3-Khaosat PTTK Ctruc

8/18/2019 3-Khaosat PTTK Ctruc

1/33

PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ

THỐNG THÔNG TIN

Nguy

ễn V

ăn V

ỵ Nguy

ễn Th

ịNh

ật Thanh

Khoa Công nghệ thông tin, Đại học Công nghệ

BÀI GI ẢNG


2/33

Oct-2007 Khoa Công nghệ thông tin - Đại học Công nghệ 2

Nguy ễn V ăn V ỵ – Nguy ễn th ị Nhật Thanh

Bài 3 – Khảo sát hệ thống

Cách tiếp cận, khảo sát hiện tr ạng

một hệ thống thực Các phương pháp thu thập và xác

định yêu cầu

Thực hành kỹ năng thu thập và xácđịnh yêu cầu

Nội dung


3/33



Tài liệu tham khảo

1. Nguyễn Văn Vy. Giáo trình phân tích thi ết k ế HTTT . Đại học Côngnghệ, 2007.

2. Nguyên Văn Vỵ. Phân tích thi ế k ế HTTT. H ướ ng c ấu trúc và hướ ng đốit ượ ng. NXB Thống kê, 2002.

3. Nguyễn Văn Vy. P hân tích và thi ết k ế HTTT quản lý . NXB Khoa họcTự nhiên và Công nghệ, Hà nội, 2007.

4. Nguyễn văn Vy, Nguyễn Việt Hà. Giáo trình K ỹ nghệ phần mềm. Đạihọc Công nghệ, 2006.

5. Grady Booch, James Rumbaugh, Ivar Jacobson. The Unified Modelinglanguage User Guid . Addison-Wesley, 1998.

6. Jeffrey A.Hoffer, Joey F.Gorge, Joseph S.Valacich. Modern Systems Analysis and Design. 2th Edition, Addison Wesley Longman, Inc. 1999.

7. Sommerville. Software Engineering . 6th Edition, Addison- Wasley,2001.


4/33



Khảo sát hiện tr ạng 1 tổ chức

Câu hỏi: Có mấy giai đoạn khảo sát? Mục tiêu

và nội dung mỗi giai đoạn?

Có mấy cách tiếp cận 1 tổ chức?Phương châm và nội dung?

Khảo sát gồm mấy bước? Nội dungmỗi bước là gì?


5/33



Các giai đoạn khảo sát

1. Giai đoạn khảo sát sơ bộ Mục tiêu: có d ự án khả thi phát tri ển hệ thống Nội dung: Xác đị nh chứ c năng chính, các ràng

buộc chính, môi tr ườ ng hệ thống2. Giai đoạn khảo sát chi tiết

Mục tiêu: xác đị nh yêu c ầu c ụ thể cho hệ thống

c ần xây d ự ng Nội dung: thu thậ p thông tin và d ữ li ệu chi ti ết

các bộ phận liên quan đến hệ thống c ần phát

tri ển


6/33



Cách tiếp cận 1 tổ chức

Tổ chức - 1 hệ thống xã hội - kỹ thuậtvới 3 đặc tr ưng: Mô hình tổ chức Mô hình quản lý Hoạt động nghiệp vụ

Chiến lược tiếp cận từ trên xuống (top-down) từ dưới lên (bottom up)

hệ

thống

tổ chức

quản lý nghiệpvụ


7/33



Cách tiếp cận một tổ chức

Nguyên tắc từ trên xuống: Tổ chức: bộ phận cao nhất thấp nhất Quản lý: người quản lý cao nhất thấp nhất Nghiệp vụ: chức năng chung nhất cụ thể

Nguyên tắc từ dưới lên từ chỗ làm việc từ công việc cụ thể từ một người cụ thể tích hợp dần lên


