52
LUBELSKA OKR˚GOWA IZBA APTEKARSKA ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin tel./fax (0-81) 532-72-97, (0-81) 534-28-61 Internet: www.loia.pl BIURO czynne w godzinach: 8 00 - 15 00 sprawy dotycz„ce prawa wykonywania zawodu oraz sk‡adek cz‡onkowskich: codziennie w godzinach: 8 00 - 13 00 e-mail: [email protected] G O D Z I N Y P R Z Y J ˚ ˘: PREZES mgr farm. Krzysztof Przystupa roda 10 00 -14 00 e-mail: [email protected] V-CE PREZES mgr farm. Marian Mikulski pi„tek 10 00 -14 00 OKR˚GOWY RZECZNIK ODPOWIEDZIALNOCI ZAWODOWEJ mgr farm. Janina Kisielewska ostatni poniedzia‡ek miesi„ca 10 00 -12 00 DYREKTOR BIURA mgr Anna Knieæ codziennie 8 00 -15 00 e-mail: [email protected] RADCA PRAWNY mgr Ma‡gorzata Godziewska roda, pi„tek 10 00 -13 00 [email protected] Numer rachunku bankowego Lubelskiej OIA: 90 1500 1520 1215 2006 2546 0000 Kredyt Bank SA

90 1500 1520 1215 2006 2546 0000 Kredyt Bank SA - loia.pl · o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z pó n. zm. ), oraz aktów wykonawczych. ... delegacje ustawowe art. 36 ust. 5 i art

Embed Size (px)

Citation preview

LUBELSKA OKRÊGOWA IZBA APTEKARSKA

ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublintel./fax (0-81) 532-72-97, (0-81) 534-28-61

Internet: www.loia.pl

BIURO

czynne w godzinach: 800 - 1500

� sprawy dotycz¹ce prawa wykonywania zawoduoraz sk³adek cz³onkowskich: codziennie w godzinach: 800 - 1300

e-mail: [email protected]

G O D Z I N Y P R Z Y J Ê Æ:

PREZESmgr farm. Krzysztof Przystupa

�roda 1000-1400

e-mail: [email protected]

V-CE PREZESmgr farm. Marian Mikulski

pi¹tek 1000-1400

OKRÊGOWY RZECZNIKODPOWIEDZIALNO�CI ZAWODOWEJ

mgr farm. Janina Kisielewskaostatni poniedzia³ek miesi¹ca 1000-1200

DYREKTOR BIURAmgr Anna Knieæ

codziennie 800-1500

e-mail: [email protected]

RADCA PRAWNYmgr Ma³gorzata Go�dziewska

�roda, pi¹tek 1000-1300

[email protected]

Numer rachunku bankowego Lubelskiej OIA:90 1500 1520 1215 2006 2546 0000

Kredyt Bank SA

SPIS TRE�CI

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

S£OWO PREZESA .................................................................................................................. 3List do Pos³ów i Senatorów Ziemi Lubelskiej ........................................................................ 5Interpelacja poselska � Pos³a na Sejm RP � Mariusza Grada ................................................. 6Ogólnopolska kampania �Lek bezpieczny� ............................................................................. 9Dwa rodzaje HALOPERIDOLU w ró¿nej dawce ................................................................. 11Komunikat Polskiego Zwi¹zku Pracodawców Przemys³u Farmaceutycznego

dotycz¹cy leków znajduj¹cych siê w obrocie po 1 stycznia 2009 r. ............................... 12Wymiana glukometrów w aptece ........................................................................................... 13Rozporz¹dzenia Ministra Zdrowiaw sprawie kryteriów zaliczenia produktu leczniczego

do poszczególnych kategorii dostêpno�ci ....................................................................... 15w sprawie reklamy produktów leczniczych ............................................................................ 17Komunikat MZ dotycz¹cy projektu wykazów leków refundowanych. ................................. 23Informacja prasowa Ministerstwa Zdrowia � nowe wykazy leków refundowanych

i leczenie chorób rzadkich ............................................................................................... 26Przegl¹d prasyTanie leki podzieli³y chorych ludzi ....................................................................................... 30

WIADOMO�CI

Z posiedzenia Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie ..................................................... 31Kalendarium prac Prezesa i cz³onków ORA w Lublinie � listopad 2008r. ........................... 33Uwaga tegoroczni absolwenci Wydzia³ów Farmaceutycznych UM...................................... 35Uchwa³a ORA w Lublinie w sprawie obowi¹zku u¿ywania identyfikatorów ...................... 36Informacja dotycz¹ca zakoñczenia pierwszego okresu edukacyjnego .................................. 37Informowanie OIA w Lublinie o ka¿dorazowej zmianie miejsca pracy ............................... 40Adresy mailowe � bez odpowiedzi na listy ........................................................................... 41

UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

VIII Sympozjum Historii Farmacji PTFarm ......................................................................... 42

HISTORIA FARMACJI

¯ó³kiewka, apteki i historia ................................................................................................... 43

NON OMNIS MORIAR

Uroczysto�æ w intencji zmar³ych farmaceutów ..................................................................... 47Wspomnienie. Mgr farm. Stanis³awa Osypiuk ...................................................................... 49O Tych co Tworzyli Farmacjê (1) .......................................................................................... 50

PROBLEMATYKA PRACYZAWODOWEJ APTEKARZY

Lublin, listopad-grudzieñ 2008 r.

Kole¿anki i Koledzy!

Jeszcze nie tak dawno ¿yli�my wspomnieniami urlo-pów i wypoczynku. D³ugie dni, s³oñce dodawa³y namsi³ i energii do jak¿e trudnej i mozolnej pracy. Dzisiajszare i ponure popo³udnia nie nastrajaj¹ nas najlepiej,do tego koñcówka roku, a wiêc dodatkowe obowi¹zkiw pracy, jeszcze wiêcej obowi¹zków w domu. Wydajesiê, ¿e ten czas jakby szybciej p³yn¹³ i mamy go corazmniej. A¿ trudno uwierzyæ, ¿e nied³ugo powitamy kolejny rok.

A perspektywy nadal nie s¹ optymistyczne. Ministerstwo zafunduje namna pewno zmiany cen jak zwykle, 31 grudnia. Zaczyna to ju¿ byæ tradycja.A wiêc przygotujmy siê na dodatkowe obowi¹zki oprócz tych zwyczajnych,których i tak nie brakuje.

Jeste�my tak¿e w trakcie nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne. Opi-niuje j¹ jednak nie tylko nasze �rodowisko, ale i inni zainteresowani rynkiemleków. To samo dotyczy ustawy o cenach. Co nam zatem w konsekwencjiprzygotuje rz¹d po wszystkich konsultacjach, i co przeg³osuje Sejm � Bógraczy wiedzieæ. Pozostaje nadzieja, ¿e w koñcu przewa¿y rozs¹dek i w³adzawe�mie pod uwagê dobro chorego jak i konieczno�æ oszczêdzania pieniêdzypañstwowych.

Bo to, co siê dzisiaj dzieje prowadzi do zniszczenia ma³ej pojedynczejapteki. Tê wojnê zafundowali�my sobie sami, inni znacznie mocniejsi przy-gl¹dali siê i uczyli. A dzisiaj to w³a�nie oni razem z firmami farmaceutycz-nymi robi¹, co chc¹ i rz¹dz¹ rynkiem leków. Je¿eli nie zostan¹ wprowadzonerozs¹dne prawne rozwi¹zania, nied³ugo, przynajmniej na terenach wiejskich,chory bêdzie mia³ 30-50 km do apteki.

Powiecie, ¿e przesadzam � chcia³bym, ¿eby tak by³o. Niestety prognozynie s¹ najlepsze i co gorsze nie bardzo zdajemy sobie z tego sprawê.

4 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

PrezesOkrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

mgr farm. Krzysztof Przystupa

W miastach te¿ zdecydowanie siê przerzedzi, bo mocni dzisiaj, bêd¹ jesz-cze mocniejsi, a nam pozostanie podj¹æ pracê w sieciach.

Smutne jest to wszystko, tym bardziej, ¿e coraz mniej szanujemy siebiei zwód. Otrzymujemy coraz wiêcej telefonów, ¿e w tej i w tej aptece kierow-nik tylko bywa, a pracuj¹ sami technicy. Gratulujê takim kierownikom od-wagi. Pamiêtajcie jednak, ¿e oszustwo ma krótkie nogi i oby�cie nie p³akalii nie narzekali pó�niej, jak zostan¹ wyci¹gniête konsekwencje.

Jest te¿ nowa metoda robienia sobie i innym na z³o�æ: wyd³u¿anie samo-wolnie godzin pracy. Mam wiêc propozycjê: nie zamykajcie aptek wcale, nie�pijcie, bo szkoda czasu, róbcie co chcecie, bo przecie¿ kto Wam co� zrobi?

Jest mi niezmiernie przykro odbieraj¹c takie telefony. Co mam powie-dzieæ: po to koñczyli�my studia, aby siê tak zachowywaæ? Handluj¹cy natargu z pietruszk¹ i marchewk¹ zachowuj¹ siê lepiej, bo lojalnie wobec sie-bie.

Dochodz¹ do nas ró¿ne g³osy, ¿e podzielili�my aptekarzy pracuj¹cychw sieciach i tych pozosta³ych, a wiêc naszych. Nie wiem, kto to wymy�li³,ale jest to totalna bzdura. Wszyscy nale¿ymy do tej samej Izby, której drzwistoj¹ dla wszystkich otworem. I zapraszam Was Wszystkich do Waszej Izby� nie mojej.

Wierzê, ¿e nadchodz¹ce �wiêta przynios¹ nam wiele ciep³a, rado�ci i spo-koju, a nadchodz¹cy Nowy Rok bêdzie zdecydowanie lepszy i przyniesienam wiêcej nadziei, a przede wszystkim da mo¿liwo�æ realizacji zawodowejbez wojny cenowej i bez �turystyki� chorego po aptekach, a wtedy przyja�ñi u�miech pacjentów bêd¹ najlepsz¹ zap³at¹ za nasz¹ pe³n¹ po�wiêcenia pra-cê.

Tego Wam i sobie ¿yczê.

5PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Do Pos³ów i Senatorów Ziemi Lubelskiej,

w imieniu aptekarzy Ziemi Lubelskiej wzywam Pos³ów i Senatorów dowsparcia naszych wyst¹pieñ w obronie wyzyskiwanego, poniewieranego cho-rego "uprawiaj¹cego turystykê po aptekach" w poszukiwaniu ni¿szych cen.

To nie my aptekarze jeste�my temu winni.Firmy farmaceutyczne i producenckie promuj¹ wybrane przez siebie ap-

teki, kieruj¹c do nich super upusty i promocje. Zmuszaj¹ zatem chorego,który wiadomo, chce zaoszczêdziæ, do stania w kolejkach. W pozosta³ychza� aptekach wyzyskuj¹ pacjentów, stosuj¹c ceny zdecydowanie zawy¿one.

Traci na tym zarówno chory jak i bud¿et pañstwa. Leki w Polsce s¹ zde-cydowanie za drogie! Ceny musz¹ byæ kontrolowane przez pañstwo, a dodzisiejszego dnia, nikt tego nie robi!!!

Zakupy w aptece nie s¹ ani kaprysem ani luksusem, lecz konieczno�ci¹.Je¿eli firmy staæ na bardzo znaczne obni¿ki w wybranych aptekach, to myaptekarze ¿¹damy takich samych niskich cen w ka¿dej aptece.

Zaoszczêdzi na tym i chory i bud¿et. Skoñczy siê przymusowa turystyka,poni¿aj¹ca chorego, czêsto starszego i cierpi¹cego cz³owieka. ̄ ¹damy wpro-wadzenia zasad prawa w "chorej" polityce lekowej. Bo na pewno nie jest towolny rynek, lecz bezprawie.

Je�li nic siê nie zmieni, ma³e apteki po prostu przepadn¹ i za chwilê do tej"dobrej", "wybranej" apteki - przewa¿nie sieciowej, z obcym kapita³em, bê-dzie 30-50 kilometrów i co wtedy? Niestety, wtedy bêdzie ju¿ za pó�no!

Bogaci biznesmeni robi¹cy interes na zdrowiu, w ma³ych miejscowo�ciachi na wsiach apteki nie otworz¹, bo im siê po prostu nie op³aci.

Koñcz¹c, proszê o pomoc i reakcjê, dopóki mamy jeszcze czego broniæ!Czy to tak wiele � chory powinien mieæ równy dostêp do taniego lekuw ka¿dej aptece (gwarantuje mu to Konstytucja). Proszê o poparcie i z góryw imieniu chorego i mojego �rodowiska dziêkujê.

Z powa¿aniemPrezes

Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lubliniemgr farm. Krzysztof Przystupa

Lublin, dn. 04 listopada 2008r.

LIST DO POS£ÓW I SENATORÓW ZIEMI LUBELSKIEJ

6 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Tomaszów Lubelski, dn. 28 listopada 2008 r.

Pan Krzysztof PrzystupaPrezesOkrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

Szanowny Panie!W zwi¹zku z artyku³ami prasowymi dotycz¹cymi ró¿nicy ceny tych sa-

mych leków w ró¿nych aptekach, zwróci³em siê z interpelacj¹ do Pani EwyKopacz Minister Zdrowia.

Pozwalam sobie przes³aæ w za³¹czeniu odpowied� Podsekretarza StanuMarka Twardowskiego licz¹c na dalsz¹ wspó³pracê.

Z wyrazami szacunkuMariusz Grad

Pose³ na Sejm RP

12 listopada 2008 r.

Pan Bronis³aw KomorowskiMarsza³ek SejmuRzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marsza³ku,

W odpowiedzi na interpelacjê Pana Mariusza Grada, Pos³a na Sejm Rze-czypospolitej Polskiej, przes³an¹ przy pi�mie z dnia 21 pa�dziernika 2008roku, w sprawie nierównego traktowania aptek przez firmy farmaceutyczne,uprzejmie proszê o przyjêcie poni¿szych informacji.

Unormowania prawne w zakresie zagwarantowania obywatelom nale¿y-tego dostêpu do produktów leczniczych i wyrobów medycznych s¹ realizo-wane przez Ministra Zdrowia na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004roku o �wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze �rodków publicz-nych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027), ustawy z dnia 5 lipca 2001 rokuo cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z pó�n. zm. ), oraz aktów wykonawczych.

INTERPELACJA POSELSKA �POS£A NA SEJM RP � MARIUSZA GRADA

7PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Zgodnie z przepisami ustawy o �wiadczeniach opieki zdrowotnej, syste-mem refundacji s¹ objête leki znajduj¹ce siê w wykazach leków refundowa-nych, okre�lanych w drodze rozporz¹dzeñ Ministra Zdrowia. Wype³niaj¹cdelegacje ustawowe art. 36 ust. 5 i art. 37 ust. 2, ustawy o �wiadczeniachopieki zdrowotnej finansowanych ze �rodków publicznych, minister w³a�ci-wy do spraw zdrowia, po zasiêgniêciu opinii Prezesa Narodowego FunduszuZdrowia, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej, orazbior¹c pod uwagê stanowisko wyra¿one przez miêdzyresortowy Zespó³ doSpraw Gospodarki Lekami , okre�la w drodze rozporz¹dzeñ wykazy lekówrefundowanych.

