181
- 1 - 동명중공업 근골격계질환 진단 및 대안마련을 위한 연구 보고서 2004. 6. 근골격계 유해 요인 지역 조사단

[2004] 신동광학 근골격계질환 진단 및 대안마련을 위한 연구 보고서

Embed Size (px)

Citation preview

  • - 1 -

    2004. 6.

  • - 2 -

    ( )

    ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

    ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) () ()

  • - 3 -

    . 1

    . 6

    . 6

    . 19

    . 25

    1. 25

    2. ( ) 39

    3. 50

    4. ( ) 61

    5. 68

    6. 75

    . 176

  • - 1 -

    I.

    . (WHO) 1985 (WHO, 1985) (multifactorial) . (Sluiter JK etal, 2001).

    ()

    1

    , - , .

    . (David Stubbs).

    . 1992 . 1 ,

    . 10 . 1

  • - 2 -

    . (riskassessment) .- (work system)- - -

    ( Klaus J. Zink, 2003) .- (Organizational Design and Management : ODAM)- (performance) (quality of working life) - ODAM (Macroergonomics)

    (macro-ergonomics) . (Scott PA and Zink K, 2003).

    (MICRO-ERGONOMICS)

    (MACRO-ERGONOMICS)

    (Physical demension)

    (Pscychological demension)

    (Qualification)

    (Economic demension)

    -

    ()

    1

  • - 3 -

    , , .

    , . WHO 1985 (multifactorial) . . , , , , , , , , , ( , 2003-24) , ( ), ( ), : , , , ( ) :

    , . (macro-ergonomics) . , . 1 .

  • - 4 -

    () ()

    ,

    , () ,

    - ,

    ,

    ,

    ,

    2

    , - , , , .

    . 2 . () (posture), (force), (movement) (vibration) (physical factors) () ( : ) ( (decision latitude) ) (nonphysical factors)

    1. ; , , ,

    2. ; (, : )

    (, )

    3

    EU ,

  • - 5 -

    1997 NIOSH , Punnet Bergqvist , UEMSD , ISO/DIS 11226, (IEA) (ICOH) . 1997 1999 DG-5 .NIOSH ,

    . , (NIOSH, 1997). , WHO (WHO, 1985). . . . : , (decision latitude), (autonomy) . . , , , . , , . , .Karasek job content . , , . , .: 60 10 .

  • - 6 -

    II.

    , . , . , , , , ,

    III.

    1.

    : (Participatory action research)

    (Participatory action research) . , , (De Kong Martin 1996). (Participatory action research) --> --> --> --> --> --> --> --> (Ritchie 1996). (Participatory action research) , , .

    1) : , .: , .

  • - 7 -

    2) : , .: , , , , O/T, ,

    3) : .: , , ,

    4) : , .:

    5) :

    .:

    6) ( ): , .:

    7) (1) : , , .: , ,

    2.

    . .

  • - 8 -

    1) . 2 . , . .

    (1) .

    - , , , , , ,

    -

    - , , ,

    - , (, )

    - , ,

    - : , ,

    - (HAL)

    - (NPF)

    -

    -

    -

    -

    -

    - , ,

    - ,

    - ,

    -

    - ,

    -

    - , ,

    -

    -

    - : , , /, /, /, /, /

    - , , ,

    - ,

    - ,

    -

    4

  • - 9 -

    (2) (NationalInstitute Occupational Safety and Health, NIOSH) ( 1), ( 2, 3, 4) .

    .

    1 : 1 1 1 (NIOSH ) 2 : 1 (NIOSH , ) 3 : 1 ( ) 4 : 3 1 (

    (3)

    . Karasek(1979) . . , , , , , . , 4 (Karasek, 1979)().

  • - 10 -

    2

    (low strain group) . , , . (passive group) . . (active group) . (high straingroup) . , , , , (Karasek , 1988). Karasek Theell(1990) .

    Karasek (1988) . , .

    Karasek(1979) .

    Karasek (1982)

  • - 11 -

    . (4) (4) .

    (5)

    6, 7, 3, 1, 2 .

    1 5 , , , , . .

    [, intensity of labor] ( EnCyber (http://www.encyber.com/). .

  • - 12 -

    [ , intensity of labor]

    () . ,

    . () ,

    () ,

    . . ,

    ()

    , .

    , 1 , 1

    , 1 ,

    .

    , .

    , (RMR).

    .

    RMR = ( - ) /

    = /

    . RMR

    0.1 10.0 , () RMR 01

    (), 12 , 24 , 47 , 7 (

    ) . , ,

    ,

    .

    , ,

    .

    , ()

    .

    ( EnCyber (http://www.encyber.com/)

    5

  • - 13 -

    [ , intensity of labour]

    , , .

    .

    .

    1 .

    .

    , 1 .

    ,

    .

    ( , http://nisweb.nonghyupi.com/dic/aac/aac206.html)

    6 (2)

    ( ) ( ) , . , . . .

    ( ) =

    ( )

    =

    7

  • - 14 -

    . , . , , , .

    (, , )

    , ,

    ,

    : , ,

    , ,

    : ,

    ,

    8

    2)

    (1) 2003-24: 2003-24(2003.7.15) . . 11 .

    1. 4 2. 2 , , ,

  • - 15 -

    3. 2 , ,

    , 4. , 2

    5. 2 6. 2 1kg

    , 2kg 7. 2 4.5kg

    8. 10 25kg 9. 25 10kg ,

    , 10. 2 , 2 4.5kg 11. 2 10

    (2) ANSI (ANSI) ANSI (ANSI Z-365 Quick Checklist) 10 . , , / , (>3m), ( / / / , / , / : , / / / / / / , ) (8 ) .

    (3) ACGIH TLV for Hand Activity

    (ACGIH) ACGIH TLV for Hand Activity (HAL) (NPF) , , (TLV) 0.78

  • - 16 -

    (TLV) . 0.56 0.78 (AL) . (TLV) (flexin), (extension), (rotation) (neutral) , (TLV) . 4 .

    (4) RULA

    McAtamney Corlett(1993) RULA(Rapid Upper Limb Assessment) . ( ), , , (), , . , 3 4 . 1( 1 - 2 ) , 2( 3 - 4 ) ( ), 3( 5 - 6 ) (soon) , 4( 7) (immediately) . .

    1 1-2

    ,

    2 3-4

    ,

    3 5-6

    4 7

    9 RULA

    (5) ACGIH Lifting TLV

    ACGIH Lifting TLV (ACGIH)

  • - 17 -

    . , . , 30 (TLV) 1/2 . NLE (the Revised NIOSH LiftingEquation) (TLV) NLE .

    (6) NLE (the Revised NIOSH Lifting Equation)

    NIOSH(1991) (AL: Action Limit) (MPL) (Recommend Weight Limit, RWL) , (Lifting Index, LI) .RWL (, 8) . . RWL AL (H), (V), (D), (FM) (AM) (C) .

    RWL = 23(25/H){1-(0.003

    V-75}{0.82+(4.5/D)}{1-(0.0032A)}(FM)(CM)

    H(Horizontal distance) : , ( ) , 25-63 cm 25cm .V(Vertical distance) : , ( ) 0-175cm.D(Vertical travel distance) : 25-175cm,25cm 25cm .F(Frequency, /) : , 0.2/ 0.2/min(, 5 ) .A(Asymmetric angle) : (sagittal plane) , 0-135 .

    RWL 23kg 0.2/ , 25cm, 75cm, 25cm

  • - 18 -

    , .

    NIOSH (Lifting Index, LI)' , (RWL) (Ratio) . LI .

    LI = (kg) / RWL(kg)

    (LI) RWL . LI . NIOSH LI 1 , LI 3 . LI , LI 1 .

    (6)

    Kilbom(1994) . 50 10 .

    .

