9 2 2560 ค ำน ำวารสารน ต เวชศาสตร ป ท 9 ฉบ บท 2 กรกฎาคม – ธ นวาคม 2560 ~ 55 ~ ค ำน ำ สารเสพต

วารสารนตเวชศาสตร ปท 9 ฉบบท 2

กรกฎาคม – ธนวาคม 2560

~ 55 ~

ค ำน ำ

สารเสพตดเปนปญหาส าคญของประเทศไทย แตละสปดาหมขาวการจบกมสารเสพตดจ านวนมาก

ในพนทตาง ๆ ทวทงระเทศไทย แมวาสารเสพตดสวนใหญทมการระบาดในปจจบนคอ ยาบา แตการเฝา

ระวงสารเสพตดตวใหมของหนวยงานทเกยวของระดบนานาชาต เชน UNODC แสดงใหเหนวาสารเสพตด

ทมแนวโนมการแพรระบาดในชวง 5 ปทผานมาคอ สารเสพตดกลม NPS เจาหนาทและบคลากรทเกยวของ

กบการปองกนปราบปรามการซอขายสารเสพตด รวมถงการรกษาผตดสารเสพตดตองตดตามขอมลเหลาน

อยางใกลชด พฒนาเทคนคการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการและพฒนาวธการดแลบรบาลผตดสารเสพ

ตดเหลาน



วตถประสงค

วารสารนตเวชศาสตร เปนวารสารของภาควชานตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย มวตถประสงคในการจดท าวารสาร ไดแก

1. เพอเผยแพรความรทางนตเวชศาสตร นตวทยาศาสตร กฎหมาย จรยธรรมและปรชญา

2. เปนสอกลางในการเผยแพรแนวความคดสรางสรรค ทมประโยชนตอสงคมอยางมเหตผล

3. เพอพฒนามาตรฐานทางวชาชพนตเวชศาสตร และนตวทยาศาสตร

4. เพอพฒนารปแบบของกระบวนการยตธรรมของประเทศไทยใหเปนทยอมรบในระดบสากล

5. เปนสอกลางในการเผยแพรผลงานวจยของแพทยประจ าบาน นสต นกศกษาและนกวจย

คณะผจดท ำ/กองบรรณำธกำร

1. ผศ.นพ.ณฐ ตนศรสวสด บรรณาธการ

2. ผศ.นพ.อดมศกด หนวจตร

3. ผศ.นพ.กรเกยรต วงศไพศาลสน

4. อ.นพ.ธรโชต จองสกล

5. อ.นพ.ภาณวฒน ชตวงศ

6. ภญ.กญญนลน หรญเศรษฐธาดา ผชวยบรรณาธการและเลขานการ

วำรสำรออนไลน

http://www.forensicchula.net

http://www.forensicchula.net/



~ 57 ~

สำรบำญ

Original article

- ความถอลลลของ STR ต าแหนง D10S1248 ในประชากรไทยภาคเหนอ 59

Miscellaneous

- พษของนอยหนา 66

- พษของล าโพง 69

- ลลาวด 75

- การรณรงคเลกสบบหร 79

- NPS 84



ภำพปก

ชอภำพ Golden Summer, Eaglemont

ศลปน Sir Arthur Ernest Streeton

สถำนท National Gallery of Australia

ทมำ https://en.wikipedia.org/wiki/Arthur_Streeton#/media/File:Arthur_Streeton_-

_Golden_summer,_Eaglemont_-_Google_Art_Project.jpg

กำรสงบทควำม

วารสารนตเวชศาสตรเปนวารสารรายสเดอน รบเผยแพรผลงานทเกยวของทางนตเวชศาสตร

นตวทยาศาสตร กฎหมาย จรยธรรมและปรชญา โดยใหสงผลงานตพมพในกระดาษขนาด A4 หรอ

ไฟลขอมลในสอบนทก หรอจดหมายอเลกทรอนกส

ผลงานทสงเพอตพมพสามารถใชไดท งภาษาไทย และภาษาองกฤษ โดยไมจ ากดรปแบบ ไมวาจะเปนบทความแสดงความคดเหน งานวจยนพนธตนฉบบ รายงานผปวย และงานในรปแบบอน ๆ

ใหระบชอเรอง ชอผวจยหรอผเขยนผลงาน และสงผลงานไดท

ผศ.นพ.ณฐ ตนศรสวสด

ภาควชานตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ถ.พระราม4 เขตปทมวน กทม.10330

หรอท e-mail: [email protected]

mailto:[email protected]



~ 59 ~

ควำมถอลลลของ STR ต ำแหนง D10S1248 ในประชำกรไทยภำคเหนอ

Allele Frequency of STR Loci D10S1248 in Northern Thai Population

ธนภรณ เนตรทพย *

ศ.นพ.ธานนทร ภพฒน **

บทคดยอ

ไมโครแซลเทลไลท หรอ STR (short tandem repeat) คอเครองหมายทางพนธกรรมในกระบวนการ

ทางนตวทยาศาสตร เปนหนงในเครองมอทสามารถแยกเอกลกษณของบคคลและสามารถทดสอบ

ความสมพนธทางสายเลอดไดอยางมประสทธภาพ โดยอาศยความแตกตางของจ านวนซ าของชดเบสท าให

เกดความหลายหลายของจ านวนอลลล งานวจยนมวตถประสงคเพอหาความถของอลลลของดเอนเอไมโคร

แซลเทลไลททต าแหนง D10S1248 ในประชากรไทยภาคเหนอทไมมความสมพนธทางสายเลอดจ านวน 184

คน ดวยเทคนคพซอาร (PCR: polymerase chain reaction) แลวน ามาตรวจสอบรปแบบของดเอนเอดวยพอ

ลอครลาไมดเจลอเลคโตรโฟรรสส และยอมดวยเกลอเงน พบรปแบบของอลลลทต าแหนง D10S1248

ทงหมด 8 รปแบบ คอ อลลลท 8 และ 11-17 โดยอลลลทมความถสงสดคออลลลท 13 และอลลลทมความถ

ต าทสดคอ 8 และ 11 จากการวเคราะหคาประสทธภาพทางนตวทยาศาสตรพบวา คา expected

heterozygosity (Hexp) เทากบ 0.7370 คา observed heterozygosity (Hobs) เทากบ 0.663 คาก าลงการแยกแยะ

(PD) เทากบ 0.889 และคาก าลงการคดออก (PE) เทากบ 0.505 ประชากรอยในความสมดลของฮารดไวน

เบรก คาความถทไดจากงานวจยนมความสมพนธกบประชากรกลมเอเชย คานสามารถน าไปใชในการตรวจ

พสจนเอกลกษณของบคคลและพสจนความสมพนธของพอแมลกได

ค ำส ำคญ: PCR (polymerase chain reaction), DNA, ไมโครแซทเทลไลท

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* นกศกษาปรญญาโท สหสาขาวชานตวทยาศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม

** ศาสตราจารย ภาควชานตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม



Abstract

Microsatellite which is known as short tandem repeat (STR) is the essential genetic marker for

forensic science. STR is one of the powerful tools for human individual identification and standard

paternity testing because number of repeat can be highly variable between individual in different alleles.

The objective of this research was to determine alleles frequency and forensic parameter of STR locus

D10S1248 in the Northern Thai population which have 184 unrelated individual were amplified by

polymerase chain reaction (PCR) and separated by polyacrylamide gel electrophoresis, and then the gel

stained by silver staining to develop DNA bands. For Northern Thai population, it was found 8 alleles

(alleles number 8 and 11-17), allele 13 is the most common with frequency of 0.394. The expected and

observed heterozygosity is 0.737 and 0.663, respectively. Power of discrimination and power of exclusion

are 0.889 and 0.505, respectively. Population in this research was in Hardy-Weinberg equilibrium.

Frequency of this research related to Asian population. This study confirmed that. D10S1248 can be used

for individual identification and paternity testing.

Keyword: STR, DNA, PCR (polymerase chain reaction)

บทน ำ

ในทางนตวทยาศาสตรการพสจนเอกลกษณบคคลถอเปนกญแจทส าคญอยางยงในการคนหาความ

จรงเพอใชในการคลคลายคด หากทราบวาผเสยหายหรอผตายเปนใครนนกจะสามารถก าหนดแนวทางใน

การสบหาขอเทจจรงตอไปได ปจจบนการพสจนเอกลกษณบคคลสามารถท าไดหลากหลายวธ เชน การ

ตรวจจากลกษณะภายนอกทสามารถสงเกตไดดวยตาเปลา รอยสก ต าหน ไฝ รองรอยบาดแผลหรอความ

พการ การตรวจลายพมพนวมอ การตรวจลายพมพฟน เปนตน แตวธการ ทไดรบการยอมรบกนอยาง

แพรหลายวามประสทธภาพและความแมนย าสงวธหนงคอ การตรวจพสจนลายพมพดเอนเอ (DNA

fingerprint) ซงมความสามารถตรวจวตถพยานทางชวภาพไดหลากหลายมาก เชน คราบเลอด คราบน าลาย

เสนผม เสนขน อสจ กระดก เปนตน ดเอนเอยงสามารถใชตรวจหาความสมพนธทางสายเลอดไดโดยอาศย

หลกการถายทอดทางพนธกรรมทจะถายทอดจากรนหนงไปยงอกรนหนงเสมอ



~ 61 ~

ในการตรวจพสจนลายพมพดเอนเอจะตรวจโดยอาศยความแตกตางของจ านวนซ าของชดเบสท าให

เกดความหลากหลายของจ านวนอลลลในสายของดเอนเอ (tandem repeat) จะประกอบไปดวยล าดบของเบส

