Τα2ιδεύ3υμε στη μαγευτική φύση, στ3 β3υ1ό και στη ...skouprakaterina.weebly.com/uploads/5/8/9/3/58932293/10...Το βράδυ κοιμάμαι στο

Στη γη και στη θάλασσα

Ταξιδεύουμε στη μαγευτική φύση, στοβουνό και στη θάλασσα. Κάνουμε βόλτες σεκήπους σπιτιών στην εξοχή. Γινόμαστε φίλοιμε τα ζώα.

Σπίτι με κήπον

Γάτος από σπίτι ζητά νέα οικογένεια

Οι ακροβάτες της θάλασσας

2

3

1

Γη και θάλασσα

Οι μικροί ταξιδιώτες

4

5ανεβαίνουν στο βουνό

Φωτ/φία: Γ. Παπαδόπουλος-Τετράδης, περ. ΓΕΩ, της εφημ. Ελευθεροτυπία

2NEO045-062_MATHITIG΄.3.(1o) 20,5 27/2/2013 4:44 μμ Page 45

Σπίτι με κήπον

Ήθελα να ’χω ένα σπίτι εξοχικόμ’ έναν πολύ μεγάλο κήπο - όχι τόσογια τα λουλούδια, για τα δέντρα, και τες πρασινάδες(βέβαια να βρίσκονται κι αυτά· είν’ ευμορφότατα*)αλλά για να ’χω ζώα. Α να ’χω ζώα!Τουλάχιστον επτά γάτες - οι δυο κατάμαυρες,και δυο σαν χιόνι κάτασπρες, για την αντίθεση.Έναν σπουδαίο παπαγάλο, να τον αγροικώ*να λέγει πράγματα μ’ έμφαση και πεποίθησην*.Από σκυλιά, πιστεύω τρία θα μ’ έφθαναν.Θα ’θελα και δυο άλογα (καλά είναι τ’ αλογάκια).Κι εξάπαντος* τρία, τέσσερα απ’ τ’ αξιόλογατα συμπαθητικά εκείνα ζώα, τα γαϊδούρια,να κάθονται οκνά*, να χαίροντ’ οι κεφάλες των.

Κωνσταντίνος Καβάφης, Άπαντα Ποιητικά, εκδ. Ύψιλον

Φωτ/φ

ία: R.

Meaz

za/ON

LOCA

TION,

περ. Γε

ωτρόπι

ο, της

εφημ

. Ελευ

θεροτυ

πία

* ευμορφότατα: πάρα πολύ όμορφα * εξάπαντος: οπωσδήποτε * αγροικώ: ακούω * οκνά: τεμπέλικα* μ’ έμφαση και πεποίθησην: έντονα και με σιγουριά

46


Ξεκλειδώνω το κείμενοΓιατί ο κήπος πρέπει να είναι μεγάλος και το σπίτι να βρίσκεται στην εξοχή;

Γράψε τα χαρακτηριστικά των ζώων του κήπου.

Βρες πόσοι στίχοι αναφέρονται σε κάθε ζώο στο ποίημα που διάβασες. γάτες δύο στίχοιπαπαγάλος ............................................σκυλιά ............................................άλογα ............................................γαϊδούρια ............................................

Σε ποιο ζώο αφιερώνονται οι περισσότεροι στίχοι και γιατί;................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Σχεδιάζω και συζητώΣε συνεργασία με τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριές σου, σχεδίασε σε λευκό χαρτί τουμέτρου το σπίτι του ποιήματος με τον κήπο του. Σχεδίασε δέντρα, λουλούδια ή ζώα στηθέση που επιθυμείς.

Ποιο από τα ζώα που αναφέρονται στο ποίημα συμπαθείς περισσότερο;Γιατί;

1

2

3

4

5

6

GG Ζώα GG Χαρακτηριστικάγάτες

παπαγάλος

γαϊδούρια

Στη γη και στη θάλασσα • ΓΛΩΣΣΑ Γ´ ΔHMOTIKOY 47


Φαντάζομαι και παίζωΔιάλεξε ένα από τα ζώα του κήπου. Με τους συμμαθητές σου που συμπαθούν το

ίδιο ζώο φτιάξε μια ομάδα. Πήγαινε με την ομάδα σου σ’ έναν χώρο της αίθουσας,όπου μπορείς να κινηθείς άνετα. Ο καθένας παίζει τον ρόλο του σύμφωνα με τιςοδηγίες του δασκάλου.