Ponadto, na podstawie art. 38 ust. 6, Minister Zdrowia okre�la w drodzerozporz¹dzenia limity cen leków, wymienionych w wykazach leków refun-dowanych.

Polityka cenowa jest regulowana wymienion¹ ustaw¹ o cenach. Zgodniez regulacj¹ zawart¹ w ustawie o cenach, ceny urzêdowe produktów leczni-czych i wyrobów medycznych, objêtych na podstawie ustawy o �wiadcze-niach opieki zdrowotnej finansowanych ze �rodków publicznych, wykazamileków refundowanych, równie¿ nabywanych bezpo�rednio od wytwórcy lubhurtowni farmaceutycznej przez zak³ady lecznictwa zamkniêtego, ustala,zgodnie z uprawnieniami okre�lonymi w art. 5 ust. 4 ustawy o cenach, mini-ster w³a�ciwy do spraw finansów publicznych. Ceny urzêdowe maj¹ charak-ter cen maksymalnych, co oznacza, ze ustalony poziom cen nie mo¿e byæprzekroczony, natomiast ceny te mog¹ byæ obni¿one, co oznacza, ¿e na grun-cie aktualnej ustawy o cenach jest mo¿liwa konkurencja cenowa pomiêdzydystrybutorami leków. W zwi¹zku z tym, hurtownie farmaceutyczne sprze-daj¹ce leki aptekom, maj¹ prawo obni¿aæ ceny, równie¿ mog¹ to czyniæ ap-teki. Nale¿y podkre�liæ, ze niezale¿nie od obni¿enia ceny urzêdowej, przezhurtownie lub apteki, Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje koszty wyda-nia leków do wysoko�ci ustalonego w drodze rozporz¹dzenia Ministra Zdro-wia limitu ceny.

Dodaæ nale¿y, ¿e wszystkie apteki podlegaj¹ sta³ym planowym kontro-lom prowadzonym przez inspektorów oddzia³ów wojewódzkich Narodowe-go Funduszu Zdrowia, w zakresie rozliczeñ finansowych oraz przez inspek-torów pañstwowej Inspekcji Farmaceutycznej, w zakresie prawid³owo�ci wy-dawania produktów leczniczych i wyrobów medycznych z uwzglêdnieniemzgodno�ci z przepisami ustawy o cenach i ustawy o �wiadczeniach opiekizdrowotnej finansowanych ze �rodków publicznych.

8 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Natomiast ceny leków nie objêtych wykazami leków refundowanych, niepodlegaj¹ urzêdowym regulacjom i s¹ ustalane przez wytwórców.

Wyja�niæ nale¿y, ¿e ró¿nice cenowe w przypadku tego samego produktuleczniczego wynikaj¹ z polityki cenowej partnerów w ³añcuchu dystrybu-cyjnym tj. na linii podmiot odpowiedzialny � hurtownia farmaceutyczna �apteka, gdzie podstawowym kryterium jest wielko�æ zamówieñ w poszcze-gólnych pozycjach asortymentowych sk³adanych przez dan¹ hurtowniê u pod-miotu odpowiedzialnego i przez okre�lon¹ aptekê w hurtowni farmaceutycz-nej. Dlatego te¿ apteki zlokalizowane w du¿ych aglomeracjach, charaktery-zuj¹ce siê z regu³y wiêkszymi obrotami, a co za tym idzie legitymuj¹ce siêwiêksz¹ si³¹ przebicia w negocjacjach cenowych, posiadaj¹ w ofercie okre-�lone pozycje asortymentowe produktów leczniczych w ni¿szych cenach.

Przedstawiaj¹c powy¿sze, uprzejmie informujê, ¿e intencj¹ kierownic-twa resortu jest wyeliminowanie niew³a�ciwych praktyk marketingowychprowadzonych przez przedsiêbiorców (aptekarzy, hurtowników) i jednocze-sne uregulowanie cen refundowanych produktów leczniczych okre�lonychw drodze rozporz¹dzeñ Ministra Zdrowia. Odpowiednie zmiany zosta³y ujê-te w projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne.

Projekt przedmiotowego aktu prawnego zosta³ obecnie skierowany douzgodnieñ zewnêtrznych oraz konsultacji spo³ecznych i bêdzie dostêpny nastronie internetowej Ministerstwa Zdrowia.

Z upowa¿nienia Ministra ZdrowiaPodsekretarz StanuMarek Twardowski

Apteka we W³odawiezatrudni magistra farmacjina stanowisko kierownika.

Telefon kontaktowy 513 030 012

9PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Polska jest szóstym co do wielko�ci rynkiem zbytu leków w Europie;popyt na leki systematycznie ro�nie; w ci¹gu kilkunastu lat zanotowano pra-wie czterokrotny jego wzrost w ujêciu warto�ciowym. Lubimy siê leczyæ �pod wzglêdem liczby opakowañ przypadaj¹cych na g³owê statystycznegomieszkañca zajmujemy po Francji drugie miejsce w Europie.

W zwi¹zku z nie najlepsz¹ dostêpno�ci¹ us³ug medycznych czêsto leczy-my siê sami, kupuj¹c w aptece leki bez recepty (OTC; ang. �over the coun-ter�); dosyæ powszechne jest tak¿e zjawisko wykorzystywania leków zaor-dynowanych nam uprzednio przez lekarza, które przechowujemy w domo-wych apteczkach.

Wiek XX i XXI � to niew¹tpliwie ogromny postêp w farmakoterapii wie-lu schorzeñ; wprowadzane s¹ do obrotu nowe leki, czêsto o silnym i bardzosilnym dzia³aniu, wymagaj¹ce zarówno od lekarzy jak i pacjentów rygory-stycznego przestrzegania procedur terapeutycznych, jak te¿ wnikliwej ob-serwacji dzia³añ niepo¿¹danych i interakcji (wzajemnych oddzia³ywañ miê-dzy jednocze�nie stosowanymi lekami).

Rodzi siê wiêc pytanie: czy wspó³czesne leki s¹ lekami bezpiecznymi?Odpowied� jest stosunkowo prosta: tak, wszystkie leki dopuszczone do ob-rotu w Polsce s¹ preparatami dok³adnie przebadanymi, a wiêc z za³o¿eniabezpiecznymi. Jednak jest to jedna strona medalu. Drug¹, niemniej wa¿n¹,jest umiejêtno�æ pos³ugiwania siê lekiem, czyli bezpieczna terapia. I tu jestwiele do zrobienia. Czêsto lek niew³a�ciwie stosowany, a nawet �le przecho-wywany, mo¿e staæ siê �ród³em wystêpowania fatalnych dla pacjenta zda-rzeñ.

Urz¹d Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Pro-duktów Biobójczych stoj¹c na stra¿y interesów Pacjenta postanowi³ zaini-cjowaæ Kampaniê Spo³eczn¹ �Lek Bezpieczny�, maj¹c¹ na celu:- U�wiadomienie spo³eczeñstwu zasad bezpiecznego stosowania leków.- Przeciwdzia³anie nieuzasadnionemu nadu¿ywaniu leków.

OGÓLNOPOLSKA KAMPANIA �Lek bezpieczny�

10 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

- Wyeliminowanie stosowania leków pochodz¹cych z nielegalnych �róde³,bêd¹cych poza oficjalnym obiegiem farmaceutycznym, nie dopuszczo-nych do obrotu przez Urz¹d.

- Uwra¿liwienie pacjentów na mo¿liwo�æ wystêpowania dzia³añ niepo¿¹da-nych zwi¹zanych z terapi¹.

- U�wiadomienie zagro¿eñ wynikaj¹cych z interakcji leków, w tym tak¿einterakcji leków i ¿ywno�ci oraz suplementów diety.

Skuteczno�æ naszej Kampanii niepomiernie wzro�nie, je�li media, obda-rzone przecie¿ ogromnym zaufaniem spo³ecznym, zechc¹ siê aktywnie w³¹-czyæ do jej upowszechniania. Kampania nie ma charakteru jednorazowej ak-cji � zdajemy sobie sprawê, ¿e powinna byæ d³ugoterminowym zadaniemo wieloletnim nawet przebiegu.

Zachêcamy wiêc Pañstwa gor¹co, aby�cie przy³¹czyli siê do nas; ze swo-jej strony gwarantujemy udostêpnianie pe³nej, �ród³owej i obiektywnej in-formacji o lekach, pozbawionej elementów taniej sensacji. Na pocz¹tek po-zwalamy sobie za³¹czyæ do wykorzystania (za podaniem �ród³a) artyku³ przed-stawiaj¹cy problem interakcji leków.

Jeste�my do Pañstwa dyspozycji.

Z wyrazami g³êbokiego szacunkuPrezes Urzêdu

dr n. farm. Leszek Borkowski

Koordynator Kampanii �Lek Bezpieczny�dr n. med. Wojciech £uszczynae-mail: [email protected]

URZ¥D REJESTRACJI PRODUKTÓW LECZNICZYCH,WYROBÓW MEDYCZNYCH I PRODUKTÓW BIOBÓJCZYCH

ul. Z¹bkowska 41, 03-736 Warszawatel. +48 22 492-11-00, fax.+48 22 492-11-09,

www.urpl.gov.pl

11PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Pojawiaj¹ siê niepokoj¹ce informacje o mo¿liwo�ci pope³nienia pomy³kiw dawkowaniu produktów leczniczych Haloperidol wytwarzanego przez Za-k³ady Farmaceutyczne �Unia� Spó³dzielnia Pracy oraz Haloperidol WZF wy-twarzanego przez Warszawskie Zak³ady Farmaceutyczne Polfa.

� Na 1 ml produktu Haloperidol wytwarzanego przez ZF-Unia sk³ada siê32 krople i informacja o tym znajduje siê w tek�cie ulotki dla pacjenta

� Na 1 ml produktu Haloperidol wytwarzanego przez WZF Polfa sk³ada siê20 kropli i informacja o tym jest wyró¿niona w tek�cie ulotki dla pacjen-ta

� Produkty maj¹ ró¿ny sk³ad i stosuj¹ ró¿ne opakowania

� W ulotkach do obydwu produktów informacja o podstawie przeliczaniadawki na krople jest wyró¿niona w tek�cie. Wytwórcy nie przeliczyli da-wek w miligramach na ilo�æ kropli. Tak¹ czynno�æ u¿ytkownik produktumusi przeprowadziæ samodzielnie.

Informujê, ¿e obecno�æ na rynku dwóch ww. produktów o odmiennymsystemie dawkowania i identycznej nazwie handlowej mo¿e byæ powodempomy³ki. W zwi¹zku z powy¿szym Urz¹d wyst¹pi³ do podmiotów odpowie-dzialnych o zmianê nazwy, czego wynikiem jest dodanie skrótu WZF w przy-padku produktu wytwarzanego przez Warszawskie Zak³ady FarmaceutycznePolfa.

Proszê o wziêcie pod uwagê ró¿nic w ilo�ci kropli koniecznych do prawi-d³owego dawkowania w przypadku przepisywania obydwu produktów pa-cjentom.

�ród³o: Biuletyn Informacyjny �rodkowopomorskiej OIA w Koszalinie Far-macja Pomorza �rodkowego Nr 7 (188)z 2008r.

DWA RODZAJE HALOPERIDOLU W RÓ¯NEJ DAWCE

12 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

1. Od 1 stycznia 2009 r. w obrocie znajdowaæ siê bêd¹ leki, wytworzonezarówno do 31 grudnia 2008 r. jak i po tej dacie. Leki te mog¹ siê miêdzysob¹ ró¿niæ szczegó³ami opakowania zewnêtrznego i bezpo�redniego, tre-�ci¹ ulotki do³¹czonej do opakowania leku. Ponadto, do nazwy miêdzy-narodowej leku, je¿eli by³a jednocze�nie nazw¹ handlow¹, po 1 stycznia2009 r. zostanie dodana nazwa lub znak towarowy podmiotu odpowie-dzialnego (zazwyczaj producenta leku).

2. Sporadycznie ró¿nice dotyczyæ mog¹ równie¿ postaci leku np. tabletki(kszta³tu, koloru). Nigdy jednak rodzaju i zawarto�ci substancji czynnej.

3. Ró¿nice w zewnêtrznym wygl¹dzie opakowañ leków oraz wszelkie innezmiany powsta³y w wyniku harmonizacji dokumentacji rejestracyjnejzgodnie z wymogami UE.

4. Podkre�liæ nale¿y, ¿e jakiekolwiek ró¿nice miêdzy preparatami znajduj¹-cymi siê w obrocie po 1 stycznia 2009 r. nie dotycz¹ zawarto�ci substan-cji czynnej, a wiêc tak¿e dzia³ania farmakologicznego.

5. Leki wytworzone przed 1 stycznia 2009 r. bêd¹ obecne na rynku do koñcaterminu ich wa¿no�ci.

Prezes Zarz¹duZ. Cezary �ledziewski

Komunikat Polskiego Zwi¹zku PracodawcówPrzemys³u Farmaceutycznego dotycz¹cy lekówznajduj¹cych siê w obrocie po 1 stycznia 2009 r.

Warszawa, grudzieñ 2008 r.

Odst¹piêpunkt apteczny w okolicach Lublina.

Telefon kontaktowy 601 437 968

13PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Warszawa, dn. 4 listopada 2008 r.

Nawi¹zuj¹c do pisma z dnia 03.11.2008 r., uprzejmie informujê, i¿ G³ów-ny Inspektor Farmaceutyczny podtrzymuje stanowisko zajête pi�mie z dnia30.09.2008 r.

Jednak¿e, odnosz¹c siê do poruszonych przez Pana w pi�mie z dnia3 listopada 2008 r. kwestii, uprzejmie informujê co nastêpuje.

Zgodnie z art. 2a ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbachaptekarskich farmaceuta w aptece sprawuje opiekê farmaceutyczn¹ polega-j¹c¹ na nadzorze nad prawid³owym przebiegiem farmakoterapii w celu uzy-skania okre�lonych jej efektów poprawiaj¹cych jako�æ ¿ycia pacjenta. Zada-nie to jest realizowane we wspó³pracy z pacjentem i lekarzem, a w raziepotrzeby z przedstawicielami innych zawodów medycznych.

W �wietle powy¿szego zapisu, w opinii G³ównego Inspektora Farmaceu-tycznego wymiana glukometrów �wiadczona pacjentom w ramach opieki far-maceutycznej przez farmaceutê wspó³pracuj¹cego z przedstawicielem me-dycznym podmiotu odpowiedzialnego mie�ci siê w definicji zawartej w po-wy¿ej przywo³anym zapisie art. 2a ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 19 kwietnia1991 r. o izbach aptekarskich.

