกระบวนการสงเคราะหดวยแสง” คากลาวนจดเปน

1. การตงสมมตฐาน 2. ขอเทจจรง 3. เหตและผลทถกตอง 4. ประโยคหลงไมไดอธบายปรากฏการณในประโยคแรก

Q : 65. สงมชวตประกอบขนมาดวยเซลล คากลาวนเปน

1. ขอเทจจรง 2. ขอสรป 3. ทฤษฎ 4. หลกการ

Q : 66. จากการศกษาอตราการงอกของเมลดเปรยบเทยบกนระหวาง 3 ชนดพบวา

พช ก งอกทงสน 500 เมลด พช ข งอกทงสน 340 เมลด พช ค งอกทงสน 467 เมลด

ตวเลขบอกอตราการงอกคอ

1. ผลจากการทดลอง 2. ขอมล 3. ขอเทจจรง 4. ทฤษฎ

Q : 67. เมอนกชววทยาทาการทดลองผสมพนธเสอกบสงโตไดลกออกมาแขงแรง ผลงานนจะมการรบรองวาเปนจรงเมอ

1. มงานวจยอนยนยนวาการผสมขามพนธทาได 2. สามารถตงชอวทยาศาสตรใหกบลกทเกดจากการผสมนได

3. การผสมพนธมตวเปรยบเทยบ 4. นกวจยอนทาซ าการผสมพนธเสอกบสงโตไดลกเชนเดยวกนกบการทดลองเดม

Q : 68. สมมตฐานและทฤษฎแตกตางกนอยางไร

1. สมมตฐานไมเปนจรง แตทฤษฎเปนจรงเสมอ 2.สมมตฐานทดลองได แตทฤษฎไมมการทดลองแลว

3. สมมตฐานเปนการคาดคะเน สวนทฤษฎเปนสมมตฐานททาการทดลองและเชอถอไดแลว

4. สมมตฐานและทฤษฎใชแทนกนได เพราะเปนสงทอธบายเหตการณตาง ๆ ไดเหมอน ๆ กน



Q : 69. สมมตฐานทตรวจสอบและทดลองหลายครงวาถกตอง เรยกวา

1. กฎ ( Law ) 2. หลกเกณฑ ( Concept ) 3. ขอสรป ( Conclusion ) 4. ทฤษฎ ( Theory )

Q : 70. คากลาวตอไปน “ สงมชวตประกอบดวยเซลลและผลตภณฑของเซลล ” เปนอะไร

1. ขอเทจจรง 2. สมมตฐาน 3. ทฤษฎ 4. หลกเกณฑ

Q : 71. นกเคาแมวไมสามารถยอยสตวทมนกนเปนอาหารไดหมดทงตว ดงนนในแตละวนนกเคาแมวจะสารอกสวนทยอย

ไมไดออกมาทางปาก เชน ขนของเหยอ กระดก กระดกออน เปนตน จากการสารอกสงตาง ๆ ทนกเคาแมวสารอกออกมา นก

สารวจจงสามารถบอกไดถง

1. เหยอทนกเคาแมวชอบ 2. โรคทนกเคาแมวเปน 3. สงมชวตทนกเคาแมวกน 4. ตนไมทนกเคาแมวชอบกน

Q : 72. ศกษาอตราการขยบแผนเหงอกของปลานาจดชนดหนงทจดไวในนาอณหภมตาง ๆ กน ไดผลการทดลองดงตาราง

กลมท จานวนปลา อณหภม (˚C) อตราการขยบแผนเหงอกของปลา/นาท

1 5 10 15

2 6 15 25

3 4 18 30

4 7 20 38

5 6 23 60

6 4 25 57

7 4 27 25

จากตารางการทดลองทไดจะแสดงผลความเกยวของของกราฟในขอใด

.

นกวทยาศาสตรคนหนงทาการทดสอบสมมตฐาน”กวางหางขาวชอบกนแอปเปลมากกวาขาวโพด”หลงจากขอความQ : 73.

