ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

โดย นายสมนก พงษสกล

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2556

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

โดย นายสมนก พงษสกล

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2556

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

FACTORS AND MODEL OF SCHOOL – COMMUNITY RELATIONS STRATEGIES

By

Mr. Somnuk Pongsakul

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree

Doctor of Philosophy Program in Educational Administration

Department of Educational Administration

Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2013

Copyright of Graduate School, Silpakorn University

สำนกหอ

สมดกลาง

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน” เสนอโดยนายสมนก พงษสกล เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

……........................................................... (รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน.................... พ.ศ...........

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ผชวยศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ 2. รองศาสตราจารย ดร.ชมศกด อนทรรกษ คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .................................................... ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย วาทพนตร ดร.นพดล เจนอกษร) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ (ดร.สวทย มลคา) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ) (รองศาสตราจารย ดร.ชมศกด อนทรรกษ)

............/......................../.............. ............/......................../..............

สำนกหอ

สมดกลาง

สำนกหอ

สมดกลาง

สำนกหอ

สมดกลาง

ฉ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงไปไดดวยด เพราะไดรบความอนเคราะหอยางดยงจาก ผชวยศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ อนทรรกษ รองศาสตราจารย ดร.ชมศกด อนทรรกษ ผชวยศาสตราจารย วาทพนตร ดร.นพดล เจนอกษร และดร.สวทย มลคา ทกรณาใหคาแนะนา ชวยเหลอ ตรวจแกไขขอบกพรองตางๆ และใหกาลงใจผวจยมาโดยตลอด รวมทงคณาจารยภาควชาการบรหารการศกษาทกทาน ผ ประสทธประสาทวชาความร หลกการบรหาร และหลกการดาเนนชวตใหแกผ วจ ย ตลอดมา ขอขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอขอบพระคณ ดร.จรวรรณ นาคพฒน ดร.เตอนใจ รกษาพงศ ดร.ประพจน แยมทม ดร.นลบล คงเกต ดร.ธงชย เหมอนช ทใหความกรณาเปนผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอ พรอมทงใหคาแนะนาและใหขอเสนอแนะทเปนประโยชนตอผวจยเปนอยางยง

ขอขอบพระคณ ดร.ณรณทร ชานาญด ดร.จารวรรณ นาตน ดร.ภธรภร ปยสวรรณ และนางสาววไล กวางคร ทใหโอกาสและความชวยเหลอใหผวจยมความกาวหนาทงทางดานการเรยน และการงานจนถงทกวนน และขอขอบพระคณผอานวยการโรงเรยน ประธานคระกรรมการสถานศกษา และตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษาทกทานทอนเคราะหในการตอบแบบสอบถามการวจย และอานวยความสะดวก ในการเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการวจยครงน

ขอขอบคณเพอนๆ นกศกษาปรญญาเอก สาขาบรหารการศกษา รนท 8/2 โครงการพเศษตามความรวมมอ สาหรบมตรภาพ กาลงใจ และความชวยเหลอทมใหผวจยตลอดมา

ขอขอบคณคณพอชาญ และคณแมจอง พงษสกล ผใหกาเนดและสงสอนอบรมเลยงดเปนกาลงใจในการดาเนนชวต รวมทงภรรยาและบตรทเปนกาลงใจ และอยเคยงขางผวจยเสมอมา คณความดและประโยชนทเกดจากวทยานพนธฉบบน ผวจยขอมอบแดคณบดามารดา ตลอดจนภรรยาและบตร ทเปนสวนหนงของการสนบสนนใหผวจยกาวหนา จนผวจยมวนแหงความสาเรจทนาปลาบปลม ณ วนน

สำนกหอ

สมดกลาง

ช

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ .......................................................................................................................... จ กตตกรรมประกาศ ................................................................................................................................ ฉ สารบญตาราง ....................................................................................................................................... ญ สารบญแผนภม..................................................................................................................................... ฎ บทท 1 บทนา ......................................................................................................................................... 1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา ............................................................................ 2 ปญหาของการวจย ............................................................................................................. 6 วตถประสงคของการวจย .................................................................................................. 8 ขอคาถามของการวจย ........................................................................................................ 8 สมมตฐานของการวจย ................................................................................................... 8 กรอบแนวคดของการวจย .................................................................................................. 8 นยามศพทเฉพาะ................................................................................................................ 11 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ .................................................................................................. 12 การบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน .................................................. 12 ความหมายความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ................................................ ความมงหมายของการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ....................... 13 ความสาคญและความจาเปนในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน .. 16 หลกการในการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ........................ 22 วธการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ............................................... 24 ขอบขายการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ............................. 27 แนวคดเกยวกบชมชน........................................................................................................ 36 ความหมายของชมชน ................................................................................................ 38 ประเภทของชมชน .................................................................................................... 40 แนวคดการมสวนรวมของชมชน ...................................................................................... 43 ความหมายของการมสวนรวม ........................................................................................... 44

สำนกหอ

สมดกลาง

ซ

บทท หนา ความจาเปนของการบรหารแบบมสวนรวมของชมชน ..................................................... 46 ประเภทของการมสวนรวม................................................................................................ 48 แนวทางการมสวนรวมในการปฏรปการศกษา .................................................................. 50 องคกรทองถนและชมชนมสวนรวมในการจดการศกษา .................................................. 51 บทบาทหนาทของชมชนตอโรงเรยน ................................................................................ 51 บทบาทหนาทของชมชนในการมสวนรวมในการจดการศกษา ........................................ 52 บทบาทหนาทของผบรหารโรงเรยนในการสรางความสมพนธ ระหวางโรงเรยนกบชมชน ........................................................................................ 54 แนวทางการพฒนาการมสวนรวมของชมชนในการบรหารการศกษา ............................... 56 นยามและความหมาย ......................................................................................................... 60 การมสวนรวมของชมชนในการบรหารการศกษา ............................................................. 61 งานวจยทเกยวของ ............................................................................................................. 64 3 วธดาเนนการวจย ....................................................................................................................... 84 ขนตอนการดาเนนการวจย ................................................................................................ 84 ระเบยบวธวจย ................................................................................................................... 88 แผนแบบการวจย ....................................................................................................... 88 ประชากรและกลมตวอยาง ........................................................................................ 89 กลมตวอยางโรงเรยน ................................................................................................ 89 ผใหขอมล .................................................................................................................. 89 ตวแปรทศกษา ........................................................................................................... 89 เครองมอทใชในการวจย............................................................................................ 90 การสรางและพฒนาเครองมอ .................................................................................... 91 การเกบรวบรวมขอมล ............................................................................................... 92 การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวจย .............................................................. 93 4 ผลการวเคราะหขอมล ................................................................................................................ 95 ตอนท 1 การวเคราะหปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธ ระหวางโรงเรยนกบชมชน........................................................................................ 96

สำนกหอ

สมดกลาง

ฌ

บทท หนา ตอนท 2 การวเคราะหรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธ ระหวางโรงเรยนกบชมชน ........................................................................................ 136 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ ......................................................................... 194 สรปผลการวจย .................................................................................................................. 196 การอภปรายผล .................................................................................................................. 202 ขอเสนอแนะของการวจย .................................................................................................. 214 ขอเสนอแนะทวไป .................................................................................................... 214 ขอเสนอแนะงานวจยครงตอไป ................................................................................. 215 รายการอางอง ....................................................................................................................................... 216 ภาคผนวก ............................................................................................................................................. 223 ภาคผนวก ก หนงสอขอความอนเคราะหในสมภาษณ .......................................................... 224 ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหตรวจเครองมอ ....................................................... 227 ภาคผนวก ค หนงสอขอทดลองเครองมอ .............................................................................. 0

ภาคผนวก ง หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล ...................................... 233 ภาคผนวก จ หนงสอขอความอนเคราะหเปนผเชยวชาญในการประชม ระดมความคดเหนของกลมเพอยนยนรปแบบงานวจย .............................................. 237 ภาคผนวก ฉ เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ................................................................... 240 ภาคผนวก ช การวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม ........................................... 255

ประวตผวจย ......................................................................................................................................... 262

สำนกหอ

สมดกลาง

ญ

สารบญตาราง ตารางท หนา 1 ประชากร และกลมตวอยาง .................................................................................................. 89 2 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา วารสาร บทความ และรายงานการวจยทเกยวของ ...................................................... 98 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการและทฤษฎ ................................................................................................... 104 บทสมภาษณผเชยวชาญ เรองปจจยและรปแบบ ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ................................. 131 5 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ................................................................................... 137 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาระดบความคดเหนของแตละตวแปร ทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธ ระหวางโรงเรยนกบชมชน ........................................................................................... 138 7 คาKaiser-Meyer-Elkin Measure of Sampling Adequacy .................................................... 153 8 ผลการวเคราะหโดยสกดปจจย ............................................................................................. 153 9 คานาหนกของปจจยและจานวนกลมของปจจย ................................................................... 154 10 ปจจยท 1 .............................................................................................................................. 157 11 ปจจยท 2 .............................................................................................................................. 159 12 ปจจยท 3 .............................................................................................................................. 160 13 ปจจยท 4 .............................................................................................................................. 162 14 คาสถตวดความสอดคลองความกลมกลนระหวางโมเดลและขอมลเชงประจกษ ................ 187 15 คาความถและคารอยละของความคดเหนจากผทรงคณวฒทมตอปจจยและรปแบบ ............ 189 ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

สำนกหอ

สมดกลาง

ฎ

สารบญแผนภม แผนภมท หนา แสดงกรอบแนวคดในการวจย ............................................................................................. 10 แนวทางในการพฒนาการมสวนรวมของชมชน .................................................................. 57 แสดงขนตอนการดาเนนการวจย .......................................................................................... 87 แผนแบบการวจย ................................................................................................................. 88 สรปผลการวเคราะหปจจยของ ............................................................................................. 163 ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน แสดงความสมพนธระหวางการมสวนรวมกบการสรางภาคเครอขาย .................................. 163 7 แสดงความสมพนธระหวางการมสวนรวมกบการประชาสมพนธ ...................................... 167 8 แสดงความสมพนธระหวางการมสวนรวมกบการบรการชมชน ......................................... 167 9 แสดงความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขายกบการมสวนรวม .................................. 169 10 แสดงความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขายกบการประชาสมพนธ .......................... 171 11 แสดงความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขายกบการบรการชมชน ............................. 173 12 แสดงความสมพนธระหวางการประชาสมพนธกบการมสวนรวม ...................................... 175 13 แสดงความสมพนธระหวางการประชาสมพนธกบสรางภาคเครอขาย ................................ 177 14 แสดงความสมพนธระหวางการประชาสมพนธกบการบรการชมชน .................................. 179 15 แสดงความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการมสวนรวม ......................................... 180 16 แสดงความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการสรางภาคเครอขาย ............................. 182 17 แสดงความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการประชาสมพนธ .................................. 183 18 การนาเสนอ (proposing model) ปจจยและรปแบบยทธวธ การบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยการวเคราะหเสนทางความสมพนธเชงเหตและผล(Path analysis) .......................... 185 19 แสดงรปแบบความสมพนธเชงสาเหตทเหมาะสมของปจจยและรปแบบ ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ .................................................................................. 189 20 แสดงรปแบบความสมพนธของยทธวธการบรหารงานความสมพนธ ระหวางโรงเรยนกบชมชนทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ........................................ 190

สำนกหอ

สมดกลาง

1

บทท

บทนา

การจดการศกษาของประเทศไทยในสงคมแหงการเปลยนแปลงทมความเจรญดาน

เทคโนโลยสารสนเทศ สงผลกระทบโดยตรงตอวถชวตของคนโดยทวไป และการพฒนาการศกษาทกระดบทกประเภทใหมคณภาพ จงตองอาศยความรวมมอจากทกๆสวนในสงคมรวมกนจดการศกษา ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช สวนท สทธและเสรภาพในการศกษา มาตรา กลาววาบคคลยอมมสทธเสมอกนในการรบการศกษาไมนอยกวาสบสองปทรฐจะตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย ผยากไร ผพการหรอทพพลภาพ หรอผอยในสภาวะยากลาบากตองไดรบสทธตามวรรคหนง และการสนบสนนจากรฐเพอใหไดรบการศกษาโดยทดเทยมกบบคคลอน การจดการศกษาอบรมขององคกรวชาชพหรอเอกชน การศกษาทางเลอกของประชาชน การเรยนรดวยตนเอง และการเรยนรตลอดชวตยอมไดรบการคมครองและสงเสรมทเหมาะสมจากรฐ1

การปฏรปการศกษาของไทยเปนสงทปวงชนชาวไทยทกคนตองรวมมอ และสรางสรรคแตการปฏรปการศกษาจะประสบความสาเรจอยทเงอนไขคอ การเชอมโยงการทางานของทกภาคสวนในสงคม และใหเครอขายปฏรปการศกษาตระหนกถงความสาคญและมจดมงหมายของการทางานรวมกน ตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขปรบปรง (ฉบบท 2) พ.ศ.

ในการพฒนาศาสตรการบรหารในปจจบนทเนนการสรางองคความร ในการจดการเครอขายควบคกบการพฒนาองคการใหทางานเชอมประสานกบเครอขายใหบรรลผลสาเรจตามจดมงหมายรวมกนและมประสทธภาพ2 การสรางเครอขายการเรยนรแกชมชนโดยใหชมชน ประชาชน และภมปญญาทองถนมารวมกนจดกระบวนการเรยนร ซงการศกษาในระดบประถมศกษาจงเปนรากฐานในการพฒนาเยาวชนของชาตใหมความรอยางนอย อานออก เขยนได และมคณธรรมทพงประสงค โรงเรยนเปนสวนหนงของชมชน ชมชนกมอทธพลในการทจะพฒนาการศกษา ดงนนกจกรรมของ

1ราชกจจานเบกษา, รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช (เลม ตอนท ก),

15. 2รง แกวแดง, การจดการเครอขาย: กลยทธสาคญสความสาเรจของการปฏรปการศกษา,

(กรงเทพมหานคร: ซคเซส มเดย, 2543),บทนา. 1

สำนกหอ

สมดกลาง

2

โรงเรยน คอการใหบรการทางการศกษาตามความตองการของชมชน การมสวนรวมของชมชนในการกาหนดนโยบายบรหารของโรงเรยน สนบสนนกจกรรมของโรงเรยนจะทาใหโรงเรยนประสบความสาเรจในการบรหารงาน การมสวนรวมของชมชนจงเปนการรบรของชมชนทาใหเกดความสมพนธอนดระหวางโรงเรยนกบชมชน

ความเปนมาและความสาคญของปญหา การศกษาของไทยตงแตสมยกรงสโขทย มาจนถงกรงรตนโกสนทรตอนตน นนยงฝากไวกบสถาบนสงคม เชน บาน วด สานกตาง ๆ แมในสมยรชการท 5 มาจนถงปจจบนทางราชการจะเขามารบผดชอบในการจดการศกษาใหเปนระบบแลวกตาม โรงเรยนสวนใหญกยงคงพงพาสถาบนทางสงคม เชน อาศยวดเปนทตงโรงเรยน ผปกครองและชมชนตางใหความชวยเหลอในการจดหาอปกรณการศกษา ซงเปนลกษณะของสงคมทพงพาอาศยซงกนและกนจนกระทงในป พ.ศ. 2464 มการประกาศใชพระราชบญญตประถมศกษาเปนครงแรกไดเ กดมคณะกรรมการตาบล และกรรมการศกษาเพอเขามามสวนรวมรบผดชอบในการจดการศกษาทาใหการมสวนรวมของประชาชนมความชดเจนยงขน3 ความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนจงมความแนบแนนกนมาตงแตอดตไมสามารถจะแยกออกจากกนได อยางไรกตามสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตนบเปนหนวยงานทางการศกษาทเหนความสาคญของคณะกรรมการโรงเรยนและเปดโอกาสใหชมชนเขามามบทบาทในการจดการศกษามากทสดนบแตครงทเปนการศกษาประชาบาล หรอการศกษาของประชาชนกมคณะกรรมการตาบลเปนผจ ดการศกษาในโรงเรยน ตอมาเมอมการประกาศใชระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคณะกรรมการศกษาประจาโรงเรยน พ.ศ. 2525 กมคณะกรรมการศกษาประจาโรงเรยนเปนผเขามารวมมอกบโรงเรยนในการจดการศกษา ตอมาเมอมการประกาศใชระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคณะกรรมการโรงเรยน พ .ศ .2539 กมคณะกรรมการโรงเรยนเขามามสวนรวมกบโรงเรยนในการจดการศกษา และปจจบนเมอมพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ในมาตรา 40 ไดกลาวไวอยางชดเจนวาใหมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานในสถานศกษาระดบอดมศกษาตากวาปรญญาตรของแตละสถานศกษาเพอทาหนาทกากบ และสงเสรมสนบสนนกจการของสถานศกษา ประกอบดวย ผแทนผปกครอง ผแทนคร ผแทนองคกรชมชน ผแทนองคกรปกครองสวนทองถน ผแทนศษยเกาของสถานศกษาและผ ทรงคณวฒดงนนกระทรวงศกษาธการจงไดประกาศใชระเบยบวาดวย

3ปรชา คมภรปกรณ, “หนวยท 2 ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา,” เอกสาร

ประกอบการสอนชดวชาการจดการโรงเรยนประถมศกษา (นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2536), 103 – 104.

สำนกหอ

สมดกลาง

3

คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2543 ซงมคณะกรรมการสถานศกษาทจะเขามามสวนรวมกบสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานมากขนการจดการศกษาทเนนการมสวนรวมของประชาชนซงนบวนแตจะมความสาคญมากขนตามลาดบ4 การนาหลกการการมสวนรวมมาใชในการปฏรปการศกษา เพราะเชอวาการมสวนรวมของประชาชนในการจดการศกษานน จะกอใหเกดประโยชนตอการพฒนาการศกษาของประเทศซงจากงานวจยของ ประกอบ คณารกษ และคณะ ไดแสดงเหตผลสนบสนนเรองนวาถาการจดการศกษาไดคานงถงการมสวนรวมของประชาชนอยางมประสทธภาพแลวจะกอใหเกดประโยชนหลายประการ ดงน 1) ประชาชนในฐานะเจาของการศกษาจะรดวาเขาและบตรหลานของเขาตองการอะไรจากการศกษา และอะไรทเขาไมตองการความตองการเหลานเกดจากการสมผสสภาพขอเทจจรงในชวตการทางานและการดารงชวตทวไป 2) การใหประชาชนชนมสวนรวมทางการศกษาจะกอใหเกดความรสกมอานาจ และการไดมสวนรวมในชมชนจะนาไปสความรบผดชอบ 3) การมสวนรวมทาใหมโอกาสดาเนนกจการดานการศกษาอยางมประสทธภาพเปนการควบคมการดาเนนงานของระบบราชการใหรอบคอบสอดคลองกบความตองการของชมชน 4) การมสวนรวมทางการศกษาเปดโอกาสใหมการใชทรพยากรในทองถนมากขนเพราะจตสานกนอกจากจะเปนผไดรบผลประโยชนจากการศกษาแลวยงตองเปนผใหสงทจาเปนตอการศกษาอกดวย5 การกระจายอานาจจะทาใหสถานศกษามความคลองตว มอสระ ในการบรหารจดการเปนไปตามหลกของการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน(School Based Management: SBM) ซงจะเปนการสรางรากฐานและความเขมแขงใหกบสถานศกษาสามารถจดการศกษาไดอยางมคณภาพไดมาตรฐานและสามารถพฒนาอยางตอเนอง จากแนวคดดงกลาวเพอใหสถานศกษามความคลองตว ม อสระและมความเขมแขง รฐบาลจงใหสถานศกษาเปนนตบคคล โดยไดบญญตไวใน

4สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, แนวทางการดาเนนงานของคณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน (กรงเทพมหานคร: กองนโยบายและแผนงาน สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2543), 11.

5ประกอบ คณารกษ และคณะ, โครงการกรรมการศกษาเรองรปแบบความสาเรจขององคกรชมชม (คณะกรรมการศกษา) ตอการพฒนาคณภาพการประถมศกษา: รายงานฉบบสมบรณ (กรงเทพมหานคร: รายงานผลการวจยและพฒนาเสนอตอธนาคารโลกและสานกงานคณะการการประถมศกษาแหงชาต, 2531), 85 – 91.

สำนกหอ

สมดกลาง

4

พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ .ศ. 2546 มาตรา 35 วาสถานศกษา ทจดการศกษาขนพนฐานตามมาตรา 34(2) เฉพาะทเปนโรงเรยนมฐานะเปนนตบคคล6 การบญญตใหสถานศกษาเปน “นตบคคล” ในกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการนบเปนการปฏรปการศกษาครงสาคญของประเทศไทยทมงหวงยกระดบการศกษาของชาตใหไดมาตรฐานและจดการศกษาไดอยางทวถงมคณภาพโดยไดบญญตใหมการกระจายอานาจการบรหารจดการศกษาทงดานวชาการ งบประมาณ การบรหารบคคลและงานบรหารทวไป ไปยงคณะกรรมการสานกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาในเขตพนทการศกษาโดยตรง การจดองคกรทมสถานะเปนนตบคคลตามกฎหมายมหาชนทจดบรการสาธารณะยอมจะมอสระในการบรหารทงทรพยากรบคคลและอานาจหนาทในกรอบทกฎหมายใหอานาจไว7 จากสภาพทกลาวมาจะเหนไดวาจากอดตทผานมาประเทศไทยเรมตระหนกถงการใหชมชนเขามามสวนรวมในการพฒนาทองถนของตนเองโรงเรยนซงเปนองคกรหนงทเกยวกบการพฒนาทองถน จงเรมใหความสนใจใหประชาชนเขามามสวนรวมรบผดชอบดวย การจดการศกษาระดบประถมศกษาของชาตในสมยแรกไดมการพงพาองคกรชมชนหรอคณะกรรมการศกษาอยางชดเจน และดเหมอนจะพงพาเปนอยางมากจนถงปจจบนกระทรวงศกษาธการ จงไดประกาศใชระเบยบกระทรวงศกษาธการ วาดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2543 เนนการมสวนรวมของบคคลในชมชนหลายฝายใหเขามสวนรวมกบโรงเรยนในการจดการศกษาของชมชนมากยงขน โดยเฉพาะในเรองการการบรหารงบประมาณของสถานศกษา เพราะปจจบนชมชนของโรงเรยนยงเขามามสวนรวมนอยมาก ยงเนนดานการสนบสนนดานทรพยสน มากกวาการเขามามสวนรวมในการบรหารจดการ

การบรหารสถานศกษาดานการสรางความสมพนธกบชมชน เปนการดาเนนงานของกลมบคคลในสถานศกษาในการสรางความสมพนธกบชมชน สาหรบกลมบคคลในสถานศกษานน ประกอบดวยผบรหารสถานศกษา (อธการบด ผอานวยการ อาจารยใหญ ครใหญ) ผชวยผบรหารสถานศกษา หวหนาภาควชาหรอหวหนาหมวดวชาตางๆ รวมทงครอาจารยทกคน ยอมจะดาเนนงานในการสรางความสมพนธกบชมชนดวย เชน การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง โดยสอนใหผเรยนนาความรไปใชทบานหรอนาไปใชในชมชน หรอนาความรไปชวยแกปญหาในชมชน บคคลในสถานศกษาไปรวมกจกรรมในชมชน สถานศกษาขอความชวยเหลอจากชมชนสถานศกษา

6กระทรวงศกษาธการ. พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ .ศ. 2546 (กรงเทพมหานคร:โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ, 2546), 12.

7กระทรวงศกษาธการ . คมอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล . (กรงเทพมหานคร:โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ, 2546), ก.

สำนกหอ

สมดกลาง

5

ใหความชวยเหลอชมชน สถานศกษาใชทรพยากรในชมชน เปนตน นอกจากนกระทรวงศกษาธการไดกาหนดใหมระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคณะกรรมการโรงเรยนประถมศกษา พทธศกราช 2539 เพอใหเกดผลการดาเนนงานอยางเปนรปธรรมและเมอประกาศใชระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคณะกรรมการโรงเรยนประถมศกษา พ.ศ. 2539 แลวไดมการศกษาวจยเกยวกบแนวทางการดาเนนงาน และผลการดาเนนงานมากมายซงสมประสงค วทยเกยรต และคณะ8 ยงวจยพบวาปจจบนประชาชนมความสนใจ ในเรองการศกษาเปนอยางมากโดยประชาชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาในรปของการเปนกรรมการดานการศกษามากขนโรงเรยนจงตองมการเตรยมความพรอมในเรองการมสวนรวมในการจดการศกษาใหกบผปกครองและชมชนผทเกยวของกบการศกษาดวยการฝกอบรมประชมสมมนามการกาหนดนโยบายทแนชดและมระเบยบกฎหมายรองรบการเสรมสรางการมสวนรวมตองสงเสรมดวยความเตมใจจงจะเกดผลเปนรปธรรมในขณะทชมชนมความตองการเขามามสวนรวมมากขนทกประเดนและทกกจกรรมและมความเปนไปไดทชมชนจะเขามามสวนรวมในการจดการศกษาการบรหารและการจดการรวมทงการระดมทรพยากรบคคลและทรพยากรอนสวนประเดนของการมสวนรวมของชมชน ตอการจดการศกษาในอนาคตตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มลกษณะของการมสวนรวมของชมชนในดานวชาการเปดโอกาสใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดทาหลกสตรการเรยนรรวมเปนวทยากรเกยวกบภมปญญาทองถน ดานการจดการและสนบสนนงบประมาณผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดเกบภาษเพอการศกษารวมชวยเหลอเรองทนการศกษา ดานครและบคลากรผปกครองและชมชนมสวนรวมในการเขามาเปนคณะกรรมการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร ดานการบรหารทวไป ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการวางแผน กาหนดนโยบายจดทาธรรมนญโรงเรยนกาหนดวสยทศนและการจดทาแผนพฒนาโรงเรยนเปนตน กองนโยบายและแผนสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต9ไดกลาวถงการเขามามสวนรวมของผปกครองและชมชนในการจดการศกษาของโรงเรยนในลกษณะของการรวมกาหนดแนวทางการจดการศกษาการจดทาธรรมนญโรงเรยนการสนบสนนใหความรวมมอในการจดการศกษารวมตดตามประเมนผลการดาเนนงานรวมเสนอแนะใหขอคดเหนในการปรบปรงตดตามผลการปฏบตงานการตรวจสอบการทางานของโรงเรยนรวมทงการมสวนรวมในการประกนโอกาสทาง

8สมประสงค วทยาเกยรต, “หนวยท 8 การประเมนแผนและโครงการ” ประมวลสาระชดวชานโยบายและการวางแผนการศกษา นนทบร สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, (2543),190.

9สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษา แหงชาต, พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542 (กรงเทพมหานคร: พรกหวานกราฟก,2542),18.

สำนกหอ

สมดกลาง

6

การศกษาประกนคณภาพการศกษาซงการมสวนรวมของผปกครอง และชมชนไดสงเสรมใหการบรหารงานของโรงเรยนมความสาเรจมากขนนกเรยนเกดผลสมฤทธทางการเรยนสงขนในสวนของรปแบบการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาของโรงเรยนพบวารปแบบการมสวนรวมของผปกครองและชมชน มความตองการเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยนเพอเปนหลกประกนใหแกบตร หลานของตนทจะไดรบการศกษาอยางมคณภาพ และเปนไปตามความตองการของผปกครองและชมชนในทองถน ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทเนนหลกการใหประชาชนมสวนรวมในการจดการศกษาของชมชน การกระจายอานาจ ในการจดการศกษารวมทงการพฒนาองคกรชมชนใหเขมแขง สามารถพงตนเองไดทาใหกระทรวงศกษาธการประกาศใชระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคณะกรรมการสถานศกษา ขนพนฐาน พ.ศ. 2543 เมอวนท 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2543 ทเนนการมสวนรวมของบคคลในชมชนหลายฝายใหเขามามสวนรวม กบโรงเรยนในการจดการศกษาของชมชน ซงในปจจบนคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานไดเขามามบทบาททสาคญมากตอการจดการศกษา ปญหาของการวจย ตามแนวทางเกยวกบการบรหารการมสวนรวมของชมชนทกาหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 กาหนดโรงเรยนและชมชนมการประสานความรวมมอในการบรหารและการจดการการศกษา และเพอเปนการรองรบการกระจายอานาจใหโรงเรยน ซงเปนฐานในการปฏบตสามารถตดสนใจดาเนนการพฒนาคณภาพการศกษาใหครอบคลมแผนยทธศาสตร ในการทการปฏรปการศกษา ซงโรงเรยนทจดการศกษาขนพนฐานไดดาเนนกจกรรมหลายประการเพอพฒนาตนเองสมาตรฐาน มการแบงภาระงานตามกรอบการกระจายอานาจ คอ งานดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานบคลากร และดานการบรหาร10 สวนการบรหารงานของสถานศกษา มกฎหมาย ระเบยบขอบงคบทรดกม เครงครดในการปฏบต และยากตอการทาความเขาใจ จงทาใหชมชนไมอยากเขาไปยงเกยวกบการบรหารงานของสถานศกษา ประกอบกบสถานศกษาขาดบคลากรทมความรความสามารถเรองของการบรหารความสมพนธชมชนในการทใหความรแกชมชนได จงทาใหการมสวนรวมในเรองของการบรหารงานของสถานศกษามนอย และเทาทผานมาสถานศกษาไมใหความสาคญของชมชน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานในเรองการบรหารจดการของสถานศกษาเพยงแตจะขอเงนหรออปกรณมาสนบสนนเทานนไมคอยเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการดาเนนงาน ซงมนกวจยหลายทานพบปญหาทานองเดยวกนน เปนตนวาสมคร

10กระทรวงศกษาธการ . คมอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล(กรงเทพมหานคร:โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ, 2546), 32.

สำนกหอ

สมดกลาง

7

ชนบตร พบปญหาและอปสรรคในการปฏบตงานของคณะกรรมการสถานศกษา คอคณะกรรมการสถานศกษาสนใจการศกษานอยมาก บางแหงใหความสาคญในการประชมนอยและไมคอยมเวลา11 จากรายงานการวจยเรอง การมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาขนพนฐานระดบมธยมศกษา ในสวนของการสงเคราะหเอกสารและงานวจย พบวาชมชนมสวนรวมในปรมาณสงเกยวกบการระดมทรพยากรทงบรจาคทรพยสน วสดอปกรณ และการรวมเปนวทยากร แตชมชนมสวนรวมในการจดการศกษาอยในระดบตา ยงไมสามารถมบทบาทในการรวมคด รวมรเรม รวมวางแผน และรวมประเมนผลได ผลการวจยยงไดเสนอใหโรงเรยนเปดโอกาสใหชมชนเสนอปญหา และความตองการของชมชนใหโรงเรยนจดการเรยนการสอนทพฒนาผเรยนตรงตามความตองการของชมชนและจากการสารวจความคดเหนของบคคลกลมตางๆ รวมทงผปกครองและผแทนชมชนในประเดนความตองการเขามามสวนรวมมากและมความเปนไปไดมาก นอกจากนรายงานการวจยยงเสนอแนะใหสถานศกษากาหนดยทธศาสตรในการเพมพนประสทธภาพและความพรอมของชมชนในการเขามามสวนรวมจดการศกษาในรปแบบตาง ๆ12 สาเหตดงกลาวเปนปญหาสาคญทสงผลตอการพฒนาคณภาพการศกษาทจะทาใหผเรยนมคณภาพชวตทด ในการทโรงเรยนสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ซงจะเปนสงทเสรมสรางความแขงแกรงและการพฒนาคณภาพทางการศกษาในทกๆดาน ดงนนผวจยในฐานะทเปนองคกรหลกในการจดการศกษาในระดบการศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผวจยจงใหความสนใจทจะศกษาความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนใหเกดประสทธผล โดยคานงถงคณภาพทไดมาตรฐานตามแนวทางการประกนคณภาพการศกษา และกระจายโอกาสทางการศกษาเชนเรยนฟร จนจบการศกษาขนพนฐานการศกษาสาหรบเดก ดอยโอกาสพการ และการศกษาทางเลอกเพอใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษาอยางแทจรง13

11สมคร ชนบตร, “บทบาทคณะกรรมการการศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวด

สพรรณบร” (วทยานพนธปรญญาสงคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑต คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2538), บทคดยอ.

12กรมสามญศกษา, กองมธยมศกษา, รายงานการวจยเรองการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาขนพนฐานระดบมธยมศกษา (กรงเทพมหานคร: หนวยศกษานเทศก, 2543), ข – ค. 13สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, ทศทางการดาเนนงานของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา ลาดพราว, 2543), 20.

สำนกหอ

สมดกลาง

8

วตถประสงคของการวจย การวจยครงนมว ตถประสงคทจะนาเสนอปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน จากความเปนมา ความสาคญ และปญหาของการวจยจงไดกาหนดวตถประสงคของการวจยไวดงน . เพอทราบปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน . เพอทราบรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ขอคาถามของการวจย เพอใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยทกาหนดไว ผวจยจงไดตงขอคาถามสาหรบการวจยครงนไว ดงน

1. ปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนเปนอยางไร 2. รปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน เปนอยางไร

สมมตฐานของการวจย เพอเปนแนวทางในการตรวจสอบผลลพธทไดจากการศกษาวจย ผวจยจงขอกาหนดสมมตฐานการวจย ไวดงน . ปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนเปนพหองคประกอบ . รปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนเปนรปแบบทเกดจากความสมพนธของพหปจจย กรอบแนวคดของการวจย

การวจยนเปนการศกษาการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน เพอศกษาปจจยของปจจยและรปแบบการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน และแนวทางของการบรหารงานของนกวชาการทเกยวกบการกระจายอานาจ และการบรหารการศกษา การบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน และเอกสารงานวจยตางๆ ผวจยไดศกษาและกาหนดกรอบแนวคดในการวจยจากองคความร โดยการนาแนวคดทฤษฎจากองคความรในเรองตางๆดงน . การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน และกระบวนการในการสรางความสมพนธกบชมชน ประกอบดวย งานวจยของกฤษณา ไตรศร งานวจยของจตต โชตอทย งานวจยของพนจดา วระชาต งานวจยของทพทยา สวรรณภม งานวจยของเตอนใจ แกวประเสรฐ งานวจยของสพชญา ธระกล งานวจยของแฮรรส(Harris) งานวจยของลอรเรนซ (Lawrence)

สำนกหอ

สมดกลาง

9

งานวจยของครสและวลเลยม(Chris and William) งานวจยของชาคดและคณะ(Shadid and others) งานวจยของสมท(Smith)

. ปจจยและปญหาในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนและชมชน ประกอบดวยงานวจยของงานวจยของชชาต พวงสมจตร งานวจยของสนตย สวรรณมณ งานวจยของสาเรง คลาจน งานวจยของเจนเซน(Jensen) งานวจยของซาฟคน(Chavkin) งานวจยของอารนสไตน(Arnstein) 3. การมสวนรวมและบทบาทของชมชนในการสรางความสมพนธชมชน ประกอบดวยงานวจยของสนทร ชอบทาด งานวจยของนวรรณ พรหมชม งานวจยของบญชา แกวสอง งานวจยของศกรนทร สวรรณโรจน งานวจยของศรกาญจน โกสมภ งานวจยของกรมการพฒนาชมชน งานวจยของกมภณฑ จนโท งานวจยของอานวยพร ทรพยคง งานวจยของเดวสและนวสตรอม(Davis and Newstrom) งานวจยของโคเฮนและอฟฮอฟ(Cohen and Uphoff) งานวจยของคง(King) งานวจยของเวลลา(Vella) งานวจยของฟรดแมนและจด(Freedman and Judy Farina ) งานวจยของโอ ซซ คม(Oh Suzie Kim) . กระบวนการและหลกการบรหารงานความสมพนธชมชน ประกอบดวยงานวจยของปรชา คมภรปกรณ งานวจยของสจนด ดาววระกล การวจยของปรชญา เวสารชช งานวจยของสนทา บญขวญ งานวจยของสนานจตร สคนธทรพย งานวจยของเกสร สขเกษม งานวจยของกตมา ปรดดลก งานวจยของสพตรา สมโนมหาอดม งานวจยของววฒน วงษชอม งานวจยของกรมสามญศกษากองมธยมศกษา งานวจยของดสเซลดอรฟ(Snyder and Anderson) งานวจยของฮล(Hill) งานวจยของมอนโกเมร(Montgomery) งานวจยของกด (Gold)

สำนกหอ

สมดกลาง

10

แผนภมท 1 แสดงกรอบแนวคดในการวจย

งานวจยของเดวสและนวสตรอม (Davis and Newstrom) งานวจยของครสและวลเลยม (Chris and William) งานวจยของโคเฮนและอฟฮอฟ (Cohen and Uphoff) งานวจยของชาคดและคณะ (Shadid and others) งานวจยของคง(King) งานวจยของเจนเซน(Jensen) งานวจยของเวลลา(Vella) งานวจยของซาฟคน(Chavkin) งานวจยของอารนสไตน (Arnstein) งานวจยของลอรเรนซ(Lawrence) งานวจยของสมท(Smith) งานวจยของดสเซลดอรฟ (Snyder and Anderson) งานวจยของฟรดแมนและจด Freedman and Judy Farina งานวจยของMontgomery งานวจยของกด(Gold) งานวจยของฮล(Hill) งานวจยของแฮรรส(Harris) งานวจยของโอ ซซ คม (Oh Suzie Kim) งานวจยของอารนสไตนArnstein

การกระจายอานาจการบรหารและจดการศกษา ตาม กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการกระจาย อานาจการบรหารและการจดการศกษา พ.ศ.

งานวจยของชชาต พวงสมจตร งานวจยของปรชา คมภรปกรณ งานวจยของสจนด ดาววระกล งานวจยของนวรรณ พรหมชม การวจยของปรชญา เวสารชช งานวจยของบญชา แกวสอง งานวจยของศกรนทร สวรรณโรจน งานวจยของสพชญา ธระกล งานวจยของสนทร ชอบทาด งานวจยของสนตย สวรรณมณ งานวจยของสนทา บญขวญ งานวจยของศรกาญจน โกสมภ งานวจยของสนานจตร สคนธทรพย งานวจยของกรมการพฒนาชมชน งานวจยของประกอบ คณารกษ งานวจยของกฤษณา ไตรศร. งานวจยของเกสร สขเกษม งานวจยของกมภณฑ จนโท งานวจยของกตมา ปรดดลก. งานวจยของจตต โชตอทย. งานวจยของจานง อดวฒนาสทธ งานวจยของพนจดา วระชาต งานวจยของทพทยา สวรรณภมงานวจยของปราโมทย แสนกลา.งานวจยของเตอนใจ แกวประเสรฐ งานวจยของสพตรา สมโนมหาอดม งานวจยของสาเรง คลาจน. งานวจยของอานวยพร ทรพยคง. งานวจยของววฒน วงษชอม งานวจยของกรมสามญศกษากองมธยมศกษา

การบรหารงาน

ความสมพนธ

ระหวาง

โรงเรยน

กบ

ชมชน

ความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒเกยวกบการมสวนรวมในการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

11

นยามศพทเฉพาะ

ยทธวธการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน หมายถงกระบวนการทาใหเกดความสมพนธระหวางโรงเรยน กบชมชน

12

บทท

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน มวตถประสงคเพอทราบปจจยของปจจยและรปแบบการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน และเพอทราบรปแบบของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ผวจยไดคนควา เอกสาร แนวคด ทฤษฎ ตลอดจนงานวจยตางๆทเกยวของ และไดนาเสนอรายละเอยดตามลาดบดงตอไปน

1.การบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน 2. งานวจยทเกยวของ

1. การบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

1.1 ความหมายของความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ประทป สยามชย ไดใหความหมายของความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน วาเปนความสมพนธสองทาง คอจากชมชนสโรงเรยนและจากโรงเรยนสชมชน ไมใชเปนการตดตอจากโรงเรยนไปสชมชนอยางเดยว หรอจากชมชนมาสโรงเรยนอยางเดยวเพราะความสมพนธอยางแทจรงจะตองเขาใจกนทงสองฝาย14

จตต โชตอทย ไดกลาวถงความสมพนธระหวางโรงเรยนไปสประชาชนทางหนง และในขณะเดยวกนกคอยฟงความคดเหนของประชาชน เพอนาเอากระแสประชามตนนกลบไปสโรงเรยนควบคกนไป ซงเปนกระบวนการสอสารสองทาง (Two – way process of communication) ระหวางโรงเรยนกบชมชน อนนามาซงความเขาใจอนดตอกน15

14ประทป สยามชย, สารตถทางสงคมวทยาการ (กรงเทพมหานคร: ชมชนสหกรณ

การเกษตรแหงประเทศไทย, 2526), 30. 15จตต โชตอทย, การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนและการศกษาเพอ

พฒนาชนบท,(ยะลา: ศนยฝกอบรมผบรหารการศกษาเขตการศกษา 2 สานกงานศกษาธการเขตการศกษา 12, 2532), 11.

13

กตมา ปรดดลก กลาววาความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน หมายถงกระบวนการในการวางแผน การควบคม การประสานงาน การจดบคลากร และการเผยแพรความรสชมชนเพอรวมกนพฒนาชมชนและโรงเรยนใหเจรญกาวหนาไปพรอมกน16

สรปไดวาการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน หมายถงวธการหรอกระบวนการการดาเนนการใด ๆ ทเกดจากความรวมมอจากชมชนสโรงเรยน และจากโรงเรยนสชมชน รวมกนวางแผน ควบคม ประสานงาน จดบคลากร และเผยแพรความรเพอใหเกดความเขาใจความรสก และความสมพนธทดตอกน รวมมอในการพฒนาการศกษาของโรงเรยนและพฒนาชมชนไปพรอมกน

1.2 ความมงหมายของการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

โรงเรยนทมคณภาพและประสทธภาพในการจดการศกษาใหแกนกเรยน มกจะไดรบความสนใจ สอดสองและชวยเหลอเกอกลในดานตางๆจากผปกครองนกเรยนกบชมชนอยเสมอ ดงนนการทใหชมชนเหนความสาคญยง เชน

สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ไดกาหนดความมงหมายของการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ไวดงน

1. เพอใหชมชนมความเขาใจอนดตอโรงเรยน อนจะชวยใหโรงเรยนไดรบความรวมมอ

และความสะดวกในการดาเนนงาน

2. เพอใหโรงเรยนสามารถใชประโยชนจากทรพยากรของชมชน คอ บคคล วสด และ

สงแวดลอม เพอการดาเนนงานได

3. เพอใหโรงเรยนไดรบการสนบสนนชวยเหลอจากชมชน ทงทางดานการเงน แรงงาน วสดอปกรณ และความคดเหนหรอขอเสนอแนะในการปรบปรงการดาเนนงานโรงเรยน

4. เพอเปนการใหความชวยเหลอชมชนทางดานวชาการ และดานอนๆทจะสงเสรมการม

สวนรวมในการพฒนาสงคมอกทางหนง

5. เพอสนบสนนการดาเนนงานหลกของโรงเรยน คองานวชาการบรรลเปาหมายได

6. เพอสรางบรรยากาศทดทาใหบคลากรมขวญและกาลงใจในการปฏบตงาน17

16กตมา ปรดดลก, การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กรงเทพมหานคร: อกษร

การพมพ, 2532), 24. 17คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ,สานกงานการบรหารอาคารสถานท :

การ บรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน, (กรงเทพมหานคร: รงศลปการพมพ2532), 32.

14

สรธวช ศรธวช ไดกลาวถงความมงหมายของการเสรมสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนไวดงน

1. เพอเผยแพรใหชมชนทราบเกยวกบกจการและขาวสารของโรงเรยน

2. รบทราบขาวสารการเคลอนไหวภายนอกเพอประโยชนของโรงเรยน

3. สงเสรมใหประชาชนมความเขาใจ และเหนความสาคญของการศกษา เกดความรสก

เปนหนาทของประชาชนในระบอบประชาธปไตย 4. สงเสรมประชาชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยน

5. สงเสรมใหประชาชนเขามามบทบาทในการวางเปาหมายของการศกษา 6. สรางความสมพนธอนเปนหนงอนเดยวกนระหวางโรงเรยน บาน และทองถน โดยม

โรงเรยนเปนศนยประสาน ศนยการศกษาและวฒนธรรม

7. นาเสนอความรทางดานความกาวหนา ความรวมมอระหวางโรงเรยน กบสถาบนอนๆ

ในสงคมเพอใหหนทางในการประเมนผลของการดาเนนงานของโรงเรยนจากชมชน

8. แกไขขอของใจสงทประชาชนเขาใจโรงเรยน โดยชวยใหประชาชนมองโรงเรยนในแง

ดดวยความเชอถอและนยมยกยอง18

กมภณฑ จนโท ไดอธบายถงบทบาทของโรงเรยนทมตอชมชนวาโดยทวไป หนาทโดยตรงของโรงเรยนคอใหวชาความรแกนกเรยนใหเปนไปตามความมงหมายของการศกษา ในเมอโรงเรยนเปนสถาบนทใหการศกษาแกนกเรยน ตองเขามาเกยวของประการแรกในฐานะทเปนผปกครองนกเรยน และประการทสองในฐานะทเปนเจาของโรงเรยนทางออม (ผเสยภาษ) ดวยเหตสองประการน โรงเรยนจะตองมความสมพนธกบชมชน19

พนจดา วระชาต กลาววาการสรางความสมพนธกบชมชนมความมงหมาย สรปไดดงน

1. เพอเสรมสรางสมพนธภาพระหวางโรงเรยนกบชมชน เปนเครองเชอมโยงระหวาง

โรงเรยนกบชมชน ใหมารวมมอกนปฏบตการตางๆ ทมอยใหบรรลจดหมายอนเดยวตามทกาหนด

2. เพอเสรมสรางความรสกเปนเจาของใหแกชมชน โรงเรยนเปนของชมชน

3. เพอใหชมชนมสวนรวมในกจการของโรงเรยน กจการตางๆของโรงเรยนอาจแบงเปน

18สรธวช ศรธวช, เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ, พมพครงท 2 (กรงเทพมหานคร: อมรนทรรนตงกรป, 2532), 15.

19กมภณฑ จนโท, “การปฏบตงานดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาในพนทเสยงภยเขตการศกษา 2,” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน, 2536).

15

หลายประเภทเชนการกาหนดความมงหมายและนโยบายกจการเกยวกบการบรหารโรงเรยน กจการเกยวกบการพฒนาอาคารสถานท ตลอดจนการพฒนาดานวชาการ เชนหลกสตร เปนตน ทงนเพอใหการดาเนนงานของโรงเรยนสอดคลองกบความตองการของชมชนอยางแทจรง ในอนทจะพฒนาบตรหลานของเขา

4. เพอฟนฟ และรกษาวฒนธรรมของชมชนทมวฒนธรรมประจาอยมากมาย ขนมธรรม

เนยม ประเพณ และศาสนา วฒนธรรมเหลานเปนเครองมอสรางสรรคความดของชมชน เปนเครองยดเหนยวเปนศนยรวมทางจตใจ และเปนสญลกษณของชมชน ชมชนจะรกษาและหวงแหนอยางยงซงโรงเรยนทาการฟนฟและถายทอดใหแกเยาวชน ชมชนจะใหความรวมมอทกประการ เพราะชมชนมองเหนวาโรงเรยนกระทาการเพอชมชนอยางแทจรง

. เพอสรางความกลมเกลยวระหวางบานกบโรงเรยนเปนทยอมรบวาโรงเรยนเปนหนวยงานของชมชน ดาเนนงานพฒนาคนสาหรบชมชน โรงเรยนกบชมชนจงมการปฏบตไปในทศทางเดยวกนในทกกรณ การดารงชพในชมชนควรจะเปนหลกสตรของโรงเรยนปฏบตการตางๆ ควรเปนของชมชน โรงเรยนเปนเพยงสถานทฝกหดใหเทานน20

ซมพซน (sumption 1966 อางถงในสาเรง คลาจน 2548:22) ไดกาหนดความมงหมายของการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนไว 10 ประการดงน

1. เสนอรายงานใหชมชนทราบเกยวกบกจการและขาวสารของโรงเรยน

2. รบทราบความเคลอนไหวจากภายนอก เพอประโยชนของโรงเรยน

3. สงเสรมใหประชาชนเขาใจในความสาคญของการศกษา และเกดความรสกวาเปน

หนาทของประชาชนในระบอบประชาธปไตย ทจะตองสนใจตอการศกษาของทองถน

4. สงเสรมใหประชาชนเขามามสวนรวมดแลการจดการศกษาของโรงเรยน

5. สงเสรมใหประชาชนหรอชมชน เขามามบทบาทในการวางเปาหมายของการศกษา และการพฒนาการเรยนการสอน

6. สรางความเปนอนหนงอนเดยวกนระหวางบานกบโรงเรยน และชมชนหรอทองถนท

โรงเรยนตงอยใหเกดขน โดยโรงเรยนเปนศนยประชาชน ศนยการศกษาและวฒนธรรม

7. เสนอความร ความกาวหนา และแนวโนมใหมทางการศกษาแกชมชน

8. สงเสรมใหเกดความสมพนธ และความรวมมอระหวางโรงเรยนกบสถาบนอนๆ 9. เปนแนวทางในการประเมนผลการดาเนนงานของโรงเรยนกบชมชน

20พนจดา วระชาต, การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน. (กรงเทพมหานคร.

โอเดยนสโตร, 2542), 21.

16

. เปนการแกไขขอของใจ และสงทจะทาใหประชาชนเขาใจโรงเรยนผดๆ ชวยทาใหประชาชนมองโรงเรยนในแงด ดวยความซอสตยและนยมยกยอง21

ดงนนจงสรปไดวา ความมงหมายของการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนเพอใหชมนมความเขาใจ และเหนความสาคญของการศกษาเขามามบทบาทในการวางนโยบายการศกษา แนวทางพฒนาการเรยนการสอนสงเสรมใหเกดความสมพนธและความรวมมอระหวางโรงเรยนกบชมชนและสถาบนอนๆ เปนสงจาเปนและมความสาคญเปนอยางมากเพราะโรงเรยนและชมชนตางมสวนรวมในการพฒนาคนใหเปนคนทสมบรณ และเพอความรวมมออนดทจะสนบสนนซงกนและกนในการดาเนนงานตางๆ

1.3 ความสาคญและความจาเปนในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ชมชนกบโรงเรยนเปนหนวยงานทางสงคมทแยกจากกนไมออก เพราะโรงเรยนเปนหนวยทางสงคมทไดรบมอบหมายโดยกฎหมายใหทาหนาทจดการศกษาใหกบคนในสงคม ขณะเดยวกนสงคมกคอผลผลตของหนวยงานทางการศกษา ซงประกอบดวยบคคลแตละคน และครอบครวของแตละคน องคกรธรกจ และองคกรทางสงคมอนๆทรวมกนเปนหนวยงานทางการศกษา โดยนกการศกษาไดแสดงความคดเหนไวหลายทศนะ เกยวกบความสาคญและความจาเปน ในการเสรมสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ดงน

สมาน อศวภม เสนอวางานความสมพนธกบชมชน มไดกาหนดไวในการกระจายอานาจตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542และแกไขเพมเตม (ฉบบท2) พ.ศ.2545 แตไดกาหนดการมสวนรวมของชมชนไวหลายมาตราและหลายลกษณะ เชน กาหนดใหเปนสวนหนงของกรรมการการศกษาในหลายระดบ เชน ระดบกระทรวง (มาตรา 35) ระดบเขตพนทการศกษาและสถานศกษา (มาตรา 38) เปนตน มาตรา 29 กาหนดใหสถานศกษารวมกบบคคล ครอบครว ชมชน องคกรชมชน องคปกครองสวนทองถน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพสถาบนศาสนา สถานประกอบการและสถาบนสงคมอนๆ สงเสรมความเขมแขงของชมชนโดยวธการตางๆ และในมาตรา58 (2) กาหนดใหบคคล ครอบครว ชมชน และองคกรตางๆ เชนเดยวกนกบทระบไวในมาตรา 29 นนชวยกนระดมทรพยากรเพอการศกษา โดยเปนผจดและมสวนรวมในการศกษา บรจาคทรพยสนและทรพยากรอนใหแกสถานศกษา และมสวนรวมในการจดการศกษา บรจาคทรพยสนและทรพยากรอนใหแกสถานศกษา และมสวนรวมรบภาระคาใชจายทางการศกษา

21สาเรง คลาจน, “สภาพและปญหาการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 1,” (วทยานพนธปรญญาคร ศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฎหมบานจอมบง, 2548), บทคดยอ.

17

ตามความเหมาะสมความจาเปน จากบทบญญตเหลานแสดงใหเหนวาชมชนมความจาเปน ตอการจด และบรหารการศกษาไมนอยกวาทผานมา22

สวฒน มทเมธา ไดเสนอถงความจาเปนในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนไวดงน

. การศกษาในโรงเรยนสมพนธกบบคคลในชมชน โรงเรยนใหการศกษาใหแกนกเรยน ซงมาจากชมชนทโรงเรยนตงอยโรงเรยนจะตองหาทางใหการศกษาแกชมชน เพอใหเกดการเปลยนแปลงในชมชน สมพนธสอดคลองกบทโรงเรยนใหการศกษาแกนกเรยนไปเพอความสขความเจรญกาวหนาของนกเรยน ประชาชนและชมชนนน

2. เพอใหประชาชนเขาใจโรงเรยน โรงเรยนเปนสถาบนการศกษาของชมชน ในการถายทอดวฒนธรรมของชมชน พฒนาชมชนและทรพยากรของชมชนทาใหชมชนมความเจรญกาวหนาเปลยนแปลงไป สงทโรงเรยนจดทาไปกเพอชมชน ถาชมชนไมเขาใจโรงเรยน ไมเขาใจจดมงหมายของโรงเรยน ไมเขาใจจดมงหมายของโรงเรยน ไมเขาใจสงทโรงเรยนมงกระทาและดาเนนการอย ชมชนกไมรบรไมสนใจสงทโรงเรยนจดทาขน ไมสนบสนนใหความรวมมอสงทโรงเรยนมงทาอยกไม เกดประโยชน เพราะชมชนไมยอมรบไมทาใหเกดการเปลยนแปลง ชมชนยงอาจมเจตคตไมดตอโรงเรยน ยงเปนปญหาแกนกเรยนในการนาสงทโรงเรยนอบรมสงสอนไปใชในชวตดวย

3. เพอเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการทาหนาทพฒนาทรพยากรของชมชนและในเวลาเดยวกนพฒนาชมชนไปดวย การใหประชาชนมสวนรวมนอกจากโรงเรยนจะไดรบความรวมมอ ความคดเหนและขอเสนอแนะตางๆจากประชาชน ยงทาใหประชาชนมความรความเขาใจในปรชญาความมงหมายและการดาเนนการตางๆของโรงเรยน ทาใหเปนผลดตอความสมพนธรวมมอระหวางโรงเรยนกบชมชนยงขน เนองจากภารกจของโรงเรยนสมพนธเกยวของกบชวตของทกคนในชมชนการเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมดวยความศรทธา และจรงใจเปนสงสาคญอยางยงตอการปรบปรงงานทกงานทกๆดานของโรงเรยน

4. ทาใหประชาชนเหนความกาวหนาของการศกษา ตองใหชมชนมองเหนความกาวหนาดวยความชนชมยนดและยอมรบ พรอมทจะนาไปปรบปรงชวตของตนได

5. เพอใหประชาชนสนบสนนชวยเหลอโรงเรยน โรงเรยนจะเจรญกาวหนาไดตองอาศยการสนบสนนชวยเหลอจากประชาชน ทงกาลงทรพย กาลงกาย และกาลงความคด ประชาชนยอมรบวาโรงเรยนเปนสถาบนทมคณคาของชมชน

22สมาน อศวภม, การบรหารการศกษาสมยใหมแนวคด: ทฤษฏและการปฏบต. พมพครงท 4 (อบลราชธาน: อบลกจออฟเซทการพมพ, 2551), 25.

18

6. เพอแกไขภาพพจนของคร ความสมพนธอนดระหวางโรงเรยนกบชมชน จะชวยขจดปญหาตางๆ เนองจากโรงเรยนกบครกบผปกครอง และประชาชนทวไปกสามารถแลกเปลยนความคดเหนทาความเขาใจกนได

7. เพอแกปญหาเกยวกบกลมคนทเปนปญหาตอการศกษา การทบคคลบางกลมมปญหาตอการศกษาจะเปนกรณใดกตามโรงเรยนควรทาการศกษาหาสาเหต ศกษาเจตคต ความร ความเขาใจของบคคลเหลานนตอการศกษา ตอบทบาทและคณคาของโรงเรยนทงนเพอแสวงหายทธศาสตรและวธการในการสรางความสมพนธตดตอกบบคคลเหลานน

8. เพอความรวมมอของชมชนตอการศกษาหรอโปรแกรมตางๆการจดการเรยนการสอนในโรงเรยนตองมงใหนกเรยนเขาชมชน เขาสงแวดลอมในชมชน ใหนกเรยนเหนความสาคญและความจาเปนในการรวมมอกนปรบปรงชมชน สงแวดลอมตางๆในชมชนเพอใหเหมาะสมในการทจะทาใหชมชนดขน การทนกเรยนจะเขาใจชมชน ปรบตวใหเขากบสงแวดลอมในชมชนและมนาใจในอนทจะรวมมอกนในการพฒนาชมชนนน จาเปนทจะตองจดโปรแกรมการเรยนการสอนใหสมพนธกบชมชน ใหนกเรยนมโอกาสทาความเขาใจชมชนของตนใหเขาใจผลของความเจรญกาวหนาของชมชนตอบคคลและประชาชนในชมชนนน

9. เพอปรบปรงหลกสตรและการเรยนการสอน เนองจากการเรยนการสอนของโรงเรยนตองสมพนธเกยวของกบชมชน ตองอาศยความรวมมอสนบสนนของชมชน

10. เพอใชทรพยากรของทองถนหรอชมชนใหเปนประโยชน ชมชนหรอทองถนแตละแหงมทรพยากรตางๆทงทรพยากรมนษย ทรพยากรธรรมชาตและทรพยากรทางสงคม ทรพยากรเหลานมคาตอการศกษาและการดารงชวตเปนอยางยง จาเปนทจะตองนามาใชใหเปนประโยชนตอการศกษาใหมากทสดเทาทจะมากได

11. เพอความเจรญงอกงามของเดก และแกปญหาพฤตกรรมของเดก การทเดกจะเจรญ งอกงามดวยดนน จาเปนตองอาศยสงแวดลอมทด มความกลมกลนกบสงแวดลอมทขดแยงกนกยอมเปนปญหาและอปสรรคตอความเจรญงอกงามของเดก โดยเฉพาะอยางยงความขดแยงระหวางโรงเรยนกบพอแม ผปกครองกบชมชน

12. เพอการศกษาพฒนาชมชน การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนทาใหโรงเรยนมความรความเขาใจชมชนดทงดานทรพยากรของชมชน ปญหาและความตองการของชมชน ซงโรงเรยนจะไดนาความรดานตางๆเหลานนมาปรบปรงหลกสตร โปรแกรมตางๆให

19

เหมาะสม ในอนทจะใหการศกษาแกนกเรยนและประชาชนเพอนาผลการเรยนรไปปรบปรงแกไขปญหาละอปสรรคตางๆของชมชน และพฒนาไดอยางเหมาะสม23

จากความสาคญและความจาเปนของการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนนเอง รฐจงไดใหความสาคญตอชมชนในการเขามามสวนรวมในการจดการศกษา รวมทงเปนความประสงคของประชาชนทตองการมสวนรวมในการจดการศกษาดวย ดงปรากฏ ในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2540 ทใหประชาชนเขามามสวนรวมรบผดชอบในการจดการศกษาใหแกทองถนและบตรหลานของตนเอง โดยใหองคกรปกครองสวนทองถน มหนาทจดการศกษาและรวมในการจดการศกษา อบรมสงเสรมภมปญญาและศลปวฒนธรรมในทองถนดงเชน มาตรา 43 “การจดการศกษาอบรมของรฐตองคานงถงการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถนและเอกชน” และในมาตรา 81 “รฐตองจดการศกษาอบรมและสนบสนนใหเอกชนจดการศกษาอบรมใหเกดความรคคณธรรม จดใหมกฎหมายเกยวกบการศกษาแหงชาต ปรบปรงการศกษาใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม” จงไดมกฎหมายการศกษา ซงถอไดวาเปนกฎหมายฉบบแรกของประเทศไทย คอพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซงมผลบงคบใชตงแตวนท 20 สงหาคม 2542ไดบญญตในสวนทกลาวถงการมสวนรวมของชมชนและทองถน พอสรปได ดงน24

หมวด 1 บททวไป ความมงหมายและหลกการ

มาตรา 8 การจดการศกษาใหยดหลกดงน

ขอ 2 ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา มาตรา 9 การจดระบบ โครงสราง และกระบวนการจดการศกษา ใหยดหลกดงน

ขอ 6 การมสวนรวมของบคคล ครอบครว ชมชน องคกรชมชน องคกร

ปกครองสวนทองถน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการและสถาบนสงคมอน

หมวด 4 แนวทางการจดการศกษา มาตรา 29 ใหสถานศกษารวมกบบคคล ครอบครว ชมชน องคกรชมชน องคกร

23สวฒน พทธเมธา, แนวคดและนโยบายกระทรวงศกษาธการ (กรงเทพมหานคร: โอเดยน

สโตร,2541), 55. 24สวฒน พทธเมธา, รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2540

(กรงเทพมหานคร: ครสภา, 2541), ค.

20

ปกครองสวนทองถน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการและสถาบนสงคมอน สงเสรมความเขมแขงของชมชนโดยจดกระบวนการเรยนรภายในชมชน เพอใหชมชนมการจดการศกษา อบรม มการแสวงหาความร ขอมล ขาวสารและรจกเลอกสรรภมปญญาและวทยาการตางๆเพอพฒนาชมชนใหสอดคลองกบสภาพปญหา และความตองการรวมทงหาวธการสนบสนนใหมการแลกเปลยนประสบการณการพฒนาระหวางชมชน

หมวด 7 คร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา มาตรา 57 ใหหนวยงานทางการศกษาระดมทรพยากรบคคล ในชมชนใหเขามาม

สวนรวมในการจดการศกษาโดยนาประสบการณ ความรอบร ความชานาญ และภมปญญาทองถนของบคคลดงกลาวมาใช ใหเกดประโยชนทางการศกษาและยกยองเชดชผทสงเสรมและสนบสนนการจดการศกษา

หมวด 8 ทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา

มาตรา 58 ใหมการระดมทรพยากร และการลงทนดานงบประมาณ การเงน และ

ทรพยสนทงจากรฐ องคกรปกครองสวนทองถน บคคล ครอบครว ชมชน องคการชมชน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ สถาบนสงคมอน และตางประเทศมาจดการศกษา ดงน

ขอ 2 ใหบคคล ครอบครว ชมชน องคกรชมชน องคกรปกครองสวนทองถน เอกชนองคกรเอกชน องควชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการและสถาบนสงคมอน ระดมทรพยากรเพอการศกษา โดยเปนผจดและมสวนรวมในการจดการศกษา บรจาคทรพยสนและทรพยากรอนใหแกสถานศกษา และมสวนรวมรบภาระคาใชจายทางการศกษาตามความเหมาะสมและความจาเปนซง สอดคลองกบแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. 2545–2559) ตามวตถประสงคและแนวนโยบาย เพอดา เนนการโดยมวตถประสงค พฒนาคนอยางรอบดานและสมดล เพอเปนฐานหลกของการพฒนา โดยมแนวนโยบายเพอดา เนนการพฒนาคนทกคน ตงแตแรกเกด จนตลอดชวตใหมโอกาสเขาถงการเรยนร ซงมยทธศาสตรการดา เนนงานเกยวกบองคกรปกครองสวนทองถน

องคกรปกครองสวนทองถน

1. สนบสนนและดาเนนการใหสถานศกษาในสงกด มความพรอมในการจดการศกษาในรปแบบทหลากหลายไดอยางทวถง มคณภาพ และไดมาตรฐานการศกษาทกาหนด โดยการประสาน รวมมอ และชวยเหลอซงกนและกนระหวางหนวยงานทเกยวของ เพอผลประโยชนของชมชนทองถนและผเรยนเปนสาคญ

2. ดาเนนการใหมการจดสรรงบประมาณสนบสนนการจดการศกษาของสถานศกษาในสงกดอยางเพยงพอ เพอใหสามารถจดการศกษาไดตามนโยบายการศกษาแหงรฐ และใหสอดคลอง

21

กบบทบญญตในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 พระราชบญญตกาหนดแผน และขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. 2542 และแผนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน และตามกรอบการปฏรปการศกษาและใหไดตามมาตรฐานการศกษาทกาหนดสถานศกษา สถานพฒนาเดกปฐมวย มการจดอบรมและใหความรแกผปกครอง คร และบคลากรทเกยวของสาหรบเดกปฐมวย และมการจดเตรยมความพรอมสาหรบเดกปฐมวยในรปแบบทหลากหลาย และมคณภาพตามมาตรฐานทกาหนด สถานศกษาขนพนฐานจะตองจดการศกษาในรปแบบ และวธการทหลากหลายทงในระบบในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย เพอเปนทางเลอกของผเรยนซงมความตองการและความจาเปนในการเรยนรทแตกตางกน และสามารถจดการศกษาไดอยางมคณภาพไดมาตรฐาน สวนครอบครว ชมชนองคกรชมชนเอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ และสถาบนสงคมอน สามารถจดการศกษาปฐมวยและการศกษาขนพนฐาน โดยไดรบการสนบสนนจากรฐ ใหมความรและความสามารถในการอบรมเลยงดและจดการศกษา ควบคกบการใหความรดานศาสนาธรรม ศลธรรม คณธรรม จรยธรรม และคานยมอนดงามใหแกบตร หรอผอยในอปการะ เพอการปพนฐานชวตทดงามของเยาวชน ทงนในการจดการศกษา ดงกลาว มสทธไดรบเงนอดหนน การลดหยอน หรอยกเวนภาษสาหรบคาใชจายทางการศกษาตามทกฎหมายกาหนด และไดรบการสงเสรมใหมความเขมแขง เพอใหสามารถรวมกนจดการศกษาใหไดครบวงจร สอดคลองกบความตองการในการเรยนรของชมชนนนๆจนถงการพฒนาชมชนใหมศกยภาพในการจดการศกษาตลอดชวตสวน คมอมาตรฐานโรงเรยนประถมศกษา สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต กไดกาหนดมาตรฐานทเกยวกบความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนดงน

มาตรฐานท 14 สงเสรมความสมพนธและความรวมมอระหวางสถานศกษาและชมชนในการพฒนาการศกษา

ตวบงช

1. ผบรหารและครสรางความสมพนธทดกบชมชนในการรวมกนจดการศกษา 2. มการประชาสมพนธ เพอสรางความเขาใจใหบคลากรในสถานศกษา และชมชนเหน

ความสาคญในการจดการศกษารวมกน

3. มการประชาสมพนธกจกรรมของสถานศกษาตอชมชนอยางสมาเสมอ

4. ผปกครองและชมชนเขามามบทบาทในการพฒนาการศกษา โรงเรยนประสานความรวมมอทกฝาย เพอพฒนาโรงเรยนม 2ตวบงช คอดาเนนการเพอประสานความรวมมอกบกรรมการโรงเรยนชมชน และหนวยงานในการพฒนาโรงเรยนและจดกจกรรมประชาสมพนธการดาเนนงานของโรงเรยนไดรวดเรว ทนเหตการณและตอเนอง

22

มาตรฐานท 27 ชมชนผปกครองมศกยภาพในการสนบสนนการจดและการพฒนาการศกษา

ตวบงช

1...ผปกครองมความรก ความเขาใจ เอาใจใส ในการอบรมสงสอนบตรหลานและเปนแบบอยางทด

2. ชมชน ผปกครองเหนความสาคญของการศกษาและมความรสกเปนเจาของสถานศกษาจากความสาคญและความจา เปนของการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนดงกลาวแลว จงสรปไดวาโรงเรยนและชมชนมความสมพนธเกยวของกนอยางใกลชด เพราะโรงเรยนเปนศนยกลางวทยาการตางๆ ตลอดจน มบคลากรทมความรความสามารถ โรงเรยนจงตองทาใหชมชนมความเขาใจและมความรสกทด ยอมรบวาโรงเรยนเปนของชมชนและมจาเปนตองอาศยสนบสนนและใหทรพยากรตาง ๆ จากชมชนมาสงเสรม ตลอดจนองคกรตางๆ ในชมชนกตองมความเขาใจซงกนและกน เพอแสวงหาแนวทางรวมกนในการพฒนาโรงเรยนและชมชนใหมความเจรญกาวหนา25

1.4 หลกในการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน กตมา ปรดดลก ไดกลาวถงหลกการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ไวดงน

1...หลกของการมมนษยสมพนธ การตดตอสมพนธกบชมชนนนตองอาศยหลกมนษยสมพนธเปนอยางมากบคลากรในโรงเรยนจงตองเปนผทมมนษยสมพนธด

2. หลกของความจรงใจ หรอบรสทธใจ ขอความใดๆทจะเผยแพรสประชาชนยอมทจะมความเชอถอได ตรงไปตรงมามากทสดและไมควรมอะไรปดบงภายในโรงเรยน

3. หลกของความซอสตย บคลากรในโรงเรยนควรมความซอสตยตอหนาท และการทางานควรใหประชาชน หรอคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน สวนรวมในการดาเนนงานตางๆดวย

4. หลกของความคงเสนคงวา หมายถงความสมาเสมอในการทางานตดตอสมพนธกบคน

5...หลกของความเสยสละ บคลากรในโรงเรยน ควรมความเสยสละในการทางานเพอชมชน

6. หลกของความอดทน บคลากรในโรงเรยนจะตองอดทนเปนอยางมากในการดาเนนงานของโรงเรยนและตดตอกบชมชน

25สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต, พระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ.2542 (กรงเทพมหานคร: พรกหวานกราฟก, 2542), 8-12.

