Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Journal of Graduate School, Pitchayatat 11(2): July-December 2016 51
รปแบบการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบใหม
(CUP Split) กรณศกษา ส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอบานดานจงหวดบรรมย
The Model for Managing the New Health Care Unit Primary Split (CUP Split): A Case
Study of Ban Dan District Health Office, Buriram Province
ปภสราภรณ นานรมย*1 สงครามชย ลทองด**2 และ โกเมนทร ทวทอง***3
1,2,3คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม
E-mail: [email protected]
บทคดยอ การวจยเชงปฏบตการครงนมวตถประสงคเพอศกษารปแบบการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม
รปแบบใหมหรอ CUP Split ซงเปนรปแบบการจดการของส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย กลมเปาหมาย
ทศกษาไดแกกลมผบรหารจ�านวน 15 คน บคลากรสาธารณสขทปฏบตงานในพนท 35 คน วเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยใชสถต
เชงพรรณนา สถตเชงอนมาน ขอมลเชงคณภาพวเคราะหโดยการประชมสรปประเดนถอดบทเรยนและการวเคราะหเชงเนอหา
ผลการวจยพบวา รปแบบการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพประกอบดวย 9 ขนตอน ไดแก 1) ศกษา
บรบทของพนท 2) ประชมคณะกรรมการบรหารชแจงวตถประสงค และขอความรวมมอ 3) วเคราะหสาเหตของปญหา และรวม
กนวางแผนแกไขปญหา 4) ประชมเชงปฏบตการเพอพฒนาศกยภาพคณะกรรมการบรหารงานเครอขาย 5) ประชมเชงปฏบต
การเรองนโยบาย/ยทธศาสตรการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม การจดระบบบรการรปแบบใหม การ
ปรบปรงระบบฐานขอมล การจดระบบการด�าเนนงานใหสอดคลองกบตวชวด 6) สรปประเดนและประเมนผลการด�าเนนงาน
ตามรปแบบทน�าไปปฏบต 7) ประเมนความพงพอใจของผลงานของบคลกร 8) วเคราะหขอมลและผลการด�าเนนงาน 9) ประชม
คณะกรรมการบรหารสรปผลการด�าเนนงาน ความส�าเรจทเกดขน ปญหา อปสรรคการด�าเนนงานและโอกาสพฒนาตอไป สงผล
ใหเกดผลการประเมนค�ารบรองการปฏบตราชการ (KPI) อยในล�าดบทดขนและไดขอสรปทเปนแนวทางการพฒนาระบบสขภาพ
ระดบอ�าเภอ ซงอาจสรปประเดนการด�าเนนงานทส�าคญของการบรหารแบบ CUP Split คอ ในการขบเคลอนระบบบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบใหม การจดโครงสรางการบรหารงานรปแบบใหม เพมบทบาทหนาทและอ�านาจ
การบรหารจดการแกสาธารณสขอ�าเภอ เนนการน�านโยบายไปสการปฏบต และเนนการบรณาการการด�าเนนงานสรางน�าซอม
ในพนท
ค�าส�าคญ: รปแบบการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบใหม เครอขาย หนวยบรการปฐมภม
Abstract This action research was to study the model for managing the new health care unit primary split
(CUP Split) of Ban Dan District Health Office in Buriram province. The target group included 15 administrators
and 35 health personnel working in the operational fields. Quantitative collected data were analyzed using
descriptive and inferential statistics and the qualitative ones were done by brainstorming meeting of the
lessons learnt and content analysis.
The research finding showed that the model for CUP Split consisted of 9 steps: 1) study the context
of the area; 2) informing the objectives and request for cooperation through the meeting with administrative
committee; 3) analyzing problem causes and plan for solution together; 4) developing the potential of the
committee through operational seminars; 5) holding seminars on policy, database system improvement, and
วารสารบณฑตวทยาลย พชญทรรศน 11(2): ก.ค.-ธ.ค. 255952
operational systemization to meet with indicators; 6) summing up the concepts and evaluate the operation;
7) evaluating personnel’s satisfaction; 8) analyzing the data and the operational outcomes; and 9) conclud-
ing the operation. The success gained improved KPI to be in a better position and district means to develop
health system was derived. In conclusion, the concepts in operation of CUP Split referred to administrative
dynamic, network management, operational structure management, an increase of role, duty, and
authorization of district health officers which focused on implementation and integration in the operational
areas.
