5 mar 2014 js fullmag

5`3`2014 1

dü+|ü⁄{Ï : 46 dü+∫ø£ : 21 $»j·Tyê&É 5`3`2014 ù|J\T : 8 yÓ\ : s¡T 5.00

˝À|ü* ù|J˝À¢...

� ôd’ìø£‘·‘·«e÷s¡Z+ #|ü{Ïºq »bÕqT kÕÁe÷»ýê<ä+

� düs¡∞ø£è‘· uÛ≤s¡‘·<X+˝À H√øÏj·÷ ª$»j·T>±<Ûäµ

� düyÓTÆø£ +, $uÛÑ»q\ ù|s¡T‘√ ≈£î{Ï\ sê»ø°j·÷\T ` <äTs¡“¤s¡ düeTdü \

HÓ<äTs=ÿ+≥Tqï Á|ü»\ eTT+<äTqï ø£s¡Ôyê´\T

� $$<Ûä Á|ü|ü+#· <XÊ\˝À ìs¡düHê+<√fiq\T

www.janashaktionline.com

dæ|æ◊(m+`m Ÿ) πø+Á<äø£$T{° düuÛÑT´\T

ø±Áy˚T&é ñe÷X¯+ø£sY dæ+>¥≈£î ns¡TD≤s¡TD CÀVü‰s¡T¢

dæ|æ◊(m+.m Ÿ) πø+Á<äø£$T{°

düuÛÑT´\T ø±Áy˚T&é ñe÷X¯+ø£sYdæ+>¥

2014 |òæÁãe] 8q nHês√>∑´+‘√

eTs¡DÏ+#ês¡T. Äj·Tq ej·TdüT 84

dü+e‘·‡sê\T. Äj·Tq J$‘·

uÛ≤>∑kÕ«$TøÏ ≈£L&Ü 80 @fi¯ó¢

e#êÃsTT. Äj·Tq≈£î q\T>∑Ts¡T

≈£îe÷s¡T\T.

ñ‘·Ôs¡Á|ü<XŸ˝Àì ã*j·÷õ˝≤¢

Vü≤]|üPsY Á>±eT+˝À ÁøÏ+~ÁX‚DÏ

eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ ≈£î≥T+ã+˝À |ü⁄{Ïºq

ø±ˆˆ ñe÷X¯+ø£sYdæ+>¥ u…Hês¡dt

Væ≤+<ä÷ $X¯«$<ë´\j·T+˝À _@,

bÕ{≤ï $X¯«$<ë´\j·T+˝À m+@

nuÛÑ´dæ+#ês¡T. $<ë´]ú <äX¯˝ÀH˚,

@◊mdtm|òt Hêj·T≈£î&ç>± Äj·Tq

sê»ø°j·T J$‘·+ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~.

ñeTà&ç ø£eT÷´ìdüTº bÕØº À düuÛÑT´&ç>±

#sês¡T. 1963˝À ‘ÓHê*˝À »]–q

bÕØº nœ\uÛ≤s¡‘· |”¢q+≈£î ñ‘·Ôs¡Á|ü<XŸ

qT+&ç Á|ü‹ì~Û>± Vü‰»s¡j·÷´s¡T.

1964˝À Äj·Tq dæ|æ◊(m+)˝À

#sês¡T. 1967˝À qø£‡\“Ø ¬s’‘ê+>∑

b˛sê≥+ ‘·sê«‘· ø£eT÷´ìdüTº $|ü¢eø±s¡T\‘√ #sês¡T. $|ü¢e |ü+<∏ë≈£î ø£≥Tºã&çe⁄+≥÷

n‹yê<ä ˇ+f…‘·TÔ |ü+<∏ëqT e´‹πsøÏ+#ês¡T. ø±ˆˆ ø±q÷düHê´˝Ÿ Hêj·Tø£‘·«+˝Àì

dæz◊(m+.m˝Ÿ)˝À πø+Á<äø£$T{° düuÛÑT´\T>± e⁄Hêïs¡T. ◊ø£´‘· ‘·sê«‘· dæ|æ◊(m+.m˝Ÿ)

πø+Á<äø£$T{° düuÛÑT´\T>± e⁄Hêïs¡T.

m+@ |üP]Ô#dæq ‘·sê«‘·, n<Ûë´|ü≈£îì>± ìj·T$TkÕÔqqï bÕ{≤ï $X«$<ë´\j·T yÓ’dt

#ÛêHÓ‡\sY e÷≥qT eTè<äTe⁄>± ‹s¡düÿ]+∫q ø±ˆˆñe÷X¯+ø£sY dæ+>¥, C…+ôw&é|üPsY˝À

ÁfÒ&é j·T÷ìj·THé u≤<Ûä´‘·\T ìs¡«Væ≤+#·eTì kÕúìø£ ø±Áy˚T&é ø√]Hê, ¬s’‘ê+>∑+˝À

|üì#˚j·T{≤ìï m+#·Tø=Hêïs¡T. ‘·q dü«Á>±eT+#˚] Á>±MTD ù|<ä\qT düMTø£]+#ês¡T.

n+‘·s¡DY Á>±MTDY j·TTedü+|òüT≥HéqT ì]à+#ês¡T. uÛÑ÷$T, y‘·Hê\ düeTdü \ô|’ uÛÑ÷$T Òì

ù|<ä\ b˛sê{≤\qT ì]à+#ês¡T. ã*j·÷ õ˝≤¢ À nHø£ ¬s’‘ê+>∑ b˛sê{≤\≈£î

Hêj·Tø£‘·«yÓTTVæ≤+#ês¡T. ø±]à≈£î\T, ¬s’‘ê+>∑+, <ä[‘·T\T Ç‘·s¡ |”&ç‘· Á|ü»\ |üøå±H˚

m\¢|ü&É÷ ì*#ês¡T. ÁXÊ$Tø£ »qT\ ñ<ä e÷\πø ‘·q J$‘êìï n+øÏ‘·+ #XÊs¡T.

ø±Áy˚T&é ñe÷X¯+ø£sYdæ+>¥ e÷]ÿ‡»+ ` ˝…ìì»+ô|’ yÓTTø£ÿy√ì $XÊ«dü+ ø£*–

e⁄+&˚yês¡T. e÷]ÿ‡düTº ` ˝…ììdüTº kÕVæ≤‘ê´ìï $düÔè‘·+>± Á|ü»\˝ÀøÏ rdüT≈£îyÓfi≤¢s¡T.

ø£eT÷´ìdüTº $\Te\T, Jeq XË’*, ìC≤sTTr\≈£î Äj·Tq ÄqTdüs¡D°j·TT&ç>± ì*#ês¡T.

ø±ˆˆ ñe÷X¯+ø£sYdæ+>¥ eTs¡D+‘√ >∑‘· ‘·s¡|ü⁄ nqTuÛÑyê\‘√ |ü+&çq Hêj·T≈£î&çì

ø√˝ÀŒj·÷eTT. dæ|æ◊(m+.m˝Ÿ) πø+Á<äø£$T{Ï Äj·Tq≈£î ns¡TD≤s¡TD CÀVü‰s¡T¢ ‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~.

Äj·Tq ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î ‘·q Á|ü>±&ÛÉkÕqTuÛÑ÷‹ì ‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~.

28`2`2014πø+Á<äø£$T{Ï

dæ|æ◊(m+.m˝Ÿ)

Á|ü»\≈£î dæ|æ◊(j·T+`j·T Ÿ) |æ\T|ü⁄mHé&ç@, j·TT|æ@\qT ‹s¡düÿ]+#·+&ç— z&ç+#·+&ç!

eT÷&Ée Á|òü+≥T ã÷≥ø£‘ê«ìï m+&É>∑≥º+&ç!

dæ|æ◊(m+`m Ÿ), ø£eT÷´ìdüTº $|ü¢eø±s¡T\, Á|üC≤kÕ«$Tø£, <XuÛÑø£Ô X≈£îÔ\≈£î

eT<ä›‘·T ‘Ó\|ü+&ç! ô|’ nuÛÑ s¡T∆\T Òì #√≥¢ ªH√{≤µ MT≥ H=ø£ÿ+&ç!ˇø£ dü+øÏ¢wüº, rÁe Ä+<√fi¯Hêø£s¡ |ü]dæú‹˝À 16e ˝Àø˘düuÛÑ≈£î kÕ<Ûës¡D mìïø£\T »s¡>∑uÀ‘·THêïsTT.

ø±+Á¬>düT Hêj·Tø£‘·«+˝À j·TT|æ@ Á|üuÛÑT‘·«|ü⁄ |ü<˚fi¯¢ bÕ\q <˚XÊìï øÏ¢wüº dæú‹˝ÀøÏ HÓ{Ïº+~. n&É÷¶Ä|üP ˝Òì

Á<äy√´\“D+, Äø±XÊqï+≥T‘·Tqï <Ûäs¡\÷, ô|s¡T>∑T‘·Tqï ìs¡T<√´>∑+ Á|ü»\ JeHêìï ø£cÕº\eTj·T+ #düTÔHêïsTT.

kÕÁe÷»ýê<äT\ Á|üjÓ÷»Hê\qT rπsÃ $<ÛëHê\qT bÕ\≈£î\T n‘·T´‘ê‡Vü≤+‘√ neT\T »]bÕs¡T. Bì‘√

|ü]ÁXeT\ Áô|’y{°ø£s¡DÒ ø±≈£î+&Ü, $<ë´, yÓ’<ä + e+{Ï eTÚ*ø£ nedüsê\qT ≈£L&Ü Áô|’y{°ø£]+#ês¡T. Á|üuÛÑT‘·«s¡+>∑

dü+düú\ n$Tày˚‘· ìsê≥+ø£+>± kÕ>∑T‘·Tqï~. q÷‘·q Ä]∆ø£ $<ÛëHê\T Ä]úø£ eédüú Àì nìï s¡+>±\q÷

$HêXHêìøÏ >∑T]#düTÔHêïsTT. n$ <Ûäì≈£î\≈£î, ù|<ä\≈£L eT<Ûä e´‘ê´kÕìï nHø£ ¬s≥T¢ ô|+#êsTT. Á|üuÛÑT‘·«,

Áô|’y˚≥Ts¡+>∑ |ü]ÁX¯eT\ìï+{Ï˝Àq÷ ñbÕ~Û ø£\Œq HêHê{Ïø° ≈£î+∫+#·T≈£îb˛‘·Tqï~. ø±+Á{≤≈£îº / ø±Ee˝Ÿ

ø±]à≈£î\qT ô|+∫y˚düTÔHêïs¡T. eékÕj·T s¡+>∑+˝À ñ‘êŒ<äø£‘· ‘·–Zb˛sTT m+‘· <äTdæú‹ì rdüTø=∫Ã+<ä+fÒ

¬s’‘ê+>∑+ Ä‘·àVü≤‘· \ bÕ*≥ |ü&ÉT‘·THêïs¡T. BìøÏ eT÷˝≤ìï ‘=\–+# ã<äT\T>±, Á|ü|ü+#·u≤´+≈£î Ä<XÊ\‘√

j·TT|æ@ Á|üuÛÑT‘·«+ ÄVü‰s¡ uÛÑÁ<ä‘ê #·{≤ºìï, ñbÕ~Û Vü‰MT |ü<∏äø±ìï ‘Ó∫Ã+~. ‘·eT uÛÀ»Hê\ ã\¢ qT+&ç

C≤]|ü& yÓT‘·T≈£î\Hs¡T≈£îH yê]>± Á|ü»\|ü≥¢ eéVü≤]düTÔHêïs¡T. eTs√yÓ’|ü⁄q \ø£å\ ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\ ≈£î+uÛÑø√D≤\T

j·TT|æ@ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ |üsê´j·T|ü<äeTj·÷´sTT. $<o ô|≥Tºã&ç‘√ n_Ûeè~∆ nqï yê] $<Ûëq+ <X Ä]∆ø£eédüúqT

$<o ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ |üs¡+ #dæ+~. ÇqTeTT, u§>∑TZ, u≤¬ø’‡≥T, #·eTTs¡T, >±´düT e+{Ï dü+|ü<ä«+‘· düVü≤»

eqs¡T\qT kÕÁe÷»ýê<äT\≈£L, ã&Ü ã÷s¡T®yê\≈£L ø±s¡T#Íø£>± ø£≥ºu…{Ïº+~. á <XÁ<√Vü≤ #·s¡ \≈£î e´‹πsø£+>±

Á|ü» Òe÷Á‘·+ Á|ü‹|òüT{Ï+∫Hê sê»´+ bÕX$ø£ ìs¡“+<ÛëìøÏ |üPqT≈£î+≥Tqï~. á ìs¡“¤+<Ûäø±+&É≈£î >∑Tsö‘·Tqï~

ÁXÊ$Tø£ Á|ü»\T, <ä[‘·T\T, Ä~yêd”\T, eTVæ≤fi¯˝Ò. ‘Ó\+>±D≤ @sêŒ≥T _\T¢ yês¡T ÄyÓ÷~+#˚+<äT≈£î

bÕs¡¢yÓT+≥T˝À yês¡T nqTdü]+∫q rs¡T ` Á|üC≤Á|üjÓ÷»Hê\qT ã*ô|{Ïº mìïø£ À¢ \_∆ ø√dü+ nqTdü]+∫q

≈£î‘·+Á‘ê\qT ãj·T≥ô|{Ïº+~. Ä+Á<ÛäÁ|ü<XŸ˝Àì Çs¡T ÁbÕ+‘ê\˝Àì <ÛäHê&ÛÉ esêZ Ò Bì˝À \_∆ bı+<ä>± Çs¡T

ÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\ Á|üjÓ÷»Hê\˙ï ø±\sê∫y˚j·Tã&Ü¶sTT.

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ $uÛÑ»q <ë«sê bÕ\ø£esêZ\T $uÛÑõ+∫ bÕ*+#·T $<ÛëHêìï neT\T »]bÕsTT. nsTT‘˚

bÕ\ø£es¡Z eTTsƒê\ eT<Ûä´ yÓ’s¡T<Ûë´\‘√ nsê#·ø£‘ê«ìøÏ <ë]rdæ Çs¡TÁbÕ+‘ê\ Á|ü»\ Á|üjÓ÷»Hê\÷

ã*ô|≥ºã&Ü¶sTT.

j·TT|æ@ bÕ\qô|’ Á|ü»˝À¢ì ÄÁ>∑Vü‰ìï neø±X+>± rdüT≈£îì, _C…|æ Hêj·Tø£‘·«+˝Àì mHé&ç@ mìïø£\

s¡+>∑+˝ÀøÏ ~–+~. qπs+Á<ä yÓ÷&ûì Á|ü<ÛëqeT+Á‹ nuÛÑ ]∆>± eTT+<äT>± Á|üø£{Ï+#·≥+ <ë«sê n<Ûä ø£å ‘·s¡Vü‰

bÕ\q Á|ü‹bÕ<äqqT <=&ç¶<ë]q ‘Ó∫Ã+~. BìqqTdü]+∫ ø±+Á¬>dt ≈£L&Ü sêVüQ˝Ÿ >±+BÛì ø±uÀjT Á|ü<Ûëì>±

Á|üø£{Ï+∫+~. mHé&ç@ ø±s¡ Áø£eTyT$T{Ï? qπs+Á<äyÓ÷&ûì ªª$ø±XŸ |ü⁄s¡Twtµµ>± ∫Á‹+#·≥+ <ë«sê >∑T»sê‘Y À

qπs+Á<äyÓ÷&û nqTdü]+∫q $<ÛëHêHï Á|ü<Ûëì>± nqTdü]kÕÔ&Éì Á|üø£{Ï+∫+~. á $<Ûëq+ j·TT|æ@ neT\T

»]|æq $<ÛëHêìøÏ _ÛqïyÓTÆq~ ø±<äT. nHø£ sêsTTr\ s¡÷|ü+˝À sêh+ qT+&ç Á|üC≤<ÛäHêìï ø=\¢>=fÒº+<äT≈£î

ã&Ü ô|≥Tºã&ç<ës¡T\≈£î ª>∑T»sê‘Y qeT÷Hêµ neø±X¯$T∫Ã+~. eTs√yÓ’|ü⁄q Ç<˚ >∑T»sê‘Y˝À dü«j·T+>±

qπs+Á<äyÓ÷&û Ä<Ûä«s¡ +˝À eT‘· yÓTÆHê]{°\ô|’ |òüTÀs¡yÓTÆq Vü≤‘ê´ø±+&É »]–+~. mHé&ç@ Hêj·Tø£‘·«+˝À _C…|æ

dü+|òtT|ü]yêsY ≈£L≥$T n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sêe&ÉeT+fÒ, <˚X¯+˝Àì ˝ÖøÏø£#·Á≥+ô|’ <ë&ç rÁe+>±e&Éy˚T.

kÕÁe÷»ýê<äT\, ã&Üã÷s¡T®yê\ Á|üjÓ÷»Hê\ |ü]s¡ø£åDø√dü+ eT‘·ÁbÕ‹|ü~ø£ô|’ Á|ü»\qT $uÛÑõ+∫ uÛ≤s¡‘·<XÊìï

Væ≤+<ä÷ sêh+>± e÷sêÃ\H˚ \ø£å kÕ<Ûäq ø√düy˚T. mHé&ç@ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sêe&ÉeT+fÒ, <äè&ÛÉyÓTÆq uÛ≤s¡‘·<˚X¯

ìsêàD+ ù|s¡Tq j·TT<√∆Hêà<ëìï ô|+bı+~+#·≥y˚T. mHé&ç@ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sêe≥eT+fÒ, nÁ|ü‹Vü≤‘·+>±

ã&Üô|≥Tºã&ç<ës¡T\ e÷sêZìï düT>∑eT+ #˚ùd+<äT≈£î Á|üC≤Vü≤≈£îÿ\qT bòÕ•düTº ‘·s¡Vü‰˝À ø±\sêj·T≥y˚T.

dæ|æ◊(m+) Hêj·Tø£‘·«+˝Àì 11 bÕØº\ ≈£L≥$TèT÷&Ée Á|òü+{Ÿ>± |æ\Teã&~`s¡+>∑+˝ÀøÏ e∫Ã+~.

á 11 bÕØº\ ≈£L≥$T˝Àì mes¡T, m|ü&ÉT, @ sêh+˝À n~Ûø±s¡+˝À e⁄qï|üŒ{Ïø°, Ms¡+‘ê Ç< Á|ü|ü+Nø£s¡D

$<ÛëHê\qT neT\T #dæqyêπs. Ms¡+‘ê ø±]à≈£î\, ¬s’‘·T\, Ç‘·s¡ ÁXÊ$Tø£ Á|ü»\ ñ<ä e÷\ìï+{Ï nD∫ydæq

yêπs. eTTK´+>±, kÕÁe÷»ýê<äT\, ã&Üã÷s¡T®yê\, |òüP´&É Ÿ uÛÑ÷kÕ«eTT\ <√|æ&û ø=qkÕ>∑T‘·÷ BìøÏ e´‹πsø£+>±

b˛sê&ÉT‘·Tqï Á|ü»\ô|’ nD∫y‘·qT Á|üjÓ÷–düTÔqï á eédüúqT |ü]s¡øÏådüTÔqïyêπs.

ÄyéT ÄBà bÕØº (Ä|t) eT]j·TT eTeT‘êu…qØ® nHêï Vü≤C≤πs\ ≈£L≥$T nH eTs√ ¬s+&ÉT X≈£îÔ\T yê]

ñìøÏ #ê≥Tø√e{≤ìøÏ Á|üj·T‹ïdüTÔHêïsTT. nHêï Vü≤C≤πs Äo«s¡#·Hê\‘√ düe÷K´ Á|òü+{ŸqT @s¡Œs¡TkÕÔeTì

eTeT‘êu…qØ® Á|üø£{Ï+∫+~. ÄyÓT ‘·q eT÷&ÉT dü+e‘·‡sê\ |ü•ÃeTu…+>±˝Ÿ Á|üuÛÑT‘·« bÕ\q˝À, sêh+˝À

ã&Üô|≥Tºã&ç<ës¡T\qT Äø£]¸+#+<äT≈£î >∑{Ïº Á|üj·T‘êï\T #k Ô+~. <X+˝ÀH n‘· ~Ûø£ n‘ê´#êsê\T »s¡T>∑T‘·Tqï

sêh+>± |ü•ÃeTu…+>±˝ŸqT ì*|æ+~. ÄyÓT ‘·q Á|ü‘·´]∆ |üøå±\ìï+{Ï˙, ‘·q bÕØº˝Àì Á|ü‘·´s¡T∆\‘√

düVü‰`nD∫y˚‘·≈£î, <ës¡TD Vü≤‘·´\≈£î >∑T]#˚dæ+~.

ÄyéT ÄBà bÕØº`Á|üuÛÑT‘˚«‘·s¡ dü+düú\T, k˛wü*düTº\T, eè‹Ôì|ü⁄DT\T, eT]ø=+<äs¡T

kÕ«s¡∆|üs¡T\‘√ ≈£L&çq HêHêC≤‹ ≈£L≥$T. n$˙‹ô|’ b˛sê≥+ M] Á|ü<Ûëq \ø£å´+>±

Á|üø£{Ï+#·Tø=Hêïs¡T. ø±˙ Bìø£qT>∑TD+>± Á|ü»\eTT+<äT ˇø£ ì]›wüºyÓTÆq ø±s¡´Áø£e÷ìï

e⁄+#· Ò<äT. Ç|üŒ{ÏøÏ á bÕØº Hêj·T≈£î\ qT+&ç e´ø£ÔeTÚ‘·Tqï Á|üø£≥q\qT ã{Ïº

kÕÁe÷»ýê<äT\ ìπs›•‘· n_Ûeè~∆ $<ÛëHêHï eTT+<äT≈£î >=ìb˛e{≤ìøÏ Ms¡T ≈£L&Ü #ê˝≤

ÄdüøÏÔ>± e⁄Hêïs¡T. ÄyéTÄBàbÕØº Á|üC≤ <√|æ&û<ës¡T\ Á|üjÓ÷»Hê\qT >ös¡e˙j·T |ü<ä∆‹˝À

kÕ~Û+∫ô|fÒº~>± e⁄+~.

á $<ÛäyÓTÆq |ü]dæú‹˝À yêsêÔ|üÁ‹ø£\T, {°M #Ûêq˝Ÿ‡, ù|òdtãTø˘ ‘·~‘·s¡ nìï s¡ø±\

Á|ü#ês¡ e÷<Ûä e÷\ <ë«sê mHé&çm $<o eT]j·TT <X+˝Àì ø=ìï øÏsêsTT Á|ü#ês¡ @»˙‡\

<ë«sê ô|<ä› m‘·TÔq Á|ü#ês¡+ kÕ–+#·T≈£î+{À+~. j·TT|æ@ ≈£L&Ü »bÕHé<˚X¯|ü⁄ Á|ü#ês¡

øÏsêsTT @»˙‡ <ë«sê ‘·eT Á|ü#êsêìï ø=qkÕ–k Ô+~. (‘·s¡TyêsTT 2e ù|J˝À)

5`3`20142

»

á

HÓ

j

j

j

e

‹

@

e

e

dü

Á

e

<

e

e

Á

e

Ç

»

<

á

ø=

»

Á

r

#Ó’

Á

‘

ª

dü

r

d

d

Ä

n

ø±

ì

e

yÓ

n

j

V

&

n

ø

j

ô

|ü

|

H

ô

H

e

n

|ü

yÓ

n

#Ó’

n

&ÉãT“\T #Ó*¢+∫ Á|ü#ês¡ yêsêÔ $uÛ≤>±\ <ë«sê

11 bÕØº\ ≈£L≥$T ≈£L&Ü ‘·eT Á|ü#ês¡+ kÕ–+#

Á|üj·T‘·ï+ #k Ô+~. eTeT‘ê u…qØ®øÏ ‘·q Á|ü#ês¡+

kÕ–+#·Tø√e{≤ìøÏ dü«+‘·+>± ô|≈£îÿ {°M #ÛêHÓ Ÿ‡

e⁄Hêïj·TH˚ $wüj·T+ <˚X¯+˝Àì n+<ä]ø°

‘Ó*dæ+<˚. yÓTT‘·Ô+>± y˚˝≤~ ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\

&ÉãT“qT á Á|ü#êsê\ ø√dü+ yÓ∫ÃdüTÔHêïs¡T.

yÓTT‘·Ô+ mìïø£\ eédüúq+‘ê Á|üC≤kÕ«eT´

Á|üÁøÏj·T≈£î nee÷qø£s¡+>± e÷]Ãy˚XÊs¡T.

kÕÁe÷»ýê<ëìï, ô|≥Tºã&ç<ëØ $<ÛëHêìï,

uÛÑ÷kÕ«eT´ $<ÛëHêìï e´‹πsøÏ+# ì»yÓTÆq Á|üC≤

Á|ü‹ì<ÛäT\T rÁeyÓTÆq ì<ÛäT\ ø=s¡‘·‘√ á Á|ü#ês¡

ø±+´ô|sTTHé≈£î #ê˝≤ <ä÷s¡+>±, yÓqTø£ã&ç

e⁄Hêïs¡T. düeTyÓTÆq kÕúq+˝À ì*∫ b˛sê&+<äT≈£î

Çø£ÿ&É neø±X+ Ò<äT.

á $<ÛäyÓT Æq Á|üdüT Ô‘· |ü]dæ ú‘·T˝À¢ ‘·eT

e´‹πsø£‘·qT e´ø£Ô+ #˚ùd+<äT≈£î á ø£s¡Ôyê´\T

#˚ã÷Hê\ì Á|ü»\≈£î dæ|æ◊(m+`m˝Ÿ) |æ\T|ü⁄

ìk˛Ô+~.

(1) $<˚o Á|ü‘· ø£å ô|≥Tºã&çøÏ <˚XÊìï n$Tày˚ùd

X¯≈£îÔ\qT, Á|ü»\ Á|üC≤kÕ«$Tø£ ñ<äé÷ìï

nD∫y˚ùd X¯≈£îÔ\qT mqTïø=H˚ ≤ Á|ü»\qT

HÓ&ÉT‘·Tqï á eédüú≈£î`

(2) kÕÁe÷»ýê<ëìøÏ, nÁ|üC≤kÕ«$Tø£

$<ÛëHê\≈£î˝Àã&çq bÕ\ø£bÕØº\ ≈£L≥eTT\

ì»s¡÷bÕ\qT eTs¡T>∑T|ü]#˚˝≤ eT\∫q

mìïø£\ eédüú≈£î e´‹πsø£+>± ` b˛sê&Ü*

á mìïø£\ dü+<äs¡“¤+>± Á|ü»\T

dü+|òüT{Ï‘·yÓT Æ Á|üC≤b˛sê{≤\qT n_Ûeè~∆

#˚ùd+<äT≈£î ‘·eT≈£î ‘êeTT>± dü+|òüT{Ï‘·|ü&Ü*.

(1) kÕÁe÷»ýê<äT\T, <äfi≤Ø ìs¡+≈£îXÊ~Ûø±s¡

ô|≥Tºã&ç<ës¡T\, |òüP´&É˝Ÿ uÛ Ñ÷kÕ«eTT\

Ä<Ûä«s¡´+˝À q&ÉTdüTÔqï Á|üuÛÑT‘ê«ìï

yêdüÔ$ø£ ns¡∆+˝À dü«‘·+Á‘·yÓTÆq~>±,

Á|üC≤kÕ«$Tø£yÓTÆq~>± kÕ«e\+ãqyÓTÆq~>±

e÷πsÃ+<äT≈£î`

(2) á Á|üuÛ ÑT‘·«+˝À bÕ\q kÕ–+#˚+<äT≈£î

yêdüÔe Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\qT mqTï≈£îH˚ mìïø£\

eédü úqT n_Ûeè~∆ #˚düT≈£îH˚+<äT≈£î `

b˛sê&Ü*.

á \ø£å kÕ<Ûäq ø√dü+, á eédüú q&ÉTdüTÔqï

j·÷e‘·TÔ <Û√s¡DT\≈£î e´‹πsø£+>± á mìïø£\˝À

ÁøÏj·÷o\ø£+>± bÕ˝§Zì ‘·eT ìs¡düq\qT qyÓ÷<äT

#˚j·÷*‡+~>± dæ|æ◊(m+`m˝Ÿ) |æ\T|ü⁄ìk Ô+~.

(1) dü«‘·+Á‘·yÓTÆq, dü«j·T+dü‘êÔø£yÓTÆq Á|üC≤kÕ«eT´

uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ ø√dü+ b˛sê&ÉT‘·Tqï— Á|ü»\ô|’

e÷Á‘·y˚T Ä<Ûës¡|ü&çe⁄+&ç eTs√ eqs¡T\T Òì

dæ|æ◊(m+`m˝Ÿ) nuÛÑ´s¡T∆\≈£î eT<ä›‘·T

ìe«e\dæ+~>±`

(2) uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À kÕÁe÷»ýê<ä ≈£îÁ≥\≈£î

e´‹πsø£+>± b˛sê&˚, Á|üC≤kÕ«eT´ uÛ≤s¡‘·

<˚XÊìï ø±+øÏå+#˚ Ç‘·s¡ ø£eT÷´ìdüTº

$|ü¢eø±s¡T\≈£î eT]j·TT <˚X¯uÛÑøÏÔj·TT‘·,

Á| üC≤kÕ«eT´X¯≈ £î Ô\≈£î eT<ä ›‘ ·T

ìe«e\dæ+~>± |æ\T|ü⁄ìk˛Ô+~.

(3) <˚X¯yê´|æ‘·+>± nìï ìjÓ÷»ø£esêZ\˝À,

mø£ÿ&Ó’‘˚ ô|’q ù|s=ÿq $<ÛäyÓTÆq nuÛÑ´s¡T∆\T

ñ+&És√, nø£ÿ&É NOTA (ô|’yês¡T mes¡÷

ø±<äT) nH˚ MT≥qT H=ø£ÿe\dæ+~>±

ø√s¡T‘√+~. Á|ü»\ Á|üC≤kÕ«$Tø£ ñ<äéT

Áø£eT+˝À ìs¡düqqT qyÓ÷<äT #˚ùd+<äT≈£î á

e÷sêZHÓï+#·T ø√e≥eT÷ ˇø£ s¡÷|üy˚T.

kÕÁe÷»ýê<äT\≈£î, |òüP´&É*C≤ìøÏ, ã&Ü

ø±s√Œπs{Ÿ X¯≈£îÔ\ Á|üjÓ÷»Hê\≈£î ˝Àã&çq á

eédüú e÷s¡TŒ¬ø’ düMTø£è‘·T\T ø±yê\ì,

dü+|òüT{Ï‘·+ ø±yê\ì |æ\T|ü⁄ìk Ô+~.

2.3.2014 πø+Á<äø£$T{°

dæ|æ◊(m+`m Ÿ)

ø±Áy˚T&é es¡\øÏåàøÏ CÀVü‰s¡T¢dæ|æ◊(m+.m Ÿ) düuÛÑT´sê\T ø±ˆês¡\øÏåà eTT+u≤sTT q>∑s¡+˝À Ç{°e\ nHês√>∑ +‘√ eTè‹#Ó+<ës¡T.

∫qï‘·q+˝ÀH $yêVü≤yÓTÆ, ‘·÷s¡TŒ>√<ëe] õ˝≤¢ qT+&ç eTT+u≤sTT q>∑sêìøÏ #]q ø±ˆês¡\øÏåà ø±]àø£

eTVæ≤fi>± Jeq+ kÕ–+∫+~. ø£eT÷´ìdüTº bÕØº‘√ dü+ã+<Ûë\T ø£*–e⁄+≥÷, ø±s¡ ø£s¡Ô\qT Ä<ä]dü÷Ô

e∫Ã+~. 1980\˝À ø±ˆˆ#·+Á&É |ü⁄˝≤¢¬s&ç¶ Hêj·Tø£‘·«+˝Àì dæ|æ◊(m+.m Ÿ)˝À #]+~. ÄHê{Ï qT+&ç

bÕØºøÏ ‘·q düVü‰j·T düVü≤ø±sê\+~dü÷Ô e∫Ã+~. ø±ˆês¡\øÏåà eTè‹øÏ dæ|æ◊(m+.m˝Ÿ) ‘·q CÀVü‰s¡T¢

‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~. ÄyÓT ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î ‘·q kÕqTuÛÑ÷‹ì ‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~.

ø±Áy˚T&é øÏXÀØ˝≤ Ÿ≈£î CÀVü‰s¡T¢ø±ÁyT&é øÏXÀØ˝≤ Ÿ Vü≤èÁ<√>∑+‘√ 2014 |òæÁãe] 16q Vü≤sƒêqàs¡D+ #Ó+<ës¡T. Ä düeTj·T+˝À

Äj·Tq Á>±eT+˝À Á|ü»\eT<Ûä $yê<ä |ü]cÕÿs¡+˝À bÕ˝§Zì e⁄Hêïs¡T. ñ‘·Ôs¡Á|ü<XŸ˝Àì nC≤+>∑&Ûéõ˝≤¢

#·+Á<äuÛ≤Hé|üPsY Äj·Tq dü«Á>±eT+.