23

7...หลกของความยดหยน การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนควรเปนลกษณะออนโยนผอนปรน การดาเนนการควรมการยดหยนตามสถานการณและเวลา

8. หลกของความตอเนองการจะสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนนนยอมตองอาศยเวลาในการดาเนนงานทตอเนองกน และจาเปนตองมตลอดไป

9. หลกของการครอบคลมเนอหา การสรางความสมพนธจะตองครอบคลมลกษณะงานและขอบขายของโรงเรยน ในทกๆดานอยางเพยงพอมใชมงในดานใดดานหนงโดยเฉพาะ

10...หลกของความเรยบงาย การนาเสนอของโรงเรยนตอชมชนไมวาจะเปนดานใดควรคานงถงความเรยบงายสอสมพนธกนเขาใจ

11..หลกของการสรางสรรค เปนหลกการทโรงเรยนตองมงทจะกระทาเพอใหเกดความสมพนธอนดระหวางโรงเรยนกบชมชน

12..หลกของความสามารถในการปรบตว การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนตองปรบตวใหสอดคลองกบสภาพของทองถนในแตละโอกาส และแตละสภาพปญหา26

วไลวรรณ วทยวโรจน ไดกลาววาการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน แบงไดออกเปนสองประเภทใหญ คอการนาโรงเรยนออกสชมชน และกานาชมชนเขาสโรงเรยนการนาโรงเรยนออกสชมชนใชวธการ ดงน

1. การเสนอรายงานใหประชาชนทราบเกยวกบกจกรรมตางๆ ของโรงเรยน

2. การสรางความเชอถอ ความมนใจ ความนยมในโรงเรยนใหเกดขนกบคนในชมชน

3. การสงเสรมใหประชาชน มความเขาใจในความสาคญของการศกษา และใหประชาชนเกดความรสกวาเปนหนาทของประชาชนในระบอบประชาธปไตยททกคนตองใหความสนใจ และเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยน

4..ใการสงเสรมใหครกบผปกครองมความสมพนธใกลชดยงขน เพอผลดตอการจดการเรยน การสอน สนบสนนใหครออกไปเยยมผปกครองของนกเรยนดวยตนเอง

5...การพาเดกออกไปศกษานอกสถานท เชน ไปฟงเทศนทวด ไปชมการทาไร ทาสวน ชมโรงงานในทองถนและชมการเลยงสตวของประชาชนในทองถน

6. การสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนระหวางบาน โรงเรยน และชมชน โดยโรงเรยนเปนศนยกลางการศกษาและวฒนธรรม

7. ประเมนความตองการของผปกครองและประชาชนในทองถนเกยวกบการศกษาเพอใหโรงเรยนมโอกาสสนองความตองการอยางแทจรงของประชาชน

26กตมา ปรดดลก, การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กรงเทพมหานคร: อกษรการพมพ, 2532), 61.

24

8. การแกไขคลคลายขอขดของใจ และสงททาใหประชาชนเขาใจผด ชวยใหประชาชนมองโรงเรยนในแงดมความเขาใจและเหนใจโรงเรยน มองครและนก เรยนดวยความเชอถอ และนยม ยกยอง

9. การนา ลกเสอ ยวกาชาด ออกไปบาเพญประโยชนในชมชน เชน การพฒนาวด พฒนาบรเวณโบราณสถาน และพฒนาสวนสาธารณะ เปนตน

10. การนา นกเรยนไปสารวจชมชนทโรงเรยนตงอย เพอไดทราบปญหาความตองการของคนในชมชน หากเปนปญหาทแกไขไดกจะไดชวยกนแกไข หากเปนปญหาใหญกควรเสนอผรบผดชอบระดบสงตอไป27

ดงนน จงสรปไดวา การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ควรยดหลกในการปฏบตงานดวยความบรสทธใจและตงใจอยางจรงจง เพอเปนแนวทางในการปฏบตงานใหเกดประสทธภาพอยางตอเนองตอไป

1.5 วธการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

วธการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน เปนทางทจะนาไปสจดหมายปลายทางในการจดการศกษา ดงนนเพอเปนแนวทางในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนจงมนกวชาการ ไดเสนอแนะไว ดงน

วมลศร อปรมย, อาร โสตถพนธ, วไลวรรณ วทยโรจน และวนด ทองใหญ ณ อยธยา ไดกลาวถงวธการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนไว 2 ประการ คอ

1. การนาชมชนเขาสโรงเรยน ไดแก

1.1 การใหชมชนเขามามสวนรวมในโรงเรยน ดวยวธการจดใหมการประชมเชง

ปฏบตการของผปกครอง เชนการเยยมชมโรงเรยน การจดกจกรรมรวมกนระหวางผปกครองและคร

1.2 การอนญาตใหชมชนใชโรงเรยนเปนสถานทจดกจกรรมตาง ๆ

1.3 โรงเรยนจดรายการดนตรไทยสา หรบประชาชน

1.4 โรงเรยนจดงานประจา ป

27วไลวรรณ วทยวโรจน, การประถมศกษา , พมพครงท 3 (กรงเทพมหานคร: เจรญผล,

2541), 43-45.

25

. โรงเรยนและสถาบนการศกษาเปดสอนภาคคา ใหแกประชาชนทอานหนงสอ ไมออก เขยนไมได หรอในรปการศกษาเบดเสรจในรปการฝกอาชพ ในรปการศกษาตอในระดบสงและในรปการพฒนาอาชพ

. โรงเรยนเปดโอกาสใหประชาชนและชมชนใชบรการหองสมด หอประชม และศนยวฒนธรรมเพอแสวงหาความรเพมเตม

1.7 เปดโอกาสใหประชาชนใชเปนสถานทพกผอนในวนหยดสดสปดาห สา หรบสถานศกษาทมสภาพแวดลอมสวยงาม รมรน

. จดอบรมสมมนา หรอฝกปฏบตใหกบพนกงานของสถาบนเอกชนหรอของสถานประกอบการทองถน

. เปดโอกาสใหประชาชนและชมชนเขาชมการสาธต การทดลอง ซงเปนผลจากการคนควาขอสถาบนการศกษา เพอเปนการเผยแพรความรไปสประชาชน

. การออกวารสารเผยแพรกจกรรมของโรงเรยนเพอจายแจกไปยงหองสมดประชาชน สถาบนอน รวมไปถงผปกครองและสมาคมตาง ๆ

. การจดปายประกาศไวทหนาโรงเรยนเพอแจงใหชมชนทราบเพอเปนแสดงการเชญชวนใหชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมดวย

2. การนาโรงเรยนไปสชมชน

2.1 เมอชมชนมกจกรรมตาง ๆโรงเรยนควรนานกเรยนไปรวมกจกรรมดวย

2.2 นานกเรยนไปเขารวม ใหความชวยเหลอ เมอชมชนไดรบความเดอดรอน

2.3 นานกเรยนเขาไปฝกเขาคายพกแรมในกจกรรมของลกเสอ เนตรนาร

2.4 จดบรการการแสดงของโรงเรยนตามทชมชนรองขอ

2.5 เขารวมกบชมชนในการแขงขนกฬา กรฑาในนามของชมชน

2.6 ใหคร อาจารย ไปเปนวทยากรใหคาปรกษาตามทชมชนรองขอ เชน วทยากร

ลกเสอชาวบาน ฯลฯ

. ใหคร อาจารย และนกเรยนทมความชานาญการในสาขาตางๆ ไปใหความชวยเหลอในดานแรงงาน

2.8 รวมมอกบชมชนในการปองกนรณรงคโรคตดตอ โรคระบาด

2.9 จดรายการวทยหรอโทรทศน เพอสาระบนเทงใหกบชมชน

2.10 จดรายการพฒนาชมชนระหวางสถาบนการศกษากบชมชน28

28วมลศร อปรมย, อาร โสตถพนธ, วไลวรรณ วทยโรจน และวนด ทองใหญ ณ อยธยา, การศกษากบการพฒนาชมชน (กรงเทพมหานคร: เจรญผล, 2528), 68-70.

26

กตมา ปรดดลกไดกลาวถง วธการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ไวดงน

1...การเชญผปกครองนกเรยนหรอประชาชนในชมชนมาโรงเรยน โดยมวตถประสงคตางกน ดงน

1.1 เชญประชมในวนปฐมนเทศนกเรยนใหม 1.2 เชญประชมในวนกอนเปดภาคเรยนแรก เพอชแจงเกยวกบการจดการเรยนการ

สอนของโรงเรยน

1.3 เชญผปกครอง และประชาชนในชมชนเพอปรกษาหารอในการปรบปรงโรงเรยน

1.4 เชญผปกครองนกเรยนมาพบปะสงสรรคกบครในโรงเรยน

1.5 เชญผปกครองนกเรยนมาชมนทรรศการผลงานของนกเรยน และการแสดงของนกเรยน

1.6 จดใหมกจกรรมสรางความสามคค ระหวางโรงเรยนกบชมชน

1.7 จดกจกรรมวนสาคญ เพอฝกใหนกเรยนเหนความสาคญของวนนนๆ

2. การรายงานเกยวกบตวนกเรยนใหผปกครองทราบ

2.1 รายงานผลการเรยน

2.2 รายงานความประพฤต

2.3 รายงานเกยวกบสขภาพ

3. โรงเรยนใหความชวยเหลอชมชน สงทโรงเรยนจะใหความชวยเหลอชมชนได

3.1 ชวยพฒนาชมชน

3.2 จดใหมการสอนหรอฝกอบรมเกยวกบการประกอบอาชพ

3.3 เผยแพรความรใหมๆ แกชมชน

4. โรงเรยนขอความรวมมอและความชวยเหลอจากชมชน

4.1 ดานการเงน

4.2 ดานวสดอปกรณ

4.3 ดานแรงงาน

4.4 ดานคาปรกษาหารอหรอความคดเหนในการปรบปรงโรงเรยน

4.5 ดานการเปนวทยากรหรอใหความรแกครและนกเรยน

5. บรการเกยวกบอาคารสถานทของโรงเรยนแกชมชน

5.1 เปดโอกาสใหใชอาคารสถานทของโรงเรยนในการจดงานตาง ๆ

5.2 จดบรการหองสมดแกประชาชนในชมชน

27

5.3 เปดโอกาสใหใชสนามกฬาของโรงเรยนในการจดกจกรรมตางๆ

6. การนาทรพยากรมาใชในโรงเรยน

6.1 นามาใชประโยชนในการเรยนการสอน

6.2 เชญบคคลเปนวทยากรใหความรแกนกเรยน

6.3 นานกเรยนไปศกษาตามสถาบนตางๆ

6.4 ศกษาวฒนธรรมพนบาน

7. การมสวนรวมในกจกรรมตางๆ ในชมชน

7.1 กจกรรมเกยวกบวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณในชมชน

7.2 กจกรรมทางดานศาสนา 7.3 จดกจกรรมเกยวกบวนสาคญ

7.4 จดกจกรรมเกยวกบพระมหากษตรย

7.5 จดกจกรรมเกยวกบการพฒนาความเปนอย 7.6 กจกรรมบางประเภทสรางความเขาใจอนดระหวางโรงเรยนกบศษยเกา

8. การประชาสมพนธ

8.1 สงทเผยแพรขาวสารของโรงเรยน

8.2 จดใหมเจาหนาทประชาสมพนธประจาโรงเรยน

8.3 เผยแพรขาวสารทางสอมวลชน

8.4 ใชกจกรรมการเรยนการสอนเปนสอในการประชาสมพนธ29

1.6 ขอบขายของการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน มลกษณะสมพนธ 2 ลกษณะ กลาวคอโรงเรยนและชมชนตางกเปนทงผใหและเปนผรบ ฉะนนงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนจงเกยวพนอยกบการดาเนนการเพอใหโรงเรยนสามารถแสดงบทบาทของการใหโรงเรยนสามารถแสดงบทบาทของการใหและการรบความชวยเหลอและรบความรวมมออยางเตมท ในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนตองใหสอดคลองกบดานการบรหารโรงเรยนนนสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ไดกาหนดขอบขายครอบคลมงาน 6 งาน คอ งานใหบรการชมชน งานการรบความชวยเหลอสนบสนนจากชมชน งานการเสรมสราง

29กตมา ปรดดลก, การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กรงเทพมหานคร: อกษร

การพมพ, 2532), 65.

28

ความสมพนธกบ ชมชนและหนวยงานอน งานเกยวกบคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน งานการจดตงกลมชมรม สมาคมหรอมลนธ และงานการประชาสมพนธ ซงในแตละงานไดกาหนดขอบขายไว ดงน

งานการใหบรการชมชน

งานการใหบรการชมชนเปนงานบรการทโรงเรยนใหกบชมชนตามความสามารถทโรงเรยนจะดาเนนการไดโดยทวไปไดมการจดใหบรการแกชมชน ดงนนจงมผใหความหมายของการใหบรการ ดงน

ปรชา เศรษฐธร กลาววา โรงเรยนสามารถใหบรการแกชมชนในดานตาง ๆไดดงตอไปน

1. ดานอาคารสถานท ถาหากชมชนจะจดกจกรรมทมคนจานวนมาก อาจขอใชอาคารสถานทบรเวณโรงเรยนหรอสนามกฬาในการจดกจกรรมตาง ๆ ของชมชนได

2. ดานเครองใช ไดแก เครองใชทยกเคลอนทได เชน โตะ เกาอ โตะหมบชา ฯลฯ ซงในชมชนไมไดมไวเปนประจา โรงเรยนอาจบรการสงของเครองใชโดยชมชนขอยมใชจากโรงเรยนตามสมควร

3. ดานความร โรงเรยนเปนทพฒนาคนใหมความร ความคด อนเปนประโยชนตอชมชนโรงเรยนจงควร จดกจกรรมบรการใหความรแกชมชน อาจสนบสนนเปนแหลงสาธต ทดลองวชาชพการเกษตรเพอใหเปนประโยชนแกชมชน

4. ดานบคลากร ผบรหารการศกษาหรอโรงเรยน อาจใหคร เจาหนาทโรงเรยนและนกเรยนไปชวยพฒนาชมชน ในดานตาง ๆ โดยไมกระทบตอการจดการเรยนการสอนของโรงเรยน30

จงสรปไดวา การใหบรการชมชนของโรงเรยน คอ การใหบรการอาคารสถานท วสดอปกรณตาง ๆ ความร คา แนะนา และแรงงานของบคลากร โดยมหลกวาบรการใหทวถง รวมทงการใหบรการดานขาวสาร ขอมลวชาการ ดานอาชพ การใหคาปรกษาหารอ การใหบรการทางดานสวสดการ เพอแกปญหาดานเศรษฐกจ เชน ทพกผอนหยอนใจ สนามกฬา สหกรณรานคาธนาคารขาว ศนยพฒนาเดกเลก เปนตน

งานการรบความชวยเหลอสนบสนนจากชมชน

งานการรบความชวยเหลอสนบสนนจากชมชน โรงเรยนควรสารวจหรอวางแผนเตรยมการของชมชนกอน จงจะเขาไปขอรบความชวยเหลอ สานกงานการประถมศกษาแหงชาตไดกาหนดกจกรรมทโรงเรยนควรเขารวมกบชมชน ไวดงน

30ปรชา เศรษฐธร, การศกษากบการพฒนาชมชน (กาแพงเพชร: วทยาลยครกาแพงเพชร,

2524), 36.

29

1. กจกรรมทางศาสนา โรงเรยนอาจจะนา ครและนกเรยนไปรวมกจกรรมกบชมชนในวนสาคญทางศาสนา เชน การเวยนเทยนวนสารทไทย เปนตน

2. กจกรรมเกยวกบวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณในชมชน โรงเรยนอาจไมมบทบาทมากนกเพยงแตใหความรวมมอสนบสนน เชน การแตงงาน การบวชนาค การทอดกฐนเปนตน

3. กจกรรมเกยวกบวนสาคญของชาต เชน รวมกบประชาชนจดกจกรรมวนสตรสากลวนแรงงานแหงชาต ประเพณวนลอยกระทง

4. กจกรรมเกยวกบพระมหากษตรย เชน วนเฉลมพระชนมพรรษา กจกรรมทควรจดเปนการบาเพญประโยชน

5. กจกรรมการบาเพญประโยชนทชมชนจดขน การพฒนาถนนเขาหมบาน ขดคระบายนาโรงเรยนอาจมบทบาทเปนทปรกษาและนา บคลากรในโรงเรยนรวมโอกาสในการจดกจกรรม

6. กจกรรมประเภทสรางความเขาใจอนดระหวางโรงเรยนกบศษยเกา ผปกครองนกเรยนหรอกจกรรมกลมสนใจในชมชนตามโอกาส31

สร เทศประสทธ กลาววาความรวมมอ หมายถงการใหความรวมมอการชวยเหลอหรอการใหการสนบสนนในการทางานหรอการปฏบตอยางใดอยางหนงเพอใหบรรลวตถประสงครวมกน การขอความรวมมอการชวยเหลอจากคนหรอบคคลในชมชน มหลายรปแบบเชนขอใหเขามามสวนรวมในการบรหารและการดาเนนงานของโรงเรยน ขอเปนวทยากรขอใหชวยเหลอในกจกรรมเฉพาะอยางของโรงเรยน ขอแรงและขอความรวมมอในการพฒนาอาคารสถานทและสงอานวยความสะดวกในการบรการทางการศกษาของโรงเรยน ขอคาแนะนาใหเปนผชแนะ เปนผรวมประสานงานหรอดาเนนการโดยตรงในกจกรรมทโรงเรยนจดขน32

สรปไดวา งานรบความชวยเหลอสนบสนนจากชมชน หมายถงการรบความชวยเหลอจาก ชมชนทกอยางทงดานวทยาการ แรงงาน วสดอปกรณ งบประมาณ สถานท หรอคาแนะนาซงการดาเนนการดงกลาว โรงเรยนอาจวางแผนหรอโครงการในการขอรบความชวยเหลอลวงหนา และเมอไดรบการสนบสนนจะจดกจกรรมควรยกยองใหเกยรต ออกเกยรตบตรหรอรายงานผบงคบบญชาชนสง เพอออกเกยรตบตรตอบแทนตามระเบยบของทางราชการ

31สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต, พระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ.2542 (กรงเทพมหานคร: พรกหวานกราฟฟก, 2542),4-5. 32สร เทศประสทธ,โรงเรยนกบชมชน. (กรงเทพมหานคร: รงศลปการพมพ, 2528), 14-18.

30

งานสรางเสรมความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน

งานการเสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน หมายถงการดาเนนงานหรอกจกรรมของโรงเรยนทเอออานวยใหเกดความสมพนธอนด เชนการจดนทรรศการ การจดงานประจาป การจดงานวนขนปใหม วนสงกรานต วนลอยกระทง หลอเทยนพรรษา วนไหวคร วนพอแหงชาต วนแมแหงชาต วนมอบในประกาศนยบตรทศนศกษาชมชน การพฒนาชมชน การแขงขนกฬา เปนตน

การเสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน ถอวาเปนการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนภายนอก ซงโรงเรยนควรคานงถงสงตางๆตามทนกวชาการไดกลาวไวดงน

พสฐ พษณานนท ไดกลาวถงหลกสาคญในการเสรมสรางความสมพนธกบชมชนภายนอกโรงเรยน ดงน

1. จดตามความตองการของประชาชนในทองถนใหมากทสด

2. ครใหญและครมความออนนอม มารยาทด ไมดหมนประชาชน ใหความชวยเหลอและยอมรบฟงความคดเหนของประชาชนในทองถนอยางจรงจง

3. ครใหญและครไมควรประพฤตแบบยกตนขมทาน แตควรยกยองใหเกยรตแกประชาชนเทาทเปนจรง

4. ครใหญและครพยายามทาความเขาใจในขนบธรรมเนยมประเพณ และวฒนธรรมของทองถนนอกจากนจะตองรถงคานยมความเชอของทองถนนนดวย

5. ครใหญและคร ควรรและเลอกกาลเทศะใหถกตองตามแตโอกาสสมควร

6. ครใหญและครควรยกเวนการกระทาใดๆทอาจนา ความเสอมเสยมาสตนเองและโรงเรยน เชน ไมเลนการพนน ไมดมสราจนครองสตไมอย เปนตน33

จากการเสรมสรางความสมพนธกบชมชนภายนอกโรงเรยน ดงทกลาวมาจะเหนไดวาโรงเรยนเขาใจความตองการของชมชน สวนครใหญและครควรมความประพฤตทเปนแบบอยางทด ทาใหประชาชนในชมชนเกดความศรทธา และเขามามสวนรวมพฒนาโรงเรยนอยางภาคภมใจถงแมวาโรงเรยนจะคานงถงหลกสาคญในการเสรมสรางความสมพนธกบชมชน จนทาใหเกดความสมพนธทดตอกนระหวางโรงเรยนกบชมชน แตโรงเรยนยงตองเสรมสรางความสมพนธกบผปกครองนกเรยน โดยอาศยตวนกเรยนเปนสอกลางในการสรางความสมพนธ จงมนกวชาการไดกลาวถงวธการเสรมสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบผปกครอง ไวดงน

33พสฐ พษณานนท, การบรหารโรงเรยนชมชน (นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตวงสนามจนทร, 2530), 3-5.

31

พสฐ พษณานนท ไดกลาวถงวธเสรมสรางสรางความสมพนธกบผปกครองไวดงน

1. จากการเขยนสมดประจาตวนกเรยนประจาภาคการศกษา จดหมายจากโรงเรยนถงผปกครองนกเรยน ซงอาจจะมไดทงในทางไมดและในทางใหคาชมเชย

2. ครใหญหรอครควรออกไปเยยมนกเรยนตามบาน เพอชวยในการแกไขพฤตกรรมของนกเรยนใหถกตอง และยงเปนการสรางความสมพนธกบผปกครองไดอยางดอกดวย

3. ครใหกจกรรมแกนกเรยนและใหกลบไปทา การบานทบาน ซงวธนจะทาใหครตองออกไปตรวจงานนกเรยนทบานในโอกาสการตรวจงานนจะทาใหเกดความสมพนธกบผปกครองได

4. จดตงสมาคมครผปกครอง

5. จดกจกรรมหารอการแสดงของนกเรยน แลวเชญผปกครองมาชมการแสดง

6. จดประชมครกบผปกครองขนในขณะทยงไมไดตงสมาคมครผปกครอง34

ดงนนจะเหนไดวางานการเสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอนโรงเรยนจะตองใหความสนใจ ทงตวผปกครองนกเรยนและผนาชมชนตางๆ เชนสถานอนามย สถานตารวจวด สถานประกอบการอนๆ เพราะหนวยงานตางๆ เหลานใหการสนบสนนโรงเรยนเปนอยางดจงนาผลดตอการเรยนการสอนและบรรลตามเปาหมายได

งานเกยวกบคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2543

และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2543 ลงวนท 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2543 ปรบปรงจากระเบยบพ.ศ. 2525 และพ.ศ. 2539 ไดระบใหคณะกรรมการ หมายความวา “คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน”ดงนน จงมนกวชาการไดใหความหมายและความสาคญของคณะกรรมการไว ดงน

กตมา ปรดดลก ใหความหมายวาคณะกรรมการ คอ “กลมบคคลคณะหนงทองคกรไดแตงตงขนเปนคณะกรรมการ ทาหนาทพจารณางานตางๆขององคกรทาหนาทใหคาแนะนา และเปนทปรกษาแกฝายจดการแทนผเชยวชาญ”35

ธงชย สนตวงษ และชยยศ สนตวงษ ไดใหความหมายวา คณะกรรมการหมายถง“กลมของบคคลทเขามารวมแสดงความคดเหนกนตงแตสองคนขนไปเพอพจารณาปญหาตางๆ ภายในองคการ กลมของคณะกรรมการนอาจรวมกนในลกษณะทไมเปนทางการกได แตในทางปฏบต

34เรองเดยวกน, 1. 35กตมา ปรดดลก, การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กรงเทพมหานคร: อกษรการ

พมพ, 2532), 70.

32

คณะกรรมการทตงขนมกจะมการจดการอยางเปนทางการ เพอการรวมเอาบคคลฝายตางๆ มาชวยพจารณาและแกปญหาเฉพาะอยางหรอทวไปภายในองคการ”36

สรปไดวา คณะกรรมการ หมายถงกลมบคคลจากฝายตาง ๆทเขามารวมกนเปนคณะปฏบตหนาทในการกาหนดนโยบายและแผนพฒนาของสถานศกษาตลอดจนเสรมสรางความสมพนธระหวางสถานศกษาและชมชน เพอใหการบรการและการจดการศกษาของสถานศกษาของสถานศกษาเปนไปอยางมประสทธภาพในการบรหารงานโรงเรยน ในปจจบนมความจาเปนอยางยงตองเปดโอกาสใหชมชนผมสวนไดสวนเสยกบโรงเรยนไดเขามามสวนรวมในการจดการศกษาในรปของคณะกรรมการดวยความมงมนทจะใหงานโรงเรยนเปนไปอยางมประสทธภาพ และสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ดงนนโรงเรยนและชมชนจะตอง ทาความเขาใจและถอปฏบตเพอใหการดาเนนงานเปนไปตามทมงหวงปราโมทย แสนกลา ไดสรปประเดนสาคญ ดงน

1. ดาเนนการใหไดมาซงคณะกรรมการใหแลวเสรจภายใน 60 วน นบแตวนประกาศใชระเบยบ (24 พฤษภาคม 2543) อยางนอยสถานศกษาละ 7 คน แตไมเกน 15 คน ซงประกอบดวยผแทนผปกครอง คร องคกร องคกรทองถน ศษยเกา อยางละไมเกน 2 คน รวมกบผทรงคณวฒอก 4 คน

2. ใหผบรหารสถานศกษาเปนกรรมการและเลขานการ และประชมคดเลอกกรรมการจากชมชนเปนประธาน และรองประธานโดยใหสตรเปนกรรมการไมนอยกวา 1 ใน 3

3. ใหสถานศกษาดาเนนการสรรหาคณะกรรมการดงน

3.1 ประกาศรบสมครผแทนตามสดสวน

3.2 ผสมครคดเลอกกนเองใหเลอกเทากบจานวน

3.3 ผไดรบการคดเลอกและผบรหารเสนอรายชอผทรงคณวฒไมเกน 2 เทา และให

ประชมคดเลอก ไมเกน 4 คน

3.4 ผบรหารเสนอรายชอ ใหผมอานาจเหนอสถานศกษาหนงระดบลงนามแตงตง

3.5 มวาระอยในตาแหนงคราวละ 4 ป เมอครบกาหนดใหจบสลากออกกงหนงและ

สรรหากรรมการใหม ภายใน 45 วน

3.6 คณสมบตโดยทวไปของคณะกรรมการสถานศกษา ตองเปนผสนใจในการ

พฒนาการศกษามความประพฤตดไมเปนบคคลลมละลาย ไมเคยตองโทษจาคก

3.7 หนาทของคณะกรรมการสถานศกษา คอกาหนดนโยบาย และแผนพฒนา ให

36ธงชย สนตวงษ และชยยศ สนตวงษ, การบรหารเชงกลยทธ , พมพครงท 2 (กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพาณช, 2539), 23.

33

ความเหนชอบแผนปฏบตการและความเหนชอบสาระหลกสตรทองถน ตดตามการดาเนนงานตามแผนสงเสรมสนบสนนเดกในเขตบรการไดรบการศกษาขนพนฐาน สงเสรมพทกษสทธเดก ดแลเดกพการเดกดอยโอกาส เดกเกงไดรบการพฒนาเตมศกยภาพ เสนอแนวทางและมสวนรวมในการบรหาร/จดการวชาการ งบประมาณบคคลและการบรหารทวไป สงเสรมระดมทรพยากรเพอศกษาสงเสรมความสมพนธโรงเรยนกบชมชน ใหความเหนชอบรายงานผลการดา เนนงานของสถานศกษากอนเสนอสาธารณชนแตงตงคณะกรรมการทปรกษา และหรอคณะอนกรรมการและปฏบตงานอนๆตามทไดรบมอบหมาย

3.8 การประชมใหการดาเนนงานตามระเบยบวธการ ทคณะกรรมการกาหนดอยาง

นอยภาคเรยนละ 2 ครง และรายงานผลตอผใตบงคบบญชาขนไปชนหนงนบตงแตวนทมาประชมจงสรปไดวาคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานจะตองดาเนนการตงแตการสรรหาการเสนอแตงตง การเสรมความรบทบาทหนาท การจดประชมและการดแลใหปฏบตตามระเบยบดงกลาว เพอใหเกดประสทธภาพโดยมการพฒนาตามทรฐตองการงานการจดตงกลม ชมรม สมาคมหรอมลนธงานการจดตงกลม ชมรม สมาคมหรอมลนธ เปนองคการทจดตงเพอกจกรรมใดกจกรรมหนง เพอใหการดาเนนการกจกรรมเหลานนอยภายใตการควบคมดแลของสานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต สงกดกระทรวงศกษาธการ การดาเนนงานเกยวกบสมาคม มลนธในระดบสวนภมภาค จงเปนหนาทของสานกงานศกษาธการจงหวด สานกงานศกษาธการอาเภอในฐานะผแทนของกระทรวงศกษาธการ37

งานการจดตงกลม ชมรม สมาคมหรอมลนธ เพอการแสวงหาแนวทางและความรวมมอจากชมชนดวยการสนบสนนใหชมชนไดมโอกาสจดตง รวมทงสนบสนนใหกลมเหลานมโอกาสใหคา ปรกษาจดกจกรรมชวยเหลอโรงเรยนหรอรวมมอพฒนาโรงเรยนใหมความพรอมดานตางๆมากขนซงมนกวชาการไดกาหนดจดมงหมายการจดตงสมาคมทเกยวกบการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ดงน

บรรเทา กตตศกด ไดกาหนดจดมงหมายในการจดตงสมาคมผปกครองและคร เพอสรางความเขาใจอนดระหวางผปกครองและครในการชวยเหลอการเรยนการสอนเพอสงเสรมสวสดการแกนกเรยนทงทางบาน โรงเรยนและชมชน และเพอสงเสรมเสถยรภาพอนมนคงทงทางรางกาย จตใจ สงคมและเจตคตทมตอการเรยนของนกเรยนจากวตถประสงคทกลาวมาจะเหนวา การสรางความสมพนธกบสมาคมเพอชวยเหลอทงดานการเรยนการสอนของเดก ควรมการจดประชม

37ปราโมทย แสนกลา, “การปฏบตงานของคณะกรรมการโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาอาเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนครราชสมา,” (การคนควาอสระ ศกษาศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลบเชยงใหม, 2543), 24–25.

34

กรรมการสมาคมเพอขอความรวมมอในกจกรรมตางๆของโรงเรยน เชนการจดทนการศกษา และการจดหาอปกรณการเรยนการสอนเพอพฒนาการศกษาในโรงเรยนใหเจรญรดหนาตอไป38

งานการประชาสมพนธ

การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนสงทสาคญทสดคอการประชาสมพนธเพราะทาให เขาใจตรงกน ดงนนผ บ รหารจงตองเอาใจใสใหมากมผ ใหความหมายการประชาสมพนธไวดงน

สพชญา ธระกลไดกลาวไววาการประชาสมพนธคอ กระบวนการแสดงแถลง ชแจง เผยแพร และอธบายใหประชาสมพนธไดทราบ ไดเขาใจวา หนวยงานทาอะไรบางมประโยชนอยางไร ใหอะไรแกสงคมและประโยชนอยางไรบาง ไมใชเปนเพยงเพอใหประชาชนรจกเพอประโยชนของหนวยงานโดยไมไดทาประโยชนอะไรใหแกสงคม39

เอกชย กสขพนธไดใหความหมายการประชาสมพนธวา คอการดาเนนงานเพอสรางความเขาใจหรอความสมพนธอนดระหวางบคคลหรอกลมบคคล หรอหนวยงานทเกยวของกบโรงเรยน เพอใหเกดการประสานงานและความรวมมอทดในการบรหารโรงเรยน40

สรปไดวา การประชาสมพนธ หมายถงกระบวนการทกอใหเกดความเขาใจและความรวมมอระหวางโรงเรยนกบชมชนอยางดยงเพราะเปนการใหขอมลแกประชาชนใหทราบถงกจการของโรงเรยนหรอขาวสารภายในโรงเรยนอยางทวถงการประชาสมพนธจงเปนสงจาเปนสาหรบโรงเรยน หลกการประชาสมพนธทดจงมผกลาวถงวตถประสงคหลกในการประชาสมพนธ ดงน

สพชญา ธระกล ไดระบวตถประสงคหลกไวดงน

1. เพอสงเสรมสรางความเขาใจอนด และความสมพนธอนดหนวยงานกบประชาชน

2. เพอเผยแพรขาวสาร ขอเทจจรงตลอดจนชอเสยงของหนวยงาน

3. เพอปองกนและแกไขความเขาใจผด

4. เพอการแปลประมวลขาวสารและขอเทจจรง

กตมา ปรดดลก (2532: 253) ไดกลาวถงหลกในการประชาสมพนธดงน

38บรรเทา กตตศกด, โรงเรยนกบชมชน (กรงเทพมหานคร: ภาควชาการศกษา คณะ

ศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, (อดสาเนา)), ม.ป.ป. 39สพชญา ธระกล, การสรางความสมพนธระหวางเรยนกบชมชน ( พษณโลก: แผนก

เอกสารและการพมพ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร, 2522), 12-14. 40เอกชย กสขพนธ, หลกการบรหารการศกษาทวไป (กรงเทพมหานคร: อนงคศลปการ

พมพ, 2527), 23.

35

1. ผรวมงานตองเขาใจเปาหมายและหนาทของโรงเรยนในการใหการศกษาอยางแจมแจง

. ผทางานประชาสมพนธตองทราบกฎหมายระเบยบตางๆ และอานาจหนาททางการศกษาทตนมอย

3. โครงการประชาสมพนธตองคลอบคลมชมชนทงหมด

4...ตองมแผนทงระยะสนและระยะยาว และรบฟงขอเสนอจากทกฝายทเกยวของมาปรบปรงแผนงาน

. ผลสาเรจในการดาเนนงานของโรงเรยนขนอยกบความเชอถอของประชาชนทมตอโรงเรยน

. ความสนใจและเจตคตของประชาชนเกยวกบการศกษาจะทราบไดโดยอาศยขาวสารทถกตองเทานน

7. โครงการประชาสมพนธจะไดผลเพยงใดขนอยกบขวญของคณะครเปนสาคญ

8...โครงการประชาสมพนธโรงเรยนควรควบคมกจกรรมทกอยางของโรงเรยนตามอตราสวนทเหมาะสม41

สรปไดวา การประชาสมพนธเปนเครองมอสอสารระหวางโรงเรยนกบชมชนทโรงเรยนตองคานงถงใหมากทสด โดยมอบหมายหนาทรบผดชอบในการประชาสมพนธ ใหยดกระบวนการ การวางแผน การตดตอสอสารและการประมวลผลอยางตอเนองและเปนระบบกจะทาใหการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนบรรลวตถประสงคไดเปนอยางดปญหาเกยวกบการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนปญหาทเกดขนในเรองการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน มหลายรปแบบประเดนสาคญกคอวาจะตองวเคราะหปญหาใหเหนอยางชดแจงแลวจงกาหนดวธแกไขไดอยางเหมาะสมตอไป

สร เทศประสทธ ไดใหความหมายไววาปญหาคอสงทยงไมอาจหาคาตอบไดชดเจน หรอความรในปจจบนยงไมอาจอธบายใหเปนทพอใจได และมความตองการทเสาะแสวงหาคา ตอบในเรองนนใหกระจางชด42

ปรชา คมภรปกรณ ไดสรปขอปญหาไว 3 ประการ ดงน

41สพชญา ธระกล, การสรางความสมพนธระหวางเรยนกบชมชน ( พษณโลก: แผนก

เอกสารและการพมพ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร, 2522), 15-16. 42สร เทศประสทธ, โรงเรยนกบชมชน (กรงเทพมหานคร: รงศลปการพมพ, 2528), 52.

36

1. ความขดแยงระหวางบคคล เปนความขดแยงระหวางโรงเรยนกบชมชนทเกดจากความประพฤต หรอความขดแยงสวนตวระหวางผบรหารกบผนา ชมชน จงทาใหความรวมมอระหวางสถาบนเกดความขดแยง

2. ความขดแยงระหวางสถาบน เปนความขดแยงระหวางสถาบนของชมชน เชน ระหวางโรงเรยนกบวด หรอระหวางโรงเรยนกบหนวยงานอนๆของชมชน ซงเกดจากความคดเหนไมตรงกนหรอเกดความขดแยงจากเรองอน ผลทตามมากคอประชาชนเกดความไมแนใจในการใหความรวมมอหรอใหความใกลชดกบสถาบนได

3. ความไมเขาใจในบทบาทหนาทของตน เปนปญหากอใหเกดขนอนเนองมาจากโรงเรยน จะไมยอมรบขอเสนอแนะจากผนาชมชน หรอในบางครงผนาของชมชนพยายามจะเขาไปกาวกายงานของโรงเรยน43

สรปไดวาปญหาและอปสรรคในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนไดแก ความขดแยงระหวางบคคล สถาบนและความไมเขาใจบทบาทหนาท จนอาจกอใหเกดความขาดแคลนดานตางๆ ในการจดกจกรรมของโรงเรยนโรงเรยนประถมศกษา จงหวดสราษฎรธานจากขอมลรายละเอยดโรงเรยนและจานวนนกเรยน ปการศกษา 2545 สานกงานการประถมศกษาจงหวดสราษฎรธาน จดกจกรรมการเรยนการสอนนกเรยนไว 3 ระดบ กลาวคอระดบกอนประถมศกษา ระดบประถมศกษา และระดบมธยมศกษา ในโครงการขยายโอกาสทางการศกษาทโรงเรยนในสงกดฯ ตองดาเนนการบรหารงานตามภารกจและขอบขายของงานใหไดตามเกณฑมาตรฐานโรงเรยนประถมศกษา โดยมโรงเรยนประถมศกษาจานวนทงสน 519 โรงเรยน มนกเรยนทงสน 112,558 คน แยกเปนระดบกอนประถมศกษาจานวน 20,179 คน ระดบประถมศกษาจานวน 82,564

คน และระดบมธยมศกษาตอนตนจานวน 9,815 คน และจานวนคร 5,253 คน

1.7 แนวคดเกยวกบชมชน

ชมชนและโรงเรยนอยในสงคมเดยวกนยอมมหนาทชวยเหลอเกอกลกน ไมปลอยใหโรงเรยนจดการศกษาโดยลาพงฝายเดยว ชมชนจงมสวนรวมจดการศกษาดวยจงกลาวไดวา ชมชนมสวนรวมในการดาเนนงานในโรงเรยน เพอเปนการสรางเขาใจเกยวกบความหมายของชมชน พจนานกรมศพท สงคมวทยา องกฤษ – ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน ใหความหมายของคาวา

43ปรชา คมภรปกรณ, ความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในประเทศไทย ในเอกสารการ

สอนชดวชาโรงเรยนกบชมชน หนวยท 1-7 (นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชสาขาวชาศกษาศาสตร, 2553), 94-125.

37

ชมชน (community) คอ หมชน กลมคนทอยรวมกนเปนสงคมขนาดเลก อาศยอยในอาณาบรเวณเดยวกน และมประโยชนรวมกน44 สวนสวทย ยงวรพนธ ใหความหมายของชมชนวา หมายถงกลมชนซงอยรวมกน โดยมความรสกผกพนเปนอนหนงอนเดยวกน จะโดยอาศยหลกผกพนในทาง เชอชาต เผาพนธ ศาสนาเดยวกนกตามททาใหบคคลมความรสกเปนสวนหนงของสงคมนน ในความหมายดงกลาวเปนการทกลมชนมความรสกนกคด ผลประโยชนและผกพนทางเชอชาต ศาสนา และวฒนธรรมรวมกนโดยอาศยอยในบรเวณพนททางภมศาสตรเดยวกน ตลอดจนการมประโยชนและบรการทางสงคมรวมกน45 สวนสญญา สญญาววฒน กลาววาชมชนประกอบดวย ประชาชนซงอาศยอยบนผนแผนดนทตอเนองกนและเปนผ ซงมความสนใจรวมกนกบผอน อยางนอย 10 อยาง หรอมากกวาทเปนเหตใหตองอาศยอยบนพนแผนดนนน46 สวน อทย หรญโต ไดใหความหมายของชมชนไววา ชมชนจะตองประกอบดวย 1) ประชาชนหรอคน (people) 2)

อาศยอยในบรเวณหรอพนทแหงใดแหงหนง (area) 3) ผคนทอาศยอยนนมความสนใจรวมกน (common interest) 4) มปฏสมพนธตอกน (interaction) 5) มความสมพนธตอกน (relationship)47

สวน ประเวศ วะส ใหความหมายของชมชนวา หมายถงการรวมตวของกลมคนทมวตถประสงครวมกน อาจเปนการรวมตวกนตามพนทหรอไมใชพนทกได สมาชกของชมชนมการตดตอสอสารกน มความเอออาทรตอกน มการกระทากจกรรมรวมกน มการเรยนรรวมกนในการกระทา และมการจดการ48และปรชา นพนธวทยา ใหความหมายของชมชนวา หมายถงการอยรวมกนของกลมคนในพนทหรอขอบเขตทแนนอน หรอมความผกพนซงกนและกน อนเปนผลมาจากการมกจกรรมทางการผลต มวธการผลตทเหมอนหรอใกลเคยงกน หรอเกอกลกน มกจกรรมทางสงคมและวฒนธรรมทเกดจากความสมพนธระหวางคนภายในกลม และเกดจากกลมชาตพนธ ประเพณ

44ราชบณฑตยสถาน, พจนานกรมศพทสงคมวทยา องกฤษ – ไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน

(กรงเทพมหานคร: บรษทรงศลปการพมพจากด, 2524), 72. 45สวทย ยงวรพนธ, การพฒนาชนบทในประเทศไทย (กรงเทพมหานคร: สานกพมพอกษร

สาสน, 2512), 51. 46สญญา สญญาววฒน, การพฒนาชมชน (กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช, 2515),19. 47อทย หรญโต, สารานกรมสงคมวทยา – มานษยวทยา (กรงเทพมหานคร: โตเกยวสโตว,

2526), 47 – 48. 48ประเวศ วะส, ยทธศาสตรทางปญญาแหงชาต (กรงเทพมหานคร: สานกงานกองทน

สนบสนนการวจย, 2537), 20.

38

พธกรรม ความเชอเดยวกนหรอใกลเคยงกนและรวมกบความคดทางการเมองหรอมกระบวนการใชการตดสนใจรวมกน49

1. ความหมายของชมชน

คาวาชมชนไดมผใหความหมายไวหลายแนวทางดงน

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 กลาวถงความหมายของชมชนไวแตเพยงสนๆวาเปนคานาม หมายถงหมชน กลมคนทอยรวมกนเปนสงคมขนาดเลก อาศยอยในอาณาบรเวณเดยวกน และมผลประโยชนรวมกน50

เจมส เอ ครฟตน ประมวลความหมายของชมชนจากนกวชาการหลายคนแลวนาเสนอไวเปนความเหนของเขาเองวาในความหมายอยางแคบชมชนหมายถงกลมคนในชมชนทมความสมพนธทางสงคมซงกนและกนเฉพาะในพนทหรออาณาเขตชมชนนนเทานน สวนในความหมายทกวางขวางขนชมชนหมายถงกลมประชากรทมการจดสรรประโยชนรวมกนในการประกอบอาชพภายในอาณาเขตแหงชมชนของตน เปนหนวยสงคมพนฐานของการซมซบและปรบเปลยนถายทอดระบบสงคมและวฒนธรรมจากคนรนหนงไปสคนอกรนหนง ในสงคมนน นอกจากนชมชนยงไมถกจากดโดยความแตกตางของขนาดประชากรและพนท อกดวย51

ฟลอยดดอทสน ใหความหมายของชมชนไววา เปนการจดองคกรทางสงคมรปแบบหนง ซงโดยทวไปจะมสองลกษณะคอ ลกษณะแรกเปนกลมคนทอยรวมกนตามสภาพพนททางภมศาสตร เชน ชมชนรมนา ชมชนแออด ชมชนชาวเขา เปนตน ลกษณะทสองหมายถงกลมคนทรวมตวกนทใดทหนงเพอทากจกรรมอยางใดอยางหนงรวมกน โดยมโครงสรางและวตถประสงคในการดาเนนงานของสมาชกและองคกรอยางชดเจนเชน ชมชนทางศาสนา ชมชน

49ปรชา นพนธวทยา, การสรางความสมพนธกบชมชน (กรงเทพมหานคร: โรงพมพคร

สภา, 2536), 52. 50พจนานกรม ฉบบบณฑตยสถาน พ.ศ. 2525 (กรงเทพมหานคร: อกษรเจรญทศน, 2538),

272. 51 James A. Cliffton, Introduction to Cultural Anthropology (Boston: Houghton

Mifflin Company, 1968), 16 – 17.

39

ทางวชาการ เปนตน ชมชนทงสองจะตระหนกในเอกลกษณของตน และมความรสกเปนเจาของชมชนรวมกน52

เจเรม เอชเคมพ มความเหนเกยวกบชมชนลกซงไปถงความสมพนธทซบซอนอนๆ เขามองวาชมชนนาจะหมายถงลกษณะของความสมพนธทกวางขวางบนพนฐานของความสมพนธแบบเครอญาตและระบบอปถมภ มากกวาจะจากดอยเฉพาะแตอาณาเขตพนททชมชนตงอยเทานน53

ประเวศ วะส ใหความหมายของชมชนไววาหมายถงการรวมตวของกลมชนทมวตถประสงครวมกน ซงอาจเปนการรวมตวกนตามพนทหรอไมใชพนทกได สมาชกของชมชนมการตดตอสอสารกน มความเอออาทรตอกน มการกระทากจกรรมรวมกน และมการเรยนรในการกระทาตางๆรวมกน54

จานง อดวฒนสทธ และคณะ เสนอความหมายของชมชนไววาคอกลมคนพวกหนงทมาอยรวมกนในอาณาบรเวณหนงโดยคนเหลานถอวา ตนมความผกพนอยกบอาณาบรเวณแหงนน มความยดเหนยวกนเปนปกแผนมนคง มการกระทากจกรรมตาง ๆ หลายดานรวมกนเพอตอบสนองความตองการทางเศรษฐกจและสงคมของสมาชก ชมชนเปนหนวยทางสงคมทประกอบดวยกลมตาง ๆ ทตองพงพาอาศยกน เชน ครอบครวหลาย ๆ ครอบครว โรงเรยน วด รานคา โรงงาน ฯลฯ รวมกนเปนหมบาน เปนเมอง แตกระนนกตามถงแมวาชมชนจะมกจกรรมตาง ๆ หลายดาน และสามารถสนองความตองการทจาเปนตอการดารงชวตของสมาชกได แตชมชนกยงเปนหนวยยอยของสงคม คอชมชนไมมอานาจอสระแตตองขนอยกบอานาจรฐ55

อรพน วมลภษต นาเสนอความหมายของชมชนตามคาจากดความของโครงการรงอรณ โครงการบรณาการกระบวนการจดการศกษาเพออนรกษพลงงานและสงแวดลอม โดยรวมมอ

52 Floyd Dotson, Community in Encyclopedia of ociology (Guildford.Conn.:Dushkin,

1991), 55. 53 Jeremy H.Kemp, “The Dialectices of Village and State in Modern Thailand,”

Journal of Southeast Asian Studies: 22(2), 1991, 312 -326. 54ศนยวจยนโยบายการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, แนวทางการพฒนา

ประเดนวจยชดโครงการวจยดานการศกษากบชมชน. ม.ป.ท., 2541 (อดสาเนา), 1. 55จานง อดวฒนาสทธ และคณะ, สงคมวทยา SOCIOLOGY (กรงเทพมหานคร:

สานกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2543), 132.

40

ระหวางกระทรวงศกษาธการสถาบนสงแวดลอมไทยและสานกงานคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาตวาสามารถใหความหมายแยกไดเปนสองนย กลาวคอนยหนงหมายถงชมชนโดยพนท ไดแกการทคนจานวนหนงมทอยอาศยในอาณาเขตเดยวกนตามลกษณะทางภมศาสตร หรอตามลกษณะการปกครองทองถนแลวมความสมพนธกนในทางเศรษฐกจ สงคมวฒนธรรมประเพณ กลมคนดงกลาวนตงบานเรอนอยในพนทมาเปนเวลานาน มโอกาสยายถนนอย มวฒนธรรมภมปญญาทเปนเอกลกษณเฉพาะ มการประกอบอาชพลกษณะเดยวกนและมความสมพนธระหวางสมาชกในชมชนหรอระหวางกลมสมาชกในชมชนนน อกนยหนงหมายถงชมชนโดยภารกจ ไดแกการทคนจานวนหนงซงมทอยอาศยในพนทเดยวกนหรอตางพนทกไดมารวมตวกนเพอวตถประสงคหนง และมสวนรวมในกจกรรมนนๆจนบรรลวตถประสงคชมชนในความหมายนจะมความสลบซบซอนทางสงคมและสงแวดลอมคอนขางมาก56

อานนท กาญจนพนธ มความเหนทสอดคลองเปนอยางมากกบความเหนของเจเรม เอชเคมพ โดยทอานนทมความเหนวาความหมายของชมชนควรจะหมายรวมไปถงมตแหงความสมพนธเชงสมพนธเชงอานาจของคนกลมดงกลาวทมารวมตวกนเปนชมชนดวย57

สรปไดวา ความหมายของชมชนคอกลมคนทพานกอยในพนทเดยวกนหรอตางพนทกนกไดทมารวมตวกนโดยมวตถประสงคใดวตถประสงคหนงรวมกน ทงนโดยจะมรปแบบความสมพนธของตน และมความรสกเปนเจาของชมชนรวมกน ทงนโดยจะมรปแบบความสมพนธแบบเครอญาตและระบบอปถมภ หรอมความสลบซบซอนทางสงคมและสงแวดลอมเพยงใดขนอยกบลกษณะเฉพาะของชมชนนน

2. ประเภทของชมชน

การแบงประเภทของชมชน มความแตกตางกนไปตามทศนะของนกวชาการ เชน สมศกด ศรสนตสข58ไดแบงชมชนของไทยออกเปนลกษณะใหญ ๆ 3 ลกษณะ ไดแก 1) แบงตามลกษณะ

56อรพน วมลภษต, การจดกจกรรมชมชนสมพนธ (กรงเทพมหานคร: โครงการรงอรณ,

2544), 11 – 12. 57อานนท กาญจนพนธ, มตชมชน วธคดทองถน วาดวยสทธ อานาจ และการจดการ

ทรพยากร (กรงเทพมหานคร: สานกงานกองทนสนบสนนการวจย, 2544), 3. 58สมศกด ศรสนตสข, สงคมวทยา: หลกการศกษา วเคราะหและปฏบตงานของชมชน

(ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน, 2537), 10 – 13.

41

การปกครอง 2) แบงตามลกษณะกจกรรมทางสงคม และ 3) แบงตามลกษณะความสมพนธของบคคลในสงคม โดยลกษณะของชมชนตามการแบงดงกลาวพอสรปไดดงน

1...แบงตามลกษณะการปกครอง (administrative unit) สามารถแบงชมชนได 6 ชมชน โดยพจารณาจากลกษณะการปกครองของไทยตามพระราชบญญตการปกครองทองท พ.ศ. 2475

กลาวคอ

1.1.ชมชนหมบาน หมายถง หมบานซงประกอบดวยบานหลายบานในทองทเดยวกน โดยจดอยในความปกครองอนเดยวกนเปนหมบานหนง ถาหากวาคนทอยรวมกนมากแตจานวนบานนอยใหถอเอาจานวนคนเปนสาคญ คอประมาณ 200 คน กจดตงเปนหมบานได แตถาเปนทตงบานเรอนหางไกลกนแตจานวนคนจะนอย อยางนอยการตงเปนหมบานกควรมไมตากวา 5 บาน โดยปกตแลวชมชนหมบานมกจะเปนชมชนทประกอบอาชพเกษตรกรรม

1.2.ชมชนเขตสขาภบาล หมายถงชมชนใดทมความเหมาะสมทจะตงเปนเขตสขาภบาลโดยคานงถงเนอทของเขตมขนาดประมาณ 1 – 4 ตารางกโลเมตร ควรมรานคาประมาณอยางนอย 10 หอง และประชาชนในเขตมอยางนอยประมาณ 1,500 คน

1.3.ชมชนเทศบาลตาบล หมายถงชมชนเขตสขาภบาลทมความเจรญและความหนาแนน ยกฐานะจากสขาภบาลมาเปนเทศบาลโดยการจดสาธารณปโภคมากขนและการปกครองตนเองมายงขน ลกษณะของชมชนเขตเทศบาลตาบลเปนชมชนทใหญและมกจะอยในเขตอาเภอ

1.4 ชมชนเขตเทศบาลเมองหมายถงชมชนทมราษฎรในทองทตงแต 10,000 คนขนไป โดยคดเฉลยความหนาแนนของราษฎรไมตากวา 300 คน ตอ 1 ตารางกโลเมตร โดยมากชมชนเขตเทศบาลเมองมกจะตงในเขตของตวจงหวด และเปนศนยกลางของการบรหารสวนราชการตาง ๆ

1.5 ชมชนเขตเทศบาลนครหมายถง ชมชนจากเทศบาลเมองสามารถยกฐานะขนมาเปนเทศบาลนครไดโดยทองทนนมราษฎรตงแต 50,000 คนขนไป และคดเฉลยราษฎรอยหนาแนนไมตากวา 300 คน ตอ 1 ตารางกโลเมตร

1.6 ชมชนเขตกรงเทพมหานคร หมายถงชมชนทประชาชนอยอยางหนาแนนมากและเปนเอกนคร (primate city) ซงเปนเมองทมขนาดโตกวาเมองขนาดรองลงมา อยางมากชมชนกรงเทพมหานครเปนชมชนทมการปกครองตนเองมการเลอกตงผวาราชการกรงเทพมหานคร และสมาชกสภากรงเทพมหานคร ประชาชนในชมชนนอยกนอยางหนาแนน

2...แบงตามกจกรรมทางสงคม (social activities) สามารถแบงลกษณะของชมชนได 5 ชมชน คอ

42

2.1.ชมชนเกษตรกรรม หมายถงชมชนทประชาชนในชมชมสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม ไดแก ชมชนบานตาง ๆ ซงราษฎรสวนมาทานา ทาไร เลยงสตวหรอชมชน บางแหงทาการประมง ทาใหลกษณะชวตความเปนอยของประชาชนมลกษณะของการพงพาอาศยธรรมชาตมาก

2.2 ชมชนศนยการคา หมายถงชมชนทเปนศนยกลางของการคา เชน ตามหวเมองตาง ๆ อาจจะเปนตวอาเภอเมองหรอตวตาบลทเปนทตงของเขตสขาภบาล มกจะมรานคาจาหนายของใชประจาวน และตลาดสดจาหนายอาหารผกสดในตอนเชา ชาวบานจะนาผลตผลมาขายในเมอง และซอสนคาจาเปนในดานการเกษตรกลบไปหมบาน จะเหนไดวา ชมชนศนยการคาจะมอยทว ๆ ไปในเขตเมองตาง ๆ และเขตชมชนหนาแนนตามเขตตาบล

2.3.ชมชนศนยกลางขนสง หมายถงชมชนทเกดขนตามเสนทางคมนาคมหรอเสนทางขนสงทางรถยนต ทางเรอ หรอทางอากาศ ชมชนทมกจะเหนเปนชมชนตามทางแยกซงเปนศนยกลางของการเดนทาง เชน ชมชนตามทางแยกมกจะมรานอาหาร รานกาแฟ และรานขาวแกงใหบรการแกผโดยสาร

2.4 ชมชนเขตอตสาหกรรมหมายถงชมชนทอยในเขตอตสาหกรรมซงจะมโรงงานอตสาหกรรมตาง ๆ ตงอย และบานของคนงานจะอยในเขตของชมชนอตสาหกรรม

2.5 ชมชนศนยกลางของการบรการหมายถงชมชนทตงขนเพอเปนศนยกลางของการบรการตาง ๆ เชน ชมชนในเขตตวเมองหาดใหญ จงหวดสงขลา จะเปนชมชนศนยกลางของทางราชการ

3. แบงตามความสมพนธของบคคลในสงคม (social relation) เปนการแบงชมชนในแงของความสมพนธทางสงคม และเปนการมองในทศนะของนกสงคมวทยาทมองลกษณะของชมชนในดานความสมพนธทก ๆ ดาน ไมเพยงแตเฉพาะการเมองการปกครอง หรอกจกรรมทางสงคมเทานน แตรวมไปถงความสมพนธในสถาบนตาง ๆ ตลอดจนลกษณะทางนเวศวทยาอกดวย ลกษณะของชมชนแบงไดเปน 2 ชมชน คอ

3.1.ชมชนชนบท เปนชมชนทมความใกลชดกบธรรมชาตมากเพราะราษฎรตองอาศยนาฝนทาเกษตรกรรม แตในปจจบนราษฎรบางสวนไดรบนาชลประทานในการเกษตร อยางไรกตาม ราษฎรยงตองพงพาความไมแนนอนของธรรมชาต และชมชนบางแหงอยหางไกลความเจรญอกดวย ในประเทศไทยลกษณะชมชนสวนใหญจะเปนชมชนชนบทประมาณ 80 เปอรเซนต

43

3.2 ชมชนเมอง เปนชมชนทมความแตกตางจากชมชนชนบท ประชาชนในเขตเมองจะมความเปนอสระในการประกอบอาชพและอยกนอยางหนาแนน ความสมพนธภายในครอบครวอาจจะมไมมากเทากบชมชนชนบท

สรปไดวา ประเภทของชมชนแบงออกไดเปน 3 ลกษณะใหญ ๆ คอ 1) แบงตามลกษณะการปกครอง ไดแก ชมชนหมบาน ชมชนสขาภบาล ชมชนเทศบาลตาบล ชมชนเทศบาลเมอง ชมชนเทศบาลมหานคร และชนชนในเขตกรงเทพมหานคร 2) แบงตามภารกจทางสงคม ไดแก ชมชนเกษตรกรรม ชมชนศนยการคา ชมชนศนยการขนสง ชมชนเขตอตสาหกรรมและชมชนศนยกลางการบรหาร และ 3) แบงตามลกษณะความสมพนธของบคคลในชมชน ไดแก ชมชนชนบทและชมชนเมอง

3. แนวคดการมสวนรวมของชมชน

ในการปฏรประบบการบรหารการศกษาของประเทศไทยในปจจบนนน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 ไดระบไวชดเจนวา “ใหกระทรวงกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาทงดานวชาการ งบประมาณ การบรหารบคคลและการบรหารทวไป ไปยงคณะกรรมการสถานศกษา ในเขตพนทโดยตรง”59การดาเนนการดงกลาวจะเปนการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษา จากสวนกลางไปยงสถานศกษา องคกรปกครองสวนทองถนและชมชน โดยมงหวงใหเปนการเพมประสทธผลและประสทธภาพในการจดการศกษา ใหผทมสวนเกยวของมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนใหสอดคลองและเปนไปตามความตองการของผเรยนตอบสนองความตองการของผปกครองและชมชนมากทสด 60และ รง แกวแดง นาเสนอการปฏวตการศกษาไทยทละเอยดและคอนขางเปนรปธรรมในการนาไปปฏบต โดยการปฏวตการศกษาไทยตองหมนกลบทงระบบการคนการศกษาใหครอบครว การคนภมปญญาไทยสการศกษาของชาต การคนอานาจใหสถานศกษาตองอาศยพลงความรวมมอและการมสวนรวมของนกการศกษา นกบรหาร นกวชาการ คร ผปกครองนกเรยน และชมชนในการจดการศกษา กระจายอานาจการจดการศกษา วางระบบการตรวจสอบคณภาพและมาตรฐาน การกาหนดใหมธรรมนญ

59สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.

2542 (กรงเทพมหานคร: สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2542), 21. 60อทย บญประเสรฐ, “การบรหารการจดการทสถานศกษาในศตวรรษท 21,” เอกสาร

ประชมสมมนาจดโดยสานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 14 ธนวาคม 2542 (อดสาเนา).

44

โรงเรยน ระบบรปการตองเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในรปคณะกรรมการบรหารโรงเรยน61

4. ความหมายของการมสวนรวม

นกการศกษาไดใหความหมายของการมสวนรวม (participation) ไวหลายประการซงมความหมายกวางและใชในบรบททแตกตางกน กลาวคอ ทวทอง หงษววฒน กลาวถงการมสวนรวมของประชาชน คอการทประชาชนหรอชมชนพฒนาขดความสามารถของคนในการจดการและควบคมการใชทรพยากรและกระจายทรพยากร และปจจยการผลตทมอยในสงคม เพอประโยชน คอการดารงชพทางเศรษฐกจและสงคม ตามความจาเปนอยางสมศกดศร ในฐานะสมาชกสงคม ในการมสวนรวมของประชาชนไดพฒนาการรบรและภมปญญาซงแสดงออกในรปของการตดสนใจในการกาหนดชวต อยางเปนตวของตวเอง62 สวนไพรตน เดชะรนทรไดใหความหมายการมสวนรวมของชมชนในการพฒนาวาหมายถง การทรฐบาลทาการสงเสรม ชกนาและสรางโอกาสใหกบประชาชนในชมชนทงสวนบคคล กลมชน ชมรม สมาคม มลนธ และองคการอาสาสมครใหเขามามสวนรวมในการดาเนนงานเรองหนงเรองใดหรอหลายเรองรวมกน63 สวน ยวฒน วฒเมธ กลาววาสาระสาคญของการมสวนรวมของประชาชนนน หมายถงการเปดโอกาส ใหประชาชนไดเขามา มสวนในการคดรเรม การพจารณาตดสนใจ การรวมปฏบตและการรวมรบผดชอบในเรองตางๆ อนมผลกระทบมาถงตวประชาชนเอง 64 สวนเสรมศกด วศาลาภรณ ไดใหความหมายของ การมสวนรวม (participation) วาเปนการทบคคลหรอคณะบคคลเขามาชวยเหลอสนบสนนทาประโยชนในเรองตางๆ หรอกจกรรมตางๆ อาจเปนการมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจหรอ

61รง แกวแดง, ปฏวตการศกษาไทย (กรงเทพมหานคร: สานกพมพมตชน, 2541), 273 –

278. 62ทวทอง หงษววฒน, การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนา (กรงเทพมหานคร: ศกด

โสภาการพมพ, 2527), 2. 63ไพรตน เดชะรนท, “หลกการและผลการวจยทเกยวของใน ชนบทไทย: การผนแปรใน

ธนาคารภายหลกการพฒนา,” (กรงเทพมหานคร: พ. เอ. ลฟวง, 2527), 6. 64ยวฒน วฒเมธฐ, การพฒนาชมชนจากทฤษฎสการปฏบต (กรงเทพมหานคร: หาง

หนสวนจากดบางกอกบลอก, 2534), 67.

45

กระบวนการบรหาร65 และ ประยร ศรประสาธน และคณะ กลาวถงการมสวนรวมของประชาชนในการจดการศกษาและการบรหารการศกษา หมายถงการเปดโอกาสหรอจดใหประชาชนไดเขามาเปนกรรมการของหนวยงานหรอเจารวมในการดาเนนงานกจกรรมอยางใดอยางหนงของหนวยงาน หรอเขารวมแสดงความคดเหน เพอการดาเนนงานของหนวยงานทรบผดชอบการจดและการบรหารการศกษาในระดบกระทรวง ทบวง กรม จงหวด อาเภอและสถานศกษา66 และ โคเฮน และ อฟฮอฟใหความหมายของการมสวนรวมในทศนะของการพฒนาชนบทวาการมสวนรวมจะตองประกอบดวย การมสวนเกยวของของประชาชน4 ประการ ไดแก 1) การมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจวา จะทาอะไร และทาดวยวธการอยางไร 2) มสวนในการดาเนนโครงการ ตดสนใจในการใหทรพยากรสนบสนนโครงการ และการรวมมอกบองคกร หรอกลมกจกรรมเปนการเฉพาะ 3) มสวนในการแบงปนผลประโยชนอนเกดจากโครงการพฒนา และ 4) มสวนในการประเมนผลโครงการ67

ดงนนการมสวนรวมคอการเปดโอกาสใหประชาชนไมวาบคคลหรอกลมบคคลเขามามสวนรวมในกจกรรมไมวาจะเปนทางตรงหรอทางออมในหลกของการรวมคด รวมวางแผน รวมปฏบต รวมประเมนผล และรวมรบผลประโยชน ทมผลกระทบตอตนเองหรอประชาชน เนองจากการมสวนรวม (participation) เปนกจกรรมของมนษยสวนใหญอาศยการมสวนรวม คนเดยวไมสามารถจะทากจกรรมทกอยางไดดวยตนเอง ทงนเพราะมนษยมขอจากดทางดานชววทยาและทางดานเศรษฐกจ การมสวนรวมเปนความเกยวของในดานจตใจและอารมณ ของบคคลทมตอกจกรรมของกลมเปนตวกระตนใหทางานสาเรจไดตามเปาหมาย โดยเฉพาะ การบรหารแบบมสวนรวม เปนรปแบบของการบรหารทผบรหารใชยทธศาสตรเพอระดม กาลงความคด จตใจ ใหเกดพลงทางการบรหารของผบรหาร โดยพฤตกรรมการบรหารของผบรหารทเออตอรปแบบการบรหาร

สรปไดวา การบรหารแบบมสวนรวมเปนกระบวนการในการบรหารทชมชนเขามา มสวนรวมในการดาเนนงานของโรงเรยนโดยมเปาหมาย เพอพฒนาโรงเรยนใหมคณภาพ

65เสรมศกด วศาลาภรณ, “หนวยท 7 ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการบรหารการศกษา: ประมวลสาระชดวชาสมมนาปญหาและแนวโนมทางการบรหารการศกษา,” (นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2537), 182- 183.

66ประยร ศรประสาธนและคณะ, “กระจายอานาจการบรหารการศกษาไทย,” รายงานการวจยทนอดหนนจากงบประมาณแผนดน พ.ศ. 2537 – 2539 (ม.ป.ท., 2539), 3.

67 T.M. Cohen and Uphoff, “Participation’s Place in Rural Development: Sacking Clarity

Through Specificity” (World Development: 8, 3, 1980), 223.

46

การบรหารในยคปจจบน หรอจะเรยกวาการบรหารสมยใหม ผบรหารโรงเรยนตองมวสยทศนกวางไกล เปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในกระบวนการบรหาร เพอมงทจะไดทงมอ หวใจ และความคด

5. ความจาเปนของการบรหารแบบมสวนรวมของชมชน

ศาสตราจารย เสรมศกด วศาลาภรณ68กลาววาหลกสาคญในการพฒนาความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน คอใหผปกครองและประชาชนมสวนเกยวของกบกจการของโรงเรยน เพราะการมสวนรวมของผปกครองและชมชนเปนองคประกอบทสาคญททาใหโรงเรยนประสบผลสาเรจโรงเรยนทปราศจากความรวมมอและสนบสนนจากชมชนจะประผลสาเรจไดโดยยาก การมสวนรวมของประชาชนไมใชมจดมงหมายเพยงสงเสรมความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนเทานน แตย งเปนวธการสาคญในการพฒนาการศกษาอกดวย ผ บรหารจะตองตระหนกวา การมสวนรวมเปนวธการ (means) มใชเปนเปาหมาย (end) การมสวนรวมจะเปนประโยชนถาหากผลทเกดคอการพฒนาการศกษา

ปจจบนเรามกไดยนเสมอวาการพฒนาระบบการศกษาไดสอดคลองกบความตองการของคนสวนใหญในชมชน ควรพฒนาโรงเรยนใหไมแตกแยกจากชมชน ควรปรบปรงหลกสตรทองถนใหสมพนธกบภมปญญาทมอยในชมชนใหมากขน ควรนาภมปญญาเขามาในโรงเรยน ควรสงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรเขาใจและเหนคณคาในชมชนและภมปญญาทองถนมากขน การบรหารโรงเรยนแบบมสวนรวมของชมชนจงมความจะเปน คอ

1. เพอกาหนดการมสวนรวม ดานนโยบาย การควบคม การตดตาม และประเมนการจด

การศกษาของทองถนโรงเรยนทตงอยในชมชน และเปนสวนหนงของชมชน ชมชนเปนสงแวดลอมอยางหนงของโรงเรยนทมอทธพลตอโรงเรยนเปนอยางมาก ดงนนโรงเรยนจะตองรบผดชอบตอประชาชนในการจดการศกษาใหแกสมาชกของชมชนนน ดวยเหตนประชาชนจงควรมสวนรวมในการกาหนดนโยบายของโรงเรยน นกการศกษายอมรบวาการศกษาเปนหนาทของทองถน ดงนนประชาชนจงควรมสวนรวมในการบรหาร ประชาชนจงตองเขามามสวนรวมเปนกรรมการในคณะกรรมการสถานศกษา มบทบาทหนาทตามทระเบยบกาหนด

2. เพอศกษาหาขอมลตางๆโดยขอความรวมมอจากชมชน โดยใหประชาชนมสวนรวมใน

การบรหารการศกษานน ผบรหารจะเปนตองตระหนกถงความสนใจของประชาชน ซงความสนใจของประชาชนนนมความหมายรวมถงความตองการของเยาวชน ความตองการของชมชน และความ

68สโขทยธรรมาธราช มหาวทยาลย, “ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา,” พมพครงท 1 (นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2537), 187.

