62

ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา
Page 2: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

ค ำน ำ การพฒนานกศกษาใหเปนบณฑตท มความรคคณธรรมนน อาจารยทปรกษานบเปนบคคลหนงทมความส าคญอยางยงตอความส าเรจในการเรยนและการท ากจกรรมของนกศกษาในมหาวทยาลย อาจารยทปรกษามหนาทชวยเหลอแนะน านกศกษา ทงดานวชาการและวชาชพ นอกจากการดแลนกศกษาในเรองของการศกษาตามหลกสตรและแผนก าหนดการศกษา การใชบรการสวสดการ การเขารวมกจกรรมตางๆแลว บทบาททพงตระหนกคอการใหค าปรกษาแกนกศกษาไดอยางถกตองเหมาะสม

คมอการใหค าปรกษาส าหรบอาจารยทปรกษาจดท าขนเพอใหอาจารยทปรกษามความร ความเขาใจเบองตนเ กยวกบแนวคดพนฐานขนตอนและกระบวนการใหค าปรกษาทกษะการใหค าปรกษาเบองตน เนอหาสาระท เปนประโยชนตอการใหค าปรกษา ขอปฏบตในการใหค าปรกษา รวมทงระบบการดแลและชวยเหลอนกศกษาการคดกรอง และการใหความชวยเหลอแนะน าแกนกศกษา ในกรณประสบปญหาตางๆ

งานแนะแนวบรการใหค าปรกษาและอาชพ หวงเปนอยางยงวาคมอใหค าปรกษาส าหรบอาจารยทปรกษาจะเปนแนวทางในการปฏบตหนาทของอาจารยทปรกษา เพอกอใหเกดประโยชนในการดแลและใหความชวยเหลอนกศกษาไดอยางมประสทธภาพ

งานแนะแนวบรการใหค าปรกษาและอาชพ ส านกกจการนกศกษา มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด

Page 3: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

สำรบญ

ค าน า ก สารบญ ข ความหมายและความส าคญของอาจารยทปรกษา 1 - 3 ธรรมชาตของจตใจและภาวะอารมณของมนษย 3 - 9 แนวคดส าคญและขอปฏบตในการใหค าปรกษา 9 - 11 บญญต10ประการและจรรยาบรรณของผใหค าปรกษา 11 - 12 บทบาทของผใหค าปรกษา 12 - 13 เทคนคการใหค าปรกษา 13 - 14 ขนตอนและกระบวนการใหค าปรกษา 14 - 27 ทฤษฎการใหค าปรกษาและการน าไปใช 27 - 41 ตวอยางการใหค าปรกษา 42 - 45 ภาคผนวก 46

Page 4: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

1

ความหมายและความส าคญของอาจารยทปรกษา สานกวชาการและประมวลผลมหาวทยาลยราชภฏรอยเอด ไดสรปความหมายและความสาคญของอาจารยทปรกษาไวดงน

อาจารยทปรกษา หมายถง อาจารยท ไดรบมอบหมายจากมหาวทยาลยเพอทาหนาทใหความชวยเหลอ ใหคาแนะนาแกนกศกษาทางดานวชาการ การพฒนาบคลกภาพ การปรบตวเขากบสงคม การเขารวมกจกรรม การวางแผน และการเตรยมเพออาชพ ใหคาปรกษาเกยวกบการเรยนอยางเปนระบบ ทนตอการเปลยนแปลงทางวชาการและเทคโนโลย เพอใหนกศกษาพฒนาตนเองและมความกาวหนา สงผลตอการประสบผลสาเรจในอนาคต อกทงคอยตกเตอนดแลความประพฤต ใหคาปรกษา และใหกาลงใจเพอใหนกศกษาพฒนาตนเปนคนเกง คนด สามารถใชชวตอยในมหาวทยาลยไดอยางมความสข

การใหค าปรกษา หมายถง กระบวนการใหความชวยเหลอตดตอสอสารกนดวยวาจาและกรยาทาทาง ทเกดจากสมพนธภาพทางวชาชพของบคคลอยางนอย 2 คน คอผใหและผรบคาปรกษา ผใหคาปรกษาในทนหมายถง ครหรออาจารยทมคณลกษณะทเออตอการใหคาปรกษา มความรและทกษะในการใหคาปรกษา ทาหนาทใหความชวยเหลอแกผรบคาปรกษาแกนกศกษา ซงเปนผท กาล งประสบความยงยากใจ หรอมความทกขและตองการความชวยเหลอใหเขาใจตนเอง เขาใจสงแวดลอม ใหมทกษะในการตดสนใจ และหาทางออกเพอลดหรอขจดความทกขยงยากใจดวยตนเองไดอยางมประสทธภาพสามารถพฒนาตนเองไปสเปาหมายทตองการ

Page 5: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

2

ความส าคญของอาจารยทปรกษา การศกษาเปนกระบวนการพฒนาคนใหเปนมนษยทสมบรณ

รากฐานและเครองมอ อนสาคญในการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม การทประเทศใดจะเจรญรงเรองและบรรลเปาหมายไดประชาชนของประเทศนนจะตองเปนผ ไดรบการพฒนาใหถกทศทาง มความรความสามารถ มโลกทศนทกวางไกล ทนเหตการณ แตเนองจากในปจจบนนโลกมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ทาใหเดกและเยาวชนในวยเรยนมพฤตกรรมทไมพงประสงค เชน หนเรยน ตดยาเสพตด เทยวกลางคน เลนการพนน มเพศสมพนธกอนวยอนควร เปนตน

ดงนนภารกจทสาคญของมหาวทยาลยประการหนง คอ การพฒนาคณภาพบณฑต ใหเปนผมความเปนเลศทางวชาการ มบคลกภาพทสมบรณมมนษยสมพนธ มความร คคณธรรม มความสามารถในการประกอบอาชพ และเปนสมาชกทดของสงคม ภารกจดงกลาว จะสาเรจลลวงดวยด ตองอาศยองคประกอบหลายประการ อาท ปรชญาของมหาวทยาลย สภาพแวดลอมของมหาวทยาลย ระบบการทางาน และการปฏบตตามภารกจทรบผดชอบของคณาจารย นกศกษาและเจาหนาทฝายตางๆ นอกจากนองคประกอบสาคญทไมควรมองขาม คอระบบอาจารยทปรกษา

อาจารยทปรกษาเปนบคคลทมหาวทยาลยแตงตงขนเพอใหคาแนะนาชวยเหลอนกศกษาในดานตางๆ เชน ทางดานวชาการ ดานการพฒนาบคลกภาพ การปรบตวเขากบสงคม การเขารวมกจกรรม การวางแผนและการเตรยมตวเพออาชพ เปนตน อาจารยทปรกษาจงนบเปนบคคลทมความใกลชดกบนกศกษา เปนตวแทนของมหาวทยาลยในการทาหนาทดแลชวยเหลอนกศกษา ดงนน ผทาหนาทอาจารยทปรกษาควรมความร ความเขาใจเกยวกบวตถประสงคทถกตอง และเปนประโยชน แกนกศกษา บทบาทและภาระหนาทของอาจารยทปรกษา เปนบทบาทท มความสาคญอยางยงตอการพฒนาคณภาพของนกศกษา รวมทงเปนปจจยหนงทจะเกอหนนใหนกศกษาประสบความสาเรจในการศกษาโดยอาจารยท

Page 6: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

3

ปรกษาจะมสวนสาคญ ดงนนอาจารยทปรกษาจงควรศกษาหลกการ แนวคดสาคญ รวมทงกระบวนการใหคาปรกษาเบองตน เพอชวยเหลอใหนกศกษาสามารถปรบตวและสามารถใชชวตอยรวมกบผอนไดอยางเปนปกตสข ธรรมชาตของจตใจและภาวะอารมณของมนษย ในการใหคาปรกษาผใหคาปรกษาทกคนควรมความเขาใจในธรรมชาตของจตใจและภาวะอารมณของมนษย เพอใหการดาเนนการใหคาปรกษาเปนไปอยางเหมาะสม

นายแพทยสกมล วภาวพลกล (อางถงในลกขณา สรวฒน, 2552 : 4) กลาวถงธรรมชาตของจตใจสามารถแบงออกไดเปน 2 สวน ไดแก

1. ธรรมชาตของจตใจ 2. ภาวะอารมณความรสก ผใหคาปรกษาจะตองมความเขาใจตอปรากฏการณภายในจตใจ

เพอใหเกดการเรยนรและเขาใจธรรมชาตของจตใจและนามาใชประโยชนในการทาความเขาใจกบภาวะจตใจของผรบคาปรกษา และทสาคญทสดคอการเขาใจตอภาวะจตใจของตนเองดวยทเรยกวา รเขารเรา สาระสาคญในธรรมชาตของจตใจ ดงรายละเอยดตอไปน

1. จตใจ (Mind) ประกอบดวยระดบจตสานกและจตใตสานก จตสานกเปนสวนซงเราสามารถตระหนกรหรอรบรได สวนจตสานกเปนสวนทเรามอาจเขาใจไดในระดบการนกคดดวยเหตผล มการทางานดวยกลไกทางจตตางๆ (Defense Mechanisms) ซงอยภายในโดยทเราไมรตว ปญหาทางจตใจกมทงสองระดบเชนเดยวกน การใหคาปรกษาจงเปนการชวยเหลอจตใจในระดบจตสานกอนเกดจากสถานการณแวดลอมทเราเรยกวา ปญหาทางจตสงคม (Psycho – social Problem) จะทาใหผรบคาปรกษาเกดความทกข (Suffered) หรอความไมสบายใจ (Distress) และไมสามารถแกปญหาไดดวยตนเอง

Page 7: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

4

2. จตใจระดบจตสานก (Conscious Mind) ประกอบดวย 2 สวน ไดแก ความคด (Cognition) และอารมณ ความรสก (Emotion) โดยทวไปจงมกเรยกจตใจในภาพรวมวา ความรสกนกคด ซงเปนสวนทเราสามารถตระหนกรไดและเปนการทางานของสมอง แมวาในบางครงเราจะใชคาวา หวใจ แทนกตาม

3. ความคดและความรสกสามารถโนมนากนได ความคดในทางบวกสามารถโนมนาความรสกหรอภาวะอารมณใหเปนไปในทางบวกได ตวอยางเชน ถาเราคดในสงทดหรอมองโลกหรอผอยรอบๆขางเราดวยการคดดทด จะเหนแตสงทดในพวกเขาเหลานนและกจะเปนเหตใหเกดความรสกในทางบวกหรอในทางทดจะกระทาแตพฤตกรรมทดดวย แตในทางตรงกนขามความคดในทางลบยอมชกนาความรสกใหเปนไปในทางลบไดเชนกน

4. อารมณใดๆกจะตามรบกวนการทางานของความคด เมอภาวะจตใจเตมไปดวยอารมณไมวาจะเปนอารมณดหรอไมดกตาม ณ เวลานนประสทธภาพการทางานของความคดจะลดระดบลงไมวาจะเปนการคดดวยเหตผล (Logical Thinking) การคดคานวณ (Calculation) ความจา (Memory) หรอการตดสนใจในเรองใดๆ (Judgement) ดงนนหากผใหคาปรกษาตองการใหขอมล (Information) หรอขอเสนอแนะ (Suggestion) หรอตดสนใจเลอกทางปฏบต (Logical Consequence) จาเปนตองใหผรบคาปรกษาอยในอารมณทสงบเสยกอน เพราะภาวะอารมณจะรบกวนการทางานของความคดหรอสกดกนการรบรขอมลตางๆ

5. ความทกขใจทพบบอย ไดแก ความวตกกงวล ความเสยใจและความโกรธ

Page 8: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

5

5.1 ความวตกกงวล เปนภาวะอารมณทเ กดขนเ มอมการคดลวงหนาไปถงสถานการณในอนาคตทยงไมเกดขน เปนลกษณะของความคดท กากงระหวางบวกและลบ จงอาจทาใหเกดผลทางหนงทางใดซงสงผลกระทบตอชวต

5.2 ความเสยใจ เปนภาวะอารมณทเกดขนภายหลงจากไดผานสถานการณหรอทบทวนเหตการณในอดตทมความหมายเกยวกบความสญเสย (Loss) หากจตใจมความผกพนอยางมากหรอยดมนตอสงทสญเสยไปนน ความเสยใจกจะมากทวคณ

5.3 ความโกรธ เปนภาวะอารมณท เ กดขนเ มอพบสงทตนไมตองการและมผลกระทบตอตนเอง (self) จนทาใหมแนวโนมตอบโตดวยพฤตกรรมตางๆทงคาพดหรอการกระทา

6. แสดงออกทางวาจา (Verbal Expression) ความรสกแสดงออกทางกาย (Non–verbal Expression) เมอเรามความคดบางอยางทตองการจะสอออกไปใหบคคล

ความรพนฐานดานอารมณความรสก (Feeling) มดงน 1. ความรสก (Feeling) มใชกนหลายความหมายซงแตกตางกน

ไดแก 1.1 เจตคต (Attitude) เปนความรสกทผสมผสานกนระหวาง

ความคดและความรสก เชน “ฉนรสกวาสาขาทฉนเลอกเรยนมนไมใชตวฉนเลย” เปนตน จะเหนวาขอความนเปนความคดและความรสกในดานลบ เปนเจตคตทแสดงใหเหนวาบคคลนมความลงเลและมความทกข