8/33



Sơ đồ tiến trình tiếp cận khảo sát

Khảo sáttổ chức

Khảo sátquản lý

Sơ đồ tổchức

Khảo sátnghiệp vụ

các bộ

phận

Nhân sựbộ phận

vai trò mỗi

người

Chức năngbộ phận

quy tắc

nghiệp vụ

Phác thảo hệthống phát triển

hệ thốngcon 1

hệ thốngcon 2

hệ thốngcon 3

giao di ện

hệ khác,

môi tr ường

Tiếpcận Tổ chức Quản lý Nghiệp vụ


9/33



Các bước khảo sát thu thông tin

1. Thu thập dữ liệu bằng các phương phápkhác nhau

2. Củng cố, bổ sung và hoàn thiện kết quả

3. Tổng hợp kết quả

4. Hợp thức hoá kết quả

phát hiện,thu thập

bổ sung,hoàn thiện

tổng hợp,phân loại

hợp thứchóa


10/33



Các yêu cầu đặt ra

Người phân tích cần: Tính xông xáo

Tính chủ động Sự nghi ngờ Chú ý đến mọi chi tiết Đặt ngược mọi vấn đề

Kết quả cần hình thành theomẫu và các chuẩn mực


11/33



Các dữ liệu cần thu thập

Sơ đồ tổ chức, nhân sự và vai trò Các công việc, trình tự thực hiện,

phương tiện, khối lượng và thời gian

Các qui tắc nghiệp vụ Các loại tài liệu & đặc tr ưng sử dụng Tổ chức, các chính sách & hướng dẫn

Các nguồn lực Các điều kiện môi tr ường Sự mong đợi về hệ thống mới.


12/33



Các khái niệm sử dụng

Ba khái niệm: Công việc – chức năng (function)

Thủ tục - qui tắc nghiệp vụ (business rule) Hồ sơ, tài liệu – Thực thể dữ liệu (data entity )


13/33




Công việc – chức năng Tập các hoạt động có liên quan với nhau diễn

ra trong một phạm vi, có tác động lên dữ liệu

Tên gọi: động t ừ + bổ ng ữ Các mức:

• 1 l ĩ nh v ự c ( area of activities )

•

1 hoạt động ( activity )• 1 nhi ệm v ụ ( task )

• 1 hành động ( action )

Loại hình: thu thậ p, c ậ p nhật, t ạo, x ử lý, truy ền,trình di ễn

1.AAAA

1.1. bbbbb

1.2. cccc 1.2.1. iii

1.2.2. jjj


14/33




Thủ tục - qui tắc nghiệp vụ Những quy tắc, quy định hay hướng dẫn chi

phối các hoạt động của tổ chức nhằm đảm

bảo sự hiệu quả của chúng Có 3 loại:

• Về quản lý: bên trong/ ngoài tổ chức (áp đặt)

• Về tổ chức: có thể thay đổi• Về kỹ thuật: phải tuân thủ, gắn với thiết bị


15/33




Hồ sơ dữ liệu – thực thể dữ liệu 1 đối tượng của thế giới thực mang các dữ liệu

xác đinh: 1thẻ kho, 1chứ ng t ừ , sổ ghi nợ , 1 t ệ p d ữ

li ệu, 1 t ờ séc... Tên: là một danh t ừ

Vai trò: là đầu vào, đầu ra và đối t ượ ng tác độngc ủa các hoạt động nghi ệ p v ụ


16/33



Phương pháp xác định yêu cầu

Phương pháp truyền thống Phỏng vấn (interview)

Quan sát tại chỗ (observe)

Điều tra bằng bảng hỏi (questionnaire) Nghiên cứu các tài liệu, thủ tục

(studying documents)


17/33



Phương pháp xác định yêu cầu

Phương pháp hiện đại Thiết kế ứng dụng liên kết

Hệ thống tr ợ giúp nhóm

Các công cụ CASE

Phương pháp làm bản mẫu


18/33



Phỏng vấn

Hỏi tr ực tiếp người liên quan để thu thông tin

Các yếu tố ảnh hưởng:

Sự chuẩn bị Chất lượng câu hỏi Phương pháp, phương tiện ghi Kinh nghiệm & k hả năng giao tiếp