    2.5

    , , ,

    / 10 , ,

    / 10

    200

    10

  • - 19 -

    .

    1.

    1)

    ( %) .

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    1 2 3 4

    %

    3

    .

    1 : 1 1 1 (NIOSH ) 2 : 1 (NIOSH , ) 3 : 1 ( ) 4 : 3 1 (

    1 119(84.4), 2 49(34.8), 3 28(19.9), 4 21(14.9) . 1 84.4% , 2 34.8% , 3 19.9% , 4 14.9% .

  • - 20 -

    0102030405060708090

    100

    1 2 3 4

    %

    2)

    1 39(86.7), 2 19(42.2), 3 1(2.2), 4 1(2.2) . 1 39 , 2 19 , 3 1 , 4 1 .

    2 .

    3)

    1. Motor, Pump , , 8 . , , , , .

    2. ANSI 1 , , GM, 15 . ( ANSI 15 ). ANSI

  • - 21 -

    .

    3. ACGIH TLV 2 , 1 , 1 , 2 ,2 , , , ( 1 ). / . ANSI .

    4. . . . 25kg .

    5. , , , 2 , 2 1 , 1 , 2 , 2 , 2 , , . .

    6. .

    7. , . .

  • - 22 -

    .

    .

    .

    , .

    , , - .

    4)

    (1)

    2002 , 2003 . . 2001 46, 2002 78, 2003 133 . .

    (2)

    . .

  • - 23 -

    .

    (3)

    . . . . .

    (4)

    . .

    (5)

    . . . .

  • - 24 -

    (6)

    30.0(5.2) 31.4(6.6) -1.4

    64.2(9.5) 52.7(11.0) 8.5

    9.8(2.7) 8.0(2.6) 1.8

    9.5(2.5) 9.9(2.3) -0.4

    19.3(4.5) 17.9(4.0) -0.2

    11

    010203040506070

    5

    . , . . . .

  • - 25 -

    .

    1.

    1)

    2004 5 24 . 400 . 186 46.5% . 141 , 45 .1)

    2)

    . 139(98.6), 2(1.4) . 171.6cm, 68.5kg. 37.97. 111(79.9) 2/3 , 28(20.1). 63(45.3), 55(39.6), 21(15.1) . 102(54.2) . 14.9, 7.17.

    1)

    .

  • - 26 -

    (%) (%)

    139 98.6 -

    2 1.4 -

    (cm) 171.6 4.94 -

    37.97 9.02 -

    (kg) 68.5 8.31 -

    14.9 6.9 -

    7.17 14.2 -

    1 0.7

    4

    8 5.8

    86 62.8

    42 30.7

    28 20.1

    -

    111 79.9

    0 0

    0 0

    0 0

    30 21.9

    4

    107 78.1

    55 39.6

    2 21 15.1

    63 45.3

    34 25.0

    5

    102 75.0

    62 44.3

    1

    78 55.7

    12.

    3)

    135(95.7) 6(4.2).2) 1 44.9. 104(73.8) 37(26.2) . 4276.7.

    76(53.9), 44(31.2), 16(11.4) . 76(53.9), 41(29.1), 18(12.8) .

    2)

    .

  • - 27 -

    (%) (%)

    104 73.8

    -

    37 26.2

    16 11.4

    -

    32 22.7

    88 62.4

    5 3.6

    5 3.6

    -

    76 53.9

    44 31.2

    16 11.4

    6 4.3

    -

    76 53.9

    41 29.1

    18 12.8

    4276.7 783.7

    135 95.7

    3 2.1

    () 1 0.7

    2 1.4

    1 44.9 13.7

    13.

    5.1 , 3.5 . .

    ;, 8 (5.8)

    2

    0 0

    ; 8 (5.8)

    7 (5.0)

    ; 21 (15.1)

    18 (13.0)

    ; 53 (38.1)

    11 (7.9)

    ; 12 (8.6)

    1 (0.7)

    ; 0 0

    14

  • - 28 -

    ()

    1 (0.7)

    4

    4 (2.9)

    4 (2.9)

    () 30 (21.9)

    39 (28.5)

    21 (15.3)

    22 (16.1)

    7 (5.1)

    7 (5.1)

    2 (1.5)

    0 0

    () 0 0

    15

    4) (1)

    20(14.2) ,48(34.0) .

    () 16(11.4) , 37(26.4) .

    25(17.9) , 62(44.3) .

    () () 27(19.3) , 73(52.1) .

    27(19.3) , 67(47.9) .

  • - 29 -

    23(16.6) , 75(54.0) .

    20(14.3) , 84(60.0) .

    52(36.9) , 42(29.8) .

    21(15.3) , 49(35.8) .

    83(59.3) , 40(28.6) .

    .

  • - 30 -

    ()

    ()

    .

    1. ()

    .

    20(14.2) 48(34.0) 57(40.4) 16(11.4)

    2. ()

    .

    16(11.4) 37(26.4) 66(47.1) 21(15.0) 1

    3.

    .

    6(4.3) 47(33.6) 62(44.3) 25(17.9) 1

    4. ()

    () .

    6(4.3) 34(24.3) 73(52.1) 27(19.3) 1

    5.

    .

    4(2.9) 42(30.0) 67(47.9) 27(19.3) 1

    6.

    .

    4(2.9) 37(26.6) 75(54.0) 23(16.6) 2

    7. ()

    ()

    .

    12(8.6) 43(30.7) 68(48.6) 17(12.1) 1

    8.

    .

    7(5.0) 29(20.7) 84(60.0) 20(14.3) 1

    9. ()

    .

    24(17.0) 37(26.2) 53(37.6) 27(19.2)

    10.

    .

    52(36.9) 42(29.8) 35(24.8) 12(8.5)

    11.

    .

    9(6.4) 31(22.1) 47(33.6) 53(37.9) 1

    12.

    .

    16(11.4) 25(17.9) 48(34.3) 51(36.4) 1

    13. . 21(15.3) 49(35.8) 40(29.2) 27(19.7) 4

    14.

    .

    5(3.6) 12(8.6) 40(28.6) 83(59.3) 1

  • - 31 -

    5)

    . .

    1.

    .

    4(2.9) 18(12.9) 61(43.6) 57(40.7) 1

    2.

    .

    3(2.1) 28(20.0) 82(58.6) 27(19.3) 1

    3.

    .

    3(2.1) 35(25.0) 77(55.0) 25(17.9) 1

    4.

    .

    4(2.9) 31(22.1) 69(49.3) 36(25.7) 1

    5.

    .

    12(8.6) 66(47.1) 57(40.7) 5(3.6) 1

    6.

    () .

    8(5.8) 38(27.3) 83(59.7) 10(7.2) 2

    7. . 11(7.9) 61(43.9) 58(41.7) 9(6.5) 2

    8.

    .

    9(6.4) 57(40.4) 63(44.7) 12(8.5)

    17

    30.0(5.2) 31.4(6.6) -1.4

    64.2(9.5) 52.7(11.0) 8.5

    9.8(2.7) 8.0(2.6) 1.8

    9.5(2.5) 9.9(2.3) -0.4

    19.3(4.5) 17.9(4.0) -0.2

    010203040506070

  • - 32 -

    . , . . . .

    *

    44 (33.3) 9

    7 (5.3)

    68 (51.5)

    13 (9.9)

    44(33.3). 68(51.5). .

    -

    . . . .