ทมการซ ากนอยางตอเนอง ขนาดเทา ๆ กนเรยงซ ากน ในชดเบสซ า 1-6 คเบส แตไมเกน 100 ซ า จะเรยกวา

short tandem repeat สามารถน ามาหาความแตกตางของดเอนเอบรเวณทสนใจโดยใชเทคนค

PCR(polymerase chain reaction) โดยจะใชไพรเมอรทมความจ าเพาะเจาะจงกบบรเวณต าแหนงทสนใจ

น ามาทดสอบความแตกตางของจ านวนชดเบสซ าดวยเทคนคการแยกดวยกระแสไฟฟา

ส าหรบการตรวจพสจนบคคลดวยดเอนเอนน การตรวจเพยงต าแหนงเดยวไมเพยงพอทจะแยก

บคคลแตละบคคลออกจากกนได จ าเปนตองมการตรวจในหลาย ๆ ต าแหนงรวมกน เพอท าใหโอกาสทจะ

พบลกษณะดเอนเอทบคคลแตละคนจะเหมอนกนใหนอยทสด ซงในบางครงอาจพบปญหาทท าใหการตรวจ

เกดความซบซอนอนเนองมาจาก เกดการกลายพนธ การขาดหายของดเอนเอ หรอ ดเอนเอทพบไมครบสวน

ท าใหคาความเชอมนในการตรวจพสจนลดลง สงผลกระทบตอหลกฐานทไดมาอยางจ ากด ดงนนการเพม

ทางเลอกหรอโอกาสการตรวจพสจนดเอนเอในต าแหนงใหม สามารถน ามาใชเพอเพมคาความนาเชอถอ

ของหลกฐานหรอน ามาใชหากเกดกรณซบซอนขนจากความจ าเปนในการตรวจพสจนหลกฐานทไดมาอยาง

จ ากด มการเสนอการตรวจ STR ในขนาดทเลกลง โดยการเลอนไพรเมอรมาใกลกบต าแหนงทตองการมาก

ขน ท าใหลดขนาดของ PCR product ลง มความไวในการตรวจมากขน เรยกวา miniSTR ซงเปนผลดอยางยง

ตอหลกฐานทไมสามารถเลอกไดวาจะมาในรปแบบใด อาจเกดการเสอมสภาพ หรอใหผลลบจากการตรวจ

STR ขนาดปกต มการศกษา miniSTR ในต าแหนงใหมทนอกเหนอจากการตรวจของ CODIS (combined

DNA index system) ในหลายประชากรทวโลก แสดงใหเหนวาแตละประชากรมความถทแตกตางกน เชน

การศกษาความแตกตางของประชากรสามเชอชาตทอาศยอยในประเทศสงคโปร หรอความแตกตางของเชอ

ชาตจนและเกาหลทอาศยอยในประเทศจน นอกจากน miniSTR ยงใหคาทางสถตทสง แสดงถง

ประสทธภาพในการตรวจพสจนบคคลไดใกลเคยงกบคา STR ขนาดปกต การตรวจพสจนรวมกบ STR

ต าแหนงอน ยงเปนการเพมคาขอมลทางพนธกรรมไดอกดวย

ในงานวจยนไดเลอก miniSTR ต าแหนง D10S1248 ซงตงอยบนโครโมโซมท 10 มล าดบเบสซ าคอ

[GGAA]n มาศกษาในประชากรไทยภาคเหนอ จากการศกษากอนหนาในต าแหนง D10S1248 ในกลายกลม

ประชากร พบวาต าแหนงดงกลาวใหคาทางสถตทสง บงบอกไดวามประสทธภาพและความหลากหลายของ

ต าแหนงทพบ มความเหมาะสมทจะน าไปใชในการตรวจพสจนเอกลกษณบคคลและการตรวจหา

ความสมพนธทางสายเลอดรวมกบต าแหนง STR อน ๆ ได



วธกำรทดลอง

ตวอยางดเอนเอจากเซลลเยอบกระพ งแกมและเลอดจากผ ทมาท าการตรวจพสจนดเอนเอทหองปฏบตการสารพนธกรรม ภาควชานตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม โดยเปนประชากรทอาศยอยใน 17 จงหวดภาคเหนอทไมมความเกยวพนทางสายเลอด จ านวน 184 ตวอยาง (368 อลลล) น าตวอยางมาสกดดเอนเอดวย Chelex ท าการเพมปรมาณดเอนเอ ดวยเทคนค polymerase chain reaction (PCR) ประกอบไปดวย ดเอนเอตนแบบ 1 ไมโครลตร, JumpStart (Sigma, USA) 5 ไมโครลตร, 4 ไมโครโมลาร D10S1248 ไพรเมอร (ตารางท 1) 1 ไมโครลตร และ น ากลน 3 ไมโครลตร เมอเตรยมสภาวะเรยบรอยแลวท าการผสมใหเขากนแลวน าเขาเครองเพมปรมาณสารพนธกรรม (thermocycle machine) โดยใชโปรแกรมปรบอณหภมดงตอไปน โดยจะตงไว 30 รอบ (30 cycles) โดย Pre-denaturation 95 องศาเซลเซยส เปนเวลา 10 นาท, Denaturation 94 องศาเซลเซยส เปนเวลา 30 วนาท, Annealing 57 องศาเซลเซยส เปนเวลา 30 วนาท, Extension 72 องศาเซลเซยส เปนเวลา 45 นาท และ Final-extension 60 องศาเซลเซยส เปนเวลา 5 นาท จากนนตรวจสอบ PCR product ดวย 8.5% polyacrylamide gel electrophoresis การตรวจสอบผลโดยจะเทยบกบ allelic ladder ของต าแหนง D10S1248 แลวประเมนประสทธภาพทางนตวทยาศาสตรดวยสมการทางสถต

ตำรำงท 1 ล าดบเบสไพรเมอรทใชในการเพมปรมาณเครองหมายพนธกรรม STR ต าแหนง D10S1248

Sequence bp

Forward primer 5’- TTAATGAATTGAACAAATGAGTGAG -3’ 25 Reverse primer 5’- GCAACTCTGGTTGTATTGTCTTCAT -3’ 25

ผลกำรศกษำ

จากการเพมปรมาณ ดเอนเอดวยเทคนค PCR ดวยไพรเมอรทมความจ าเพาะเจาะจงกบ ต าแหนง

D10S1248 ในประชากรไทยภาคเหนอ 184 ตวอยาง โดย เมอน าไปวเคราะหดวย 8.5% polyacrylamide gel

electrophoresis โดยใช allelic ladder เปน ดเอนเอมาตรฐาน ในประชากรตวอยางพบอลลล 8 รปแบบ คออล

ลลท 8 และ 11 – 17 มขนาด 79–115 คเบส แสดงในรปท 1 อลลลทพบมากทสดคออลลลท 13 อลลลทพบ

นอยทสดคอ อลลลท 8 และ 11 จากนนน าขอมลทไดจากประชากรไปประเมนประสทธภาพทางนต

วทยาศาสตร ไดผลการประเมนตามตารางท 2



~ 63 ~

รปท 1 ผลการตรวจสอบอลลลของต าแหนง D10S1248 ดวย 8.5% polyacrylamide gel

โดย 1, 2, 3, … , 10 ตวอยางดเอนเอในประชากรไทยภาคเหนอ L คอ allelic ladder ของ STR ทต าแหนง D10S1248

ตำรำงท 2 ความถอลลลทพบในประชากรภาคเหนอ ต าแหนงท 8 และ 11-17 โดยทต าแหนง D10S1248 มเบสซ าเปน

[GGAA]n และการประเมนประสทธภาพทางนตวทยาศาสตรในประชากรไทยภาคเหนอ

Allele number Frequcncy 8 1 0.003

11 1 0.003 12 23 0.063 13 145 0.394 14 62 0.168 15 97 0.264 16 32 0.087 17 7 0.019

Hexp 0.737 Hobs 0.663 PD 0.889 PE 0.505 PIC 0.735

หมำยเหต Hexp; expected heterozygosity, Hobs; observed heterozygosity, PD; power of discrimination, PE; power of Exclusion, PIC; polymorphic information content



สรปและอภปรำย

จากการศกษาความถอลลลในประชากรไทยภาคเหนอทไมมความสมพนธทางสายเลอด โดย

คดเลอกจาก บดา-มารดาทมภมล าเนาอาศยอยใน 17 จงหวดภาคเหนอ ทต าแหนง D10S1248 จ านวน 184

ตวอยาง ซงเปน STR ทมขนาดเลก (miniSTR) พบรปแบบอลลลทงหมด 8 รปแบบ คอ อลลลท 8 และอลลล

ท 11-17 มขนาด 79-115 คเบส รปแบบของอลลลทพบมล าดบเบสซ าเปน [GGAA]n ความถอลลลทพบมาก

ทสดคออลลลท 13 (0.394) ซงมความสอดคลองกบการศกษาในกลมประชากรเอเชย ดงเชนในการศกษาท

ประเทศจน กลมประชากร She ในจงหวด Fujian ในจน หรอการศกษาหาความถของอลลลในประชากร

ญปน และขอมลประชากรเกาหลทต าแหนง D10S1248 ทงสามประชากรมความถของอลลลท 13 เปน

ความถสงสด ซงเปนไปไดวาประชากรทงสามมความเกยวพนทางชาตพนธเชนเดยวกบประชากรไทย

ภาคเหนอ จากการถายทอดทางลกษณะทางพนธกรรมจากรนสรน ประชากรทน ามาท าการศกษานน อยใน

สมดลของฮารด-ไวนเบรก (Hardy-Weinberg equilibrium) จากการทดสอบดวย chi-square test แสดงให

