Χρήση και υποστήριξηΚοινοτήτων Πρακτικής & Μάθησης

Γιώργος Ασημακόπουλος, Φιλόλογος, M. in Ed.,

Επιμορφωτής στις ΝΤ, mathissi@gmail.com

Δρ. Μεταξούλα Μανικάρου, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων,

Επιμορφώτρια στις ΝΤ, manikarou@yahoo.gr

Άξονες συζήτησης – Στόχοι

Α) Κοινότητες Πρακτικής και Μάθησης

Η έννοια της κοινότητας γενικά

Κοινότητες Πρακτικής και Μάθησης: κομβικές έννοιες - ορισμός

Θεωρητικές καταβολές - σύνδεση με θεωρίες μάθησης

Β) Ψηφιακές (digital) / online / εικονικές (virtual) / δικτυακές κοινότητες:

ορισμός

σημασία – τι αλλάζει στις ψηφιακές κοινότητες συγκριτικά με τις φυσικές κοινότητες

Γ) Περιβάλλοντα υποστήριξης των Κ.Π.Μ.

Α) Κοινότητες Πρακτικής και Μάθησης (1)

Η έννοια της κοινότητας (γενικά)

δυναμικό σύνολο ανθρώπων που:

• που συμμετέχουν ενεργά, επικοινωνούν, συνεργάζονται, • έχουν –ενδεχομένως- κοινούς στόχους, αξίες, στάσεις, • μοιράζονται κοινές πρακτικές• λαμβάνουν τις αποφάσεις από κοινού και• αναλαμβάνουν μακροπρόθεσμη δέσμευση για την

ευημερία τους (π.χ. εκπαιδευτική/σχολική κοινότητα)

Α) Κοινότητες Πρακτικής και Μάθησης (2)κομβικές έννοιες

Κοινωνικό κεφάλαιο = τα μέλη συγκροτούν ένα είδος κοινωνικού ιστού/δικτύου, όπου οι μεταξύ τους δεσμοί αποκτούν έναν πιο γενικευμένο χαρακτήρα, π.χ. το πρόβλημα ενός μέλους αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της κοινότητας.

Γνωσιακό κεφάλαιο = η κατανεμημένη γνώση, η επιθυμία για επίλυση των προβλημάτων, η συλλογική προσπάθεια για απάντηση στα ερωτήματα, εμπλουτίζουν τόσο το ατομικό όσο και το κοινό γνωστικό απόθεμα της κοινότητας.

Α) Κοινότητες Πρακτικής και Μάθησης (3)Ορισμός

• Είναι ομάδες ανθρώπων που συμμετέχουν σε μια διαδικασία συλλογικής εκμάθησης.

• Μοιράζονται ένα ενδιαφέρον, ένα πάθος για κάτι, μια κοινή δραστηριότητα και αλληλεπιδρούν, για να μάθουν καλύτερα για αυτό.

• Πρωτεύων ο ρόλος της συλλογικότητας. • Ουσιαστικός παράγων: η παραγωγή νοήματος: νοηματοδότηση της

γνώσης, η αξία, η χρηστικότητά της επαναπροσδιορίζεται συνεχώς για το κάθε μέλος της κοινότητας. Π.χ. παραγωγής & διαμοίρασης της γνώσης:- μια φυλή που μαθαίνει να επιζεί, ‐ μια ζώνη των καλλιτεχνών που επιδιώκουν τις νέες μορφές έκφρασης, ‐ μια ομάδα μηχανικών που εργάζονται στα παρόμοια προβλήματα,‐ κλίκα μαθητών που καθορίζουν την ταυτότητά τους στο σχολείο, ‐ ένα δίκτυο των χειρουργών που ερευνούν τις νέες τεχνικές.

Α) Κοινότητες Πρακτικής και Μάθησης (4)Θεωρητικές καταβολές – σύνδεση με θεωρίες μάθησης

Γνωστικές θεωρίες – εποικοδομισμός (οικοδόμηση της

γνώσης)

Κοινωνιοπολιτισμικές θεωρίες (αλληλεπίδραση)

Θεωρία της Κατανεμημένης Γνώσης (Distributed Cognition theory)

Θεωρία της Δραστηριότητας (Activity theory)

Β) Ψηφιακές (digital) / online / εικονικές (virtual) / δικτυακές κοινότητες (1) Ορισμός

Κοινότητες, οι οποίες στηρίζονται στην ψηφιακά διαμεσολαβημένη επικοινωνία.

