THESIS ABSTRACT

Title: Ang paghubog ng anak sa nobelang bata bata… paano ka ginawa? Ni Lualhati Bautista

Total No. of Pages: 211

Text No. of Pages: 157

Author: Lagria Ma. Lourdes Morales

Type of Document: Thesis

Type of Publication: Unpublished

Accrediting Institution: Saint Louis University

Bonifacio Street, Baguio City

CHED-CAR

Keywords: Paghubog ng Anak, Nobela, Bata, Paano Ginawa, Lualhati

Bautista, Femenismo, Paglalarawan

Abstract:

Paglalagom:

Sa pag-aaral na ito ay pinag-ukulan ng pansin and paraan ng paghuhubog ng anak na

nakapaloob sa nobelang BATA, BATA… PAANO KA GINAWA? ni Lualhati Bautista. Sa pag-

aaral ay ginamit ang paraang palarawan at malikhain. Sinipi ang mga tuwirang pahayag ng mga

tauhan at isinagawa and harapang pakikipanayam sa ilang ahensiya ng pamahalaan tulad ng

DSWD at ng Substitute Home Care for Women gayundin ang harapang pakikipanayam kay

Lualhati Bautista tungo sa lalong ikalilinaw at ikatitibay ng pag-aaral. Ang mananaliksik ay

nakipanayam din sa ilang mga ina na malapit sa kaniya. Upang mapayaman ang mga datos, ang

mananaliksik ay gumamit ng iba’t ibang babasahin, lathalain, at mga pag-aaral na naglalaman ng

mga diwang may kaugnayan sa paksang pinag-aaralan. Nakatulong din ng malaki ang paggamit

ng manaliksik ng internet.

Upang maging mabunga ang pag-aaral ay pinagtuunan ng pansin ang mga sumusunod na

tiyak na katanungan:

1. Ayon sa mga sumusunod, anu-ano ang mga suliraning pampamilya na inilalahad ng

may-akda sa nobela kaugnay ng A. Komunikasyon ng mag-asawa, mag-anak, at ng

kaniyang kapaligiran na kinasasangkutan ng paaralan, kalaro, at kapitbahay, B.

Hanapbuhay, C. Paninindigan

2. Anu-ano ang mga suliraning sikolohikal at sosyolohikal ang inilantad ng may akda sa

nobela? Ano ang pananalig-pampanitikang ginamit upang mapalinaw ang mga

suliraning nakapaloob sa nobela?

3. Anu-ano ang mga mungkahing solusyon sa mga suliraning nabanggit tungo sa

pahubog ng pagkatao ng mga kabataan?

Batay sa mga nilahad na suliranin, ang mga sumusunod ay inilalahad ng mananaliksik

bilang kinalabasan ng isinagawang pag-aaral:

Ang mga suliraning pampamilya na inilahad ng mayakda sa nobela ay nag-uugat sa

magkaibang pamamaraan sa pagdidisiplina sa anak, pang-iinsulto at paulit-ulit na pananariwa sa

mga naging kamalian at pagiging makasarili ng asawa. Ang hindi pagsasakatuparan sa naiatang

na tungkulin, pagtatanim ng sama ng loob at pilit na paninisi sa anumang nagawang kasalanan o

pagkukulang ng magulang ay nagpapalubha rin sa suliranin. Nakakapagpalala rin ang pagtuntong

ng kapatid sa kanyang kabataan, pakakaroon ng magkaibang ama ng magkapatid, at ang

paghihimasok ng magulang sa buhay ng anak. Ang mag-anak ay nagkakaroon ng suliranin sa

kaniyang kapaligiran bunga ng hindi magandang pakikisangkot at pagtingin ng guro at ng

prinsipal sa buhay ng kanilang mag-aaral. Ang kalaro ay nagiging suliranin din sanhi ng

magkasalungat na paniniwalang kinamulatan. Nagluluwal din ng suliranin ang hindi

pagkakasundo ng magkapitbahay sanhi ng magkasalungat na pagpapahalagang pinaninindigan

ng bawat isa. Ang magkaibang paninindigan at ang makaluma at makitid na paniniwalang ang

asawang lalaki ang siyang dapat na maghanapbuhay at bubuhay sa pamilya ay isa ring banta sa

tibay ng pagsasama ng pamilya.