เหนวา วธการทน ามาใชในการทดสอบหาคาความถของอลลลทต าแหนง D10S1248 มการเลอกสมตวอยาง

ประชากรทเหมาะสม

เมอพจารณาจากการประเมนคาประสทธภาพทางนตวทยาศาสตรในประชากรไทยภาคเหนอ คา

expected heterozygosity (Hexp) และคา observed heterozygosity (Hobs) เทากบ 0.737 และ 0.663 ตามล าดบ

แสดงถงการพบจโนไทปทเปนลกษณะพนธทาง (heterozygous) ไดสง ซงคาทไดนนสอดคลองกบคา

polymorphic information content (PIC) เทากบ 0.735 เปนคาทบงบอกความหลากหลายของขอมลทศกษา

ซงมคาทใกลเคยงกน บงบอกไดคา ต าแหนง D10S1248 มความหลากหลายของขอมลทางพนธกรรมสง ม

โอกาสนอยทจะพบบคคลทมลกษณะทางพนธกรรมทเหมอนกนนอย คา power of discrimination (PD)

เทากบ 0.889 คอคาก าลงการแยกแยะทสามารถแยกบคคลสองคนทไมมความเกยวของกนไดถงรอยละ 88.9

และคา power of exclusion (PE) เปน คาก าลงการคดออกทแสดงความสามารถในการคดบคคลทไมใชพอ

ออกไป ในการพสจนความสมพนธทางสายเลอด ซง ประกอบไปดวยสามคา คอ PE(no parent), PE(one

parent) และ PE ซงเทากบ การจะใชคาใดนนแลวแตกรณทมการตรวจ ซงจะสามารถคดบคคลทไมใชพอ

ออกไปไดอยางถกตองในการตรวจ ไดถง รอยละ 33.18, 50.94 และ 50.5 ตามล าดบ โดยใชต าแหนง

D10S1248 เพยงต าแหนงเดยว



~ 65 ~

กตตกรรมประกำศ

ผ วจยขอขอบพระคณบคลากรหองปฏบตการสารพนธกรรม ภาควชาน ต เวช คณะแพทยศาสต ร

มหาวทยาลยเชยงใหม ทใหความชวยเหลอและเออเฟอสถานทในการท าวจย

เอกสำรอำงอง

1. ธานนทร ภพฒน, วทยาการดเอนเอในงานนตเวช :ภาควชานตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม,

ISBN 974-565-877-4, 2538.

2. ธานนทร ภพฒน และ วฑรย ทะสยะ, Standard Operation Procedure งานตรวจวเคราะหดเอนเอ ส าหรบงานนตเวช

ภาควชานตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2549.

3. วชย บญแสง และคณะ, ลายพมพดเอนเอ...จากสารพนธกรรมสเทคโนโลยพสจนบคคล, ส านกงานพฒนา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต, พมพครงท 3, กรกฎาคม, 2547.

4. Bai, R., Shi, M., Yu, X., Lv, J. and Tu, Y., Allele frequencies of six miniSTR loci of two ethnic population in

China. Forensic Science International, 168:e25-e28, 2007.

5. Chung, U,. Shin, K., Park, M., Kim, N., Yang, W., Cho, S. and Lee, H., Population data of nine miniSTR loci in

Koreans. Forensic Science International, 168:e51-e53, 2007.

6. Hill, C.R. and Butler, J.M., Characterization of new miniSTR loci to aid analysis of degraded DNA. Journal

Forensic Science, Vol. 50. No.1, January, 2005.

7. Hill, C.R., Kline, M.C., Coble, M.D. and Butler, J.M., Characterization of 26 miniSTR Loci for Improved Analysis

of Degraded DNA Samples. Journal Forensic Science, Vol. 53. No.1, January, 2008.

8. Jin, H.J., Kim, K.C., Yoon, C.E. and Kim, W., Forensic and Population genetic analyses of eighteen non-CODIS

miniSTR loci in the Korean population. Journal of Forensic and Legal Medicine, 20:1093-1097, 2013.

9. Ozeki, M. and Tamaki, K., Allele frequencies of 37 short tandem repeat loci in a Japanese population., Legal

Medicine, 15, 342-246, 2013.

10. Yong, R.Y.Y., Gan, L.S.H., Coble, M.D. and Yap, E.P.H., Allele frequencies of six miniSTR loci of three ethnic

populations in Singapore. Forensic Science International, 166:240-243, 2007.

11. Yuan, L., Ou, Y., Liao, Q., Gui, J., Bai, X., Ge, J., Ye, J. and Zhang, L., Population genetics analysis of 38 STR loci in the population from Fujian Province of China. Legal Medicines, 16: 314-318, 2014.



พษของนอยหนา

แสงชย นทวรนารถ *

บทคดยอ

นอยหนาเปนพชทเปนแหลงพลงงานใหกบรางกายและยงเปนแหลงของ วตามน C B2 B3 B5 B6 B9 ไทอามน

แมกนเซยม เหลก ฟอสฟอรสและโพแทสเซยม นอกจากนใบและเมลด รวมทงผลออนของตนไมชนดนยงสามารถใชเปน

ยาก าจดแมลงได อยางไรกตาม เปลอกและใบของตนไมนอาจเปนสาเหตใหเกดการระคายเคองตอตาได

Toxicity of sugar apple

Saengchai Nateeworanart *

Abstract

Sugar apple is a beneficial fruit because this fruit is high in energy, an excellent source of vitamin C

and manganese, a good source of thiamine and vitamin B6, and provides vitamin B2, B3 B5, B9, iron,

magnesium, phosphorus and potassium in fair quantities. In addition, the seeds, leaves and young fruits are

insecticidal. However, the toxic of sap from cut branches and leaf can irritate and can severely injure the

eyes.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* คณะสหเวชศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร พษณโลก

* Department of Medical Technology, Faculty of Allied Health Sciences, Naresuan University Phitsanulok.



~ 67 ~

บทน า

นอยหนา (Sugar apple, Sweet sop, Custard apple ) มชอวทยาศาสตรคอ Annona squamosa L. ม

ชอทองถนทแตกตางกนไป เชน เตยบ, นอยแน, มะนอแน, มะแน, มะออจา, มะโอจา, ลาหนง, หนอเกลาะ

แซ, หมกเขยบ เปนพชทจดอยในวงศ Annonaceae

นอยหนาเปนไมยนตน เปลอกตนเกลยง สเทาอมน าตาล ใบเดยวรปร เรยงสลบไปตามขอตน ดอก

เดยว ออกตามซอกใบ หอยลง กลบเลยง 3 กลบ กลบดอก สเหลองอมเขยว รปหอก ม 6 กลบ เรยง 2 ชน ชน

ละ 3 กลบ หนาอวบน า เกสรตวผและรงไขจ านวนมาก ผลเปนผลกลม รปกลมปอม เสนผาศนยกลาง

ประมาณ 3-4 นว เปลอกผลเปนสเขยว ผวขรขระ เปนปมกลมนนเชอมตอกน เนอผลสขาว เมลดรปไขสด า

หรอสน าตาลเขม (รปท 1)

สรรพคณทใชเปนสารทก าจดตวและไขแมลงไดหลายชนดขนกบสารใชสกดสารส าคญออกมาโดย

สารส าคญของเมลดนอยหนาทฆาแมลงและไขของแมลงไดคอ annonin, neoannonin, squamocin,

annonareticin, squamostatin E, squamostatin B1 และ flavonoid โดยพบวามฤทธฆาแมลงศตรพชหลายชนด

เหา ตวออนยง แมลงสาบและแมลงกนผา 1, 3

รปท 1 ตนนอยหนาในมหาวทยาลยนเรศวร



ความเปนพษของนอยหนา

ส าหรบความเปนพษของตนนอยหนาเมอใหสารสกดสวนทอยเหนอดนมพษปานกลาง น าคนจาก

เมลดและใบไมท าใหเกดพษถงตาย และเมอน าน าคนจากใบจะท าใหความดนโลหตเปลยนแปลง น าคนจาก

เมลดและใบนอยหนามพษนอยมากหากใหโดยการรบประทาน แตการฉดเขารางกายจะมพษปานกลาง แต

สารสกดจากใบและเมลดจะท าใหเยอตาขาวแดง เยอตาขาวรอบกระจกตาบวมอยางชา ๆ ในขณะทการ

ตอบสนองของมานตาและกระจกตายงเปนปกต ส าหรบผลตอผวหนงสามารถท าอนตรายตอผวหนง สวน

ใบและเมลดท าใหผวหนงรอนแดง (erythema) และบวมขนอยางชา ๆ 1-3

สรป

นอยหนาเปนผลไมทอดมไปดวยวตามนและเกลอแรทมประโยขนตอรางกาย อกทงยงเปนแหลง

พลงงานส าหรบรางกายไดอกดวย รวมทงเปนผลไมทสามารถปลกไดทวไปในประเทศไทยและมคณสมบต

ในการเปนยาก าจดแมลงตามธรรมชาตทด โดยมการใชใบของพชนในการก าจดเหา แตการใชสารสกดจาก

นอยหนาควรมการะมดระวงในการใชเพราะเปลอกและใบของพชชนดนสามารถท าใหเกดการระคายเคอง

ตอผวหนงและตาได4-5

เอกสารอางอง

1. นอยหนา. สบคนเมอ 6 เมษายน 2560 สบคนจาก http://medplant.mahidol.ac.th/pubhealth/annona.html