47

ตองการของสงคม ปญหาความตองการของประชาชนเปนเรองทซบซอน เมอความตองการของประชาชนมความสาคญ โรงเรยนสามารถศกษาหาขอมลตางๆไดเพอนาไปพฒนารวมกน

3. การมสวนรวมของผปกครองและชมชน ทาใหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนสงขน69หนาทสาคญอยางหนงของผบรหารโรงเรยน คอจดหาระบบ และจดสรรทรพยากรตางๆ ใหแกคณะคร ชมชนเปนแหลงทรพยากรทสาคญ ภมปญญาทองถนเปนทรพยากรทสาคญในการจดการศกษา โรงเรยนประสบผลสาเรจเพราะประชาชนเกยวของดวย

4. การมสวนรวมของชมชน ทาใหผปกครองมความพอใจโรงเรยนเชอถอ และศรทธา

โรงเรยน เพราะในโรงเรยนทมประสทธผลนน ผบรหารจาเปนจะตองรจกหนาทของความสมพนธระหวางบาน โรงเรยน ชมชน โดยจะตองใหผปกครองและประชาชนมาเกยวของในกจการของโรงเรยน

5. เปนหนาทอยางหนงของผ บรหารโรงเรยน หนวยงานทสาคญทางการศกษา ของโรงเรยน คอกระทรวงศกษาธการ ซงมนโยบายและระเบยบใหประชาชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยน ตลอดจนแนวทางการปฏรปการศกษา รฐธรรมนญ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต บญญตใหรฐจดการศกษาโดยหลกการกระจายอานาจใหสถานศกษา สถานศกษามอานาจจดการศกษามากขนเปนการศกษาเพอปวงชนเปนหลกประกนในดานคณภาพของการศกษาทประชาชนจะไดรบ

การบรหารสถานศกษาในอนาคต มใชเปนอานาจและหนาทของผบรหารโรงเรยนแตเพยงอยางเดยว หากแตจะมคณะกรรมการโรงเรยน หรอคณะกรรมการสถานศกษาเขามามบทบาทคอนขางมากดวย และตอไปนผบรหารสถานศกษาจะกระทาตามประดจจะเปนโรงเรยนของตนเองและจะบรหารตามอาเภอใจตอไปไมไดอกแลว แตทกฝายจะตองตระหนกวาโรงเรยนนนเปนของสาธารณชน เปนของชมชน ผ บรหารสถานศกษารวมทงคร คอบคลากรทมาทางานใหแกสาธารณชนหรอชมชน โดยรฐบาลจายคาจางใหเทานน ผบรหารสถานศกษาและคณะครจะตองทางานใหเปนไปตามความตองการของสาธารณชน หรอชมชนไมใชบรหารตามความพงพอใจของตนเอง70

69 Snyder and Anderson, อางถงใน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, ประมวลสาระชดวชา

ทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา, พมพครงท 1 (นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2537), 186.

70ศกรนทร สวรรณโรจน, “บทบาทของผปกครองในการบรหารการศกษา,” วารสารขาราชการคร, 19, 2, (2542), 17 – 24.

48

6 ประเภทของการมสวนรวม

การแบงประเภทของการมสวนรวมของนกวชาการมความแตกตางกนดงนโคเฮนและอฟฮอฟ(Coheh and Uphoff) มองการมสวนรวมวาม 3 มต ไดแก มสวนรวมในเรองอะไร ใครเขามามสวนรวมและมสวนรวมดวยวธการอยางไร71 สวน อารนสไตน(Arnstein) แบงการมสวนรวมของประชาชนออกเปนบนได 8 ขน โดยอารนสไตน ใชอานาจในการตดสนใจของประชานเปนเกณฑในการจาแนกระดบของการมสวนรวม ตงแตขนตาสดคอประชาชนไมมอานาจในการตดสนใจใดๆไปจนถงขนสงสดคออานาจเปนของประชาชน72อยางไรกตาม มนกวชาการคนหนง คอ ดสเซลดอรฟ(Dusseldorp) ไดรวบรวมแนวคดในการจาแนกประเภทของการมสวนรวม (typer of

participation) ไว 9 ประการ73 คอ 1) การจาแนกตามระดบความสนใจ (degree of voluntariness) 2) วธการมสวนรวม (way of involvement) 3) ความเขมของการมสวนรวม (intensities of activities) 4) ความถของการมสวนรวม (frequency of activities) 5) ระดบของประสทธผล (degree of effectiveness) 6) พสยของกจกรรม (range of activities) 7) ระดบขององคกร (organizational level) 8) ผเขารวม (participate)

9) ลกษณะของการวางแผน (style of planning)

การจาแนกประเภทของการมสวนรวมตามลกษณะ 9 ประการน เปนประโยชนตอการวดระดบการมสวนรวมเปนอยางมาก เพราะทาใหเหนภาพของการมสวนรวมไดหลายมตและถาไดผสมผสานคณลกษณะจากทกมตเขาดวยกนแลว กจะชวยใหเหนลกษณะพฤตกรรมการมสวนรวมไดอยางชดเจน อยางไรกตามเมอพจารณาในสวนรายละเอยดของการมสวนรวมแลวกจะเหนวา การมสวนรวมมสวนรวมทง 9 ลกษณะนนมไดเปนอสระตอกน เพราะลกษณะภายในของการแบงแตละวธมความซาซอนกน แตถงอยางไรกตามวธการแบงลกษณะการมสวนรวมของ ดสเซลดอรฟกชวยใหเหนภาพไดหลายมตยงขน

71 T.M. Cohen and Uphoff, “Participation’s Place in Rural Development: Sacking Clarity

through Specificity” World Development 8, 3 (1980), 223. 72 S.R. Arnstein, “Ladder of Participation,” Journal of America Institute of Planners, no.

35 (July 1969) : 216 – 224. 73 D.B. Dusseldorp, “Participation in planed Development Influenced by Government of

Development Countries at Local Level on Rural Areas,” Dissertation Abstract International 45, 6

(April 1980): 320 – A.

49

แมแนวคดในการจาแนกการมสวนรวมของ ดสเซลดอลฟ จะมความครอบคลมมาก แตกยงมแนวคดของวชาการของไทย คอ บญชา แกวสอง74ไดสงเคราะหแนวคดของการมสวนรวมเพมจากแนวคดของ ดสเซลดอรฟ อก 1 ลกษณะ คอการมสวนรวมทจาแนกตามขนตอนใน การมสวนรวม ดงนนลกษณะการมสวนรวมของ บญชา แกวสอง รวบรวมไว 10 ลกษณะ สวนของ อคบายาน (Agbayani) ไดแบงการมสวนรวมไว 11 ลกษณะ ไดแก 1) การรวมประชม 2) การออกความคดเหนและขอเสนอแนะ 3) การตปญหาใหกระจาย 4) การออกเสยงสนบสนน คดคานปญหา 5) การออกเสยงเลอกตง 6) การบรจาคเงน 7) การบรจาควตถ 8) การชวยเหลอดานแรงงาน 9) การใชโครงการทเปนประโยชนใหถกตอง 10) การชวยเหลอในการรกษาโครงการ และ 11) การทางานกบตวนาการเปลยนแปลง75

ชาดด และคณะ (Shadid and others) เหนวาแนวคดทไดรบการพฒนาอยางเปนระบบมากทสด คอแนวคดของโคเฮนและอฟฮอฟ ซงไดจาแนกขนตอนหรอประเภทของการมสวนรวมไวดงน 1) การมสวนรวมในการตดสนใจ ในกระบวนการของการตดสนใจนน ประการแรกทจะตองกระทากคอการกาหนดความตองการและการจดระดบความสาคญ ตอจากนนกเลอกสวนรวมในการประเมนผลนนสงสาคญทจะตองสงเกตคอ ความเหน (views) ความชอบ (preferences)

และความหวง (expectations) ซงจะมอทธพลสามารถแปรเปลยนพฤตกรรมของบคคลในกลมตางๆ ได76

74บญชา แกวสอง, “รปแบบทางสงคม – จตวทยาสาหรบการอธบายการมสวนรวมของ

ประชาชนในกระบวนการพฒนา” (ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาพฒนศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒน ประสานมตร, 2531), บทคดยอ.

75กรมการพฒนาชมชน, รายงานการวจยเรองปจจยทมผลตอการมสวนรวมของสมาชกองคกรสตรในการพฒนาชนบท: กรณศกษาเฉพาะ กพสม. (กรงเทพมหานคร: กองวจยและประเมนผล กรมการพฒนาชนบท, 2529), 14.

76 Shadid,W.,Prints,W., and Was, P.J.M. “Access and Participation : A Theoretical

Approach,” in Participation of the poor in Development. Edidted by BeunoGalgart and Buijs,

1982, 21 – 49, 356.

50

สรปไดวา การมสวนรวมอาจแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ การมสวนรวมในรปแบบทบคคลเขาไปเกยวของโดยตรงในการกระทากจกรรม และการมสวนรวมทางออม ซงเปนการมสวนรวมทบคคลเกยวของกบกจกรรมโดยทางออมหรอผานทางตวแทน

7. แนวทางการมสวนรวมในการปฏรปการศกษา การปฏรปการศกษาตามแนวทางการปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการ มงใหเกด

การเปลยนแปลงองคประกอบในการจดการศกษา ไดแกการปฏรประบบบรหารและการจดการปฏรปหลกสตร การปฏรปกระบวนการเรยนการสอน การพฒนาวชาชพครและบคลากรทางการศกษา เพอหวงผลวาคณภาพและมาตรฐานการศกษาจะสงขนเทาเทยมกบนานาประเทศ และบคลากรทกฝาย ทกระดบ โดยเฉพาะระดบสถานศกษารวมกนพฒนาหลกสตร จดกระบวนการเรยนการสอนทสนองตอบความตองการของผเรยน ทมงใหผเรยนมคณภาพและมาตรฐานสงเออตอการพฒนาตนเอง ชมชน สงคม และประเทศอยางยงยน ทงดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและสงแวดลอมโดยใชโรงเรยนเปนฐานในการปฏรปการศกษา ปจจบนการเปลยนแปลงของสงคมเปนไปอยางรวดเรว มผลกระทบกบการบรหารการจดการศกษาทกระดบ โดยเฉพาะการจดการศกษาระดบประถมศกษาเปนการจดการศกษาใหแกปวงชน และชมชน ซงเปนสวนหนงของสงคมทจะขามามสวนไดสวนเสยจากผลผลตทางการศกษา ซงสภาพการณดงกลาวสอดคลองกบมาตรา 81 แหงรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 มสวนผลกดนใหมการปฏรปการศกษา ซงมงกระจายอานาจการศกษา การบรหารโดยคณะบคคล และการมสวนรวมของชมชนและสงคม ดงนนโรงเรยนในหนวยปฏบตการทอยในเขตพนทการศกษาขนพนฐานจะตองมการเปลยนแปลงการศกษาทงระบบมองคประกอบหลกของการปฏรปการศกษา ไดแก 1)การปฏรประบบการบรหารและจดการ 2)การปฏรปหลกสตร 3) การปฏรปกระบวนการเรยนการสอน และ4) การพฒนาวชาชพครและบคลากร การปฏรปการศกษาจะทาใหเกดการเปลยนแปลงการกระทาในระบบยอย ตงแตการเปลยนแปลงในหองเรยน การเปลยนแปลงในโรงเรยน และไปจนถงการเปลยนแปลงวธสอน นกเรยนตองเปลยนวธการเรยน ผบรหารโรงเรยนตองเปลยนวธการบรหารและการจดการ ผปกครองและชมชนตองเขามามสวนรวมในการบรหารและจดการการศกษา

51

. องคกรทองถนและชมชน มสวนรวมในการจดการศกษา โรงเรยนจะพฒนาไดดเกดผลตอการพฒนานกเรยนไดอยางแทจรง ถาทกฝายทกคนใน

ชมชนมความรสกเปนเจาของโรงเรยน รกโรงเรยน เขามารวมคด รวมทา รวมจดการศกษา และพฒนาโรงเรยนรวมทงรวมสนบสนนทรพยากรทงบคคล และงบประมาณ

1. แนวทางการดาเนนงาน77

1.1 จดขอมลองคกรทองถน ผนาทองถนและภมปญญาทองถน ตลอดถงแหลงความรตาง ๆ ในทองถน

1.2 ศกษาบทบาท อานาจหนาทขององคกรทองถนตาง ๆ ในชมชน

1.3.ผบรหารโรงเรยนและครเขาไปรวมกจกรรมขององคกรทองถนและชมชนอยางจรงจง เพอเปนการสรางความสมพนธ ความคนเคยและความรสกทดตอกน

1.4.ประชาสมพนธโรงเรยนเกยวกบบทบาทและการใหบรการดานตาง ๆ ของโรงเรยน

1.5.ประสานงานกบองคกรทองถน และผนาชมชนรวมกนคดเลอกกรรมการสถานศกษา

1.6 แตงตงคณะกรรมการสถานศกษา และชแจงบทบาทหนาทความรบผดชอบใหคณะกรรมการเขาใจอยางชดเจน

1.7 จดกจกรรมยกโรงเรยนใหชมชน

1.8.จดกจกรรมเพอใหคณะกรรมการสถานศกษา มความรสกตองการพฒนาโรงเรยน เชน พาไปทศนศกษาดงานโรงเรยนทประสบผลสาเรจ

. บทบาทหนาทของชมชนตอโรงเรยน

ชมชนมอทธพลตอการดาเนนงานตาง ๆ ของโรงเรยนเปนอยางมาก เนองจากในชมชนมกลมผนาตางๆในชมชน เชนกลมอาชพ กลมศาสนา กลมการเมอง เปนตน บทบาทของชมชนตอโรงเรยนมดงน

. ใหทรพยากรในการพฒนาโรงเรยนทรพยากรในทนหมายถงทรพยากรของชมชนชมชนเปนแหลงทรพยากรทมความสาคญมาก โรงเรยนจะไดรบการสนบสนนทรพยากรแทบทกประเภทจากชมชนทมอยในชมชน เพอการพฒนาโรงเรยน โดยเฉพาะอยางยงการพฒนากจกรรมการเรยน

77สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต, เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา หมวด 2 บรหารศาสตร (กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา, 2540), 420 –

425.

52

การสอนซงเปนภารกจหลกของโรงเรยน ทรพยากรทใหแกโรงเรยนอาจจาแนกไดเปน 3 ประเภท ดงน

1.1 ทรพยากรมนษย ไดแกคนหรอมนษยสงทเกยวของกบคน เชน ความร ความคด แรงงาน เปนตน

1.2 ทรพยากรวตถ หรอสงของตาง ๆ ไดแก วสด อปกรณ เครองมอเครองใช ทรพยากรเทคโนโลย ประเภท เครองจกร เครองยนต คอมพวเตอร เปนตน เงนหรอทรพยสน

1.3 ทรพยากรสถาบน ไดแก วด โรงเรยน สมาคม องคกรตาง ๆ ในชมชน สถานประกอบอาชพในชมชน เปนตน

2. ใหความรวมมอในการพฒนาโรงเรยน ชมชนมรปแบบการดาเนนการเกยวกบการ ใหความรวมมอตอโรงเรยนหลายรปแบบ เชน เปนทปรกษา เปนวทยากรชวยสอนบรจาคใหเปลา บรการใหยม บรการใหฝก การเขารวมกจกรรม เปนตน

3. การใหขอมลชมชนเปนแหลงขอมลตาง ๆ จานวนมากทโรงเรยนตองการ เชนปญหาและความตองการของชมชน แหลงทรพยากร แหลงการเรยนร ภมปญญาทองถน สภาพเศรษฐกจของชมชน เปนตน ซงขอมลเหลานโรงเรยนสามารถนามาใชในการพฒนาโรงเรยนและชมชนได

จากทกลาวมาจะเหนไดวา โรงเรยนทตงอยในชมชนนน สามารถจะใชประโยชนจาก ชมชน ในการพฒนาโรงเรยน โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาการเรยนการสอนไดเปนอยางด ผบรหารโรงเรยนทมความสามารถ ยอมจะใชประโยชนทไดจากชมชนอยางฉลาด โรงเรยน จะประสบผลสาเรจเปนอยางสง ทาใหเกดความเปนเลศเปนทยอมรบ และศรทธาจากชมชน

5. บทบาทหนาทของชมชนในการมสวนรวมในการจดการศกษา เนองจากโรงเรยนเปนสถาบนของชมชน เพออบรมสงสอนใหแกบตรธดาของชมชนนนๆ เมอเดกจบออกมาตองใชชวตอยในชมชนนนเอง ดวยเหตนชมชนจงสมควรมสทธมสวนทจะรบรและมสวนไดสวนเสยจากผลผลตของโรงเรยน จงเปนหนาทของชมชนทจะเขามามสวนรวมในการดาเนนงานของโรงเรยนตามบทบาททมขอผ พ นระหวางชมชนกบโรงเรยน สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตไดกลาววาบทบาทของขมชนในการมสวนรวมในการจดการศกษามดงน คอ 1) การมสวนรวมในการจดและสงเสรมกระบวนการเรยนรของผเรยนทงทบานและทโรงเรยน รวมทงเปนแหลงเรยนรตางๆ 2) กาหนดนโยบายเปาหมายในการจดการศกษาแกสถานศกษา 3) การประชาสมพนธสนบสนนกจกรรมทางการศกษารวมสรางความรความเขาใจและเจตคตทถกตองแกผเรยน คร ผปกครองและผเกยวของอนๆนาไปสการมสวนรวมในการปฏบต และ4) การตรวจสอบการจดการศกษา เปนการตรวจสอบจากผลการปฏบตงานของโรงเรยนในเรอง

53

การวดผลการปฏบต การพฒนาตนเองของครและนกเรยน การปรบปรงบรรยากาศการจดกจกรรมการเรยนร การบรการและการปฏบตงานของโรงเรยน78

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ไดกลาวถงกระบวนการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาของโรงเรยนไววา 1) การสารวจความตองการ คอสารวจขอมลพนฐาน ความตองการของโรงเ รยน ว เคราะหสภาพของโรงเ รยน โดยการซกถาม สงเกต สมภาษณ 2) การกาหนดมาตรฐานของโรงเรยน โดยยดมาตนฐานของ สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต มาตรฐานตามทคณะรฐมนตรประกาศ และมาตรฐานทเกดจากความตองการของชมชน 3) การวางแผนการพฒนา คอการวางแผนการพฒนาโรงเรยน ตามวสยทศน พนธะกจ ของโรงเรยน ทเกดจากการมสวนรวมของชมชน โดยการจดทาแผนกลยทธ และแผนปฏบตการประจาป 4) กจกรรมการปฏบต คอแนวทางการปฏบตทจะนาไปสความสาเรจตามวสยทศนของโรงเรยน 5) การประเมนผล คอการประเมนแนวทางปฏบตดานตาง ๆ ของการบรหารจดการโรงเรยนโดยเนนผลทเกดขนกบผเรยนเปนสาคญ และ6) การสรปผลการมสวนรวมของชมชน คอการนาผลการประเมนมาใชเพอพฒนาและปรบปรงขอบกพรองทเกดจากการปฏบตตาแผนปฏบตการ ประจาปและแผนยทธศาสตร79

เพอใหการบรหารการจดการโรงเรยน โดยการมสวนรวมของชมชนเปนไปอยางตอเนอง เกดประโยชนสงสดตอผ เ รยนและชมชนอยางแทจรงนน ชมชนและโรงเรยนควรทบทวนกระบวนการทางานรวมกน

ผลทไดจากการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาสานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ไดกลาวไววา 1) ผเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพสอดคลองกบความถนดความสนใจและความสามารถของตนเองไดเรยนรวธแสวงหาความร มความสขในการเรยนรและรกทจะเรยนรตลอดชวต 2) ครมความรความเขาใจมประสบการณในการจดการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสาคญชวยใหผเรยนมความสข ผสอนกมความสขและเรยนรการพฒนาใหเปนครอาชพ 3) ผปกครองรและเขาใจความถนด ความสนใจ ความสามารถและศกยภาพในการศกษาเรยนรของผเรยนมความเขาใจบทบาทของคนในการสงเสรมสนบสนนการเรยนรของผเรยน ตลอดจนมความสขทไดมสวนรวมในการพฒนาการศกษาของผเรยน 4) ผบรหารโรงเรยนใชกระบวนการ

78สานกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต, การบรหารจดการทสถานศกษา

(กรงเทพมหานคร: สานกงานปฏรประบบการบรหารการศกษา, 2542), 1 – 2. 79สานกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต, การบรหารจดการทสถานศกษา

(กรงเทพมหานคร: สานกงานปฏรประบบการบรหารการศกษา, 2542), 25 – 29.

54

บรหารทนกเรยน คร ผปกครอง ชมชนมสวนรวม 5) ชมชนและสงคมสวนรวมไดพลเมองทมคณภาพ และ6)องคกรอน ๆ ไดมสวนชวยประเทศในการพฒนาบคคลทจะเปนพลเมองทดมคณภาพและศกยภาพทจะชวยพฒนาประเทศตอไป80

6. บทบาทหนาทของผของผบรหารโรงเรยนในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยน

กบชมชน

ผบรหารโรงเรยนเปนบคคลทสาคญยงในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยการตดตอทงทางตรงและทางออม ซงทาไดหลายวธ เชนการประชมพบปะกน การสนทนาแลกเปลยนความคดเหนกน การทางานรวมกนการไปเยยมเยยนถงบาน เปนตน การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนใหไดผลและสาเรจลลวงไดด ผบรหารโรงเรยนควรมบทบาทหนาทแสดงออกเพอสรางความสมพนธทดตอชมชน ดงน81

1. ประชาสมพนธ ผบรหารโรงเรยนจะตองสนใจและหาวธการประชาสมพนธใหชมชนไดทราบถงการดาเนนการตาง ๆ ของโรงเรยน การประชาสมพนธอาจทาไดหลายวธ เชนเชญประชม การออกวารสาร เสยงตามสาย การจดกจกรรมทโรงเรยน การรวมกจกรรมทสาคญกบชมชน ฯลฯ เมอประชาชนทราบถงนโยบาย กจการของโรงเรยนอยางดแลว ความรวมมอสนบสนนในดานตาง ๆ กจะตามมา

2. การเยยมเยยนชมชนผบรหารโรงเรยนควรหาเวลาออกไปเยยมบานของนกเรยนสมาเสมอ เพอจะไดเขาใจสภาพความเปนอยของนกเรยน และเปนการสรางความสนทสนมคนเคยและความเขาใจอนดระหวางผบรหารโรงเรยนกบประชาชน และทาใหทราบถงสภาพปญหาและความตองการของชมชน ซงจะเปนขอมลในการวางแผนจดการศกษาและกจกรรมทเปนประโยชนตอชมชนดวย ยงหากพบประชาชนกาลงเดอดรอน เจบปวยกพยายามหาทางชวยเหลออยางเตมท จะสามารถสรางความรกความศรทธาไดอยางด

3. การชวยเหลองานประเพณตางๆ ผบรหารโรงเรยนควรไปรวมงานของประชาชนในชมชนทมงานบญและงานประเพณตาง ๆ เชน งานบวช งานศพ งานทาบญบาน งานแตงงาน ฯลฯ และบรการสงของเครองใชทโรงเรยนมอย การไปชวยงานของประชาชนนนถอวาเปนการใหเกยรตและเหนความสาคญของประชาชนเปนการสรางความผกพนทางใจไดอยางดยง

80สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต, การปฏรปกระบวนการเรยนร

(กรงเทพมหานคร: โรงพมพการศาสนา, 2543), 30- 32. 81สโขทยธรรมาธราช มหาวทยาลย, ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการ

บรหารการศกษา, พมพครงท 1 (นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2537), 777- 780.

55

4. การแสดงออกถงความจรงใจ ผบรหารโรงเรยนจะตองมพฤตกรรมทงกาย วาจา และใจ ใหประชาชนเหนวาทมเทชวตจตใจใหกบโรงเรยน มงมนทจะสรางสรรคความเจรญใหแกโรงเรยนและชมชน โดยทางานอยางจรงจง อทศเวลา ความคด แรงงาน และเงนเพอเปนตวอยางทดสงเหลานจะทาใหประชาชนรกและศรทธาในตวผบรหารโรงเรยน

5. การวางตน ผบรหารโรงเรยนตองวางตนใหเปนทเคารพนบถอของประชาชน ไมมวสมอบายมข ตองประพฤตตนใหเปนแบบอยางทดแกคนทวไป อยาลมวาตองพฒนาตนเองกอน จงคอยไปพฒนาคนอน

6. การรเรมสรางสรรค ผบรหารโรงเรยนจะตองมความคดรเรมสรางสรรคทด เพอกอใหเกดการเปลยนแปลงในสงทแปลกและใหมอยเสมอ ซงจะทาใหชมชนเกดความสนใจ ชนชมในผลงานของโรงเรยน และยนดทจะใหการสนบสนนชวยเหลอในดานตาง ๆ

7. การใชชวตรวมในชมชน ผบรหารโรงเรยนและคณะครซงเปนสวนหนงในชมชนนน ควรจะไดศกษาและมความเขาใจชวตความเปนอย วฒนธรรมประเพณของคนในชมชนนน เพอทจะปรบตวเขากบสงคมในชมชนนน ผบรหารโรงเรยนควรสนบสนนและชกจงคณะคร นกเรยน เขาไปมสวนรวมในกจกรรมของชมชนอยเสมอ จะทาใหคนในชมชนเหนวาโรงเรยนกบชมชนเปนสงทแยกกนไมออก ความรบผดชอบของคนในชมชนทพงมตอโรงเรยนกจะยงมากขน

8. การรบรองผมาตดตอโรงเรยน ผบรหารโรงเรยนจะตองตระหนกถงมรรยาท ความสภาพ ในการตอนรบผมาตดตอหรอเยยมเยยนโรงเรยน ตลอดจนฝกฝนบคลากรของโรงเรยนในเชงเหลานดวย เพอใหเกดความประทบใจกบผมาตดตอเยยมเยยน

9. การสรางสมพนธภาพของคณะบคลากรในโรงเรยนสมพนธภาพระหวางผบรหารโรงเรยน คณะคร เจาหนาทและกรรมการสถานศกษา มความสาคญตอการสรางความสมพนธกบชมชนมาก การสรางบรรยากาศทดภายในโรงเรยนจะทาใหชมชนเกดความเชอถอและศรทธาตอการปฏบตงานของบคลากรในโรงเรยน

10. การสรางความสมพนธภาพตอนกเรยนและศษยเกา นกเรยนและศษยเกามบทบาทมากตอการเผยแพรชอเสยง เกยรตคณ และการดาเนนงานของโรงเรยน การสรางสมพนธภาพตอนกเรยนและความประทบใจแกศษยเกาอยทพฤตกรรมของครเปนสวนใหญผบรหารโรงเรยนจะตองควบคมดแลใหเหมาะสม ไมขดตอความตองการของเดกรวมทงผปกครองดวย ทงนเพอสมพนธภาพทดตอนกเรยนและศษยเกา ซงจะเชอมโยงไปสสมพนธภาพทดตอชมชนตอไป

ทกลาวมาแลวขางตน เปนบทบาทหนาทโดยทวไปของผบรหารโรงเรยนในการบรหารงานดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ซงอาจกลาวโดยสรปไดดงน ผบรหารโรงเรยนมบทบาทหนาททจะตองจดใหมกจกรรมตางๆในโรงเรยน และเขารวมกจกรรมนอกโรงเรยน

56

เพอโรงเรยนและชมชนมความเขาใจทดตอกนรวมกนพฒนาโรงเรยนและชมชนใหเขมแขงสามารถพงพาตนเองได

7. แนวทางการพฒนาการมสวนรวมของชมชนในการบรหารการศกษา จากแนวทางการบรหารการศกษาในปจจบนมแนวโนมใหชมชนเขามามสวนรวมในการบรหารการศกษามากขน โดยเฉพาะการมสวนรวมในระดบสถานศกษา เนองจากการมสวนรวมของประชาชน และผปกครองจะทาใหทราบเกยวกบการเรยนรของนกเรยน เขาใจปญหาทโรงเรยนประสบ ทราบวธการทจะสนบสนนโรงเรยนเพอพฒนาการศกษา การมสวนรวมของประชาชนและผปกครองจะทาใหโรงเรยนไดรบความคดเหน ความเชยวชาญและทรพยากรจากชมชน นอกจากจะไดรบทรพยากรทองถนมาสนบสนนการศกษาแลว ยงไดภมปญญาชาวบานมาชวยบรการการศกษาอกดวย นอกจากนนผปกครองยงสนใจการศกษาของบตรหลานตนเองมากยงขน จงทาใหเหนวาชมชนมสวนรวมในการบรหารในระดบสถานศกษามากยงขน

การมสวนรวมของชมชนในการบรหารการศกษานน ม 2 ลกษณะ คอการมสวนรวมแบบเปนทางการ หรอการมสวนรวมในทางตรงและการมสวนรวมแบบไมเปนทางการหรอการมสวนรวมในทางออมการมสวนรวมแบบเปนทางการนนจะใหไดจากการกาหนดใหประชาชนมสวนรวมในการบรหารในฐานะคณะกรรมการสถานศกษา การมสวนรวมแบบไมเปนทางการหรอการมสวนรวมในทางออมนนอาจปรากฏในรปแบบตางๆ เชน สมาคมศษยเกา สมาคมผปกครอง เปนตน นอกจากนผบรหารสถานศกษา อาจเชญประชาชนใหเปนคณะกรรมการทปรกษาในกจกรรมตาง ๆ หรอเปนกรรมการในการดาเนนการหรอสนบสนนกจกรรมตาง ๆเมอมแนวโนมวาชมชนจะมสวนในการบรหารการศกษามากขน และการมสวนรวมกอาจจะมปญหาบางประการดงนนจงเปนจะตองแสวงหาแนวทางการพฒนาการมสวนรวมของชมชนนนอยางนอยทสดจะตองคานงถงประเดนตอไปน82

1. จดประสงคของการมสวนรวมคออะไร

2. วธการหรอรปแบบทเหมาะสมของการมสวนรวมคออะไร

ปญหาของการมสวนรวมคออะไรและจะแกปญหาเหลานนไดอยางไร แตถาหากจะพจารณาใหครอบคลมแลว การพฒนาการมสวนรวมของชมชนในการบรหารการศกษาจาเปน

82สโขทยธรรมาธราช มหาวทยาลย, ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการ

บรหารการศกษา, พมพครงท 1 (นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2537), 214-215.

57

จะตองพจารณาประเดนตอไปนอยางรอบคอบ กาหนดขอบเขตและคาถามในประเดนตอไปนใหชดเจน

1. รวมทาไมประเดนนเปนจดมงหมายของการมสวนรวม การจะใหชมชนมสวนรวมในการบรหารการศกษานน จะตองมจดมงหมายทชดเจน เปาหมายทวไปของการมสวนรวมคอการพฒนาการศกษา แตจดมงหมายเฉพาะของการมสวนรวม คออะไร เชน เพอกาหนดนโยบาย วางแผนปฏบตการ การบรหารงานบคคล สนบสนนกจกรรมตาง ๆ เปนตน

2. ใครควรจะรวมเมอกาหนดจดมงหมายของการมสวนรวมแลวประเดนตอไปทจะตองพจารณา คอผทควรจะมสวนรวม นนคอ การพจารณาบคคลใหเหมาะสมกบภารกจทจะตองปฏบต องคประกอบทจะตองพจารณาในการเลอกบคคล คอ

2.1 ความรและทกษะ

2.2 ความสามารถทจะทาประโยชน 2.3 มเวลาพอทจะเขามามสวนรวม

3. รวมเรองอะไร ในแตละภารกจหลกของการมสวนรวมนน จะมภารกจยอย ๆ ดวย เชน ถาภารกจหลกคอการบรหารบคคล ภารกจยอยตางๆ อาจประกอบดวยการสรรหา การเลอนขน เลอนตาแหนง การพฒนาบคคล เปนตน ดงนนในการใหชมชนมสวนรวมในการบรหารการศกษานน ควรพจารณาวาเรองอะไร ทชมชนควรจะมสวนรวม

4. รวมอยางไร การมสวนรวมนนมหลายวธ ทงการมสวนรวมทางตรงและการมสวนรวมทางออม รปแบบของการมสวนรวม มหลายวธเชนกน เชน รวมเปนกรรมการ รวมเสนอความคดเหน มสวนรวมในการตดสนใจ เปนผอปถมภหรอสนบสนนกจกรรมตาง ๆ เปนผอานวยความสะดวก หรอรวมในการแสวงหาทรพยากรการบรหาร เปนตน

5. รวมมากนอยเพยงใด ประเดนนเปนการพจารณาปรมาณของการมสวนรวม ชมชนควรจะมสวนรวมในการบรหารในปรมาณทเหมาะสมกบภารกจ ทงนเพราะการมสวนรวมแบบจอมปลอม เชน การมสวนรวมแตในนาม หรอการมสวนรวมทมากเกนไป กเปนอนตรายของการมสวนรวม

แนวทางในการพฒนาการมสวนรวมของชมชน ในการบรหารการศกษาของสถานศกษาสามารถแสดงไดดง แผนภมท 2

58

ทมา : สโขทยธรรมาธราช มหาวทยาลย, ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา (นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช พมพครงท 1, 2537), 215.

การเปลยนแปลงเปนสถานการณทเกดขนในสงคม ถาเรารเทาทนและปรบตวไดความปกตสขของการดาเนนชวตกจะมไดอยเสมอ “การปฎรปการศกษา เปนการเคลอนไหวหนงของสงคม ทจะผลกดนใหเกดการปรบตวไดอยางเหมาะสม อกทงสามารถสรางชมชนทางปญญาของคนใหมศกยภาพในการเตรยมตวสอนาคตไดอยางมนใจ อนเปนการเตรยมการเชงรกของระบบสงคมทเขมแขง เสนทางปฏรปการศกษาพรอมเปดโอกาสใหคร ผบรหาร ชมชนและทกสวนในสงคมไดเขามามสวนรวมในการจดการศกษา มกระบวนการ ยทธศาสตร ทหลากหลายทผ บรหารสถานศกษา สามารถเลอกใชใหเหมาะสมกบสภาพชมชนเพอใหผเรยนไดรบการพฒนาใหเปนมนษยทสมบรณ”

การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน (School – Based Management: SBM)การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ปจจบนไดถกใชเปนยทธศาสตรการปฏรปการศกษาในสวนตางๆ ของโลก ทฤษฎการบรหารและจดการทใชโรงเรยนเปนฐานระบวา การบรหารและจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนฐานมเปาหมายของการศกษาทอยบนสมมตฐานทวาความหลากหลายของสถานศกษา การจดการศกษามซบซอนเปลยนแปลงตลอดเวลา การจดการศกษาเพอใหเกดคณภาพนนจะตองมความยดหยน มการบรหารจดการดวยตนเองตาม เงอนไขทเหมาะสม เพอใหสถานศกษามความคลองตวในการพฒนา และดาเนนยทธศาสตรเฉพาะของตน (Cheng. 1996) การบรหารและจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนฐานจงยดหลกการปฏรป 2 ประการ คอ83

83ยวดศนสนยรตน และถวลยมาศจรส, 3 ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ: งานและ

ผลงาน (กรงเทพมหานคร: สานกพมพสานกงานปฏรปการศกษา, 2544), 77.

รวมทาไม

ใครควรจะรวม

จดมงหมายของการมสวน

ผทควรจะมสวนรวม

รวมเรองอะไร

รวมอยางไร

เรองทควรจะมสวนรวม

วธการมสวนรวม

รวมมากนอยเพยงใด ปรมาณของการมสวนรวม

59

1. ความเปนอสระในการตดสนใจในสถานศกษา สถานศกษาเปนหนวยตดสนใจหลกทตองตดสนใจภายใตขอบเขตหนาทของสถานศกษาสถานศกษามอสระในเรองงบประมาณ ลดการควบคมจากหนวยงานสวนกลางลง

2. ความรสกเปนเจาของการปฏรปทเกดผล มไดอาศยแตกระบวนการจากภายนอกเทานน แตตองการการมสวนรวมของสมาชกเปนหลก โดยใหเขามามสวนรวมในการตดสนใจ

สนววาเอรท(Snauaert)กลาววาการบรหารและจดการศกษาแบบรวมศนยอานาจไดมองขามในสงสาคญๆ ไดแกความตระหนกในเรองคานยมในการพฒนาคน ขอเทจจรงของสถานการณทเกดขนในโรงเรยนและชมชน ความเจรญกาวหนาของคนการเขามามสวนรวมของประชาชนในการบรหารโรงเรยน และทสาคญไดสกดกนการเรยนรของคร ผปกครองและชมชนจากประสบการณทไดจากการมสวนรวมในการบรหาร สนววาเอรท ยงไดพบความสอดคลองระหวางของวถทางประชาธปไตยกบกระบวนการการบรหาร และการจดการศกษาโดยสรปวา บรรยากาศ การบรหารและการจดการทเปนประชาธปไตยนนมสวนชวยในการสนบสนนการสอนทาใหเกดการเปลยนแปลง มการบรณการ การสรางสรรคในกจกรรมการเรยนการสอนจากแนวคดของทฤษฎนทาใหโรงเรยนเกดศกยภาพควบคในเวลาเดยวกนสองประการคอ ประการแรกชวยครใหมความเจรญกาวหนาในอาชพ ประการทสองยกระดบคณภาพของกระบวนการบรหารและการจดการศกษาของโรงเรยน84 ซงสอดคลองกบ ไบเลย(Bailey) ทวา ความเชอมโยงระหวางการบรหารและจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนฐานกบการเพมพลงอานาจ (Empowerment) ทสาคญคอ สภาพแวดลอมทเปนประชาธปไตย (Democratic environment) เพราะสงทอยเหนอพลงอานาจทเกดจากความรสกทรบผดชอบในการดาเนนงานคอบรรยากาศของการเคารพซงกนและกน (Mutual respect) ซงเปนหวใจของความเปนประชาธปไตย85

เมอรฟ (Murphy)กลาววาการปรบรอโครงสรางในการจดการศกษาอยางถงราก (Restructuring) เปนเรองทมความจาเปน เพราะสภาพการจดการศกษาทปรากฏอยในปจจบนขาดความเชอมนในอนทจะพฒนาคนเพอนาไปสการพฒนาประเทศได การใหทกสวนของสงคมเขามามสวนรวมในการจดการศกษา เพอใหประชาชนไดมโอกาสและรบการศกษาทมคณภาพอยางเทาเทยมกน การผกขาดการจดการศกษาโดยภาครฐจงเปนประเดนแรกทตองไดรบการปรบรอ

84Snauaert, D. T. , Democracy Education and Governance, (Albany : State

University of New York Press, 1993). 85Bailey, W. J., School – Site Management Applied. Lancaster (PA :

Technic Publishing Co., 1991).

60

โครงสราง โดยเฉพาะโครงสรางทางความคด เพราะหลายสงหลายอยางทภาคเอกชนมความพรอม และมศกยภาพมากกวาภาครฐ ในขณะเดยวกนภาครฐกมจดแขงในเรองการมอานาจในการจดสรรทรพยากร สภาพการจดการศกษาทควรจะเปนในอนาคตจงเปนเรองของความรวมมออยางใกลชด (Collaboration) เพอประสานจดแขงของแตละสวนใหเกดประโยชนตอการจดการศกษา 86

นยามและความหมาย เสรมศกด วศาลาภรณใหความหมายการบรหารและการจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนฐานวา หมายถงการจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนศนยกลาง (School - centered administration) โดยผมสวนไดสวนเสยในการจดการศกษาไดแก ผบรหาร คร ผปกครอง ชมชน และนกเรยน ไดเขามามบทบาทในการใหคาแนะนา (Advice) การชวยเหลอ (Assist) การประเมน(Asses) และการอนมต (Approve) โดยใชหลกการบรหารแบบมสวนรวม (Participatory administration) ผบรหารโรงเรยนเปนเพยงผมสวนรวมในการตดสนใจและนามตของทประชมไปใชจดการศกษา (School managers)

ใหเกดผลสมฤทธของนกเรยนทางดานวชาการจนเปนทพงพอใจของผ มสวนไดสวนเสย การบรหารและการจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนฐานวามองคประกอบหลกทสาคญคอ การมสวนรวมในการบรหารและการจดการ หรอการกระจายอานาจ (Shared governance or

Decentralization) และมการตดสนใจในความรวมมอ (Collaborative decision – making) และความหมายในเชงองคประกอบ ของการบรหารและการจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนฐานวาประกอบดวย 6 ประการ ดงน 87

1. ความมอสระในการจดการศกษา ความยดหยน และผลของความรบผดชอบ 2. การรวมวางแผนการจดการศกษาโดยผบรหารโรงเรยน และสมาชกทเกยวของทโรงเรยน 3. การรบบทบาทใหมของผบรหารโรงเรยน 4. การมสวนรวมของสงแวดลอมของโรงเรยน 5. ความรวมมอระหวางครในโรงเรยน 6. ผบรหารโรงเรยนและคร ตองเชอวาบคคลทวไปมจตสานกสงทจะทางานใหสาเรจ

86Murphy, J. Restructuring School (London: Cassel, 1991). 87เสรมศกด วศาลาภรณ, ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

ในการบรหารการศกษา, เอกสารประกอบการสอนวชาสมมนาปญหาและแนวโนมทางการบรหารการศกษา (กรงเทพฯ : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2538), 80.

61

องคประกอบทง 6 ประการน อธบายถงผลกระทบทจะเกดขนกบการสอนของคร การเรยนของนกเรยน และการจดหลกสตรในโรงเรยน ทงนเพราะเปาหมายของการบรหารและจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนฐานอยทผลสมฤทธทจะเกดกบนกเรยนเปนสาคญประเดนสาคญทโรงเรยนจะตองมเกยวกบการบรหารและจดการศกษาโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ไดแก

1. ความเขมแขงดานภาวะผนาของผบรหาร 2. ระบบของการวางแผน 3. การกากบตดตาม 4. การประเมนผลกจกรรมตางๆของโรงเรยน

ในความมอสระในการจดการศกษาของโรงเรยนนนจะตองมความใกลชดและสอดคลองกบแผนการจดการศกษาในระดบเขตพนทการศกษา และแผนการจดการศกษาระดบชาต การบรหารและจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนฐาน เปนแนวคดหนงของการกระจายอานาจการศกษาเพอใหทกสวนของสงคมไดเขามามสวนรวมในการจดการศกษา (All for Education) การศกษาจะไดเขาถงประชาชนทกเพศทกวย (Education for All) ทงนเพราะการศกษาเปนเครองมอ ทจะชวยสรางปญญาใหกบคนในการแกไขปญหาทงหลายทงปวง (Education for All Problems) ทาให วถชวตของแตละบคคลดาเนนไปอยางมความสขตามอตภาพ ดงนนการจดการศกษาทใชโรงเรยนเปนฐาน จงมความเหมาะสมทจะใชศกษาบทบาทการมสวนรวมของคณะกรรมการสถานศกษาประจาชนเรยน ทมตอการจดการศกษาในประเดนการแกปญหาและพฒนาคณภาพการศกษา

การมสวนรวมของชมชนในการบรหารการศกษา การมสวนรวมแบบเสมอภาคของชมชนในการบรหารการศกษาทมลกษณะของ

ความสมพนธทเรยกวา ความหนสวนการบรหาร (Administrative partnership) มจดเนนทจตสานกและ คานยมมากกวาการแสดงออกทางกาย88แนวคดทจะนามาอธบายเพอทาความเขาใจถงปจจยทมอทธพลตอการมสวนรวมในกจกรรมของบคคลแตละคนทสาคญทสอดคลองและสนบสนนซงกนและกน ไดแก

88ศรกาญจน โกสมภ, การมสวนรวมของชมชนและโรงเรยนเพอการจดการศกษาขนพนฐาน.

ปรญญาการศกษาดษฎบณฑต (กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2542), อดสาเนา.

62

. ทฤษฎทางดานจตวทยาและสงคมวทยาจลภาค

บญชร แกวสอง ไดอธบายพฤตกรรมการมสวนรวมของประชาชนโดย ใชแนวคดในแตละทฤษฎไวดงน 89

. ทฤษฎการกระทาดวยเหตผล (A Theory of reasoned action) วามนษยเปนผมเหตผลและใชขอมลทตนมอยอยางเปนระบบ มนษยพจารณาผลทเกดจากการกระทาของตนกอนตดสนใจลงมอกระทาหรอไมกระทาพฤตกรรมใดพฤตกรรมหนง พฤตกรรมของบคคลจงอยภายใตการควบคมของเจตนาของบคคล ดงนนเจตนาเชงพฤตกรรมหรอความตงใจทจะกระทาพฤตกรรมของบคคลจงเปนตวกาหนดทใกลชดกบการกระทา ตวแปรทเปนปจจยของเจตนาเชงพฤตกรรมหรอความตงใจทจะกระทาประกอบดวยปจจยเกยวกบเจตคต (Attitude factors) ไดแก ความคาดหวงเกยวกบผลลพธ และคณคาของผลลพธทคาดหวงปจจยเกยวกบปทสถาน (Normative beliefs)

และปจจยทเกดจากแรงจงใจใหปฏบตตาม (Motivation to comply)

. รปแบบการทานายพฤตกรรมของลสกา (Liska’s Revision model) ลสกาไดเสนอแนวคดใหมโดยใชแนวคดของฟชเบนและอจเซนเปนฐานเพอใหเกดความลกซงและประสานกบงานวจยในปจจบนได แนวความคดของลสกาเชอวาพฤตกรรมของคนไมไดเกดจากความตงใจเสมอไปแตยงขนอยกบเงอนไขของสภาพแวดลอมทเรยกวา ทรพยากร (Resources) และเงอนไขทางสงคมทเปดโอกาสใหบคคลไดแสดงออกทเรยกวา โอกาส (Opportunities) ซงแนวคดของลสกาสามารถอธบายพฤตกรรมของบคคลไดเหมาะสมยงขน

. ทฤษฎการเปรยบเทยบทางสงคมตามความคดของเฟสตงเจอร (Social comparison

theory) เชอวาพฤตกรรมของบคคลเกดจากความตองการทจะเปรยบเทยบความสามารถและความคดเหนของตนเองกบบคคลอน โดยใชเกณฑทางกายภาพและเกณฑทางสงคม ผลของการเปรยบเทยบจะทาใหตนเองเปลยนพฤตกรรมใหใกลเคยงกบบคคลอนในกลม ซงแนวคดของ เฟสตงเจอร จะชวยทานายพฤตกรรมการมสวนรวมของบคคลในกระบวนการพฒนาได

. ทฤษฎปรวรรษนยมของโฮแมนส (Exchange theory) เปนทฤษฎทางสงคมในระดบจลภาคเหมาะสมทจะนามาวเคราะห และอธบายพฤตกรรม และปรากฏการณทางสงคมในระดบบคคล โดยใชฐานคดจาก เศรษฐศาสตรเชงอรรถประโยชนนยม (Utilitarian economics) ทอธบายถงการตดสนใจของมนษยในการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมใดๆ มนษยวทยาเชงหนาท

89บญชร แกวสอง, รปแบบทางสงคม – จตวทยาสาหรบการอธบายการมสวนรวมของ ประชาชนในการพฒนา (กรงเทพฯ: ปรญญาการศกษาดษฎบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ,

2531). อดสาเนา.

63

(Functional anthropology) ไดใหความสาคญทางดานจตวทยาซงจะเปนพลงในการรเรม และขอผกพน ททาใหเกดการมสวนรวมมากกวาความตองการทางดานเศรษฐศาสตร และจตวทยาเชงพฤตกรรม (Behavioral psychology) ซงไดอธบายการเขามามสวนรวมของประชาชนจะมจานวนบอยครงมากขน ขนอยกบผลทเกดจากการมสวนรวมจากครงแรกๆ ถาผลทเกดขนในครงแรกๆเปนไปตามคาดหวงการมสวนรวมจะมจานวนบอยครงมากขน

จากทฤษฎทางจตวทยาและสงคมวทยาทง 4 ประการ สามารถใชเปนแนวคดเพอทจะอธบายการมสวนรวมในการบรหารและการจดการศกษาทวา ผลของการตดสนใจของชมชนขนอยกบผลลพธ และคณคาของผลลพธทคาดหวง ภายใตเงอนไขของสภาพแวดลอมโอกาส ผลตอบแทนทางดานเศรษฐกจ และผลทางดานจตใจ โดยใชเกณฑเปรยบเทยบระหวางบคคลเปนสาคญ ดงนนภาครฐควรลดบทบาทในการบรหารและการจดการศกษาลง และเพมบทบาทใหกบชมชน ไดเขามามบทบาทมากขน จนถงระดบของความรวมมอและรวมกนตดสนใจ เพราะความตองการในผลลพธ ทคาดหวง และเงอนไขตางๆในการบรหารและการจดการศกษานน จะไดตรงกบความตองการของชมชน

. ทฤษฎการกระจายอานาจ (Decentralization Theory)

เสรมศกด วศาลาภรณ และคณะทวาการกระจายอานาจเปนหลกการหนงในการบรหารงาน ทมการถายโอน (Transfer) อานาจ หนาท ความรบผดชอบ และการตดสนใจจากสวนกลาง หรอศนยรวมอานาจไปสสวนตางๆ ขององคการหรอตามลาดบชนขององคการ โดยใหทกสวนขององคการมสวนในการตดสนใจ ทงนการใหบคคล คณะบคคล หรอทองถนมสวนรวมในการบรหาร เปนรากฐานทสาคญของสงคมประชาธปไตย การกระจายอานาจทางการบรหารการศกษาจะทาใหบางสวนขององคการมความเปนอสระในการตดสนใจ (Autonomy) ดงนนการกระจายอานาจจงเปนวธการ (Means) ทจะนาไปสเปาหมายทสาคญ 3 ประการ คอ ความยดหยน (Flexibility) ความรบผดชอบทจะตรวจสอบได (Accountability) และการเพมผลผลต (Productivity) โดยมจดมงหมายทสาคญคอการปรบปรงและพฒนาการศกษา ทงนเพราะการกระจายอานาจทาใหกระบวนการบรหารมความเขมแขง สะดวก และรวดเรว ผบรหารระดบตางๆ สามารถพงตนเองได และกระตนสถานศกษาและชมชนไดพฒนาภาวะผ นาใหสงขน การกระจายอานาจจากสวนกลางไปยงโรงเรยนใหมอานาจในการจดการศกษามากขนนน จะชวยใหโรงเรยนกบชมชนมความเปนมตรกนมากขน โรงเรยนสามารถระดมทรพยากรจากชมชนเพอสนบสนนการจดการศกษาไดอยางมประสทธภาพมากขนและยงสอดคลองกบหลกการและเหตผลทวา การทประชาชนในทองถนไดมสวนรวมในการจดการศกษาโดยตรงจะกอใหเกดคณภาพทางการศกษา เพราะการมสวนรวมของประชาชนในทองถนเปนการสงเสรมใหเกดการพงตนเอง

64

ของประชาชน เกดตระหนกถงความสามารถในการกาหนดชวตความเปนอยและจดหมายปลายทางของตนและชมชนอนจะนาไปสการพฒนาทยงยน 90

ดงนนแนวคดดานการกระจายอานาจจงเปนแนวคดพนฐานทสาคญทจะกอใหเกดการมสวนรวมของชมชน โดยเฉพาะการศกษาในระดบทองถน สถานศกษาจะมอานาจในการตดสนใจทางการบรหารการศกษามความยดหยนในการจดการศกษาโดยมเปาหมายทจะสนองความตองการของผมสวนไดสวนเสยมากขนและการมสวนรวมในการแกปญหาและพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษาเปนเปาหมายทสาคญในการกระจายอานาจทางการจดการศกษาในดาน

1. ความยดหยน (Flexibility)

2. ความรบผดชอบทจะตรวจสอบได (Accountability)

3. การเพมผลผลต (Productivity)

โดยมจดมงหมายทสาคญคอ การปรบปรงและพฒนาการศกษาหมายถงการมสวนรวมในการแกปญหาและพฒนาคณภาพการศกษาของสถานศกษา เปนเปาหมายหลกของการศกษาวจย ในครงน และเปนเหตผลททาใหผรายงานมความสนใจในบทบาทของการกระจายอานาจของคณะกรรมการสถานศกษาประจาชนเรยน

2.งานวจยทเกยวของ . การกระจายอานาจการบรหาร และจดการศกษาตามกฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาพ.ศ. ซงประกอบดวยภาระกจการบรหารและจดการศกษา ดาน คอ ) ดานการบรหารงานวชาการ ) ดานการบรหารงบประมาณ

) ดานการบรหารงานบคคล และ ) ดานการบรหารทวไป 91

. งานวจยของรบเชสเตอร (Ribchester and Edwards) ไดศกษาเรองความรวมมอของเครอขายโรงเรยนของโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลกในชนบท พบวาชวงเวลาทฝายบรหารการศกษาทองถนไมสามารถสานตองานสนบสนนและชวยเหลอโรงเรยนขนาดเลก การใหความรวมมอระหวางโรงเรยนเปนยทธวธเดยวทขยายวงกวาง สาหรบโรงเรยนทกาลงเตบโตจานวนนอยในกลม วธนถอวาเปนวธชวยเหลอทสาคญกวาเรองใดๆคณคาของความรวมมอในเครอขาย

90เสรมศกด วศาลาภรณ, ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน ในการบรหารการศกษา, เอกสารประกอบการสอนวชาสมมนาปญหาและแนวโนมทางการบรหารการศกษา (กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2538), อดสาเนา.

91ราชกจจานเบกษา, กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการกระจายอานาจการบรหารและจดการศกษา พ.ศ. (เลม ), ตอนท ก . พฤษภาคม ), - 33.

65

โรงเรยนจะเปนตวกลางในการไกลเกลยภายในโรงเรยนในการรวมมอระหวางเครอขายในโรงเรยน ผลทเกดเนองจากการลดจานวนฝายบรหารการศกษาทองถนซงเปนผสนบสนน และเพอลดการแขงขนในการเพมจานวนนกเรยนของแตละโรงเรยน เพมความเชอมนของผเกยวของ โดยเฉพาะผรบตาแหนงของผประสานงาน หมายความวามบทบาทในการรวมตวของโรงเรยนในทองถนธรรมดาและสรางความเจรญเตบโต เปนผลใหโรงเรยนทเกยวของไดรบการยอมรบวาเปนโรงเรยนทมประสทธภาพ ผลการวจยครงนยงเนนความจรงทวาอาจารยใหญในแตละโรงเรยนนนกาลงรวมกนทางานเพอขจดการแขงขนระหวางโรงเรยน ซงเปนเรองสาคญหลงหลงการปฏรปการศกษาป 1988 ทสาคญอกประเดนคอความรวมมอระหวางเครอขายโรงเรยน ประกอบกบการผสมผสานจากการสนบสนนความไววางใจจากทองถนอยางตอเนอง สาหรบโรงเรยนประถมศกษากาลงเผชญกบความกดดนจากฝายบรหารเบองบน ในการเปลยนแปลงโครงสรางของขอกาหนดการศกษาทองถน ผลในแงบวกของการรวมมอในเครอขายอยางมประสทธภาพนนเปนทยอมรบทวไป และความชดแจงนควรนาไปใชในการกระตนในการขยายการรวมตวระหวางโรงเรยน ในชนบท กลปตน(Galton) ไดโตแยงวากฎหมายควรไดรบการเผยแพรใหรกนทวกนในการอานวยความสะดวกอยางเปนทางการในการรวมตวกนของเครอขาย รวมถงกลไกในการแบงปนทรพยากรรวมกน ทสาคญคอกระทรวงแรงงานและศกษาธการควรคาดการณลวงหนาในการใหการสนบสนน การรวมมอของเครอขายควรมการกระตนการสนบสนนโดยเฉพาะโรงเรยนทตองการเผยแพรความชานาญการทางหลกสตรดวยการแลกเปลยนครผสอนอยางสมาเสมอ นอกจากนการแลกเปลยนอปกรณการสอน ทรพยากร และผเชยวชาญทางดานวชาการตางๆนน สามารถใหความสะดวกอยางมประสทธภาพ โดยการพฒนาความเชอมโยงโดยคอมพวเตอรระหวางโรงเรยนทหางไกลกนตวอยางการบกเบกอาจเปนเครองมอชสอนาคตได ถงแมวาการลงทนดานเทคโนโลยสารสนเทศจะมราคาสงในระยะแรก แตการลงทนนจะชวยเพมศกยภาพในการบรรลผล และความรวดเรวในการแลกเปลยน92 . โกลด (Gold) ไดศกษาการเขามามสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาระดบโรงเรยนมธยมศกษา โดยเนนการใหความรวมมอระหวางชมชน ผปกครองและนกการศกษา ซงถอเปนสวนหนงของการปฏรปการศกษาในรฐฟลาเดลเฟย ประเทศสหรฐอเมรกา ผลการศกษาพบวาการจดการของชมชนเปนสอกลางระหวางผปกครอง ครอบครวกบโรงเรยนเพอเปาหมายใน

92Chris Ribchester and William J.Edwards, Co-operation in the counrtryside :

Small primary school clusters ,accessed on 10/11/2012Available from http//www.cbscohot.

com/chost/dctail?vid--&hid—3b84db3b-45f9

66

การเสรมสราง การอานออกเขยนได และการเรยนรใหสอดคลองกบชมชน ทาใหผปกครองไดรบความรเกยวกบชมชน ดงนนการสรางหนสวนและความรวมมอระหวางผปกครองกบนกการศกษาทาใหเกดทรพยากรทมคณคาทงในดานสงคมและวฒนธรรมใหแกโรงเรยน93

. ฟรดแมนและจด (Freedman and Judy) ไดทาการวจยการมสวนรวมผปกครองในการศกษาของบตรหลานผลการวจยพบวาการมสวนรวมของผปกครองทาใหผลสมฤทธทางการเรยนของเดกดขน ปรบปรงพฤตกรรมของเดก เพมแรงจงในของเดก ชวยใหเดกเขาเรยนสมาเสมอ ลดการออกกลางคน สรางเจตคตทดตอการทาการบาน และเพมการสนบสนนจากผปกครองและชมชน94 . โอ ซซ คม (Oh, Suzie Kim) ไดทาการวจย การประเมนผลการมสวนรวมของผปกครองชาวเกาหล ในโรงเรยนประถมศกษาเวรดสตรท ผลการวจยพบวา การมสวนรวมของผปกครองเปนผลดตอนกเรยน และผปกครอง เขามามสวนรวมในดานการศกษาของเดกมากขน95

. งานวจยของฮลล (Hill) ไดศกษาเรอ การสนบสนนของชมชนสาหรบโรงเรยนรฐบาลในรฐแอละเบมา การศกษาครงนใหการนยามการสนบสนนของชมชนโดยใชว ดความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน 8 ประการ คอ (1) การสนบสนนทางการเงน (2) การสนบสนนทางสอ (3) การมสวนเกยวของของผปกครอง (4) การออกสชมชนของระบบโรงเรยน (5) ชมชนใชสงอานวยความสะดวกของโรงเรยน (6) โปรแกรมสนบสนนของชมชน (7) การเขาเกยวของผทไมใชผปกครอง (8) การประเมนของกระทรวงศกษาธการ หลงจากสรางแบบวดเหลานจดตาแหนงระดบการสนบสนนของชมชนทศกษา ไดใชขอมลเชงสามะโนเพออธบายลกษณะของชมชนทศกษา ตวแปรทางประชากรศาสตรทศกษาไดแก ชนชน การเปนคนชมชนเมอง ขนาดกลมโรงเรยน และจานวนเดกในวยเรยนแลวทดสอบวา เชอชาต หรอตวแปร

93Gold, S.E., Community Organizing at a Neighborhood High School: Promises and

Dilemmas in Building Parent – educator partnership and Collaborations. Dissertations Abstract

International. 60(7), 2338-A; January, 2000. 94Elanie Freedman and Judy Farina Montgomery, Parent Education Student

Achivement (New York: McGraw-Hils, 1961), 40-44. 95Oh Suzie Kim, An evaluation of the current level of Korean parent involvement at

Third Street Elementary School (California) accessed 1 may 2005. Available from

http://www.lib.umi. com/ dissertations/fullcit/314256

67

อนเปนตวแปรพยากรณเบองตน ของการสนบสนนของชมชนสาหรบโรงเรยนรฐบาล ทาการเกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมลทงใชขอมลทเกบไวดวยขอบงคบ พบวา เชอชาต ชนชนและการเปนคนชมชนเมอง มอทธพลเมองตอระดบการสนบสนนของของชมชนสาหรบโรงเรยนรฐบาล มความแตกตางระหวางตวบงช ระบบทมคารอยละของจานวนนกเรยนชนกลมนอยตากวา ระบบทมผปกครองไดรบการศกษาสงกวาระบบในเมองมากกวาเหลาน มกจะมความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนทเขมแขง96 . งานวจยของเวลลา (vella) ไดศกษาเรองการใชการศกษาชมชนเปนเครองมอในการพฒนาบคคลเพอใหสามารถพงตนเองได ทงนเพอหารปแบบการจดการศกษาชมชนในประเทศโลกทสาม การวจยครงนเปนการศกษาจากเอกสารทเกยวของกบทฤษฎการศกษาผ ใหญ การศกษาชมชนและทฤษฎการพฒนาเศรษฐกจและสงคม รวมทงไดวเคราะหงานวจยทเกยวของกบการศกษาภาคเหนอของประเทศแทนซาเนย97

. งานวจยของคง (King) ไดศกษาเรองโรงเรยนในฐานะเปนชมชนกบความสมพนธของสงแวดลอมในโรงเรยน มจดมงหมายในการวจยเพอแสดงใหเหนวาผบรหารโรงเรยนสามารถลดความแตกแยกของชมชนโดยการสรางความสมพนธ ผศกษาไดวเคราะหผลการวจยทบคคลอนไดวจยแลว 3 คน ผลการวจยพบวาหากเปดโอกาสใหบคคลไดเขาไปเกยวของหรอมสวนรวมในการสรางกฎเกณฑจะทาใหเขาเกดความรสกวาตองรกษากฎเกณฑนนไว และถาหากใหเขารวมงานเขาจะเปนผทมสวนเกยวของและรบผดชอบตอการดาเนนงานของโรงเรยน ความแตกแยกจะลดนอย จากทไดศกษามาทงหมดสรปเปนปญหาการปฏบตงานดานการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนได ดงน98

1. ครอาจารยไมพยายามเขาไปสมพนธกบชมชน

2. ประชาชนเหนวาเปนหนาทของโรงเรยนแตฝายเดยวทจะจดการศกษา 3. ในทองททหางไกลเรองภาษา มผลตอการตดตอสอสารมาก

4. โรงเรยนไมเปดโอกาสใหประชาชนมาใชบรการไดอยางสะดวกและเตมท

96Hill C.L., “Community support for public school in Alabama,” (Dissertation Abstracts

International, 61(4), May, 2001), 4236 – A. 97Vella Jane Kathryn, Community Education for Self-Reliant Development (Dissertation

Abstracts International, 40,1, 1979), 76-77-A. 98King, Sherry parker, The School As a Community: The Importance of School

Environment. Dissertation Abstracts International. 45( ) (1984).:1593-A

68

5. การเชญผปกครอง หรอผทรงคณวฒ มาเปนวทยากรโรงเรยนทาไดนอยมาก

เศรษฐกจรายไดของชมชนไมด ทาใหการเขารวมกจกรรมตางๆของทางโรงเรยนเปนไปไดยาก

6. ผบรหารตวตวไมเหมาะสม ประชาชนเขาถงยาก

7. ระเบยบขอบงคบเปนอปสรรคตอการตอบสนองความตองการของชมชน 8...บคลากรเฉพาะในการประชาสมพนธของโรงเรยนยงไมม หรอมแลวแตไมมความสามารถ

9...ครไมมเวลาใหกบชมชน เพราะเรองของการศกษาตอทงใน และนอกเวลาราชการ และตองกบบานทอยตางถน ทงในวนหยดปกตและวนหยดเทศกาล

10...ผบรหารใหความสนใจดานนนอย

การมสวนรวมของชมชนตามทฤษฎของ Cohen and Uphoff ซงโคเฮนและอฟฮอฟฟ

กลาววาการมสวนรวมมขนตอนดงน 1) การมสวนรวมในการตดสนใจ คอการกาหนดความตองการและจดลาดบความสาคญตอจากนนกเลอกนโยบายและประชากรทเกยวของ การตดสนใจในชวงเรมตนการตดสนใจชวยดาเนนการวางแผน และการตดสนใจในชวงการปฏบตตามแผนทวางไว 2) การมสวนรวมในการดาเนน ในสวนทเปนองคประกอบของการดาเนนงานโครงการนนจะไดมาจากคาถามทวา ใครจะทาประโยชนใหแกโครงการไดบางและจะทาประโยชนไดโดยวธใด 3) การมสวนรวมในการรบผลประโยชนในสวนทเกยวกบผลประโยชน นอกจากความสาคญของผลประโยชนเชงปรมาณและเชงคณภาพแลว ยงตองพจารณาถงการกระจายผลประโยชนภายในกลมดวย ผลประโยชนของโครงการนจะรวมทงผลประโยชนในทางบวกและผลทเกดขนในทางลบทเปนผลเสยของโครงการ ซงอาจจะเปนประโยชนและเปนโทษไดทงตอบคคลและสงคม 4) การมสวนรวมในการประเมนผลในการประเมนผลนน สงสาคญทจะตองสงเกตกคอ ความเหน (views) ความชอบ (preferences) ความคาดหวง (expectations) จะมอทธพลสามารถแปรเปลยนพฤตกรรมของบคคลในกลมตางๆ ได99

สรปไดวา สถานศกษาตองสรางกระบวนการทเปดโอกาสใหสมาคมผปกครองและครไดเขามาจดการสถานศกษารวมกบโรงเรยนโดยมขนตอนมาจาก Cohen and Up Hoff ไดแก 1) การมสวนรวมในการตดสนใจ 2) การมสวนรวมในการดาเนนการ การมสวนรวมในการรบ

99 John M.Cohen and Noman T. Uphoff, Rural Development Participation: Concepts

and Measures for project Design, Implementation and Evaluation (London: The rural

development committee Center for International Studies, Cornell University, 1977), 7 – 10.

69

ผลประโยชน 4) การมสวนรวมในการประเมนผล100 และในเรองของการบรหารจดการสถานศกษา จะศกษาเฉพาะในเรองการบรหารงบประมาณของสถานศกษาตามขอบขายและภารกจของงานตามทกาหนดในคมอการบรหารสถานศกษาทเปนนตบคคล ไดแก 1) การจดทาและเสนอของบประมาณ 2) การจดสรรงบประมาณ 3) การตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผลและรายงานผลการใชเงนและผลการดาเนนงาน 4) การระดมทรพยากรและการลงทนเพอการศกษา 5) การบรหารงานการเงน 6) การบรหารบญช และ7) การบรหารพสดและสนทรพย

. งานวจยของแฮรรส (Harris) ไดศกษาธรรมชาตของคนดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ภายในชมชนทตงอยของประเทศนามเบยน โดยมความเชอวาความรวมมอระหวางโรงเรยนกบชมชนจะนาไปสการจดการศกษาทสอดคลองกบความตองการและเปนไปอยางมคณภาพซงประเทศนามเบยน การจดการศกษากอนทระบบการศกษาจากทวปยโรปจะเขามานน ชมชนมบทบาทในการจดการศกษาโดยตรง แตเมอระบบการศกษาจากทวปยโรปเขามาบทบาทของชมชนจงลดลง โดยชมชนจะเปลยนบทบาทไปเปนเพยงผควบคมดแลจดการศกษา ซงตอมากระทรวงศกษาพนฐานและวฒนธรรมของนามเบยนไดปรบเปลยนการจดระบบการศกษาใหม โดยหนไปใหทกฝายทมสวนไดเสย ไดเขามามสวนรวมในการจดการศกษา ซงพบวาความรวมมอระหวางผมสวนไดเสยทางการศกษาจะเปนกญแจสาคญในการสรางคณภาพการศกษา กอใหเกดสมฤทธผลในการจดการศกษาตามวตถประสงค101

. งานวจยของลอวเรนซ(Lawrence, 1997) ไดศกษาความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยจดทาโครงการทสงเสรมความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนขน กลมตวอยางคอคนในชมชนทยากจนรฐนวยอรค ประเทศสหรฐอเมรกา จานวน 30 คน เครองมอทใชเปนแบบสงเกต พบวาเมอจดดาเนนโครงการความสมพนธระหวางโรงเรยนกบคนในชมชนดขนจากเดม เปนไปตามเปาหมายโครงการทตงไว ครและผปกครองใหความสนใจในการพฒนาความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนมากขน102

. งานวจยของเฮวทซน (Hewitson) ไดศกษาการปฏบตงานของผบรหารสถานศกษาใหมในรฐควนสแลนด ประเทศออสเตรเลย และพบวาผบรหารสถานศกษาใหมทมาจากสายการสอนโดยตรงและมประสบการณสอนมานาน มกมปญหาคอนขางสงเมอเทยบกบผบรหารทม

100Ibid, 6. 101Harris, B.M., Supervisory Behavior in Education 2ed, Englewood Cliffs (New

Jersey: Prentice-Hall, 1975). 102Lawrence, C.O., “The Inter organizational Relationship between a Community Based

Program and a public School” (Dissertation Abstracts International, 1997).

