6D010200 - «Бастауышта окыту педагогикасы мен эдктемесЬ> мамандыгы бойынша философия докторы (PhD) дэрежесш алу у ш ' н

усынылган Сартаева Назгуль Ташкенбаевнанын «Акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыныи зерттеушыпк ic-эрекет мотивациясын калыптастыру» такырыбындагы диссертациялык жумысына

П1К1Р

» •» »

1. Зерттеу такырыбыныи езектЫп мен онын жалпы гылыми жэне жалпы мемлекеттж багдарламалармен байланысы.

Бугшп тацда мектеп бэсекеге кабшетп, улттык мэдениегп, эртурл1 багыттагы бшмд1 мецгеруге дайын, акпараттык кецютжт1 икемд! api тез кабылдайтын, жаца акпараттык технологияларды мецгерген тулганы калыптастыру максатын кездейдь Бастауыш оку удер1сшде акпараттык технологияны колдану окушылардын акпараттык epiciH кецейтед!, оньщ нэтижесшде окушылардын бастауыштагы барлык пэндер бойынша улттык жэне жалпыадамзаттык кундылыктарды тани бшуше зор мумкшдж ашылады. Бастауыш сынып окушыларыньщ кабшеттер1 мен табиги талантын ашу, шыгармашылылыкка, белсещц оку-танымдык ic-эрекетке умтылдыру удерюшщ жаца технологиялар аркылы жоспарлы жэне жуйел! журпзшу1 окушыларды зерттеушшж ic-эрекетке жетелейщ. Бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушЫк ю-эрекет1 - балалар ушш жаца 6miM мен эрекет тэсшдерш ашуга багытталган шыгармашылык ic-эрекет. Ол баланьщ зияткерлж, шыгармашылык элеуетш дамытуга жагдай жасайды, олардыц белсендшгш арттырудын, зерттелетш оку-танымдык материалга кызыгушылыгын калыптастырудын куралы болып табылады, пэндж жэне жалпы бшктерш калыптастыруга ыкпал етедг Сол себептен, 1зденупп Н.Т. Сартаеванын философия докторы (PhD) дэрежесш алу уинн коргауга усынылган «Акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеупплж ic-эрекет мотивациясын калыптастыру» такырыбындагы диссертациялык жумысы когам суранысынан, заман талабынан туындаган бастауыш б ш м берудеп езект! мэселеге багытталган ецбек деп айтуга болады.

2. Диссертацияга койылатын талап децгейшдеп гылыми нэтижелер1. Диссертациялык жумыс такырыбын зерттеу нэтижесшде диссертант

теориялык жэне практикалык мацызы бар б1ркатар нэтижелерге кол жетюзген. BipiHini нэтиже: бастауыш сыныптыц оку удерюшдеп «зерттеу»,

«зерттеупплж ic-эрекет» жэне «зерттеупплж ic-эрекет мотивациясы» угымдарыныц мэш нактыланган. Гылыми ецбектерге теориялык талдау жасау аркылы аталган угымдарга оз тужырымын усынган.

Екшпн нэтиже: бастауыш оку yaepicimie акпараттык технологияны колданудыц психологиялык-педагогикалык ерекшелжтер1 айкындалган.

YmiHiiii нэтиже: акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушшк ic-эрекет мотивациясын калыптастырудыц курылымдык-мазм^ндык модел! жасалган.

Тертшип нэтиже: акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушшк ic-эрекет мотивациясын калыптастыру максатында «Акпараттык-коммуникациялык технологиялар» пэш бойынша колданылатын оку-эдютемелж кешеннщ (окулык, жумыс дэптерЦ мугал1мдерге арналган эдютемелш нускаулык) дидактикалык непздер! аныкталып, эз1рленген оку-эдютемелш кешен бастауыш сыныптагы оку у д е р ^ н е енпзшген. . . -3. 1здену1шнщ диссертациясында тркырымдалган ap6ip нэтижесшщ (гылыми ережелер), тужырымдары мен "корытындыларынын непзделу1 жэне шынайылык дэрежеск

Н.Т. Сартаева диссертациялык ж^мыс такырыбын зерттеу барысында зерттеу мэселесше катысты гылыми ецбектерд1 карастыра отырып, «зерттеу», «зерттеушшк ic-эрекет», «мотив» жэне «мотивация» угымдарына шетелдж жэне отандык галымдардыц усынган тусшштерш жинактаган, бастауыш оку удер1с1нде акпараттык технологияларды колданудын психологиялык-педагогикалык ерекшелжтерш нактыган. Бул онын 6 i p i H H i i жэне екшии нэтижесшщ непздел1п мен шынайылыгын биццредь