$<ë´]ú <äXqT+&ç ø±ˆˆøÏXÀØ˝≤ Ÿ $T*f…+≥T>± ø±s¡ ø£ ≤bÕ\T kÕ–+#yês¡T. ;Vü‰sY À nC≤<é

Á>∑÷|ü⁄˝À e⁄+&yês¡T. 1967˝À qø£‡\“Ø ñ<ä eT+‘√ ñ‘Ôõ‘·T\j·÷´s¡T. n+≥sêì‘·HêìøÏ e´‹πsø£+>±

nHø£ Ä+<√fiq\T ìs¡«Væ≤+∫ <ä[‘·T\qT dü+|òüT{Ï‘· |ü]#ês¡T. øÏkÕHé dü+Á>±yéT dü$T‹˝À #sês¡T.

ñbÕ<Ûë´j·TT&ç>± |üì#dü÷ÔH ¬s’‘ê+>±ìï dü+|òüT{Ï‘·|ü]# |üì˝À ìeT>∑ïeTj·÷´s¡T. 1990˝À øÏkÕHé

dü+Á>±yéT dü$T‹ ñbÕ<Ûä´≈£åî&ç>± mìïø£j·÷´s¡T. ¬s+&ÉTkÕs¡T¢ es¡ZX¯‘·èe⁄ <ë&ç˝À ‘·÷{≤ >±j·÷\≈£î

>∑Ts¡j·÷´s¡T. nsTTHê #Ó≈£îÿ #Ó<äs¡ø£ J$‘·#·s¡e÷+ø£+ es¡≈£L es¡Zb˛sê≥ |ü‘êø±ìï m‹Ô|ü{≤ºs¡T.

ø±ˆˆø±q÷düHê´ Ÿ Hêj·Tø£‘·«+˝Àì zdædæÄsY À 1982˝À #sês¡T. dæ|æ◊(m+.m Ÿ) düuÛÑT´\T>± e⁄Hêïs¡T.

Äj·Tq eTs¡Dyês¡Ô ‘Ó*dæq+‘·H˚ |üs¡T>∑T|üs¡T>∑Tq e∫Ã Äj·Tq n+‹eTj·÷Á‘·˝À y˚˝≤~eT+~

Á>±MTD ù|<ä\T bÕ˝§ZHêïs¡T.

dæ|æ◊(m+.m˝Ÿ) πø+Á<äø£$T{° ø±ˆˆøÏXÀØ˝≤˝Ÿ≈£î ÁX¯<ë∆+»* |òüT{ÏdüTÔqï~. CÀVü‰s¡T¢ ‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~.

Äj·Tq ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î ‘·q Á|ü>±&ÛÉkÕqTuÛÑ÷‹ì ‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~.

ø±Áy˚T&é ø£s√*øÏ CÀVü‰s¡T¢ø±Áy˚T&é ø£s√* 2014 |òæÁãe] 11q n˝…|æŒ õ˝≤¢ (πøs¡fi¯) ø£≥ºq+˝À eTs¡DÏ+#ês¡T. Äj·Tq

ej·TdüT 80 dü+e‘·‡sê\T. ø£≥ºq+˝À $<ä |üP]Ô#düT≈£îì ø±j·T+≈£î\+˝À ø± ÒJ qT+&ç &çÁ– bı+~q

ø±ˆˆø£s√* ñqï‘· $<ä ≈£î eTÁ<ëdüT≈£î yÓfi≤¢s¡T. nø£ÿ&É ø£eT÷´ìdüTº sê»ø°j·÷\‘√ Á|üuÛ≤$‘·T …’ dæ|æ◊˝À

#˚sês¡T. ø£≥ºq+≈£î ‹]–e∫Ã eékÕj·T ≈£L©\qT dü+|òüT{Ï‘·|üsêÃs¡T. 1967˝À dæ|æ◊(m+)

sê»ø°j·÷\HÓ+#·T≈£îqï ø±ˆˆø£s√* n …|æŒ, ø=\¢+õ˝≤¢ À¢ eékÕj·T ≈£L© ñ<ä e÷ìøÏ u≤<Ûä ‘· rdüT≈£îHêïs¡T.

qø£‡\“Ø ñ<ä eT+ ‘·sê«‘· dæ|æj·T+qT e<ä*q ø±ˆˆø£s√* ø±ˆ ¬ø|æÄsY >√bÕ\Hé‘√ ø£*dæ ø£eT÷´ìdüTº

j·T÷ì{°ôd+≥sY @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. 1984˝À ø±qTdüHê´˝ŸqT ø£*dæ zdædæÄsY˝À #˚sês¡T. Äô|’

dæz◊(m+.m Ÿ) πøs¡fi sêhø±s¡ <ä]Ù>± |üì#XÊs¡T. ‘·s¡Tyê‘· dæ|æ◊(m+.m Ÿ)˝À ø=qkÕ>±s¡T.

ø£eT÷´ìdüTº $\Te\≈£î ø£≥Tºã&çqyê&ç>± Äj·Tq ù|s¡T πøs¡fi sêheT+‘·{≤ ‘Ó\TdüT. dæ|æ◊(m+.m Ÿ)

πø+Á<äø£$T{° Äj·Tq eTè‹øÏ CÀVü‰s¡T¢ ‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~. Äj·Tq ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î ‘·q Á|ü>±&ÛÉkÕqTuÛÑ÷‹ì

‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~.

ªdüs¡∞ø£è‘·µ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À H√øÏj·÷ ª$»j·T>±<Ûäµ@ <X+˝ÀHÓ’Hê Á|üuÛÑT‘ê«\T ô|≥Tºã&çô|’, <ëì

ø±s¡ ø£ ≤bÕ\ n<äT|ü⁄ô|’ ìj·T+Á‘·D\qT ‘=\–+∫,

düs¡∞ø£s¡D $<ÛëHê\qT nqTdü]+#≥¢sTT‘, Ä <XÊ\T

Ä]∆ø±_Ûeè~∆ kÕ~Û+#·>∑\eì #ê˝≤ ‘·s¡#·T>± qj·÷

ñ<ës¡yê<ä Ä]∆ø£ $<Ûëq düeTs¡∆≈£î\T, Ä]∆ø£y‘·Ô\T

Á|üuÀ~ÛdüTÔ+{≤s¡T. @$<ÛäyÓTÆq Ä≥+ø±\÷ Ò≈£î+&Ü

kÕπ> $<o Á|ü‘· ø£åô|≥Tºã&ç Á|üyêVü≤+ n~Ûø£

ñ<√´>±eø±XÊ\qT ø£*ŒdüTÔ+<äì, Ä$<Ûä+>± n~

Ä]∆ø±_Ûeè~∆ì, <˚X¯ dü÷ú\C≤rjÓ÷‘·Œ‹Ôì eè~∆

#˚düTÔ+<äì yês¡+{≤s¡T. á $<ÛäyÓTÆq yê<äq\‘√,

$<˚o ãVüQfi¯C≤‹ ø£+ô|˙\ô|’ Á|üuÛÑT‘·«+jÓTTø£ÿ

n<äT|ü⁄qT ‘=\–+∫, düs¡∞ø£]+#ê\ì yês¡T &çe÷+&é

#˚düTÔHêïs¡T.

uÛ≤s¡‘·<X bÕ\≈£î\T, bÕ\ø£esêZ\TùÛ≤s¡‘·<X

Á|ü»\ Á|üjÓ÷»Hê\qT, yê] Ä]∆ø£ Á|üjÓ÷»Hê\qT

|ü]>∑Dq˝ÀøÏ rdüTø√≈£î+&ÜH qj·÷ñ<ës¡yê<ä Ä]∆ø£

$<ÛëHê\ neT\T≈£î ø£+ø£D+ ø£≥Tº≈£îHêïs¡T.

@$<ÛäyÓTÆq Ä+ø£å\÷ Ò≈£î+&Ü $<o Á|ü‘· ø£å ô|≥Tºã&ç

Á|üyêVü‰ìøÏ eTq<˚X¯ e÷¬sÿ≥¢qT u≤sê¢ ‘Ó]#ês¡T.

n+‘˚>±ø£, düs¡∞ø£s¡D $<ÛëHê\ neT\T‘√

uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ nìï$<Ûë˝≤ n_Ûeè~∆ #Ó+<äT‘·T+<ä˙,

eTq<˚X ¯+˝ÀH˚ nH˚ø±H˚ø £ ñ<√´>±eø±XÊ\T

düèwæº+#·ã&É‘êj·T˙, ‘·<ë«sê >∑D˙j·T+>±

ìs¡T<√´>±ìï ìs¡÷à*+#·e#·Ãì yês¡T e˝…¢ y˚dü÷Ô

e#êÃs¡T. ø±˙ Ä#·s¡D˝À Ç+<äT≈£î _Ûqï+>±

s¡TEyÓ’+~.

Á|ü|ü+Nø£s¡D $<ÛëHê\ neT\T eTq<X+˝À

ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq ‘·sê«‘·, nH˚ø£ uÛ≤Ø ãVüQfi¯C≤‹

ø£+ô|˙\T eTq<˚X¯+˝À Á|üy˚•+∫`$$<Ûä Á|üuÛÑT‘·«

n<äT|ü⁄\ìï+{Ï ‘=\–+#·Tø√e≥+‘√düVü‰, |üqTï\T

Ç‘·s¡ sêsTTr\qT eT]+‘·>±, eT]+‘·>± bı+~

‘·eT yê´bÕsê\qT $düÔè‘·|üs¡#·Tø=ì dü÷|üsY ≤uÛ≤\T

Ä]®düTÔHêïsTT.

düs¡∞ø£s¡D H˚|ü<Ûä´+˝À |òæHê¢+&ÉT≈£î #Ó+~q

H√øÏj·÷ ø£+ô|˙≈£L&Ü uÛ≤s¡‘·<X+˝À Á|üy•+∫+~.

Ç~ #Ó’Hê˝À yêDÏ»´ ø±s¡´ø£˝≤bÕ˝Ò>±ø£, ñ‘·Œ‹Ô

ø±s¡´ø£˝≤bÕ\T≈£L&Ü ø=qkÕ–k˛Ô+~. düs¡∞ø£s¡D

H|ü<Ûä +˝À Ç~ z ô|<ä› ª$»j·T>±<∏äqTµ HÓ\ø=*Œ+~.

Ç~, ‘·q bÕ]ÁXÊ$Tø£ ñ‘·Œ‘·TÔ\qT neTTà≈£îH yêDÏ»´

s¡+>∑+˝À ˇø£ >=|üŒ $»j·÷ìï qyÓ÷<äT#dæ+<äH

<ëì˝À dü+<Vü≤+ Ò<äT. uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ ø£*Œ+∫q

nHø£ sêsTTr\qT, kÂø£sê´\qT nqTuÛÑ$+#·≥+˝À

Ç~ eTT+<äT+~. n+‘>±ø£ dü÷|üsY ˝≤uÛ≤s¡®q˝Àq÷

á |ü]ÁXeT >=|üŒ $»j·÷Hï kÕ~Û+∫+~. MT<äT

$TøÏÿ* |òæHê¢+&ÉT˝Àì ‘·q e÷‘·èdü+düú≈£î á ø£+ô|˙

sêj·T©º\ ù|]≥ n‘· ~Ûø£ yÓTT‘êÔ\qT |ü+|ü⁄ø√e≥+

˝Àq÷ $»j·÷Hï kÕ~Û+∫+~.

@yÓTÆHê, á |ü]ÁX¯eT˝À |üì#˚ùd ø±]à≈£î\

J$‘·+ e÷Á‘·+ $»j·Te+‘·yÓTÆq >±<∏äø±<äT. n_Ûeè~∆

n+X+˝À eTq<X+ kÕ~Û+∫+~ ≈£L&Ü $»j·T>±<∏ä

ø±<äT. eTq<X Á|üuÛÑT‘·«+ Ç˝≤+{Ï |ü]ÁXeT\qT+&ç

#·≥ºã<ä∆+>± |üqTï\T edü÷\T#˚j·T≥+˝Àq÷ Ç~

ˇø£ $»j·T>±<∏ää ø±<äT.

2006 qT+&ç |òæHé˝≤+&é˝Àì ‘·q e÷‘·è

|ü]ÁXeT≈£î H√øÏj·÷ Ç|üŒ{Ïπø 363 $T*j·THé &Ü\s¡T¢

(düTe÷s¡T 21,780 \ø£å\ ø√≥¢ s¡÷ˆˆ\T) sêj·T©º\

s¡÷|ü+˝À #Ó*¢+∫+~. ø±˙ á ø£+ô|˙ uÛ≤s¡‘·<X

Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ #Ó*¢+#·e\dæq |üqTï\qT e÷Á‘·+

#Ó*¢+#·≈£î+&Ü m>∑ydæ+~. 2006 Hê{Ïes¡≈£î e&û¶‘√

düVü‰ ø£≥ºe\dæq |üqTï\T, »]e÷Hê\ yÓTT‘·Ô+

21,000 ø√≥¢ s¡÷ˆˆ ãø±sTT e⁄+~. Ä<ëj·T|ü⁄|üqTï

XÊK n~Ûø±s¡T\T |üqTï\T m>=Z{Ïºq ø±s¡D+>±

H√øÏj·÷ ø£+ô|˙øÏ z H√{°düTqT n+<äCÒXÊs¡T.

Ä<ëj·T|üqTïXÊK Ç∫Ãq H√{°düT Á|üø±s¡+ |üqTï\T

#Ó*¢+#+<äT≈£î H√øÏj·÷ j·÷»e÷q´+ dæ<ä∆+>±≈£î+&Ü,

<ä«+<ä«|üqTï\ ø±s¡D+‘√ $yê<ä|ü&Ü¶s¡T.

á ø±\+˝À H√øÏj·÷ ø£+ô|˙ uÛ≤s¡‘· <X+˝Àì

‘·q yê´bÕsê\ìï+{Ï˙ yÓT ÆÁø√kÕ|ò t º ø£+ô|˙øÏ

nyTà+<äT≈£î ø£ |üŒ+<ä+ ≈£î<äTs¡TÃ≈£î+~. (H√øÏj·÷

ø£+ô|˙ eTTK´ ñ‘·Œ‹Ô |ü]ÁX¯eT #ÓHÓ’ï˝À e⁄+~).

Bì‘√, uÛ≤s¡‘· Ä<ëj·T|ü⁄ |üqTïXÊK ñqï‘ê~Ûø±s¡T\T

#ÓHÓ’ï˝Àì H√øÏj·÷ |ü]ÁX¯eTqT düú+_Û+|üCÒdæ,

|üqTï\T #Ó*¢+#˚+<äT≈£î |ü]ÁX¯eT≈£î ‘·–q

ÄdüTÔ\THêïj·Tì ‘*Ã #ÓbÕŒs¡T.

Bì‘√ H√øÏj·÷ ø£+ô|˙, yÓTÆÁø√kÕ|òtº ø£+ô|˙‘√

≈£î<äTs¡TÃ≈£îqï ˇ|üŒ+<ä+ ø±s¡ s¡÷|ü+ <ë\Ã≈£î+&Ü

Ä–b˛sTT+~. #ÓHÓ ’ï˝Àì H√øÏj·÷ |ü]ÁX¯eTqT

Ä<ëj·T|ü⁄|üqTïXÊK n~Ûø±s¡T\ qT+&ç $&ç|æ+#·T

ø√≈£î+&Ü Ç~ kÕ<Ûä + ø±<äT.

ˇø£yÓ’|ü⁄q |òæHê¢+&ÉT Á|üuÛÑT‘·«+`H√øÏj·÷qT+&ç

|üqTï\ edü÷fi¯ófl #˚j·Te<ä›ì uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘ê«ìï

e‹Ô&ç#˚dæ+~. eT÷&ÉTy˚\ø√≥¢ s¡÷ˆˆ\qT yÓTT<ä≥

$&É‘·>± #Ó*¢+#≥T¢ n+^ø£]+∫ |ü]dæú‹ì #·ø£ÿ~<ë›\ì

&çe÷+&é #k Ô+~.

n+‘˚>±ø£, á n+XÊìï &Ûç©¢ ôV’≤ø√s¡Tº˝À

H√øÏj·÷ ø£+ô|˙ düyê\T #˚dæ+~. #ÓHÓ’ï˝À ◊{Ï

n~Ûø±s¡T\T »|ü⁄Ô#dæq ‘·q |ü]ÁXeTqT $&ç|æ+#ê\ì

ø√]+~. Ò≈£î+fÒ ‘·q #ÓHÓ’ï |ü]ÁXeTqT eT÷dæykÕÔqì

ôV≤#·Ã]+∫+~. á s¡ø£+>± H√øÏj·÷ ø£+ô|˙ `

&Ûç©¢ ôV’≤ø√s¡Tº m<äT≥, Á|ü»\eTT+<äT #ÓHÓ’ï |ü]ÁXeT˝Àì

ø±]à≈£î\qT ñ<ä∆]+#˚+<äTπø ‘êqT á &çe÷+&é

ô|&ÉT‘·Tqï≥T¢>± ∫Árø£]+#·Tø=+~.

mì$T~y˚\eT+~ ø±]à≈£î\T ‘·eT #ÓHÓ ’ï

bÕ¢+≥T˝À |üì#düTÔHêïs¡ì, eTs√ eTTô|’Œ¤y\ eT+~øÏ

‘·eT |ü]ÁXeT |üs√ø£å+>± |üìø£*Œk Ô+<äì H√øÏj·÷

j·÷»e÷q´+ #Ó|ü⁄‘√+~. á $<Ûä+>± |üs√ø£å

ø±]à≈£î\T>± #Ó|üŒã&˚yê]‘√ ñ<√´–‘·qT

$düÔ]+#·T≈£î+≥÷ b˛e≥eTH~ ãVüQfiC≤‹ dü+düú\

kÕ<Ûës¡D Ä#·s¡D>± e⁄+~. á $<Ûä+>± ãVüQfiC≤‹

ø£+ô|˙\T mH√ï ñ<√´>±\qT ø£*Œ+#êeTH ù|]≥

düs¡∞ø£s¡D $<ÛëHê\T Á|ükÕ~+# sêsTTr\qT

nqTuÛÑ$düTÔHêïsTT.

Ä<ëj·T|üqTïXÊK n~Ûø±s¡T\≈£î #ÓHÓ’ï˝Àì

H√øÏj·÷ bòÕ¢+≥T˝À |üì#düTÔqï ø±]à≈£î\ uÛÑ$‘·yê´ìï

>∑T]+∫ |ü≥º˝Ò<äì >∑T+&Ó\T u≤<äT≈£î+≥÷,

düÔ+_Û+|üCÒdæq #ÓHÓ’ï˝Àì H√øÏj·÷ bÕ¢+≥TqT ‹]–

j·÷»e÷q´+ kÕ«BÛq+˝ÀøÏ Çyê«\ì, ‘·eTes¡Z

dü«uÛ≤yêìø£qT>∑TD+>± ã÷s¡T®yê $<Ûëq|ü⁄ n<äT|ü⁄˝À

qTqï Á|ü#ês¡ e÷<Ûä e÷\T Á|ü#ês¡+>±$+#êsTT. á

$<Ûä+>± H√øÏj·÷ eT]j·TT yê{Ï nqTã+<Ûädü+düú\T

Á|üuÛÑT‘ê«ìï, Ä<ëj·T|ü⁄ |üqTïXÊKqT ` #ÓHÓ’ï

bÕ¢+≥T˝Àì ø±]à≈£î\ ñ<√´>∑ uÛÑÁ<ä‘· ù|s¡T‘√`

u…~]+|ü⁄\≈£î |üPqT≈£îHêïs¡T.

H√øÏj·÷ ø£+ô|˙ uÛ≤s¡‘· <X+˝À ‘êqTkÕ–düTÔqï

yê´bÕs¡eT+‘ê ˝Ò<ë ‘·q yê´bÕs¡ ˝≤yê<˚M\qT

yÓTÆÁø√kÕ|òtº ø£+ô|˙øÏ neTà≥+e+{Ï #·s¡ \˙ï #ÓHÓ’ï

bÕ¢+≥T˝À |üì#ùd ø±]à≈£î\ Á|üjÓ÷»Hê\ ø√düyT

nsTTq≥T¢ b˛Eô|&ÉT‘√+~. #ÓHÓ ’ï˝À H√øÏj·÷

bÕ¢+≥TqT ÁbÕs¡+_Û+∫q Hê{ÏqT+&ç 70 ø√≥¢

ôd Ÿbò qT¢ ñ‘·Œ‹Ô#dæ, n‘· +‘· y>∑e+‘·+>± ôd Ÿbò q¢

‘·j·÷Ø j·T÷ì{Ÿ>± e⁄+~. Bì˝À |üì#ùd yê]˝À

dü>±ìdü>∑+ eT+~ 22`24 dü+ˆˆ\ eT<Ûä ej·TdüT>∑\

eTVæ≤fi¯\T>± e⁄Hêïs¡T. Á|üuÛÑT‘·«+ #ÓHÓ’ï˝Àì ‘·q

j·T÷ì{ŸqT düú+_Û+|üCÒùdÔ, ‘êqT #ÓHÓ’ï bÕ¢+≥TqT

eT÷dæy˚j·Te\dæedüTÔ+<äì H√øÏj·÷ ø£+ô|˙

u…~]+|ü⁄\‘√ &Ûç©¢ ôV’≤ø√s¡Tº À $yê<ëìï ÒeHÓ‹Ô+~.

düs¡∞ø£s¡D Ä]∆ø£ $<ÛëHê\ yê‘êes¡D+˝À

|ü]ÁXeT\ ˝≤øö≥T¢, eT÷dæy‘·\ πødüT\ $yê<ë\≈£î

dü+ã+~Û+∫q nìï πødüT\˝Àq÷ Äj·÷ |ü]ÁXeT\,

bÕ]ÁXÊ$Tø£y˚‘·Ô\ yê´bÕs¡ Á|üjÓ÷»Hê\πø ñqï‘·

Hê´j·TkÕúHê\T n~Ûø±~Ûø£ ÁbÕ<Ûëq´$TdüTÔHêïsTT. n<

|ü]dæú‹ H√øÏj·÷ πødüT˝Àq÷ |ü⁄qsêeè‘·yÓTÆ+~. á

πødüT˝À Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ #·≥ºÁ|üø±s¡+ sêe\dæq ¬s$q÷´,

|üqTïedü÷fifl Á|üjÓ÷»Hê\T`H√øÏj·÷jÓTTø£ÿ n‘· ~Ûø£

yê´bÕs¡ Á|üjÓ÷»Hê\ eTT+<äT, <ëì neTàø£|ü⁄

ˇ|üŒ+<ä+ eTT+<äT Á|üø£ÿ≈£î ô|≥ºã&Ü¶sTT. &Ûç©¢ ôV’≤ø√s¡Tº

#ÓHÓ’ï˝Àì H√øÏj·÷ |ü]ÁXeTqT düú_Û+|ü CÒj·T{≤ìï

‘=\–+#ê\ì, n~ ‘·q |ü]ÁXeTqT yÓTÆÁø√kÕ|òtº≈£î

neTàø£+ kÕ–+# |ü<∏äø±\qT ø=qkÕ>∑ìyê«\ì �

Á|ü»\≈£î...(yÓTT<ä{Ï ù|J ‘·s¡TyêsTT)

ª

5`3`2014 3

ôd’ìø£‘·‘·«e÷s¡Z+ #˚|ü{Ïºq »bÕHé kÕÁe÷»ýê<ä+»bÕqT Á|ü<Ûëì wæ+CÀ nuÒ 2013 &çôd+ãs¡T

26q j·TdüT≈£îì j·TT<ä∆kÕà]ø£qT dü+<ä]Ù+#·≥+

»bÕqT Á|üuÛÑT‘·«yÓT+#·T≈£îqï e÷sêZìï dü÷∫düTÔqï~.

á e÷s¡Z+ ø=ìï <äXÊu≤›\ ÁøÏ‘·+ bòÕdæ»+ øö–*˝ÀøÏ

HÓ{Ïº+~. $HêXø£s¡ |òü*‘ê*∫Ãq j·TT<ä∆+˝ÀøÏ HÓ{Ïº+~.

j·TdüT≈£îì`<äTsêÁø£eTD≈£î ∫Vü≤ï+

»bÕqT kÕÁe÷»ýê<äT\T kÕ–+∫q

j·TT<ë∆\˝À eTè‹#Ó+~q ôd’ì≈£î\ >ös¡yês¡∆+

j·TdüT≈£îì Ä\j·÷ìï @sêŒ≥T#XÊs¡T. á nHê´j·T,

e÷s¡Dj·TT<ë∆ À¢ »bÕqTkÕÁe÷»ýê<äT\T #êe⁄<Óã“

‹Hêïs¡T. nsTTHê yês¡T ôd’ìø£‘·‘·« uÛ≤eC≤\+ qT+&ç

@Hê&É÷ ãj·T≥|ü&É Ò<äT. j·TdüT≈£îì Ä\j·T+, <ëì

e´ø°Ôø£s¡D. á Ä\j·T dü+<äs¡Ùqô|’ rÁe e´‹πsø£‘·

e´ø£Ô+ø±e≥+‘√, »bÕqT Á|üuÛÑT‘·«+ <ëì‘√ ‘·q≈£î

dü+ã+<Ûä+ Ò<äì ≤+#Û·q+>± Á|üø£{Ï+∫+~. nsTTHê

Á|üuÛÑT‘ê«~Û|ü‘·T\T <ëì dü+<äs¡Ùq≈£î yÓfi¯ó‘·÷

edüTÔHêïs¡T. #Ó’Hê, ø=]j·÷, Ç‘·s¡ Ädæj·÷ <XÊ\ô|’

<äTsêÁø£eTD j·TT<ë∆ìøÏ |ü<∏äìπs›Xq+ >±$+∫q 14

eT+~ @`ø±¢düT j·TT<ä∆ Hs¡düTÔ\ ù|s¡¢qT Ä\j·T+˝À

e⁄qï >ös¡e˙j·T ôd’ìø£ C≤_‘ê˝ÀøÏ 1978˝À

Á|üuÛÑT‘·«+ #˚]Ã+~. ¬s+&Ée Á|ü|ü+#·j·TT<ä∆+˝À

eTè‹#Ó+~q nH˚ø£eT+~ ôd’ì≈£î\ ∫‘êuÛÑkÕàìï

Çø£ÿ&É uÛÑÁ<ä|üs¡∫ e⁄+#ês¡T. Ç~ ¬s#·Ã>=fÒº #·s¡´.

»bÕqT˝Àq÷, Ç‘·s¡ Ädæj·÷ <XÊ\˝Àq÷, Á|ü|ü+#·

<XÊ\˝Àq÷ BìøÏ rÁeìs¡düq e∫Ã+~. nsTTHê

á Ä\j·T n~Ûø±s¡T\T yÓq≈£îÿ‘·>∑Z Ò<äT. 2000 `

2006 es¡≈£L »bÕqT Á|ü<Ûëì>± e⁄qï EìNÛs√

ø=sTTE$T nHø£kÕs¡T¢ á Ä\j·÷ìï dü+<ä]Ù+#ê&ÉT.

»bÕqT Á|ü<Ûëì nsTTq ‘·sê«‘· nuÒ á Ä\j·÷ìøÏ

Á|ü<Ûëì>± yÓTT<ä{ÏkÕ] yÓfi≤¢&ÉT. düVü≤»+>±H Bìô|’

rÁe e´‹πsø£‘· e∫Ã+~. ªªá j·TT<ä∆ u≤~Û‘·T …’q

#Ó’Hê, Ç‘·s¡ Ädæj·÷ <XÊ\ Á|ü»\ eTH√uÛ≤yê\qT

Á≈£Ls¡+>± ø±\sêXÊs¡Tµµ n+≥÷ #Ó’Hê $<XÊ+>∑XÊK

‘·q ÄÁ>∑Vü‰ìï »bÕqT Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ‘Ó*|æ+~.

ªª»bÕqT <äTsêÁø£eTD j·TT<ë∆\qT ø°]Ô+#~µµ>± nuÒ

dü+<äs¡Ùq e⁄+<ä+≥÷ ø=]j·÷ $<˚XÊ+>∑ eT+Á‹

rÁeÄ+<√fi¯qqT e´ø£Ô+ #˚XÊ&ÉT. »bÕqT≈£î

düìïVæ≤‘·+>± e⁄+&˚ dæ+>∑|üPsY Á|üuÛÑT‘·«+ nuÒ

dü+<äs¡ÙqqT $eT]Ù+∫+~. ø±˙ ªªeTs¡DÏ+∫q

Äràj·TT\ ÁbÕs¡úqµµ ø√düyT yÓfi≤¢q+≥÷ ‘·q #·s¡ qT

nuÒ düeT]∆+#·T≈£îHêï&ÉT.

nuÒ |üs¡´≥q≈£î e∫Ãq ìs¡düq≈£î #ê]Á‘·ø£

ø±s¡D≤\THêïsTT. ¬s+&Ée Á|ü|ü+#· j·TT<ä∆+˝À, #Ó’Hê,

ø=]j·÷, Ç‘·s¡ Ädæj·÷ <˚XÊ\ô|’ »bÕHé

kÕÁe÷»ýê<äT\ j·TT<ä∆eT÷, <äTsêÁø£eTD˝À¢ kÕ–q

<Ís¡®Hê´\÷, Hsê\÷, e÷s¡Dø±+&É\≈£î #·]Á‘· kÕøÏå>±

e⁄+~. 1931 ôdô|º+ãs¡T 18q »bÕqT #Ó’Hêô|’

<ä+&Ó‹Ô+~. n~ |üP]ÔkÕúsTT <äTsêÁø£eTD j·TT<ä∆+>±

e÷]+~. ø±ˆê÷y√ Hêj·Tø£‘·«+˝À #Ó’Hê ø£eT÷´ìdüTº

bÕØº, #Ó’Hê Á|ü»\T, <äTsêÁø£eTD <ës¡TìøÏ e´‹πsø£+>±

düTBs¡È $|ü¢e b˛sê{≤ìï kÕ–+#ês¡T. »bÕqT

kÕ–+∫q e÷s¡Dø±+&É˝À 3 \ø£å\eT+~ #Ó’Hê

Á|ü»\T ìVü≤‘·T\j·÷´s¡T. ø=]j·÷ Á|ü»\T ≈£L&Ü

á e÷s¡Dø±+&É≈£î >∑Ts¡j·÷´s¡T. »bÕqT <äTsêÁø£eTD

<ës¡T\ á Hsê\÷, }#·ø√‘·\÷ yê] C≤„|üø±\

qT+&ç e÷dæb˛ Ò<äT. ‘·eT≈£î ªªdüTU≤qï+~+#µµ yê]>±

y˚ ≤~ #Ó’Hê, ø=]j·÷ eTVæ≤fi¯\qT »bÕqT

<äTsêÁø£eTD<ës¡T\T ã\e+‘·ô|{≤ºs¡T.

|ü–*q ø£\\T

¬s+&Ée Á|ü|ü+#·j·TT<ä∆+ »bÕqT kÕÁe÷»´

yê<äT\ô|’ #êe⁄<Óã“ rj·T≥y˚Tø±ø£, yê]ô|’ rÁe

Ä+ø£å\H˚ø£+ ô|{Ïº+~. j·TT<ë∆ìøÏ eTT+<äT dæú‹ì

bı+<ë\ì yês¡T ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T. bòÕdæ»+ô|’

kÕ–q j·TT<ä∆$»j·÷ìï ‘·q~>± #Ó|ü�≈£îH˚+<äT≈£î

nyÓT]ø± kÕÁe÷»ýê<ä+ Hê>∑kÕøÏ, Væ≤s√wæe÷\ô|’

nDTu≤+ãT\qT y˚dæ+~. Ädæj·÷ <˚XÊ\ô|’

‹s¡T>∑T Òì Ä~Û|ü‘· + bı+<äpdæ+~. nyÓT]ø± ôd’ìø£

ÄÁø£eTD ÁøÏ+<äqTqï »bÕqT≈£î ªªXÊ+‹µµ sêC≤´+>∑

#·{≤ºìï ‘·j·÷s¡T#dæ+~(1950). á sêC≤´+>∑ #·≥º+

ªªj·TT<ë∆ìï ìs¡dæ+∫+~µµ, ªªn+‘·sê®rj·T $yê<ë\

|ü]cÕÿsêìøÏ ã\Á|üjÓ÷>±ìïµµ ìs¡dæ+∫+~.