เกยวกบการทดสอบสมมตฐานนถกตพมพเผยแพรออกไปสรปวา กวางชอบแอปเปลมากกวาขาวโพด เทคนคในการทดสอบ

ขอใดอาจมขอสงสยในการทดสอบ

1. นกวทยาศาสตรใชกวาง 4 ตวในการทดสอบตางเวลาและตางสถานทในแตละวน

2. นกวทยาศาสตรใชกวางทงหมด 500 ตวในการทดสอบในสถานทตาง ๆ 20 แหงในเวลาทแตกตางกนของแตละวน

3. นกวทยาศาสตรใชกวาง 200 ตวในทตาง ๆ ตามธรรมชาตแตไมใชในทกกขง

4. นกวทยาศาสตรใชกวาง 300 ตวในการทดสอบในสถานทกกขงทแตกตางกนซงไมไดอยในธรรมชาต

สมมตวาไกทนกเรยนเลยงไวทบานเกดอาการทองเสย นกเรยนใชวธการของ Robert Koch เพอพสจนวา อาการQ : 74.

ทองเสยของไกเกดจากแบคทเรย A เมอแยกแบคทเรย A ออกมาเปนเชอบรสทธไดแลวจงปอนแบคทเรยนเขาไปในไกตว

ใหม ปรากฏวาไมเกดอาการทองเสย นกเรยนคดวาเปนเพราะอะไร

1. แบคทเรย A ไมใชตวการททาใหเกดทองเสย 2. การทาใหเกดโรคของแบคทเรย A ถกตานโดยบางอยางในไก

3. อาจมการเปลยนแปลงเกดขนในแบคทเรย A 4. เปนไปไดทกขอ

ในการปลกมะเขอเทศในไรแหงหนง ปรากฏวามะเขอเทศเจรญเตบโตไมด ผปลกตงสมมตฐานวาดนทใชปลกมะเขอQ : 75.

เทศเปนกรดมากเกนไป ผปลกจะทาการทดสอบสมมตฐานไดตามขอใด

1. ใชเมลดพชหลายชนดปลก 2. ยายตนมะเขอเทศไปปลกในทมแสงสวางนอยลง

3. หาวธเปลยน pH ของดนทปลกมะเขอเทศ 4. ลดปรมาณการใหนากบมะเขอเทศ



ฝนกรดม pH อยระหวาง 1.5 – 5.0 ผลทเกดจากฝนกรดและสงแวดลอมขนกบชนดของสงแวดลอมแตฝนกรด Q : 76.

มผลลบกบพช จากรปแสดง pH ของฝนปกต

ขอใดใชเปนสมมตฐานทใชทดสอบตนถวกบฝนกรด

1. เมอคา pH เพมขนจากฝนกรดตนถวจะเจรญเตบโตไดเรวขน

2. ตนถวจะเจรญไดดในฝนปกตมากกวาฝนกรด

3. ตนถวจะเจรญไดดในฝนกรดมากกวาฝนปกต


จากสมมตฐานในขอ 76 อะไรเปนตวแปรอสระ Q : 77.

1. pH 2. ความยาวของราก 3. ความยาวของลาตน 4. ขอ 2 และ 3 ถก

นกเรยนคนหนงทดลองเพาะเมลดถวเพอทราบความชนทเหมาะสมตอการงอกของเมลดถว โดนเฉพาะเมลดในจานQ : 78.

แกวทรองกนดวยกระดาษกรองแลวใหนาปรมาณตาง ๆ กนจนมความชนในระดบตาง ๆ ดงรป ผลปรากฏวาเฉพาะในจาน 2,

4, 5, 7 เทานนทงอก

ขอใดสรปถกตอง

1. ความชนทเหมาะสมคอ 10% 20% 25% 35%

2. ความชน 5% 15% 30% ไมเหมาะสมตอการงอกของเมลดถว

3. ความชนทเหมาะสมตอการงอกของเมลดถวคอ 10% - 35%

4. ยงสรปไมได

นกวชาการทานหนงตองการทราบวาดนในบรเวณหนงมสารอาหารประเภทไนเตรตเปนปจจยจากดในการเจรญของQ : 79.

