ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÑÀÍÀÕ ÎÉ ÃÝÆ ÞÓ ÂÝ?

CPU

MEMORY

INPUT

OUTPUT

DATA BUSADDRESS

CONTROL

MEMORY áóþó Ñàíàõ îé íü êîìïüþòåðèéí ¿éë àæèëëàãààã çîõèöóóëäàã Ïðîãðàìì õàíãàìæèéã õàäãàëæ áàéõààñ ãàäíà òîîöîîëîõ ¿éë àæèëëàãààíä øààðäëàãàòàé ìýäýýëë¿¿ä áîëîí òîîöîîëëûí ¿ð ä¿íä áèé áîëñîí ìýäýýëë¿¿äèéã õàäãàëæ áàéõ ¿¿ðýãòýé áàéãóóëàìæ þì.

MEMORY áóþó Ñàíàõ îé íü êîìïüþòåðèéí ¿éë àæèëëàãààã çîõèöóóëäàã Ïðîãðàìì õàíãàìæèéã õàäãàëæ áàéõààñ ãàäíà òîîöîîëîõ ¿éë àæèëëàãààíä øààðäëàãàòàé ìýäýýëë¿¿ä áîëîí òîîöîîëëûí ¿ð ä¿íä áèé áîëñîí ìýäýýëë¿¿äèéã õàäãàëæ áàéõ ¿¿ðýãòýé áàéãóóëàìæ þì.

Ñàíàõ îéã¿é êîìïüþòåð ãýæ áàéæ áîëîõã¿é áºãººä èõ áàãà ÿìàð íýã õýìæýýíèé ñàíàõ îéòîé áàéæ êîìïüþòåð àæèëëàíà. Ñàíàõ îéã¿é êîìïüþòåð ãýæ áàéæ áîëîõã¿é áºãººä èõ áàãà ÿìàð íýã õýìæýýíèé ñàíàõ îéòîé áàéæ êîìïüþòåð àæèëëàíà.

ÊÎÌÏÜÞÒÅÐÈÉÍ ÑÀÍÀÕ ÎÉ ÍÜ:

1. Ǻâõºí óíøèõ îé – Read Only Memory (ROM)

2. Øóóðõàé ñàíàõ îé – Random Access Memory (RAM)

ãýñýí 2 òºðºë áàéäàã.

ROM íü BIOS ¿éëäëèéí ñèñòåìèéã õàäãàëæ áàéõ ¿¿ðýãòýé áºãººä êîìïüþòåð àñàæ ýõýëìýãö CPU íü ýíäýýñ àíõíû çààâàð÷ëàãà èíñòðóêöè¿ä áóþó ÏÕ-àà óíøèæ ýõýëäýã. Ýíý ñàíàõ îé íü äîòîðõè ìýäýýëëýý ÿìàð ÷ íºõöºëä (º.õ. Òýæýýëèéí õ¿÷äýë ñàëãàãäñàí ÷) àëääàãã¿é áºãººä êîìïüþòå𠺺𺺠÷ äîòîðõè ìýäýýëëèéã óñòãàæ, ººð÷èëæ ÷àääàãã¿é ó÷èð çºâõºí óíøèõ îé ãýæ íýðëýæýý.

Áèäíèé õýðýã õýðýãëýæ áóé Pentium 4 êîìïüþòåðèéí ROM BIOS

ROM BIOS äîòîð äàðààõü ÏÕ-óóä áàãòäàã:

1. POST (Power On Self Test) – Òýæýýë àñìàãö ººðèé㺺 øàëãàõ. Êîìïüþòåðèéí BIOS ÏÕ íü òýæýýë àñìàãö îð÷èí òîéðîíäîî áàéãàà á¿õ òºõººðºìæ¿¿äýý øàëãàæ, ÿìàð ÿìàð òºõººðºìæ õîëáîãäñîí, àæèëëàãàà íü ÿìàð áàéãàà çýðãèéã øàëãàäàã. Àëäàà ãàðâàë õýðýãëýã÷èä ìýäýýëíý.