Keywords: New Health Care Unit Primary Split (CUP Split), Network, Primary Unit Service
บทน�า
ในป พ.ศ.2545 มการระบใหตงส�านกงาน
หลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) ซงเปนองคกรอสระ
ภายใตการก�ากบของรฐ ท�าหนาทบรหารจดการระบบ และ
เปนผ ซอบรการดานการรกษาพยาบาลจากกระทรวง
สาธารณสข เพอใหกระทรวงสาธารณสขท�าหนาทใหบรการ
รกษาประชาชนอยางเตมท เปนการแยกบทบาทผซอบรการ
ออกจากผบรหาร ท�าใหเกดการถวงดลอ�านาจในการจดการ
ดานชดสทธประโยชนทมมาตรฐานใหกบประชาชน ซงท�าให
เกดการเปลยนแปลงกลไกบรหารจดระบบสขภาพระดบ
ปฐมภมในระดบอ�าเภอ จากเดมเปนบทบาทของคณะ
กรรมการประสานงานสาธารณสขระดบอ�าเภอ เปลยนแปลง
มาเปน หนวยคสญญา ท�าหนาทรบโอนเงนเหมาจายรายหว
ประชากรในเขตรบผดชอบของตนเองจากส�านกงาน
หลกประกนสขภาพแหงชาต และน�าไปจดบรการสขภาพ
ปฐมภมตามเงอนไขของการขนทะเบยนกบส�านกงาน
หลกประกนสขภาพแหงชาต ซงสามารถขนทะเบยนได
ทงภาครฐและเอกชน และมการบรหารหนวยค สญญา
โดยคณะกรรมการบรหารเครอขายหลกประกนสขภาพ
ถ วนหนาระดบปฐมภม ในส วนของหนวยค สญญา
ระดบปฐมภมในสงกดกระทรวงสาธารณสข เรยกวา
เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม (Contracting Unit
for Primary Care: CUP) (บณฑต สรอยค�า 2555)
ในปพ.ศ. 2552 ส�านกงานหลกประกนสขภาพ
แหงชาต จงไดมโครงการพฒนาและสนบสนนการจดบรการ
ปฐมภมในรปแบบหนวยบรการปฐมภม ซงการจดเครอขาย
บรการปฐมภมโดยใหหนวยบรการปฐมภมเปนหนวยบรการ
ประจ�า (CUP Split) หมายถงหนวยบรการปฐมภมทม
ศกยภาพผานเกณฑขนทะเบยนเปนหนวยบรการประจ�า
รบท�าสญญากบ สปสช. เพอรบเงนเหมาจายรายหวมา
บรหารจดการเพอจดบรการปฐมภมกรณผปวยนอกและ
สงเสรมสขภาพ และมการสงตอผปวยในใหโรงพยาบาล
ในพนท ซงเปนโรงพยาบาลรฐในสงกดกระทรวงสาธารณสข
(สรสทธ ฉตรพทกษเลศ และคณะ 2554)
ส�านกงานสาธารณสขจงหวดบรรมยมส�านกงาน
สาธารณสขอ�าเภอทควบคมดแลท งหมด 23 แห ง
มการจดการบรหารแบบทวไปทงหมด 21 แหง และม
การบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม
รปแบบ CUP Split ทงหมด 2 แหง คอ ส�านกงาน
สาธารณสขอ�าเภอเมองและส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอ
บานดาน ซงส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอบานดานหรอ
เรยกอกอยางหนงวา เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม
อ�าเภอบานดาน ไดเรมกอตงขนเมอวนท 1 ตลาคม พ.ศ.