พชชนดหนงหรอไม จงทดลองเอาดนจากบรเวณนนใสกระถาง ๆ ละเทาๆ กนใสป ยไนเตรตไมเทากนในแตละกระถาง

ไดผลคอ ตนไมเจรญเทากนทกกระถาง ดงแสดงในภาพ

ขอสรปขอใดถก

1. สารอาหารไนเตรตไมเปนปจจยจากดในทน 2. สารอาหารไนเตรตเปนปจจยจากดในทน

3. การทดลองนไมมซา จงสรปไมได 4. การทดลองนไมมการทดลองควบคม สรปไมได

สงสาคญททาใหงานทางวทยาศาสตรแตกตางจากงานดานอน ๆ คอขอใด Q : 80.

1. การชางสงเกตและตงสมมตฐาน 2. เจตคตและองคความรทางวทยาศาสตร

3. กระบวนการทางวทยาศาสตร 4. การทาการทดลองทางวทยาศาสตร

ขอมลทไดจากการทดลองทมการควบคมจะมประโยชนในการตดสนใจวา Q : 81.

1. ขอมลทรวมรวบไดนนใชไดเพยงใด 2. สมมตฐานนนถกตองหรอไม

3. ปญหาทคดขนถกตองเพยงใด 4. ทฤษฎทกาหนดนนถกตองหรอไม

การตรวจเลอดเพอหาไวรสทเกยวกบ AIDs เปนขนตอนใด Q : 82.

1. การบาบด 2. การวนจฉยโรค 3. การรกษา 4. การปองกน



จากตารางขางลางใชตอบคาถามขอ 83-85

สปชส

สารเคม

จานวนยงกอน

พนสารเคม

จานวนยงทรอดตายหลงจากพนสารเคม

พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค.

Anopheles

culifacies

มาลาไทออน 10000 31 129 1654 4055

ดลดรน 10000 78 339 1982 3106

Anopheles

strephensi

มาลาไทออน 10000 28 56 1207 1744

ดลดรน 10000 30 71 1321 2388

จากตารางทไดจากการทดลองฉดสเปรยยง Anopheles ในเดอนพฤษภาคม ดวยสารเคมสองชนด คอ มาลาไทออน Q : 83.

(Malathion) กบ ดลดรน (Dieldrin) โดยใชยงสองกลม กลมละ 10000ตว แตละกลมใชสารเคมคนละชนด จากนนจดบนทดจานวนยง

ทรอดตาย พวกทรอดตายนปลอยใหผสมพนธและมลกหลานได แตทกวนแรกของเดอนนายงมาพนสารเคมชนดเดมพรอมกบบนทก

จานวนยงทเหลอ ทาเชนนเรอยๆ ตอไปอกสามเดอนนบจากครงแรก

ขอสรปทไดจากตาราง ขอใดถกตอง

1. Anopheles culifacies ทนตอมาลาไทออนและดลดรนมากกวา Anopheles strephensi

2. Anopheles strephensi ทนตอดลดรนมากกวามาลาไทออน

3. Anopheles strephensi และ Anopheles culifacies ทนตอมาลาไทออนและดลดรนไดเทาเทยมกน


สารมาลาไทออนและดลดรน มผลกระทบตอสภาวะแวดลอมในขอใด Q : 84.

1. ทงมาลาไทออนและดลดรนอาจฆาแมลงทเปนประโยชน 2. ทงมาลาไทออนและดลดรนอาจทาใหแหลงนาเกดมลพษ

3. ทงมาลาไทออนและดลดรนอาจทาใหสงมชวตอนเปนอนตราย 4. ขอ 1, 2 และ 3 ถก

ขอใดเปนกราฟทแสดงใหเหนวาจานวนยง Anopheles culifacies ทรอดจากสารเคมไดดทสดในชวงดทสดในระหวางเดอนQ : 85.

