บทท 2 แนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

การศกษา ปจจยทสงผลตอการปฏบตหนาทของขาราชการตารวจ สายงานปองกนและปราบปรามอาชญากรรม ของสถานตารวจภธรบางปะกง อาเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา ในครงน ผวจยเสนอแนวคด ทฤษฎ ตลอดจนงานวจยทเกยวของตามลาดบดงน 1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบอาชญากรรม 2. แนวคดเกยวกบการปองกนอาชญากรรม 3. แนวคดเกยวกบองคการและการบรหารงาน 4. แนวคดเกยวกบประสทธภาพในการปฏบตงาน 5. แนวคดและทฤษฎเกยวกบปจจยการบรหารงาน 6. สถานภาพสถานตารวจภธรบางปะกง 7. งานวจยทเกยวของ

แนวคดและทฤษฎเกยวกบอาชญากรรม ความหมายของอาชญากรรม อาชญากรรม (Crime) เปนสงทมอยในสงคม โดย มความแตกตางกนไปตามสภาพของแตละสงคม ในบางสงคมกระทาอยางหนงถอวาเปนอาชญากรรม แตในบางสงคมการกระทาแบบเดยวกนไมถอวาเปนอาชญากรรม ซงนกวชาการหลายทานไดใหความหมายของอาชญากรรมไวในความหมายตาง ๆ กน กลาวคออาชญากรรมหมายถง ปรากฏการณหนงทางสงคมทเกดขน โดยการกระทาของบคคล ซงการกระทานน กฎหมายไดบญญตเปนขอหามและถอวาเปนความผด ซงผกระทาจะตองไดรบการลงโทษ (โสฬส พนจศกด, 2526, หนา 11-12) หรอหมายถงพฤตกรรมซงมผลใหบคคลและสงคมไดรบอนตรายทงตอชวต รางกายและทรพยสนจงจาเปนตองมการลงโทษผประพฤตเชนนน โดยฝายทมอานาจทางกฎหมาย (อณณพ ชบารง, 2532, หนา 4) และหากมองอาชญากรรมในทางพฤตกรรมของบคคลยอมหมายถงพฤตกรรมทไมถกตองตามกฎหมายหรอผดแปลกไปจากประเพณและวฒนธรรมทสงคมวางไว (นวลจนทร ทศนชยกล, 2541, หนา 32) สาหรบความหมายของอาชญากรรมตามหลกกฎหมายแองโกลแซกซอน ประกอบดวย หลกสาคญ 5 ประการ คอ (จารส มงคลารตน, 2534, หนา 89)

8

1. การกระทานนจะตองกระทาในขณะทผกระทามสตสมปชญญะมเจตนาและมผลราย ทเกดจากการกระทานน 2. การกระทานนจะตองเปนการกระทาทตองหามตามทกฎหมายทบงคบใชอยในขณะ ทการกระทานนไดเกดขน อกนยหนงกฎหมายยอมไมมผลยอนหลงไปบงคบใชกบการกระทา ทเกดขนไดกอนจะมกฎหมายกาหนดวาการกระทานนเปนความผด 3. ผกระทาจะตองมเจตนารายในการประกอบการกระทานน 4. จะตองมการกระทาระหวางการกระทากบผลรายทเกดขนจากการกระทานน 5. จะตองมกฎหมายกาหนดโทษไวอยางแนชดในขณะททาผด ดงนน พฤตกรรมทไมเปนการละเมดกฎหมายอาญา ถอวาไมเปนอาชญากรรมแมวา พฤตกรรมนน จะผดศลธรรมมความตาทรามหรอไมเหมาะสมเพยงใดกตาม (Sutherland and Cressey, 1966, p. 4) และพฤตกรรมทเปนอาชญากรรมยอมเปนการกระทาทเกดขนในกลมของบคคลทรวมกนเปนสงคม และเปนการกระทาทกอใหเกดความเสยหายตอสวนรวมหรอผมอานาจในสงคม อนเปนผลใหผประกอบอาชญากรรมตองถกลงโทษโดยกลม (หรอบางสวนของกลม) หรอโดยเครองมอลงทณฑ ซงมความรนแรงกวามาตรการดานศลธรรม (Bonger, 1966, p. 23) จงเปนอานาจหนาท ทสงคมซงดารงอยแบบการเมองหรอองคกรตองบญญตเปนกฎหมายขน โดยกาหนดใหพฤตกรรมใดเปนอาชญากรรม สงคมทมอาชญากรรม จงเปนสงคมทมผปกครองและผใตปกครองเสมอ และอาชญากรรมตองมองคประกอบทสาคญ 3 ประการ คอมผออกกฎหมาย มผใชกฎหมาย และมผละเมดกฎหมาย (Clinard and Quinney, 1970, pp. 15-16) กลาวโดยสรป อาชญากรรม หมายถง พฤตกรรมของบคคลทมความเกยวของสมพนธหรอเชอมโยงกบสงอน ๆ อกหลายสงเปนพฤตกรรมทเบยงเบนไปจากบรรทดฐานของสงคมซง เปนกฎเกณฑทสงคมกาหนดขน เพอใหบคคลสวนใหญในสงคมอยในบรรทดฐานทสงคมเหนวาเปนสงทดงาม หากบคคลใดประพฤตเบยงเบนออกไปจากบรรทดฐานดงกลาว สงคมยอมมองเหนและแสดงปฏกรยาตอบโตออกไป อาชญากรรมจงเกยวของกบปจจยหลก 2 ประการ คอ ปจจยทางกฎหมายและปจจยทางสงคมวทยา โดยปจจยทางกฎหมายควรมการกาหนดบทลงโทษทชดเจน สวนปจจยทางสงคมวทยา เปนการควบคมพฤตกรรมของบคคลไมใหกระทาผด ประเภทของอาชญากรรม อาชญากรรมอาจจาแนกออกไดเปนหลายประเภทลกษณะตามเกณฑทนกวชาการ ไดกาหนดขน ดงเชน (Mckinney, 1991, p. 3 อางถงใน สดสงวน สธสร, 2541, หนา 29) 1. การแบงอาชญากรรม ตามลกษณะแหงพฤตกรรมของอาชญากร แบงออกเปน 8 ประเภท ไดแก

9

1.1 อาชญากรรมทกระทาตอบคคลอยางรนแรง (Violent Personal Crimes) เชน การฆาตกรรม การทารายรางกายใหไดรบบาดเจบสาหส และการขมขนกระทาชาเรา 1.2 อาชญากรรมทกระทาตอทรพยตามโอกาสจะอานวย (Occasional Property Crimes) เชน การโจรกรรมรถยนต การลกทรพยของในรานคา การปลอมแปลงเชค และ การทาลายสมบตสาธารณะ 1.3 อาชญากรรมอาชพ (Occupational Crimes) หมายถง พวกทจรตตอหนาท ในรานคา บรษทหรอราชการ เชน การยกยอก ฉอฉล การปลอมสนคา การขายของผดราคา 1.4 อาชญากรรมการเมอง (Political Crimes) เชน การกบฏ การปลกปนเพอ กอความไมสงบ หรอการกอวนาศกรรม 1.5 อาชญากรรมทขดตอระเบยบแบบแผนอนดงามของสงคม (Publicorder Crimes) เชน การเมาสราอาละวาด คนจรจด โสเภณ การตดยาเสพตด การฝาฝนกฎจราจร 1.6 อาชญากรรมทมมาแตดงเดม (Conventional Crimes) เชน การปลน การลกขโมย การบกรกเขาไปในบานผอน 1.7 องคกรอาชญากรรม (Organized Crimes) เชน กลมการพนน กลมคายาเสพตด กลมโสเภณ 1.8 อาชญากรรมทยดเปนอาชพ (Professional Crimes) เชน นกตมตน นกลวงกระเปา การปลอมสนคา มอปนรบจาง 2. การแบงอาชญากรรมตามปจจยทกอใหเกดอาชญากรรม ซงแบงออกไดเปน 5 ประการ คอ (Clinard and Quinney, 1970 อางถงใน อณณพ ชบารง, 2532, หนา 84-85) 2.1 ปจจยดานกฎหมาย เนองจากการกระทาใดจะเปนความผดอาญาไดนนจะตอง มกฎหมายบญญตไวอยางชดเจน ซงในกฎหมายโดยทวไปนน กจะบญญตแยกไวเปนหมวดหมเรยบรอยแลว และความหนกเบาของโทษแตละอยาง ยอมเปลยนแปลงไปตามเวลาการกระทา ซงมลกษณะเดยวกน แตตางชวงเวลากนอาจจะมอตราโทษไมเหมอนกนกได จงตองพจารณา ตามกฎหมายทเปลยนแปลงไปในแตละชวงเวลา ชวงใดทกฎหมายกาหนดอตราโทษไวสงกยอมหมายความวา ผมอานาจในยคนนเหนวาการกระทาเชนนนเปนภยนตรายตอสงคมมากนนเอง 2.2 ปจจยทางดานสงคม เปนปจจยสาคญอกประการหนงเพราะการทจะกาหนดวา การกระทาใดเปนความผดสมควรไดรบโทษอยางใดนน มใชอยทผมอานาจเพยงฝายเดยวแตอย

10

ทความตองการหรอเสยงสะทอนจากสงคมหรอประชาชนสวนใหญดวย เพราะโดยหลกการแลว การทางานของฝายทมอานาจในการปกครอง กเพอประโยชนสขหรอความตองการของประชาชน สวนรวมอยแลว ฉะนนจงจาเปนตองคานงถงสภาพสงคมและวฒนธรรมของแตละยความ ความคดเหนหรอมทศนะอยางไรกบการกระทาดงกลาวดวย 2.3 ปจจยดานฐานะของอาชญากรเปนอกปจจยหนงทตองคานงถงเพราะอาชญากรรมมไดเกดจากผทมฐานะทางเศรษฐกจตาเพยงอยางเดยว บางครงผทมฐานะหรอประกอบอาชพทดมชอเสยงอาจทาความผดเสยเอง และมผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคมของประเทศรนแรงกวาผมฐานะตากได เชน การฉอโกงประชาชน หรอการคายาเสพตด เปนตน 2.4 ปจจยเกยวกบการใหความสนบสนน หรอการรวมตวของอาชญากร เปน การพจารณาถงลกษณะการกระทาความผดวาทากนเปนกลมหรอแยกกนทาโดยไมเกยวของกน หากเปนกลมกจะพจารณาวาจะมการวางแผน มการแบงหนาทกนทางาน และมการจดระบบ ในการทางานเหมอนองคการใหญ ๆ หรอไม 2.5 ปจจยเกยวกบผไดรบผลกระทบจากอาชญากรรม เปนการพจารณาวา อาชญากรรมแตละประเภทมผลกระทบตอบคคลในระดบใด เพราะบางครงอาจกระทบตอเฉพาะตวสามญชนทว ๆ ไปเปนความเสยหายทเกดขนเฉพาะราย แตในบางครงกอาจกระทบถงคนทงชาต อนไดแก การลอบสงหารผนาประเทศ รฐมนตร ซงเปนเหตใหความสมพนธระหวางประเทศราวฉานเปนชนวนใหเกดสงครามเปนมหนตภยแกคนระหวางประเทศนน ๆ ได การยดปจจยทง 5 ประการ ดงกลาว ไครนารด และควนนย (Clinard and Quinney, 1970 p. 125) จงไดแยกประเภทของอาชญากรรมออกเปน 9 ประเภท คอ 1. อาชญากรรมทกระทาตอบคคลอยางรนแรง (Violent Personal Crimes) เชน การฆา การทารายรางกายจนไดรบบาดเจบสาหส การขมขนกระทาชาเรา 2. อาชญากรรมทกระทาตอทรพยตามโอกาส (Occasional Property Crimes) เชน การปลอมลายมอ การขโมยของตามรานขายของ การทาลายสงสาธารณะ 3. อาชญากรรมททาลายความเปนระเบยบเรยบรอยของสงคม (Public order Crimes) เชน การเปนโสเภณ การรกรวมเพศ การใชยาเสพตด การเมาสราในทสาธารณะ 4. อาชญากรรมททากนอยทกเมอเชอวน (Conventional Crimes) เชน การยองเบา การลกทรพย การปลนทรพย 5. อาชญากรรมการเมอง (Political Crimes) เชน การกบฏ การกอการราย การจารกรรม

11

6. อาชญากรรมทเกดจากงานอาชพ (Occupational Crimes) เชน การทจรตตอหนาท 7. อาชญากรรมทกระทาโดยหางรานบรษท (Corporate Crimes) เชน การโฆษณา หลอกลวง ความผดตอเครองหมายการคา การผลตอาหารและยาทไมปลอดภย 8. องคการอาชญากรรม (Organized Crime) เชน องคการมาเฟย 9. อาชญากรรมทยดเปนอาชพ (Professional Crimes) เชน การเปนมอปนรบจาง การตมตน การลวงกระเปา การปลอมอาชพ 3. การแบงอาชญากรรมตามสงทถกกระทา วทเตอร และซลเวอรแมน (Vetter and Silverman, 1986, pp. 79-80) ไดแบงอาชญากรรมออกไดเปน 7 ประเภท คอ 3.1 อาชญากรรมทกระทาตอบคคล (Crime Against the Person) ไดแก การฆาตกรรม การทารายรางกาย การปลน หรอการขมขนกระทาชาเรา 3.2 อาชญากรรมทกระทาตอทรพย (Crime Against Property) เชน การลกขโมย การรบของโจร การวางเพลง 3.3 อาชญากรรมทางเศรษฐกจ (Economic Crimes) เชน การทจรตตอหนาท การละเมดภาษ การฉอฉล การปลอมแปลงธนบตรและบตรเครดต 3.4 องคการอาชญากรรม (Organized Crimes) เชน องคกรมาเฟย องคกร คายาเสพตด แกงยากซา และองคกรกอการรายตาง ๆ 3.5 อาชญากรรมการเมอง (Political Crimes) เชน การกอการราย การกบฏ และ การฆาตกรรมทางการเมอง 3.6 อาชญากรรมทเกดจากความยนยอม (Consensual Crimes) เชน การใชยาเสพตดการเปนโสเภณ การพนน การทาแทง 3.7 การกระทาผดของหญง (Female Criminality) 4. การแบงอาชญากรรมจากเกณฑอน ๆ ในลกษณะทแตกตางกนยอมแบงอาชญากรรม ออกไดเปน 5 ประเภท ไดแก 4.1 อาชญากรรมปราศจากผเสยหาย หมายถง อาชญากรรมซงเกยวของกบ การละเมดศลธรรมจรรยาของบคคล และการทเรยกวาอาชญากรรมปราศจากผเสยหายกเพราะ ผกระทาความผดและผเสยหายกคอบคคลคนเดยวกน ตวอยางของอาชญากรรมปราศจากผเสยหาย ไดแก ความผดเกยวกบการพนน การคาประเวณ การทาแทง การมและใชสงลามกอนาจาร เปนตน