2552 เพอท�าหนาทเนนหนกในดานการสงเสรมสขภาพ
ปองกนโรค รกษา ฟนฟและคมครองผบรโภคแกประชาชน
ในเขตพนทใหมสขภาพด ซงมการประเมนผลการปฏบต
ราชการตามค�ารบรอง (KPI) ประจ�าปงบประมาณ 2557
ในการประเมนรอบท 1 และ 2 เมอเปรยบเทยบกบ
ส�านกงานสาธารณสขอ�าเภออนๆ ในจงหวดบรรมย
ผลปรากฏวา ส�านกงานสาธารณสขส�านกงานสาธารณสข
อ�าเภอบานดาน ไดอยทล�าดบ 23 และล�าดบ 21 จากทงหมด
23 แหง ซงพบวาการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการ
สขภาพปฐมภมแบบใหมอยในล�าดบสดทาย สะทอนใหเหน
ถงสภาพและปญหาของรปแบบการบรหารจดการจดการ
เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมแบบใหม ซงสงผล
ตอการเขารบบรการทางดานสาธารณสขของประชาชน
ในเขตพนทรบผดชอบ ดงนน เพอเปนเพมประสทธภาพ
ของระบบการบรหารจดการในระบบสขภาพระดบอ�าเภอ
ในรปแบบการด�าเนนงานแนวใหม และเพอใหประชาชนได
รบการบรการดานสาธารณสขอยางมประสทธภาพสงสด
ผวจยจงมความสนใจศกษาหารปแบบการบรหารจดการ
Journal of Graduate School, Pitchayatat 11(2): July-December 2016 53
เครอขายหนวยบรการสขภาพระดบปฐมภมของอ�าเภอ
บานดานเพอใหทราบถงสภาพ ปญหา และรปแบบการ
จดการทเหมาะสมตอไป
วตถประสงคของการวจย
เพอศกษารปแบบการบรหารจดการเครอขาย
หนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบใหม กรณศกษา
ส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย
วธด�าเนนการวจย
การวจยครงน เป นวธการวจยเชงปฏบตการ
(Action Research) โดยการประยกตใช P-A-O-R เปน
กรอบแนวคด ศกษาถงรปแบบการบรหารจดการเครอขาย
หนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบใหม กรณศกษา
ส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย
ประชากร
เลอกกล มตวอยางโดยใชเกณฑคดเขา ไดแก
คณะกรรมการบรหารเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม
รปแบบใหม อ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย จ�านวน 15 คน
บคลากรสาธารณสขทปฏบตงานในหนวยบรการปฐมภม
รปแบบใหม (CUP Split) อ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย
35 คน
กลมตวอยาง
เกณฑคดเขา ดงน
1. ผ ท มส วนเกยวของในการบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการสขภาพโดยต�าแหนง
2. นกวชาการสาธารณสขด�ารงต�าแหนงหวหนา
กลมงานทปฏบตงานในส�านกงานสาธารณสขบานดาน
3. ผอ�านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบล
ในเครอขายหนวยบรการปฐมภมอ�าเภอบานดาน
4. นกวชาการสาธารณสขหรอพยาบาลทปฏบต
งานในเครอขายหนวยบรการสขภาพอ�าเภอบานดาน
5. ผทสมครใจและสามารถเขารวมการท�าวจย
ครงนได เปนผทมทกษะการอานออกเขยนได สามารถ
โตตอบและสอความหมาย เขาในในการตอบแบบสมภาษณ
สรปทงหมด 50 คน
พนทในการด�าเนนงานวจย
เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมอ�าเภอ
บานดาน จงหวดบรรมย
ระยะเวลาในการวจย
เดอนตลาคม 2557 ถงเดอนมถนายน 2558 (8
เดอน)
เครองมอทใชในการวจย
เคร อ งม อท ใช ในการ เกบรวบรวมข อม ล
ในการวจยครงนเปนแบบสอบถาม ผวจยไดพฒนาขน
โดยผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญ 3 คน และมคาความ
เชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม ในดานความร
ทจ�าเปนส�าหรบคณะกรรมการบรหารเครอขายหนวย
บรการสขภาพปฐมภม โดยใชสตรของ คเดอร รชารดสน