2. Medthai. นอยหนา. สบคนเมอ 9 เมษายน 2560 สบคนจาก https://medthai.com/นอยหนา

3. เตม สมตนนทน. ชอพรรณไมแหงประเทศไทย กรงเทพ: ส านกงานหอพรรณไม กรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธ

พช. 2557

4. Morton FJ, Miami, FL Custard Apple. In: Fruits of warm climates. 1987; 80–83. . [cited 2016jJul 13] Available from:

https://www.hort.purdue.edu/newcrop/morton/custard_apple.html

5. Sugar-apple. [cited 2016jJul 13] Available from: https://en.wikipedia.org/wiki/Sugar-apple

1.%20นอยหนา.%20สบคนเมอ%206%20เมษายน%202560%20%20สบคนจาก%20%20http:/medplant.mahidol.ac.th/pubhealth/annona.html

https://medthai.com/นอยหนา

https://www.hort.purdue.edu/newcrop/morton/custard_apple.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Sugar-apple



~ 69 ~

พษของล าโพง


บทคดยอ

ล าโพงเปนตนไมทใชเปนพชสมนไพรและเปนตนไมทปลกทวไปทงปลกประดบในสวนและพบ

เหนไดทวไปในปา พชชนดนมสารอลคาลอยดทเปนสาเหตของอาการทระบบการมองเหนผดปกต ปวด

ทอง คลนไสอาเจยร ทองเสยและท าใหหมดสตไดหากรบประทานในปรมาณมาก

Thorn apple poisoning


Abstract

Thorn apple is an herbaceous plant and often grown in gardens but can also be found growing in

the wild. The plant contains alkaloids which can cause symptoms if large quantities are eaten. The plant

poisoning responsible for vision problem, abdominal pain, nausea, vomiting, diarrhea, and coma

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------





บทน า

ล าโพง มชอสามญภาษาองกฤษวา Thorn Apple, Apple of Peru, Green Thorn Apple, Hindu

Datura, Metel ชอวทยาศาสตรคอ Datura metel L. และมชอพองวทยาศาสตรวา Datura alba Rumph. ex

Nees ถกจดอยในวงศเดยวกบมะเขอคอSolanaceae ล าโพงมชอทองถนวา มะเขอบา (ภาคเหนอ, ภาค

อสาน), ล าโพงขาว ล าโพงดอกขาว (ภาคกลาง), ละองกะ (สวย-สรนทร), เลยก (เขมร-สรนทร), มวโตะโละ

เลาเอยงฮวย (จน), หยางจนฮว มานทวหลว (จนกลาง) เปนตน

ตนล าโพง ทน ามาใชเปนยาสมนไพรในประเทศไทยมอย 2 ชนด คอ ล าโพงขาว (ตนเขยว ดอกส

ขาว) และล าโพงกาสลก (ตนสแดงเกอบด า ดอกสมวงเปนชน)

ลกษณะโดยทวไปของล าโพง

ตนล าโพง จดเปนไมลมลก ทมอายประมาณ 1-2 ป ล าตนมขนาดเลกเทาตนมะเขอพวง มความสง

ของล าตนประมาณ 2 เมตร ล าตนกลมตงตรง แตกกงกานออกไปรอบ ๆ ตน ล าโพงขาวตนสเขยว ล าตน

เปราะแตเปลอกตนเหนยว ทงตนไมมขนปกคลม ขยายพนธโดยใชเมลด เจรญเตบโตไดดในดนทอดม

สมบรณหรอดนทมปยมาก ๆ ชอบความชนแฉะ เปนพรรณไมกลางแจง เชอวามถนก าเนดอยในแถบภเขา

ทางภาคตะวนตกของประเทศปากสถานและประเทศอฟกานสถาน ตอมาไดแพรกระจายออกไปในเขตรอน

และกงรอนทวโลก รวมทงประเทศไทยดวย ซงจะพบขนไดตามธรรมชาตทวทกภาคของประเทศ

ใบล าโพง เเปนใบเดยวขนาดใหญ ออกเรยงสลบ แตใบบรเวณปลายกงเกอบจะเรยงตรงขาม

ลกษณะของใบคลายกบใบมะเขอพวง แผนใบเปนรปไขหรอคอนขางกลมเลกนอย ปลายใบแหลม โคนใบ

เฉยงและเวาเขาหากนแตมขนาดไมเทากน สวนขอบใบเปนคลนและหยกเปนซฟนหยาบ ๆ ใบมขนาดกวาง

ประมาณ 8-15 เซนตเมตร และยาวประมาณ 10-20 เซนตเมตร ใบเปนสเขยวออน กานใบยาวประมาณ 2-6

เซนตเมตร

ล าโพงออกดอกเดยวตามงามใบหรอสวนยอดของตน ลกษณะของดอกเปนรปแตรหรอล าโพง

ขนาดใหญ ดอกจะมความยาวประมาณ 3.5-5.5 นว โคนดอกเชอมตดกนเปนหลอด ปลายบานออกเปนรป

แตรชนเดยว ดอกเปนสขาวและมขนปกคลม (แตถาเปนล าโพงกาสลก ดอกจะเปนสมวงและปลายกลบซอน



~ 71 ~

กนประมาณ 2-3 ชน) โคนดอกมกลบเลยงสเหลองออนหรอสเขยวหมอย และยาวประมาณครงหนงของ

ความยาวดอก กลบดอกยาวประมาณ 7-15 เซนตเมตร สวนกลบเลยงดอกยาวประมาณ 4-6 เซนตเมตร ดอกม

ขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ 2.5-7.5 เซนตเมตร แตกออกเปน 5 แฉก ดอกมเกสรเพศผ 5 อน และเกสร

เพศเมย 1 อน

ล าโพงตดผลเมอดอกรวงโรยไปแลว โดยลกษณะของผลเปนลกกลมขนาดเทากบผลมะเขอเปราะ

แตปกคลมไปดวยหนามแหลมยาวทงผล ผลออนเปนสเขยว สวนผลแกเปนสน าตาลออน ผลมขนาดโต

ประมาณ 1-1.5 นว เมอแกจดผลจะแตกภายในแบงเปน 4 ซก ภายในมเมลดเปนจ านวนมาก เมลดเปนส

น าตาลหรอสด าและมลกษณะแบน เปนรปสามเหลยม

ภาพท 1 แสดงตนและดอกล าโพงขาวทปลกในมหาวทยาลยนเรศวร

สรรพคณทางยาของล าโพง

เมลดน ามาควพอหมดน ามน ใชปรงเปนยากนบ ารงประสาท และเมลดมสรรพคณชวยแกอาการ

ปวดฟนและน ามาต าใหเปนผงผสมกบน ามนงา ใชหยอดหน าหนวก บางต าราระบวาใชรากเปนยาแก

วกลจรต บางวาน าตมจากใบ ราก และเมลด ใชกนเปนยาแกอาการคมคลงและเปนยาลดไข เปลอกผลม

สรรพคณเปนยาแกกษย ใชตนรากล าโพงผสมกบยามหานลเทยนทอง เปนยาแกโรคซางเดก ใบมสรรพคณ



ชวยท าใหผทเปนหดหายใจไดสะดวกยงขน น าคนจากตนเมอน ามาใชหยอดตาจะท าใหมานตาขยาย

เชนเดยวกบการหยอดตา ดอกน ามาหนตากแหงผสมกบยาฉนสบแกอาการหอบหด แกการตบตวของ

หลอดลม โดยสบตอนมอาการหอบหดก าเรบและสบจนกวาอาการจะหายไป แตเดกไมควรใชวธน และไม

ควรสบมากจนเกนไป เพราะอาจจะท าใหไดรบพษได สวนใบกมสรรพคณเปนยาแกหอบหดเชนกน เพราะ

ชวยขยายหลอดลม หรอใชตนล าโพงทงตนน ามาตากแหงหนสบแกโรคหด ถานจากรากมรสเยน สรรพคณ

เปนยาแกไขพษ เซองซม และแกไขกาฬ รากใชฝนทาแกพษรอน ดบพษรอน

สารอลคาลอยด Hyoscine มฤทธกดสมองหรอกดประสาทสวนกลาง ท าใหประสาทสงบ ท าให

จตใจสงบ ท าใหงวงนอน และนอนหลบไดยาวขน แตถาไดรบในปรมาณทมากจนเกนไปจะท าใหเกดภาพ

หลอน พดจาเพอ มอาการคมคลงคลายกบไดรบยาทะโทรปน (Atropine) และท าใหหวใจเตนเรวขน มการ

หายใจแรงขน Hyoscine สามารถใชควบคมอาการอาเจยนจากการเมารถได

ขอควรระวงในการใชสมนไพรล าโพง

สตรมครรภหามรบประทานสมนไพรชนดน รวมทงผทมรางกายออนแอ ผเปนโรคตาบอดตาใส

ผปวยเปนหวดไอรอน และเปนโรคเกยวกบตบและไต หามรบประทานสมนไพรชนดนเชนกน แมแพทย

แผนโบราณของไทยจะใชล าโพงเพอรกษาโรคไดมากมาย แตกมค าเตอนวาควรระวงเปนอยางยงถงการใช

เมลด เพราะเชอวามพษทางเมาเบออยางรนแรง อาจท าใหเปนบาหรอถงตายได ดวยเหตนตนล าโพงจงมอก