12

4.2 อาชญากรรมพนฐาน หมายถง อาชญากรรมเกยวกบการประทษรายตอทรพยรางกาย หรอชวตของบคคลอน ตวอยางของอาชญากรรมพนฐาน เชน ลกทรพย วงราวทรพย ชงทรพย ปลนทรพย ทารายรางกาย และฆาผอน เปนตน 4.3 อาชญากรรมองคการ หมายถง อาชญากรรมซงอาชญากรไดรวมตวเขาดวยกน ตามสายการบงคบบญชาในรปขององคการ โดยจดวางแผนและดาเนนงานเพอประกอบธรกจผดกฎหมายประเภทตาง ๆ และบอยครงทอาชญากรองคการจะอาศยอานาจทางเศรษฐกจและการเมอง เพอผกขาดการดาเนนธรกจผดกฎหมายนน ๆ ตวอยางของธรกจผดกฎหมายทอาชญากรองคการ มกดาเนนการ เชน การเปนเจามอสลากกนรวบ การคาประเวณ การคายาเสพตดใหโทษ การคาสนคาหนภาษ การคาแรเถอน และการคาไมเถอน เปนตน 4.4 อาชญากรรมคอปกขาว หมายถง อาชญากรรมซงผกระทาความผดเปนบคคล ทอยในตาแหนงหนาทการงานไมวาในภาคราชการ รฐวสาหกจหรอเอกชนและไดใชตาแหนงหนาทดงกลาวในทางไมชอบ เพอการแสวงหาประโยชนสวนตน ตวอยางของอาชญากรรม คอปกขาว เชน สมหบญชยกยอกเงนในความรบผดชอบของตน ขาราชการรบเงนโดยมชอบ ในการประมลกอสรางสถานทราชการ และคณะกรรมการสอบคดเลอกเพอบรรจแตงตงบคคล เขารบราชการ รบเงนโดยมชอบจากบคคลผสมครสอบ เปนตน 4.5 อาชญากรรมพเศษ หมายถง อาชญากรรมซงมลกษณะแตกตางไปจากอาชญากรรม 4 ประเภทแรกทกลาวมาแลว แตอาชญากรรมเหลานมความสาคญและจาเปนตองไดรบความสนใจเปนกรณพเศษตวอยาง เชน อาชญากรรมทางเศรษฐกจและพาณชย อาชญากรรมกอการราย และอาชญากรรมทางคอมพวเตอร เปนตน สรปไดวา ลกษณะของอาชญากรรม มความหมายหลากหลายแตกตางกนเปนหลายประเภทดงทกลาวมานน การจาแนกประเภทของอาชญากรรมทมความเดนชด และสามารถทาการศกษาไดโดยครอบคลมอาชญากรรมในทกประเภท ไดแก อาชญากรรมทกระทาตอบคคล ไดแก การทารายรางกาย การขมขนกระทาชาเรา และการฆาตกรรม อาชญากรรมทกระทาตอทรพย ไดแก การลกทรพย วงราวทรพย ชงทรพย และปลนทรพย อาชญากรรมทางเศรษฐกจ ไดแก การฉอโกง การฟอกเงน ปลอมแปลงเชคธนบตรและบตรเครดต อาชญากรรมบานเมอง ไดแก การกบฏ การกอการราย และการกอวนาศกรรม

13

อาชญากรรมทขดตอระเบยบแบบแผนอนดงามของสงคมไดแก การเสพยาเสพตด การฝาฝนกฎจราจร การเมาสราอาละวาด และการเปนโสเภณ 5. สาเหตของอาชญากรรม จากการศกษาคนควาถงสาเหตของอาชญากรรม หรออทธพลททาใหบคคลกระทาผด พบวาอาชญากรรมเกดจากหลายสาเหตดวยกน ดงท วรเดช จนทรศร (2522, หนา 51 - 52 อางถงใน พระ มผล, 2548, หนา 15 - 16) ไดกลาวไววาสาเหตของอาชญากรรมม 3 ประการ คอ 5.1 สาเหตในแงตวบคคล มองวาอาชญากรรมทเกดขนนน สวนหนงมาจาก ความโนมเอยงตอการกระทาผดทถกกาหนด โดยบคลกภาพของบคคลทแตกตางกนออกไป เชนความผดปกตทางชวภาพ กรรมพนธ ความผดปกตทางสมอง ระดบสตปญญา ซงผลทไดจากการศกษาทางจตวทยากายภาพ รวมตลอดถงความไมสามารถของบคคลทจะปรบตวเขากบสงแวดลอมและแรงผลกดนของบคคลทจะตกลงใจประกอบอาชญากรรม 5.2 สาเหตในแงของกลมบคคล มองวาอาชญากรรมสวนหนง เกดจากการขาดความสามารถทจะตอตานการกดดนในการกระทา ซงถกกาหนดโดยบทบาทของกลม เชน การเลยนแบบความสมพนธกบบคคลตาง ๆ ในแงของการเรยนรซงเปนผลทไดจากการศกษา ในดานสภาพแวดลอมทางสงคมและวฒนธรรม 5.3 สาเหตในแงระบบสงคม มองวาอาชญากรรมนน ยอมเกยวพนและขนอยกบสภาพ การณตาง ๆ ทางสภาพแวดลอมทางวฒนธรรม สถานภาพ และชนชนทางสงคมทบคคล จะเปนผกาหนดความโนมเอยงในการกระทาผดซงเปนผลทไดจากศกษาทางสงคมและวฒนธรรมอกดวย จากแนวคดทกลาวถงขนตนน สอดคลองกบขอมลของกรมตารวจ (กรมตารวจ, สานกวชาการ, 2537, หนา 13 - 16) พบวาสาเหตอาชญากรรมเกดขนจากหลายสาเหต คอ 5.3.1 สาเหตจากตวบคคล ภายใตการศกษาของนกวชาการหลายทาน ไดสรป ไววา การเกดขนของอาชญากรรมสวนหนงสบเนองมาจาก ความโนมเอยงตอการกระทาผดทถกกาหนดโดยบคลกภาพของแตละบคคลทแตกตางกนไป เชน ความผดปกตทางชววทยา กรรมพนธ ความผดปกตทางสมอง ระดบสตปญญา ซงเปนผลทไดจากการศกษาทางจตวทยากายภาพ รวมตลอดถงความไมสามารถของบคคลทจะปรบตวเองเขากบสงแวดลอม และแรงผลกดนของบคคล ทตกลงใจจะประกอบอาชญากรรม ซงเปนผลการศกษาทางดานจตวทยา 5.3.2 สาเหตจากดานกลมบคคล กลาวคอ อาชญากรรมนน สวนหนงเกดจาก การขาดความสามารถทจะตอตานการกดดนในการกระทาผด ซงถกกาหนดโดยบทบาทของกลม เชน การเลยนแบบความสมพนธกบบคคลตาง ๆ ในแงของการเรยนร ซงเปนผลทไดมาจากการศกษาดานสภาพแวดลอมทางสงคมและวฒนธรรม

14

5.3.3 สาเหตในแงของระบบสงคม โดยกลาวไดวา การเกดของอาชญากรรมของ บคคล อาจเกดจากความโนมเอยงในการกระทาผดของบคคลทมอยในสงคมนน ๆ เองซงเปนผล ทไดจากการศกษาทางสงคมและวฒนธรรมอกดวย จากแนวคดของนกวชาการและขอมลของกรมตารวจดงกลาว สามารถสรปไดวาปญหาอาชญากรรม เกดจากหลายสาเหต เชน เกดจากผลกระทบทางดานเศรษฐกจและสงคมการขยายตวของชมชนทรวดเรวเกนไป การมคานยมในการใชจายฟมเฟอย การมสถานอบายมข การมบอน การพนน การแพรระบาดของยาเสพตด รวมทงสาเหตทางดานการเมองการปกครองซงเปนเรอง ทเกยวของกบผลประโยชนตาง ๆ มากมาย และรวมทงความสานกของผมหนาทในการรกษา ความปลอดภย ในชวตและทรพยสน อนไดแก เจาหนาทของบานเมองยงมไมเพยงพอ นอกจากน สาเหตของอาชญากรรมยงเกยวพนและขนอยกบสถานการณตาง ๆ ทางดานสภาพแวดลอมทางวฒนธรรม และระดบชนชนทางสงคมททาใหเกดความไมเสมอภาค ความไมเปนธรรมและคนวางงาน สาเหตตาง ๆ ทกลาวนลวนเปนสาเหตททาใหเกดอาชญากรรมขนไดทงสน

แนวคดเกยวกบการปองกนอาชญากรรม นกอาชญาวทยาจานวนหลายทานไดใหทศนะเกยวกบความหมายของการปองกนอาชญากรรม (Crime Prevention) ไวดงตอไปน ซทเธอรแลนด และเครซซ (Sutherland and Cressey, 1966, p. 142) ไดใหความหมาย ของการปองกนอาชญากรรมวาความพยายามทจะสกดกนลวงหนามใหอาชญากรรมเกดขน เลคเลช (Reckless, 1967, p. 124) ใหความหมายของการปองกนอาชญากรรมวาเปน ความพยายามทจะสกดกนลวงหนามใหอาชญากรรมเกดขนในขณะทการแกไข หมายถง การลดการกระทาความผดซาสอง บชคาเลย (Beccaria, 1963, pp. 91-95) ไดเสนอทศนะในการปองกนอาชญากรรมไว อยางกวาง ๆ พอสรปไดดงน 1. การปองกนอาชญากรรม ตองมการวางรากฐานโดยนกปรชญาทเฉลยวฉลาด พรอมดวยคณธรรม รวมทงมการบญญตกฎหมายทเทยงธรรม 2. การปองกนอาชญากรรม ตองอาศยผรกษาและตความกฎหมายทเทยงตรง 3. การปองกนอาชญากรรม ตองครอบคลมถงการสนบสนนคณงามความดในสงคมโดยยกยองสรรเสรญ และใหรางวลแกผประพฤตปฏบตชอบ 4. การปองกนอาชญากรรม ตองเนนความสาคญทสงเสรมปรบปรงระบบการศกษา ใหสมบรณ

15

สรปไดวา การปองกนอาชญากรรม หมายถง การสกดกนมใหเกดอาชญากรรมในเบองตน ซงสามารถทาการวางแผนเตรยมการ และลดการกระทาผดซาสองไดในขนตอนเดยวกน ถอวาการปองกนอาชญากรรมเปนมาตรการทจะหยดยงการเกดอาชญากรรมอยางไดผลดทสด ทฤษฎการบงคบใชกฎหมาย (Law Enforcement Approach) เมอโลกไดกาวเขาสยคปฏวตอตสาหกรรมในตนทศวรรษท 1 ไดกอใหเกดภาวะ ทคนจากชนบทอพยพเขาสตวเมองทเปนแหลงโรงงานอตสาหกรรม ทาใหเมองเหลานนเตบโต มประชาชนอาศยอยมาก ภายใตสภาพการณทเมองขยายตวอยางรวดเรวนเองไดกอไดเกดปญหา สงคมในดานตาง ๆ ตามมาโดยเฉพาะปญหาอาชญากรรมในชมชนเมองไดทวปรมาณเพมมากขน สาหรบประเทศองกฤษ ซงเปนประเทศชนนาในการปฏวตอตสาหกรรม ไดมความตนตวตอ การแกไขปญหาอาชญากรรมเปนพเศษ กจการตารวจยคใหมไดรบการกอตงขน พล เลขาธการรฐสภาของประเทศองกฤษ ในระหวางป ค.ศ. 1822-1829 ซงเปนผทไดรบการยอมรบวาเปนผนารเรมผลกดนใหมการตงระบบตารวจยคใหมภายใตการปกครองระบอบประชาธปไตย โดยกอตงกรมตารวจนครบาลลอนดอนขนในป ค.ศ. 1829 พล ไดกาหนดหลกการตารวจอาชพไว 9 ประการ ดงน (ประเสรฐ เมฆมณ, 2530, หนา 44-45) ขอ 1 การปองกนอาชญากรรมเปนภารกจพนฐานของตารวจ ขอ 2 ตารวจตองไดรบความเคารพและและยกยองจากประชาชนอยางแทจรง ขอ 3 การทประชาชนเคารพและปฏบตตามกฎหมาย เปนการชกนาใหประชาชนเคารพ ยาเกรงตารวจ ขอ 4 การปฏบตหนาทเชงบงคบ ขเขญ ของตารวจจะเปนผลใหประชาชนสนบสนน กจการตารวจลดนอยลงเปนสดสวน ขอ 5 ตารวจจะตองปฏบตหนาท และบงคบใชกฎหมายดวยความเทยงธรรม ขอ 6 ตารวจพงใชกาลงอาวธในกรณจาเปนสดวสย ซงไมอาจหลกเลยงไดแลว ขอ 7 ตารวจและประชาชนเสมอนบคคลเดยวกน ขอ 8 ตารวจเปนตวแทนของกฎหมาย ขอ 9 สงคมทปลอดจากอาชญากรรมและความยงเหยง ยอมเปนสงททดสอบ ประสทธภาพในการทางานของตารวจ พล ไดรบการยกยองในเวลาตอมาวาเปน “บดาตารวจยคใหม” ไดเนนใหบคลากรตารวจภายใตบงคบบญชาไดตระหนกวาการปองกนอาชญากรรมคอ งานหลกของตารวจและมความสาคญยงกวาการสบสวนสอบสวน การจบกมและการลงโทษผกระทาผด ทศนะของ พล ไดกลายเปนพนฐานของการกาเนดแนวทฤษฎบงคบใชกฎหมาย เพอปองกนอาชญากรรมขน ยทธวธ

16

หลกของตารวจในการปองกนอาชญากรรมตามทฤษฎ บงคบใชกฎหมายกคอการตรวจทองท ซงไดรบการขนานนามวาเปนกระดกสนหลงของงานตารวจยอมมผลในการยบยงผทมแนวโนมจะประกอบอาชญากรรมเพราะการเกรงกลวการจบกม ฉะนน ตารวจสายตรวจจงตองแตงเครองแบบและรถวทยสายตรวจจงควรมลกษณะเดนชด สงเกตไดงายเพอเปนการขมขวญยบยงอาชญากรนอกจากนน การตรวจทองทโดยสมาเสมอตอเนอง จะทาใหสมาชกในชมชนเกดความรสกวา มตารวจและการกระจายกาลงตารวจอยทวไปทกแหงหน ดวยเหตนตามแนวทฤษฎบงคบใชกฎหมาย การปรากฏตวของตารวจและการกระจายกาลงอยทวไปทกทองท ตารวจมลกษณะ เปนไปไดทงงานประจาและงานเฉพาะกจ ในลกษณะงานประจาตารวจสายตรวจ มกมการกาหนดพนทรบผดชอบในการปองกนอาชญากรรมและระงบเหตราย เหตดวน ภายในระยะเวลาแตละผลดทปฏบตหนาท สวนในลกษณะงานเฉพาะกจนน ตารวจสายตรวจทกเขตพนทคอกาลงหลก ทพรอมจะรวมตวในทนททไดรบคาสงจากศนยบญชาการ เพอการปฏบตงานเฉพาะกจทเรงดวน ยทธวธหลกในการปองกนอาชญากรรมตามแนวทฤษฎบงคบใชกฎหมายคอ การตรวจทองท การปรากฏตวของตารวจและเขาระงบยบยงอาชญากรรมเมอมเหตเกดขนองคประกอบหลกของยทธวธ คอ กาลงตารวจ อาวธ เครองมอสอสาร ยานพาหนะ เขตพนทรบผดชอบในการตรวจ ในงานประจา การระดมกาลงรวมตวกนอยางเรงดวนในกรณมเหตพเศษ แนวทางบงคบใชกฎหมายและหลกการตารวจอาชพทกาหนดขนมาไดรบการยอมรบอยางแพรหลายและไดขยายขอบเขตไปสประเทศตาง ๆ ทวโลกอยางรวดเรว องคกรตารวจอาชพกลายเปนองคกรหลกทจาเปนของประเทศตาง ๆ ในโลก (ประชย เปยมสมบรณ, 2526, หนา 8) สรปไดวา การบงคบใชกฎหมายในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมเปนแนวทางทสามารถปฏบตอยางไดผลด และสามารถนาไปเปนมาตรฐานในการบงคบใชกฎหมายรวมกบหนวยงานอน ๆ ทมหนาทเกยวของในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม

แนวคดเกยวกบองคการและการบรหารงาน

เนองจากองคการเปนเครองมอสาคญเพอแกไขขอจากดตาง ๆ ของมนษย ทจะชวยสรางประสทธผลขององคการ เพอชวยใหทกฝายสามารถตอบสนองความพงพอใจรวมกนไดอยางดทสดดงนน แนวคดเกยวกบองคการและการบรหารในเชงระบบ และกระบวนการ (System and Process) จงเปนการพจารณาการบรหารในลกษณะของระบบและกระบวนการทมความตอเนองกน อรณ รกธรรม (2526, หนา 11) ใหความหมายขององคการวา เปนหนวยทางสงคม (Social Unit) ซงรวมเอากระบวนการแบบความสมพนธของสมาชกในองคการ และองคการ

17

ถกสรางขนมาเพอทจะบรรลเปาหมาย (Goal) เฉพาะบางประการองคการทมประสทธผลคอ องคการทสามารถดาเนนการสาเรจตามเปาหมาย Shrode and Voich (1974, p. 137) มององคการในลกษณะทเปนระบบวา เปนอนกรม (Series) ทประกอบดวยวธการตาง ๆ ในกระบวนการผานเขา ผานออก (Input-Output Process) ซงมความสาพนธเชอมโยงระหวางกน และวธการตาง ๆ ดงกลาว ตางทาหนาทอยางอสระและ รวมมอกน ทงนเพอประโยชนแกองคการเปนสวนรวม แกสมาชกทงมวลและแกสภาวะแวดลอมขององคการ นอกจากน Shrode and Voich (1974, p. 138) ยงมองการบรหารทเปนระบบดวยวาเปน การรบผดชอบตอกจกรรมทมความสอดคลอง เพอประโยชนในการยดโยงองคประกอบตาง ๆ ภายในองคการใหเปนปกแผน ทงนเพอใหองคการอยรอดแมในสภาวะทแปรปรวน องคการจะ เปนระบบหนง (ภาพท 1) ททาหนาทแปลสภาพ (Transformation System) เรมดวยการนาเอาทรพยากรตาง ๆ ไมวาจะเปนบคลากร วสด เงนทน ความร ขาวสารขอมล เขาสองคการในลกษณะของสงนาเขาสระบบ (Input) แลวองคการกจะทาหนาทแปรสภาพสงทนาเขาผลตผลออกมาใน รปสงตาง ๆ ทสงออก (Output) ไปสนอกระบบขององคการในรปสนคาบรการหรอ ผลตอบแทน ในรปตาง ๆ ไมวาจะเปนเงน ความพงพอใจ ทใหแกสมาชกในองคการเพอบรรลเปาประสงค อนเปนเครองบงชถงประสทธภาพขององคการไดดวย ภาพท 1 ระบบขององคการ

สงนาเขาสระบบ Input องคการ สงทออกจากระบบ Output

คน เงน วสด ขาวสาร ขอมล

สนคา บรการ คาตอบแทนอน เงน ความพงพอใจ

18

สาหรบแนวคดการบรหารในแงกระบวนการนน พจารณาการปฏบตหนาทราชการโดยการกระทาเปนทละขนตอน (Step by Step) ทตอเนองกนอยางเปนระเบยบไมวาจะเปนการวางแผน การจดองคการ การจดคนเขาทางาน การสงการ และการควบคม ซงตองมความสมพนธตอเนองกนทกดาน (ธงชย สนตวงษ, 2516, หนา 76) ประสทธผลขององคการ จะมเครองมอหรอสอทใชควบคมใหระบบและกระบวนการดาเนนไปอยางมประสทธภาพตามทกาหนดคอ การใชขอมลยอนกลบ (Feedback) เชน การรายงานผลการดาเนนการดานตาง ๆ ไมวาจะเปนขอมล ตวเลขทางการเงน บญช ขอมลทไดจากการตรวจสอบ ทชใหเหนขอแตกตางทเกดขนและสงบอกเหตตาง ๆ ทสามารถสงเกตเหนไดสงเหลานจะเปนประโยชนในแงการบรหารองคการใหมประสทธผลคอ ทาใหทราบถงสาเหตความเปนไป การควบคมใหมการทางานใหไดผลสาเรจตามวตถประสงค รวมทงการปองกนระมดระวงมใหเกดความผดพลาดขนอก และยงสามารถยกระดบการทางานใหมสมรรถนะสงขนดวย กลาวโดยสรปคอ การบรหารใหมประสทธผลและสมรรถนะสงสด โดยพจารณาถงวธการในเชงระบบ (System) กด และเชงกระบวนการ (Process) กดมาใชใหเปนประโยชน ซงในแงของระบบ ดวยการพจารณาลกษณะของการผนกความเปนปกแผนระหวางสวนประกอบตาง ๆ ภายในองคการ การจดระเบยบของวธการตาง ๆ ทเปนการสงเขาและนาออก (Input-Output Process) อยางเปนกระบวนการ ในสภาพทมความสมพนธเกยวของกนของทรพยากรทรบเขาสระบบ และทรพยากรทออกจากระบบสสภาพแวดลอมภายนอก สวนในแงของกระบวนการ จะพจารณาจากขอมลยอนกลบ โดยการควบคม การรายงานผล หรอการสอสารในลกษณะของความตอเนอง หมนเวยนเรองไป ซงจะ มความสาคญตอประสทธผลของการบรหาร อนถอวาเปนกระบวนการทางสงคม (Social Process) อยางหนง เพราะเปนกจกรรมทเกยวของกบความสมพนธระหวางคนและสงคม ซงจะสามารถอานวยใหผบรหารนาองคการไปสความสมดล (Equilibrium) กบสงแวดลอม (Environment) คอ การบรรลเปาหมายทกาหนด และการรกษาความสมพนธทดกบระบบภายนอกรวมทงการนามาใชแกไขปญหาตาง ๆ ในการบรหารองคการใหมประสทธภาพมายงขน

แนวความคดเกยวกบประสทธภาพในการปฏบตงาน แนวคดทฤษฎตาง ๆ ทกลาวถงประสทธภาพในการปฏบตงาน มกจะพดถงผลการปฏบตงาน (Performance) ซงถอไดวาเปนเรองเดยวกบประสทธภาพในการปฏบตงาน (Efficiency) กลาวคอ เมอมผลการปฏบตงานดกถอวามประสทธภาพในการทางานสง ถาผลการปฏบตงานไมด

19

กถอวามประสทธภาพในการทางานตา สาหรบความหมายทกลาวถงประสทธภาพนน ไดมนกวชาการตาง ๆ ไดใหความหมายไวดงน Peterson and Plawman (1953, p. 443) กลาววาประสทธภาพสงสดในการบรหารงาน ทางธรกจ หมายถง ความสามารถในการผลตสนคาหรอบรการในปรมาณและคณภาพทตองการ ในลกษณะทเหมาะสมและตนทนนอยทสด เพอคานงถงสภาพและขอผกพนดานการเงนทมอย ซงมองคประกอบ 5 ประการ คอ ตนทน (Cost) คณภาพ (Quality) ปรมาณ (Quantity) เวลา (Time) และวธการ (Method) ในการผลต Millet (1954, p. 4) ไดใหความหมายของคาวาประสทธภาพวา หมายถงผลการปฏบต งานททาใหเกดความพงพอใจ และไดรบผลกาไรจากการปฏบต (Human Satisfaction and Benefit Produced) Simon (1960, pp. 180-181) กลาววาถาจะพจารณาวางานใดมประสทธภาพสงสดใหดจากความสมพนธระหวางปจจยนาเขา (Input) กบผลตผล (Output) ทไดรบออกมาซงสรปไดวาประสทธภาพเทากบผลผลต ปจจยนาเขาและถาเปนการบรหารราชการและองคกรของรฐกบวกกบความพงพอใจ ของผรบบรการ (Satisfaction) เขาไปดวย ซงเขยนเปนสตรไดดงน E = (O - I) + S E = ประสทธภาพของงาน (Efficiency) O = ผลผลตหรอผลงานทไดรบออกมา (Output) I = ปจจยนาเขาหรอทรพยากรทางการบรหารทใชไป (Input) S = ความพงพอใจในผลงานทออกมา (Satisfaction) Ryan and Smith (1954, p. 276) ไดกลาวถงประสทธภาพของบคคล (Human Efficiency) วาเปนความสมพนธระหวางผลลพธในแงบวก กบสงททมเทและลงทนใหกบงานซงประสทธภาพในการทางานนนมองจากแงมมของการทางานของแตละบคคลโดยพจารณาเปรยบเทยบกบสงททาใหกบงาน เชน ความพยายาม กาลงงาน กบผลลพธทไดรบจากงานนน วรช สงวนวงศวาน (2531, หนา 86) กลาววา ประสทธภาพของการบรหารงานเปนเครองชถงความเจรญกาวหนา หรอความลมเหลวขององคกร งานทสาคญของผบรหารองคกร

20

กคองานในหนาทของการบรหารซงจะเหมอนกนเปนสากล ไมวาจะเปนองคกรขนาดใด มจดประสงคใดจะเปนเครองมอชวยใหการบรหารงานหรอการจดการมประสทธภาพมากยงขน ผบรหารทชาญลาดจะตองเลอกการบรหารทเหมาะสมกบองคกรของตนในสถานการณตาง ๆ และนาไปปรบใชใหเกดประโยชนแกองคกรมากทสด จากแนวความคดในเรองของประสทธภาพในการปฏบตงานของนกวชาการและ นกทฤษฎตาง ๆอาจกลาวไดวา ประสทธภาพในการทางานในเชงเศรษฐศาสตรนน หมายถง การผลตสนคาหรอบรหารใหไดมากทสด โดยพจารณาถงการใชตนทนหรอปจจยนาเขาให นอยทสดและประหยดเวลาทสดในขณะทประสทธภาพในการปฏบตงานในเชงสงคมศาสตร หรอประสทธภาพในการทางานของแตละบคคลนน ปจจยนาเขาจะพจารณาถงความพยายาม ความพรอม ความสามารถ ความคลองแคลงในการปฏบตงาน โดยพจารณาเปรยบเทยบกบ ผลทได คอ ความพงพอใจของผรบบรการหรอการบรรลวตถประสงคทตงไว ฉะนนประสทธภาพ ในความหมายของผวจยจงหมายถงการทเจาหนาทตารวจฝายงานปองกนและปราบปราม สามารถปฏบตงานตามบทบาทหนาทใหบรรลวตถประสงคททางราชการกาหนดให สาหรบปจจยสาคญในการปฏบตงานใหมประสทธภาพ หรอปจจยสาคญทมผลตอ การปฏบตงานนน มนกทฤษฎหลายทานไดทาการศกษาและสรปเปนปจจยสาคญๆ ทนาสนใจดงน Becker and Neuhauser (1975, p. 94) ไดเสนอตวแบบจาลองเกยวกบประสทธภาพขององคกร (Model of Organization Efficiency) โดยเขากลาววาประสทธภาพขององคกรนอกจาก จะพจารณาถงทรพยากร เชน คน เงน ตาแหนงหนาท วสดอปกรณทเปนปจจยนาเขา และผลผลตขององคกร คอ การบรรลเปาหมายแลว องคกรในฐานะทเปนองคกรในระบบเปด (Open System) ยงมปจจยประกอบอก ซงสามารถสรปไดดงน 1. หากสภาพแวดลอมในการทางานขององคกรมความสลบซบซอนตา (Low Task Environment Complexity) หรอมความแนนอน (Certainty) มการกาหนดระเบยบปฏบตในการทางานขององคกร อยางละเอยดถถวนแนชดจะนาไปสความมประสทธภาพขององคกรมากกวาองคกรทมสภาพแวดลอมในการทางานยงยากซบซอนสง (High Task–environment Complexity) หรอมความไมแนนอน (Uncertainly) 2. การกาหนดงานทมองเหนไดสมพนธในทางบวกกบประสทธภาพ 3. ผลการทางานทมองเหนไดสมพนธในทางบวกกบประสทธภาพ 4. หากพจารณาควบคกนจะปรากฏการกาหนดระเบยบปฏบตอยางชดเจน และ ผลการทางานทมองเหนไดมความสมพนธมากขนตอประสทธภาพมากกวาตวแปรแตละตว ตามลาพง

21

และ Backer ยงเชออกวาสามารถมองเหนผลการทางานขององคกรได (Visibility Consequences) มความสมพนธกบความมประสทธภาพขององคกร เพราะสามารถทดลองและ เลอกปฏบต และทรพยากรทเปนประโยชนตอการบรรลเปาหมายได ฉะนนโครงสรางของงาน ระเบยบปฏบต ผลการปฏบต จงมอทธพลตอประสทธภาพในการปฏบตงาน ในป 1978 Katz and Kahn (1978, p. 226) ซงเปนทฤษฎทศกษาองคกรในระบบเปด (Open System) ไดทาการศกษาในเรองของปจจยทมความสาคญตอประสทธภาพในการปฏบตงาน โดยกลาววาประสทธภาพคอสวนประกอบสาคญของประสทธผล ประสทธภาพขององคกรนน ถาจะวดจากปจจยนาเขาเปรยบเทยบกบผลผลตทไดนนจะทาใหการวดประสทธภาพคลาดเคลอนจากความเปนจรง ประสทธภาพขององคกร หมายถงการบรรลเปาหมาย (Goal Attainment) ขององคกร ในการบรรลเปาหมายขององคกรนน ปจจยตาง ๆ คอ การฝกอบรม ประสบการณ ความรสกผกพน ยงมความสาคญตอประสทธภาพขององคกรดวย ในเรองของการบรหารงานแบบวทยาศาสตร Herzberg (1968, p. 2) ไดนาเอาการบรหารงานแบบวทยาศาสตรและความสมพนธระหวางผปฏบตงานมาศกษารวมกนเพอใหไดปจจยสาคญทจะทาใหบคคลปฏบตงานไดอยางสบายใจ และมประสทธภาพ ดงนน Herzberg จงไดศกษาวจยถงทศนคตของบคคลทพอใจในการทางาน และไมพอใจในการทางาน พบวา บคคล ทพอใจในการทางานนนประกอบดวยปจจยดงน คอ 1. การทสามารถทางานไดบรรลผลสาเรจ 2. การไดรบการยกยองนบถอเมอทางานสาเรจ 3. ลกษณะเนอหาของงานนนเปนสงทนาสนใจ 4. การทไดมความรบผดชอบมากขน 5. ความกาวหนาในการทางาน 6. การทไดมโอกาสพฒนาความร และความสามารถในการทางาน สวนปจจยทเกยวกบสงแวดลอมของงานทเปนสงททาใหเกดความไมพงพอใจ ประกอบดวยปจจยดงน 1. นโยบายและการบรหารขององคกร (Policy and Administration) 2. การควบคมการบงคบบญชา (Supervision) 3. สภาพการทางาน (Work Condition) 4. ความสมพนธระหวางบคคลทกระดบในหนวยงาน (Relation with Peer and Subordinate) 5. คาตอบแทน (Salary)