1.2 ประสาทสมผส (Physical Sensation) เปนการรบรทางประสาทสมผสทง ห ตา จมก ลน และผวหนง ทเกดจากการเรยนร และประสบการณตางๆมผลทาใหเกดพฤตกรรมในการดารงชวตของบคคล ตวอยาง เชน “รสกวานาแกวนรสเฝอนๆนะ” หรอ “เธอรสกรอนไหม จะไดเปดแอร”

Page 9: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

6

1.3 อาการทางกาย (Somatic Symptom) เปนการรบรสภาวะทางรางกายเกยวกบอวยวะตางๆทาใหเกดการปรบตวเพอการดารงชวตของบคคล ตวอยางเชน “ฉนรสกเวยนหวมานานเกอบอาทตยแลว” หรอ “ผมเรมหวขาวจนตาลายแลวนะ”

1.4 อารมณ (Emotion) เปนปรากฏการณทางจตใจ ซงสามารถรบรไดดวยตนเอง หรออาจแสดงออกใหผอนรบรได อารมณเปนเหตใหเกดพฤตกรรมตางๆเชนกนและอารมณแบงเปน 2 ประเภทใหญๆไดแก อารมณทพงพอใจและอารมณทไมพงพอใจ เชน “ผมรสกเสยดายทไมยอมเรยนตอทงๆทมโอกาส” หรอ “ฉนรสกมกาลงใจมากขนทเขาพดกบฉนแบบน” ในกระบวนการใหคาปรกษา ความรสกทกลาวถงนนจะหมายความถงความรสกในความหมายของอารมณ บางครงจงเรยกวาอารมณความรสก

2. อารมณสามารถจาแนกออกเปนหลายกลม ดงน 2.1 กลมอารมณโกรธ ไดแก ไมชอบใจ ไมพอใจ ราคาญ ผดหวง

โมโห เคยดแคน เปนตน 2.2 กลมอารมณเกลยด ไดแก ไมชอบ รงเกยจ เกลยด ชงชง

อจฉารษยา ขยะแขยง เปนตน 2.3 กลมอารมณกงวล ไดแก สองจตสองใจ ลงเล สงสย หนกใจ

สบสน เปนตน 2.4 กลมอารมณกลว ไดแก ไมกลา เกรงใจ ขยาด หวาด ขวญผวา

ตกใจ เปนตน 2.5 กลมอารมณเศรา ไดแก เสยดาย นอยใจ สะเทอนใจ ทอแท

หมดกาลงใจ เปนตน 2.6 กลมอารมณเบอ ไดแก ออนใจ เพลยใจ เหนอยใจ หดห เซง

เบอ หอเหยว เปนตน 2.7 กลมอารมณเหงา ไดแก เงยบเหงา หงอย วาเหว เควงควาง

หมดทพง เปนตน

Page 10: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

7

2.8 กลมอารมณเอยงอาย ไดแก เคอะเขน เหนยม เปน กระดาก เอยงอาย เปนตน

2.9 กลมอารมณอบอาย ไดแก หนาแตก ขายหนา เสยหนา อบอาย ละอายใจ เปนตน

2.10 กลมอารมณด ไดแก ดใจ สบายใจ คลายกงวล คกคก ปต ภมใจ เปนสข เปนตน

3. อารมณแตละกลมมความเขมขน (Intensity) แตกตางกนจากนอยไปหามาก ตวอยาง เชน หงดหงด กบคบแคนอยในอารมณกลมโกร ธเหมอนกน แตคบแคนมความเขมขนของความโกรธสงกวาความหงดหงด และการสะทอนความรสกควรใชคาแสดงความรสกทตรงกบกลมและความเขมขนของอารมณใหมากทสด

4. อารมณแสดงออกทางนาเสยง แววตา สหนา ทาทาง (Non – verbal Expression) โดยเมออารมณมความเขมขนนอยจะแสดงออกใหผอนรบรไดทางแววตา เมอมความเขมขนมากขนจงแสดงออกทางสหนา (Facial Expression) และทาทางตามลาดบ ในสวนของนาเสยงนนจะครอบคลมทงความเรว–ความชา ความดง-ความคอย และจงหวะ

5. ทศทางของอารมณ จะกาหนดทาทางของรางกาย ไดแก 5.1 อารมณโกรธ กาวราว มทศทางมงไปขางหนา เชน จองหนา

ทบโตะ หรอปาของ 5.2 อารมณกลว หวาดผวา มทศทาง ถอยหลง เชน สะดงผวา

แสดงอาการตกใจ 5.3 อารมณดใจ เพลดเพลน มทศทาง ขนบน เชน ยกมอขนรอง

ไชโย กระโดดขนจนตวลอย 5.4 อารมณเศรา เบอหนาย มทศทาง ลงลาง เชน เดนคอตก

เสยใจจนเขาทรด 5.5 อารมณความรสกรกใคร มทศทาง ดานขาง เชน จงมอ แตะ

ไหล ซบไหล หรอกอดเอว

Page 11: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

8

5.6 อารมณความรสกกงวล มทศทางอยตรง ศนยกลาง เชนนงกอดอก เดนวน กระสบกระสาย

6. เราอาจรบรอารมณซงแฝงหรอซอนเรนภายใตคาพด (Verbal Expression) ผรบคาปรกษาอาจบอกความรสกของตนเอง แตไมไดพดออกมาเปนคาแสดงความรสก แตพดในลกษณะสานวน หรอคาพดเปรยบเปรย คาพดแสดงกรยาหรอพฤตกรรม ตวอยางของคาพด เชน

6.1 คาพดเปรยบเปรย - เหมอนคนรกโลก หมายถง ไรคา - หวใจพองโต หมายถง อมเอบใจ - เหมอนตายแลวเกดใหม หมายถง โลงใจมากทสด 6.2 คาพดแสดงกรยาหรอพฤตกรรม - กดฟนพด หมายถง ฝนใจ - อยากอยเฉยๆ หมายถง เบอ เซง - กลนไมเขา คายไมออก หมายถง อดอดใจ ลาบากใจ ตวอยางกลมคาพดท งสองประเภทนสรปได วาเปนการรบร

ความรสกของผอนทแสดงออกโดยการสงเกตจากนาเสยง แววตา และสหนาทาทาง (Non-verbal Expression)แลวคาพด (Verbal Expression) ยงสามารถบอกถงอารมณความรสกของผรบคาปรกษาได

7. ผใหคาปรกษาและผรบคาปรกษานงเปนมมฉากกน เนองจากอาศยหลกการของทศทางของอารมณมาใชนนเอง ถานงเผชญหนากน จะเ ห น ว า เ ป น ท ศ ท า ง ข อ งความรสกโกรธ กาวราว การมองต า กนต ร งห น า จะ ใ หความรสกวาเปนการจองตามากกวาการสบตา และหากผรบคาปรกษาแสดงอารมณโกรธ ผใหคาปรกษาจะตกเปน

Page 12: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

9

เปาของผรบคาปรกษาได แตถานงเปนมมฉากยอมจะมสวนทหนดานขางใหแกกนซงเปนทศทางของความรสกเอออาทร โดยผใหคาปรกษาสามารถแสดงความเหนใจ หรอแสดงความรสกเอออาทรตอผรบคาปรกษาดวยการสมผสทไหลหรอโอบไหลไดสะดวกซงจะทาใหเขารสกถงความรกและความอบอน อนเปนกาลงใจจากผใหคาปรกษาไดเปนอยางด แนวคดส าคญ และขอปฏบตในการใหค าปรกษาแกนกศกษา

กองพฒนานกศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยาไดสรปแนวคดในการใหคาปรกษาไว ดงน

1. มนษยทกคนทเกดมา มปญหาทกคน ไมมใครทไมมปญหา 2. มนษยทกคนมความตองการไดรบความชวยเหลอจากบคคลอน

ทงสน 3. มนษยมความแตกตางระหวางบคคล 4. การชวยเหลอผมปญหาอาจจะมหลายวธ แตละวธกมประโยชนทงสน 5. การใหคาปรกษา (Counseling) เปนกระบวนการใหความชวยเหลอทางจตวทยาทไมสามารถนามาชวยเหลอผทมปญหาได 6. ผทจะใหคาปรกษาได จะตองเรยนรและฝกทกษะเปนอยางดเพราะการใหคาปรกษาเปนวชาชพชนสง 7. บคคลทไมไดเรยนโดยตรงจะสามารถชวยไดในระดบหนงเทานน 8. กระบวนการสงตอ (Referral Process) มความจาเปนและสาคญอยางยง

เพอการใหคาปรกษาแกนกศกษาเปนไปดวยด สานกวชาการและประมวลผลมหาวทยาลยราชภฏรอยเอด ไดสรปขอปฏบตในการใหคาปรกษาสาหรบอาจารยทปรกษาไว ดงน

Page 13: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

10

1. สรางสมพนธภาพ เพอสรางความศรทธา เชอถอ ไววางใจสบายใจในการมาพดคยดวยบรรยากาศทเปนกนเองจะทาใหนกศกษา สบายใจเปนตวของตวเอง ซงมผลตอความสามารถในการคดแกปญหา

2. ศกษาทาความเขาใจในตวนกศกษา ทงดานบคลกภาพลกษณะนสยและปญหาทประสบวาเปนอยางไร ปญหาหนกแคไหน ซงนกศกษาบางคนตองใชวธคอยเปนคอยไป บางคนคดเรวตดสนใจเรวบางคนจตใจเขมแขง บางคนเปราะบาง ตองคอยๆหวานลอม ปญหาบางปญหานกศกษาแกไดดวยตนเอง บางปญหาตองอาศยความชวยเหลอจากผอน ซงตองพจารณาเลอกใชวธการทเหมาะสมกบตวนกศกษาและสภาพปญหา

3. ตองใหคาปรกษาทกดาน ไมควรมงใหคาปรกษาดานการเรยนเพยงอยางเดยวและตองถอวาเปนภาระหนาทโดยตรงของอาจารยทปรกษา มใชผลกภาระรบผดชอบนใหงานแนะแนว สานกกจการนกศกษา หรอสานกวชาการและประมวลผลเทานน แตควรมการประสานงานกบฝายทกลาวมาสาหรบปญหาบางกรณของอาจารยทปรกษา

4. ควรใหคาปรกษาในทนททนกศกษามาพบ ไมควรประวงเวลาหรอขอนดไปวนอน นกศกษาจะเกดความรสกอบอนและเหนวาอาจารยใหความสาคญกบตวเขา

5. ขณะพดคยใหคาปรกษา ควรมใจทหนกแนน และเปดใจกวางทจะใหนกศกษาแสดงความคดเหนโดยเสร แตขณะเดยวกนตองพยายามใหเขาไมละเมดสทธของคนอนเพอฝกทกษะทางสงคม โดยใชคาพดทนกศกษารสกวาอาจารยใหเกยรตและยอมรบในตวเขา

6. ใหความสาคญกบภาษาทาทางของนกกฬาผขอรบคาปรกษา หากพบวาคาพดกบทาทางขดแยงกน ใหเชอภาษาทาทางและสะทอนกลบใหนกศกษาผรบคาปรกษารบร เพอใหผรบคาปรกษาเขาใจตนเองมากขน 7. หลกเลยงการถามขอมลทละเอยดออนหรอเจาะจงมากเกนไป เพราะจะทาใหผรบคาปรกษาอดอดใจ และไมใหความรวมมอในการปรกษาได

Page 14: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

11

8. มการบนทกเพอเตอนความทรงจาภายหลงยตการพดคยใหคาปรกษาแลว เพอเปนขอมลในการชวยเหลอครงตอไป

9. มการตดตามผลประพฤตของนกศกษาภายหลงให ค าปร กษา เ พ อ ส ง เส ร ม พฒนา หรอใหกาลงใจในการขจดอปสรรคทอาจเ กดจากความพยายามในการลง มอแกไขปญหา

10. เมอใหคาปรกษาแกนกศกษาไปแลว หรอขณะดาเนนการใหคาปรกษา อาจารยทปรกษาตองรกษาจรรยาบรรณของการใหคาปรกษาโดยเรงรด

11. ตองรกษาความลบของผรบคาปรกษา โดยตองระวงไมนาเรองราวไปพดในทตางๆเพราะอาจสงผลใหเสยหายตอผรบคาปรกษาและกระทบตอความนาเชอถอและความไววางใจของระบบการใหคาปรกษา บญญต 10ประการและจรรยาบรรณของผใหค าปรกษา

บญญต 10ประการในการใหค าปรกษา กองพฒนานกศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา สรปไว ดงน 1. รบฟงนสตนกศกษาเสมอ 2. พดนอยๆ ปลอยใหนกศกษาพดมากๆได 3. สงเกตพฤตกรรมของนกศกษาตลอดเวลา 4. เขาใจปญหาและสาเหตของปญหาอยางชดเจน 5. เกบความลบของนกศกษาทกคน 6. เหนอกเหนใจนกศกษาและมงทจะชวยเหลอ 7. ความมนคงทางอารมณ ไมปลอยอารมณใหออนไหวตาม 8. ตระหนกเสมอวาปญหาทเกดขนอาจจะแกไขไดหรอไมได