Á|ü‘´øÏ+∫ Bì˝Àì 9e n~Ûø£s¡D+ ªª|ü<ë‹, HÍø±,

yÓ’e÷ìø£ <äfi≤\ ìs¡«Vü≤Dµµ »bÕHé #˚j·Tsê<äì

ìπs›•+∫+~. »bÕqT≈£î ªªÄ‘·às¡ø£åD≤ ã\>±ìïµµ

e÷Á‘·yT nqTeT‹+∫+~. XÊ+‹uÛÑÁ<ä‘·\T ø±bÕ&

ù|]≥ nyÓT]ø± »bÕqT˝À 50y˚\ ôd’Hê´ìï

e⁄+#·T‘·T+~— ôd’ìø£ kÕúesê\qT ø£*–e⁄+≥T+~.

(áHê{Ïø° ≈£L&Ü). |ü]dæú‹˝Àì á e÷s¡TŒ »bÕqT

kÕúsTTì ‘·–Z+∫ydæ+~— »bÕqT bÕ\ø£esêZ\ $düÔs¡D

ø±+ø£å\ô|’ ˙fió¢»*¢+~.

‹]– |ü⁄+E≈£îH e÷s¡Z+

z≥$T uÛ≤s¡+‘√ »bÕqT bÕ\ø£esêZ\T á

e÷s¡TŒqT n+^ø£]+#êsTT. ø±˙ ‘·eT kÕÁe÷»ýê<ä

dü«uÛ≤yê˙ï, ø±+ø£å\q÷ e<ä\Tø√ Ò<äT. ˇø£ yÓ’|ü⁄q

¬s+&Ée Á|ü|ü+#· j·TT<ë∆q+‘·s¡ dæú‹ì ` Ä]∆ø£

|ü⁄qs¡TJ®yêìï, sê»ø°j·T dæús¡‘ê«˙ï, Ç‘·s¡ <XÊ\≈£î

Ä]∆ø£ ø±s¡ ø£ ≤bÕ\qT $düÔ]+#·&ÜìøÏ $ìjÓ÷–+#·T

≈£îHêïsTT. eTs√yÓ’|ü⁄q HÓeTà~HÓeTà~>± n+‘·sê®rj·T

bÕÁ‘·qT ‹]– bı+<+<äT≈£î ã˝≤ìï |ü⁄+E≈£îqï~.

nyÓT]ø±‘√ ‘·q≈£îqï ndüe÷q dü+ã+<Ûëìï

eP´Vü‰‘·àø£ uÛ≤>∑kÕ«eT´+>± e÷πsÃ+<äT≈£î |üPqT≈£î+~.

#Ó’HêqT #·T≥TºeTTfÒº \ø£å +‘√ »bÕqT, ÄÁùdº*j·÷\‘√

nyÓT]ø± ≈£L≥$Tì @sêŒ≥T #dæ+~. uÛ≤s¡‘YqT á

≈£L≥$T˝ÀøÏ ≤π>+<äT≈£î Á|üj·T‘êï\T kÕ>∑T‘·THêïsTT.

]|ü_¢ø&Hê&ÉT »bÕqT Á|ü<ÛëìøÏ uÛ≤s¡‘· bÕ\≈£î*∫Ãq

>ös¡e+, »]–q ˇ|üŒ+<ë\qT >∑eTìùdÔ uÛ≤s¡‘·

bÕ\≈£î\T #Ó’Hê e´‹πsø£≈£L≥$T˝À #πs+<äT≈£î

ñ$«fi¯S¢s¡T‘·THêïs¡ì düŒwüºeTÚ‘·T+~. uÛ≤s¡‘Y˝À

ô|s¡T>∑T‘·Tqï »bÕqT Ä]∆ø£ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\÷,

nDTÇ+<Ûäq+ ø=s¡≈£î uÛ≤s¡‘· bÕ\≈£î\ <˚_]+‘·,

uÛ≤s¡‘· bÕ\≈£î\ô|’ nyÓT]ø± ‘ÓdüTÔqï ˇ‹Ô&ç, á

≈£L≥$T @sêŒ≥T≈£î düHêïVü‰\T>± e⁄HêïsTT.

ã˝≤ìï |ü⁄+E≈£îH #·s¡ \T

2012 &çôd+ãs¡T˝À nuÒ ¬s+&ÉekÕ] Á|ü<Ûëì

ø±>±H˚, 1950 Hê{Ï sêC≤´+>∑#·≥º+ nee÷q

ø£s¡eT˙, ã\e+‘·+>± s¡T<ä›ã&ç+<ä Á|üø£{Ï+#ê&ÉT.

ªªdü>∑s¡«C≤‹µµ>± »bÕqTqT ì*ù|+<äT≈£î ÄHê{Ï

sêC≤´+>∑#·{≤ºìï ‹s¡>∑sêj·T{≤ìøÏ ‘êqT ø£≥Tºã&ç

ñHêïqì Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. C≤rj·T uÛÑÁ<ä‘êdü$T‹ì

@sêŒ≥T#˚XÊ&ÉT. C≤rj·T uÛÑÁ<ä‘·, $<˚XÊ+>∑

$<ÛëHê\qT ‘·q #‘·T\˝À ô|≥Tº≈£îHêï&ÉT. n~Ûø±s¡

s¡Vü≤kÕ´\qT ãj·T≥ô|≥º&É+ô|’ rÁe•ø£å\T $~Û+#

dües¡D\qT (düe÷#ês¡) #·{≤ºìøÏ #XÊ&ÉT. »bÕqT

bÕ\≈£î\ $<ÛëHê\qT $eT]Ù+#˚ yê] >=+‘·T\T

qT*$Ty˚j·T≥y˚T á dües¡D\ \ø£å´+. 2013

p …’ À $&ÉT<ä\ #dæq »bÕqT s¡ø£åDô|’ X‚«‘·|üÁ‘·+

»bÕqT≈£î Á|ü<Ûëq Á|üe÷<ä+>± #Ó’HêqT ù|s=ÿì

(n+‘·≈£îeTT+<äT ñ‘·Ôs¡ø=]j·÷qT Á|ü<Ûëq Á|üe÷<ä

eTHyês¡T) »bÕqT ôd’ìø£kÕeTsê∆ ìï ô|+#·Tø√yê*‡q

nedüsê˙ï, nyÓT]ø±‘√ dü+ã+<Ûë\qT |ü{Ïwüº |üs¡T#·T

ø√yê*‡q nedüsêìï H=øÏÿ #Ó|æŒ+~. ªã©j·Tôd’q´+µ,

ªã©j·T»bÕHéµ bÕ\≈£î\ ìHê<ë\j·÷´sTT.

»bÕqT s¡ø£åD e´j·T+ >∑‘·+˝À @Hê{Ïø£Hêï

m≈£îÿe>± ô|]–+~. »bÕqT Ä‘·às¡ø£åD≤ ã\>∑+ bÕÁ‘·

ô|+#ê\˙, n~ nyÓT]ø±‘√ dü$Twæº s¡ø£åD ã\>∑+>±

s¡÷bı+<ë\˙ nuÒ Á|ü‹bÕ~+#ê&ÉT. X‘·èkÕúesê\ô|’

eTT+<ädüTÔ<ë&ÉT\T kÕ–+# Vü≤≈£îÿ »bÕqT≈£î+&Ü\ì

H=øÏÿ #ÓãT‘·THêï&ÉT. ªª<äTsêÁø£eTDµµ nqï |ü<ëìøÏ

ìs¡«#·qeT+≥÷ Ò<äì »bÕqT &Ó’{Ÿ (bÕs¡¢yÓT+≥T)˝À

nuÒ Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. j·TT<ä∆ Hs¡düTÔ\ ñìøÏì ≈£L&Ü

n‘·qT ‹s¡düÿ]düTÔHêï&ÉT.yêdüÔe+˝À C≤rjÓ÷Hêà<ëìï

‘·\¬øøÏÿ+#˚ ªª<˚X¯uÛÑøÏÔ‘·‘ê«µµìï bÕsƒ¡´ Á>∑+<∏ë\˝À

‹s¡>∑sêj·÷\ì Á|ü‹bÕ~+#ê&ÉT. »bÕqT #·]Á‘·qT

‹s¡>∑sêj·÷\˙, 1937Hê{Ï HêHéøÏ+>¥(#Ó’Hêq>∑s¡+)

}#·ø√‘·qT düeT<äèwæº‘√ #·÷bÕ\˙, Ä$<Ûä+>±

»bÕqT kÕÁe÷»ýê<äT\ j·TT<ä ∆H˚sê\ìï+{Ï˙

eT¨qï‘· #·s¡´\T>± ∫Á‹+#ê\˙ nuÒ

ø√s¡T≈£î+≥THêï&ÉT. j·TT<ä∆ø±\|ü⁄ C…+&ÜqT ‹]–

$ìjÓ÷–+#+<äT≈£î nqTeT‹+#ê&ÉT. >∑‘·+˝À »bÕqT

nqTdü]+∫q ôd’ìø£‘·‘·«+, <äTsêÁø£eTD\|ü≥¢ ‘·q

Á|üX¯+kÕ|üPs¡«ø£ <äèwæºì ãj·T≥ô|≥Tº≈£îHêï&ÉT. á

$<ÛëHê\H Á|ü|ü+#· Á|ü»\T e´‹πsøÏdüTÔHêïs¡T.

pìj·TsY uÛ≤>∑kÕ«$T

Á|ü|ü+#ê~Û|ü‘· eP´Vü≤+˝À uÛ≤>∑+>± H&ÉT

nyÓT]ø± Ädæj·÷ô|’ πø+ÁBø£]düTÔqï~. ‘·q eP´Vü‰‘·àø£

\øå±´\ kÕ<Ûäq≈£î nyÓT]ø±≈£î Ädæj·÷˝À qeTà<ä–q

$TÁ‘·T\, uÛ≤>∑kÕ«eTT\ nedüs¡eTT+~. #Ó’Hê≈£î

bÕ‘·X‘·èe⁄\sTTq, <äTsêÁø£eTD j·TT<ë∆\T kÕ–+∫q

nqTuÛÑeeTTqï »bÕHé bÕ\≈£î\˝À n~ $T‘·è\qT

#·÷düTÔqï~. ø£qTø£ ‘·q Ädæj·÷ eP´Vü≤+˝ÀøÏ

»bÕqTqT #s¡TÃ≈£î+~. Bì˝À uÛ≤>∑+>± nyÓT]ø±,

»bÕHé, ÄÁùdº*j·÷, uÛ≤s¡‘Y\‘√ ˇø£ ≈£L≥$T

@s¡Œ&ç+~. BìH nuÒ ªªÁ|üC≤kÕ«$Tø£ uÛÑÁ<ä‘ê eÁ»eTµµì

e]ídüTÔHêï&ÉT. Væ≤+<ä÷ eTVü‰düeTTÁ<ä+ô|’ n<äT|ü⁄qT

bı+<˚ Á|üj·T‘êï\T kÕ>∑T‘·THêïsTT. ôdHéø±≈£î˝Ÿ

&Ó’j·÷j·TTBe⁄\ô|’ »bÕqT, #Ó’Hê\ eT<Ûä´ yê<ä

Á|ü‹yê<ë\÷, $s√<ÛäeT÷ Ç{°e\ ô|#·Ã]\¢≥+

ô|’H|ü<Ûä +˝À kÕ–q<.

Á|üC≤ e´‹πsø£‘·

»bÕqT bÕ\≈£î\qTdü]+∫q kÕÁe÷»ýê<ä,

ôd’ìø£‘·‘·«, <äTsêÁø£eTD|üP]‘· $<ÛëHê\‘√ »bÕqT

Á|ü»\T mH√ï ø£wüºqcÕº\≈£î >∑Ts¡j·÷´s¡T. Á|üC≤;ÛcÕºìøÏ

e´‹πsø£+>± bÕ\≈£î\T kÕ–+∫q j·TT<ë∆\˝À

\ø£å ≤~eT+~ Á|ü»\T nXóe⁄\T u≤kÕs¡T. >∑‘·+˝À

ø±˙ Ç|ü�&ÉTø±˙ bÕ\ø£esêZ\ kÕÁe÷»ýê<ä

$<ÛëHê\|ü≥¢ eTÚq Áù|ø£å≈£î\T>± e⁄+&Ü\ì »bÕqT

Á|ü»\T ø√s¡Tø√e≥+ Ò<äT.

1945˝À nyÓT]ø± y˚dæq nDTu≤+ãT‘√

»bÕqT Á|ü»\T rÁe+>± qwüºb˛j·÷s¡T. nDTu≤+ãT

<ë&ç À \ø£å ≤~eT+~ ìVü≤‘·T\j·÷´s¡T. nHø£ ‘·sê\

bÕ≥T $ø£ ≤+>∑T\j·÷´s¡T. Jeq+, JeHê<Ûësê\T

∫ÛÁ<äeTj·÷´sTT. Ä ÁbÕ+‘ê\T ÄyêdüjÓ÷>∑´+

ø±≈£î+&Üb˛j·÷sTT. ¬s+&Ée Á|ü|ü+#· j·TT<ë∆q+‘·s¡

Á|ü|ü+#·+ô|’ Ä~Û|ü‘·´+ø=s¡≈£î ne÷j·Tø£ »bÕqT

Á|ü»\qT •øÏå+#ês¡T. »bÕqT Á|ü»\ô|’ kÕ–q á

<äTsê>∑‘êìï »bÕqT Á|ü»\T ìs¡dædüTÔHêïs¡T. »bÕqT

˝Àì nyÓT]ø± j·TT<ä∆ kÕúesê\qT ‘=\–+#ê\ì

&çe÷+&ÉT #düTÔHêïs¡T.

nsTT‘˚ nyÓT]ø± ôd’ìø£ ñìøÏ|ü≥¢ »bÕqT

bÕ\≈£î\T dæ>∑TZ|ü&É≥+ Ò<äT. yês¡T nyÓT]ø±‘√

|”≥eTT&ç y˚düT≈£îHêïs¡T. nyÓT]ø± Ä<Ûä«s¡´+˝Àì

ªªeP´Vü‰‘·àø£ uÛ≤>∑kÕ«eT´+µµ˝À pìj·Ts¡T

uÛ≤>∑kÕ«$T>± #s¡TÃ≈£îqï+<äT≈£î dü+‘·è|æÔ|ü&ÉT‘·THêïs¡T.

b˛sê≥+ ø=qkÕ>∑T‘·T+~

»bÕqT bÕ\≈£î˝…+#·T≈£îqï e÷s¡Z+ »bÕqT,

Ädæj·÷, Á|ü|ü+#· Á|ü»\≈£î $HêX¯Hêìï ‘Ó∫Ã

ô|&ÉT‘·T+~. #·]Á‘· Ä e÷sêZìï ‹s¡düÿ]+∫+~. Ä

e÷s¡Z+ uÛÑ$wü ‘·TÔ, >∑‘·+ø£+fÒ _Ûqï+>± ñ+&ÉuÀ<äT.

uÛ≤s¡‘Y‘√düVü‰ Ädæj·÷ Á|ü»\T nyÓT]ø±, »bÕHé,

ÄÁùdº*j·÷, uÛ≤s¡‘Y\‘√ @s¡Œ&ÉT‘·Tqï ePàVü‰‘·àø£

uÛ≤>∑kÕ«eTéTH <ëìì e´‹πsøÏ+#ê*. m+<äTø£+fÒ

n~ Á|ü»\qT nD∫y˚ùd~>±q÷, kÕÁe÷»ýê<ä

<√|æ&û bÕ\qqT s¡T<›~>±q÷, Ädæj·÷˝À XÊ+‹øÏ

$|òü÷‘·+ ø£*Z+#~>±q÷ e⁄qï~.

uÛ≤s¡‘Y Àì Á|üC≤kÕ«$Tø£, XÊ+‹ø±eTTø£ ùd«#êÃ¤

Á|æj·TX≈£îÔ\÷, Á|ü»\÷ nyÓT]ø± kÕÁe÷»ýê<äT\

ªªeP´Vü‰‘·àø£ uÛ≤>∑kÕ«eT´µµ eTqï <ëìì

e´‹πsøÏ+#ê*. Bìì e´‹πsøÏdüTÔqï »bÕHé Á|ü»\≈£î

‘·eT dü+|ò”TuÛ≤yê˙ï, eT<ä›‘·Tq÷ ‘Ó\bÕ*.

� Ä<ëj·T|ü⁄ |üqTïXÊKqT Ä<•+∫+~. πøe\+

2,250 ø√≥¢ s¡÷ˆˆqT eT<Ûä e]ÔU≤‘ê˝À »eT#j·÷\H

ìã+<ÛäqqT H√øÏj·÷≈£î ø√s¡Tº $~Û+∫+~. eT÷{≤

eTT …¢ düs¡T›ø=ì H√øÏj·÷ ø£+ô|˙ uÛ≤s¡‘·<X+ e<ä*

yÓ[fl‘, Ä<ëj·T|ü⁄ |üqTïXÊK ñqï‘ê~Ûø±s¡T\T

n+‹eT+>± $~Û+#·ã&˚ yÓTT‘êÔìï H√øÏj·÷

j·÷»e÷q´+ #Ó*¢+#·>∑\T>∑T‘·T+<äì @ $<Ûä+>±

Vü‰MT Çe«>∑\T>∑T‘ês¡T?

á Á|üXïqT Ä<ëj·T|ü⁄ |üqTïXÊK n~Ûø±s¡T\T

&Ûç©¢ ñqï‘· Hê´j·TkÕúq+˝À ÒeHÓ‹Ô, uÛÑ$wü ‘·TÔ |üqTï

nedüsê\ ì$T‘·Ô+ eT<Ûä e]Ô U≤‘ê˝À ø£ dü+ 3,500

ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\qT »eT#˚j·TeTì H√øÏj·÷

j·÷»e÷Hê´ìï Ä<•+#·e\dæ+~>± $»„|æÔ #XÊsTT.

ôV’≤ø√s¡Tº á $»„|æÔì ‹s¡düÿ]+∫+~. ªªMT yê<äq

|ü]D≤e÷\qT >∑T]+∫ Ä˝À∫+#·+&ç. MTs¡T dü÷ø£åà

|ü]o\q˝ÀøÏ yÓ[‘˚, y˚TeTT yêìì ÄyÓ÷~ùdÔ

H√øÏj·÷ ‘·q |ü]ÁXeTqT s¡<äT›#düT≈£î+≥T+~µµ nì

ôV’≤ø√s¡Tº u…+#Y ù|s=ÿ+~. düs¡∞ø£s¡D Á|ü|ü+#·+˝À

Hê´j·TkÕúHê\ <äèwæº á $<Ûä+>± e⁄+~. Á|ükÕs¡

e÷<Ûäé÷\T á rs¡TŒqT Ä#·s¡Do\yÓTÆq~>±

n_Ûe]ídü÷Ô, #ÓHÓ’ï bÕ¢+≥T ø±]à≈£î\ ñ<√´>±\qT

|ü]s¡øÏå+#~>± ù|s=ÿHêïs¡T.

ø±]à≈£î\ ñ<√´>∑ uÛÑÁ<ä‘·e+{Ï Äø±+ø£å\qT

yÓTÆÁø√kÕ|òtº ø£+ô|˙ n+^ø£]düTÔ+<ë ˝Ò<ë nH˚~

nqTe÷HêdüŒ<äyT. yÓTÆÁø√kÕ|òtº ø£+ô|˙øÏ n$Tàydæq

#Ó’Hê˝À &√+>∑TyêHé Àì H√øÏj·÷ ø£+ô|˙ ø±]à≈£î\

nqTuÛÑe+ eTs√˝≤ e⁄+~.

2013 &çôd+ãsY 20q, düØ>±Z &Ûç©¢ ôV’≤ø√s¡Tº À

á πødüT yê<äq\T »]π> düeTj·÷ìøÏ, <äøÏåD #Ó’Hê˝À

&√+>∑TyêHé bÕ]ÁXÊ$Tø£q>∑s¡+˝Àì H√øÏj·÷ ôd Ÿbò Hé

|ü]ÁXeT˝À |üì#ùd 1500 ø±]à≈£î\T, yÓTÆÁø√kÕ|òtº

ø£+ô|˙øÏ H√øÏj·÷ ø£+ô|˙ì n$Tày˚dæq ‘·sê«‘·

‘·eT≈£î #ê˝≤ nHê´j·TyÓTÆq qwüº|ü]Vü‰sêìï

#Ó*¢+#·{≤ìï ìs¡dædü÷Ô Ä+<√fiq ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.

H√øÏj·÷ bòÕ´ø£ ºØì nyÓT]ø± kÕ|òt ºy˚sY ~>∑Z»+

yÓTÆÁø√kÕ|òt º fÒø√esY #˚dæq ‘·sê«‘· ø±]à≈£î\#˚

ìs¡“+<Ûä+>± ˇ|üŒ+<ë\ô|’ dü+‘·ø±\T #sTT+#·T

≈£îHêïs¡ì, á q÷‘·q ˇ|üŒ+<ë\T ø±]à≈£î\

dæú‹>∑‘·T\qT eT]+‘· ~>∑C≤s¡TdüTÔHêïj·Tì ù|s=ÿ+≥÷

yê{Ïì Ä ø±]à≈£î\T e´‹πsøÏ+#ês¡T. á q÷‘·q

ˇ|üŒ+<ë\‘√ ‘·eT d”ìj·÷]{° yÓTT‘·Ô+

‘=\–+#·ã&ç+<äì, q÷‘·q+>± #]q ø±]à≈£î\e Ò

m˝≤+{Ï kÂø£sê´\T ˝Òø£ ‘êeTT |üì #˚j·Te\dæ

ek Ô+<äì yês¡T Äy<äq e´ø£Ô+#XÊs¡T.

Ç|üŒ{ÏøÏ+ø± #ÓHÓ’ï bòÕ´ø£ºØ ø±]à≈£î\ jÓTTø£ÿ

nqTuÛÑey˚T$T{À ‘Ó*j·Tsê≈£îqï|üŒ{Ïø°, yÓTÆÁø√kÕ|òtº

ø£+ô|˙ jÓTTø£ÿ Ä#·s¡D #Ó’Hê˝Àø£+fÒ uÛ≤s¡‘· <X+˝À

_Ûqï+>± e⁄+≥T+<äì uÛ≤$+#· ÒeTT.

á $<Ûä+>± |òæHê¢+&ÉT˝Àì ‘·q e÷‘·èdü+düú≈£î

22,000 ø√≥¢ s¡÷ˆˆqT sêj·T©º\T>± |ü+|ü>∑*–q

H√øÏj·÷ ø£+ô|˙ jÓTTø£ÿ ª$»j·T>±<Ûäµ Ç~. uÛ≤s¡‘·

Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ #Ó*¢+#·e\dæq n‹ô|<ä› yÓTT‘êÔ\qT

#Ó*¢+#·≈£î+&Ü e÷Hdæq H√øÏj·÷ j·÷»e÷q´

ª$»j·T>±<Ûäµ Ç~. n+‘>±ø£, n~Ûø±~Ûø£ ˝≤uÛ≤\≈£î

H√øÏj·÷ ‘·q yê´bÕs¡ ˝≤y<M\qT, H√øÏj·÷

bÕ¢+≥TqT yÓTÆÁø√kÕ|òtº≈£î neTTàø√>∑*–q ª$»j·T>±<Ûäµ

Ç~!

düs¡∞ø£s¡D $<ÛëHê\ neT\T‘·sê«‘· uÛ≤s¡‘·

Á|üuÛÑT‘·«, Ä<ëj·T|üqTï XÊU≤~Ûø±s¡T\ nH˚ø£

|üsê»j·÷\˝À Ç<=ø£{Ï. yÓT ÆÁø√kÕ|ò t º ø£+ô|˙

nBÛq+˝ÀøÏ yÓ[flq H√øÏj·÷ ø£+ô|˙ ø±]à≈£î\≈£î

Ç~ @$<Ûä+>±q÷ yT\T #j·TuÀ<äH~ düŒwüº+.

ø±ˆˆ s¡eP|òt≈£î CÀVü‰s¡T¢$|ü¢e Hêj·T≈£î&ÉT ø±ˆˆs¡eP|òt (89 dü+ˆˆ) 2014 |òæÁãe] 9e ‘Bq u…+>∑TfiSs¡T˝À eTè‹#Ó+<ës¡T.

Äj·Tq≈£î dæ|æ◊(m+.m Ÿ) CÀVü‰s¡¢]Œk Ô+~.

nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ≈£î≥º>∑fifl Á>±eT+˝À 1924˝À »ìà+∫q ø±ˆˆs¡eP|òt $<ë´]ú <äXqT+& $|ü¢euÛ≤yê\

Áù|s¡D‘√ ø£eT÷´ìdüTº bÕØº À #sês¡T. bÕØº À Ä+‘·s¡+–ø£ |ü]D≤e÷\˝À ]$»ìC≤ìï, qj·÷ ]$»ìC≤ìï

‹s¡düÿ]+∫ $|ü¢eø±s¡T\ |üøå±q ì*#ês¡T. bÕØ«r|ü⁄s¡+ ≈£îÁ≥πødüT˝À eTT<ë›sTT>±q÷, yÓTT‘·Ô+>± $$<Ûä

πødüT˝À¢ s¡eP|òt 13 dü+ˆˆ\bÕ≥T C…’\T J$‘·+, nHø£ dü+ˆˆ\T nC≤„‘·yêdü J$‘·+ >∑&çbÕs¡T. |”&ç‘·

Á|ü»\ $eTTøÏÔì ø±+øÏå+∫ ‘êqT q$Tàq sê»ø°j·÷\≈£î n+øÏ‘·yÓTÆ ø£&Ées¡≈£î ìkÕ«s¡∆+>± ø£èwæ#XÊs¡T.

ø±ˆˆs¡eP|òt eTè‹øÏ dæ|æ◊(m+.m˝Ÿ) dü+‘ê|ü+ e´ø£Ô+#dü÷Ô, yê] ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î kÕqTuÛÑ÷‹ì

‘Ó*j·Tãs¡Tk Ô+~.

ªdüs¡∞ø£è‘·µ... (2e ù|J qT+&ç)

�

�

5`3`20144

b

˝

ô

b

b

ˇ

$

#

e

‘Ó

e

sê

d”

‘

dü

‘

n

ì

$

sê

sê

|ü

$

#

>

b

‘

‘

‘Ó

n

‘

y

‘Ó

ì

ø=

sê

ì

∫

H

ø±

e

$

πø

bı

sê

#

sê

$

ª

dü

f

@

ì

b˛

m

>

d

sê

sê

dü

ì

»

|

ø

n

|ü

‘Ó

e

|ü

ø£

dæ

#

y

sêh $uÛÑ»q‘√ düeTdü z ø=*øÏÿ e∫Ã+<äì

bÕ\ø£bÕØº\T, nH˚ø£eT+~ sê»ø°j·T $X‚¢wü≈£î\T

uÛ≤$düTÔHêï, yêdüÔyêìøÏ zyÓ’|ü⁄ d”e÷+Á<Ûä Á|üC≤˙ø±ìï,

eTs√yÓ’|ü⁄ ‘Ó\+>±D≤ Á|üC≤˙ø±ìï m&É‘Ó>∑ì düeTdü \

∫≈£îÿeTT&ÉT\˝ÀøÏ <√|æ&û bÕ\≈£î\+‘ê ø£*dæ

|ü&É<√XÊs¡H~ düŒwüº+. ìC≤ìøÏ, Á|ü» …<äTs=ÿ+≥Tqï

düeTdü´\ |ü]cÕÿsêìï sêh ` düyÓTÆø£´‘·‘√H√,

$uÛÑ»q‘√H√ ` eTT&çu…{Ïº #·÷&É≥eT+fÒ <√|æ&û

bÕ\≈£î\ es¡Zdü«uÛ≤yêìï yêdüÔ$ø£+>± n+#·Hê

yj·T Òø£b˛e≥yT! yês¡+‘ê ø£\dæø£≥Tº>± Ä&ÉT‘·Tqï

ãèVü≤‘Y ø£|ü≥ Hê≥ø±ìï MøÏå+#· Òø£b˛e≥yT!

1956˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<XŸ sêh @sêŒ≥T ‘·<äq+‘·s¡

ø±\+˝À n‘· ~Ûø£ ø±\+ sêÅcÕºìï @*q ø±+Á¬>dt

bÕ\q˝À>±˙, <ë<ë|ü⁄ 15dü+ˆˆ\ ø±\+ n~Ûø±s¡+˝À

ø=qkÕ–q ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕ\q˝À>±˙... sêh

düeTÁ>±_Ûeè~∆øÏ |ü<∏äø±\T>±˙, #·s¡ \T>±˙ #|ü≥º Ò<äT.

Á|ü‘˚´øÏ+∫, sêh+˝À ˙{ÏbÕs¡T<ä\ kÂø£sê´\T

ô|+bı+~+∫, es¡bÕ‘·+ ‘·≈£îÿe>± e⁄qï ÁbÕ+‘êìøÏ

˙{Ïì eT[fl+#˚+<äT≈£î, Äj·÷ ÁbÕ+‘ê\qT

eékÕj·Tø£+>± n_Ûeè~∆ #˚ùd+<äT≈£î, sêh+˝À

düeTÁ>∑ bÕ]ÁXÊ$Tø±_Ûeè~∆ >±$+#+<äT≈£î @ $<ÛäyÓTÆq

#·s¡ \÷ #˚|ü≥º Ò<äT. ñ‘·Ôs¡ ‘Ó\+>±D≤˝Àì nH˚ø£

yÓqTø£ã&çq ÁbÕ+‘ê\T, eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢ Àì

bÕ\eT÷s¡T e+{Ï ìs¡+‘·s¡ øå±eT|”&ç‘· ÁbÕ+‘ê\T,

sêj·T\d”eT õ˝≤¢\˝Àì mH√ï ø£s¡Te⁄|”&ç‘· ÁbÕ+‘ê\T,

Ç+ø± ñ‘·Ôsê+Á<Ûä ÀH>±ø£ $T–*q $$<Ûä õ˝≤¢\˝Àq÷

yÓqTø£ã&çq ÁbÕ+‘ê\ n_Ûeè~∆ø°, ÁbÕ+‘ê\q&ÉTeT

ndüe÷q‘·\qT s¡÷|ü⁄e÷ù|+<äT≈£L Á|üj·T‹ï+#·

≈£î+&Ü, sêh+˝Àì nH˚ø£ ÁbÕ+‘ê\qT XÊX¯«‘·

yÓqTø£ã&çq ÁbÕ+‘ê\T>± |ü&Üe⁄ ô|fÒº+<äT≈£î

bÕ\≈£î\T ñ<˚›X¯|üP]‘· ìs¡¢ø£å´+ eVæ≤+#ês¡T.

kÕÁe÷»ýê<äT\ <√|æ&ûøÏ π>≥T¢ u≤sê¢ ‘Ó]∫q uÛ≤s¡‘·

bÕ\≈£î\ ø£qTdüqï\˝À q&ç# sêÅcÕº\˝À uÛ≤>∑+>±

eTq sêh+˝Àq÷ kÕÁe÷»ýê<äT\ $#·Ã\$&ç

<√|æ&ûøÏ nqT>∑TDyÓTÆq $<ÛëHê\qT neT\T#˚dü÷Ô,

<ëìH eékÕj·Tø£, bÕ]ÁXÊ$Tø£ n_Ûeè~∆>± Á|ü»\qT

e+∫+# Á|üj·T‘·ï+ #düTÔHêïs¡T.

eTq sêh+ qT+&ç #·eTTs¡T, düVü≤»yêj·TTe⁄\T,

u§>∑TZ, ÇqT|üKì»+, u≤¬ø’‡≥T ‘·~‘·s¡ eqs¡T

\ìï+{Ï , düVü≤» n≥M dü+|ü<ä\ìï+{Ï , düeTTÁ<ä

` uÛÑ÷>∑s¡“¤ dü+|ü<ä\ìï+{Ï˙ kÕÁe÷»ýê<ä >∑T‘·Ô

dü+düú\≈£î ø£≥ºu…fÒº #·s¡ \qT bÕ\≈£î\T nqTdü]dü÷Ô

edüTÔHêïs¡T. Á|ü‘´øÏ+∫ ` 1991\ ‘·sê«‘· qT+&û

bÕ\≈£î\T ÄyÓ÷~+∫, y>∑+>± neT\T#dü÷Ô edüTÔqï

kÕÁe÷»ýê<ä Á|ü|ü+Nø£s¡D $<ÛëHê\ |òü*‘·+>±

dü+|ü<ä\ ‘·s¡*+|ü⁄, kÕÁe÷»ýê<ä >∑T‘·Ôdü+düú\, ã&Ü

ø±s=Œπs≥T dü+düú\ <√|æ&û eT]+‘· rÁe+>±e≥+‘√

bÕ≥T ø±]à≈£î\ ÁXeTXøÏÔì ø±s¡T#Íø£>± @ $<ÛäyÓTÆq

#·≥º;Ûr Ò≈£î+&Ü ø=\¢>=&ÉT‘·THêïs¡T.

eTs√yÓ’|ü⁄q eékÕj·Ts¡+>∑+˝À bÕ\≈£î\T

nqTdü]+∫q $<ÛëHê\ |òü*‘·+>± ¬s’‘ê+>∑+ rÁe

dü+øå√uÛ≤ìï m<äTs=ÿ+≥THêïs¡T. nH˚≈£î\T

Ä‘·àVü≤‘· \≈£î bÕ\Œ&ÉT‘·T+&É>±, eT] nHø£eT+~

eékÕj·T+ –≥Tºu≤≥T>±ø£ uÛÑ÷eTT\qT e<ä*

bı≥º#‘·ã≥Tºø=ì |ü{≤ï\≈£î e\dü b˛‘·THêïs¡T.