22

6. สถานภาพ (Status) 7. การกระทบกระเทอนตอชวตสวนตว (Personal) 8. ความปลอดภย (Security) นกวชาการททาการศกษาแนวคดเกยวกบปจจยทมอทธพลตอประสทธภาพในการ บรหารงานทสาคญ ซงไดกลาวเพมเตมถงหลกการทางานทมประสทธภาพ คอ สมพงศ เกษมสน (2519, หนา 30) ไดกลาวถงแนวคดของ Emerson ทเสนอแนวความคดเกยวกบหลกการทางานใหมประสทธภาพในหนงสอ “The Twelve Principles of Efficiency ” ซงไดรบการยกยองและกลาวขวญกนมาก หลก 12 ประการมดงน คอ 1. ทาความเขาใจและกาหนดแนวความคดในการทางานใหกระจาง 2. ใชหลกสามญสานกในการพจารณาความนาจะเปนไปไดของงาน 3. คาปรกษาแนะนาตองสมบรณและถกตอง 4. รกษาระเบยบวนยในการทางาน 5. ปฏบตงานดวยความยตธรรม 6. การทางานตองเชอถอได มความฉบพลน มสมรรถภาพและมการลงทะเบยนไวเปน หลกฐาน 7. งานควรมลกษณะแจงใหทราบถงการดาเนนงานอยางทวถง 8. งานสาเรจทนเวลา 9. ผลงานไดมาตรฐาน 10. การดาเนนงานสามารถยดเปนมาตรฐานได 11. กาหนดมาตรฐานทสามารถใชเปนเครองมอในการฝกสอนงานได 12. ใหบาเหนจรางวลแกงานทด นอกจากน สมยศ นาวการ (2526, หนา 5) ไดกลาวถงแนวความคดของ Thomas J. Peters ซงเสนอปจจย 7 ประการ (7-5) ทมอทธพลตอประสทธภาพในการปฏบตงานในองคกรคอ 1. กลยทธ (Strategy) กลยทธเกยวกบการกาหนดภารกจ การพจารณาจดออนจดแขงภายในองคกร โอกาสและอปสรรคภายนอก 2. โครงสราง (Structures) โครงสรางขององคกรทเหมาะสมจะชวยในการปฏบตงาน 3. ระบบ (Systems) ระบบขององคกรทจะบรรลปาหมาย 4. แบบ (Styles) แบบของการบรหารของผบรหารเพอบรรลเปาหมายขององคกร 5. บคลากร (Staff) ผรวมองคกร 6. ความสามารถ (Skill)

23

7. คานยม (Shared Values) คานยมรวมของคนในองคกร

แนวคดเกยวกบปจจยการบรหารงาน

ทฤษฎเกยวกบหลกการบรหาร 4 M การบรหาร (Administration) หมายถง การบรหารงานใด ๆ ขององคการทไมตองการกาไร โดยผบรหารจะตองพยายามทกวถทางทจะทาใหเปาหมายขององคการทวางเอาไวบรรลผลสาเรจโดยมไดคานงถงผลตอบแทนทตนจะไดรบ คาวา Administration จงมกใชในองคการของรฐบาล หรอหนวยงานสาธารณะทไมหวงผลกาไร นอกจากนไดมนกวชาการบางทานใหความหมายของคาวา การบรหารไวแตกตางกนไปดงน

การบรหาร หมายถง การใชทรพยากรตาง ๆ ทมอยอยางเปนระบบใหบรรลวตถประสงคทกาหนดไว (Koontz, 1964, p. 4) การบรหาร หมายถง การดาเนนงานเพอใหบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคทไดกาหนดไวโดยการอาศยองคประกอบหรอปจจยตาง ๆ ทจาเปนตอการบรหาร ไดแก คน เงน วสด และ วธปฏบตงาน นนคอการทางานใหแลวเสรจ (Put Job Done) ( มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2540, หนา 83) การบรหาร หมายถง การจดองคการและการอานวยการเพอสามารถนาเอาทรพยากรไปใชในการประกอบกจกรรมใหบรรลผล เปนความพยายามทจะดาเนนกจกรรมโดยการเชอมวธการ(Means) เขากบวตถประสงค (Ends) อยางสมเหตสมผลทสด (Pfiffner, 1960, p. 3) การบรหาร หมายถง การใชศาสตรและศลปะนาเอาทรพยากรการบรหารมาประกอบ การตามกระบวนการบรหารใหบรรลวตถประสงคทกาหนดไวอยางมประสทธภาพ ( สมพงศ เกษมสน, 2519, หนา 6) องคประกอบของการบรหาร 1. วตถประสงคทแนนอน (Objectives) กลาวคอ จะตองรวาจะดาเนนการไปทาไม เพออะไร และตองการอะไรจากการดาเนนการ เชน ตองมวตถประสงคในการใหบรการ หรอในการผลตตองรวาจะผลตเพอใคร ตองการผลตอบแทนเชนใด ถาหากไมมเปาหมายหรอวตถประสงคแลว กไมมประโยชนทจะบรหาร การดาเนนงานตาง ๆ จะไมมผลสาเรจ เพราะไมมเปาหมายกาหนดไวแนนอน 2. ทรพยากรในการบรหาร (Resources) ทรพยากรในการบรหาร ไดแก วตถและเครองใชเพอประกอบการดาเนนงานรวมไปถงความสามารถในการจดการ ทรพยากรในการบรหารสามารถแบงแยกไดเปน 4 ประเภท หรอเรยกยอ ๆ วา 4 M คอ

24

(1) มนษย (Man) (2) เงน (Money) (3) วสดเครองใช (Material) และ (4) ความสามารถในการจดการ (Management) 3. มการประสานงานระหวางกน หรอเรยกไดวามปฏกรยาระหวางกน กลาวคอ

เปาหมายและวตถประสงครวมทงทรพยากรในการบรหารทง 4 ประเภทดงกลาว จะตองม ความสมพนธซงกนและกนเกดปฏกรยาระหวางกน หรอกลาวไดวาจะตองมระบบของการทางาน รวมกนและจะตองมการทางานรวมกนทเกดขนจรง ๆ ดวย การนาเอาปจจยทงหลายเบองตนมาไว รวมกนแลวไมเกดปฏกรยาระหวางกน ไมเกดความสมพนธระหวางกน การบรหารกจะไมเกดขน ความสาเรจของการบรหาร ในการนาเอาปจจยในการบรหารมาดาเนนการใหบรรลเปาหมายตาง ๆ ขององคการนน ผบรหารตางกมงพยายามสรางผลสาเรจในการบรหารใหเกดขน 2 ทาง คอ ประสทธภาพและประสทธผลเปนเครองมอใชวดความสาเรจของกจการ สาหรบคาวา "ประสทธภาพ" คอ การสามารถสรางผลสาเรจออกมาโดยทไดผลงานทมคณคาสงกวาทรพยากรทใชไป หรอพดงาย ๆ คอ การวดอตราสวนของรายไดตอคาใชจายนนเอง แตคาวาประสทธผล คอ เปนเพยงการวดวากจการสามารถทางานไดสาเรจผลตามเปาหมายทตงไวหรอเปลา แตจะไมมการสนใจคดเปรยบเทยบกบทรพยากร ทใชไปวาไดใชไปมากนอยเพยงใด อนงสาหรบความเหมาะสม ของเปาหมายนนกขนอยกบกลมลกคาทกจการกาลงสนองอยเปนสาคญ หากลกคาเกดความพอใจและใหการสนบสนนแลวโอกาส ทจะทางานบรรลผลสาเรจตามเปาหมายกจะเกดขนได แตอยางไรกตามสาหรบประสทธภาพนนโอกาสเดยวทจะมไดกคอ ตองสามารถดาเนนการโดยเสยตนทนคาใชจายตากวาผลไดเทานน ( อทย หรญโต, 2531, หนา 9) ดงนน เมอรวมความถงการบรหารงานสถานตารวจแลว อาจกลาวไดวา หมายถง การดาเนนงานดานตาง ๆ ไดแก งานอานวยการ งานปองกนปราบปราม งานสอบสวน งานสบสวนและงานจราจร ใหบรรลเปาหมาย หรอวตถประสงคทกาหนดไว โดยอาศยปจจยตาง ๆ ไดแก ตวขาราชการตารวจ งบประมาณ วสดสงของ วธการปฏบตงาน ซงรวมถงอานาจหนาท เวลา ความตงใจในการทางานสงอานวยความสะดวกตาง ๆ เปนอปกรณในการดาเนนงาน ทฤษฎเกยวกบหลกการบรหารทวไปของ Henri Fayol เฟโยล (Fayol) เชอวาศาสตรเกยวกบการบรหารทสามารถใชไดกบการบรหารทกรปแบบ ไมวาจะเปนการบรหารงานอตสาหกรรม งานรฐบาล สถาบนอน ๆ แนวความคดของ

25

เฟโยล (Fayol) จงอยทการคนหากฎเกณฑในการบรหารงานทมลกษณะเปนสากล (Universal) ซงหลกเกณฑดงกลาวนเปนสงจาเปนสาหรบนกบรหารทตองมภาระหนาทเกยวกบความรบผดชอบตอองคการ แนวคดของเฟโยล (Fayol) เกยวกบหนาทการจดการของผบรหารทตองทา ในกระบวนการจดการงานประกอบดวย หนาท 5 ประการ หรอทเรยกชอยอวา POCCC ซงเปน การรวมอกษรตวแรกของหนาทแตละดานไวดงน (สมยศ นาวการ, 2526, หนา 87-92 ; ธงชย สนตวงษ, 2516, หนา 24 อางถงใน สมฤทธ ยศสมศกด, 2549, หนา 213-214) 1. การวางแผน (Planning) หมายถง การคาดการณลวงหนาถงเหตการณตาง ๆ ทจะ มผลกระทบตอธรกจ และกาหนดขนเปนแผนการการปฏบตงานหรอวถทางทจะปฏบตขนไวเปน แนวทางการทางานในอนาคต 2. การจดองคการ (Organizing) หมายถง การจดใหมโครงสรางของงานตาง ๆ และอานาจหนาทใหอยในสวนประกอบทเหมาะสมทจะชวยใหงานขององคการบรรลผลสาเรจได 3. การบงคบบญชาสงการ (Commanding) หมายถง การสงงานตาง ๆ แก ใตบงคบบญชา ซงผบรหารจะตองกระทาตนเปนตวอยางทด และตองเขาใจผปฏบตงานดวย ตลอดจนเขาใจถงขอตกลงในการทางานของคนงานและองคการทมอย รวมถงการตดตอสอสารภายในองคการดวย 4. การประสานงาน (Coordinating) หมายถง การเชอมโยงงานของทกคนใหเขากนไดและไปสเปาหมายเดยวกนในทสด 5. การควบคม (Controlling) หมายถง การทจะตองกากบใหสามารถประกนไดวากจกรรมตาง ๆ ททาไปนน สามารถเขากนไดกบแผนทวางไวแลว ทฤษฎการบรหารของเฟโยล ยอมรบองคการทเปนทางการ โดยใชประโยชนจาก การแบงงานกนทา (Specialization) และเนนถงความสาคญทวาอานาจหนาทและความรบผดชอบตองเทากน โดยเฟโยลระบวาเปาหมายทสาคญขององคการ คอ ความเปนระเบยบ ความมนคง ความคดรเรม และความสามคค แนวความคดในการมสวนรวมและการประสานงาน การมสวนรวมนนเปนสงสาคญในการทาใหการปฏบตงานบรรลวตถประสงคทตงไวหากผปฏบตงานมสวนรวมในการดาเนนการตงแตเบองแรก ในอดตทผานมาการปฏบตงานของเจาหนาทตารวจปรากกวายงไมบรรลวตถประสงคทตงไวเทาทควรจะเปนซงทกฝายทเกยวของไดรวมคดแกไขมาโดยตลอดจนกระทงปจจบนตางยอมรบในบทสรปประการหนงทวา ความรวมมอ

26

ระหวางประชาชนกบรฐ และระหวางประชาชนดวยกนจะสงผลใหการปฏบตงานมประสทธภาพสงขน จงไดวเคราะหแนวทางและกระบวนการวางแผนขนมาใหมกลาวคอ เนนการรวมมอเปน การทางานในรปกลม หรอองคกรของชมชน ดวยความหวงวาจะใหกลมหรอองคกรนเปนกลไก นาความคดและชวยเหลอการปฏบตใหเกดผลสาเรจตอการดาเนนการ ในปจจบน องคกรพฒนาสวนใหญไมวาจะเปนภาครฐหรอเอกชนจะแสวงหาแนวทาง ในการพฒนาทเรยกวา “การมสวนรวมของประชาชน” ซงแนวคดการมสวนรวมของประชาชนดงกลาว ไดมนกวชาการหลายทานไดใหความเหนและการศกษาไวดงน ไพรตน เตชะรนทร (2527, หนา 6 - 7) กลาวถง การมสวนรวมวาเปนกระบวนการ ทรฐบาลทาการสงเสรม ชกนา สนบสนน และสรางโอกาสใหประชาชนในชมชนทงในรปสวนบคคล กลมคน ชมรม สมาคม มลนธ และองคกรอาสาสมครรปตาง ๆ ใหเขามามสวนรวมใน การดาเนนงานเรองใดเรองหนง หรอหลายเรองรวมกน เพอใหบรรลตามวตถประสงคและ นโยบายการพฒนาทกาหนดไวโดยมสวนรวมในลกษณะดงตอไปน 1. รวมศกษาคนควาปญหาและสาเหตของปญหาทเกดขนในชมชน รวมตลอดจนความตองการของชมชน 2. รวมคดหา และสรางรปแบบและวธการพฒนาเพอแกไขปญหาของชมชนหรอสรางสรรคสงใหมทเปนประโยชนตอชมชนหรอสนองความตองการของชมชน 3. รวมวางนโยบาย หรอแผนงาน หรอโครงการ หรอกจกรรมทชดเจนและแกไขปญหาและสนองความตองการของชมชน 4. รวมตดสนใจในการใชทรพยากรทมจากดใหเปนประโยชนตอสวนรวม 5. รวมจดหรอปรบปรงระบบการบรหารงานใหมประสทธภาพ 6. รวมกนลงทนในกจกรรมโครงการของชมชนตามขดความสามารถของตนเอง และหนวยงาน 7. รวมควบคม ตดตามประเมนผล และรวมบารงรกษาโครงการและกจกรรมทไดทาไวทงโดยเอกชนและรฐบาลใหใชประโยชนไดตลอดไป ไพโรจน สขสมฤทธ (2531, หนา 34-35) กลาววาการมสวนรวมของประชาชนเปนกระบวนการดาเนนงานรวมพลงประชาชนกบองคกรของรฐ หรอองคกรเอกชน เพอประโยชนในการพฒนา หรอแกไขปญหาของชมชน โดยยดหลกการวาสมาชกในชมชนนน ๆ จะตองรวมมอกน วางแผนและการปฏบตงานเพอสนองความตองการหรอแกไขปญหาของประชาชนในชมชน