Wspó³praca farmaceuty z jakimkolwiek innym podmiotem, realizowanaw ramach �wiadczenia opieki farmaceutycznej nie mo¿e siê jednak wi¹zaæz przekazywaniem danych, które umo¿liwi³yby identyfikacjê indywidualne-go pacjenta, lekarza lub �wiadczeniodawcy, co zosta³o zapisane w art. 103ust. 2 pkt 4a ustawy z dnia 6 wrze�nia 2001 r. � Prawo farmaceutyczne.

Ponadto, zastosowanie przywo³anego przez Pana stanowiska NaczelnejIzby Aptekarskiej dotycz¹cego wy³¹czenia z zakazu opisanego w art. 103ust. 2 pkt 4a sytuacji, w których taki obowi¹zek wynika ze szczególnychprzepisów jest w opinii G³ównego Inspektora Farmaceutycznego w przed-miotowej sprawie niew³a�ciwie, gdy¿ nie mo¿na wskazaæ jakiegokolwiekprzepisu prawa, zarówno nak³adaj¹cego na apteki obowi¹zek przekazywa-nia podmiotom odpowiedzialnym danych o których mowa, jak i uprawniaj¹-cego apteki do takiego dzia³ania.

Reasumuj¹c nale¿y wskazaæ, i¿ akcja wymiany glukometrów przeprowa-dzana przez farmaceutê w ramach sprawowania opieki farmaceutycznej jest

WYMIANA GLUKOMETRÓW W APTECE

14 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

zgodna z prawem oraz prospo³eczna, jednak¿e musi byæ zorganizowana orazprzeprowadzona w sposób, który zagwarantuje jej zgodno�æ z przepisamiobowi¹zuj¹cego prawa, ze szczególnym uwzglêdnieniem postanowieñ usta-wy z dnia 6 wrze�nia 2001 r. - Prawo farmaceutyczne oraz ustawy z dnia27 sierpnia 2004 r. o �wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze�rodków publicznych.

G³ówny Inspektor FarmaceutycznyZofia Ulz (-)

Do wiadomo�ci:Pan Grzegorz Kucharewicz - Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej.

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Bia³ej Podlaskiejzatrudni magistrów farmacji w Aptece Szpitalnej

na stanowiskach:zastêpcy kierownika oraz na stanowisku asystenta.

Wymagania dla osoby ubiegaj¹cej siê o zatrudnienie:� wykszta³cenie wy¿sze � magister farmacjipo kierunku farmacja apteczna lub kliniczna,

� aktualne prawo wykonywania zawodu,

� dobra znajomo�æ przygotowywania leków ja³owych

� specjalizacja w zakresie farmacji aptecznejlub w trakcie specjalizacji.

Oferty zawieraj¹ce list motywacyjny, CV,kopie dokumentów potwierdzaj¹cych posiadanie wymaganego

wykszta³cenia oraz kwalifikacji nale¿y z³o¿yæ w: Sekretariacie Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego

w Bia³ej Podlaskiej, ul. Terebelska 57-65w terminie 14 dni od ukazania siê og³oszenia.

15PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Rozporz¹dzenie Ministra Zdrowiaw sprawie kryteriów zaliczenia produktu leczniczego

do poszczególnych kategorii dostêpno�ci

30 LISTOPAD 2008

Publikator:Dz. U. nr 206 poz.1292

z dnia 21 listopada 2008 r.

ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ZDROWIA1)

z dnia 14 listopada 2008 r.w sprawie kryteriów zaliczenia produktu leczniczego

do poszczególnych kategorii dostêpno�ci

Na podstawie art. 23 ust. 3 ustawy z dnia 6 wrze�nia 2001 r. � Prawo farma-ceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271) zarz¹dza siê, co nastêpuje:

§ 11. Produkt leczniczy zalicza siê do kategorii dostêpno�ci �wydawane z prze-

pisu lekarza - Rp�, w przypadku gdy:1) mo¿e stanowiæ bezpo�rednie lub po�rednie zagro¿enie dla ¿ycia lub

zdrowia ludzkiego, nawet wówczas, gdy jest stosowany prawid³owobez nadzoru lekarskiego, lub

2) mo¿e byæ czêsto stosowany nieprawid³owo, czego wynikiem mo¿e byæbezpo�rednie lub po�rednie zagro¿enie zdrowia ludzkiego, lub

3) zawiera substancje, których dzia³anie lecznicze lub niepo¿¹dane dzia-³ania wymagaj¹ dalszych badañ, lub

4) jest przeznaczony do podawania pozajelitowego.

2. Produkt leczniczy homeopatyczny, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawyz dnia 6 wrze�nia 2001 r. - Prawo farmaceutyczne, zalicza siê do kategoriidostêpno�ci, o której mowa w ust. 1, w przypadku gdy:1) wystêpuje w stopniu rozcieñczenia wy¿szym od stopnia rozcieñczenia

trzydzieste rozcieñczenie dziesiêtne lub piêtnaste rozcieñczenie setnei Korsakova, lub

2) wystêpuje w stopniu rozcieñczenia piêædziesiêciotysiêcznego i Korsa-kova.

16 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

§ 2Produkt leczniczy zalicza siê do kategorii dostêpno�ci �wydawane z prze-

pisu lekarza, zawieraj¹ce �rodki odurzaj¹ce lub substancje psychotropowe,okre�lone w odrêbnych przepisach - Rpw�, w przypadku gdy:

1) zawiera, w ilo�ci niepodlegaj¹cej wy³¹czeniu, substancjê zaklasyfiko-wan¹ jako �rodek odurzaj¹cy lub substancjê psychotropow¹, lub

2) stosowany niew³a�ciwie mo¿e stwarzaæ znaczne ryzyko wyst¹pieniajego nadu¿ywania, prowadz¹ce do uzale¿nienia, albo niew³a�ciwegostosowania do nielegalnych celów, lub

3) zawiera substancje czynne, które z powodu swej innowacyjno�ci lubw³a�ciwo�ci, mog¹ byæ zaliczane do grupy, o której mowa w pkt 2.

§ 3Produkt leczniczy zalicza siê do kategorii dostêpno�ci �stosowane wy-

³¹cznie w lecznictwie zamkniêtym - Lz�, w przypadku gdy z uwagi na swew³a�ciwo�ci farmakologiczne, sposób podawania, wskazania, innowacyjno�ælub ze wzglêdu na interes zdrowia publicznego jest zarezerwowany dla le-czenia, które mo¿e byæ przeprowadzone tylko w lecznictwie zamkniêtym.

§ 4Produkt leczniczy zalicza siê do kategorii dostêpno�ci �wydawane z prze-

pisu lekarza do zastrze¿onego stosowania - Rpz�, w przypadku gdy:1) produkt leczniczy stosuje siê w terapii chorób lub stanów klinicznych,

które musz¹ byæ zdiagnozowane w warunkach szpitalnych lub w o�rod-kach o odpowiednim zapleczu diagnostycznym, chocia¿ podawanie idalsza opieka mog¹ byæ prowadzone gdzie indziej, lub

2) produkt leczniczy przeznaczony jest dla pacjentów leczonych ambula-toryjnie, ale jego stosowanie mo¿e powodowaæ ciê¿kie niepo¿¹danedzia³anie, a w przypadku szczepionek powa¿ne dzia³anie niepo¿¹da-ne, i wymagaæ specjalnego nadzoru w trakcie przyjmowania produktuleczniczego oraz specjalnego nadzoru lekarza w ca³ym okresie terapii.

§ 5Produkty lecznicze niespe³niaj¹ce warunków okre�lonych w § 1-4 zali-

cza siê do kategorii dostêpno�ci �produkty lecznicze wydawane bez przepi-su lekarza - OTC�.

17PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

§ 6Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem og³oszenia 2).

MINISTER ZDROWIA�����1) Minister Zdrowia kieruje dzia³em administracji rz¹dowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozpo-

rz¹dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó³owego zakresudzia³ania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 216, poz. 1607).

2) Niniejsze rozporz¹dzenie poprzedzone by³o rozporz¹dzeniem Ministra Zdrowia z dnia 4 grudnia2002 r. w sprawie kategorii dostêpno�ci produktów leczniczych (Dz. U. Nr 208, poz. 1776), któreutraci³o moc z dniem 2 listopada 2008 r. na podstawie art. 15 ustawy z dnia 30 marca 2007 r.ustawy o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U.

z 2007r. Nr 75, poz.492).

Minister Zdrowia podpisa³ rozporz¹dzeniew sprawie reklamy produktów leczniczych

30 listopad 2008Publikator:

Dz.U. nr 210 poz. 1327z dnia 28 listopada 2008 r. 

ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) 2)

z dnia 21 listopada 2008 r.w sprawie reklamy produktów leczniczych

Na podstawie art. 59 ustawy z dnia 6 wrze�nia 2001 r. - Prawo farmaceutycz-ne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271) zarz¹dza siê, co nastêpuje:

Rozdzia³ 1Przepisy ogólne

§ 1Rozporz¹dzenie okre�la:

1) warunki i formy reklamy produktów leczniczych, w tym produktówleczniczych weterynaryjnych, kierowanej do publicznej wiadomo�ci,do osób uprawnionych do wystawiania recept i osób prowadz¹cychobrót produktami leczniczymi;

2) niezbêdne dane, jakie reklama ma zawieraæ;

18 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

3) sposób przekazywania reklamy;4) dokumentacjê bêd¹c¹ podstaw¹ do wprowadzenia na terytorium Rze-

czypospolitej Polskiej próbek produktów leczniczych przeznaczonychdo dostarczania w ramach reklamy.

§ 2Przepisów § 7-9 nie stosuje siê do reklamy produktu leczniczego wetery-

naryjnego.§ 3

1. Reklamê produktu leczniczego prowadzi siê w formie audiowizualnej,d�wiêkowej lub wizualnej.

2. W przypadku reklamy produktów leczniczych zawieraj¹cych ró¿ny sk³adsubstancji czynnych, ich jednoczesne prezentowanie w reklamie jest do-puszczalne, je¿eli reklama ka¿dego z reklamowanych produktów leczni-czych spe³nia warunki okre�lone w rozporz¹dzeniu.

3. Dopuszcza siê jednoczesne prezentowanie w reklamie produktów leczni-czych zawieraj¹cych t¹ sam¹ substancjê czynn¹ lecz ró¿ne postacie far-maceutyczne.

4. Reklama produktu leczniczego prowadzona w aptekach i w zak³adach opiekizdrowotnej nie mo¿e utrudniaæ prowadzonej tam dzia³alno�ci.

§ 41. Reklama tradycyjnego produktu leczniczego ro�linnego, o którym mowa

w art. 20a ust. 1 ustawy, zawiera nastêpuj¹c¹ informacjê: �Tradycyjnyprodukt leczniczy ro�linny z okre�lonymi wskazaniami wynikaj¹cymi wy-³¹cznie z d³ugotrwa³ego stosowania.�.

2. Informacjê, o której mowa w ust. 1:1) umieszcza siê w dolnej czê�ci reklamy, na p³aszczy�nie stanowi¹cej

nie mniej ni¿ 10% jej powierzchni w taki sposób, aby tekst wyró¿nia³siê od t³a p³aszczyzny, by³ widoczny, czytelny, nieruchomy, umiesz-czony poziomo, przy czym odleg³o�æ liter od dolnej i górnej krawêdzit³a p³aszczyzny reklamy nie mo¿e byæ wiêksza ni¿ 1/2 wysoko�ci liter,a odleg³o�æ miêdzy wierszami napisu nie by³a wiêksza ni¿ wysoko�æliter;

2) nale¿y odczytywaæ w sposób wyra�ny w jêzyku polskim, a czas trwa-nia przekazu tej informacji nie mo¿e byæ krótszy ni¿ 5 sekund.

19PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

§ 5Dane naukowe, analizy, wyniki badañ zaczerpniête z literatury fachowej lubczasopism naukowych w celu u³atwienia weryfikacji i przyswojenia prezen-towanych w reklamie produktu leczniczego informacji przekazuje siê w tre-�ci zgodnej z orygina³em wraz z podaniem ich �ród³a oraz daty publikacjilub ostatniej aktualizacji.

Rozdzia³ 2Reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomo�ci

§ 61. Reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomo�ci musi

zawieraæ nastêpuj¹ce niezbêdne dane:1) nazwê produktu leczniczego;2) nazwê powszechnie stosowan¹ substancji czynnej, a w przypadku pro-

duktu leczniczego zawieraj¹cego wiêcej ni¿ 3 substancje czynne, okre-�lenie: �produkt z³o¿ony�;

3) dawkê substancji czynnej lub stê¿enie substancji czynnej, z wy³¹cze-niem produktu z³o¿onego;

4) postaæ farmaceutyczn¹;5) wskazanie lub wskazania terapeutyczne do stosowania;6) przeciwwskazania;7) wskazanie podmiotu odpowiedzialnego.

2. Dane, o których mowa w ust. 1, musz¹ byæ przekazywane w brzmieniuzgodnym z Charakterystyk¹ Produktu Leczniczego lub Charakterystyk¹Produktu Leczniczego Weterynaryjnego, a w przypadku jej braku, z do-kumentacj¹ zatwierdzon¹ w procesie dopuszczenia do obrotu produktuleczniczego zawieraj¹c¹ przedmiotowe informacje.

3. Dane, o których mowa w ust. 1, przedstawia siê w formie:1) audiowizualnej i wizualnej w sposób widoczny i czytelny;2) d�wiêkowej w sposób wyra�ny.

§ 71. Reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomo�ci

w formie audiowizualnej, poza danymi okre�lonymi w § 6 ust. 1, zawieraostrze¿enie o nastêpuj¹cej tre�ci: �Przed u¿yciem zapoznaj siê z tre�ci¹ulotki do³¹czonej do opakowania b¹d� skonsultuj siê z lekarzem lub far-maceut¹, gdy¿ ka¿dy lek niew³a�ciwie stosowany zagra¿a Twojemu ¿y-ciu lub zdrowiu�.

20 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

2. Ostrze¿enie, o którym mowa w ust. 1:1) umieszcza siê w dolnej czê�ci reklamy, na p³aszczy�nie stanowi¹cej nie

mniej ni¿ 20% jej powierzchni;2) umieszcza siê w taki sposób, aby tekst wyró¿nia³ siê od t³a p³aszczyzny,

by³ widoczny, czytelny, nieruchomy, umieszczony poziomo, przy czymodleg³o�æ liter od dolnej i górnej krawêdzi t³a p³aszczyzny reklamy niemo¿e byæ wiêksza ni¿ 1/2 wysoko�ci liter, a odleg³o�æ miêdzy wierszaminapisu nie mo¿e byæ wiêksza ni¿ wysoko�æ liter;

3) musi byæ odczytane w sposób wyra�ny w jêzyku polskim i ukazywaæ siêna ekranie nie krócej ni¿ 8 sekund.