Cách chính: đơn giản, quan tr ọng nhất

Thu nhiều thông tin, khó tổng hợp


19/33



Phỏng vấn: chuẩn bị

Chuẩn bị Lập danh sách và chọn người cần hỏi Hẹn gặp (đị a đ i ểm, thờ i gian, nội dung ) Tìm hiểu, xác định câu hỏi thích hợp Chuẩn bị các phương tiện hỗ tr ợ (mẫu phỏng

v ấn, máy ghi âm… ) Lập kế hoạch phỏng vấn

http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2007/10/3B9FB322/


20/33



Phỏng vấn: câu hỏi

Câu hỏi Câu hỏi đóng: câu tr ả lời đã xác định Câu hỏi mở: tùy thuộc người tr ả lời Câu hỏi chiến lược/chéo: từ các nội dung

hỏi khác nhau nhằm biết điều nằm sau nó

Cách hỏi Bắt đầu, tìm hiểu với câu hỏi mở Kết thúc, chốt lại với câu hỏi đóng


21/33



Phỏng vấn: mẫu biểu

Lưu đồ công việc

Phiếu phỏng vấn

Người hỏi Người được hỏi

câu hỏi: tr ả lời:

bình luận

Kế hoạch phỏng vấn

Địa điểm Thời gian

Đối tượng Yêu cầu

Chương trình

câu 1 1 phút

tổng thời gian: n phút

câu 2

câu n

2 phút

7 phút

1.nn…

… …

2.nn…


22/33



Phỏng vấn: tiến hành

Tổ chức Nhóm 2 người: 1 hỏi, 1 ghi Phỏng vấn nhóm >> cá nhân

Kinh nghiệm Cần nắm, hiểu thuật ngữ nghiệp vụ, văn hóa Quan sát, lắng nghe, thay đổi thích hợp Tránh hỏi chuyện cá nhân, nội bộ Hỏi ngắn gọn, tr ực tiếp, không áp đặt Từng bước thiết lập sự thân thiện, tin cậy


23/33



Quan sát tại chỗ

Dùng bổ sung và chính xác hóa thông tin Có tính bộ phận, bề ngoài, bị động

Hạn chế về thời gian, phạm vi, đối tượng được quan sát

Nhìn vào đối tượng để thu thông tin Hai cách: tr ực tiếp & qua phương tiện


24/33


Nguy ễn V ăn V ỵ – Nguy ễn th ị Nhật Thanh Điều tra bằng bảng hỏi

Nhanh, r ẻ, dễ tổng kết, có sẵn công cụ Đào tạo người điều tra ít tốn kém Độ chính xác thấp, mang tính trung bình

Sử dụng để thăm dò dư luận, quan điểm,ý kiến chung, đặc tr ưng đại chúng r ộng rãi

Bảng hỏi 3 phần: thông tin chung, câu hỏi, bổ sung Cần soạn thảo, lấy ý kiến, điều tra thử Chọn mẫu điều tra tùy mức yêu cầu chính xác


25/33



Nghiên cứu tài liệu

Bao gồm: Xác định tài liệu, báo cáo chính cần thu thập Phân loại, sao chép, lên danh sách, bổ sung Ghi lại các nội dung chính yếu theo mẫu Phân tích làm nổi bật yêu cầu

Nội dung chú ý: chi tiết về tổ chức, chức năng, nhân sự, nguồn lực

kế hoạch kinh doanh, sản phẩm, chính sách, môi tr ường

công việc, quy trình, thời gian, chi phí, quy tắc hoạt động


26/33


Nguy ễn V ăn V ỵ – Nguy ễn th ị Nhật ThanhThiết kế ứng dụng liên kết - JAD

Nhiều người tham gia phân tích hệ thống tại 1 địađiểm, trong 1 thời gian

Thành phần: lãnh đạo phiên JAD, ng ườ i sử d ụng,

nhà quản lý, nhà tài tr ợ , nhà phân tích hệ thống,các k ỹ thuật viên và đội ng ũ phát tri ển hệ thống