27

บารง บญปญญา (2528, หนา 84-89) ใหความเหนวาการมสวนรวมของประชาชนถกพจารณาวาเปนเพยงกระบวนการในการทางาน เชน ในเรองของกระบวนการกลม เปนการสรางกจกรรมผานตวแทนจานวนนอยของชมชนดวยการสรางผนาใหเปนตวแทนซงเปนแนวคดของ การพฒนา และขอบเขตกจกรรมในการพฒนาไดถกกาหนดไวแลวโดยหนวยพฒนา จงสรางวธการซงเปนเงอนไขซอนเรนจดมงหมายบางอยางใหชาวบานมสวนรวมในกจกรรม และควบคมกจกรรมทกาหนดขนโดยไมใหชาวบานร Cohen and Uphoff (1977, pp. 71-73) มความเหนวาการมสวนรวม หมายถง การทประชาชนเขามามสวนรวมเกยวของในการตดสนใจ ในการลงมอปฏบตการในการรบสวนรวม แบงผลประโยชนและการประเมนผลโครงการพฒนา และอาจมคาถามวาประชาชนควรมสวนรวมในระยะใดของโครงการ Roa (1986, pp. 52-54) ใหความเหนวาประชาชนควรมสวนรวมตงแตแรกเรมเพราะ หากลงมอปฏบตการโครงการใดโดยชมชนไมเขาใจหรอยอมรบอาจนาไปสการคดคานในรปแบบทรนแรงซงกอใหเกดความเสยหาย ประเสรฐ เมฆมณ (2523, หนา 443) กลาววา ความรวมมอระหวางตารวจและประชาชนในการปองกนอาชยากรรมนบเปนสงทมความสาคญอยางยง ทงในแงของปรากฏการณทางสงคมและกระบวนการปฏบต พลตารวจเอกสวสด อมรววฒน. (2535, หนา 2-26) กลาววาโครงการตารวจชมชนสมพนธเปนมาตรการเชงรกทมวตถประสงค เพอเสรมสรางทศนคตและความเขาใจอนดระหวางประชาชนกบตารวจ ซงการสรางสมพนธดงกลาวกเพอใหความชวยเหลอสนบสนนการปฏบตงานของตารวจ ในดานการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมดวยความศรทธาและเตมใจ กลาวโดยสรป จะเหนไดวางานดานชมชนสมพนธสามารถสรางใหประชาชนรวมตวกนผกพนเกยวของตอกน รวมมอในการประสานการปฏบตงานหรอชวยเหลอสนบสนนการปฏบตงานของเจาหนาทตารวจ ทาใหประชาชนมสวนรวมมอในการแกไขปญหาตาง ๆ โดยเฉพาะปญหาอาชญากรรม เพอใหเกดความผาสกและสงบเรยบรอยในชมชนหรอสงคม การประสานงาน (Coordination) หมายถง การทคนในองคกรเดยวกนหรอหลายองคกรไดทางานรวมกนเปนไปตามวตถประสงคและแผนทไดกาหนดไวเปนอนหนงอนเดยวกนหรอจะใหความหมายอกนยหนงวา หมายถง การชวยกนทางานภายใตวตถประสงคหรอแผนอนเดยวกน ใหเกดความสาเรจภายในกาหนดระยะเวลาดวยเกดผลดมประสทธภาพ (ประธาน คงฤทธศกษากร, 2529, หนา 104)

28

จากคาจากดความทกลาวมาแลวขางตนน จะเหนไดวาลกษณะหรอองคประกอบสาคญ ๆ ของการประสานงาน จะประกอบดวย 1. การประสานงานตองมกาหนดวตถประสงครวมกน และเปนอนหนงอนเดยวกนและประสานงานกาหนดแผนเพอการทางานใหบรรลวตถประสงคนน ๆ แลว 2. วตถประสงคและแผนทกาหนดไวนน ผทจะปฏบตหรอผทจะประสานงานจะทราบและเขาใจรวมกน 3. การประสานงานจะตองมการแบงงานกนทา และทาตามความชานาญ แตตองมสานกวาเปนการทางานดวนกนมใชตางคนตางทา 4. การแบงงานกนทาและการทางานตามความชานาญในการประสานงานนนแตละคนตองมความรบผดชอบในสวนอนเปนหนาทและรบผดชอบงานของตนและตองตระหนกถงผล ทจะเกยวพนกบผอนทจะตองทางานในขายการประสานงานนน ๆ 5. การประสานงานตองเปนการทางานทมทรพยากรอยางเพยงพอ และเปนการทางานตามคราบระยะเวลาทกาหนดไวใหสอดคลองตองกน ปจจยสาคญทจะเอออานวยตอการประสานงงาน ในการประสานงานนนปจจยทเอออานวยตอการประสานงานกนบวาเปนสงจาเปนทควรนามาเปนประโยชนในการเตรยม หรอจดใหมขนเพอนามาซงประโยชนในการประสานงาน ซงมปจจยทสาคญดงตอไปน (ชบ กาญจนประกร, 2526, หนา 86) 1. ผทจะประสานงานกนตองมความรวมมอกน เพราะการประสานงานเปนการปฏบตของทกฝาย เพอใหบรรลจดหมายในรปทรง ถาหากการประสานงานในโครงการ หรอแผนงาน ใด ๆ หนวยงานตาง ๆ ไมพรอมใจใหความรวมมอกนดวยดแลว การประสานงานจะเกดขนไดยาก 2. ตองมแผนหรอโครงการทระบหนาทความรบผดชอบอนแนชด และในการนตองมผบงคบบญชาทจะตองคอยตรวจสอบการทางานตามแผน หรอการประสานงานใหเปนไปตามแผนหรอโครงสรางตามระยะเวลาทกาหนดไวหรอไมเพยงใด 3. การทางานตามแผนในการประสานงานตองมทรพยากร เชน งบประมาณ เครองมอ เครองใชทมประสทธภาพอยในสภาพทใชการไดทนทวงท มเจาหนาทพรอมและสามารถใชเครองมอนน ๆ เรองงบประมาณการเงน วสดและตวบคคลเปนสงจาเปนในการประสานงาน 4. การประสานงานจะตองอาศยระบบการสอสาร หรอการตดตอระหวางเจาหนาทระดบตาง ๆ และระหวางองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ ทจะตองทางานตามแผนในการประสานงานนน ระบบการตดตอ การสอความตองถอเปนความสาคญทจะใหผทางานรวมใจกนงายสามารถทางานไดบรรลวตถประสงคและแผนทวางไว

29

ระบบการตดตอ การสอความตองถอเปนความสาคญทจะใหผทางานรวมใจกนงายสามารถทางานไดบรรลวตถประสงคและแผนทวางไว 5. สมพนธภาพการรจกกน ตลอดจนความคนเคยของผปฏบตงานเปนสงทจะชวยใหการประสานงานเปนไปดวยความเรยบรอยและมความรวมมอกนไดดยงขน ดงนนการสรางบรรยากาศของความเปนมตรหรอการสรางความสมพนธในรปขององคการอรปนยจงเปนสงจาเปน 6. ผบงคบบญชาของหนวยงานทจะประสานงานกนตองคอยกาหนดหรออานวยการใหการทางานของหนวยตาง ๆไดมการประสานงานกนและผบงคบบญชา เทานนทจะตองสงเสรมขวญหรอกาลงใจใหการทางานของแตละหนวยงานประสานงานใหจงได การประสานงานแบงไดเปน 2 กรณ คอ การประสานงานภายใน และการประสานงานระหวางองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ (ประธาน คงฤทธศกษากร, 2529, หนา 107) 1. การประสานงานภายในองคกร หมายถงการทางานรวมกนระหวางเจาหนาทหนวยงานตาง ๆ ภายในกระทรวงทบวงกรมนน ๆ มขอพจารณาดงน คอ 1.1 เจาหนาทในองคกรจะตองทราบและเขาใจถงวตถประสงคและนโยบายขององคกรโดยชดแจงทกคน โดยทกคนตองทางานใหบรรลวตถประสงคและนโยบายนน ๆ 1.2 จะตองจดใหมการใหความรความเขาใจ ในสายการบงคบบญชาของหนวยงาน 1.3 ตองทาความเขาใจวาใครมหนาทรบผดชอบอะไร และใครจะตองทางานสมพนธกบหนวยงานใดและใคร 1.4 กรณเกดปญหาหรอตองการประสานงานพเศษ อาจจดใหมการประชมหรอ มการแตงตงคณะกรรมการในองคกรนน ๆ เพอระดมสมองทางานรวมกน 1.5 เพอประโยชนในการประสานงานควรจดใหมการฝกอบรมหรอสมมนาระหวางเจาหนาทดวยกนใหมการเพมพนความรและความเปนกนเองระหวางผปฏบตงาน 1.6 ผบงคบบญชาตองควบคมผลกดน ใหมการทางานประสานงานกนในองคกรนน โดยการออกคาสง ควบคม กากบ ดแลตดตามผลใหเปนไปตามวตถประสงคทวางไว 2. การประสานงานระหวางองคกรหรอระหวางหนวยงาน หมายถง การทางานรวมกนระหวางเจาหนาทของหนวยงานตาง ๆ กระทรวง ทบวง กรม ซงมขอพจารณาดงน 2.1 จะตองกาหนดวตถประสงค และนโยบายตลอดจนแผนขน เพอใหทราบแนชดวามหนวยงานใดบางทจะรบผดชอบแตแผนและนโยบายน 2.2 อาจจดขนในรปของคณะกรรมการ ซงแตงตงจากหนวยงานตาง ๆ เพอใหทราบถงนโยบายหรอวธการตาง ๆ ทจะตองทางานประสานงานกนอยางไร

30

2.3 ใชวธการรวมหนวยเขาดวยกนเปนองคการเดยวกน จะทาใหเกดการประสานงานกนไดดเปนพเศษและการรวมหนวยงานตาง ๆ จะเปนประโยชนตอการควบคมใหมการปฏบตใหเปนไปตามนโยบาย และมงใหการดาเนนงานอยภายใตการตดสนใจบงคบบญชาของคน ๆ เดยว และจะทาใหการบรหารงานมเอกภาพมากทสด (Simon, 1956, p. 110) 2.4 การใชระบบงบประมาณในการกาหนดใหมการประสานงานในกรณทตองการใหหนวยงานหรอองคกรทจะตองดาเนนการรวมกนเพอประหยดงบประมาณ เชน กรงเทพมหานครตองมหนาทในการทาถนนและทางเทา เพอปองกนมใหมการขดเจาะถนนและทางเทา เพอการดาเนนงานของหนวยงานอน เชน ประปา โทรศพท กกาหนดโครงการโดยหนวยงานทงสามจดวางโครงการดาเนนงานควบคกนไปในคราวเดยวกน ทงนกแตโดยวธการงบประมาณมใหหนวยงานหนงหนวยงานใดใชงบประมาณและเกดความเรยบรอยในการทางานได 2.5 การฝกอบรมหรอสมมนาจะทาใหขาราชการจากหนวยงานตาง ๆ รจกคนเคยสรางสมพนธภาพอนด ทาใหมความเขาใจรวมมอในการทางาน และจะทาใหการประสานงาน ดไปดวย สาหรบการประสานงานระหวางหนวยตาง ๆ ทเกยวของกบการสบสวนนน พนตารวจเอกสมเกยรต พวงทรพย (2533, หนา 64-65) ไดกลาววาเนองจากงานสบวนจะตองทางานประสานกบหนวยงานตาง ๆ เชน กองพสจนหลกฐาน กองทะเบยนประวตอาชญากร หนวยปราบปรามยาเสพตด ฯลฯ บางครงในฐานะผอานวยการงานสบสวนจาเปนจะตองประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ เพอผลในการตรวจสอบหลกฐาน สบประวตขอมลเกยวกบการกระทาผดหรอตวผกระทาผด และยงตองประสานงานกบหนวยงานราชการตางหนวย เชน กรม กองทหาร หนวยงานขาราชการพลเรอน เพอหาหลกฐานเพอทาการตรวจสอบบคคลผตองสงสยหรอบคคลผกระทาความผดดวยวาไดสงกดหรอวาอยทใด อยางไร ทงนกเพอจะไดดาเนนการสบสวนจบกมบคคลดงกลาวไดทนทวงท นอกจากนยงตองประสานงานกบฝายอยการ ศาล ทงนเพราะในการดาเนนคดชนศาลนน จะปรากฏเสมอวาพยานไมไปศาลหรอพยานหลบหน เปนหนาทของฝายสบสวนรวมกบฝายปองกนและปราบปรามตรวจสอบและนาตวพยานไปเบกความยงศาล ทงนเพราะบางคนเจาหนาทตารวจฝายงานปองกนและปราบปรามจะรจกตวพยานและสถานทไดด สามารถตดตามไดทนทวงทในการนาพยานไปเบกความตอศาล ในเรองความสาเรจในการปองกนและปราบปรามนน ประเสรฐ เมฆมณ (2523, หนา 203-205) ยงไดกลาววา การมสมพนธภาพอนด และการตดตอประสานงานควบคมอาชญากรรมอยางใกลชดระหวางหนวยงานสบสวน สอบสวน ปราบปราม หนวยงานสายตรวจ หนวยงานวทยาการตารวจ ตลอดจนหนวยงานในกระบวนการยตธรรม สวนราชการทเกยวของและ

31

ประชาชนทวไปถอวาเปนปจจยสาคญททาใหการปองกนและปราบปรามประสบความสาเรจได ฉะนน จะเหนไดวาการประสานงานมประโยชนในการทางานเปนอยางมาก ถาหากเจาหนาทของหนวยงานตาง ๆ หรอภายในหนวยงานเดยวกนมความเขาใจและรวมใจกนทางาน โดยยดหลกการประสานงานอยางถกตอง ยอมนามาซงความสาเรจในงานไดอยางแทจรง