พฤษภาคมจนถงเดอนสงหาคม

การทดสอบการใชกลโคสในรางกายของสตวทดลอง ทาโดยการตรวจนาตาลในเลอดสตวนนหลงจากใหสตวทดลองกนQ : 86.

สารละลายนาตาลกลโคส 10 มล. ทาการทดสอบ 5 ครง ในเวลาตาง ๆ กน หลงจากใหสตวกนนาตาลแลว พบวาปรมาณนาตาลใน

เลอดแตกตางกนดงตารางขางลาง

เวลาหลงจากกนกลโคส (นาท) ความเขมขนของกลโคสในเลอด (mg/100dL)

0 75

30 125

60 110

90 90

120 80

180 70

ทาไมการเปลยนแปลงความเขมขนของกลโคสในเลอดในชวงเวลาตงแตเรมกนจนถง 30 นาทหลงจากกนเขาไปแลวสงขน

1. ตบปลอยกลโคสเขาลาไสเลก 2. กลโคสถกดดออกมาจากระบบยอยอาหาร

3. การสงเคราะหกลโคสใหเปนแปง 4. กลโคสถกใชไปในการหายใจระดบเซลล



4.4 กลองจลทรรศน (Microscope)

กลองจลทรรศน เปนอปกรณสาหรบมองดวตถทมขนาดเลกเกนกวามองเหนดวยตาเปลา ศาสตรทมงสารวจ

วตถขนาดเลกโดยใชเครองมอดงกลาวน เรยกวา จลทรรศนศาสตร

กลองจลทรรศนเปนคาศพททแปลจากภาษาองกฤษ "microscope" ซงมรากศพทมาจากภาษากรก "ไมครอน"

(micron) หมายถง ขนาดเลก และ "สโคปอส" (scopos) หมายถง เปาหมาย หรอมมมอง

กลองจลทรรศนสามารถแบงออกเปนประเภทใหญๆ ได 2 ประเภท คอ กลองจลทรรศนแบบแสง (Light

microscopes) และกลองจลทรรศนอเลกตรอน(Electron microscopes)

การผลตกลองจลทรรศนนนมมาแลว 500 ปกอน โดยนกวทยาศาสตรชอ Janssen เปนเลนสชนดประกอบ ตอมา

นกวทยาศาสตร ชอ Leer van hook ประดษฐแบบเลนสเดยว (แวนขยายนนเอง)

4.4.1 กลองจลทรรศนแบบแสง (Light microscopes)