YniiHiui гылыми нэтиженщ непзделш мен шынайылыгы - акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушшк ic-эрекет мотивациясын кальштастырудьщ курылымдык-мазмундык моделш жасауы. Модель жуйелшк, ic-эрекетпк, кузыреттшк, жеке тулгалык, 1здешстж тугырларга жэне иерархиялык, зерттеуд1 окушыныц 63i уйымдастыруы, окушы мен мугал1мнщ ыкпалдастыгы, ешмдшк, жеке жэне топтык рефлексияныц y m i e c i M i , шынайылык, тэж1рибелж, мэдениеттанымдык, 1здешмпаздык устанымдарына непзделш эз1рленген.

Акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушшк ic-эрекет мотивациясын калыптастыру максатында «Акпараттык-коммуникациялык технологиялар» пэш бойынша колданылатын оку-эдютемелж кешеннщ (окулык, жумыс дэптер1, мугал1мдерге арналган эдютемелж нускаулык) дидактикалык непздер1 аныкталып, эз1рленген оку-эдютемелж кешен бастауыш сыныптагы оку удерюше енпзшу1, сол аркылы зерттеу максатына кол жетюзу1 тертшни нэтиженщ н е п з д ш п мен шынайылыгын корсетедг

4. 1зденушшщ диссертациясында тркырымдалган ap6ip нэтижесшщ (кагидасынын), тужырымдары мен корытындыларынын жацалык дэрежесь

Зерттеу такырыбына катысты теориялык ецбектерд1 зерделеу нэтижесшде «зерттеу» жэне «зерттеушшк ic-эрекет» угымдарыныц мэш нактылануы жэне «зерттеушшк ic-эрекет мотивациясын калыптастыру» угымы айкындалып непзделшу1, бастауыш мектептеп оку удер1сшде зерттеушшк ic-эрекетп уйымдастырудыц жэне акпараттык технологияны колданудыц психологиялык-

педагогикалык ерекшелштершщ айкындалуы 6 i p i H m i жэне екшпн нэтиженщ жацалыгыныц дэлел! бола алады.

Акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушшк ic-эрекет мотивациясын калыптастыру эдютемесшщ курылымдык-мазмундык модел1 оны колданудьщ теориялык бастау кездершщ аныкталуы аркылы теориялык тушндердщ жуйелену1мен жаца spi шынайы бола алады.

Акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушшк ic-эрекет мотивациясын калыптастыруга багытталган, бастауыш сынып окушысыныц жай "ёрекшелшш ескере жэне улттык кундылыктарды дэрштей отырып эз1рленген «Акпараттык-коммуникациялык технологиялар» атты пэн бойынша колданылатын оку-эдютемелж кешеннщ (окулык, жумыс дэптер!, мугал1мдерге арналган эдютемелж нускаулык) дидактикалык непздер1 аныкталып, эз1рленген оку-эдютемелж кешеннщ бастауыш сыныптагы оку удерюше енпзшу1 оныц жацалыгы деп санаймыз.

5. Алынган нэтижелердщ iuiKi б1рлтнщ багалануы. Накты белгшенген диссертациялык жумыстыц максаты мен мшдеттер1

зерттеу жумысыныц эр бол1мшде, жасалган тужырымдар мен корытындылар, коргауга усынылатын кагидалар катарынан толык K o p i H i c тапкан. Диссертанттыц зерттеу такырыбына катысты ецбектерд1 теориялык талдау аркылы тушнд1 угымдардыц M9HiH карастырып, сол аркылы оз тужырымын жасауы, акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеупплж ic-эрекет мотивациясын калыптастыру эдютемесшщ курылымдык-мазмундык моделш жасауы жэне осы модельде керсетшген устанымдар мен тугырды басшылыкка ала отырып, «Акпараттык-коммуникациялык технологиялар» атты пэн бойынша колданылатын оку-эдютемелж кешен эз1рлеу1 оныц кол жетюзген нэтижелершщ iiHKi б1рлшш корсетедг

6. 1зденушшщ алган нэтижелершщ TnicTi езект1 мэселеш, теориялык немесе колданбалы мшдетп шешуге багытталгандыгы.

Диссертация авторыныц «Акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушшк ic-эрекет мотивациясын калыптастыру» такырыбындагы зерттеушен корыткан тужырымдары бастауыш б ш м беру удерюше белгш дэрежеде улес косады деп есептейм!з.