Η κάθε ομάδα συζητά και παρουσιάζει ένα στιγμιότυπο από τη ζωή του ζώου πουέχει διαλέξει (εκφράστε την άποψή σας: πώς τα περνάτε; συμβιώνετε καλά μετα υπόλοιπα ζώα; τι δυσκολίες αντιμετωπίζετε;).

Έπειτα από χρόνια. . .

Τα χρόνια έχουν περάσει και ο πληθυσμός των ζώων του κήπου έχει αυξηθεί. Οιδιοκτήτης του σπιτιού θέλει να μεταφέρει ορισμένα ζώα σε άλλο μέρος. Γι’ αυτόν τονλόγο κάνετε γενική συνέλευση και συζητάτε το θέμα. Τι θα προτείνετε στον ιδιοκτήτητου σπιτιού;

Η κάθε ομάδα γράφει τις προτάσεις της σε χρωματιστό χαρτί και στο τέλος τις υπο-γράφει. Όλη η ομάδα διαβάζει με το κατάλληλο ύφος αυτές τις προτάσεις και τις πα-ραδίδει στον δάσκαλο, που παίζει τον ρόλο του ιδιοκτήτη.

Παρατηρώ και μαθαίνω

7

8

9

Πρόσεξες ότι κάποιες λέξεις του ποιήμα-τος έχουν χάσει κάποιο γράμμα και στηθέση του υπάρχει το σημαδάκι ’ ;

Το σημαδάκι ’ λέγεται απόστροφος και μπαίνει ότανχάνεται το πρώτο ή το τελευταίο γράμμα μιας λέξης.Έτσι, ακούγονται καλύτερα οι λέξεις.

Ήθελα να ’χω ένα σπίτι εξοχικόμ’ έναν πολύ μεγάλο κήπο.

10

48


Παίζω με τις λέξειςΠαρατήρησε τις παρακάτω αγγελίες και διαφημίσεις και γράψε τις λέξεις που έχουν την ίδια σημασία με τη λέξη «σπίτι». Μην ξεχάσεις να γράψεις τις λέξεις αυτές μαζί με το άρ- θρο.

Γράφω σωστάAντικαθιστώ τις εικόνες με λέξεις του ποιήματος.

Ήθελα να ’χω τουλάχιστον επτά .......................................... , έναν σπουδαίο

............................... , τρία ............................ , δύο .............................

και τρία τέσσερα .................................. .

Θυμήσου τις λέξεις του ποιήματος. το σπίτι, ο κήπος, τα ζώα, ο σκύλος, το γαϊδούρι, συμπαθητικός -ή -ό

Κύθνος. Πωλειται πέτρινη,παραδοσιακή κατοικία, δίπλαστη θάλασσα. Τηλέφωνο γιαπληροφορίες...

Καλαμπάκα. Πωλειται

οικία επιπλωμένη, σε

καλή κατάσταση, με

θέα τους βράχους

των Μετεώρων.

Αποκτήστε κι εσείςτο δικό σας σπι-τικό! Στην Τράπεζάμας θα βρείτε τοχαμηλότερο επιτό-κιο για δάνειοπρώτης κατοικίας.

Οι λέξεις που έχουν παρόμοια σημασία λέγονται συνώνυμες.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

το σπίτι

11

12

13


2NEO045-062_MATHITIG΄.3.(1o) 20,5 5/3/2013 10:37 πμ Page 49

Γάτος από σπίτι ζητά νέα οικογένεια

είμαι ένας κατοικίδιος γάτος έξι μηνών. Η μαμά μου με φωνάζει «Μιάαρ», αλλά η ταυτό-τητα στον λαιμό μου γράφει «Μάρκος». Έχω τρεις αδερφούλες και ζω προς το παρόν σε έναμικρό σπίτι με κήπο. Η μαμά λέει ότι ανήκουμε στην ίδια οικογένεια με άλλες μεγάλες γάτες,όπως οι τίγρεις, τα λιοντάρια και οι λεοπαρδάλεις, αλλά εγώ δεν την πολυπιστεύω.