ชอเรยกหนงวา “มะเขอบา” (สวนค าวามะเขอคงมาจากลกษณะทางพฤกษศาสตรของตนล าโพงทคลายกบ

ตนมะเขอพวง) ซงสอดคลองกบคนไทยในอดตจะเรยกคนบาบางจ าพวกวา “บาล าโพง” เพราะเชอวาเกดจาก

การสบหรอกนล าโพงเขาไปนนเองหากไดรบสารพษเขาไปจะท าใหเกดอาการออนเพลยและหลบไป 4-8

ชวโมง ถามจ านวนมากจะท าใหเกดอาการเพอฝน ตนเตน ตาแขง หายใจไมสะดวก พดไมออก เมอแกพษจน

แลว อาจมอาการวกลจรตตลอดไป รกษาไมหาย



~ 73 ~

พษของล าโพง

สารออกฤทธหรอสารพษทพบมากในเมลดและใบ (พบไดทกสวน แตมมากในเมลด) คอ สารใน

กลมโทรเพนอลคาลอยด (Tropane alkaloids) ไดแก ไฮออสซน (Hyoscine), ไฮออสไซอะมน

(Hyoscyamine), และสโคโพลามน (Scopolamine) ซงสารพษในตนล าโพงจะไมสามารถถกท าลายไดดวย

ความรอน

อาการเปนพษทพบ ถากนเมลดและใบล าโพงเขาไปจะแสดงอาการภายในเวลา 5-10 นาท ซงอาการ

ทพบกคอ ปากและคอแหง กระหายน าอยางรนแรง น าลายแหงท าใหกลนน าลายล าบากและท าใหพดไมชด

มอาการปวดศรษะ มไขรวมกบอาการปวดศรษะ ผปวยจะรสกสบสน มนงง ตนเตน มอาการประสาทหลอน

ทงหและตา และอาจมพฤตกรรมคลายโรคจต ท าใหเพอฝน ตาแขง ตาพรา มานตาขยาย สแสงไมได ตวรอน

ผวหนงรอนแดงและแหง กลามเนอท างานไมประสานกน หายใจชาและขด ผวหนงเปนสคล าเพราะขาด

ออกซเจน ในเดกบางคนอาจมอาการชก ชพจรเตนเรวและออน นอกจากนยงมอาการปสสาวะคง ทองผก

รายทรนแรงจะหมดสตและโคมา

การรกษาพษล าโพง

ในกรณทรบประทานเขาไปควรรบขดขวางการดดซมของสารพษ ซงอาจจะใชวธกนผงถาน เพอ

ชวยลดการดดซมของสารพษ แลวใหยาถาย และใหรบน าสงโรงพยาบาลเพอท าการลางทอง ส าหรบการให

ยาไฟโซสตกมน (Physostigmine) (เดกใหในขนาด 0.5-1 มลลกรม สวนผใหญใหในขนาด 1-4 มลลกรม)

เขาทางหลอดเลอดอยางชา ๆ โดยใชเวลาไมนอยกวา 2 นาท และขนาดยาอาจเพมขนไดโดยฉดซ าทก 5 นาท

แตขนาดยาทใชทงหมดรวมกนแลวจะตองใชไมเกน 2 มลลกรมส าหรบเดก และไมเกน 6 มลลกรมส าหรบ

ผใหญและควรมยาอะโทรปน (Atropine) ขนาด 1 มลลกรม เตรยมไวดวย เพอใชแกไขกรณทใหยาไฟโซ

สตกมน (Physostimine) มากเกนไป จนท าใหเกดอาการหวใจเตนชา ชก หรอ หลอดลมเกรงตวอยางมาก

และในกรณทผปวยมอาการตนเตนมากและมอาการชก อาจใหยาไดอะซแพม (Diazepam) ได แตตองระวง

อยาใหในขนาดสง เพราะในระยะหลงพษของสารในกลมโทรเปนอลคาลอยด (Tropane alkaloids) จะกด

การท างานของสมองสวนกลางรวมดวย ซงจะท าใหเสรมฤทธกบยาไดอะซแพม (Diazepam) ได และให

น าเกลอทางหลอดเลอดเพอชวยรกษาสมดลของน าและอเลกโทรไลตในรางกาย1-8




1. วทย เทยงบรณธรรม. หนงสอพจนานกรมสมนไพรไทย, ฉบบพมพครงท 5. หนา 693-695.

2. คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยมหดล. หนงสอสมนไพรสวนสรรกขชาต. หนา 99.

3. วทยา บญวรพฒน. หนงสอสารานกรมสมนไพรไทย-จน ทใชบอยในประเทศไทย. หนา 490.

4. สรรพคณสมนไพร 200 ชนด, ส านกงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชด าร สมเดจพระเทพ

รตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร. “ล าโพงดอกขาว”. [ออนไลน]. [30 พ.ค. 2014]. เขาถงไดจาก:

www.rspg.or.th/plants_data/herbs/.

5. มลนธหมอชาวบาน. นตยสารหมอชาวบาน เลมท 322 คอลมน: ตนไมใบหญา. (เดชา ศรภทร). “ล าโพง : พชพลงลกลบ

จากอดตสอนาคต”. [ออนไลน]. [30 พ.ค. 2017]. เขาถงไดจาก: www.doctor.or.th.

5. ระบบวนจฉยและการรกษาอาการอนเนองจากพชพษในประเทศไทย, ส านกงานขอมลสมนไพร คณะเภสชศาสตร

มหาวทยาลยมหดล. “ล าโพงขาว” [ออนไลน]. [30 พ.ค. 2017]. เขาถงไดจาก: www.medplant.mahidol.ac.th/tpex/.

6. สมนไพรทองถนรกษาโรค, ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต. “ล าโพง”. [ออนไลน]. [30 พ.ค.

2017]. เขาถงไดจาก: www.nectec.or.th/schoolnet/library/webcontest2003/100team/dlss019/.

7. (ประพนธ เชดชงาม, ศภชย รตนมณฉตร). ส านกงานปองกนควบคมโรคท 6 จงหวดขอนแกน. “ล าโพง : พชมพษ”.

[ออนไลน]. . [30 พ.ค. 2017] เขาถงไดจาก: dpc6.ddc.moph.go.th

8. ล าโพง สรรพคณและประโยชนของตนล าโพงขาว 35 ขอ ! [ออนไลน]. . [30 พ.ค. 2017] เขาถงไดจาก

https://medthai.com/ล าโพงขาว/



~ 75 ~

ลลาวด


บทคดยอ

ลลาวด เปนไมยนตนทใชในการประดบสถานทในเขตอากาศรอน ตนไมนสามารถใชเปนสมนไพรในการรกษา

โรคได อยางไรกตาม พชชนดนมน ายางทเปนพษทกอใหเกดการะคายเคองผวหนง และท าใหเกดตระตรวและอาการชก

เกรงไดในกรณทกดหรอกนดอกหรอสวนใดสวนหนงของตนไมน

Plumiria


Abtract

Plumeria sp is a perennial deciduous plant used as fragrant ornamental plant can grow in tropic, subtropical,

mediterranean or desert climate.The plant is often used as a herbal remedy. However, All parts of this shrub yield mildly

poisonous alkaloids, which can affect those with sensitive skin. Eating or biting flowers or any parts of this shrub may

cause skin irritation or mild stomach pain and cramping in some people.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------





บทน า

ลลาวด เปนไมยนตนทมถนก าเนดในอเมรกากลาง เมกซโก แครบเบยน และอเมรกาใต ในอดตคน

ไทยเรยกไมชนดนวาลนทมซงเสยงพองกบค าวาระทมจงมความเชอมาแตโบราณวาไมควรปลกตนลนทมไว

ในบรเวณบาน เนองจากมชออปมงคลจะท าใหผอาศยมความทกขใจและเกดความเศราโศกตอมาไดมการ

เปลยนมาเรยกชอใหมเปนลลาวด โดยเปนชอพระราชทานจากสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ

ซงมความหมายวา “ดอกไมทมทวงทาสวยงามและออนชอย” และในปจจบนนตนลลาวดไดรบความนยม

และปลกกนอยางแพรหลาย

ลลาวด มชอสามญวา Plumeria, Frangipani, Temple tree และชอวทยาศาสตรวา Plumeria spp. จด

อยในวงศตนเปด (Apocynaceae) และอยในวงศยอย Rauvolfioideae มชอทองถนอน ๆ วา จ าปา, จงปา

(กาญจนบร), จ าปาลาว (ภาคเหนอ), จ าปาขาว (ภาคอสาน), จ าปาขอม (ภาคใต), ไมจน (ยะลา), มอยอ