(Kuder Richardson) มขอค�าถามทงหมด 25 ขอ ได
ความเชอมนเทากบ 0.87 ในดานความรบรรปแบบบรหาร
จดการเครอขาย ใชสตรสมประสทธอลฟาของครอนบาช
(Cronbach’s Alpha Coefficient) โดยมขอค�าถามทงหมด
40 ขอ ไดความเชอมนเทากบ 0.94 และความพงพอใจ
ตอบรหารจดการเครอขายของบคลากรทปฏบตงานในพนท
ใชสตรสมประสทธอลฟาของครอนบาช (Cronbach’s
Alpha Coefficient) มคาความเชอมนเทากบ 0.81
สถตทใชในการวเคราะหขอมล
การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ
1. สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics)
ไดแก ความถ (Frequency) รอยละ (Percentage)
คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
2. สถตเชงอนมาน (Inferential Statistics)
ส�าหรบการเปรยบเทยบคาคะแนนเฉลยความร ในเรอง
ทจ�าเป นส�าหรบการท�าหนาทคณะกรรมการบรหาร
เครอขายหนวยบรการสขภาพ การรบรและความพงพอใจ
ของบคลากรกอนและหลงการด�าเนนการใชสถตทดสอบท
ทระดบนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05
การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ
การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ เปนขอมลทได
จากการสง เกตแบบมส วนร วม และการจดบนทก
Observation and Record) การสนทนากลม (Focus
Group Discussion) และการสมภาษณแบบเจาะลก
(In-depth Interview) จดหมวดหมตามประเดน ซงทงหมด
เปนการวเคราะหเชงเนอหา (Content Analysis)
สรปผลการวจย
ส�าหรบผลการด�าเนนงานประเมนศกยภาพการ
บรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบ
วารสารบณฑตวทยาลย พชญทรรศน 11(2): ก.ค.-ธ.ค. 255954
ใหมของคณะกรรมการบรหารเครอขายหนวยบรการ
สขภาพปฐมภมอ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย กอนและ
หลงด�าเนนการ สรปผลการด�าเนนงานเปน 4 สวน ดงน
สวนท 1 เปรยบเทยบระดบความรในการบรหาร
จดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมของคณะ
กรรมการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพ
ผลการศกษา พบวา รอยละของระดบความรของคณะ
กรรมการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการ กอนด�าเนน
การวจย อยในระดบต�า รอยละ 80 รองลงมาคอระดบ
ปานกลาง รอยละ 20 หลงท�าด�าเนนการ พบวาระดบ
ความรของคณะกรรมการบรหารจดการเครอขาย สวนใหญ
อยใน ระดบสง รอยละ 60 รองลงมาอยในระดบปานกลาง
รอยละ 40 เมอเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนความรผล
การศกษา พบวา คาเฉลยคะแนนความรของคณะกรรมการ
บรหารจดการเครอขายหนวยบรการมคาเฉลยหลงท�า
การวจยและกอนท�าการวจยเทา 20.1 และ 12.2 คะแนน
มคาเบยงเบนมาตรฐานอยท 1.69 และ 2.67 เพมขน
อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.01 ตามล�าดบ
สวนท 2 เปรยบเทยบระดบการรบร รปแบบ
บรการการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพ
ปฐมภมของคณะกรรมการบรหารจดการเครอข าย
หนวยบรการสขภาพปฐมภมอ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย
เมอเปรยบเทยบระดบการรบร ผลการศกษา พบวา ระดบ
การรบรรปแบบบรการการบรหารจดการเครอขายหนวย
บรการสขภาพปฐมภมของคณะกรรมการบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการ กอนการด�าเนนการสวนใหญ
มการรบรระดบปานกลาง (รอยละ 93.30) และระดบ