4.4.1.1 สวนประกอบของกลองจลทรรศนแบบแสง

4.4.1.1.1 ฐาน (Base) จะตองมลกษณะกวาง กางออก → ทรงตว และน าหนกมาก → ถวงน าหนก

เวลาใชฐานตองไมเอยง ตองตงตรง ไมงนของเหลวบนสไลดไหลได และเนองจากฐาน

หนกสดเวลายกตองประคองฐานดวย และตองยกไมเอยงไมงน เลนสจะหลด

4.4.1.1.2 กระจก (หลอดไฟ) (Mirror) กระจกสามารถปรบองศาทศเพอรบแสงได

ถาเปนหลอดไฟ ตองระวงหลอดไฟจะอาจทาใหสงทสดบนสไลดแปรสภาพได

4.4.1.1.3 แขน (Arm) เวลายกตองจบสวนนกบฐาน

4.4.1.1.4 Iris Diaphragm แสงมาก → ปรบแคบ แสงนอย → ปรบกวาง

**อปกรณน เทยบเทามานตาคน**

4.4.1.1.5 Condenser Lens รวมแสง

4.4.1.1.6 Stage ฐานวางสไลด อปกรณชนน กลองบางรนอาจม Scale วด

ขนาด Specimen กลองบางรนอาจเลอน ขนลง ซาย/ขวา ได

4.4.1.1.7 Body ขางในจะกลวง เพอใหแสงสองผานได

4.4.1.1.8 Objective lens มกม 4 กาลงขยาย คอ 4X 10X 40X 100X

4.4.1.1.9 Removing Wheel การหมนแปนตองจบตรงน หามใชการดนทกระบอกเลนส จะทาให เลนสแตก +

เกลยวเลนสคลาย

4.4.1.1.10 Coarse Adjustment Wheel (Knob) (ป มปรบภาพหยาบ) → หมนนดหนอยจะเลอนมาก

4.4.1.1.11 Fine Adjustment Wheel (ป มปรบละเอยด) ปรบภาพใหชด

4.4.1.1.12 Ocular lens ตองมกาลงขยาย 10 เทา มกมเขมไวชตาแหนง

. 4.4.1.2 การคานวณกาลงขยาย

กาลงขยายของกลองจลทรรศน = กาลงขยายของเลนสใกลวตถ x กาลงขยายของเลนสใกลตา

***ภาพทไดจากกลองจลทรรศนใชแสง จะไดภาพเสมอน หวกลบ บนไปลาง และ ซายไปขวา .

1

8

2

3

5

4

6

9

7

11

10

12



4.4.1.3 วธการใชกลองจลทรรศนใชแสง

- ตงกลองใหตรง วางกลองใหนง

- สอดสไลดตาม Stage

- ใส Clip ใหภาพนง

- เปดไฟ

- ปรบหวทมกาลงขยายตาสด และปรบแทนใหวตถกบเลนสหางกนมากทสด******

- เอาตาสองทเลนสใกลตา

- ปรบวตถใหใกลเลนส โดยปรบปมภาพหยาบ จนกวาภาพจะชดในระดบหนง

- ปรบ Focus ใหหมนเลนสใกลวตถ จนกวาภาพจะชดทสด

- ในกรณทตองการจะเปลยนกาลงขยายใหมากขน / นอยลงของเลนสใกลวตถใหหมนตรง

Removing Wheel แลวหมนปรบภาพละเอยดอยางเดยว

- เวลาดงสไลด ออก ใหปรบกาลงขยายตาสดกอน แลวดงออก

4.4.1.4 การเตรยม Slide

- ดเซลลพช ควรหยดน ากลนแตถาดเซลลสตวควรหยดน าเกลอ(เกลอ 0.85%)

- ถาใชเลนสกาลงขยายตา แสงเขาจะมาก พนทเหนกวางแตรายละเอยดทเหนนอย ในทางตรงกนขาม ถาใชเลนส

กาลงขยายมาก แสงเขาจะนอยกวา พนทเหนนอยแตรายละเอยดทเหนจะมาก

-เลนส x100 เปนเลนสทมกาลงขยายสงสด มปลายเลกมาก แสงเขาไดปรมาณนอย ลาแสงทสองเขามาจะตองใช

Condenser ชวยรวมแสงและใชน ามน (immersion oil) หรอสารทมดชนหกเหเทากบแกวทใชทากระจกสไลดเปนตวกลาง

ระหวางวตถกบเลนส โดยหยดสารดงกลาวลงเตมพนทระหวางปลายเลนสและกระจกสไลดเพอปองกนการกระจายลาแสง

- เพอใหเหนภาพชดเจนขนจะยอมส (Stain) โดยสทใชยอมขนอยกบสงทตองการศกษา เชน

H&E ยอมเนอเยอทวไป

Giemsa ยอมโครโมโซม, ยอมปรสต

Gram’s stain ยอมแบคทเรย มสยอม 2 ชนด คอ

- Crystal Violet (สมวง) ถายอมตดสมวงเรยกวา Gram positive +

- Safranin (สแดง) ถายอมตดสแดงเรยกวา Gram negative -

Wright stain ยอมเซลลเมดเลอด ไขกระดก

Acid fast stain ยอมเชอวณโรค

Indian ink ยอมเชอรา

Iodine ยอมปรสต

รปจาก : http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=kurakae-chan&month=19-04-2008&group=6&gblog=63