¬s’‘·T\ |ü]dæú‘˚ Ç˝≤ e⁄+fÒ, uÛÑ÷$Tô|’

Ä<Ûës¡|ü&çq eékÕj·T ≈£L©\ |ü]dæú‹ eT]+‘·

<äTs¡“¤s¡+>± e÷]+~. eékÕj·Ts¡+>∑ dü+øå√uÛÑ+‘√

|üì~Hê\T ‘·–Zb˛e≥+‘√bÕ≥T, eékÕj·T+˝À

#=s¡u…&ÉTÔqï j·T+Á‘ê\‘√ ñbÕ~Û ‘·]–b˛sTT, e\dü

≈£L©\T>± q>∑sê\≈£î ‘·s¡*yÓ[fl ìø£èwüº J$‘ê\qT

nqTuÛÑ$düTÔHêïs¡T. Ms¡+‘ê uÒwüs¡‘·T>±, m˝≤+{Ï

#·≥º|üs¡yÓTÆq Vü≤≈£îÿ\q÷ &çe÷+&é #˚j·TuÀeTì—

ìs¡“+<Ûä, ø£≥Tºu≤ìdü\ ‘·s¡Vü‰˝À #êøÏØ #j·T{≤ìøÏ

dæ<ä∆eTì— <√|æ&û bÕ]ÁXÊ$Tø£ j·÷»e÷q´+ eTT+<äT

‘·\\Te+∫ u≤s¡T\Trs¡T‘·Tqï <äTdæú‹ HÓ\ø=+~.

ø±]à≈£î\ eT<Ûä HÓ\ø=\Œã&çq á b˛{°ì <√|æ&û

j·T»e÷qT\T neø±X¯+>± rdüTø=ì ø±]à≈£î\

y˚‘·Hê\qT eT]+‘·>± ~>√Zdæ, |üìuÛ≤s¡+ ô|+∫

ø±]à≈£î\ ÁXeTXøÏÔì j·T<Û#·Ã¤>± <√#·T≈£î+≥THêïs¡T.

düØ>±Z, á Á|üjÓ÷»Hêìï Ä•+#˚ ` <√|æ&û

bÕ\≈£î\T <X+˝Àì nHø£ ÁbÕ+‘ê\|ü≥¢ ñ<›X|üP]‘·

ìs¡¢ø£å + eVæ≤+∫, Ä ÁbÕ+‘ê\qT ø±s¡T#Íø£ ÁX¯eTX¯øÏÔ

m>∑TeT‹ πø+Á<ë\T>± U≤j·T|üs¡TdüTÔHêïs¡T.

á$<Ûä+>± 1956 qT+&ç Ä+Á<ÛäÁ|ü<XŸ sêÅcÕºìï

|ü]bÕ\q#dü÷Ô e∫Ãq bÕ\≈£î …es¡÷ yêdüÔe ns¡∆+˝À

sêh düeTÁ>±_Ûeè~∆øÏ ø±e\dæq #·s¡ ÒMT #|ü≥º Ò<äì

düŒwüºeTÚ‘√+~.

|òü*‘·+>± $$<Ûä ÁbÕ+‘ê\˝À Á|ü»\T ` ‘·eT

‘·eT ÁbÕ+‘ê\˝À ‘ê>∑T˙s¡T, kÕ>∑T˙{Ï kÂø£sê´\

n_Ûeè~∆ ø√düeT÷, |ü]ÁXeT\ n_Ûeè~∆ ø√düeT÷—

$<ä , ñ<√´>∑, ñbÕ~Û neø±XÊ\ ô|+|ü⁄ø√düeT÷ `

n‘·´+‘· düVü≤»+>± Hê´j·TyÓTÆq Ä+<√fi¯q\‘√

eTT+<äT≈£î e#êÃs¡T.

<äXÊu≤›\ ø±\+>± n~Ûø±sêìï #Ó ≤sTT+∫q

bÕ\≈£î\+‘ê ` yês¡T ‘Ó\+>±D≤, sêj·T\d”eT,

ø√kÕÔ+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê\˝À ` @ ÁbÕ+‘·+ qT+&ç

eTTKéT+Á‘·T\T>±H√, eT+Á‘·T\T>±H√ e⁄+&çq|üŒ{Ïø°,

kÕÁe÷»ýê<ä >∑T˝≤+–Ø˝À ‘·]dü÷Ô, yês¡T $~*+#

eTT&ÉT|ü⁄\ ø√dü+, ã&Ü >∑T‘·Ôdü+düú\≈£î ˝≤uÛ≤\T

b π>j·T≥+ø√dü+, n+<äT˝Àì ‘·eT kÕ«s¡∆Á|üjÓ÷»Hê\

ø√dü+ ‘·|üqã&çq yêπs>±˙, Á|ü»\ yêdüÔe eTÚ*ø£

Jeq düeTdü \ |ü]cÕÿs¡+ CÀ*øÏ b˛sTTqyê¬ses¡÷

Òs¡T. sê»ø°j·T n~Ûø±sêìï #õøÏÿ+#·T≈£îH+<äT≈£î,

n~Ûø±s¡ |”sƒêìï n~Ûs√Væ≤+#+<äT≈£î eTTsƒê ‘·>∑e⁄\T,

≈£îeTà≈£îÿ sê»ø°j·÷\T q&É|ü≥+ M] HÓ’»eTH˚~

eT]+‘· düŒwüº+.

ø£qTø£, ‘√&ÉT <=+>∑\T>± e⁄qï ø±+Á¬>dt, _C…|æ,

{Ï&ç|æ, {ÏÄsYmdt, ‘·~‘·s¡ bÕ\ø£es¡Z bÕØº\˙ï

πø‘êqT˝À >∑T&É¶\˙, yês¡T πø+Á<ä+˝ÀH√, sêh+˝ÀH√

n~Ûø±sêìï yÓ\>∑u…{Ïºq|ü⁄&ÉT ` @Hê&É÷ sêh+˝Àì

yÓqTø£ã&çq ÁbÕ+‘ê\ düeTÁ>±_Ûeè~∆øÏ #·s¡´\T

#˚|ü≥º˝Ò<äqï~ düŒwüºy˚T. yÓ’j·TkÕ‡sY d”|” Ç+<äT≈£î

@$<Ûä+>±q÷ $TqVü‰sTT+|ü⁄ø±<äT.

yÓs¡dæ, Á|ü»\˝À HÓ\ø=qï ndü+‘·è|æÔ, ÄÁ>∑Vü≤+

ô|\T¢_øÏ rÁe ñ<äéTs¡÷|ü+ <ë*Ã, bÕ\≈£î\

<√|æ&ûes¡Z Á|üjÓ÷»Hê\≈£î eTT|ü�yê{Ï\¢≈£î+&Ü

ìyê]+#˚+<äT≈£î— Á|ü»\ ndü+‘·è|æÔ bÕ\≈£î\ <√|æ&û

eT÷˝≤\yÓ’|ü⁄ eTfi¯fl≈£î+&Ü bÕ\ø£eTTsƒê\˝Àì ø=ìï

X¯≈£îÔ À, ø=+<äs¡T e´≈£îÔ À ‘·eT mìïø£\, z≥¢

Á|üjÓ÷»Hê\ø£qT>∑TD+>± eT\T#·T≈£îH˚ ≈£î{Ï\

|ü<∏äø±\T s¡÷bı+~+#·Tø=ì neT\T#˚düTÔHêïs¡T.

‘Ó\+>±D≤ sêh @sêŒ≥T n+XÊHï rdüT≈£î+fÒ,

<äXÊu≤›\ ø±\+>± $XÊ\ ÁbÕ+‘ê\T rÁe ìs¡¢øå±´ìøÏ

>∑Tsö‘·Tqï|üŒ{Ïø°, @ bÕ\ø£es¡Z Hêj·T≈£î&É÷ M{Ïô|’

H√s¡T yÓT<ä|ü˝Ò<äH˚~ yêdüÔe+. á ÁbÕ+‘· Á|üC≤

düeTdü …’q {Ï kÂø£sê´\T, $<ë´`ñ<√´>∑ neø±XÊ\

ø£\Œq\ e+{Ï n+XÊ\ô|’HÓ’Hê Ä+<√fi¯Hê

ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü{Ïº, Á|ü»*ï ø£~*+∫, bÕ\≈£î\

yÓT&É\Te+∫, düeTdü´\ |ü]cÕÿs¡kÕ<Ûäq ~X¯>± @

bÕ\ø£es¡Z bÕØº Hêj·T≈£î&É÷ Á|üj·T‹ï+#· Ò<äT. ø£qTø£,

n~Ûø±s¡+˝À e⁄+&û á düeTdü´\qT |ü]wüÿ]+#˚

Á|üj·T‘·ï+ #˚j·T˝Ò<äT— ˝Ò<ë Á|ü‹|üøå±\T>± #Ó|ü�

ø=+≥÷ á düeTdü \ |ü]cÕÿs¡~X>± Ä+<√fiq\÷

#|ü≥º Ò<äT. <äXÊu≤›\ø±\|ü⁄ ñù|ø£å ‘·<äq+‘·s¡+ r]>±Z

y˚T˝§ÿì Á|ü»\˝À >∑÷&ÉTø£≥Tº≈£îqï ndü+‘·è|æÔì,

yêdü Ô$ø£yÓT Æq düeTdü´\ rÁe‘·qT kıeTTà

#˚düT≈£îH˚+<äT≈£î— Ç+‘·ø±\+>± á düeTdü´\qT

|ü]wüÿ]+#·≈£î+&Ü #√<ä + #·÷düTÔqï πø+Á<ä, sêh

bÕ\≈£î\ô|’øÏ Á|üC≤Á>∑Vü≤+ m≈£îÿu…≥ºã&É≈£î+&Ü

e⁄+&+<äT≈£î á düeTdü \ìï+{Ïø° |ü]cÕÿs¡+ ªÁ|ü‘´ø£

sêhkÕ<ÛäHµqH ìHê<ëqï+<äTø√ì Á|ü»\ Äø±+ø£å\qT

ÄyÓ’|ü⁄>± Á|üø£ÿ<√e |ü{Ïº+#ês¡T. kÕÁe÷»ýê<ä

Á|ü|ü+Nø£s¡D $<ÛëHê\qT bÕ\≈£î\T y>∑e+‘·+ #dæq

á ø±\+˝À, Á|ü»\ J$‘ê\T eTTHÓïqï{Ïø£+fÒ

<äTs¡“¤s¡dæú‹øÏ ~>∑C≤] ‘·eT düeTdü \ |ü]cÕÿsêìï

&çe÷+&é #˚düTÔqï á ‘·s¡TD+˝À $uÛÑ»q düyÓTÆø£

yê<ë\qT eTT+<äT≈£î‘Ó∫Ã düTBs¡Èø±\+ M{Ï#·T≥÷º‘êH

Á|ü»\ Ä˝À#·q\T, ø±s¡´Áø£e÷\q˙ï ‹|üŒ≥+

j·÷<äè∫Ã¤ø£+ m+‘·e÷Á‘·+ ø±<äT.

yêdüÔyêìøÏ, Á|ü‘´ø£ ‘Ó\+>±D≤ kÕ~Û+#·T≈£î+fÒ

uÛÑ÷$T düeTdü´ |ü]cÕÿs¡eTÚ‘·T+<ë? eékÕj·T

≈£L©\≈£î uÛÑ÷$Tô|’ j·÷»e÷q´Vü≤≈£îÿ \_ÛdüTÔ+<ë?

¬s’‘·T\ |ü+≥≈£î –≥Tºu≤≥T<Ûäs¡ \_ÛdüTÔ+<ë? ˙{Ï

düeTdü´ m˝≤ |ü]cÕÿs¡eTÚ‘·T+~? ˝Ò<ë, ñ<√´>∑,

$<ëéø±XÊ\T @$<Ûä+>± yÓTs¡T>∑e⁄‘êsTT?

<ä[‘·T\ô|’, eTVæ≤fi\ô|’ <ë&ÉT\T, n‘ê´#êsê\T

Ä>∑T‘êj·÷? e+{Ï nHø±Hø£ Á|üXï\ À‘·TbÕ‘·T˝À¢øÏ

yÓfi¯fl≈£î+&Ü nìï+{Ïø° ˇπø |ü]cÕÿs¡ e÷s¡Z+>±,

‘ês¡ø£eT+Á‘·+˝≤ Á|ü‘´ø£ ‘Ó\+>±D≤ sêh @sêŒ≥TyÓ’|ü⁄

Á|ü»\ Ä˝À#·q\qT eT[fl+#ês¡T. BìøÏ bÕ\≈£î\T

‘·eT #˚‹˝Àì {°M e÷<Ûäé÷ìï X¯øÏÔe+‘·yÓTÆq

Á|ü#ês¡kÕ<Ûäq+>± ñ|üjÓ÷–+#·T≈£îHêïs¡T.

eTs√yÓ’|ü⁄q, á ìHê<ëìøÏ øö+≥sY>± bÕ\ø£

esêZ\˝Àì eT] ø=+<äs¡T d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·

Hêj·T≈£î\T düyÓTÆø±´+Á<Ûä ìHê<ëìï n+<äTø=ì,

ôV’≤<äsêu≤<é #·T≥÷º‘ê düeTdü´q+‘ê ‹|ü�‘·÷

e#êÃs¡T. düyÓTÆø£´+>± ñqï|üŒ{Ïø°, Ç+‘·ø±\+>±

‘Ó\+>±D≤ Á|ü»\ eTÚ*ø£ düeTdü´\T>±˙, ˝Ò<ë

ø√kÕÔ+Á<Ûä Á|ü»\ yêdüÔ$ø£ düeTdü \T>±˙ m+<äT≈£î

|ü]wüÿ]+|üã&É Ò<äqï Á|üXïqT <ë≥ydæ, düyÓTÆø£ +>±

ñ+&É≥yT düeTdüÔ düeTdü \ |ü]cÕÿs¡+>± øö+≥sY

b˛CŸ #˚XÊs¡T. ôV’≤<äsêu≤<é‘√ ≈£L&çq ‘Ó\+>±D≤

$&çb˛‘, d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·yêdüT\T $<ë´, ñ<√´>∑

neø±XÊ\˝À, ˙{ÏbÕs¡T<ä\ s¡+>∑+˝À rÁe+>±

qwüºb˛‘ês¡ì ô|<ä›m‘·TÔq Á|ü#ês¡+˝À ô|{Ïº d”e÷+Á<Ûä

yêdüT\˝À ˇø£ nuÛÑÁ<ä‘êuÛ≤yêìï ¬s#·Ã>={≤ºs¡T.

Çs¡TyÓ’|ü⁄˝≤ e÷≥\ j·TT<ë∆\T, |üs¡düŒs¡ Äs√|üD\T

` Á|ü‘ê´s√|üD\T, ~>∑C≤s¡T&ÉT yêÚ≤´Hê\‘√ Á|ü»\

eT<Ûä yÓ’wüe÷´\qT ¬s#·Ã>=fÒº+<äT≈£î Á|üj·T‹ï+#ês¡T.

Ç+<äT≈£L |üÁ‹ø£\T, {°M e÷<Ûä e÷\T ª‘·eTe+‘·Tµ

bÕÁ‘·qT b˛wæ+#êsTT.

2004, 2009 kÕ<Ûës¡D mìïø£\ dü+<äs¡“¤+>±

ø±+Á¬>dtbÕØº Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D≤ @sêŒ≥T≈£î ‘·q

dü+dæ<ä∆‘·qT e´ø£Ô+#dü÷Ô mìïø£\ Á|üD≤[ø£ À <ëìì

#]Ã+~. ø±>±, _C…|æ ‘êeTT n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫Ãq

e+<äs√E\˝À ‘Ó\+>±D≤ sêh+ ÇkÕÔeTì

Á|üø£{Ï+∫+~. {Ï&ç|æ Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D≤H˚ @¬ø’ø£

mC…+&Ü>±qTqï {ÏÄsYmdt‘√ 2009 mìïø£˝À¢

bı‘·TÔô|≥Tºø√e≥y˚T>±ø£, ‘êeTT ≈£L&Ü Á|ü‘˚´ø£

‘Ó\+>±D≤ sêh @sêŒ≥T≈£î nqT≈£L\eTì

rsêàì+∫+~. dæ|æ◊ ‘êeT÷ ‘Ó\+>±D≤ sêh

@sêŒ≥T≈£î nqT≈£L\eTì Á|üø£{Ï+∫+~. dæ|æ◊(m+)

` uÛ≤cÕÁ|üj·TTø£Ô sêÅcÕº\˝À Á|ü<ÛäeT+>± @s¡Œ&çq

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ düyÓTÆø£´+>± ñ+&Ü\ì ø√s¡T‘·÷H˚,

ª‘Ó\+>±D≤µ Ç#Ã≥≥¢sTT‘ ‘êeTT n&ÉT¶|ü&ÉuÀeTH

yÓ’K] rdüTø=+~.

ø±>±, ≈£î{Ï\ sê»ø°j·÷\≈£î ô|{Ïº+~ ù|¬s’q

ø±+Á¬>dtbÕØº Hêj·Tø£‘·«+ 2004 qT+&ç πø+Á<ä+˝À

n~Ûø±s¡+˝À ø=qkÕ>∑T‘·Tqï|üŒ{Ïø°, ‘Ó\+>±D≤ sêh

@sêŒ≥T düeTdü qT m|üŒ{Ïø£|ü�& |ü]wüÿ]düTÔqï≥T¢>±

Á|üø£{Ïdü÷Ô, $$<Ûä ø±s¡D≤\‘√ yêj·TT<ë\Ty˚dü÷Ô,

ø£$T{°\ @sêŒ≥T, @ø±_ÛÁbÕj·TkÕ<Ûäq\ ø£düs¡‘·TÔ\

ù|s¡T‘√ ø±\j·÷|üq#˚dü÷Ô, eTuÛÑ´|üs¡Tdü÷Ô, ÄX¯\T

πs¬ø‹Ôdü÷Ô, n+‘· ÀH˚ ìdüŒèVü≤≈£î >∑T]#˚dü÷Ô Á|ü»\

J$‘ê\‘√ Ä&ÉT≈£î+≥÷ e∫Ã+~. á ñ<«>±\qT

‘·\¬øøÏÿ+#·T≈£îqï nHø£eT+~ ` eTTK´+>± $<ë´]∆

j·TTe≈£î\T ‘Ó\+>±D≤ ÁbÕ+‘·+˝À Ä‘·àVü≤‘· \≈£î

bÕ\Œ&Ü¶s¡T.

2004˝ÀH ‘·q mìïø£\ Á|üD≤[ø£ À ‘Ó\+>±D≤

sêh @sêŒ≥T >∑T]+∫ $düŒwü º+>± Á|üø£{Ï+∫,

‘Ó\+>±D≤ Á|ü»\ düeTø£å+˝À, ãVæ≤s¡+>∑düuÛÑ À ø±+Á¬>dt

n~ÛH˚Á‹ k˛ìj·÷>±+BÛ Á|üø£≥q #˚dæq ‘·sê«‘·

≈£L&Ü, sêh+˝Àì $$<Ûä |üøå±\T ‘Ó\+>±D≤≈£î

nqT≈£L\yTqì #Ó|æŒq ‘·sê«‘· ≈£L&Ü m≥÷

‘˚\Ã≈£î+&Ü, ∫e]<ëø± Ç+ø± ª‘·q n_ÛÁbÕj·Tµ

yT$T{À Á|ü‘´øÏ+∫ #ÓbÕŒ\+≥÷ ≈£î{Ï\ m‘·TÔ>∑&É\‘√

ø±\j·÷|üq #düT≈£î+≥÷ e∫Ã+~.

∫e]øÏ 2013 E˝…’ 30e ‘˚Bq ø±+Á¬>dt

e]ÿ+>¥ ø£$T{Ï ‘Ó\+>±D≤ sêh @sêŒ≥T≈£î

n+^ø£]dü÷Ô rsêàì+#·≥+‘√ ø£<∏ä ø£¢sTTe÷ø˘‡≈£î

#]+~. ‘Ó\+>±D≤ ÁbÕ+‘·+˝À Äq+<ë‹Xj·÷\T,

ø√kÕÔ+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝À ìs¡düHê+<√fi¯q\T eTT+<äT

ø=#êÃsTT. mHéJJy√\qT eTT+<äT+∫ <ë<ë|ü⁄

3HÓ\\bÕ≥T d”e÷+Á<ÛäÁbÕ+‘·+˝À ìs¡düHê+<√fiq\T

ø=qkÕ–+#ês¡T. <ë<ë|ü⁄ bÕ\ø£es¡Z bÕØº\T, yê]

Hêj·T≈£î\+‘ê ‘Ó\+>±D≤, ø√kÕÔ+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê\yêØ>±

ì≥ºì\Te⁄>± $&çe&Ü¶s¡T Ms¡+‘ê me]øÏ yês¡T Ç‘·s¡

bÕØº\qT ì+~+#˚<ëìøÏ |üPqT≈£î+≥÷ {°M

e÷<Ûäé÷\˝À m&É‘Ó>∑ì }ø£<ä+|ü⁄&ÉT #·s¡Ã\qT

me]¬øes¡÷ rdæb˛≈£î+&Ü ñÁ<˚ø±\‘√ y˚Tfi¯$+∫

kÕ–+#ês¡T.

á H|ü<∏ä +˝Àq÷ s√Eø√ ‘·s¡Vü‰ Á|üø£≥q\‘√

á ñ<«>±\qT Çs¡T ÁbÕ+‘ê\˝À ø=qkÕπ>≥T¢ #dü÷Ô

e∫Ãq ø±+Á¬>dt n~ÛHêj·Tø£‘·«+ ª|ü<äVü‰πsfiófl |üs¡<X+

b˛sTT... }]eTT+<äTø=∫Ã ñs¡T≈£î\Tô|{Ïºq≥T¢µ

bÕs¡¢yÓT+≥T düe÷yX+ ∫≥º∫e] s√E˝À¢, Çø£ ¬s+&ÉT

eT÷&ÉTHÓ\˝À¢ kÕs¡«Á‹ø£ mìïø£\≈£î yÓfióÔqï <äX˝À...

m+‘√ø±\+>± }]dü÷Ô e∫Ãq ‘Ó\+>±D≤ _\T¢qT

bÕs¡¢yÓT+≥T˝À Á|üyXô|{Ïº+~. ‘·<ë«sê ‘Ó\+>±D≤˝À

sêqTqï mìïø£ À¢ n‘· ~Ûø£ sê»ø°j·T \_∆bı+<ë\ì

uÛ≤$+∫+~.n< düeTj·T+˝À d”e÷+Á<Ûä Àì ø±+Á¬>dt

Hêj·T≈£î\# eTs√ Hê≥ø±ìøÏ ‘Ós¡ rsTT+∫+~.

bÕs¡¢yÓT+≥T˝À ‘Ó\+>±D≤ _\T¢ Á|üy˚XÊìøÏ

eTT+<äT>± XÊdüqdüuÛÑ n_ÛÁbÕj·÷\T ‘Ó\TdüT≈£îH˚

ì$T‘·Ô+ Ä _\T¢ sêh nôd+;¢øÏ sê>±, dü«j·÷Hê

ø±+Á¬>dtbÕØº eTTKéT+Á‘˚ <ëìì e´‹πsøÏ+∫,

Hê≥ø°j·T+>± <ëìì ‹|æŒ|ü+|æq≥T¢ #Ó|æŒ, düyÓTÆø£ +

ø√dü+ ‘êqT bÕ≥Tã&ÉTÔqï≥T¢>± d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\qT

eTuÛÑ |ü]# Á|üj·T‘·ï+ #XÊ&ÉT. ∫e] ã+‹ |ü&es¡≈£L

y∫#·÷&Ü\ì, n|üŒ{Ï<ëø± |òü*‘·+ ‘*q≥T¢ ø±<äì

#Ó|üPÔ ‘Ó\+>±D≤ sêh _\T¢ sê»´düuÛÑ˝À ≈£L&Ü

ªÄyÓ÷<ä+µ bı+~q |æ<ä|ü øÏs¡DY≈£îe÷sY¬s&ç¶

eTTKéT+Á‹ |ü<ä$øÏ, myéTm˝Ÿ@≈£î, ø±+Á¬>dtbÕØºøÏ

sêJHêe÷ #XÊ&ÉT. k˛ìj·÷>±+BÛì |ü …¢‘·TÔe÷≥

nq≈£î+&Ü ` ô|’>± ‘·q≈£î 39 HÓ\\bÕ≥T

eTTKéT+Á‹>± ø=qkÕπ> eTVü≤<ë“¤>∑ + ø£*Œ+∫

q+<äT≈£î ` ø£è‘·»„‘·\T ‘Ó*j·T#˚dü÷Ô, eTs√yÓ’|ü⁄

‘Ó\+>±D≤ sêh @sêŒ≥T Çs¡TÁbÕ+‘ê\≈£L rÁe qwüº+

ø£\>∑#düTÔ+<äì Á|üø£{Ï+∫, düyÓTÆø£ #Ûê+|æj·THé>± bÕØº

@sêŒ≥T Á|üj·T‘êï\˝À ìeT>∑ïeTj·÷´&ÉT.

»>∑Hé u…sTT˝Ÿô|’ ãj·T≥≈£î sêe{≤ìøÏ

düVü≤ø£]+∫q ø±+Á¬>dtbÕØº ‘·<ë«sê d”e÷+Á<Ûä

ÁbÕ+‘·+˝À j·TT|æ@ Á|üuÛÑT‘·« eT<ä›‘·T<ës¡Tì >±´s¡+{°

#düTø=+~. eTs√yÓ’|ü⁄q düyÓTÆø£ #Ûê+|æj·THé>±

øÏs¡DY≈£îe÷sY¬s&ç¶øÏ Á|ü#ês¡+ ø£*Œ+∫, »>∑Héô|’ #Óø˘

ô|fÒº+<äT≈£î s¡+>∑+˝ÀøÏ ~+|üpk˛Ô+~. n<˚

düeTj·T+˝À ‘·q Á|ü‘· ]∆ bÕ\ø£|üø£åyÓTÆq, n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ

sêe{≤ìøÏ nÁs¡T\T C≤düTÔqï ‘Ó\T>∑T<˚X¯+bÕØºì

<Óã“rùd ãèVü≤‘Y |ü<∏äø£+‘√ ø±+Á¬>dt n~ÛHêj·Tø£‘·«+

bÕe⁄\T ø£<äT|ü⁄‘·÷, n+<äT˝À Á|ü»\qT dü$T<Ûä\T

#k Ô+~.

n$˙‹, nÁø£e÷düTÔ\ Äs√|üD\ô|’

dü+e‘·‡s¡qïs¡ ø±\+>± ]e÷+&é U…’B>± #·+#· Ÿ>∑÷&É

C…’\T˝À e⁄qï yÓ’j·TkÕ‡sYd”|” n~ÛHêj·T≈£î&ÉT »>∑Hé

düyÓT Æø £´ $uÛ Ñ»q |ü]D≤e÷\T CÀs¡+<äT≈£îqï

|ü]D≤e÷\q&ÉTyT ÄXÃs¡ +>± C…’\T qT+&ç u…sTT\Tô|’

$&ÉT<ä\j·÷´&ÉT. y\ø=\~ ù|J\‘√ |ü\T #Ûê]®w”≥¢qT

‘·j·÷s¡T#dæ, >∑+;Ûs¡+>± ‘·q yê<äq\qT $ì|ædü÷Ô

e∫Ãq dæ_◊ nø£kÕà‘·TÔ>± ª»>∑Héô|’ øÏ«&é Ábı ø=`≈£î

Ä<Ûësê\T Òeµì Hê´j·TkÕúq+˝À #Ó|üŒ≥+ <ë«sê

Ä‘·ìô|’ Hsês√|üD˝Àì ø°\ø±+XÊìï m‘ÔdüT≈£î+~.

‘=\T‘· ‘Ó\+>±D≤ @sêŒ≥T≈£î ‘êeT÷

nqT≈£L\yTqqï »>∑Hé, ‘·<äq+‘·s¡ |ü]D≤e÷\˝À

ªdüeTHê´j·÷ìµøÏ, Äô|’ ªdüyÓTÆø±´+Á<Ûäµ ìHê<ë\T

n+<äTø√ì, düyÓTÆø±´+Á<Ûä #Ûê+|æj·THé>± d”e÷+Á<Ûä À

n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sêyê\ì ñ$«fiSfls¡T‘·THêï&ÉT.

‘Ó\T>∑T<X+bÕØº 2009 mìïø£\Hê{Ïπø Á|ü‘´ø£

‘Ó\+>±D≤≈£î nqT≈£L\eTì Á|üø£{Ï+∫, Äô|’ ‘·eT

bÕØºì <Óã“rj·T{≤ìπø ø±+Á¬>dt ø£|ü≥Hê≥ø±˝≤&ÉT

‘√+<ä+≥÷ ‘Ó\+>±D≤ sêh @sêŒ≥T≈£î düTeTTKeTì

düHêïsTTH=≈£îÿ\T H=≈£îÿ‘·÷H düeTHê´j·TeTH yÓ’K]

rdüT≈£îHêïs¡T. ø±˙ Ä#·s¡D˝À ‘Ó\+>±D≤,

d”e÷+Á<Ûä\ yêØ>± {°&û|” ÁX‚DT\T düMTø£è‘·T …’

eéVü≤]+#ê\ì ìs¡ísTT+#·T≈£îHêïs¡T. düeT

Hê´j·TeTì Á|üø£{Ï+∫q {Ï&ç|æ, ª‘Ó\+>±D≤µ sêh+

@s¡Œ&ç‘ Çs¡TÁbÕ+‘ê\≈£L nedüs¡yÓTÆq &çe÷+&é‡qT

y{Ï düŒwüº+>± Á|ü»\ eTT+<äT+#· Ò<äT.

Çø£, _C…|æ... ∫qï sêÅcÕº\ @sêŒ≥T≈£î,

n+<äT˝ÀuÛ≤>∑+>± ‘Ó\+>±D≤ sêh @sêŒ≥T≈£î ‘·eT

bÕØº nqT≈£L\eTì, j·TT|æ@ Á|üuÛÑT‘·«+ bÕs¡¢yÓT+≥T˝À

‘Ó\+>±D≤_\T¢ ô|&ç‘ ‘êeTT ‘·|üŒø£ eT<ä›‘·TìkÕÔeTì,

ø±+Á¬>dt ˇø£yfi ª‘Ó\+>±D≤µ Çe«≈£î+fÒ, n~Ûø±s¡+

˝ÀøÏ sêqTqï~ ‘êyT >∑qTø£, ‘êeTT n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ

e∫Ãq yÓqTyÓ+≥H˚ ÇkÕÔeT+≥÷ _C…|æ Á|ü#ês¡+

kÕ–+∫+~. ‘·<ë«sê πø+Á<ä+˝À Á|üuÛÑT‘·« @sêŒ≥T≈£î

nedüs¡yÓTÆq ªe÷´õø˘ |òæ>∑sYµqT #˚s¡Tø√e{≤ìøÏ

nedüs¡yÓTÆq ø=ìï bÕs¡¢yÓT+≥T kÕúHê\HÓ’Hê ¬ø’edü+

#düTø√>∑\eTH |ü<∏äø£+‘√ kÕ–+~.

düyÓTÆø£ + ` $uÛÑ»q\ ù|s¡T‘√ ≈£î{Ï\ sê»ø°j·÷\‘√ <√|æ&û bÕ\≈£î\T

<äTs¡“¤s¡ düeTdü \ HÓ<äTs=ÿ+≥Tqï Á|ü»\eTT+<äTqï ø£s¡Ôyê´\T

�

5`3`2014 5

<˚X¯s¡ø£ åD eT+Á‹πø s¡ø£ åD>± ø±+Á¬>dt

bÕs¡¢yÓT+≥TdüuÛÑT´\T Äj·Tq #·T≥÷º‘êyÓ÷Vü≤]+∫

˝Àø˘düuÛÑ˝À _\T¢qT Á|üy˚X¯ô|{≤ºeTì|æ+#ês¡T.