70

ประสบการณในดานอนนอกเหนอจากการสอนหนงสอ นอกจากนยงพบวาปญหาทผบรหารสถานศกษาใหมทพบมากทสดคอ ดานการบรหารการเงน การจดการเอกสารในสานกงาน และการสรางความสมพนธชมชน และในงานวจยไดเสนอใหผบรหารสถานศกษา ควรมการเตรยมตวกอนเขาปฏบตงาน โดยการเขารบการฝกอบรมจากหนวยงานทเกยวของ และการเขากลมเครอขายทชวยในการพฒนาวชาชพและการปฏบตงาน จากการวจยผบรหารใหมจานวนมาก จากทง 4 ภาค ลวนกลาวถงเครอขายทเกดขนแลวจากความพยายามของผบรหารสถานศกษาเอง และความชวยเหลอชมชนและสานกงานเขตพนทการศกษา โดยกลมเหลานทาหนาทเสมอนการเปนเพอนในการบรหารสถานศกษาและการจดการศกษาระหวางสถานศกษาในกลมเครอขาย ดงนนการสรางและการพฒนาระบบใหความชวยเหลอของผบรหารสถานศกษานน จงควรทจะตองนากลมเครอขายทมอยแลวเขามาเปนสวนหนงของระบบ หรอยงไมมระบบกลมเครอขาย สาหรบสถานศกษาบางแหงกควรมความพยายามในการสรางกลมเหลานใหเกดขนตอไปกจะเปนประโยชนทดตอการพฒนาผบรหารสถานศกษาตอไป103

. งานวจยของรามเรส (Ramirez) ไดศกษาเรองกจกรรมและวธการดาเนนการของโรงเรยนในสหรฐอเมรกา กลมตวอยางคอผปกครองนกเรยนจานวน 150 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถาม พบวาวธการดาเนนงานโรงเรยนชมชนสวนใหญเปนไปตามวตถประสงคของโรงเรยนเปนอยางด โรงเรยนใชกระบวนการประชาธปไตยในการดาเนนงานคอสารวจความตองการของชมชน เพอเปนแนวทางแนะนาประชาชน ใหรจกปรบปรงตนเองและชวตในชมชน ใหดขน ใชวธการหลายวธในการชวยแกปญหาของประชาชนในชมชน ใชแหลงวทยาการ ในชมชน ใหเปนประโยชนตอการจดกจกรรมการเรยนการสอน และอาศยการตดสนใจของหมคณะในการดาเนนการตามโครงการของโรงเรยน104

. งานวจยของเดวส และนวสตรอม (Davis and Newstrom) กลาววาธรรมชาตของการมสวนรวมในการบรหาร หรอการบรหารโดยเปดโอกาสใหผรวมงานมสวนรวมคออะไรนนเปนการยากทจะใหคาอธบายทชดเจน ทกแงทกมมบางทานกใหคานยามวา การมสวนรวมเปนเรองเกยวกบจตใจและอารมณของบคคลตางๆในสถานการณของกลมบคคล ซงกระตนใหเขา

103M.T. Hewitson, The Preparation of Beginning Principals in Queensland : An

overview of Findings in Journal of Educational Administration (Australia: Queensland, 33,2,1995), 21-30.

104Ramirez, E, Activites and Procedures of Some Community School in United

States and their for Philippines (Dissertation Abstracts International, 41 , June, 1981),150-A.

71

สนบสนนไปสเปาหมายของกลมและเปนสวนหนงของความรบผดชอบ โดยเนนคาจากดความ มประเดนสาคญ 3 ประการ คอ 1) การเขามสวนรวม 2) การมสวนชวย 3) การมสวนรบผดชอบ105

. งานวจยของกฤษณา ไตรศร ไดศกษาเรองการจดกจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษาสงกดเทศบาลเมองพทยา พบวาโรงเรยนจดกจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยการประชมครและผเกยวของ วางแผนการจดกจกรรมเปนคราวๆไป มการประเมนผลเปนเพยงบางกจกรรมโดยใชประโยชนจากทโรงเรยนไดรบจากการจดกจกรรมเปนเกณฑในการประเมน และกจกรรมทโรงเรยนจดมากทสดคอ การจดประชมผปกครองนกเรยนและผนาชมชนกอนเปดภาคเรยนทกตนป การใหยมอาคารเรยนและสถานทและวสดอปกรณ การรวมกจกรรมดานวฒนธรรมประเพณ งานวนเดก การจดกจกรรมของนกเรยนและเชญประชาชนมารวมงาน106

ปญหาในการดาเนนกจกรรมสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน คอผบรหารมงานประจาในหนาทมากเกนไปจงไมมเวลาออกไปเยยมชมชน โรงเรยนขาดบคลากรทมความรความสามารถดานการประชาสมพนธ ขาดบคลากรทมความรความสามารถดานวชาชพทจะใหคาแนะนาแกประชาชน ขาดงบประมาณในการดาเนนงาน ครมงานในหนาทมากอยแลวไมมเวลาเขารวมกจกรรมของชมชน ครไมเสยสละเวลาและไมเหนความสาคญของการเขารวมกจกรรมของชม ประชาชนมฐานะยากจนตองใชเวลาในการทามาหากน ไมมเวลาเขารวมกจกรรมของโรงเรยน ประชาชนเขาใจวาการดาเนนงานภายในโรงเรยนเปนหนาทของครและราชการฝายเดยว

. งานวจยของสนานจตร สคนธทรพย ไดศกษาเรอง การมสวนรวมในโรงเรยน ชมชนและประสทธผลของโรงเรยนในประเทศไทย พบวา มปญหาทขดขวางการเขามามสวนรวมกบโรงเรยนของชมชน คอ การขาดแคลนอาคารสถานท การขาดแคลนบคลากร โดยเฉพาะบคลากรดานวชาชพ ความไมเพยงพอในเรองงบประมาณ วสดอปกรณ และเครองมอ ความไมยดหยนของหลกสตร การขาดการประสานงานจากหนวยงานทเกยวของ ความยากจนของประชาชนในชมชนและความไมสะดวกในการตดตอสอสาร นอกจากนยงพบวา การเขามามสวนรวมในระดบการ

105Davis Keith and Newstrom John W., “Human Behavior at Work: Organizational 7th

International Sedation,” (New York. McGraw – Hill Book Company, 1985), 195-196. 106กฤษณา ไตรศร, “การจดกจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของ

โรงเรยนประถมศกษาสงกดเทศบาลเมองพทยา,” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต การบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2538), บทคดยอ.

72

ตดสนใจและการเขามาสนบสนนโครงการมอยในระดบปานกลาง โครงการสนบสนนดานการเงนมความเดนชดมากกวาการสนบสนนดานอน ๆ107

. งานวจยของนรวรรณ พรหมชม ทาการวจยเรองการมสวนรวมของกรรมการศกษาประจาโรงเรยนในโครงการการศกษาเพอพฒนาหมบานในเขตชนบทยากจนจงหวดขอนแกน ผลการวจยพบวา ปญหาในการมสวนรวมขอกรรมการศกษาสวนใหญ ขาดความรเกยวกบงานและบทบาทหนาทของตน ไมมเวลามามสวนรวม และมแตถกขอบรจาค สวนปญหาของกรรมการศกษาเกอบครง คอ ผบรหารโรงเรยนไมใหโอกาส ในการมสวนรวมและขาดความรวมมอจากประชาชนเวลาไปตดตอราชการ108

. งานวจยของชชาต พวงสมจตร การวเคราะหปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการมสวนรวมของชมชนกบโรงเรยนประถมศกษา ในเขตปรมณฑลกรงเทพมหานคร การวจยครงนมวตถประสงคเพอวเคราะหปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการมสวนรวมของชมชนกบโรงเรยนประถมศกษาโดยวธการวจยเชงคณภาพทศกษาจากโรงเรยนประถมศกษาและชมชนทแวดลอมโรงเรยนในเขตปรมณฑลกรงเทพมหานครจานวน 2 แหง ผลการวจยพบวา 1. ปจจยทสงเสรมใหชมชนเขามามสวนรวมกบโรงเรยน ประกอบดวย 3 กลมปจจยคอ 1.1 กลมปจจยเกยวกบสภาพแวดลอม ประกอบดวย(1) ปจจยดานเศรษฐกจ ไดแกโครงสรางทางเศรษฐกจทมอตสาหกรรมเปนแกนหลก และสภาวะในชวงทเศรษฐกจด(2) ปจจยดานการเมองการปกครอง ไดแกการเปลยนแปลงรปแบบการปกครองทองถนกระตนใหนกการเมองทองถนเขามามสวนรวมกบโรงเรยนและ(3) ปจจยดานสงคม วฒนธรรมไดแก ลกษณะนสยพนฐานของคนไทย 1.2 กลมปจจยเกยวกบชมชน ไดแก ความศรทธา ความรสกเปนเจาของความเปนหวงสวสดภาพของบตรหลาน ความเกยวของผกพนกบโรงเรยนสถานภาพของคนในชมชน ความคาดหวงทมตอโรงเรยน ลกษณะนสยพนฐานของคนในชมชนเครอขายของชมชน ผนาชมชน ความพรอมของคนในชมชนการเหนความสาคญของตนเองและการเหนแกความเจรญของสวนรวม 1.3 กลมปจจยเกยวกบโรงเรยน ประกอบดวย (1) ปจจยเกยวกบบคลากรของโรงเรยนไดแก ผบรหารรนกอนสรางสมศรทธาไวใหผบรหารและครมความสมพนธอนดกบชมชน ผบรหารทางานกบกรรมการศกษา

107Snanchit Sukontasap, “Participation in community school and school effectiveness in

Thailand” (Doctoral Dissertation, Faculty of the graduate School of State University of New York

at Buffalo, 1978). 108นรวรรณ พรหมชม, “การมสวนรวมของคณะกรรมการศกษาประจาโรงเรยนใน

โครงการการศกษา เพอพฒนาหมบานในเขตยากจน จงหวดขอนแกน,” โครงการวจยมหาวทยาลย ขอนแกน (ขอนแกน: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2537), บทคดยอ.

73

ไดดผบรหารและครใหเกยรตและกาลงใจแกผทเขามามสวนรวมผบรหารมความรความสามารถด ผบรหารและครประพฤตตนด ครรกผกพนและความรสกวาเปนเจาของโรงเรยนโรงเรยนมครเกาแกหรอศษยเกาอยในโรงเรยน ครสนใจเดกและสอนดและคณะครมความสามคค (2) ปจจยเกยวกบวธปฏบตงานของโรงเรยน ไดแกโรงเรยนเปนผเขาไปขอความรวมมอจากชมชน สรางระบบทเออใหชมชนมสวนรวมใหความเออเฟอแกชมชน และสรางความมนใจใหกบชมชน(3) ปจจยเกยวกบผลการปฏบตงานของโรงเรยน ไดแก โรงเรยนมแผนงานทดมความนาเชอถอเรองการเงน และมการพฒนาทด (4) ปจจยอน ๆ ไดแกประวตความเปนมาของโรงเรยน ความเปนโรงเรยนของชมชน ชอของโรงเรยนและการทโรงเรยนเปนแหลงสรางประโยชนใหแกผเขามามสวนรวม 2. ปจจยทเปนอปสรรคตอการมสวนรวมของชมชนกบโรงเรยน ประกอบดวย 3 กลมปจจยคอ 2.1 กลมปจจยเกยวกบสภาพแวดลอม ประกอบดวย(1)ปจจยดานเศรษฐกจ ไดแกโครงสรางทางเศรษฐกจแบบอตสาหกรรมททาใหคนในชมชนไมมเวลาวางสภาวะในชวงทเศรษฐกจตกตาการเปลยนแปลงเทคโนโลยการผลตและระบบมาตรฐานสนคา(2) ปจจยดานการเมองการปกครอง ไดแก การเปลยนแปลงดานการเมองการปกครองในทองถนกอใหเกดความแตกแยกในชมชน และระบบของการบรรจแตงตงขาราชการครไมสงเสรมการมสวนรวมของชมชน2.2 กลมปจจยเกยวกบชมชน ไดแกความเสอมศรทธา ความไมผกพนกบชมชน การไมมเวลาวางการขาดความสมพนธอนดกบโรงเรยน และความขดสนสวนบคคล2.3 กลมปจจยเกยวกบโรงเรยน ประกอบดวย (1) ปจจยเกยวกบบคลากรของโรงเรยนไดแก ผบรหารและครรนปจจบนขาดความสมพนธอนดกบชมชนบคลากรในฝายบรหารไมใหความสาคญกบผทเขามามสวนรวมผบรหารไมอยบรหารโรงเรยน จาบคคลทชวยเหลอโรงเรยนไมไดทางานโดยไมปรกษาหารอ และไมเรงแกปญหาความขดแยงกบชมชนครมทศนคตทไมถกตองเหมาะสมตอชาวบานประพฤตตนไมเหมาะสมและกดกนการเขามามสวนรวมของคนในชมชน (2) วธปฏบตงานของโรงเรยน ไดแกความเอาใจใสตอนกเรยนนอยลง โรงเรยนทาใหประชาชนเดอดรอนยกเลกสทธพเศษของผมอปการะตอโรงเรยนแตงตงผทมาทางานกบชมชนไมเหมาะสม ไมตอบแทนชมชนไมกาหนดบทบาททเหมาะสมใหแกผเขามามสวนรวม (3) ผลการปฏบตงานของโรงเรยนไดแกความโดดเดนดานวชาการของโรงเรยนลดลงและไมมผลงานทประสบผลสาเรจเสนอใหชมชนชนชม (4) ปจจยอน ๆ ไดแกขาวทางลบของโรงเรยน ความสมพนธกบวดไมดการขาดบคลากรทจะเชอมโยงกบชมชนและการขาดทมงานทด109

109ชชาต พวงสมจตร, “การวเคราะหปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการม

สวนรวมของชมชนกบโรงเรยนประถมศกษา ในเขตปรมณฑลกรงเทพมหานคร” (วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑตบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย), บทคดยอ.

74

. งานวจยของดลก พฒนวชยโชต ไดศกษาเรองการศกษากจกรรมการสรางความ สมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดพระนครศรอยธยา โดยมวตถประสงคเพอศกษากจกรรมในการสรางความสมพนธ จดลาดบความสาคญของกจกรรม และปญหาการดาเนนกจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยน กบชมชนโดยใชแบบสอบถามรวบรวมขอมลของคร ผบรหาร กรรมการศกษาและผ ปกครองนกเรยน จานวน คน ผลการวจยปรากฏวากจกรรมทเกยวของกบสมาคม และมลนธมการปฏบตอยในระดบนอย และกลมตวอยางทกกลมเหนวาควรปฏบตในระดบมาก110

. งานวจยของเตอนใจ แกวประเสรฐ ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา ผลการวจยพบวา การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมของโรงเรยนประถมศกษา ทมคารอยละสงสดในการปฎรปแตละขอบขายของงานทง 6 งาน ไดแกงานการใหบรการแกชมชนดานอาคารสถานทโดยใชสนามกฬา จดนเทศทางวชาการตางๆ งานประชาสมพนธโดยคณะครอาจารยรวมงานประเพณและงานสงคมของประชาชน งานเกยวกบคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานโดยดาเนนการสรรหาดวยการรบสมครผแทนตามสดสวน งานการจดตงกลม ชมรม สมาคมหรอมลนธ สวนใหญไมไดดาเนนการจดตง งานการรบความชวยเหลอจากชมชน ไดแกแหลงวทยาการตางๆ โรงเรยนไดรบความชวยเหลอดานทนทรพยและวสด อปกรณจากชมชน งานการเสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอนโดยการจดกจกรรมการแขงขนกฬา แขงขนตอบปญหา ประกวดกจกรรมตางๆของนกเรยน สวนปญหาการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนพบวา งบประมาณไมเพยงพอ คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานมงานประจาไมคอยมเวลาใหกบโรงเรยน สภาพเศรษฐกจของชมชนไมเออตอการตงกลม ชมรม สมาคมหรอมลนธ และบคลากรทสวนเสรมสรางความสมพนธกบชมชนมภารกจมาก111

110 ดลก พฒนาวชยโชต, “การศกษากจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบ

ชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจดหวดพระนครศรอยธยา”(วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, ), บทคดยอ.

111เตอนใจ แกวประเสรฐ, “ความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต การบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรสาสตร , 2544), บทคดยอ.

75

. งานวจยของศรกาญจน โกสมภ ไดศกษาเรองการศกษาการมสวนรวมของชมชนและโรงเรยนเพอการจดการศกษาขนพนฐาน ผลการวจยพบวาสงสาคญทสดทเปนสงกาหนดกระบวนการและแบบแผนการมสวนรวมของชมชนและโรงเรยนในการจดการศกษาขนพนฐาน คอเงอนไขทางดานบรบทของชมชน เงอนไขดานสภาพแวดลอมของชมชนและเงอนไขดานโรงเรยน และทสาคญคอการกาหนดความหมายของการมสวนรวมของชมชน และโรงเรยน ใหตรงกนระหวางผ เ กยวของกบการจดการศกษาในชมชน คอผ นา ผบรหารโรงเรยน คณะกรรมการโรงเรยน ในการจดการศกษาขนพนฐานพบวามขนตอนทสาคญ 8 ขนตอน112

1. การศกษาขอมลพนฐานกอนรวมดาเนนการ

2. การสรางความสมพนธกบประชาชนในชมชน

3. การสรางเครอขายของกลมผมสวนรวม

4. การสรางกจกรรม

5. การตอรองเพอการดาเนนการ

6. การรวมกนดาเนนการจากกระบวนการมสวนรวม

7. การรวมกนประเมนผลการดาเนนการ

8. การรวมกนรบผลประโยชน

. งานวจยของสนทร ชอบทาด ไดศกษาเรองบทบาทของคณะกรรมการศกษาเกยวกบความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดอางทอง พบวาคณะกรรมการศกษาสวนใหญมบทบาทในดานการประชาสมพนธโรงเรยนและมสวนรวมในการประชมผปกครองนกเรยน เปนผประสานงาน และแสวงหาความชวยเหลอจากประชาชนและหนวยงานอนๆใหเขารวมกจกรรมของโรงเรยนหรอพฒนาโรงเรยน อกทงยงเปนผใหขอมลและการใหบรการของโรงเรยนแกหนวยงานอน คอ วด สถานอนามย สภาตาบล สวนปญหาและอปสรรคในการปฏบตงานตามบทบาทของคณะกรรมการศกษา พบวากรรมการศกษามปญหาการประกอบอาชพสวนตว ไมมเวลาใหคาปรกษา แนะนา เสนอแนะ ประสานงาน แสวงหาความชวยเหลอ และความรวมมอระหวางโรงเรยนกบชมชน

112ศรกาญจน โกสมภ, “การศกษาการมสวนรวมของชมชนและโรงเรยนเพอการจด

การศกษาขนพนฐาน” (วทยานพนธ ปรญญาดษฎบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร, 2542), บทคดยอ.

76

และไมทราบวามหนาทประชาสมพนธโรงเรยน สวนเรองไมกลาบอกกจกรรม และความม ยากจน ไมอาจชวยเหลอได113

. งานวจยของสพตรา สมโนมหาอดม ไดศกษางานวจยเรองกระบวนการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ของผบรหารโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาดเดนขนาดใหญสงกดกรมสามญศกษาในสวนกลาง พบวาโรงเรยนสวนใหญมการกาหนดวตถประสงคและนโยบายเกยวกบงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน สาหรบการวางแผนการดาเนนการโดยคณะกรรมการการจดองคการสวนใหญมการกาหนดงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนไวในโครงสรางของโรงเรยน โดยฝายทรบผดชอบคอ ฝายบรการและมผรบผดชอบอยในรปของคณะบคคล การจดคนเขาทางาน ใชวธการสรรหาภายในโดยผบรหารเปนผพจารณารวมทงขออาสาสมคร การอานวยการใหบคคลมสวนรวมในการตดสนใจ โดยอนมตใหกลมรบผดชอบในการตดสนใจ ภายในขอบเขตทกาหนด การควบคมทกโรงเรยนมการควบคมโดยใชปฏทนการปฏบตงาน และมการรายงานผลงาน สาหรบปญหาในการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ปญหาทมผระบสงสดคอการวางแผนงานเรองเวลาไมเหมาะสมกบการปฏบตจรง เครองมอและวสดในการผลตสอในการประชาสมพนธ ไมเพยงพอ วสด อปกรณ อาคารสถานทในการใหบรการแกชมชนทรดโทรม หรอถกทาลาย บคลากรในโรงเรยนไมเหนความสาคญในการใหความรวมมอพฒนาชมชน ผปกครองมฐานะยากจน ไมสามารถใหการสนบสนนโรงเรยน และขาดความรวมมอจากบคลากรในการรายงานผล114

. งานวจยของสนตย สวรรณมณ ไดศกษาเรองปญหาการบรหารงานดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนราธวาส โดยมวตถประสงคของการศกษา เพอศกษาเปรยบเทยบระดบปญหาการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเ รยนกบชมชนตามทศนะของผ บ รหารโรงเ รยน ครอาจารย และกรรมการสถานศกษา ทมความแตกตางกนตามระดบการศกษา ประสบการณในตาแหนง

113สนทร ชอบทาด, “บทบาทของคณะกรรมการศกษาเกยวกบความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดอางทอง,” (วทยานพนธปรญญาโท บรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย 2534), บทคดยอ.

114สพตรา สมโนมหาอดม, “กระบวนการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาดเดนขนาดใหญ สงกดกรมสามญศกษาในสวนกลาง,” (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต ภาควชาบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2534), บทคดยอ.

77

ผบรหาร ขนาดของโรงเรยน พบวาระดบปญหาของการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนตามทศนะของผบรหารโรงเรยน ครอาจารย และกรรมการสถานศกษา อยในระดบปานกลางทกดานและทกขอ การเปรยบเทยบระดบปญหาการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนเปนรายดาน พบวาระดบปญหาดานการใหบรการแกชมชน ในทศนะของครอาจารยและกรรมการสถานศกษาแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01115

. งานวจยของอานวยพร ทรพยคง ไดศกษาเรองบทบาทของคณะกรรมการโรงเรยนปฏรปประถมศกษา ดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในจงหวดปราจนบร ผลการวจยสรปไดวา . คณะกรรมการโรงเรยนปฏรปประถมศกษามบทบาทเรองความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานการประชาสมพนธโรงเรยนและดานการรวมกจกรรมของชมชน มบทบาทอยในระดบมาก นอกจากนนมบทบาทอยในระดบปานกลาง

. คณะกรรมการโรงเรยนปฏรปประถมศกษา มความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบบทบทเรองความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน คอโรงเรยนควรรวมกจกรรมพฒนาชมชนใหมากขน โรงเรยนควรจดอบรมหรอสงคร อาจารยเขาอบรมวชาชพพเศษสาขาตางๆไวถายทอดแกชมชน และโรงเรยนควรนาเสนอขาวสารขอมลและรายงานการศกษาแกชมชน116

5. งานวจยของสนเทา บญขวญ ไดวจยเรองการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครศรธรรมราช ตามทศนะของครอาจารยและประธานกรรมการศกษา ผลการวจยพบวา117

115สนตย สวรรณมณ, “ปญหาการบรหารงานดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนราธวาส,” (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต ภาควชาบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา, 2534), บทคดยอ.

116อานวยพร ทรพยคง, “บทบาทของคณะกรรมการโรงเรยนปฏรปประถมศกษา ดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในจงหวดปราจนบร,” (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต ภาควชาบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา, 2542), บทคดยอ.

117สนเทา บญขวญ, “การปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครศรธรรมราชตามทศนะของครอาจารยและประธานกรรมการศกษา ,” (วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต ภาควชาบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา, 2535), บทคดยอ.

78

. ระดบการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ของผบรหารโรงเรยนตามทศนะของครอาจารยและประธานกรรมการศกษา โดยสวนรวมและรายองคประกอบอยในระดบปานกลาง

. ผลการเปรยบเทยบระดบการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยน กบชมชนของผบรหารโรงเรยนตามทศนะของครอาจารยและประธานกรรมการศกษาโดยสวนรวม ไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต รายองคประกอบพบวา การประชาสมพนธโรงเรยน การใหชมชนมสวนรวมในกจกรรมของโรงเรยน การเสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สาหรบองคประกอบการใหบรการแกชมชนและการเขารวมกจกรรมของชมชน ไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต . ผลการเปรยบเทยบ การปฏบตความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนตามทศนะของครอาจารยในโรงเรยนทมขนาดแตกตางกนโดยสวนรวมไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต รายองคประกอบพบวา การใหบรการแกชมชน ครอาจารยโรงเรยนขนาดเลกกบขนาดกลาง มทศนะแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

. ผลการเปรยบเทยบระดบการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนตามทศนะของครอาจารย ในโรงเรยนทมสภาพภมศาสตรตางกนโดยสวนรวมไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต รายองคประกอบพบวา การเสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สาหรบองคประกอบ การประชาสมพนธโรงเรยน การใหบรการแกชมชน การเขารวมกจกรรมของชมชน การใหชมชนมสวนรวมในกจกรรมของโรงเรยน ไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต

. ผลการเปรยบเทยบระดบการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยน กบชมชนของผบรหารโรงเรยนตามทศนะของประธานกรรมการศกษาในโรงเรยนทมขนาดแตกตางกนโดยสวนรวมไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต รายองคประกอบพบวา การประชาสมพนธโรงเรยนประกรรมการศกษาโรงเรยนขนาดเลกและขนาดใหญ และขนาดเลกกบขนาดกลางมทศนะทแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

. ผลการเปรยบเทยบระดบการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยน กบชมชนของผบรหารโรงเรยนตามทศนะของประธานกรรมการศกษา ในโรงเรยนทมสภาพภมศาสตรแตกตางกนโดยสวนรวมและองคประกอบไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต

. ครอาจารยและประธานกรรมการศกษา เสนอแนะแนวทางการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารพบวา ควรจดสรรวสด อปกรณ บคลากรให

79

มปรมาณพอเพยง มการพฒนาบคลากรเปนระยะ มการประสานงาน และการประชาสมพนธทดและสอดคลองกน 6. งานวจยของววฒน วงษชอม ไดศกษาเรองการจดกจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดฉะเชงเทรา พบวาโรงเรยนจดกจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนโดยการประชมผเกยวของ วางแผนงานกอนการจดกจกรรมเปนคราวๆไป มการประเมนผลเพยงบางกจกรรมโดยใชผเขารวมกจกรรมเปนเกณฑในการประเมน และกจกรรมทโรงเรยนจดมาก ไดแกการพบปะผปกครองนกเรยนทบาน การใหยมอาคารสถานท และวสดอปกรณ การรวมกจกรรมทางดานศาสนาของชมชน งานวนเดก การประสานกบเจาหนาทสาธารณสขในการใหคาแนะนาตรวจรกษาแกประชาชน

ปญหาในการดาเนนกจการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน คอขาดงบประมาณในการทาสงพมพในการเผยแพรขาวสารใหแกชมชนทราบ ขาดอปกรณเครองมอในการใหบรการแกชมชน ครไมมเวลาเขารวมกจกรรมแกชมชน เพราะพกอยตางถน ประชาชนไมมเวลาเขารวมกจกรรมโรงเรยน เพราะฐานะยากจน ตองทามาหากน และประชาชนเขาใจวาการดาเนนงานของโรงเรยนเปนหนาทของคร และทางราชการฝายเดยว118

7. อษา ภม ทาการวจยเรอง ความรวมมอระหวางโรงเรยนประถมศกษากบชมชน : ศกษาเฉพาะกรณจงหวดสมทรสาคร ไดผลการวจยวา ลกษณะของชมชนมสวนกาหนดความรวมมอของสมาชกในชมชนตอการทากจกรรมรวมกบโรงเรยนประถมศกษา โดยสมาชกชมชนเกษตรกรรมใหความรวมมอในการทากจกรรมมากกวาชมชนอตสาหกรรม ซงเพศและวยของบคคล รายไดและระดบการศกษา มความสมพนธกบระดบความรวมมอ119

8. สมฤทธ กางเพง ไดเสนอรปแบบการบรหารแบบมสวนรวมไว 4 รปแบบดงรายและเอยดตอไปน

118ววฒน วงษชอม, “การจดกจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ของโรงเรยน ประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดฉะเชงเทรา,” (วทยานพนธปรญญา ศกษาศาสตรมหาบณฑต การบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร, 2536), บทคดยอ.

119อษา ภม, “ความรวมมอระหวางโรงเรยนประถมศกษากบชมชน: ศกษาเฉพาะกรณจงหวดสมทรสาคร” (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ภาควชาสงคมวทยาและมานษยวทยาบณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2535), บทคดยอ.

80

. การปรกษาหารอ (consultative management) เปนการบรหารแบบเปดโอกาสใหผปฏบตงานและผเกยวของไดมสวนรวมในการปฏบตงานในรปของคณะกรรมการรปแบบนเปนการกระจายอานาจจารบรหารและการตดสนใจใหผมสวนเกยวของกบงานมสวนรวมรบผดชอบในการดาเนนงานดวย ระบบการปรกษาหารอนเหมาะใชกบผบรหารระดบตนขนไป120

. กลมคณภาพ (Q.C.Circles) เปนการบรหารแบบเปดโอกาสใหผปฏบตงานในรปของกลมบคคล 3-10 คนทอยในหนวยงานเดยวกน รปแบบคณภาพนเหมาะสาหรบใช ผปฏบตงานระดบปฏบต หรอระดบหวหนางาน เพราะเปนการฝกฝนและเปดโอกาสใหผปฏบตงานไดมโอกาสทางานรวมกน เพอคนหาปญหา วเคราะหปญหา หาสาเหตของปญหา ตลอดจนแนวทางแกปญหาดวยตนเอง ซงมกระบวนการในการบรหารกลมสรางคณภาพ 4 ขนตอน P (plan) การวางแผน D (do) การปฏบต C (check) การตรวจสอบ และA (action) การปรบปรง หรอ PDCA นนเอง

. ระบบขอเสนอแนะ (Suggestion system) เปนรปแบบหนงของการบรหารแบบมสวนรวมทไดผลมาในทางปฏบต โดยมลกษณะแตกตางจากขอเสนอแนะทมกพบเหนทงไป ทมลกษณะเปนกลองหรอตรบฟงความคดเหน รปแบบนจะมแบบฟอรมขอเสนอแนะใหผปฏบตงานหรอผเกยวของกรอกตามแบบทกาหนด

. ระบบสงเสรมใหผปฏบตงานมสวนรวมในการเปนเจาของกจการ ( employee

Ownership plan) รปแบบนพบมากในการบรหารกจการของบรษท หนวยงานเอกชนหรอรฐวสาหกจ โดยการสงเสรมใหผปฏบตงานทกระดบงานมสวนรวมเปนเจาของกจการดวยการลงทนซอหนของบรษท หรอบรษทอาจจายโบนสสวนหนงเปนทนเรอนหนในแตละป จะชวยใหผ ปฎบตมความรสกเปนเจาของกจการเอง และมความรสกผกพนในการปฏบตงานเพอผลประโยชนรวมกน

9. ภวนาท คงแกว ไดศกษาสภาพและปญหาการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยน ระดบมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดสมทรปราการกลมตวอยาง เปนผบรหารโรงเรยน จานวน 22 คน และนายกสมาคมผปกครองและครจานวน 18 คน เครองมอทใชเปนแบบสมภาษณ

ผลการวจยพบวา การวางแผนงานการสรางความสมพนธระหวาง โรงเรยนกบชมชนจะมคณะกรรมการงานโรงเรยนกบชมชนรบผดชอบมการสารวจชมชนดวย การสอบถามขอมลนกเรยนและผปกครองโรงเรยนสรางและเผยแพรเกยรตประวตทงดานวชาการ คณธรรม จรยธรรม

120สมฤทธ กางเพง, “รปแบบการมสวนรวมในสถานศกษา,” วารสารวชาการ 5, 4

(เมษายน ), 10-11.

81

และกฬาชมชนใหการสนบสนนกฬามากกวาชนดอน ๆ การใหบรการชมชน โรงเรยนใหการบรการชมชนทกดาน โดยมรปแบบเปนเอกสารเผยแพรในดานตาง ๆ การเปนผนา และใหความรวมมอในการพฒนาชมชน โรงเรยน ดาเนนโดยการพฒนาชมชน โดยชมชนสนบสนน วสดอปกรณ การไดรบการสนบสนนจากชมชน โรงเรยนไดรบความสนบสนนจาก ชมชนดานทนทรพยและวสดครภณฑและมการประเมนผลงานการสรางความสมพนธระหวาง โรงเรยนกบชมชน โดยหวหนางานโรงเรยนกบชมชนแลวนาผลการประเมนมาปรบปรงแผนงานตอไป ปญหา ทพบ คอผ รบผดชอบการวางแผนงานการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ไมมความชานาญในการเขยนแผนงาน ขาดวสดครภณฑในการเผยแพรเกยรตประวตของโรงเรยนครอาจารยมภารกจมาก ไมมเวลาใหบรการแกชมชน ชมชนไมคอยใหความรวมมอในการพฒนาชมชนมฐานะทางเศรษฐกจไมด และการประเมนผลลาชา121 30. นรนดร ชวยเจรญ (2543) ไดศกษาการบรหารงานสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดปทมธาน กลมประชากรคอ ผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดปทมธาน จานวน คน เครองมอในการวจยเปนแบบสอบถามแบบตรวจสอบรายการ ไดรบแบบสอบถามฉบบสมบรณ ฉบบ

ผลการวจยพบวา โรงเรยนบรหารสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยการประชมครและกรรมการโรงเรยน เพอกาหนดแผนงานและโครงการกอนทจะดาเนนงานตามกจกรรมเปนครงๆไปมการกาหนดปฏทนและการดาเนนงานตามปฏทนกาหนดงานเปนบางกจกรรม การแตงตงผรบผดชอบการดาเนนงานในรปของคณะกรรมการ ใชการประชมชแจง ใหความรความเขาใจแกบคลากรกอนปฏบตงานรวมกบชมชน แหลงงบประมาณในการดาเนนงานสวนใหญไดจากการรบบรจาคจากคณะคร ศษยเกา และผปกครอง การประเมนผลการดาเนนงานมเพยงบางกจกรรมโดยใชเครองมอแบบสงเกต งานทโรงเรยนดาเนนการมาก คอการประกาศ ใหนกเรยนนาขาวสารแจงผ ปกครอง การใหยมใชอาคารสถานท และวสดอปกรณตางๆ การจดสถานทเพออานวยความสะดวกในการใหบรการผทมาตดตอ การขอรบความชวยเหลอ ดานทนทรพยจากผนาชมชน เปนการจดหาทน บรจาคของขวญ รางวล สนบสนนกจกรรม ตางๆของโรงเรยน การประสานงานกบเจาหนาทสาธารณสขเกยวกบการบรการใหคาแนะนา ตรวจรกษาแกประชาชน และนกเรยนในโรงเรยน การรวมมอกบกลมบคคล ชมรม สมาคม

121ภวนาท คงแกว, “การศกษาสภาพและปญหาการบรหารความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดสมทรปราการ,” (วทยานพนธคร ศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2539), บทคดยอ.

82

มลนธหรอหนวยงานราชการโดยการจดโครงการรณรงคตอตานยาเสพยตด การสงนกเรยน เขาประกวดผลงานทางวชาการ และแขงขนกฬากบสถาบนอน ปญหาการบรหารงานสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน คอขาดแคลนงบประมาณเพอนามาจดกจกรรม ดานความสมพนธกบชมชน ชมชนมฐานะทางเศรษฐกจยากจน ผปกครอง และประชาชนเขาใจวาการดาเนนภายในโรงเรยนเปนเรองของทางราชการเทานน กรรมการโรงเรยนมงานประจาไมคอย มเวลาใหกบโรงเรยน สภาพเศรษฐกจในชมชนไมเออตอการบรจาคเพอจดตงชมรม สมาคม มลนธ122

1. เตอนใจ แกวประเสรฐ (2544) ไดศกษาความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา กลมตวอยางจานวน 300 คน ไดจากการสมแบบหลายขนตอนจากผ บ รหารโรงเ รยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามทผวจยสรางขนเองไดรบแบบสอบถามฉบบสมบรณ 245 ฉบบ นามาวเคราะหขอมลโดยหาคารอยละ

ผลการวจยพบวา การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษาทมคารอยละสงสดในการปฏบตแตละขอบขายงานทง 6 งาน ไดแกงานการใหบรการชมชนดานอาคารสถานท โดยใชสนามกฬา งานการประชาสมพนธโดยคณะคร – อาจารยรวมงานประเพณและงานสงคมของประชาชน งานเกยวกบคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานโดย ดา เนนการสรรหาดวยการรบสมครผแทนตามสดสวน งานการจดตงกลม ชมรม สมาคม หรอมลนธ สวนใหญไมไดดาเนนการจดตง งานการรบความชวยเหลอสนบสนนจากชมชน โดยผนาชมชน และงานการเสรมสรางความสมพนธกบชมชน และหนวยงานอนโดยจดกจกรรมการแขงขนกฬา แขงขนตอบปญหา ประกวดกจกรรมตางๆของนกเรยน สวนปญหาการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน พบวางบประมาณไมเพยงพอคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานมงานประจา ไมคอยมเวลาใหกบโรงเรยน สภาพเศรษฐกจในชมชนไมเออตอการจด ตงกลม ชมรม สมาคมหรอมลนธ และบคลากรทชวยเสรมสรางความสมพนธกบชมชน มภารกจมาก จากผลการวจยดงกลาวผวจยเสนอแนะวาโรงเรยนควรเปดโอกาสใหชมชนเขามา

122นรนดร ชวยเจรญ, “การบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของ

โรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนนทบร,” (วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2543), บทคดยอ.

83

มสวนรวมในการพฒนาโรงเรยนทงทางดานทนทรพยแรงงานหรอวสดอปกรณ และสนบสนนใหมการจดตงกลม ชมรม สมาคมหรอมลนธเพอการศกษา123

123เตอนใจ แกวประเสรฐ, “ความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยน

ประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา,” (วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต การบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรสาสตร , 2544), บทคดยอ.

84

บทท 3

การดาเนนการวจย

การวจยเรอง ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน เปนการวจยเชงพรรณนา(Descriptive research) มวตถประสงคเพอทราบปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน และทราบแนวทางทเหมาะสมของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนผวจยกาหนดขนตอนการดาเนนการวจย และระเบยบวธวจย ดงน

ขนตอนการดาเนนการวจย

เพอใหการวจยดาเนนไปตามระเบยบวธวจย และสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย ทกาหนดไว ผวจยไดกาหนดขนตอนดาเนนการวจย 3 ขนตอน ดงน

ขนตอนท การจดเตรยมโครงการวจย

เปนขนตอนการจดเตรยมโครงการวจยอยางเปนระบบตามระเบยบวธการดาเนนการวจย โดยการศกษาวเคราะห สงเคราะห แนวคด ทฤษฏ เอกสารวชาการ ขอมลสารสนเทศ งานวจยตางๆ ทงในประเทศและตางประเทศ และวรรณกรรมทเกยวของกบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน เพอนามาเปนกรอบแนวคดการวจย จดทาโครงรางการวจย นาเสนออาจารยทปรกษา และสอบปกปองโครงรางการวจย โดยขนสดทายของขนนเปนการปรบแกไขโครงรางการวจย ตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการสอบปกปองโครงรางการวจย และขออนมตบณฑตเพอดาเนนการทาวจย

84

85

ขนตอนท 2 การดาเนนการวจย

เปนขนตอนทผทาการกาหนดตวแปรทเกยวของในการวจย สรางและพฒนาเครองมอเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมล และยนยนแนวทางทเหมาะสมโดยผทรงคณวฒ ซงแบงออกเปน ขน ดงน

ขนท 1 การกาหนดตวแปรทเกยวของในการวจย เปนศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทงในประเทศและตางประเทศ โดยวเคราะหเนอหา (content analysis)เพอใหไดตวแปรทตองการแลวจงนาผลทไดไปพฒนาแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi - structured interview) ปรกษาอาจารยทปรกษาและปรบแกตามคาแนะนา หลงจากนนนาแบบสมภาษณแบบกงโครงสรางสมภาษณผเชยวชาญ และผเกยวของจานวน คน ประกอบดวยฝายบรหารการศกษา คน ฝายบรหารเขตพนทการศกษา คน และอาจารยมหาวทยาลย คน โดยวธ เลอกแบบ(Snowball

Technique) และมหลกเกณฑการเลอก คอตองเปนผทสาเรจการศกษาระดบปรญญาตรขนไป มประสบการณในการทางานไมนอยกวา ป ทาการวเคราะหเนอหาทไดจากการสมภาษณเพอใหไดตวแปรทเกยวของกบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ขนท 2 การสรางและพฒนาเครองมอวจย ขนตอนนเปนการนาผลทไดจากขนท มาพฒนาแบบสอบถาม และปรบแกตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา จากนนนาแบบสอบถามไปใหผทรงคณวฒ จานวน คน พจารณาตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) นาผลทไดมาวเคราะหหาคาดชนความสอดคลองตามวตถประสงค

(Index of Item Objective Congruence : IOC) เลอกขอคาถามทมคา IOC ทมากกวา 0.5 ขนไป และปรบปรงแบบสอบถาม หลงจากนนนาแบบสอบถามไปทดลองใช (try - out) กบประชากร ทไมใชกลมตวอยางนาผลทไดมาหาความเทยง (reliability) โดยใชวธสมประสทธ แอลฟา ของครอนบาค (Cronbach,s alpha coefficient)111 ปรบปรงแบบสอบถาม เพอใชเกบรวมรวมขอมลในขนตอไป

ขนท 3 การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล ขนตอนนเปนการนาแบบสอบถามจากขนท ไปเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง นาขอมลทไดมาทาการตรวจสอบความถกตอง วเคราะหปจจยเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis) แปรผลการวเคราะหขอมล เพอสรปปจจย

111Cronbach Lee J., Essentials of Psychological Test, 4th ed. ( New York : Harper , 1984)

86

ทเกยวของกบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน แลววเคราะหปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ขนท ยนยนแนวทางทเหมาะสมของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ขนตอนนเปนการนาปจจยทไดจดกลมเปนขอ ๆจากขนท ไปถามผทรงคณวฒ โดยใชวธ (Focus group) จานวน คน และมหลกเกณฑการเลอก คอตองเปนผทสาเรจการศกษาระดบปรญญาเอก จากรายละเอยดขนตอนการดาเนนการวจยขางตน สรปไดดงแผนภมท

87

ขนตอนการดาเนนการวจย

3การเกบรวบรวมขอมล และการวเคราะหขอมล

2 การสรางและพฒนา เครองมอวจย

1การกาหนดตวแปร

ทเกยวของในการวจย

ผลทได

- ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบปจจยและรปแบบของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยใชวธวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

- พฒนาแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง ปรกษาอาจารยทปรกษา และปรบแกตามคาแนะนา - สมภาษณผเชยวชาญ และผเกยวของโดยวธเลอกแบบ (Snowball

Technique) และวเคราะหเนอหาทไดจากการสมภาษณ

- สรปตวแปรทเกยวของกบปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

- พฒนาแบบสอบถามโดยใชขอมลจากขนตอนท

- ตรวจสอบแบบสอบถามใหมความตรงเชงเนอหา (validity)

โดยหาคาดชนความสอดคลอง(IOC) และปรบปรงแบบสอบถาม

- นาแบบสอบถามไปทดลองใชกบประชากรทไมใชกลมตวอยาง หาคาความเทยง (reliability) โดยใชวธสมประสทธแอลฟา ของครอนบาค(Cronbach,salphacoefficient)

- นาแบบสอบถามไปเกบกบกลมตวอยาง

- วเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลย คารอยละ สวนเบยงมาตรฐาน

- วเคราะหปจจยเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis) - -การวเคราะหปจจยดวยการPath Analysis

ตวแปรทเกยวของกบปจจยและรปแบบ

ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

สรป อภปราย

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

แผนภมท แสดงขนตอนการดาเนนการวจย

กระบวนการ ขนตอน

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-นารปแบบทได ไปถามผทรงคณวฒ โดยใชวธ (Focus group)

แบบสอบถาม

ฉบบสมบรณ

ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

4 การยนยนปจจยและรปแบบ

ยทธวธการบรหารงาน

ความสมพนธระหวาง

โรงเรยน

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

88

ขนตอนท 3 การรายงานผลการวจย

เปนขนตอนการจดทา รางรายงานผลการวจยนา เสนอรางรายงานผลการวจย ตอคณะกรรมการสอบวทยานพนธ ปรบปรงแกไขขอบกพรองตามคาแนะนาของคณะกรรมการสอบวทยานพนธ จดทารายงานผลการวจยฉบบสมบรณ เสนอรายงานผลการวจยตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร เพอขออนมตใหเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

ระเบยบวธการวจย

เพอใหการวจยนดาเนนการเปนไปตามวตถประสงคของการวจย ผ วจ ยจงกาหนดรายละเอยดตาง ๆ เกยวกบระเบยบวธวจย ซงประกอบดวย แผนแบบการวจย ประชากร และกลมตวอยาง ตวแปรทศกษา การสรางเครองมอ การเกบรวบรวมขอมล การสมภาษณ การวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวจย ซงมรายละเอยด ดงน

แผนแบบการวจย

การวจยนเปนการวจยเชงพรรณนา (descriptive research) ทมแผนแบบการวจยในลกษณะการศกษาแบบกลมตวอยางเดยว ศกษาสภาวการณไมมการทดลอง (the one - shot, non -

experimental case study) สามารถแสดงเปนแผนผง (diagram) ไดดงน

เมอ R หมายถง กลมตวอยางทใชในการวจย

X หมายถง ตวแปรทศกษา O หมายถง ขอมลทไดจากการศกษา แผนภมท 4 แผนแบบการวจย

O

R X

89

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร ประชากรทใชในการศกษาวจยครงนประกอบดวยโรงเรยนในฝนทเปนโรงเรยนดประจาอาเภอ และโรงเรยนดประจาตาบล จานวน 2502 โรงเรยน ดงรายละเอยดปรากฏในตารางท

ภาค จงหวด ประชากร กลมตวอยาง ผใหขอมล

ภาคเหนอ 9 310 14 42

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 20 895 35 105

ภาคกลาง 21 545 20 60

ภาคตะวนออก 7 173 6 18

ภาคตะวนตก 5 134 4 12

ภาคใต 14 445 15 45

รวม 76 2502 94 282

กลมตวอยางโรงเรยน กลมตวอยางทใชในการศกษาวจยครงน กาหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชตาราง

ทาโร ยาโมเน (Taro Yamane) ไดจานวน 94 โรงเรยนผวจยสมตวอยางแบบ Cluster sampling เปนรายจงหวด จงหวด แตละจงหวดสมตามสดสวนของประชากร และตวอยาง

ผใหขอมล

ผใหขอมลในการวจยเปนบคลากรในโรงเรยนๆละ 3 คน ประกอบดวยผอานวยการสถานศกษา ประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานโรงเ รยนและตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานโรงเรยน รวมทงสน คน

ตวแปรทศกษา ตวแปรทใชในการศกษาวจยครงนประกอบดวยตวแปรพนฐานและตวแปรทศกษา ซงมรายละเอยด ดงน

. ตวแปรพนฐาน คอ ตวแปรทเกยวกบสถานภาพสวนตวของผใหขอมล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา และสถานะในการตอบแบบสอบถาม

90

2.ตวแปรทศกษา คอตวแปรทเกยวของกบปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทไดจากการศกษาเอกสาร งานวจย จากการสมภาษณผเชยวชาญ และผทเกยวของ

เครองมอทใชในการวจย

ในการวจยครงน ผวจยไดใชเครองมอ ชด ในการเกบรวบรวมขอมล ดงน

. แบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi - structured interview) ผวจยดาเนนการสรางแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง โดยประมวลองคประกอบของปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนทไดมาจากการดาเนนการวจยในขนท เปนกรอบในการสมภาษณภายใตคาแนะนาของอาจารยผควบคมวทยานพนธ 2. แบบสอบถามความคดเหน (opinionative) พฒนามาจากเอกสาร และงานวจย และความคดเหนของผใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท เพอใชเกบขอมลโดยผใหขอมลจากจากการดาเนนการวจยในขนท เพอสอบถามความคดเหนเกยวกบปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยแบบสอบถามฉบบน แบงออกเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 สถานภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม ไดแก 1) เพศ ) อาย 3) วฒการศกษา ) สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม โดยลกษณะแบบสอบถามเปนการตรวจสอบรายการ

(check list) ตอนท 2 ขอคดเหนเกยวกบปจจยของปจจยและรปแบบยทธว ธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคาจดอนดบ ระดบ ของลเคอรท (Likert, s five rating scale)112 มรายละเอยด ดงน

ระดบ 5 หมายถง เหนดวยวาขอความนนเปนปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบมากทสด มคานาหนกเทากบ 5 คะแนน

ระดบ 4 หมายถง เหนดวยวาขอความนนเปนปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบมาก มคานาหนกเทากบ 4 คะแนน

ระดบ 3 หมายถง เหนดวยวาขอความนนเปนปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบปานกลาง มคานาหนกเทากบ 3 คะแนน

112พวงรตน ทวรตน, วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตร, พมพครงท (กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2540), 296.

91

ระดบ 2 หมายถง เหนดวยวาขอความนนเปนปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบนอย มคานาหนกเทากบ คะแนน

ระดบ 1 หมายถง เหนดวยวาขอความนนเปนปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบนอยทสดมคานาหนกเทากบ 1 คะแนน

การสรางและพฒนาเครองมอ

ผวจยไดดาเนนการสรางและพฒนาเครองมอทใชในการศกษาวจย ดงน

. แบบสมภาษณกงโครงสราง (Semi - structured interview) ใชเกบขอมลโดยผใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท เพอสมภาษณความคดเหนเกยวกบตวแปรทเกยวของกบปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนมขนตอนในการสรางและพฒนา ดงน . นาขอมลทไดจากการศกษาเอกสารและงานวจยมาทาการสงเคราะห เพอใหไดตวแปรทเกยวของกบปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

1.2 นาตวแปรทไดมาสรางเปนแบบสมภาษณกงโครงสราง ปรกษาอาจารยทปรกษาและปรบแกตามคาแนะนา 2...แบบสอบถามความคดเหน (opinionaire) ใชเกบขอมลโดยผ ใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท เพอสอบถามความคดเหนเกยวกบปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน มขนตอนในการพฒนาดงน

.1 นาขอมลทไดจากการศกษาเอกสารและงานวจย และขอมลทไดจากการสมภาษณผใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท มาประมวลเพอกาหนดโครงสราง ขอบเขตของแบบสอบถาม และสรางแบบสอบถามตามโครงสรางและขอบเขตของเนอหา ปรกษาอาจารยทปรกษาและปรบแกตามคาแนะนา

2.2..ตรวจสอบคณภาพเครองมอการวจย จากการดาเนนการวจยในขนท โดยตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) ของแบบสอบถามนาแบบสอบถามไปใหผเชยวชาญทางสถต จานวน ทาน ตรวจสอบดวยเทคนค IOC (Index of Item Objective

Congruence) ปรบปรง แกไข สานวน ภาษาทใช ตลอดจนเนอหาใหสอดคลองกบจดประสงคและนยามตวแปรนาแบบสอบถามไปทดลองใช (try out) กบสานกงานและโรงเรยนทไมใชกลมตวอยาง จานวน 2 คน และหาคาความเชอมน(reliability) ของแบบสอบถาม ดวยการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach,s alpha coefficient) .ใแบบสอบถามความคดเหน (opinionaire) ใชเกบขอมลโดยผ ใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท เพอยนยนแนวทางทเหมาะสมของปจจยและรปแบบยทธวธการ

92

บรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน จากผทรงคณวฒโดยใชวธ (focus group) ทไดจากการวเคราะหทางสถต

4...ผวจยไดสรปขอคดเหน ขอวจารณ และขอเสนอแนะของผทรงคณวฒทไดจากขอ มาปรบปรงปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนเพอใหไดแนวทางทเหมาะสม มความถกตอง และสามารถนาไปใชประโยชนไดจรง

การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลตามขนตอน คอ

. การเกบรวบรวมขอมลโดยผใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท โดยใชแบบสมภาษณกงโครงสรางดงน

. ใผวจยประสานงานกบผเชยวชาญและผทเกยวของทเปนกลมเปาหมายเพอขออนญาตเขาสมภาษณ และนดหมายวน-เวลา-สถานททจะเขาสมภาษณ

. ผวจยขอหนงสอแนะนาตวจากภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร เพอขอความรวมมอจากผเชยวชาญในการเขาสมภาษณ

. ผวจยเดนทางไปสมภาษณตามทนดหมาย แนะนาตวและมอบหนงสอจากภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร แกผถกสมภาษณ

. ผวจยดาเนนการสมภาษณ และจดบนทกขอมลทไดจากการสมภาษณ 2. การเกบรวบรวมขอมลโดยผ ใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท โดยใชแบบสอบถามความคดเหน ดงน

. ผวจยขอหนงสอแนะนาตวจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร เพอขอความ

อนเคราะหในการเกบขอมลจากกลมตวอยาง

2.2 ผวจยจดสงหนงสอแนะนาตวจากบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศลปากรหนงสอขอความอนเคราะหตอบแบบสอบถามของผวจย

3. การเกบรวบรวมขอมลโดยผ ใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท โดยใชแบบสอบถามความคดเหนดงน . ผวจยประสานงานกบผทรงคณวฒ เพอแสดงความคดเหนยนยนแนวทางทเหมาะสมของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

. ผวจยขอหนงสอแนะนาตวจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร เพอขอความอนเคราะหผทรงคณวฒ เพอแสดงความคดเหนยนยนแนวทางทเหมาะสมของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

93

การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวจย

เพอใหการวจยครงนเปนไปตามวตถประสงคของการวจย ผวจยรวบรวมขอมลและนามาวเคราะหโดยใชสถตในการวจย ดงน

. การวเคราะหขอมลจากแบบสมภาษณกงโครงสราง โดยผใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท วเคราะหโดยการหาคาความถ (Frequency) และวเคราะหเนอหา (Content analysis)

2. การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามความคดเหน โดยผใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท มวธการดงน

. ตรวจนบแบบสอบถาม พรอมทงตรวจสอบความถกตองสมบรณ

. ขอมลจากแบบสอบถามตอนท ซง เปนขอมลเกยวกบสภาพของผ ตอบแบบสอบถาม หาคาความถ(Frequency) และหาคารอยละ (Percentage)

. นาขอมลจากแบบสอบถามตอนท ซงเปนความคดเหนเกยวกบปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ในรปมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) มาตรวจนบคะแนนแตละขอ หาคาเฉลย (Mean) และหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) เปนรายขอ และในภาพรวม และวเคราะหคาระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถาม โดยนาคาเฉลยเปรยบเทยบกบเกณฑตามแนวคดของเบสท (Best)113 ดงน

คาเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง ความเหมาะสมของปจจยนนอยในระดบมากทสด

คาเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง ความเหมาะสมของปจจยนนอยในระดบมาก

คาเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง ความเหมาะสมของปจจยนนอยในระดบปานกลาง

คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง ความเหมาะสมของปจจยนนอยในระดบนอย

คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง ความเหมาะสมของปจจยนนอยในระดบนอยทสด

2.4 การวเคราะหปจจยหลก (Factor Analysis) เพอวเคราะหปจจยทเกยวของกบปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนโดยการวเคราะหแบบปจจยเชงสารวจ(Exploratory Factor Analysis) ดวยวธสกดปจจย (Principal Component

Analysis:PCA) เพอใหไดตวแปรทสาคญซงถอเกณฑการเลอกตวแปรทเขาอยในปจจยตวใดตวหนง โดยพจารณาจากคาความแปรปรวนของตวแปร (Eigen value) เทากบ 1 และถอเอาคานาหนกปจจย

113 John W. Best, Research in Education, Englewood Cliffs (New Jersey: Prentic – Hall

lnc., ), 190.

94

(Factor Loading) ของตวแปรแตละตวปจจยนนมคาตงแต . ขนไป ทบรรยายดวยตวแปรตงแต ตวแปรขนไปตามวธของไกเซอร (Kaiser)114

2. การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามความคดเหน โดยผใหขอมลจากการดาเนนการวจยในขนท ใชการวเคราะหเนอหา (content analysis)

114Kaiser Quoted in Barbara G., Tabachnik, and Linda S.Fidell, Using Multivariate

Statistics (New York : Harper & Row,1983),411.

95

95

บทท 4

การวเคราะหขอมล

การวจยครงนศกษาเรอง“ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน” มวตถประสงคเพอทราบ 1)ปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน 2)รปแบบของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ผวจยไดสงแบบสอบถามไปยงกลมตวอยางซงเปนโรงเรยนในฝน หรอโรงเรยนดประจาตาบล จานวน 94 โรงเรยน รวมผใหขอมล 282 คน ไดรบการตอบกลบคนมาจานวน 85 โรงเรยน 255 ฉบบรวมผใหขอมล 255 คนคดเปนรอยละ 90.42 และไดใชเครองมอ 3 ชด ในการเกบรวบรวมขอมลดงน

ตอนท 1 การวเคราะหปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

1.1 การศกษาวเคราะหขอมลเอกสาร (document analysis) และผลงานวจยเกยวของกบปจจยและรปแบบยทธว ธ การบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเ รยนกบชมชน และขอมลเกยวกบรปแบบดวยการวเคราะหเนอหา (content analysis) เพอเปนแนวทางในการสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi - structured interview) ความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ

1.2 การสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญ และผทรงคณวฒจานวน คน จาแนกออกเปน 3 กลม คอ ฝายบรหารการศกษาจานวน 3 คน ผบรหารเขตพนทการศกษาจานวน 3 คน และอาจารยมหาวทยาลยจานวน 3 คน

1.3 สรปการวเคราะหเอกสารและความคดเหนจากการสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ เพอนามาสรางเปนตวแปร

95

96

96

ตอนท 2 การวเคราะหรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

การวเคราะหปจจยเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis) ความคดเหนของกลมตวอยาง เพอสกดตวแปรใหเหลอตวแปรทสาคญประกอบดวย ขนตอนดงน

. การวเคราะหขอมลสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม

2.2 การวเคราะหระดบความคดเหนเกยวกบตวแปรทเปนปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

. การวเคราะหปจจยเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis) ดวยวธการสกดปจจย (PCA) เพอใหไดตวแปรทสาคญ

การวเคราะหหาปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยการวเคราะหเสนทางความสมพนธเชงเหตและผล (path analysis)

การตรวจสอบรปแบบของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยวธการสนทนากลมอางองผทรงคณวฒ (focus group) ซงสามารถแสดงรายละเอยดการวเคราะหขอมลของแตละขนตอนไดดงน

ตอนท 1 การวเคราะหปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

1.1 การศกษาวเคราะหแนวคดทฤษฎทเกยวของดงตอไปน ผลการวเคราะหปจจย และรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยน

กบชมชน ดวยการวเคราะหเอกสารจากแนวคดทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสารตารา วารสาร บทความ รายงานการวจยทเกยวของตามแนวคดของ (1)กองวจยและประเมนผล (2)กรมการพฒนาชมชน (3)กรมสามญศกษากองมธยมศกษา (4)กฤษณา ไตรศร (5)เกสร สขเกษม (6)กมภณฑ จนโท (7)กตมา ปรดดลก (8)ชชาต พวงสมจตร (9)จตต โชต (10)จานง อดวฒนาสทธ (11)เตอนใจ แกวประเสรฐ (12)ทพทยา สวรรณภม (13)ปรชา คมภรปกรณ (14)ปรชญา เวสารชช (15)ประกอบ คณารกษ (16)ปราโมทย แสน (17)พนจดา วระชาต (18)ววฒน วงษชอม (19)นวรรณ พรหมชม (20)ศกรนทร สวรรณโรจน (21)ศรกาญจนโกสมภ (22)สมคร ชนบตร(23)บญชา แกวสอง (24)สพชญาธระกล (25)สนทร ชอบทาด (26)สนตย สวรรณมณ (27)สจนด ดาววระกล (28) สนทา บญขวญ (29)สนานจตร สคนธทรพย (30)สพตรา สมโนมหาอดม (31)สาเรง คลาจน (32)อานวยพร ทรพยคง (33)เดวส และนวสตรอม(Davis and

Newstrom) (34) ครส และวลเลยม(Chris and William) (35)โคเฮนและอฟฮอฟ(Cohen and

97

97

Uphoff) (36)ชาคดและคณะ(Shadid and others) (37)ทรตต(Truitt) (38)วฟ(Wolf) (39)คง (King) (40)เจนเซน(Jensen) (41)โคเฮนและอฟฮอฟ(Cohen and Uphoff) (42)เวลลา(Vella) (43)ซาฟคน(Chavkin) (44)อารนสไตน(Arnstein) (45)ลอรเรนซ(Lawrence) (46)สมท(Smith) (47)ดสเซลดอรฟ(Snyder and Anderson) (48)ดสเซลดอรฟ(DusseldorpElanie) (49)ฟรดแมนและจด(Freedman and Judy Farina) (50)มอนโกเมร(Montgomery) (51)ฟลอยดดอทสน(Floyd

Dotson) (52)กด(Gold) (53)ฮล(Hill) (54)เจเรม(เอชเคมพ Jeremy H.Kemp) (55)แฮรรส(Harris) (56)ลอวเรนซ(Lawrence) (57)โอ ซซ คม(Oh Suzie Kim) (58)อารนสไตนArnstein และ(59)

ตามกรอบการกระจายอานาจการบรหาร และจดการศกษาตามกฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑ และวธการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาพ.ศ. 2550 ผลการวเคราะหเปนดงตารางท 2

98

ตารางท 2 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา วารสาร บทความ และรายงานการวจยทเกยวของ

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

งานวจย

สาเรง คลาจน ประกอบ รบเชสเตอร โกลด ฟรดแมน ,จด โอ ซซ คม ฮลล เวลลา คง โคเฮน,ฟฮอฟฟ แฮรรส เฮวทซน รามเรส เดวส,นวสตรอม กฤษณา สมานจตร สคนธทรพย นรวรรณ พรหมชม ชชาต พ วงสมจตต ดลก พฒนาวชยโชต เตอนใจ แกวประเสรฐ ศรกาญจนโกสมภ สนทร ชอบทาด สพตรา สมโนมหาอดม สนตย สวรรณมณ

อานวยพร ทรพยคง สนเทา บญขวญ

อษา ภม สมฤทธ กางเพง ภวนาท คงแกว นรนดร ชวยเจรญ

เสนอรายงานใหชมชนทราบเกยวกบกจการและขาวสารของโรงเรยน / รบทราบความเคลอนไหวจากภายนอก เพอประโยชนของโรงเรยน /

สงเสรมใหประชาชนเขาใจในความสาคญของการศกษา และเกดความรสกวาเปนหนาทของประชาชนในระบอบประชาธปไตย ทจะตองสนใจตอการศกษาของทองถน

/

สงเสรมใหประชาชนเขามามสวนรวมดแลการจดการศกษาของโรงเรยน /

สงเสรมใหชมชน เขามามบทบาทในการวางเปาหมายของการศกษาและการพฒนาการเรยนการสอน /

สรางความเปนอนหนงอนเดยวกนระหวางบานกบโรงเรยน และชมชนหรอทองถนทโรงเรยนตงอยใหเกดขน โดยโรงเรยนเปนศนยประชาชน ศนยการศกษาและวฒนธรรม

/

7 เสนอความร ความกาวหนา และแนวโนมใหมทางการศกษาแกชมชน /

สงเสรมใหเกดความสมพนธ และความรวมมอระหวางโรงเรยนกบสถาบนอนๆในสงคม /

9 เปนแนวทางในการประเมนผลการดาเนนงานของโรงเรยนกบชมชน / 10 โรงเรยนควรเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการพฒนาทกดาน / / / /

ประชาชนในฐานะเจาของการศกษาจะรดวาเขาและบตรหลานตองการอะไร / 12 การใหประชาชนมสวนรวมทางการศกษาจะกอใหเกดความรสกมอานาจและ

การมสวนรวมในชมชนจะนาไปสความรบผดชอบ /

13 การสรางความสมพนธกบประชาชนในชมชน / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

99

ตารางท 2 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา วารสาร บทความ และรายงานการวจยทเกยวของ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

งานวจย

สาเรง คลาจน ประกอบ รบเชสเตอร โกลด ฟรดแมน ,จด โอ ซซ คม ฮลล เวลลา คง โคเฮน,ฟฮอฟฟ แฮรรส เฮวทซน รามเรส เดวส,นวสตรอม กฤษณา สมานจตร สคนธทรพย นรวรรณ พรหมชม ชชาต พ วงสมจตต ดลก พฒนาวชยโชต เตอนใจ แกวประเสรฐ ศรกาญจนโกสมภ สนทร ชอบทาด สพตรา สมโนมหาอดม สนตย สวรรณมณ

อานวยพร ทรพยคง สนเทา บญขวญ

อษา ภม สมฤทธ กางเพง ภวนาท คงแกว นรนดร ชวยเจรญ

14 การสรางเครอขายของกลมผมสวนรวม / / / / /

15 การสรางความรวมมอระหวางเครอขายในโรงเรยน / / / / /

16 จดใหมผประสานงานในการรวมตวของโรงเรยนในทองถน / /

17 เสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน / / / / / / 18 การผสมผสานการสนบสนนความไววางใจจากทองถน /

19 การอานวยความสะดวกอยางเปนทางการในการรวมตวกนของเครอขาย /

20 การใหการสนบสนน การรวมมอของเครอขาย ในการแบงปนทรพยากร /

21 การสรางความรวมมอระหวางผมสวนไดเสยทางการศกษา / / /

22 ควรทจะตองนากลมเครอขายทมอยแลวเขามาเปนสวนหนงของระบบ / /

23 การเขารบการฝกอบรมจากหนวยงานทเกยวของ และการเขากลมเครอขาย / / / /

24 เสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน / / / / / / 26 การจดใหชมชนเปนสอกลางระหวางผปกครอง ครอบครว และโรงเรยน / / / / 27 การสรางหนสวนและความรวมมอระหวางผปกครองกบนกการศกษา / / / / 28 การมสวนรวมของผปกครอง และการสนบสนนของชมชน / / / / 29 การมสวนรวมของผปกครอง และการสนบสนนของชมชน / / / / 30 การมสวนรวมและสนบสนนของชมชน / / / / 31 สถานศกษาตองสรางกระบวนการทเปดโอกาสใหชมชนไดเขามามสวน

รวมกบโรงเรยน

/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

32 การศกษาชมชนเปนเครองมอในการพฒนาเพอใหสามารถพงตนเองได / / /

100

ตารางท 2 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา วารสาร บทความ และรายงานการวจยทเกยวของ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

งานวจย

สาเรง คลาจน ประกอบ รบเชสเตอร โกลด ฟรดแมน ,จด โอ ซซ คม ฮลล เวลลา คง โคเฮน,ฟฮอฟฟ แฮรรส เฮวทซน รามเรส เดวส,นวสตรอม กฤษณา สมานจตร สคนธทรพย นรวรรณ พรหมชม ชชาต พ วงสมจตต ดลก พฒนาวชยโชต เตอนใจ แกวประเสรฐ ศรกาญจนโกสมภ สนทร ชอบทาด สพตรา สมโนมหาอดม สนตย สวรรณมณ

อานวยพร ทรพยคง สนเทา บญขวญ

อษา ภม สมฤทธ กางเพง ภวนาท คงแกว นรนดร ชวยเจรญ

33 การศกษาขอมลพนฐานกอนรวมดาเนนการ / / 34 การเปดโอกาสใหบคคลทเกยวของหรอมสวนรวมในการสรางกฎเกณฑ / / / / / / / /

35 มการจดใหคร อาจารย เขาไปสมพนธกบชมชน / / / /

36 โรงเรยนควรเปดโอกาสใหประชาชนมาใชบรการไดอยางสะดวกและเตมท / / / / / / 37 จดใหมผรบผดชอบงานประชาสมพนธของโรงเรยน / / / / 38 มการจดสถานทเพออานวยความสะดวกในการใหบรการผทมาตดตอ / / / / 39 การสงเสรมใหผเกยวของรบผดชอบตอการดาเนนงานของโรงเรยน / / / / / 40 โรงเรยนจดใหชมชนมสวนรวมในการดาเนนการ / / / / /