§ 81. Reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomo�ci

w formie d�wiêkowej, poza danymi okre�lonymi w § 6 ust. 1, zawieraostrze¿enie o nastêpuj¹cej tre�ci: �Przed u¿yciem zapoznaj siê z tre�ci¹ulotki do³¹czonej do opakowania b¹d� skonsultuj siê z lekarzem lub far-maceut¹, gdy¿ ka¿dy lek niew³a�ciwie stosowany zagra¿a Twojemu ¿y-ciu lub zdrowiu�.

2. Ostrze¿enie, o którym mowa w ust. 1, musi byæ odczytane w sposób wy-ra�ny w jêzyku polskim, a czas trwania przekazu tego ostrze¿enia niemo¿e byæ krótszy ni¿ 8 sekund.

§ 91. Reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomo�ci

w formie wizualnej, poza danymi okre�lonymi w § 6 ust. 1, zawiera ostrze-¿enie o nastêpuj¹cej tre�ci: �Przed u¿yciem zapoznaj siê z ulotk¹, którazawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotycz¹ce dzia³añ niepo¿¹-danych i dawkowanie oraz informacje dotycz¹ce stosowania produktuleczniczego, b¹d� skonsultuj siê z lekarzem lub farmaceut¹, gdy¿ ka¿dylek niew³a�ciwie stosowany zagra¿a Twojemu ¿yciu lub zdrowiu�.

2. Ostrze¿enie, o którym mowa w ust. 1, umieszcza siê:1) w dolnej czê�ci reklamy, na p³aszczy�nie stanowi¹cej nie mniej ni¿

10% jej powierzchni;2) w taki sposób, aby tekst wyró¿nia³ siê od t³a p³aszczyzny, by³ widocz-

ny, czytelny, nieruchomy, umieszczony poziomo, przy czym odleg³o�æliter od dolnej i górnej krawêdzi t³a p³aszczyzny reklamy nie mo¿ebyæ wiêksza ni¿ 1/2 wysoko�ci liter, a odleg³o�æ miêdzy wierszaminapisu nie mo¿e byæ wiêksza ni¿ wysoko�æ liter.

3. W przypadku reklamy kierowanej do publicznej wiadomo�ci w formie

21PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

wizualnej obejmuj¹cej wiêcej ni¿ jedn¹ stronê, ostrze¿enie, o którym mowaw ust. 1, umieszcza siê na pierwszej stronie.

§ 10Reklama produktu leczniczego weterynaryjnego kierowana do publicz-

nej wiadomo�ci w formie audiowizualnej, wizualnej lub d�wiêkowej, pozadanymi okre�lonymi w § 6 ust. 1, zawiera ostrze¿enie o nastêpuj¹cej tre�ci:�Przed u¿yciem zapoznaj siê z tre�ci¹ ulotki do³¹czonej do opakowania.�.

§ 111. Reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomo�ci

w aptekach nie mo¿e ograniczaæ powierzchni ekspedycyjnej przeznaczo-nej dla osób korzystaj¹cych z us³ug apteki; musi byæ rozmieszczonaw sposób uporz¹dkowany w sta³ych, wydzielonych miejscach.

2. Reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomo�ciw zak³adach opieki zdrowotnej mo¿e byæ rozmieszczana jedynie w po-czekalniach dla pacjentów.

3. Reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomo�ci pro-wadzona w aptekach i zak³adach opieki zdrowotnej nie mo¿e polegaæ nastosowaniu form d�wiêkowych i audiowizualnych.

4. Przepisy ust. 1- 3 stosuje siê odpowiednio w:1) miejscu wykonywania praktyki lekarskiej, lekarsko-weterynaryjnej, pie-

lêgniarki lub po³o¿nej;2) punktach felczerskich;3) punktach aptecznych oraz placówkach obrotu pozaaptecznego.

Rozdzia³ 3Reklama produktu leczniczego kierowana do osób uprawnionych do wysta-wiania recept lub osób prowadz¹cych obrót produktami leczniczymi

§ 121. Reklama produktu leczniczego kierowana do osób uprawnionych do wy-

stawiania recept lub osób prowadz¹cych obrót produktami leczniczymimusi zawieraæ nastêpuj¹ce niezbêdne dane:1) nazwê produktu leczniczego i nazwê powszechnie stosowan¹;2) sk³ad jako�ciowy i ilo�ciowy w odniesieniu do substancji czynnych

oraz tych substancji pomocniczych, które maj¹ istotne znaczenie dlaw³a�ciwego stosowania produktu leczniczego;

22 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

3) postaæ farmaceutyczn¹;4) wskazanie lub wskazania terapeutyczne do stosowania;5) dawkowanie i sposób podawania;6) przeciwwskazania;7) specjalne ostrze¿enia i �rodki ostro¿no�ci dotycz¹ce stosowania;8) dzia³ania niepo¿¹dane;9) wskazanie podmiotu odpowiedzialnego;10) numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu i nazwê organu, który

je wyda³;11) informacje, o których mowa w art. 54 ust. 1 ustawy.

2. Je¿eli reklama, o której mowa w ust. 1, dotyczy produktu leczniczegoweterynaryjnego, dopuszczonego do stosowania u zwierz¹t, których tkankilub produkty mog¹ byæ przeznaczone do spo¿ycia przez ludzi, zawieraponadto wskazanie okresu karencji.

3. Dane, o których mowa w ust. 1 i 2, musz¹ byæ przekazywane w brzmieniuzgodnym z Charakterystyk¹ Produktu Leczniczego lub Charakterystyk¹Produktu Leczniczego Weterynaryjnego, a w przypadku jej braku, z do-kumentacj¹ zatwierdzon¹ w procesie dopuszczenia do obrotu produktuleczniczego zawieraj¹c¹ przedmiotowe informacje.

4. Dopuszcza siê przekazywanie w reklamie tylko wybranych wskazañ tera-peutycznych do stosowania, pod warunkiem ¿e pozosta³e przekazywaneinformacje bêd¹ odnosiæ siê wy³¹cznie do tych wskazañ.

5. Reklamê, o której mowa w ust. 1, nale¿y przedstawiaæ w taki sposób, abynie dociera³a do osób, dla których nie jest przeznaczona.

§ 131. Odwiedzanie osób uprawnionych do wystawiania recept bêd¹cych �wiad-

czeniodawc¹ lub zatrudnionych u �wiadczeniodawcy, w rozumieniu prze-pisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o �wiadczeniach opieki zdrowot-nej finansowanych ze �rodków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz.1027), w miejscu udzielania �wiadczeñ zdrowotnych, w celu reklamy pro-duktu leczniczego kierowanej do osób uprawnionych do wystawiania re-cept nie mo¿e utrudniaæ prowadzenia przez nich dzia³alno�ci i odbywasiê po uprzednim uzgodnieniu terminu spotkania.

2. Spotkanie, o którym mowa w ust. 1, odbywa siê poza godzinami pracyosób uprawnionych do wystawiania recept.

3. Zgodê na spotkanie uzyskuje przedstawiciel medyczny lub handlowy odkierownika zak³adu opieki zdrowotnej lub od kierownika pañstwowej jed-

23PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

nostki bud¿etowej, o której mowa w art. 5 pkt 41 lit. c ustawy z dnia 27sierpnia 2004 r. o �wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze�rodków publicznych, a w przypadku grupowej praktyki lekarskiej lubindywidualnej praktyki lekarskiej od osoby wykonuj¹cej zawód medycz-ny w ramach tej praktyki.

§ 141. Dokumentacj¹ bêd¹c¹ podstaw¹ wprowadzenia na terytorium Rzeczypo-

spolitej Polskiej próbek produktów leczniczych przeznaczonych do do-starczenia w ramach reklamy kierowanej do osób uprawnionych do wy-stawiania recept jest o�wiadczenie podmiotu odpowiedzialnego, któregowzór okre�la za³¹cznik do rozporz¹dzenia.

2. O�wiadczenie, o którym mowa w ust. 1, podmiot odpowiedzialny sk³adaw G³ównym Inspektoracie Farmaceutycznym.

§ 151. Dowodem przekazywania reklamy produktu leczniczego kierowanej do

osób uprawnionych do wystawiania recept polegaj¹cej na bezp³atnym do-starczaniu jego próbek, jest ewidencja dostarczanych próbek prowadzo-na przez osobê, o której mowa w art. 54 ust. 3 pkt 2 ustawy.

2. Ewidencja dostarczanych próbek produktów leczniczych zawiera:1) dane identyfikuj¹ce placówkê: nazwê, adres, numer telefonu placówki

przyjmuj¹cej zamówienie;2) dane dotycz¹ce osoby dostarczaj¹cej próbkê produktu leczniczego: imiê,

nazwisko oraz nazwê podmiotu odpowiedzialnego;3) dane dotycz¹ce osoby uprawnionej do wystawiania recept: imiê i na-

zwisko;4) dane dotycz¹ce dostarczanej próbki produktu leczniczego: nazwê, na-

zwê powszechnie stosowana, dawkê, wielko�æ opakowania, postaæ,ilo�æ przekazanych próbek, numer serii oraz okres wa¿no�ci produktuleczniczego;

5) numer ewidencji, datê i miejsce dostarczanych próbek produktu lecz-niczego.

3. Ewidencja dostarczanych próbek produktów leczniczych jest prowadzonaw formie elektronicznej, przy zastosowaniu systemu komputerowego gwa-rantuj¹cego, ¿e ¿adne zapisy nie bêd¹ usuwane, a korekty zapisów lubuzupe³nienia bêd¹ dokonywane za pomoc¹ dokumentów koryguj¹cych,opatrzonych czytelnym podpisem oraz imieniem, nazwiskiem i stanowi-skiem osoby dokonuj¹cej korekty.

24 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

4. Na ka¿de ¿¹danie organów Pañstwowej Inspekcji Farmaceutycznej udostêp-nia siê wydruki z ewidencji, zgodnie z zakresem okre�lonym w ¿¹daniu.

Rozdzia³ 4Przepisy przej�ciowe i przepis koñcowy

§ 16Reklama, której rozpowszechnianie rozpoczêto przed dniem wej�cia w

¿ycie rozporz¹dzenia, nie spe³niaj¹ca wymogów w nim zawartych, mo¿e byærozpowszechniana po tym dniu, nie d³u¿ej jednak ni¿ przez 6 miesiêcy oddnia wej�cia w ¿ycie rozporz¹dzenia.

§ 17Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem og³oszenia, z wyj¹tkiem § 13 ust.2 i 3, które wchodz¹ w ¿ycie z dniem 1 grudnia 2008 r. 3)

MINISTER ZDROWIAw porozumieniu:MINISTER ROLNICTWA I ROZWOJU WSI

1) Minister Zdrowia kieruje dzia³em administracji rz¹dowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozpo-rz¹dzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegó³owego zakresudzia³ania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 216, poz. 1607).

2) Przepisy niniejszego rozporz¹dzenia dokonuj¹ czê�ciowego wdro¿enia postanowieñ dyrektywy 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowegokodeksu odnosz¹cego siê do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz. Urz. WE L 311 z28.11.2001, str. 67, z pó�n. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 27, str. 69).

3) Niniejsze rozporz¹dzenie poprzedzone by³o rozporz¹dzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia2002 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych (Dz. U. Nr 230, poz. 1936), które utraci³o moc zdniem 2 listopada 2008 r. na podstawie art. 15 ustawy z dnia 30 marca 2007 r. ustawy o zmianieustawy - Prawo farmaceutyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2007 r. Nr 75,

poz. 492).

 Za³¹cznik

do rozporz¹dzenia Ministra Zdrowiaz dnia 21 listopada 2008 r.

WZÓRImiê i nazwisko/nazwa adres zamieszkania/siedziba podmiotu odpowiedzialnego

O�WIADCZENIENiniejszym o�wiadczam, ¿e (nazwa produktu leczniczego, nazwa powszechnie

stosowana, postaæ farmaceutyczna, dawka, wielko�æ najmniejszego opakowania)

25PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

dopuszczony do obrotu na podstawie pozwolenia (nr pozwolenia) wydanego przez(nazwa organu) jest sprowadzany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w liczbie(liczba) opakowañ w celu bezp³atnego dostarczania jako reklamowe próbki produk-tu leczniczego, oraz rozdysponowany bêdzie zgodnie z art. 54 ustawy z dnia 6 wrze-�nia 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45 poz. 271).

Miejscowo�æ, data

KOMUNIKAT MINISTRA ZDROWIA DOTYCZ¥CY

PROJEKTU WYKAZÓW LEKÓW REFUNDOWANYCH.28 LISTOPAD 2008

Zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt. 1 lit. f ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o�wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze �rodków publicznych(Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 j.t.), zamieszcza siê wysoko�ci limitówcen leków i wyrobów medycznych w wykazach:

� leków podstawowych i uzupe³niaj¹cych,

� chorób oraz wykazu leków i wyrobów medycznych, które ze wzglêdu na techoroby s¹ przepisywane bezp³atnie, za op³at¹ rycza³tow¹ lub za czê�ciow¹odp³atno�ci¹.

Zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt. 1 lit. g ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 rokuo �wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze �rodków publicznychwnioskodawca mo¿e, w terminie 7 dni od dnia zamieszczenia na stronie in-ternetowej urzêdu obs³uguj¹cego ministra w³a�ciwego do spraw zdrowia wy-soko�ci limitów cen leków i wyrobów medycznych w wykazach, o którychmowa w art. 36 ust. 5 pkt 1 i art. 37 ust. 2 pkt 2, zaproponowaæ cenê ni¿sz¹ni¿ cena okre�lona we wniosku.

Za³¹cznik: Limity cen leków i wyrobów medycznych wydawanych �wiadczenio-biorcom bezp³atnie, za rycza³tow¹ lub czê�ciow¹ odp³atno�ci¹ w formacie *.pdfmog¹ Pañstwo pobraæ ze strony internetowej: http://www.loia.pl/news/903/

red.

26 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Warszawa, dn. 24 listopad 2008 r.

MINISTERSTWO ZDROWIARZECZNIK PRASOWY

Nowe wykazy leków refundowanych i leczenie chorób rzadkich

W dniu 24 listopada 2008 roku Minister Zdrowia Ewa Kopacz przedsta-wi³a propozycje zmian na listach leków refundowanych. Dziêki nim pacjen-ci skorzystaj¹, m.in. z ponad 200 nowych leków generycznych, zwiêkszy siêdostêpno�æ do nowoczesnych leków, a pacjenci cierpi¹cy na cukrzycê, le-czeni insulin¹ zap³ac¹ mniej za leki.

Zgodnie z podjêtym zobowi¹zaniem oraz rekomendacjami zespo³u ds.chorób rzadkich, Minister Zdrowia zdecydowa³a o sfinansowaniu leczenia4 kolejnych chorób rzadkich.

Proponowane zmiany s¹ konsekwentn¹ realizacj¹ za³o¿onej strategiizwiêkszania dostêpno�ci leków dla pacjentów � ze szczególnym uwzglêd-nieniem chorych, cierpi¹cych na choroby rzadkie i choroby przewlek³e.

CHOROBY RZADKIE:Decyzj¹ Ministra Zdrowia zosta³o objête finansowaniem ze �rodków pu-

blicznych leczenie nastêpuj¹cych chorób rzadkich: 1. Choroba Pompe�go - metaboliczna choroba miê�ni leczona produktem

leczniczym Myozyme.Roczny koszt terapii dla 18 pacjentów: 7,4 mln PLN.

2. Mukopolisacharydoza typ VI, choroba Maroteaux-Lamy � leczona pro-duktem leczniczym Naglazyme.Roczny koszt terapii dla 3 pacjentów wynosi: ok. 2,2 mln PLN.

3. Mukopolisacharydoza typ II, Zespó³ Huntera � choroba genetycznaleczona produktem leczniczym Elaprase.Roczny koszt leczenia 24 pacjentów wynosi: ok. 30 mln PLN.

INFORMACJA PRASOWA MINISTERSTWA ZDROWIA

� NOWE WYKAZY LEKÓW REFUNDOWANYCH

I LECZENIE CHORÓB RZADKICH

27PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

4. Leczenie zaburzeñ wzrostu u dzieci w wieku 2-16 lat z ciê¿kim pier-wotnym niedoborem insulinopodobnego czynnika wzrostu-1 (IGFD-1) leczona produktem leczniczym Increlex.Docelowa populacja chorych z ciê¿kim IGFD-1 w Polsce oko³o 150 osób.Wydatki p³atnika publicznego w pierwszym roku wynios¹: ok. 2 mln PLN.

Powy¿sze jednostki chorobowe w zakresie chorób rzadkich decyzj¹Ministra Zdrowia objête zostan¹ programami terapeutycznymi finanso-wanymi przez NFZ.

5. Leczenie wysiêkowej postaci zwyrodnienia plamki ¿ó³tej zwi¹zanegoz wiekiem (AMD) � w systemie Jednorodnych Grup Pacjentów (JGP).Wydatki w 2009 roku oszacowano na 9 mln PLN.

LISTY LEKÓW REFUNDOWANYCH

I. Nowe jednostki chorobowe w wykazie chorób przewlek³ych:

1. �Zespó³ nadpobudliwo�ci psychoruchowej wy³¹cznie jako elementkompleksowego (zawieraj¹cego psychoterapiê) leczenia u dzieci po-wy¿ej 6 roku ¿ycia�.

Umieszczenie leku Concerta w wykazie leków stosowanych w cho-robach przewlek³ych wydawanych z odp³atno�ci¹ rycza³tow¹ w wysoko-�ci 3,20 z³.

Szacunkowe roczne skutki wprowadzenia Concerty do wykazu z od-p³atno�ci¹ rycza³tow¹, bêd¹ wynosi³y ok. 26 mln z³.

2. �Choroba Le�niowskiego-Crohna� � za odp³atno�ci¹ rycza³tow¹ w wy-soko�ci 3,20 z³.

Do tej jednostki zostan¹ przypisane leki z grupy:- Mesalazyna i Sulfasalazyna oraz- leki immunosupresyjne � MethotreksatPrzy za³o¿eniu populacji pacjentów ok. 1500 osób szacuje siê, i¿ wy-

datki wynios¹ ok. 10 mln z³.3. �Wrzodziej¹ce zapalenie jelita grubego� � za odp³atno�ci¹ rycza³tow¹

w wysoko�ci 3,20 z³Do tej jednostki zostan¹ przypisane leki z grupy:- Mesalazyna i Sulfasalazyna oraz- leki immunosupresyjne � MethotreksatPrzy za³o¿eniu populacji pacjentów ok. 2500 osób szacuje siê, i¿ wy-

datki bud¿etowe wynios¹ ok. 17 mln z³.

28 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

4. �Przerost gruczo³u krokowego� � za odp³atno�ci¹ rycza³tow¹ w wyso-ko�ci 3,20 z³.

Do tej jednostki dopisane zostan¹ leki z grupy substancji czynnych:alfuzosinum, doxazosinum, tamsulosinum i terazosinum.

Prognozowane roczne koszty refundacji w 2009 roku, przy odp³atno-�ci rycza³towej wynios¹ ok. 190 mln z³.

Szacowany wzrost wydatków NFZ o ok. 20 mln z³ w skali roku.5. �Astma, przewlek³a obturacyjna choroba p³uc, eozynofilowe zapale-

nie oskrzeli�Utworzone w miejsce dotychczasowych wskazañ refundacyjnych �ast-

ma, przewlek³e zespo³y oskrzelowo-p³ucne� oraz �przewlek³a obtu-racyjna choroba p³uc�.a. Leki zawieraj¹ce ipratropii bromidum bêd¹ dostêpne za odp³atno�ci¹

rycza³tow¹ w wysoko�ci 3,20 z³.

Szacuje siê, i¿ zmiana spowoduje wzrost refundacji o ok. 6,3 mln PLN

b. Krótkodzia³aj¹ce βββββ2-mimetyki oraz teofilina bêd¹ dostêpne za od-p³atno�ci¹ rycza³tow¹ w wysoko�ci 3,20 z³

c. Produkty lecznicze substancji beclometason oraz budesonid zostaj¹dopisane do wykazu leków uzupe³niaj¹cych wydawanych z odp³atno-�ci¹ w wysoko�ci 30%

d. Wprowadzenie na wykazy leków refundowanych wziewnych produk-tów z³o¿onych (combo): SERETIDE, SYMBICORT TURBUHA-LER, BERODUAL.

6. �Ciê¿ka postaæ POChP dla pacjentów z udokumentowan¹ badaniemspirometrycznym warto�ci¹ wska�nika FEV < 50% i ujemn¹ prób¹rozkurczow¹�.

Do jednostki zostanie przypisany produkt leczniczy Spiriva � za od-p³atno�ci¹ rycza³tow¹. Lek Spirvia zostanie dopisany równie¿ do listyuzupe³niaj¹cej za odp³atno�ci¹ 30%.

Szacuje siê, i¿ przy zak³adanej populacji 25 % ogó³u pacjentów przed-miotowa zmiana spowoduje wzrost wydatków NFZ o ok. 2,2 mln z³.

II. Dopisanie do wykazu leków refundowanych 12 nowoczesnych pro-duktów we wskazaniu �fenyloketonuria�.

Szacunkowy wzrost wydatków z tego tytu³u szacowany jest na ok. 34mln z³.

III. Wprowadzenie na wykazy leków refundowanych produktów z³o¿o-nych z dwóch substancji ju¿ obecnych na wykazach.

29PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

1. Jaskra � 3 nowe pozycje,2. Choroby kr¹¿enia � 11 nowych pozycji,3. Choroby uk³adu oddechowego � 10 nowych pozycji.

IV. Zmiana poziomu odp³atno�ci.Jaskra � leki bêd¹ wydawane za odp³atno�ci¹ rycza³tow¹ w wysoko�ci

3,20 z³.Zmiana bêdzie skutkowa³a wzrostem wydatków NFZ o ok. 23,5

mln z³ w skali roku, czyli o ok. 25%.V. Zmiany limitów w obrêbie listy leków refundowanych.Cukrzyca

a. W grupie insulin ustalono maksymalne odp³atno�ci dla pacjenta natrzech poziomach: 3,2 z³, 10 z³ oraz 15 z³.

Zmiana spowoduje skutki finansowe w wysoko�ci ok. 64 mln. PLN.

b. Zmniejszenie odp³atno�ci pacjentów do testów paskowych do ozna-czania glukozy we krwi. Zmiany powy¿sze zmniejsz¹ obci¹¿enia fi-nansowe pacjentów cierpi¹cych na cukrzycê leczonych insulin¹, nie-zale¿nie od rodzaju przyjmowanej insuliny.

Wydatki refundacyjne NFZ wzrosn¹ o ok. 18 mln z³.

VI. Nowe leki generyczne.W wykazach znajd¹ siê 202 nowe leki generyczne.

VII. Nowocze�niejsze postaci leków zawieraj¹cych substancje ju¿ obec-ne na wykazach leków refundowanych.Do wykazów zostaj¹ dopisane 3 pozycje lekowe z nowymi postaciami.

VIII. Obni¿ki cen urzêdowych.Obni¿enie cen urzêdowych dla 16 pozycji lekowych.

IX. Uporz¹dkowania w wykazach leków refundowanych.Na wniosek podmiotów odpowiedzialnych z wykazów leków refundo-

wanych usuniêtych zostanie 65 produktów leczniczych. Wnioski o usuniêciezwi¹zane s¹ z nieobecno�ci¹ leku w obrocie.X. Rozszerzenie wskazañ refundacyjnych dla produktu leczniczego Zyllt.Szacunkowe dane zak³adaj¹, i¿:1. zmiany w obrêbie list leków refundowanych spowoduj¹ wzrost wydatków

bud¿etowych o ok. 200 mln z³ rocznie.2. finansowanie czterech chorób rzadkich oraz objêcie finansowaniem le-

czenia AMD (wysiêkowe zwyrodnienie plamki ¿ó³tej) spowoduje wzrostwydatków bud¿etowych o ok. 50 mln z³ rocznie.  

/-/ Jakub Go³¹b

30 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY

Lubelscy aptekarze wzywaj¹ pos³ów i senatorów, by wreszcie upo-rz¹dkowali politykê lekow¹ w naszym kraju.

� Tanie leki refundowane powinny byæ dostêpne w ka¿dej aptece. Czasskoñczyæ z upokarzaj¹c¹ wêdrówk¹ po mie�cie schorowanych, starszych lu-dzi w poszukiwaniu tanich lekarstw � nie maj¹ w¹tpliwo�ci farmaceuciz Lublina.

Lubelska Izba Aptekarska od kilku lat walczy o to, by handel lekami re-fundowanymi przesta³ byæ regulowany przez koncerny farmaceutyczne. Tyl-ko w ten sposób mo¿na wywalczyæ tanie leki dla wszystkich pacjentów. Nie-zale¿nie od tego, czy mieszkaj¹ oni na wsi, gdzie nie ma aptek z wielkimiupustami, czy te¿ w mie�cie, gdzie siê one znajduj¹ i ustawiaj¹ siê przednimi d³ugie kolejki schorowanych ludzi z plikiem recept.

� Zakupy w aptece nie s¹ ani kaprysem, ani luksusem, lecz konieczno�ci¹.Dlatego rz¹d powinien ukróciæ te chore praktyki, które nie maj¹ nic wspól-nego z wolnym rynkiem � uwa¿a Krzysztof Przystupa, prezes Lubelskiej IzbyAptekarskiej.

W Lublinie jest 200 aptek, ale tanie leki mo¿na kupiæ jedynie w ok. 20.Chorzy zje¿d¿aj¹ siê do nich z ca³ego miasta. Wysi³ek siê op³aca. Ceny le-karstw s¹ w nich ni¿sze o 50, a nawet 70 procent. � Skoro firmy farmaceu-tyczne staæ na obni¿ki w wybranych aptekach, dlaczego rz¹d nie mo¿e z nimiwynegocjowaæ ni¿szych cen dla wszystkich? Wtedy w ka¿dej aptece, w ka¿-dej wsi chory kupowa³by leki taniej � podkre�la prezes lubelskich aptekarzy.

Pos³anka El¿bieta Sadurska (PIS) uwa¿a, ¿e zasady funkcjonuj¹ce na rynkuleków refundowanych s¹ sprzeczne z zapisanym w konstytucji prawem Po-laków do równego dostêpu do �wiadczeñ medycznych, w tym leków. Trzebato zmieniæ. � Z³o¿y³am w tej sprawie interpelacjê poselsk¹ � dodaje Sadur-ska.

� To patologiczna sytuacja � przyzna³a pos³anka Joanna Mucha z PO,wypowiadaj¹c siê o apelu lubelskich aptekarzy. � W ministerstwie zdrowiatrwaj¹ prace nad zmian¹ polityki cenowej leków.

Beata KozianKurier Lubelski, 07.11.2008 r.�ród³o: http://www.kurierlubelski.pl/module-dzial-viewpub-tid-9-pid-63540.html

TANIE LEKI PODZIELI£Y CHORYCH LUDZI

Przegl¹d prasy

WIADOMO�CI

Z POSIEDZENIA OKRÊGOWEJ RADY APTEKARSKIEJ

W LUBLINIE

W dniach 12 listopada i 10 grudnia 2008 r. na posiedzeniach OkrêgowejRady Aptekarskiej w Lublinie rozpatrzono wnioski o wydanie opinii w spra-wie udzielenia zezwolenia na prowadzenie aptek przez:- mgr farm. Mariolê Rycak-Sadowy w Bi³goraju przy ul. Partyzantów 3A,- A. Widomska-Rupeæ i P. Rupeæ S.j. w Lublinie przy ul. Królowej Jadwigi

7/15,- mgr farm. Joannê Barto³d w Stoczku £ukowskim przy ul. Szkolnej 6A,- mgr farm. Bo¿enê Skwarzy³o w Zamo�ciu przy ul. Zamoyskiego 27,- mgr farm. Agnieszka Bojarczuk, Tomasz Adamczuk s.c. w Abramowie przy

ul. Partyzantów 4,- mgr farm. El¿bieta Wêgrzyn, tech. farm. Krystyna Fr¹czek s.c. w Wohyniu

przy ul. �redniej 33,- W. Wieczorek, D. Maj-Woszczek, R. Woszczek Sp. j. w Pu³awach przy

ul. Wróblewskiego 4 (zmiana podmiotu).

Rozpatrzono wnioski o wydanie opinii w sprawach pe³nienia funkcji kie-rownika apteki przez 27 magistrów farmacji. Stwierdzono prawo wykony-wania zawodu farmaceuty dla 8 osób.

Podjêto decyzjê o wpisaniu na listê cz³onków LOIA 5 magistrów farma-cji i skre�leniu z listy cz³onków LOIA 18 magistrów farmacji.

W trakcie listopadowych obrad dyskutowano na temat identyfikacji per-sonelu fachowego w aptece. Podczas grudniowego posiedzenia Rada przyjê-³a uchwa³ê w sprawie obowi¹zku u¿ywania identyfikatorów przez magistrówi techników farmacji w aptece.

Omawiano przygotowania do wrêczenia w dniu 22 listopada 2008 r. prawwykonywania zawodu farmaceuty tegorocznym absolwentom UM w Lubli-nie. Rada postanowi³a tez przyznaæ kwotê 1000 z³ na nagrody dla najlep-szych autorów prac magisterskich w�ród absolwentów UM w Lublinie.

32 WIADOMO�CI

Przewodnicz¹cy Komisji ds. szkoleñ mgr farm. Tomasz Barszcz zapo-zna³ Radê z harmonogramem i planami dotycz¹cymi posiedzeñ naukowo-szkoleniowych organizowanych przez LOIA oraz zda³ relacjê z przebiegupotwierdzeñ wpisów w kartach ci¹g³ego szkolenia i spe³nianiu przez cz³on-ków LOIA obowi¹zku podnoszenia kwalifikacji.