ô||üŒsYÁùdŒ #·\T¢≈£îHêïs¡T. yÓTÆ≈£î\T $]#ês¡T.

bÕs¡¢yÓT+≥T düuÛÑT´\T eTTwæºj·TT<ë∆\≈£î |üs¡düŒs¡+

bÕ\Œ&Ü¶s¡T. Ç<ä+‘ê <X Á|ü»\T MøÏå+#·≈£î+&Ü

ˇø±H=ø£ <äX˝À Á|ü‘· ø£å Á|ükÕsê\qT ì*|æydæ

$uÛÑ»q _\T¢qT ÄyÓ÷~+#XÊeTHêïs¡T. m˝≤+{Ï

#·s¡Ã≈£L neø±X+ Ò≈£î+&Ü, πøe\+ 23 ìeTTcÕ\

eé~Û˝À ‘Ó\+>±D≤ _\T¢≈£î ÄyÓ÷<ä+

‘Ó\|ü≥+˝À _C…|æ, ø±+Á¬>dt ≈£L&Éã\Tø=ÿì

eéVü≤]+#êj·TH~ ìdü‡+<Vü≤+. ªd”e÷+Á<Ûä≈£î

sê»<Ûëì mø£ÿ&É?, ôV’≤<äsêu≤<é $TqVü‰sTT+∫q

d”e÷+Á<Ûä sêh ¬s$q÷´ ˝À≥TqT |üP&ÉÃ{≤ìøÏ,

‘·~‘·s¡ sêÅcÕº_Ûeè~∆øÏ rdüTø√e\dæq ì]›wüº

dües¡D ÒMT Ò≈£î+fÒ, _\T¢qT ÄyÓ÷~+#·uÀeTµì

‘=\T‘· VüA+ø£]+∫q Á|ü<Ûëq Á|ü‹|üø£åyÓTÆq _C…|æ

nyMT Ò≈£î+&ÜH _\T¢≈£î ÄyÓ÷<ä+ ‘Ó\|ü≥+

ìeTTcÕ˝À¢ »]–b˛sTT+~.

á |ü]D≤e÷\‘√ ø±+Á¬>dtqT $T+∫ rÁe

$eTs¡Ù\HÓ<äTs=ÿqï _C…|æ, BìøÏ |ü]Vü‰s¡+>±

sê»´düuÛÑ À _\T¢ô|’ #·s¡Ã\ dü+<äs¡“¤+>± d”e÷+Á<Ûä

sêÅcÕºìøÏ 5 dü+ˆˆ\ ø±\+ Á|ü‘´ø£ sêhÁ|ü‹|ü‹Ôì,

|ü]ÁXeT\ kÕú|üq≈£î nedüs¡yÓTÆq ø=ìï |üqTï\

$TqVü‰sTT+|ü⁄\ ø√dü+ |ü≥Tº|ü{Ïº, _\T¢ À

#s¡Ãq|üŒ{Ïø°, Á|ü<Ûëì <ë«sê Á|üø£≥q #sTT+#·

>∑*>±eTì, ‘·<ë«sê ‘Ó\+>±D≤ sêh @sêŒ≥T‘√

bÕ≥T d”e÷+Á<Ûä |ü]s¡ø£å≈£î\T>± ≈£L&Ü ì*#êeTì

‘·eT≈£î ‘êyT »ã“\T #·s¡T#·T≈£î+≥THêïs¡T.

‘·|ü�\ ‘·&Éø£>±, Vü≤&Üe⁄&ç>± ø±+Á¬>dt Á|üuÛÑT‘·«+

‘Ó\+>±D≤ _\T¢ s¡÷bı+~+∫+<äì, ‘·«s¡˝À

n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫Ã d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\≈£î ‘êeTT

‘·|üŒø£ Hê´j·T+ #kÕÔeTì ÁuÛÑeT\T ø£*Œdü÷Ô z≥¢

y≥˝À eTT+<äT≈£î kÕ>∑T‘√+~. ª‘Ó\+>±D≤ _\T¢

‘Ó∫Ãq neTà (k˛ìj·÷)H ø±<äT, á ∫qïeTà

(düTcÕà)qT ≈£L&Ü >∑Ts¡TÔô|≥Tºø√yê\µ+≥÷ _CÒ|æ

ìdæ‡>∑TZ>± z≥¢ø√dü+ Á|üj·÷dü|ü&ÉT‘·Tqï~.

2009˝À... ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ bÕØºì <Óã“

ø=fÒº+<äT≈£î, bÕØº À m<äTs¡T Ò≈£î+&Ü kÕ>∑T‘·Tqï

sê»X‚Ks¡¬s&ç¶øÏ ª#Óøµô|fÒº+<äT≈£î kÕe÷õø£Hê´j·T+

ìHê<ä+‘√ ø±+Á¬>dt n~ÛHêj·Tø£‘·«+ <ë«sê

∫s¡+J$ s¡+>∑+ MT<ä≈£î e#êÃ&ÉT. ∫s¡+J$

Hêj·Tø£‘·«+˝Àì Á|üC≤sê»´+ bÕØº nq‹

ø±\+˝ÀH ø=ìï |ü<äe⁄\qT <äøÏÿ+#·T≈£îì 17

eT+~ ‘·q myÓTà Ò¢\‘√ ø£\dæ ø±+Á¬>dtbÕØº À

$©qyÓTÆ+~. ∫s¡+J$ sê»´düuÛÑ≈£î mìïø£ø±ã&ç

πø+Á<äeT+Á‹ |ü<ä$ì bı+<ë&ÉT.

˝Àø˘düuÛÑ˝À ‘Ó\+>±D≤_\T¢ ªÄyÓ÷<ä+µ

bı+~q ‘·sê«‘·, ªeTVæ≤fi≤_\T¢µ˝≤>± Bìì ≈£L&Ü

sê»´düuÛÑ˝ÀH˚ ì*|æy˚j·T{≤ìøÏ b˛sê≥+

#˚kÕÔeTì ∫s¡+J$ Á|ü>∑˝≤“¤\T |ü*ø±&ÉT.

sê»´düuÛÑ À _\T¢ô|’ #·s¡Ã dü+<äs¡“¤+˝À n‘· +‘·

$<Ûj·TT&Ó’q $<ë´]∆ ≤ ‘·q #√≥T˝À Ò∫ ì\ã&ç

ªeTÚqìs¡düqµ ‘Ó*bÕ&ÉT. #·s¡Ã˝À bÕ˝§Z+≥÷ ‘êqT

düyÓTÆø£ýê~qì, ôV’≤<äsêu≤<éqT ªj·T÷ìj·THé

f…]≥Øµ>± #˚ùd≥¢sTT‘˚ ‘Ó\+>±D≤ sêh

@sêŒ≥T≈£î nuÛÑ +‘·s¡yTMT Ò<äì, @yÓTÆHê bÕØº

ìs¡íj·TyT ‘·q≈£î •s√<Ûës¡ eTì Á|üø£{Ï+∫ ‘·q

b˛sê{≤ìï eTT–+#ê&ÉT.

Ç{°e\ »]–q sê»´düuÛÑ düuÛÑT´\

mìïø£\˝À ‘·eT bÕØº ÀH˚ nH˚ø£eT+~ qT+&ç

>∑{Ïº b˛{°ì n~Û>∑$T+∫, ø±+Á¬>dt n~ÛcÕºq|ü⁄

dü+|üPs¡ í $XÊ«dü+ #·÷s¡>=ì, eTs√e÷s¡T

sê»´düuÛÑ düuÛÑ´‘·«+ <äøÏÿ+#·T≈£îqï ¬ø$|æ

sêeT#·+Á<äsêe⁄... ‘Ó\+>±D≤ _\T¢ô|’ #·s¡Ã

dü+<äs¡“¤+>± sê»´düuÛÑ À düyÓTÆø±´+Á<ÛäqT ø√s¡T‘·÷

ì\ã&ç |ü¢ø±s¡T¶qT Á|ü<ä]Ù+#ê&ÉT. <ë<ë|ü⁄

13kÕs¡T¢ yêj·TT<ë|ü&ç, Hê\T>∑T >∑+≥\bÕ≥T

»]–q ÄHê{Ï düuÛÑ˝À ì\ã&ç |ü¢ø±s¡T¶

|ü≥Tº≈£îqï+<äT≈£î>±q÷ Äj·Tq ªdüŒèVü≤µ ‘·|æŒ

øÏ+<ä|ü&çb˛e≥+, yÓ’<ä´düVü‰j·T+ ìsêø£]+∫

nø£ÿ& ≈£Ls=Ãì ìs¡düq ‘Ó\|ü≥+ Hê≥ø°j·T‘·≈£î

|üsêø±wüº.

Çø£, sê»´düuÛÑ˝À #ÛÓ’s¡àHé b˛&çj·T+ e<ä›

‘Ó\T>∑T<X+ bÕs¡¢yÓT+≥T düuÛÑT´\T ø£s¡T _\T¢qT

e´‹πsøÏdü÷Ô, eTs=ø£s¡T _\T¢ ÄyÓ÷<ä+ ø√s¡T‘·÷

|ü¢ø±s¡T¶\T Á|ü<ä]Ù+#ês¡T. ÀødüuÛÑ À ô||üŒsY ÁùdŒ‘√

ø£\ø£\+πs|æ Á|ü#ês¡+ bı+~q \>∑&ÉbÕ{Ï ‘·s¡Vü‰˝À

dæ.m+. s¡yTwt({Ï&ç|æ) sê»´düuÛÑ ôdÁø£≥Ø »qs¡ Ÿ

# ˚‹˝Àì ø±–‘ê\qT ã\e+‘·+>± ˝≤–

ydüT≈£î+≥÷ ªj·TT<ä∆+µ kÕ–+∫ yês¡Ô\¬øø±ÿ&ÉT.

@‘êyê‘ê #·≥ºdüuÛÑ\ |ü$Á‘·‘·, sêC≤´+>∑ dü+düú\

$X¯«dü˙j·T‘· >∑T]+∫ |ü<˚ |ü<˚ @ø£s¡Te⁄ô|{Ïº, Ä

sê»´+>∑+ô|’ Á|üe÷D+ #˚dæ #·≥ºdüuÛÑ\˝À n&ÉT>∑Tô|{Ïºq

Ms¡T, ‘·eT eTTsƒê\ <√|æ&û Á|üjÓ÷»Hê\≈£î uÛÑ+>∑+

yê{Ï\T¢‘·T+<äqT≈£î+fÒ, Ä sêC≤´+>±ìï ª‘·÷... Hê

u§&ÉT¶+u≤ Ÿµ nì rdæ ne‘·\ |ü&˚j·T{≤ìøÏ @e÷Á‘·+

yÓqTø±&És¡H˚~ eTs√e÷s¡T düŒwüºyÓTÆ+~. n+‘˚>±<äT...

<√|æ&ûeédüú ‘·q sêC≤´+>∑+ <ë«sê @s¡Œs¡#·T≈£îqï

n+>±˝…’q á #·≥ºdüuÛÑ\qT >∑T]+∫ Ms¡T Á|üe∫+#˚

dü÷øÏÔeTTø±Ôe[ n+‘ê Á|ü»\qT ø£≥º&ç #j·T&Üìø°, yê]ì

Ä #·Á≥ |ü]~Û˝ÀøÏ Ç]øÏ+#·&Üìπø ‘·|üŒ yêdüÔyêìøÏ

yê{Ï|ü≥¢ bÕ\≈£î\πøe÷Á‘·+ >ös¡e+, u≤<Ûä ‘·\T Òe˙,

e⁄+&Ée˙ eTs√e÷s¡T ‘˚≥‘Ó\¢yÓTÆ+~.

n+‹eT+>± ˝Àø˘düuÛÑ, sê»´düuÛÑ\˝À »]–q

n+ø±\‘√ me]øÏyês¡T ‘·eT Ms¡‘ê«ìï Á|ü<ä]Ù+#·Tø√ì

#Ûê+|æj·TqT¢>± ì\yê\ì, <ëìì ‹]– sêqTqï

mìïø£\˝À z≥T¢>± eT\#·Tø√yê\ì |ü&ÉsêìbÕ≥T¢

|ü&ÉT‘·THêïs¡T.

eTTK´+>± ` >∑‘· <äXÊã›ø±\+>± »]–q á

|ü]D≤e÷\ìï+{Ï Áø£eT+˝À n‘·´+‘· Á|üeTTKyÓTÆq,

Á|üC≤J$‘êìï rÁe+>± Á|üuÛ≤$‘·+ #˚dæq Á|üX¯ï\T,

düeTdü \T nH˚ø£+ eTs¡T>∑Tqã&ÉT‘·÷ e#êÃsTT.

2004, 2009 mìïø£\ Á|üD≤[ø£\˝À ‘Ó\+>±D≤

sêh @sêŒ≥TqT Á|üø£{Ï+∫q ø±+Á¬>dtkÕØº |ü~ dü+ˆˆsê\

ø±\+ n~Ûø±s¡+˝À e⁄+&û <ëìì m+<äT≈£î HêqTÃ‘·÷

e∫Ã+~? ∫e] ì$Twü+˝À n‘· +‘· Hê≥ø°j·T+>±

ñ<˚«>∑, ñÁ~ø£Ô‘·\qT ‘êsêkÕúsTTøÏ #˚]Ã Vü≤&Üe⁄&ç>±

_\T¢qT Á|üy˚X¯ô|{Ïº ÄyÓ÷~+|ü#˚düTø√e≥+ m+<äT≈£î

»]–+~? ‘Ó\+>±D≤ sêh @sêŒfÒ @¬ø’ø£ |ü]cÕÿs¡eTH

yês¡÷ ˝Ò<ë düyÓT Æø£´sêh+>± e⁄+fÒH˚ düeTdü´\T

|ü]wüÿ]+#·ã&É‘êj·T+≥Tqï yês¡÷ ` Çs¡Te⁄s¡÷,

dü+e‘·‡sê\ ‘·s¡ã&ç Á|ü»\ Ä˝À#·q\qT $uÛÑ»q `

düyÓTÆø±´\ #·T≥÷º ‹|ü�‘·÷, Á|ü»\ eT<Ûä yÓ’eTqkÕ´\qT

ô|+#·T‘·÷, eTs√yÓ’|ü⁄q Á|ü»\ ì‘· Jeq düeTdü \qT

ôd’‘·+ ø£ dü+>± m+<äT≈£î |ü{Ïº+#·Tø√ Òø£b˛j·÷s¡T?

ªdü+<ä{À¢ dü&˚$Tj·÷µ˝≤>± á |ü]D≤e÷\T

kÕ>∑T‘·Tqï H|ü<∏ä +˝ÀH πø+Á<ä sêh Á|üuÛÑT‘ê«\T Á|ü‘´ø£

Ä]∆ø£eT+&Éfi¯ófl, ø√kÕÔ ø±]&Üs¡T¢, ô|Á{À ø±]&Üs¡T¢,

b˛s¡Tº\T, $e÷HêÁX¯j·÷\T, uÛ≤ØÁbÕC…≈£îº\T, Áô|’y˚≥T

$<äT´‘·TÔ πø+Á<ë\≈£î, Kì»‘·e«ø±\≈£î, \ø£å ≤~ mø£sê\

Á|üuÛÑT‘·«, Áô|’y˚≥T uÛÑ÷eTT\qT ã&Ü, ãVüQfi¯C≤‹

|ü]ÁXeT\qT ø£≥ºu…≥º&É+.... #ê|üÁøÏ+<ä s¡T˝≤>± »]–

b˛sTT+< ø±<ë?!

eTTKýÓTÆq eékÕj·T s¡+>∑+˝À ¬s’‘·T\, øö\T

¬s’‘·T\, eékÕj·T≈£L©\ düeTdü \T eTØ dü+øÏ¢wüºyÓTÆ+B,

es¡Tdü ‘·TbòÕqT¢, n‹eèwæº\‘√ ¬s’‘ê+>∑+ |ü+≥\T düs¡«dü«+

ø√˝ÀŒsTT $\$˝≤¢&ç+B, e+<ä˝≤~eT+~ ¬s’‘·T\T

Ä‘·àVü≤‘· \≈£î bÕ\Œ&ç+B, \ø£å ≤~>± eékÕj·T≈£L©\T

ñbÕ~Ûø£s¡yÓ’ q>∑sê\≈£î e\dü\ rÁe‘· ô|]–+B, á

ø±\+˝ÀH ø±<ë?!

ø±]à≈£î\T b˛sê&ç kÕ~Û+#·T≈£îqï nHø£ Vü≤≈£îÿ\qT

j·÷»e÷Hê´\T ø±\sê∫y˚dü÷Ô, dü+|òüT+ ô|≥Tº≈£îH˚

Vü≤≈£îÿì ôd’‘·+ ìsêø£]+∫ e÷s¡Tr j·÷»e÷q´+

ø±]à≈£î\ô|’ rÁe ìs¡“¤+<Ûä+ Á|üjÓ÷–+∫+B, ôV≤#Y|ædæm Ÿ,

$XÊKd”º Ÿ e+{Ï |ü\T dü+|òüT{Ï‘· |ü]ÁXeT\˝ÀH>±ø£,

nHø£ |ü]ÁXeT\˝À Á|üe÷<äø£s¡ |ü]dæú‘·T\˝À m˝≤+{Ï

s¡ø£åD\÷ Òø£ Á|üe÷<ë\≈£î >∑Ts¡e≥+‘√bÕ≥T m+<äs√

ø±]à≈£î\T ÁbÕD≤\T ø√˝ÀŒ‘·Tqï dü+|òüT≥q\Hø£+ á

ø±\+˝À »]>±sTT. ø±]à≈£î\ Vü≤≈£îÿ\ nD∫y˚‘·,

y˚‘·Hê\ ~>∑ø√‘·‘√bÕ≥T |üìuÛ≤sê\qT eT]+‘·>±

ô|+#·T‘·÷ e⁄+&É≥+ e+{Ï mH√ï $|ü]D≤e÷\T ø±]àø£

s¡+>∑+˝À HÓ\ø=Hêï, ø±]à≈£î\qT dü+|òüT{Ï‘·|üs¡∫

Ä+<√fi¯H√<äé÷\T ì]à+#·˝Òø£b˛e≥+ m+<äT#˚‘·

»]–+~?!

eTq sêh rs¡+˝Àì y˚\ø√≥¢ s¡÷ˆˆ $\TyÓ’q

düVü≤»yêj·TTe⁄, #·eTTs¡T ìπøåbÕ\qT ø±s¡T#Íø£>±

]\j·THé‡, ¬øsTTsYï mqØ® e+{Ï ã&Ü, ãVüQfi¯C≤‹

dü+düú\≈£î ø£≥ºu…≥º&É+ eTq ø£fiËfl<äTs¡T>± »]–b˛sTT+<

ø±<ë?!

Á|ü»\ ì‘· J$‘êedüsê …’q _j·T´+, e+≥>±´dt,

$<äT´‘·TÔ, |ü|ü�<ÛëHê´\T, e+≥q÷HÓ\T, ñ*¢bÕj·T\T,

≈£Ls¡>±j·T\‘√düVü‰ øÏsêD≤ düs¡T≈£î\ìï+{Ï <Ûäs¡\÷

‘·&çdæyÓ÷ô|&Ó’Hê, düyÓTÆø£ ` Á|ü‘´ø£yê<ë\ ¨s¡T˝À á

düeTdü \T eTs¡T>∑Tq|ü&çb˛ Ò<ë?!

áHê{Ï‘√ b˛*ùdÔ 2000 dü+ˆˆ˝À n‘·´\Œ+>±

ô|]–q $<äT´‘·TÔ uÛ≤sê\≈£î e´‹πsø£+>± Bs¡Èø±\ Á|üC≤

ñ<äéT+ q&É|ü>∑*Z‘˚, áHê&ÉT n+‘·≈£î mH√ï¬s≥T¢

Ç+<Ûäq#ÛêØ®\ düs¡T›u≤≥Tù|s¡Tq Á|ü»\ô|’ ô|qTuÛ≤sê\qT

yÓ÷|æHê Bìô|’ ‘·–q ìs¡düH√<ä eT+ sêø£b˛e{≤ìøÏ

ø±s¡D≤˝Ò$T{Ï?

ô|Á{À\T, &ûõ\T <Ûäs¡\ô|’ ìj·T+Á‘·DqT m‹Ô

yj·T≥+‘√ |ü<äT\kÕs¡T¢ M{Ï <Ûäs¡\T ô|]–b˛e≥+,

‘·<äqT>∑TD+>± düs¡T≈£î\ s¡yêD≤, Á|ü»\ Á|üj·÷D

#ÛêØ®\T ô|qTuÛ≤s¡+ ø±e≥+ á ø±\+˝À |ü]D≤eTyT

ø£<ë?!

$wü dü+düÿè‹ $\j·T ‘ê+&Ée+ #˚düTÔqï~.

eTVæ≤fi¯\ô|’ nø£è‘ê´\T, <ë&ÉT\≈£î n+‘·T Ò≈£î+&Ü

e⁄+~. Vü≤è<äj·T $<ës¡ø£ $wüj·÷\≈£î düŒ+~+#êìπø

düeTj·T+ dü]b˛q+‘·>± dü+|òüT≥q\ |üs¡+|üs¡

eTqdüT‡\qT, Vü≤è<äj·÷\qT yÓTT<äT›u≤s¡TdüTÔHêï—

<ä[‘·T\T, eTVæ≤fi¯\T, Ä~yêd”\T, yÓTÆHê]{°\ô|’

<ë&ÉT\ |üs¡+|üs¡ kÕ>∑T‘·÷, Á|ü»\ Á|üC≤kÕ«$Tø£

Vü≤≈£îÿ\T Vü≤]+∫ y˚j·Tã&ÉT‘·THêï $uÛÑ»q `

düyÓT Æø£ýê<ë\ ¨s¡T˝À M{ÏøÏ e´‹πsø£+>±

m\T¬>‘êÔ*‡q >=+‘·Tø£ eT÷>∑uÀ Ò<ë?!

$<ë´ ` ñ<√´>∑ neø±XÊ\T yÓTT‘·Ô+>±

≈£î+∫+#·T≈£îb˛‘·THêïsTT. Hê\T>∑Ty˚\ $ÄsYy√

b˛düTº\≈£î 14˝ø£å\ eT+~ Vü‰»s¡e≥+, \ø£å ≤~eT+~

_.sTT&ç |üP]Ô#˚dæqyês¡T f…{Ÿ\≈£î, &çj·Tdtdæ\≈£î,

Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>∑ neø±XÊ\ ø√dü+ |ü&ç>±|ü⁄\T

>±düTÔ+&É&É+— Á|ü‹ @{≤ \ø£å ≤~>± ãj·T≥≈£î edüTÔqï

kÕ|òtºysY Ç+»˙s¡¢ uÛÑ$wü ‘·TÔ n>∑eT´>√#·s¡+>± e⁄+&É≥+

` á ø±\|ü⁄ |ü]D≤eTyT! düyÓTÆø£ yÓ÷ ` $uÛÑ»H√

»]–‘ $<ë´, ñ<√´>±eø±XÊ\≈£î ø=<äTe Ò<ä+≥÷

yê]øÏ ÄX\ |ü+~fiófl yj·T&É+ $TqVü‰, yê{Ï kÕ<Ûäq

ø√dü+ ñyÓ«‘·TÔq kÕ>±*‡q $<ë´]∆ j·TTe»q

ñ<ä e÷\T düyÓTÆø£ ` $uÛÑ»q ñ<ä e÷\ ù|s¡T‘√

Á|üø£ÿ<√e|ü{Ïº+#·&É+ yêdüÔe+ ø±<ë?! eTØ eTTK´+>±

kÕÁe÷»ýê<ä <˚XÊ\T eTq<˚X¯+ qT+&ç dü+|ü<ä

‘·s¡*+|ü⁄‘√bÕ≥T, s√Eø=ø£ÿ{Ï>± yÓ\T>∑T#·÷düTÔqï

bÕ\≈£î\ n$˙‹, ≈£î+uÛÑø√D≤\ô|’ m>∑dæ|ü&Ü*‡q

$<ë´]∆ j·TTe»qT\qT |üs¡dü‡s¡+ ˇø£ ÁbÕ+‘êìøÏ

e´‹πsø£+>± eTs=ø£ ÁbÕ+‘·+yê]ì yÓ÷Vü≤]+|üCÒdæ,

n$˙r, ≈£î+uÛÑø√D≤\ô|’ yÓ\T¢ yÓ‘êÔ*‡q ñ<ä e÷\qT

á $uÛÑ»q düyÓTÆø£ yê<ë\T ‘ê‘êÿ*ø£+>± nsTTHê,

ì\Te]+#·>∑*>±j·÷, Ò<ë?!

ù|<ä\≈£î ôd’‘·+ ø±s=Œπs≥T yÓ’<ë´ìï n+~+#

ù|]≥ @s¡Œ]∫q sêJyé Äs√>∑´l |ü<∏ äø£+ `

Á|üuÛÑT‘ê«düT|üÁ‘·T\qT |ü&Éø£q|ü&dæ, ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\

Á|üC≤<ÛäHêìï ø±s=Œπs≥T ÄdüT|üÁ‘·T\≈£î <√∫ô|{Ïºq

#·+<ä+>±H m+bÕ¢sTTyÓT+{Ÿ ôV≤˝ŸÔd”ÿ+ ù|]≥

ñ<√´>∑düTú\ yÓ’<ä´+ ø√düeT+≥÷ ø±s=Œπs≥T

ÄdüT|üÁ‘·T\≈£î ø√≥¢s¡÷bÕj·T\ Á|üC≤<ÛäHêìï ø£≥ºu…fÒº

#·s¡ \T rdüT≈£îqïB á ø±\+˝ÀH!

düqï, ∫qïø±s¡T ¬s’‘ê+>±ìï yê] uÛÑ÷eTT\

qT+&ç ‘·]$Ty˚dæ, yê{Ïì Á|üuÛÑT‘·«+ ø±+Á{≤≈£îº,

ø±s=Œπs≥T eékÕj·÷ìøÏ ã&Ü ø±s=Œπs≥T dü+düú\≈£î

ã<ä˝≤sTT+#˚+<äT≈£î #·≥ºã<ä∆ ÄyÓ÷<ëìï ‘Ó*Œ+B

á ø±\+˝ÀH!

n&Ée⁄\ qT+&ç Ä~yêdüT\qT ìsê«dæ‘·T\qT

#˚dü÷Ô, ôdCŸ\ ù|s¡T‘√, $$<Ûä ÁbÕC…≈£îº\ù|s¡T‘√

eékÕj·T jÓ÷>∑ yÓTÆq \ø£å\ mø£sê\ uÛÑ÷eTT\≈£î

|ü&Üe⁄ô|&ÉT‘·÷, ÄVü‰s¡<ÛëHê´\ ñ‘·Œ‹Ô qT+&ç Ç‘·s¡

yêDÏ»´|ü+≥\ yÓ’|ü⁄ ¬s’‘ê+>±ìï eT[fl+∫ ‘·<ë«sê

ÄVü‰s¡<ÛëHê´\ ñ‘·Œ‹Ôì ìs¡T‘ê‡Vü≤|üs ¡Tdü÷ Ô

eTs√yÓ’|ü⁄q Á|ü»\qT eTuÛÑ |ü]#˚+<äT≈£î <˚X¯+˝Àì

81 ø√≥¢ Á|üC≤˙ø±ìøÏ ÄVü‰s¡uÛÑÁ<ä‘·qT ø£*ŒdüTÔHêï

eT+≥÷, \ø£å\ ø√≥¢ Á|üC≤<ÛäHêìï n+<äT≈£î

yÓ∫ÃdüTÔHêïeT+≥÷ Á|ü‹cÕº‘·àø£+>± ÄVü‰s¡uÛÑÁ<ä‘·

#·{≤ºìï #dæ+B á ø±\+˝ÀH!

ô|<ä›m‘·TÔq Á|ü#ês¡+>±$+#·ã&çq Á>±MTD

ñbÕ~ÛVü‰MT |ü<∏äø£+ e+{Ï |ü<∏äø±\ neT\T˝À

n+‘·T Òì n$˙‹ \Tø£\Tø£\qT ªø±>¥µ yÓ\¢&ç#dü÷Ô

e∫Ã+B— n~Ûø±s¡ bÕØº À ÁøÏ+~ <=+‘·s¡\ |ü\Vü‰s¡

|ü<∏ äø£+>± n~ e÷]b˛sTT+<äì u≤Vü‰≥+>±

yÓ\¢&Í‘·÷ e∫Ã+B á ø±\+˝ÀH!

ô|’q ù|s=ÿqï$ ø=ìï eTTKýÓTÆq düeTdü \T,

Á|üXï\T e÷Á‘·yT ø±>±, uÛÑ÷$T düeTdü ‘√düVü‰ ≈£L&ÉT,

>∑÷&ÉT, >∑T&É¶, $<ä , yÓ’<ä +, ñbÕ~Û ‘·~‘·s¡ eTÚ*ø£

düeTdü \ |ü]cÕÿsêìï Á|ü»\T &çe÷+&é#˚dü÷Ô

edüTÔHêïs¡T. bÕ\ø£es¡Z bÕØº\T á düeTdü´\qT

|ü]wüÿ]+#·ã÷qTø√≈£î+&Ü, Á|ü»\≈£î Vü‰MT*∫Ã,

Á|ü»*ï eTuÛÑ |ü⁄∫Ã, ‹]– n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sêe{≤ìøÏ

e÷Á‘·yT ñ|üjÓ÷–+#·T≈£îì, ª@s¡T<ë{Ïq ‘·sê«‘· ‘Ó|üŒ

‘·>∑˝Òdæqµ #·+<ëq Á|ü»*ï >±*ø=~˝ÒkÕÔj·TH˚~

eTs√e÷s¡T s¡TEyÓ’q yêdüÔe+.

ø±>±, Á|ü»\ø√dü+ |üì#˚düTÔHêïeTì, Á|ü»\

J$‘ê˝À¢ e÷s¡TŒø=s¡≈£î, á eédüú e÷s¡TŒø=s¡≈£î

b˛sê≥e÷sêZq kÕ>∑T‘·THêïeTì #Ó|ü�ø=+≥Tqï ø=ìï

ø£eT÷´ìdüTº, $|ü¢e dü+düú\T ôd’‘·+ bÕ\ø£esêZ\T

$düTs¡T‘·Tqï ñ#·TÃ˝À ∫≈£îÿ≈£îb˛sTT, yê] mC…+&Ü

Á|üø±s¡yT q&ÉT#·T≈£î+≥÷, n+‹eT+>± Á|ü»\ eTÚ*ø£

düeTdü \ô|’ <äèwæºkÕ]+#·ø£b˛e≥+ $cÕ<ä+.

>∑‘· <äXÊã›ø±\+>± Á|üC≤düeTdü \ô|’ ñ<ä e÷\T

yÓqTø£|ü≥Tº |ü≥º&ÜìøÏ, bÕ\≈£î\T |üìïq ñ#·TÃ˝À

Á|ü>∑‹o\, $|ü¢eø£s¡ X≈£îÔ\T ≈£L&Ü ≈£Ls¡T≈£îb˛e≥+

ˇø£ ø±s¡D+>± ñ+<äH~ z ìwüßºs¡ dü‘· +.

bÕ\≈£î\ <√|æ&û $<ÛëHê\qT m|üŒ{Ïø£|ü�&ÉT

yÓ\¢&ç#j·T≥+‘√bÕ≥T, Á|ü»\qT yê] ø£ dü düeTdü \

ÁbÕ‹|ü~ø£q ø£~*+∫ ◊ø£´ñ<äé÷\T ì]à+#·ø£

b˛e≥yT>±ø£, bÕ\ø£esêZ\‘√ n+≥ø±–q |òü*‘·+>±

Á|ü»\ eT<Ûä´ eTqdüŒs¡∆\≈£î ø±s¡DeTe≥+, Á|üC≤

düeTdü´\qT |ü{Ïº+#·Tø√ø£b˛e≥+ rÁeqwüº+

ø£\>∑#dæ+~.