Έχω καφετί φουντωτό τρίχωμα με γκρίζες ραβδώσεις στο κεφάλι,στη ράχη και στα μπροστινά μουπόδια. Τα μάτια μου είναι γκρι-ζοπράσινα και έχω μεγάλα,μυτερά αυτιά και περιποιημέναμουστάκια.

Όταν ήμουν μωρό, τρεφό-μουν με το γάλα της μαμάς μου.Τώρα προτιμώ τις γατοτροφέςμε κοτόπουλο και ψάρι.

Μου αρέσουν τα χάδια καιοι αγκαλιές, αλλά δε θέλω ναμου πειράζουν τα αυτιά και τηνουρά. Όταν θυμώνω ή φοβά-μαι, χώνομαι κάτω από τονκαναπέ. Το αγαπημένο μουπαιχνίδι είναι να παλεύω με τααδέρφια μου και να κυνηγώ μιαμπάλα που έχει μέσα της ένα κουδουνάκι. Όταν βρίσκω ευκαιρία, σκαρφαλώνω στα κάγκελακαι τα δέντρα της αυλής. Μου αρέσουν η ήσυχη ζωή και το χουζούρεμα, αλλά δε λέω όχι στιςνυχτερινές βόλτες. Το βράδυ κοιμάμαι στο καλάθι μου, αλλά τις ζεστές μέρες μού αρέσεινα ξαπλώνω στις καρέκλες της βεράντας. Έχω μάθει από μικρός να είμαι καθαρός και ναχρησιμοποιώ για τουαλέτα ένα κουτί με άμμο. Είμαι υγιέστατος και έχω κάνει όλα μου ταεμβόλια.

Μεγάλωσα όμως και είναι πια καιρός να αποχωριστώ τους δικούς μου. Ποιος από σας θαήθελε για παρέα ένα χαριτωμένο γάτο με καλούς τρόπους;

Συγγραφική ομάδα

Φωτ/φ

ία: απ

ό εφη

μ. me

tro

50


Ξεκλειδώνω το κείμενοΟ Μάρκος συστήνει τη δική του οικογένεια. Τι γνωρίζεις γι’ αυτή;

Η μαμά του Μάρκου εξηγεί πως οι γάτες ανήκουν και σε μια άλλη οικογένεια. Τι εννοεί;

Υπογράμμισε στο κείμενο λέξεις και φράσεις που μας πληροφορούν για την εξωτερική εμφάνιση του Μάρκου.

Τι αρέσει και τι δεν αρέσει στον Μάρκο;

Συζήτησε με τον διπλανό ή τη διπλανή σου και ανακοίνωσε στην τάξη τι θα άλλαζε στην περιγραφή των συνηθειών και της συμπεριφοράς του Μάρκου, αν ήταν ένας αδέσποτος γάτος.

Γράφω τίτλουςΑριθμήστε τις παραγράφους του κειμένου και γράψτε έναν τίτλο για καθεμιά.1η..............................................................................................................................................................2η..............................................................................................................................................................3η..............................................................................................................................................................4η..............................................................................................................................................................5η..............................................................................................................................................................

Παρατηρώ και μαθαίνωΒρες στο κείμενο τις παρακάτω προτάσεις και συμπλήρωσε τις λέξεις που λείπουν.

1

2

3

4

5

6

7

Όταν θέλουμε να μιλήσουμε γενικά και αόριστα γιακάποιον γάτο, κάποια μπάλα, κάποιο σπίτι, χρησι-μοποιούμε το αόριστο άρθρο: ένας, μία, ένα.

Είμαι ............. κατοικίδιος γάτος έξι μηνών.Το αγαπημένο μου παιχνίδι είναι να κυνηγώ ........... μπάλα.Ζω προς το παρόν σε ......... μικρό σπίτι με κήπο.



Παίζω με τις λέξειςΤαίριαξε τις παροιμίες με τις εικόνες.

Γράφω σωστάΝα αντιγράψεις σωστά την τρίτη παράγραφο του κειμένου.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Θυμήσου τις λέξεις του κειμένου. ο αδερφός, η αυλή, κατοικίδιος -α -ο, πειράζω,θυμώνω, σκαρ φαλώνω

8

9

Τα ουσιαστικά που συμπλήρωσες, απαντώντας στην ερώτηση (τι;), βρίσκονται σε πτώση αιτιατική.