  • - 33 -

    28.6(4.9) 52.5(10.2) 7.9(2.3) 10.4(1.9) 18.3(3.6)

    31.1(6.6) 47.3(9.6) 7.2(2.8) 9.7(2.5) 16.9(4.3)

    31.1(5.8) 57.3(10.8) 9.7(2.6) 11.6(2.0) 21.3(3.6)

    27.0(9.4) 51.6(14.6) 8.5(1.0) 9.0(1.4) 16.3(0.6)

    33.4(5.9) 61.4(8.1) 7.6(1.2) 9.3(2.0) 16.8(2.5)

    34.2(5.0) 59.1(10.5) 9.0(2.5) 10.1(2.3) 19.1(4.2)

    32.8(9.7) 55.1(9.8) 8.4(2.7) 10.3(2.3) 18.6(3.3)

    20 ()

    7)

    , , ( ) , . ( / 45% ) . 2003 . . .

    18.3(2.8) 23.3(2.6) 9.5(1.2) 3.2(0.5) 6.5(0.8) 61.0(5.3)

    19.9(3.1) 23.7(4.1) 10.8(1.7) 2.7(0.7) 6.1(1.0) 63.4(7.2)

    19.6(2.8) 21.4(4.2) 9.5(1.8) 2.8(1.2) 6.2(0.6) 59.5(8.5)

    17.6(2.5) 20.8(4.8) 11.0(1.6) 3.4(0.5) 6.0(0.0) 59.0(6.2)

    20.7(3.2) 24.5(2.6) 9.5(1.0) 3.2(0.4) 6.1(0.6) 62.8(4.5)

    19.9(3.5) 24.8(3.3) 9.9(1.6) 3.0(0.7) 6.6(1.1) 64.9(8.6)

    19.8(4.3) 24.6(3.8) 10.2(1.2) 3.1(0.4) 6.2(0.9) 64.2(8.8)

    21 ()

  • - 34 -

    1 3(2.1) 22(15.7) 56(40.0) 43(30.7) 16(11.4) 1

    2 20(14.4) 26(18.7) 84(60.4) 8(5.8) 1(0.7) 2

    3 15(10.7) 33(23.6) 85(60.7) 7(5.0) - 1

    4

    9(6.5) 38(27.3) 77(55.4) 15(10.8) - 2

    5 5(3.6) 32(22.9) 69(49.3) 32(22.9) 2(1.4) 1

    6 / 11(7.9) 25(17.9) 63(45.0) 35(25.0) 6(4.3) 1

    7 3(2.1) 9(6.4) 69(49.3) 46(32.9) 13(9.3) 1

    8 2(1.5) 9(6.5) 50(36.2) 59(42.8) 18(13.0) 3

    9

    5(3.7) 7(5.2) 79(59.0) 37(27.6) 6(4.5) 7

    10 ( ) 5(3.6) 5(3.6) 61(44.2) 54(39.1) 13(9.4) 3

    11 (

    )

    16(11.7) 34(24.8) 64(46.7) 20(14.6) 3(2.2) 4

    12 3(2.3) 5(3.9) 90(70.3) 24(18.8) 6(4.7) 13

    13 3(2.3) 4(3.0) 90(68.2) 33(25.0) 2(1.5) 9

    14 1(0.8) 5(3.8) 80(60.6) 44(33.3) 2(1.5) 9

    15

    4(3.0) 2(1.5) 68(51.5) 45(34.1) 13(9.9) 9

    16 4(3.0) 7(5.2) 74(55.2) 36(26.9) 13(9.7) 7

    17 9(6.8) 2(1.5) 106(80.3) 13(9.9) 2(1.5) 9

    18

    6(4.4) 9(6.6) 74(54.0) 46(33.6) 2(1.5) 4

    19 7(5.2) 3(2.2) 59(44.0) 54(40.3) 11(8.2) 7

    22

    8)

    , (NIOSH) (, , ), ( ), ( 1 ), ( ) .

    -

    1 119(84.4), 2 49(34.8), 3 28(19.9), 4 21(14.9)

  • - 35 -

    . 1 84.4% , 2 34.8% , 3 19.9% , 4 14.9% .

    1 2 3 4

    119(84.4) 49(34.8) 28(19.9) 21(14.9)

    23

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    1 2 3 4

    %

    7

    -

    1 90(63.8), / 83(58.9), 80(56.7), / 63(44.7), / 56(39.7), / 35(24.8) . 50% . 40% .

    1 2 3 4

    82(58.2) 80(56.7) 21(14.9) 9(6.4) 8(5.7)

    99(70.2) 90(63.8) 24(17.0) 13(9.2) 10(7.1)

    / 43(30.5) 35(24.8) 10(7.1) 5(3.6) 3(2.1)

    / 65(46.1) 63(44.7) 17(12.1) 11(7.8) 7(5.0)

    / 91(65.0) 83(58.9) 29(20.6) 10(7.1) 8(5.7)

    / 58(41.1) 56(39.7) 15(10.6) 8(5.7) 4(2.8)

    24 ( ) : %

  • - 36 -

    -

    . 1 95.74%, 2 40.43%, 3 34.04%, 4 21.28% . .

    1 2 3 4

    22 18(81.82) 15(68.18) 6(27.27) 3(13.64) 3(13.64)

    47 45(95.74) 45(95.74) 19(40.43) 16(34.04) 10(21.28)

    10 9(90.00) 8(80.00) 2(20.00) 2(20.00) 2(20.00)

    5 5(100.00) 3(60.00) 2(40.00) 2(40.00) 2(40.00)

    18 16(88.89) 16(88.89) 7(38.89) 0(0.00) 0(0.00)

    17 15(88.24) 15(88.24) 6(35.29) 2(11.76) 1(5.88)

    16 13(81.25) 13(81.25) 5(31.25) 2(12.50) 2(12.50)

    25 ( ) : %

    9)

    p-value

    38.7 36.6 0.2062

    23.3 23.1 0.7441

    4212.2 4380.4 0.2545

    15.3 14.2 0.3534

    4.9 5.5 0.0675

    () 3.3 4.0 0.0235

    26 (1)

    . .

  • - 37 -

    95%

    1.06 0.449-2.491

    /

    / 3.03 1.354-6.796

    0.37 0.178-0.762

    /

    / 6.70 3.098-14.492

    /

    / 6.07 2.836-13.011

    27 (2)

    / / 3.03 . . / / 6.70 . / / 6.07 , .

    p-value

    18.7 20.9 0.0002

    22.7 24.9 0.0017

    10.0 10.4 0.1245

    2.9 3.1 0.1700

    6.3 6.1 0.2873

    60.6 65.3 0.0004

    (1)

    .

  • - 38 -

    p-value

    30.6 33.1 0.0537

    53.0 52.1 0.6811

    8.3 7.4 0.0593

    10.0 9.8 0.5116

    18.3 17.2 0.1197

    (1)

    .

  • - 39 -

    2.

    1)

    . . . 10% .

    -

    . . .

    13-14 .. .. .. .. .. 2 3 .. .. 1 4 .. 2 .. 12 - 1 .. .. 1 2 ..

    2 .. .. .. .. ..

    9 6 ..

    -

    . 46 133 3 . .

  • - 40 -

    .. 1,2 .. .. 1 .. .. 20-30 .. 110 .. 1 .. 7-8 40 5:5 .. .. .. .. .. 2 34-36.. .. .. 3-4 .. 150 ..

    .. 1,2 .. 2 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 10-15 .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. ..

    .. 8 10 10 15 .. ..

    -

    . .

    .. .. .. .. .. .. 1 2 .. .. ..

    10% .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. .. ..

  • - 41 -

    ..

    . . .

    .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. 30 .. .. 120 .. .. .. .. 2 .. .. 30 120 .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. ... .. ..

    2.. 1 .. 1 .. .. 2 .. .. .. .. .. .. , .. ..

    .. .. . .. .. .. .. .. .. ..

    . . .

  • - 42 -

    .

    ... .... .... .. ... 100 200 200 ...

    10 .. 15 .. 1 .. 1 2 17 .. 10 20 .. ..

    .. .. .. .. .. 10 11 .. .. ..

    .. .. .. .. () .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. ..

    -

    . .