Á|üdüTÔ‘·+, sêh $uÛÑ»q‘√ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝À

düeTdü \T eTs√ ø√D+˝À yÓTT<ä\j·÷´sTT. sê»<Ûëì

mø£ÿ&É e⁄+&Ü\H düeTdü ‘· …‹Ô, $$<Ûä õ˝≤¢\˝À

‹]– ÁbÕ+rj·T Ä+<√fiq\T, düMTø£s¡D≤\T, Äj·÷

ÁbÕ+‘· bÕ\ø£sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\ Á|üjÓ÷»Hê\‘√

eTT&ç|ü&çq ìHê<ë\T, ]j·T˝Ÿmùdº{Ÿ dæ+&çπø≥¢‘√

eTT&ç|ü&çq Á|ü#êsê\T ñ#·Ã¤dæú‹øÏ #s¡T≈£îì Á|ü»\qT

‹]– eTs√ nì•Ã‘· dæú‹øÏ HÓ≥ºuÀ‘·THêïsTT.

‘Ó\+>±D≤ sêh+˝À... ø±+Á¬>dt, {ÏÄsYmdt\

$©q #·s¡Ã\T, dü+Á|ü~+|ü⁄\T... me]øÏ yês¡T ‘·eT

ô|’#˚sTT ø√dü+ m‘·TÔ\T, õ‘·TÔ\T... n~Ûø±s¡y˚T

|üs¡e÷e~Û>± sê»ø°j·T düMTø£s¡D≤\T #√≥T

#düT≈£î+≥THêïsTT. ‘·eT eT<ä›‘·T‘√ ‘Ó\+>±D≤

kÕø±s¡yÓTÆ+<äH˚ ù|]≥ _C…|æ n~Ûø±s¡+˝À ‘·eT

yê{≤ø√dü+ düeTsê\ eT<Ûä yêdüÔe Á|ü»\ Jeq

düeTdü ÒM mC…+&Ü>±≈£î+&Ü b˛‘·THêïsTT.

sêÅcÕº\qT ìs¡+‘·s¡+ ndæús¡‘·«+˝À ñ+#·≥+

<ë«sê, $XÊ\ sêÅcÕº\qT ∫qï ∫qï eTTø£ÿ\T>±

$&É>=≥º≥+ <ë«sê kÕÁe÷»ýê<äT\T eTTK´+>± `

nyÓT]ø± kÕÁe÷»ýê<äT\T ‘·eT <√|æ&û

Á|üjÓ÷»Hê\qT q˝Ò¢s¡Tô|’ q&Éø£˝≤ kÕ–+#·<ä\#·T

≈£î+≥THêïs¡T. n+<äT˝Àq÷ Á|ü>∑‹o\, Á|üC≤‘·+Á‘·

ñ<äé÷\‘√q÷— ‘Ó\+>±D≤ ¬s’‘ê+>∑ kÕj·TT<Ûä

b˛sê≥+, lø±≈£îfi –]»H√<ä e÷\˝À düVü‰ eT¬sH√ï

Ms√∫‘· Á|üC≤b˛sê{≤\≈£î HÓ\yÓ’, C≤rj·T, Á|ü>∑‹o\,

$|ü¢euÛ≤yê\ yês¡dü‘·«<Ûës¡qT ø£*–e⁄qï $XÊ\

Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸqT Á|ü‘˚´ø£+>± m+#·Tø=ì eTØ

<Óã“rùd+<äT≈£î nyÓT]ø± kÕÁe÷»ýê<äT\T ‘·eT

Á|üjÓ÷>∑ y˚~ø£>± eT\#·T≈£îHêïs¡T. ≈£î\, eT‘·,

ÁbÕ+rj·T dü+≈£î∫‘· ‘·‘ê«\qT ¬s#·Ã>=&É÷Ô Á|ü»\

eT<Ûä Äs¡ì $<«cÕ>∑Tï\qT s¡–*Ã yê] ◊ø£ ‘·qT

<Óã“rdæ, dü+|òüT{Ï‘· ñ<ä e÷\T s¡÷|ü⁄~<äT›ø√≈£î+&Ü

kÕ–+#˚ Á|üj·T‘êï\˝À uÛ≤>∑+>±H˚ Á|üdüTÔ‘·

|ü]D≤e÷\qT |ü]>∑DÏ+#ê*. Bì‘√bÕ≥T>± $$<Ûä

ªdü«#·Ã¤+<äµ dü+düú\ ù|s¡T‘√ ø£eT÷´ìdüTº e´‹πsø£

$wüÁ|ü#ês¡+>±$dü÷Ô uÛ≤eC≤\|üs¡yÓTÆq<ë&ç rÁe+

#˚düTÔHêïs¡T. eTs√yÓ’|ü⁄q dü+düÿs¡D\ uÛ≤eqqT

~>∑C≤]Ã, dü+πøåeT|ü<∏äø±\ ø£+fÒ ≈£L&Ü ~>∑C≤],

Á|ü»\≈£î ø£ dübÕ{Ï ñ|üXeTq+ ø£*–+# |ü<∏äø±\≈£î

|ü]$T‘·yÓTÆ yê{ÏøÏ y\ø√≥¢ Á|üC≤<ÛäHêìï yÓ∫Ãdü÷Ô,

<ëìì ô|<ä›m‘·TÔq Á|ü#ês¡+>±$+#·T≈£î+≥÷ Á|ü»\qT

ìs¡+s¡‘·+ Ä |ü<∏äø±\ #·T≥÷º |ü]ÁuÛÑ$T+#yê]>±,

_#·Ã>±fiófl>± e÷s¡ÃpdüTÔHêïs¡T. ˇø£ Vü≤≈£îÿ>±

Á|ü»\≈£î ø£*Œ+#ê*‡q kÂø£sê´\qT ‘·eT <äj·÷

<ëøÏ åD≤´\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&çq$>± bÕ\≈£î\T

|ü]>∑DÏdüTÔHêïs¡T. Ç+ø√yÓ’|ü⁄ eT<ä +, eT‘·TÔeT+<äT\

$ìjÓ÷>±ìï ô|<ä›m‘·TÔq ô|+#·T‘·÷ X¯øÏÔe+‘·yÓTÆq

j·TTe‘·qT eT‘·T Ô˝À CÀπ>≥T¢ ≈£îÁ≥|üP]‘·+>±

Á|üj·T‹ïdüTÔHêïs¡T. kÕÁe÷»ýê<ä $wüdü+düÿè‹ì

$#·Ã\$&ç>± ~>∑TeT‹#˚dü÷Ô n&É÷¶, n<äT|üP˝Òì

$X¯è+K\‘ê«ìï j·TTe‘·˝À yê´|æÔCÒdü÷Ô yê]ì

<ës¡TD+>± |ü‘·q+ #˚j·TpdüTÔHêïs¡T. &ÉãT“,

|ü\T≈£îã&ç, ≈£î\+, eT<ä +, n~Ûø±s¡+, ø£+&Éã\+,

‘·~‘·s¡ <äqTï\‘√ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ sêe≥y˚T

|üs¡e÷e~Û>± kÕ>∑T‘·THêïs¡T.

eTs√yÓ’|ü⁄ Á|ü»\T @e÷Á‘·+ bÕ\ø£esêZ\

<√|æ&ûô|’ m≈£îÿô|{Ïº ‘·eT yêdüÔeeTÚ*ø£ Jeq

düeTdü \ |ü]cÕÿsêìï &çe÷+&é#dü÷Ô nÁ|üj·T‘·ï+

>±H√, dü+|òüT{Ï‘·+>±H√, ø£<ä* eTT+<äTø=ùdÔ, yê]

düeTdü \qT kÕeTs¡dü +>± |ü]wüÿ]+#ê*‡+~b˛sTT,

Á≈£Ls¡ìs¡“+<Ûëìï yê]ô|’ Á|üjÓ÷–düTÔHêïs¡T.

á H˚|ü<∏ä +˝À ø£eT÷´ìdüTº\T, $|ü¢eø±s¡T\T,

C≤rj·T, <˚X¯uÛÑøÏÔj·TT‘·, Á|üC≤‘·+Á‘·, Á|ü>∑‹o\,

nuÛÑT´<äj·T, Á|üC≤|üø£åbÕ‘·T\+<äs¡÷ <√|æ&û bÕ\≈£î\

≈£îÁ≥\qT Á>∑Væ≤+∫, yê{ÏøÏ ã*ø±≈£î+&Ü yêdüÔe

Á|ü»\ Jeq düeTdü \ |ü]cÕÿs¡+ ø√dü+ ◊ø£ Á|üC≤

ñ<äé÷\qT ì]à+#·≥+ ‘·ø£åD ø£˙dü ø£s¡Ôe´+>±

e⁄+~.

�

�

5`3`20146

n

Á

z

ì

\

n

e

e

#

<

Á

b

e

n

y

H

e

n

e

H

Á

Ä

H

Á

j

b

j

#

$

r

#

e

e

Á

ñ

Á

m

z

e

ñ

z

e

>

Ä

Á

b˛

$$<Ûä Á|ü|ü+#· <XÊ\˝À Á|üC≤ìs¡düHê+<√fiq\T<∏ëjYT˝≤+&é

2013 Ä>∑düTº 16q, <∏ëjYT˝≤+&é sê»<Ûëì u≤´+ø±ø˝À ìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T. sê»ø°j·T

Væ≤+düô|’ ÄyÓTïd”º _\T¢qT e´‹πsøÏdü÷Ô <X Á|ü<ÛëìøÏ yês¡T ‘·eT ìs¡düq e´ø£Ô+ #XÊs¡T.

|òæ*|”ŒHé‡2013 Ä>∑düTº 26q, |òæ*|”ŒHé‡ sê»<Ûëì eT˙˝≤˝Àì bÕsYÿe<ä›qT+&ç ìs¡«Væ≤+∫q n$˙‹ e´‹πsø£

Á|ü<äs¡Ùq˝À \ø£å ≤~eT+~ Á|ü»\T bÕ˝§ZHêïs¡T. ù|òdtãTø, {Ï«≥ºsYe+{Ï kÕe÷õø£ e÷<Ûä e÷\<ë«sê Ms¡+‘ê

düMTø£]+#·ã&Ü¶s¡T.

2013 nø√ºãs¡T 7q, |òæ*|”ŒHé‡ sê»<Ûëì eT˙˝≤˝Àì nyÓT]ø± sêj·Tu≤s¡ ø±sê´\j·T+ es¡≈£î

ìs¡düqø±s¡T\T Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T. ªnyÓT]ø± j·TT<ä∆ |æbÕdæøÏ ì<ÛäT\+~+#·≥+ Ä|æyj·÷*µ ª<äTsêÁø£eTDqT

e´‹πsøÏ+#·+&çµ ªnyÓT]ø± ôd’ìø£ kÕúesê\qT ‘=\–+#ê*µ ªnyÓT]ø± ã\>±\T yÓ+≥H yÓ[flb˛yê*µ nH

ìHê<ë\‘√qTqï |ü¢ø±s¡T¶\qT yês¡T Á|ü<ä]Ù+#ês¡T. ˇu≤e÷ Ädæj·÷ <˚XÊ\˝À ìs¡«Væ≤+#·‘·\ô|{Ïºq

|üs¡ ≥q\ìï+{Ï s¡<äT›#düTø√>±, Ä kÕúq+˝À nyÓT]ø± s¡ø£åDXÊU≤eT+Á‹ |òæ*|”ŒHé‡ sêqTqï H|ü<Ûä +˝À

Á|ü»\T á ìs¡düq ø±s¡ Áø£e÷ìï #|ü{≤ºs¡T.

nyÓT]ø±2013 Ä>∑düTº 20q, yêwæ+>¥≥Hé &ç.dæ.˝Àì X‚«‘·kÂ<Ûä+ m<äTs¡T>±qTqï bÕsYÿe<ä› ô|<ä› dü+K´˝À

Á|ü»\T ìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T. dæ]j·÷˝À ndü<é Á|üuÛÑT‘·«+ s¡kÕj·Tq Äj·TT<Ûë\T Á|üjÓ÷–+∫+<äH

kÕ≈£î‘√ nyÓT]ø±, <ëì $TÁ‘·|üøå±\T dæ]j·÷ô|’ <ë&çøÏ düHêïVü‰\T #˚j·T{≤ìï Ms¡+‘ê ìs¡dæ+#ês¡T.

ªÇsêø, *_j·÷, dæ]j·÷... kÕÁe÷»´+ ø=s¡≈£î n+‘·T Òì j·TT<ë∆\Tµ ªdæ]j·÷ô|’ j·TT<ë∆ìï ìs¡dæ+#·+&çµ

ªˇu≤e÷!, dæ]j·÷ô|’ Á&√Hé <ë&ÉT\≈£î bÕ\Œ&Ée<äT›µ nH ìHê<ë\T sêdæ e⁄qï |ü¢ø±s¡T¶\qT Ä+<√fiqø±s¡T\T

á dü+<äs¡“¤+>± Á|ü<ä]Ù+#ês¡T.

2013 nø√ºãsY 27q nyÓT]ø± sê»<Ûëì yêwæ+>¥≥Hé Àì X‚«‘·kÂ<Ûä+ m<äT≥ ìs¡«Væ≤+∫q z Á|ü<äs¡Ùq˝À

Ä+<√fi¯qø±s¡T\T mHémdt@ ì|òü÷ ø±s¡´Áø£e÷\ô|’ nyÓT]ø± ø±+Á¬>dt $#ês¡D »]|æ+#ê\ì &çe÷+&é

#XÊs¡T. ªsêC≤´+>∑ã<ä∆ Vü≤≈£îÿ\qT |ü]s¡øÏå+#ê*µ ªe÷ô|’ ì|òü÷qT ì*|æyj·÷*µ ªÁ|ü»\ô|’ ì|òü÷ #·s¡ \qT

Ä|æyj·÷*µ ª>√|ü ‘·qT ø£*–e⁄+& Vü≤≈£îÿqT n+‘·sê® ≤ìøÏ ≈£L&Ü e]Ô+|üCÒj·÷*µ nH ìHê<ë\T sêdæe⁄qï

|ü¢ø±s¡T¶\qT yês¡T Á|ü<ä]Ù+#ês¡T.

2013 &çôd+ãsY 22q XÊHéÁbòÕHédæk˛ÿ, zø˝≤+&é q>∑sê˝À¢ >∑÷>∑T Ÿ, Ä|æ Ÿ ø£+ô|˙\ ñ<√´>∑T\qT

‘·s¡*+# ãdüT‡\qT ìs¡düqø±s¡T\T n&ÉT¶≈£îHêïs¡T. XÊHéÁbòÕì‡k˛ÿ˝À ìs¡düq yÓTT‘·Ô+>± kÕ+πø‹ø£ |ü]ÁXeTô|’

m≈£îÿô|≥º>±, zø˝≤+&é À ìs¡düq\T ì]›wüº+>± >∑÷>∑T˝Ÿô|’ m≈£îÿô|≥ºã&Ü¶sTT. kÕ+πø‹ø£ es¡Z+>± e÷s¡T‘·Tqï

bÕ\ø£esêZ\T $kÕú|üq≈£î >∑Ts¡e⁄‘·Tqï kÕúìø£ Á|ü»\ düeTdü \qT |ü{Ïº+#·Tø√yê\ì ìs¡düqø±s¡T\T ù|s=ÿHêïs¡T.

‘·eT˝À n‘· ~Û≈£î\T $kÕú|üq≈£î >∑T¬s’q yês¡yTqì yês¡T ù|s=ÿHêïs¡T. XÊHéÁbòÕHédæk˛ÿ˝À n<Ó›\T ô|]>±j·Tì

yês¡T Äs√|æ+#ês¡T. kÕ+πø‹ø£ HÓ’|ü⁄D´ ø±]à≈£î\≈£î Ç‘·s¡ ø±]à≈£î\≈£î eT<Ûä ô|s¡T>∑T‘·Tqï ndüe÷q‘·\T,

$eø£å\≈£î e´‹πsø£+>± á ìs¡düq ø=qkÕ–+~.

ø=\+_j·÷2013 Ä>∑düTº 20 qT+&ç ∫qï¬s’‘·T\T, ã+>±fi¯<äT+|ü ¬s’‘·T\T ìs¡e~Ûø£ düyÓTà˝ÀøÏ yÓfi≤fls¡T. 3

ø√≥¢eT+~ ø=\+_j·÷ Á|ü»\ <äTs¡“¤s¡ <ë]Á<ë´ìï XÊX«‘· yÓTTqs¡TÃ‘·Tqï Á|üuÛÑT‘·« $<ÛëHê\qT, ˇø£ ø√{°

40 \ø£å\ ∫qï¬s’‘·T\ <äTs¡“¤s¡ dæú‹>∑‘·T\≈£î ø±s¡DyÓTÆq ¬s’‘·Te´‹πsø£ Á|üuÛÑT‘·« $<ÛëHê\qT e´‹πsøÏdü÷Ô yês¡T

á Ä+<√fiq #|ü{≤ºs¡T. Á|üuÛÑT‘·« qj·÷ ñ<ës¡yê<ä $<ÛëHê\ |òü*‘·+>± ~yêfi≤ rdæ+<Óes¡T? n|ü�\˝À

≈£Ls¡T≈£îb˛sTT+<Óes¡ì yês¡T Á|ü•ï+#ês¡T. uÛÑ÷dü+düÿs¡D\T #|ü{≤º\ì Á|üuÛÑT‘ê«ìï yês¡T &çe÷+&é#XÊs¡T.

<Xsê»<Ûë˙ q>∑s¡yÓTÆq u§>√{≤ Á|ü<Ûëq s¡Vü≤<ës¡T\ìï+{Ï yês¡T ~>∑“+~Û+#ês¡T. 2 \ø£å\eT+~øÏ ô|’>±

¬s’‘·T\T á ìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq\˝À bÕ˝§ZHêïs¡T. ñbÕ<Ûë´j·TT\T, $<ë´s¡Tú\T, ‘√\T ø±]à≈£î\T ‘·~‘·s¡T\+‘ê

ìs¡+‘·sêj·T+>± kÕ–q á Á|ü<äs¡Ùq\˝À bÕ˝§ZHêïs¡T. düyÓTà#düTÔqï ¬s’‘·T\qT nD#·≥+ø√dü+ Á|üuÛÑT‘·«+

b˛©düT ã\>±\qT Á|üjÓ÷–+∫ e+<ä ≤~eT+~ì n¬sdüTº#dæ+~.

2013 nø√ºãs¡T 30q, ø=\+_j·÷˝Àì u§>√{≤˝À Á|üuÛÑT‘·«+ yÓ’<ä ùde\˝À dü+düÿs¡D\ ù|]≥

Á|üyXô|{Ïºq _\T¢qT e´‹πsøÏdü÷Ô Á|üC≤ìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq »]–+~. <Xyê´|æ‘·+>± $$<Ûä ÁbÕ+‘ê\˝Àq÷ á

ìs¡düq ø±s¡ Áø£e÷\T »]>±sTT. &Üø£ºs¡T¢, yÓ’<ä dæã“+~, ø±]à≈£î\T, $<ë´s¡Tú\T, Á|üC≤˙ø£+ <Xyê´|æ‘·+>±

»]–q á ø±s¡ Áø£e÷\˝À bÕ˝§ZHêïs¡T.

ÁbòÕHé‡2013 ôdô|º+ãsY 10q, <˚X¯ yê´|æ‘·+>± Á|ü»\T ìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T. n|ü�˝À¢

≈£Ls¡T≈£îb˛sTTq ‘·eT <X ô|q¸qT $<ÛëHêìï ìs¡dædü÷Ô Ms¡T á Ä+<√fiq #|ü{≤ºs¡T.

ø£+uÀ&çj·÷2013 ôdô|º+ãsY 15q, 20y˚\ eT+~øÏô|’>± Á|üC≤˙ø£+ bò˛ïyéTô|òHé˝À ˇø£ ìs¡düq Á|ü<äs¡ÙqqT

ìs¡«Væ≤+#ês¡T. ‘·eT <X bÕs¡¢yÓT+≥T mìïø£\˝À ‹]– ¬>*∫q Á|ü<ÛëqeT+Á‹ Vü≤HéôdHé mìïø£ nÁø£e÷\ô|’

$#ês¡D »]|æ+#ê*‡+~>± Ms¡T &çe÷+&é #XÊs¡T.

s¡Ty˚Tìj·÷2013 ôdô|º+ãsY 9q, y˝≤~eT+~ s¡TyTìj·÷ Á|üC≤˙ø£+ ãTU≤¬sdtº À <X bÕs¡¢yÓT+≥T uÛÑeq+

#·T≥÷º‘ê e÷qeVü‰s¡+>± @s¡Œ&ç Ä+<√fiq #|ü{≤ºs¡T. j·T÷s¡|t K+&É+˝À n‹ô|<ä› ã+>±s¡T>∑ì ‘·e«ø±\qT

ÁbÕs¡+_Û+#ê\qT≈£îH z ¬øq&Ü ø£+ô|˙øÏ e´‹πsø£+>± Ms¡T ìq~+#ês¡T. Ms¡T ì]à+∫q e÷qeVü‰s¡+ 7

øÏ ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+ $düÔ]+∫ e⁄+~. á ‘·e«ø±\ e\¢ e+<ä ≤~ ≈£î≥T+u≤\T HêXqeTÚ‘êj·Tì, düT<ä÷s¡

|üs¡«‘· •Ksê\T <Ûä«+düeTÚ‘êj·Tì $eTs¡Ù≈£î\T ôV≤#·Ã]+#ês¡T.

eT Òdæj·÷2013 ôdô|º+ãsY 23q 7 Á>±e÷\qT+&ç e∫Ãq 100eT+~øÏ ô|’>± ¬sHêHé ‘Ó>∑ Á|üC≤˙ø£+ `

eT Òdæj·÷˝Àì düsêeø sêh+ ` u§¬s+>√ B«|üø£\Œ\+˝À eTTs¡TyéT &ÜýéT e<ä›≈£î #s¡T≈£îH πø ˇø£ÿ

s¡Vü≤<ë]ì ~>∑“+~Û+#ês¡T. »\$<äT´<äT‘êŒ<äqø√dü+ á &ÜýéTqT ˙{Ï‘√ ì+|æ‘ n≥M ÁbÕ+‘·eT+‘ê

ô|<ä›m‘·TÔq es¡<ä\‘√ eTT+#Ó‘·Ôã&ÉT‘·T+<ä , \ø£å ≤~eT+~ Á|üC≤˙ø£+ ìsê«dæ‘·T\e⁄‘ês¡ì yês¡T ù|s=ÿHêïs¡T.

yê] uÛÑ÷eTT\≈£î, ÄdüTÔ\≈£î, JeHê<Ûësê\T ø√˝ÀŒsTTq+<äT≈£î qwüº|ü]Vü‰s¡+>± 5 \ø£å\ ]+¬>{Ÿ‡ (1,56,225

&Ü\s¡T¢) #Ó*¢+#ê\ì yês¡T &çe÷+&é #XÊs¡T.

ã+>±¢<˚XŸ2013 ôdô|º+ãsY 24q, e+<ä ≤~eT+~ Á|ü<äs¡Ù≈£î\T ã+>±¢<XŸ À düTBs¡È Á|ü<äs¡Ùq\T #|ü{≤ºs¡T.

ã+>±¢<XŸ˝Àì, Á|ü|ü+#·+˝ÀH Á|üdæ~∆>±+∫q düT+<äsYeHé n≥M ÁbÕ+‘·+˝À uÛ≤s¡‘· ã+>±¢<XŸ Á|üuÛÑT‘·«

dü+j·TTø£Ô Ä<Ûä«s¡ +˝À u§>∑TZ Ä<Ûë]‘· $<äT´<äT‘·Œ‹Ô πø+Á<ä ìsêàD≤ìï Ms¡+‘ê e´‹πsøÏdüTÔHêïs¡T. #·eTTs¡T,

düVü≤»yêj·TTe⁄, Kì»eqs¡T\T, $<äT´‘·TÔ, πse⁄\ |ü]s¡ø£åD C≤rj·Tø£$T{° Ä<Ûä«s¡ +˝À Á|ü‹bÕ~‘· ÁbÕC…≈£îº

ÁbÕ+‘·+˝À á ø±s¡ Áø£eT+ »]–+~. uÛ≤s¡‘· ã+>±¢ dü]Vü≤<äT› ÁbÕ+‘·+˝Àì n≥M ÁbÕ+‘·+˝À u§>∑TZ

Ä<Ûë]‘· $<äT´‘Y e⁄‘·Œ‹Ô πø+Á<ä+ ì]àùdÔ, n~ |üsêés¡D eédüúqT <Ûä«+dü+ #düTÔ+<äì yês¡T ù|s=ÿHêïs¡T.

dü÷&ÜHé2013 ôdô|º+ãsY 26q, dü÷&ÜHé Àì U≤s¡÷ºyéT˝À #·eTTs¡T <Ûäs¡\ ô|+|ü⁄qT ìs¡dædü÷Ô Á|ü»\T Ä+<√fiq

#|ü{≤ºs¡T. ìs¡düq\T Væ≤+kÕ‘·àø£ s¡÷|ü+<ë*Ã U≤s¡÷ºyéT˝Àì z Ç+<Ûäq πø+Á<ëìï yês¡T ‘·>∑T\u…{≤ºs¡T.

Ç+<Ûäq <Ûäs¡\ô|’ dü_‡&û À ø√‘·\≈£î e´‹πsø£+>± kÕ–q á ìs¡düq\˝À e+<äeT+~øÏô|’>± Á|üC\T b˛©düT

ø±\TŒ\˝À eTs¡DÏ+#ês¡T. ÄyÓTïd”º Ç+≥πsïwüq Ÿ dü+düú n+<äCÒdæq $esê\ Á|üø±s¡+ eTs¡DÏ+∫q yê]˝À

n‘· ~Û≈£î\T 19`26 dü+ˆêj·TdüT‡˝À yêπs.

HÓ’>∑sY2013 nø√ºãsY 12q, Áô|ò+#Y<˚X¯ n¬syê ø£+ô|˙ HÓ’>∑sY <˚X¯+˝À HÓ’yéTy˚ e<ä› ì]à+#·‘·\ô|{Ïºq

nDT$<äT´‘Y πø+Á<ëìï ìs¡dædü÷Ô y˝≤~eT+~ Á|ü<äs¡Ù≈£î\T ìs¡düq\T ‘Ó*j·TCÒXÊs¡T. ù|<ä]ø£+˝À eT>∑TZ‘·Tqï

Ä <X+˝À >∑‘· 50 dü+e‘·‡sê\T>± n¬syê ø£+ô|˙ j·TTπsìj·T+ ‘·e«ø±\T kÕ–dü÷Ô ek Ô+~.

Ç≥©2013 nø√ºãs¡T 20q, Ç≥© <˚X¯+˝Àì s√yéTq>∑s¡+˝À Á|üuÛÑT‘·« bı<äT|ü⁄ #·s¡´\qT ìs¡dæ+#˚

Ä+<√fiqø±s¡T\T Ä <X Ä]úø£XÊU≤eT+Á‹ô|’ ø√&ç>∑T&É¢qT, ≥bÕdüT\qT $dæsês¡T. Ms¡+‘ê Á|üuÛÑT‘·« dü+πøåeT

|ü<Ûäø±\˝À ø√‘·\qT, n˝≤Œ<ëj·TesêZ\ yê] Çfifl ìsêàD+˝À ø√‘·\qT e´‹πsøÏ+#ês¡T. \ø£å ≤~eT+~

ìs¡düqø±s¡T\T s√yéTq>∑s¡+˝À á Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

Á^düT2013 nø√ºãs¡T 28q, bòÕ•düTº e´‹πsø£, C≤‹$eøå± e´‹πsø£ Ä+<√fiqø±s¡T\T y˝≤~eT+~ @<∏ÓHé‡

q>∑s¡+˝À Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T. HêJ uÛ≤eC≤\+‘√qTqï $T‘·yê<ä >√ …¶Hé&ÉHé bÕØº $<ÛëHê\qT Ms¡T

e´‹πsøÏ+#ês¡T. bòÕ•düTº bÕØº nsTTq >√ …¶Hé&ÉHé ìs¡«Væ≤+# ¬s#·Ã>=fÒº Á|ü<äs¡Ùq\qT ìùw~Û+#ê\ì, Vü≤+‘·≈£î\≈£î

n¬sdüTº #˚j·÷\ì Ms¡T &çe÷+&é #˚XÊs¡T. ôdô|º+ãsY 18q, yêeT|üø£å ø±s¡ ø£s¡Ô ˇø£s¡T >√ …¶Hé&ÉHé bÕØº

>∑÷+&Ü\ #‹˝À Vü≤‘· ≈£î >∑Ts¡j·÷´&ÉT. Bì‘√bÕ≥T>± >∑‘·+˝Àq÷ á $<ÛäyÓTÆq <ë&ÉT\T, Vü≤‘· \T nHø£+

»]–e⁄HêïsTT. M≥ìï{Ï ìs¡dædü÷Ô á Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

ÇsêHé2013 qe+ãs¡T 4q y˚˝≤~eT+~ Çsêìj·TqT¢ f…Vü≤sêHé˝Àì >∑‘·ø±\|ü⁄ nyÓT]ø± sêj·Tu≤s¡

ø±sê´\j·T+ m<äT≥ düe÷yXyÓTÆ nyÓT]ø± e´‹πsø£ ìHê<ë\T #dü÷Ô Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T. 1979˝À

nyÓT]ø± sêj·Tu≤s¡ ø±sê´\j·÷ìï eX¯|üs¡T#·Tø=ì 52 eT+~ nyÓT]ø£q¢qT ã+B\T>± rdüT≈£îì 34

dü+ˆˆ\T nsTTq dü+<äsê“¤ìï |ü⁄s¡düÿ]+#·Tø=ì yês¡T á ø±s¡ Áø£eT+ #|ü{≤ºs¡T. nyÓT]ø± e´‹πsø£ u≤´qs¡T¢

Á|ü<ä]Ù+#ês¡T. nyÓT]ø± s¡ø£åDXÊU≤eT+Á‹ C≤Hé¬øÁ], ÇÁC≤sTT Ÿ Á|ü<Ûëì u…+»$THé HÓ‘·Hê´VüQ\ ~wæºu§eTà\qT

yês¡T <ä>∑∆+ #XÊs¡T. á ø±s¡ Áø£eT+˝À m≈£îÿeeT+~ $<ë´s¡Tú\T bÕ˝§ZHêïs¡T.

ÇÁC≤jÓT Ÿ2013 &çôd+ãsY 1q y˚˝≤~eT+~ u…&√j·TTHé Á|ü<äs¡Ù≈£î\T, yê] eT<ä›‘·T<ës¡T\T`HÓ>∑˝Ÿ m&Ü]

ÁbÕ+‘·+˝Àì u…&√j·TTHéø±\˙ì ìj·T+Á‹+# Á|üuÛÑT‘·« #·s¡ \qT ìs¡dæ+#ês¡T. ÇÁC≤sTT Ÿ j·T÷<äTø±\˙yêdüT\T,

bÕ\d”ÔHê Á|üC≤˙ø£+ ‘·eT ‘·eT u≤´qs¡T¢, C…+&Ü\‘√ »s¡÷dü\+˝À »]–q Á|ü<äs¡Ùq˝À bÕ˝§ZHêïs¡T. Á|üuÛÑT‘·«

>∑T]Ô+|ü⁄ bı+<äì 35 u…&√sTTHé Á>±e÷\ Á|ü»\qT U≤∞#sTT+∫, ‘·s¡*+#+<äT≈£î Á|üuÛÑT‘·« ìj·T+Á‘·D≤

|ü<∏äø£+˝À ù|s=ÿHêïs¡T. |ü⁄qkÕú|æ+# ù|]≥ Á|üuÛÑT‘·«+ yê]ì U≤∞#sTT+#·ã÷qT≈£î+~. u…&√j·TTq¢ #ê]Á‘ê‘·àø£

uÛÑ÷$T Vü≤≈£îÿ\qT ø±\sêdæydü÷Ô <ë<ë|ü⁄ 30y\ qT+&ç 40y\ eT+~ì ã\e+‘·+>± ‘·s¡*+#·ã÷qT≈£îHêïs¡T.

HÓ>∑ Ÿ ÁbÕ+‘·+˝À ìyêdüeTT+≥Tqï u…&√j·TTHé, j·T÷<äT Á|ü»\ eT<Ûä á |ü<∏äø£+ $eø£åqT Á|ü<ä]Ù+∫+~.

>∑T]Ô+|ü⁄bı+<äì Á>±e÷\˝À \øå± &Óã“¤sTTy\eT+~ô|’>± u…&√j·TTqT¢ HÓ>∑ Ÿ ÁbÕ+‘·+˝À ìe•düTÔHêïs¡T.