41 ใหชมชนมการตดสนใจในการดาเนนงานของโรงเรยน / / / /

42 การสนบสนนใหชมชนเขามามสวนรวม และรบผดชอบ / / / 43 การใหบรการแกชมชนดานอาคารสถานท / / / /

44 งานประชาสมพนธโดยครรวมงานประเพณและงานสงคมของประชาชน / / / 45 เปดโอกาสใหผปฏบตงานและผเกยวของไดมสวนรวม / / 46 จดใหโรงเรยนบรการชมชนทกดาน / / / 47 โรงเรยนควรรวมกจกรรมพฒนาชมชนใหมากขน / /

48 สงเสรมใหมการบรการแกชมชน / / / / / 49 จดใหมคณะกรรมการของโรงเรยนรบผดชอบงานสมพนธชมชน / /

50 มการแตงตงผรบผดชอบการดาเนนงานในรปคณะกรรมการ / / 51 จดใหมการสงเสรมงานดานการประชาสมพนธ /

101

ตารางท 2 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา วารสาร บทความ และรายงานการวจยทเกยวของ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

งานวจย

สาเรง คลาจน ประกอบ รบเชสเตอร โกลด ฟรดแมน ,จด โอ ซซ คม ฮลล เวลลา คง โคเฮน,ฟฮอฟฟ แฮรรส เฮวทซน รามเรส เดวส,นวสตรอม กฤษณา สมานจตร สคนธทรพย นรวรรณ พรหมชม ชชาต พ วงสมจตต ดลก พฒนาวชยโชต เตอนใจ แกวประเสรฐ ศรกาญจนโกสมภ สนทร ชอบทาด สพตรา สมโนมหาอดม สนตย สวรรณมณ

อานวยพร ทรพยคง สนเทา บญขวญ

อษา ภม สมฤทธ กางเพง ภวนาท คงแกว นรนดร ชวยเจรญ

52 การรวมกนดาเนนการประเมนผล และรบผลประโยชน / / / /

53 การมสวนรวมของชมชนและโรงเรยนใหตรงกนระหวางผทเกยวของ / / /

54 โรงเรยนจดใหชมชนมสวนรวมในการตดสนใจ / / /

55 เปดโอกาสใหผปฏบตงานและผเกยวของรวมประเมนผลการปฏบตงาน / / /

56 โรงเรยนจดใหชมชนมสวนรวมในการรบผลประโยชน /

57 โรงเรยนจดใหชมชนมสวนรวมในการประเมนผล /

58 มการกาหนดเปาหมายและสงเสรมโครงการความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

/

59 โรงเรยนควรจดอบรมหรอสงครอาจารยเขารบการอบรมวชาชพสาขาตางๆ / / /

60 การใหความรเกยวกบบทบาทหนาทของคณะกรรมการสถานศกษา / / /

61 การเปลยนแปลงการปกครองทาใหทองถนเขามามสวนรวม / /

62 การใชวทยากรชมชนใหเปนประโยชนในการจดกจกรรมการเรยนการสอน /

63 การใชกระบวนการประชาธปไตยในการดาเนนงานเพอสารวจความตองการของชมชน

/

64 การมสวนรวมในการตดสนใจและการเขามาสนบสนน /

65 การประชมครและผเกยวของในการวางแผนการจดกจกรรม / / 66 การสงเสรมบทบาทดานการประชาสมพนธและการมสวนรวมในการประชม / / / 67 มการประชมชแจงใหความรความเขาใจแกบคลากรกอนปฏบตงานรวมกบ

ชมชน / / /

68 มการขอรบความชวยเหลอดานทนทรพยจากผนาชมชน / / / / /

102

ตารางท 2 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา วารสาร บทความ และรายงานการวจยทเกยวของ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

งานวจย

สาเรง คลาจน ประกอบ รบเชสเตอร โกลด ฟรดแมน ,จด โอ ซซ คม ฮลล เวลลา คง โคเฮน,ฟฮอฟฟ แฮรรส เฮวทซน รามเรส เดวส,นวสตรอม กฤษณา สมานจตร สคนธทรพย นรวรรณ พรหมชม ชชาต พ วงสมจตต ดลก พฒนาวชยโชต เตอนใจ แกวประเสรฐ ศรกาญจนโกสมภ สนทร ชอบทาด สพตรา สมโนมหาอดม สนตย สวรรณมณ

อานวยพร ทรพยคง สนเทา บญขวญ

อษา ภม สมฤทธ กางเพง ภวนาท คงแกว นรนดร ชวยเจรญ

69 การแสวงหาความชวยเหลอจากประชาชนและหนวยงานอน / / / / / 70 โครงสรางทางเศรษฐกจ และสภาวะในชวงเศรษฐกจทด / / / / 71 งานเกยวกบคณะกรรมการสถานศกษา / / / 72 การเปดโอกาสในการมสวนรวมของคณะกรรมการสถานศกษา / /

73 จดใหมการสงเสรมงานเกยวกบคณะกรรมการสถานศกษา / /

74 เปดโอกาสใหผปฏบตงานและผเกยวของรวมเปนคณะกรรมการ / /

75 ลกษณะพนฐานของชมชนในการมสวนรวม / / / 76 จดใหมการสงเสรมงานเกยวกบคณะกรรมการสถานศกษา / / 77 งานการรบความชวยเหลอจากชมชน / / / / 78 สงเสรมใหมการสรางความสมพนธระหวางผทเกยวของ / / / / 79 การกาหนดวตถประสงคและนโยบายเกยวกบงานความสมพนธระหวาง

โรงเรยนกบชมชน

/ / /

80 งานเกยวกบการจดตงสมาคม มลนธ /

81 การกาหนดกระบวนการและแบบแผนการมสวนรวมของชมชนและโรงเรยน / / / 82 จดใหมการจดตงงานการรบความชวยเหลอและสนบสนนจากชมชน /

83 จดใหมการสงเสรมการจดตงกลม ชมรม สมาคมหรอมลนธ /

84 จดใหมการสงเสรมงานดานเสรมสรางความสมพนธชมชนและหนวยงานอน /

85 มการกาหนดแผนงานและโครงการกอนการดาเนนงานตามกจกรรม / / / 86 โรงเรยนรวมมอในการพฒนาชมชน / / 87 ใหชมชนมสวนกาหนดความรวมมอของสมาชกในชมชนตอการทากจกรรม / /

103

ตารางท 2 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา วารสาร บทความ และรายงานการวจยทเกยวของ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

งานวจย

สาเรง คลาจน ประกอบ รบเชสเตอร โกลด ฟรดแมน ,จด โอ ซซ คม ฮลล เวลลา คง โคเฮน,ฟฮอฟฟ แฮรรส เฮวทซน รามเรส เดวส,นวสตรอม กฤษณา สมานจตร สคนธทรพย นรวรรณ พรหมชม ชชาต พ วงสมจตต ดลก พฒนาวชยโชต เตอนใจ แกวประเสรฐ ศรกาญจนโกสมภ สนทร ชอบทาด สพตรา สมโนมหาอดม สนตย สวรรณมณ

อานวยพร ทรพยคง สนเทา บญขวญ

อษา ภม สมฤทธ กางเพง ภวนาท คงแกว นรนดร ชวยเจรญ

88 โรงเรยนควรจดใหมการประชมผเกยวของ และวางแผนรวมกน / /

89 มการกาหนดปฏทนและการดาเนนงาน / / 90 มการควบคมโดยใชปฎทนการปฏบตงานและมการรายงานผล / / 91 โรงเรยนควรนาเสนอขาวสารขอมลและรายงานการศกษาแกชมชน /

92 สงเสรมงานประชาสมพนธโรงเรยน /

93 สงเสรมใหชมชนมสวนรวมในกจกรรมของโรงเรยน /

95 โรงเรยนจดใหมการประเมนผลรวมกนโดยใชผเขารวมกจกรรมเปนเกณฑ /

96 เปดโอกาสใหผปฏบตงานและผเกยวของรวมเปนเจาของในการทางาน /

97 โรงเรยนมการประเมนผลการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน /

98 มการประเมนผลการดาเนนงาน กจกรรม / 99 มการสงเสรมใหนกเรยนเขาประกวดผลงานทางวชาการ และการแขงขนอนๆ /

100 มการประกาศใหนกเรยนนาขาวสารแจงผปกครองทราบ / 101 จดใหมการสงเสรมงานดานการใหบรการชมชน /

104

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

1 เปดโอกาสใหชมชนเขามามบทบาทในการจดการศกษา / /

2 คณะกรรมการศกษาประจาโรงเรยนเปนผเขามารวมมอกบโรงเรยนในการจดการศกษา /

3 ใหมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ทาหนาทกากบและสงเสรมสนบสนนกจการของสถานศกษา

/

4 ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา /

5 สถานศกษาใหชมชนมสวนรวมในการสนบสนนหรอจดการศกษา /

6 เปดโอกาสใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดทาหลกสตรการเรยนร รวมเปนวทยากร /

7 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดเกบภาษเพอการศกษา รวมชวยเหลอเรองทนการศกษา

/

105

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

8 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการเขามาเปนคณะกรรมการประเมนผลการปฏบตงานของบคคล

/

9 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการวางแผน กาหนดนโยบาย /

10 รวมกจกรรมการเรยนรและเปนแหลงการเรยนรของคร อาจารยและนกเรยน / /

11 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการกาหนดแนวทางการจดการศกษา / /

12 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดทารฐธรรมนญ / /

13 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการสนบสนนใหความรวมมอในการจดการศกษา

/ /

14 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการรวมตดตามประเมนผลการดาเนนงาน / /

15 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการรวมเสนอแนะใหขอคดเหนในการปรบปรงตดตามผลการปฏบตงาน

/ /

16 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการตรวจสอบการทางานของโรงเรยน / /

106

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

17 ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการประกนโอกาสทางการศกษาและการประกนคณภาพการศกษา / /

รวมกาหนดนโยบายของโรงเรยน / /

รวมจดทาแผนงานและโครงการของโรงเรยน / /

รวมพฒนาอาคารสถานทและบรเวณโรงเรยน / /

รวมดแลความประพฤตของนกเรยน / /

รวมระดมทรพยากรเพอการพฒนาโรงเรยน / /

การจดการศกษาอบรมของรฐตองคานงถงการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถน

/

ผบรหารและครสรางความสมพนธทดกบชมชนในการรวมกนจดการศกษา /

มการประชาสมพนธ เพอสรางความเขาใจใหบคลากรในสถานศกษา และชมชนเหนความสาคญในการจดการศกษารวมกน

/

มการประชาสมพนธกจกรรมของสถานศกษาตอชมชนอยางสมาเสมอ / /

107

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

ผปกครองและชมชนเขามามบทบาทในการพฒนาการศกษา โรงเรยนประสานความรวมมอทกฝาย

/ /

โรงเรยนจงตองทา ใหชมชนมความเขาใจและมความรสกทด / /

โรงเรยนเปนของชมชนและมจาเปนตองอาศยสนบสนนและใหทรพยากรตาง ๆ จากชมชนมาสงเสรม ตลอดจนองคกรตาง ๆ

/ /

คณะกรรมการสถานศกษาทจะเขามามสวนรวมกบสถานศกษาทมการจดการศกษาขนพนฐาน

/

สงเสรมความเขมแขงของชมชนโดยการจดกระบวนการเรยนรภายในชมชน /

หนวยงานทางการศกษาระดมทรพยากรในชมชนมามสวนรวมในการจดการศกษา /

ชมชนระดมทรพยากรเพอการศกษา โดยเปนผจดและมสวนรวมในการจดการศกษา

/

การประสานรวมมอ และชวยเหลอซงกนและกนระหวางหนวยงานทเกยวของเพอผลประโยชนของชมชนทองถนและผเรยนเปนสาคญ

/

108

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานหรอชมชนเขามามสวนรวมในการบรหารการศกษา

/

ตองสงเสรมดวยความเตมใจจงจะเกดผลเปนรปธรรม /

การวางแผนการพฒนา คอการวางแผนการพฒนาโรงเรยน ตามวสยทศน พนธะกจ ของโรงเรยน ทเกดจากการมสวนรวมของชมชน โดยการจดทาแผนกลยทธ และแผนปฏบตการประจาป

/

กจกรรมการปฏบต คอแนวทางการปฏบตทจะนาไปสความสาเรจตามวสยทศนของโรงเรยน

/

การระดมสรรพกาลงใหเกดการสนบสนนการพฒนาโรงเรยนเปนอยางด /

โรงเรยนตองมการเตรยมความพรอมเรองการมสวนรวมในการจดการศกษาใหกบผปกครองและชมชน

/

มการกาหนดนโยบายทแนชดและมกฎหมายระเบยบรองรบการเสรมสรางการมสวนรวม

/

109

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

ตองสงเสรมดวยความเตมใจจงจะเกดผลเปนรปธรรม /

ความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน เปนความสมพนธสองทาง /

เพอใหชมชนมความเขาใจอนดตอโรงเรยน / /

โรงเรยนตองคอยฟงความคดเหนของประชาชน /

เพอใหโรงเรยนสามารถใชประโยชนจาทรพยากรของชมชน /

เพอใหโรงเรยนไดรบการสนบสนนจากชวยเหลอจากชมชน /

เพอเปนการใหความชวยเหลอชมชนดานวชาการและอนๆ /

เพอสนบสนนการดาเนนงานหลกของโรงเรยน /

เพอสรางบรรยากาศทดมนสงแวดลอมของหนวยงาน /

เพอเผยแพรใหชมชนทราบเกยวกบกจการและขาวสารของโรงเรยน /

รบทราบขาวสารการเคลอนไหวภายนอกเพอประโยชนของโรงเรยน /

สงเสรมใหประชาชนมความเขาใจและเหนความสาคญจนเกดความรสกวาเปนหนาทในระบอบประชาธปไตยทตองสนใจตอการศกษาและชวยกนสนบสนน

/

110

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

สงเสรมประชาชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยน /

สงเสรมใหประชาชนเขามามบทบาทในการวางเปาหมายของการศกษาและการพฒนาการเรยนการสอน

/

สรางความสมพนธอนเปนหนงอนเดยวกนระหวางโรงเรยน บาน และทองถน โดยมโรงเรยนเปนศนยประสาน ศนยการศกษาและวฒนธรรม

/

เสนอความรทางดานความกาวหนาและความรวมมอระหวางโรงเรยนกบสถาบนอนๆในสงคมเพอใหหนทางในการประเมนผลของการดาเนนงานของโรงเรยนจากชมชน

/

แกไขขอของใจสงทประชาชนเขาใจโรงเรยน โดยชวยใหประชาชนมองโรงเรยนในแงด ดวยความเชอถอและนยมยกยอง

/

เพอเสรมสรางสมพนธภาพระหวางโรงเรยนกบชมชน เพราะสมพนธภาพจะเปนเครองเชอมโยงระหวางโรงเรยนกบชมชน

/

111

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

เพอเสรมสรางความรสกเปนเจาของใหแกชมชน โรงเรยนเปนสาธารณสมบตทชมชนเปนเจาของ /

เพอใหชมชนมสวนรวมในกจการของโรงเรยน กจการตางๆของโรงเรยน /

เพอฟนฟและรกษาวฒนธรรมของชมชนทมวฒนธรรมประจาอยมากมาย ทงทเปนขนมธรรมเนยม ประเพณ และศาสนา วฒนธรรม

/

เพอสรางความกลมเกลยวระหวางบานกบโรงเรยน เปนทยอมรบวาโรงเรยนเปนหนวยงานของชมชน

/

เสนอรายงานใหชมชนทราบเกยวกบกจการและขาวสารของโรงเรยน /

รบทราบความเคลอนไหวจากภายนอก เพอประโยชนของโรงเรยน /

สงเสรมใหประชาชนเขาใจในความสาคญของการศกษา และเกดความรสกวาเปนหนาทของประชาชนในระบอบประชาธปไตย ทจะตองสนใจตอการศกษาของทองถน

/

สงเสรมใหประชาชนเขามามสวนรวมดแลการจดการศกษาของโรงเรยน /

112

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

สงเสรมใหประชาชนหรอชมชน เขามามบทบาทในการวางเปาหมายของการศกษาและการพฒนาการเรยนการสอน

/

สรางความเปนอนหนงอนเดยวกนระหวางบานกบโรงเรยน และชมชนหรอทองถนทโรงเรยนตงอยใหเกดขน โดยโรงเรยนเปนศนยประชาชน ศนยการศกษาและวฒนธรรม

/

เสนอความร ความกาวหนา และแนวโนมใหมทางการศกษาแกชมชน /

สงเสรมใหเกดความสมพนธ และความรวมมอระหวางโรงเรยนกบสถาบนอนๆ ในสงคม

/

เปนแนวทางในการประเมนผลการดาเนนงานของโรงเรยนกบชมชน /

เปนการแกไขขอของใจ และสงทจะทาใหประชาชนเขาใจโรงเรยนผดๆ ชวยทาใหประชาชนมองโรงเรยนในแงด ดวยความซอสตยและนยมยกยอง

/

โรงเรยนใหการศกษาแกนกเรยนเพอใหเกดการเปลยนแปลงชมชน /

เพอใหประชาชนเขาใจโรงเรยนในการถายทอดวฒนธรรมชมชน /

113

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

พฒนาชมชนและทรพยากรของชมชนทาใหชมชนมความเจรญกาวหนาเปลยนแปลงไป

เพอเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมทาหนาทพฒนาทรพยากรของชมชน /

การเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมดวยความศรทธา และจรงใจ /

ทาใหประชาชนเหนความกาวหนาของการศกษา /

โรงเรยนควรทาการศกษาหาสาเหต ศกษาเจตคต ความร ความเขาใจของชมชนแตการศกษา

/

การพฒนาชมชนจาเปนตองจดโปรแกรมการเรยนการสอนใหสมพนธกบชมชน /

การเรยนการสอนโรงเรยนตองสมพนธเกยวของกบชมชน ตองอาศยความรวมมอสนบสนนของชมชน

/

เพอใชทรพยากรของทองถนหรอชมชน ตองนามาใชใหเปนประโยชนตอการศกษาใหมากทสด

/

114

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนทาใหโรงเรยนมความเขาใจชมชนด /

ชมชนกตองมความเขาใจซงกนและกน เพอแสวงหาแนวทางรวมกนในการพฒนาโรงเรยนและชมชนใหมความเจรญกาวหนา

/

หลกของการมมนษยสมพนธ การตดตอสมพนธกบชมชนนน ตองอาศยหลกมนษยสมพนธเปนอยางมาก บคลากรในโรงเรยนจงตองเปนผทมมนษยสมพนธด

/

หลกของความจรงใจ หรอบรสทธใจ ขอความใดๆ ทจะเผยแพรสประชาชน ยอมทจะมความเชอถอได ตรงไปตรงมามากทสด และไมควรมอะไรปดบงภายในโรงเรยน

/

หลกของความซอสตย บคลากรในโรงเรยนควรมความซอสตยตอหนาทและการทา งานควรใหประชาชนหรอ คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ไดมสวนรวมในการดา เนนงานตาง ๆดวย

/

115

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

หลกของความคงเสนคงวา หมายถงความสมาเสมอในการทางาน การตดตอสมพนธกบคน

/

หลกของความเสยสละ บคลากรทกคนในโรงเรยน ควรมความเสยสละในการทา งานเพอชมชน

/

หลกของความอดทน บคลากรในโรงเรยนจะตองอดทนเปนอยางมากในการดา เนนงานของโรงเรยนและตดตอกบชมชน

/

หลกของความยดหยน การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ควรเปนลกษณะ ออนโยนผอนปรน การดา เนนการควรมการยดหยนตามสถานการณและเวลา

/

หลกของความตอเนอง การจะสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนนนยอมตองอาศยเวลาในการดา เนนงานทตอเนองกน และจา เปนตองมตลอดไป

/

116

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

หลกของการครอบคลมเนอหา การสรางความสมพนธจะตองครอบคลมลกษณะงานและขอบขายของโรงเรยน ในทก ๆ ดานอยางเพยงพอ มใชมงในดานใดดานหนงโดยเฉพาะ

/

หลกของความเรยบงาย การนา เสนอของโรงเรยนตอชมชนไมวาจะเปนดานใดควรคานงถงความเรยบงาย สอสมพนธกนเขาใจ

/

หลกของการสรางสรรค เปนหลกการทโรงเรยนตองมงทจะกระทา เพอใหเกดความสมพนธอนดระหวางโรงเรยนกบชมชน

/

หลกของความสามารถในการปรบตว การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนตองปรบตวใหสอดคลองกบสภาพของทองถนในแตละโอกาส และแตละสภาพปญหา

/

โรงเรยนขอความรวมมอและความชวยเหลอจากชมชน /

บรการเกยวกบอาคารสถานทของโรงเรยนแกชมชน /

การนาทรพยากรมาใชในโรงเรยน /

117

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

การมสวนรวมในกจกรรมตางๆในชมชน /

การเสนอรายงานใหประชาชนทราบเกยวกบกจกรรมตางๆ ของโรงเรยน /

การสรางความเชอถอและความมนใจ ตลอดจนความนยมในโรงเรยนใหเกดขนกบคนในชมชน

/

การสงเสรมใหประชาชน มความเขาใจในความสาคญของการศกษาและใหประชาชนเกดความรสกวา เปนหนาทของประชาชนในระบอบประชาธปไตยททกคนตองใหความสนใจและเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยน

/

การสงเสรมใหครกบผปกครองมความสมพนธใกลชดยงขน เพอผลดตอการจดการเรยน การสอน สนบสนนใหครออกไปเยยมผปกครองของนกเรยนดวยตนเอง

/

การพาเดกออกไปศกษานอกสถานท เชน ไปฟงเทศนทวด ไปชมการทา ไร ทา สวนชมโรงงานในทองถน และชมการเลยงสตวของประชาชนในทองถน

/

118

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

การสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนระหวางบาน โรงเรยน และชมชน โดยโรงเรยนเปนศนยกลางการศกษาและวฒนธรรม

/

ประเมนความตองการของผปกครองและประชาชนในทองถนเกยวกบการศกษา เพอใหโรงเรยนมโอกาสสนองความตองการอยางแทจรงของประชาชน

/

การแกไขคลคลายขอขดของใจและสงททา ใหประชาชนเขาใจผด ชวยใหประชาชนมองโรงเรยนในแงดมความเขาใจและเหนใจโรงเรยน มองควรและนก เรยนดวยความเชอถอ และนยมยกยอง

/

การนา ลกเสอ ยวกาชาด ออกไปบาเพญประโยชนในชมชน เชน การพฒนาวด พฒนาบรเวณโบราณสถานและพฒนาสวนสาธารณะ เปนตน

/

การนา นกเรยนไปสารวจชมชนทโรงเรยนตงอย เพอไดทราบปญหาความตองการของคนในชมชน หากเปนปญหาทแกไขไดกจะไดชวยกนแกไข หากเปนปญหาใหญกควรเสนอผรบผดชอบระดบสงตอไป

/

119

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

การใหชมชนเขามามสวนรวมในโรงเรยนดวยวธการจดใหมการประชมเชงปฏบตกาของผปกครอง เชน การเยยมชมโรงเรยน การจดกจกรรมรวมกนระหวางผปกครองและคร

/

นา นกเรยนไปเขารวม ใหความชวยเหลอ เมอชมชนไดรบความเดอดรอน /

นา นกเรยนเขาไปฝกเขาคายพกแรมในกจกรรมของลกเสอ เนตรนาร /

จดบรการการแสดงของโรงเรยน ตามทชมชนรองขอ /

เขารวมกบชมชนในการแขงขนกฬา กรฑาในนามของชมชน /

การอนญาตใหชมชนใชโรงเรยนเปนสถานทจดกจกรรมตาง ๆ /

โรงเรยนจดรายการดนตรไทยสา หรบประชาชน /

โรงเรยนจดงานประจา ป /

โรงเรยนและสถาบนการศกษาเปดสอนภาคคาใหแกประชาชนทอานหนงสอไมออก เขยนไมได หรอในรปการศกษาเบดเสรจ ในรปการฝกอาชพ ในรปการศกษาตอในระดบสงและในรปการพฒนาอาชพ

/

120

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

โรงเรยนเปดโอกาสใหประชาชนใชบรการหองสมด หอประชม ศนยวฒนธรรมเพอแสวงหาความรเพมเตม

เปดโอกาสใหประชาชนใชเปนสถานทพกผอนในวนหยดสดสปดาห สา หรบสถานศกษาทมสภาพแวดลอมสวยงาม รมรน

/

จดอบรมสมมนาหรอฝกปฏบตใหกบพนกงานของสถาบนเอกชน หรอของสถานประกอบการทองถน

/

เปดโอกาสใหประชาชนเขาชมการสาธต การทดลอง ซงเปนผลจากการคนควาขอสถาบนการศกษา เพอเปนการเผยแพรความรไปสประชาชน

/

ใหคร อาจารย ไปเปนวทยากรใหคาปรกษาตามทชมชนรองขอ เชน วทยากรลกเสอชาวบาน ฯลฯ

/

ใหคร อาจารยและนกเรยนทมความชานาญการในสาขาตาง ๆ ไปใหความชวยเหลอในดานแรงงาน

/

121

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

รวมมอกบชมชนในการปองกนรณรงคโรคตดตอ โรคระบาด /

จดรายการวทยหรอโทรทศน เพอสาระบนเทงใหกบชมชน /

จดรายการพฒนาชมชนระหวางสถาบนการศกษากบชมชน /

การเชญผปกครองนกเรยนหรอประชาชนในชมชนมาโรงเรยน /

การรายงานเกยวกบตวนกเรยนใหผปกครองทราบ /

โรงเรยนใหความชวยเหลอชมชน /

การประชาสมพนธ /

งานการรบความชวยเหลอสนบสนนจากชมชน โรงเรยนควรสารวจหรอวางแผนเตรยมการของชมชนกอน จงจะเขาไปขอรบความชวยเหลอ

/

การใหความรวมมอการชวยเหลอหรอการใหการสนบสนนในการทางานหรอการปฏบตอยางใดอยางหนงเพอใหบรรลวตถประสงครวมกน

122

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

การขอความรวมมอการชวยเหลอจากคนหรอบคคลในชมชน มหลายรปแบบ /

ใหเขามามสวนรวมในการบรหารและการดาเนนงานของโรงเรยน /

เปนวทยากรขอใหชวยเหลอในกจกรรมเฉพาะอยางของโรงเรยน /

ขอแรงและขอความรวมมอในการพฒนาอาคารสถานทและสงอานวยความสะดวกในการบรการทางการศกษาของโรงเรยน

/

ขอคาแนะนา ใหเปนผชแนะ เปนผรวมประสานงานหรอดา เนนการโดยตรงในกจกรรมทโรงเรยนจดขน

/

จดตามความตองการของประชาชนในทองถนใหมากทสด /

ครใหญและครพยายามทาความเขาใจในขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมของทองถน นอกจากนจะตองรถงคานยม ความเชอ ของทองถนนนดวย

/

ครใหญและคร ควรรและเลอกกาลเทศะใหถกตอง ตามแตโอกาสสมควร /

123

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

ครใหญและครควรยกเวนการกระทาใดๆทอาจนา ความเสอมเสยมาสตนเองและโรงเรยน เชน ไมเลนการพนน ไมดมสราจนครองสตไมอย เปนตน

/

เพอสรางความเขาใจอนดระหวางผปกครองและครในการชวยเหลอการเรยนการสอนเพอสงเสรมสวสดการแกนกเรยนทงทางบาน โรงเรยนและชมชน

/ /

ครใหญและครมความออนนอม มารยาทด ไมดหมนประชาชน ใหความชวยเหลอและยอมรบฟงความคดเหนของประชาชนในทองถนอยางจรงจง

/

ครใหญและครไมควรประพฤตแบบยกตนขมทาน แตควรยกตนใหเกยรตแกประชาชนเทาทเปนจรง

/

เพอสงเสรมเสถยรภาพอนมนคงทงทางรางกาย จตใจ สงคมและเจตคตทมตอการเรยนของนกเรยน

/

การสรางความสมพนธกบสมาคมเพอชวยเหลอทงดานการเรยนการสอนของเดก /

ควรมการจดประชมกรรมการสมาคมเพอขอความรวมมอในกจกรรมตางๆของโรงเรยน

/

124

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

เพอสงเสรมและสรางความเขาใจอนด และความสมพนธอนดระหวางหนวยงานกบประชาชน

/

เพอเผยแพรขาวสาร ขอเทจจรงตลอดจนชอเสยงของหนวยงาน /

เพอปองกนและแกไขความเขาใจผด /

เพอการแปลประมวลขาวสารและขอเทจจรง /

ผรวมงานจะตองเขาใจเปาหมายและหนาทของโรงเรยนในการใหการศกษาอยางแจมแจง

/

ผทางานประชาสมพนธจะตองทราบกฎหมายระเบยบตางๆ และอานาจหนาททางการศกษาทตนมอย

/

โครงการประชาสมพนธตองคลอบคลมชมชนทงหมด /

ตองมแผนทงระยะสนและระยะยาว และรบฟงขอเสนอจากทกฝายทเกยวของมาปรบปรงแผนงาน

/

125

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

ผลสาเรจในการดา เนนงานของโรงเรยน ขนอยกบความเชอถอของประชาชนทมตอโรงเรยน

/

ความสนใจและเจตคตของประชาชนเกยวกบการศกษาจะทราบไดโดยอาศยขาวสารทถกตองเทานน

/

โครงการประชาสมพนธจะไดผลเพยงใดขนอยกบขวญของคณะครเปนสาคญ /

ผทมสวนเกยวของมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนใหสอดคลองและเปนไปตามความตองการของผเรยนตอบสนองความตองการของผปกครองและชมชนมากทสด

/

ตองเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในรปคณะกรรมการบรหารโรงเรยน /

เปนการตอบสนองความตองการของสงคมในการใหบรการทางการศกษาแกสมาชกของสงคมนนๆ

/

เพอกาหนดนโยบาย ควบคม ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษาของทองถน

/

126

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

เพอศกษาหาขอมลตางๆโดยขอความรวมมอจากชมชน โดยใหชมชนมสวนรวมในการบรหารการศกษา

/

การมสวนรวมของผปกครองและชมชน ทาใหผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนสงขน

/

การมสวนรวมของชมชนทาใหผปกครองมความพอใจโรงเรยน เชอถอและศรทธาโรงเรยน

/

จดขอมลองคกรทองถน ผนาทองถนและภมปญญาทองถน ตลอดถงแหลงความรตาง ๆ ในทองถน

/

ศกษาบทบาท อานาจหนาทขององคกรทองถนตาง ๆ ในชมชน /

ผบรหารโรงเรยนและครเขาไปรวมกจกรรมขององคกรทองถนและชมชนอยางจรงจง เพอเปนการสรางความสมพนธ ความคนเคยและความรสกทดตอกน

/

ประชาสมพนธโรงเรยนเกยวกบบทบาทและการใหบรการดานตาง ๆ ของโรงเรยน /

127

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

ประสานงานกบองคกรทองถน และผนาชมชนรวมกนคดเลอกกรรมการสถานศกษา

/

แตงตงคณะกรรมการสถานศกษา และชแจงบทบาทหนาทความรบผดชอบใหคณะกรรมการเขาใจอยางชดเจน

/

ประสานงานกบองคกรทองถน และผนาชมชนรวมกนคดเลอกกรรมการสถานศกษา

/

จดกจกรรมยกโรงเรยนใหชมชน /

จดกจกรรมเพอใหคณะกรรมการสถานศกษา มความรสกตองการพฒนาโรงเรยน เชน พาไปทศนศกษาดงานโรงเรยนทประสบผลสาเรจ

/

การมสวนรวมในการจดและสงเสรมกระบวนการเรยนรของผเรยนทงทบานและทโรงเรยน รวมทงเปนแหลงเรยนรตาง ๆ

กาหนดนโยบายเปาหมายในการจดการศกษาแกสถานศกษา

128

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

การประชาสมพนธสนบสนนกจกรรมทางการศกษารวมสรางความรความเขาใจและเจตคตทถกตองแกผเรยน คร ผปกครองและผเกยวของอนๆนาไปสการมสวนรวมในการปฏบต

การตรวจสอบการจดการศกษา เปนการตรวจสอบจากผลการปฏบตงานของโรงเรยนในเรองการวดผลการปฏบต การพฒนาตนเองของครและนกเรยน การปรบปรงบรรยากาศการจดกจกรรมการเรยนร การบรการและการปฏบตงานของโรงเรยน

การสารวจความตองการ คอ สารวจขอมลพนฐาน ความตองการของโรงเรยน วเคราะหสภาพของโรงเรยน โดยการซกถาม สงเกต สมภาษณ

/

การกาหนดมาตรฐานของโรงเรยน โดยยดมาตนฐานของ สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต มาตรฐานตามทคณะรฐมนตรประกาศ และมาตรฐานทเกดจากความตองการของชมชน

/

การประเมนผล คอการประเมนแนวทางปฏบตดานตาง ๆ ของการบรหารจดการโรงเรยนโดยเนนผลทเกดขนกบผเรยนเปนสาคญ

/

129

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

การสรปผลการมสวนรวมของชมชนคอ การนาผลการประเมนมาใชเพอพฒนาและปรบปรงขอบกพรองทเกดจากการปฏบตตาแผนปฏบตการ ประจาปและแผนยทธศาสตร

/

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกดานประชาสมพนธ /

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกดานการเยยมเยยนชมชน /

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกดานการชวยเหลองานประเพณ /

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกถงความจรงใจ /

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกดานการวางตน /

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกดานการรเรมสรางสรรค /

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกดานการใชชวตรวมกบชมชน /

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกดานการรบรองผมาตดตอโรงเรยน /

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกดานการสรางสมพนธภาพของบคลากรในโรงเรยน

/

130

ตารางท 3 การวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา นกวชาการ และทฤษฎ (ตอ)

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ตารา นกวชาการ และทฤษฎ

ววฒนาการการบรหารโรงเรยนประถมศกษา (ปรชา คมภรปกรณ) ระเบยบกระทรวงศกษา พ.ศ.2539 พรบ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ระเบยบว าดวยคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน 2543 รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2540 ประกอบ คณารกษ และคณะ ค มอการบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนนตบคคล การประเมนแผนและโครงการ (สมประสงค วทยเกยรต ) สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ประทป สยามชย(สารตถทางสงคมวทยาการ) จตต โชตอทย (การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน) การบรหารงานความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ

การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (พนจดา) สาเรง คลาจน การบรหารการศกษาสมยใหม แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน (กตมา ปรดดลก) การประถมศกษา(วไลวรรณวทยวโรจน) การศกษากบการพฒนาชมชน(ปรชา เศรษฐธร) โรงเรยนกบชมชน(สร เทศประสทธ) การบรหารโรงเรยนชมชน (พสฐ พษณานนท) โรงเรยนกบชมชน (บรรเทา กอตตศกด) การสรางความสมพนธระหว างโรงเรยนกบชมชน (สพชญา ระกล) การบรหารการจดการสถานศกษาในศตวรรษท 21 การปฏวตการศกษาไทย (รง แกวแดง) ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารการศกษา เอกสารประกอบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา การบรหารจดการสถานศกษา 3ปแหงการปฏรปการศกษาของ สปศ ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชน

ผบรหารควรมบทบาทหนาทแสดงออกดานการสรางสมพนธภาพตอนกเรยนและศษยเกา

/

การบรหารและการจดการทเปนประชาธปไตยมสวนชวยในการสนบสนนการเรยนการสอน

/

การมสวนรวมในกจกรรมใดๆ นนจะตองคานงถงประโยชนทไดรบทงทางตรงและทางออม

/

131

จากตารางท 3 พบวา ผลการวเคราะหปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ดวยการวเคราะหเอกสารจากแนวคด ทฤษฎโดยการศกษาจากเอกสาร ตารา วารสาร บทความ และรายงานการวจยทเกยวของ ซงผลการวเคราะหพบตวแปรทงสนจานวน 298 ขอ

1.2 การสมภาษณแบบกงโครงสราง (semi - structured interview) ความคดเหนของผเชยวชาญ และผทรงคณวฒเกยวกบปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ผลการวเคราะหหลกการและแนวคดทฤษฎ และขอคนพบทเกยวของกบปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ผวจยไดดาเนนการสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญ และผทรงคณวฒเกยวกบปจจยของปจจยและรปแบบยทธว ธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนจานวน คน ประกอบดวย 3 กลม คอ ฝายบรหารการศกษาจานวน 3 คน ผบรหารเขตพนทการศกษาจานวน 3 คน และอาจารยมหาวทยาลยจานวน 3 คน โดยวธเลอกแบบ (snowball sampling) ในการวจยครงน ซงสรปสาระสาคญไดดงน

ตารางท 4 บทสมภาษณผเชยวชาญ เรอง ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ท ประเดน ผเชยวชาญ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 หมายเหต 1 ดานการใหบรการชมชน / / / / / / / / / 1.ดร พระ

2.ดร.อานาจ 3.ดร.รงสรรค 4.ดร.ชลา 5.ดร.วชรนทร 6.ดร.ธวชชย 7.ดร.สมตร 8.ดร.ชชาต 9.ดร.สาเรง

2 ดานการรบความชวยเหลอสนบสนนจากชมชน / / / / / / / / /

3 ดานการสงเสรมความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน

/ / / / / / / / /

4 ดานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน / / / / / / / / /

5 ดานการจดตงกลม ชมรม สมาคม และมลนธ / / / / / / / / /

6 ดานการประชาสมพนธ / / / / / / / / /

7 การปรบตวของบคลากรใหเขากบทองถน / / / / / / / / /

8 การเปดโอกาสในการมสวนรวมของทองถน / / / / / / / / / 9 ดานการสรางความไววางใจรวมกนระหวางโรงเรยน

กบชมชน

/ / / / / / / / /

132

ตารางท 4 บทสมภาษณผเชยวชาญ เรอง ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน (ตอ)

ท ประเดน ผเชยวชาญ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 หมายเหต 10 ดานการเปดโอกาสในการแสดงความคดเหนรวมกน / / / / / / / / / 1.ดร พระ

2.ดร.อานาจ 3.ดร.รงสรรค 4.ดร.ชลา 5.ดร.วชรนทร 6.ดร.ธวชชย 7.ดร.สมตร 8.ดร.ชชาต 9.ดร.สาเรง

11 รวมชนชม ใหชมชนรบรความสาเรจของการทางานของโรงเรยนและนกเรยน

/ / / / / / / / /

12 ตองเปดโอกาสเขามามสวนรวมในการบรหาร / / / / / / / / /

13 ตองเขารวมกจกรรมกบชมชน / / / / / / / / /

14 โรงเรยนตองรวมกจกรรมและมความสมพนธกบชมชน

/ / / / / / / / /

15 การใหชมชนเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหน

/ / / / / / / / /

16 การเปดโอกาสใหชมชนมสวนรวมในทกดานของโรงเรยน

/ / / / / / / / /

17 การใหชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรม / / / / / / / / /

18 รวมบรหาร ใหชมชนเขามารวมบรหารการศกษา และกจกรรม

/ / / / / / / / /

19 ดานการเปดโอกาสในการแสดงความคดเหนรวมกน / / / / / / / / /

20 ดานการตดตอสอสาร / / / / / / / / /

21 ดานการตดสนใจ / / / / / / / / /

22 ดานภาวะผนา / / / / / / / / /

23 ตองบรการชมชนดวยความจรงใจ / / / / / / / / /

24 การเรยนรรวมกนในสภาพปญหาในโรงเรยน / / / / / / / / /

25 การรวมแสดงความยนดในความสาเรจ / / / / /

26 โรงเรยนตองมเปาหมาย วตถประสงค ทเดนชด / / / / / /

27 การรวมคดในการบรหารองคกร / / /

28 การรวมวางแผนการดาเนนงาน / / /

29 การรวมมอในการจดกจกรรมการเรยนการสอน / / /

30 การรวมประเมนผลของการดาเนนงาน / / /

31 ดานการกาหนดเปาหมาย และความตองการรวมกน / / / / / /

134

ตารางท 4 บทสมภาษณผเชยวชาญ เรอง ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน (ตอ)

ท ประเดน ผเชยวชาญ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 หมายเหต 32 ตองสนองความตองการของชมชน / / / / / 1.ดร.พระ

2.ดร.อานาจ

3.ดร.รงสรรค 4.ดร.ชลา 5.ดร.วชรนทร 6.ดร.ธวชชย 7.ดร.สมตร 8.ดร.ชชาต 9.ดร.สาเรง

33 รวมนโยบาย ใหชมชนรบทราบถงนโยบายของรฐ แผนการพฒนาของโรงเรยน

/ / / / / /

34 โรงเรยนตองมคณะกรรมการสถานศกษาทเขมแขง / / / / /

35 รวมงาน ใหชมชนรวมรบรภารกจของโรงเรยน เสมอนเปนเจาของโรงเรยน

/ / / / /

36 รวมตดสนใจ ใหชมชนเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหน

/ / / / / /

37 การสรางความสมพนธทดกบผปกครอง / / / /

38 การใหชมชนมสวนรวมในการจดการเรยนการสอน / / / / /

39 การสรางบคลากรในสถานศกษาเพอเปนแบบอยางของชมชน

/ /

40 ความรความเขาใจในความเปนอยในทองถน / / /

41 การทางานทชดเจน สนองความตองการของทองถน / / /

42 การสรางความสาเรจของนกเรยนตอการจดกจกรรมการเรยนร

/ / / /

43 ดานมนษยสมพนธ / / / /

44 ดานสภาพแวดลอม / / /

45 ดานนโยบายของรฐ / / /

46 โรงเรยนตองทราบปญหา และความตองการ / / / /

47 ดานการบรหารโรงเรยน / / /

48 ดานการสนองความตองการของโรงเรยน / / /

49 ดานบคลกภาพ / / / / /

50 รวมคด มการปรกษาหารอ การแสดงออกทางความคดเหน

/ / / /

51 รวมวางแผน มการรวมกนวางแผนในการจดการศกษา และกจกรรมตางๆ

/ / / /

52 รวมชนชม เปนการแสดงความชนชมผลแหงความสาเรจ

/ / /

135

ตารางท 4 บทสมภาษณผเชยวชาญ เรอง ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน (ตอ)

ท ประเดน ผเชยวชาญ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 หมายเหต 53 การสรางความสมพนธกบนกเรยน / 1.ดร.พระ

2.ดร.อานาจ

3.ดร.รงสรรค 4.ดร.ชลา 5.ดร.วชรนทร 6.ดร.ธวชชย 7.ดร.สมตร 8.ดร.ชชาต 9.ดร.สาเรง

54 การสงเสรมนกเรยนใหมความสามารถ มอนาคตทด เพอกลบมาเปนกาลงของชมชน

/

จากตารางท 4 ผวจยสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒจานวน คน จาแนกออกเปน 3 กลม คอ ฝายบรหารการศกษาจานวน 3 คน ผบรหารเขตพนทการศกษาจานวน 3 คน และอาจารยมหาวทยาลยจานวน 3 คน สรปผลความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒเกยวกบปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนซงผลการวเคราะหพบตวแปร จานวน 54 ขอ

1 . 3 ผลการสงเคราะหปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน จากการวเคราะหเนอหาและการสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ

จากการวเคราะหเนอหาซงผลการวเคราะหพบตวแปรทงสนจานวน 298 ขอ และจากการสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒจานวน คน สรปผลความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒ ซงผลการวเคราะหพบตวแปร จานวน 54 ขอ ผวจยนาขอมลทไดจากการวเคราะหเนอหาและการสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญและผทรงคณวฒเกยวกบปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน มาสรางเปนขอคาถามของแบบสอบถามในการสอบถาม จานวน 150 ขอ แลวนาแบบสอบถามทได ไปพจารณาตรวจสอบ ความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) โดยหาคา IOC (Index of Item Objective Congruence)

จากผทรงคณวฒ จานวน 5 คน นาแบบสอบถามทได ไปพจารณาตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) นาผลทไดมาวเคราะหหาคาดชนความสอดคลองตามวตถประสงคโดยใช

136

เทคนค IOC (Index of Item Objective Congruence ) เลอกขอคาถามซงพจารณาคาดชนความสอดคลองมากกวา 0.50 ขนไป คดเลอกไวใชได ตากวา 0.50 ปรบปรง แกไข สานวนภาษาทใช ตลอดจนเนอหาใหสอดคลองกบจดประสงค และนยามตวแปรตามขอเสนอแนะของ ผทรงคณวฒ นาแบบสอบถามทไดผานการปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของ ผทรงคณวฒแลวไปทดลองใชกบประชากรทไมใชกลมตวอยาง จานวน 10 โรงเรยนผใหขอมลคอ ผอานวยการสถานศกษา ประธานคณะกรรมการสถานศกษา และตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษา โรงเรยนละ 3 คน รวม 30 คน แลวนามาวเคราะหนาผลทไดมาคานวณหาความเชอมนชนดคงทภายใน (internal consistency reliability) โดยใชวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha

coefficient)วเคราะหโดยใชโปรแกรมสาเรจรป SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) ซงผลการวเคราะหเหลอขอคาถามจานวน 134 ขอ

ตอนท การวเคราะหรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

การวเคราะหปจจยเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis)ตามความคดเหนของกลมตวอยางจากแบบสอบถาม ซงเปนโรงเรยนในฝน และโรงเรยนดประจาตาบลจานวน 94 โรงเรยน รวมผใหขอมล 282 คน ไดรบการตอบกลบคนมาจานวน 85 โรงเรยน รวมผใหขอมล 255 คน คดเปนรอยละ 90.42 นามาวเคราะหและเสนอผลการวเคราะหโดยใชตารางประกอบคาบรรยายจาแนกรายละเอยดไดดงน

. การวเคราะหขอมลสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถามซงเปนโรงเรยนในฝนทเปนโรงเรยนดประจาอาเภอ หรอโรงเรยนดประจาตาบล จานวนประชากร 2,502 โรงเรยน กาหนดขนาดของกลมตวอยางจากตารางประมาณขนาดของกลมตวอยางของทาโรยามาเน (Taro Yamane) ไดขนาดของกลมตวอยางโรงเรยนจานวน 94 โรงเรยน รวมผใหขอมล 282 คน ผใหขอมลครงนเปนโรงเรยนในฝน หรอโรงเรยนดประจาตาบลโรงเรยนละ 3 คน ประกอบดวยผอานวยการสถานศกษา ประธานคณะกรรมการสถานศกษา และตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษา มผใหขอมลทงสน จานวน 282 ฉบบ ไดรบการตอบกลบคนมาจานวน 85 โรงเรยนรวมผใหขอมล 255 คน คดเปนรอยละ 90.42 เมอแยกพจารณาตามเพศ อาย วฒการศกษา สถานภาพผตอบแบบสอบถามโดยการแจกแจงความถ (frequency) และหาคารอยละ (percentage)

รายละเอยด ดงตารางท 4

137

ตารางท 5 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

สถานภาพ จานวน รอยละ

เพศ

ชาย 180 70.59

หญง 75 29.41

รวม 255 100

อาย

ตากวา30 - -

31 – 4 ป - -

- ป 72 28.24

ป ขนไป 183 71.76

รวม 255 100

วฒการศกษา

ปรญญาตร 74 29.02

ปรญญาโท 174 68.24

ปรญญาเอก 7 2.74

รวม 255 100

สถานภาพผตอบแบบสอบถาม

ผอานวยการโรงเรยน 85 33.33

ประธานคณะกรรมการสถานศกษา 85 33.33

ตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษา 85 33.33

รวม 255 100

จากตารางท 5 พบวาผตอบแบบสอบถามทงสน จานวน 255 ฉบบในการวจยครงน สวนใหญเปนเพศชายจานวน 180 คนคดเปนรอยละ 70.59 เปนเพศหญงจานวน 75 คนคดเปนรอยละ 29.41 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาย 51 ปขนไปจานวน 183 คนคดเปนรอยละ

71.76 และรองลงมาคอ อาย 41 – 50 ปจานวน 72 คนคดเปนรอยละ 28.24 ในดานระดบวฒการศกษาสวนใหญมระดบวฒการศกษาในระดบปรญญาโทมากทสดจานวน 174 คนคดเปน รอยละ .24 รองลงมาคอระดบปรญญาตร จานวน 74 คนคดเปน รอยละ 29.02 และระดบปรญญาเอกจานวน 7 คน คดเปนรอยละ 2.74 สถานภาพผตอบแบบสอบถามเปนผอานวยการโรงเรยนจานวน 85 คนคดเปนรอยละ 33.33 ประธานคณะกรรมการสถานศกษาจานวน 85 คน

138

คดเปนรอยละ 33.33 และตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษา จานวน 85 คนคดเปน รอยละ 33.33

2.2 การวเคราะหปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยน กบชมชน ในการวเคราะหปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนผวจยไดวเคราะหจากคาเฉลย( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) รายละเอยดดงตารางท 5

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปน ปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

1 มการกาหนดระเบยบขอบงคบของโรงเรยนในการบรการชมชน

4.16 0.81 มาก

2 มการจดเตรยมหาวสด ครภณฑ ในการใหบรการชมชนและหนวยงาน

4.10 0.80 มาก

3 มการอานวยความสะดวกในการบรการชมชนในดานอาคาร สถานท และวสด ครภณฑแกชมชน

3.95 0.85 มาก

4 สงเสรมความรวมมอกบหนวยงานอนในการพฒนา และสงเสรมวชาชพแกชมชน

3.98 0.85 มาก

5 มการจดสรรงบประมาณในการสนบสนนการใหบรการแกชมชน

3.73 0.91 มาก

6 มการใหบรการขาวสาร ขอมลและความเคลอนไหวของโรงเรยนใหชมชนทราบ

3.94 0.91 มาก

7 มการเปดบรการใหชมชนใชบรการสบคนขอมลตางๆในโรงเรยน

3.89 0.89 มาก

8 มการจดแนะนาความรเกยวกบสขภาพอนามยแกชมชน ในเขตบรการและชมชนใกลเคยง

3.98 0.86 มาก

(n=85)

139

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ( ตอ )

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

9

มการประสานและใหความชวยเหลอกบหนวยงานสาธารณสขในการสารวจขอมล ปญหาดานสขภาพอนามยของนกเรยน

4.09 0.83 มาก

10 สงเสรมการใหความรวมมอในการแกปญหาตางๆของชมชน

3.93 0.88 มาก

11 สงเสรมการบรการสนามกฬาของโรงเรยนใหเปนทออกกาลงกายและการแขงขนกฬาของชมชน

4.11 0.90 มาก

12 สงเสรมการจดกจกรรมบาเพญประโยชนแกชมชน โดยจดกจกรรมลกเสอเนตรนาร ยวกาชาด แกชมชน

4.02 0.93 มาก

13 สงเสรมการใหความรวมมอกบทางราชการทเกยวของกบการปองกนแกไขปญหาตางๆในชมชน

4.08 0.90 มาก

14 มการจดทาแผนปฏบตการโดยการบรณาการกจกรรมทงภายในและภายนอกโรงเรยน

4.08 0.83 มาก

15 สงเสรมใหชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมภายในโรงเรยน

4.14 0.80 มาก

16 สงเสรมการสรางบรรยากาศทเปนกนเองในการตดตอประสานงานภายในโรงเรยน

4.22 0.80 มาก

17 สงเสรมการจดอบรมใหความรเกยวกบเทคโนโลยททนสมย เชน คอมพวเตอร อนเทอรเนต

4.09 0.80 มาก

18

สงเสรมใหมการรวมมอกบหนวยงานอนในการจดอบรมวชาชพหลกสตรระยะสนใหกบประชาชนผสนใจ

3.92 0.84 มาก

(n=85)

140

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ( ตอ )

n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

19 สงเสรมการจดกจกรรมดานสนทนาการใหแกชมชน เพอสรางความเขาใจในการเปนสวนหนงของชมชน

4.01 0.83 มาก

20 สงเสรมวชาชพใหนกเรยนมรายไดพเศษ ในชวงเวลาวางหลงเลกเรยนหรอปดเทอม

3.88 0.94 มาก

21 มการจดหาวทยากรทมความร ความสามารถ ในการอบรมและการแลกเปลยนความรกบภมปญญาทองถน

4.04 0.91 มาก

22 มการใหขอมลขาวสาร การบรการหองสมด หรอการจดสถานทอานหนงสอในชมชน

4.21 0.80 มาก

23 สงเสรมการรวมมอและประสานงานกบหนวยงานอน เพอเผยแพรความรเกยวกบสขภาพอนามยใหชมชน

4.27 0.81 มาก

24

สงเสรมใหชมชนภายนอกไดรบรขาวสารและความตองการของโรงเรยนอยางทวถงในการใหบรการและความชวยเหลอ

4.07 0.75 มาก

25 ผบรหารสถานศกษาเปนผนาในการจดงานประเพณวฒนธรรมตางๆของชมชน

4.11 0.69 มาก

26

บคลากรทางการศกษาเปนผนาในการจดกจกรรมสาธารณประโยชน และมสวนรวมเพอพฒนาชมชนใหเขมแขง

4.20 0.69 มาก

27 รวมจดกจกรรมเพอรณรงคในการพฒนาความสะอาดและบรเวณสาธารณประโยชนของชมชน

4.34 0.78 มาก

28 มสวนในงานหรอกจกรรมพฒนาชมชนอยางสมาเสมอ 4.42 0.66 มาก

29 รวมมอกบชมชนในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในชมชนใหเขมแขง

4.18 0.63 มาก

(n=85)

141

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน( ตอ )

n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

30 รวมมอในการสนบสนนในการพฒนาชมชนใหมความเปนอยทด

4.20 0.67 มาก

31 สงเสรมการสรางความเขาใจของชมชนในการสนบสนนกจกรรมของโรงเรยน

4.20 0.69 มาก

32 สงเสรมการใหความเขาใจในการรบความชวยเหลอและสนบสนนในดานทนทรพย วสด อปกรณ

4.09 0.85 มาก

33

มการขอความรวมมอดานแรงงาน การเงน และอปกรณตางๆจากชมชน ในการเขามามสวนรวมพฒนาโรงเรยน

4.19 0.67 มาก

34 มการขอความอนเคราะห รบการสนบสนน และความชวยเหลอ จากหนวยงานตางๆ

4.09 0.77 มาก

35 มการเชญบคลากรในทองถนทมความรความสามารถเปนวทยากรใหความรแกนกเรยน

4.09 0.82 มาก

36 มการเชญแกนนาชมชน และบคลากรเขามามสวนรวมในกจกรรมตางๆของโรงเรยน

4.12 0.84 มาก

37

สงเสรมการกาหนดนโยบายในลกษณะเกอกลและมสวนรวมระหวางโรงเรยนกบชมชนในการจดกจกรรมรวมกน

4.12 0.82 มาก

38 มการเปดโอกาสใหชมชนจดหาสวสดการ และทนการศกษาใหกบนกเรยนในโรงเรยน

4.14 0.87 มาก

39

สงเสรมสนบสนนการกอตงชมรม สมาคม รวมกบชมชนเพอพฒนาประชาชนทอยในชมชนใหเขมแขง และสามารถกลบมาพฒนาโรงเรยน

4.05 0.83 มาก

(n=85)

142

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน( ตอ )

n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

40

สงเสรมการสรางความสมพนธกบสถานประกอบการ เพอใหโรงเรยนใชสถานประกอบการเปนแหลงเรยนรของโรงเรยน

4.11 0.80 มาก

41 มการจดทาฐานขอมลทเกยวของกบวทยาการตางๆภายในชมชน เพอพฒนาชมชน

4.13 0.73 มาก

42

มการเชญวทยากรทองถนทมความรความสามารถ มประสบการณ และประสบความสาเรจในการประกอบอาชพมาแนะนาใหแกชมชน

4.13 0.74 มาก

44 สงเสรมใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดกจกรรมเสรมหลกสตรทโรงเรยนจดขน

4.17 0.72 มาก

45 สงเสรมใหชมชนเขามาเปนสวนหนงในการจดกจกรรมการเรยนการสอนภายในโรงเรยน

4.11 0.87 มาก

46

สงเสรมใหชมชนภายนอกไดรบรขาวสารและความตองการของโรงเรยนอยางทวถงในการรบความชวยเหลอสนบสนนจากชมชน

4.15 0.80 มาก

47 มการแจงสทธประโยชนตางๆทจาเปนตามระเบยบราช การแกบคคลทใหการชวยเหลอและสนบสนนโรงเรยน

4.04 0.78 มาก

48 ใหความรวมมอกบสาธารณสขในการจดบรการสขภาพอนามยใหแกชมชน

4.16 0.89 มาก

49 สงเสรมความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆในการสงเสรมวชาการ

4.09 0.88 มาก

50 สรางความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆในการสงเสรมกจกรรมการละเลนของชมชน

4.21 0.75 มาก

(n=85)

143

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน( ตอ ) n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

51

สงเสรมใหมการตดตอประสานงานในการจดกจกรรมเพอสงเสรมความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆ

4.13 0.79 มาก

52

สงเสรมความรวมมอ ในการจดกจกรรมและการแสดงตางๆของโรงเรยนกบหนวยงานและองคกรอนๆ

4.18 0.79 มาก

53 สงเสรมใหมการจดการแขงขนกฬาเชอมความสามคคกบชมชนและหนวยงานอน

4.27 0.76 มาก

54 สงเสรมใหมการสารวจความตองการเกยวกบการจดกจกรรมของบคลากรฝายตางๆในชมชน

4.01 0.82 มาก

55 สงเสรมใหชมชนและหนวยงานอนเขามามสวนรวมในการวางแผนการจดกจกรรมนกเรยน

3.98 0.87 มาก

56 สงเสรมและสนบสนน ใหมการนาทรพยากรในทองถนมาใชประโยชน

4.15 0.75 มาก

57 สนบสนนบคลากรของโรงเรยนในการเขารวมกจกรรมตามประเพณหรอเทศกาลของทองถน

4.22 0.83 มาก

58 สงเสรมการจดกจกรรมรณรงค และตอตานยาเสพตด เพอเปนการเผยแพรและใหความรแกชมชน

4.25 0.75 มาก

59

สงเสรมบทบาทหนาทในการขอความรวมมอจากภาคเอก ชนรบบรจาคเครองอปโภคบรโภคเพอชวยเหลอชมชน

4.14 0.83 มาก

60 สงเสรมใหคร นกเรยน และบคลากรของโรงเรยนเขารวมกจกรรมพฒนาชมชน

4.49 0.70 มาก

(n=85)

144

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน( ตอ ) n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

61

สงเสรมและสนบสนนใหมการรบฟงความคดเหนจากชมชนเพอนามาใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาชมชน

4.08 0.81 มาก

62

สงเสรมและสนบสนนในการสรางจตสานกใหคนในชมชนไดตระหนกและเขามามสวนรวมในการพฒนาชมชน

4.09 0.80 มาก

63 สงเสรมและสนบสนนการจดกจกรรมใหผเรยนเกดจตสาธารณะ และมพฤตกรรมสรางสรรคสงคม

4.16 0.72 มาก

64

สงเสรมและสนบสนนใหมการจดกจกรรมการทางานเปนทม เพอแกปญหา และพฒนาชมชนอยางตอเนอง

4.33 0.61 มาก

65 สงเสรมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานใหความรความเขาใจในบทบาท หนาทของตนเอง

4.08 0.83 มาก

66 สงเสรมความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนแกคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

4.25 0.63 มาก

67 จดการประชมคณะกรรมการศกษาขนพนฐานในการปรกษาหารอระหวางบคลากรในโรงเรยนกบชมชน

4.06 0.81 มาก

68

จดใหมการประชมคณะกรรมการศกษาขนพนฐานในการศกษารวบรวมขอมลจากชมชน เพอนาไปใชในการวางแผนสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

4.07 0.88 มาก

(n=85)

145

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน( ตอ ) n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

สงเสรมการมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ใหขอเสนอแนะ และคาปรกษาตอการจดทานโยบายของโรงเรยน

4.05 0.90 มาก

70

สงเสรมการมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ใหขอเสนอแนะและใหคาปรกษา ตอการจดทาแผนพฒนาการศกษา

4.09 0.82 มาก

71

สงเสรมความรวมมอกบผนาชมชนในการวางแผนการสรางความสมพนธชมชนอยางเปนระบบและตอเนอง

4.02 0.87 มาก

72 สงเสรมการกาหนดแนวทางการวางแผนการสรางความสมพนธกบชมชน

4.16 0.81 มาก

73 จดใหมการสารวจความคดเหนของชมชนเกยวกบการจดบรการชมชน และหนวยงานอนๆของโรงเรยน

3.94 0.84 มาก

74 จดใหมการสารวจผลการดาเนนงานดานการประชาสมพนธของโรงเรยนกบชมชน

3.80 1.06 มาก

75 จดใหมสวนรวมในการสรางเครองมอการประเมนผลงานความสมพนธกบชมชน

4.09 0.79 มาก

76 จดใหมการประเมนผลการประชมระหวางผนาชมชนกบโรงเรยน

4.20 0.65 มาก

77

จดใหมการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรทรบผดชอบดานความสมพนธกบชมชนเพอนามาปรบปรงการปฏบตงาน

4.26 0.67 มาก

(n=85)

146

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน (ตอ) n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

78 จดใหมการนาผลการประเมนผลการดาเนนงานดานตางๆของโรงเรยนเผยแพรใหชมชนทราบ

4.26 0.67 มาก

79 สงเสรมการจดตงชมรม สมาคม มลนธ เพอเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยน

4.08 0.81 มาก

80 มการขอความชวยเหลอดานทนการศกษาจากชมชน เพอมอบใหนกเรยนทเรยนด หรอยากจน

4.15 0.84 มาก

81 มการขอไดรบความชวยเหลอสนบสนนดานการเงน และวสดอปกรณการศกษาจากชมชน

4.11 0.82 มาก

82

สงเสรมชมชนใหมสวนรวมในการใหคาปรกษาหารอหรอแสดงความคดเหนเพอเปนแนวทางในการพฒนาโรงเรยน

4.20 0.76 มาก

83 สงเสรมชมชนใหมสวนรวมในการรกษาระเบยบวนย และการแกปญหาอนๆของนกเรยน

3.95 0.93 มาก

84 มการจดศกษาดงานเกยวกบชมรม สมาคม มลนธ เพอเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยน

4.04 0.81 มาก

85 มการแตงตงคณะกรรมการเพอทาหนาทเกบรวบรวมงานดานตางๆเพอเปนขอมลของโรงเรยน

3.84 1.00 มาก

86 มการแตงตงผรบผดชอบทมความรความสามารถในการปฏบตหนาทดานประชาสมพนธ

3.92 1.00 มาก

87

มการจดประชาสมพนธดวยสอตางๆเพอเผยแพรขาวสารเกยวกบกจการ และผลงานของโรงเรยนใหชมชนทราบ

3.93 1.02 มาก

(n=85)

147

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน (ตอ) n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

88 มการประชมผปกครองนกเรยน เพอชแจงนโยบายและประชาสมพนธผลงานของโรงเรยน

3.96 1.06 มาก

89 มการจดทาสงพมพตางๆในการเผยแพรขาวสารขอมลกจกรรมของโรงเรยน

3.96 1.07 มาก

90 มการออกเยยมบานนกเรยน เพอเกบรวบรวมขอมลพนฐานของนกเรยน

3.92 1.04 มาก

91 มการเปดโอกาสใหชมชนมสวนรวมในการจดนทรรศการผลงานทางวชาการของโรงเรยน

3.82 1.08 มาก

92 มการแนะนาและเผยแพรเกยรตประวตครดเดนใหชมชนทราบ

3.78 1.10 มาก

93 มการแนะนาและเผยแพรเกยรตประวตนกเรยนดเดนใหชมชนทราบ

3.83 1.10 มาก

94 มการใหชมชนมสวนรวมสงเสรม และสนบสนนกจกรรมดานกฬาของโรงเรยน

3.92 1.07 มาก

95

มการสงเสรมและสนบสนนกจกรรมดานศลปะ ดนตร หรอกจกรรมทางวชาการตางๆเพอใหชมชนไดชนชม

3.82 1.16 มาก

96

มการประชาสมพนธดวยสอตางๆเพอเผยแพรขาวสารเกยวกบกจกรรม และผลงานของโรงเรยนใหชมชนทราบ

3.70 1.17 มาก

97 มการสงเสรมใหโรงเรยนเปนสถานทในการฝกอบรมดานตางๆของชมชน

3.80 1.20 มาก

(n=85)

148

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน( ตอ ) n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

98 มการกาหนดอดมการณเพอเสรมสรางคณธรรม คณลกษณะและความประพฤตของนกเรยนไวชดเจน

3.77 1.19 มาก

99

มการจดประชมผปกครองนกเรยน เพอชแจงอดมการณ นโยบาย และวตถประสงคของโรงเรยนใหทราบโดยทวถงกน

3.75 1.24 มาก

100 มการจดกจกรรมเพอพฒนางานวชาการ กฬา คณธรรมจรยธรรมของนกเรยนอยางตอเนอง

4.12 0.91 มาก

101 มการจดบรรยากาศเพอสงเสรมการเรยนรของนกเรยน และชมชน

4.02 0.90 มาก

102 มการจดหองเกยรตยศในโรงเรยนเพอเผยแพรเกยรตประวตของโรงเรยน

3.81 1.13 มาก

103

มการสรางความตระหนกใหผปกครองเหนความสาคญของโรงเรยน เพอสงเสรมใหนกเรยนเกดความรกและความผกพนกบโรงเรยน

4.16 0.70 มาก

104

มการจดใหมการประชาสมพนธเผยแพรเกยรตประวต ผลงานดเดนของโรงเรยนใหผปกครองและชมชนไดรบรอยางตอเนอง

4.11 0.83 มาก

105 มการกาหนดเปาหมาย วตถประสงค ของโรงเรยนทชดเจนในการพฒนาโรงเรยน

4.14 0.79 มาก

106

มการบรหารโรงเรยนทมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานทเขมแขงในดานการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยน

4.08 0.90 มาก

(n=85)

149

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน (ตอ )

n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

107

มการสารวจปญหาและความตองการ เพอนามาแกไขปรบปรงและเปลยนแปลงในการพฒนาโรงเรยน

4.04 0.94 มาก

108 มการเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมและงานสมพนธชมชนอยางจรงใจ

4.10 0.87 มาก

109 มการสรางความเปนหนงกบชมชนในการเขามามสวนรวมในการบรหารงานของสถานศกษา

4.05 0.87 มาก

110 มการศกษาและเรยนรวถชวตประเพณและวฒนธรรมของทองถนอยางถกตอง

4.03 0.91 มาก

111 สงเสรมการปรบตวของบคลากรในโรงเรยนใหเขากบชมชน

4.34 0.71 มาก

112 สงเสรมการมสวนรวมในการทางานทชดเจน และสนองความตองการของชมชน

4.05 0.88 มาก

113 สงเสรมการสรางความสาเรจของนกเรยนตอการจดกจกรรมการเรยนการสอนอยางชดเจน

4.29 0.80 มาก

114 สงเสรมการสรางความไววางใจรวมกนในการบรหารจดการระหวางโรงเรยนกบชมชน

4.14 0.84 มาก

115 สงเสรมใหชมชนมสวนรวมตดสนใจในการบรหารงาน

4.15 0.78 มาก

(n=85)

150

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน (ตอ )

n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

116 สงเสรมการบรหารดวยการรวมวางแผน ในการจดการศกษา และกจกรรม

4.20 0.78 มาก

117 สงเสรมการบรหารดวยการรวมดาเนนการ โดยการมสวนรวมในรปแบบของคณะกรรมการ

4.15 0.78 มาก

118 สงเสรมการบรหารดวยการรวมในการประเมนผล และมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม

4.11 0.72 มาก

119 สงเสรมการรวมชนชมผลงาน ทแสดงถงความสาเรจในการบรหารโรงเรยน

4.00 0.92 มาก

120 สงเสรมการสรางความสมพนธทดของบคลากรในโรงเรยนกบผปกครองและนกเรยน

4.18 0.82 มาก

121 สงเสรมนกเรยนในการสรางอนาคตเพอกลบมาพฒนาทองถนของตนเอง

4.17 0.86 มาก

122 สงเสรมการเปนแบบอยาง และตนแบบทดของบคลากรในโรงเรยนตอนกเรยนและชมชน

4.20 0.82 มาก

123

สงเสรมการพฒนาคณภาพการศกษาโรงเรยนตองพฒนานกเรยนใหมความรความสามารถ สรางชอเสยงใหชมชนยอมรบ

4.10 0.93 มาก

124 สงเสรมการพฒนาบคลากรใหเปนทยอมรบทงทางดานกายภาพ จตใจ และการปฏบตตน

4.06 0.89 มาก

(n=85)

151

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน( ตอ )

n = 85

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

125

มการศกษาและวเคราะหขอมลชมชนกอนการวางแผนงานสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

3.91 0.94 มาก

126 มการศกษาสภาพเศรษฐกจ รายได และปญหาอปสรรคตางๆในทองถน

3.99 0.88 มาก

127

สงเสรมการเปนผประสานงานระหวางโรงเรยนกบชมชนตองมประสบการณเพยงพอในการประสานการทางานเพอใหเกดความสมพนธทดตอกน

4.13 0.88 มาก

128 มการเตรยมการทด ดวยการฝกอบรมเพอพฒนาทกษะและทศนคตของผทปฏบตงานดานโรงเรยนกบชมชน

3.98 0.92 มาก

129 มการจดใหมการประชาสมพนธเพอใหชมชนรบร และเขาใจกระบวนการวางแผนแบบมสวนรวม

4.28 0.64 มาก

130

มการจดเวทประชาคมรวมกนระหวางประชาชน องคกรชมชนและเจาหนาทจากหนวยงานตางๆเพอใหเกดการเรยนรรวมกนและสรางความเขาใจถงบทบาทหนาทของโรงเรยน

