SLABOST I MALAKSALOST To je jedna od najeih pritubi onkolokih pacijenata. Javlja se u 72-95% sluajeva, pogotovo kod onih kod kojih se preduzima aktivan antitumorski tretman.

Stanje koje se karakterie smanjenjem funkcionalnog statusa vezano za pad energije. Specifine manifestacije malaksalosti mogu biti psiholoke, mentalne ili emocionalne. Malaksalost moe biti akutna i hronina. Akutna malaksalost je normalan odbrambeni mehanizam koji se manifestuje prolaznim zamorom nakon odreenih napora. Nasuprot tome, hronina malaksalost se manifestuje kao izraena abnormalna zamorenost koja je konstantna ili rekurentna i traje najmanje jedan mjesec.

Taan mehanizam nastanka malakalosti onkolokih pacijenata nije poznat Kod zdravih ljudi odmor dovodi do uspostavljanja normalnog funkcionalnog nivoa. Ova je sposobnost umanjena kod pacijenata sa karcinomom.Malaksalost je kompleksan fenomen koji je uzrokovan biohemijskim i patofiziolokim uzrocima, kao i psiholokim stanjem i ponaanjem.

Tumor moe dovoditi do malaksalosti direktno ili indirektno. Direktno djelovanje je infiltracija kotane sri koja dovodi do anemije, produkcija toksinih supstanci koje remete normalne eklijeske funkcije. Dispneja je esto vezana za malaksalost. Bol, diareja, munina, povraanje mogu dovesti do poremeaja sna to uzrokuje hroninu slabost i malaksalost. Slino djeluju i psihuki problemi, kao to je strah.

Malaksalost je esto povezana i sa onkolokom terapijomZraenje i hemoterapija uzrokuju malaksalost anemijom, akumulacijom produkata elijske destrukcije, poveanje energetskih potreba radi repopulacije oteennog epitela. Kod hemoterapije su nani brojni psiholoki, okolni, patoloki i nutricioni faktori. Fizioloki poremeaji kao to su povraanje, bol, takoe dovode do malaksalosti. Dugo je poznato da se malaksalost javlja nakon izlaganja jonizujuem zraenju, ali mehanizam nije poznat. Dozno ovisna malaksalost se javlja i kod primjene bioloko-imunoloke terapije. Nakon operativnih zahvata takoe se javlja malaksalost koja je vremenski ograniena. Nutricioni faktori malaksalosti su nesposobnost adekvatnog unoenja i koritenja hranljivih materija, porast energetskih potreba organizma.

U nedostku poznavanja tanog mehanizma nastanka malaksalosti kod onkolokih pacijenata tretman treba biti usmjeren na kupiranje simptoma i emocionalnih potekoa.

Sam odmor nije dovoljan u lijeenju malaksalosti onkolokih pacijenata. Potrebna je balansirana ishrana, redovno vjebanje i kretanje, adekvatan odmor, to se smatra minimumom zdravstvenih navika, a koje su potrebne i onkolokim pacijentima.Medicinske intervencije treba usmjeriti na one fizioloke uzroke koji se mogu tretirati, kao to je primarni tumor, anemija. Farmakoloka terapija malaksalosti se moe sastojati u opreznom i umjerenom davanju psihostimulusa (Pemaline, Methylphenidine). Oni su korisni i u kontroli sedirajuih efekata morfina. Tretman malaksalosti obuhvata i transfuzije krvi, nutricionu podrku, hirurko rjeavanje eventualnih opstrukcija GIT, suzbijanje povraanja i drugih toksuinih efekata terapije.