Προτιμώ (τι;) ................................................................Δε θέλω να μου πειράζουν (τι;) ....................................και (τι;) ...........................................

Τρώγονται σαν τονσκύλο με τη γάτα.

Λείπει ο γάτος και χορεύουν τα ποντίκια.

Πάλι τσακώνονται!

10

52 Στη γη και στη θάλασσα • ΓΛΩΣΣΑ Γ´ ΔHMOTIKOY


Ταξιδεύοντας στις ελληνικές θάλασσες, ίσωςέχετε δει δελφίνια να συνοδεύουν το καράβιπαίζοντας με τα κύματα. Υπάρχουν διάφο-ρα είδη δελφινιών, τα οποία ζουν σε όλεςτις θά λασσες της γης. Ξεχωρίζουν απότο πτερύγιο της ράχης τους, που μοιά-ζει με μισοφέγγαρο, και από το σχήματων σαγονιών τους, που δίνει τηνεντύπωση πως χαμογελούν. Το δυνατότους σώμα έχει μήκος δύο με τέσσεραμέτρα. Το δέρμα τους είναι λείο και έχεισυνήθως χρώμα γκρίζο.

Τα δελφίνια, επειδή δεν είναι ψάρια αλλά θηλαστι-κά, ανεβαίνουν στην επιφάνεια του νερού για να ανα-πνεύσουν. Το μοναδικό τους ρουθούνι, ο φυσητήρας, βρίσκεται ψηλά στο κεφάλι τους. Κολυ-μπούν με μεγάλη ταχύτητα και καταδύονται σε μεγάλα βάθη. Αγαπημένες τους λιχουδιές είναιτα μικρά ψάρια, τα καλαμάρια και οι σουπιές.

Τα δελφίνια, οι ακροβάτες της θάλασσας, χαίρονται να βουτούν, να πηδούν ψηλά και ναπαραβγαίνουν στο κολύμπι ακόμα και με μεγάλα πλεούμενα. Μερικές φορές τα δελφίνια έρχο-νται κοντά στους ανθρώπους για συντροφιά. Δεκάδες ιστορίες λέγονται για δελφίνια που έχουνσώσει ναυαγούς ή έχουν οδηγήσει βάρκες που είχαν χαθεί στην καταιγίδα.

Τα δελφίνια ζουν σε ομάδες και γεννούν ένα μωρό κάθε ένα με δύο χρόνια. Ζουν 20 ως 40χρόνια και έχουν ελάχιστους φυσικούς εχθρούς. Ο αριθμός τους όμως στη Μεσόγειο θάλασ-σα έχει μειωθεί σημαντικά. Κύριες αιτίες: η θαλάσσια ρύπανση και τα δίχτυα των ψαράδων,που τα παγιδεύουν κάτω από το νερό.

Συγγραφική ομάδα

Φωτ/φία: αρχείοΔελφίς

Οι ακροβάτες της θάλασσας

Πηγή:

φυλλά

διο W

WF

κοινό δελφίνι

σταχτοδέλφινο

ρινοδέλφινοζωνοδέλφινο

Τα τέσσερα είδη δελφινιών που συναντούμε στις ελληνικές θάλασσες

53


Ξεκλειδώνω το κείμενοΓιατί στον τίτλο του κειμένου τα δελφίνια ονομάζονται ακροβάτες της θάλασσας;

Διάβασε τις παρακάτω ιστορίες με πρωταγωνιστές τα δελφίνια και απάντησε στις ερωτή-σεις.• Πώς συμπεριφέρονται τα δελφίνια στις δύο ιστορίες;• Ποια ιστορία είναι ένα σύγχρονο πραγματικό γεγονός και ποια ανήκει στην αρχαία ελληνι-

κή μυθολογία;

1

2

Ένα δελφίνι έσωσε δεκατετράχρονο αγόρι από πνιγμόστην Αδριατική θάλασσα, ωθώντας το προς στην επιφά-νεια και μεταφέροντάς το σε παραπλέον σκάφος. Το παιδίπου δεν μπορούσε να κολυμπήσει είπε ότι έπεσε από τοσκάφος, καθώς έκανε ιστιοπλοΐα με τον πατέρα του στονκόλπο της Μανφρεδόνιας. Το δελφίνι ζει στα νερά του κόλ-που για χρόνια, λένε οι ντόπιοι, και το έχουν ονομάσει«Φίλιππο».