Ç+&√H˚wæj·÷Á|ü|ü+#·yêDÏ»´dü+düú ìπs›•düTÔqï düs¡∞ø£s¡D $<ÛëHê\qT ìs¡dædü÷Ô <∏ësTT …+&é, <äøÏåDø=]j·÷, u§©$j·÷,

»bÕqT, ÄÁùdº*j·÷, ã+>±¢<˚XŸ eT]j·TT Ç‘·s¡ nH˚ø£ <˚XÊ\qT+&ç Vü‰»¬s’q y˚˝≤~eT+~ Á|üC≤˙ø£+

ªu≤©µ˝Àì nyÓT]ø± sêj·Tu≤s¡ ø±sê´\j·T+ m<äT≥ Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T. u≤©˝À »]–q Hê\T>∑Ts√E\

&ÉãT¢ {Ïz düe÷yXÊ\ H|ü<∏ä +˝À Ms¡T á ìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+∫ &ÉãT¢ {Ïz Ä+ø£å\T, wüs¡‘·T\qT

s¡<äT›#j·÷\ì &çe÷+&é#XÊs¡T. nyÓT]ø± #‹˝À |üìeTT≥Tº>± &ÉãT¢ {Ïz eéVü≤]k Ô+<äì Ms¡T ù|s=ÿHêïs¡T.

d”«&ÉHé2013 &çôd+ãsY 15q d”«&ÉHé À HêJ e´‹πsø£ Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T. 500 qT+&ç 800eT+~

es¡≈£îe⁄qï Á|ü<äs¡Ùqø±s¡T\T kÕºø˘ yéT≈£î <äøÏåD+>± |ü≥ºD•yês¡T˝Àì ø±jÓTsY{≤sYŒ˝À düe÷y˚X¯yÓTÆ Ä

|ü]düs¡ ÁbÕ+‘ê\˝À C≤‹$eøå± $<ÛëHê\qT $düÔ]+#·{≤ìï ìs¡dædü÷Ô yês¡T á ø±s¡ Áø£eT+ #|ü{≤ºs¡T. >∑‘·

ydü$ø±\+qT+&ç á ÁbÕ+‘·+˝À HêJ Á|ü#ês¡+ ô|s¡T>∑T‘·T+&É{≤ìï Ms¡T ìs¡dæ+#ês¡T. HêJ\T M]ô|’

<ë&ç#dæ eTT>∑TZs¡T Á|ü<äs¡Ù≈£î\qT >±j·T|ü]#ês¡T.

Áu…õ˝Ÿ2014 »qe] 26q Áu…õ˝Ÿ <˚X¯+ kÕy√b˛˝À˝Àì ø=Hékı˝≤ø√ M~Ûbı&Ée⁄Hê ìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq

ìs¡«Væ≤+#ês¡T. Áu…õ˝Ÿ <˚X¯yê´|æ‘·+>± sêqTqï ªÁ|ü|ü+#·ø£|ü�µ Áø°&É\≈£î e´‹πsø£+>± ªø£|ü� eTqπøMT

sêuÀe≥+ Ò<äTµ ìHê<ä+‘√ á ø±s¡ Áø£e÷\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T. á ìs¡düq Á|ü<äs¡Ùq dü+<äs¡“¤+>± Á|ü<äs¡Ù≈£î\T

b˛©düT\‘√ dü+|òüTs¡D |ü&Ü¶s¡T.

»qXøÏÔ j·÷»e÷q´ $esê\T(bòÕs¡+ 4 s¡÷ Ÿ 8 Á|üø±s¡+)

1. Á|ü#·Ts¡D düú\+ : $»j·Tyê&É, 520 010

2. Á|ü#·Ts¡D ø±\+ : |üøå±ìø=ø£kÕ] (|üø£å |üÁ‹ø£)

3. eTTÁ<ë|ü≈£îì ù|s¡T : |æ.»dü«+‘·sêe⁄

C≤rj·T‘·, ∫s¡THêe÷ : uÛ≤s¡rj·TT&ÉT

32`13`26/1, uÀj·TbÕ{Ï e÷<Ûäesêe⁄ s√&é,

yÓTT>∑Á˝≤»|ü⁄s¡+, $»j·Tyê&É 520 010

4. Á|ü#·Ts¡D ø£s¡Ô ù|s¡T,

C≤rj·T‘·, ∫s¡THêe÷ : ô|’ $<Ûä+>±H

5. dü+bÕ<ä≈£îì ù|s¡T : |æ.»dü«+‘·sêe⁄

6. uÛ≤>∑kÕ«eTT\T : `

ô|’q ù|s=ÿqï $wüj·TeTT\ìïj·TT j·T<ës¡úeTT\T

5.3.2014 dü+ˆˆ |æ.»dü«+‘·sêe⁄

�

5`3`2014 7

1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890

ø=qTø√ÿyê*‡q |ü]dæú‹ ¬s’‘ê+>±ìøÏ @s¡Œ&ÉqT+~.

Ä<ÛäT˙ø£s¡D #|ü{Ïº @&ÉT dü+e‘·‡sê\T >∑&ç∫Hê, 30%

|üqT\T ≈£L&Ü »s¡>∑˝Ò<ä+fÒ, n~ @ s¡÷|ü+˝À

neT\T»s¡T>∑T‘·T+B ns¡úeTÚ‘·T+~.

ø£ècÕí&Ó˝≤º Ä<ÛäT˙ø£s¡D˝À uÛ≤>∑+>± ø£ècÕí

õ˝≤¢˝Àì Á&Ó’H˚õ $uÛ≤>±ìøÏ 600 ø√≥T¢

πø{≤sTT+#ês¡T. >∑T+&s¡TøÏ 49.2 ø√≥T¢, ;Ûe⁄q~øÏ

18.83 ø√≥T¢ nsTTq+|üP&çøÏ 38 ø√≥T¢, ù|<ä\+ø£≈£î

21.22 ø√≥¢‘√bÕ≥T eT]ø=ìï Á&Ó’q¢≈£î

πø{≤sTT+#ês¡T. õ˝≤¢˝À 2008˝À eTs¡eTà‘·TÔ\T

ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆHê 10qT+&ç 30 XÊ‘·+øÏ $T+∫ H{Ïø°

eTs¡eTà‘·TÔ\T »s¡>∑˝Ò<ä+fÒ Ä<ÛäT˙ø£s¡D |üqT\˝À

m+‘·C≤>∑T #˚düTÔHêïs√ ns¡úeTÚ‘·T+~. >∑T+&˚s¡T,

;ÛeTq~, b˛\sêCŸ, nsTTq+|üP&ç y˚T»sY Á&Ó’q¢≈£î

f…+&És¡¢ ÄyÓ÷<ä+ \_Û+#· Ò<äT.

>∑‘· eT÷&ÉT, Hê\T>∑T dü+e‘·‡sê\T>±

uÛ≤Øesê¸\T, ‘·TbòÕHé\ e\q sêh+˝À |ü+≥\≈£î

nbÕs¡+>± qwüº+»]– ¬s’‘ê+>∑+ u≤>± qwüºb˛j·÷s¡T.

eTTK´+>± >∑‘· dü+e‘·‡s¡+˝À e∫Ãq ô|ò’*Hé, ôV≤ …Hé,

…Vü≤sY ‘·TbòÕHé\T, n~Ûø£esê¸\T ;uÛÑ‘·‡y˚T

düèwæº+#êsTT. á ‘·TbòÕHé\ e\q ø£ècÕíõ˝≤¢ ≈£L&Ü

nbÕs¡+>± qwüºb˛sTT+~. >∑‘· KØ|òt d”»Hé À e]

Ç‘·s¡ yêDÏ»´ |ü+≥\T 3.80 \ø£å\ mø£sê˝À¢

kÕ>∑T#XÊs¡T. es¡Tdü ‘·TbòÕHé\ e\q 2.30 \ø£å\

mø£sê˝À¢ e], 65y˚\ mø£sê˝À¢ |ü‹Ô, $T]Ã,

≈£Ls¡>±j·T\T, ys¡TXq>∑, ns¡{Ï yÓTT<ä …’q |ü+≥\≈£î

u≤>± qwüº+ yê{Ï*¢+~. ¬s’‘ê+>∑+ ø√\Tø√ Òì $<Ûä+>±

qwüºb˛j·÷s¡T. Á&Ó’q¢ eTs¡eTà‘·TÔ À¢qT nHø£ nÁø£e÷\T,

n$˙‹ »]–+~.

õ˝≤¢ À »]–q qcÕº\ rÁe‘·≈£î ø±s¡DyÓTÆq

Å&Ó ’H˚J eédüúqT |ü]o*+#˚+<äT≈£î ø£ècÕíõ˝≤¢

¬s’‘·T≈£L© dü+|òüT+(Ä+.Á|ü) õ˝≤¢ Àì $$<Ûä ÁbÕ+‘ê˝À¢

|üs¡´{Ï+∫+~. Á|üø£è‹ yÓ’|üØ‘ê´\‘√ bÕ≥T

n<Ûë«qïyÓT Æq Á&Ó ’H˚J eédüú e\q qwüºrÁe‘·

ô|]–+<äH ìsê∆s¡D≈£î e∫Ã+~. düTBs¡Èø±\+>± Á&Ó’qT¢

eTs¡eTà‘·TÔ\≈£î H√#·Tø√ø£ |üP&çø£\‘√, ‘·÷{≤≈£î,

>∑TÁs¡|ü⁄&Óø£ÿ\‘√ ì+&ç ñ+&É≥yT eTT+|ü⁄øÏ Á|ü<Ûëq

ø±s¡D+>± ù|s=ÿ+~.

õ˝≤¢ À 21 yT»sY Á&Ó’qT¢, 54 MT&çj·T+ Á&Ó’qT¢,

202 yÓTÆqsY Á&Ó’qT¢ ñHêïj·Tì— M{Ï À¢ 90% n<Ûë«qï

|ü]dæú‘·T˝À¢ ñHêïj·Tì, ø±\«ø£≥º\T #ê˝≤

ã\V”≤q+>± e⁄Hêïj·Tì, Á&Ó’H˚õ eédüú m&É\

bÕ\≈£î\ ìs¡¢øå±´ìøÏ Ç$ ì\TyÓ‘·TÔ ì<äs¡ÙHêìøÏ

|ü]o\Hê ãè+<ë\T ù|s=ÿHêïsTT.

eT∫©|ü≥ï+ s¡÷s¡˝Ÿ eT+&É\+˝À y˚T»sY

Á&Ó’sTTHé >∑T+&˚s¡T— eT+>∑*yêì dæ+≈£î, q÷´ø√q

MT&çj·T+ Á&Ó’q¢‘√bÕ≥T, 10 yÓTÆqsY Á&Ó’qT¢ e⁄HêïsTT.

yÓTTe«eT+&É\+˝À ∫qeTT‘˚Ô$, π><Ó\ø√&ÉT,

n$]|üP&ç, ìeTà≈£Ls¡T, ~ã“\ø√&ÉT yÓTÆqsY Á&Ó’qT¢

e⁄HêïsTT. neì>∑&É¶ eT+&É\+˝À øÏwüº|üŒø√&ÉT,

ù|<ä\ ìyêdü düú ≤\¬ø’ ¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+ Ä+<√fi¯q

eTT\T>∑T, 7`2`14 :eTT\T>∑T eT+&É\+˝Àì ù|<ä Á|ü»\T Ç+{Ï

düú\+ Òì ù|<äÁ|ü»\T ‘·eT≈£î ìyêdüdüú\+ ø±yê\ì—

<äs¡U≤düTÔ #düT≈£îqï Á|ü‹ ù|<äyê&çøÏ >∑≥ºeTà Ä\j·T

|ü]~Û˝À Ç+{Ï düú˝≤\T Çyê«\ì &çe÷+&é#˚dü÷Ô

¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+ Ä<Ûä«s¡ +˝À |òæÁãe] 7q eTT\T>∑T

|ü≥ºD+˝À Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

C≤ø±s¡+ Á>±eT+˝Àì $$<Ûä düπs«HÓ+ãs¡¢˝À

düTe÷s¡T 1864 mø£sê\ uÛÑ÷$T e⁄+~. n+<äT˝À

800 mø£s¡eTT\T uÛÑ÷$T ø±düTÔ À ñqï+<äTq

bòÕ¬sdüTºXÊK, ¬syÓq÷´XÊK C≤sTT+{Ÿ düπs«#dæ ø±düTÔ À

ñqïyê]øÏ yÓ+≥H |ü{≤º*yê«\ì ¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+

õ˝≤¢ n<Ûä ≈£åî\T ø=‘·Ô dü<ëq+<ä+, ø±s¡ <ä]Ù |æ≥º\

dü‘·´+ &çe÷+&é #˚XÊs¡T. bòÕ¬sdüTº ôd{Ï˝ŸyÓT+≥T

n~Ûø±] ¬syÓq÷´ &çbÕs¡TºyÓT+≥T≈£î 1564 mø£sê\T

uÛÑ÷$Tì n|üŒ–+#·e\dæ+~>± Ä<XÊ\T Ç#êÃs¡T.

ø±˙ Ä Ä<XÊ\qT bòÕ¬sdüTº n~Ûø±s¡T\T bÕ{Ï+#·ø£

b˛>±, kÕ>∑T#˚düTÔqï ¬s’‘·T\ô|’ πødüT\Tô|{Ïº C…’\T≈£î

|ü+|ü⁄‘·THêïs¡T. á $<ÛëHêìï bòÕ¬sdüTº n~Ûø±s¡T\T

e÷qTø√yê\ì, ø±düTÔ À e⁄qïyê]øÏ |ü{≤º*yê«\ì

¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+ Á|üuÛÑT‘ê«ìï &çe÷+&é #˚dæ+~.

Á|ü<äs¡Ùq nq+‘·s¡+ eTT\T>∑T eT+&É\ ‘·Vü≤o˝≤›sY≈£î

¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+ õ˝≤¢ ø£$T{Ï Ä<Ûä«s¡ +˝À $q‹|üÁ‘·+

n+~+#ês¡T. á ø±s¡ Áø£eT+˝À ¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+õ˝≤¢

Hêj·T≈£î\T u≤H√‘·T q]‡+Vü≤, |ü …¢uÀsTTq kÕ«$T,

>∑T>∑T˝À‘·T düeTàj·T´, ø=‘·Ô|ü*¢ j·÷≈£îuŸ, ‘·~‘·s¡T\T

bÕ˝§ZHêïs¡T.

s¡»≈£î\≈£î |üø±ÿ Çfi¯fl eT+ps¡T¬ø’ Ä+<√fi¯q

nq+‘·|ü⁄s¡+, 24`2`14 :s¡»ø£»q ùdyê dü+|òüTeTT Ä<Ûä«s¡ +˝À kÕúìø£

ÁøÏwüíø£fi≤eT+~s¡+ qT+&çs¡|òüTTMsê≥es¡T‡, dü÷s¡ q>∑sY,

z˝Ÿ¶≥e⁄HéMT<äT>± ø£˝…ø£ºs¡T ø±sê´\j·T+ es¡≈£î

24`02`14q s¡»≈£î\T ô|<ä›m‘·TÔq Á|ü<äs¡Ùq

ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

á Á|ü<äs¡Ùq˝À, q>∑sêìøÏ e\düe∫Ãq s¡»≈£î

\+<ä]øÏ Çfi¯fldüú˝≤\T Çyê«\ì, _dæ ø±s√ŒπswüHé

n~Ûø±s¡T\T, <äfi≤s¡T\<ë«sê ø±≈£î+&Ü H˚s¡T>±

eè‹Ô<ës¡T\πø dü_‡&û\‘√ ≈£L&ÉT≈£îqï s¡TD≤\T

eT+ps¡T #j·÷\ì, s¡»≈£î\qT mdtdæ C≤_‘ê˝À

#˚sêÃ\ì— Á>±e÷\˝À s¡»≈£î\ô|’ nÁ>∑≈£î\

<äTs¡Vü≤+ø±s¡T\ <ë&ÉT\qT n]ø£{≤º\ì &çe÷+&é#dü÷Ô

Á|ü<äs¡Ù≈£î\T Á|ü‘˚´øÏ+∫ eTVæ≤fi¯\T ô|<ä›dü+K´˝À

bÕ˝§Zì ìHê<ë\T #XÊs¡T. ø£ …ø£ºs¡T Ä|ò”düTeTT+<äT

»]–q <Ûäsêï ø±s¡ Áø£e÷ìøÏ dæ.zãTfi‚Xó n<Ûä ø£å‘·

eVæ≤+#ês¡T. <Ûäsêï •_sêìï ø±ˆˆ dæ. ô|<ä›qï

ÁbÕs¡+_Û+#·>±, <ÛäsêïqT<›•+∫ ¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+ õ˝≤¢

ø±s¡ <ä]Ù ø±ˆˆ _.‹e÷à¬s&ç¶ eT]j·TT @◊m|òt{Ïj·TT

(q÷´) sêhHêj·T≈£î\T ø±ˆˆ dæ.ÄsY.U≤Hé\T

e÷{≤¢&ÉT‘·÷ 67 dü+e‘·‡s¡eTT\ ªkÕ«‘·+Á‘· +µ ‘·sê«‘·

≈£L&Ü áHê{Ïø° s¡»≈£î\ |ü]dæú‘·T\˝À e÷s¡TŒ Ò<äì,

#ê˝≤ Çã“+<äT\T m<äTs=ÿ+≥THêïs¡ì— ∫es¡≈£î Çfifl

düú ≤\T ≈£L&Ü Òø£b˛e&É+ #ê˝≤ <äj·T˙j·TeT+≥÷

yê] ñ<äé÷ìøÏ dü+|ò”TuÛ≤e+ ‘Ó*bÕs¡T. s¡»ø£

dü+|òüT+ q>∑s¡ eT]j·TT õ˝≤¢ ø£$T{°\ Hêj·T≈£î\T

15eT+~ ãè+<ä+>± yÓ[fl, õ˝≤¢ C≤sTT+{Ÿ ø£ …ø£ºs¡TqT

ø£*dæ yÓTyÓ÷sê+&É+ Ç∫Ã #·]Ã+#·>± Çfifl ìsêàD≤ìøÏ

Äj·Tq kÕqT≈£L\+>± düŒ+~+#ês¡T.

|æ&çmdtz >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢ eTVü‰düuÛÑ

eT+>∑fi–], 23`1`14 :|æ&çmdtz >∑T+≥÷s¡Tõ˝≤¢ eTVü‰düuÛÑ kÕúìø£

n+EeTHé cÕ~U≤Hê˝À 23`1`14q ñ‘ê‡Vü≤uÛÑ]‘·

yê‘êes¡D+˝À »]–+~. á düuÛÑ≈£î dü+düú õ˝≤¢

Hêj·T≈£î\T n<Ûä ø£åes¡Z+>± eéVü≤]+#ês¡T.

z|æ&çÄsY õ˝≤¢ ø±s¡´<ä]Ù C….bÕbÕsêe⁄

eTVü‰düuÛÑ Á|ü‹ì<ÛäT\≈£î kÕ«>∑‘·+ |ü*ø±s¡T. bÕ\≈£î\T,

n~Ûø±s¡T\T Á|üC≤düeTdü´\ô|’ n‘·´+‘· ìs¡¢ø£å´+>±

eéVü≤]dü÷Ô, ø£ dü Á|üC≤Vü≤≈£îÿ\qT ôd’‘·+ ø±\sêdüTÔ

Hêïj·THêïs¡T. düeTdü´\ô|’Hê, Vü≤≈£îÿ\ ø√düeT÷

Á|ü»\, $<ë´s¡T∆\ dü+|òüT{Ï‘· b˛sê{≤\ ÄeX´ø£‘·qT

Äj·Tq eTs√e÷s¡T >∑Ts¡TÔ#˚XÊs¡T. @|æ{Ïm|òt sêh

Hêj·T≈£î\T ø±ˆˆ myéT.$. ø£èwüíj·T´ e÷{≤¢&ÉT‘·÷

Á_{°wt e\düyê<äT\≈£î e´‹πsø£+>± $<ë´]∆

j·TTe≈£î\T>± ‘·eT ÁbÕD≤\qT ‘·èDÁbÕj·T+>± m+∫

b˛sê&çq uÛÑ>∑‘Ydæ+>¥, n\÷¢] ‘·~‘·s¡ $<ë´]∆,

j·TTe»q neTs¡Ms¡T\‘ê´>±\qT m\¢|ü�&É÷ eTqq+

#düTø√yê\Hêïs¡T. 1947 ‘·<äq+‘·s¡ ø±\+˝À Á|ü»\,

$<ë´s¡T∆\ düeTdü \˙ï |ü]cÕÿs¡+ø±ø£b˛>±, eT]+‘·

rÁeeTj·÷´j·THêïs¡T. á H|ü<∏ä +˝À ‘·eT düeTdü \

|ü]cÕÿs¡+ ø√dü+ b˛sê&É≥+‘√bÕ≥T XÊÅd”Ôj·T $<ë´

$<Ûëq kÕ<Ûäq ø√dü+ #Ó’‘·qé+‘·yÓTÆq ñ<ä e÷\T

ì]à+#ê*‡q nedüs¡eTT+<äHêïs¡T.

mHéyÓ’j·Tdt sêh ø±s¡ <ä]Ù ø±ˆˆ u≤cÕ

e÷{≤¢&ÉT‘·÷ düe÷»ÁX‚j·TdüT‡ ø√dü+, n_Ûeè~∆ ø√dü+

‘√&ÉŒ&Ü*‡q $<ä qT $<ë´s¡T∆\≈£î n+<ä j·T≈£î+&Ü

düe÷»+ >∑T]+∫, Á|ü»\ >∑T]+∫ Ä˝À∫+#·≈£î+&Ü,

‘·eT Á|üjÓ÷»qy˚T |üs¡e÷e~Û>± $<ë´s¡T∆\qT

eT\TdüTÔHêïs¡Hêïs¡T. neTs¡T\ b˛sê≥ yês¡dü‘ê«ìï

|ü⁄DÏøÏ |ü⁄#·TÃ≈£îqï $<ë´]∆ j·TTe»qT\T Á|üC≤‘·+Á‘·,

Á|ü>∑‹o\, ùV≤‘·Tyê<ä, ˝ÖøÏø£ uÛ≤yê\‘√ #Ó’‘·q´

j·TT‘·T …’ á düe÷» e÷s¡TŒ ø£èwæ À uÛ≤>∑kÕ«eTT\T

ø±yê\ì ø±ˆˆ uÛ≤cÕ |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. Ç+ø± á düuÛÑ À

mHéyÓ’j·Tdt õ˝≤¢ n<Ûä ø£å ø±s¡ <äs¡TÙ\T ø±ÁyT&é‡ lqT,

\ø£åàDY— õ˝≤¢ Hêj·T≈£î\T ø±ˆˆ <äTsêZÁ|ükÕ<é, |æ&çmdtz

õ˝≤¢ Hêj·T≈£î\T ø±ˆˆ ãdüej·T´, ‘·~‘·s¡T\T

e÷{≤¢&Üs¡T. &É|ü�qè‘ê´\T, ñ<äéTbÕ≥\T,

ø£fi≤s¡÷bÕ\T $<ë´s¡T∆\qT Äø£≥Tº ≈£îHêïsTT. q÷‘·q

õ˝≤¢ ø£$T{° mìïø£ nq+‘·s¡+ düuÛ≤ ÁbÕ+>∑D+ qT+&ç

n+uÒ<äÿsY ôd+≥sY es¡≈£î Á|ü<äs¡Ùq ìs¡«Væ≤+#ês¡T.

#√&Ées¡+, 30`1`14 :$XÊKõ˝≤¢ ` #√&Ées¡+ ÁbÕ+‘· |æ&çmdtz

eTVü‰düuÛÑ 30`1`14q kÕúìø£ yÓ+ø£fÒX«s¡ ø£fi≤´D

eT+&É|ü+˝À ø±ˆˆ @.düTπswt n<Ûä´ø£å‘·q »]–+~.

Á|üuÛÑT‘·« &çÁ^ø£fi≤XÊ\ Ä+>∑¢ n<Ûë´|ü≈£î\T l

ñ<äj·T≈£îe÷sY eTVü‰düuÛÑqT ÁbÕs¡+_Ûdü÷Ô $<ë´s¡T∆\qT

Á|üC≤kÕ«eT´ uÛ≤yê\yÓ’|ü⁄ eT\#·e\dæq nedüs¡+

m+‘Ó’Hê ñ+<äHêïs¡T. »qkÕVæ≤‹ õ˝≤¢ ø£˙«qsY

z$mdtmdt sêeTø£èwüí e÷{≤¢&ÉT‘·÷ ñ‘·Œ‹Ô‘√

eTT&ç|ü&çq $<ë´$<Ûëq+ ˝Òø£b˛e≥+e\¢H˚ $<ä´,

ñbÕ~Û neø±XÊ\T ≈£î+∫+#·T≈£î b˛‘·THêïj·THêïs¡T.

z|æ&çÄsY õ˝≤¢ Hêj·T≈£î\T ¬ø. >öØX¯+ø£sY

e÷{≤¢&ÉT‘·÷ Á|ü»\ eTÚ*ø±edüsê …’q ≈£L&ÉT, >∑÷&ÉT,

>∑T&É¶, $<ä `yÓ’<ä + ñbÕ<ÛäT\qT ø£*Œ+#ê*‡ u≤<Ûä ‘·

Äj·÷ Á|üuÛÑT‘ê«\<˚ nsTTHê, Ä u≤<Ûä´‘· qT+&ç

Á|üuÛÑT‘ê«\T ‘·|ü�≈£î+≥THêïj·Tì, Ä Vü≤≈£îÿ\qT

b˛sê&ç kÕ~Û+#·Tø√yê\ì Äj·Tq |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T.

mHéyÓ’j·Tdt õ˝≤¢ ø£ «qsY ¬ø.dürwt e÷{≤¢&ÉT‘·÷ eTq

<XÊìï |ü{Ïº|”&çdüTÔqï <ë]Á<ä +, ìs¡T<√´>∑ düeTdü \

|ü]cÕÿsêìøÏ kÕÁe÷»ýê<ä e´‹πsø£ b˛sê{≤\T

kÕ–+#ê\Hêïs¡T. |æ&çmdtz sêh Hêj·T≈£î\T ø±ˆˆ

¬ø. yÓ÷Vü≤Hé e÷{≤¢&ÉT‘·÷ XÊÅd”Ôj·T, dü«‘·+Á‘·,

Á|üC≤‘·+Á‘· $<ë´$<Ûëq kÕ<Ûäq <´j·T+>± q÷‘·q

Á|üC≤kÕ«$Tø£ $|ü¢e ø£èwæ À uÛ≤>∑+>± $<ë´]∆

ñ<äéT ìsêàD≤ìøÏ q&ÉT+_–+#ê\ì |æ\T|ü⁄

ì#êÃs¡T. á düuÛÑ À Ç+ø± ø±ˆˆ nXÀø, uÛ≤düÿsY

‘·~‘·s¡T\T Á|üdü+–+#ês¡T.

>∑‘· dü+e‘·‡s¡ ø±\+>± |æ&çj·Tdtz ìs¡«Væ≤+∫q

ø±s¡´ø£˝≤bÕ\ ìy˚~ø£qT ø±s¡´<ä]Ù Á|üy˚X¯ô|{Ïºq

nq+‘·s¡+ $$<Ûä düeTdü´\ô|’ rsêàHê\qT

ÄyÓ÷~+#ês¡T. q÷‘·q ø±s¡ esêZìï mqTïø=Hêïs¡T.

á düuÛÑ À Á|üC≤ø£fi≤ø±s¡T\ bÕ≥\T Äø£≥Tº≈£îHêïsTT.

<X |ü]dæú‘·T\qT $e]+# ∫Á‘·ø£fi≤ Á|ü<äs¡Ùq düuÛÑ≈£î

Vü‰»¬s’q $<ë´s¡T∆\qT Ä˝À∫+|ü#dæ+~.

|æ&çmdtz #√&Ées¡+ ÁbÕ+‘· düuÛÑ

2013 yê]¸ø£ uÖ+&ÉT¢

n+<äTu≤≥T˝À e⁄HêïsTT.

yÓ\ : s¡T. 150/`

ø±|”\≈£î : yÓTÆÁrãTø˘Vü≤Ödt

»©˝Ÿ M~Û, ø±s¡ Ÿe÷sYÿ‡ s√&é,

$»j·Tyê&É`2

nXÊ«sêe⁄bÕ …+, ã+<ä ≤sTT #Ós¡Te⁄, kÂ‘Y#Ûêq Ÿ

s√&éôd’&é HÓ+.1 yÓT ÆqsY Á&Ó ’qT¢, Hê>±j·T\+ø£

eT+&É\+˝À @{Ï yÓTT>∑ HÓ+.1, 2, 3, 4 yÓTÆqsY

Á&Ó’qT¢, q+~yê&É eT+&É\+˝À q÷´‘·TeTà\|ü*¢,

‘·TeTà\|ü*¢, ‘·TeTà\|ü*¢ ádtº, ‘·]yÓTX¯ ¬s$q÷´

Á&Ó’qT¢, ô|<äbÕs¡T|üP&ç eT+&É\+˝À Ee«qï|üP&ç,

yêqbÕeTT\, n|æŒø£≥¢, ©&ç+>¥ yêqbÕeTT\,

ô|<äbÕs¡T|üP&ç ` n|æŒø£≥¢, z˝Ÿ¶ >∑T&çyê&É Á&Ó’qT¢,

ô|&ÉqeT+&É\+˝À q+~>∑+, yês¡Ô\|ü*¢, e&Ü¶jYT

#Ós¡Te⁄, ‘·Te÷àø√&ÉT, NeT\~+&ç yÓTÆqsY Á&Ó’qT¢,

>∑÷&É÷s¡TeT+&É\+˝À düT˝≤ÔHéq>∑s¡+, M<äT˝Àø±\«

˝≤+{Ï yÓTÆqsY Á&Ó’qT¢ #ê˝≤ e⁄HêïsTT.

ô|’ eT+&É ≤˝À¢ì Á&Ó’qT¢ n˙ï <äXÊu≤›\‘·s¡ã&ç

eTs¡eTà‘·TÔ\T ˝Òø£ n<Ûë«qï dæú‹˝À e⁄HêïsTT.

eT{Ïºy˚T≥\‘√, >∑TÁs¡|ü⁄&Óø£ÿ, ‘·÷{Ïø±&É\‘√

|üP&çb˛sTT e⁄HêïsTT. |òü*‘·+>± uÛ≤Øesê¸\≈£î ø±ø£,

ø=~›bÕ{Ï esê¸\≈£î ≈£L&Ü eTT+|ü⁄ @s¡Œ&ç |ü+≥

qwüº+ »s¡T>∑T‘·Tqï~. n+<äT≈£î bÕ\≈£î˝Ò u≤<Ûä´‘·

eVæ≤+#ê*. bÕ\≈£î\ $<ÛëHê\ |òü*‘·+>±H |ü+≥

qwüº+ »s¡T>∑T‘·Tqï~. á yêdüÔe+ ¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+

|ü]o\Hê ãè+<ë\ |ü]o\q˝À yÓ\¢&Ó’+~. õ˝≤¢ Àì

y˚T»sY, yÓTÆqsY, MT&çj·T+ Á&Ó’q¢ìï+{Ïø° j·TT<ä∆

ÁbÕ‹|ü~ø£ô|’ eTs¡eTà‘·TÔ\T »]|æq|ü�&˚ eTT+|ü⁄

e\q @s¡Œ&˚ |ü+≥ qcÕº\qT ‘·–Z+#·≥+

kÕ<ÛäéTÚ‘·T+~.

õ˝≤¢ Àì eTTs¡T>∑T bÕs¡T<ä\ eédüúqT <äèwæº À

ô|≥Tºø=ì ìs¡T|üjÓ÷>∑yÓTÆq ìã+<Ûäq\T Á|üø£ÿqô|{Ïº,

yÓTÆqsYø±\«\ eTs¡eTà‘·TÔ\ u≤<Ûä´‘· Á>±eT

|ü+#êsTTr\≈£î n|üŒ–+#ê*. yT»sY ø±\«\

eTs¡eTà‘·TÔ\qT Á|üuÛÑT‘·«yT #|ü{≤º*. Á|ü|ü+#·u≤´+ø

Ä<XÊ\qT ‹s¡düÿ]+∫, n+<äT≈£î ø±yê*‡q ì<ÛäT\qT

sêhÁ|üuÛÑT‘·«+ yÓ+≥H $&ÉT<ä\#j·÷*. nsTTq+|üP&ç

y˚T»sYÁ&Ó’Héô|’ C≤\>∑\ >∑+&çe<ä›, >∑T+&˚s¡TÁ&Ó’Hé

bı\T>∑T\>∑+&çe<ä›, ∫Hêï|ü⁄s¡+ e<ä› bÕ‘·e+‘Óq\qT

|üP]Ô>± ≈£L*Ãydæ ø=‘·Ôyê{Ïì ì]à+#ê*.Ç+<äTø√dü+

õ˝≤¢ ¬s’‘ê+>∑+ ñ<ä $T+#ê*.