(นราธวาส), จ าไป (เขมร) โดยเปนตนไมทนยมปลกกนอยางแพรหลายเพราะออกดอกตลอดป เลยงดงาย

และสของดอกลลาวดนนยงมสสนสดใส สวยงาม ไมวาจะเปน ขาว เหลองออน ชมพ แดง และบางสายพนธ

ดอกอาจจะมมากกวา 1 ส และดอกลลาวดถกใชเปนดอกไมประจ าชาตของประเทศลาว ลลาวดเปนไมท

น าเขามาจากเขมร ซงมชอเดมวา “ตนขอม” เลากนวามการน าเขามาปลกในไทย เมอครงไปตนครธมจน

ไดรบชยชนะ แลวไดมการน าตนไมชนดนเขามาปลก และเรยกชอเปนทระลกวา “ลนธม” โดยค าวาลนนน

แปลวา ตฆอง ลนฆอง ลนกลอง สวนค าวาธมนนมาจากค าวา “นครธม” จงเปนทมาของชอลนธม และเพยน

กลายมาเปน “ลนทม” ในปจจบน โดยมผรดานภาษาไทยไดกลาวถงความหมายของลนทมไว โดยม

ความหมายวา “การละแลวซงความทกขความโศกเศราและมความสข” เพราะค าวา ลน นนมหมายวา

แตกหก ละทง สวนค าวา ทม กหมายถงความทกขโศก

ประโยชนของตนลลาวด

ลลาวดเปนไมทมสรรพคณมาก โดยดอกลลาวดและเปลกตนใชผสมกบพล ท าเปนยาแกไขและไข

มาลาเรย สวนของรากสามารถปรงเปนยาชวยรกษาไขหวด และชวยขบเหงอแกรอนใน เนอไมใชปรงเปนยา

แกไอ รวมทงยางและแกนชวยถายเสมหะและโลหต ใบแหงชวยรกษาโรคหดหอบ ดวยการใชใบลลาวด

แหงน ามาชงกบน ารอนดม นกจากนยางจากตนลลาวดใชผสมกบไมจนทรและการบรท าเปนยาแกอาการ



~ 77 ~

ปวดฟน สวนตนมการน ามาใชปรงเปนยารกษาโรคล าไสพการของมา และเนอไมและยางจากตนหรอ

เปลอกรากและเปลอกตนใชปรงเปนยาถายและชวยขบลมในกระเพาะ ใชเปลอกตนผสมกบน ามนมะพราว

มนเนย และขาว ท าเปนยาแกทองเดนและใชเปลอกตนผสมกบน ามนมะพราว มนเนย และขาว ท าเปนยาขบ

ปสสาวะ ส าหรบฝกน ามาฝนเพอน ามาใชทาแกรดสดวงทวารได และสวนเปลอกตนชวยขบระด และมการ

ใชเนอไมในการขบพยาธ รวมทงใชเปลอกรากและเปลอกตนปรงเปนยารกษาโรคหนองใน ส าหรบ

สรรพคณของยางและแกนลลาวดชวยรกษากามโรคและชวยรกษาโรคไขขออกเสบ นอกจากนใบสดใชชง

กบน ารอนรกษาหด รวมทงใบสดลลาวดลนไฟประคบรอนชวยแกอาการปวดบวมได และสวนยางและ

แกนใชปรงเปนยาถายพษ และยางจากตนลลาวดใชผสมกบไมจนทรและการบรท าเปนยาแกคน นอกจากน

ดอกลลาวดประโยชนดอกลลาวด ใชท าเปนธป และกลนของดอกลลาวดชวยท าใหนอนหลบสบายและม

ความเชอวากลนของดอกลลาวดจะชวยลดความรสกทางเพศ เหมาะส าหรบนกบวชและผฝกตน ทไม

ตองการใหกามารมณมากวนใจ1-4

พษของลลาวด

ตนลลาวดทกสวนมยางสขาวขนซงเปนพษ โดยสารทเปนพษคอกรด Plumeric acid ถาหากสมผส

ยางจะท าใหเกดผนคนตามผวหนง ผวหนงอกเสบบวมแดง รวมทงหากมการกดกนเขาไปจะเกดอาการปวด

ทอง เกดตระครวและการชกเกรงในผรบพษบางรายได และเนองจากกงของตนลลาวดเปราะและหกงาย

ตนไมน จงไมเหมาะทจะปลกในบานและสถานททมเดกเลนซกซนอย เพราะเดกอาจไดรบพษจากการสมผส

พชชนดน5



รปท 1. ลลาวดพนธขาวพวงซงเปนพนธดงเดมทปลกในมหาวทยาลยนเรศวร


1. Plumeria. [cited 2017 Mar 20] Available from: https://en.wikipedia.org/wiki/Plumeria

2. Plumeria. [cited 2017 Mar 21] Available from: https://toptropicals.com/html/toptropicals/misc/thailand/plumeria.htm

https://en.wikipedia.org/wiki/Plumeria_rubra

3. Kuigoua GM, Kouam SF, Ngadjui BT, Schulz B, Green IR, Choudhary MI, Krohn K. Minor secondary metabolic

products from the stem bark of Plumeria rubra Linn. displaying antimicrobial activities.Planta Med. 2010 ; 76(6): 620-5.

4. Tessou KZ, Lawson-Evi P, Metowogo K, Diallo A, Eklu-Gadegkeku K, Aklikokou K, Gbeassor M. Acute and Sub-

Acute Toxicity Studies of Plumeria alba Linn. (Apocynaceae) Hydroalcoholic Extract in Rat. Int J Biomed Sci. 2013 ;

9(4): 255-9.

5. U.S. department of Agriculture. Poisonous plants.Plumeria rubra [cited 2017 Mar 21] Available from:

https://www.fs.fed.us/

https://toptropicals.com/html/toptropicals/misc/thailand/plumeria.htm

https://en.wikipedia.org/wiki/Plumeria_rubra



~ 79 ~

การรณรงคเลกสบบหรของมหาวทยาลยนเรศวร


อรตน พมลศร **

ประธาน วงศตาหลา ***

บทน า

การสบบหรนอกจากจะกอใหเกดความร าคาญตอบคคลรอบขางแลวยงเปนสาเหตของเพลงไหมได

หากผสบไมระมดระวง นอกจากจะเปนพษภยตอตงผสบเองแลว โทษและโรคภยของบหรยงสงผลไปถง

ผคนรอบขางกอใหเกดผลตอสขภาพของเขาเหลานนในฐานะผสบบหรมอสอง (second hand smoker)

ส าหรบโทษของบหรทกอใหเกดโรคไมตดตอ (non communicable disease, NCD) ในป พ ศ 2558 สถาบน

เพอสขภาพ กระทรวงสาธารณสของกฤษระบวาบหรเปนสาเหตรวมทท าใหเกดโรคหวใจขาดเลอดรอยละ

61.36 โรคปอดอดตนเรอรงรอยละ 19.87 โรคมะเรงปอดรอยละ 11.87และโรคความดนโลหตสงรอยละ

6.90 นอกจากน บหรยงเปนสาเหตของการรบสารพษและสารกอโรคหลายชนดทกอใหเกดพษภยตอรางกาย

เชนคารบอนมอนอกไซด อะซโตน ไฮโดรเจนไซยาไนด แคดเมยม ฟอรมาดไฮด สารกมนตรงสโพโลเนยม

210 สารหน นโคตน ทารหรอน ามนดน ไนโตรเจนไดออกไซดและตะกว

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* ภาควชาเทคนคการแพทย คณะสหเวชศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

** ภาควชาจลชววทยาและปรสตวทยา คณะวทยาศาสตรการแพทย มหาวทยาลยนเรศวร

*** ภาควชารงสเทคนค คณะสหเวชศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร



การเฝาระวงและการควบคมโรคทเกดสบบหร

WHO Framework Convention on Tobacco Control หรอ WHO FCTC หรอ กรอบอนสญญาวา

ดวยการควบคมยาสบ ค.ศ. 2003 วาดวยการควบคมการสบบหรและการสดดมควนบหร ทมสมาชก 192

ประเทศ ซงประเทศไทยไดรวมลงนามในกรอบอนสญญาเมอ 26 มถนายน พ.ศ.2546 เปนล าดบท 36 กรอบ

อนสญญานมสาระส าคญวาดวยเรองการควบคมยาสบ มวตถประสงคเพอคมครองประชากรโลกให

ปลอดภยจากผลรายของการบรโภคยาสบและการสดดมควน กรอบอนสญญานเปนกลไกทางกฏหมาย

ระหวางประเทศตางๆ ในการสกดกนมใหผลตภณฑยาสบแพรกระจายไปทวโลก โดยเฉพาะอยางยงส

ประเทศก าลงพฒนาและหยดย งการเสยชวตจากการสบบหร ส าหรบประเทศไทย มพระราชบญญตควบคม

ผลตภณฑยาสบและพระราชบญญตคมครองสขภาพผไมสบบหร พ.ศ. 2535 และการก าหนดราคายาสบ 1-4

การรณงคการเลกสบบหรและก าหนดเขตหามสบบหรของมหาวทยาลยนเรศวร

เนองจากตระหนกถงโทษของการสบบหร มหาวทยาลยนเรศวรไดมโครงการรณรงคใหบคลากร

เจาหนาท อาจารยและนสตในมหาวทยาลยตระหนกถงโทษของการสบบหรโดยมการตดตงปายณรงคการ

เลกสบบหรขนาดใหญตามทางเขาออกมหาวทยาลย หอพกนสต สนามกฬา ตามทางเดนในอาคารเรยนและ

โรงอาหาร ส าหรบในอาคารเรยนในแตละคณะไดมการขอความรวมมอในการตดโปสเตอรตามคณะและ

ปายหามสบบหรตามอาคารเรยนและหองเรยนและหองเรยนปฏบตการ โดยเฉพาะอยางยงชวงปดภาค

การศกษาน โดยหวงผลการประชาสมพนธนสตเกาและนสตทจะเขามาใหมในปการศกษาหนาไดตระหนก

ถงความไมเหมาะสมทจะเสพบหรในสถาบนแหงน ส าหรบในสวนของคณะสหเวชศาสตรไดมการตด

โปสเตอรรณรงคการเลกสบบหรจากโปสเตอรชกชวนทใชตวอยางจรงของนสตทเลกสบบหรตามปาย

ประกาศและลฟทของคณะและก าหนดเขตหามสบบหรทงในหองเรยนและหองปฏบตการของคณะ รวมทง

ยงมการรวมมอกบส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพตดปายรณรงคการเลกสบบหรและเขต