    .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ( ) .. .. .. .. 10 1 .. 1

  • - 43 -

    .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. ..

    -

    . . .

    .. .. 8 30 .. .. .. .. 5 10 .. () .. .. 2 .. 10 .. .. .. .. .. .. .. 30 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    16 18 .. .. .. .. .. / .. ..

  • - 44 -

    .. ..

    .. 16 18 .. 16 .. .. .. .. .. 16 .. 20 .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. ..

    -

    . .

    .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    ? .. ... ... .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

  • - 45 -

    .. .. .. .. .. .. 2 ..

    -

    .. .. .. .. .. 1 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. () .. 30-40KG .. .. 30KG .. .. 50 .. .. .. .. .. .. .. ..

    2 .. 3 .. .. 2.. .. 2 .. 3 .. .. 2 .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. ..

    .. ..

    2)

    -

  • - 46 -

    .3) 2003 .

    1998 1999 2000 2001 2002 2003

    2004

    4

    4 14 4 14 7 14 11 15 8 22 4 72 7 25

    : 2

    18

    18 21 26 30

    76

    (8)

    01020304050607080

    1999 2000 2001 2002 2003 2004.4.

    - ()

    , () . () . . . 2002 30 2003 76 2 .

    2001

    2002 2003 2004.

    () 46 78 133 175

    26 30 76 32(4 )

    () 202 206 217 210(4 )

    31

    3) .( )

  • - 47 -

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    2001 2002 2003 2004.

    () ()

    9

    1 84.4%, 2 34.8%, 3 19.9%, 4 14.9% . . . , 10 8.5 .

    3)

    . .

    .. .. ..

    15-20% .. .. .. ..

    30 .. .. .. 20% .. .. ..

    .. 8 .. .. ..

  • - 48 -

    . , . . .

    .. .. .. .. .. 2 .. .. .. .. .. .. .. .. .. , .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. QC .. .. .. .. .. .. .. To .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. ( ) ..

  • - 49 -

    .

  • - 50 -

    3. 4)

    1)

    2004 5 24 . 400 . 186 46.5% . 141 , 45 .5)

    2)

    . 45(100), . 171.2cm, 69.1kg. 35.4. 22(51.2) , 21(48.8). 23(53.5), 9(20.9), 11(25.6) . 38(84.4) . 3.5.

    4) .

    , .

    .

    .

    .

    5)

    .

  • - 51 -

    (%) (%)

    45 100

    0 0

    (cm) 171.2 5.1

    35.4 11.4

    (kg) 69.1 10.8

    1.4 1.32

    3.5 3.05

    1 2.3

    2

    0 0

    34 79.1

    8 18.6

    21 48.8

    2

    22 51.2

    0 0

    0 0

    0 0

    0 0

    2

    43 100

    9 20.9

    2 11 25.6

    23 53.5

    7 15.6

    -

    38 84.4

    33 73.3

    12 26.7

    32.

    3)

    1(2.2), 5(11.1), () 1(2.2), 38(84.4) . 1 51.1. 30(66.7), 15(33.3) 2/3 . 1397.9 .

    19(42.2), 16(35.6), 7(15.6) . 24(53.3), 10(22.2), 6(13.3) .

  • - 52 -

    (%) (%)

    15 33.3

    -

    30 66.7

    11 24.4

    -

    8 17.8

    25 55.6

    1 2.2

    3 6.7

    -

    19 42.2

    16 35.6

    7 15.6

    5 11.1

    -

    24 53.3

    10 22.2

    6 13.3

    1397.9 558.6

    1 2.2

    5 11.1

    () 1 2.2

    38 84.4

    1 51.1 14

    33.

    6.1 , 4.4 . .

    ;, 0 0

    0 0

    ; 0 0

    0 0

    ;

    5 (11.1)

    2 (4.4)

    ;

    29 (64.4)

    2 (4.4)

    ;

    7 (15.6)

    0 0

    ; 0 0

    34

  • - 53 -

    ()

    0 0

    0 0

    0 0

    ()

    6 (13.3)

    13 (28.9)

    6 (13.3)

    12 (26.7)

    1 (2.2)

    4 (8.9)

    1 (2.2)

    0 0

    ()

    2 (4.4)

    35

    4) (1)

    16(30.8) 23(44.2) .

    () 18(34.6) .

    18(34.6) 13(25.0) , 21(42.0), 14(28.0) .

    34(65.4) 14(26.9) . .

    .

  • - 54 -

    ()

    ()

    .

    1. ()

    .

    5(11.1) 17(37.8) 21(46.7) 2(4.4)

    2. ()

    .

    5(11.1) 16(35.6) 20(44.4) 4(8.9)

    3.

    .

    3(6.7) 16(35.6) 17(37.8) 9(20.0)

    4. ()

    () .

    3(6.7) 13(28.9) 19(42.2) 10(22.2)

    5.

    .

    3(6.7) 9(20.0) 21(46.7) 12(26.7)

    6.

    .

    1(2.3) 8(18.6) 16(37.2) 18(41.9)

    2

    7. ()

    ()

    .

    12(26.7) 17(37.8) 8(17.8) 8(17.8)

    8.

    .

    1(2.3) 12(27.9) 11(25.6) 19(44.2)

    2

    9. ()

    .

    5(11.4) 11(25.0) 16(36.4) 12(27.3)

    1

    10.

    .

    30(66.7) 14(31.1)

    - 1(2.2)

    11.

    .

    1(2.3) 4(9.3) 9(20.9) 29(67.4)

    2

    12.

    .

    2(4.6) 5(11.4) 13(29.6) 24(54.6)

    1

    13.

    .

    7(15.9) 12(27.3) 16(36.4) 9(20.5)

    1

    14.

    .

    2(4.6) 2(4.6) 7(15.9) 33(75.0)

    1

    36 (1)

  • - 55 -

    5)

    . .

    1.

    .

    2(4.6) 6(13.6) 16(36.4) 20(45.5)

    1

    2.

    .

    4

    (8.9)

    10(22.2) 20(44.4) 11(24.4)

    3.

    .

    4(8.9) 11(24.4) 21(46.7) 9(20.0)

    4.

    .

    5(11.1) 14(31.1) 19(42.2) 7(15.6)

    5.

    .

    3(6.7) 24(53.3) 15(33.3) 3(6.7)

    6.

    () .

    5(11.1) 21(46.7) 14(31.1) 5(11.1)

    7. .

    8(18.2) 20(45.5) 11(25.0) 5(11.4)

    1

    8.

    .

    9(20.0) 21(46.7) 11(24.4) 4(8.9)

    37

    30.0(5.2) 32.0(6.8) -2.0

    64.2(9.5) 43.3(11.3) 20.9

    9.8(2.7) 8.4(3.1) 1.4

    9.5(2.5) 10.6(2.6) -1.1

    19.3(4.5) 19.0(4.9) 0.3

  • - 56 -

    010203040506070

    . , . . . .*

    14 (36.0)

    6

    - -

    24 (61.5)

    1 (2.6)

    14(36.0), 24(61.5). .

  • - 57 -

    7)

    , . .

    . . . . .