Cho kết quả nhanh, hiệu quả, chính xác Cần người có kinh nghiệm tổ chức & sự

tr ợ giúp của các phương tiện kỹ thuật

Tốn kém thời gian và tiền của


27/33



bảng từ

Chương trình

Máychiếu

tên đại biểu

Sơ đồ tiếntrình xử lý

máy quét

bảng trinhdiẽn

bảngtrinh diẽn

Vấn đềnêu ra

máy in

Phòng họp dành cho phương pháp JAD

Thiết kế ứng dụng liên kết - JAD


28/33



Phương pháp làm mẫu

Người dùng tham gia vào quá trình phát triển &xây dựng mẫu để người dùng đánh giá & sửađổi mỗi khi có thông tin phản hồi

Sử dụng khi: Nhu cầu chưa rõ ràng Nhiều người cùng làm Thiết kế chấp nhận được phức tạp Mong yêu cầu được đặc tả tốt nhất Các công cụ và dữ liệu đã sẵn sàng


29/33



Các phương pháp khác

Hệ thống tr ợ giúp nhóm: tr ợ giúp vi ệc l ư u tr ữ , chia sẻcác d ữ li ệu, ý t ưở ng & thảo luận v ề yêu c ầu c ủa hệthống

Các công cụ CASE: phân tích hệ thống hi ện t ại, phát hi ện, l ư u tr ữ và bi ểu di ễn yêu c ầu nhằm đ áp ứ ng nhữ ng thay đổi c ủa đ i ều ki ện môi tr ườ ng, tìm ra cácmâu thuẫn, bổ sung thi ếu sót


30/33


Nguy ễn V ăn V ỵ – Nguy ễn th ị Nhật ThanhTổng hợp dữ liệu

Tổng hợp dữ liệu trên 3 mặt Theo chức năng

Theo dữ liệu

Theo tiến trình (kết hợp chức năng và dữ liệu)


31/33



Bảng tổng hợp hồ sơ dữ liệu

Tên-vai tròtt Công việc lq

Tổng hợp dữ liệu

Bảng từ điển dữ liệu

tt tên kiểu cỡ đ.dạng l.vực r.buộc

d3 Phiếu xuất: ghihàng xuất

T1

tt tên, mô tả vị trí tần suất h.sơ vào q.tắc nvh.sơ ra

Bảng tổng hợp công việc

T1 Lập đơn hàng: khiđến kỳ,….

d1, d2 d4


32/33



Ký hiệu Ý ngh ĩ a Ký hiệu Ý ngh ĩ a

điểm bắt đầu tiến trình điểm kết thúc tiến trình

công việc thực hiện điểm lựa chọn điều kiện

đườ ng liên kết đườ ng đồng bộ

đơn vi chưc năng hồ sơ dữ liệu

Tổng hợp dữ liệu – tiến trình

Tổng hợp theo tiến trình: biểu đồ hoạt động Các khái niệm sử dụng

tên đk

tên tên


33/33



tr ướ c ngày

thi 1 tháng

1 tu ần saukhi g ử i

tr ướ c ngày

thi đầu tiên 2tu ần

Sự kiện Lãnh đạo khoa Giáo viênPhòng đào tao Sinh viên

tổng hợp ý kiếnphản hồi

vấn đề giải quyếtcó

không

lập lịch thi, chấmthi chính thức

xem thựchiệnxem để

thực hiện

l ị ch ch.thứ c

lập lịch thi,chấm thi dự kiến

xem vàcó ý kiến

xem và cóý kiến

xem và cóý kiến

ý ki ế ný ki ế n

ý ki ế n

l ị ch d ự ki ế n

Dữ liệu

lịch thi,

chấm thidự kiến

lịch thi,chấm thi

chínhthức

Tổng hợp dữ liệu – tiến trình

Documents

3-Khaosat PTTK Ctruc