4.4.2 กลองจลทรรศนอเลกตรอน (Electron microscopes)

กลองจลทรรศนอเลกตรอน เปนกลองจลทรรศนทใชลาอเลกตรอนแทน แสงธรรมดา กลองแบบนมหลกการ

ทางานคลายกบกลองจลทรรศนชนดใชแสง แตแตกตางกนทสวนประกอบภายใน กลาวคอ กลองจลทรรศนอเลกตรอนจะ

ใชลาอเลกตรอนซงมขนาดเลกมากวงผานวตถ และโฟกสภาพลงบนจอเรองแสงกลองจลทรรศนอเลกตรอนมกาลงขยายถง

500,000 เทาใน ปจจบนกลองจลทรรศนอเลกตรอนม 2 ชนด

4.4.2.1 กลองจลทรรศนอเลกตรอนชนดสองผาน (Transmission Electron microscope) หรอเรยกแบบ

ยอวา TEM โดยใชศกษาโครงสรางภายในของเซลล โดยลาแสงอเลกตรอนจะสองผานเซลลหรอตวอยางท4ตองการศกษา

ซงผศกษาตองเตรยมตวอยางใหไดขนาดบางเปนพเศษ

4.4.2.2 กลองจลทรรศนอเลกตรอนชนดสองกราด (Scanning Electron microscope) หรอเรยกแบบยอวา

SEM โดยใชศกษาโครงสรางของผวเซลลหรอผววตถ โดยลาแสงอเลกตรอนจะสองกราดไปบนผวของวตถ ทาใหไดภาพท

มลกษณะเปน 3 มต

No. Light Microscope No. Electron Microscope

1 ใชแสงทวไปได (แสงแดด แสงไฟ) 1 ใชลาแสง อเลกตรอนพลงงานสง

2 ดไดดวยตาเปลา หรอจอกได 2 จอ+ฉาก เทานน ใชตาเปลาด Retina เสอมทนท

3 สงมชวตทดอาจมชวตอยหรอตายแลวกได 3 ตายเทานน

4 สงทใชขยายเปนเลนสแกว ชนด เลนสนน 4 ใชกระแสไฟฟาเบยงเบนของกระแส อเลกตรอน

5 Specimen ตองบาง (ใชมดตดกได) 5 Specimen ตองบางมากๆๆ (ใบมดแกว/เพชรตด)

6 ใชมอตดได 6 ใชเครอง ultramicrotone ตด

7 กาลงขยายสงสด 1000 เทา 7 กาลงขยายสงสด 500,000 เทา

. ตารางความแตกตางเปรยบเทยบระหวาง กลองจลทรรศนแบบใชแสง กบกลองจลทรรศนอเลกตรอน



รปจาก : http://faculty.clintoncc.suny.edu รปจาก : http://faculty.clintoncc.suny.edu รปจาก : http://faculty.clintoncc.suny.edu รปจาก : http://faculty.clintoncc.suny.edu

รปจาก : http://faculty.clintoncc.suny.edu รปจาก : http://faculty.clintoncc.suny.edu



4.4.3 กลองจลทรรศน สเตอรโอ (Stereo microscopes)

เปนกลองจลทรรศนแบบเชงประกอบอกชนดหนง ทสามารถใชดวตถทมขนาดใหญและหนาเกนกวาจะดดวย

กลองจลทรรศนธรรมดาได

ภาพทเหนจะเปนภาพเสมอน 3 มต หวไมกลบและไมกลบซายขวา จงเหมาะทจะใชสองดขณะทาการผาตด

สงมชวตขนาดเลกๆ เชน แมลงสาบ บางครงจงเรยกกลองชนดนวา dissecting microscope

4.4.4 กลองจลทรรศน ฟลออเรสเซนซ (Fluorescence microscopes)