    1 1(2.2) 12(26.7) 24(53.3) 4(8.9) 4(8.9) -

    2 7(15.6) 6(13.3) 28(62.2) 4(8.9) - -

    3 7(15.6) 6(13.3) 26(57.8) 6(13.3) - -

    4

    8(18.2) 8(18.2) 20(45.5) 8(18.2) - -1

    5 3(6.7) 5(11.1) 24(53.3) 12(26.7) 1(2.2) -

    6 / 14(31.1) 14(31.1) 14(31.1) 1(2.2) 2(4.4) -

    7 1(2.2) 9(20.0) 26(57.8) 5(11.1) 4(8.9) -

    8 - 7(15.6) 28(62.2) 6(13.3) 4(8.9) -

    9

    - 3(6.8) 33(75.0) 7(15.9) 1(2.3) 1

    10 ( ) 4(9.1) 32(72.7) 6(13.6) 2(4.6) 1

    11 (

    )

    1(2.4) 15(35.7) 24(57.1) 2(4.8) - 3

    12 2(4.6) 3(6.8) 33(75.0) 2(4.6) 4(9.1) 1

    13 1(2.2) 38(84.4) 5(11.1) 1(2.2) - -

    14 - - 38(84.4) 7(15.6) - -

    15

    1(2.2) 1(2.2) 39(86.7) 4(8.9) - -

    16 - - 31(68.9) 10(22.2) 4(8.9) -

    17 - - 44(97.8) 1(2.2) - -

    18

    2(4.4) 2(4.4) 39(86.7) 2(4.4) - -

    19 2(4.4) - 43(95.6) - - -

  • - 58 -

    0102030405060708090

    100

    1 2 3 4

    %

    8)

    , (NIOSH) (, , ), ( ), ( 1 ), ( ) . 1 39(86.7), 2 19(42.2), 3 1(2.2), 4 1(2.2) . 1 39 , 2 19 , 3 1 , 4 1 .

    1 2 3 4

    39(86.7) 19(42.2) 1(2.2) 1(2.2)

    41

    - 1 / 39(86.7), 28(62.2), / 27(60.0), / 24(53.3), / 20(44.4), 15(33.3) . / 86.7% . / . 50% .

  • - 59 -

    1 2 3 4

    20(44.44) 15(33.33) 6(13.33) 0(0.00) 0(0.00)

    30(66.67) 28(62.22) 9(20.00) 0(0.00) 0(0.00)

    / 21(46.67) 20(44.44) 3(6.67) 0(0.00) 0(0.00)

    / 24(53.33) 24(53.33) 6(13.33) 1(2.22) 1(2.22)

    / 29(64.44) 27(60.00) 11(24.44) 0(0.00) 0(0.00)

    / 39(86.67) 39(86.67) 19(42.22) 1(2.22) 1(2.22)

    39(86.67) 39(86.67) 19(42.22) 1(2.22) 1(2.22)

    42 ( ) : %

    9)

    p-value

    36.2 34.1 0.5664

    24.0 22.9 0.2205

    1399.3 1395.6 0.9876

    1.2 1.7 0.1457

    5.8 6.5 0.0402

    () 3.7 5.3 0.0145

    43 (1)

    , .

    95%

    1.15 0.325-4.045

    /

    / 3.54 1.001-12.485

    0.48 0.142-1.598

    /

    / 3.47 0.994-12.088

    /

    / 9.43 2.289-38.835

    44 (2)

  • - 60 -

    / / 3.54 . / / 9.43 , .

    p-value

    17.7 18.9 0.1936

    21.3 22.7 0.2282

    9.6 9.8 0.4293

    3.0 3.0 0.3269

    6.0 6.1 0.3224

    57.0 60.2 0.1094

    45

    . // / .

    p-value

    29.7 35.2 0.0054

    45.6 40.9 0.1973

    9.8 6.5 0.0002

    11.3 9.7 0.0436

    21.0 16.2 0.0009

    46

    / / / .

  • - 61 -

    4.

    1)

    . . .

    -

    . .

    .. .. .. .. ..

    .. .. .. ..

    .. .. , ? .. ?.. .. 4~5 ..

    .. 90 .... ...

    .. () .. ..

    -

    . . .

  • - 62 -

    .. .. .. .. 3D .. ..

    .. .. .. EM.. .. .. .. .. . .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    -

    . . .

    .. 16 .. 20 .. .. .. .. .. .. ..

    ..

    1600-1900 .. 3000 .. 1 .. ..

    .. .. 30 .. .. .. ..

  • - 63 -

    60 .. 10 .. .. ?.. , 10 .. 2 3 .. .. . , .. 500 .. .. .. .. 80 .. , .. .. .. ..

    -

    . . , .

    .. .. .. .. .. .. ..

    .. ~~ .. .. .. ..

    .. .. .. .. ..

    -

    1397.9 . . .

    .. / .. 1600-1800 .. .. .. .. ..

  • - 64 -

    2 .. 200 .. .. .. ..

    .. .. 3700 .. .. .. .. .. ..

    .. 90~100 120~130.. 140 ..

    1200 .. 3/1 ..

    3 200 .. 6 .. 250%.. 100%.. 50% .. 30 20.. 10 .. ..

    -

    . , .

    .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 00 .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. ..

  • - 65 -

    .. .. .. ..

    -

    . . .

    .. 2 10 .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. 00 .. .. ..

    .. .. ?.. ? .. ..

    .. 5 .. .. .. ..

    -

    .. .. .. .. .. .. ..

  • - 66 -

    .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. .. ..

    2)

    1 39(86.7), 2 19(42.2), 3 1(2.2), 4 1(2.2) . 1 39 , 2 19 , 3 1 , 4 1 .

    3)

    . / . . .

    24 3 , , 8 .. 8 .. 8 .. 8 ..

  • - 67 -

    .. .. 15%-20% ..

    .. /.. .. .. .. .. .. ( ) ..

    . .. 150.. .. .. .. ..

    .. .. .. .. .. ..

    .

  • - 68 -

    5.

    ( ) .

    1)

    (1)

    () / ANSI .

  • - 69 -

    ANSI Z-365

    A

    (1) 12

    (1) 13

    MCT(3) 8

    1 (2) 11

    2 (1) 9

    (6) 9

    2 (2) 10

    1 (7) 12

    1 (1) 12

    2 (3) 9

    2 R/V(2) 11

    1 (5) 10

    1 (10) 18

    1 (5) 14

    1 (6) 15

    2 (4) 15

    2 (1) 9

    2 (2) 15

    2 (2) 15

    2 (T3X)(4) 12

    2 (2) 11

    (2) 18

    GM(4) 16

    (2) 12

    (2) 17

    (2) 15

    (1) 18

    (5) 12

    TEC(1) 15

    FBR (5) 15

    (6) 15

    (5) 13

    47 ANSI

    ANSI =10 ( )

    ANSI 10 .

  • - 70 -

    1 , , GM, 15 . 13.

    () (Hand Activity) ACGIH TLV .

    ( ) TLV

    (1) -

    (1) -

    MCT(3) -

    1 (2) -

    2 (1) 0.5

    (6) -

    2 (2) 0.83

    1 (7) 0.8

    1 (1) -

    2 (3) -

    2 R/V(2) -

    1 (5) 1

    1 (10) -

    1 (5) -

    1 (6) -

    2 (4) -

    2 (1) -

    2 (2) -

    2 (2) 1

    2 (T3X)(4) -

    2 (2) 0.8

    (2) -

    GM(4) -

    (2) 1

    (2) 1

    (2) 1

    (1) -

    (5) -

    TEC(1) -

    FBR (5) -

    (6) -

    (5) -

    48.

    ( ) = /(10- ) TLV: =0.78 (=0.56)

  • - 71 -

    ACGIH , , (TLV) . (Hand Activity Level, HAL) (Normalized Peak Force, NPF) . ( ) . (TLV) 0.78 (AL) 0.56. 0.78 .

    = / (10 - )

    2 TLV . 2 , 1 , 1 , 2 , 2 , , ., .

    () ACGIH Lifting TLV . (LI) TLV() 1 .

    ACGIH TLV . , . ().

  • - 72 -

    ACGIH TLV ()

    (1) (16kg)

    (1) -

    MCT(3) ()

    1 (2) -

    2 (1) (16kg)

    (6) (16kg)

    2 (2) (16kg)

    1 (7) (14kg)

    1 (1) -

    2 (3) ()

    2 R/V(2) (9kg)

    1 (5) -

    1 (10) (16kg)

    1 (5) (16kg)

    1 (6) (16kg)

    2 (4) (16kg)

    2 (1) -

    2 (2) (16kg)

    2 (2) (16kg)

    2 (T3X)(4) -

    2 (2) (7kg)

    (2) -

    GM(4) -

    (2) (16kg)

    (2) (16kg)

    (2) -

    (1) -

    (5) -

    TEC(1) -

    FBR (5) -

    (6) -

    (5) -

    49 ACGIH TLV

    .( )

    , TLV .

  • - 73 -

    : > 360/ : 8 : 30 ( ) ( ) , (: )

    ()

    Kilbom(1994) .

    .

    2.5 , , ,

    /

    10 , ,

    /

    10

    200

    60, 60

    17, 34

    70, 28

    2 28, 28

    2

    48

    1 48

    1 70, 210

    2 45

    2 50, 50

    2 45, 45

    15, 30

    (:12, :20), 60

    15, 40

    51 Kilbom(1994)

  • - 74 -

    50 10 . , , , 2 , , 1 , , 2 , , , , , . . , .

  • - 75 -

    6. .

    1.

    2004. 5.25 (5), (,,,,)

    1

    , . EL(20kg) . .

    1 :

    (,/ )

    , /,

    2 :

    / /

  • - 76 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 2(3) 0(3) 0(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 1(2) 12

    : 12 .

    * ( ) . ANSI . /, , / .

    2)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    - 60/ 60/ - ,

    , .

    3)

    .

  • - 77 -

    ACGIH (Lifting TLV) :TS ES / 12 (kg) 14.4kg * 30~60cm(TLV) (kg) 16kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV) .

  • - 78 -

    4)

    1 . . 2 1 1 . , . .

    . , . . .

    .

    . . . .

  • - 79 -

    2.

    2004. 5. 25. (5), (,,,,)

    1

    15 . . . .

    1 :

    ()

    2 :

    (/, )

    /,

  • - 80 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    3(3) 0(3) 3(3) 0(3) 1(2) 1(2) 2(2) 2(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 1(2) 13

    : 13 .

    * ( ) . ANSI ., /, , /

    2)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    - 17/ 34/ - ,

    , .

  • - 81 -

    3)

    .

    .

    / .

    .

    .

    .

  • - 82 -

    3.

    2004. 5. 25. (5), (,,,,)

    MCT

    3

    b.n.c3, c.n.c1 4 . 3 2 1 . 1 4 . . .

    1 : mct

    ()

    2 : mct

  • - 83 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 2(3) 0(3) 1(3) 1(2) 0(2) 1(2) 1(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 1(2) 8

    : 8 .

    * ( ) . ANSI .

    2)

    ACGIH (Lifting TLV) : TS / 12 (kg) 18.2kg * 30~60cm(TLV) (kg) TLV (TLV) .

  • - 84 -

    3)

    4 .

    .

    .

    , .

    .

    .

    .( )

  • - 85 -

    4.

    2004. 5. 25

    (5), (,,,,)

    1

    2

    1 . . . 1~2 . .

    1 :

    , /

    2 :

    , , /

  • - 86 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    3(3) 0(3) 2(3) 0(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 11

    : 11 .

    * ( ) . ANSI . , /, , / .

    2)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    - 70/ 28/ - ,

    , .

    ACGIH TLV for Hand Activity (Action Limit) .

  • - 87 -

    3)

    2~3 .

    () (2) .

    .

    , , .

    .

    ().

  • - 88 -

    5.

    2004. 5. 25 (5), (,,,,)

    2

    1

    . . 10kg . .

    1 : 2

    2 : 2

    , ,

  • - 89 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 1(3) 1(3) 1(3) 1(2) 0(2) 1(2) 1(2) 1(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 9

    : 9 .

    * ( ) . ANSI .

    2) - ACGIH TLV for Hand Activity

    (HAL) (NPF) [NPF/(10-HAL)]

    4 3 0.5

    :(TLV)=0.78(ActionLimit)=0.56

    0.5 .

    3)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    -

    28/()28/(

    ) - ,

    / .

    4)

  • - 90 -

    ACGIH (Lifting TLV) : / 12/ (kg) 14.6kg * 30~60cm(TLV) (kg) 16kgTLV . 14.6kg 20kg .

    20kg ACGIH (Lifting TLV) .

    5)

    .

    .

    .

    .

    . . .

  • - 91 -

    6.

    2004. 5. 25 (5), (,,,,)

    6

    . . (30 - 40kg)

    1 :

    /, /

  • - 92 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 3(3) 1(3) 0(3) 1(2) 0(2) 2(2) 2(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 9

    : 9 .

    * ( ) . ANSI .. , , /

    2) RULA(Rapid Upper Limb Assessment)

    (6) (3) (4) (2) (6) (6) (2)

    1 1 3 1 2 1 1 3 2 3, 2 , .

    RULA 2 , , .

  • - 93 -

    3)

    .

    , .

    (86) (2) .

    , . .

    , .

    .

    K-1 (MILL-H-46170, MILL-H-6083, SELL TELLES22) ( )

    .

    .

    .

    .

  • - 94 -

    7.

    2004. 5.25 (5), (,,,,)

    2

    2

    2 . , . 2 1 . . .

  • - 95 -

    1 : 2

    2 : 2

    .

    3 : 2

    T

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 2(3) 1(3) 2(3) 1(2) 0(2) 2(2) 1(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 10

    : 10 .

  • - 96 -

    * ( ) . ANSI .. .

    2) - ACGIH TLV for Hand Activity

    (HAL) (NPF) [NPF/(10-HAL)]

    4 5 0.83

    :(TLV)=0.78(ActionLimit)=0.56

    0.83 .

    ACGIH TLV for Hand Activity (Action Limit) .

    3)

    ACGIH (Lifting TLV) : BETTEL END, / 12/ (kg) 19.3kg,(bottel end) 30~60CM(TLV) (kg) 16kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV)

  • - 97 -

    4)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    -

    48/() - -

    .

    5)

    (2 ) .

    .

    .

    BOTTLE END , .

    .

    .

    BOTTLE END .

    .

    .

  • - 98 -

    8.

    2004. 5. 25 (5), (, ,, , )

    1

    7

    7 . . (2.8-8kg) . . , .

  • - 99 -

    1 : 1

    ,

    2 : 1

    3 : 1

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 2(3) 1(3) 0(3) 1(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 12

    : 12 .

  • - 100 -

    * ( ) . ANSI .. , /,

    2) - ACGIH TLV for Hand Activity

    (HAL) (NPF) [NPF/(10-HAL)]

    5 4 0.8

    :(TLV)=0.78(ActionLimit)=0.56

    0.8 .

    ACGIH TLV for Hand Activity (Action Limit) .

    3)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    -

    48/()1 :1~1:30 - -

    .

    4)

  • - 101 -

    ACGIH (Lifting TLV) : / 13~30/ (kg) 8kg * 30~60cm(TLV) (kg) 14kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV) .

  • - 102 -

    5)

    , .

    , .

    ,, .

    .

    .

    .

    LOADING UNLOADING ( ) .

    .

    LAY OUT

    , .

    .

  • - 103 -

    9.

    2004. 5. 25 (5), (,,,,)

    1

    1

    . . .

    1 : 1

    , /

    2 : 1

    , /

    /

  • - 104 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    3(3) 1(3) 1(3) 0(3) 1(2) 0(2) 1(2) 2(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 12

    : 12 .

    * ( ) . ANSI .. , /,

    2)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    - - 70/() 210/() ,

    , .

  • - 105 -

    3)

    .

    .

    .

    .

    ( )

    .

    .

  • - 106 -

    10.

    2004.5.26 (5), (, ,, , )

    2

    4

    REAR FLANGE 54 2,2 . 230 AIR . , , . 4~5 () .

    1 :

  • - 107 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 3(3) 0(3) 0(3) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 1(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 9

    : 9 .

    * ( ) . ANSI ..

    2)

    ACGIH (Lifting TLV) :

    / 12/ (kg) 24.9kg * 30~60cm(TLV) (kg) TLV . ( ) ACGIH (Lifting TLV)

  • - 108 -

    3)

    1 (4.5)

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    LOADING UNLOADING ( ) .(,)

  • - 109 -

    11.

    2004. 5.26. (5), (,,,)

    2

    R/V

    4

    11.2KG 26 , , 5 (26*5=130) .LNC 24 3(24*3=72) .( ) CNC . 24 6(24*6=144) . 2 26 24 ,2 32 30 .

    1 : 2 R/V

    /,

  • - 110 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 1(3) 0(3) 0(3) 1(2) 1(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 11

    : 11 .

    * ( ) . ANSI 11 .. , /, .

    2)

    ACGIH (Lifting TLV) : R/V / 31~360/ (kg) 11.2kg * 30~60cm(TLV) (kg) 9kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV) .

  • - 111 -

    3)

    .

    .

    .

    , 1 .

    .

    .

    .

    .

    .

  • - 112 -

    12.

    2004. 5. 26. (5), (,,,)

    1

    7

    1 .7 . . . (35VA,40VC COVER)1PART 12 1 .

    1 : 1 1

    2 : 1 1

    /

  • - 113 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 1(3) 0(3) 0(3) 2(2) 0(2) 1(2) 2(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 10

    : 10 .

    * ( ) . ANSI ../, /, .

    2) - ACGIH TLV for Hand Activity

    (HAL) (NPF) [NPF/(10-HAL)]

    6 4 1

    :(TLV)=0.78(ActionLimit)=0.56

    1 .

    ACGIH TLV for Hand Activity (Action Limit) .

  • - 114 -

    3)

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    , .

  • - 115 -

    13.

    2004. 5. 26 (5), (,,,)

    1

    10

    . 1 .(,) . .

    1 : 1

    , , /,

    /

    2 : 1

  • - 116 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 3(3) 2(3) 0(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 2(2) 0(2) 0(2) 2(2) 0(2) 2(2) 18

    : 18 ( ) .

    * ( ) . ANSI ( ) .. , /, , /, , ,

    2)

    ACGIH (Lifting TLV) : ASS'Y / 12/ (kg) 22.5kg * 30~60cm(TLV) (kg) 16kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV) .

  • - 117 -

    3)

    .

    .

    .

    (: 8kg) .

    .( )

    .( )

    .( )

    TM40VC .

    , .

  • - 118 -

    14.

    2004. 5. 26 (5), (,,,)

    1

    5

    5 3 2 . . . (25KG)

    1 : 1

    / ,

  • - 119 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 3(3) 1(3) 0(3) 2(2) 0(2) 1(2) 2(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 2(2) 14

    : 14 .

    * ( ) . ANSI .. , /, /. .

    2)

    ACGIH (Lifting TLV) : / 12/ (kg) 25kg * 30~60cm(TLV) (kg) 16kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV) .

  • - 120 -

    3)

    ( )

    , , .

    .

    (4.4kg) .

    .

    .

    .

    ( ) .

  • - 121 -

    15.

    2004. 5. 26 (5), (,,,)

    1

    9

    6 21 .1 . (:18KG) . . .

    1 : 1

    ,

    , O

    2 : 1

    ,

  • - 122 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 3(3) 0(3) 1(3) 1(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 2(2) 15

    : 15 .

    * ( ) . ANSI .. , , /, .

    2)

    ACGIH (Lifting TLV) : / 12/ (kg) 20.1kg * 30~60cm(TLV) (kg) 16kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV) .

  • - 123 -

    3)

    , () .

    .

    ERP

    .

    , .

    (4.4kg) . .

    .

  • - 124 -

    17.

    2004.5.27 (5), (,,,)

    2

    6

    , , 2 2 .( 1) , (, , ) . , .

    1 : 2

    2 : 2

    /,

  • - 125 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 2(3) 1(3) 0(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 2(2) 15

    : 15 .

    * ( ) .

    ANSI ./, , /,

    2)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    -

    45/()43/() - -

    .

    3)

  • - 126 -

    ACGIH (Lifting TLV) : 140 / 12 / (kg) 25kg * 30~60cm(TLV) (kg) 16kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV)

    4)

    , .

    , .

    .

    .

    .

  • - 127 -

    18.

    2004.5.27 (5), (,,,)

    2

    1

    . . , . (2.8~ 8kg) .

    1 : 2

    /, /

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 1(3) 0(3) 0(3) 1(2) 0(2) 2(2) 2(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 9

    : 9 .

    * ( ) .

  • - 128 -

    ANSI . , /,

    2)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    - 26/ - -

    .

    3)

    .

    .

    / .

    .

    .

  • - 129 -

    19. .

    2004. 5. 27 (5), (,,,)

    2

    1

    20 , , . . .

    1 : 2

    , , , /

    , , ,

    2 : 2

    , /

    , /

  • - 130 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 3(3) 0(3) 0(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 2(2) 15

    : 15 .

    * ( ) .

    ANSI .. , /, , /, .

    2)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    - 50/ 50/ - ,

    , .

    3)

  • - 131 -

    ACGIH (Lifting TLV) : / 13~30 / (kg) 15.5 kg * 30~60cm(TLV) (kg) 14TLV

    ACGIH (Lifting TLV) .

    4)

    . .

    . .

    .

    .

    .

    .

    .

  • - 132 -

    20.

    2004. 5.27 (5), (,,,)

    2

    2

    . . .

    1 : 2

    /, ,

  • - 133 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    3(3) 1(3) 3(3) 0(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 15

    : 15 .

    * ( ) .

    ANSI . , /, /, , /,

    2) - ACGIH TLV for Hand Activity

    (HAL) (NPF) [NPF/(10-HAL)]

    6 4 1

    :(TLV)=0.78(ActionLimit)=0.56

    1 .

    ACGIH TLV for Hand Activity (Action Limit) .

    3)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    - 45/ 45/ - ,

    , .

  • - 134 -

    4)

    ACGIH (Lifting TLV) : / 12/

    (kg) 13.3kg

    *

    30~60cm

    (TLV) (kg) 16kg

    TLV

    ACGIH (Lifting TLV) .( )

  • - 135 -

    5)

    .

    .

    .

    ( )

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    , . .

  • - 136 -

    21.

    2004. 6. 1 (5), (,,,)

    2

    (t3x)

    4

    4 . , , , . .

    1 :

    ,

    2 :

  • - 137 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 1(3) 0(3) 1(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 12

    : 12 .

    * ( ) .

    ANSI ../, , /, .

    2) RULA(Rapid Upper Limb Assessment)

    (6) (3) (4) (2) (6) (6) (2)

    3 1 2 1 1 4 2 7 4 7, 4 .

  • - 138 -

    3)

    .

    . .

    .

  • - 139 -

    21.

    2004. 6. 1 (5), (,,,)

    2

    2

    2 . . . .

    1 : 2

    2 : 2

    ,

    ,

  • - 140 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 3(3) 0(3) 0(3) 0(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 11

    : 11 .

    * ( ) .

    ANSI .. , , /, .

    2) - ACGIH TLV for Hand Activity

    (HAL) (NPF)

    [NPF/(10-HAL)]

    5 4 0.8

    :

    (TLV)=0.78

    (Action

    Limit)=0.56

    0.8 .

    ACGIH TLV for Hand Activity (Action Limit) .

    3)

  • - 141 -

    ACGIH (Lifting TLV) : / 12/ (kg) 25kg 8cm (180cm) * 30~60cm(TLV) (kg) 7kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV) .

    4)

    . . .

    .

    .

    , .

    ( ).

    .

    .

  • - 142 -

    22.

    2004. 5.28 (5), (,,,)

    2

    . . . . .

    1 :

    , ,

    2 :

    , , .

  • - 143 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 2(3) 2(3) 1(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 2(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 2(2) 18

    : 18 .( )

    * ( ) .

    ANSI .( )/, , /, ,

    2)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    - 15/ 30/ - ,

    , .

  • - 144 -

    3)

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

  • - 145 -

    23.

    2004. 5.28 (5), (,,,)

    GM

    2

    . 1. 2 . . . .

    1 : GM

    , T

    2 : GM

  • - 146 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 0(3) 2(3) 0(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 2(2) 1(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 2(2) 16

    : 16 .( )

    * ( ) .

    ANSI .( ) /, , /, , .

    2) RULA(Rapid Upper Limb Assessment)

    (6) (3) (4) (2) (6) (6) (2)

    TM 3 1 2 2 1 3 1 4 2 4, 2 .

  • - 147 -

    3)

    , .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .( ) . .

  • - 148 -

    24.

    2004. 5.28 (5), (,,,)

    2

    2 . . .

    1 :

    ,

    2 :

  • - 149 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 3(3) 0(3) 0(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 12

    : 12 .

    * ( ) .

    ANSI . , /, , /,

    2) - ACGIH TLV for Hand Activity

    (HAL) (NPF)

    [NPF/(10-HAL)]

    6 4 1

    :

    (TLV)=0.78

    (Action

    Limit)=0.56

    1 .

    ACGIH TLV for Hand Activity (Action Limit) .

    3)

  • - 150 -

    ACGIH (Lifting TLV) : / 12/ (kg) 22.2kg * 30~60cm(TLV) (kg) 16kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV)

    4)

    .

    () ( )

    , .

    () .

  • - 151 -

    25.

    2004. 5.28 (5), (,,,)

    2

    . . .

    1 :

    , /,

  • - 152 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    3(3) 3(3) 0(3) 1(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 2(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 17

    : 17 .( )

    * ( ) .

    ANSI .( ) , , /, , /, ,

    2) - ACGIH TLV for Hand Activity

    (HAL) (NPF) [NPF/(10-HAL)]

    6 4 1

    :(TLV)=0.78(ActionLimit)=0.56

    1 .

    ACGIH TLV for Hand Activity (Action Limit) .

    3)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/) 20/()12//() 60/ - -

    ,

    , .

  • - 153 -

    4)

    ACGIH (Lifting TLV) : / 12/ (kg) 22.2kg * 30~60cm(TLV) (kg) 16kgTLV

    ACGIH (Lifting TLV) .

  • - 154 -

    5)

    .

    .

    () ..

    .

    .

  • - 155 -

    26.

    2004. 5.28 (5), (,,,)

    2

    . , .2 .

    1 :

    , /

    2 :

  • - 156 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 0(3) 0(3) 0(3) 2(2) 1(2) 2(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 13

    : 13 .

    * ( ) .

    ANSI . /, , /, , .

    2) - ACGIH TLV for Hand Activity

    (HAL) (NPF)

    [NPF/(10-HAL)]

    6 4 1

    :

    (TLV)=0.78

    (Action

    Limit)=0.56

    1 .

    ACGIH TLV for Hand Activity (Action Limit) .

    3)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    15/ 40/ - - ,

    , .

  • - 157 -

    4)

    1 : 1 30(1 3)

    . PULL .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    .

  • - 158 -

    27.

    2004. 5.28 (5), (,,,)

    1

    1 1 , . .

    1 :

    /

    2 :

    /, .

  • - 159 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 3(3) 0(3) 2(3) 2(2) 1(2) 2(2) 2(2) 2(2) 1(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 18

    : 18 .( )

    * ( ) .

    ANSI .( ) , /, , /, ,

    2) RULA(Rapid Upper Limb Assessment)

    (6) (3) (4) (2) (6) (6) (2)

    3 2 2 1 1 3 2 5 3 5, 3 .

  • - 160 -

    3)

    ( )

    ( )

    () . ( )

    . . . . . . . .

  • - 161 -

    28.

    2004. 6. 1 (5), (,,,)

    5()

    5 1 . . .

    1 :

    /, , , ,

    , / ,

    2 :

    ,

  • - 162 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 1(3) 0(3) 0(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 2(2) 12

    : 12 .

    * ( ) .

    ANSI . /, , /, .

    2) RULA(Rapid Upper Limb Assessment)

    (6) (3) (4) (2) (6) (6) (2)

    2 1 2 1 2 3 1 6 3 7, 3 .

  • - 163 -

    3)

    .

    .

    .

    .

    .

    .

    . ( )

    ()

    .

    .

  • - 164 -

    29.

    2004. 6. 1 (5), (,,,)

    TEC

    2

    2 . () .

    1 : TEC

    /

    ,

    2 : TEC

  • - 165 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 3(3) 0(3) 1(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 2(2) 15

    : 15 .

    * ( ) .

    ANSI . , /, , /, .

    2) RULA(Rapid Upper Limb Assessment)

    (6) (3) (4) (2) (6) (6) (2)

    TEC 3 2 1 1 1 3 1 6 3 6, 3 .

  • - 166 -

    3)

    . ( ) .

    , .

    .

    .

  • - 167 -

    30.

    2004. 6. 1 (5), (,,,)

    FBR

    5

    1 , , , , , , , . .

    1 : FBR

    2 : FBR

    , ,

  • - 168 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 3(3) 0(3) 1(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 1(2) 0(2) 0(2) 1(2) 0(2) 2(2) 15

    : 15 .

    * ( ) . ANSI .. , /, , /, .

    ACGIH (Lifting TLV) .

    2) RULA(Rapid Upper Limb Assessment)

    (6) (3) (4) (2) (6) (6) (2)

    FBR 2 2 1 1 2 2 2 3 2 3, 2 .

  • - 169 -

    3)

    ( , )

    .

    .

    .

  • - 170 -

    30.

    2004. 5.28 (5), (,,,)

    6

    6 . . , . . .

    1 :

    2 :

    ,

  • - 171 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    0(3) 3(3) 1(3) 1(3) 2(2) 0(2) 2(2) 2(2) 2(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 15

    : 15 .

    * ( ) .

    ANSI .. , /, , /, , .

    2)

    (2.5/) (10/) (10/) (200/)

    - -

    1 120/ -

    .

  • - 172 -

    3)

    .

    .

    , ..

    ( ).

  • - 173 -

    1 :

    ,

    , ,

    31.

    2004. 6. 1 (5), (,,,)

    5

    . 5 . .

  • - 174 -

    1) - ANSI Z-365

    /

    /

    /

    1(3) 3(3) 0(3) 1(3) 1(2) 0(2) 2(2) 2(2) 1(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 0(2) 2(2) 13

    : 13 .

    * ( ) . ANSI .. , , /,

    2) RULA(Rapid Upper Limb Assessment)

    (6) (3) (4) (2) (6) (6) (2)

    1 1 3 1 2 2 1 3 2 3, 2 .

  • - 175 -

    3)

    .

    .

    .

    , .

    .

    .( . )

    / .

    .

  • - 176 -

    .

    . . IMF .6) .

    1. 84.4% , 34.8% , 19.9% , 14.9% . 34.8% .

    2. ( ),, , . , , , .

    3. , , , , , , . .

    4. . . , , . .

    5. .

    6) IMF . 2001

    . .

    .

  • - 177 -

    , , . .

    6. .

    1) .

    2) .

    3) . .

    4) .

    5) .

    6) , .

    7) .

    8) . , . .

    9) . ,

  • - 178 -

    . . .

    , .