�

�

�

�

Å&Ó’H˚J eédüú... (∫e] ù|J qT+&ç)

�

nq+‘·|ü⁄s¡+˝À Á|ü<äs¡Ùq

eTT\T>∑T |ü≥ºD+˝À Á|ü<äs¡Ùq

düuÛÑ À Á|üdü+–düTÔqï myéT.$.ÁøÏwüíj·T´, düuÛÑ≈£î Vü‰»¬s’q $<ë´]∆ Á|ü‹ì<ÛäT\T

5`3`20148

12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345671234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456712345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345671234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456712345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345671234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456712345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345671234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456712345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345671234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901234567

Janasakti (Communist Revolutionaries'Fortnightly) RNI No.8315/63 VJ-077/2013-15

Printed, Published and Owned by P.Jaswantha Rao 32-13-26/1, B.M.Rao Road, Moghalrajapuram, Vijayawada-520 010

and Printed at Chaitanya Printers, Gora Veedhi, Suryaraopet Vijayawada-2

Editor: P. Jaswantha Rao, 32-13-26/1, B.M.Rao Road, Moghalrajapuram, Vijayawada-520 010

–]»qT\ düeTdü \ |ü]cÕÿsêì¬ø’

◊{Ï&ç@ ø±sê´\j·T+e<ä› <Ûäsêï

bÕs¡«r|ü⁄s¡+, 10`2`14 :ôw&É÷´\T¶ (@C…˙‡) ÁbÕ+‘·+˝À ô|‘·Ô+<ës¡¢

ÄÁø£eTD˝À ñqï –]»qT\ uÛÑ÷eTT\qT –]»qT\πø

n|üŒ–+#ê\ì, n≥M Vü≤≈£îÿ\ #·{≤ºìï |üP]Ô>±

neT\T#dæ –]»qT\+<ä]øÏ b˛&ÉT |ü{≤º\T eT+ps¡T

#j·÷\ì, –]»qT\T ùdø£]düTÔqï ∫+‘·|ü+&ÉT πøJøÏ

30/` s¡÷ˆˆ\T <Ûäs¡ #Ó*¢+#ê\ì, n≥M ñ‘·Œ‘·TÔ\≈£î

–≥Tºu≤≥T <Ûäs¡ #Ó*¢+#ê\ì ø√s¡T‘·÷ 10`2`14q

bÕs¡«r|ü⁄s¡+ ◊{Ï&ç@ Ä|ò”düT e<ä› 600 eT+~‘√

¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+(Ä+.Á|ü) Ä<Ûä«s¡ +˝À <Ûäsêï »]–+~.

BìøÏ eTT+<äT>± bÕs¡«r|ü⁄s¡+ ¬s’ Ò«ùdºwüqT qT+&ç

ÄsY{Ïdæ ø±+ô|¢ø˘‡MT<äT>± ◊{Ï&ç@ Ä|ò”düTes¡≈£î

}πs–+|ü⁄ »]–+~. }πs–+|ü⁄ eTT+<äT –]»q

ø£fi≤ø±s¡T\T kÕ+Á|ü<ëj·Tø£ qè‘ê´\T#˚j·T>±,

Á|üC≤ø£fi≤ø±s¡T\T bÕ≥\T bÕ&Üs¡T. <Ûäsêï nq+‘·s¡+

–]»q Á|ü‹ì<ÛäT\T |æˇ>±]ÿ yÓTyÓ÷sê+&É+

n+<äCÒXÊs¡T.

á dü+<äs¡“¤+>± ¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+(Ä+.Á|ü) õ˝≤¢

ø±s¡´<ä]Ù ø±ˆˆ&ç.es¡à e÷{≤¢&ÉT‘·÷ –]»qT\

b˛sê{≤\ |òü*‘·+>± –]»qT\ø√dü+, yê] s¡ø£åDø√dü+

sêC≤´+>∑+˝Àì 5, 6 ôw&É÷´˝À¢ Á|ü‘´ø£ @C… ‡

ÁbÕ+‘ê\qT eØZø£]+∫, –]»qT\ uÛÑ÷eTT\T

–]»qT\πø #Ó+<äT‘êj·Tì, düVü≤» dü+|ü<ä\ô|’q

Vü≤≈£îÿyê]πø e⁄+≥T+<äì bÕ\≈£î\T Á|üø£{Ï+#ês¡Hêïs¡T.

ªlø±≈£îfi –]»q b˛sê≥ |òü*‘·+>± 1/70 #·{≤ºìï

|ü{Ïwüº|ü]Ã, –]»qT\ uÛÑ÷eTT\≈£î s¡ø£åD ø£*ŒkÕÔeTì

#ÓbÕŒs¡T. >∑TeTà\ø°åà|ü⁄s¡+, ≈£îs¡TbÕ+ eT+&É˝≤˝À¢

n‘· ~Ûø£ Á>±e÷\T ôw&É÷´\T¶ ÁbÕ+‘·+˝À e⁄HêïsTT.

$T>∑‘ê eT+&É ≤˝À¢ n‘· ~Ûø£ –]»q Á>±e÷\T H{Ïø°

ôw&É÷´\T¶ ÁbÕ+‘·+>± ˝Òe⁄. Bì |òü*‘·+>±

–]»qT\≈£î ø£˙dübÕ{Ï s¡ø£åD ˝Ò≈£î+&Üb˛sTT+~.

ôw&É÷´\T¶ ÁbÕ+‘·+>± ñqï Á>±e÷\˝À ≈£L&Ü

ô|‘·Ô+<ës¡¢ ÄÁø£eTD˝À qTqï uÛÑ÷eTT\T H˚{Ïø°

–]»qT\≈£î <äø£ÿ˝Ò<äT. ø=eTsê&É eT+&É\+˝À

ô|<äXÊK, eTdæeT+&É, ≈£î+‘˚düT, |üP&˚düT, qj·T,

>∑T$<ä Òø±düT |ü+#êsTTr\T ôw&É÷´\T¶|ü+#êsTTr\T.

á Á>±e÷\˝À –]»H˚‘·s¡T\ #˚‘·T˝À¢ –]»qT\

uÛÑ÷eTT\T e⁄Hêïj·Tì ù|s=ÿ+≥÷ ø±ˆˆ es¡à nHø£

ñ<ëVü≤s¡D\qT ù|s=ÿHêïs¡T.

ªn<˚$<Ûä+>± ≈£î+‘˚düT ¬syÓq÷´ |ü]~Û˝À

kÕsêyê´bÕs¡+ #ùd kı+&û\ ù|s¡Tq uÛÑ÷eTT\T H{Ïø°

ø=qkÕ>∑T‘·THêïsTT. 1/70 #·{º+, Á|ü‘´ø£ Á{ÏãT´q Ÿ

ø√s¡Tº\T e⁄Hêï, M]qT+&ç uÛÑ÷eTT\T kÕ«BÛq+

#düTø=ì –]»qT\≈£î n|üŒ–+#· Ò<äT. M{Ïô|’ yÓ+≥H

|ü]o\q »]|æ uÛÑ÷eTT\qT –]»qT\≈£î

n|üŒ–+#ê\ìµ Äj·Tq |æ ì &çe÷+&é #XÊs¡T.

¬s’‘·T≈£L©dü+|òüT+(Ä+.Á|ü) õ˝≤¢ n<Ûä´≈£åî\T

ø±ˆˆ}j·Tø£ eTT‘ê´\T e÷{≤¢&ÉT‘·÷ 2005˝À e∫Ãq

n≥M Vü≤≈£îÿ\ #·≥º+ H{Ïø° õ˝≤¢ À |üP]ÔkÕúsTT˝À

neT\T»s¡>∑ Ò<äHêïs¡T. ªkÕ>∑T#düTÔqï Á|ü‹ –]»q

≈£î≥T+u≤ìøÏ düTe÷s¡T 10 mø£sê\ es¡≈£î Vü≤≈£îÿ

ø£*ŒkÕÔeTì #ÓbÕŒs¡T. düπs«ù|]≥ mø£sê, 50 ôd+≥T¢

#=|ü�q |ü{≤º\T Ç∫Ã #˚‘·T\T <äT\T|ü⁄≈£îHêïs¡T.

¬s+&Ée $&É‘· |ü{≤º\T eT+ps¡T #kÕÔeTì #Ó|æŒ

H{Ïø° neT\T#j·T Ò<äT. πøåÁ‘·kÕúsTT˝À |ü]o\q #dæ

–]»qT\+<ä]ø° b˛&ÉT |ü{≤º\T eT+ps¡T #j·÷\µì

Äj·Tq &çe÷+&é #XÊs¡T.

ª–]»qT\T H˚{ÏøÏ n≥M ñ‘·Œ‘·TÔ\ ùdø£s¡DÒ

Á|ü<Ûëq JeHê<Ûës¡+>± Áã‘·T≈£î‘·THêïs¡T. M{Ï˝À

∫+‘·|ü+&ÉT Á|ü<ÛëqyÓTÆq~. BìøÏ dü¬s’q –≥Tºu≤≥T

<Ûäs¡#Ó*¢ùdÔH –]»qT\≈£î yT\T »s¡T>∑T‘·T+~. õdædæ

@Hê&É÷ ∫+‘·|ü+&ÉT≈£î dü¬s’q <Ûäs¡ #Ó*¢+#·≥+ Ò<äT.

∫+‘·|ü+&ÉT –]»qT\ <ä>∑Zs¡qT+&ç #‘·T\T e÷]q

‘·s¡Tyê‘· ãj·T≥e÷¬sÿ{Ÿ À 60 s¡÷ˆˆ\TqT+&ç 100

s¡÷bÕsTT\Tes¡≈£î <Ûäs¡ |ü\T≈£î‘√+~. –]»qT\

s¡ø£åDø√dü+, ãj·T≥ <äfi≤s¡T\ yÓ÷kÕ\≈£î >∑T]

ø±≈£î+&Ü @s¡Œ&çq õdædæ dü¬s’q eT<ä›‘·T <Ûäs¡

Á|üø£{Ï+#·ø£b˛e&É+‘√ –]»qT\≈£î rÁeyÓTÆq

nHê´j·T+ »s¡T>∑T‘√+~. õdædæ o‘·\–&É¶+>∑T\T

ì]à+∫, d”»Hé˝À ø=qT>√\T#˚dæq ∫+‘·|ü+&ÉTqT

kÕº≈£î #düTø√>∑*–‘ –]»qT\≈£î eT<ä›‘·T <Ûäs¡ \_Û+#

neø±X¯+e⁄+~. yÓ+≥H˚ o‘·\ –&É¶+>∑T\qT

ì]à+#ê\ì, ∫+‘·|ü+&ÉT πøõøÏ 30 s¡÷bÕj·T\T

Çyê«\ì, n≥M ñ‘·Œ‘·TÔ\≈£î –≥Tºu≤≥T <Ûäs¡

Çyê«\µì ø±ˆˆ eTT‘ê´\T &çe÷+&é #XÊs¡T.

á ø±s¡´Áø£eT+˝À Ç+ø± –]»qdü+|òüT

Hêj·T≈£î&ÉT ø±ˆˆ ø£Á&Éø£ yÓ+ø£≥kÕ«$T, ¬s’‘·T≈£L©

dü+|òüT+ õ˝≤¢ Hêj·T≈£î\T ø±ÁyT&é‡ |æ.lqTHêj·TT&ÉT,

m+.uÛ≤düÿs¡sêe⁄, _.q]‡+>∑sêe⁄, ô|<äXÊK düs¡Œ+#Y

eT+&É+– k˛eTT\T, e÷J düs¡Œ+#Y\T mE®

>∑T+|ü⁄kÕ«$T, #√&ç kÕ+ã\T, eT]j·TT 25 Á>±eTT\

qT+&ç Äs¡T e+<ä\ eT+~ Ä~yêd” Á|üC≤˙ø£+

bÕ˝§ZHêïs¡T.

eTpØ ô|+|ü⁄<ä\ ø√s¡T‘·÷#˚H˚‘· ø±]à≈£î\ Ä+<√fi¯q

á|üPs¡TbÕ …+, 5`2`14 :Á|üø±X+õ˝≤¢ Nsê\, y≥bÕ …+ eT+&É ≤˝À¢ì

#˚H˚‘· ø±]à≈£î\T ‘·eT eTpØ (y˚‘·q+/≈£L©)

ô|+#·eTì >∑‘· 3 HÓ\\T>± Ä+<√fiq kÕ–düTÔHêïs¡T.

|ü\T dü+<äsê“¤\˝À dü+ã+~Û‘· #H‘·, ø±]àø£XÊK\

eT+&É\, õ˝≤¢ kÕúsTT n~Ûø±s¡T\qT ø£*dæq|üŒ{Ïø°

m˝≤+{Ï Á|üjÓ÷»q+ ˝Òø£b˛e≥+‘√ ø±]à≈£î\T

Ä+<√fiq≈£î ñ|üÁø£$T+#ês¡T.

>∑‘· dü+ˆˆ &çôd+ãsY 6e ‘Bq Á|ü<äs¡Ùq>± yÓ[fl

‘·eT &çe÷+&É¢qT j·T»e÷qT\≈£î ‘Ó*Œq|üŒ{Ïø°

yê]qT+&ç kÕqT≈£L\ düŒ+<äq ˝Òø£b˛e≥+‘√

dü+|òüT{Ï‘· Ä+<√fiq≈£î dæ<ä∆eTj·÷´s¡T. »qe] 29e

‘˚Bq á|ü⁄s¡TbÕ˝…+˝Àì nìï ù|≥\T, ø±\˙\

qT+&ç ‘·s¡*e∫Ãq ø±]à≈£î\T e÷dü ºsY MesY

z+XÊ+‹ Ç+{ÏeTT+<äT u…’sƒêsTT+#ês¡T. ‘·eT

&çe÷+&ÉT¢ |ü]wüÿ]+#ê\ì, eTpØ\T ô|+#ê\ì

ìHê<ë\T #˚XÊs¡T. ‘·eT≈£î eTpØ\ ô|+|ü⁄

$wüj·TyÓTÆ düŒwüºyÓTÆq Vü‰MT Çyê«\ì ø±]à≈£î\T ‹Ô&ç

#˚XÊs¡T. 2, 3 s√E\˝À ø±]à≈£î\qT #·s¡Ã\≈£î

ÄVü‰«ì+∫ q÷‘·q y‘·q |üŒ+<ä+ #düT≈£î+{≤eTì

j·T»e÷qT\ ‘·s¡|òü⁄q Vü‰MT Çe«≥+‘√ ø±]à≈£î\T

‘ê‘êÿ*ø£+>± Ä+<√fiq $s¡$T+#ês¡T.

ø±]à≈£î\T |ü≥Tº<ä\>± kÕ–düTÔqï Ä+<√fi¯q

ˇø£yÓ’|ü⁄`ø±]à≈£î\T me]øÏ yês¡T>±q÷, $$<Ûä

düeT÷Vü‰\T>±q÷ ‘·eT‘·eT j·T»e÷qT\ô|’ ˇ‹Ô&ç

rdüT≈£îsêe≥+ Áø£eT+>± ô|s¡T>∑T‘·T+&É≥+‘√

Ä+<√fi¯q #˚düTÔqï ø±]à≈£î\qT XÊ+‹+|ü#˚j·T≥+

ø√dü+ ø±]à≈£î\‘√ #·]Ã+#·≈£î+&ÜH j·T»e÷qT\T,

e÷düºsY Mes¡T¢ ‘·eT‘·eT ∫‘êÔqTkÕs¡+ HêeTe÷Á‘·+>±

eTpØ\qT ô|+#ês¡T. Bìì e´‹πsø Ïd ü÷ Ô ,

ø±]à≈£î\‘√, dü+|òü÷\‘√ #·]Ã+∫ y‘·q ˇ|üŒ+<ä+

#j·÷\ì |ü+~fifl|ü*¢ À ø±]à≈£î\T ` Á|ü‘´øÏ+∫

ø±]àø£ eTVæ≤fi\T Ä+<√fiq≈£î |üPqT≈£îHêïs¡T.

Á|üC≤‘·+Á‘· ø±]àø£dü+|òüT dü\Vü‰‘√ ø±s¡ Áø£e÷ìï

s¡÷bı+~+#·T≈£îì, |òæÁãe] 2e ‘˚Bq 20eT+~

eTVæ≤fi\T ãè+<ä+>± ãj·T\T<] Á>±eT+˝Àì Á|ü‹

ˇø£ÿ #˚H˚‘· ≈£î≥T+u≤˙ï ø£\dæ düe÷y˚XÊìøÏ

ÄVü‰«ì+#ês¡T. eTVæ≤fi¯\ á Á|üj·T‘·ï+ eT+∫

|òü*‘êìï∫Ã+~. ô|<ä›dü+K´˝À ø±]à≈£î\T, ø±]àø£

eTVæ≤fi\T düe÷yXeTj·÷´s¡T. düe÷yX+˝À ‘·eT

ø£cÕº\qT, u≤<Ûä\qT ø£\uÀdüT≈£îì 40 XÊ‘·+

eTpØì ô|+#ê\ì— neT]ø£ Ks¡TÃ\T j·T»e÷qT Ò

uÛÑ]+#ê\ì— ˇø£ dü+e‘·‡s¡ ø±\+es¡≈£L s¡ø±\T

e÷s¡Ã≈£L&É<äH˚ &çe÷+&É¢qT s¡÷bı+~+#·Tø=ì

Á>±eT+˝Àì e÷düºsYMes¡¢+<äs¡÷ Bìø£qT>∑TD+>±

ˇ|üŒ+<ä+ #j·÷\ì &çe÷+&é #XÊs¡T. á yTs¡≈£î

|ü+~fi¯fl|ü*¢ •yê\j·T+qT+&ç #˚H˚‘· ø±]à≈£î\T

HÓÁVüAu§eTà ôd+≥sY, ùdºõ ôd+≥sY\ MT<äT>±

Á|ü<äs¡Ùq>± ãj·T\T<] j·T»e÷qT\ Á|ü‹ì<ÛäT\≈£î

$q‹|üÁ‘ê\T n+~+∫ ‘·eT &çe÷+&É¢qT

|ü]wüÿ]+#ê\ì ø√sês¡T.

nsTT‘, #·s¡Ã\≈£î |æ\TkÕÔeTqï e÷düºsYMes¡T¢

|ü<|ü< yêsTT<ë\T ydüTÔ+&É≥+‘√ ø±]à≈£î\T eTs¡ ≤

Ä+<√fiq≈£î ~>±s¡T. |òæÁãe] 5e ‘Bq ø±]à≈£î\T,

eTVæ≤fi\T e÷düºsY MesY‡ nk˛dæjTwüHé n<Ûä ≈£åî&çì

n‘·ì Ç+{Ï À ~>∑“+~Û+#ês¡T. ‘·eT &çe÷+&É¢qT

#·]Ã+∫ ˇ|üŒ+<ä+ #˚düT≈£îH˚es¡≈£L ‘êeTT m≥÷

ø£<ä\uÀeTì, ø£<ä\˙j·TeTì u…’sƒêsTT+#·&É+‘√

VüQ{≤VüQ{Ïq j·T»e÷qT\ Á|ü‹ì<ÛäT\T n+<äs¡÷

nø£ÿ&çøÏ #s¡Tø=ì ø±]à≈£î\‘√ #·s¡Ã\T »]ù|+<äT≈£î

eTT+<äT≈£î e#êÃs¡T. ø±]àø£ Á|ü‹ì<ÛäT\qT, ø±]à≈£î\qT

|æ*∫ &çe÷+&É¢ô|’ <ë<ë|ü⁄>± >∑+≥bÕ≥T #·]Ã+#ês¡T.

#·s¡Ã\ Áø£eT+˝À ø=ìï n+XÊ\ô|’ Çs¡T|üøå±\T

ÁbÕ<∏ä$Tø£ ne>±Vü≤q≈£î, düŒwüº‘·≈£î sê>± eT]ø=ìï

s¡ø±\ $wüj·T+ n+fÒ, |ü≥Tº, C≤ø±s¡T¶ s¡ø±\≈£î

dü+ã+~Û+∫ ø±]à≈£î\T ø√]q |ü]cÕÿs¡+ $wüj·T+˝À

eT]+‘· düŒwüº‘· sêe\dæe⁄qï<äì, $T–*q

j·T»e÷qT\‘√ ≈£L&Ü #·]Ã+∫ eTs¡ ≤ #·s¡Ã\qT

ø=qkÕ–+#·T≈£îì ˇ|üŒ+<ä+ #˚düT≈£î+<ëeTì

j·T»e÷qT\T ø±]à≈£î\≈£î Vü‰MT Ç#êÃs¡T.

ø±s¡´Áø£eT+˝À j·T»e÷qT\ Á|ü‹ì<ÛäT\‘√

bÕ≥T ø±]àø£ Á|ü‹ì<ÛäT\T >∑T<ä›+{Ï düTu≤“sêe⁄,

q+<ä+ yÓ+ø£fÒX«s¡T¢, ù|]XË≥¢ düTÁãVü≤àD´+ ‘·~‘·s¡T\T

bÕ˝§ZHêïs¡T. á Ä+<√fi¯q ø±s¡´Áø£eTeT+‘·{≤

Á|üC≤‘·+Á‘· #˚H˚‘· ø±]àø£ dü+|òüT+ Hêj·T≈£î\÷,

ø±s¡´ø£s¡Ô\÷ #·Ts¡T>±Z bÕ˝§ZHêïs¡T. ˇ|üŒ+<ä+

»]π>+‘·<ëø± Ä+<√fiq≈£î #H‘· ø±]à≈£î\T dü+dæ<äT∆ …’

e⁄Hêïs¡T.

Á&Ó’H˚J eédüú &=\¢‘·Hêìï ãVæ≤s¡Z‘·|ü]Ãq πøåÁ‘·kÕúsTT |ü]o\q

Á|üø£è‹ yÓ’|üØ‘ê´\e\q dü+uÛÑ$düTÔqï

uÛ≤Øesê¸\T,es¡<ä\T, eTT+|ü⁄\ e\q Á|ü‹dü+e‘·‡s¡+

¬s’‘ê+>∑+ |ü+≥\qT ø√˝ÀŒsTT qwüºb˛‘·THêïs¡T.

n+<äT≈£î n<Ûë«qïyÓTÆq Á&Ó’HJ eédüú ˇø£ Á|ü<Ûëq

ø±s¡D+>± ñ+~. n+<äT≈£î ø£ècÕíõ˝≤¢ ˇø£

ñ<ëVü≤s¡D>± e⁄+~.

kÕ>∑T˙{Ï ÁbÕC…≈£îº\ ìsêàD+‘√bÕ≥T,

düÁø£eTyÓTÆq Á&Ó’HJ eédüú ìsêàD+ »]–q|ü�& es¡<ä

eTT+|ü⁄e\q »]π> qcÕº\qT ‘·–Z+#·≥+

kÕ<Ûä eTÚ‘·T+~. eTq sêh+˝À Äs¡∆sY ø±≥Hé kÕ>∑T˙{Ï

ÁbÕC…≈£îº\‘√bÕ≥T eTTs¡T>∑T ø±\«\ ìsêàD≤ìøÏ |ü<∏äø£+

s¡÷bı+~+#ês¡T. e\dü bÕ\≈£î\qT+&ç n~Ûø±sêìï

ã<ä˝≤sTT+#·T≈£îqï bÕ\≈£î\T, Á&Ó’H˚J eédüúqT

n_Ûeè~∆#˚ùd $<ÛëHê\T neT\T »s¡|üø£b˛>±,

n<Ûë«qïdæú‹øÏ #sêÃs¡T. ô|s¡T>∑T‘·Tqï kÕ>∑T $d”ÔsêíìøÏ

nqT>∑TD+>± Á&Ó’HJ $<Ûëq+ Òø£b˛e≥+, eTTs¡T>∑T

ø±\«\T |üP&çø£\eTj·T+ ø±e≥+‘√ ø=~›bÕ{Ï es¡+

≈£î]dæHê |ü+≥\T eTT+|ü⁄øÏ >∑T¬s’ ¬s’‘ê+>∑+

qwüºb˛‘·THêïs¡T. BìøÏ m>∑Teq ì]à+∫q kÕ>∑sY

Äj·Tø£≥Tº≈£î Á&Ó’HJì Bì˝À ø£\|ü≥+ ≈£L&Ü

‘√&ÉsTT´+~.

1965˝À eT+&ÉTy˚dü$˝À e∫Ãq ‘·TbòÕHé

sêh+˝À Á&Ó’HJ eédüú n<Ûë«qïdæú‹ì ãj·T≥ô|{Ïº+~.

1977˝À e∫Ãq ~$d”eT ñô|Œq, 1999˝À e∫Ãq

‘·TbòÕHé\ e\q Á&Ó’H˚J eéùdú ø£ø±$ø£\yÓTÆ+~.

eTTs¡T>∑T`|ü+≥ø±\«\T bı]¢ Á|üeVæ≤+∫ bı˝≤\qT,

Á>±e÷\qT eTT+#Ó‘êÔsTT. Á|ü»\T u≤>±

qwüºb˛j·÷s¡T. Bì‘√ bÕ\≈£î\ $<ÛëHê\ô|’ rÁe

$eTs¡Ù\T yÓ\T¢yÓ‹Ô, Ä+<√fi¯H√<äéT+ s¡÷|ü⁄

~<äT›ø=+~. n˝≤+{Ï |ü]dæú‘·T˝À¢ ÄHê{Ï ø±+Á¬>dt

Á|üuÛÑT‘·«+ 1968˝À Á&Ó’H˚J uÀs¡T¶qT @sêŒ≥T#˚dæ,

á eédüúqT yÓTs¡T>∑T|üs¡TkÕÔqì Á|üø£{Ï+∫+~. á

uÀs¡T¶ <ë«sê ‘·eT bÕØº Àì ø=+<ä]øÏ n~Ûø±sêìï

ø£≥ºu…{Ïº+~. ø±\«\ eTs¡eTà‘·TÔ\ø√düeT+≥÷ ôddüT‡

ù|s¡T‘√ mø£sêøÏ 10 s¡÷. #=|ü�q 1969 qT+&ç

78 es¡≈£î ¬s’‘ê+>∑+qT+&ç e+<ä ≤~ ø√≥T¢ edü÷\T

#dæ+~. Ä ‘·sê«‘· <ëìï s¡<äT›#dæ+~. 1983˝À

n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫Ãq ‘Ó\T>∑T<X+ Á|üuÛÑT‘·«+ Á&Ó’HJ

ôddüT‡ì |ü⁄qs¡T<ä∆]+∫ mø£sê≈£î 10 qT+&ç 30 s¡÷.≈£î

ô|+∫+~.

¬s+&ÉT eT÷&fiófl u≤>∑T#dæq Á&Ó’HJ ø±\«\‘√

ø=Hïfió¢ düeTdü r]Hê, Ä ‘·sê«‘· eT∞¢ ìs¡¢ø£å +

#·÷bÕs¡T. Á&Ó’H˚J uÀs¡T¶ HêeTπøyêùdÔ nsTT+~.

edü÷\T#˚dæq ôddüT‡qT Á&Ó’H˚õ yÓTs¡T>∑T<ä\≈£î

yê&É≈£î+&Ü, ã&Ó®≥Tº À ø£\T|ü⁄≈£îì Ç‘·sê\≈£î Ks¡TÃ

#j·T≥+‘√ |ü]dæú‹ eT∞¢ yÓTT<ä{Ïø=∫Ã+~.

ø±\«\ eTs¡eTà‘·T Ô\ø√dü+ Á|üuÛ ÑT‘·«+

s¡÷bı+~+∫q $<ÛëHê\T ≈£L&Ü yê{Ï n<Ûë«qïdæú‹ì

eT]+‘·>± ~>∑C≤sêÃsTT. yT»sY Á&Ó’qT¢ 12 dü+ˆˆ,

yÓTÆqs¡T Á&Ó’qT¢ 6 dü+e‘·‡sê\es¡≈£î eTs¡eTà‘·TÔ\T

#j·Tsê<äqï~ Ä |üìøÏe÷*q ìã+<Ûäq\T. |òü*‘·+>±

ø±\«˝À¢ |üP&çø£\T ô|]–b˛e≥+‘√bÕ≥T ‘·÷{Ïø±&É,

>∑TÁs¡|ü⁄ &Óø£ÿ\‘√ ì+&çb˛e≥+‘√ ˙{Ï Á|üyêVü‰ìï

n&ÉT¶ø=ì ø±\«\T bı+– bı]¢ qwüº+ ø£*–düTÔHêïsTT.

¬s’‘ê+>∑+ Á|üjÓ÷»Hê\T |ü≥ºì bÕ\≈£î\T,

Á|üø£≥q\T, yê>±›Hê\‘√ dü]ô|≥º≥+‘√ Á&Ó’HJ eédüú

yÓTs¡T>∑T|ü&Éø£b˛>± eT]+‘· n<Ûë«qï+>± ‘·j·÷¬s’+~.

B+‘√ ¬s’‘ê+>∑+ ø±\«\ eTs¡eTà‘·TÔ\ø√dü+

ñ<ä $T+#·ø£ ‘·|üŒ Ò<äT. ñ<ä eT |òü*‘·+>± 1985˝À

¬s’‘·T, ¬s’‘·T≈£L© dü+|òü÷\T, ¬s’‘ê+>∑+ ÁX‚j·TdüT‡

ø√πsyê]qT+&ç Á&Ó’H˚J uÀs¡T¶ n_ÛÁbÕj·÷\T

ùdø£]+∫+~— #·s¡Ã\T »]|æ+~. Á&Ó’H˚J eédüú

yÓTs¡T>∑T<ä\≈£î mH√ï neT÷\ýÓTÆq dü÷#·q\T

e#êÃsTT. á $wüj·÷ìï Á&Ó ’H˚J n~Ûø±s¡T˝Ò

yÓ\¢&ç+#ês¡T.

Á&Ó’HJ eédüú yÓTs¡T>∑T<ä\≈£î e∫Ãq dü÷#·q\qT

neT\T»]ù|+<äT≈£î dæ<ä ∆|ü&Éì Á|üuÛ ÑT‘·«+,

Á|ü|ü+#·u≤´+≈£î dü÷#·q\y˚Ts¡≈£î, n~ n+<äCÒdæq

s¡TD+‘√ sêh+˝Àì ø=ìï Á&Ó’q¢qT ø=+‘·y˚Ts¡≈£î

eTs¡eTà‘·TÔ\T #j·T{≤ìøÏ 1988˝À 1600 ø√≥¢qT

$&ÉT<ä\#˚dæ+~. ø£ècÕíõ˝≤¢˝Àq÷ Ç~ neT\T

»]–+~. á eTs¡eTà‘·TÔ\T HêeTe÷Á‘·y˚T. |üì

»]–q y˚Ts¡≈£î |òü*‘·+ ø£ìŒ+∫+~. Ä ‘·sê«‘·

2007 es¡≈£î ø±\«\ eTs¡eTà‘·TÔ\ Á|ükÕÔeq

Á|ü#êsêìπø |ü]$T‘·yÓTÆ+~. 2005˝À e∫Ãq es¡<ä\T,

uÛ≤Ø esê¸\≈£î eTT+|ü⁄ düèwæº+∫q ;uÛÑ‘·‡+,

nbÕs¡qwüº+‘√ eTs√kÕ] Á&Ó’HJ eédüúô|’, bÕ\≈£î\ô|’

¬s’‘ê+>∑+ ÄÁ>∑Vü≤+ ø£≥º\T ‘Ó+#·Tø=+~. qcÕºìøÏ

Á&Ó’HJ eédüú n<Ûë«qïyÓTÆq ø£s¡ø£≥º\T ø±s¡DeTqï

$wüj·T+ ãVæ≤s¡Z‘·yÓTÆ+~. ¬s’‘·T u≤+<Ûäe⁄&ç>± Á|ü#ês¡+

#˚düTø=qï ÄHê{Ï eTTKéT+Á‹ Á&Ó’H˚J`ø£s¡ø£≥º\

eTs¡eTà‘·TÔ\≈£î lø±s¡+ #·T&É‘êqì #Ó|æŒ,

Á|ü|ü+#·u≤´+ø n|ü�qT <_]+∫ 2007˝À ÁøÏcÕí&Ó ≤º

Ä<ÛäT˙ø£s¡DqT s¡÷. 4444 ø√≥¢‘√ #|ü&ÉT‘·Tqï≥T¢

Á|üø£{Ï+#ê&ÉT. ¬s+&ÉTy\ø√≥¢ ø√dü+ Á|ü|ü+#·u≤´+ø

wüs¡‘·T\ìï+{Ï ÄyÓ÷~+#ê&ÉT. |òü*‘·+>± kÕ>∑T˙s¡T

� �

(‘·s¡TyêsTT 7e ù|J˝À)

Documents

5 mar 2014 js fullmag