Prezes mgr farm. Krzysztof Przystupa poinformowa³ Radê o bie¿¹cychdzia³aniach prowadzonych w celu unormowania sytuacji na rynku leków m.in.o spotkaniu z Jego Ekscelencj¹ O. Biskupem Antonim Pacyfikiem Dydy-czem i nowych artyku³ach skierowanych do prasy oraz listach interwencyj-nych i materia³ach przes³anych do pos³ów. Prezes zda³ sprawozdanie z obradKonwentu Prezesów, który po�wiêcony by³ zaopiniowaniu zmian do ustawyPrawo farmaceutyczne.

Posiedzenie grudniowe Rady po³¹czone by³o ze spotkaniem op³atkowym,w którym uczestniczy³ prof. dr hab. Janusz Solski � Dziekan Wydzia³u Far-maceutycznego z Oddzia³em Analityki Medycznej UM w Lublinie.

red.

Na zdjêciu: prof. dr hab. Janusz Solski oraz mgr farm. Józef Soluchpodczas spotkania �wi¹tecznego ORA w Lublinie. Fot. T. Baj

33WIADOMO�CI

KALENDARIUMPRAC PREZESA I CZ£ONKÓW ORA W LUBLINIE

LISTOPAD 2008 r.

07 listopada � odby³o siê posiedzenie Komisji ds. prawa wykonywania za-wodu i rêkojmi. Komisja przeprowadzi³a rozmowê kwalifikacyjn¹ z 8kandydatami na kierowników aptek. Komisjê reprezentowali: dr n.farm. Mariola Drozd � przewodnicz¹ca, dr n. farm. Anna Kijewskai mgr farm. Marian Mikulski � cz³onkowie.

12 listopada � odby³o siê posiedzenie Rady, w trakcie którego:� 1 farmaceutê wpisano na listê cz³onków LOIA,� 7 farmaceutów skre�lono z listy cz³onków LOIA,� 3 farmaceutów wytypowano do nadania medalu im. prof. B. Ko-

skowskiego,� dla 15 osób stwierdzono rêkojmiê nale¿ytego prowadzenia apteki� wydano 6 opinii w sprawie otrzymania zezwolenia na prowadzenie

apteki.Ponadto omówiono przygotowania do uroczystego wrêczenia

prawa wykonywania zawodu farmaceuty dla tegorocznych absol-wentów UM, zapoznano siê z informacj¹ Komisji ds. szkoleñ natemat szkoleñ ci¹g³ych.

14 listopada � w Kawiarni �Klubowa� w Poniatowej odby³a siê z inicjaty-wy Centrum Kultury, Promocji i Turystyki w Poniatowej Stowarzy-szenie �WOLNO�Æ I NIEZAWIS£O�Æ� rejon Poniatowa, PolskiegoTowarzystwa Farmaceutycznego Oddzia³ w Lublinie, Lubelskiej Okrê-gowej Izby Aptekarskiej i Apteki �GALENICA� sesja popularno-na-ukowa z okazji 90-LECIA ODZYSKANIA PRZEZ POLSKÊ NIE-PODLEG£O�CI�.

Uroczysto�ciom towarzyszy³y dodatkowo nastêpuj¹ce imprezy:� prezentacja leczniczych produktów pszczelarskich i leków zio³owych,� wystawa malarstwa mgr farm. Anny G³owniak Lipy,� spotkanie z pszczelarzami Ziemi Opolskiej.

Radê na uroczysto�ci reprezentowali: Prezes mgr farm. KrzysztofPrzystupa i V-ce Prezes mgr farm. Marian Mikulski.

34 WIADOMO�CI

15 listopada � mgr farm. Tomasz Barszcz - przewodnicz¹cy Komisji ds.szkoleñ wzi¹³ udzia³ w posiedzeniach naukowo-szkoleniowych odby-waj¹cych siê w Che³mie, w trakcie których dokona³ potwierdzeñ wpi-sów do kart ci¹g³ego szkolenia.

22 listopada � w budynku Collegium Maius, UM w Lublinie przy ul. Ja-czewskiego odby³o siê uroczyste �lubowanie i wrêczenie prawa wy-konywania zawodu farmaceuty tegorocznym absolwentom Uniwersy-tetu Medycznego w Lublinie. Wrêczenia dokonali V-ce Prezes Na-czelnej Rady Aptekarskiej � dr n. farm. Marek Jêdrzejczak; PrezesOIA w Lublinie mgr farm. Krzysztof Przystupa oraz V-ce PrezesOIA w Lublinie mgr farm. Marian Mikulski

W uroczysto�ci wziêli tak¿e udzia³ przedstawiciele Rady w oso-bach: mgr farm. Dorota Grzejda-Daszko � sekretarz Rady, cz³onko-wie; dr n. farm. Tomasz Baj, dr n. farm. Piotr Belniak, dr n. farm.Alicja Doraczyñska-Szopa, mgr farm. Alicja Weso³owska oraz mgrfarm. Janina Kisielewska � Okrêgowy Rzecznik Odpowiedzialno�ciZawodowej LOIA.

Uroczysto�æ odby³a siê wspólnie z uroczysto�ci¹ wrêczania dyplo-mów magistra farmacji i magistra analityki medycznej absolwentomnaszej Uczelni.

22 listopada � odby³y siê posiedzenia naukowo-szkoleniowe w Kra�niku.Z ramienia Rady w posiedzeniach uczestniczy³ mgr farm. TomaszBarszcz � przewodnicz¹cy Komisji ds. szkoleñ, który dokona³ po-twierdzeñ wpisów w kartach ci¹g³ego szkolenia.

25 listopada � w budynku PSK 4 w Lublinie przy ul. Jaczewskiego 8 odby³ysiê posiedzenia naukowo-szkoleniowe w trakcie, których mgr farm.Tomasz Barszcz � przewodnicz¹cy Komisji ds. szkoleñ dokona³uczestnikom potwierdzeñ wpisów w kartach ci¹g³ego szkolenia.

27 i 28 listopada � mgr farm. Krzysztof Przystupa uczestniczy³ w posie-dzeniu Konwentu Prezesów. Konwent odbywa³ siê w Jab³onnej k/War-szawy. G³ównym jego tematem by³o omówienie propozycji i uwagokrêgowych izb aptekarskich do projektu nowelizacji ustawy � Prawofarmaceutyczne.

35WIADOMO�CI

Kalendarium opracowa³amgr Anna Knieæ

Dyrektor Biura Lubelskiej OIA

29 listopada � mgr farm. Tomasz Barszcz � Przewodnicz¹cy komisji ds.szkoleñ uczestniczy³ w posiedzeniach naukowo-szkoleniowych w Bia-³ej Podlaskiej, w trakcie których dokonywa³ potwierdzeñ wpisów dokart ci¹g³ego szkolenia.

UWAGA TEGOROCZNI ABSOLWENCIWydzia³u Farmaceutycznego UM

Uprzejmie prosimy o jak najszybsze dostarczenie do Biura Izbykopii dyplomów ukoñczenia studiów.

V-ce Prezes NRA dr Marek Jêdrzejczak oraz Prezes ORA w Lublinie mgr farm. KrzysztofPrzystupa podczas uroczystego wrêczania Prawa wykonywania zawodu. Fot. St. Sadowski

36 WIADOMO�CI

Uchwa³a Nr 7/2008r.z dnia 10.12.2008r.

Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lubliniew sprawie obowi¹zku u¿ywania identyfikatorów

Dzia³aj¹c w oparciu o tre�æ art. 29 pkt 1 w zwi¹zku z art. 7 ust. 1 pkt 5ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich( t. j. Dz. U. z 2008r. nr 136 poz. 856 ) Okrêgowa Rada Aptekarska w Lublinie postanawia conastêpuje:

§ 1Zobowi¹zuje siê kierowników aptek ogólnodostêpnych funkcjonuj¹-

cych na obszarze dzia³ania Lubelskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej do za-opatrzenia personelu fachowego aptek (aptekarzy i techników farmaceutycz-nych) w identyfikatory.

§ 2Identyfikatory noszone s¹ w sposób umo¿liwiaj¹cy identyfikacjê funkcji

s³u¿bowej oraz danych osoby udzielaj¹cej us³ugi farmaceutyczne w aptece.

§ 31) Identyfikator w kolorze bia³ym ma rozmiary nie mniejsze ni¿ 5 cm x 9 cm.2) Dane zawarte na identyfikatorze maj¹ byæ naniesione w sposób czytelny

i obejmuj¹:a) funkcjê lub stanowisko (kierownik apteki, zastêpca kierownika, apte-

karz, technik farmaceutyczny),b) imiê i nazwisko.

3) Wielko�æ stosowanych liter w zakresie danych okre�lonych w ust. 2 lit. anie mo¿e byæ mniejsza ni¿ 1 cm.

§ 4Niniejsza uchwa³a wchodzi w ¿ycie z dniem 01 stycznia 2009 r.

§ 5Wykonanie uchwa³y powierza siê Prezydium Okrêgowej Rady Aptekarskiej.

Sekretarz ORA w Lublinie Prezes ORA w Lubliniemgr farm. Dorota Grzejda-Daszko mgr farm. Krzysztof Przystupa

37WIADOMO�CI

INFORMACJA DOTYCZ¥CA ZAKOÑCZENIA

PIERWSZEGO OKRESU EDUKACYJNEGO

Przypominam, ¿e zgodnie z & 10 rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia z dnia25.06.2008r. w sprawie ci¹g³ych szkoleñ farmaceutów zatrudnionych w ap-tekach i hurtowniach farmaceutycznych /Dz. U. Nr 132, poz. 1238/ z dniem31 grudnia 2008r. koñczy siê okres edukacyjny dla tych Kole¿anek i Kole-gów, którzy do dnia 31 grudnia 2003r. otrzymali prawo wykonywania zawo-du farmaceuty i wykonuj¹ zawód w aptece lub hurtowni.

Dlatego te¿ ka¿dy kogo obejmuje powy¿szy okres edukacyjny, jest zobo-wi¹zany do z³o¿enia do biura Lubelskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej kartyci¹g³ego szkolenia wraz z posiadanymi certyfikatami i za�wiadczeniami, ce-lem wpisania do rejestru farmaceutów informacji o dope³nieniu obowi¹zkupodnoszenia kwalifikacji zawodowych wynikaj¹cego z art. 89 e ustawy �Prawo farmaceutyczne.

Osoby, które nie uzyska³y 100 punktów edukacyjnych powinny z³o¿yæwniosek do Prezesa Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie o przed³u¿e-nie czasu odbywania ci¹g³ego szkolenia /§ 7 pkt 6 cytowanego rozporz¹dze-nia/.

Wnioski nale¿y sk³adaæ po zakoñczeniu okresu edukacyjnego t.j. po 01stycznia 2009 r.

Czas trwania okresu edukacyjnego zgodnie z §7 pkt 5 ww. rozporz¹dze-nia mo¿e byæ przed³u¿ony na uzasadniony wniosek osoby odbywaj¹cej szko-lenie, przez okrêgow¹ radê aptekarsk¹ o okres nie d³u¿szy ni¿ 24 miesi¹ce.

Wszystkich, którzy ju¿ posiadaj¹ wymagan¹ liczbê punktów edukacyj-nych uprzejmie proszê o niezw³oczne z³o¿enie kart ci¹g³ego szkolenia wrazz wymienionymi za³¹cznikami do Izby.

Usprawni to prace zwi¹zane z potwierdzaniem wywi¹zania siê z ustawo-wego obowi¹zku ci¹g³ego szkolenia przez Kole¿anki i Kolegów.

PrezesOkrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

mgr farm. Krzysztof Przystupa

Na kolejnych stronach Biuletynu przedstawiamy wzór Wniosku o przed-³u¿enie okresu edukacyjnego. W formie elektronicznej Wniosek mo¿na po-braæ ze strony internetowej: www.loia.plred.

38 WIADOMO�CI

Data ..................................................

Imiê i Nazwisko ..................................................

Adres zamieszkania .................................................................................

..............................................................................................................

Stanowisko i miejsce zatrudnienia ..................................................................

Cz³onek Okrêgowej Izby Aptekarskiej w ..................................................

Prezes

Okrêgowej Rady Aptekarskiej

w Lublinie

Dzia³aj¹c na podstawie § 7 ust. 5 rozporz¹dzenia z 25.06.2003 r. w spra-wie ci¹g³ych szkoleñ farmaceutów zatrudnionych w aptekach i hurtow-niach farmaceutycznych (Dz.U. nr 132, poz. 1238 z pó�n. zm.) niniejszymzwracam siê do Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie

o wyd³u¿enie czasu trwania okresu edukacyjnego do dnia: .....................

*czas trwania okresu edukacyjnego mo¿e byæ przed³u¿ony na uzasadniony wniosekosoby odbywaj¹cej ci¹g³e szkolenie o okres nie d³u¿szy ni¿ 24 miesi¹ce.

O�wiadczam, ¿e mój okres edukacyjny rozpocz¹³ siê w dniu:

..................................................

*farmaceuci, którzy do dnia 31 grudnia 2003 r. otrzymali prawo wykonywania za-wodu farmaceuty i wykonuj¹ zawód w aptece lub hurtowni farmaceutycznej roz-poczynaj¹ pierwszy okres edukacyjny z dniem 01 stycznia 2004 r.,

*dla farmaceutów , którzy ukoñczyli studia na kierunku farmacja i uzyskali prawowykonywania zwodu w danym roku, okres edukacyjny rozpoczyna siê z dniem 01stycznia roku nastêpnego po uzyskaniu tego prawa,

*ci¹g³e szkolenia realizowane s¹ w 5-letnich okresach rozliczeniowych zwanychokresami edukacyjnymi.

39WIADOMO�CI

Informujê, ¿e do dnia z³o¿enia wniosku uzyska³am/em/:

- _____ punktów edukacyjnych ogó³em za udzia³ w wybranych formachci¹g³ych szkoleñ

w tym:

- _____ punktów edukacyjnych w ramach zakoñczonych testem kursów.

*zaliczenie ci¹g³ego szkolenia polega na uzyskaniu w okresie edukacyjnym co naj-mniej 100 punktów edukacyjnych za udzia³ w wybranych formach ci¹g³ych szkoleñ,w tym co najmniej 50 punktów edukacyjnych musi byæ uzyskanych w ramach kur-sów zakoñczonych testem.

UZASADNIENIE WNIOSKU

...................................................................................................................

...................................................................................................................

...................................................................................................................

...................................................................................................................

...................................................................................................................

...................................................................................................................

...................................................................................................................

________________________Podpis

Uchwa³¹ Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lubliniez dnia _______________________ nr _______________________ .Wyra¿ono / nie wyra¿ono** zgody na wyd³u¿enie okresu edukacyjnegoOkres edukacyjny zosta³ wyd³u¿ony przez ORA w Lubliniedo dnia _______________________ roku.

** niepotrzebne skre�liæ

40 WIADOMO�CI

Szanowne Kole¿anki, Szanowni Koledzy,

Zwracam siê z uprzejm¹ pro�b¹ do wszystkich farmaceutów pracuj¹cychw aptekach, hurtowniach i punktach aptecznych o informowanie LubelskiejOkrêgowej Izby Aptekarskiej o ka¿dorazowej zmianie miejsca pracy.