สถานภาพสถานตารวจภธรบางปะกง

ประวตความเปนมา สถานตารวจภธรบางปะกง กอตงขนเมอป พ.ศ.2472 โดยใชอาคารเรยนโรงเรยนประชาบาลอาเภอบางปะกงเปนสถานททาการ ตอมาเมอป พ.ศ.2494 ไดเปลยนสถานททาการ โดยไดจดสรางขนมาใหม เปนอาคารสถานตารวจภธรบางปะกง ตงอยเลขท 105 หม 6 ตาบลทาสะอาน อยใกลกบทวาการอาเภอบางปะกง และตอมาเมอวนท 9 กนยายน พ.ศ.2536 ไดยายมาตงอยททาการปจจบน ซงตงอยเลขท 91/4 ถนนบางนา-ตราด หม 18 ตาบลบางปะกง อาเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา มเนอทประมาณ 7 ไรเศษ หางจากอาเภอเมอง จงหวดฉะเชงเทรา ระยะทาง 27 กโลเมตร มพนทรบผดชอบทงหมด 275.839 ตารางกโลเมตร รบผดชอบตาบลทงหมด 12 ตาบล คอ ตาบลบางปะกง ตาบลทาขาม ตาบลบางวว ตาบลสองคลอง ตาบลทาสะอาน ตาบลบางสมคร ตาบลเขาดน ตาบลบางผง ตาบลบางเกลอ ตาบลหนองจอก ตาบลพมพา และตาบลหอมศล เปนพนททอยในเขตอาเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา ซงพบวาเปนชมชนทมประชากรอาศยอยอยางหนาแนน โดยเฉพาะพนทในเขตรบผดชอบมนคมอตสาหกรรมเวลโกรวล ซงมโรงงานตงอยจานวนมาก หมบานจดสรร อาคารชด รานคา ทาใหการจดระเบยบ ทอยอาศย ในการปองกนอาชญากรรมกระทาไดยากและทเปนปญหาในการปองกนปราบปราม การกระทาความผด เนองจากพนทรบผดชอบเปนแหลงอตสาหกรรมขนาดใหญ มประชากรแฝงอกสวนหนงทเขามาอาศยอยเพอการศกษาและทางาน อกทงยงมแรงงานจากภาค อน ๆ แรงงานตางดาวจากประเทศเพอนบานเขามาใชแรงงาน และพกอาศยอยในเขตพนทรบผดชอบ จงทาใหยากตอการควบคมอาชญากรรม สานกงานตารวจแหงชาตไดแบงคดอาญาทเกดในพนทของสถานตารวจออกเปน 5 กลม เพอแยกชนด ประเภท ของความรายแรงทผกออาชญากรรมกระทาความผด ดงน กลมท 1 คดอกฉกรรจสะเทอนขวญ คอคดประเภท ฆาผอนโดยเจตนาโดยไตรตรองไวกอน ปลนทรพย ชงทรพย ลกพาตวเรยกคาไถ และวางเพลงเผาทรพย กลมท 2 คดประทษรายตอชวต รางกาย และเพศ คอคดประเภท ฆาผอนโดยเจตนา โดยไมเจตนา โดยประมาท พยายามฆา ทารายรางกาย และขมขนกระทาชาเรา

32

กลมท 3 คดประทษรายตอทรพย คอคดประเภท ลกทรพย วงราวทรพย รดเอาทรพย กรรโชกทรพย ชงทรพย ปลนทรพย รบของโจร และทาใหเสยทรพย กลมท 4 คดอาญาทนาสนใจ คอคดประเภท โจรกรรมรถจกรยานยนต โจรกรรมรถยนต โจรกรรมโค กระบอ โจรกรรมเครองมอเกษตร ปลนทรพย ชงทรพย รถยนตโดยสาร รถยนตแทกซ ขมขนและฆา ลกพาตวเรยกคาไถ ฉอโกง และยกยอกทรพย กลมท 5 คดทรฐเปนผเสยหาย คอคดประเภท อาวธปน อาวธสงคราม วตถระเบด การพนน ยาเสพตด และปรามการคาประเวณ สถตคดอาญา 5 กลม ทเกดขนในพนทรบผดชอบของสถานตารวจบางปะกง ตงแตป พ.ศ. 2551 - 2553 สามารถเปรยบเทยบคดทเกดขนในแตละกลม ดงน กลมท 1 คดประเภทอกฉกรรจสะเทอนขวญทเกดขนในป 2551 เกด 15 ราย จบได 13 ราย ป 2552 เกด 13 ราย จบได 11 ราย และในป 2553 เกด 14 ราย จบได 10 ราย คดอาญาในกลมท 1 เกยวกบคดอกฉกรรจและสะเทอนขวญแกประชาชน ทาใหประชาชนเกดความหวาดกลวตอเหตการณทเกดขน ตลอดจนหวาดระแวงวาจะเกดความไมปลอดภยในชวตและทรพยสนของตนเองและครอบครว จากสถตคดอาญาในกลมท 1 จะสงเกตไดวามแนวโนมทจะเกดเพมขนทกป คดในกลมนสวนใหญเปนคดประเภทฆาคนตาย โดยเจตนา สาเหตเนองจากในพนทรบผดชอบของสถานตารวจภธรบางปะกง ในปจจบนมความเจรญทางดานเศรษฐกจ สงคม มนคมอตสาหกรรม โรงงาน หมบานจดสรร รวมทงแหลงชมชนตางๆ มประชากรเขามาอยอาศยจานวนมาก จงทาใหคดในกลมน เกดขนมากตามไปดวย กลมท 2 คดประทษรายตอชวต รางกายและเพศ ทเกดขนในป 2551 เกด 70 ราย จบได 49 ราย ป 2552 เกด 48 ราย จบได 40 ราย และในป 2553 เกด 42 ราย จบได 28 ราย คดอาญาในกลมท 2 เกยวกบการประทษตอชวตและรางกาย และเพศ คดในกลมนเมอเกดขนยอมทาใหเกดความสญเสยชวตหรอทรพยสน ซงนบวนจะมแนวโนมเกดมากขนทกปโดยเฉพาะในความผดเกยวกบชวต เชน ความผดเกยวกบฆาคนตายโดยเจตนา และฆาคนตายโดยไมเจตนา เนองจากการเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจ เกดการขดผลประโยชนกนในกลม นกลงทน จงเปนสาเหตใหคดในกลมนเกดขนเพมทกป กลมท 3 คดประทษรายตอทรพยทเกดขนในป 2551 เกด 314 ราย จบได 143 รายป 2552 เกด 214 ราย จบได 112 ราย และในป 2553 เกด 219 ราย จบได 83 ราย คดอาญาในกลมท 3 เกยวกบการประทษรายตอทรพย คดในกลมนจะสงเกตไดวามอตราเกดขนในแตละปเปนจานวนมาก จากสาเหตมาจากความเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจ ตลอดจนในพนทรบผดชอบเปนแหลงนคมอตสาหกรรม จงทาใหมจานวนประชากรเขามาทางานและพก

33

อาศยอยจานวนมาก ตามหมบานจดสรร หอพกบานเชาตางๆ ทาใหเกดปญหาเกยวกบการประทษรายตอทรพยตามเปนเงาตามตว เชน การชงทรพย วงราวทรพย และลกทรพย นบวนจะเกดมากขนเมอเปรยบเทยบกบผลการจบกมตวผกระทาผดมาลงโทษนน ยงจบกมไดในอตราทตามาก จงทาใหผเสยหายตองสญเสยทรพยสนจากการกระทาความผดดงกลาว กลมท 4 คดอาญาทนาสนใจในทเกดขนในป 2551 เกด 152 ราย จบได 34 ราย ป 2552 เกด 114 ราย จบได 28 ราย และในป 2553 เกด 153 ราย จบได 35 ราย คดในกลมท 4 เปนคดทนาสนใจประเภท การโจรกรรมรถจกรยานยนต การโจรกรรมรถยนต ตงแตป 2551 - 2553 คดในกลมนเกดขนจานวนมากและมอตราเพมมากขนทกป สาเหตมาจากในพนทรบผดชอบเปนแหลงนคมอตสาหกรรมดงกลาว มประชากรเขามาทางานและไดพกอาศยอยอยางหนาแนน ประกอบกบ เจาของทรพยสนขาดความระมดระวง ในการดแลทรพยสนของตนเอง รวมทงหมบานจดสรร หอพกบานเชาตางๆ ทประชากรอาศยอยนนไมมมาตรรกษาความปลอดภยทดเพยงพอ ทาใหกลมมจฉาชพทาการกอเหตลกรถยนตและรถจกรยานยนตอยอยางตอเนอง กลมท 5 คดทรฐเปนผเสยหายทเกดขนในป 2551 เกด 948 ราย จบผตองหาได 1,318 คน ป 2552 เกด 735 ราย จบผตองหาได 1,201 คน และในป 2553 เกด 994 ราย จบผตองหาได 1,378 คน คดในกลมท 5 เปนคดประเภททรฐเปนผเสยหาย เชน คดกระทาความผดเกยวกบพระราชบญญตอาวธปน อาวธสงคราม วตถระเบด การพนน ยาเสพตด และปรามการคาประเวณ เปนตน คดในกลมในจะเกดเพมมากขนทกป เนองจากพนทรบผดชอบมจานวนประชากรเพมขน การกระทาความผดในคดกลมนจะเพมขนเปนเงาตามตว จากขอมลสถตคดอาญา 5 กลม ของสถานตารวจภธรบางปะกง ทเกดขนประจาป 2551 -2553 จะสงเกตไดวาเมอมเหตหรอเกดคดขนแลว มกจะจบกมคนรายผกระทาความผดไดนอย จงทาใหเกดปญหาตอความสงบเรยบรอย และความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชน อยางไรกตามการเกดคดดงกลาว มสวนเกยวของกบการปฏบตหนาทของเจาหนาทตารวจโดยตรง ซงในการปฏบตหนาทดงกลาวจาเปนตองใชทงความร ความสามารถ เครองมอเครองใชททนสมย ตลอดทงงบประมาณและความรวมมอของประชาชน นอกจากน ยงตองปฏบตงานใหเกดการประสานงานทดกบหลาย ๆ ฝาย จงจะทาใหการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมมประสทธภาพ รวดเรวถกตอง และเกดประโยชนตอประชาชนอยางสงสด ดงนน การศกษา ปจจยทสงผลตอการปฏบตหนาทของขาราชการตารวจ สายงานปองกนและปราบปรามอาชญากรรม ของสถานตารวจภธรบางปะกง อาเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา จงมหลายดานทงดานความร

34

ความสามารถของเจาหนาทตารวจผปฏบต เครองมอเครองใชททนสมย ตลอดจนงบประมาณตาง ๆ ทใชในการดาเนนการดานการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม ภมประเทศ สภาพพนททวไปเปนพนทราบลมรมฝงแมนาบางปะกง สงกวาระดบนาทะเล 1-2 เมตร พนทบางสวนตดทะเล มสภาพเปนปาชายเลน และเปนอาเภอเดยวของจงหวดฉะเชงเทราทตดทะเลอาวไทย มพนทประมาณ 275.839 ตารางกโลเมตร สภาพนาในแมนาเปนนาจดประมาณ 6 เดอน และเปนนาเคมประมาณ 6 เดอน สภาพดนฟาอากาศมฝนตกปานกลาง ปรมาณนาฝนเฉลย 1,295 มลลเมตร ตอป ภมอากาศเปนแบบรอนชน อณภมเฉลย 27.50 องศาเซลเซยส ประชากร ประชากรโดยรวม จานวน 84,267 คน แยกเปนชายจานวน 40,983 คน หญงจานวน 43,284 คน ครวเรอน จานวน 27,622 ครวเรอน ประชากรแฝง ประมาณ 80,000 คน เนองจากพนทเปนสถานทตงของนคมอตสาหกรรมเวลโกรวล ซงเปนแหลงอตสาหกรรมขนาดใหญ และมหมบานจดสรร หอพกบานเชาๆตาง ซงมประชากรเขามาพกอาศยเปนจานวนมาก การปกครอง ในพนทรบผดชอบมการแบงเขตการปกครองสวนทองถนออกเปน เทศบาล จานวน 8 แหง และองคการบรหารสวนตาบล จานวน 8 แหง คอ 1. เทศบาลตาบลทาขาม รบผดชอบพนทตาบลทาขามทงตาบล 2. เทศบาลตาบลพมพา รบผดชอบพนทตาบลพมพาทงตาบล 3. เทศบาลตาบลทาสะอาน รบผดชอบพนทบางสวนของตาบลทาสะอาน 4. เทศบาลตาบลหอมศล รบผดชอบพนทบางสวนของตาบลหอมศล 5. เทศบาลตาบลบางปะกง รบผดชอบพนทบางสวนของตาบลบางปะกง 6. เทศบาลตาบลบางวว รบผดชอบพนทบางสวนของตาบลบางวว บางสวนของตาบลบางสมคร และบางสวนของตาบลบางเกลอ 7. เทศบาลตาบลบางววคณารกษ รบผดชอบพนทตาบลบางวว (นอกเขตเทศบาล ตาบลบางวว) 8. เทศบาลตาบลบางผง รบผดชอบพนทตาบลบางผงทงตาบล 9. องคการบรหารสวนตาบลทาสะอาน รบผดชอบพนทตาบลทาสะอาน (นอกเขตเทศบาลตาบลทาสะอาน) 10. องคการบรหารสวนตาบลหอมศล รบผดชอบพนทตาบลหอมศล (นอกเขตเทศบาลตาบลหอมศล)