Page 15: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

12

9. ถาไมอาจจะชวยนกศกษาได ตองแสวงหาแหลงทจะชวยนกศกษาตอไป 10. ใหเขาจากไปดวยความรสกทดตอเรา และอยากจะกลบมาเมอจาเปน จรรยาบรรณของผใหค าปรกษา

สมาคมบค ลากร แนะแนวแห ง สห ร ฐ อเ มร กา (American Personnel and Guidance Association : APGA) ไดกาหนดไวเพอเปนแนวทางในการปฏบต ซง พรรณราย ทรพยะประภา (2527) ไดแปล และเรยบเรยงจรรยาบรรณของผใหคาปรกษาไว สรปดงน

1. เคารพในศกดศรและสงเสรม สนบสนน สวสดภาพของผรบคาปรกษาและในการใหคาปรกษาแบบกลมตองระวงไมใหผรบคาปรกษาไดรบความกระทบกระทงทางจตใจจากสมาชกในกลม

2. สมพนธภาพในการใหคาปรกษาและขอมลท ไดรบจากสมพนธภาพนนจะตองเกบรกษาไวเปนความลบ กรณของการใหคาปรกษาแบบกลมควรใหสมาชกรกษาความลบของขอมลซงกนและกน

3. บนทกตางๆในการใหคาปรกษา รวมทงบนทกจากการสมภาษณขอมลจากแบบทดสอบ เครองบนทกเสยงและเอกสารอนๆ ถอไดวาเปนขอมลเฉพาะอาชพ การจะนาไปใช จะตองปกปดเอกลกษณของผรบคาปรกษา และระมดระวงอยางยงทจะไมใหเกดความเสยหายแกผรบคาปรกษา

4. ควรไดชแจงเงอนไขตางๆของการใหคาปรกษาใหผรบคาปรกษาทราบ

5. ผใหคาปรกษาจะตองหลกเลยงสภาพทจะทาใหผรบคาปรกษาอยในภาวะขดแยงในใจ

Page 16: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

13

6. ยตการปรกษาเมอผใหคาปรกษาไมสามารถใหความชวยเหลอผรบคาปรกษาไดอกตอไป และประสานใหผรบคาปรกษาไปพบผเชยวชาญทเหมาะสมตอไป

7. หากไดรบขอมลทอาจเปนอนตรายตอผอน ผใหคาปรกษาตองรบรายงานใหแกผมอานาจเกยวของในแนวทางทไมเปดเผยวาได รบขอมลจากผรบคาปรกษาคนใด

8. ในสถานการณทตองใหใครมารบผดชอบตอใหผรบคาปรกษาหรอเมอมอนตรายทเหนไดชดวาจะเกดขนแกผรบคาปรกษาหรอผอนจะตองรบรายงานขอเทจจรงน ใหแกผมอานาจเกยวของและ/หรอกระทาการเรงดวนอนๆเทาทสถานการณบงคบทนท

9. ในกรณทผ ใหค าปรกษาตองมการกระทาใดๆกตามนอกเหนอไปจากสภาพการณไดกลาวมาแลวนน ตองมความเหมาะสมภายใตเงอนไขของจรรณยาบรรณ บทบาทของผใหค าปรกษา

เรนน ไดกลาวถงบทบาทของผใหคาปรกษาไวดงตอไปนคอ (อางถงในวชร ทรพย, 2547 : 22)

1. สรางสมพนธภาพกบผรบคาปรกษาใหเกดบรรยากาศทอบอนเปนมตรกอใหเกดความไววางใจซงกนและกน

2. ชวยใหผรบคาปรกษาเกดความเขาใจตนเอง 3. ชวยใหผรบคาปรกษาสามารถแกปญหาและตดสนใจไดดวย

ตนเอง 4. ชวยใหผรบคาปรกษามสขภาพจตด 5. สงเสรมความกาวหนาในวชาชพ ผใหคาปรกษาจะตองตระหนกในบทบาทของตน ผใหคาปรกษา

จะตองมความสามารถทจะใหผขอรบคาปรกษารวมมอและมความรบผดชอบรวมกนในทกขนตอนของการใหคาปรกษา ผใหคาปรกษาจะเปนผกระตน

Page 17: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

14

ผสนบสนน อานวยความสะดวก ตลอดจนจดสภาพแวดลอม สวนการตดสนใจเปนหนาทของผรบคาปรกษา ถาผรบคาปรกษาขาดความรบผดชอบและไมรวมมอในการใหคาปรกษาแลวจะไมมการเปลยนแปลงใดๆเกดขนกบผขอรบคาปรกษา

ผใหคาปรกษาบางคนคดวาตนมความสามารถและมประสบการณมากกวาผขอรบคาปรกษา ดงนน จงจดดาเนนการทกขนตอนใหเสรจ และผรบคาปรกษาบางคนกคดวาผใหคาปรกษาจะชวยแกปญหาหรอตดสนใจให

เขาไดโดยไมตองทาอะไรเลย ซงทาใหขาดความรวมมอระหวางกนและกน

การทผใหคาปรกษารจกบทบาทหนาทของตน และปฏบตตามบทบาทแหงวชาชพของตน

ตลอดจนมความสามารถในการใหผรบคาปรกษามามสวนรวมมอดวยจะเปนองคประกอบสาคญในการใหคาปรกษาอยางมประสทธภาพ

ในบรบทของอาจารยทปรกษาเองเชนกน กรณนกศกษาเขาพบเมอมปญหา อาจารยทปรกษาทเขาใจกระบวนการใหคาปรกษา รบทบาทหนาทของผใหคาปรกษาจะตองเปดโอกาสใหนกศกษาไดคด ใครครวญ และวางแผนการแกไขปญหาดวยตนเอง โดยมอาจารยทปรกษาเปนผรบฟง และให กาลงใจ อาจารยทปรกษาสามารถชแนะหรอกระตนให นกศกษาปรบเปลยนแนวความคดได แตไมใชการตดสนใจแทน เทคนคการใหค าปรกษา

อาจารยทปรกษาตองมเทคนคในการใหคาปรกษา เพอใหนกศกษารสกวาอาจารยทปรกษาใหความอบอน เปนกนเอง และสามารถเปนพงของนกศกษาไดเทคนคในการใหคาปรกษาทอาจารยทอาจารยทปรกษาควรทราบ มดงน

Page 18: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

15

1. เทคนคการใหความสนใจ 1.1 การประสานสายตา 1.2 การแสดงถงความมสวนรวมในการใหคาปรกษาโดยใช

ลกษณะทาทางสบายๆ 1.3 การตอบสนองตอการพดของนกศกษาและความตงใจทจะ

แกปญหา 1.4 การสรางจดหมายและการพฒนาขอผกพนของการให

คาปรกษา 1.5 การสะทอนความรสกและการเขาใจในความรสก 1.6 การใชความเงยบ 1.7 การแสดงออกทางสหนา ลกษณะทาทางทแสดงออกทาง

รางกาย นาเสยงและจงหวะของการหายใจ 2. เทคนคในการสรางสมพนธภาพ 2.1 สรางบรรยากาศทเปนมตร อบอน แจมใส 2.2 ใหความสนใจแกนกศกษา 2.3 ใหความเมตตากรณาแกนกศกษา 2.4 แสดงความจรงใจและปฏบตตนตอนกศกษาอยางสมาเสมอ 2.5 ยอมรบคณคาและความแตกตางระหวางบคคล 2.6 พยายามทาความเขาใจทงความรสก ปญหา และความ

ตองการของนกศกษา 2.7 ใหความชวยเหลอนกศกษาอยางเตมใจ จรงจงและจรงใจ 2.8 เปดเผย ไมมลบลมคมใน 3. เทคนคในการใหค าแนะน าและการใหค าปรกษา 3.1 การใหคาแนะนา (Advising) เปนวธทอาจารยทปรกษาใหการ

ชวยเหลอแกนกศกษามากทสด สงทอาจารยทปรกษาแนะนานกศกษามกจะเปนเรองทเกยวกบกฎระเบยบ หรอ วธปฏบตทใชกนเปนประจา เชน การ

Page 19: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

16

ลงทะเบยนเรยน วธการเพม – ถอน รายวชาเรยน หรอปญหาเลกนอยทอาจารยทปรกษาซงเปนผทมวฒภาวะ และประสบการณมากกวาสามารถใหคาแนะนา เพอชวยใหนกศกษาแกไขปญหาได การใหคาแนะนาทเหมาะสมกบปญหาทเกยวกบอารมณอยางรนแรง ปญหาบคลกภาพ หรอปญหาทตองตดสนใจเลอกอยางใดอยางหนง

3.2 การใหคาปรกษา (counseling) เปนกระบวนการชวยเหลอใหนกศกษาเขาใจตนเอง สภาพแวดลอมและปญหาทเผชญอยและสามารถใชความเขาใจดงกลาวมาแกปญหา หรอตดสนใจเลอกเปาหมายในการดาเนนชวตทเหมาะสมกบตนเองเพอการปรบตวทดในอนาคต เทคนคในการใหค า ป ร ก ษ า ท ส า ค ญ ท อ า จ า ร ย ท ป ร ก ษ า ค ว ร ท ร า บ ม ด ง น อาจารยทปรกษาควรกระตน และใหกาลงใจ ใหนกศกษาเกดความมนใจ พรอมทจะเผชญกบปญหาและแกไขปญหาตอไป

3.21 การฟง (Listening) เปนการแสดงความสนใจตอนกศกษาโดยใชสายตาสงเกตทาทางและพฤตกรรมเพอใหทราบวาอะไรเกดขนกบนกศกษาเทค นคในการฟงประกอบดวยการใส ใจ ซ ง มพฤตกรรมทประกอบดวยการประสานสายตา การวางทาทางอยางสบาย การใชมอประกอบการพดทแสดงถงความสนใจตอนกศกษา ในการฟงนบางครงอาจารยทปรกษาอาจสะทอนขอความหรอตความใหกระจางชด หรอถามคาถามเพอใหทราบถงปญหาและความตองการของนกศกษา

3.2.2 การนา (Leading) เปนการกระตนใหนกศกษาซงบางครงไมกลาพด ไมกลาแสดงออก ไดพด ไดแสดงออก ซงการนาเปนการกระตนใหนกศกษาไดสารวจ และกลาแสดงถงความรสก เจตคต หรอการกระทาของตน

3.2.3 การเรยบเรยงคาพดใหม (Paraphrasing) เปนการตรวจสอบวาอาจารยทปรกษาเขาใจนกศกษาในสงทเขาตองการ

3.2.4 การสะทอนกลบ (Reflecting) เปนการชวยใหนกศกษาเขาใจตนเอง เกยวกบความรสก ประสบการณ หรอปญหาไดอยางถกตอง

Page 20: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

17

3.2.5 การเผชญหนา (Confrontation) เปนกลวธหนงทอาจารยทปรกษา จะบอกถงความรสกและความคดเหนของตนเองตอนกศกษาอยางตรงไปตรงมาเพอชวยใหนกศกษาเขาใจความรสกตลอดจนพฤตกรรมของตนเองถกตองตามความเปนจรงมากขน

3.2.6 การสรป (Summarization) คอการทอาจารยทปรกษารวบรวมความคดและความรสกทสาคญๆทนกศกษาแสดงออกมา การสรปทเปนการใหนกศกษาไดสารวจความคดและความรสกของตนเองใหกวางขวางยงขน

3.2.7 การใหขอมล ( Informing) ขอมลทจาเปนในการใหคาแนะ นาปร กษาได แ ก ข อมล เ กยว กบการศกษา ข อ มล เ กยว กบสภาพแวดลอมของสงคม ขอมลเกยวกบอาชพ เปนตน ขอมลเหลานจะชวยใจตนเองและสงแวดลอมไดดยงขนอนจะชวยใหสามารถตดสนใจหรอแกปญหาได

3.2.8 การใหกาลงใจ (Encouragement) เมอมปญหา นกศกษามกรสกทอแท สนหวง ขาดความมนใจ

3.2.9 การเสนอแนะ (Suggestion) อาจารยทปรกษาอาจเสนอความคดเหน เพอนาไปสการแกปญหา อยางไรกตาม การเสนอความคดเหน ดงกลาว ควรเปดโอกาสใหนกศกษาใชความคดและเหตผลของตนเอง

เทคนคในการใหคาแนะนาปรกษาดงกลาวขางตน เปนเทคนคเชงจตวทยา ซงจาเปนตองมการอบรม และฝกปฏบตเพอใหเกดทกษะความชานาญ อาจารยทปรกษาจงจะสามารถนาไปใชในการใหคาปรกษาแกนกศกษาไดอยางมประสทธผล อยางไรกตามบอยครงทปญหาของนกศกษาเปนปญหาสวนตว ซงแกไขไดยากอาจารยทปรกษาควรใหกาลงใจ ใหความอบอน และนาเทคนคตางๆดงกลาวมาประยกตใชใหเหมาะสม กอาจจะชวยเหลอนกศกษาไดพอสมควร เทคนคการสะทอนกลบเปนทกษะทสาคญทผใหคาปรกษาควรทราบถงขนตอนอยางละเอยด

Page 21: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

18

ลกขณา สรวฒนไดสรปทกษะการสะทอนความรสก (Reflection of Feeling) ไวเพมเตม ดงน

การสะทอนความรสกสามารถทาใหเกดการรบรอารมณความรสกตางๆทผรบคาปรกษาแสดงออกมา ไมวาจะดวยคาพดหรอลกษณะทาทางกตาม และมผลคอใหขอมลยอนกลบดวยภาษาพดอยางชด เจนใหผ ร บคาปรกษารบฟง ผใหคาปรกษาจงตองใช ท กษะ เพ อ ใ ห เ ก ด การ สะท อนความรส ก ซ ง เ รยกวา ท กษะการสะทอนความรสก ซงประกอบไปดวยวธการ 3 ขนตอนและผลทไดรบจากการสะทอนความรสก ดงรายละเอยดตอไปน.