Pro�bê kierujê szczególnie do kierowników aptek o informowanie Izbyoraz Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego lub jego Delegatury odacie podjêcia lub zaprzestania pe³nienia funkcji kierownika w danej aptece.

Powy¿sze uzasadniam ci¹¿¹c¹ na kierowniku apteki odpowiedzialno�ci¹zwi¹zan¹ z przechowywaniem i prawid³owym zabezpieczaniem produktówleczniczych zgodnie z ustaw¹ � Prawo farmaceutyczne oraz obowi¹zkamiwynikaj¹cymi m. in. z rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia z dnia 11.09.2006r.w sprawie produktów odurzaj¹cych, substancji psychotropowych, prekurso-rów kategorii 1 i preparatów zawieraj¹cych ww. �rodki i substancje psycho-tropowe /Dz. U. Nr 169, poz.1216/.

Ponadto przypominam, ¿e zgodnie z art. 88 ust. 1 ustawy � Prawo farma-ceutyczne �mo¿na byæ kierownikiem tylko jednej apteki�.

W przypadku naruszenia ww. zakazu mog¹ byæ wyci¹gniête konsekwen-cje w zakresie odpowiedzialno�ci zawodowej.

Z powa¿aniemPrezes

Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lubliniemgr farm. Krzysztof Przystupa

INFORMOWANIE OIA W LUBLINIE

O KA¯DORAZOWEJ ZMIANIE MIEJSCA PRACY

41WIADOMO�CI

Kole¿anki i Koledzy Kierownicy Aptek !

Z przykro�ci¹ przyj¹³em informacjê, ¿e wa¿ne pisma wysy³ane zarównoz Inspektoratu Farmaceutycznego jak i z Izby, na adresy mailowe podaneprzez kierowników aptek, w wielu przypadkach pozostaj¹ bez odpowiedzi.

Jest to rzecz niedopuszczalna i wydaj¹ca �wiadectwo o traktowaniu przeznas obowi¹zków s³u¿bowych.

Proszê o codzienne sprawdzanie poczty mailowej oraz terminowe udzie-lanie odpowiedzi, by nie zmuszaæ Nadzoru do wyci¹gania konsekwencji zaniedope³nianie formalno�ci.

Przypominam, ¿e szybka i prosta komunikacja mailowa jest u³atwieniemg³ównie dla nas, poniewa¿ szybki dostêp do danych, natychmiastowe prze-kazanie wa¿nych komunikatów, a tak¿e bezproblemowe udzielanie odpo-wiedzi (oczywi�cie pod warunkiem, ¿e poczta jest odbierana!).

Apelujê tak¿e do wszystkich, którzy nie maj¹ jeszcze skrzynek mailo-wych, o jak najszybsze ich za³o¿enie.

Z powa¿aniemPrezes

Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lubliniemgr farm. Krzysztof Przystupa

ADRESY MAILOWE � BEZ ODPOWIEDZI NA LISTY

UROCZYSTO�CI I WYDARZENIA

KOMUNIKATW dniach 25-28 czerwca 2009 r. odbêdzie siê XVIII Sympozjum HistoriiFarmacji Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, pt. �Muzealnictwo far-maceutyczne� (Ciechocinek - Bydgoszcz).

Organizator g³ówny: - Sekcja Historii Farmacji Oddzia³u BydgoskiegoPTFarm.Wspó³organizatorzy: - Muzeum Okrêgowe im. L. Wyczó³kowskiego w Byd-goszczy; Pomorsko-Kujawska Okrêgowa Izba Aptekarska.

Pe³ny koszt uczestnictwa: 600 z³. Wpisowe w wysoko�ci 100 z³ nale¿ywp³aciæ na konto Zarz¹du G³ównego PTFarm (podane ni¿ej) z dopiskiemXVIII Sympozjum Historii Farmacji PTFarm - Ciechocinek.

Ostateczny termin wp³aty wpisowego: 31 grudnia 2008 r.

Tematy oraz abstrakty wyst¹pieñ w jêzyku polskim i angielskim lub nie-mieckim nale¿y zg³aszaæ pod adres: Pomorsko - Kujawska OIA ul. Ko�ciuszki15a/4, 85 - 079 Bydgoszcz z dopiskiem XVHI Sympozjum Historii FarmacjiPTFarm - Ciechocinek lub drog¹ elektroniczn¹: [email protected] z tym sa-mym dopiskiem. Dalsze informacje w nastêpnym komunikacie.

Nr konta Zarz¹du G³ównego PTFarm:Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne Millennium S.A.

29 1160 2202 0000 0000 2770 0281z dopiskiem XVIII Sympozjum Historii Farmacji PTFarm - Ciechocinek

mgr farm. Alina PiotrowskaPrzewodnicz¹ca

Sekcji Historii Farmacji Oddzia³u Bydgoskiego PTFarm

VIII Sympozjum Historii FarmacjiPolskiego Towarzystwa Farmaceutycznego

43HISTORIA FARMACJI

HISTORIA FARMACJI

¯ó³kiewka, miejscowo�æ o charakterze miasteczka, oddalona od Krasne-gostawu o 28 km, le¿¹ca nad trzema rzeczkami: ̄ ó³kiewk¹, Gie³czwi¹ i £êtow-ni¹ w pó³nocno-zachodniej czê�ci Roztocza, o urozmaiconej rze�bie terenu,zaskakuj¹cej turystê piêknymi lasami, urokliwymi zbiornikami wodnymii ¿yznymi polami uprawnymi, ma interesuj¹c¹ historiê zwi¹zan¹ ze s³awny-mi i mo¿nymi rodami, szczególnie ¯ó³kiewskich i Sobieskich.

Obecnie gmina liczy 6189 osób, a powierzchnia wynosi 13000 ha i jestnajdalej na zachód wysuniêt¹ gmin¹ powiatu krasnostawskiego. Miejsco-wo�æ jest o�rodkiem handlowym dla okolicznych wiosek i edukacyjnym dlam³odzie¿y z tych terenów. Przebiegaj¹ przez ni¹ szlaki komunikacyjne Lu-blin � Zamo�æ i Krasnystaw � Kra�nik.

Pierwsze wzmianki o miejscowo�ci pojawiaj¹ siê w formie pisanej w 1359roku. Mo¿ny i znamienity ród ¯ó³kiewskich w³a�nie nazwisko przyj¹³ odmiejscowo�ci w XVI wieku, jednocze�nie pod Lwowem utworzy³ piêkn¹magnack¹ posiad³o�æ na pami¹tkê pierwszej, nazwan¹ te¿ ¯ó³kwi¹ i dla od-ró¿nienia od XVIII wieku, mniejsz¹ w okolicy Krasnegostawu nazwano ̄ ó³-kiewk¹, co zosta³o potwierdzone urzêdowymi dokumentami. ̄ ó³kiewka otrzy-muje prawa miejskie na prawie magdeburskim w 1769 roku, kiedy to jejw³a�cicielem jest sêdzia che³mski Tomasz Stamirowski, pó�niejszy starostakrasnostawski. Go�ci³a ¯ó³kiewka w 1787 roku ostatniego króla Polski Sta-nis³awa Augusta Poniatowskiego. Po otrzymaniu praw miejskich, miasto siêrozbudowuje, tworzy siê samorz¹d miejski, powstaje drewniana zabudowarynku, która przetrwa³a do maja 1938 r. kiedy to wielki po¿ar zniszczy³ bu-dynki zasiedlone g³ównie przez ludno�æ narodowo�ci ¿ydowskiej.

Historia aptek w ¯ó³kiewce jest zapewne starsza ni¿ zebrane dane doty-cz¹ce koñca XIX w. i okresu 20-lecia miêdzywojennego, bo na tym terenierozwijali dzia³alno�æ charytatywn¹ Sobiescy, wspieraj¹c wiele placówek dzi-siejszej opieki zdrowotnej, niegdy� przytu³ków i infimerii. Jednak ich rodo-w¹ siedzib¹ pozostawa³a ¯ó³kiew ko³o Lwowa, która przesz³a w ich rêce poma³¿eñstwie matki króla Jana III Sobieskiego Katarzyny z Dani³owiczów,której dziadkiem by³ hetman Stanis³aw ¯ó³kiewski. A przedstawiciele roduSobieskich znani z kronik, zamieszkiwali w Gie³czwi, za� dziadek króla �po

¯Ó£KIEWKA, APTEKI I HISTORIA

44 HISTORIA FARMACJI

mieczu� Jakub by³ w³a�cicielem Pilaszkowic, oddalonych od ¯ó³kiewki za-ledwie o 10 km.

Kalendarz Franciszka Heroda z 1930 r. i 1936 r. (dla mnie niewyczerpane�ród³o cennych wiadomo�ci) podaje, ¿e w³a�cicielem apteki w ¯ó³kiewceby³ mgr Zbigniew Ry³ko, który ukoñczy³ studia w Warszawie w 1915 r. Ap-teka mie�ci³a siê w kamienicy z okaza³ym frontonem o wysokich, stromychschodach (w tym okresie brak by³o przepisów dotycz¹cych dostêpu dla osóbniepe³nosprawnych). Jednak dziêki Kronice PTF Ko³a w Che³mie dowiadu-jemy siê, ¿e apteka w ¯ó³kiewce istnia³a ju¿ w koñcu XIX wieku. Aptek¹kierowali kolejno mgr mgr Muszalski, Wojnowicz, Ga³czyñski oraz pomoc-nik aptekarski p. Malinowski.

Od 1928 r. w³a�cicielem apteki by³ Zbigniew Ry³ko, wielki spo³ecznik,oddany miejscowo�ci i jej mieszkañcom, który zmar³ w okresie okupacjii pochowany jest na cmentarzu w Gorzkowie. Od 1937 r. w aptece pracowa³aWanda Ry³ko-�nie¿ko (1898-1992), pomocnik aptekarski, wspó³pracuj¹caz partyzanckim podziemiem w czasie II wojny �wiatowej, która po �miercipierwszego mê¿a wysz³a za m¹¿za lekarza weterynarii, a pochodzi-³a z Jab³onnej k/Warszawy z ro-dziny ziemiañskiej.

Za swoj¹ konspiracyjn¹ dzia-³alno�æ by³a odznaczona Z³otymKrzy¿em Zas³ugi z Mieczami orazorderem za walkê �o wolno�æ iniepodleg³o�æ�. Kierowa³a aptek¹od 1951 r. do 1.01.1972 r. pracu-j¹c pó�niej jeszcze na pó³ etatu.

Nastêpnie kierownikiem apte-ki do 1974 r. by³a mgr farm. Ja-dwiga Bieniek-¯ó³kiewska Pó�-niej kierownictwo objê³a mgrfarm. Krystyna Urbala-Radecka, apo niej mgr farm. Jadwiga Domañ-ska. Od 1978 r. w aptece praco-wa³a mgr farm. Jadwiga Bolesta,a od 1979 r. mgr farm. Teresa Cichosz. Obie panie w dobie prywatyzacjiotworzy³y w³asne apteki i apteka przejêta w czasie nacjonalizacji w 1951 r.przesta³a przynosiæ oczekiwane zyski i zosta³a zamkniêta przez �Cefarm�.

Z kart Kroniki PTFarm Oddz. Che³m

45HISTORIA FARMACJI

Pierwsz¹ aptekêotworzy³a mgrfarm. Jadwiga Bo-lesta 29.10.1992 r.pracuj¹c w niejz pomoc¹ p.Wero-niki Lachowskiej,a obecnie z córk¹Magdalen¹ � absol-wentk¹ Wydzia³uFarmaceutycznegoAM w Lubliniei tech. farm. Kry-styn¹ Krup¹, odby-wa³a te¿ u niej sta¿i pe³ni zastêpstwow okresach urlopo-wych mgr farm. Marzena Boci¹g-Æwirzeñ, pracuj¹ca obecnie w Warszawie.Lokal zosta³ powiêkszony i zmodernizowany, odpowiednio wyposa¿ony, dziê-ki pomocy mê¿a Andrzeja. Apteka od momentu otwarcia ma ten sam adres.

18.II.1992 r. otworzy³a aptekê mgr farm. Teresa Cichosz, 11.05.2001 r.przenios³a j¹ do w³a-snego lokalu, wybu-dowanego dziêki ini-cjatywie mê¿a Lucja-na, a urz¹dzonegoi wyposa¿onego wgw³asnego projektu.Pomaga jej w pracytech. farm. MariolaM o r a w s k a - D u m ai córka Marta, absol-wentka Wydzia³u Far-maceutycznego AMw Lublinie. Aptekas¹siaduje z NZOZ,który mie�ci siê w tym Z kart Kroniki PTFarm Oddz. Che³m.

Apteka mgr farm. Teresy Cichosz

Z kart Kroniki PTFarm Oddz. Che³m.Apteka mgr farm. Jadwigi Bolesty

46 HISTORIA FARMACJI

mgr farm. Jolanta Po³ajdowicz

Z kart Kroniki PTFarm Oddz. Che³m.Apteka mgr farm. Beaty Ha³czyñskiej

samym budynku.Obecnie w

¯ó³kiewce dzia³atrzecia apteka mgrfarm. Beaty Ha³-czyñskiej, otwarta14.07.2001 r., któ-ra zrezygnowa³az pracy asystentaw Katedrze Far-macji StosowanejAM w Lubliniei otworzy³a pla-cówkê w rodzin-nej miejscowo�ci,a pomaga jej

w pracy pomoc apteczna Mariola Dziurawiec. Poprzednio kierownikami by³yMarta Mañkowska i Ewa D¹browska.

Wszystkie apteki mieszcz¹ siê przy g³ównej ulicy ̄ ó³kiewki, a wiêc Het-mana Stanis³awa ¯ó³kiewskiego 25, 18, 12. Wszystkie s¹ ³adne, funkcjonal-ne i zadbane. Dostarczaj¹ w³a�cicielkom powodów do dumy i satysfakcjiz w³a�ciwie wype³nianych obowi¹zków, a pacjentom u³atwiaj¹ dostêp doleków, niezbêdnych do dbania o w³asne zdrowie, ten najcenniejszy skarb.

NON OMNIS MORIAR

Zgodnie z wieloletni¹ ju¿ tradycj¹, 30 listopada 2008 r. farmaceuci z Che³-ma, W³odawy i Krasnegostawu oraz z terenu tych powiatów, zorganizowaliwspólnie Mszê �wiêt¹ w intencji zmar³ych kolegów i kole¿anek oraz swoichnauczycieli, wyk³adowców Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Ta piêkna i podnios³a uroczysto�æ odby³a siê tym razem w ko�ciele podwezwaniem �wiêtej Rodziny z Nazaretu na osiedlu �S³onecznym� w Che³-mie. Proboszcz tej Parafii ks. Jan Pokrywka, do³o¿y³ wszelkich starañ abywspólna modlitwa farmaceutów mia³a w³a�ciw¹ oprawê w nowopowsta³ym,piêknym i obszernym ko�ciele. Mszê odprawi³ i kazanie wyg³osi³ ks. prof.Stanis³aw Sieczka Dyrektor Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej w Lubli-nie zwracaj¹c siê w powitaniu i kazaniu, do nas, jako do grupy zawodowej,podkre�li³ znaczenie naszej pracy i pos³ugê choremu, jak¹ sprawujemyw aptekach, przez lata s³u¿¹c drugiemu cz³owiekowi za �pierwszym sto³em�.Zakoñczy³ kazanie cytatem z wypowiedzi Matki Teresy z Kalkuty o mi³o�cido bli�niego.