35

11. องคการบรหารสวนตาบลบางปะกง รบผดชอบพนทตาบลบางปะกง (นอกเขตเทศบาลตาบลบางปะกง) 12. องคการบรหารสวนตาบลบางสมคร รบผดชอบพนทตาบลบางสมคร (นอกเขตเทศบาลตาบลบางวว) 13. องคการบรหารสวนตาบลบางเกลอ รบผดชอบพนทตาบลบางเกลอ (นอกเขตเทศบาลตาบลบางวว) 14. องคการบรหารสวนตาบลสองคลอง รบผดชอบพนทตาบลสองคลองทงตาบล 15. องคการบรหารสวนตาบลหนองจอก รบผดชอบพนทตาบลหนองจอกทงตาบล 16. องคการบรหารสวนตาบลเขาดน รบผดชอบพนทตาบลเขาดนทงตาบล สถานททองเทยวและสถานทสาคญ ในเขตพนทอาเภอบางปะกง มสถานททองเทยว และสถานทสาคญ ๆ ดงน 1. ปากอาวบางปะกง ในชวงฤดหนาว (ประมาณเดอนพฤศจกายน-กมภาพนธปถดไป) จะมฝงปลาโลมาประเภทตางๆ เขามาอยอาศยบรเวณปากอาวไทย เขตตาบลทาขาม อาเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา ซงเปนแหลงทองเทยวชมฝงปลาโลมา และมประชาชนมาทองเทยวพกผอนหยอนใจเปนประจาทกป 2. จดพกรถมอเตอรเวย เปนจดสาหรบใหประชาชนผใชเสนทางดวนมอเตอรเวยในการเดนทาง ไดจอดแวะพกรถระหวางเดนทาง มปมนามน หองนา รานอาหาร รานขายของฝาก ของทระลกตางๆ ไวคอยใหบรการจานวนมาก มทงถนนฝงขาเขากรงเทพฯ และถนนฝงขาเขาชลบร ตงอยในเขตตาบลเขาดน อาเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา 3. นคมอตสาหกรรมเวลโกรวล เปนแหลงอตสาหกรรมขนาดใหญ รองลงมาจากนคมอตสาหกรรมอมตะนครของจงหวดชลบร มโรงงานและบรษท ตงอยเปนจานวนมาก และมประชาชนเดนทางเขามาทางานอยตามโรงงานและบรษทตางๆ ภายในนคม ตงอยในเขตตาบล บางสมครและตาบลพมพา อาเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา 4. บานพกบคคลสาคญ มบานพกอดตผบญชาการตารวจแหงชาต ตงอยบรเวณรมแมนาบางปะกง ตาบลเขาดน อาเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา 5. โรงแรมและทพก มโรงแรมและทพก จานวน 6 แหง และเปนลกษณะรสอรทอก จานวน 1 แหง 6. ธนาคาร มจานวน 13 แหง 7. รานทอง มจานวน 18 แหง

36

8. โรงพยาบาลและสถานอนามย มโรงพยาบาล จานวน 2 แหง และสถานอนามยประจาตาบล อกจานวน 12 แหง 9. ปมนามน มจานวน 15 แหง สถานศกษา และศาสนสถาน 1. ระดบประถมศกษา จานวน 23 แหง 2. ระดบมธยมศกษา จานวน 14 แหง 3. ศนยการศกษานอกโรงเรยน จานวน 1 แหง 4. วด จานวน 23 แหง 5. โบสถคาทอลก จานวน 1 แหง 6. ศาลเจา จานวน 18 แหง 7. มสยด จานวน 1 แหง การคมนาคม 1. การคมนาคมทางบก มถนนสายสาคญทอยเขตในความรบผดชอบ ดงน 1.1 ถนนสขมวท(สายเกา) ระยะทาง 16 กม. (กม.58 - 74) 1.2 ถนนบางนา-ตราด ระยะทาง 18 กม. (กม.35.5 - 53.5) 1.3 ถนนบางปะกง-ฉะเชงเทรา ระยะทาง 10 กม. (กม.0 - 10) 1.4 ทางดวนมอเตอรเวย ระยะทาง 15.7 กม. (กม.38.1 – 53.8) 1.5 ทางดวนพเศษ (บรพาวถ) ระยะทาง 18 กม. (กม.35.5 – 53.5) 2. การคมนาคมทางทะเล เนองจากอาเภอบางปะกงมพนทอยรมแมนาบางปะกง ในการเดนทางและขนสงสนคาทางนา มทาเทยบเรออยในเขตความรบผดชอบ เปนทาเทยบเรอทางการเกษตร เปนทาเรอนาตน ดงน 2.1 ทาเรอเกษตรรงเรอง 2.2 ทาเรอไทยมาพรรณ 2.3 ทาเรอแคซซาวา 2.4 ทาเรอไทยวา 2.5 ทาเรอบางปะกงเทอรมนอล 2.6 ทาเรอสหวรยา ววฒนาการ 1. ป พ.ศ.2514 สถานตารวจภธรบางปะกง มนายตารวจระดบ สารวตรใหญ เปนหวหนา

37

2. ป พ.ศ.2536 ยกระดบสถานตารวจภธรบางปะกง มนายตารวจระดบ รอง ผกก. เปนหวหนา 3. ป พ.ศ.2539 ยกระดบสถานตารวจภธรบางปะกง มนายตารวจระดบ ผกก. เปนหวหนา สถานตารวจภธรบางปะกง ตงอยเลขท 91/4 ถนนบางนา-ตราด หม 18 ตาบลบางปะกง อาเภอบางปะกง จงหวดฉะเชงเทรา มเนอทประมาณ 7 ไรเศษ หางจากอาเภอเมอง จงหวดฉะเชงเทรา ระยะทาง 27 กโลเมตร มพนทรบผดชอบทงหมด 275.839 ตารางกโลเมตร ทศเหนอ ตดกบอาเภอบานโพธ จงหวดฉะเชงเทรา ทศใต ตดกบอาเภอเมอง จงหวดชลบร และอาวไทย ทศตะวนออก ตดกบอาเภอพานทอง จงหวดชลบร ทศตะวนตก ตดกบอาเภอบางบอ จงหวดสมทรปราการ สถานภาพกาลงพลสถานตารวจภธรบางปะกง ณ เดอนมกราคม 2554 สถานตารวจภธรตาบลบางปะกง มกาลงพลตามอตราอนญาต จานวน 204 นาย เปนนายตารวจระดบสญญาบตร จานวน 46 นาย ชนประทวน จานวน 158 นาย รบผดชอบพนทจานวน 12 ตาบล (275.839 ตารางกโลเมตร) มประชากร 84,267 คน ประชากรแฝงประมาณ 80,000 คน อตราเฉลยเจาหนาทตารวจตอประชาชน เทากบ 1: 1,182 ตารางท 1 อตรากาลงพล สถานตารวจภธรตาบลบางปะกง ชน กาลงพลอตราอนญาต กาลงพลปฏบตจรง หมายเหต สญญาบตร 46 22 ชนประทวน 158 117 รวม 204 139

บญชแยกตามลาดบชนยศของขาราชการตารวจสถานตารวจภธรบางปะกง 1. ชน ยศ พ.ต.อ. จานวน 1 นาย 2. ชน ยศ พ.ต.ท. จานวน 13 นาย 3. ชน ยศ พ.ต.ต. จานวน 1 นาย 4. ชน ยศ ร.ต.อ. จานวน 3 นาย 5. ชน ยศ ร.ต.ท. จานวน 3 นาย

38

6. ชน ยศ ร.ต.ต. จานวน 1 นาย 7. ชน ยศ ด.ต. จานวน 91 นาย 8. ชน ยศ จ.ส.ต. จานวน 7 นาย 9. ชน ยศ ส.ต.อ. จานวน 14 นาย 10. ชน ยศ ส.ต.ท. จานวน 3 นาย 11. ชน ยศ ส.ต.ต. จานวน 2 นาย ภาพท 2 โครงสรางสถานตารวจภธรบางปะกง ขอมลบานพกอาศย 1. เรอนพกหองแถว 2 ชน จานวน 10 หอง 2. อาคารแฟลต 2 หลง จานวน 60 หอง 3. บานพก จานวน 4 หลง

ผบ.หม

สว.อก. รอง สว.อก. ผบ.หม

สถานตารวจ

ผกก.

ดานปองกนปราบ ปราม (รอง ผกก.ปป.)

งานปกครอง ปองกน

ดานสบสวนสอบ สวน (รอง ผกก.สส.)

งานอานวยการ งานจราจร งานสบสวนปราบปราม

งานสบสวนสอบสวน

รอง สว.จร. ผบ.หม

พนกงาน สอบสวน สบ 1 - สบ 3

สวป. รอง สวป. ผบ

รอง สวป. ผบ.หม

สว.สส. รอง สว.สส. ผบ.หม

39

ตารางท 2 สถานภาพยานพาหนะ

ลาดบ ชนด จานวน หมายเหต 1 รถยนต 7 คน ใชการได สภาพเกา 2 รถจกรยานยนตสายตรวจ 32 คน ใชการได สภาพเกา

ตารางท 3 สถานภาพเครองมอสอสาร

ลาดบ ชนดยหอ จานวน หมายเหต 1 วทยมอถอ ยหอ โมโตโรลา

รน จพ 300 89 เครอง ใชการได

2 วทย FM 5 10 เครอง ใชการได 3 วทยตดรถยนต 7 เครอง ใชการได

ตารางท 4 สถานภาพอาวธปน

ลาดบ ชนด จานวน (กระบอก) หมายเหต 1 ปนเลกกล (ปลก.05) 2 ใชการได 2 ปนลกซองเดยว (ปซด.02) 6 ใชการได 3 ปนพกมอ (ปพม.91) 41 ใชการได 4 ปนเลกกล (ปลก.11) 30 ใชการได 5 ปลย.เอม 14 2 ใชการได รวม 81

40

ตารางท 5 สถานภาพเครองกระสนปน

ลาดบ ชนด จานวน (นด) หมายเหต 1 ปนเลกกล (ปลก.05) 680 ใชการได 2 ปนลกซองเดยว (ปซด.02) 200 ใชการได 3 ปนพกมอ (ปพม.91) 2450 ใชการได 4 ปนเลกกล (ปลก.11) 16900 ใชการได 5 ปลย.เอม 14 420 ใชการได รวม 20650

ปญหาอปสรรคและแนวทางแกไข 1. ปญหาดานกาลงพลไมเพยงพอ จากอตราสวนจานวนประชากรตอเจาหนาทตารวจ จะเหนวาเจาหนาทตารวจ 1 นาย ตองมหนาทดแลรบผดชอบประชาชน จานวนประมาณ 1,182 คน ซงมจานวนมาก ทาใหงานในดานรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสนไมเพยงพอ และพนทรบผดชอบเปนแหลงอตสาหกรรมขนาดใหญ มโรงงาน หมบานจดสรร รวมทงแหลงชมชนตาง ๆ มประชากรเขามาอยอาศยจานวนมากในเขตรบผดชอบ เนองจากพนทอาเภอบางปะกง เปนแหลงอตสาหกรรม ซงมประชาชนนยมเขามาทางานและอยอาศยกนเปนจานวนมาก อกทงเสนทางการคมนาคม ถนนสายตาง ๆ ในพนทรบผดชอบยงเปนเสนทางหลกทประชาชนใชผานไปทองเทยวทภาคตะวนออก ประกอบกบหมบานจดสรร ชมชนบานพกอาศยกาลงขยายตว ทาใหภารกจการรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชนมเพมมากขน จากภารกจประจาวนมาก กาลงพลตอภารกจในสายการปองกนปราบปรามจงไมเพยงพอ แนวทางแกไข สถานตารวจภธรตาบลบางปะกง ไดพยายามแกไขปญหาดงกลาวน โดย หาแนวรวมจากประชาชนโดยการจดอบรมสมาชกแจงขาวอาชญากรรม และบคคลภายในทองถน เขามาชวยเหลองานในหนาทตารวจในการแจงเบาะแสคนราย และเพอดแลตนเองและชมชนของตน รวมทงดาเนนการอบรมอาสาสมครชวยเหลอเจาหนาทตารวจแกไขปญหาจราจร 2. ปญหาการขาดแคลนยานพาหนะทใชในการปฏบตหนาท ปจจบนยานพาหนะ (รถสายตรวจจกรยานยนต) มสภาพเกา ทาใหประสทธภาพใน การตรวจตราปองกนเหตไมไดเทาทควร

41

แนวทางแกไข ขอรบการสนบสนนจากองคการปกครองสวนทองถนในพนทรบผดชอบ 3. สภาพปญหาอาชญากรรม เนองจากอาเภอบางปะกง มนคมอตสาหกรรมเวลโกรวตงอยในเขตพนทรบผดชอบ ซงเปนแหลงอตสาหกรรมขนาดใหญ จงทาใหมประชาชนนยมเขามาทางานและพกอาศยอยเปนจานวนมาก ตามหมบานจดสรร หอพกบานเชาตางๆ ซงมการพฒนาและมจานวนมากขนทกวน ฉะนนในทก ๆ วนปกต จงมประชาชน ซงทางานอยภายในเขตอาเภอบางปะกง และใกลเคยงใชยานพาหนะสวนใหญซงเปนรถจกรยานยนต รวมทงรถยนตออกทางาน จงเปนโอกาสใหคนรายประเภทวงราวทรพยโดยใชรถจกรยานยนตเปนพาหนะออกกระทาผดตอประชาชน ผไมระมดระวงโดยเฉพาะผหญงทขบขรถจกรยานยนต รวมถงการทคนรายไดตระเวนลกทรพยรถจกรยานยนตและรถยนต ตามหอพกบานเชาตาง ๆ ซงมอยจานวนมาก และไมมมาตรการรกษาความปลอดภยทดพอ อกทงเจาของทรพยสนและเจาของหอพกบานเชา ขาดความเอาใจใสดแลตอทรพยสนของตนเอง ซงทางสถานตารวจภธรตาบลบางปะกงไดตระหนกถงปญหาน ในชวงเวลาเรงดวนระหวางวน ในชวงเชา และชวงเยนถงชวงคาหลงเลกงาน ไดจดทาแผนปองกนขนมา โดยใหสายตรวจรถจกรยานยนต สายตรวจจราจร รวมทงอาสาสมคร ประจาจดในชวงเวลาดงกลาว ในบรเวณทมกจะเกดเหตบอย เพอปองกนปญหาน และใหสายตรวจรถจกรยานยนต ฝายสบสวน และอาสาสมคร คอดตรวจตราสอดสอง ดแลทรพยสนของประชาชน ตามหอพกบานเชาตาง ๆ ในชวงเวลากลางคน เพอลดโอกาสในการกระทาผดของคนราย ทาใหปญหาเบาบางลง แนวทางการพฒนาหนวยงาน 1. พฒนาบคลากร 1.1 ทางกายภาพ 1.1.1 จดใหมสวสดการ ดแลความเปนอย 1.1.2 สขภาพรางกาย 1.2 ดานจตใจ 1.2.1 ปลกฝงคณธรรมและจรยธรรม 1.2.2 ยดหลกแนวทางเศรษฐกจพอเพยง 2. พฒนาระบบงาน 2.1 การอานวยความสะดวกดานการจราจร 2.2 การลดปญหาอาชญากรรม 2.2.1 พฒนาระบบในงานทกดาน 2.2.2 การควบคมกากบดแล