หามสบบหรโดยใชโปสเตอรและปายหรอสตกเกอรทสวยงามและทนสมยเพอชกชวนใหนสตของคณะได

เหนถงพษภยของการสบบหร2 นอกจากนภาควชาเทนคการแพยยงเคยไดรบทนสนบสนนจาก ส านกงาน

สสส จดใหมโครงการเลกสบบหร โดยรวมมอกบโรงพยาบาลพทธชนราช เพอใหความรถงพษภยของการ

สบบหร และเจาหนาทจากโรงพยาบาลแนะแนวาทางในการเลกสบบหร บรหารปอดและตรวจสมรรถภาพ

การท างานของปอดในผเสพบหร เพอเปนแนวทางส าหรบการเลกสบบหในชมชนอกดวย



~ 81 ~

บทสรป

ในสงคมปจจบน การมองผสบบหรเปลยนไปจากอดตทผานมาทภาพนกแสดงทสบบหรถกมอง

ภาพในลกษณะทท าใหนกแสดงมคณลกษณะทดงดดใจ โดยคนในสงคมสวนใหญไดรบรถงพษภยของการ

สบบหรทงในแงของการกอใหเกดโรคจากการเสพ ความสนเปลองและการถกสงคมมองในแงลบ แตยงคงม

การสบบหรของคนในสงคงทงนอาจมสาเหตจากการอยากลองของวยรน การชกชวนของเพอน บางกอางวา

เพอลดความเครยด ซงวยรนเปนกลมทมโอกาสสบบหรจากสาเหตทกลาวมาแลว มหาวทยาลยนเรศวร

เลงเหนถงโทษและสาเหตของการสบบหร จงไดมการรณงคการลดและเลกสบบหร โดยมการรณงคในชวง

ทมการรบนองใหม เพอใหนสตทเขามาศกษาในสถานศกษาแหงนเหนถงพษภยของการสบบหร โดยภาพท

น าเสนอจะชใหเหนถงการเอาชนะใจของผสบทเคยตดบหรมากอน รวมทงคณะวชาตางๆ ในมหาวทยาลย

ไดใหรวมมอในการรณงคเรองนเปนอยางด

ปายรณรงคเขตหามสบบหรหนาหอพกนสต

ปายรณรงคขางทางเขามหาวทยาลยและขางสนามกฬา



ปายแสดงเขตหามสบบหรในอาคารคณะพยาบาล

โปสเตอรรณรงคการเลกสบบหรในลฟทและบอรดประกาศคณะสหเวชสาสตร

ปายเขตหามสบหรบางสวนทสามารถพบเหนไดตามอาคารเรยนและหองปฏบตการคณะสหเวชศาสตร



~ 83 ~


1. ส านกงานโรคไมตดตอ กรมควบคมโรคกระทรวงสาธารณสข. รายงานประจา ป 2558. ส านกงานกจการโรงพมพ

องคการสงเคราะหทหารผานศกในพระบรมราชปถมภ. 2559

2. ณฐนรน วงษสนน, ธนชพร อธวาส, ทพวรรณ ภเวยง, ชนวฒ มาณกล, จรภทร มณอนทร, ฐดาภรณ เกาส าราญ, ธรดา

ประทมรตน, นภสวรรณ ศรนาง, ภชราภา ฉายเชด. โครงการส ารวจปจจยเสยงจากการเปนโรคจากการสบหรในเจาหนาท

รกษาความปลอดภยในมหาวทยาลยนเรศวร. รายวชาวทยาการระบาดและการควบคม. คณะสหเวชศาสตร, มหาวทยาลย

นเรศวร. 2560

3. ประธาน วงศตาหลา, อรตน พมลศร, แสงชย นทวรนารถ. พฤตกรรมการสบบหรของพนกง านรกษาความปลอดภยใน

มหาวทยาลยนเรศวร พษณโลก วารสารนตเวชศาสตร 2560; 9(1): 15-22

4. พชย แสงชาญชย. การสมภาษณเพอตรวจประเมนการตดบหร. ใน:สทศน รงเรองหรญญา, (บรรณาธการ). คมอการรกษา

โรคตดบหร. กรงเทพ: เครอขายวชาชพแพทยในการควบคมการบรโภคยาสบ 2553



NPS

New psychoactive substances

นพ.ณฐ ตนศรสวสด *

นพ.อดมศกด หนวจตร *

บทน ำ

NPS ยอจาก New Psychoactive Substances หรอ Novel Psychoactive Substances ซงแปลศพทตาม

ตวอกษร NPS หมายถงสารชนดใหมซงมฤทธตอระบบจตและประสาททพงมการน ามาใชอยางแพรหลาย

อยางไรกตาม ในทางปฏบตการจดสารทอยในกลม NPS นนนอกจากสารทมการสงเคราะหขนมาใหมตาม

ชอสารกลมนคอ new หรอ novel แลว อกสวนหนงกเปนการน าสารหรอผลตภณฑทมอยหรอรจกอยแลวแต

ยงไมมความแพรหลายในการใชในดานออกฤทธตอจตและประสาทและไมถกควบคมเปนสารเสพตดไดถก

น ามาใชเพอผลทางจตและประสาทของผเสพ

เหตผลส าคญทมการน าสารกลม NPS นมาใชเสพเนองจาก NPS ยงไมถกจดใหเปนสารทถก

ควบคมหรอเปนสารเสพตดทผดกฎหมาย ท าใหมการน า NPS มาใชแทนสารเสพตดทถกควบคมและผด

กฎหมาย และอกเหตผลทส าคญคอความกาวหนาทงทางเทคโนโลยการผลตสารทเกอบทกหองปฏบตการ

สามารถผลตสงเคราะหสารใหมได รวมถงเทคโนโลยดานการสอสารทมการเผยแพรขอมลดานการผลตการ

เสพกระจายใหบคคลทวไปสามารถรบทราบขอมลเหลานไดโดยงายและรวดเรวและยงสามารถซอขายอยาง

ถกกฎหมายผานระบบอนเตอรเนตและไปรษณยระหวางประเทศ โดยขอมลจาก UNODC แสดงใหเหนวาม

การระบาดของ NPS ไปเกอบทวทกพนทบนโลก (รปท 1)

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* ผชวยศาสตราจารย ภาควชานตเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย



~ 85 ~

รปท 1 รายงานการตรวจพบ NPS ในพนทตาง ๆ (สแดง) จากขอมลของ UNODC ป ค.ศ.2015

(United Nations Office on Drugs and Crime, Early Warning Advisory on NPS, 2015)

ส านกงานปองกนยาเสพตดและปราบปรามอาชญากรรมแหงสหประชาชาต (UN Office on Drugs

and Crime – UNODC) ไดก าหนดนยาม NPS หมายถง สารเสพตด (narcotics) สารหรอยาทมผลตอจต

ประสาท (psychotropic drugs) ทไมถกควบคมตามรายการจากอนสญญา Single Convention on Narcotic

Drugs 1961 และ Convention on Psychotropic substances 1971

ในป ค.ศ.2015 The European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction ตรวจวเคราะหพบ

NPS ประกอบดวยสารเสพตด ยา สารและผลตภณฑจากพชมากกวา 560 รายการ โดยพบวาเปน NPS ตว

ใหมทตรวจพบครงแรกในป ค.ศ.2015 มากกวา 100 รายการ NPS ทตรวจวเคราะหพบนนสวนใหญเปนกลม

สารกระตนระบบประสาท (stimulants) กบสารสงเคราะหโครงสรางคลายกญชา (synthetic cannabinoids)



กำรแบงประเภท NPS

มวธการแบงกลม NPS ไดหลายรปแบบ เชน แบงตามโครงสรางเคม หรอแบงตามการออกฤทธตอ

ระบบประสาทเปนตน

UNODC แบงสาร NPS เปน 9 กลม ตามโครงสรางเคม ไดแก

1. Aminoindanes สารในกลมน เชน 2-aminoindane, MDAI และ NM-2AI

2. Phencyclidine-type substance สารในกลมน เชน Phencyclidine (PCP) และ ยาเค (ketamine)

3. Phenethylamines สารในกลมน เชน amphetamine, ยาบา (methamphetamine) และยาอ (MDMA)

4. Piperazines สารในกลมน เชน 1-benzylpiperazine (BZP), MBZP และ MT-45

5. Plant-based substances สารในกลมน เชน พชกระทอม, Khat และ Salvia divinorum

6. Synthetic cannabinoids สารในกลมน เชน HU-210, JWH-018, APINACA และ cyclohexylphenol

7. Synthetic cathinones สารในกลมน เชน mephedrone, methylone, naphyrone, α-PVP และ MDPV

8. Tryptamines สารในกลมน เชน 5-MeO-DMT, 5-MeO-DPT และ AMT

9. Other substances คอสารทไมถกจดใน 8 กลมแรก เชน 1,3-dimethylamylamine (DMAA)

รปท 2 NPS ทพบในป ค.ศ.2015 (United Nations Office on Drugs and Crime, Early Warning Advisory on NPS, 2015)