เปนกลองจลทรรศนทใชกนอยางกวางขวางในหองปฏบตการของโรงพยาบาล มแสงอลตราไวโอเลต

(ultraviolet light) เปนแหลงกาเนดแสง ใชในการศกษาตวอยางทไดยอมสฟลออเรสเซนซ ซงชวยทาใหการจดจาแนก

จลนทรยทาไดเรวขน สชนดนจะดดซมแสงชวงคลนสนซงมองดวยตาเปลาไมเหนและปลอยแสงชวงคลนยาวกวาออกมา

ซงเปนชวงคลนทมองเหนดวยตาเปลา ซงเรยกปรากฏการณนวา fluorescence ดวยวธการนสามารถชวยใหจดจาแนก

จลนทรยไดโดยใชกลองจลทรรศนนไดโดยตรง

รปจาก :

http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vespula_vulgaris_Stereo_Microscope_Mandible.jpg

รปจาก :

http://www.digitalsmicroscope.com/

stereomicroscope-2/

รปจาก :

http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Vespula_vulgaris_Stereo_Microscope_Eye.jpg รปจาก : http://commons.wikimedia.org/wiki/File:

Vespula_vulgaris_Stereo_Microscope_Wing_01.jpg

รปจาก : http://www.rp-photonics.com/fluorescence_microscopy.html

รปจาก : http://www.dvcco.com/resources/applications/life-

sciences/fluorescence-microscopy/

รปจาก :

http://www.whoi.edu/oceanus/viewPhotoGallery.do?gType=1&gallery=true&clid=2416&mainid=12029

รปจาก :

http://www.microscopyu.com/articles/fluorescence/fluorescenceintro.html

รปจาก :

http://www.funsci.com/fun3_en/uster/uster.htm

รปจาก : http://en.wikipedia.org/wiki/Fluorescence_microscope



เมอนกเรยนใชกลองจลทรรศนสองดสไลดพารามเซยมดวยกาลงขยายตา ( 100x ) ทาใหไดภาพลกษณะหนง เมอใชQ : 87.

กาลงขยายเพมมากขน ( 400x ) ไดภาพอกลกษณะหนงของพารามเซยมตวเดยวกน โดยภาพทไดจะมลกษณะดงขอใดเมอใช

กาลงขยายสง

1. ภาพขนาดเลกกวา แสงสวางนอยกวา 2. ภาพขนาดเลกกวา แสงสวางมากกวา

3. ภาพขนาดใหญกวา แสงสวางนอยกวา 4. ภาพขนาดใหญกวา แสงสวางมากกวา

คารโซลชนขนอยกบขอใดบาง Q : 88.

1. ความยาวคลนแสงคา N.A. 2. คา N.A.และเลนสตา 3. คาเลนสตาและเลนสวตถ 4. ลากลอง เลนสตา เลนสวตถ

นายาทใชในการเชดเลนสคอสารชนดใด Q : 89.

1. อเธอรและแอลกอฮอล อตราสวน 40 : 60 2. อเธอรและแอลกอฮอล อตราสวน 60 : 40

3. อะซโตนและแอลกอฮอล อตราสวน 40 : 60 4. อะซโตนและแอลกอฮอล อตราสวน 60 : 40

กลองจลทรรศนอเลกตรอนใชสงใดผลตอเลกตรอน Q : 90.

1. ปนยงอเลกตรอน เปนลวดนโครมรปตวว 2. ปนยงอเลกตรอน เปนลวดทองพนรอบแทงเหลก

3. ปนยงอเลกตรอน เปนขดลวดทงสแตนรปตวว 4. แมเหลกไฟฟาในสนามแมเหลกแรงสง

ขอใดทาหนาทแตกตางจากขออน ๆ Q : 91

1. กระจกหรอหลอดไฟ 2. เลนสรวมแสง 3. ไดอะแฟรม 4. ทหนบสไลด

ขอจากดของกลองจลทรรศนอเลกตรอนคอขอใด Q : 92.