2. Boot Up Menu – BIOS àæèëëàæ äóóñìàãö ¿éëäëèéí ñèñòåì (¯Ñ) à÷ààëàãäàæ ýõëýõèéã Boot Up ãýäýã. Ýíýõ¿¿ ¯Ñ õààíààñ à÷ààëàõûã ñîíãîõ öýñ á¿õèé ÏÕ áàéäàã. Æèøýý íü Óÿí äèñê, Õàòóó äèñê, CD-ROM òºõººðºìæ¿¿äèéí àëèíààñ ¯Ñ à÷ààëæ ýõëýõèéã ñîíãîõ3. Power On Security – POST àæèëëàæ äóóñààä ¯Ñ-èéã à÷ààëæ ýõëýõèéí ºìíº øààðäëàãàòàé áîë íóóö ¿ã àñóóæ ñèñòåìä íýâòðýõ ýðõòýé ýñýõèéã øàëãàõ ÏÕ.

4. CMOS Utility – Êîìïüþòåðèéí ¿íäñýí òîõèðãîîã õèéõ, æèøýýëáýë êàëåíäàðü ººð÷ëºõ, íóóö ¿ã ººð÷ëºõ, îðîëò ãàðàëòûí òºõººðºìæ¿¿äèéã òîõèðóóëàõ ã.ì. Òîõèðãîîíóóäûã õèéäýã ÏÕ. Õàðèí ýäãýýð òîõèðãîîíóóäûã CMOS õýìýýõ ñàíàõ îéä õàäãàëäàã ó÷èð èíãýæ íýðëýñýí áàéíà.

RAM – Øóóðõàé Ñàíàõ Îéã ¿éëäâýðëýäýã òåõíîëîãèîð íü:

1. Static RAM (SRAM)

SRAM íü ìýäýýëëèéã ìàø õóðäàí ñàíàæ ÷àääàã ºíäºð õóðäòàé ñàíàõ îé áîëîâ÷ íýã áèò ìýäýýëëèéã ñàíàõ õýñýã íü îëîí òðàíçèñòîðîîñ á¿òñýí íàðèéí òºâºãòýé á¿òýöòýé ó÷èð ìàø èõ ìýäýýëýë ñàíàäàã ñàíàõ îé õèéõýä áýðõøýýëòýé áàéäàã. Ñàéí òàë íü íýã ë ñàíàñàí áîë òýæýýë óíòðààã¿é íºõöºëä ìýäýýëëýý àëääàãã¿é.

2. Dynamic RAM (DRAM) ãýæ 2 àíãèëäàã.

DRAM íü ìýäýýëëèéã ñàíàõäàà õóðäààð óäààí áîëîâ÷ íýã áèò ìýäýýëëèéã õàäãàëàõ õýñýã íü åðäèéí êîíäåíñàòîðûí á¿òýöòýé áàéäàã. Õýñýã õóãàöààíû äàðàà ýíý ìýäýýëëèéã íü ñýðãýýæ (Refreshing) áàéõã¿é áîë òýæýýëä çàëãààòàé ÷ ãýñýí ìàðò÷èõäàã áàéíà. ª.õ. Êîíäåíñàòîð íü öýíýãýý àëä÷èõäàã. Ýíýõ¿¿ ñýðãýýõ ¿éë àæèëëàãààíä òîäîðõîé õóãàöààã çàðöóóëäàã ó÷èð óäààí àæèëëàãààòàé áàéäàã.

Êîìïüþòåðò îëîí òºðëèéí RAM õýðýãëýäýã Òóõàéëáàë:

1. System RAM íü êîìïüþòåðèéí ¿íäñýí ñàíàõ îé þì. Ãîëäóó DRAM õýðýãëýäýã áºãººä õàìãèéí èõ áàãòààìæòàé ñàíàõ îé íü áàéäàã. Àíõíû êîìïüþòåðò 256Êáàéò áàéñàí áîë îäîî 256Ìáàéò, ò¿¿íýýñ äýýø 4Ãáàéò õ¿ðýõ íü ÷ áèé.