Ιταλία (Πρακτορείο Ειδήσεων Ρόιτερ)

Λέγεται πως τα δελφίνια αγαπούν τη μουσική. Όταν ο μεγάλος κιθαρωδός

της αρχαιότητας Αρίωνας επέστρεψε με πλοίο από μουσικούς αγώνες στη

Σικελία, έπεσε θύμα ληστών. Αυτοί, αφού τον λήστεψαν, ήθελαν να τον πετά-

ξουν στη θάλασσα. Ο Αρίωνας ζήτησε να τραγουδήσει προηγουμένως με τη

λύρα του. Η μουσική του γοήτευσε τόσο τα δελφίνια, ώστε ακολούθησαν το

πλοίο. Όταν οι ληστές έριξαν τον Αρίωνα στη θάλασσα, ένα από τα δελφίνια

πήρε τον κιθαρωδό στην πλάτη του και τον οδήγησε σώο στη στεριά.

Παιδική Εγκυκλοπαίδεια ΑΛΦΑ

Κόλπος Μανφρεδόνιας

Σικελία

ΙΤΑΛΙΑ

Φωτ/φ

ία: D.

Altan/

ISSAR

IS, περ

. ΓΕΩ

Δελφίνι και αναβάτης, 475-450 π.Χ., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Δελφίνι σώζει αγόρι από πνι γμό

54



Παίζω με τις λέξειςΤι φανερώνει η λέξη δελφίνι στις παρακάτω προτάσεις;Με «ιπτάμενο δελφίνι» μεταφέρθηκε ασθενής από τη Σκόπελο στον Βόλο.Ένα δελφίνι βρέθηκε χτες τραυματισμένο στο λιμάνι της Μήλου.Ψαροταβέρνα «το Δελφίνι». Απολαύστε τα πιο φρέσκα θαλασσινά παρατηρώντας απότη βεράντα μας τα δελφίνια του Αμβρακικού κόλπου.• Πού θα μπορούσες να διαβάσεις ή και να ακούσεις τις παραπάνω προτάσεις;

Γράφω σωστάΣυμπλήρωσε το κείμενο.

Σχημάτισε δύο οικογένειες με τις παρακάτω λέξεις.κολυμπώ, ψάρι, κολύμπι, ψαρεύω, ψαρόβαρκα, κολυμβητής

3

4

5

Τα δελφίνια ζουν σε όλες τις θάλασσες της γης.

Όταν μιλάμε για πολλές, γράφουμε το άρθρο τις.Όταν μιλάμε για μία, γράφουμε το άρθρο της.

Τα άρθρα τις και της γράφονται διαφορετικά.

Ο αριθμός των δελφινιών στη Μεσόγειο θάλασσα έχει μειωθεί σημαντικά.Κύριες αιτίες: .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .



Η γη είναι καλή με τους χειμώνες της, τα δάση,τις μεγάλες πολιτείες, τα χωράφια, τα εργοστάσια…Η θάλασσα είναι καλή με τα υπερωκεάνια, τα κοπάδια τα χέλια που ψάχνουν τις πόρτες των ποταμιών,με τις βαρκούλες στα μικρά λιμάνια, τις φουρτούνες, τα πουλιά που χτενίζουν τα άγρια μαλλιά της… Δες τα παιδιά καθώς τις ζωγραφίζουνμ’ ένα χοντρό καταγάλαζο κραγιόνι.Η γη κι η θάλασσα μητέραενώνουν τους ανθρώπους.

Απόσπασμα από το ποίημα του Τίτου Πατρίκιου «Γη και θάλασσα», στο βιβλίο Ποιήματα Ι, 1943-1953, εκδ. Κέδρος

Γη και θάλασσα

Δ1 τά

ξη, 1ο

Δημ.

Σχ. Πα

ροικιά

ς Πάρ

ου, α

πό έκ

δοση

του Υ

πουρ

γείου

Αιγαί

ου

56


Ξεκλειδώνω το κείμενοΠοιες εικόνες μπορείς να φανταστείς διαβάζοντας το ποίημα; Ζωγράφισε μία από αυτές συνοδεύοντάς τη με στίχους του ποιήματος.