1. วธการ 3 ขนตอน ไดแก 1.1 สงเกตและรบรความรสกของผรบคาปรกษาจากคาพดและส

หนาทาทาง 1.2 เกดความเขาใจความรสกของผรบคาปรกษา (Empathy) 1.3 สะทอนความรสกดวยคาพดทชดเจนและทาทเหมาะสม เชน

คณรสก (คาพดทแสดงความรสก)...ท.....(สาเหต).... 2. ผลทไดรบจากการสะทอนความรสก ดงตอไปน 2.1 ผรบคาปรกษาเกดความไววางใจผใหคาปรกษามากขน เพราะ

ไดรบรวาผใหคาปรกษาเขาใจความรสกของตน จากการมสมพนธภาพดขนจากรจกเปนรใจนนเอง

2.2 ผรบคาปรกษายอมเปดเผยตนเองมากขน กลาพดถงปญหาของตน

2.3 ผรบคาปรกษาตระหนกรในอารมณความรสกของตน

Page 22: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

19

2.4 ชวยลดความรสกทมตอปญหาอารมณตางๆทผรบคาปรกษาเกบกดทาใหคลคลาย ผอนคลาย จนมองสภาพการณตางๆไดเปนจรงมากขน ขอควรตระหนกสาหรบผใหคาปรกษาเกยวกบการสะทอนความรสก

1. ผมารบคาปรกษาทมาดวยอาการบางอยางอาจมสาเหตจากภาวะอารมณ เชน อารมณเศราอาจมาดวยอาการกนไมได เบออาหาร คลนไส ออนเพลย ไมมแรง หนามด เวยนศรษะจะเปนลม มภาวะวตกกงวลทมกมาดวยอาการใจสน หวใจเตนแรง แนนหนาอก หายใจไมอม ปวดศรษะ นอนไมหลบ

2. แมวาคาพดจะเปนสงทบงบอกอารมณ ความรสกของผรบคาปรกษาไดกตาม แตหากคาพดกบแววตา สหนา ทาทาง ไมสอดคลองสมพนธกบการจบความรสกตองยดสหนาทาทาง (Non-verbal) เปนหลกเสมอ เพราะคาพดของผรบคาปรกษาอาจไมตรงกบความรสกทแทจรง แตการปกปดดวยการแสดงออกทางแววตา สหนาทาทางนนทาไดยากกวา

3. อารมณ ความรสกของแตละบคคลจะมการเปลยนแปลงตลอดเวลา แมในชวงเวลาสนๆชวงหนง อารมณอาจมการเคลอนตวจากอารมณกลมหนงไปอกกลมหนงไดอยางรวดเรว ดงนนการสะทอนความรสกตองสะทอนทนทและสะทอนอารมณ ความรสกทสาคญ

4. กรณสะทอนความรสก หากคาพดทแสดงความรสกทใชนนผรบคาปรกษาฟงแลวเกดความรสกวาตนเองพายแพ หรอสญเสยความมนใจในตนเองควรหลกเลยงมาใชคาแสดงความรสกทเปนกลางแทน เชน คาพดทวา “ไรคา สนหวง หมดอาลยตายอยากในชวต อบอาย” ซงตรงกบอารมณทแทจรงแตผรบคาปรกษากตาม แตถาเขาไดฟงแลวจะรสกถกตอกยาความพายแพ จงควรใชคาทเปนกลางแทน

5. บางคนพยายามทาความเขาใจความรสกของผรบคาปรกษาดวยการถามตนเองวา “ถาเราเปนเขาในสถานการณเชนนนเราจะรสกอยางไร” แลวใชความรสกนนสะทอนใหผรบคาปรกษาฟง ซงโดยสวนใหญจะตรงกน

Page 23: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

20

เพราะเปนคนทอยในวฒนธรรมเดยวกน เมอเผชญเหตการณเหมอนกนมกจะเกดความรสกทคลายๆกนแตไมควรใชวธนเนองจาก

5.1 การสะทอนความรสกนมาจากความคดของผใหคาปรกษา มไดเกดการรบรความรสกของผรบคาปรกษาซงสงเกตจากสหนาทาทาง

5.2 การสะทอนความรสกโดยวธนอาจไมตรงกบความรสกทแทจรงของผรบคาปรกษาได ในบางครง เ นองจากความรสกทตอบสนอ งตอเหตการณของแตละคนนนขนอยกบประสบการณของแตละคนนนขนอยกบประสบการณในชวตทแตกตางกน

สรปในการใหคาปรกษานนผใหคาปรกษาไมควรตดทคาพดของผรบคาปรกษา แตควรรวาอารมณความรสกอะไรทอยภายใตคาพดนน ขนตอนและกระบวนการใหค าปรกษา

การใหคาปรกษาเปนกระบวนการทเกดขนระหวางผใหคาปรกษากบผรบคาปรกษามชดเจนตงแตเรมตนการใหคาปรกษา จนการใหคาปรกษาบรรลเปาหมายในการใหความชวยเหลออยางเหมาะสมแลวแตกรณไป ในการใหคาปรกษา บทบาทของผใหคาปรกษาเปนการเอออานวยใหผรบคาปรกษาใชศกยภาพและความสามารถของตนเองอยางมประสทธภาพ ดร.จน แบร ไดสรปขนตอนของกระบวนการใหคาปรกษาเปน 5 ขนตอน ไดแก 1) การสรางสมพนธภาพ 2) การสมภาษณเบองตน / สารวจปญหา 3) การเขาใจปญหา สาเหต ความตองการ 4) การวางแผนแกปญหา 5) การยตการใหคาปรกษา

Page 24: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

21

กระบวนการใหค าปรกษา ขนตอนท 1 การสรางสมพนธภาพ การใหคาปรกษาไดเขามามสวนรวม โดยผรบคาปรกษาไมสมครใจ

ทจะรบความชวยเหลอ บทบาทของผใหคาปรกษาในขนตอนนจงเปนการเอออานวยใหบคคลทมาพบคอยๆรสกสมครใจอยางเตมทและเกดความตงใจทจะมสวนรวมในกระบวนการ ผใหคาปรกษาควรจะเงยบ แสดงความเปนมตร ใหความอบอน ใสใจดวยทาทางกรยาและใชคาพดทใหกาลงใจแกผรบคาปรกษา

ในเวลาเดยวกนผใหคาปรกษาจะตองตงใจอยในบทบาทของตนเอง แสดงความสนใจและใสใจตอความตองการของผรบคาปรกษา และพยายามสงเสรมสมพนธภาพทมระหวางกน สงทผใหคาปรกษาควรปฏบตในขนตอนน คอ

1) ตอนรบอยางจรงใจและอบอน 2) แสดงทาทางเปนมตร 3) สอความตองตงใจทชวยเหลอ 4) รบฟงสงทผรบคาปรกษาเลา 5) สงเกตสงทผรบคาปรกษาแสดงออกทงคาพดและกรยาทาทาง 6) สงเกตสงทผรบคาปรกษายงไมพรอมทจะเลา 7) ยอมรบผรบคาปรกษาโดยไมมเงอนไข 8) ตงคาถามทเออใหผรบคาปรกษาสามารถเลาเรองของตนเอง ขนตอนท 2 การสมภาษณเบองตน / ส ารวจปญหา การทคนเราจะแกปญหาของตนเองได กตองเขาใจในสงทเปน

ปญหาอยางชดเจน บทบาทของผใหคาปรกษาคอชวยใหคาปรกษาใหผรบคาปรกษาเกดความเขาใจในปญหา โดยผใหคาปรกษาจะตองปฏบตตนเสมอนเปนผรวมการเดนทางของผรบคาปรกษาในชวงระยะหนงเพอชวยใหเขาสามารถพจารณาตนเอง มองประสบการณทผานมาและความรสกตางๆทาใหเขาใจถงสงทเปนเหตหรอผล บทบาทของผไหคาปรกษาไมไดอยทการ

Page 25: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

22

วนจฉยปญหานานาชนดของผรบคาปรกษา หรอวเคราะหสตปญญา บคลกและนสยของเขา แตอยทการเอออานวยใหผรบคาปรกษาใชความพยายามในการพจารณาชวตและปญหาทเกดขน

ผใหคาปรกษาไมควรใหคาแนะนาหรอแกปญหาแทน จะตองเปนผไวตอความรสกของผรบคาปรกษา และสามารถรบรในระดบทลกกวาทเขาออกมาโดยสงเกตพฤตกรรมตางๆของเขาบางครง ผรบคาปรกษาอาจจะมองไมเหนสงทเปนปญหา หรออาจจะสบสนเนองจากเขาอยใกลกบสงทเปนปญหามากเกนไป

จงจาเปนทจะตองมบคคลทสามารถไววางใจชวยสะทอนถงความรสกของเขา และอธบายใหเขาเขาใจอยางกระจางมากขน ในขนตอนนมประเดนสาคญๆทผใหคาปรกษาควรคานงถงมดงน

การระบายถงสงทเปนปญหาเปนการบาบด ผทแสวงหาความชวยเหลอนนเขามความตองการเลกๆทจะบอกเลาถงสงททาใหเขาวตกกงวลยงใหโอกาสเขาไดพดในระหวางการปรกษา เขากจะยงรสกดขน เขาตองการใชเวลาเพอระบายสงตางๆทอยในใจของเขา การใหโอกาสผรบคาปรกษาเลาถงปญหาจะเกดความเขาใจมากขน บางครงคนเรากมบางสงทอยในใจ แตถาไดมโอกาสพดคยกบผ อนกจะไดแงมมตางๆชดขน การเลา นนจะชวยให เ กดการตระหนกร (insight) ในสงทเขาไมสามารถเขาใจไดในการวเคราะหลาพง การเลาเรองของตนเองจะชวยใหคอยๆเหนและเขาใจปญหานนๆ

การโทษผอน บางครงผรบคาปรกษาอาจจะโทษผอนทาใหเกดปญหาในชวตของตนเอง และใชเวลาพดในทานองกลาวหามากกวาจะเขาใจวาตนเองเปนสาเหตของปญหานน บอยครงทจาเปนตองใหเขาไดผานความคดเชนนมาจนกระทงสดทายไดเขาใจถงสงทเกดขนอยางแทจรง

Page 26: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

23

ปญหาสวนใหญเกยวของกบ เรองสมพนธภาพ การขดแยง ระหวางมนษยเปนปญหาทแกไขยากทสด สงสาคญในการรบฟงปญหาคอการทจะไมเขาขางฝายใดฝายหนงแมวาผรบคาปรกษาจะเปนฝายทมความผดบาง (ซงโดยทวไปแลวเมอมความขดแยงกจะตองเกยวของกบทงสองฝาย) เขาจะตองใชเวลาสวนหนงจนกระทงมองเหนและยอมรบตนเอง โดยเฉพาะในสวนทเขาตองรบผดชอบ ในขนตอนนผใหคาปรกษาควรปฏบต ดงน

1) รบฟงและอดทน 2) ยอมรบ 3) ตงคาถามทเหมาะสมและเลอกใชในเวลาอนสมควร 4) เนนทความรสกของผรบคาปรกษา 5) วางตนเปนกลาง พยายามมองสภาพความเปนจรง ขนตอนท 3 การเขาใจปญหา สาเหตและความตองการ ในระหวางทผรบคาปรกษาพจารณาปญหาและความรสกของ

ตนเอง เขาจะคอยๆเขาใจวาสาเหตของปญหานนอยทไหน และเรมมองเหนวาตนเองตองการเปนคนแบบไหน สามารถยอมรบในสวนทตนเองจะตองรบผดชอบ มองเหนพฤตกรรมทเปนตนเหตของปญหาและเขาใจวาการแกปญหานนขนอย กบตวเขาเอง และเกดแรงจงใจทจะเปลยนแปลงพฤตกรรมทเปนสาเหตสวนหนงของปญหา

โดยปกตแลวการทจะเขาใจถงปญหาของตนเองนนไมใชเรองทเกดขนโดยทนทแตเปนกระบวนการทอาศยระยะเวลา มกจะเรมตนในขนตอนท 2 ของกระบวนการใหคาปรกษา และพฒนาขนจนกระทงเกดความเขาใจอยางชดเจนในสงทเปนปญหา แมวาในบางครงกอาจเปนไปไดทจะเกดความเขาใจอยางชดเจนในสงทเปนปญหา แมวาในบางครงกอาจเปนไปไดทจะเกดความเขาใจขนมาในทนทเหมอนแสงสวางวบขนในใจ แตโดยทวไปแลว กมกจะเปนเรองทอาศยเวลาและคอยๆเกดขนตามลาดบ ในบางกรณกอาจจะตองมการปรกษาหลายๆครง จงจะเกดความเขาใจในปญหาของ