การรบรนอย (รอยละ 6.70) และภายหลงการด�าเนนการ
พบวามระดบการรบรมาก (รอยละ 100) เมอเปรยบเทยบ
คาเฉลยคะแนนการรบร ผลการศกษา พบวา คาเฉลย
คะแนนการการรบร ของคณะกรรมการบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการสขภาพมคาเฉลยหลงท�าการวจย
และกอนท�าการวจยเทากบ 180.6 และ 146.00 คะแนน
และมคาเบยงเบนมาตรฐานอยท 3.45 และ 25.66 ตาม
ล�าดบ
สวนท 3 ระดบความพงพอใจของบคลากร
สาธารณสขตอการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการ
ส ขภาพปฐมภ มอ� า เภอบ านด าน จ งหวดบ ร ร มย
เมอเปรยบเทยบระดบความพงพอใจผลการศกษา พบวา
บคลากรสาธารณสขมความพงพอใจตอการบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมของคณะกรรมการ
บรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพ กอนด�าเนน
การ สวนใหญมความพงพอใจระดบนอย (รอยละ 82.90)
รองลงมาคอมความพงพอใจระดบปานกลาง (รอยละ
17.10) และหลงด�าเนนการพบวาบคลากรสาธารณสข
มความพงพอใจตอการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการ
สขภาพปฐมภมของคณะกรรมการบรหารจดการเครอขาย
สวนใหญอย ในระดบมาก (รอยละ 91.40) รองลงมา
พงพอใจในระดบปานกลาง (รอยละ 8.60) เมอเปรยบเทยบ
คาเฉลยคะแนนความพงพอใจผลการศกษา พบวา คาเฉลย
คะแนนความพงพอใจของบคลากรตอคณะกรรมการบรหาร
จดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมอ�าเภอ
บานดาน จงหวดบรรมยมคาเฉลยหลงท�าการวจยและ
กอนท�าการวจยเทา 4.44 และ 2.65 คะแนน และมคาเบยง
เบนมาตรฐานอยท 0.26 และ 0.43 ตามล�าดบ
สวนท 4 รปแบบการบรหารจดการเครอขาย
หนวยบรการสขภาพ หลงการด�าเนนงานพบวา ไดรปแบบ
การบรหารจดการทมองคประกอบส�าคญ 5 ประเดนคอ
มกลยทธ บคลากรมความรกความสามคคมเอกภาพ
มนโยบายทชดเจนแนนอน บคลากรมสวนรวม มการสอสาร
นโยบายและยทธศาสตรส การปฏบตทด สงส�าคญทสด
ของคณะกรรมการบรหารคอ ตองยดหลกการบรหารแบบ
เสมอภาค และมการตดตามตรวจสอบอยางมประสทธภาพ
สรปวา รปแบบการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการ
สขภาพปฐมภมรปแบบใหม กรณศกษา ส�านกงาน
สาธารณสขอ�าเภอบานดานจงหวดบรรมย ม 9 ขนตอน
ขนท 1 ศกษาบรบทของพนททท�าการศกษาและ
ขอมลพนฐาน
ขนท 2 ประชมชแจงวตถประสงคในการสรางรป
แบบการบรหารจดการเครอขายและขอความรวมมอ
ผลการวจยพบวา คณะกรรมการบรหารจดการเครอขาย
หนวยบรการสขภาพปฐมภมอ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย
มาเขารวมประชม 12 คน จาก 15 คน ซงสวนใหญยงไมเหน
ถงความส�าคญ เนองจากมความคดวายงไมมความรใน
การบรหารจดการเครอขายบรการสขภาพปฐมภมดพอ
แตยนดทจะใหความรวมมอ
ขนท 3 ประชมวางแผนพฒนาเครอขาย วนท 1
เมษายน 2558 ผลการวจยพบวา คณะกรรมการบรหาร
เครอขายไดรวมก�าหนดแผนพฒนา คอ ประชมเชงวชาการ
เพอพฒนาศกยภาพคณะกรรมการบรหารงานเครอขาย
เพอเพมพนความร แกคณะกรรมการบรหารเครอขาย
และวเคราะหจดแขงจดอ อนของการบรหารจดการ
Journal of Graduate School, Pitchayatat 11(2): July-December 2016 55
และการศกษาดงานเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม
ทมบรบทใกลเคยง
ขนท 4 จดประชมเชงปฏบตการเพอพฒนา
ศกยภาพคณะกรรมการบรหารงานเครอขาย เพอเพมพน
ความรแกคณะกรรมการบรหารเครอขาย ผลการวจยพบวา
ครงท 1 เมอวนท 4 พฤษภาคม 2558 ณ หองประชม
โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบลบานสองหอง อ�าเภอ