2. Cache RAM íü CPU-òýé õàìãèéí îéð çàéä áàéðëàäàã áºãººä á¿ð CPU-òýé íýã êîðïóñàíä ñóóðèëóóëñàíûã íü Level1 cache, ãàäíà òàëä íü ìàø îéðõîí áàéðëóóëñàíûã íü Level2 cache ãýäýã. CPU íü òîîöîîëîëò õèéæ áàéõäàà ò¿ð çóóð ìýäýýëýë õàäãàëàõ øààðäëàãà îëîíòàà ãàðäàã. Ýíý á¿õíýý òºâ ñàíàõ îé ðóó èëãýýãýýä áóöààæ àâàõàä èõ õóãàöàà îðæ êîìïüþòåðèéí õóðä áàãàñàõ ó÷è𠺺ðòºº îéðõîí, áàãà õýìæýýíèé ñàíàõ îé øààðääàã áàéíà. Ýíý ñàíàõ îéã SRAM òºð뺺ð õèéäýã. 512Êáàéò õ¿ðòýë õýìæýýòýé áàéäàã.3. CMOS RAM íü êîìïüþòåðèéí BIOS-ä áàéäàã CMOS utility ÏÕ-èéí õèéñýí êîìïüþòåðèéí òîõèðãîîã ñàíàõ îé þì. Äîòîð íü ýëåêòðîí öàã ñóóëãàñàí SRAM õýðýãëýäýã áà õàìãèéí áàãà áàãòààìæòàé ñàíàõ îé áàéäàã. Õàðèí êîìïüþòåð óíòàðñàí ¿åä òîõèðãîîíû ìýäýýëëèéã ñàíàæ, ìºí öàã íü ÿâæ áàéõ øààðäëàãàòàé ó÷èð æèæèãõýí áàòåðåéãààð òýæýýãääýã. Ýíý áàòåðåéã ìºí CMOS battery ãýíý.

Êîìïüþòåðò íýãýí îíöãîé RAM áàéäàã.

4. Video RAM (VRAM) íü êîìïüþòåðèéí Äýëãýöèéã óäèðäàõ òºõººðºìæèä ñóóðèëàãäñàí äýëãýöèéí ìýäýýëëèéã õàäãàëæ áàéõ ¿¿ðýãòýé ñàíàõ îé þì. Ñ¿¿ëèéí ¿åèéí ãðàôèê ºíäºðòýé äýëãýöèéí óäèðäëàãóóäàä 256Ìáàéò õ¿ðòýë ñàíàõ îé ñóóðèëàãäñàí áàéäàã. Ýõýí ¿åäýý ýíý ñàíàõ îé áàãà õýìæýýòýé áàéñàí ó÷èð SRAM òºð뺺ð õèéäýã áàéñàí áºãººä õýìæýý íü èõýññýí òóë SRAM-aañ àðàé óäààí Windows Accelerated RAM áóþó WRAM ãýäýã ñàíàõ îéã ¿éëäâýðëýõ áîëæýý. Ãýâ÷ ¿íèéí õóâüä ìàø ºíäºð ó÷èð îäîî èõýíõ ñèñòåìä òºâ ñàíàõ îéí àäèë SDRAM ñàíàõ îéã õýðýãëýäýã.

Äýëãýöèéí óäèðäëàãûí õàâòàí äýýðõ ñàíàõ îé

Êîìïüþòåðèéí ýíý îëîí ñàíàõ îéíóóä äîòðîîñ õàìãèéí ÷óõàë íü ñèñòåìèéí òºâ ñàíàõ îé þì.Ýíý ñàíàõ îéã òåõíîëîãèéí õºãæëèéí ÿâöàä óëàì á¿ð ñàéæðóóëñààð èðæýý.

1. Àíõíû DRAM ñàíàõ îéíóóä íýã ìýäýýëëèéã ñàíàõ, ýñâýë ãàðãàæ ºãºõ人 80 îð÷èì íàíîñåêóíä õóãàöààíä ã¿éöýòãýäýã áàéæýý.

2. ¯¿íèé äàðàà Fast Page Mode DRAM ãàðñàí áºãººä àðàé õóðäòàé àæèëäàã áàéñàí ÷ ò¿¿íýýñ èë¿¿ õóðäàí Extended Data Out DRAM áóþó EDO RAM (50-60nS) ãàðñàí áàéíà.

3. Òåõíîëîãèéí øèíý÷ëýëò ãàðñàíààð DRAM íü áàðàã SRAM øèã õóðäòàé áîëñîí áà 8-10nS õóðäòàé Synchronious DRAM (SDRAM) ãàð÷ èðñýí áàéíà. ¯¿íèéã Pentium 2, 3 êîìïüþòåð¿¿äýä õýðýãëýäýã áà õóðäûã íü 66MHz, 100MHz, 133MHz ãýæ õýìæäýã áîëæ, ÐÑ66, ÐÑ100, ÐÑ133 SDRAM ãýæ íýðëýæýý.