Έχουν ψηφιακή υπόσταση.

Υφίστανται χάρη στην ύπαρξη πληροφοριακών δικτύων.

Λειτουργούν χάρη στα δίκτυα Η/Υ.

Παράδειγμα Κοινότητας Πρακτικής: ορισμένοι Φιλόλογοι της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Β) Ψηφιακές (digital) / online / εικονικές (virtual) / δικτυακές κοινότητες (2)

• Διαμεσολαβημένη λειτουργία = Πολλές από τις κοινότυπες διαδικασίες κοινωνικής αλληλεπίδρασης μετασχηματίζονται, μέσω του Η.Υ, στα ψηφιακά τους ισοδύναμα

• Βασικός παράγων μάθησης (γνωσιακό κεφάλαιο)• Ουσιαστικότερος παράγων για την παραγωγή νοήματος (νοηματοδότηση της γνώσης).• Νέοι ρόλοι (κατόχου, διαμεσολαβητή, διαχειριστή) και παύουν οι ρόλοι (κοινωνικοί)

που είχαν ύπαρξη στις «φυσικές κοινότητες»• Η ίδια μας η ταυτότητα επηρεάζεται βαθιά. • Ορισμένες από τις online κοινότητες είναι πολύ μεγάλες.• Η θεματική των online κοινοτήτων είναι ποικίλη, ώστε να ικανοποιεί ένα τεράστιο

εύρος ενδιαφερόντων.• Οι κοινότητες στις οποίες κάνει κάποιος εγγραφή (άρα αυτοβούλως και ρητά

αποφασίζει να συμμετάσχει με συστηματικό τρόπο) και ακολουθεί συγκεκριμένες προδιαγραφές για την επικοινωνία μέσα σ’ αυτές, είναι σημαντικές για την εκπαιδευτική κοινότητα.

Σημασία – Τι αλλάζει στις ψηφιακές κοινότητες συγκριτικά με τις φυσικές κοινότητες

Γ) Ψηφιακά περιβάλλοντα - εργαλεία

• Σύγχρονη επικοινωνία με ήχο, βίντεο κλπ (π.χ. Skype, Live Messenger)

• Σύγχρονη επικοινωνία με κείμενο (π.χ. πλατφόρμες που υποστηρίζουν άμεση γραπτή επικοινωνία – chat, λ.χ. Facebook chat, Google chat)

• Συστήματα που υποστηρίζουν τη σύγχρονη επικοινωνία μεταξύ ενός σχετικά μεγάλου αριθμού συμμετεχόντων, απομακρυσμένων μεταξύ τους (π.χ. Elluminate)

• Ασύγχρονη επικοινωνία με βάση «ομίλους ψηφιακών συζητήσεων» (discussion lists) ή με βάση e-fora

Γ) Ψηφιακές (digital) / online / εικονικές (virtual) / δικτυακές κοινότητες (3) - Δυνατότητες (α)

• Επικοινωνία χωρίς όρια χρονικά ή γεωγραφικά: σύγχρονη/ασύγχρονη – κειμενική/πολυμεσική – με ήχο/βίντεο μόνο δύο άτομα ή ολόκληρη ομάδα / ένας προς πολλούς ή πολλοί προς πολλούς.

• Πληροφόρηση (και μάλιστα στοχευμένη) ανάλογα με τη φύση της online κοινότητας.

• Διαμοιρασμός και συνεργατική επεξεργασία διαφόρων ντοκουμέντων, με ελεγχόμενη πρόσβαση. Επίσης, διαμοιρασμός ψηφιακών πόρων (π.χ. Bookmarks – del.icio.us).

• Σχεδίαση και υλοποίηση ομαδοσυνεργατικών projects – ειδικά για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Γ) Ψηφιακές (digital) / online / εικονικές (virtual) / δικτυακές κοινότητες (3) - Δυνατότητες (β)

• Η σημασία των on line κοινοτήτων πολύ μεγάλη, ώστε σήμερα γίνεται αναφορά για κοινωνική δικτύωση.

• Τα νέα περιβάλλοντα έχουν επιφέρει αλλαγές στον τρόπο διάθεσης των πόρων του Διαδικτύου και έχει επινοηθεί ο όρος Web 2.0.

• Εργαλεία δικτύωσης για εκπαιδευτική χρήση Google Apps for Education

http://www.google.com/enterprise/apps/education/ Google Earth

http://earth.google.com/ Εννοιολογικοί χάρτες

http://cmap.ihmc.us/ κ.λπ.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας