Upload
ruben-willems
View
219
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
2.2.11 © 2002 by Prentice Hall
Hoofdstuk
22Informatiesystemen Informatiesystemen
binnen de binnen de ondernemingonderneming
2.2.22 © 2002 by Prentice Hall
Na dit hoofdstuk ben je in staat om:Na dit hoofdstuk ben je in staat om:
© 2002 by Prentice Hall
- dde rol van de zes belangrijkste typen e rol van de zes belangrijkste typen informatiesystemen in organisaties en hun informatiesystemen in organisaties en hun onderlinge relaties te analyseren;onderlinge relaties te analyseren;
- dde typen informatiesystemen te beschrije typen informatiesystemen te beschrij--ven ven die de belangrijkste functionele gebieden die de belangrijkste functionele gebieden van het bedrijfsleven ondersteunen;van het bedrijfsleven ondersteunen;
- dde relatie tussen organisaties, informatiee relatie tussen organisaties, informatie--systemen en bedrijfsprocessen, inclusief de systemen en bedrijfsprocessen, inclusief de processen voor relatiebeheer en supply processen voor relatiebeheer en supply chain management, aan te geven;chain management, aan te geven;
2.2.33 © 2002 by Prentice Hall
Na dit hoofdstuk ben je in staat om:Na dit hoofdstuk ben je in staat om:
- uuit te leggen hoe enterprisesystemen en it te leggen hoe enterprisesystemen en netwerken binnen bedrijfstakken nieuwe netwerken binnen bedrijfstakken nieuwe efficiëntere processen voor onderneefficiëntere processen voor onderne--mingen ontwikkelen;mingen ontwikkelen;
- dde voordelen en beperkingen van e voordelen en beperkingen van enterprisesystemen en netwerken binnen enterprisesystemen en netwerken binnen bedrijfstakken te evalueren.bedrijfstakken te evalueren.
© 2002 by Prentice Hall
2.2.44 © 2002 by Prentice Hall
ManagementuitdagingenManagementuitdagingen • Belangrijke systeemapplicaties binnen de Belangrijke systeemapplicaties binnen de
organisatieorganisatie • Systemen vanuit een functioneel Systemen vanuit een functioneel
perspectiefperspectief • Integratie van functies en Integratie van functies en
bedrijfsprocessenbedrijfsprocessen
2.2.55 © 2002 by Prentice Hall
ManagementuitdagingenManagementuitdagingen1.1. IntegratieIntegratie
2.2. De reikwijdte van het denkpatroon van De reikwijdte van het denkpatroon van managersmanagers
2.2.66 © 2002 by Prentice Hall
Typen informatiesystemenTypen informatiesystemenType informatiesysteemType informatiesysteem Groepen die Groepen die
worden bediendworden bediend Strategisch niveauStrategisch niveau Hoger managementHoger management
ManagementniveauManagementniveau MiddenmanagementMiddenmanagement
Operationeel Operationeel Operationeel Operationeelniveauniveau managementmanagement
KennisniveauKennisniveau Kennis- en Kennis- en gegevens-gegevens-verwerkersverwerkers
Verkoop ProductieVerkoop Productie FinanciënFinanciën Boekh. Boekh. PPers.-ers.- & marketing & marketing zaken zaken
2.2.77 © 2002 by Prentice Hall
De zes belangrijkste typen De zes belangrijkste typen informatiesystemeninformatiesystemen
• Transactieverwerkingssystemen (TPS – transaction processing Transactieverwerkingssystemen (TPS – transaction processing systems)systems)
• KantoorsystemenKantoorsystemen• Kennisverwerkingssystemen (KWS – Kennisverwerkingssystemen (KWS –
knowledge work systems)knowledge work systems)• Beslissingsondersteunende systemen Beslissingsondersteunende systemen
(DSS – decision-support systems)(DSS – decision-support systems)• Bedrijfsinformatiesystemen Bedrijfsinformatiesystemen
(MIS – management (MIS – management information systems) information systems)
• ManagementonderManagementonder--steunende systemen steunende systemen (ESS – executive (ESS – executive support systems)support systems)
2.2.88 © 2002 by Prentice Hall
Toepassingen van Toepassingen van transactieverwerkingssystementransactieverwerkingssystemen
Verkoop en marketingsystemenVerkoop en marketingsystemen
Belangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• VerkoopbeheerVerkoopbeheer• MarktonderzoekMarktonderzoek• PromotiePromotie• PrijzenPrijzen• Nieuwe productenNieuwe productenBelangrijkste systemenBelangrijkste systemen• VerkoopinformatiesysteemVerkoopinformatiesysteem• MarktonderzoeksysteemMarktonderzoeksysteem• CommissiesysteemCommissiesysteem
2.2.99 © 2002 by Prentice Hall
Toepassingen van Toepassingen van transactieverwerkingssystementransactieverwerkingssystemen
ProductieProductie
Belangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• PlanningPlanning• InkoopInkoop• Verzending/ontvangstVerzending/ontvangst• TechniekTechniek• BedrijfsvoeringBedrijfsvoering Belangrijkste systemenBelangrijkste systemen • MachinebeheersysteemMachinebeheersysteem• InkoopsysteemInkoopsysteem• KwaliteitscontrolesysteemKwaliteitscontrolesysteem
2.2.1010 © 2002 by Prentice Hall
Toepassingen van Toepassingen van transactieverwerkingssystementransactieverwerkingssystemen
Financiën/boekhoudingFinanciën/boekhouding
Belangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• BudgetteringBudgettering• GrootboekGrootboek• RekeningenRekeningen• KostenbeheerKostenbeheerBelangrijkste systemenBelangrijkste systemen • GrootboekGrootboek• Rekeningen (inkomend/uitgaand)Rekeningen (inkomend/uitgaand)• FondsenbeheersysteemFondsenbeheersysteem
2.2.1111 © 2002 by Prentice Hall
Toepassingen van Toepassingen van transactieverwerkingssystementransactieverwerkingssystemen
PersoneelszakenPersoneelszakenBelangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• PersoneelsbestandPersoneelsbestand• VerzekeringenVerzekeringen• CompensatieCompensatie• WerkrelatiesWerkrelaties• TrainingTrainingBelangrijkste systemenBelangrijkste systemen • LoonuitbetalingLoonuitbetaling• WerknemersgegevensWerknemersgegevens• VerzekeringssysteemVerzekeringssysteem• CarrièreplannerCarrièreplanner
2.2.1212 © 2002 by Prentice Hall
Toepassingen van Toepassingen van transactieverwerkingssystementransactieverwerkingssystemen
Andere typen (bijvoorbeeld voor universiteit)Andere typen (bijvoorbeeld voor universiteit) Belangrijke functies van het systeemBelangrijke functies van het systeem• ToelatingToelating• CijferoverzichtCijferoverzicht• VakkenoverzichtVakkenoverzicht• AlumniAlumni Belangrijkste systemenBelangrijkste systemen • ToelatingToelating• CijferoverzichtCijferoverzicht• VakkenoverzichtVakkenoverzicht• AlumniAlumni
2.2.1313 © 2002 by Prentice Hall
KennisniveauKennisniveau• Informatie-input: Informatie-input: oontwerpspecificaties; ntwerpspecificaties;
kennisbasiskennisbasis• VerwerkingVerwerking: : simulatiessimulaties, modellen, modellen• Informatie-outputInformatie-output: : mmodellen; diagrammenodellen; diagrammen• Gebruikers: technische stafGebruikers: technische staf
KennisverwerkingssystemenKennisverwerkingssystemen
2.2.1414 © 2002 by Prentice Hall
KantoorsystemenKantoorsystemen• Kantoor zonder papierenKantoor zonder papieren• Geïntegreerde softwareGeïntegreerde software• Ergonomisch ontwerpErgonomisch ontwerp• Heldere, plezierige werkplekHeldere, plezierige werkplek
2.2.1515 © 2002 by Prentice Hall
ManagementniveauManagementniveau• Informatie-inputInformatie-input: s: samenvattingen van amenvattingen van
transactiegegevens; grote hoeveelheden transactiegegevens; grote hoeveelheden gegevens; eenvoudige modellengegevens; eenvoudige modellen
• VerwerkingVerwerking: r: routinerapportage; outinerapportage; eenvoudige modellen; eenvoudige analyseeenvoudige modellen; eenvoudige analyse
• Informatie-outputInformatie-output: s: samenvatting en amenvatting en rapportage uitzonderingenrapportage uitzonderingen
• GebruikersGebruikers: m: middenmanagementiddenmanagement
BedrijfsinformatiesystemenBedrijfsinformatiesystemen
2.2.1616 © 2002 by Prentice Hall
• Gestructureerde en semi-gestructureerde Gestructureerde en semi-gestructureerde besluitvormingbesluitvorming
• Overzichten en rapportages van Overzichten en rapportages van afwijkingenafwijkingen
• Gegevens uit verleden en hedenGegevens uit verleden en heden• Intern georiënteerdIntern georiënteerd• Langdurig ontwerpprocesLangdurig ontwerpproces
**
BedrijfsinformatiesystemenBedrijfsinformatiesystemen
2.2.1717 © 2002 by Prentice Hall
Manage-Manage-mentmentbestandenbestanden
VerkoopVerkoopge-ge-gevensgevens
Product-Product-kosten per kosten per afdelingafdeling
Product-Product-wijzigingenwijzigingen
UitgavenUitgaven
RapportenRapporten
MANAGERSMANAGERS
Orderverwerkings-Orderverwerkings-systeemsysteem
Materiaalplanning-Materiaalplanning-systeemsysteem
Grootboek-Grootboek-systeemsysteem
BestellingenbestandBestellingenbestand
Productie-masterbestandProductie-masterbestand
BoekhoudbestandenBoekhoudbestanden
Hoe bedrijfsinformatiesystemen hun Hoe bedrijfsinformatiesystemen hun gegevens halen uit een gegevens halen uit een
transactieverwerkingssysteemtransactieverwerkingssysteemTransactieverwerkingssystemenTransactieverwerkingssystemen Bedrijfsinformatiesystemen Bedrijfsinformatiesystemen
Bedrijfs-Bedrijfs-informatie-informatie-systeemsysteem
2.2.1818 © 2002 by Prentice Hall
MiddenmanagementMiddenmanagement• Informatie-inputInformatie-input: : bbeperkte hoeveelheid eperkte hoeveelheid
gegevens of grote databases gegevens of grote databases geoptimaliseerd voor gegevensanalyse; geoptimaliseerd voor gegevensanalyse; analytische analytische
• VerwerkingVerwerking: i: interactief; simulaties; analysesnteractief; simulaties; analyses• Informatie-outputInformatie-output: : sspeciale rapporten; peciale rapporten;
analyses voor besluitvorming; reacties op analyses voor besluitvorming; reacties op vragenvragen
• ProfessionalsProfessionals,, technische staf technische staf
Beslissingsondersteunende Beslissingsondersteunende systemensystemen
2.2.1919 © 2002 by Prentice Hall
• Flexibel, snelFlexibel, snel• Gebruiker bepaald de input en outputsGebruiker bepaald de input en outputs• Geen professionele programmeringGeen professionele programmering• Ondersteund besluitvormingsprocesOndersteund besluitvormingsproces• Groot aantal modellen om gegevens te Groot aantal modellen om gegevens te
analyseren analyseren **
Beslissingsondersteunende Beslissingsondersteunende systemensystemen
2.2.2020 © 2002 by Prentice Hall
Strategisch niveauStrategisch niveau• Informatie-inputInformatie-input: v: verzamelde gegevens: erzamelde gegevens:
extern, internextern, intern• VerwerkingVerwerking: d: diagrammen; simulaties; iagrammen; simulaties;
interactiefinteractief • Informatie-outputInformatie-output: : vvoorspelling; reacties oorspelling; reacties
op vragenop vragen• GebruikersGebruikers: h: hoger managementoger management
Managementondersteunende Managementondersteunende systemensystemen
2.2.2121 © 2002 by Prentice Hall
• Hoger management-Hoger management-niveauniveau• Ontworpen voor het individuOntworpen voor het individu• Zeer duur in onderhoudZeer duur in onderhoud• Veelomvattende ondersteuning voor het Veelomvattende ondersteuning voor het
managementmanagement
**
Managementondersteunende Managementondersteunende systemensystemen
2.2.2222 © 2002 by Prentice Hall
Onderlinge relaties tussen systemenOnderlinge relaties tussen systemen
Management-Management-
ondersteunende ondersteunende
systemensystemen
Bedrijfs-Bedrijfs-
Informatie-Informatie-
systemensystemen
Kennisverwerkings-Kennisverwerkings-systemen systemen
kantoorsystemenkantoorsystemen
Transactie-Transactie-Verwerkings-Verwerkings-systemensystemen
Beslissings-Beslissings-ondersteunende ondersteunende systemensystemen
2.2.2323 © 2002 by Prentice Hall
Systemen vanuit een Systemen vanuit een functioneel perspectieffunctioneel perspectief
• Verkoop- en Verkoop- en marketingsystemenmarketingsystemen
• ProductiesystemenProductiesystemen • Financiële en Financiële en
boekhoudinformatiesystemenboekhoudinformatiesystemen • PersoneelsprocessenPersoneelsprocessen
2.2.2424 © 2002 by Prentice Hall
Voorbeelden van verkoop- Voorbeelden van verkoop- en marketingsystemenen marketingsystemen
SysteemSysteem OmschrijvingOmschrijving Organisatorisch niveauOrganisatorisch niveau
OrderverwerkingOrderverwerking Invoeren, verwerken en Invoeren, verwerken en bijhouden van bestellingenbijhouden van bestellingen
OperationeelOperationeel
MarktanalyseMarktanalyse Identificeren van klanten en Identificeren van klanten en markten met gebruik van markten met gebruik van gegevens over demografie, gegevens over demografie, markten, markten, consumentengedrag en consumentengedrag en trendstrends
KennisKennis
prijsanalyseprijsanalyse Bepalen van prijs voor Bepalen van prijs voor producten en dienstenproducten en diensten
ManagementManagement
Voorspellingen Voorspellingen verkooptrendsverkooptrends
Voorbereiden van Voorbereiden van voorspelling van verkoop voorspelling van verkoop over periode van vijf jaarover periode van vijf jaar
StrategischStrategisch
2.2.2525 © 2002 by Prentice Hall
Voorbeelden van productie-Voorbeelden van productie-informatiesystemeninformatiesystemenSysteemSysteem OmschrijvingOmschrijving Organisatorisch niveauOrganisatorisch niveau
MachinebeheerMachinebeheer Controleren van Controleren van activiteiten van machines activiteiten van machines en apparatuuren apparatuur
OperationeelOperationeel
Computer-aided designComputer-aided design Ontwerpen van nieuwe Ontwerpen van nieuwe producten met producten met gebruikmaking van de gebruikmaking van de computercomputer
KennisKennis
Productieplanning Productieplanning Bepalen wanneer en hoe Bepalen wanneer en hoe producten moeten worden producten moeten worden geproduceerdgeproduceerd
ManagementManagement
Faciliteiten en locatiesFaciliteiten en locaties Bepalen waar nieuwe Bepalen waar nieuwe productiefaciliteiten zich productiefaciliteiten zich zullen bevindenzullen bevinden
StrategischStrategisch
2.2.2626 © 2002 by Prentice Hall
Voorbeelden van financiële en Voorbeelden van financiële en boekhoudinformatiesystemenboekhoudinformatiesystemen
SysteemSysteem OmschrijvingOmschrijving Organisatorisch niveauOrganisatorisch niveau
Te betalen facturenTe betalen facturen Geld dat de onderneming Geld dat de onderneming nog moet ontvangen van nog moet ontvangen van klantenklanten
OperationeelOperationeel
PortfolioanalysePortfolioanalyse Portfolio van investeringen Portfolio van investeringen samenstellensamenstellen
KennisKennis
BudgetteringBudgettering Kortetermijnbudgetten Kortetermijnbudgetten voorbereidenvoorbereiden
ManagementManagement
WinstplanningWinstplanning Langetermijnresultaten Langetermijnresultaten plannenplannen
StrategischStrategisch
2.2.2727 © 2002 by Prentice Hall
Voorbeelden van Voorbeelden van personeelssystemenpersoneelssystemen
SysteemSysteem OmschrijvingOmschrijving Organisatorisch niveauOrganisatorisch niveau
Training en ontwikkelingTraining en ontwikkeling Bijhouden van training, Bijhouden van training, vaardigheden en prestaties vaardigheden en prestaties van werknemersvan werknemers
OperationeelOperationeel
CarrièreplanningCarrièreplanning Plannen van carrières van Plannen van carrières van werknemerswerknemers
KennisKennis
SalarisanalyseSalarisanalyse Bijhouden van de Bijhouden van de verdeling van salaris en verdeling van salaris en bonussenbonussen
ManagementManagement
PZ-planningPZ-planning Plannen van Plannen van personeelsbehoefte op de personeelsbehoefte op de lange termijnlange termijn
StrategischStrategisch
2.2.2828 © 2002 by Prentice Hall
Voorbeelden van Voorbeelden van bedrijfsprocessenbedrijfsprocessen
• Fabricage en productie: het assembleren Fabricage en productie: het assembleren van producten, kwaliteitscontrolevan producten, kwaliteitscontrole
• Marketing en verkoop: identificeren van Marketing en verkoop: identificeren van klanten, het creëren van aandacht door de klanten, het creëren van aandacht door de klantklant
**
2.2.2929 © 2002 by Prentice Hall
Voorbeelden van Voorbeelden van bedrijfsprocessenbedrijfsprocessen
• Financiën en boekhoudingFinanciën en boekhouding: het betalen : het betalen van crediteuren, het beheren van van crediteuren, het beheren van rekeningenrekeningen
• PersoneelszakenPersoneelszaken: aannemen van : aannemen van medewerkers, het evalueren van medewerkers, het evalueren van prestatiesprestaties
**
2.2.3030 © 2002 by Prentice Hall
VervoerVervoer VoorraadVoorraad
Planning en Planning en prognoseprognose
Order-Order-verwerkingverwerking
ProductieProductie
AcquisitieAcquisitie
BoekhoudingBoekhouding
LeverancierLeverancierssKlantKlantenen
Logistieke Logistieke dienstendiensten
DistributeurDistributeurss
INTRANETIntranetIntranet
Supply chain managementSupply chain management
2.2.3131 © 2002 by Prentice Hall
Hoe bedrijfsinformatiesystemen Hoe bedrijfsinformatiesystemen supply chain management supply chain management
ondersteunenondersteunen•Besluit wanneer, wat geproduceerd, opgeslagen en vervoerd moet Besluit wanneer, wat geproduceerd, opgeslagen en vervoerd moet worden…worden…
•Snel communiceren van orders…Snel communiceren van orders…
•Nakijken van orderstatus…Nakijken van orderstatus…
•Nakijken van de beschikbare inventaris…Nakijken van de beschikbare inventaris…
•Nakijken van verzendingen…Nakijken van verzendingen…
•De productie plannen met de werkelijke vraag…De productie plannen met de werkelijke vraag…
•Snel communiceren van product…Snel communiceren van product…
•Ontwerpveranderingen…Ontwerpveranderingen…
•Verschaffen van productspecificatie…Verschaffen van productspecificatie…
•Delen van informatie over koersen, etc…Delen van informatie over koersen, etc…
2.2.3232 © 2002 by Prentice Hall
Een traditioneel Een traditioneel beeld van systemenbeeld van systemen
• Binnen de onderneming: De verschillende Binnen de onderneming: De verschillende fucties hebben elk nut van de systemenfucties hebben elk nut van de systemen
• Buiten de grenzen van de onderneming: Buiten de grenzen van de onderneming: hier bevinden zich de klanten en hier bevinden zich de klanten en leveranciersleveranciers
De verschillende functies werken afzonderlijk De verschillende functies werken afzonderlijk van elkaarvan elkaar
**
2.2.3333 © 2002 by Prentice Hall
Verkoop- en marketingprocessen
Boekhouding
Financiën
Productieprocessen
Personeels-processen
EnterprisesystemenEnterprisesystemen
BedrijfsprocesBedrijfsprocessensen
Ondernemingsbrede Ondernemingsbrede bedrijfsprocessenbedrijfsprocessen
Distribu-teurs
Klanten
2.2.3434 © 2002 by Prentice Hall
Voordelen van Voordelen van enterprisesystemenenterprisesystemen
• Structuur van de onderneming en de Structuur van de onderneming en de organisatie: één organisatieorganisatie: één organisatie
• Management: ondernemingsbrede Management: ondernemingsbrede kennisbasis voor managementprocessenkennisbasis voor managementprocessen
• Technologie: een uniform platformTechnologie: een uniform platform• Onderneming: efficiëntere bedrijfsvoering Onderneming: efficiëntere bedrijfsvoering
en klantgeoriënteerde bedrijfsprocessenen klantgeoriënteerde bedrijfsprocessen
**
2.2.3535 © 2002 by Prentice Hall
Uitdagingen van Uitdagingen van enterprisesystemenenterprisesystemen
• ImplementatieImplementatie • Hoge kosten nu/voordelen in de toekomstHoge kosten nu/voordelen in de toekomst • InflexibiliteitInflexibiliteit
**
2.2.3636 © 2002 by Prentice Hall
Netwerken binnen een Netwerken binnen een bedrijfstakbedrijfstak
Koppelen organisaties binnen dezelfdeKoppelen organisaties binnen dezelfde
bedrijfstak aan elkaar tot één breed systeembedrijfstak aan elkaar tot één breed systeem • Horizontaal: koppelt organisaties in Horizontaal: koppelt organisaties in
dezelfde branche, inclusief concurrentendezelfde branche, inclusief concurrenten• Verticaal: koppelt organisaties met Verticaal: koppelt organisaties met
leveranciers in de zelfde bedrijfstakleveranciers in de zelfde bedrijfstak
**
2.2.3737 © 2002 by Prentice Hall
Hoofdstuk
22Informatiesystemen Informatiesystemen
binnen de binnen de ondernemingonderneming