Page 27: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

24

ตนเองอยางเตมท และมหลายกรณทอาจเกดความเขาใจขนมาในจงหวะหรอสถานการณทคาดไมถงนอกชวงเวลาของการใหคาปรกษา

การสรปสงทผรบคาปรกษาเขาใจจะชวยใหเกดพลงขนในใจเขา เปนการสงเสรมและชวยใหเขาสามารถเขาสขนตอนท 4 เพอวางแผนแกปญหาและการสรปความเขาใจในปญหานนยงเปนการแสดงการรวมรบรเขาใจของผใหคาปรกษาทไดผล

บทบาทของผใหคาปรกษาในขนตอนนมดงน 1) สรปความทผรบคาปรกษาไดเลาและไดเขาใจสงทเปนปญหา 2) ใหกาลงใจทจะยอมรบบางสงบางอยางทอาจทาใหเขารสก

เจบปวดหรอเสยใจ 3) ชวยใหผรบคาปรกษาไดตงเปาหมายทเหมาะสมและเปนไปได

ขนตอนท 4 การวางแผนแกปญหา

ในข นตอนนผ รบค าปร กษาจะตอง กาหนดเป าหมายและวตถประสงคทตองการกาหนดทางเลอกและกลวธตางๆและเรยนรทจะเลอกและตดสนใจ บทบาทของผใหคาปรกษาคอใหโอกาสผรบคาปรกษาพจารณาขอดและขอเสยของแตละวธการและเลอกกาหนดวธการทจะทาใหบรรลถงวตถประสงคทตองการ โดยผใหคาปรกษาอาจจะใหขอมลหรอขอเสนอแนะแตจะตองมนใจวาการตดสนและการเลอกวธการตางๆนนเปนทางเลอกของผรบคาปรกษาเองในขนตอนนมประเดนทควรคานงถงดงตอไปน

หาทางเลอกไวหลายๆทางบอยครงทผใหคาปรกษาอาจจะเสนอทางเลอกทผรบคาปรกษาจะนกไมถง เพราะในการแกไขปญหาอาจจะมว ธการมากมายเ กนกวาทผ รบคาปรกษาจะนกไดท งหมด พจารณาเปรยบเทยบขอดและขอเสยของทางเลอก การพจารณาขอดและขอเสยของทางเลอกตางๆนนเปนเรองทคอนขางยงยากและใชเวลานานพอสมควร ผใหคาปรกษาจะตองชวยใหผรบคาปรกษาไดเรมคดและพจารณาดวา เขาม

Page 28: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

25

ปฏกรยาตอทางเลอกตางๆอยางไรบาง ผรบคาปรกษาบางคนอาจจะคดเองได แตบางคนกตองการความชวยเหลอเพอใหเหนชดเจนขน

การคดเลอกวธการแกไขปญหา ผใหคาปรกษาจะตองระมดระวงทจะไมทาใหผรบคาปรกษาดวนตดสนใจทงทางเลอกใดไป แตถาทางเลอกใดพจารณาแลวไมเหมาะสมกควรตดออกไปโดยไมตองเสยเวลา โดยทวไปแลวถาทางเลอกนมนอย กอาจทาใหการพจารณาและการเลอกเปนไปไดงายขน การตดสนใจระหวางทผใหคาปรกษารบฟงและสงเกตพฤตกรรมของผรบคาปรกษาคงจะไดเหนบางสงบางอยางทชวยใหรวาวธการใดทเหมาะกบผรบคาปรกษาอาศยการสง เกตเหลานและความเขาใจในปญหาของผรบคาปรกษา ซงชวยใหเกดการตดสนใจทดทสดในสถานการณนนๆ แตควรจะคานงถงอยเสมอวา การตดสนใจควรเปนเรองของผรบคาปรกษา และไมควรรบรอนใหมการตดสนใจ ขนตอนท 5 การยตการปรกษา

ในการใหคาปรกษา ซงอาจเปนการปรกษาครงเดยวหรอการปรกษาหลายๆครงอยางตอเนอง และผรบคาปรกษาสามารถคนหาวธแกปญหาและพฒนาความมนใจทจะเลอกวธทดทสดและตดสนใจจะคลคลาย และมกจะมองเหนคณคาของตนเองมากขน ถงจดทผรบคาปรกษามความตงใจทจะลงมอปฏบตตามทไดตดสนแลว

ผใหคาปรกษาจะเปนผยตการปรกษาแตละครงหรอในครงสดทายโดยมขนตอนปฏบตดงน

1) ใหสญญาณใหผรบคาปรกษาร ว าใกลจะหมดเวลาของการปรกษาแลว

Page 29: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

26

2) ใหผรบคาปรกษาทบทวนการตดสนใจของตนเอง และสรปสงทจะไดเขาใจระหวางการปรกษา ซงจะชวยเสรมแรงใหผรบคาปรกษารบไปปฏบตตอไป บางครงผใหคาปรกษาอาจจะชวยสรปให ทกษะทใชคอการทวนซาและการสรป

3) สงเสรมการเหนคาในตนเอง ไมวาผรบคาปรกษาจะสามารถแกไขปญหาไดเรยบรอยหรอไมกตาม หรอบางครงอาจใชเวลาไปหลายชวโมงหรอการปรกษายงไมถงจดตดสนใจ แตถงเวลาทตองยตการปรกษาเปนไปไดดวยความสบายใจทงสองฝาย และชวยใหผรบคาปรกษามความรสกดขน และการชมเชยผรบคาปรกษาเมอเขาพยายามสารวจตนเองและทาความเขาใจในสงทเปนปญหา จะทาใหเขารสกดๆกบตวเองและมองโลกในแงด ทกษะทใชคอการใหกาลงใจ

4) พจารณาวธนาไปปฏบตบางครงผใหคาปรกษาอาจจะเสนอวธตางๆ เพอใหผรบคาปรกษานาไปปฏบต ซงควรจะเสนอสงเลกๆนอยๆ ไมควรเสนอสงทหนกเกนไปโดยใชทกษะการใหกาลงใจ เพอเสรมความมนใจในตนเอง

5) การนดหมายครงตอไป ผ ใหคาปรกษาควรใหโอกาสผรบคาปรกษาเลอกวาจะมาพบครงตอไปหรอไม บางครงการพดคยกนเพยงครงเดยวกชวยแกปญหาได บางครงอาจจะมการนดตอ ในกรณทจะตองมการตกลงกนอยางชดเจนถงวนเวลาทจะพบ ในกรณผรบคาปรกษาไมตองการพบตอ ในกรณทจะตองมการตกลงกนอยางชดเจนถงวนเวลาทจะพบ ในกรณผรบคาปรกษาไมตองการพบตอ ผใหคาปรกษาจะตองใหเขารวายนดเสมอทจะใหความชวยเหลอถาตองการการปรกษา ทกษะทใชคอ การยอมรบ และการใหกาลงใจ

การแกไขปญหาอยางเปนระบบ สรปขนตอนของการใหคาปรกษามทงหมด 5 ขนตอน ไดแก 1)

การสรางสมพนธภาพ 2) การสมภาษณเบองตน 3) การเขาใจปญหา สาเหตความตองการ 4) การวางแผนแกปญหา 5) การย ต ให ค าปร กษา

Page 30: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

27

ในสวนของการนามาใช ผใหคาปรกษาสามารถปรบในขนท 3 และขนท 4 มารวมกนเปนขนการใหความชวยเหลอ ซงจะยกตวอยางการนาไปใชใหเหนชดเจนในหวขอตวอยางการขอเขารบคาปรกษา ทฤษฎการใหค าปรกษาและการน าไปใช พงษพนธ พงษโสภาและวไลลกษณ พงษโสภาไดสรปหลกการของทฤษฎการใหคาปรกษามตามแนวของทฤษฎตางๆ ดงน 1. ทฤษฎการใหบรการปรกษาในระดบของความคด 1.1 ทฤษฎการบาบดการรคดอารมณใหมเหตผล (Rational Emotive Therapy) 1.2 ทฤษฎเชงองคประกอบลกษณะนสย (Trait Factors) ลกษณะส าคญ

ทฤษฎการบ าบดการรคดอารมณใหมเหตผล

ทฤษฎเชงองคประกอบลกษณะนสย

พนฐานของปรชญา

1. มนษยเปนผทมเหตผลและขาดเหตผล แตมกใชอารมณมากกวาการไตรตรองดวยเหตผลทถกตองในการดาเนนชวต 2. แนวการบาบดเปนกระบวนการเรยนรใหมทชวยใหบคคลอยในสภาวะความสข การมคณคาในเปาหมายอยางมเหตผล

1. มนษยเปนผทมเหตผล มความสามารถทจะพฒนาไปไดทงในทางดและทางเลว 2. มนษยไมสามารถพฒนาไดดวยลาพงตนเอง ตองอาศยความชวยเหลอจากคนอนจงจะประสบความสาเรจในการใชความสามารถทมอยอยางดทสด

บคลกภาพ

พฤตกรรมของมนษยเปนไปอยางไรเหตผลตามระบบความเชอของแตละบคคลทมความคดตอสถานการณทเกดขน

1. มนษยมกระสวนพฤตกรรมความสามารถบางอยางแตกตางกน 2. ทกคนพยายามดารงชวตในแบบทจะสรางความสมดลใหบคคลไดใชความสามารถพเศษของตนทมอยอยางเตมท 3. ในคนปกตทมปญหาการปรบตวตองการเตรยมตวเพออนาคตและฝกการ

Page 31: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

28

ตดสนใจ แนวความคด

เรมมอารมณแปรปรวนวตกกงวล เศรา จตใจหดหไมทราบสาเหตของปญหาทแทจรงมความคดและการกระทาไมสมเหตผลอนเปนผลจากระบบความเชอของบคคลซงมสาเหตจากวยเดก แตมาแสดงออกในปจจบน

ผมปญหาเกดความสบสนไมแนใจในความสามารถทมอยสาหรบการตดสนใจเลอกแนวทางชวตทดทสด

จดมงหมายของการใหคาปรกษา

พยายามคนหาสาเหตทแทจรงของปญหาเพอหาเหตผลมาลบลางความคดทไมตกคางจากความเชอทผดในอดตใหเปลยนไปไดกลบมาคดใหมใหถกตอง และสรางความรสกใหมทเขมแขงใหดเหมาะสม

แสดงความแคลวคลองวองไวอยางเปนขนเปนตอน ตลอดจนถงขนตดตามผล

สมพนธภาพในการใหคาปรกษา

ปรบเปลยนระบบความคด ความเชอทขาดเหตผลใหมวธการคดทถกตองเปนระบบดวยการใชเหตผลพจารณาและวธการทางวทยาศาสตร การใหกาลงใจสามารถแกปญหาไดในอนาคตหรอผลในระยะยาว

ชวยใหแตละบคคลเขาใจตนเองวามจดออนหรอความสามารถทจะดาเนนชวตไดอยางเหมาะสมและมโอกาสใชคณลกษณะทมอยใหดทสด ดวยการฝกใหเขาตดสนใจไดถกตอง

เทคนคของการใหคาปรกษา

1. การสอน (teaching) 2. การเผชญหนา (confrontation) 3. การทาทาย (Challenge) 4. การสอบซก (Probing) 5. การเลนสวมบทบาท (role playing)

1. พยายามใหผมปญญายดแบบฉบบทสงคมยอมรบเปนแนวปฏบต 2. พยายามเปลยนหรอเลอกสภาพแวดลอมใหเหมาะสมกบตวเอง 3. พยายามเปลยนทศนคตใหถกตอง 4. มงฝกทกษะทจะนามาใชเปนประโยชนในชวต

Page 32: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

29

6. การมอบหมายงาน (assigned readings and homework activities)

5. ใชแบบทดสอบเชาวนปญญา แบบทดสอบความถนด และแบบสารวจความสนใจ ฯลฯ 6. ทาการซกประวตใหทราบภมหลงของผมปญหาจากสงสาคญทเกดขนในอดตกอนการใหบรการปรกษา

การประยกตและการสนบสนน

มความจาเปนมากสาหรบบคคลทมปญหาทางอารมณตองเผชญกบความคดในสงทมารบกวนอารมณ ผใหคาปรกษาตองพยายามขจดปญหาในความคดและความเชอทไมถกตอง ดวยการฝกวธคดอยางมเหตผลในแตละครง จนสามารถปรบเปลยนวธคดใหเปนบคคลทยอมรบความคดทถกตองพรอมเหตผล

การศกษาอยางรอบคอบเพอเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวย 6 ขนตอน ไดแก 1. การวเคราะห (analysis) 2. การสงเคราะห (synthesis) 3. การวนจฉย (diagnosis) 4. การพยากรณ (prognosis) 5. การใหบรการปรกษา (counseling) 6. การตดตามผล (follow up)

2. ทฤษฎการใหค าปรกษาในระดบของความรสก ทฤษฎการใหคาปรกษาแบบบคคลเปนศนยกลาง (Person Centered Therapy)

ทฤษฎการ ใหค าปรกษาแบบจตบาบด เกสตอลท (Gestalt Therapy)