Τι είναι οι πόρτες των ποταμιών;

Πώς ενώνουν τους ανθρώπους η γη και η θάλασσα;


1

2

3

Στο ποίημα πρόσεξα ότι υπάρχουν τρεις τελείες (…) και το σημάδι (,). Σε τι μας βοηθούν;

Η γη είναι καλή με τους χειμώνες της, τα δάση,τις μεγάλες πολιτείες, τα χωράφια, τα εργοστάσια…

Με τα αποσιωπητικά (…) σταματάμε μια πρόταση επειδήαυτός που τη διαβάζει θα καταλάβει ποια είναι η συνέχεια. Συχνάσταματάμε έτσι την πρόταση επειδή νιώθουμε έντονα συναι-σθήματα γι’ αυτό που λέμε.

Με το κόμμα (,) σταματάμε λιγάκι τη φωνή μας μέσα στην πρό-ταση, όταν θέλουμε να χωρίσουμε λέξεις ή φράσεις που είναι στησειρά. Κόμμα βάζουμε και σε μικρότερες προτάσεις που εξηγούνκάτι μέσα σε μια μεγαλύτερη πρόταση.



Παίζω με τις λέξειςΠαρατήρησε τις παρακάτω εικόνες και γράψε ένα επίθετο το οποίο θα περιγράφει τη θάλασσα σε αυτές.

............................................. .............................................. ............................................

«Χτες με ρώτησε η δασκάλα για τα δελφίνια κι εγώ, επειδή δεν είχα διαβάσει, τα έκανα θάλασσα».

• Στο παραπάνω κείμενο η φράση «τα έκανα θάλασσα» σημαίνει:α. Μίλησα για τη θάλασσα.β. Δεν έδωσα σωστή απάντηση.γ. Απάντησα σωστά, τέλεια.

• Διηγήσου ένα περιστατικό από τη ζωή σου (στο σχολείο, στο σπίτι, στις δραστηριότητέςσου) όπου «τα έκανες θάλασσα».

Γράφω σωστάΓράψε δύο στίχους από το ποίημα που σου αρέσουν περισσότερο.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Βάλε σε αλφαβητική σειρά τις παρακάτω λέξεις του ποιήματος.γη, θάλασσα, ποτάμι, ενώνω, πολιτεία

..............................................................................................................................................................

4

5

6

7

Φωτ/φ

ία: Φυ

λλάδιο

Ευρω

παϊκή

ς Επιτ

ροπή

ς

Φωτ/φ

ία: Γ.

Κλάπα

ς / ΕΟ

Τ

Φωτ/φ

ία: Χ.

Καζόλ

ης

58 Στη γη και στη θάλασσα • ΓΛΩΣΣΑ Γ´ ΔHMOTIKOY


Οι μικροί ταξιδιώτες ανεβαίνουν στο βουνό

Σαν έφτασαν σε μια ράχη, τους καλωσόρισε οκρύος αέρας. Αυτός ο αέρας είχε περάσει από κάθεκορφή και κάθε λαγκαδιά. Τον πήραν με βαθιά ανα-πνοή.

Πουλάκια με άσπρη τραχηλιά κουνούσαν την ουράτους στους θάμνους κι ύστερα έφευγαν με γοργόλαρυγγισμό. Ένα κατσίκι κατάμαυρο έστεκε στηνκόψη του βράχου.

Οι βράχοι σχημάτιζαν σχήματα σαν θεόρατασπίτια, που δεν ξέρεις ποιος τα κατοικεί. Οι γκρεμοίήταν φυτεμένοι με πουρνάρια και κουμαριές. Αλλούκατέβαιναν γυμνοί και απότομοι, σαν να τους είχεςκόψει με σπαθί.

Ο βράχος απάνω στον βράχο, ο λόφος απάνωστον λόφο σχημάτιζαν το βουνό. Πελώρια ήταν όλα.Και σ’ αυτό το ύψος ανέβαινε με στροφές, όλο ανέ-βαινε, ο δρόμος.

Ευτυχισμένοι σε τούτο το θέαμα οι μικροί ταξι-διώτες, κοίταξαν προς τις κορφές. Ένας τους φώνα-ξε: «Γεια σας, ψηλά βουνά!».

Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Τα ψηλά βουνά, εκδ. Εστία

τίτλος:…………………………………….....…

…………………………………………….....…………

τίτλος:…………………………………………

……………………………...…………………………τίτλος:…………………………………………

……………………………………………………...…

Φωτ/φ

ία: Χ.

Κατσά

ρα, π

ερ. ΓΕ

Ω, της

εφημ

. Eλευ

θεροτυ

πία

Φωτ/φ

ία: Γ. Π

απαδ

όπου

λος-Τε

τράδη

ς, περ.

ΓΕΩ,

της εφ

ημ. E

λευθερ

οτυπία

Φωτ/φ

ία: Γ. Π

απαδ

όπου

λος-Τε

τράδη

ς, περ.

ΓΕΩ,

της εφ

ημ. E

λευθερ

οτυπία

59


Ξεκλειδώνω το κείμενοΔιάλεξε φράσεις και προτάσεις του κειμένου που θα μπορούσες να βάλεις για τίτλο στιςφωτογραφίες.

Άλλες φορές το βλέμμα των ταξιδιωτών κοιτάζει ψηλά και άλλες φορές προς τα κάτω.Σημείωσε τι βλέπουν κάθε φορά.

Προς τα πάνω: .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Προς τα κάτω: ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Με τι μοιάζουν οι βράχοι;...............................................................................................................................................................

Πώς νιώθουν στην εκδρομή τους οι μικροί ταξιδιώτες;...............................................................................................................................................................

Γράφω τίτλουςΑριθμήστε τις παραγράφους του κειμένου και γράψτε έναν τίτλο για καθεμιά.

1η ..........................................................................................................................................................

2η ..........................................................................................................................................................

3η ..........................................................................................................................................................

4η ..........................................................................................................................................................

5η ..........................................................................................................................................................

1

2

3

4

5

60


Παίζω με τις λέξειςΒρες και υπογράμμισε στο κείμενο τις παρακάτω λέξεις. Έπειτα γράψε δίπλα από την κά-θε λέξη μία συνώνυμή της από την απέναντι λίστα λέξεων:

τραχηλιά ........................................................................

λαρυγγισμός .................................................................

λαγκαδιά ........................................................................

γοργός ............................................................................

θεόρατος .......................................................................

ράχη ...............................................................................

κόψη ...............................................................................

Γράφω σωστάΣυμπλήρωσε τα λόγια του μικρού ταξιδιώτη από την τελευταία παράγραφο του κειμένου.

Ευτυχισμένοι σε τούτο το θέαμα οι μικροί ταξιδιώτες, κοίταξαν προς τις κορφές.

Ένας τους φώναξε: ............................................................................................................................

Βάλε σε αλφαβητική σειρά τις παρακάτω λέξεις του κειμένου.γκρεμός, βράχος, αέρας, βουνό, λόφος, θάμνος, λαγκαδιά...............................................................................................................................................................

6

7

8

κοιλάδαλαιμός

κελάηδημα

πελώριος

γρήγοροςάκρη��

πλαγιάοροσειρά

Φωτ/φ

ία: Χ.

Καζόλη

ς, από

το βιβ

λίο Λή

μνος:

Εικόνε

ς και φ

ύση



Λεξιλόγιο• Γράψε σε κάθε κουτί τα επίθετα που ταιριάζουν. Μπορείς να επιλέξεις επίθετα από τον πα-

ρακάτω πίνακα ή να βρεις και δικά σου.

• Συμπλήρωσε τις παρομοιώσεις με το όνομα του κατάλληλου ζώου.

Γρήγορη σαν .................................... Περπατάει αργά σαν ....................................Δυνατός σαν .................................... Κολυμπάει σαν ....................................Πονηρή σαν .................................... Γλιστράει σαν ....................................

άγριος -α -ογέρικος -η -ογρήγορος -η -οέξυπνος -η -οευρύχωρος -η -οευωδιαστός -ή -όήμερος -η -οκατοικίδιος -α -ομεγάλος -η -οόμορφος -η -οπέτρινος -η -οωραίος -α -ο

Σπίτι

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Δελφίνι

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Γάτα

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Κήπος

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

62


Documents

Τα2ιδεύ3υμε στη μαγευτική φύση, στ3 β3υ1ό και στη ...skouprakaterina.weebly.com/uploads/5/8/9/3/58932293/10...Το βράδυ κοιμάμαι στο