42

พฒนา บคลากร เพอประชาชน พฒนา ระบบงาน ภาพท 3 แผนผงแนวทางการพฒนาหนวยงาน

งานวจยทเกยวของ งานวจยในประเทศ ปองสชฌ รวบยอด (2536) ศกษาปจจยทกอใหเกดอาชญากรรม และปญหาการปองกน ปราบปรามอาชญากรรมในจงหวดชลบร พบวา ปจจยทางดานสงคมกอใหเกดอาชญากรรมและ ปญหาการปองกนปราบปรามอาชญากรรมมากกวาปจจยทางดานเศรษฐกจและปจจยดานอน ๆ และยงพบวาการปราบปรามอาชญากรรมของเจาหนาทตารวจในเขตเมองและชนบทมปญหาดาน การสบสวนจบกม ไดแก กาลงคน งบประมาณ และอปกรณเครองมอเครองใช สามารถ ศรสรวบลยชย (2538) ศกษาเปรยบเทยบปญหาในการปองกนและปราบปราม อาชญากรรม และแนวทางแกไขปญหาของเจาหนาทตารวจในเขตเมองกบเขตชนบทของจงหวด ชลบร พบวา ดานการปองกนอาชญากรรม การจดระบบสายตรวจ มปญหามากทงดานงบประมาณและยานพาหนะมไมเพยงพอกบปรมาณงานทปฏบต สธ ทพยสข (2538) ไดศกษาวจยเรอง สภาพปญหาและแนวทางพฒนาการปฏบตงานระบบสารสนเทศของสถานตารวจภธร ในสงกดสานกงานตารวจภาค 2 ผลการวจย พบวา ม การปฏบตงานอยและมปญหาอยในระดบปานกลางสาหรบขอเสนอแนะนนสวนใหญเหนควรวาควรจดหาวสดอปกรณและเครองมอททนสมยและเพยงพอในการเกบรวบรวมขอมลและการจดเกบขอมล การกาหนดมาตรการในการตรวจสอบขอมลใหชดเจนและเปนไปอยางตอเนองทนสมยตอสถานการณ ประหยด เงางาม (2541) ศกษาเกยวกบความรวมมอของประชาชนทมตอการปองกน

ประสทธภาพการทางาน

43

และปราบปรามอาชญากรรมของขาราชการตารวจในจงหวดชลบร พบวา ประชาชนใหความรวมมอในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมโดยภาพรวมอยในระดบคอนขางมาก อนรธ ขนธ (2541) ไดศกษาวจยเรอง แนวทางการสงเสรมใหประชาชน หรอชมชนเขา มสวนรวมกบเจาหนาทตารวจในการปองกนอาชญากรรม ตลอดจนใหชมชนมขดความสามารถ ในการปองกนอาชญากรรม การรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสนมากยงขน ผลการศกษาพบวา การฝกอบรมใหความรความเขาใจเกยวกบการปองกนอาชญากรรม การจดตงสมาชกแจงขาวอาชญากรรม การออกพบปะเยยมเยยน ประชาชนในชมชนเปาหมาย การนาวงดนตรชดชมชน สมพนธออกแสดงใหความบนเทงแกประชาชน การเขารวมกจกรรมงานบญประเพณแกชมชน การจดกจกรรมเพอนบานเตอนภย กจกรรมเพอนบานตารวจ การจดทาเอกสารเผยแพรประชาสมพนธสามารถใชเปนแนวทางในการสงเสรมบทบาทของชมชนในการปองกนอาชญากรรมไดเปนอยางด สเมธ พมพะ (2542) ศกษาการมสวนรวมในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม กรณศกษา “ตารวจบาน” อาเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว พบวา ตารวจบานหรอตารวจอาสาสมครปองกนหมบาน มความสาคญในการชวยเหลอหนวยราชการโดยเฉพาะเจาหนาทตารวจในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมในทองถนไดอยางด โดยสามารถลดอาชญากรรมในทองถนได สนน วงศเพยร (2543) ศกษาความรวมมอในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม ของประชาชน: ศกษาเฉพาะกรณประชาชนในเขตอาเภอบานฉาง จงหวดระยอง พบวา ประชาชน ในเขตตาบลบานฉาง อาเภอบานฉาง จงหวดระยอง ใหความรวมมอในการปองกนอาชญากรรม ตอตนเอง ครอบครว และสงคมนอย ธงชย ประตงถาโต (2543) ศกษาการใหความรวมมอของประชาชนตอการปองกนและ ปราบปรามอาชญากรรมของขาราชการตารวจในจงหวดจนทบร พบวา ประชาชนในจงหวดจนทบรใหความรวมมอในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมคอนขางนอย ประการ ประจง (2543) ศกษาปญหาและอปสรรคในการใชมาตรการปองกนและ ปราบปรามการโจรกรรมรถในเขตพนทสถานตารวจภธรอาเภอเมองระยอง พบวา มาตรการ การปองกนการโจรกรรมรถ มปญหาเกยวกบการประชาสมพนธและเผยแพรขาวสารเกยวกบ การโจรกรรมรถใหประชาชนในทองถนไดทราบอยางทวถง มาตรการการปราบปรามการโจรกรรมรถ มปญหาเรองการปฏบตงานของชดปฏบตการเฉพาะกจ ไมสามารถปฏบตหนาทไดเตมความสามารถ เนองจากขาดกาลงพลและขาดเทคโนโลยททนสมย อนนต หแกว (2543) ศกษาปญหาการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมของเจาหนาท

44

ตารวจภธรจงหวดสระแกว พบวา มปญหาดานการจดระบบสายตรวจและดานการสบสวนจบกม อยในระดบมาก สวนดานอน ๆ อยในระดบปานกลาง พชร วรตนโยสนทร (2544) ศกษานโยบายการปองกนอาชญากรรมแบบมสวนรวม โดยชมชนของสานกงานตารวจแหงชาต: กรณศกษาโครงการสมาชกแจงขาวอาชญากรรม (กองปราบอาสา) พบวา รปแบบและแนวทางการปองกนอาชญากรรมแบบมสวนรวมนนเปน กลยทธทดในการเสรมสรางความสมพนธและความรวมมอระหวางประชาชนกบตารวจใน การแกไขปญหาอาชญากรรมและเปนการเสรมสรางพลงชมชนเพอการพฒนาประเทศ และพบวา มปญหาดานบคลากร งบประมาณ และวสดอปกรณ ตลอดจนปญหาทางดานการเมอง สถตพร ปงโพธ (2545) ศกษาปญหาและขอเสนอแนะในการแกปญหาการปฏบตงาน ปองกนและปราบปรามอาชญากรรมของเจาหนาทตารวจ จงหวดสมทรปราการ พบวา ปญหา อยในระดบมาก และมขอเสนอแนะในการแกปญหาซงสานกงานตารวจแหงชาตควรจดสรรงบประมาณและวสดอปกรณใหเพยงพอและเหมาะสม ชวลต อนนตรงส (2546) ศกษาวจยเรอง ทศนคตของประชาชนตอการปฏบตหนาทในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมของตารวจสถานตารวจภธรนครชยศร จงหวดนครปฐม การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาทศนคตของประชาชนตอการปฏบตหนาทในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมของตารวจ และเพอศกษาเปรยบเทยบทศนคตของประชาชนตอการปฏบตหนาทในการปองกนปราบปรามอาชญากรรมของตารวจสถานตารวจภธรอาเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม เมอจาแนกตามปจจยสวนบคคลและปจจยทางสงคม กลมตวอยางทใชในการวจยนคอ หวหนาครวเรอนทอยในเขตรบผดชอบของสถานตารวจภธรอาเภอนครชยศร รวมทงสน 379 คน โดยวธการสมตวอยางแบบชนภม (Stratified Random Sampling) เครองมอในการวจย คอ แบบสอบถาม สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ รอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) การทดสอบคาทแบบอสระ (Independent t-test) และการทดสอบคาเอฟ (F-test) และการวเคราะหรายค โดยใช Scheffe’ Method ผลการวจยพบวา ทศนคตของประชาชนตอการปฏบตหนาทในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมของตารวจสถานตารวจภธรอาเภอนครชยศร อยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ประชาชนมทศนคตตอการปฏบตหนาท ดานความยตธรรม ดาน ความสนใจกระตอรอรนในการปฏบตหนาท ดานการปฏบตตามระเบยบวนยของตารวจในระดบมาก สวนดานอน ๆ อยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเรยงจากมากไปหานอย คอ ดานการมมนษยสมพนธเขากบประชาชนไดด ดานความรความสามารถหนาท และดานความซอสตย ปจจยสวนบคคล ไดแก อาย สถานภาพสมรส อาชพ และปจจยทางสงคม ไดแก ประสบการณทางตรง

45

และทางออม แตกตางกนมผลตอทศนคตของประชาชนทมตอการปฏบตหนาทในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนเพศ และระดบการศกษาทแตกตาง ไมมผลตอทศนคตของประชาชนทมตอการปฏบตหนาทในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ณฐนนท ปนแกว (2547) ศกษาปญหาและขอเสนอแนะการปองกนและปราบปราม ยาเสพตดของขาราชการตารวจในเขตพฒนาพนทชายฝงทะเลตะวนออก พบวา การจดระบบ สายตรวจ การประสานงานระหวางภาครฐและเอกชน และการสบสวนจบกม มปญหาในระดบ มาก สวนการแสวงหาความรวมมอจากประชาชน และการสอบสวนรวบรวมพยานหลกฐาน มปญหาในระดบปานกลาง สมหมาย อปถมภ (2548) ศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรม: ศกษากรณประชาชนในเขตสถานตารวจนครบาลบางนา กรงเทพมหานคร พบวา ประชาชนทพกอาศยในเขตพนทสถานตารวจนครบาลบางนา มสวนรวมในการปองกนและปราบปรามอาชญากรรมในระดบปานกลาง และประชาชนตองการใหสายตรวจเพมความถในการตรวจตราพนทมากกวาเดม รวมทงใหความสาคญกบเบาะแสทไดรบแจงจากประชาชนมากขน งานวจยในตางประเทศ Blum and Naylor (1968) ไดศกษาเกยวกบความพงพอใจในการทางานของตารวจและบคคลทเพงจะลาออกจากตารวจในเมองวอชงตน ในป ค.ศ. 1971 พบวา ปจจยเกยวกบเรองศกดศรของอาชพตารวจ เปนปจจยทมความสาคญมากทสดทจะทาใหตารวจเกดความรสกพงพอใจในงาน บคคลทเขารบราชการตารวจนนสวนใหญมความรสกวาประชาชนจะตองใหความเคารพนบถอในงานทพวกเขาปฏบตอย นอกจากนปจจยอน ๆ ททาใหตารวจไมพงพอใจในงาน คอ โอกาสกาวหนาในการทางานทจะไดรบตาแหนงสงขนไปนนมนอย งานทจะตองปฏบตใน เวลากลางคน ความไมยตธรรมในการปกครองบงคบบญชา Kelling (1974) ไดศกษาวจยเกยวกบผลกระทบของยทธวธตรวจทองททมตอการปองกนอาชญากรรมในเขตเมองแคสซสซต รฐมสซร พบวา ยทธวธตรวจโดยรถวทยสายตรวจไมมคณคาในการปองกนอาชญากรรมและไมไดชวยใหประชาชนอบอนขนแตอยางใดและในขณะเดยวกน ไดศกษาวจยประเมนผลโครงการ Precinct 25 โครงการ Precinct 20 และโครงการ Beat Patrol Experiment พบวา การเพมกาลงสายตรวจเทามแนวโนมชวยลดคดประทษรายตอทรพยบนถนน และในพนทสาธารณอน ๆ อยางเหนไดชด ในขณะทสายตรวจวทย และสายตรวจเดนเทา ไมสามารถชวยลดอาชญากรรมประเภทประทษรายตอทรพยในเคหะสถานและไมอาจลด

46

ความหวาดกลวภยอาชญากรรมในชมชนทอาศย National Advisory Commission on Criminal Justice Standards and Goals (1973) ไดวจยเกยวกบปญหาอาชญากรรมในรปชมชน สรปไดวา การตอสกบอาชญากรรมไมใชความรบผดชอบของหนวยงานตารวจโดยลาพง แตทวาควรเปนความรวมมอกนระหวางชมชนกบเจาหนาทตารวจในการลดขอบเขต และความรนแรงของปญหาอาชญากรรมทเกดขน โดยหนวยงานของตารวจมหนาทใหขอมลแกประชาชนถงวธการปองกนตนเอง บานเรอนและครอบครว และประชาชนจะตองมความรบผดชอบเบองตนเกยวกบปดลอกประตหนาตางและรายงานพฤตกรรมอาชญากรหรอพฤตกรรม ทนาสงสยในละแวกบานของตนเอง ดงนน ประชาชนจงจาเปนตองมสวนรวมในการปองกนอาชญากรรมรวมกบเจาหนาทตารวจ ซงเปนหวใจของการปองกนอาชญากรรม กลาวโดยสรป ผลงานวจยทงในและตางประเทศดงกลาว ตางมงศกษาถงสภาพปญหา ตาง ๆ ทสงผลตอการปฏบตหนาทของขาราชการตารวจ เพอเปนขอมลในการปรบปรงและ พฒนาประสทธภาพในการปฏบตหนาทของขาราชการตารวจอนจะสงผลตอประสทธผล นนคอ ความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชนในทสด

นยามศพทเชงปฏบตการ เพอเปนแนวทางในการเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมล ผวจยจะกาหนดนยามศพทเบองตนไว ดงน 1. ประชาชน หมายถง ประชาชนผมสทธเลอกตงในอาเภอศรราชา จงหวดชลบร ประกอบดวยตาบลบางพระ ตาบลศรราชา ตาบลสรศกด ตาบลบอวน ตาบลหนองขาม ตาบล ทงสขลา และตาบลแหลมฉบง 2. สราดองสมนไพร หมายถง ยาดองเหลา โดยการใชเหลาหรอแอลกอฮอลเปนตวทาละลายกบพชสมนไพรเพอใหสารประกอบสาคญในพชสมนไพรถกละลายออกมาไดจานวนมาก 3. คณภาพของผลตภณฑ หมายถง ลกษณะของรสชาต กลน ส สรรพคณ ความสะอาด และราคาสมเหตสมผลของสราดองสมนไพร 4. ราคาเมอเปรยบเทยบกบสราชนดอน หมายถง ราคาของสราดองสมนไพร เปนจานวนเงน (บาท) เมอเปรยบเทยบกบสราขาว สราผสม สราปรงพเศษ สราพเศษ สราแช 5. ความเหมาะสมของทาเลทตง หมายถง การใกลทพกอาศย ความปลอดภยในการบรโภคและเปนเสนทางผาน 6. การสงเสรมการตลาด หมายถง มาตรการจงใจใหลกคาซอสราดองสมนไพร ไดแก การสะสมแตม การมของแถม การลดราคา และเจาของรานชวนคย/เปนกนเอง

47

7. เพศ หมายถง พฤตกรรมทดจากการแตงกายวาเปนชายหรอหญง 8. อาย หมายถง จานวนป นบตงแตแจงเกด 9. สถานภาพสมรส หมายถง สถานภาพของบคคลทแบงออกเปนสถานภาพ โสด สมรส หมาย หรอหยาราง 10. ระดบการศกษา หมายถง ระดบของการจบการศกษา ไดแก 1) ไมไดเรยนหนงสอ 2) จบประถมศกษาภาคบงคบ 3) จบมธยมศกษาตอนตน 4) มธยมศกษาตอนปลาย /ปวช. 5) จบระดบ ปวส. / อนปรญญาหรอเทยบเทา 6) จบปรญญาตร 7) สงกวาปรญญาตร 11. อาชพ หมายถง การทางานถกกฎหมายทเปนรายไดหลก 12. รายได หมายถง จานวนเงน (บาท) ทไดรบจากการทางานทกประเภทตอเดอน/ป