ทฤษฎการใหคาปรกษาแบบอตถภาวนยม (Existentialism)

ลกษณะสาคญ

ทฤษฎบคคลเปนศนยกลาง (Person

Centered)

ทฤษฎเกสตอลท (Gestalt)

ทฤษฎอตถภาวนยม (Existencialism)

Page 33: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

30

พนฐานของปรชญา

1. เชอวามนษยเกดมาเปนผทมเหตผล มความด เชอถอไดและรจกการดาเนนชวตของตนเองใหเปนไปในทางทมความเจรญกาวหนา 2. มนษยมการเจรญเตบโตทางรางกายทด มสขภาพแขงแรง ตองการความเปนอสระ รจกตนเองและการดาเนนชวตอยางผมสขภาพจตด

1. มนษยไมดหรอเลวโดยกาเนด สามารถรบรในตนเองไดอยางมสต 2. ความเชอตงอยบนรากฐานของปรชญาและปรากฏการณตามธรรมชาตแบบองครวม (holistic) ของความคด ความร และพฤตกรรม

1. มนษยมความเปนอสระทจะแสวงหาความหมายใหแกชวตของตนเอง (meaning of life) 2. อสรเสรภาพ (freedom) ของการเปนผให (give) คอการใหอะไรแกตวเอง ตลอดจนสงคม และจะรบ (take)อะไรไดบางในชวตของเรา 3. ความสขและความทกขขนอยกบการตระหนกตนวาจะเลอกสงใดและตดสนใจทจะเลอกกระทาหรอไมกระทาสงนนอยางมอสระ 4. การมความรบผดชอบ (responsibility) ตอการตดสนใจ ตลอดจนการกระทาและผลทเกดจากโชคชะตาของตน

บคลกภาพ 1. ความคดรวบยอด บคคลมศกยภาพคอการ มนษยมชวตอยเพอหา

Page 34: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

31

(self - concept) เกดจากผลพฤตกรรมทเปนปกตและความเขาใจในพนฐานความเปนจรงของแตละบคคล 2. พฤตกรรมทแสดงออกเกดขนจากความเขาใจและการเคารพในความคดของตนเอง

จดระบบแหงตน (self regulation) ใหสามารถพงตนเองไดและเปนทยอมรบของสงคม ประกอบดวยพฒนาการบคลกภาพ3ขนคอ ขนสงคม (social stage) ขนสรรจต (psycho – physical stage) ขนความคด (spiritual stage)

ความหมายแหงชวต (meaning of life) ของตนเองซงชอบอยโดดเดยวในทศทางเดยวกบคานยมเฉพาะของแตละคนทมขอบเขตจากด

แนวความคด

ปญหาเกดจากความคดมโนทศน (self - concept) ไมสอดคลองกบประสบการณ (experience) พฤตกรรมทเกดขนใหมอยางมเงอนไขทาใหมความรสกทตองการหลดพนจากความคบของใจ

1. บคคลรสกสนหวงในชวต ขาดความรบผดชอบ 2. เปนผมภารกจทคงคางไมสามารถระบายออกมาได (unfinished business) และหนาทการงานประสบความลมเหลว 3. มงการบาบดดวยประสบการณทเนนความรสกในขณะนและเดยวน (here and now)

1. ผรบบรการปรกษาไดใชอสรเสรภาพในการเลอกหาความหมายของชวตใหเหมาะสมกบชวตของเขาโดยทาใหเขามสตในการตระหนกตน (self awareness) 2. ผรบคาปรกษาไดรบการบาบดแบบเผชญตอปรากฏการณทเปนจรง (experimental therapy) แลวดวามนษยเราสามารถปรบตวใหมกบสงแวดลอมหรอหา

Page 35: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

32

ความสขใหกบตวเองไดอยางไร

จดมงหมายของการใหคาปรกษา

แสวงหาความสขมรอบคอบอยางเปนกนเอง ดวยการเขาใจ (understanding) สรางความไววางใจ และเชอมนในตนเองจนผรบคาปรกษาสามารถแสวงหาวธคนพบตนเอง (self exploration) และตงใจทจะนาศกยภาพของตนกาวไปขางหนาใหเพมความมชวตจตใจตามธรรมชาต

1. ตองมความวองไวดวยการนาอดตกบอนาคตมารวมเปนปจจบนเพอใหเกดการพฒนาตนเอง 2. การตระหนกตนในประสบการณทกขณะเพอการทาทายทเนนความรสกและการมสตในปจจบน

1. ชวยเพมพนศกยภาพในตวของผรบคาปรกษาใหคนพบตนเองใหมากทสด 2. มอสรภาพในการตดสนใจเลอกวถชวตของตวเองและรบผดชอบตอการเลอกและการดาเนนชวตของตน

สมพนธภาพของการใหคาปรกษา

มงจดสภาพบรรยากาศใหผรบคาปรกษาเขาใจในประสบการณทตนเองไดรบ และมวฒภาวะทจะเขาใจประสบการณนนอยางถกตอง

มงพฒนาตนเองใหตระหนกในตนเอง (self awareness) ดวยการคนพบตนเอง เปนตวของตวเองและสามารถพงพาตนเองได

1. ทกขของแตละคนไมเหมอนกนเพราะคนเราเกดมาพรอมมความคดแตกตางกน บางคนใชชวตอยางมความหมาย บางคนรสกวาชวตไมมความหมาย 2. ความหมายของชวตจรงระบไวแนชด

Page 36: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

33

วา พลงงานทถกสรางถาไมใชแลวจะทาใหเกดความกดดนภายในมาก 3. โดยปกตมนษยเราชอบรบเอาแตความทกขเขาตวเอง

เทคนคการใหคาปรกษา

1. การฟงอยางตงใจ (listening) 2. การสะทอนความรสก (reflection of feelings) 3. การยอมรบ (acceptance) 4. ความเขาใจทกระจางชด (clarification) 5. การสนบสนนใหความมนใจ (reassure)

1. การสรางจนตนาการ (fantasizing) 2. การผอนคลาย (relaxation) 3. การเลนสวมบทบาท (role playing) 4. ภาษาทาทาง (body language) 5. การพดโตตอบ (dialogue with polarities) 6. การเผชญหนา (confrontation) 7. การอยกบความรสก (staying with feeling) 8. นยมใชคาวาอยางไร

1. การพดทมความสมพนธอยางเสร (free association)ใหผมปญหาตอบโดยไมตองคดเพราะจะทาใหบดเบอนความรสกได 2. การถายโยงความรสก (transference) เปนวธการทบคคลเปลยนความรสกตอบคคลหนงในอดตมาใหอกบคคลหนงในปจจบน 3. การซกประวตถอวาจาเปนตอชวตประจาวน เพอตองการใหรสาเหตของปญหาและความรนแรง

Page 37: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

34

(how)และอะไร (what) 4. เทคนคการเผชญหนาสาหรบการวนจฉย (confrontation)

การประยกตและการสนบสนน

1. ทฤษฎบคคลเปนศนยกลางใหความสาคญแกผรบบรการดานการสรางสมพนธภาพ ทศนคต โดยเฉพาะดานอารมณและความรสกของมนษยทมผลตอการแสดงพฤตกรรม 2. ผรบคาปรกษาไดนาการเรยนรจรงดานสมพนธภาพไปใชกบตนเองและความสมพนธในดานอนตอไป

1. กระบวนการของการใหผรบคาปรกษาไดเขาใจในการรบรอารมณความรสกของตนเอง 2. กลาเผชญกบภารกจทคงคางจนลบลางความรสกทคางคาใจในอดต 3. เนนความจรงในภาวะปจจบนใหสามารถพงตนเองไดและคาดหวงความรสกตอผอนเมอมโอกาส

ทฤษฎนมงความมอสรภาพของการแสวงหาความหมาย การตดสนใจ และเปาหมายของชวตในสภาพปจจบนของผรบคาปรกษาเพอการยอมรบตนเองดวยแนวทางในการพฒนาความมคณคาใหสามารถรบผดชอบในสงทมนษยมคณคา

Page 38: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

35

3. ทฤษฎการใหค าปรกษาในระดบของพฤตกรรม ทฤษฎการใหคาปรกษาเชงพฤตกรรมนยม (Behavioral Counseling) ทฤษฎการใหคาปรกษาแบบจตบาบดทเนนความจรง (Reality Therapy)

ลกษณะสาคญ

ทฤษฎเชงพฤตกรรมนยม ทฤษฎทเนนความจรง

พนฐานของปรชญา

1. มนษยตกอยใตอทธพลของสงแวดลอม พฤตกรรมตางๆของมนษยเปนผลจากการทมนษยมปฏกรยาโตตอบกบสงแวดลอม 2. ถาใครมอานาจในการควบคมสงแวดลอมได บคคลนนมโอกาสทจะกาหนดพฤตกรรมซงตองการใหเกดขนไดทงหมด 3. มนษยไมมทางเลอกมากนกเพราะสงคมมกจะมอทธพลเหนอบคคล

มนษยมพลงแหงความสามารถในการแสวงหาความเปนเอกลกษณแหงตน (self identity) ใหประสบความสาเรจ (success)หรอความลมเหลว (failure)ในชวต

บคลกภาพ 1. พฤตกรรมยอมกาหนดไดดวยเหตการณทเกดขนมากอนหนานน 2. บคลกภาพถกเปลยนแปลงได

ความตองการทางจตใจเปนกลไกใหพฤตกรรมแสดงดานความรกและความมคณคาตอตวเองและสงคมดวยการปฏบตตนใหเปน

Page 39: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

36

โดยการใชวธวางเงอนไข 3. พฤตกรรมเปลยนไดโดยอาศยการเรยนร 4. กรณจาเปนตองดวาอาการวนวายใจเกดจากสาเหตอะไรและคะเนวาผมปญหามความสามารถแกปญหาดวยตนเองไดมากนอยเพยงใด 5. การใชแรงจงใจใหผรบบรการปรกษาเปลยนพฤตกรรมในคนปกตทมความรบผดชอบตอตนเองในการดารงชวตอยในสงแวดลอม แตเกดความสบสนเปนครงคราว

บคคลทมความรบผดชอบ (responsible person) และมสขภาพจ

แนวความคด 1. ผรบคาปรกษานนมกสบสนไมรวาตวเองมทกขเรองอะไร โดยสงทนาความทกขมานนเปนสงทเรยนรมาอยางผดๆในอดต 2. พฤตกรรมเกดจากการเรยนรดวยการเสรมแรง และการเลยนแบบในพฤตกรรมปจจบน

1. บคคลไมรบผดชอบในพฤตกรรมของตน มความเจบปวดเกบกด อารมณวตกกงวลไมสามารถพฒนาตนเองไปสเอกลกษณแหงความสาเรจไดเมอเผชญกบความจรง 2. การยอมรบในความรบผดชอบขนอยกบการตดสนใจดวยคานยมและความรบผดชอบทางจรยธรรม

จดมงหมายของการใหคาปรกษา

1. ใหผรบคาปรกษาเรยนรกระจางในปญหาโดยกาหนดเปาหมายในการบาบดเพอตองการใหไดพฤตกรรมทพงประสงค 2. ผใหบรการปรกษาชวยวางแผนในการประเมนอยางมขนตอนโดย

กาหนดแนวทางวางแผนรวมกนในสงทเขาตองการในชวตและตรงกบสภาพความจรงเพอทาใหเปนบคคลทมความรบผดชอบและกลาเผชญความจรง

Page 40: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

37

พยายามแกปญหาดวยการปรบพฤตกรรมใหเหมาะสม

สมพนธภาพในการใหคาปรกษา

1. ตองลงมอชวยจรงจงในเปาหมาย ทาหนาทในการสอนอบรมตามแผนของการใชหลกการวางเงอนไข (conditioning) ในการปรบพฤตกรรมและประเมนผลการใหคาปรกษา 2. สมพนธภาพทดเปนพนฐานของกระบวนการเรยนรในการปรบพฤตกรรมไดสาเรจ

1. รวมกนวางแผนรบผดชอบดวยการรางสญญาในแบบฟอรมรวมกน (form of contract) 2. กาหนดขอตกลงตามสภาพความเปนจรงทสามารถนาไปปฏบตไดในชวตประจาวน (commitment) 3. คานงในขอบเขตอนจากดและความสามารถ (limitation and capacity)

เทคนคการใหคาปรกษา

1. การปรบพฤตกรรม (behavior modification) 2. ตวแบบสงคม (social modeling) 3. การลดความวตกกงวลอยางมระบบ (desensitization) 4. การผอนคลายกลามเนอ (muscle relaxation) 5. การฝกความกลาแสดงออก (assertive training) 6. การเลนสวมบทบาท (role playing) 7. ใชแบบทดสอบกรณจาเปนสาหรบเปนเครองชวาการเปลยนแปลงพฤตกรรมชวยใหประสบผลสาเรจหรอไม เพยงใด

ใชหลกพฤตกรรมบาบด ไดแก 1. การเนนความจรง (reality) 2. การแสดงความรบผดชอบ (responsibility) 3. หลกของความถกผด (right or wrong) 4. การนาทาง (directive) และมงสงสอน (didactic)