4.07 0.85 มาก

131 มการจดทาแผนปฏบตงานสอดคลองกบวถชวตของคนในชมชน และสามารถนาไปปฏบตไดจรง

4.13 0.81 มาก

(n=85)

152

ตารางท 6 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและคาระดบความคดเหนของแตละตวแปรทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน( ตอ )

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบความคดเหน

132 มการจดสรรงบประมาณเพอนามาจดกจกรรมดานสมพนธชมชนอยางตอเนองและเปนระบบ

4.07 0.75 มาก

133 สงเสรมใหคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานของโรงเรยนมบทบาทในการแนะแนวทาง ตดตามประเมน ผลงาน สรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนใหชดเจนเปนรปธรรม

4.22 0.64

มาก

134 สงเสรมใหมการปรบปรงการปฏบตงานตามแผนงานการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

3.99 0.88 มาก

รวม 4.08 0.85 มาก

จากตารางท พบวาตวแปรปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนทง ตวแปร มคาเฉลย เทากบ 4.08 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)เทากบ 0.85 ระดบความคดเหนในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลยอยระหวาง 3. – .โดยคาเฉลย ( ) ของตวแปรทอยในระดบมากทสดคอ ตวแปรท 60 สงเสรมใหคร นกเรยน และบคลากรของโรงเรยนเขารวมกจกรรมพฒนาชมชน (=4.49, S.D. = 0.70) รองลงมาเปนอนดบท

คอ ตวแปรท 28 มสวนรวมในงานหรอกจกรรมพฒนาชมชนอยางสมาเสมอ (=4.42, S.D. =

.66)

. ผลการวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis)เพอใหไดตวแปรทสาคญทเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนดวยวธการสกดองคประกอบแบบการวเคราะหองคประกอบหลก (Principal Component Analysis หรอ PCA)

(n=85)

153

การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามดวยการวเคราะหปจจย (Factor Analysis) ขอตกลงเบองตนทสาคญคอ ตวแปรมความสมพนธกน และพจารณาจากคา KMO and Bartlett’s

Testโดยคา Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy (MSA) อยระหวาง ถง และสถตทดสอบตวท คอ Bartlett’s Test of Sphericityใชทดสอบตวแปรตางๆ วามความสมพนธกนหรอไม จากการวเคราะหปจจยไดผล ดงตารางท 7

ตารางท คา Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy 0.890

Bartlett’s Test of Approx. Chi-Square Sphericity 41,911.329

df 8,911

Sig .000

จากตารางท พบวา KMO (Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling) มคาเทากบ . 90 ซงมคาใกล . แสดงใหเหนถงความเหมาะสมและความเพยงพอของขอมลสามารถวเคราะหปจจยได และจาก Bartlett’s Test of Sphericity มคา Chi-Square มนยสาคญทางสถต แสดงวา แมทรกซสหสมพนธของตวแปรมความสมพนธทาใหขอมลสามารถนาไปวเคราะหตอไปได

การวเคราะหปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนโดยเกณฑขอตกลงเบอตนในการพจารณาปจจยคอ คาไอเกน (eigenvalue) ทมากกวา 1.00 ตามวธของไกเซอร (Kaiser)ในการพจารณาตวแปรทเปนปจจยทมคานาหนกปจจย(factor loading)

มากกวา .7 ขนไป และจากคาแมทรกซสหสมพนธและคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรพบวา ตวแปรบางปจจย (factor extraction) มความสมพนธกนจงทาการวเคราะหปจจยปจจย (maximum likelihood) และหมนแกนองคประกอบแบบตงฉาก (orthogonal rotation) โดยใชวธ แวรแมกซ (varimax rotation)

ผลการวเคราะหโดยสกดปจจย(factor extraction) พบวาตวแปรปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนสามารถจดกลมปจจยทงหมด 4 ปจจย และมคาไอเกน (eigenvalue) ทมากกวา 1.00 รายละเอยดดงตารางท 8

154

Total Variance Explained

Component

Initial Eigenvalues Extraction Sums of Squared Loadings Rotation Sums of Squared Loadings

Total

% of

Variance

Cumulative

% Total

% of

Variance

Cumulative

% Total

% of

Variance

Cumulative

%

1 46.270 34.530 34.530 46.270 34.530 34.530 19.719 14.716 14.716

2 10.322 7.703 42.233 10.322 7.703 42.233 16.078 11.999 26.715

3 6.323 4.718 46.951 6.323 4.718 46.951 14.717 10.983 37.698

4 6.086 4.542 51.493 6.086 4.542 51.493 6.313 4.711 42.409

5 4.219 3.149 54.642 4.219 3.149 54.642 5.706 4.258 46.667

6 3.370 2.515 57.156 3.370 2.515 57.156 4.096 3.057 49.724

7 2.865 2.138 59.294 2.865 2.138 59.294 3.596 2.684 52.408

8 2.544 1.898 61.193 2.544 1.898 61.193 3.343 2.495 54.902

9 2.390 1.784 62.977 2.390 1.784 62.977 3.122 2.330 57.232

*มคานาหนกของตวแปร (factor loading) เทากบ 0.750 ขนไป

จากตารางท พบวาผลจากการวเคราะหปจจยเชงสารวจ (exploratory factor analysis)

ดวยวธการสกดปจจยแบบการวเคราะหปจจยหลก (principal component analysis หรอ PCA) และดวยการหมนแกนแบบตงฉาก (orthogonal rotation) โดยใชวธแวรแมกซ (varimax rotation) ได 4 ปจจย โดยพจารณาจากคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalue) ทมากกวา 1.00 ตามวธของไกเซอร (Kaiser) และการเลอกตวชวดจากจานวนตวแปรในแตละตวชวดทตองมตวแปรบรรยายตวชวดนนๆตงแต 3 ตวแปรขนไป และมคานาหนกปจจยปจจย (factor loading) แตละตวแปรเทากบ 0.70 ขนไปซงพบวาเปนไปตามเกณฑทง 4 ปจจยแตมบางตวทมนาหนกปจจยไมถง 0.70 ทาใหตวแปรในการพจารณาเหลอเพยง 41 ปจจย จากตวแปรทงหมด ปจจย สามารถอธบายคาความแปรปรวนของตวแปรทงหมดไดเทากบ รอยละ 68.368 ซงจาแนกไดดงรายละเอยดตามตารางท

ตารางท 9 คานาหนกของปจจย และจานวนกลมของปจจย

คานาหนกของปจจย ตวแปร ดานท 1 ดานท 2 ดานท ดานท

topic123 0.835

topic122 0.825

155

คานาหนกของปจจย ตวแปร ดานท 1 ดานท 2 ดานท ดานท

topic108 0.812

topic116 0.804

topic109 0.797

topic121 0.795

topic114 0.794

topic117 0.786

topic120 0.774

topic110 0.758

topic112 0.757

topic115 0.753

topic124 0.748

topic106 0.746

topic105 0.734

topic119 0.709

topic107 0.706

topic51 0.771

topic52 0.725

topic47 0.719

topic50 0.711

topic48 0.711

topic88 0.878

topic90 0.870

topic89 0.869

topic86 0.864

topic87 0.864

topic91 0.853

topic93 0.851

156

ตารางท 9 คานาหนกของปจจย และจานวนกลมของปจจย ( ตอ )

คานาหนกของปจจย ตวแปร ดานท 1 ดานท 2 ดานท ดานท

topic92 0.833

topic85 0.827

topic94 0.826

topic83 0.746

topic96 0.735

topic98 0.732

topic99 0.728

topic97 0.723

topic11 0.807

topic13 0.776

topic12 0.755

topic14 0.735

จากตารางท พบวาปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนม 4 ดาน จานวน 41 ตวแปร ประกอบดวยดานท 1 จานวน 17 ตวแปร ดานท 2 จานวน 5 ตวแปร ดานท 3 จานวน 15 ตวแปร ดานท 4 จานวน 4 ตวแปร

จากวเคราะหปจจยเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis) จากความคดเหนของกลมตวอยางเพอสกดตวแปรใหเหลอตวแปรทสาคญของปจจยดวยวธการสกดองคประกอบแบบการวเคราะหปจจยหลก (Principal Component Analysis หรอ PCA) แลวไดปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนได 4 ดานซงสอดคลองกบการวเคราะหเอกสาร และผลงานการวจยเกยวกบแนวคดทฤษฎ ผวจยไดนามากาหนดเปนปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยจาแนกเปนตวแปร ดงรายละเอยดในตารางท

157

ตารางท 10 ปจจยท (n=255)

ขอท ตวแปร ขอความ คานาหนก

องคประกอบ

1 topic123

สงเสรมการพฒนาคณภาพการศกษาโรงเรยนตองพฒนานกเรยนใหมความรความสามารถ สรางชอเสยงใหชมชนยอมรบ

.835

2 topic122 สงเสรมการเปนแบบอยาง และตนแบบทดของบคลากรในโรงเรยนตอนกเรยนและชมชน

.825

3 topic108 มการเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมและงานสมพนธชมชนอยางจรงใจ

.812

4 topic116 สงเสรมการบรหารดวยการรวมวางแผนในการจดการศกษาและกจกรรม

.804

5 topic109 มการสรางความเปนหนงกบชมชนในการเขามามสวนรวมในการบรหารงานของสถานศกษา

.797

6 topic121 สงเสรมนกเรยนในการสรางอนาคตเพอกลบมาพฒนาทองถนของตนเอง

.795

7 topic114 สงเสรมการสรางความไววางใจรวมกนในการบรหารจดการระหวางโรงเรยนกบชมชน

.794

8 topic117 สงเสรมการบรหารดวยการรวมดาเนนการ โดยการมสวนรวมในรปแบบของคณะกรรมการ

.786

9 topic120 สงเสรมการสรางความสมพนธทดของบคลากรในโรงเรยนกบผปกครองและนกเรยน

.774

10 topic110 มการศกษาและเรยนรวถชวตประเพณและวฒนธรรมของทองถนอยางถกตอง

.758

158

ตารางท 10 ปจจยท ( ตอ ) n=255)

ขอท ตวแปร ขอความ คานาหนก

องคประกอบ

11 topic112 สงเสรมการมสวนรวมในการทางานทชดเจน และสนองความตองการของชมชน

.757

12 topic115 สงเสรมใหชมชนมสวนรวมตดสนใจในการบรหารงาน .753

13 topic124 สงเสรมการพฒนาบคลากรใหเปนทยอมรบทงทางดานกายภาพ จตใจ และการปฏบตตน

.748

14 topic106

มการบรหารโรงเรยนทมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานทเขมแขงในดานการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยน

.746

15 topic105 มการกาหนดเปาหมายวตถประสงค ของโรงเรยนทชดเจนในการพฒนาโรงเรยน

.734

16 topic119 สงเสรมการรวมชนชมผลงานทแสดงถงความสาเรจในการบรหารโรงเรยน

.709

17 topic107 มการสารวจปญหาและความตองการ เพอนามาแกไขปรบปรงและเปลยนแปลงในการพฒนาโรงเรยน

.706

คาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) 19.719

คารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance) 14.716

จากตารางท พบวาปจจยท ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญ จานวน 17 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง .835 – .706 มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 19.719 และคารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance)เทากบ 14.716

แสดงวา ตวแปรทง 17 ตวแปร ทรวมกนบรรยายปจจยไดดทสด และปจจยนสามารถอธบายความ

159

แปรปรวนของพฤตกรรมได รอยละ 14.716 เมอเทยบคาความแปรปรวนตวอนๆ แลวพบวาปจจยมความสาคญเปนอนดบ ผวจยตงชอปจจยนวา“การมสวนรวม”

ตารางท 11 ปจจยท (n=255)

ขอท ตวแปร ขอความ คานาหนกองคประกอบ

1 topic51 สงเสรมใหมการตดตอประสานงานในการจดกจกรรมเพอสงเสรมความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆ

.771

2 topic52 สงเสรมความรวมมอในการจดกจกรรมและการแสดงตางๆของโรงเรยนกบหนวยงานและองคกรอนๆ

.725

3 topic47

มการแจงสทธประโยชนตางๆทจาเปนตามระเบยบราชการแกบคคลทใหการชวยเหลอและสนบสนนโรงเรยน

.719

4 topic50 สรางความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆในการสงเสรมกจกรรมการละเลนของชมชน

.711

5 topic48 ใหความรวมมอกบสาธารณสขในการจดบรการสขภาพอนามยใหแกชมชน

.711

คาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) 16.078

คารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance) 11.999

จากตารางท พบวาปจจยท ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญ จานวน 5 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง .771 – 0.711 มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 16.078 และคารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance)เทากบ 11.999

แสดงวา ตวแปรทง 5 ตวแปร ทรวมกนบรรยายปจจยไดดทสด และปจจยนสามารถอธบายความแปรปรวนของพฤตกรรมได รอยละ 11.999 เมอเทยบคาความแปรปรวนตวอนๆ แลวพบวาปจจยน

มความสาคญเปนอนดบ 2 ผวจยตงชอปจจยนวา“การสรางภาคเครอขาย”

160

ตารางท 12 ปจจยท 3 (n=255)

ขอท ตวแปร ขอความ คานาหนก

องคประกอบ

1 Topic88 มการประชมผปกครองนกเรยน เพอชแจงนโยบายและประชาสมพนธผลงานของโรงเรยน

.878

2 Topic90 มการออกเยยมบานนกเรยน เพอเกบรวบรวมขอมลพนฐานของนกเรยน

.870

3 Topic89 มการจดทาสงพมพตางๆในการเผยแพรขาวสารขอมลกจกรรมของโรงเรยน

.869

4 Topic86 มการแตงตงผรบผดชอบทมความรความสามารถในการปฏบตหนาทดานประชาสมพนธ

.864

5 Topic87 มการจดประชาสมพนธดวยสอตางๆเพอเผยแพรขาวสารเกยวกบกจการ และผลงานของโรงเรยนใหชมชนทราบ

.864

6 Topic91 มการเปดโอกาสใหชมชนมสวนรวมในการจดนทรรศการผลงานทางวชาการของโรงเรยน

.853

7 Topic93 มการแนะนาและเผยแพรเกยรตประวตนกเรยนดเดนใหชมชนทราบ

.851

8 Topic92 มการแนะนาและเผยแพรเกยรตประวตครดเดนใหชมชนทราบ

.833

9 Topic85 มการแตงตงคณะกรรมการเพอทาหนาทเกบรวบรวมงานดานตางๆเพอเปนขอมลของโรงเรยน

.827

10 Topic94 มการใหชมชนมสวนรวมสงเสรม และสนบสนนกจกรรมดานกฬาของโรงเรยน

.826

11 Topic83 สงเสรมชมชนใหมสวนรวมในการรกษาระเบยบวนย และการแกปญหาอนๆของนกเรยน

.746

161

ตารางท 12 ปจจยท 3 (n=255)

ขอท ตวแปร ขอความ คานาหนก

องคประกอบ

12 Topic96 มการประชาสมพนธดวยสอตางๆเพอเผยแพรขาวสารเกยวกบกจกรรม และผลงานของโรงเรยนใหชมชนทราบ

.735

13 Topic98 มการกาหนดอดมการณเพอเสรมสรางคณธรรม คณลกษณะและความประพฤตของนกเรยนไวชดเจน

.732

14 Topic99

มการจดประชมผปกครองนกเรยน เพอชแจงอดมการณ นโยบาย และวตถประสงคของโรงเรยนใหทราบโดยทวถงกน

.728

15 Topic97 มการสงเสรมใหโรงเรยนเปนสถานทในการฝกอบรมดานตางๆของชมชน

.723

คาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) 14.717

คารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance) 10.983

จากตารางท พบวาปจจยท ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญ จานวน 15 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยปจจยอยระหวาง 0.878– 0.732 มคาความแปรปรวนของตวแปร(eigenvalues) เทากบ 14.717 และคารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance)

เทากบ 10.983 แสดงวา ตวแปรทง 15 ตวแปร ทรวมกนบรรยายปจจยไดดทสด และปจจยนสามารถอธบายความแปรปรวนของพฤตกรรมได รอยละ 14.717 เมอเทยบคาความแปรปรวนตวอนๆ แลวพบวาปจจยนมความสาคญเปนอนดบ 3 ผวจยตงชอปจจยนวา “การประชาสมพนธ”

162

ตารางท ปจจยท 4 (n=255)

ขอท ตวแปร ขอความ คานาหนกองคประกอบ

1 topic11 สงเสรมการบรการสนามกฬาของโรงเรยนใหเปนทออกกาลงกายและการแขงขนกฬาของชมชน

.807

2 topic13 สงเสรมการใหความรวมมอกบทางราชการทเกยวของกบการปองกนแกไขปญหาตางๆในชมชน

.776

3 topic12 สงเสรมการจดกจกรรมบาเพญประโยชนแกชมชน โดยจดกจกรรมลกเสอเนตรนาร ยวกาชาด แกชมชน

.755

4 topic14 มการจดทาแผนปฏบตการโดยการบรณาการกจกรรมทงภายในและภายนอกโรงเรยน

.735

คาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) 6.313

คารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance) 4.711

จากตารางท 13 พบวาปจจยท 4 ซงบรรยายดวยตวแปรสาคญ จานวน 4 ตวแปร มคานาหนกตวแปรในปจจยอยระหวาง 0.807– 0.735 มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 6.313 และคารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance) เทากบ 4.711

แสดงวา ตวแปรทง 4 ตวแปร ทรวมกนบรรยายปจจยไดดทสด และปจจยนสามารถอธบายความแปรปรวนของพฤตกรรมได รอยละ 4.711 เมอเทยบคาความแปรปรวนตวอนๆ แลวพบวาปจจยนมความสาคญเปนอนดบ 4 ผวจยตงชอปจจยนวา“การบรการชมชน”

163

แผนภมท สรปผลการวเคราะหปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

จากแผนภมท สรปผลการวเคราะหปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนจากกลมตวอยาง พบวาประกอบดวย 4 ปจจย คอ . การมสวนรวม . การสรางภาคเครอขาย . การประชาสมพนธ และ . การบรการชมชน

การวเคราะหหารปแบบของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวาง

โรงเรยนกบชมชนโดยการวเคราะหเสนทางความสมพนธเชงเหตและผล (path analysis)

หลกการ แนวคดทฤษฎทสนบสนนรปแบบความสมพนธเชงตรรกะของปจจยของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

1. ความสมพนธระหวางการมสวนรวม กบการสรางภาคเครอขาย

แผนภมท 6 แสดงความสมพนธระหวางการมสวนรวม กบการสรางภาคเครอขาย

การมสวนรวม(factors1)

การสรางภาคเครอขาย

(factors2)

164

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการมสวนรวมของสมาชกกบการสรางภาคเครอขายไดแก สไตรบลง (Stribling) ศกษาการรเรมเพอการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนประถมศกษาทตงใหมของมลรฐแทกซส กระบวนการและผลผลตโดยเปนการศกษาจากสภาพธรรมชาต ผลการศกษาพบวาคร และผปกครองพฒนาความรสกเปนเจาของจงผกพนในการสรางสมพนธทมประสทธภาพ โรงเรยนมบรรยากาศของความเปนหนสวนทงในสวนของผปกครองและคร จงนาไปสการเรยนการสอนทมประสทธภาพ รวมทงสงผลใหโรงเรยนสามารถตอบสนองความตองการของนกเรยนไดมากยงขนซงสอดคลองกบ ดคอทส และซมเมอร(DeCotias and Summers) กลาววา ลกษณะบางดานทเปนปจจยเบองตนและบรรยากาศขององคการโครงสรางขององคการและการบวนการบรหารองคการมอทธพลตอความผกพนตอองคการ ซงสอดคลองกบสทธพงศยงคกมล กลาววาปจจยททาใหองคการประสบผลสาเรจหรอบรรลเปาหมายทไดกาหนดไว ประกอบดวยการมโครงสรางองคการทดชดเจน มการนาเทคโนโลยสมยใหมมาใชในการปฏบตการ มวฒนธรรมและบรรยากาศองคการทด การรบรของบคคลทด รวมถงทศนคต คานยมบคลกภาพ การเรยนร การจงใจบคลากร ในระดบทด ซงสอดคลองกบ เกรยงศกด ศรสมบตการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนมอทธพลทางตรงดานบวกตอความผกพนตอโรงเรยน การทผบรหารเปดโอกาสใหผปฏบตงานเขามารวมในการบรหาร นบตงแตการกาหนดปาหมาย การวางแผน การดาเนนงานและการประเมนผลงาน ผปฏบตงานมสวนในการเสนอความคดเหนทกขนตอนการทางาน การดาเนนงานมการประชมปรกษา เพอตดสนใจรวมกนระหวางผบรหารและผปฏบตงาน การรวมพลงดงกลาวทาใหผปฏบตงานมความภาคภมใจในตนเองทผบรหารเหนความสาคญและยกยองใหเกยรต ดงนนจงทาใหมความสานกในหนาทรบผดชอบและผกพนกบงาน ซงสอดคลองกบ เอเลยนและมเยอร(Allen and Meyer) กลาววา ปจจยทกอใหเกดความผกพนดานความรสกและความผกพนทเกดจากมาตรฐานทางสงคม คอการรบรการมสวนรวมในการบรหาร เนองจากการมสวนรวมในการบรหารงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ หากครซงเปนผปฏบตการสอนในโรงเรยนไดรบโอกาสใหมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนแลวจะทาใหเกดความเหนคณคาในตนเองและเกดความผกพนตอองคการตามมา ซงสอดคลองกบ คาสเกอล (Cuskelly) กลาววา การมสวนรวมในการตดสนใจ เปนตวทานายทมนบสาคญทางสถตของความผกพนตอองคการ ซงสอดคลองกบ พธานพนทองกลาววารปแบบการบรหารจดการ

165

สถานศกษาขนาดเลกจะมความโปรงใสสามารถตรวจสอบไดมการประชาสมพนธใหผมสวนไดสวนเสยไดรบทราบเพอใหเกดศรทธาในองคการในอนทจะสรางความรวมมอในการบรหารจดการทกรปแบบทงนการบรหารงานจะตองอาศยระบบขอมลสารสนเทศทมประสทธภาพเพอใชในการวางแผนพฒนาการจดการศกษาอยางเปนระบบ และสอดคลองกบ วรรณา สขนนทฬส (2546) ไดทาการศกษาการมสวนรวมในการจดการศกษาของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานในโรงเรยนมธยมศกษาจงหวดกาญจนบร พบวาการจดการศกษาของคณะกรรมการสถานศกษา ขนพนฐาน มสวนรวมในการระดมทรพยากรเพอการศกษา ขณะทดานการมสวนรวมของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานดานการจดตงและการใชจายงบประมาณของสถานศกษา และการจดทาแผนงานโครงการทสถานศกษาเกบคาใชจายจากผปกครองนกเรยนนน เปนบทบาททสาคญอกประการหนงของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน เพอใหการใชงบประมาณ เปนไปอยางมดลยภาพ และประสทธภาพ เชนเดยวกบ ประจวบ สอประสาร (2542) พบวาคณะกรรมการเขามามสวนรวมในการจดสรรทรพยากรและการประสานงานอยในระดบมาก ดงทสานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2544) ทไดนาเสนอแนวคดในการบรหารจดการโดยใชโรงเรยนเปนฐานจะเปนแนวทางในการกระจายอานาจหนาทในองคกรโดยการทครและผปกครองมสวนรวมในการบรหารงบประมาณ จะตองใชงบประมาณโดยประหยดและเกดประโยชนสงสด สอดคลองกบทกระทรวงศกษาธการ (2546) ไดนาเสนอโดยมงเนนความเปนอสระ ในการบรหารจดการมความคลองตว โปรงใส ตรวจสอบได ยดหลกการบรหารมงเนนผลงาน ใหมการจดทาผลประโยชนจากทรพยสนของสถานศกษา รวมทงจดหารายไดจากบรการมาใชบรหารจดการเพอประโยชนทางการศกษา สงผลใหเกดคณภาพทดขนตอผเรยน ตงแตการวเคราะหและพฒนานโยบายทางการศกษา การจดทาแผนกลยทธหรอแผนพฒนา และการวเคราะหความเหมาะสมการเสนอของบประมาณ

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ การมสวนรวม ทมอทธพลโดยตรงตอการสรางภาคเครอขาย

166

2. ความสมพนธระหวางการมสวนรวม กบการประชาสมพนธ

แผนภมท 7 แสดงความสมพนธระหวางการมสวนรวม กบการประชาสมพนธ

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการมสวนรวม กบการประชาสมพนธ ไดแก แลนก และเบช(Palanki and Burch) แนะนาวา สงทมอทธพลตอการมสวนรวมของครอบครวและชมชน คอความเปลยนแปลง ความเอาจรงเอาจง ความตอเนองลกษณะทเปนสากล การมสวนรวม การเขารวม และความเขาใจอยางกวาง ดงนนชมชนแตละชมชนตองการนโยบายทชดเจนและวตถประสงคและเครองเตอนความสาเรจ ครจ งสามารถประชาสมพนธ เปนผนาทางนโยบายของชมชนไดในดานเกยวกบความสมพนธระหวางครอบครว และชมชนในโรงเรยนของเรา นโยบายดานกวางสามารถจดใหเหมาะสมกบรฐและแหลงทองถนเพอทจะชวยโรงเรยนและครทางานรวมกบครอบครวและชมชนการพฒนาสมาชกในชมชนใหมสามารถในการชวยเหลอสงคม และดารงชวตไดอยางเปนสข โดยทโรงเรยนเปนศนยรวมวทยาการตาง ๆ ทงในดานการผลต อบรม พฒนา ถายทอดวฒนธรรมอนด อนเปนสวนสาคญในการพฒนาชมชนสอดคลองกบโอลสน (Olson, 1989) ไดศกษาเรองการปฏบตงานประชาสมพนธโรงเรยน ตามทศนะของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา และผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา ใน 4

รฐ ดานตะวนตกกลาง พบวาผบรหารโรงเรยนมธยมใชการประชาสมพนธผานกลมโรงเรยนมเปอรเซนตสงกวาผบรหารโรงเรยนประถมศกษาและยงพบวาการประชาสมพนธทมประสทธภาพมากทสด คอ วธการเปดใหชม ซงหมายถงการจดโครงการเยยมโรงเรยน โดยเชญผปกครองเขามาชมกจการของโรงเรยนในรอบป ในขณะทวธ ท มประสทธภาพนอยทสด ไดแก การตงศนยประชาสมพนธ และการจดรถประชาสมพนธ สอดคลองกบชาตร นอยหมอ ไดศกษาสภาพปญหาการพฒนาศนยพฒนาเดกเลก สงกดองคการบรหารสวนตาบลในเขตอาเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ พบวาสภาพปญหาทมตอการพฒนาศนยพฒนาเดกเลก สงกดองคการบรหารสวนตาบลในเขตอาเภอหวยผง จงหวดกาฬสนธ โดยรวมอยในระดบ“ปานกลาง” การบรหารจดการศกษาศนยพฒนาเดกเลก มการเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการบรหารจดการศนยพฒนาเดกเลก แตการเขามามสวนรวมยงมนอย การมสวนรวมในการจดทาแผนประสบการณ จะมครผดแลเดกเปนผจดทาเทานนเปนผลมาจากการขาดการประสานงานและการประชาสมพนธ สอดคลองกบจต

การมสวนรวม

(factors1)

การประชาสมพนธ (factors3)

167

ตรตน แหยงบดดา และถนอมวรรณ ประเสรฐเจรญสข ศกษาเรองการบรหารจดการศกษาศนยพฒนาเดกเลกขององคกรปกครองสวนทองถน ในเขตอาเภอสชมพ จงหวดขอนแกน พบวาแนวทางในการพฒนาศนยพฒนาเดกเลก คอการเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการบรหารจดการศนยพฒนาเดกเลกในทกดานรวมทงมการประชาสมพนธขอมลขาวสารตาง ๆ อยางสมาเสมอ สงเสรมการพฒนาการและฟนฟสถาบนครอบครว โดยจดกจกรรมวนพอ วนแม บารงรกษาทรพยากรในทองถนถายทอดขนบธรรมเนยมประเพณในทองถนทควรแกการอนรกษ สอดคลองกบศลปชย ผลกลา ไดศกษาการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ในหาอาเภอชายแดนจงหวดสงขลา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดสงขลา พบวาการปฏบตงานโดยภาพรวมและรายองคประกอบอยในระดบปานกลาง เนองจากผบรหารควรกาหนดบทบาทของบคคลกรในการรวมกจกรรมกบหนวยงานอน ๆ อกทงตองศกษาขนบธรรมเนยมประเพณตาง ๆ ของชมชนใหเขาใจและปรบวธการประชาสมพนธแบบเกา ๆ ซงไมเหมาะสมกบเวลา ผบรหารควรหาวธใหม ๆ ททนสมยมาใชในการประชาสมพนธ และตองใหความสาคญดวย

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ การมสวนรวม ทมอทธพลโดยตรงตอการการประชาสมพนธ

3. ความสมพนธระหวางการมสวนรวม กบการบรการชมชน

แผนภมท 8 แสดงความสมพนธระหวางการมสวนรวม กบการบรการชมชน

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการมสวนรวมกบการบรการชมชนในการสนบสนนทรพยากรไดแก ดาเนยลและเรยนา (Daniel &Rayna) กลาววา โรงเรยนจาเปนตองจดตารางเวลาทเหมาะสมเพอชวยกระจายใหอาสาสมครตางๆ มารวมงานไดอยางตอเนองและสอดคลองกบความตองการแตละชวงเวลาการแสวงหาและระดมผปกครองอาสาสมครใหมาชวยกจกรรมดานตางๆของโรงเรยนเปนกจกรรมทนาสนใจในการขยายผลและระดมการมสวนรวมทมประสทธภาพเพราะจะทาใหไดผปกครองจานวนมากมาเขารวมอยางสบาย

การมสวนรวม(factors1)

การบรการชมชน

(factors4)

168

ใจมากขนทามกลางเวลาและหนาทการงานทจากดผปกครองอาสาสมครจะสามารถใชความรความชานาญเฉพาะตวมารวมงานตางๆไดโดยไมจาเปนตองเขารวมเตมเวลาซงสอดคลองกบ หลยส

(Louise) กลาววาผปกครองตองการมากกวาการเขาไปมสวนเกยวของกบโรงเรยนเทานนแตตองการชวยงานโรงเรยนดวยและงานทผปกครองชวยไดมากทสดกคอการใหความรเฉพาะทางหรอทตนเองมทกษะ ซงสอดคลองกบ สอคนเยอรส (Sconyers) กลาววาจากการสารวจความคดเหนของผปกครองนกเรยน ผบรหาร และตวแทนผปกครองทตองการพฒนาความรวมมอระหวางผปกครอง ชมชนและโรงเรยน ผปกครองมความตองการทจะใหชมชนรวมมอกนสรางโรงเรยนรวมทงการบรหารสงคมในโรงเรยนผปกครองเตมใจทจะเสยสละบรจาคทรพยในโครงการระยะยาว นอกจากนยงสนบสนนกจกรรมในหลกสตรพเศษ และเพมมาตรฐานและการทางานใหมากขนในทกระดบเพอเพมผลสมฤทธในการศกษา ซงกลมตวแทนผปกครองสวนใหญกระตอรอรนทจะร วม ม อ ในก า ร ให ก า ร ศ ก ษ าแ ก เ ด ก ซ ง สอดคล อ งกบ โก รล นค แล ะสโลว เ ว ซ ค

(Grolnick&Slowiaczek. 1994) กลาววาการมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาเปนการอทศทรพยากรโดยผปกครองใหกบเดก ซงสอดคลองกบ ซมชน และยอนเน (Sumption& Yvonne.

n.d.) กลาววา การมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษา คอ การทผปกครองมสวนรวมในโรงเรยน โดยการสนบสนนดานความคดเหนตดสนใจ สละแรงงาน และเวลาใหโรงเรยนในการวางแผน การกาหนดนโยบายการตดตอสอสารระหวางบานและโรงเรยน การแกปญหา พฒนาสนบสนนดานการเงนและการประเมนผลการทางาน ซงแบงออกเปน 2 ประการ คอ 1)การมสวนรวมอยางไมเปนทางการ 2) การมสวนรวมอยางเปนทางการ และสอดคลองกบสานกงานคณะกรรมการการสาธารณสขมลฐาน ไดทาการวจยเรองความเขมแขงของชมชนและประชาคมสขภาพ มวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการเสรมสรางความเขมแขงของชมชนในลกษณะประชาคมสขภาพและวเคราะหปจจยและกระบวนการทมผลตอการเสรมสรางความเขมแขงของชมชน โดยการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม(Participatory Action Research) ผลการวจยทสาคญพบวา ชมชนทกาลงพฒนาไปสความเขมแขงมปจจยและเงอนไขของกระบวนการพฒนาทสาคญคอ

(1)ผนาชมชน ผนาชมชนทเปนทางการจะมบทบาทในการจดการเรองตางๆในชมชนมากกวาผนาตามธรรมชาต (2)การมสวนรวมของชมชน ชมชนทมการมสวนรวมของสมาชกในชมชนมาก จะแกไขปญหาตางๆและประสบความสาเรจมากกวาชมชนทมการมสวนรวมของสมาชกนอย

169

(3)การสอสารของชมชน โดยสวนใหญแลวชมชนจะมวธการสอสารของตนเองและดาเนนการอยางตอเนองจนเปนวถชวตของชมชน เชน การสอสารในงานบญ งานวด และการประกอบพธกรรมทางศาสนา และ(4)ทนทางสงคมอนๆ ทสาคญ ไดแก ภมปญญาทองถน ความสมพนธของคนในสงคมในระบบเครอญาตและการสนบสนนจากภายนอก นอกจากนยงพบวา ปจจยทมผลตอกระบวนการเสรมสรางความเขมแขงของชมชน คอ (1)บรบททางสงคมและวฒนธรรม ไดแกการจดกลมกจกรรมดานวฒนธรรมประเพณ กอใหเกดเวทสาธารณะ ความสมพนธของคนในชมชนแบบเครอญาต ความคดพงพาตนเอง การใหความรวมมอตอสวนรวม และสภาพแวดลอมของชมชนทมแหลงทรพยากรทเออตอการดารงชพไดอยางสงบสข (2)ปจจยภายในชมชน ไดแก ลกษณะผนา กลม/องคกรชมชน การเผชญภาวะวกฤตของชมชน กระบวนการจดการเรยนรเพอชมชน และการมระบบการสอสารทด และ(3)ปจจยภายนอกชมชน ไดแกการสนบสนนจากภาครฐเอกชนองคการปกครองสวนทองถนและหนวยงานอนๆ

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตนแสดงใหเหนความสาคญของ การมสวนรวมของสมาชกทมอทธพลโดยตรงตอการบรการชมชน

4. ความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขาย กบการมสวนรวม

แผนภมท 9 แสดงความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขาย กบการมสวนรวม

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขายกบการมสวนรวมของชมชน ไดแก ชเลอร(Schuler) กลาววา เครอขาย คอสายใย ความสมพนธทางสงคม มความเปนเอกภาพมพลงความยดโยงและการสนบสนนเกอกลซงกนและกน บทบาทในการสรางเครอขายในรปแบบตางๆ ทสมาชกในเครอขายมารวมตวกนโดยไมจากดเชอชาต เผาพนธ เพศ วย ศาสนา และฐานะทางเศรษฐกจ ซงสอดคลองกบ คเฟอรและมอนทจอย(Kiefer&montojoy) ไดศกษาวจยความเขมแขงของเครอขายสงคมและชมชนพบวา องคประกอบ

การสรางภาคเครอขาย

(factors2)

การมสวนรวม

(factors1)

170

ของความเขมแขงคอ ความตระหนกในการพงพาตนเอง ดวยการวางแผนเตรยมการอยางมประสทธภาพ มความตอเนองและมความยดหยนในการบรหาร และเนนการพฒนาศกยภาพของเครอขาย ประกอบดวย การยกระดบการมสวนรวมของสมาชก การปรบปรงการบรหารงานและหนาทความรบผดชอบ และความเจรญเตบโต ซงสอดคลองกบ สตารก (Starkey) กลาววา การมสวนรวมในเครอขายจะเกดขนจากการทสมาชกมองเหนประโยชนทจะไดรบจากการทากจกรรมรวมกน รวมทงมความรสกเปนเจาของศรทธาตอเครอขายของตน เชอใจผนาเครอขายและมความเชอมนตอความสาเรจของเครอขาย ซงสอดคลองกบ สมบรณ บรศรรกษ กลาววา องคประกอบความเขมแขงของภาคเครอขายทสอดคลองกบบรบทของงานการศกษานอกโรงเรยนของสถานศกษาในสงกดสานกงาน กศน. คอ การพงตนเองไดและการพฒนาศกยภาพตนเองได ซงสอดคลองกบ วชย แสงศร กลาววาการรวมกลมเครอขายบรหารจดการเครอขายสถานศกษาอยางชดเจน โดยกาหนดขนาดเครอขาย อานาจหนาทขอบเขตของภารกจเครอขายอยางเปนรปแบบธรรม จดใหมการพฒนาสมาชกเครอขายตอเนองสงเสรม สนบสนนและจงใจครและบคลากรทางการศกษาและผทเกยวของใหตระหนก และมความรความเขาใจ รวมทงผลตอบแทนในการเขามามสวนรวมในการดาเนนงานเครอขาย และมการกากบตดตาม การประเมนผลการดาเนนงานเครอขายอยางตอเนองและจรงจง ซงสอดคลองกบ ขนฏฐา กาญจนรงษนนท ไดกลาวถง การสรางเครอขาย ไววาความรสกมสวนเปนเจาของและความผกพนทเหนยวแนนมสวนอยางสาคญตอความสาเรจของเครอขายควรเปดโอกาสใหสมาชกเขามสวนรวมในกระบวนการตดสนใจ การเลอกกจกรรม และวธการทางานของเครอขายในลกษณะเปนประชาธปไตย ซงสอดคลองกบสกาวรตน ไกรมาก กลาววาแนวทางการขบเคลอนใหเกดกระบวนการประชาคม1) การใชปญหาการศกษาในทองถนเปนตวตงและเปนตวกระตนใหเกดกระแสการมสวนรวมของคนหรอองคกรในทองถน 2) มการเปดเวทสาธารณะหรอเวทในการคนหาอนาคตของทองถนและการศกษาของทองถน3) มการตงโครงการพเศษเพอนารองใหเกดกระบวนการประชาคม 4) กระตนใหหนวยงานทสาคญของจงหวดและอาเภอ ไดเขารวมเปนสมาชกกระบวนการประชาคม และบทบาทของผนาจงหวดผนาทองถนควรเปนผนากระบวนการใหเกดกระแสการพฒนา และเปนผจดประกายการรวมตวการทางาน และกระตนการตดตามการทางานในทองถน5) มการเชอมโยงการทางานระหวางกระบวนการ

171

ประชาคมใหสามารถทางานรวมกน 6) เปดโอกาสใหบคคลหรอองคกรภายนอกทองถนเขามาเปน ผกระตนใหเกดการรวมตวกนของคนในชมชน และเกดความรวมมอกนแกปญหาตางๆ ในทองถน

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ การสรางภาคเครอขายทมอทธพลโดยตรงตอการมสวนรวม

5. ความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขาย กบการประชาสมพนธ

แผนภมท 10 แสดงความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขาย กบการประชาสมพนธ

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขาย กบการประชาสมพนธไดแก ศาสตราจารย ดร. สมพงษ จตระดบอาจารย ดร. สวธดา จรงเกยรตกล และคณะคณะครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลยศกษาเรอง การประเมนผลการดาเนนงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยของสานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (สานกงาน กศน.) ตามแนวพระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. พบวาการสงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมในการดาเนนการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยของภาคเครอขายในประเดนการสรางแรงจงใจในการมสวนรวม การสรางความพรอมในการมสวนรวมการสงเสรมและสนบสนนใหภาคเครอขายไดรบโอกาสในการจดสรรทรพยากรและเขาถงเงนทนเพอการดาเนนงาน และการสงเสรมและสนบสนนเพอใหเกดความรวมมอของภาคเครอขาย ผลการศกษา พบวางานการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย และการจดการศกษาตลอดชวตสวนหนงถกกาหนดมาจากหนวยงานสวนกลาง ซงไมสอดคลองกบบรบทในพนท เหนควรสงเสรมและสนบสนน การมสวนรวมจากทกภาคสวนในพนท อาท หนวยงานภาครฐ หนวยงานภาคเอกชน องคกรเครอขายภาคประชาสงคม และสถานประกอบการตางๆ ในพนทเปนเขามามสวนรวมในการพจารณากาหนดกจกรรมการเรยนร และสะทอนปญหาทสอดคลองกบความตองการทแทจรงของ

การสรางภาคเครอขาย(factors2)

การประชาสมพนธ (factors3)

172

พนท นอกจากนพบวา สวนใหญยงไมมระบบการทางานทดรวมกบภาคเครอขาย ดงนนจงควรพฒนากลไกการสรางการมสวนรวมในการดาเนนงานรวมกบภาคเครอขายตงแตการรวมคด รวมตดสนใจ และรวมรบผดชอบ โดยอาศยกระบวนการจดการเรยนรอยางเปนระบบและมการกาหนดมาตรฐานการทางาน อกทงตองเรงพฒนาศกยภาพของผปฏบตงาน และภาคเครอขาย ซงจะทาใหการสงเสรมการเรยนรตลอดชวตมความหลากหลาย และยงยนมากขนสอดคลองกบ อนนต ธคา ทไดศกษาการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาในโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนานพบวาโรงเรยนขาดการประชาสมพนธ และขาดการประสานงานการมสวนรวมของชมชนปจจยทสงเสรมการมสวนรวมของชมชน ไดแก ความรสกวาโรงเรยนเปนสวนหนงของชมชน ความตองการรวมพฒนาโรงเรยนใหเจรญ การเหนความสาคญของการจดการศกษา และความสมพนธทดตอกนระหวางโรงเรยนกบชมชน และเมตตเมตตการณ ทไดศกษาการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนของคณะกรรมการศกษาประจาโรงเรยนเทศบาลในจงหวดนครราชสมา พบวาคณะกรรมการศกษาเขามามสวนรวมในระดบมากในเรองการประสานงานทมการประชาสมพนธใหเกดความเขาใจ ขณะทการมสวนรวมในการสงเสรม ความเขมแขงในชมชนและสรางความสมพนธกบสถาบนอนๆ ในชมชนและทองถนนน และสงพร ศรเมอง ทไดทาการศกษาการมสวนรวมในการจดการศกษาของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดเชยงใหม พบวา คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานในแตละองคประกอบตองการมสวนรวมในการจดการศกษาตางกน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานในสถานศกษา ทมขนาดตางกนตองการมสวนรวมในการจดการศกษาตางกน สอดคลองกบอภชา นอมศร ศกษาเรอง การสอสารเพอการเสรมสรางความเขมแขงของภาคเครอขายสขภาพ พบวารปแบบการสอสารของภาคเครอขายการสอสาร ผลการวจยพบวา . ) ประเภทของภาคเครอขายสขภาพ . . ) จาแนกตามระดบชนแบงไดเปน ระดบชน ไดแก ภาคเครอขายสนบสนน และภาคเครอขายระดบปฏบตการ 2.1.2) จาแนกตามประเภทการดาเนนงาน พบวา เปนภาคเครอขายสนบสนน 2.1.3) จาแนกตามประเดน พบวา เปนภาคเครอขายสขภาพ . . ) จาแนกตามรปแบบโครงสรางหรอความสมพนธ พบวา มลกษณะผสมผสาน

. ) ลกษณะและทศทางการสอสารของภาคเครอขาย พบวา มลกษณะและทศทางการสอสารแบบผสมผสาน 2.3) รปแบบวธการจดโครงสรางของภาคเครอขาย พบวา เปนรปแบบของเครอขายทม

173

ความซบซอน และลกษณะองคประกอบของภาคเครอขายการสอสาร ผลการวจยพบวา . ) ประเดนในการสอสาร พบวา เนอหาทใช ไดแก . . ) ชดความรเรองการศกษาภาคเครอขายสขภาพ 3.1.2) ชดความรเรองสขภาพ 3.2) ลกษณะหรอประเภทของกจกรรมทใช พบวา กจกรรมทใชม กจกรรมหลก ไดแก . . ) จดทาทาเนยบภาคเครอขายในการดาเนนงานสรางสขภาพ

3.2.2 ) จดทาแนวทางการดาเนนงานสขศกษาสาหรบภาคเครอขาย 3.2.3) แนวทางการดาเนนงานพฒนาพฤตกรรมสขภาพ 3.2.4) บทเรยนการพฒนาชมรมสรางสขภาพสความเขมแขง

3.2.5) สมมนา ถายทอดและสงเสรมประสานการดาเนนงานสรางสขภาพของภาคเครอขาย 3.2.6) นเทศตดตามผลการดาเนนงาน 3.2.7) จดทาสรปรายงานผลการดาเนนงานโครงการฯ

3.3) ประเภทของสอทใชใน การนาเสนอ . . ) สอสงพมพ 3.3.2) สอบคคล . . ) สอกจกรรม . . ) สไลด PowerPoint กบ LCD Projector . ) สมาชกของภาคเครอขายสขภาพ พบวา มเจาหนาทสาธารณสข บคลากรขององคกรปกครองสวนทองถน แกนนาชมชน และแกนนาชมรมสรางสขภาพ ผดาเนนรายการวทยชมชน และนกวชาการของกองสขศกษา . ) โครงสรางตาแหนงหรอการเชอมตอภายในภาคเครอขาย พบวา เปนศนยกลางของเครอขายในระดบประเทศ และเปลยนบทบาททาหนาทพนธมตรทสนบสนน

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ การสรางภาคเครอขาย ทมอทธพลโดยตรงตอการประชาสมพนธ

6. ความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขาย กบการบรการชมชน

แผนภมท 11 แสดงความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขาย กบการบรการชมชน

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการสรางภาคเครอขายกบการบรการชมชนไดแก กลปตน (Galton) กลาววา กฎหมายควรไวรบการเผยแพรใหรทวกนในการอานวยความสะดวกอยางเปนทางการในการรวมตวของเครอขาย รวมถงกลไกในการ

การสรางภาคเครอขาย(factors2)

การบรการชมชน (factors4)

174

แบงปนทรพยากรรวมกนทสาคญคอ กระทรวงแรงงานและศกษาธการ ควรคาดการณลวงหนาในการใหการสนบสนน การรวมมอของเครอขาย ผานทางขอกาหนดของทรพยากรทมงหมายเอาไว ควรมการกระตนการสนบสนนโดยเฉพาะสาหรบโรงเรยนทตองการเผยแพรความชานาญการทางหลกสตร ดวยการแลกเปลยนครผสอนอยางสมาเสมอ ซงสอดคลองกบ สตารก (Starkey) กลาววา การสนบสนนทรพยากรอยางเพยงพอเพอใชในการดาเนนกจกรรมของเครอขาย เชน เงนทนแรงงาน สอและเทคโนโลย ทรพยากรตางๆ รวมทงความตงใจของสมาชกและการเสยสละเวลาใหกบกจกรรมของเครอขายโดยเครอขายควรมตนทนในการดาเนนงานใหนอยทสดซงสอดคลองกบ จกษ จตตธรรม การมสวนรวมของสานกงานตารวจแหงชาตในการจดการศกษาดานงบประมาณไดแก (1) เปดโอกาสใหเจาหนาทตารวจเขารวมเปนคณะกรรมการโรงเรยนเพอวางแผนหาแนวทางใหไดงบประมาณมาสนบสนนการบรหารงานโรงเรยนและการดา เนนการ โครงการ/กจกรรมปองกนยาเสพตดและอาชญากรรมในเดกดอยโอกาส (2)เจาหนาทตารวจ โรงเรยน นกเรยน ผปกครอง ชมชน ประชาสมพนธประสานงาน ขอความชวยเหลอจากบคคล องคการ และหนวยงานตางๆใหชวยเหลอโครงการ/กจกรรมโรงเรยนและชมชนเพอปองกนยาเสพตดและอาชญากรรมในเดกดอยโอกาส โดยการเสยสละกาลงกายหรอกาลงทรพย (3)เจาหนาทตารวจ โรงเรยน นกเรยน ผปกครอง ชมชนเปนกรรมการรวมกนในการดาเนนงานรายรบรายจายของโครงการ/กจกรรมโรงเรยนและชมชน เพอปองกนยาเสพตดและอาชญากรรมในเดกดอยโอกาส และ (4)เจาหนาทตารวจ โรงเรยน นกเรยน ผปกครอง ชมชนเปนกรรมการรวมประเมนผล สรปรายงานรายรบรายจายใหเปนไปตามวตถประสงคซงสอดคลองกบ วระศกด เครอเทพ กลาววา การพฒนาจากฐานรากททกภาคสวนในพนทไดมโอกาสเขามาดแลและจดการศกษาเอง อนจะชวยเพมความรบผดชอบในการดาเนนงานขององคกรในทองถนและเปนแรงผลกดนใหเกดการศกษาทเสรมสรางการเรยนรของประชาชนไดอยางมประสทธภาพ สอดคลองตอความเปนทองถนเพมมากขนนอกจากนนยงทาใหเกดการใชทรพยากรใหเปนไปอยางมประสทธภาพ โดยทองถนสามารถกาหนดขอบเขตการจดการศกษาใหสอดคลองกบขอบเขตความตองการของตน ซงจะชวยลดความสญเสยในการใชทรพยากรได ซงสอดคลองกบ สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ผลการวจยกรณศกษาทเมองซลคอนแวลลยในสหรฐอเมรกาไดมกลไกสาหรบดาเนนการปฏรปการศกษาโดยกลาววาเพอใหมการพฒนาเปนระบบและตอเนองตองอาศยความ

175

เขาใจการเหนใจและทรพยากรจากชมชนโดยเฉพาะอยางยงผทเขามามสวนรวมในการปฏรปการศกษาเพอใหกาวถงขนเยยมยอดระดบโลกนน นกการศกษา ผปกครอง วงการธรกจมลนธตางๆ และชมชนตองมารวมตวกนและสนบสนนใหมการพฒนาระบบการศกษาอยางตอเนองการนาสาธารณชนเขามามสวนรวมถอเปนหวใจของความสาเรจในการดาเนนการ และทสาคญคอ การดงองคกรทองถนตางๆ มาเปนผรวมกจการโดยตรง

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ การสรางภาคเครอขายทมอทธพลโดยตรงตอการบรการชมชน

7. ความสมพนธระหวางการประชาสมพนธ กบการมสวนรวม

แผนภมท 12 แสดงความสมพนธระหวางการประชาสมพนธ กบการมสวนรวม

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการประชาสมพนธ กบการมสวนรวมไดแก อนนต ธคา ทไดศกษาการมสวนรวมของชมชนในการจดการศกษาในโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนานพบวาโรงเรยนขาดการประชาสมพนธ และขาดการประสานงานการมสวนรวมของชมชนปจจยทสงเสรมการมสวนรวมของชมชน ไดแก ความรสกวาโรงเรยนเปนสวนหนงของชมชน ความตองการรวมพฒนาโรงเรยนใหเจรญ การเหนความสาคญของการจดการศกษา และความสมพนธทดตอกนระหวางโรงเรยนกบชมชน สอดคลองกบเมตต เมตตการณ ทไดศกษาการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนของคณะกรรมการศกษาประจาโรงเรยนเทศบาลในจงหวดนครราชสมา พบวา คณะกรรมการศกษาเขามามสวนรวมในระดบมากในเรองการประสานงานทมการประชาสมพนธใหเกดความเขาใจ ขณะทการมสวนรวมในการสงเสรมความเขมแขงในชมชนและสรางความสมพนธกบสถาบนอนๆ ในชมชนและทองถนนนและสงพร ศรเมอง ทไดทาการศกษาการมสวนรวมในการจดการศกษาของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดเชยงใหม พบวา คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานในแตละองคประกอบตองการมสวนรวมในการจดการศกษาตางกน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานในสถานศกษา ทมขนาดตางกนตองการมสวน

การประชาสมพนธ (factors3)

การมสวนรวม

(factors1)

176

รวมในการจดการศกษาตางกน สอดคลองกบสนทร ชอบทาด (2534) ไดทาการศกษาวจยเรอง บทบาทของคณะกรรมการศกษา เกยวกบความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการศกษาจงหวดอางทอง พบวา คณะกรรมการศกษาสวนใหญมบทบาทในดานการประชาสมพนธโรงเรยนและมสวนรวมในการประชมผปกครองนกเรยน เปนผประสานงาน และแสวงหาความชวยเหลอจากประชาชน และหนวยงานอนๆ ใหเขารวมกจกรรมของโรงเรยนหรอพฒนาโรงเรยนอกทงยงเปนผใหขอมลและการใหบรการของโรงเรยนแกหนวยงานอน คอ วด สถานอนามย สภาตาบล สอดคลองกบจกรภพ ดลศรชย และดร.วภาว กฤษณะภต ศกษาเรองการจดสวสดการสงคมสาหรบคนพการในจงหวดขอนแกน:กรณศกษา บคคลทมความบกพรองทางการเหน พบวาคนพการมโอกาสเขาถงขอมลขาวสารเขาถงขอมลขาวสาร แผนงาน โครงการ หรอกจกรรมอนเปนสาธารณะไดมากขนเนองจากหนวยงานทงภาครฐและเอกชน ไดมการสงเสรมใหมการถายทอดขอมลขาวสารตาง ๆ ทสาคญผานสอหลายประเภทดวยกน อาท สอสงพมพและสออเลคทรอนกส รวมทงสอสารผานทางผนากลม เครอขาย และกลมเพอน โดยจะกระจายขอมลขาวสารใหกบคนภายในกลมตอ ๆไป ซงสอดคลองกบการวจยของ อรสา บพโกสม ทพบวา เครอขายกลมเพอนมความสาคญมากในการใหขอมลขาวสารทงกบตวผ พการทางสายตาและครอบครวของผคนพการ เครอขายโรงเรยนมสวนในการใหการสนบสนนเรองของการศกษา การฟนฟสมรรถภาพทงทางรางกายและจตใจ และเครอขายองคกรมลนธใหความชวยเหลอแกคนพการในดานการฝกอาชพและการฟนฟสมรรถภาพ ซงขอคนพบใหมประการหนงทนาสนใจกคอ การรบรขอมลขาวสารตาง ๆ บคคลทมความบกพรองทางการเหนมการประยกตใชเทคโนโลย กลาวคอ การใชโทรศพทเปนชองทางการเขาถงขอมลขาวสาร แผนงาน โครงการหรอกจกรรมอนเปนสาธารณะ โดยผานระบบ ดแทค ทรมฟ และวนทคลอ หมายเลขโทรศพท โดยไมเสยคาบรการ ซงตองซอซมการดทมการลงทะเบยนจากสมาคมคนตาบอดแหงประเทศไทย หรอตวแทนของสมาคม สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตนแสดงใหเหนความสาคญของความสมพนธระหวางการประชาสมพนธทมอทธพลโดยตรงตอการมสวนรวม

177

8. ความสมพนธระหวางการประชาสมพนธ กบการสรางภาคเครอขาย

แผนภมท 13 แสดงความสมพนธระหวางการประชาสมพนธ กบการสรางภาคเครอขาย

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการประชาสมพนธ กบการสรางภาคเครอขายไดแกโอลสน (Olson, 1989) ไดศกษาเรองการปฏบตงานประชาสมพนธโรงเรยน ตามทศนะของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา และผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา ใน 4 รฐ ดานตะวนตกกลาง โดยผวจยมงศกษา ในดานประสทธผลของการปฏบตงาน ซงเปนโรงเรยนขนาดใหญ ระดบอาเภอ ผลการวจยพบวา ผบรหารโรงเรยนมธยมใชการประชาสมพนธผานกลมโรงเรยนมเปอรเซนตสงกวาผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ผบรหารโรงเรยนประถมศกษามอตราเฉลยดานประสทธผลของการปฏบตงานในลกษณะสงกวาผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา และพบวา สงทกอใหเกดผลในการปฏบตมากทสด คอ การประชมผปกครองและแจกคมอ และยงพบวาการประชาสมพนธทมประสทธภาพมากทสด คอ วธการเปดใหชม ซงหมายถงการจดโครงการเยยมโรงเรยน โดยเชญผปกครองเขามาชมกจการของโรงเรยนในรอบป ในขณะทวธ ทมประสทธภาพนอยทสด ไดแก การตงศนยประชาสมพนธ และการจดรถประชาสมพนธ สอดคลองกบสนทร ชอบทาด (2534) ไดทาการศกษาวจยเรอง บทบาทของคณะกรรมการศกษา เกยวกบความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการศกษาจงหวดอางทอง พบวา คณะกรรมการศกษาสวนใหญมบทบาทในดานการประชาสมพนธโรงเรยนและมสวนรวมในการประชมผปกครองนกเรยน เปนผประสานงาน และแสวงหาความชวยเหลอจากประชาชน และหนวยงานอน ๆ ใหเขารวมกจกรรมของโรงเรยนหรอพฒนาโรงเรยน อกทงยงเปนผใหขอมลและการใหบรการของโรงเรยนแกหนวยงานอน คอ วด สถานอนามย สภาตาบล สวนปญหาและอปสรรคในการปฏบตงานตามบทบาทของคณะกรรมการศกษา พบวากรรมการศกษามปญหาการประกอบอาชพสวนตว ไมมเวลาใหคาปรกษา แนะนา เสนอแนะ ประสานงาน แสวงหาความชวยเหลอ และความรวมมอระหวาง

การประชาสมพนธ (factors3)

การสรางภาคเครอขาย

(factors2)

178

โรงเรยนกบชมชน และไมทราบวามหนาทประชาสมพนธโรงเรยน สวนเรองประชาชนไมกลาบอกกจกรรม และมความ ยากจน ไมอาจชวยเหลอได สอดคลองกบสวาท หาญกลบ (2534) ไดศกษาการปฏบตงาน ดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดตรง ผลการวจยสรปไดวาการปฏบตงานดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ของผบรหารโรงเรยน ตามทศนะของผบรหารโรงเรยน คร อาจารย และประธานกรรมการศกษา โดยสวนรวมและองคประกอบทเกยวกบการประชาสมพนธโรงเรยน การใหบรการแกชมชนและการเขารวมกจกรรมของชมชน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยผบรหารโรงเรยนมทศนะอยในระดบมากกวา คร อาจารย และประธานคณะกรรมการศกษา โดยสวนรวมและองคประกอบทเกยวกบการใหชมชนมสวนรวมในกจกรรมของโรงเรยนพบวาแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยผบรหารโรงเรยนและประธานคณะกรรมการศกษา มทศนะอยในระดบมากกวาคร อาจารย และองคประกอบทเกยวกบการเสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน พบวา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยผบรหารโรงเรยนมทศนะมากกวาคร อาจารย

สอดคลองกบสนเทา บญขวญ (2535) ไดศกษาการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครศรธรรมราช ตามทศนะของครอาจารยและประธานกรรมการศกษา ผลการวจยพบวาการปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของ ผบรหารโรงเรยนตามทศนะของครอาจารยและประธานกรรมการศกษาโดยสวนรวม ไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต รายองคประกอบพบวา การประชาสมพนธโรงเรยน การใหชมชนมสวนรวมในกจกรรมของโรงเรยน การเสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 และสอดคลองกบกลยา พลรกษ (2539) ไดทาการศกษาเรองบทบาทของผบรหารโรงเรยนในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดกรงเทพมหานคร พบวาการประชาสมพนธ โรงเรยนมการประชมผปกครองนกเรยนและครจดกจกรรมบาเพญประโยชน การสงผลงานของโรงเรยนเขาประกวดแขงขนกบสถาบนอน

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ การประชาสมพนธ ทมอทธพลโดยตรงตอการสรางภาคเครอขาย

179

9. ความสมพนธระหวางการประชาสมพนธ กบการบรการชมชน

แผนภมท 14 แสดงความสมพนธระหวางการประชาสมพนธ กบการบรการชมชน

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการประชาสมพนธ กบการบรการชมชน ไดแกกองวชาการและแผนงาน กรมการจดหางาน ( ) ทาการศกษาวจยเรอง การวเคราะหผลสมฤทธการประชาสมพนธของกรมการจดหางานพบวาทาใหประชาชนทราบถงบรการตางๆ ของหนวยงานรฐบาล เพอเรยกรองความเหนชอบในการแกไขปรบปรง หรอออกกฎหมายใหมเพอขจดความยงยากขดแยงตางๆ ทจะเกดขนกบงานของรฐบาลเพอเปดโอกาส และชองทางใหประชาชนเสนอความคดเหนแกฝายบรหารเพอรวบรวมประชามตของประชาชนใหหนวยงานราชการตางๆ เพอสรางพลงสนบสนนจากประชามต และความรวมมอดวยดจากประชาชนเพอสรางความนยมหรอความสมพนธอนดกบประชาชน ผเปนเจาของประเทศเพอเผยแพรผลงานความกาวหนาตางๆในดานการปกครอง และการบรหารสอดคลองกบฮาคาเนน (Hakanen, 1975, p.6004 – A) ไดสารวจความคดเหนของผปกครองและกลมนกวชาการเกยวกบการสอสารระหวางโรงเรยนกบชมชน ผลการวจยพบวาผปกครองยงขาดความรทเพยงพอเกยวกบความเปนไปของโรงเรยนและการศกษาไดเสนอแนะใหมการตดตอสอสารระหวางโรงเรยนกบชมชนใหมากขนการขาดขอมลขาวสาร การตดตอภายในชมชน ทาใหผปกครองขาดความสมพนธกนภายในชมชนและเครองมอทใชตดตอยงไมเพยงพอ มขอเสนอใหมการแจงนโยบายการตดตอระหวางโรงเรยนกบชมชน จดมงหมาย ความรบผดชอบ รายะเอยดเกยวกบการเงน เวลาและความจาเปนดานอน ๆ ของโรงเรยนใหชมชนทราบ สอดคลองกบดเรก ปทมสรวฒน , การระดมเงนทน-ระดมแรงงานของชาวบานและความคดรเรมเพอทากจกรรมสรางเสรมสขภาพ ลดอาการเจบปวยและความเสยงจากโรคภยไขเจบ สอดคลองกบโกมล ศรผนแกว ( ) ไดทาการวจยเรอง ปญหาและแนวทางการแกปญหาในการจดกจกรรมเพอสงเสรมความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ของโรงเรยนมธยมศกษา สกกดกรมสามญศกษา เขตการศกษา

การประชาสมพนธ (factors3)

การบรการชมชน

(factors4)

180

ผลการวจยพบวาโรงเรยนควรมการจดทาโครงการในการใหบรการแกชมชนไวอยางชดเจน สอดคลองกบศรวรรณ แผนผา ( ) ไดทาการวจยเรอง ปญหาและขอเสนอแนะในการแกปญหาการดาเนนงานสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา เขตการศกษา ผลการวจยพบวาดานการใหบรการชมชน ไดแก ศกษาปญหาและความตองการเพอทาโครงการใหบรการชมชน

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ การประชาสมพนธ ทมอทธพลโดยตรงตอการบรการชมชน

10. ความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการมสวนรวม

แผนภมท 15 แสดงความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการมสวนรวม

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการมสวนรวม ไดแก ดด (Dood, 1973) ไดศกษาวจยเรอง การศกษาความคดเหนของพอแมชาวผวดาตอระบบการศกษาของเดกในโรงเรยน โดยมวตถประสงคเพอศกษาทาทการรบรของผปกครองผวดาตอการเรยนของเดกในโรงเรยนและการใหความรวมมอในการทากจกรรมตาง ๆ ของทางโรงเรยน กลมตวอยางคอผปกครองผวดามลรฐเทกซส ประเทศสหรฐอเมรกาจานวน 150 คน เครองมอ ในการวจยเปนแบบสอบถาม พบวา ผปกครองผวดาเหนวาการศกษามความสาคญสาหรบพวกเขามาก การศกษาชวยใหพวกเขาพนจากความอยตธรรมในสงคม เขาเตมใจทจะใหความรวมมอและชวยเหลอกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยน ถงแมวาเขาจะตาตอยในสงคมกวาคนผวขาวกตาม สงทเขาเกดความทอแทไมอยากใหความรวมมอในกจกรรมโรงเรยนกคอ การทโรงเรยนไมเหนความสาคญและความสามารถของพวกเขาสอดคลองกบรามเรส(Ramirez, 1981)

ไดศกษากจกรรมและวธดาเนนการของโรงเรยนชมชนในสหรฐอเมรกา พบวาวธดาเนนการของโรงเรยนชมชนสวนใหญเปนไปตามวตถประสงคของโรงเรยนเปนอยางด โรงเรยนใชกระบวนการ

การบรการชมชน

(factors4)

การมสวนรวม (factors1)

181

ประชาธปไตยในการดาเนนงานคอสารวจความตองการของชมชน เพอเปนแนวทางแนะนาประชาชน ใหรจกปรบปรงตนเองและชวตในชมชนใหดขน ใชวธการหลายวธในการชวยแกปญหาของประชาชนในชมชน ใชแหลงวทยากรในชมชน ใหเปนประโยชนตอการเรยนการสอนและอาศยการตดสนใจของหมคณะ ในการดาเนนงานตามโครงการของโรงเรยนและจณณวตร ปะโคทง กลาววา เงอนไขทสงเสรมสนบสนนการมสวนรวมในการจดการศกษาขนพนฐานทสาคญคอการรวมกลมกนเองในชมชนหลายกลมเชนสมาคมศษยเกา สมาคมผปกครองและคร และกลมเครอขายผปกครองนกเรยนเปนผลใหชมชนคนเคยกบการรวมมอในการดาเนนงานกบกลมตางๆ และเกดการรวมมอกบทางโรงเรยนอยางสมาเสมอ สอดคลองกบเมตต เมตตการณ (2541) ทไดศกษา การมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนของคณะกรรมการศกษาประจาโรงเรยนเทศบาลในจงหวดนครราชสมา พบวา เรองทคณะกรรมการศกษามสวนรวม 5 เรอง โดยลาดบแรกนน ไดแก การวางแผน โดยในสวนของการจดทาหลกสตรทองถนนนถอไดวาเปนการดาเนนงานตามแนวทางการกระจายอานาจอยางแทจรง เนองจากเปนการใหความสาคญกบทองถนในการมอสระในการกาหนดหลกสตรทองถนรวมกบโรงเรยน เพอใหมความเหมาะสม สอดคลองกบบรบทของโรงเรยนแตละแหง สอดคลองกบทกระทรวงศกษาธการ (2536) ทไดจดทารางการกระจายอานาจการจดการศกษาของกระทรวงศกษาธการ โดยในดานบรหารหลกสตรและวชาการนนไดกลาวถงความสาคญของงานการพฒนาและสงเสรมการเรยนการสอน ไดแก จดทาแผนพฒนาและหลกสตรทองถน นอกจากนจากบทบาทของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานเกยวกบ การจดบรรยากาศสภาพแวดลอม กระบวนการเรยนร แหลงเรยนรภมปญญาทองถน เพอการปรบปรงและพฒนาคณภาพการจดการศกษาของสถานศกษาอยางตอเนองนน สอดคลองกบทเพญณ แนรอท (2545) ทไดกลาวถงการมสวนรวมของชมชนในการนาภมปญญาพนบานมาใชในการพฒนาหลกสตรทองถนในโรงเรยนระดบประถมศกษาในเขตการศกษา นน พบวา ปจจยทสงเสรมและเปนอปสรรคตอการมสวนรวมของชมชนในการนาภมปญญาพนบานในการพฒนาหลกสตรทองถน พบวา โรงเรยนไดรบความรวมมอในแงของการจดการเรยนการสอนโดยใชภมปญญาพนบาน ปจจยสาคญไดแกความสมพนธอนดระหวางโรงเรยนและชมชน

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ การบรการชมชนทมอทธพลโดยตรงตอการมสวนรวม

182

11. ความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการสรางภาคเครอขาย

แผนภมท 16 แสดงความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการสรางภาคเครอขาย

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางบรรยากาศองคการกบความสมพนธระหวางโรงเรยนและชมชน ไดแก สามารถ กมขนทด กลาววา การศกษาเกยวกบแนวทางการพฒนาความเปนหนสวนของผปกครองและชมชนเพอพฒนาผเรยนพบวาผบรหารมบทบาทสาคญทสดตอความสาเรจของการพฒนาความเปนหนสวนของผปกครองและชมชนเพอพฒนาผเรยนแนวทางการพฒนาความเปนหนสวนควรเรมตนจากการสงเสรมใหผบรหารเกดทศนคตทดตอการทางานรวมกบผปกครองและชมชนหลงจากนนจงใหความรเกยวกบแนวทางการพฒนาความเปนหนสวนของผปกครองและชมชนเพอพฒนาผเรยนแกผบรหารและครแลวขยายเครอขายลงสคณะกรรมการสถานศกษาผปกครองในระดบชนเรยนและในระดบชมชนซงจะนาไปสการพฒนาความเปนหนสวนของผปกครองและชมชนเพอพฒนาผเรยนทยงยนไดซงสอดคลองกบเดวส(Davies, 2000) กลาวถงการทาใหเกดความเปนหนสวนระหวางโรงเรยนกบผปกครองและชมชนทมประสทธภาพวาจะตองยดหลกการ 3 ประการคอ 1) ความสาเรจของความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนสงทอยบนพนฐานของการปฏบตหนาทของแตละฝายทตอบสนองซงกนและกน 2) การพฒนาความเปนหนสวนใหเกดประสทธภาพจะตองใชกระบวนการประชาธปไตยและ 3) ความเปนหนสวนทมประสทธภาพตองเกดจากการสรางและหาโอกาสปฏสมพนธทหลากหลายเชนการใหการศกษาแกผปกครองการจดกจกรรมอาสาสมครการตดตอสอสารอยางสมาเสมอเปนตนและไดทาการศกษาตดตามกระบวนการสรางความเปนหนสวนของโรงเรยนทเขารวมในโครงการเปนโครงการทไดรบการสนบสนนจากรฐบาลรวมกบมหาวทยาลยจอนสฮอปกนส (Johns Hopkins University) ไดบรรยายถงกระบวนการพฒนาความเปนหนสวนของโรงเรยนในโครงการดงน ขนท 1 การเรมตนตรวจสอบและเตรยมความพรอมของโรงเรยนในการสรางความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนรวมกบชมชนโดย 1) การศกษาทศนคต

การบรการชมชน

(factors4)

การสรางภาคเครอขาย (factors2)

183

และความเชอของบคลากรในโรงเรยนและสรางความตระหนกในความสาคญของการใหผปกครองเขามามสวนรวมในการพฒนาผเรยน 2) และการสงเสรมใหครมทกษะในการสรางความไวเนอเชอใจและทกษะการทางานรวมกบผปกครอง ขนท 2 การปรบปรงสภาพและบรรยากาศของโรงเรยนใหมความเปนกนเองสาหรบผปกครองทกคนใหผปกครองทกระดบรสกวาโรงเรยนยนดตอนรบโดย 1)จดให มศนยส าหรบผ ปกครองเพอการพบปะและแลกเปลยนความร ตางๆ

2) การตดตอสอสารกบผปกครองนกเรยนอยางตอเนองสมาเสมอโดยคานงถงความเหมาะกบสภาพของผปกครอง 3) การจดใหมโปรแกรมนอกเวลาเรยนสาหรบผปกครองและสมาชกในชมชน

4) จดกจกรรมทางสงคมสาหรบครและผปกครองไดปฏบตรวมกนเชนกจกรรมตามเทศกาล 5) จดกจกรรมการใหการศกษาแกผปกครอง เชนการอบรมเกยวกบอาชพการดแลสขภาพ ขนท 3

การเขาหาชมชนในทกระดบเปนกจกรรมทโรงเรยนจะตองเขาไปมปฏสมพนธกบชมชนและทาตวใหเปนสวนหนงของชมชนโดย 1) การฝกอบรมอาสาสมครเพอทาหนาทในการตดตอประสานงานกบสมาชกในชมชน 2) การเขาพบปะ/ศกษาสภาพแหลงชมชนเพอหาขอมล เชนตลาดรานอาหารคลนก 3) การทางานรวมกบหนวยงาน/องคกรตางๆในชมชน ขนท 4 การแสวงหาแนวทางในการสงเสรมใหผปกครองมความรและแบงปนภาระความรบผดชอบในการพฒนาผเรยนตามศกยภาพหรอความสามารถ ขนท 5 การมอบหมายภารกจสาคญใหกบสมาชกในชมชนรวมถงการทาโครงการเพอสงเสรมการพฒนาผเรยนรวมกน

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ บรรยากาศองคการทมอทธพลโดยตรงตอความสมพนธระหวางโรงเรยนและชมชน

12. ความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการประชาสมพนธ

แผนภมท 17 แสดงความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการประชาสมพนธ

การบรการชมชน

(factors4)

การประชาสมพนธ (factors3)

184

นกวชาการหลายทานไดแสดงทศนะทสนบสนนความสมพนธระหวางการบรการชมชนกบการประชาสมพนธ ไดแก สนทร ชอบทาด (2534) ไดทาการศกษาวจยเรอง บทบาทของคณะกรรมการศกษา เกยวกบความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการศกษาจงหวดอางทอง พบวา คณะกรรมการศกษาสวนใหญมบทบาทในดานการประชาสมพนธโรงเรยนและมสวนรวมในการประชมผปกครองนกเรยน เปนผประสานงาน และแสวงหาความชวยเหลอจากประชาชน และหนวยงานอน ๆ ใหเขารวมกจกรรมของโรงเรยนหรอพฒนาโรงเรยน อกทงยงเปนผใหขอมลและการใหบรการของโรงเรยนแกหนวยงานอน คอ วด สถานอนามย สภาตาบล สวนปญหาและอปสรรคในการปฏบตงานตามบทบาทของคณะกรรมการศกษา พบวา กรรมการศกษามปญหาการประกอบอาชพสวนตว ไมมเวลาใหคาปรกษา แนะนา เสนอแนะ ประสานงาน แสวงหาความชวยเหลอ และความรวมมอระหวางโรงเรยนกบชมชน และไมทราบวามหนาทประชาสมพนธโรงเรยน สวนเรองประชาชนไมกลาบอกกจกรรม และมความ ยากจน ไมอาจชวยเหลอไดสอดคลองกบทพทยา สวรรณภม ไดทาการวจยเรองการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนตามการรบรของคณะกรรมการโรงเรยนกลมศรนครนทร สงกดกรงเทพมหานคร พบวาโรงเรยนสรางความสมพนธกบชมชน โดยจดใหมการประชมครและคณะกรรมการโรงเรยนตอปจานวน 2-4 ครง เพอใหคณะกรรมการรบทราบความกาวหนาในการดาเนนงานตามแผนของโรงเรยนและมอบหมายใหคร–อาจารยทมความเหมาะสมรบผดชอบในการสรางความสมพนธกบชมชนโดยใหครและผนาชมชนไดพบปะสงสรรคแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน คณะกรรมการชวยจดหางบประมาณสนบสนนโรงเรยน โรงเรยนดาเนนการเพอสรางชอเสยงและเกยรตคณของโรงเรยนโดยสงนกเรยนเขาประกวดผลงานทางวชาการ และแขงขนกฬากบสถาบนอน โรงเรยนบรการชมชนดวยการจดสถานทอานวยความสะดวกในการใหบรการผมาตดตอและยมอปกรณเครองใชโรงเรยนเผยแพรขาวสารดวยวธประกาศใหนกเรยนนาขาวสารไปแจงผปกครอง ใหชมชนไดขอยมใชอาคารสถานทและวสดอปกรณตาง ๆ จดบรการความรทางวชาการแกชมชนโดยจดปายนเทศทางวชาการ สงเสรมอาชพโดยสงเสรมอาชพใหแกนกเรยนเพอนาไปเผยแพรแกครอบครว เชญชมชนและหนวยงานอนมารวมงานกบโรงเรยน รวมมอกบกลมบคคล ชมรม สมาคม มลนธ หรอหนวยราชการ โดยการจดโครงการรณรงค โครงการพฒนาสงคมดานตาง ๆ เชนตอตานยาเสพตด โรคเอดส การรกษาความ

185

สะอาด มการประเมนภายหลงการจดกจกรรมการสรางความสมพนธโดยประเมนผลบางกจกรรมโดยใชแบบสอบถาม ปญหาการสรางความสมพนธกบชมชน คอกรรมการโรงเรยนมงานประจาไมมเวลาใหกบโรงเรยน โรงเรยนขาดแคลนงบประมาณในการดาเนนการสรางความสมพนธกบชมชน ผปกครองและประชาชนเขาใจวาการดาเนนงานภายในโรงเรยนเปนเรองของทางราชการเทานนและสภาพเศรษฐกจในชมชนไมเออตอการบรจาคเพอจดตงชมรม สมาคม มลนธ และบารง ขายคา (2545) ไดทาการวจยเรอง บทบาทของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดกาญจนบร ในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ตามการรบรของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน พบวา การรบรของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานระหวางเพศชายและเพศหญงทมตอบทบาทของผ บรหารโรงเรยนประถมศกษาในการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนไมแตกตางกนปญหาและขอเสนอแนะจากผ ตอบแบบสอบถามทพบมากทสดในแตละดาน คอ การประชาสมพนธโรงเรยน การแจงขาวสาร กระชนชด ควรแจงขาวลวงหนา การใหบรการแกชมชน โรงเรยนขาดวสด ครภณฑทจะใหบรการแกชมชน ควรของบประมาณจากรฐบาลหรอจดหาใหพอ การรวมกจกรรมของชมชน โรงเรยนไมสามารถปฏบตตามความตองการของชมชนไดในบางเรอง ควรไปรวมกจกรรมทชมชนจด การใหชมชนมสวนรวมในกจกรรมของโรงเรยน ผปกครองสวนใหญมภารกจมากไมมเวลาเขารวมกจกรรม ควรเชญผปกครองเขารวมกจกรรมในวนหยดหรอเวลาวาง การเสรมสรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอน ไมมแผนปฏบตงานรวมกน ควรกาหนดบทบาทหนาทไวในกฎหมายเพอใหโรงเรยนกบชมชนปฏบตงานรวมกนและฮาเคเนน(Hakanen, 1975) ไดศกษาความคดเหนของผปกครอง และกลมนกวชาการทางการศกษาในรฐเซาทดาโกตา ประเทศสหรฐอเมรกา จานวน 200 คน เกยวกบการตดตอสอสารระหวางโรงเรยนกบชมชน พบวาผปกครองขาดความรทเพยงพอเกยวกบความเปนไปไดของโรงเรยนเครองมอทใชในการตดตอสอสารระหวางโรงเรยนกบชมชน มไมเพยงพอและมขอเสนอใหโรงเรยนแจงนโยบายของโรงเรยนใหกบชมชนไดรบทราบ

สอดคลองกบสวาท หาญกลบ (2534) ไดศกษาการปฏบตงาน ดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดตรง พบวา ผบรหารโรงเรยน คร อาจารย และประธานกรรมการศกษาเสนอแนวทางในการปรบปรงการปฏบตงานดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยน วาควรมการ

186

ประชาสมพนธ ประชมชแจงเกยวกบบทบาทหนาท ขอบขายงานและระบบการใหบรการดาน ตาง ๆ ของโรงเรยนใหคร อาจารยและชมชนทราบ ควรมการประสานงานและวางแผนรวมกนพฒนาโรงเรยน ชมชน ใหสมพนธสอดคลองกน สอดคลองกบงานวจยของอาพร กดแถลง (2547) ทาการวจยเรองประชาคมกบการพฒนาชมชน ศกษากรณอาเภอกนทรวชย จงหวดมหาสารคาม พบวา การอบรมใหความรในดานกฎหมายแกคณะทางานฯ การประชาสมพนธใหความรในดานกฎหมายกบประชาชน และภาครฐใหคาปรกษาแนะนาการดาเนนงานแกคณะทางาน โดยใหชมชนรจกแกไขปญหาดวยตนเอง โดยภาครฐสนบสนนดวยงบประมาณ กระบวนการดงกลาวนนเปนปจจยทสงผลตอความสาเรจทงในระดบสงและปานกลาง

สรปจากขอสนบสนนและแนวคดดงกลาวขางตน แสดงใหเหนความสาคญของ บรรยากาศองคการทมอทธพลโดยตรงตอการประชาสมพนธ

การนาเสนอรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

แผนภมท 18 การนาเสนอ (proposing model) ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนโดยการวเคราะหเสนทางความสมพนธเชงเหตและผล (path analysis)

187

จากแผนภมท 18 อธบายได ว า ความสมพนธเชงสาเหตของ ปจจยและรปแบบ ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทสอดคลองกบขอมลเชง ประจกษมความสมพนธของตวแปร ทง ปจจย โดยปจจยทกตวมความสมพนธตอปจจย การมสวนรวม(F1) โดยทการการสรางภาคเครอขาย(F2) การประชาสมพนธ(F3) และการบรการชมชน(F4) มความสมพนธโดยตรงตอการการมสวนรวม(F1) สวนการประชาสมพนธ(F2) มความสมพนธโดยออมตอการมสวนรวม โดยสงผานการประชาส มพนธ ช มชน ( F3) และการบรการชมชน (F4)

จากแผนภมท 18 สรปไดวา ขอคนพบจากการวจย คอ ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยการวเคราะหเสนทางความสมพนธเชงเหตและผล (path analysis) โดยสรปได ดงน

1) ปจจยทง 4 ปจจย คอการมสวนรวม การสรางภาคเครอขาย การประชาสมพนธ การบรการชมชน

2) ทมอทธพลทางตรงประกอบดวย

(1) ปจจยการมสวนรวม มอทธพลทางตรงตอปจจยการสรางภาคเครอขาย ปจจยประชาสมพนธ และปจจยบรการชมชน

(2) ปจจยการสรางภาคเครอขาย มอทธพลทางตรงตอปจจยการมสวนรวม ปจจยประชาสมพนธ และปจจยบรการชมชน

(3) ปจจยการประชาสมพนธ มอทธพลทางตรงตอปจจยการมสวนรวม ปจจยการสรางภาคเครอขาย และปจจยบรการชมชน

(4) ปจจยการบรการชมชน มอทธพลทางตรงตอปจจยการมสวนรวม ปจจยการสรางภาคเครอขาย และปจจยการประชาสมพนธ

3) ปจจยทมอทธพลทางออม ประกอบดวย (1) ปจจยการสรางภาคเครอขาย เปนผลทางออมตอการการมสวนรวม ทผาน

ปจจยการประชาสมพนธ

(2) ปจจยการบรการชมชน เปนผลทางออมตอการมสวนรวม ทผานปจจยการประชาสมพนธ

นอกจากนเพอใหไดรปแบบความสมพนธของปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ผวจยไดวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตของปจจยยทธวธการ

188

บรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยพจารณาความสอดคลองของโมเดล ดงน

1. คา Chi-Square : ตรวจสอบความกลมกลนของโมเดล

2. คา Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) 3. คา Good - of - fit indices : GFI และ AGFI

4. คา Root Mean Square Residual : คาดชนรากของคาเฉลยกาลงสองของสวนทเหลอ(RMR)

5. คา Comparative fit : ดชนเปรยบเทยบโมเดลพนฐานกบโมเดลตามทฤษฎ และ

สมมตฐาน

ตารางท 14 แสดง คาสถตวดความสอดคลองความกลมกลนระหวางโมเดลและขอมลเชงประจกษ

คาสถต คา เกณฑความสอดคลองความกลมกลนระหวางโมเดลและขอมลเชงประจกษ

ไค-สแควร Chi-Square 0.01

(p = .94) แตกตางอยางมนยสาคญทางสถต ยอมรบสมมตฐานหลกวา โมเดลตามทฤษฎมความสอดคลองเชงประจกษ

ดชนความกลมกลน (GFI) 1.00 มคาใกล โมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

Adjustesd goodness of fit

(AGFI)

0.98 มคาใกล โมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

Relative fit Index (RFI) 0.97 มคาใกล โมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

Root Mean Squares Residual :

RMR

0.54 มคาอยระหวาง – หมายถงโมเดลมความสอดคลองเชงประจกษ

Largest Standardized Residual 0.015 มไมเกน . หมายถงโมเดลมความสอดคลองเชงประจกษ

Root Mean Squares Error of

Approximation (RMSEA)

0.00 มคาอยระหวาง – . หมายถงโมเดลมความสอดคลองเชงประจกษ

189

จากตารางท 4 เมอพจารณาสถตตรวจสอบความสอดคลอง/ความกลมกลน/ความตรงของรปแบบกบขอมลเชงประจกษตามเกณฑ พบวา คาสถตไค-สแควร (Chi-Square : 2 ) มคา 0.01

(p=0.94) คาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) มคา 1.00 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (AGFI) มคา 0.98 คาดชนความสมพนธ (RFI) มคา 0.97 คาดชนรากของคาเฉลยกาลงสองของสวนทเหลอ (RMR)มคา 0.54 คาดชนรากของคาเฉลยกาลงสองของคาความผดพลาดทเหมาะสม (RMSEA) มคา 0.00 ซงคาสถตรปแบบกบขอมลเชงประจกษทกคามคาเปนตามเกณฑความสอดคลอง ความกลมกลนของรปแบบ ลกษณะนแสดงวา รปแบบของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน มความสอดคลองและความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

การวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษมรปแบบดงน

แผนภมท 19 แสดงรปแบบความสมพนธเชงสาเหตทเหมาะสมของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

จากแผนภมท รปแบบความสมพนธเชงสาเหตทเหมาะสมของปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

สามารถนามาเขยนรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ไดดงน

190

แผนภมท 20 แสดงรปแบบความสมพนธของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวาง โรงเรยนกบชมชน ทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

จากแผนภมท แสดงใหเหนวาในการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน มปจจยทสาคญคอการมสวนรวม(F1) การบรการชมชน(F4) และการสรางภาคเครอขาย (F2) โดยปจจยทกตวมความสมพนธตอกน โดยทการประชาสมพนธ (F3) สงผลโดยตรงตอการมสวนรวม (F1) และการสรางภาคเครอขาย(F2)

การตรวจสอบรปแบบของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนโดยวธการสนทนากลมอางองผทรงคณวฒ (focus group) เพอทราบ

1. การวเคราะหคาความถและคารอยละของขอพจารณาจากผทรงคณวฒทมตอรปแบบ ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนวามรปแบบมความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตองและการใชประโยชน

1.1 การวเคราะหคาความถและคารอยละของขอพจารณาจากผทรงคณวฒทมตอรปแบบ ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ผวจยไดนารางองคประกอบทไดจากการวเคราะหทเหมาะสมเปนไปไดในขนตอนท 3 มาตรวจสอบและเพมความเชอถอในการสรางรปแบบทเหมาะสม ดวยวธการประเมนโดยวธอางองผทรงคณวฒ (Focus group) และนาเสนอรางปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ใหผเชยวชาญและผทรงคณวฒไดพจารณา ดานความเหมาะสม (propriety standards) ดานความเปนไปได (feasibility standards) ดานความเปนประโยชน (utility standards) และดานความถกตองครอบคลม

F 1

F 4 F 2 F 3 การประชาสมพนธ

การมสวนรวม

การสรางภาคเครอขาย

การบรการชมชน

191

(accuracy standards) พรอมทงขอเสนอแนะและการวพากษ เพอปรบปรงใหเหมาะสม ซงผวจยไดเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (purposive sampling) จากเกณฑการเปนตวแทนผทรงคณวฒในแตละดานจานวน คน ประกอบดวยผอานวยการสถานศกษา 2 คน นกการศกษา คน และผเชยวชาญในชมชน 1 คน ดงรายละเอยดดงน

ตารางท คาความถและคารอยละของความคดเหนจากผทรงคณวฒทมตอปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ดานความเหมาะสม ดานความเปนไปได ดานความเปนประโยชน และดานความถกตองครอบคลม

ปจจย

ความคดเหน

ความเหมาะสม ความเปนไปได นาไปใชประโยชน ความถกตอง

จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ จานวน รอยละ 1. การมสวนรวม 5 100 5 100 5 100 5 100

2. การสรางภาคเครอขาย

5 100 5 100 5 100 5 100

3. การประชาสมพนธ 5 100 5 100 5 100 5 100

4. การบรการชมชน 5 100 5 100 5 100 5 100

รวมเฉลย 5 100 5 100 5 100 5 100

จากตารางท พบวา ผทรงคณวฒในแตละดาน จานวน คนมความคดเหนตอปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ปจจยและรปแบบมดานความเหมาะสม ดานความเปนไปไดของปจจยและรปแบบวามความเปนไปได ดานความ เปนประโยชนของปจจยรปแบบวาสามารถนาไปใชในการบรหารเครอขายไดเปนอยางด และดานความถกตองของปจจยและรปแบบวามความครอบคลม จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 100

.2 การสงเคราะหขอสรปความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตม

ในขนตอนน ผวจยไดนารางปจจยและรปแบบทไดจากการวเคราะห และพฒนาปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทเหมาะสมและ เปนไปได ในขนตอนท 3 มาตรวจสอบและเพมความเชอถอในการสรางปจจยและรปแบบ ทเหมาะสม โดยการนาเสนอปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวาง

192

โรงเรยนกบชมชน ซงเปนรปแบบหนงทผวจยไดพฒนาจากขอมลทงหมด ดวยวธการสนทนากลมอางองผทรงคณวฒ (Focus group) โดยนาเสนอรปรางปจจยและรปแบบของการบรหารการศกษาเพอเพมประสทธภาพในการจดการศกษาใหผ เชยวชาญ และผ ทรงคณวฒไดพจารณาความเหมาะสม ความเปนไปได ความถกตอง และการนาไปใชประโยชน พรอมทงขอเสนอแนะ และการวพากษ เพอปรบปรงใหเหมาะสม ซงผวจยไดเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (purposive

sampling) จากเกณฑการเปนตวแทนผทรงคณวฒในแตละดาน จานวน คน ประกอบดวยผอานวยการสถานศกษา 2 คน นกการศกษา คน และผเชยวชาญในชมชน 1 ซงผเชยวชาญและผทรงคณวฒมความคดเหนเกยวกบแนวทางทเหมาะสมในปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน เพอตอบวตถประสงคของการวจยขอท คอ “เพอทราบรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน” ดงน

ปจจยท การมสวนรวม จากการสมมนาองผเชยวชาญเพอยนยนแนวปฏบตทเหมาะสมของการมสวนรวม คอการรวมกนคดเพอวางแผนการดาเนนงาน รวมกนปฏบตตามแผนทวางไว และรวมกนประเมนผลการปฏบตงาน โดยการมสวนรวมนนตองประสานงานกบชมชน ผปกครองนกเรยน ใหเขามามสวนรวมในการจดการศกษาและกจกรรมตางๆในสถานศกษา

ปจจยท การสรางภาคเครอขาย จากการสมมนาองผเชยวชาญเพอยนยนแนวปฏบตทเหมาะสมของการสรางภาคเครอขาย โรงเรยนตองสรางความสมพนธกบชมชน หนวยงาน และองคกรอนๆ โดยเปดโอกาสใหทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการพฒนาการศกษา ตงแตการรวมกนคด รวมกนวางแผน รวมกนดาเนนงาน รวมกนตดตามผล และรวมกนแลกเปลยนระหวางกนและกนซงเปนการทางานทเกดจากความรวมมอของทกภาคสวนทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน

ปจจยท การประชาสมพนธ จากการสมมนาองผเชยวชาญเพอยนยนแนวปฏบตทเหมาะสมของการประชาสมพนธ เพอการสรางความรวมมอของชมชนและสรางความเขาใจทดตอกนของทกฝาย ซงทสาคญตองเปดโอกาสใหผปกครอง ชมชน เขามามสวนรวมกบกจกรรมของโรงเรยน มการแจงขอมลขาวสารใหทราบในทกๆดานของการดาเนนงาน นอกจากนควรมการออกไปสรางความสมพนธกบชมชนเชนการออกเยยมบาน และการรวมกจกรรมของชมชน

193

ปจจยท การบรการชมชน จากการสมมนาองผเชยวชาญเพอยนยนแนวปฏบตทเหมาะสมของการบรการชมชน โรงเรยนควรสนบสนนและใหบรการแกชมชนในดานบคลากร อาคารสถานท วสด อปกรณ และเทคโนโลย โดยใหชมชนเขามามสวนรวมกบโรงเรยนมากทสด เพอใหชมชนรสกวาเปนสวนหนงของโรงเรยน เพอรวมกนพฒนาโรงเรยนตอไป

194

บทท5

สรปผลการวจยอภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง “ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน” โดยใชระเบยบวธวจยแบบผสมผสาน (mixed methodology) ขนตอนแรกเปนการวจยเชงคณภาพ (qualitative research) และขนตอนสดทายเปนการวจยเชงปรมาณ (quantitative research)

โดยมวตถประสงค 1) เพอทราบปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน 2) เพอทราบรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน กลมตวอยางทใชในการวจยประกอบดวยกลมผเชยวชาญ จานวน คน รวบรวมขอมลโดยใชแบบสมภาษณแบบเจาะลก (in depth interview)รวบรวมขอมลโดยใชแบบสมภาษณกงโครงสราง และโรงเรยนในฝนเปนโรงเรยนดประจาอาเภอ และโรงเรยนดประจาตาบล จานวน 2502 โรงเรยน กาหนดขนาดของกลมตวอยางจากตารางประมาณขนาดของกลมตวอยางของทาโร ยามาเน

(Taro Yamane) ไดขนาดของกลมตวอยางโรงเรยนในฝนเปนโรงเรยนดประจาอาเภอ 94 โรงเรยน รวมผใหขอมล 282 คน ผ ใหขอมลครงนเปนโรงเรยนในฝนเปนโรงเรยนดประจาอาเภอ และโรงเรยนดประจาตาบลโรงเรยนละ 3 คน ประกอบดวยผอานวยการสถานศกษา ประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน และตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน มผใหขอมลทงสน จานวน 282 ฉบบ ไดรบการตอบกลบคนมาจานวน 255 ฉบบ รวมผใหขอมล 255 คน คดเปนรอยละ 90.42 การดาเนนการวจยประกอบดวยขนตอนตางๆ ดงน

ขนท 1 การกาหนดตวแปรทเกยวของในการวจย เปนการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนทงในประเทศและตางประเทศ โดยการวเคราะหเนอหา (content analysis) เพอใหไดตวแปรทตองการศกษาแลวจงนาผลทไดไปพฒนาแบบสมภาษณกงโครงสราง (semi-structured interview) หลงจากนนนาแบบสมภาษณกงโครงสรางไปสมภาษณผเชยวชาญ จานวน คน ทาการวเคราะหเนอหาท

194

195

ไดจากการสมภาษณไดตวแปรทเกยวของกบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน จานวน 54 ขอ

ขนท 2 การสรางและพฒนาเครองมอวจย ขนตอนนเปนการนาผลทไดจากขนท มาพฒนาแบบสอบถาม และปรบแกตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา จากนนนาแบบสอบถามไปใหผทรงคณวฒ จานวน คน พจารณาตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) นาผลทไดมาวเคราะหหาคาดชนความสอดคลองตามวตถประสงคโดยใชเทคนค IOC (Index of Item Objective Congruence : IOC) เลอกขอคาถามทมคา IOC ทมากกวา 0.5 ขนไป และปรบปรงแบบสอบถามไดคาถามทเหมาะสม ขอหลงจากนนนาแบบสอบถามไปทดลองใช (try - out) กบประชากรทไมใชกลมเดยวกบทใชในการวจยและมคณสมบตเชนเดยวกบประชากร จานวน โรงเรยนๆละ คน ประกอบดวย ผอานวยการสถานศกษา ประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานโรงเรยน และตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานโรงเรยน รวม คน นาผลทไดมาคานวณหาความเชอมน (reliability) โดยใชวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค( – Coefficient ) ไดคาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบเทากบ . และไดแบบสอบถามเพอใชเกบรวบรวมขอมลในขนตอไป

ขนท 3 การเกบรวบรวมขอมลและการว เคราะหขอมล ขนตอนนเปนการนาแบบสอบถามในขนท ไปเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง โรงเรยนในฝนเปนโรงเรยนดประจาอาเภอจานวน 94 โรงเรยน รวมผใหขอมล 282 คน ผใหขอมลครงนเปนผอานวยการสถานศกษา ประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน และตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน มผใหขอมลทงสน จานวน 282 ฉบบ ไดรบการตอบกลบคนมาจานวน

85 โรงเรยน รวมผใหขอมล 255 คน คดเปนรอยละ 90.42 นาขอมลจากแบบสอบถามทมความสมบรณมาทาการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (exploratory factor analysis) แปรผลการวเคราะหขอมลเพอสรปปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ขนท การสรางรปแบบทเหมาะสม ผวจยดาเนนการตรวจสอบรปแบบทเหมาะสมของปจจยและรปแบบของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

196

ไปวเคราะหหาความสมพนธเชงสาเหต (path analysis) โดยใชโปรแกรมสาเรจรป เพอศกษาความสอดคลองของขอมลเชงประจกษและโมเดลทไดจากการศกษาของผวจย

ขนท ยนยนปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ขนตอนนเปนการนาปจจยทไดจดกลมเปนขอ ๆจากขนท ไปถามผทรงคณวฒ โดยใชวธการสมมนาองผ เชยวชาญ (Focus group) จานวน 5 คน และวเคราะหเนอหาทไดจากแบบสอบถาม

สรปผลการวจย

1. ผลการวเคราะหหาปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

จากการวเคราะหขอมลในบทท สามารถสรปผลการวจยเรอง“ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน” โดยการวจยครงน ประกอบดวย 4 ปจจย เรยงตามนาหนกปจจยทไดจากมากไปนอย ไดแก คอ . การมสวนรวม . การสรางภาคเครอขาย . การประชาสมพนธ . การบรการชมชน โดยแตละปจจยมตวแปรยอย ดงน

1. ปจจยท 1“การมสวนรวม”บรรยายดวยตวแปรสาคญ จานวน 17 ตวแปร ดงน

. สงเสรมการพฒนาคณภาพการศกษาโรงเรยนตองพฒนานกเรยนใหมความรความสามารถ สรางชอเสยงใหชมชนยอมรบ

. สงเสรมการเปนแบบอยาง และตนแบบทดของบคลากรในโรงเรยนตอนกเรยนและชมชน

. มการเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมและงานสมพนธชมชนอยางจรงใจ

1.4 สงเสรมการบรหารดวยการรวมวางแผนในการจดการศกษาและกจกรรม

. มการสรางความเปนหนงกบชมชนในการเขามามสวนรวมในการบรหารงานของสถานศกษา . สงเสรมนกเรยนในการสรางอนาคตเพอกลบมาพฒนาทองถนของตนเอง

. สงเสรมการสรางความไววางใจรวมกนในการบรหารจดการระหวางโรงเรยนกบชมชน

197

. สงเสรมการบรหารดวยการรวมดาเนนการ โดยการมสวนรวมในรปแบบของคณะกรรมการ

. สงเสรมการสรางความสมพนธทดของบคลากรในโรงเรยนกบผปกครองและนกเรยน

. มการศกษาและเรยนรวถชวตประเพณและวฒนธรรมของทองถนอยางถกตอง

. สงเสรมการมสวนรวมในการทางานทชดเจน และสนองความตองการของชมชน

1.12 สงเสรมใหชมชนมสวนรวมตดสนใจในการบรหารงาน

. สงเสรมการพฒนาบคลากรใหเปนทยอมรบทงทางดานกายภาพ จตใจ และการปฏบตตน

. มการบรหารโรงเรยนทมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานทเขมแขงในดานการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยน

. มการกาหนดเปาหมายวตถประสงค ของโรงเรยนทชดเจนในการพฒนาโรงเรยน

1.16 สงเสรมการรวมชนชมผลงานทแสดงถงความสาเรจในการบรหารโรงเรยน

. มการสารวจปญหาและความตองการ เพอนามาแกไขปรบปรงและเปลยนแปลงในการพฒนาโรงเรยน

ปจจยนประกอบดวย 17 ตวแปรเปนปจจยทมความสาคญเปนอนดบท 1 มคานาหนกตวแปรในองคประกอบอยระหวาง . – . มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ 19.719 และคารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance) เทากบ .

2. ปจจยท 2“การสรางภาคเครอขาย” บรรยายดวยตวแปรสาคญ จานวน 5 ตวแปร ดงน

. สงเสรมใหมการตดตอประสานงานในการจดกจกรรมเพอสงเสรมความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆ

. สงเสรมความรวมมอในการจดกจกรรมและการแสดงตางๆของโรงเรยนกบหนวยงานและองคกรอนๆ

. มการแจงสทธประโยชนตางๆทจาเปนตามระเบยบราชการแกบคคลทใหการชวยเหลอและสนบสนนโรงเรยน

. สรางความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆในการสงเสรมกจกรรมการละเลนของชมชน

198

. ใหความรวมมอกบสาธารณสขในการจดบรการสขภาพอนามยใหแกชมชน

ปจจยนประกอบดวย 5 ตวแปร เปนปจจยทมความสาคญเปน อนดบท มคานาหนกตวแปรในองคประกอบอยระหวาง . – 0.711 มคาความแปรปรวนของตวแปร

(eigenvalues) เทากบ . และคารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance) เทากบ 11.999

3. ปจจยท 3 “การประชาสมพนธ” บรรยายดวยตวแปรสาคญ จานวน 15 ตวแปร ดงน

. มการประชมผปกครองนกเรยน เพอชแจงนโยบายและประชาสมพนธผลงานของโรงเรยน

3.2 มการออกเยยมบานนกเรยน เพอเกบรวบรวมขอมลพนฐานของนกเรยน

3.3 มการจดทาสงพมพตางๆในการเผยแพรขาวสารขอมลกจกรรมของโรงเรยน

3.4 มการแตงตงผรบผดชอบทมความรความสามารถในการปฏบตหนาทดานประชาสมพนธ

. มการจดประชาสมพนธดวยสอตางๆเพอเผยแพรขาวสารเกยวกบกจการ และผลงานของโรงเรยนใหชมชนทราบ

. มการเปดโอกาสใหชมชนมสวนรวมในการจดนทรรศการผลงานทางวชาการของโรงเรยน

. มการแนะนาและเผยแพรเกยรตประวตนกเรยนดเดนใหชมชนทราบ

3.8 มการแนะนาและเผยแพรเกยรตประวตครดเดนใหชมชนทราบ

. มการแตงตงคณะกรรมการเพอทาหนาทเกบรวบรวมงานดานตางๆเพอเปนขอมลของโรงเรยน

3.10 มการใหชมชนมสวนรวมสงเสรม และสนบสนนกจกรรมดานกฬาของโรงเรยน

3.11 สงเสรมชมชนใหมสวนรวมในการรกษาระเบยบวนย และการแกปญหาอนๆของนกเรยน

3.12 มการประชาสมพนธดวยสอตางๆเพอเผยแพรขาวสารเกยวกบกจกรรม และผลงานของโรงเรยนใหชมชนทราบ

199

3.13 มการกาหนดอดมการณเพอเสรมสรางคณธรรม คณลกษณะและความประพฤตของนกเรยนไวชดเจน

. มการจดประชมผปกครองนกเรยน เพอชแจงอดมการณ นโยบาย และวตถประสงคของโรงเรยนใหทราบโดยทวถงกน

. มการสงเสรมใหโรงเรยนเปนสถานทในการฝกอบรมดานตางๆของชมชน

ปจจยนประกอบดวย 15 ตวแปร เปนปจจยทมความสาคญเปน อนดบท พบวา มคานาหนกตวแปรในองคประกอบอยระหวาง . – 0.723 มคาความแปรปรวนของตวแปร

(eigenvalues) เทากบ 14.717 และคารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance) เทากบ 10.983

4. ปจจยท 4 “การบรการชมชน” บรรยายดวยตวแปรสาคญ จานวน ตวแปร

4.1 สงเสรมการบรการสนามกฬาของโรงเรยนใหเปนทออกกาลงกายและการแขงขนกฬาของชมชน

4.2 สงเสรมการใหความรวมมอกบทางราชการทเกยวของกบการปองกนแกไขปญหาตางๆในชมชน

4.3 สงเสรมการจดกจกรรมบาเพญประโยชนแกชมชนโดยจดกจกรรมลกเสอเนตรนาร ยวกาชาด แกชมชน

4.4 มการจดทาแผนปฏบตการโดยการบรณาการกจกรรมทงภายในและภายนอกโรงเรยน

ปจจยนประกอบดวย 4 ตวแปร เปนปจจยทมความสาคญเปน อนดบท คานาหนกตวแปรในองคประกอบอยระหวาง . – . มคาความแปรปรวนของตวแปร (eigenvalues) เทากบ . และคารอยละของความแปรปรวนของตวแปร (percent of variance) เทากบ .

2. ผลการวเคราะหหาปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยการวเคราะหเสนทางความสมพนธเชงเหตและผล (path analysis)

ขอคนพบจากการวจย คอ ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยการวเคราะหเสนทางความสมพนธเชงเหตและผล (Path analysis) โดยสรปได องคประกอบทง ปจจย คอ .การมสวนรวม . การสรางภาค เครอขาย

. การประชาสมพนธ . การบรการชมชน

200

ปจจยทมอทธพลทางตรงประกอบดวย ปจจยท . การมสวนรวมมอทธพลโดยตรงตอปจจยการสรางภาคเครอขาย การประชาสมพนธ และการบรการชมชน ปจจยท . การสรางภาคเครอขายมอทธพลโดยตรงตอการการมสวนรวม การประชาสมพนธ และการบรการชมชน ปจจยท . การประชาสมพนธมอทธพลโดยตรงตอการมสวนรวม การสรางภาคเครอขาย และการบรการชมชน ปจจยท . การบรการชมชนมอทธพลโดยตรงตอการมสวนรวม การสรางภาคเครอขาย และการประชาสมพนธ การยนยนปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน โดยวธการสนทนากลมอางองผทรงคณวฒ (Focus group)

การวเคราะหคาความถและคารอยละของขอพจารณาจากผทรงคณวฒทมตอปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ขนตอนนผวจยไดนารางปจจยและรปแบบทไดจากการวเคราะหปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนทเหมาะสม และเปนไปไดในขนตอนท 3 มาตรวจสอบและเพมความเชอถอในการสรางรปแบบทเหมาะสม โดยการนาเสนอปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ดวยวธการประเมนโดยวธอางองผ ทรงคณวฒ (Focus group) และนาเสนอรางปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ใหผเชยวชาญและผทรงคณวฒไดพจารณา ดานความเหมาะสม (propriety

standards) ดานความเปนไปได (feasibility standards) ดานความเปนประโยชน (utility standards) และดานความถกตองครอบคลม (accuracy standards) พรอมทงขอเสนอแนะและการวพากษ เพอปรบปรงใหเหมาะสม ซงผวจยไดเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (purposive sampling) จากเกณฑการเปนตวแทนผทรงคณวฒในแตละดาน จานวน 5 คน ประกอบดวยผอานวยการสถานศกษา 2 คน นกการศกษา คน และผเชยวชาญในชมชน 1 คน พบวามความคดเหนตอปจจยและรปแบบของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ปจจยและรปแบบมดานความเหมาะสม ดานความเปนไปไดของปจจยและรปแบบวามความเปนไปได ดานความเปนประโยชนของปจจยและรปแบบวาสามารถนาไปใชในการบรหารบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนไดเปนอยางด และดานความถกตองของปจจยและรปแบบวามความครอบคลม จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 100 ซงผเชยวชาญและผทรงคณวฒมความคดเหนเกยวกบแนวทางทเหมาะสมในปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวาง

201

โรงเรยนกบชมชน เพอตอบวตถประสงคของการวจยขอท คอ “เพอทราบปจจยและรปแบบของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน”ดงน

ปจจยทท 1 ปจจยดานการมสวนรวม ผลการสมมนาองผเชยวชาญเพอยนยนแนวปฏบตทเหมาะสมดงน .รวมประชม รวมคด รวมวางแผน รวมทา และรวมบารงรกษา หรอ “POSDCORB” . ชวยระดมทรพยากรเพอการศกษา ในการจดการศกษา และแกไขปญหาความประพฤตของนกเรยนกระบวนการไดมาซงกรรมการสมาคม . ตองเปนทยอมรบ เสยสละ มความตระหนกในความสาคญกบการบรหารจดการสถานศกษาอยางจรงจง และพรอมทจะเรยนรในเรองทจาเปน โดยผานการกาหนดคณสมบตเฉพาะ เพมเตมและใชกระบวนการมสวนรวมอยางกวางขวาง สงผลใหการบรหารงานในระยะตอไปประสบความสาเรจและมประสทธภาพ . สรางความตระหนกและปลกจตสานกให ผปกครอง คร และผบรหารเหนความสาคญของการศกษาและเขามามสวนรวมสงเสรมการศกษา สถานศกษาและสมาคมรวมกนกาหนดแนวทางของกระบวนการสรรหาและคดสรรกรรมการสมาคมเพอใหไดบคคลทมความเสยสละเปนทยอมรบ สมครใจ รบผดชอบและมเวลาเขารวมประชม รวมกจกรรม 5.พฒนาศกยภาพการบรหารและทกษะการทางานเปนทม ทกษะการพดและการประชม

ปจจยทท 2 ปจจยดานการสรางภาคเครอขาย ผลการสมมนาองผเชยวชาญเพอยนยนแนวปฏบตทเหมาะสมดงน .ควรจดใหมโครงการเพอสรางทศนคต ความร ความเขาใจในบทบาทและพฒนาผปกครองและครกาหนดแนวทางการดาเนนงานอยางเปนรปธรรม และสรางความเขาใจรวมกบสถานศกษาในการสรางความเขาใจ และทศนคตเชงบวกของทกฝายในสถานศกษา เพอดาเนนการรวมกนเปนไปในทศทางเดยวกน ไมกาวกายงานของสถานศกษามากเกนไป . แตละฝายมความเขาใจในเรองบทบาทของแตละฝายอยางชดเจน 3.รวมประสานงานผปกครอง องคกร มลนธ สมาคมอนๆ เขามามสวนรวมจดสงเสรมและสนบสนนกจกรรมของสถานศกษา . เขามามสวนรวมรบผดชอบโดยตรงกบภารกจสนบสนนของสถานศกษา แบงเปน ภารกจ คอภารกจหลก ภารกจรอง และภารกจการสนบสนนกาหนดกจกรรมการดาเนนงานประจาป เพอใหสามารถวางแผนในการแบงเวลา รวมทงกาหนดการรวมประชม เพอความชดเจนในการทางาน 5. ควรมการจดทารายงานการดาเนนงานและประชาสมพนธการดาเนนงานและเผยแพรใหกบทกฝายทเกยวของทราบอยางตอเนอง เพอแสดงความรบผดชอบและนาขอคดเหนของผมสวนเกยวของทกฝายมาใช

202

ปรบปรงการดาเนนงานใหดขนและสอดคลองกบความตองการตอไป 6.ใหความรวมมอ ชวยเหลอการศกษาของนกเรยน แกปญหานกเรยน อบรมนกเรยนใหดขน . การสงเสรมความเขาใจอนด แลกเปลยนเรยนรประสบการณ ระหวางผปกครองและคร 8. ใหความรวมมอประสานงานกบองคกรเครอขายและบคคลภายนอกเขามามสวนรวมกบโรงเรยน

ปจจยทท 3 ปจจยดานการประชาสมพนธ ผลการสมมนาองผเชยวชาญเพอยนยนแนวปฏบตทเหมาะสมดงน การประชาสมพนธทดนนจะกอใหเกดความรวมมอและความเขาใจทดตอกนของทกฝาย และตรงกนขามกบถาขาดการประสานงานและการประชาสมพนธทดแลวอาจสงผลตอความเขาใจและภาพลกษณอนดของโรงเรยนได การประชาสมพนธทมประสทธภาพมากทสด คอ วธการเปดใหชม ซงหมายถงการจดโครงการเยยมโรงเรยน โดยเชญผปกครองเขามาชมกจการของโรงเรยนในรอบป ในขณะทวธทมประสทธภาพนอยทสด ไดแก การตงศนยประชาสมพนธ และการจดรถประชาสมพนธ สอดคลองกบฮาคาเนน (Hakanen, 1975, p.6004 – A) ไดสารวจความคดเหนของผปกครองและกลมนกวชาการเกยวกบการสอสารระหวางโรงเรยนกบชมชน ผลการวจยพบวาผปกครองยงขาดความรทเพยงพอเกยวกบความเปนไปของโรงเรยนและการศกษาไดเสนอแนะใหมการตดตอสอสารระหวางโรงเรยนกบชมชนใหมากขนการขาดขอมลขาวสาร การตดตอภายในชมชน ทาใหผปกครองขาดความสมพนธกนภายในชมชนและเครองมอทใชตดตอยงไมเพยงพอ มขอเสนอใหมการแจงนโยบายการตดตอระหวางโรงเรยนกบชมชน จดมงหมาย ความรบผดชอบ รายะเอยดเกยวกบการเงน เวลาและความจาเปนดานอน ๆ ของโรงเรยนใหชมชนทราบ

ปจจยทท 4 ปจจยดานการบรการชมชน ผลการสมมนาองผเชยวชาญเพอยนยนแนวปฏบตทเหมาะสมดงน . การมสวนรวมสงเสรมสวสดการของนกเรยนและคร 2. การมสวนรวมระดมทรพยากรทงภายในและภายนอก แสวงหาและรวมระดมทงดานการเงน วสด ครภณฑ และอปกรณตางๆ เพอการจดการศกษาอาจจะเปนรปของงบประมาณ หรอความรทเกยวของเพอกาหนดแนวทางการดาเนนงาน เชน การศกษาดงาน หรอบคคลเพอเปนวทยากรสนบสนนใหการจดการศกษาบรรลเปาหมาย

การอภปรายผล

จากขอคนพบในการวจยเรอง “ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน”

203

ปจจยและรปแบบยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ผลการวจยพบวา การบรหารจดการสถานศกษาประกอบดวย ปจจย ดงน . การมสวนรวม . การสรางภาคเครอขาย . การประชาสมพนธ . การบรการชมชน ซงปจจยดงกลาวสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทวา ปจจยและรปแบบของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนเปนพหองคประกอบ เมอผวจยพจารณารายองคประกอบ พบวา

ปจจยท การมสวนรวม ซงอธบายไดวาการมสวนรวมของสมาชก หมายถงโรงเรยนมสวนรวมทางตรงและทางออม ซงเปนการมสวนรวมทบคคลเขาไปมกจกรรมในกระบวนการ ตดสนใจและวางแผนพฒนากาหนดนโยบายการศกษาทสอดคลองตอความตองการของบตรหลานการสรางความตระหนกและความเขาใจรวมกนการกระตนผปกครองใหเหนความสาคญในการมสวนรวมจดการศกษาโดยการการสรางภาคภมใจและความศรทธา การตดตอสอสารรวมกนและการชแจงผลการปฏบตงานของสถานศกษาใหผปกครองรบทราบและประชาสมพนธถงแผนการพฒนาของสถานศกษาใหผปกครองรบทราบ องคประกอบนสอดคลองกบแนวคดของนกวชาการ หลายทาน ดงนดสเซลดอรฟ (Dusseldorp) ไดแบงประเภทการมสวนรวมออกเปน 2 ประเภทคอ 1) การมสวนรวมทางตรงซงเปนการมสวนรวมทบคคลเขาไปมกจกรรมในกระบวนการพฒนาดวยตนเอง เชนการเขาประชมการรวมอภปรายการใชแรงงานและการลงคะแนนเสยงเปนตน 2) การมสวนรวมทางออมเปนการมสวนรวมทประชาชนไมไดเขาไปมสวนรวมโดยตรงแตอาจจะมสวนรวมโดยผานตวแทนสอดคลองกบแนวคดของอคเคลส และฮาโรลด (Eccle& Harold) กลาววาปจจยทสงผลตอการมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาม 5 ปจจยคอ 1) ปจจยผปกครอง/

ครอบครวไดแกระดบการศกษาของผปกครองระดบรายได/ทรพยากรการเงนของผปกครองเพศของผปกครองอายของผ ปกครองจานวนเดกในการดแลของผปกครองสถานภาพการสมรสของผปกครองสภาพการทางานของผปกครองสขภาพจตของผปกครอง 2) ปจจยชมชนไดแกความสามคคในชมชน การสนบสนนทางสงคมของชมชน โครงสรางโอกาสบรรทดฐานของชมชนภยนตรายของชมชน การควบคมทางสงคมของชมชนแบบอยางในชมชน 3) ปจจยเดกไดแกอายของเดกเพศของเดกผลงานในอดตของเดกทศนคตของเดกพรสวรรคของเดกความสนใจของเดกบคลกภาพของเดก 4) ปจจยครไดแกอายของครเพศของครอายงานของคร 5) ปจจยโรงเรยนไดแกแบบ/ระดบการศกษาทโรงเรยนสอนแหลงทรพยากรของโรงเรยนบรรยากาศของโรงเรยนขนาดของ

204

โรงเรยนการสนบสนนการมสวนรวมของผปกครองของโรงเรยนโครงการพเศษและการมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาสงผลตอผลลพธของเดก สอดคลองกบ บญชรแกวสองกลาววาตวแปรตนทสงผลตอพฤตกรรมการมสวนรวมของปจเจกบคคลนนไดแกตวแปรเกยวกบคณลกษณะสวนบคคลตวแปรเกยวกบการรบรของบคคลและตวแปรเกยวกบโครงสรางทางสงคมสอดคลองกบ รฟ(Reeves) กลาววา ผบรหารถอวามบทบาทมากในฐานะผนาในการวางแผนดาเนนงาน การกากบดและประเมนผลในกจกรรมทเกยวของกบการมสวนรวมของผปกครอง ผปกครองมสวนรวมกจกรรมการประเมนผล การวางแผนการศกษาทเหมาะสมในการเพมความสมพนธระหวางโรงเรยนกบการเรยนรทบาน การมสวนรวมของผปกครองทโรงเรยน ความสมพนธของผปกครองและประสทธผลของโรงเรยนทผปกครองมสวนรวม ในเรองของการมสวนรวมของผปกครองทโรงเรยน กจกรรมทพบมากทสด คอ การประชม การปฐมนเทศ การใหคาปรกษาและวนพบปะผปกครอง สอดคลองกบดรกเกอร(Ducker) ทกลาววา วธการทางานใหเกดประสทธภาพวาควรมการกาหนดอานาจหนาทของคณะกรรมการอยางชดเจน เพอเปนแนวทางในการตดสนใจ และไมกาวกายงานของผบรหารมากเกนไปอนเปนการปองกนปญหาทจะทาใหการบรหารของคณะกรรมการเกดประสทธภาพ นอกจากนกระบวนการบรหารของคณะกรรมการ สอดคลองกบเอปสไตน (Epstein) กลาววาการรวมมอกบชมชนเปนการเชอมโยงชมชนใหมาชวยเหลอโรงเรยนนกเรยนและครอบครวหรอการเชอมโยงโรงเรยนใหไปชวยเหลอชมชนซงสอดคลองกบ U.S. Department

ofEducation กลาววา การรวมมอกบชมชนนนเปนความพยายามอดชวงโหวในการบรหารโรงเรยนดวยการระดมบคลากรเงนทนวทยาการใหมๆและระบบการบรหารงานเพอชวยใหโรงเรยนสามารถบรหารงานไดอยางแทจรงหลกการมสวนรวมในการจดการศกษากคอการเปดโอกาสใหผเกยวของและผมสวนไดเสยมสวนรวมในการบรหารตดสนใจและรวมจดการศกษาทงครผปกครองตวแทนชมชนการทบคคลมสวนรวมในการจดการศกษาจะเกดความรสกเปนเจาของและจะรบผดชอบในการจดการศกษามากขนซงสอดคลองกบ ศรกาญจน โกสมภ กลาววาเปาหมายสงสดของการมสวนรวมคอการทาใหคนทถกละเลยหรอถกกดกนใหออกไปอยวงนอกไดเขามาเกยวของหรอการใหคนทอยวงนอกเคลอนยายเขามาอยวงในเพอกระจายผลใหครอบคลมถวนทวใหทกคนมสทธทจะมสวนรวมการมสวนรวมในการบรหารจดการศกษานนจะทาใหบคคลและกลมมความรบผดชอบและมความผกพนทางใจตอองคการเพอความสาเรจของเปาหมายตางๆการมสวนรวมเปนความเกยวของ

205

ในดานจตใจและอารมณของบคคลทมตอกจกรรมของกลมเปนตวกระตนใหทางานสาเรจไดตามเปาหมาย สอดคลองกบแชพเพล (Chapel) กลาววา การมสวนรวมของผปกครองในการรวมตดสนใจในโรงเรยน สวนใหญผปกครองสวนใหญไมไดมสวนรวมในการตดสนใจเชน การวาจางคร การจดทาแผนแมบทของโรงเรยน การคดเลอกครเขามาทางาน ผปกครองสวนใหญมกจะเปนการจดหาทนและยายอาคารโรงเรยน ซงผปกครองมความตองการเปนอยางมากในการเขามามสวนรวมตดสนใจโรงเรยนในเรองของการประเมนครและผบรหารโรงเรยน การเลอกครใหมและคดเลอกผบรหารโรงเรยน สอดคลองกบ ยาซน(Yasin) กลาววา การมสวนรวมในการสนบสนนโรงเรยนเอกชนระดบประถมศกษาในประเทศไฮต มสวนรวมสง - % โดยเฉพาะอยางยงผปกครองจะมสวนรวมในการจายเงนคาเลาเรยนบตรหลานและชวยเสนอแนะความคดเหนตอการใหโรงเรยนมภาพลกษณทด ซงสอดคลองกบ เกตสเดชกาแพงแกว กลาววา กจกรรมทผปกครองเปนฝายใหความรวมมอกบโรงเรยนคอโรงเรยนเปนฝายคดงานและผปกครองเปนฝายมาชวยกนทางานนนๆ ใหสาเรจมากกวาผปกครองมารวมคดรวมวางแผนรวมดาเนนงานและรวมพบปญหาหรอเผชญอปสรรคพรอมทงแกไขใหลลวงสอดคลองกบแนวคดของดาเนยล และเรยนา (Danial&Rayna) ทวาการทผปกครองจะเขามามบทบาทในการมสวนรวมในการตดสนใจกบโรงเรยนในทนทนนอาจเปนไปไมไดเพราะแนวคดและความสมพนธทมตอโรงเรยนอาจจะยงมความแปลกแยกหางเหนและไมสามารถกาหนดบทบาทตนเองทเหมาะสมไดในทนทจงควรสรางสมพนธภาพทเหมาะสมกอนซงการสรางสมพนธภาพทเหมาะสมเปนเรองทตองใชเวลาในการเรยนรเพอใหไดทางเลอกทดทสดสาหรบทกฝายในขณะนน เดวส (Davis) ไดเสนอแนะการสรางเงอนไขเพอนาไปสการมสวนรวมมดงน จะตองมเวลาเพยงพอเพอสรางบรรยากาศการมสวนรวม กอนดาเนนการตามทพงประสงค การมสวนรวมจะเกดขนยากในสถานการณฉกเฉน การมสวนรวมในงานจะตองไมฝนคานยม เศรษฐกจของมวลสมาชก ผรวมงานไมอาจใชเวลาทงหมดในการดาเนนงานแบบมสวนรวมทกเรองได หวขอของการมสวนรวมจะตองสอดคลองกบผมสวนรวม มวลสมาชกมความสนใจรวมกน หรอเปนงานทมความยงยากในการปฏบต ผมสวนรวมตองมความสามารถขยน และมความรในเรองการมสวนรวม สามารถตดตอสอสารซงกนและกนอยางทวถง เพอจะสามารถแลกเปลยนแนวความคดซงกนและกนได ไมสรางความรสกทไมดตอผรวมงาน การมสวนรวมในการตดสนใจ จะเกดขนในองคการทมความเปนอสระทางความคดของ

206

ผรวมงานแตละคน สอดคลองกบ พรรณมาศ พรมพลา เสนอวา แนวทางในการดาเนนการทจะใหเกดการมสวนรวมในการบรหารงาน ประการ คอ .การชแนะและสอนงาน . การใหกลมเสนอแนวความคดเหน . การใหกลมควบคมกนเอง . จดใหเจาหนาทปฏบตงานทเหมาะสมกบความร ความสามารถ . เปดโอกาสใหสมาชกทกคนแสดงความคดเหน ในการมสวนรวมในการปฏบตงาน

ปจจยท การสรางภาคเครอขาย ซงอธบายไดวาการสรางภาคเครอขาย หมายถง การพงพาอาศยกนและกนรบผดชอบรวมกนเพราะฉะนนผลออกมาไมดกตองรบผดชอบรวมกนทงสองฝาย ดลยภาพ (Balance) เปนความสมพนธทเทาเทยมกนเสมอภาคกนและหนสวน (Partner) เปนความสมพนธทมผลประโยชนรวมกนผลประโยชนไมขดแยงกนหากแตสนบสนนซงกนและกนสอดคลองกบรงนภา จตรโรจนรกษ กลาววาเงอนไขทเกอหนนการบรหารของคณะกรรมการสถานศกษา คอ การตระหนกถงความรบผดชอบในการตดสนใจรวมกน การรวมมอและรวมพลงในการบรหารงานรวมกน และการตดสนใจเรองตางๆ โดยผสมผสานความคดซงเกอหนนใหสามารถบรหารไดอยางมประสทธภาพสอดคลองกบสมธ (Smith) ไดศกษาวจยบทบาทของคณะกรรมการการศกษาในการวางแผนและการพฒนาของมหาวทยาลยมลรฐมชแกนกลาววาสมาชกของคณะกรรมการการศกษาผบรหารโรงเรยนและประชาชนมความตองการทจะแสดงความคดเหนเกยวกบเรองราวตางๆอนจะทาใหเกดผลสาเรจในการพฒนาการศกษาคณะกรรมการการศกษาและประชาชนไมเหนดวยเกยวกบเรองราวตางๆททางโรงเรยนดาเนนการเพยงฝายเดยวโดยคณะกรรมการไมไดมสวนรเหนคณะกรรมการการศกษาและผบรหารโรงเรยนเหนพองตองกนวาโรงเรยนจะเจรญกาวหนาขนไปกวาเดมหากเปดโอกาสใหทกฝายดงกลาวเขารวมกจกรรมตางๆของโรงเรยนสอดคลองกบ กญญา กาศรพมาณ กลาววา แนวทางในการสรางเครอขายความรวมมอ ระหวางสถานประกอบการและองคกรทางการศกษา ดงนควรใหองคกรทางการศกษาประสานงานรวมมอกบสถานประกอบการรวมมอกนสรางสรางหลกสตร ควรเชญสถานประกอบการมารวมประชมบอย ๆ การดงานรวมกนจะกอใหเกดการเรยนร เชญสถานประกอบการมาเปนวทยากรควรมหลกสตรระยะสน เสรมวชาชพตางๆ เพอพฒนาบคลากรทางอาชวศกษาในชมชนควรมความรวมมอในระดบไตรภาค ไดแกสถานประกอบการ องคกรทางการศกษาและจดหางาน กระทรวงแรงงานซงสอดคลองกบสกาวรตน ไกรมาก กลาววาแนวทางการขบเคลอนกระบวนการประชาคมทเขาไปพฒนาการศกษาของทองถนพบวามจดเดนในดานของการเปด

207

โอกาสใหสงคมและคนในทองถนมสวนรวมในการพฒนาการศกษาตลอดแนวตงแตการรวมคดรวมวางแผน รวมดาเนนการ รวมตดตามผลและรวมแลกเปลยนระหวางกนเปนการทางานทเกดจากความรวมมอหลากหลายภาคสวนทงภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน โดยเปนรวมมอพฒนาแบบหนสวน ทกฝายมความเทาเทยมกนซงนบเปนการสรางเครอขายการทางานดานสงคมและการศกษาอยางกวางขวางขณะทการพฒนาดงกลาวยงชวยใหโรงเรยนทเปนเปาหมายไดรบการแกปญหาและไดรบการพฒนาอยางรวดเรวอยางไรกตามการพฒนาโดยกระบวนการประชาคมยงคงมขอจากดในดานการทางานทตองอาศยการประสานงานทมประสทธภาพ การนดหมายเวลาในการทางานการพฒนาโดยกระบวนการประชาคมยงคงแสดงใหเหนจดเดนทชดเจนมากกวาขอจากดดงนนการพฒนาดงกลาวจงนาจะเปนอกทางเลอกหนงของการพฒนาดานการศกษาดงนนจงตองหาแนวทางในการขบเคลอนใหเกดกระบวนการประชาคมและการขบเคลอนการทางานใหเปนไปอยางมประสทธภาพสอดคลองกบ พสฐ เทพไกรวล กลาววารปแบบเครอขายความรวมมอเพอคณภาพการจดการศกษาในโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลกประกอบดวยกระบวนการสรางเครอขาย 6

ขนตอนไดแก 1) ขนตระหนกถงความจาเปนในการสรางเครอขาย 2) ขนประสานหนวยงาน/องคกรเครอขาย 3) ขนสรางพนธสญญารวมกน 4) ขนบรหารจดการเครอขาย 5) ขนพฒนาความสมพนธและ 6) ขนรกษาความสมพนธอยางตอเนองสวนองคประกอบของเครอขายความรวมมอเพอคณภาพการจดการศกษาในโรงเรยนประถมศกษาขนาดเลกไดแก 1) ลกษณะหรอกจกรรมสาคญทเสรมประสทธภาพการดาเนนภารกจของเครอขาย 2) ขอบขายและภารกจการบรหารจดการสถานศกษา3)

เทคนค/วธการพฒนาสมาชกเครอขาย 4) กระบวนการเสรมสรางพลงอานาจ (empowerment) ของเครอขาย 5) คณลกษณะทดของผนาเครอขายและ 6) การปฏบตงานของเครอขายและการสะทอนผลสอดคลองกบสามารถ กมขนทด กลาววา ผบรหารและครมทศนคต ทดตอการทางานรวมกบผปกครองและชมชนผบรหารและครมความตงใจทมเทในการทางานและผลงานทางวชาการของโรงเรยนไดรบการยอมรบอยางกวางขวางผปกครองและชมชนใหการยอมรบและมทศนคตทดตอการทางานรวมกบโรงเรยนและพรอมทจะเขามาเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนผปกครองใหความสาคญกบการศกษา ชมชนมแหลงเรยนรเปนจานวนมากรวมถงสภาพความพรอมดานเศรษฐกจและการคมนาคมของชมชนสอดคลองกบ กฤชนนท ภสวาสด กลาววาปจจยทมผลตอระดบความรวมมอของสถานประกอบการทเปนคความรวมมอเชนรปแบบของความสมพนธการ

208

สอสารทมประสทธภาพการมสวนรวมในการเลอกคความรวมมอการมผลประโยชนรวมกนอยางเทาเทยมกนการมความรวมมอทไมใชแบบสงการหรอแบบชวงชนและทสาคญคอการมความไวเนอเชอใจกนความจรงใจกนการใหเกยรตและเชอถอกนของทงสองฝายกระบวนการปฏบตงานขององคกรหนสวนในสวนของกระบวนการปฏบตงานขององคกรหนสวนไดขอคนพบวา เปนขนของกระบวนการในการจดการเชงระบบ ซงทกหนสวนมสวนรวมในการดาเนนงาน 10 ขนตอนไดแก

1) การกาหนดกรอบแนวทางการดาเนนงาน 2) การจาแนกกลมเปาหมายและสรางสมพนธภาพ

3) การวางแผน 4) การวนจฉยองคประกอบของโครงสราง 5) การจดทรพยากร 6) การปฏบตตามแผน 7) การวดและประเมนผล 8) การรายงาน 9) การทบทวนและปรบปรง 10) การจดกลไกรองรบความรวมมอใหม 11) การสรปผลตดสนใจสอดคลองกบเอปสไตน (Epstein) กลาวถงหลกการความเปนหนสวนในการพฒนากาลงคนวามสงททกฝายตองตระหนกอยเสมอ 10 ดานไดแก 1) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนการแบงปนความรบผดชอบของบคคลตางๆทเกยวของไมใชภาระความรบผดชอบของคนใดคนหนงหรอกลมใดกลมหนง 2) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนกจกรรมทตองใชเวลาในการดาเนนการเพราะเปนเรองทจะตองเขาไปเกยวของกบบคคลหลายกลม 3) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนกจกรรมทจะตองทาอยางทวถงครอบคลมผปกครองของเดกทกกลมทกระดบ 4) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนกจกรรมทตองทาใหเกดความกาวหนาหรอเปลยนแปลงไปในทางทดขนมการวางแผนการดาเนนการการประเมนและปรบปรงแผนอยางตอเนอง 5) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนกจกรรมทจะตองใหความสาคญกบครและผปกครองนกเรยนในทกระดบตงแตเดกเลกถงเดกโต 6) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนกจกรรมทจะตองใหผเรยนไดรบผลโดยตรงจากการจดการศกษามสวนรวมในการรเรมและแสดงบทบาทดวย 7) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนกจกรรมทจะตองใหหนวยงานและธรกจในชมชนเขามามบทบาทรวมดวย 8) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนกจกรรมทจะตองเขาถงกลมบคคลทมปญหาหรอเขาถงไดยาก 9) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนกจกรรมทจะตองเชอมโยงหรอสอดคลองกบหลกสตรหรอนโยบายการจดการศกษาและ

10) ความเปนหนสวนในการพฒนาผเรยนเปนกจกรรมทจะตองครอบคลมกจกรรมตามกรอบ Six

types of parent involvementสอดคลองกบ สอดคลองกบ จกษ จตตธรรม กลาววาการมสวนรวมของสานกงานตารวจแหงชาตในการจดการศกษาดานการบรหารงานบคคลไดแก 1) เปดโอกาสให

209

เจาหนาทตารวจ นกเรยนผปกครอง ชมชนไดพบปะพดคยแลกเปลยนความคดซงกนและกน 2) เปดโอกาสใหเจาหนาทตารวจเขารวมเปนคณะกรรมการพจารณาบคลากรของโรงเรยนทปฏบตงานด เอาใจใสนกเรยน และเปนแบบอยางทดเพอมอบรางวล ในการสรางขวญและกาลงใจในการปฏบตงาน 3) เปดโอกาสใหเจาหนาทตารวจ เปนวทยากรพเศษในการใหความรความเขาใจปองกนยาเสพตดและอาชญากรรมในเดกดอยโอกาสแกบคลากรของโรงเรยน และ 4) จดใหมความรวมมอกนระหวางเจาหนาทตารวจและบคลากรของโรงเรยน ในการเขาไปตรวจโรงเรยนและรวมมอกนชวยปองกนการแพรระบาดของยาเสพตด สอดคลองกบ สรศกด ปาเฮ กลาววาความสาเรจของการสรางรปแบบและระบบการมสวนรวมในการประเมนคณภาพเชงพนทนนปจจยหลกทสาคญคงอยทกลมบคลากรทเรยกวา “คณะทปรกษา (Advisory Group )” ซงถอไดวาคณะทปรกษานเปนเทคนคการมสวนรวมรปแบบหนงทมงเนนการนาตวแทนกลมผมสวนไดเสย ( Stakeholders ) ทงภายในและนอกองคการมาทางานรวมกนในรปของ “คณะกรรมการ” เพอใหคาปรกษาภารกจทจาเปนตอการดาเนนงานตามโครงการฯทงในระดบแผนงานโครงการหรอสถานการณปญหาตางๆ คณะทปรกษาเปนเทคนคการมสวนรวมระดบทเรยกวา Consultative Level กลาวคอเปนคณะกรรมการทจะใหขอคดเหนเมอผบรหารองคการนาประเดนทางเลอกในการปฏบตซงในทนคงหมายถงการปฏบตทเกยวกบการประเมนคณภาพเชงพนทจากการวจยแบบ ABA Model ทนามาใชในพนทซงคณะกรรมการทปรกษาหรอทเรยกวา “ภาคเครอขาย” สอดคลองกบ พทยาภรณมานะจต กลาววาจากผลการพฒนาบคลากรดานการมสวนรวม เปนเครองยนยนถงพลงอานาจของการมสวนรวมทแสดงใหเหนวา การพฒนาบคลากรโดยใหโอกาสแกทกคนในการมสวนรวม บคคลยอมเกดการยอมรบในเปาหมาย พนธกจ ทกาหนดขนและมการรบรในการรวมรบผดชอบงานตอเนองกนไปจนสามารถแสดงออกเพอสรางผลงานไดอยางเปนรปธรรม โดยเฉพาะผทปฏบตงานอยกอนแลวยอมเรยนรไดโดยรวดเรวและพฒนาระดบปฏบตไดอยางตอเนอง เชน ผบรหารและผดแลเดกเปนตน สวนกลมผปกครอง ชมชนและเครอขาย ซงขาดทกษะในการมสวนรวมทเปนระบบมากอน แมสามารถสรางการมสวนรวมได แตอาจไมสามารถรกษาระดบพฤตกรรมการปฏบตไดอยางตอเนองสมาเสมอ ดวยปจจยพนฐานของบคคลดานตาง ๆ ทแตกตางกนออกไป อยางไรกตามในแงของการพฒนาความร ความเขาใจ ทงผดแลเดกและผปกครองสามารถทจะพฒนาการรบรไดทงสองฝาย สอดคลองกบ รตตกร ผรณสวรรณ กลาววา การระดมกาลงมาใชในการปฏบตงานใหบง