~ 87 ~

ผลของ NPS ตอรำงกำย

1. กลม Stimulants

การเสพสารในกลมนนอกจากมการกระตนระบบประสาทแลว ผลจากการทมสารสอประสาท

serotonin เพมขนยงท าใหเคลมสข (euphoria or high) มความเหนอกเหนใจ (empathy) และการเปดกวางทาง

อารมณ (Emotional openess) เพมขน

อยางไรกตามผลของสารสอประสาททมฤทธกระตนมผลตอรางกายอยางหลากหลายทงดาน

รางกายและจตใจ เชน กาวราว วตกกงวล สบสน อณหภมรางกายสง ความดนโลหตสง หวใจเตนผดจงหวะ

ชกกระตก เพอคลง (delirium) ระบบหายใจลมเหลว ผลการเสพในระยะยาวท าใหเกดภาวะซมเศรา ความจ า

เสอม และอาจเกดโรคจตเภท

2. กลม Synthetic cannabinoids

สารกลมนออกฤทธจบกบตวรบสารสอประสาท (cannabinoid receptor) โดยทไมมผลของการ

คลายความกงวล (anxiolytic) และการตานภาวะโรคจต (antipsychotic) ท าใหมความปนปวนขนเคอง

(agitate) สบสน พดรวและไมชด (slurred speech) ความจ าลดลง เหงอออกมาก ความดนโลหตสง ชพจรเรว

ชกกระตก โรคหลอดเลอดสมอง กลามเนอหวใจขาดเลอด ระบบหายใจลมเหลว

3. กลม Dissociative hallucinogens

ฤทธของสารกลมนสวนใหญเกดจากการยบย งโดยแยงจบกบตวรบสารสอประสาท NMDA

(uncompetitive antagonist of glutamatergic NMDA receptors) ท าใหมอาการเคลมสขแบบ dissociative โดย

การรบร (perception) ดานเวลาหายไปไมรสกเรองกาลเวลา (absence of time) รสกตวเบาหรอไมมน าหนก

(weightlessness) และรสกไมถกผกมดกบรางกาย (disconnection from the physical body) และยงมฤทธ

บางสวนทเกดจากการจบตวรบสารสอประสาท opioid และ monoaminergic

ความเสยงอนตรายตอรางกายและชวตสวนใหญเปนผลมาจากอบตเหตทเกดขนจากพฤตกรรม

และความผดปกตทางจตและประสาท เชน มพฤตกรรมย าคดย าท า พฤตกรรมระห า กาวราว หรออาจเกด

ภาวะ catatonic state ภาวะระบบหายใจลมเหลว



ผลจากการเสพในระยะยาวท าใหเกดความผดปกตรปแบบตาง ๆ ของระบบประสาทและ

ความจ า อารมณผดปกต ปวดทอง คลนไสอาเจยน หวใจเตนผดจงหวะ วบหมดสต การท าลายการท างาน

ของไต กระเพาะปสสาวะอกเสบเปนแผล

4. กลม Psychedelic hallucinogens

สารกลมนออกฤทธท 5-HT2A receptor ท าใหมการเปลยนแปลงของความรบร (perceptual

alteration) รสกมประสบการณแปลกลลบ (quasi-mystical experience) นอกจากนยงอาจมฤทธกระตน

ระบบประสาทดวยโดยเฉพาะสาร NBOMe, 5-MeO-DALT และสารกลม 2C

ผลเสยตอรางกายท าใหมอารมณผดปกต ภาวะประสาทหลอน ชพจรเรว ความดนโลหตสง

อณหภมสง ชกกระตก rhabdomyolysis และกลมอาการ serotonin syndrome

5. กลม Depressants

-กลม Benzodiazepines สารกลมนออกฤทธท GABA receptor ผลตอรางกายท าใหคลายความ

กงวล แกอาการชกกระตก ชวยท าใหหลบ ความจ าลดลง และอาจท าใหระบบหายใจลมเหลว

-กลม Opioids สารกลมนออกฤทธท opioid receptor ท าใหมผลตอรางกาย เชน การไดยนเสยง

ลดลง ระบบหายใจลมเหลว

กำรตรวจวเครำะห NPS

สาร NPS ทมขอมลการศกษาวจยมาแลวสามารถเลอกวธตรวจวเคราะหตามความเหมาะสมตาม

โครงสรางเคมของสารนน โดยอาจเลอกใช GC/FID, GC/MS หรอ LC/MS

แตสารกลม NPS ซงเปนสารสงเคราะหรนใหม หรอน าผลตภณฑจากพชทยงไมมการศกษา

โครงสรางเคมอยางแนชด ท าใหวธการตรวจวเคราะหทางนตพษวทยาทตองพงขอมลทมการศกษาวจยมา

กอนหนาไมสามารถน ามาใชตรวจวเคราะหยนยนระบชนดสารในกลม NPS ได วธการตรวจวเคราะหท

เหมาะสมทสดส าหรบ NPS ในกลมนคอ high resolution LC/MS/MS



~ 89 ~

ประเดนทำงนตเวชศำสตร

การเสยชวตจากการเสพ NPS

มรายงานการเสยชวตทมการเสพ NPS ระหวางป ค.ศ. 2010 – 2016 จ านวน 84 ราย โดยตรวจพบ

เปนสารกลม cathinone derivatives 16 ชนด สารกลม synthetic cannabinoids 10 ชนด สารกลม

phenethylamine derivatives 5 ชนด โดยสาเหตการตายรอยละ 45 ถกวนจฉยเปนการเกดพษฉบพลน (acute

intoxication) รอยละ 26 เสยชวตจากสาเหตอน และรอยละ 29 ยงไมสามารถยนยนสาเหตการเสยชวต

การตรวจสารกลม NPS นอกจากการตรวจวเคราะหจากเลอดและปสสาวะแลว ยงสามารถตรวจ

วเคราะหสารกลม NPS จากเสนผมไดดวย ซงมประโยชนทงการระบยนยนการเคยไดรบสารกลมนเขาส

รางกายและใชในการเฝาระวงตดตามการรกษาทางคลนกและการเฝาระวงคมประพฤตทางกฎหมายไดดวย

การควบคมทางกฎหมาย

ในแตละประเทศมวธการทางกฎหมายส าหรบควบคม NPS ทแตกตางกน เชน บางประเทศใช

วธการระบชอ NPS เปนรายตวในกฎหมายทควบคมการใชสารเสพตดหรอวตถออกฤทธตอจตประสาท แต

ปญหาทส าคญคอ NPS มสารตวใหมออกมาในแตละปเปนจ านวนมาก ท าใหการประกาศชอ NPS ใน

กฎหมายเพอควบคมจะเปนการไลตามหลงสารในกลม NPS ดงนนบางประเทศจงเลอกใชวธระบการ

ควบคมสารเสพตดและวตถออกฤทธจตประสาทโดยก าหนดเปนสารทมโครงสรางสารเคมคลายคลงกบสาร

เสพตดและวตถออกฤทธตนแบบ อยางไรกตามการระบโดยใชวธระบโครงสรางคลายคลง (analogues) กม

ขอเสยคออาจจะไปครอบคลมถงยารกษาโรคหรอผลตภณฑทอาจมประโยชนในการใชงานดานอน ๆ ซงไม

ควรมการควบคมในรปแบบสารเสพตด

ประเทศไทยมการควบคมสารกลม NPS ผานทางกฎหมายทส าคญ 2 ฉบบ ไดแก พระราชบญญตยา

เสพตดใหโทษ พ.ศ.2522 และพระราชบญญตวตถทออกฤทธตอจตและประสาท พ.ศ.2559 โดยมการระบ

รายชอสารเปนรายตวทมการประกาศรายชอใหเปนสารเสพตดหรอวตถทออกฤทธตอจตและประสาท



References

1. Hassan Z, Bosch OG, Singh D, et al. Novel psychoactive substances-recent progress on neuropharmacological

mechanisms of action for selected drugs. Front Psychiatry 8:152. doi: 10.3389/fpsyt.2017.00152.

2. Tracy DK, Wood DM, Baumeister D. Nocel psychoactive substances: types, mechanisms of action, and effects. BMJ

2017; 356: i6848 doi: 10.1136/bmj.i6848.

3. Kubo S, Waters B, Hara K. A report of novel psychoactive substances in forensic autopsy cases and a review of fatal

cases in literature. Legal Medicine 2017; 26: 79 – 85.

4. Boumba VA, DiRago M, Peka M, Drummer OH. The analysis of132 novel psychoactive substances in human hair

using a single step extraction by tandem LC/MS. Forensic Sci Int 2007; 279: 192 – 202.

5. Meyer MR. New psychoactive substances: an overview on recent publications on their toxicodynamics

and toxicokinetics. Arch Toxicol 2916; 90(10): 2421 -44.

6. พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ.2522

7. พระราชบญญตวตถทออกฤทธตอจตและประสาท พ.ศ.2559

8. UNODC Early warning advisory on new psychoactive substances. available from

https://www.unodc.org/LSS/Page/NPS. accessed December 11, 2017.

https://www.unodc.org/LSS/Page/NPS.%20accessed%20December%2011

Documents

9 2 2560 ค ำน ำวารสารน ต เวชศาสตร ป ท 9 ฉบ บท 2 กรกฎาคม – ธ นวาคม 2560 ~ 55 ~ ค ำน ำ สารเสพต