Page 41: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

38

ทฤษฎการใหค าปรกษาเชงจตวเคราะหและทฤษฎการสอสารระหวาง บคคล

สาหรบทฤษฎการใหคาปรกษาเชงจตวเคราะห (Psychoanalysis) และทฤษฎการใหคาปรกษาเชงการวเคราะหการสอสารระหวางบคคล (Transactional Analysis : T.A.) เปนทฤษฎใหคาปรกษาทเปนพนฐานสาคญของการใหคาปรกษาควบคกบการพจารณาบาบดรวมกบทกทฤษฎในระดบปญหาของความคด ความรสกและพฤตกรรม

ทฤษฎการใหคาปรกษาเชงจตวเคราะห (Psychoanalysis) ทฤษฎการสอสารระหวางบคคล (Transactional Analysis)

ลกษณะส าคญ

ทฤษฎจตวเคราะห (Freudian Analysis / Psychoanalysis)

ทฤษฎการสอสารระหวางบคคล (Transactional Analysis)

พนฐานของปรชญา

1. ตวเรามลกษณะของความเปนมนษยและสตวรวมกน ซงถกหลอหลอมมาจากความ

1. มนษยมศกยภาพดานการตระหนกตน (awareness) ความเปนธรรมชาต (spontaneity) และมความใกลชดสนท

การประยกตและการสนบสนน

1. ผใหคาปรกษาพยายามฝกความกลาแสดงออกเพอขจดพฤตกรรมทไมเหมาะสมใหสามารถเปนผทบรรลศกยภาพของตน (self actualization) นบเปนประโยชนแกสงคมตอไป 2. สามารถนาไปฝกไดดกบบคคลทมความกลวอยางขาดเหตผล (phobia) ผทมความเศรา (depression) หรอมความผดปกตทางเพศ และในพฤตกรรมทบคคลตดอาง

ผใหคาปรกษาสามารถสอนใหรวธควบคมชวตใหมคณภาพ ถาผรบคาปรกษาประสงคจะเปลยนแปลงพฤตกรรม แตถาพฤตกรรมไมบรรลประสทธภาพตองการวางแผนและมขอตกลงรวมกนเปนทฤษฎทเหมาะกบสถานการณภายในหองเรยน สาหรบยวชนทกระทาความผดทางกฎหมายและในการบาบดครอบครว

Page 42: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

39

ตองการของรางกายดวยสญชาตญาณทางเพศ (sex) และความกาวราว (aggression) 2. พนฐานของพฤตกรรมจะแสดงใหเหนจากกระบวนการของระดบจตใจ ซงเกดจากแรงจงใจและเปาหมาย ไดแก จตไรสานก (unconscious)จตกอนสานก (preconscious)

สนมกบผอน (intimacy) 2. มนษยทกคนตองการไดรบการสมผสและความเอาใจใส (stroke)เปนตวกาหนดพฤตกรรมและการตอบสนองดวยการสอสารสมพนธ (transaction)กบบคคลอน

บคลกภาพ 1. บคลกภาพเกดจากการผสมผสานกนของบคลกภาพระหวางการแสวงหาความพงพอใจ (id)ตนทเกยวกบความเปนจรง (ego)และจรยธรรม(super ego) 2. กระบวนการของความสมพนธของพฒนาการแหงตน (ego)ในชวตวยทารก วยเดก และชวงทตามมาของชวต 3. ผทมสภาพจตใจไมปกต เกดความขดแยง แสดงอาการวตกกงวลตลอดเวลา จนมอาการทางจตและทางประสาท

พฤตกรรมบคคลเกดจากการเปลยนแปลงของสภาวะบคคล (ego state)จากสภาวะหนงไปสสภาวะหนงและผสมผสานหลอหลอมใหเปนบคลกภาพแบบ PAC ประกอบดวย 3 สภาวะ ไดแก 1. ความเปนบดามารดา (parental ego state) 2. ความเปนผใหญ (adult ego state) 3. ความเปนเดก (child ego state)

แนวความคด

สภาพของผมทกข เกดจาก 1. ความขดแยงไมสมดลกนในโครงสรางพนฐานของบคลกภาพระหวางความตองการของ id, super ego และการตอตานของ ego

มความวตกกงวลเนองจากพฤตกรรมในอดตทาใหสภาวะบคคล (ego state) ไมสามารถปรบตวไดอยางเหมาะสม ในดานโครงสรางของบคคล การสอสารระหวางบคคล (transaction) ตาแหนงชวตของบคคล (life position) การเอา

Page 43: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

40

2. ความวตกกงวลเปนกระบวนการของโครงสรางระดบจตใจ ไดแก จตสานก จตกอนสานก และจตไรสานก

ใจใส (stroke) และบทบาทในเกม (games)

จดมงหมายของการใหคาปรกษา

สรางบคลกภาพใหมแบบวเคราะหคอพยายามใหบคคลไดรบร โดยมงประสบการณตงแตวยทารกจวบถงชวงวยแหงชวต เขาใจตนเอง (insight) ดวยการทาจตบาบด (psychotherapy) ใหมจตสานกทดแทนจตไรสานก (unconscious) ซงตองการทจะแสดงเหนออานาจของจตใจบคคลตลอดเวลา

1. ปรบเปลยนสภาวะบคคล (ego state) จากสภาวะหนงไปสอกสภาวะหนงทมความเหมาะสม 2. สามารถวเคราะหในการเขาใจตนเองไดตามสภาพความเปนจรงอยางมเหตผลเปนตามธรรมชาตและปรบตนไดในตาแหนงชวตของแตละบทบาทเพอ “I am OK, you are OK”

สมพนธภาพ

ผใหคาปรกษาตงใจรบฟงดวยการแสดงความกระตอรอรนและกระทาตวเปนผเชยวชาญดวยความรความสามารถเฉพาะสาหรบการรบฟงความรสกทตองการระบายความคบของใจ ความคดทขดแยงเพอลดการตอตานความคดในโลกของเขา

พยายามใหกาลงใจเพอใหเลกกงวลใจจนกลาเผชญกบเหตการณภายหนา ดวยเทคนค 1. ใชคาพดทแสดงการสอสารอยางจรงใจตอกน 2. สรางความใกลชดสนทสนม 3. พยายามจดเวลารวมกนและทากจกรรมใหมากขน

เทคนคการใหคาปรกษา

1. การพดทมความเชอมโยงอยางอสระ (free association) 2. การวเคราะหความฝน

1. การเลนแสดงบทบาท (role playing)ในการเลม (games) 2. การแสดงตวเลยนแบบบคคลในครอบครว (family model)

Page 44: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

41

(dream analysis) 3. การถายโยงความรสก (transference) 4. แบบทดสอบบคลกภาพ / กลวธฉายภาพจต (projective techniques)

3. ความเอาใจใส (stroke) 4. การอธบาย (explanation) จากการตงคาถาม 5. การตความ (interpretation) 6. การสอสมพนธ (transaction) 7. การตอบสนองความหวกระหาย (structure hunger)

การประยกตและการสนบสนน

ทฤษฎนเปนพนฐานสาคญของการใหบรการปรกษาสาหรบงานจตวเคราะหขององคความรในวชาจตเวช การศกษาความเขาใจในโครงสรางหนาทของจตใจ บคลกภาพ การใชกลไกปองกนตนและตวกาหนดพฤตกรรมในวย 5 ขวบแรกของชวต

ทฤษฎนชวยใหบคคลมสขภาพจตด 1. สามารถเปลยนแปลงตนเองตามทตองการเปลยน มความเปน เอกลกษณในตนดวยลกษณะของการเปนตวตนสง 2. การรางสมพนธภาพระหวางผใหบรการปรกษากบผรบบรการปรกษาจะใชเวลารวมกนอยางมประสทธภาพ โดยผใหบรการปรกษาตองใหความสนใจดานอารมณ ความรสก และสตปญญาตลอดจนเหตผลในการตดสนใจของผรบบรการปรกษา

ทฤษฎการใหคาปรกษานนเปนสงจาเปนทอาจารยทปรกษาพง

ยดถอเปนหลกในการปฏบตหนาทใหคาปรกษา เปนเครองยดเหนยววาอะไรคอจดประสงคของการใหคาปรกษา ผใหคาปรกษาควรมบทบาทอยางไร ควรใชเทคนคและกลวธใด รวมทงหลกการแหงพฤตกรรมของมนษยเปนเชนใด ทฤษฎตางๆมจดเดน จดดอย ขนอยกบอาจารยทปรกษาวาจะยดหลกการตามแนวคดใด โดยใชวจารณญาณของตนเอง และสงทพงระวงคอแมทฤษฎจะใหแนวคดเปนการนาทางสาหรบการดาเนนงาน แตผใหคาปรกษาไมควรตกเปนทาสของทฤษฎ แตควรนาทฤษฎ ไปปรบใชอยางยดหยนและสรางสรรค โดยคานงถ งความแตกตาง ระหวางบคคลของนกศกษา สภาพการณ และบรบทแวดลอมตางๆ

Page 45: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

42

ตวอยางการใหค าปรกษา การใหคาปรกษาแกนกศกษา ถอเปนเรองสาคญในการทาหนาทอาจารยทปรกษา กรอบแนวคดของการใหคาปรกษาโดยสรปมกระบวนการทงหมด 4 ขนตอน ซงหากอาจารยทปรกษาเลอกรปแบบของการใหคาปรกษาอยางเหมาะสมกบสภาพของปญหาและลกษณะเฉพาะของนกศกษาแตละคน การใหคาปรกษานนจะเกดประโยชนเปนอยางมาก และนกศกษาจะสามารถปรบตวและอย ร วมกบผ อนไดอยา งมความสข โปรแกรมการใหค าปรกษา ปญหา “การปรบตว” ทฤษฎ กระบวนการใหค าปรกษา หลกการทยดถอและเทคนคทใช

การบาบดการรคดอารมณใหมเหตผล (Rational Emotive Therapy)

ขนท 1 การสรางสมพนธภาพ 1. ผใหคาปรกษาและผรบคาปรกษาทกทายกน 2. ผใหคาปรกษากลาวตอนรบผรบคาปรกษาดวยทาททเปนมตร บอกจานวนวน เวลา สถนท รวมถงขอตกลงในการเขารบคาปรกษา ขนท 2 สมภาษณเบองตน / ส ารวจปญหา 1. ผใหคาปรกษาสอบถามถงสาเหตทผขอรบคาปรกษาเขาพบ 2. ผใหคาปรกษาเปดโอกาสใหผรบคาปรกษาพดถงตนเองเกยวกบอปนสยสวนตว

1. มนษยเปนผทมเหตผลและขาดเหตผล แตมกใชอารมณมากกวาการไตรตรองดวยเหตผลทถกตองในการดาเนนชวต 2. แนวการบาบดเปนกระบวนการเรยนรใหมทชวยใหบคคลอยในสภาวะความสข การมคณคาในเปาหมายอยางมเหตผล 3. พยายามคนหาสาเหตทแทจรงของปญหาเพอหาเหตผลมาลบลางความคดทไมตกคางจากความเชอทผดในอดตใหเปลยนไปไดกลบมาคดใหมใหถกตอง และสรางความรสกใหมทเขมแขงใหดเหมาะสม 4. ตองพยายามขจดปญหาในความคดและความเชอทไมถกตอง ดวยการฝกวธคดอยางมเหตผลในแตละครง จนสามารถปรบเปลยนวธคดใหเปน

Page 46: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

43

ประวต ครอบครว ทและพดถงความรสกในการเรยนของตนทผานมาเพอคนหาอารมณและความรสกในการกาหนดทศทางของการใหคาปรกษา ขนท 3 ขนใหความชวยเหลอ 1. ผใหคาปรกษาสรปเรองทผรบคาปรกษาไดเลาและอธบายจากนนจงถามคาถาม 3 ขอ ดงน - อะไรเปนสาเหตททาใหตนเองมความคดและพฤตกรรมเชนนน (4) - แนวทางใดทจะชวยเปลยนแปลงความคดและพฤตกรรมเหลานน (4) - หากนกศกษาตองเผชญหนากบบคคลทขดแยงกน นกศกษาจะปฏบตอยางไร (2, 3, 5) 2. ผใหคาปรกษาสรปความคด ความเชอทมเหตผลและไรเหตผลของผรบคาปรกษา โดยเปดโอกาสใหผรบคาปรกษาโตแยงหรอแสดงความคดเหนได และพรอมทจะเผชญหนากบปญหาและยาวา

บคคลทยอมรบความคดทถกตองพรอมเหตผล 1. การสอน (teaching) 2. การเผชญหนา (confrontation) 3. การทาทาย (Challenge) 4. การสอบซก (Probing) 5. การเลนสวมบทบาท (role playing) 6. การมอบหมายงาน (assigned readings and homework activities)

Page 47: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

44

“ความคด ความรสก ความเชอของคนเรามผลตอพฤตกรรมในแตละสถานการณ และเราสามารถเปลยนแปลงความคดเหลานนดวยตนเอง” (1) 3. ผใหคาปรกษาเชอมโยงปญหาเขาสแนวทางการเปลยนความคด ในการอยรวมกบผอน รเขารเรา และใหผรบคาปรกษาไดสดลมหายใจลกๆเผอผอนคลายตนเอง 4. ผรบคาปรกษามอบหมายใหผรบคาปรกษาหาแนวทางการปรบเปลยนความคดของตนเองเพอจะนาไปสการปฏบต (6) ขนท 4 ขนยตการใหค าปรกษา 1. ผใหคาปรกษาใหกาลงใจแกผรบคาปรกษาและสรปสงทไดพดคยกนในการพฒนาและปรบปรงพฤตกรรมของตนเอง 2. ผใหคาปรกษาเนนยาในการรกษาความลบในเรองทพดคยกน และนดหมายการเขาพบครงตอไป