1. ตองมระบบหลอเยนเพราะมความรอนมาก 2. การเตรยมตวอยางยงยากมากตองใชผชานาญการ

3. ใชไดเฉพาะในหองทเกบกลองจลทรรศนอเลกตรอนเทานน 4. ถกทกขอ

กลองจลทรรศนในขอใดใหภาพขยายเปน 3 มต (A-net ม.ค. 51) Q : 93.

ก. กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ (Stereoscopic Microscope)

ข. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา (Compound light Microscope)

ค. กลองจลทรรศนอเลกตรอนชนดสองกราด (Scanning electron Microscope)

ง. กลองจลทรรศนอเลกตรอนชนดสองผาน (Transmission electron Microscope)

1. ก ค 2. ก ง 3. ข ค 4. ข ง

สงทกลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอแตกตางจากกลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดาคอขอใด (PAT2 ก.ค. 52) Q : 94.

ก. ใชศกษาไดทงวตถโปรงแสงและทบแสง ข. เลนสใกลวตถมกาลงขยายนอยกวา 4X

ค. ภาพทเหนเปนภาพ 3 มต และเปนภาพจรง

1. ก 2. ก ข 3. ข ค 4. ก ข ค

วธการศกษาเซลลและการใชอปกรณในการศกษา ขอใดใชไดอยางเหมาะสมทสด (PAT2 ม.ค. 53) Q : 95.

1. เตรยมตวอยางสด (wet mount) ของโปรโตซว สองดวยกลองจลทรรศนแบบใช แสง (light microscope)

2. ตดภาคตดขวางรงไขพชดอกเพอศกษาสณฐานวทยา ดวยกลองจอมด (dark-field microscope)

3. เกลยบาง (smear) จลนทรยบนสไลด สองดวยกลองจลทรรศนสเตรโอ (stereo microscope)

4. เกลยบาง (smear) เซลลเมดเลอด สองดวยกลองฟลออเรสเซนส (fluorescence microscope)

เหตใดจงตองใชนามนเปนตวกลางระหวางสไลดทวางวตถกบเลนสใกลวตถในการใชกลองจลทรรศนแบบใชแสงQ : 96.

สาหรบเลนส 100X (PAT2 ม.ค. 54)

1. เพอลดการสะทอนแสงจากหนาเลนส 2. เพอเพมชวงความยาวคลนแสงเขาสเลนส

3. เพอเพมกาลงขยายของกลองใหมากกวา 100X 4. เพอเพมการหกเหของแสงจากตวอยางเขาสเลนส



บทความดๆ ทายบทท 1

เวลาวาง (FREE TIME)

คนเรามกบอกวา.....

ถาม เวลาวาง...... จะไปเรยน ภาษาองกฤษ สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไปเขา ฟตเนส สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะพา ลกไปเทยว สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไป หดพมพดด สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไป หาคณป สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไป เลนฟตบอล สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไป เลนโยคะ สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไป เรยนคอมพวเตอร สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไป ลดความอวน สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไป สมมนา สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไป หาหมอฟน สวนใหญ จะไมไดไป

ถาม เวลาวาง...... จะไป ทาบญ สวนใหญ จะไมไดไป

- คนเรามกจะใหความสาคญ กบสงตางๆ เสมอ

ทงๆทรวามนมความสาคญมาก

แตกเลอกทจะทามนหลงจากทาอยางอนกอน

- เราสามารถเลอกทจะทามนโดยทนท

เพราะวา ถาคณรอทจะมเวลาวาง

สวนใหญคณจะไมไดทามน

หาอานบทความดๆ เพมเตมได ในหนงสอ “เกาเวลา” โดย ดารง วงษโชตปนทอง

Documents

บทที่ 1 ธรรมชาติของสิ่งมีชีวิต และ การศึกษาชีววิทยา · biochedped. 3| คอร์ส ชีววิทยา