4. Ñ¿¿ëèéí ¿åä õàìãèéí ºðãºí õýðýãëýæ áàéãàà ñàíàõ îé áîë DDR RAM áóþó Double Data Rate DRAM þì. Ýíýõ¿¿ ñàíàõ îé íü 200MHz, 266MHz õóðäòàé áîëñîí áà DDR200, DDR266 ãýæ íýðëýãääýã.5. Rambus Inc. êîìïàíè Rambus DRAM ãýäýã ñàíàõ îéã ¿éëäâýðëýæ ýõëýýä áàéãàà áºãººä ýíý íü 800MHz õ¿ðòýë õóðäòàé àæèëëàäàã õàìãèéí õóðäàí ñàíàõ îé þì. Ãýâ÷ ýíý ñàíàõ îé íü á¿õ ýõ õàâòàíãóóäòàé àæèëëàõã¿é áºãººä çºâõºí ººðò íü çîðèóëæ ¿éëäâýðëýñýí ýõ õàâòàíãóóäòàé àæèëëàíà.

DDR SDRAM ñàíàõ îéÁèäíèé õýðýãëýæ áóé Pentium 4 êîìïüþòåðèéí ýõ õàâòàí äýýð DDR RAM ìîäóëü ñóóõ 2 ñëîòòîé áºãººä ¿¿íèé íýãýíä íü 256Ìáàéòûí ìîäóëü ñóóëãàñàí áàéãàà. Ñàíàõ îé äýýðõ DDR256MB 266MHz ãýñýí áè÷ãèéã îëæ óíø.

Ñàíàõ îéí ìîäóëèéã ýõ õàâòàí äýýðõ ñëîòîä áîëãîîìæòîé çºâ áàéðëóóëíà.

Ñàíàõ îéí ñëîòíû áàðóóí ç¿¿í òàëä áàéãàà öàãààí ò¿ãæýýã ò¿ãæèãäòýë ñàíàõ îéí õî¸ð òàëä æèãä äàðíà.

Ñàíàõ îéí õóðä

Ñàíàõ îéí õýìæýý

Êîìïüþòåðèéã àíõ àñàæ ýõýëìýãö BIOS ¿éëäëèéí ñèñòåì òºõººðºìæèéí òàëààðõè ìýäýýëëèéã äýëãýöýíä ãàðãàäàã.

Àæèëëàæ áóé êîìïüþòåðèéí ñèñòåìèéí ñàíàõ îé áîëîí äýëãýöèéí ñàíàõ îéí õýìæýýã õàðàõ.

Äýëãýöýí äýýð áóé Desktop icon-óóäààñ My Computer-èéã îëæ õóëãàíû áàðóóí òîâ÷èéã äàðíà.

Ýíýõ¿¿ Pop-Up öýñ ãàð÷ èðìýãö Properties öýñèéã äàðíà.

Ïðîöåññîð áîëîí ñàíàõ îéí òóõàé ìýäýýëýëèéã ýíäýýñ õàðæ áîëíî.

Ñèñòåìèéí òóõàé ìýäýýëýë á¿õèé ïðîãðàìì àæèëëàæ ýõëýíý.Desctop-èéí äóðèéí öýãò (ÿìàð íýãýí

icon áàéõã¿é ãàçàðò!) õóëãàíûí áàðóóí òîâ÷èéã äàðâàë ýíýõ¿¿ pop-up öýñ ãàð÷ èðíý.Óã öýñèéí Properties öýñèéã ñîíãîâîë...

Äýëãýöèéí òîõèðãîîã õèéäýã ïðîãðàìì àæèëëàíà.

Ýíäýýñ Settings tab-èéã ñîíãîîä, Advanced òîâ÷èéã äàðíà.

Ýíäýýñ Adapter tab-èéã äàðâàë . . .

Ýíäýýñ äýëãýöèéí óäèðäëàãûí òóõàé ìýäýýëýë, ò¿¿íèé ñàíàõ îéí õýìæýýã õàðæ áîëíî.