Page 48: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

45

หมายเหต ตวเลขทใสในวงเลบ ( ) หมายถงเทคนคทใช ในกระบวนการใหคาปรกษานน มกระบวนการทงหมด4ขนตอน

ซงในทกครงทใหคาปรกษาอาจจะไมสามารถดาเนนการใหคาปรกษาครบตามกระบวนการ ขนอยกบความพรอมของผขอรบคาปรกษา หากเกดปญหาทผขอรบคาปรกษาไมสามารถควบคมตนเองได ผใหคาปรกษากไมควรจะฝนใหการดาเนนการใหคาปรกษาครบถวนทกกระบวนการ สงสาคญคอควรใหกาลงใจผขอเขารบคาปรกษาและใหมาเขาพบในวนเวลาใหมตามความเหมาะสม

การขอเขารบคาปรกษามทงแบบรายบคคลและแบบกลม ซงในการใหคาปรกษาแบบกลมสามารถทาไดแตจานวนสมาชกไมควรเกด 8 คน ขนาดของกลมทดทสดจะอยระหวาง 4 – 8 คน ถาเปนกลมเลก สมาชกจะมโอกาสสอความหมายซงกนและกนไดอยางเตมท เวลาในการใหคาปรกษานนควรจดอยางนอยสปดาหละครง หรอสปดาหละ 2-3 ครง เวลาทใชหากเปนนกศกษาระดบอดมศกษามาขอคาปรกษาแบบรายบคคล ควรใชเวลา ไมเกน 1.30 ชวโมง หากเปนแบบกลม 1.30 - 2 ชวโมง ควรใชเวลาอยางมากทสดไมเกน 2 ชวโมงตอครง สวนเวลาทใชในการใหคาปรกษาทงหมดจะเปนเวลาเทาใดนนจะแตกตางกนไปตามวยและสภาพปญหาของผเขารบคาปรกษา สวนจานวนครงในการใหคาปรกษาแบบกลมทงหมดควรประมาณ 6 – 10 ครง

Page 49: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

46

บรรณานกรม กองพฒนานกศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา. คมออาจารยทปรกษา. (ม.ป.ท.). ม.ป.พ : 2554. กองพฒนานกศกษา มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน. คมออาจารยทปรกษา. (ม.ป.ป.). ม.ป.ท : ม.ป.พ. พงษพนธ พงษโสภา, วไลลกษณ พงษโสภา. ทฤษฎและเทคนคการใหบรการปรกษา. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ มหาวทยาลย, 2556. ลกขณา สรวฒน. ทฤษฎและเทคนคการใหค าปรกษา. มหาสารคาม, ธนภรณการพมพ, 2552. วชร ทรพยม. ทฤษฎใหบรการปรกษา. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ มหาวทยาลย, 2547. สานกวชาการและประมวลผล มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด. คมอส าหรบ อาจารยทปรกษา. (ม.ป.ป.) สบคนเมอ 1สงหาคม 2557 จาก http://academic.reru.ac.th/index.php/th/2014-03-13-04- 54 54-38/คมอ

Page 50: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

ภาคผนวก

ปรบปรงมาจากแบบทะเบยนฯ วทยาลยการจดการ มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด

Page 51: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

ระบบการชวยเหลอดแลนกศกษา

1. รจกนกศกษาเปนรายบคคล

2. การคดกรองนกศกษา

กลมพเศษ

กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา

3. สงเสรมนกศกษา 4. ปองกนและแกไขปญหา

พฤตกรรมดขนหรอไม สงตองานแนะแนวฯ

Page 52: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

การดแลนกศกษา ขาดเรยน มาสาย ทกครงทมการขาดเรยน มาสาย อาจารยทปรกษาตองท าหนาทเปนภาระในการตดตาม ถามหาสาเหตแลวบนทกในแฟมประวต

สวนตวของนกศกษาทกครง

การตดตามการขาดเรยนของนกศกษา / สรปการขาดเรยน 2 วนตดตอกน

สอบถามปญหาตางๆแลวบนทกในแฟมประวตสวนตวของนกศกษา

ใหค าแนะน า ตกเตอน พดคยหาแนวทางการแกไขปญหารวมกบนกศกษา

สรปประเดนปญหา บนทกรายงานแนวทางการแกไข / เกบรวบรวมขอมลนกศกษา

แจงใหฝายทเกยวของทราบหรอตรวจสอบหรอแจงผปกครอง

Page 53: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

ขนตอนการชวยเหลอนกศกษาทเกดการตงครรภโดยไมพงประสงค

เมอทราบวา นกศกษาเกด

การตงครรภ

ด าเนนการใหค าปรกษาและ

ใหความชวยเหลออยาง

ใกลชด

สงตอ

งานแนะแนว

(ส านกกจฯ)

สงคนอาจารย

ทปรกษา

แกไขปญหาได

สงคนอาจารย

ทปรกษา

สงคนอาจารย

ทปรกษา

สงตอ

คณะพยาบาลศาสตร

(งานจตเวช) / โรงพยาบาล

แกไขปญหาไมได

Page 54: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

แบบทะเบยนประวตนกศกษา

ค าชแจง ใหนกศกษาเตมขอความในชองวางตามความเปนจรงดวยตวบรรจงหรอเขยนเครอง

หมาย ลงในขอมลทถกตอง ขอมลจะน ามาใชเพอประโยชนของนกศกษาเทานน

สาขาวชา................................................ คณะ / วทยาลย....................................... อาจารยทปรกษา................................................................................ ....................... 1. ทานเปนนกศกษา ปกต 4 ป / 5 ป อนๆโปรดระบ ..................................................... ...................................... 2. ขอมลสวนตว

ชอ-สกล ......................................................... รหสนกศกษา ................................... ชอเลน ............................... อาย............ป เกดวนท............ เดอน........................... พ.ศ..................... ศาสนา...................... หมายเลขโทรศพท.......................(มอถอ) E-Mail Address / Facebook…………………….……

ทอยตามภมล าเนา: บานเลขท............. หมท............ ตรอก/ซอย........................... ถนน...............ต าบล.................... อ าเภอ/เขต................... จงหวด.......................... รหสไปรษณย..................โทรศพทบาน/อนๆ........................................................... ทอยปจจบน: บานเลขท................ หมท..................... ตรอก/ซอย.......................... ถนน...............ต าบล..................... อ าเภอ/เขต................. จงหวด........................... รหสไปรษณย.....................โทรศพทบาน/อนๆ........................................................ ใกลกบสถานทใด...................................................................... 3. สขภาพ หมเลอด............. โรคประจ าตวคอ

โรค.................................เคยไดรบการรกษาจาก...................................................... โรค............................... เคยไดรบการรกษาจาก...................................................... เคยแพยา................................................... อนๆ.....................................................

ตดรปถาย

ขนาด 1 นว

Page 55: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

4. สถานททเคยท างาน (กรณนกศกษาหารายไดพเศษ) ......................................................................................................................... ......... หมายเลขโทรศพท.............................................................. 5. ขอมลครอบครว

บดามารดาอยดวยกน บดามารดาหยาขาดกน บดาหรอมารดาถงแกกรรม

บดาชอ-สกล........................... อาย......... ยงมชวต ถงแกกรรม พ.ศ....... ทอย............................................................... โทรศพท.....................................อาชพ..................... รายไดประมาณตอเดอน.............................บาท

สถานทท างาน....................................... หมายเลขโทรศพท......................... มารดาชอ-สกล............................ อาย......... ยงมชวต ถงแกกรรม พ.ศ........ ทอย.......................................................... ......................... โทรศพท..................... อาชพ............. รายไดประมาณตอเดอน.............................บาท

สถานทท างาน.................................... หมายเลขโทรศพท....................................... ทานเปนบตร คนท.......... จ านวนพนองทมอย................คน

ชาย........................คน หญง........................คน

6. นกศกษาอยในความปกครองของ

นาย/นาง/นางสาว................................................................ อาย....................ป อาชพ............................................. รายไดตอเดอน.....................................บาท ทอย................................................................................. รหสไปรษณย................. โทรศพทบาน.................... มอถอ............................................................................ 7. ผสนบสนนทนการศกษา

บดา-มารดา ผปกครอง อนๆ................................................

Page 56: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

8. ประเภทของทนททานไดรบ

ไมไดรบทน ทนกยมกยศ. ทนเรยนด (มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด) ทนความสามารถพเศษ (มหาวทยาลยราชภฏรอยเอด) ทนใหเปลาประเภทตอเนองจาก .............................................. อนๆ .............................................................. 9. เพอนสนททสามารถตดตอกรณฉกเฉนได 1. ชอ-สกล ......................................................... ชนปท.......... สาขาวชา........................... คณะ..................... ทอย.................................................................................................โทรศพททตดตอสะดวก............................. 2. ชอ-สกล ......................................................... ชนปท.......... สาขาวชา........................... คณะ..................... ทอย................................................................................................โทรศพททตดตอสะดวก.............................. 10. ขอมลการศกษา โรงเรยนเดม................................................. อ าเภอ........................................จงหวด............................... เกรดเฉลย............................................................. สาเหตทเลอกเขาศกษาในสาขาวชานเพราะ.........................................................................................................

Page 57: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

ผลการเรยน ปการศกษา.....................................ภาคเรยนท 1 เกรดเฉลย...................

ภาคเรยนท 2 เกรดเฉลย.................. ปการศกษา.....................................ภาคเรยนท 1 เกรดเฉลย...................

ภาคเรยนท 2 เกรดเฉลย................... ปการศกษา.....................................ภาคเรยนท 1 เกรดเฉลย...................

ภาคเรยนท 2 เกรดเฉลย................... ปการศกษา.....................................ภาคเรยนท 1 เกรดเฉลย...................

ภาคเรยนท 2 เกรดเฉลย................... ปการศกษา.....................................ภาคเรยนท 1 เกรดเฉลย...................

ภาคเรยนท 2 เกรดเฉลย................... 11. ลกษณะนสย

ตนเองมอง.........................................................(วเคราะหตนเอง) ผอนมอง..........................................................................(ใหเพอนสนท

วเคราะห) สงทด / จดเดน................................สงทตองพฒนา.................................

ความถนด /.ความชอบ /ความสามารถพเศษ.................................................................................................... .............................. 12. กจกรรมดเดน/รางวลทเคยไดรบ ........................................................................ .................................................................................................................... 13. ผทนกศกษาขอค าปรกษาเมอมปญหา................................................................................................................. .......

Page 58: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

14. อนๆ ............................................................................................................................ ...... ............................................................................................................................. ..............................................................

ลงชอ ........................................................ (........................................................)

.............../......................./..............

Page 59: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

แบบบนทกการสงตอนกศกษา

ชอ-สกล นกศกษา..................................................... รหส..................

คณะ / วทยาลย ................................สาขาวชา......................................

ชออาจารยทปรกษา.................................. วนท..........เดอน...พ.ศ...........

สงเรองตอให งานแนะแนวบรการใหค าปรกษาและอาชพ

ปญหาของผรบค าปรกษา

............................................................................................................................. .....

............................................................................................................................. .....

เหตผลทสงตอเพราะ

............................................................................................................................. .....

................................................................................................... ...............................

............................................................................................................................. .....

ลงชอ..................................................................

(..........................................................................)

................../................../.................

Page 60: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

แบบบนทกการใหค าปรกษาแกนกศกษาเปนรายบคคล ภาคเรยนท ................ ปการศกษา ............................ รายละเอยดของผขอรบค าปรกษา ชอ......................................................... รหสนกศกษา.......................................... คณะ / วทยาลย ........................................ สาขาวชา......................................... ชนปท............หลกสตร....................................................................... ป.ตร 4 ป ป.ตร 5 ป ป.ตรภาคกศปช. อนๆ ............................................................. โทรศพท.......................................................(มอถอ)……………………………………….. E-mail…………………………………………………………………………….. Facebook …………………………………..เขารบการปรกษาครงท........................ เรองทขอค าปรกษา หวขอ เรองการเรยน เรองอาชพ เรองสวนตวและสงคม เรองอนๆ .................... รายละเอยด ................................................................................................................. ................. ............................................................................................................................. ..... ........................................................................................................... ....................... ............................................................................................................................. ..... ..................................................................................................... .............................

Page 61: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา

การใหค าปรกษา / การแกไขปญหา ............................................................................................................................. ..... ........................................................................................................................... ....... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ....................................................................................................................... ........... การนดหมายครงตอไป …………………………………………………………………………………………………………………… ลงชอ ....................................... ลงชอ ......................................... ผใหค าปรกษา ผรบค าปรกษา (.......... /…………. /……………) (.......... /…………. /……………)

Page 62: ค ำน ำ...สำรบ ญ ค าน า ก สารบ ญ ข ความหมายและความส าค ญของอาจารย ท ปร กษา