210

เกดผลในการปฏบต การกาหนดกลยทธนมความสาคญมากเพราะสถานศกษาและหนวยงานทางการศกษาในกระทรวงศกษาธการมเครอขายอยทวประเทศ มทรพยากรทเปนปจจยการบรหารจดการมากมายทงวสด อปกรณ บคลากรและงบประมาณแตยงไมมการรวมใหเปนพลงทจะชวยเหลอและสนบสนนกนอยางจรงจง ถาสมารถรวมพลงไดจะทาใหการจดการศกษาและการมสวนรวมพฒนาครและบคลากรทางการศกษามพลงและมประสทธภาพมากขน และสอดคลองกบ ลเนนเบอรก และออรนสเตน (Lunenberg and Ornstein) กลาววา กลยทธการมสวนรวม 3 ขนคอ ขนวางแผน ขนการปฏบตเชง กลยทธ และขนการประเมนเชง กลยทธ การวจยนจงสามารถยนยนการประยกตใชทฤษฎในการพฒนาบคลากรใหมความร ความเขาใจและมทกษะปฏบตดานการมสวนรวมทมระบบไดอยางประสบผลสอดคลองกบ ปตชาย ตนปต กลาววา ความรวมมอจากชมชน เปนปจจยเชงระบบทสงผลตอประสทธผลองคการของสถานศกษาขนพนฐาน สถานศกษาเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษามากขน ในทางจตวทยาเชอวาประชาชน ชมชน ผมสวนรวมในการตดสนใจรสกฝงใจและเกยวของกบงานมากกวาผไมมสวนรวม การใหอานาจในการบรหารโรงเรยนในเขตพนททาใหเกดอทธพลในการตดสนใจดวยการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในระดบสถานศกษามากขน สอดคลองกบ คอนเลย (Conley) กลาววาคณะกรรมการสถานศกษาจะรวมคด รวมทา รวมตดสนใจ รวมรบผดชอบ และรวมรบผลประโยชนในการจดการศกษา ความรสกเปนเขาของนมผลสงมากตอการตดสนใจ สอดคลองกบ ไรท(Wright and Stegelin) กลาววาระดบการมสวนรวมของภาคเครอขายสอดคลองกบรปแบบการมสวนรวมทางการศกษาทมประสทธภาพของการมสวนรวมในทกขนตอนประกอบดวยการมสวนรวมในการตดสนใจการมสวนรวมในการปฏบตการการมสวนรวมในผลประโยชนทงทางดานวตถสงคมและสวนบคคลตลอดจนการมสวนรวมในการประเมนผลอนสงผลใหการดาเนนงานของภาคเครอขายมประสทธภาพ สอดคลองกบ วสทธ วจตรพชราภรณ กลาววา การพฒนารปแบบการจดการศกษาแบบกระจายอานาจในสถานศกษาขนพนฐานตามแนวทางพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542 ยทธศาสตรการดาเนนงานสผลสาเรจของการจดการศกษาแบบกระจายอานาจในสถานศกษาขนพนฐาน ประกอบดวย ยทธศาสตรการมสวนรวม ยทธศาสตรการมอบงาน ยทธศาสตรการพฒนาบคลากร ยทธศาสตรการกากบตดตามงาน ยทธศาสตรการใชเทคโนโลย ยทธศาสตรการระดมทรพยากร ยทธศาสตรการประสานงาน ยทธศาสตรการบรณาการ และยทธศาสตรการบรหารทเนนคณภาพทง

211

องคกร และสอดคลองกบ วาสนา ขตตวงษ ศกษาเรอง การดาเนนการจดตงและการบรหารจดการศนยพฒนาศกยภาพเดกกอนวยอนบาลอยางมสวนรวมและพงตนเองของชมชน : กรณศกษาตาบลกกโก อ.เมอง จ.ลพบร พบวา เทคนคในการเตรยมความพรอมประกอบดวย .เทคนคการประเมนสภาวะชนบทอยางมสวนรวม .เทคนคการวางแผนอยางมสวนรวม .เทคนคการวเคราะหผมสวนไดสวนเสยเพอแสวงหาการสนบสนนจากผทมสวนเกยวของในการแกปญหา

ปจจยท การประชาสมพนธ ซงอธบายไดวาการประชาสมพนธทดนนจะกอใหเกดความรวมมอและความเขาใจทดตอกนของทกฝาย และตรงกนขามกบถาขาดการประสานงานและการประชาสมพนธทดแลวอาจสงผลตอความเขาใจและภาพลกษณอนดของโรงเรยนได การประชาสมพนธทมประสทธภาพมากทสด คอ วธการเปดใหชม ซงหมายถงการจดโครงการเยยมโรงเรยน โดยเชญผปกครองเขามาชมกจการของโรงเรยนในรอบป ในขณะทวธทมประสทธภาพนอยทสด ไดแก การตงศนยประชาสมพนธ และการจดรถประชาสมพนธ สอดคลองกบฮาคาเนน (Hakanen, 1975, p.6004 – A) ไดสารวจความคดเหนของผปกครองและกลมนกวชาการเกยวกบการสอสารระหวางโรงเรยนกบชมชน ผลการวจยพบวาผปกครองยงขาดความรทเพยงพอเกยวกบความเปนไปของโรงเรยนและการศกษาไดเสนอแนะใหมการตดตอสอสารระหวางโรงเรยนกบชมชนใหมากขนการขาดขอมลขาวสาร การตดตอภายในชมชน ทาใหผปกครองขาดความสมพนธกนภายในชมชนและเครองมอทใชตดตอยงไมเพยงพอ มขอเสนอใหมการแจงนโยบายการตดตอระหวางโรงเรยนกบชมชน จดมงหมาย ความรบผดชอบ รายะเอยดเกยวกบการเงน เวลาและความจาเปนดานอน ๆ ของโรงเรยนใหชมชนทราบ

ปจจยท การมสวนรวม ซงอธบายไดวาการมสวนรวมของสมาชก หมายถงโรงเรยน มสวนรวมทางตรงและทางออม ซงเปนการมสวนรวมทบคคลเขาไปมกจกรรมในกระบวนการ ตดสนใจและวางแผนพฒนากาหนดนโยบายการศกษาทสอดคลองตอความตองการของบตรหลานการสรางความตระหนกและความเขาใจรวมกนการกระตนผปกครองใหเหนความสาคญในการมสวนรวมจดการศกษาโดยการการสรางภาคภมใจและความศรทธา การตดตอสอสารรวมกนและการชแจงผลการปฏบตงานของสถานศกษาใหผปกครองรบทราบและประชาสมพนธถงแผนการพฒนาของสถานศกษาใหผปกครองรบทราบ องคประกอบนสอดคลองกบแนวคดของนกวชาการหลายทาน ดงนดสเซลดอรฟ (Dusseldorp) ไดแบงประเภทการมสวนรวมออกเปน 2 ประเภทคอ 1) การม

212

สวนรวมทางตรงซงเปนการมสวนรวมทบคคลเขาไปมกจกรรมในกระบวนการพฒนาดวยตนเอง เชนการเขาประชมการรวมอภปรายการใชแรงงานและการลงคะแนนเสยงเปนตน 2) การมสวนรวมทางออมเปนการมสวนรวมทประชาชนไมไดเขาไปมสวนรวมโดยตรงแตอาจจะมสวนรวมโดยผานตวแทนสอดคลองกบแนวคดของอคเคลส และฮาโรลด (Eccle& Harold) กลาววาปจจยทสงผลตอการมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาม 5 ปจจยคอ 1) ปจจยผปกครอง/ครอบครวไดแกระดบการศกษาของผปกครองระดบรายได/ทรพยากรการเงนของผปกครองเพศของผปกครองอายของผปกครองจานวนเดกในการดแลของผปกครองสถานภาพการสมรสของผปกครองสภาพการทางานของผปกครองสขภาพจตของผปกครอง 2) ปจจยชมชนไดแกความสามคคในชมชนการสนบสนนทางสงคมของชมชนโครงสรางโอกาสบรรทดฐานของชมชนภยนตรายของชมชนการควบคมทางสงคมของชมชนแบบอยางในชมชน 3) ปจจยเดกไดแกอายของเดกเพศของเดกผลงานในอดตของเดกทศนคตของเดกพรสวรรคของเดกความสนใจของเดกบคลกภาพของเดก 4) ปจจยครไดแกอายของครเพศของครอายงานของคร 5) ปจจยโรงเรยนไดแกแบบ/ระดบการศกษาทโรงเรยนสอนแหลงทรพยากรของโรงเรยนบรรยากาศของโรงเรยนขนาดของโรงเรยนการสนบสนนการมสวนรวมของผปกครองของโรงเรยนโครงการพเศษและการมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาสงผลตอผลลพธของเดก สอดคลองกบ บญชรแกวสองกลาววาตวแปรตนทสงผลตอพฤตกรรมการมสวนรวมของปจเจกบคคลนนไดแกตวแปรเกยวกบคณลกษณะสวนบคคลตวแปรเกยวกบการรบรของบคคลและตวแปรเกยวกบโครงสรางทางสงคมสอดคลองกบ รฟ(Reeves)

กลาววา ผบรหารถอวามบทบาทมากในฐานะผนาในการวางแผนดาเนนงาน การกากบดและประเมนผลในกจกรรมทเกยวของกบการมสวนรวมของผปกครอง ผปกครองมสวนรวมกจกรรมการประเมนผล การวางแผนการศกษาทเหมาะสมในการเพมความสมพนธระหวางโรงเรยนกบการเรยนรทบาน การมสวนรวมของผปกครองทโรงเรยน ความสมพนธของผปกครองและประสทธผลของโรงเรยนทผปกครองมสวนรวม ในเรองของการมสวนรวมของผปกครองทโรงเรยน กจกรรมทพบมากทสด คอ การประชม การปฐมนเทศ การใหคาปรกษาและวนพบปะผปกครอง สอดคลองกบดรกเกอร(Ducker) ทกลาววา วธการทางานใหเกดประสทธภาพวาควรมการกาหนดอานาจหนาทของคณะกรรมการอยางชดเจน เพอเปนแนวทางในการตดสนใจ และไมกาวกายงานของผบรหารมากเกนไปอนเปนการปองกนปญหาทจะทาใหการบรหารของคณะกรรมการเกดประสทธภาพ

213

นอกจากนกระบวนการบรหารของคณะกรรมการ สอดคลองกบเอปสไตน (Epstein) กลาววาการรวมมอกบชมชนเปนการเชอมโยงชมชนใหมาชวยเหลอโรงเรยนนกเรยนและครอบครวหรอการเชอมโยงโรงเรยนใหไปชวยเหลอชมชนซงสอดคลองกบ U.S. Department ofEducation กลาววา การรวมมอกบชมชนนนเปนความพยายามอดชวงโหวในการบรหารโรงเรยนดวยการระดมบคลากรเงนทนวทยาการใหมๆและระบบการบรหารงานเพอชวยใหโรงเรยนสามารถบรหารงานไดอยางแทจรงหลกการมสวนรวมในการจดการศกษากคอการเปดโอกาสใหผเกยวของและผมสวนไดเสย มสวนรวมในการบรหารตดสนใจและรวมจดการศกษาทงครผปกครองตวแทนชมชนการทบคคลมสวนรวมในการจดการศกษาจะเกดความรสกเปนเจาของและจะรบผดชอบในการจดการศกษามากขนซงสอดคลองกบ ศรกาญจน โกสมภ กลาววาเปาหมายสงสดของการมสวนรวมคอการทาใหคนทถกละเลยหรอถกกดกนใหออกไปอยวงนอกไดเขามาเกยวของหรอการใหคนทอยวงนอกเคลอนยายเขามาอยวงในเพอกระจายผลใหครอบคลมถวนทวใหทกคนมสทธทจะมสวนรวมในการบรหารจดการศกษานนจะทาใหบคคลและกลมมความรบผดชอบ และมความผกพนทางใจตอองคการเพอความสาเรจของเปาหมายตางๆการมสวนรวมเปนความเกยวของในดานจตใจและอารมณของบคคลทมตอกจกรรมของกลมเปนตวกระตนใหทางานสาเรจไดตามเปาหมาย สอดคลองกบแชพเพล (Chapel) กลาววา การมสวนรวมของผปกครองในการรวมตดสนใจในโรงเรยน สวนใหญผปกครองสวนใหญไมไดมสวนรวมในการตดสนใจเชน การวาจางคร การจดทาแผนแมบทของโรงเรยน การคดเลอกครเขามาทางาน ผปกครองสวนใหญมกจะเปนการจดหาทนและยายอาคารโรงเรยน ซงผปกครองมความตองการเปนอยางมากในการเขามามสวนรวมตดสนใจโรงเรยนในเรองของการประเมนครและผบรหารโรงเรยน การเลอกครใหมและคดเลอกผบรหารโรงเรยน สอดคลองกบ ยาซน(Yasin) กลาววา การมสวนรวมในการสนบสนนโรงเรยนเอกชนระดบประถมศกษาในประเทศไฮต มสวนรวมสง - % โดยเฉพาะอยางยงผปกครองจะมสวนรวมในการจายเงนคาเลาเรยนบตรหลานและชวยเสนอแนะความคดเหนตอการใหโรงเรยนมภาพลกษณทด ซงสอดคลองกบ เกตสเดชกาแพงแกว กลาววา กจกรรมทผปกครองเปนฝายใหความรวมมอกบโรงเรยนคอโรงเรยนเปนฝายคดงานและผปกครองเปนฝายมาชวยกนทางานนนๆ ใหสาเรจมากกวาผปกครองมารวมคดรวมวางแผนรวมดาเนนงานและรวมพบปญหาหรอเผชญอปสรรคพรอมทงแกไขใหลลวงสอดคลองกบแนวคดของดาเนยลและเรยนา (Danial&Rayna) ทวาการทผปกครองจะ

214

เขามามบทบาทในการมสวนรวมในการตดสนใจกบโรงเรยนในทนทนนอาจเปนไปไมไดเพราะแนวคดและความสมพนธทมตอโรงเรยนอาจจะยงมความแปลกแยกหางเหนและไมสามารถกาหนดบทบาทตนเองทเหมาะสมไดในทนทจงควรสรางสมพนธภาพทเหมาะสมกอนซงการสรางสมพนธภาพทเหมาะสมเปนเรองทตองใชเวลาในการเรยนรเพอใหไดทางเลอกทดทสดสาหรบทกฝายในขณะนน เดวส (Davis) ไดเสนอแนะการสรางเงอนไขเพอนาไปสการมสวนรวมมดงน จะตองมเวลาเพยงพอเพอสรางบรรยากาศการมสวนรวม กอนดาเนนการตามทพงประสงค การมสวนรวมจะเกดขนยากในสถานการณฉกเฉน การมสวนรวมในงานจะตองไมฝนคานยม เศรษฐกจของมวลสมาชก ผรวมงานไมอาจใชเวลาทงหมดในการดาเนนงานแบบมสวนรวมทกเรองได หวขอของการมสวนรวมจะตองสอดคลองกบผมสวนรวม มวลสมาชกมความสนใจรวมกน หรอเปนงานทมความยงยากในการปฏบต ผมสวนรวมตองมความสามารถขยน และมความรในเรองการมสวนรวม สามารถตดตอสอสารซงกนและกนอยางทวถง เพอจะสามารถแลกเปลยนแนวความคดซงกนและกนได ไมสรางความรสกทไมดตอผรวมงาน การมสวนรวมในการตดสนใจ จะเกดขนในองคการทมความเปนอสระทางความคดของผรวมงานแตละคน สอดคลองกบ พรรณมาศ พรมพลา เสนอวา แนวทางในการดาเนนการทจะใหเกดการมสวนรวมในการบรหารงาน ประการ คอ .การชแนะและสอนงาน . การใหกลมเสนอแนวความคดเหน . การใหกลมควบคมกนเอง . จดใหเจาหนาทปฏบตงานทเหมาะสมกบความร ความสามารถ . เปดโอกาสใหสมาชกทกคนแสดงความคดเหน ในการมสวนรวมในการปฏบตงาน

ขอเสนอแนะของการวจย

ขอเสนอแนะทวไป

1. การบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ตองใหความสมพนธกบการมสวนรวม การสรางภาคเครอขาย การประชาสมพนธ และการบรการชมชน โดยเฉพาะ การใหความสาคญกบการประชาสมพนธ

2. การนา รปแบบการบรหารงานความสมพน ธระหวางโรง เ รยนกบ ชมชน ไปใชสามารถปรบกจกรรมตามความเหมาะสมของบรบทของโรงเรยน และชมชน

215

3. โรงเรยนและชมชน ควรมการกาหนดรปแบบการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ในการบรหารจดการสถานศกษา เพอเปนแนวทางในการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน เพอใหเกดคณภาพและมประสทธภาพ

ขอเสนอแนะงานวจยครงตอไป

1. ควรศกษาเพมเตมในการนารปแบบการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ไปศกษาเปรยบเทยบเพอหาประสทธภาพของรปแบบการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

2. ควรศกษาการนารปแบบการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในการบรหารจดการสถานศกษาไปศกษาเชงลกทงในสถานศกษาทงภาครฐและภาคเอกชน

3. ควรมการศกษาการพฒนากระบวนการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ในการบรหารจดการสถานศกษาในยคทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

216

รายการอางอง

ภาษาไทย

กฤษณา ไตรศร. “การจดกจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของ

โรงเรยนประถมศกษาสงกดเทศบาลเมองพทยา.”วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร

มหาบณฑต การบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2538.

เกสร สขเกษม. “ปจจยดานคณลกษณะความเปนผนาของผบรหารโรงเรยนทสงผลตอการ

ปฏบตงานดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในโรงเรยนประถมศกษาสงกด

สานกงานการประถมศกษาจงหวดสพรรณบร.” วทยานพนธ ศศ.ม. มหาวทยาลยราชภฏ กาญจนบร, 2546. กมภณฑ จนโท. “การปฏบตงานดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหาร โรงเรยนประถมศกษาในพนทเสยงภยเขตการศกษา 2.”วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขต

ปตตาน, 2536.

กตมา ปรดดลก. การบรหารและการนเทศการศกษาเบองตน. กรงเทพมหานคร:อกษรการพมพ,

2532. จตต โชตอทย. การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนและการศกษาเพอพฒนา

ชนบท. ยะลา: ศนยฝกอบรมผบรหารการศกษาเขตการศกษา 2 สานกงานศกษาธการเขตการศกษา 12, 2532.

จานง อดวฒนาสทธ และคณะ. สงคมวทยา SOCIOLOGY. กรงเทพมหานคร: สานกพมพ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2543.

ชชาต พวงสมจตร. “การวเคราะหปจจยทสงเสรมและปจจยทเปนอปสรรคตอการมสวนรวมของ

ชมชนกบโรงเรยนประถมศกษา ในเขตปรมณฑลกรงเทพมหานคร. ” วทยานพนธ

ปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต บรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2545.

เตอนใจ แกวประเสรฐ. “ความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครราชสมา.” วทยานพนธปรญญา

ศกษาศาสตรมหาบณฑต การบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรสาสตร, 2544.

217

ทพทยา สวรรณภม. “การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนตามการรบรของ

คณะกรรมการโรงเรยนกลมศรนครนทร สงกดกรงเทพมหานคร. ” วทยานพนธปรญญา ศกษาศาสตรมหาบณฑต การบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร, 2544.

ทวทอง หงษววฒน. การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนา . กรงเทพมหานคร : ศกดโสภา การพมพ, 2527.

ธงชย สนตวงษ และชยยศ สนตวงษ. การบรหารเชงกลยทธ. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพาณช ,2539. นรวรรณ พรหมชม. “การมสวนรวมของคณะกรรมการศกษาประจาโรงเรยนในโครงการการ

ศกษาเพอพฒนาหมบานในเขตยากจน จงหวดขอนแกน.”โครงการวจย มหาวทยาลยขอนแกน. ขอนแกน: คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2537.

บรรเทา กตตศกด. โรงเรยนกบชมชน. กรงเทพมหานคร: ภาควชาการศกษาคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

บญชา แกวสอง. “รปแบบทางสงคม – จตวทยาสาหรบการอธบายการมสวนรวมของประชาชนใน

กระบวนการพฒนา” ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาพฒนศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒน ประสานมตร, 2531.

ปราโมทย แสนกลา. “การปฎบตงานของคณะกรรมการโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานการ

ประถมศกษาอาเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดนครราชสมา.” การคนควาอสระ ศกษาศาสตร มหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลบเชยงใหม, 2543. ปรชา นพนธวทยา. การสรางความสมพนธกบชมชน. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา, 2536.

ปรชา เศรษฐธร. การศกษากบการพฒนาชมชน. กาแพงเพชร: วทยาลยครกาแพงเพชร, 2526. ประทป สยามชย. สารตถทางสงคมวทยาการ. กรงเทพมหานคร: ชมชนสหกรณการเกษตรแหง

ประเทศไทย, 2524. ประเวศ วะส. ยทธศาสตรทางปญญาแหงชาต. กรงเทพมหานคร: สานกงานกองทนสนบสนน

การวจย, 2537.

ประยร ศรประสาธนและคณะ. “กระจายอานาจการบรหารการศกษาไทย.” รายงานการวจย

ทนอดหนนจากงบประมาณแผนดน พ.ศ. 2537 – 2539, 2539.

พนจดา วระชาต. การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน. กรงเทพมหานคร:

โอเดยนสโตร, 2542 .

218

พสฐ พษณานนท. การบรหารโรงเรยนชมชน. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร. วทยาเขต พระราชวงสนามจนทร, 2530. ไพรตน เดชะรนท. หลกการและผลการวจยทเกยวของในชนบทไทย: การผนแปรในธนาคาร

ภายหลกการพฒนา. กรงเทพมหานคร: พ. เอ. ลฟวง, 2527.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ประมวลสาระชดวชาทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหาร

การศกษา . นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช พมพครงท 1, 2537.

ยวฒน วฒเมธฐ. การพฒนาชมชนจากทฤษฎสการปฏบต . กรงเทพมหานคร: หางหนสวนจากด บางกอกบลอก, 2534.

ราชกจจานเบกษา. กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑและวธการกระจายอานาจการบรหารและจด

การศกษา พ.ศ. เลม . ตอนท ก. พฤษภาคม .

รง แกวแดง. การศกษาไทย. กรงเทพมหานคร: สานกพมพมตชน, 2541.

ววฒน วงษชอม. “การจดกจกรรมการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยน ประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดฉะเชงเทรา.” วทยานพนธปรญญา ศกษาศาสตรมหาบณฑต การบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย เกษตรศาสตร, 2536.

วมลศร อปรมย, อาร โสตถพนธ, วไลวรรณวทยโรจน และวนด ทองใหญ ณ อยธยา. การศกษากบ

การพฒนาชมชน. กรงเทพมหานคร: เจรญผล, 2528. ศกรนทร สวรรณโรจน, “บทบาทของผปกครองในการบรหารการศกษา” วารสารขาราชการคร

19, 2 , 2542. ศนยวจยนโยบายการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. แนวทางการพฒนาประเดน

วจยชดโครงการวจยดานการศกษากบชมชน. 2541.

ศรกาญจนโกสมภ. “การศกษาการมสวนรวมของชมชนและโรงเรยนเพอการจดการศกษาขน พนฐาน.” วทยานพนธ ปรญญาดษฎบณฑต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2542. สมาน อศวภม. การบรหารการศกษาสมยใหมแนวคด: ทฤษฏและการปฏบต. พมพครงท 4. อบลราชธาน: อบลกจออฟเซทการพมพ, 2551. สมศกด ศรสนตสข. สงคมวทยา: หลกการศกษา วเคราะหและปฏบตงานของชมชน. ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน, 2537.

สญญา สญญาววฒน. การพฒนาชมชน . กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพานช, 2515. สร เทศประสทธ. โรงเรยนกบชมชน. กรงเทพมหานคร: รงศลปการพมพ, 2528.

219

สวทย ยงวรพนธ. การพฒนาชนบทในประเทศไทย .กรงเทพมหานคร: สานกพมพอกษรสาสน,

2512.

เสรมศกด วศาลาภรณ. หนวยท 7 ปญหาและแนวโนมเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการ

บรหารการศกษา.” ประมวลสาระชดวชาสมมนาปญหาและแนวโนมทางการบรหารการศกษา. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2537.

สวฒน พทธเมธา. แนวคดและนโยบายกระทรวงศกษาธการ.กรงเทพมหานคร:โอเดยนสโตร,

2541. สพชญา ธระกล. การสรางความสมพนธระหวางเรยนกบชมชน. พษณโลก: แผนกเอกสารและ

การพมพ มหาวทยาลบศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร, 2522. สรธวช ศรธวช. เทคนคการบรหารโรงเรยนประถมศกษาทมประสทธภาพ. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: อมรนทรรนตงกรป, 2532. สนทร ชอบทาด. “บทบาทของคณะกรรมการศกษาเกยวกบความสมพนธระหวางโรงเรยนกบ ชมชนของโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดอางทอง.” วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต บรหารการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย,

2534. สพตรา สมโนมหาอดม. “กระบวนการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

ของผบรหารโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยนมธยมศกษาดเดนขนาดใหญ

สงกดกรมสามญศกษาในสวนกลาง. ”วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต ภาควชาบรหาร

การศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2534.

สนตย สวรรณมณ. ปญหาการบรหารงานดานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของ ผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนราธวาส. ปรญญาการศกษา มหาบณฑต วชาเอกบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา,2534.

สาเรง คลาจน. “สภาพและปญหาการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 1”.วทยานพนธปรญญาครศาสตร มหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฎหมบานจอมบง, 2548. สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

กรงเทพมหานคร: สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2542.

220

สนเทา บญขวญ. “การปฏบตงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนของผบรหารโรงเรยน

ประถมศกษาสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนครศรธรรมราชตามทศนะของคร

อาจารยและประธานกรรมการศกษา.” ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต การบรหาร

การศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา, 2535.

สมานจตร สคนธทรพย. “การสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน.”เอกสารประกอบ การสอนวชา 416701 การบรหารโรงเรยนประถมศกษา. อรพน วมลภษต. การจดกจกรรมชมชนสมพนธ กรงเทพมหานคร: โครงการรงอรณ, 2544.

อานนท กาญจนพนธ. มตชมชน วธคดทองถน วาดวยสทธ อานาจ และการจดการทรพยากร. กรงเทพมหานคร: สานกงานกองทนสนบสนนการวจย, 2544.

อานวยพร ทรพยคง. “บทบาทของคณะกรรมการโรงเรยนปฏรปประถมศกษาดานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชนในจงหวดปราจนบร.”ปรญญาการศกษามหาบณฑต เอกบรหาร

การศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ สงขลา, 2542.

เอกชย กสขพนธ. หลกการบรหารการศกษาทวไป. กรงเทพมหานคร: อนงคศลปการพมพ, . อทย บญประเสรฐ. “การบรหารการจดการทสถานศกษาในศตวรรษท 21,” เอกสารประชมสมมนา

จดโดยสานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 14 ธนวาคม 2542.

อทย หรญโต. สารานกรมสงคมวทยา – มานษยวทยา กรงเทพมหานคร: โตเกยวสโตว, 2526.

ภาษาองกฤษ

Chris Ribchester and William J. Edwards. Co-operation in the countryside: Small primary

School clusters. accessed on 10 / / 12 Available from http//www.cbscohot.com /chost/dctail?vid--&hid—3b84db3b-45f9

Davis, Keith and Newstrom, John W.Human Behavior at Work: Organization. 7th ed.

International Student Edition. New York: McGraw-Hill Book Company, .

D.B. Dusseldorp. “Participation in planned Development Influenced by Government of

Development Countries at Local Level on Rural Areas.” Dissertation Abstract

International 45, 6,April 1980.

Elanie Freedman and Judy Farina Montgomery. Parent Education Student Achivement.New

York: McGraw-Hils, 1961.

Floyd Dotson.“Community” in Encyclopedia of Sociology. Guildford.Conn.:Dushkin, 1991.

221

Gold, S.E.. “Community Organizing at a Neighborhood High School: Promises and Dilemmas

in Building Parent – educator partnership and Collaborations. Dissertations Abstract

International .”, 2000.

Hill, C.L. “Community support for public school in Alabama.” Dissertation Abstracts

International. 2001. James A. Cliffton. Introduction to Cultural Anthropology. Boston : Houghton Mifflin

Company, 1968.

Jeremy H.Kemp. “The Dialectices of Village and State in Modern Thailand.” Journal of

Southeast Asian Studies,1991.

John M.Cohen and Noman T. Uphoff. Rural Development Participation : Concepts and

Measures for project Design Implementation and Evaluation. London : The rural

development committee Center for International Studies. Cornell University, 1977.

King Sherry parker. “The School as a Community: The Importance of School Environment.”

Dissertation Abstracts International, 1984.

Harris, B.M. Supervisory Behavior in Education. 2nd ed. Englewood Cliffs. New Jersey:

Prentice-Hall, .

Lawrence C.O. “The Inter organizational Relationship between Communities Based Program

and a public School.” Dissertation Abstracts International, 1997.

Oh Suzie Kim. An evaluation of the current level of Korean parent involvement at Third Street

Elementary School (California). accessed 1 may 2012. Available from http://www.lib.

umi.com/dissertations/fullcit/314256

Snanchit Sukontasap. “Participation in community school and school effectiveness in Thailand.”

Doctoral Dissertation Faculty of the graduate School of State University of New York

at Buffalo, 1978.

Shaded W., Prints and Was P.J.M. “Access and Participation : A Theoretical Approach.” in

Participation of the poor in Development. Edited by Beano Galgart and Buijs, 1982.

S.R. Arnstein. “Ladder of Participation.” Journal of America Institute of Planners. no. 35

July 1969.

T.M. Cohen and Uphoff. “Participation’s Place in Rural Development: Sacking Clarity Through

Specificity.” World Development. 1980.

222

Vella Jane Kathryn. “Community Education for Self-Reliant Development.” Dissertation

Abstracts International, 1979.

223

ภาคผนวก

224

ภาคผนวก ก

หนงสอขอความอนเคราะหในการสมภาษณ

225

226

รายชอผเชยวชาญในการใหขอมลในการสมภาษณ

1. ดร. อานาจ สนทรธรรม

ผอานวยการโรงเรยนวดอนทราราม อ.ทามวง จ.กาญจนบร 2. ดร. วชรนทร ศรบรนทร

ผอานวยการโรงเรยนอดรพทยานกล อ.เมอง จ.อดรธาน

3. ดร. สาเรง กจรพนธ

ผอานวยการโรงเรยนอนบาลนครปฐม อ.เมอง จ.นครปฐม 4. ดร. รงสรรค เถอนนาด

ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

5. ดร. ชลา อรรถธรรม

ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาภเกต 6. ดร. ธวชชย พกลแกว

ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 7. ดร. พระ จรโสภณ

สาขาวชาวารสารสนเทศ มหาวทยาลยจฬาลงกรณมหาวทยาลย

8. รศ. นาวาอากาศโท ดร. สมตร สวรรณ

รองคณบดฝายวจยและ บรการวชาการ ม.เกษตรศาสตร กาแพงแสน 9. ดร. ชชาต พวงสมจตร

สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช กรงเทพมหานคร

227

ภาคผนวก ข

หนงสอขอความอนเคราะหตรวจเครองมอ

228

229

รายชอผทรงคณวฒในการตรวจเครองมอ

1. ดร. ธงชย เหมอนช

ผชวยอธการบดมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร 2. ดร. ประพจน แยมทม

ผอานวยการโรงเรยนวดธรรมจรยาภรมย อ.กระทมแบน จ.สมทรสาคร 3. ดร. เตอนใจ รกษาพงศ

ผอานวยการโรงเรยนวดศรอปลาราม อ.เมอง จ.กาญจนบร 4. ดร. นลบล คงเกต

ผอานวยการโรงเรยนบานหนองสามพราน อ.เมอง จ.กาญจนบร

5. ดร. จรวรรณ นาคพฒน ศกษานเทศกชานาญการ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1

230

ภาคผนวก ค

หนงสอขอทดลองเครองมอ

231

232

รายชอโรงเรยนทขอทดสอบเครองมอ

1. โรงเรยนอนบาลดานมะขามเตย อ.ดานมะขามเตย จ.กาญจนบร

2. โรงเรยนวดอนทราราม อ.ทามวง จ.กาญจนบร

3. โรงเรยนอนบาลวดลกแกประชาอทศ อ.ทามะกา จ.กาญจนบร

4. โรงเรยนอนบาลศรสวสด อ.ศรสวสด จ.กาญจนบร

5. โรงเรยนเทพรนทรลาดหญา อ.เมอง จ.กาญจนบร

6. โรงเรยนวดเบญพาด อ.พนมทวน จ.กาญจนบร

7. โรงเรยนเขาดนวทยาคาร อ.ทามวง จ.กาญจนบร

8. โรงเรยนทาเรอพทยาคม อ.ทามะกา จ.กาญจนบร

9. โรงเรยนพนมทวนชนปถมภ อ.พนมทวน จ.กาญจนบร

10. โรงเรยนดานมะขามเตยวทยาคม อ.ดานมะขามเตย จ.กาญจนบร

233

ภาคผนวก ง

หนงสอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล

234

235

รายชอโรงเรยนทเกบรวบรวมขอมล

เรองยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ภาคเหนอ

โรงเรยนเวยงเชยงรงวทยา โรงเรยนอนบาลแมจน

โรงเรยนวดหวยทราย โรงเรยนแมนะ

โรงเรยนบานไชยสถาน โรงเรยนทาวงผาประชารฐวทยาคาร

โรงเรยนแมคามตาหนกธรรม โรงเรยนบานปวง

โรงเรยนวดบานดง โรงเรยนอนบาลปางมะผา

โรงเรยนเชยงแสนวทยาคม โรงเรยนสนทรายวทยาคม

โรงเรยนนาหมนพทยาคม โรงเรยนบานแปนพทยาคม

ภาคกลาง

โรงเรยนบานสวรรณภม โรงเรยนอนบาลเมองชยนาท

โรงเรยนบานปางสวรรค โรงเรยนชมชนวดบางโค

โรงเรยนชมชนวดหนาไม โรงเรยนบานวงออ

โรงเรยนวดโพธเกษตร โรงเรยนชมชนวดครนาครตนาราม

โรงเรยนวดทพหมน โรงเรยนชมชนวดศรขนธาราม

โรงเรยนวดคงยาวใหญ โรงเรยนเมองสพรรณบร

โรงเรยนวดโนนสภาราม โรงเรยนวดนางสาว

โรงเรยนหงษประภาประสทธ โรงเรยนบานปลกแรด

โรงเรยนทงทรายวทยา โรงเรยนหนคาวทยาคม

โรงเรยนกาแพงแสนวทยา โรงเรยนนนทบรวทยาคม

ภาคตะวนออก

โรงเรยนวดหนองบว (ปทมมาภพฒน) โรงเรยนวดเสดจเหนอ

โรงเรยนวดสลกสาขาบานอางกระปอง โรงเรยนอนบาลประจนตคาม

โรงเรยนวดมาบขา โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย ฉะเชงเทรา

ภาคตะวนตก โรงเรยนบานหวยนาผ โรงเรยนวดหวโพ (ประศาสนวทยา) โรงเรยนอนบาลไทรโยค โรงเรยนอมผางวทยาคม

236

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

โรงเรยนดงพยงสงเคราะห โรงเรยนโคกประสทธวทยา โรงเรยนชมชนบานหวขว โรงเรยนชมชนบานวงเพม

โรงเรยนบานบว(รฐราษฎรวทยา) โรงเรยนชมชนบานหนองบวระเหว

โรงเรยนบานวงตาบว โรงเรยนบานดอนกลาง

โรงเรยนบานปากชอง(ครสามคค1) โรงเรยนบานกดสระแกว โรงเรยนบานกะชาย โรงเรยนบานสตก โรงเรยนชมชนบานกดปลาดก โรงเรยนบานบอใหญ

โรงเรยนชมชนเมองหนองสง โรงเรยนอนบาลลมพก(วนคร2503) โรงเรยนชมชนสแกว โรงเรยนดอนกรอยวทยาคาร

โรงเรยนบานปวง โรงเรยนบานอเซ

โรงเรยนอนบาลศรประชานกล โรงเรยนบานตรม (ตรมวทยานเคราะห) โรงเรยนบานดอนหญานาง โรงเรยนเมองกาฬสทธ โรงเรยนทาพระวทยายน โรงเรยนเมองพญาแลวทยา โรงเรยนโพนสวรรคราษฎรพฒนา โรงเรยนสมเดจพระธรญาณมน

โรงเรยนหวยราชพทยาคม โรงเรยนเชยงยนพทยาคม

โรงเรยนมกดาวทยานกล โรงเรยนมหาชนะชยวทยาคม

โรงเรยนแมทาวทยายน โรงเรยนปทมวทยากร

โรงเรยนตระการพชผล

ภาคใต

โรงเรยนอตรกจ โรงเรยนวดทาชาง

โรงเรยนรอนพบลย โรงเรยนบานปะเหลยน

โรงเรยนอนบาลปากพะยน โรงเรยนบานกาแพงเพชร โรงเรยนไทยรฐวทยา80 โรงเรยนบานทาเนยบ

โรงเรยนบานหนองหญาปลอง โรงเรยนบานวงพระเคยน

โรงเรยนปลายพระยาวทยาคม โรงเรยนเมองชมพรวทยา โรงเรยนทานครญาณวโรภาสอทศ โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศร

นครนทร ภเกตโรงเรยนหาดใหญพทยาคม

237

ภาคผนวก จ

หนงสอขอความอนเคราะหเปนผเชยวชาญในการประชมระดมความคดเหน

ของกลมเพอยนยนรปแบบงานวจย

238

239

รายชอผเชยวชาญในการประชมระดมความคดเหน

ของกลมเพอยนยนรปแบบงานวจย

1. ดร. ศศกร ไชยคาหาญ

ผอานวยการโรงเรยนพฒนพงศ อ.เมอง จ.กาญจนบร 2. ดร. เตอนใจ รกษาพงษ

ผอานวยการโรงเรยนวดศรอปลาราม อ.เมอง จ.กาญจนบร 3. ดร. นลบล คงเกต

ผอานวยการโรงเรยนบานหนองสามพราน อ.เมอง จ.กาญจนบร

4. ดร. จรวรรณ นาคพฒน ศกษานเทศกชานาญการ สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 1

5. ผอ. จานง ยอดขา อดตผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต

240

ภาคผนวก ฉ เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล

241

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

……………………………………………………………………………………………………

คาชแจง

แบบสอบถามชดนมความมงหมายเพอทราบปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธ ระหวางโรงเรยนกบชมชน ขอมลทไดจะนาไปวเคราะหและนาเสนอโดยภาพรวม ซงจะไมมผลกระทบตอทานแตอยางใด

ดงนนผวจยใครขอความอนเคราะหและขอความรวมมอจากทานไดตอบแบบสอบถามใหตรงกบความจรงมากทสด เพอประโยชนของการวจย ซงเปนสวนหนงของการพฒนาการศกษาตอไป

1. ผตอบแบบสอบถาม

1. ผอานวยการสถานศกษา

2. ประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

3. ตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

2. แบบสอบถามม 2 ตอน

ตอนท 1 ขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบปจจยยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

3. โปรดตอบแบบสอบถามใหครบทกหนาทกตอน โดยอานขอความในชองระดบการ

ปฏบตยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน แลวทาเครองหมาย /ลงในชองระดบการปฏบตตามความคดเหนของทานหรอการปฏบตจรง

ผวจยขอขอบพระคณทกทานเปนอยางสง สาหรบความรวมมอในการตอบแบบสอบถามครงน

สมนก พงษสกล

ผวจย

242

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง ยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

.................................................................. ตอนท 1 ขอมลเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม

คาชแจง โปรดเขยนเครองหมาย / ลงใน ( ) หนาขอความทตรงกบความเปนจรงทเกยวกบตวของทาน

ขอท สถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม สาหรบผวจย

1 เพศ

( ) ชาย ( ) หญง

[ ] 01

2 อาย

( ) ตากวา 31ป ( ) 31 -40 ป

( ) 41 - 50 ป ( ) 51 ปขนไป

[ ] 02

3 วฒการศกษา

( ) ประถมศกษา ( ) มธยมศกษา ( ) อนปรญญา ( ) ปรญญาตร ( ) ปรญญาโท ( ) ปรญญาเอก

( ) อนๆ โปรดระบ................................................

[ ] 03

4 สถานภาพผตอบแบบสอบถาม

( ) ผอานวยการสถานศกษา

( ) ประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

( ) ตวแทนครในคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

[ ] 04

243

ตอนท 2

แบบสอบถามยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

คาชแจง อานขอความแลวทาเครองหมาย / ลงในชองวางทตรงกบการปฏบตงานของทางโรงเรยน

ระดบ 5 หมายถง เ หนดวยวาขอความนนเปนปจจยของยทธว ธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบมากทสด มคานาหนกเทากบ 5 คะแนน

ระดบ 4 หมายถง เ หนดวยวาขอความนนเปนปจจยของยทธว ธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบมาก มคานาหนกเทากบ 4 คะแนน

ระดบ 3 หมายถง เหนดวยวาขอความนนเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบปานกลาง มคานาหนกเทากบ 3 คะแนน

ระดบ 2 หมายถง เ หนดวยวาขอความนนเปนปจจยของยทธว ธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบนอย มคานาหนกเทากบ 2 คะแนน

ระดบ 1 หมายถง เหนดวยวาขอความนนเปนปจจยของยทธวธการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนในระดบนอยทสดมคานาหนกเทากบ 1คะแนน

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต สาหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

งานดานการใหบรการชมชน

1 มการกาหนดระเบยบขอบงคบของโรงเรยนในการบรการชมชน

[ ] 05

2 มการจดเตรยมหาวสด ครภณฑ ในการใหบรการชมชนและหนวยงาน

[ ] 06

3 มการอานวยความสะดวกในการบรการชมชนในดานอาคาร สถานท และวสด ครภณฑแกชมชน

[ ] 07

4 สงเสรมความรวมมอกบหนวยงานอนในการพฒนา และสงเสรมวชาชพแกชมชน

[ ] 08

5 มการจดสรรงบประมาณในการสนบสนนการใหบรการแกชมชน

[ ] 09

244

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต สาหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

6 มการใหบรการขาวสาร ขอมลและความเคลอนไหวของโรงเรยนใหชมชนทราบ

[ ] 10

7 มการเปดบรการใหชมชนใชบรการสบคนขอมลตางๆในโรงเรยน

[ ] 11

8 มการจดแนะนาความรเกยวกบสขภาพอนามยแกชมชน ในเขตบรการและชมชนใกลเคยง

[ ] 12

9 มการประสานและใหความชวยเหลอกบหนวยงานสาธารณสขในการสารวจขอมล ปญหาดานสขภาพอนามยของนกเรยน

[ ] 13

10 สงเสรมการใหความรวมมอในการแกปญหาตางๆของชมชน

[ ] 14

11 สงเสรมการบรการสนามกฬาของโรงเรยนใหเปนทออกกาลงกายและการแขงขนกฬาของชมชน

[ ] 15

12 สงเสรมการจดกจกรรมบาเพญประโยชนแกชมชน โดยจดกจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด แกชมชน

[ ] 16

13 สงเสรมการใหความรวมมอกบทางราชการทเกยวของกบการปองกนแกไขปญหาตางๆในชมชน

[ ] 17

14 มการจดทาแผนปฏบตการโดยการบรณาการกจกรรมทงภายในและภายนอกโรงเรยน

[ ] 18

15 สงเสรมใหชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมภายในโรงเรยน

[ ] 19

16 สงเสรมการสรางบรรยากาศทเปนกนเองในการตดตอประสานงานภายในโรงเรยน

[ ] 20

17 สงเสรมการจดอบรมใหความรเกยวกบเทคโนโลยททนสมย เชน คอมพวเตอร อนเทอรเนต

[ ] 21

18 สงเสรมใหมการรวมมอกบหนวยงานอนในการจดอบรมวชาชพหลกสตรระยะสนใหกบประชาชนผสนใจ

[ ] 22

245

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต

สาหรบผวจย

5 4 3 2 1

19 สงเสรมการจดกจกรรมดานสนทนาการใหแกชมชน เพอสรางความเขาใจในการเปนสวนหนงของชมชน

[ ] 23

20 สงเสรมวชาชพใหนกเรยนมรายไดพเศษ ในชวงเวลาวางหลงเลกเรยนหรอปดเทอม

[ ] 24

21 มการจดหาวทยากรทมความร ความสามารถ ในการอบรมและการแลกเปลยนความรกบภมปญญาทองถน

[ ] 25

22 มการใหขอมลขาวสาร การบรการหองสมด หรอการจดสถานทอานหนงสอในชมชน

[ ] 26

23 สงเสรมการรวมมอและประสานงานกบหนวยงานอน เพอเผยแพรความรเกยวกบสขภาพอนามยใหชมชน

[ ] 27

งานดานความชวยเหลอและสนบสนนชมชน

24

สงเสรมใหชมชนภายนอกไดรบรขาวสารและความตองการของโรงเรยนอยางทวถงในการใหบรการและความชวยเหลอ

[ ] 28

25 ผบรหารสถานศกษาเปนผนาในการจดงานประเพณวฒนธรรมตางๆของชมชน

[ ] 29

26

บคลากรทางการศกษาเปนผนาในการจดกจกรรมสาธารณประโยชน และมสวนรวมเพอพฒนาชมชนใหเขมแขง

[ ] 30

27 รวมจดกจกรรมเพอรณรงคในการพฒนาความสะอาดและบรเวณสาธารณประโยชนของชมชน

[ ] 31

28 มสวนในงานหรอกจกรรมพฒนาชมชนอยางสมาเสมอ [ ] 32

29 รวมมอกบชมชนในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในชมชนใหเขมแขง

[ ] 33

30

รวมมอในการสนบสนนในการพฒนาชมชนใหมความเปนอยทด

[ ] 34

246

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต

สาหรบผวจย

5 4 3 2 1

31 สงเสรมการสรางความเขาใจของชมชนในการสนบสนนกจกรรมของโรงเรยน

[ ] 35

32 สงเสรมการใหความเขาใจในการรบความชวยเหลอและสนบสนนในดานทนทรพย วสด อปกรณ

[ ] 36

33 มการขอความรวมมอดานแรงงาน การเงน และอปกรณตางๆจากชมชน ในการเขามามสวนรวมพฒนาโรงเรยน

[ ] 37

34 มการขอความอนเคราะห รบการสนบสนน และความชวยเหลอ จากหนวยงานตางๆ

[ ] 38

35 มการเชญบคลากรในทองถนทมความรความสามารถเปนวทยากรใหความรแกนกเรยน

[ ] 39

36 มการเชญแกนนาชมชน และบคลากรเขามามสวนรวมในกจกรรมตางๆของโรงเรยน

[ ] 40

37 สงเสรมการนโยบายในลกษณะเกอกลและมสวนรวมระหวางโรงเรยนกบชมชนในการจดกจกรรมรวมกน

[ ] 41

38 มการเปดโอกาสใหชมชนจดหาสวสดการ และทนการศกษาใหกบนกเรยนในโรงเรยน

[ ] 42

39 สงเสรมสนบสนนการกอตงชมรม สมาคม รวมกบชมชนเพอพฒนาประชาชนทอยในชมชนใหเขมแขง และสามารถกลบมาพฒนาโรงเรยน

[ ] 43

40 สงเสรมการสรางความสมพนธกบสถานประกอบการ เพอใหโรงเรยนใชสถานประกอบการเปนแหลงเรยนรของโรงเรยน

[ ] 44

41 มการจดทาฐานขอมลทเกยวของกบวทยาการตางๆภายในชมชน เพอพฒนาชมชน

[ ] 45

42 มการเชญวทยากรทองถนทมความรความสามารถ มประสบการณ และประสบความสาเรจในการประกอบอาชพมาแนะนาใหแกชมชน

[ ] 46

247

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต สาหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

43

มการเชญวทยากรภายนอกทมชอเสยง มความรความสามารถ มประสบการณ และประสบความสาเรจในการประกอบอาชพมาแนะนาและแนะแนวการศกษาดานอาชพใหแกนกเรยน

[ ] 47

44 สงเสรมใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดกจกรรมเสรมหลกสตรทโรงเรยนจดขน

[ ] 48

45 สงเสรมใหชมชนเขามาเปนสวนหนงในการจดกจกรรมการเรยนการสอนภายในโรงเรยน

[ ] 49

46

สงเสรมใหชมชนภายนอกไดรบรขาวสารและความตองการของโรงเรยนอยางทวถงในการรบความชวยเหลอสนบสนนจากชมชน

[ ] 50

47 มการแจงสทธประโยชนตางๆทจาเปนตามระเบยบราชการแกบคคลทใหการชวยเหลอและสนบสนนโรงเรยน

[ ] 51

งานดานสงเสรมความสมพนธกบชมชนและหนวยงานอนๆ

48 ใหความรวมมอกบสาธารณสขในการจดบรการสขภาพอนามยใหแกชมชน

[ ] 52

49 สงเสรมความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆในการสงเสรมวชาการ

[ ] 53

50 สรางความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆในการสงเสรมกจกรรมการละเลนของชมชน

[ ] 54

51 สงเสรมใหมการตดตอประสานงานในการจดกจกรรมเพอสงเสรมความรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนๆ

[ ] 55

52 สงเสรมความรวมมอ ในการจดกจกรรมและการแสดงตางๆของโรงเรยนกบหนวยงานและองคกรอนๆ

[ ] 56

53

สงเสรมใหมการจดการแขงขนกฬาเชอมความสามคคกบชมชนและหนวยงานอน

[ ] 57

248

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต

สาหรบผวจย

5 4 3 2 1

54 สงเสรมใหมการสารวจความตองการเกยวกบการจดกจกรรมของบคลากรฝายตางๆในชมชน

[ ] 58

55 สงเสรมใหชมชนและหนวยงานอนเขามามสวนรวมในการวางแผนการจดกจกรรมนกเรยน

[ ] 59

56 สงเสรมและสนบสนน ใหมการนาทรพยากรในทองถนมาใชประโยชน

[ ] 60

57 สนบสนนบคลากรของโรงเรยนในการเขารวมกจกรรมตามประเพณหรอเทศกาลของทองถน

[ ] 61

58 สงเสรมการจดกจกรรมรณรงค และตอตานยาเสพตด เพอเปนการเผยแพรและใหความรแกชมชน

[ ] 63

59

สงเสรมบทบาทหนาทในการขอความรวมมอจากภาคเอกชน ขอรบบรจาคเครองอปโภค บรโภคเพอชวยเหลอชมชน

[ ] 64

60 สงเสรมใหคร นกเรยน และบคลากรของโรงเรยนเขารวมกจกรรมพฒนาชมชน

[ ] 65

61 สงเสรมและสนบสนนใหมการรบฟงความคดเหนเพอนามาใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาชมชน

[ ] 66

62

สงเสรมและสนบสนนในการสรางจตสานกใหคนในชมชนไดตระหนกและเขามามสวนรวมในการพฒนาชมชน

[ ] 67

63 สงเสรมและสนบสนนการจดกจกรรมใหผเรยนเกดจตสาธารณะ และมพฤตกรรมสรางสรรคสงคม

[ ] 68

64 สงเสรมและสนบสนนใหมการจดกจกรรมการทางานเปนทม เพอแกปญหา และพฒนาชมชนอยางตอเนอง

[ ] 69

65

สงเสรมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานใหความรความเขาใจในบทบาท หนาทของตนเอง

[ ] 70

249

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต

สาหรบผวจย

5 4 3 2 1

66 สงเสรมความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนแกคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

[ ] 71

งานเกยวกบคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

67 จดการประชมคณะกรรมการศกษาขนพนฐานในการปรกษาหารอระหวางบคลากรในโรงเรยนกบชมชน

[ ] 72

68

จดใหมการประชมคณะกรรมการศกษาขนพนฐานในการศกษารวบรวมขอมลจากชมชน เพอนาไปใชในการวางแผนสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

[ ] 73

69

สงเสรมการมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ใหขอเสนอแนะ และใหคาปรกษาตอการจดทานโยบายของโรงเรยน

[ ] 74

70

สงเสรมการมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ใหขอเสนอแนะและใหคาปรกษา ตอการจดทาแผนพฒนาการศกษา

[ ] 75

71 สงเสรมความรวมมอกบผนาชมชนในการวางแผนการสรางความสมพนธชมชนอยางเปนระบบและตอเนอง

[ ] 76

72 สงเสรมการกาหนดแนวทางการวางแผนการสรางความสมพนธกบชมชน

[ ] 77

73 จดใหมการสารวจความคดเหนของชมชนเกยวกบการจดบรการชมชน และหนวยงานอนๆของโรงเรยน

[ ] 78

74 จดใหมการสารวจผลการดาเนนงานดานการประชาสมพนธของโรงเรยนกบชมชน

[ ] 79

75 จดใหมสวนรวมในการสรางเครองมอการประเมนผลงานความสมพนธกบชมชน

[ ] 80

76

จดใหมการประเมนผลการประชมระหวางผนาชมชนกบโรงเรยน

[ ] 81

250

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต สาหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

77

จดใหมการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรทรบผดชอบดานความสมพนธกบชมชนเพอนามาปรบปรงการปฏบตงาน

[ ] 82

78 จดใหมการนาผลการประเมนผลการดาเนนงานดานตางๆของโรงเรยนเผยแพรใหชมชนทราบ

[ ] 83

งานการจดตงกลม ชมรม สมาคม หรอมลนธ

79 สงเสรมการจดตงชมรม สมาคม มลนธ เพอเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยน

[ ] 84

80 มการขอความชวยเหลอดานทนการศกษาจากชมชน เพอมอบใหนกเรยนทเรยนด หรอยากจน

[ ] 85

81 มการขอไดรบความชวยเหลอสนบสนนดานการเงน และวสดอปกรณการศกษาจากชมชน

[ ] 86

82 สงเสรมชมชนใหมสวนรวมในการใหคาปรกษาหารอ หรอแสดงความคดเหนเพอเปนแนวทางในการพฒนาโรงเรยน

[ ] 87

83 สงเสรมชมชนใหมสวนรวมในการรกษาระเบยบวนย และการแกปญหาอนๆของนกเรยน

[ ] 88

84 มการจดศกษาดงานเกยวกบชมรม สมาคม มลนธ เพอเขามามสวนรวมในการจดการศกษาของโรงเรยน

[ ] 89

งานดานการประชาสมพนธ

85 มการแตงตงคณะกรรมการเพอทาหนาทเกบรวบรวมงานดานตางๆเพอเปนขอมลของโรงเรยน

[ ] 90

86 มการแตงตงผรบผดชอบทมความรความสามารถในการปฏบตหนาทดานประชาสมพนธ

[ ] 91

87 มการจดประชาสมพนธดวยสอตางๆเพอเผยแพรขาวสารเกยวกบกจการและผลงานของโรงเรยนใหชมชนทราบ

[ ] 92

88 มการประชมผปกครองนกเรยน เพอชแจงนโยบายและประชาสมพนธผลงานของโรงเรยน

[ ] 93

251

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต สาหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

89 มการจดทาสงพมพตางๆในการเผยแพรขาวสารขอมลกจกรรมของโรงเรยน

[ ] 94

90 มการออกเยยมบานนกเรยน เพอเกบรวบรวมขอมลพนฐานของนกเรยน

[ ] 95

91 มการเปดโอกาสใหชมชนมสวนรวมในการจดนทรรศการผลงานทางวชาการของโรงเรยน

[ ] 96

92 มการแนะนาและเผยแพรเกยรตประวตครดเดนใหชมชนทราบ

[ ] 97

93 มการแนะนาและเผยแพรเกยรตประวตนกเรยนดเดนใหชมชนทราบ

[ ] 98

94 มการใหชมชนมสวนรวมสงเสรม และสนบสนนกจกรรมดานกฬาของโรงเรยน

[ ] 99

95 มการสงเสรมและสนบสนนกจกรรมดานศลปะ ดนตร หรอกจกรรมทางวชาการตางๆเพอใหชมชนไดชนชม

[ ] 100

96 มการประชาสมพนธดวยสอตางๆเพอเผยแพรขาวสารเกยวกบกจกรรม และผลงานของโรงเรยนใหชมชนทราบ

[ ] 101

97 มการสงเสรมใหโรงเรยนเปนสถานทในการฝกอบรมดานตางๆของชมชน

[ ] 102

98 มการกาหนดอดมการณเพอเสรมสรางคณธรรม คณลกษณะและความประพฤตของนกเรยนไวชดเจน

[ ] 103

99

มการจดประชมผปกครองนกเรยน เพอชแจงอดมการณ นโยบาย และวตถประสงคของโรงเรยนใหทราบโดยทวถงกน

[ ] 104

100 มการจดกจกรรมเพอพฒนางานวชาการ กฬา คณธรรมจรยธรรมของนกเรยนอยางตอเนอง

[ ] 105

101 มการจดบรรยากาศเพอสงเสรมการเรยนรของนกเรยน และชมชน

[ ] 106

252

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต สาหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

102 มการจดหองเกยรตยศในโรงเรยนเพอเผยแพรเกยรตประวตของโรงเรยน

[ ] 107

103

มการสรางความตระหนกใหผปกครองเหนความสาคญของโรงเรยน เพอสงเสรมใหนกเรยนเกดความรกและความผกพนกบโรงเรยน

[ ] 108

104

มการจดใหมการประชาสมพนธเผยแพรเกยรตประวต ผลงานดเดนของโรงเรยนใหผปกครองและชมชนไดรบรอยางตอเนอง

[ ] 109

การบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

105 มการกาหนดเปาหมาย วตถประสงค ของโรงเรยนทชดเจนในการพฒนาโรงเรยน

[ ] 110

106

มการบรหารโรงเรยนทมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานทเขมแขงในดานการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยน

[ ] 111

107 มการสารวจปญหาและความตองการ เพอนามาแกไขปรบปรงและเปลยนแปลงในการพฒนาโรงเรยน

[ ] 112

108 มการเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมและงานสมพนธชมชนอยางจรงใจ

[ ] 113

109 มการสรางความเปนหนงกบชมชนในการเขามามสวนรวมในการบรหารงานของสถานศกษา

[ ] 114

110 มการศกษาและเรยนรวถชวตประเพณและวฒนธรรมของทองถนอยางถกตอง

[ ] 115

111 สงเสรมการปรบตวของบคลากรในโรงเรยนใหเขากบชมชน [ ] 116

112 สงเสรมการมสวนรวมในการทางานทชดเจน และสนองความตองการของชมชน

[ ] 117

113 สงเสรมการสรางความสาเรจของนกเรยนตอการจดกจกรรมการเรยนการสอนอยางชดเจน

[ ] 118

253

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต สาหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

114 สงเสรมการสรางความไววางใจรวมกนในการบรหารจดการระหวางโรงเรยนกบชมชน

[ ] 119

115 สงเสรมใหชมชนมสวนรวมตดสนใจในการบรหารงาน [ ] 120

116 สงเสรมการบรหารดวยการรวมวางแผน ในการจดการศกษา และกจกรรม

[ ] 121

117 สงเสรมการบรหารดวยการรวมดาเนนการ โดยการมสวนรวมในรปแบบของคณะกรรมการ

[ ] 122

118 สงเสรมการบรหารดวยการรวมในการประเมนผล และมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม

[ ] 123

119 สงเสรมการรวมชนชมผลงาน ทแสดงถงความสาเรจในการบรหารโรงเรยน

[ ] 124

120 สงเสรมการสรางความสมพนธทดของบคลากรในโรงเรยนกบผปกครองและนกเรยน

[ ] 125

121 สงเสรมนกเรยนในการสรางอนาคตเพอกลบมาพฒนาทองถนของตนเอง

[ ] 126

122 สงเสรมการเปนแบบอยาง และตนแบบทดของบคลากรในโรงเรยนตอนกเรยนและชมชน

[ ] 127

123

สงเสรมการพฒนาคณภาพการศกษาโรงเรยนตองพฒนานกเรยนใหมความรความสามารถ สรางชอเสยงใหชมชนยอมรบ

[ ] 128

124 สงเสรมการพฒนาบคลากรใหเปนทยอมรบทงทางดานกายภาพ จตใจ และการปฏบตตน

[ ] 129

การวางแผนงานสรางความสมพนธชมชน

125 มการศกษาและวเคราะหขอมลชมชนกอนการวางแผนงานสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

[ ] 130

126 มการศกษาสภาพเศรษฐกจ รายได และปญหาอปสรรคตางๆในทองถน

[ ] 131

254

ท ยทธวธการบรหารงานความสมพนธ

ระหวางโรงเรยนกบชมชน

ระดบการปฏบต สาหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

127

สงเสรมการเปนผประสานงานระหวางโรงเรยนกบชมชนตองมประสบการณเพยงพอในการประสานการทางานเพอใหเกดความสมพนธทดตอกน

[ ] 132

128 มการเตรยมการทด ดวยการฝกอบรมเพอพฒนาทกษะและทศนคตของผทปฏบตงานดานโรงเรยนกบชมชน

[ ] 133

129 มการจดใหมการประชาสมพนธเพอใหชมชนรบร และเขาใจกระบวนการวางแผนแบบมสวนรวม

[ ] 134

130

มการจดเวทประชาคมรวมกนระหวางประชาชน องคกรชมชนและเจาหนาทจากหนวยงานตางๆเพอใหเกดการเรยนรรวมกนและสรางความเขาใจถงบทบาทหนาทของโรงเรยน

[ ] 135

131 มการจดทาแผนปฏบตงานสอดคลองกบวถชวตของคนในชมชน และสามารถนาไปปฏบตไดจรง

[ ] 136

132 มการจดสรรงบประมาณเพอนามาจดกจกรรมดานสมพนธชมชนอยางตอเนองและเปนระบบ

[ ] 137

133

สงเสรมใหคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานของโรงเรยนมบทบาทในการแนะแนวทาง ตดตาม ประเมนผลงาน สรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชนใหชดเจนเปนรปธรรม

[ ] 138

134 สงเสรมใหมการปรบปรงการปฏบตงานตามแผนงานการสรางความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน

[ ] 139

255

ภาคผนวก ช

การวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม

256

Descriptive Statistics

Topic Mean Std. Deviation Analysis N

topic1 4.1569 0.80775 255

topic2 4.0902 0.80090 255

topic3 3.9529 0.84982 255

topic4 3.9843 0.85098 255

topic5 3.7255 0.90663 255

topic6 3.9412 0.90519 255

topic7 3.8941 0.88767 255

topic8 3.9804 0.85781 255

topic9 4.0941 0.82706 255

topic10 3.9255 0.87751 255

topic11 4.1176 0.90160 255

topic12 4.0196 0.92834 255

topic13 4.0784 0.89713 255

topic14 4.0784 0.82870 255

topic15 4.1373 0.80402 255

topic16 4.2157 0.79649 255

topic17 4.0863 0.79393 255

topic18 3.9176 0.84011 255

topic19 4.0118 0.82996 255

topic20 3.8824 0.94425 255

topic21 4.0392 0.90842 255

topic22 4.2118 0.79508 255

topic23 4.2745 0.80545 255

topic24 4.0706 0.74962 255

topic25 4.1098 0.68999 255

topic26 4.1961 0.68790 255

topic27 4.3412 0.77693 255

257

Descriptive Statistics

Topic Mean Std. Deviation Analysis N

topic28 4.4235 0.65885 255

topic29 4.1765 0.63077 255

topic30 4.1961 0.67052 255

topic31 4.1922 0.69187 255

topic32 4.0902 0.84863 255

topic33 4.1882 0.66689 255

topic34 4.0902 0.77084 255

topic35 4.0941 0.81748 255

topic36 4.1216 0.84002 255

topic37 4.1216 0.82106 255

topic38 4.1412 0.87150 255

topic39 4.0510 0.83321 255

topic40 4.1098 0.79597 255

topic41 4.1255 0.72629 255

topic42 4.1333 0.74100 255

topic43 4.1804 0.77282 255

topic44 4.1686 0.72021 255

topic45 4.1137 0.86875 255

topic46 4.1451 0.79771 255

topic47 4.0392 0.77766 255

topic48 4.1569 0.89118 255

topic49 4.0902 0.87603 255

topic50 4.2078 0.75291 255

topic51 4.1294 0.78552 255

topic52 4.1843 0.78954 255

topic53 4.2706 0.75901 255

topic54 4.0118 0.81561 255

258

Descriptive Statistics

Topic Mean Std. Deviation Analysis N

topic55 3.9843 0.86929 255

topic56 4.1451 0.75198 255

topic57 4.2196 0.83171 255

topic58 4.2549 0.75407 255

topic59 4.1373 0.82814 255

topic60 4.4863 0.69787 255

topic61 4.0784 0.81432 255

topic62 4.0902 0.80090 255

topic63 4.1608 0.71653 255

topic64 4.3255 0.60829 255

topic65 4.0784 0.82870 255

topic66 4.2510 0.62726 255

topic67 4.0588 0.81356 255

topic68 4.0706 0.87559 255

topic69 4.0510 0.89253 255

topic70 4.0863 0.81835 255

topic71 4.0157 0.87380 255

topic72 4.1608 0.80941 255

topic73 3.9412 0.83741 255

topic74 3.7961 1.05628 255

topic75 4.0902 0.78601 255

topic76 4.1961 0.65266 255

topic77 4.2588 0.66675 255

topic78 4.2627 0.67403 255

topic79 4.0784 0.80947 255

topic80 4.1451 0.83626 255

topic81 4.1059 0.82324 255

259

Descriptive Statistics

Topic Mean Std. Deviation Analysis N

topic82 4.2039 0.76177 255

topic83 3.9529 0.93370 255

topic84 4.0392 0.81233 255

topic85 3.8392 1.00080 255

topic86 3.9176 0.99856 255

topic87 3.9333 1.01924 255

topic88 3.9608 1.06410 255

topic89 3.9608 1.07148 255

topic90 3.9176 1.04480 255

topic91 3.8157 1.08377 255

topic92 3.7843 1.09605 255

topic93 3.8314 1.09715 255

topic94 3.9294 1.06618 255

topic95 3.8196 1.15986 255

topic96 3.6980 1.17008 255

topic97 3.7961 1.20268 255

topic98 3.7725 1.18522 255

topic99 3.7529 1.23504 255

topic100 4.1176 0.90595 255

topic101 4.0235 0.89588 255

topic102 3.8118 1.13110 255

topic103 4.1647 0.69612 255

topic104 4.1098 0.82987 255

topic105 4.1373 0.78919 255

topic106 4.0824 0.90334 255

topic107 4.0353 0.94470 255

topic108 4.0980 0.86614 255

260

Descriptive Statistics

Topic Mean Std. Deviation Analysis N

topic109 4.0510 0.86566 255

topic110 4.0314 0.91305 255

topic111 4.3373 0.70710 255

topic112 4.0549 0.87671 255

topic113 4.2902 0.79992 255

topic114 4.1373 0.84228 255

topic115 4.1529 0.78127 255

topic116 4.1961 0.78418 255

topic117 4.1451 0.77772 255

topic118 4.1059 0.71580 255

topic119 4.0039 0.92002 255

topic120 4.1804 0.81738 255

topic121 4.1725 0.86126 255

topic122 4.2000 0.82481 255

topic123 4.1020 0.92929 255

topic124 4.0588 0.89204 255

topic125 3.9098 0.93683 255

topic126 3.9922 0.88287 255

topic127 4.1333 0.87724 255

topic128 3.9804 0.91982 255

topic129 4.2784 0.64366 255

topic130 4.0745 0.85478 255

topic131 4.1333 0.81198 255

topic132 4.0706 0.74962 255

topic133 4.2235 0.64068 255

topic134 3.9882 0.88060 255

4.0785 0.84602

261

KMO and Bartlett's Test

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. 0.890

Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square 41,911.329

df 8,911

Sig. 0.000

Compone

nt

Initial Eigenvalues Extraction Sums of Squared Loadings Rotation Sums of Squared Loadings

Total % of

Variance

Cumulative

% Total

% of

Variance

Cumulative

% Total

% of

Variance

Cumulati

ve %

1 46.270 34.530 34.530 46.270 34.530 34.530 19.719 14.716 14.716

2 10.322 7.703 42.233 10.322 7.703 42.233 16.078 11.999 26.715

3 6.323 4.718 46.951 6.323 4.718 46.951 14.717 10.983 37.698

4 6.086 4.542 51.493 6.086 4.542 51.493 6.313 4.711 42.409

5 4.219 3.149 54.642 4.219 3.149 54.642 5.706 4.258 46.667

6 3.370 2.515 57.156 3.370 2.515 57.156 4.096 3.057 49.724

7 2.865 2.138 59.294 2.865 2.138 59.294 3.596 2.684 52.408

8 2.544 1.898 61.193 2.544 1.898 61.193 3.343 2.495 54.902

9 2.390 1.784 62.977 2.390 1.784 62.977 3.122 2.330 57.232

10 2.183 1.629 64.606 2.183 1.629 64.606 2.852 2.129 59.361

11 1.933 1.443 66.048 1.933 1.443 66.048 2.816 2.101 61.462

12 1.839 1.372 67.420 1.839 1.372 67.420 2.595 1.937 63.399

262

ประวตผวจย

ชอ – สกล ทอย

ททางาน

ประวตการศกษา

ประวตการทางาน

พ.ศ. 2537 – 2554

พ.ศ. 2554 –

พ.ศ. -ปจจบน

นายสมนก พงษสกล

254/10 หม 3 ตาบลพนมทวน อาเภอพนทวน จงหวดกาญจนบร 71140

โรงเรยนบานหนองไผ ตาบลหนองไผ อาเภอดานมะขามเตย จงหวดกาญจนบร

พ.ศ.2518 ป. 6 โรงเรยนอนกลวทยา จ.สมทรสงคราม

พ.ศ.2525 ม. 6 โรงเรยนอมพวนวทยาลย จ.สมทรสงคราม

พ.ศ.2529 ค.บ. วทยาลยครนครปฐมจ.นครปฐม

พ.ศ.2550 ศศ.ม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กาแพงแสน

ครโรงเรยนพนมทวนชนปถมภ อาเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร

ผอานวยการโรงเรยนบานดอนสวาง อาเภอดานมะขามเตย จงหวดกาญจนบร

ผอานวยการโรงเรยนบานหนองไผ อาเภอดานมะขามเตย จงหวดกาญจนบร