บานดาน จงหวดบรรมย ระยะเวลา 1 วนโดยชวงเชาประชม
และชวงบายสนทนากลม ซง CUP Board เหนวาเปนเรอง
ทดเพราะท�าใหมความร เพมขน และเหนควรสงเสรม
สนบสนนใหจดการประชมในเรองนอยางตอเนอง ครงท 2
และ 3 ประชมเชงปฏบตการเรองนโยบาย/ยทธศาสตร
การบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม
และการสมภาษณแบบเจาะลก เมอวนท 18 และวนท 19
พฤษภาคม 2558 ผลการวจยพบวา CUP Board ไดเหนถง
ทศทางการพฒนาหนวยบรการปฐมภมและเครอขาย
อยางชดเจน
ขนท 5 สรปประเดนและประเมนผลการด�าเนน
งานตามรปแบบทน�าไปปฏบต
ขนท 6 ประเมนความพงพอใจของผลงาน
(บคลากร)
ขนท 7 วเคราะหขอมลและผลการด�าเนนงาน
ขนท 8 จดประชม CUP Board ถอดบทเรยน
เพอรวมกนพจารณาก�าหนดรปแบบการบรหารจดการ
ทเหมาะสม ผลการวจยพบวา ไดรปแบบการบรหารจดการ
ใน 6 รปแบบ ไดแก การจดการทรพยากรบคคล การจดการ
สายบงคบบญชา การจดการงบประมาณ การด�าเนนงาน
ตามแผนงาน การแกไขปญหาในเครอขาย แลวน�ารปแบบ
การบรหารจดการเครอขายไปปฏบต ตงแตเดอนเมษายน
2558 ถงเดอน มถนายน 2558 รวม 3 เดอน ผลการวจย
พบวา การจดการทรพยากรบคคลเปนไปไดคลองตวมากขน
การจดสายบงคบบญชาไดมการเพมกล มงานและปรบ
เปลยนหนาทรบผดชอบงานใหสามารถรองรบภาระงานได
ดขน การจดการงบประมาณมการจดระบบการไหลเวยน
ของเงนกองทนหลกประกนสขภาพทเพมขนไดอยาง
เหมาะสมมากขน การจดพสด มระบบการจดหาพสด
ทจ�าเปนและขาดแคลน อยางคลองรองรบภารกจได
อยางคลองตว การด�าเนนงานตามแผนมขนตอนและระยะ
เวลาการจดท�าแผนทชดเจนและแนนอน การแกไขปญหา
ภายในเครอขาย ขนท 9 ประชม CUP Board เพอแจงสรป
ผลการด�าเนนงานตามรปแบบความส�าเรจทเกดปญหาขน
อปสรรคการด�าเนนงานและโอกาสพฒนาตอไป ผลการวจย
พบวา บคคลทกระดบมความพงพอใจในรปแบบการบรหาร
จดการทก�าหนดขน
อภปรายผลการวจย
การศกษาเรองรปแบบการบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบใหมกรณ
ศกษาส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอบานดาน ซงสามารถ
น�าผลการวจยมาอภปราย ดงน
1. ดานความร ในการบรหารจดการเครอขาย
หนวยบรการสขภาพปฐมภม หลงการด�าเนนการ คณะ
กรรมการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพระดบ
ปฐมภม มความรเรองการพฒนารปแบบการบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมเพมสงขนอยางมนย
ส�าคญทางสถต .01 ซงสอดคลองงานวจยนฤมล กมทชาต
(2557) ไดศกษารปแบบการบรหารจดการในระดบพนท
ตามนโยบายการพฒนาระบบสขภาพระดบอ�าเภอ อ�าเภอ
วารนช�าราบ จงหวดอบลราชธาน
2. ด านการรบร รปแบบการบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบใหม กรณ
ศกษาส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย
คณะกรรมการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการ
มการรบรรปแบบการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการ
สขภาพปฐมภมรปแบบใหม มการพฒนาศกยภาพเพมขน
อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองงานวจย
พชญสน มงคลศร และ ภคณฏฐ วงศกชสวรรณ (2555)
ไดศกษาเรองไดศกษาความพงพอใจ การรบรและความ
เชอมนของผใชบรการทมตอสถานบรการปฐมภม เครอขาย
โรงพยาบาลอดรธาน
3. ดานความพงพอใจของบคลาการสาธารณสข
ตอการบรหารจดการของเครอขายหนวยบรการสขภาพ
ปฐมภม (CUP Board) บคลากรสาธารณสขมความพงพอใจ
ตอการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม
ของคณะกรรมการบรหารจดการเครอขายหนวยบรการ
สวนใหญมความพงพอใจระดบมาก (รอยละ 91.40)
รองลงมาคอมความพงพอใจระดบปานกลาง (รอยละ 8.60)
ซงสอดคลองกบงานวจย ส�านกงานวจยเพอการพฒนา
หลกประกนสขภาพ (2554) ไดศกษาวจยเรองการบรหาร
จดการระบบสขภาพระดบพนทในระบบหลกประกน
สขภาพถวนหนา กรณศกษาเขตสขภาพนครชยบรนทร
วารสารบณฑตวทยาลย พชญทรรศน 11(2): ก.ค.-ธ.ค. 255956
ผลการวจยพบวา ไดรปแบบการบรหารจดการ
หนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบการบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภมรปแบบใหม ทม
ประสทธภาพเหมาะสมกบเครอขายหนวยบรการสขภาพ
ปฐมภม อ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย และพบวาม
องคประกอบแหงความส�าเรจ
1. นโยบาย (Policy) ในการขบเคลอนระบบ
บรหารจดการเครอขายหนวยบรการสขภาพปฐมภม
รปแบบใหม อ�าเภอบานดาน จงหวดบรรมย นน นโยบาย
และเกณฑมาตรฐานทเกยวของกบการบรหารจดการ
เครอขายหนวยบรการปฐมภมจะมผลตอการขบเคลอนงาน
ในขอบเขตพนทกวางขวางมากหรอนอย ท�าไดชาหรอเรว
ในระยะทผานมานโยบายทมผลส�าคญตอการขบเคลอน
งานปฐมภม
2. การจดโครงสรางการบรหารงานรปแบบใหม
เพมบทบาทหนาทและอ�านาจการบรหารจดการแก
สาธารณสขอ�าเภอ
ขอเสนอแนะ
ผบรหารสาธารณสข ควรน�าผลการวจยในครงน
ไปใชในการก�าหนดนโยบายในการพฒนาเครอขายบรการ
สขภาพปฐมภมพนทไมมโรงพยาบาลเปนหนวยบรการ
ประจ�าโดยยดหลก 5 เรอง ไดแก เอกภาพของบคลากร
การสอสารนโยบายสการปฏบต การวางกลยทธ การม
สวนรวมของบคลากร การมนโยบายทแนนอนชดเจน
กตตกรรมประกาศ
ผวจยขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย
ดร.วรพจน พรหมสตยพรตและอาจารย ดร.เทอดศกด
พรหมอารกษ ทไดกรณาอธบาย โดยเอาใจใสแนะน�า
ชวยเหลอใหค�าปรกษาในการตรวจแกบทความเพอให
สมบรณทสดและนายทวศกด ปรชญพฤทธ ทใหก�าลงใจ
แกผวจยตลอดมา ตลอดจนชแนะแนวทางทเปนประโยชน
แกผวจยจนท�าใหสามารถด�าเนนการวจยส�าเรจไดดวยด
ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง
เอกสารอางอง
นฤมล กมทชาต. รปแบบการบรหารจดการในระดบพนท
ตามนโยบายการพฒนาระบบสขภาพระดบ
อ�าเภอ อ�าเภอวารนช�าราบ จงหวดอบลราชธาน,
วทยานพนธปรญญาสาธารณสขศาสตรมหา
บณฑต มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2557.
บณฑต สรอยค�า. รปแบบการบรหารจดการเครอขาย
หนวยบรการสขภาพปฐมภม ในพนททไมม
โรงพยาบาลเปนหนวยบรการประจ�า กรณศกษา
อ�าเภอนาเยย จงหวดอบลราชธาน. วทยานพนธ
ป รญญาสาธ า รณ สขศาสตรมหาบณฑ ต
มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2555.
พชญสน มงคลศร และ ภคณฏฐ วงศกชสวรรณ. การศกษา
ความพงพอใจ การรบรและความเชอมนของ
ผใชบรการทมตอสถานบรการปฐมภม เครอขาย
โรงพยาบาลอดรธาน. วทยาลยพยาบาลบรมราช
ชนนอดรธาน, 2555.
วจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย,ส�านกงาน.
การบรหารจดการระบบสขภาพระดบพนทใน
ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา กรณศกษา
เขตสขภาพนครชยบรนทร. (ออนไลน) 2554
(อางเมอ 1 ตลาคม 2557). จากhttp://www.
hisro.or.th/main/modules/research/
attachgovernance/160/Full-text.pdf
สรสทธ ฉตรพทกษเลศและคณะ. การท�างานรวมกนใน
เครอขายบรการปฐมภม เมองยา นครราชสมา:
หางหนสวนจ�ากดมตรภาพการพมพ, 2554.