Зерттеу материалдарын, нэтижелер! мен пайымдауларын жогары жэне арнаулы педагогикалык оку орындарында, бастауыш б ш м беретш мугал1мдердщ б ш к т ш г ш арттыру жэне кайта даярлау институты мен жалпы орта б ш м беретш мектептердщ б ш м беру удерюшде пайдалануга болады деуге толык Heri3 бар.

7. Диссертациянын непзп кагидасынын, нэтижесшщ тужырымдары мен корытындыларыныц жариялануына растама.

Зерттеудщ Heri3ri кагидалары мен тужырымдары, нэтижелер1, корытындылары автордьщ жарык керген 25 ецбепнде K e p i H i c тапкан. Оныц iininae 2 макала - Scopus базасына енген шетелдж басылымда, 4 макала KJP BFM Б ш м жэне Гылым саласындагы бакылау комитет! усынган гылыми басылымдарда, 7 макала - шетелдж халыкаралык гылыми-практикалык конференция материалдарында, 1 макала - КР уйымдастырылган халыкаралык гылыми-практикалык конференция материалдарында, 2 макала - халыкаралык гылыми басылымда, 1 макала - ведомствоаралык халыкаралык гылыми-практикалык конференция материалдары жинагында, 1 макала республикалык гылыми журналда, 1 «Акпараттык-коммуникациялык технологиялар» n9Hi бойынша эз!рленген Окулык, Жумыс дэптер1, Мугашмдерге арналган эдютемелж нускаулыктан туратын оку-эдютемелж кешен (казак, орыс тшдершде), 1 - «Казак т ш » пэншен кернею демонстрациялык кестелер кешеш.

8. Диссертация мазмунындагы жэне рэс1мделушдеп кеткен кемшииктер.

Сартаева Назгуль Ташкенбаевнаньщ 6D010200 - «Бастауышта окыту педагогикасы мен эдютемесЬмамандыгы бойынша философия докторы (PhD) дэрежесш алу ушш «Акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушипк ic-эрекет мотивациясын калыптастыру» атты диссертациялык жумысы жогары дэрежеде орындалган. Сонымен катар, диссертациялык жумыстыц мазмуны бойынша темендегщей усыныстар мен кемшшктер де кездеседк

1. Бастауыш оку удерюшдеп акпараттык технологияларды колданудыц психологиялык ерекшелжтерш нактылауда, оныц мотивацияны арттырудагы ьщпалы терещрек айтылганы жен бол ар едг

2. Keft6ip тэж1рибелер нэтижесш талдап, тужырымдаганда сойлемдер курылымы курдел! болып келген.

Бул керсетшген ескертпелер 1зденушшщ диссертациялык жумыс нэтижелершщ теориялык жэне практикалык кундылыгына нуксан келт1рмейд1.

9. Диссертациянын К̂ Р BFM БГСБК «Fылыми дэрежелер беру Ережелершщ» талаптарына сэйкест1п.

Жумыс нэтижесшде алынган тушндердщ iniKi б1рл1п сакталган, гылыми-теориялык, эдютемелж ой-тужырымдар 6ipiH-6ipi толыктыра, сабактастырыла баяндалган. Алынган нэтижелер койылган болжамдарды растап, зерттеудщ максаты мен мшдеттерш шешуге багытталган.

Диссертациялык жумыста кол жетюзген H e r i 3 r i тужырымдары мен кагидалары мазмундалган гылыми макалалары шетелдж импакт-факторы бар гылыми басылымдарда, халыкаралык гылыми-теориялык жэне Республикалык гылыми-практикалык конференция жинактарында жарияланган.

Сартаева Назгуль Ташкенбаевнаныц 6D010200 - «Бастауышта окыту педагогикасы мен эд1стемесЬ> мамандыгы бойынша философия докторы (PhD) дэрежесш алу уппн усынган «Акпараттык технологиялар непзшде бастауыш сынып окушыларыньщ зерттеушшк ic-эрекет мотивациясын калыптастыру» атты диссертациялык жумысы аякталган, дербес орындалган гылыми жумыс болып саналады. Зерттеудщ кекейтестшп, гылыми жацалыгы, корытындыныц шынайылыгы, теориялык жэне практикалык мэндшгш ескере келе, диссертация КР БЕМ БЕСБК талаптарына сэйкес эз1рленген жэне Сартаева Назгуль Ташкенбаевна 6D010200 - «Бастауышта окыту педагогикасы мен эдютемесЬ> мамандыгы бойынша философия докторы (PhD) дэрежесш алуга лайьщты.

Е.А. Бекетов атындагы Караганды мемлекетпк университетшщ профессоры, доцент, ХАА академии, педагогика гылымдарынын докторы Г.О. Тажигулова