Licznie zgromadzeni farmaceuci i wierni, byli wzruszeni kazaniem i uro-czysto�ci¹. Zapalono w intencji zmar³ych 60 �wieczek, jako ¿e taka jest licz-ba tych, za których siê modlono. Jak to ju¿ mia³o miejsce w poprzednichlatach, farmaceuci sami odczytali listê zmar³ych, pierwsze i drugie czytanieoraz modlitwê wiernych. Tym razem nie�li te¿ dary do o³tarza. Mi³o, ¿e licz-ba aktywnie zaanga¿owanych wzros³a. Ci, którzy tym razem wnie�li najwiê-cej do zorganizowania tej uroczysto�ci to: mgr mgr Danuta Uchaniuk, BeataKraska, Maria Ma³ysz, Gabriela Szymañska, Pawe³ Skrêtowicz, Wies³aw Stel-maszczyk, Florian Zaborniak. Niestety nikt nie odwa¿y³ siê za�piewaæ psal-mu, zrobi³a to wiêc, jak poprzednio pani Alina Serwin przy akompaniamen-cie pana Piotra Smagi, od�piewa³a te¿ przepiêknie �Ave Maria�.

Swoj¹ obecno�ci¹ u�wietnili uroczysto�æ mgr Marian Mikulski � V-cePrezes Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie, prof. dr hab. Lech Przybo-rowski, red. Alicja Konstankiewicz.

UROCZYSTO�Æ W INTENCJI ZMAR£YCH FARMACEUTÓW

48 NON OMNIS MORIAR

Organizatorzy z ca³ego serca dziêkuj¹ tym, którzy szczodrze wsparli swo-imi datkami tê inicjatywê. Potrzebn¹ przecie¿ i organizowan¹ z my�l¹ o tych,których ju¿ nie ma w�ród ¿yj¹cych, a którzy byli czê�ci¹ naszej spo³eczno-�ci, nie zawsze zintegrowanej i zgodnej, ale w obliczu wieczno�ci i przeba-czenia, oczekuj¹cej na modlitwê i pamiêæ. Wiêc pamiêtajmy o nich w dniachcodziennych i przy okazji takich dni, jak ostatnia niedziela. Oby wspólnamodlitwa ³¹czy³a nas d³ugo dla dobra tych, którzy oczekuj¹ na zbawienie.

mgr farm. Jolanta Po³ajdowicz

Uczestnicy Mszy �wiêtej w intencji zmar³ych kolegów i kole¿anek oraz wyk³adowcówUniwersytetu Medycznego w Lublinie. Fot. A. Konstankiewicz

Wyrazy wspó³czuciaMatce, Mê¿owi i Dzieciom

mgr farm. Stanis³awy Osypiukktóra zmar³a po ciê¿kiej chorobie 24.11.2008 r.we W³odawie

sk³adaj¹ kole¿anki i koledzy farmaceuci.

49NON OMNIS MORIAR

WSPOMNIENIE

W dniu 24.11.2008 r. odesz³a na zawsze, drog¹ do wieczno�ci, nasza ko-le¿anka mgr farm. Stanis³awa Osypiuk z domu Gutek, kierowniczka ap-teki �Centrum� we W³odawie przy ul. 1000-lecia Pañstwa Polskiego 13 A. Stanis³awa Osypiuk urodzi³a siê 9.05.1947 r. w Piotrkowie pow. Bycha-wa woj. Lublin. By³a córk¹ Katarzyny i Józefa. Po ukoñczeniu szko³y �red-niej przez rok pracowa³a zanim w 1966 r. podjê³a studia na Wydziale Farma-ceutycznym Akademii Medycznej w Lublinie. Ukoñczy³a je w 1971 r., uzy-skuj¹c tytu³ magistra farmacji po z³o¿eniu egzaminów koñcowych i wykona-niu pracy magisterskiej p.t. �Oznaczenie ilo�ciowe bromizowalu i karbro-malu metod¹ kolorymetryczn¹�. Dyplom uzyska³a 14 wrze�nia 1971 r. A ju¿od 1.09.1971r. podjê³a pracê w Aptece Szpitalnej we W³odawie i pracowa³aw niej, awansuj¹c na stanowisko kierownika, niemal 30 lat, bo do 30.06.2000r.Specjalizacjê uzyska³a 19.04.1983 r. Od 1.07.2000 r. do 1.07.2003 r. by³awspó³w³a�cicielk¹ spó³ki �Unifarm� w S³awatyczach, prowadz¹cej aptekê,a kierownikiem tej apteki do 31.12.2003 r.. Po otwarciu apteki �Centrum�we W³odawie przez J. Mi¹cz-Doroszuk i M. Smolik-Humaidi objê³a jej kie-rownictwo, pracuj¹c wytrwale, niemal do ostatnich dni ¿ycia. Cieszy³a siê udan¹ rodzin¹, m¹¿ Henryk historyk, by³ nauczycielemw Liceum Ogólnokszta³c¹cym we W³odawie, obecnie jest na emeryturze,córka Monika ukoñczy³a prawo i pracuje w Warszawie, syn Rafa³, absol-went Akademii Wychowania Fizycznego przebywa i pracuje w Anglii, jakwielu Polaków. Niezwykle pracowita i obowi¹zkowa nie poddawa³a siê chorobie, walcz¹cz jej nawrotami, niestety jak siê okaza³o z nawrotami �miertelnej choroby.Nie upada³a na duchu, zawsze by³a zainteresowana sprawami istotnymi dlazawodu i farmacji. Liczne grono rodziny, przyjació³ i znajomych w tym farmaceutów i pra-cowników o�wiaty towarzyszy³o Jej w ostatniej drodze i po¿egna³o na cmen-tarzu we W³odawie 26.11.2008 r. Przy promieniach, przedzieraj¹cego siêprzez chmury s³oñca mowê po¿egnaln¹ wyg³osi³ m¹¿. Mijaj¹cy czas i odchodz¹cy z tego �wiata ludzie dostarczaj¹ nam smut-nych wspomnieñ, zmuszaj¹ do refleksji i przemy�leñ, przykrywaj¹ welonem¿alu, nasz¹ codzienn¹ drogê te¿ przecie¿ wiod¹c¹ do kresu.

mgr farm. Jolanta Po³ajdowicz

50 NON OMNIS MORIAR

...spieszmy siê kochaæ ludzi,tak szybko odchodz¹...

/ks. Jan Twardowski/

Wiele lat temu powsta³a ciekawa monografia,o ludziach naszego zawodu, którzy odeszli i pozo-stawili po sobie nie tylko wspomnienia, ale trwa³y�lad. Pamiêtam jak trudno by³o podj¹æ siê jakiejkol-wiek klasyfikacji, czy gradacji zas³ug. Ka¿dy z Nichmia³ niew¹tpliwe zas³ugi dla Aptekarstwa, dla za-wodu, czy dla Lubelszczyzny. Przyjêli�my najprost-szy system, który zda³ egzamin. A wspomnieniao Tych co Tworzyli Farmacjê przyjêto z ogromn¹¿yczliwo�ci¹. Po latach okazuje siê ,¿e na li�cie za-s³u¿onych przyby³o wiele nazwisk. Wydaje siê byæs³uszne stwierdzenie, ¿e nale¿y podj¹æ trud i pisaæ

ci¹g dalszy monografii. Mam nadziejê ¿e znajd¹ siê chêtni. Mo¿e w³a�niemiêdzy innymi dlatego, postaram siê przybli¿yæ kolejne postaci, zas³u¿o-nych dla naszego zawodu. Mgr farmacji Lidia Wys³ocka z domu Tusiñskaurodzi³a siê 24 czerwca 1928 roku w Zamo�ciu. Wst¹pi³a do Szko³y Podsta-wowej im Adama Mickiewicza i ukoñczy³a tu 7 klas. W 1942 roku w czasieakcji wysiedleñczej przeprowadzonej przez okupanta, wyjecha³a wraz z ro-dzicami do Na³êczowa, gdzie uczêszcza³a do Szko³y Handlowej i w 1944rotrzyma³a �wiadectwo jej ukoñczenia. Po wyzwoleniu wst¹pi³a do Gimna-zjum Ogólnokszta³c¹cego w Na³êczowie i otrzyma³a tak zwan¹ ma³¹ maturê.�wiadectwo dojrza³o�ci otrzyma³a w 1947 r po ukoñczeniu Liceum Przyrod-niczego w Lublinie. Wst¹pi³a na Wydzia³ Farmaceutyczny i w 1953 r. uzy-ska³a dyplom magistra farmacji. W 1952 r wstêpuje w zwi¹zek ma³¿eñskiz Czes³awem Wys³ockim. Okres w którym mgr Lidia Wys³ocka koñczy³astudia, obowi¹zywa³ tak zwany �nakaz pracy�. Wype³niaj¹c go podjê³a pra-cê w Aptece Szpitalnej w Tomaszowie Lubelskim na stanowisku kierowni-ka. Od 1 marca 1954 roku rozpoczê³a pracê w Aptece spo³ecznej nr 92w Tomaszowie. Jak po latach wspomina³a, �tak siê z¿yli�my ze spo³eczno-�ci¹ i �rodowiskiem s³u¿by zdrowia, ¿e nie wyobra¿ali�my sobie zmiany miej-

O TYCH CO TWORZYLI FARMACJÊ (1)

51NON OMNIS MORIAR

sca pracy�. Tak doprawdy by³o, bo 31 stycznia 1991 r. odesz³a na emeryturê,w³a�nie z apteki w Tomaszowie, pracuj¹c w jednej aptece 37 lat. PañstwoWys³occy maj¹ dwie córki: Barbarê, absolwentkê Lubelskiej Akademii Me-dycznej, lekarza medycyny, ze specjalno�ci¹ pediatrii i Tamarê, absolwentkêAkademii Wychowania Fizycznego w Krakowie, magistra turystyki i rekre-acji. Tak w du¿ym skrócie przedstawia siê ¿yciorys mgr farmacji Lidii Wy-s³ockiej. Ale przecie¿ same fakty, w niewielkim tylko procencie mog¹ przy-bli¿yæ postaæ uroczej i sympatycznej farmaceutki. Ci którzy J¹ znali, którzysiê z Ni¹ przyja�nili wiedz¹, ¿e Lidia by³a wspania³ym cz³owiekiem. Pracêw aptece traktowa³a jako swego rodzaju misjê. Posiada³a ogromn¹ wiedzêfarmaceutyczn¹, któr¹ dzieli³a siê na co dzieñ z tymi, którym mog³a pomóc.Wra¿liwo�æ na ludzkie nieszczê�cia, niespotykana ¿yczliwo�æ, sprawi³y, ¿ewiele osób mówi³o o Niej �Nasza Pani Magister�. To by³a swego rodzajunobilitacja. To w³a�nie tacy jak Ona �Tworzyli Farmacjê�. Tacy w³a�nie lu-dzie naszego zawodu poprzez codzienn¹ uczciw¹ pracê pozostawiaj¹ trwa³y�lad i trwaj¹ w naszej pamiêci. Ci, którzy siê z Ni¹ spotkali, czy to w pracy,czy prywatnie, pamiêtaj¹ Lidiê jako wspania³ego i m¹drego cz³owieka.

Oprócz pracy zawodowej, mia³a jak sama wielokrotnie mówi³a, wielemi³o�ci. Kocha³a pracê, dom, rodzinê. Prowadzi³a, jak to siê kiedy� mówi³o,otwarty dom. Kto kiedykolwiek by³ w tym domu, spotka³ nie tylko ciep³oi ¿yczliwo�æ, ale zosta³ ugoszczony wspania³ymi i niepowtarzalnymi potra-wami. Piêknie nakryty stó³ i nalewki apteczne dope³nia³y ca³o�ci atmosfery.Lubi³a wspominaæ Na³êczów, urokliwe miasto, jego cisy i w¹wozy. Ciep³owspomina³a wieloletni pobyt w Tomaszowie. Praktycznie rzecz ujmuj¹c ca³ezawodowe ¿ycie spêdzi³a w tym mie�cie. Nade wszystko jednak kocha³aKraków, jego zabytki, swoisty urok starego miasta, muzea, cmentarze, czyw¹skie uliczki, pamiêtaj¹ce czasy, kiedy Kraków by³ stolic¹ Polski. Chêtnielubi³a tam je�dziæ i pó�niej opowiada³a o urokach tego miasta. Kiedy prze-sz³a na zas³u¿on¹ emeryturê, wyprowadzi³a siê z Tomaszowa i wraz z mê-¿em zamieszka³a w Krakowie. Tak chyba los chcia³, bo po kilku latach zmar-³a w dniu 13. kwietnia 2004 r. Zosta³a pochowana na cmentarzu Rakowickimw Krakowie.

Historiê tworz¹ wydarzenia i ludzie. Wa¿ne jest to co po sobie cz³owiekzostawia. Mgr farmacji Lidia Wys³ocka, ca³ym ¿yciem i prac¹ zas³u¿y³a nazaliczenie Jej w poczet Tych co tworzyli Farmacjê.

mgr farm. Janusz KisielewskiLublin, 21.11.2008 r.

Wydawca:Lubelska Okrêgowa Izba Aptekarska

Redakcja:mgr farm. Alicja Konstankiewicz, dr n. farm. Tomasz Baj

Malarstwo na ok³adce:mgr farm. Anna G³owniak-Lipa

Komitet Redakcyjny:mgr farm. Krzysztof Przystupa (Przewodnicz¹cy),

mgr farm. Marian Mikulski, mgr farm. Jolanta Po³ajdowicz,mgr Ma³gorzata Go�dziewska

Adres redakcji:20-612 Lublin, ul. Muzyczna 4/9

tel./fax (0-81) 534 28 76tel. (081) 534 55 82 (w godz. 800-1600)

e-mail: [email protected]

Redakcja oraz Rada OIA w Lublinie nie odpowiada za tre�æ og³oszeñ,tekstów sponsorowanych i reklam oraz zastrzega sobie prawo dokonywa-

nia skrótów i zmian tytu³ów zamieszczanych tekstów.

Realizacja wydania, reklamy i og³oszenia �PROJEKT-STUDIO� S.C.

20-612 Lublin, ul. Muzyczna 4/9tel./fax (0-81) 534 28 76,

tel. (081) 534 55 82e-mail: [email protected]

Zamówienia prosimy sk³adaæ w terminiedo dnia 20 ka¿dego miesi¹ca.