Ang suliraning sikolohikal ay naipakita sa paghahanap ni Lea ng pagmamahal at

pagtanggap, pagiging chauvinist ni Raffy, pagiging Mama’s boy ni Ding at kawalan niya ng

kasiguruhan at katiyakan sa sarili. Sa papel ni Ojie, ang suliranin ay sanhi ng pagtuntong niya sa

masalimuot na kapanahunang puno ngpagkabalisa at negatibong pagtingin sa mga bagay-bagay

na pinalala ng kawalan niya ng ama. Sa katauhan ng prinsipal, ang suliranin ay nag-ugat sa

mataas na pagtingin at pagpapahalaga nito sa sarili. Sa mga suliraning sosyolohikal, ang

suliranin ay nagmula sa pagigigng makabago ni Lea,kawalan ni Ding ng sariling pagpapasiya at

sariling disposisyon sa buhay, pagkakaeskandalo ni Ojie sa pagkakaroon nila ni Maya ng

magkaibang ama, at ang labis na pag-iidolo ni Maya sa kaniyang ina sa paniniwalang lahat ng

itinuturo nito ay tama. Sa pamamagitan ng pananalig na Feminismo ay malinaw na nailantad ang

pakikisangkot at pagsasatinig ng mga kababaihan sa kanilang mga hinaing para sa kagalingan at

kaunlaran ng kanilang pamilya gayundin ng lipunang ginagalawan.

Upang mapaunlad at umani ng mabuting binhi sa paghubog na anak ay kailangan ang

malaya at positibong komunikasyon na magbubuklod sa buong mag-anak. Isang komunikasyon

na mabisang susi tungo sa pagkakaroon ng pamilya ng magandang ugnayan sa loob at labas ng

tahanan.

Konklusyon:

Ang matagumpay na pakakahubog na kabataan ay makakamit sa pamamagitan ng

magandang komunikasyon, isang komunikasyong magsisilbing tanglaw na hahawi sa anino ng

anumang uri ng pag-aalinlangang nakatago sa puso at isipan ng pamilya, isang komunikasyong

magsisilbing gintong tanikala na magbubuklod sa pamilya upang sabay-sabay nilang

mapatagumpayan ang anumang balakid na manghahamon sa katatagan ng bawat isa sa pamilya.

Si Lualhati Bautista, isang batikang manunulat ng kontemporaryong panitikan, at ang

kaniyang nobela, “Bata, Bata… Paano Ka Ginawa?” ay nagbigay ng malaking ambag sa ating

pagtuklas ng katototohanang bumabalot sa atin sa kasalukuyan tungo sa matagumpay na

pagkakahubog ng ating mga anak na sa malao’t madali ay magiging boses at pag-asa ng ating

bayan. Dahil sa paggamit niya ng pananalig na feminismo at mahusay na pagkakalantad sa mga

suliraning bumabalot sa pamilya sa paraang sikolohikal at sosyolohikal ay nagigyan tayo ng

malawak na pananaw at pang-unawa sa mahahalagang papel at tungkulin ng ating mga

kababaihan bilang isang asawa, ina, at aktibong mamamayan ng lipunang kinabibilangan.

Ang wastong pagkakahubog ng anak ay nakasalalay sa mabuting pagmamagulang na

mabisang naipapakita sa pamamagitan ng magandang pakikipag-ugnayan ng magulang sa anak.

Sa pamamagitan lamang nito malayang naipapadama ng ama o ng ina ang taos pusong

pagpapahalaga at pagmamahal na natatangi para sa bawat anak. Pagpapahalaga at pagmamahal

na magsisilbing halimbawa rin ng anak sa kanyang magandang pagtingin sa sarili at kaaya-ayang

pakikipag-ugnayan sa kanyang kapaligiran.

Mga Tagubilin:

Batay sa kinalabasan ng pananaiksik at pag-aaral na isinagawa, inihaharap ang mga

sumusunod na tagubilin.

1. Ang sinumang nagbabalak na lumagay sa tahimik ay dapat munang magkaroon ng

sapat na kaalaman at kahandaan sa pagganap ng mas malawak at mapanghamong

pananagutan at tungkulin bilang asawa upang magampanan ang pagiging mabuting

magulang na mabisang puhunan sa wastong pagkakahubog ng kabataan. Ang

pagiging handa bago pumasok sa buhay may pamilya ay makakatulong nang malaki

upang maiwasan ang mga suliraning haharapin sa buhay na ito.

2. Ang sinumang may kaugnayan sa kabataan --- sa pagpapalaki at paghubog dito tungo

sa pagiging mahusay na kasapi ng lipunan ay kailangang may maging sensitibo sa

mga ipinapakitang kilos at pag-uugali ng mga mag-aaral gayundin sa pagsasaalang-

alang sa damdamin ng mga ito. Ang kanilang tungkulin ay hindi dapat magtapos lang

sa pagtuturo ng aralin kundi bilang pangalawang magulang ay dapat din silang

maging tapat na magamahal na hangdang makinig, kumalinga at magbigay-payo sa

kanilang mga mag-aaral upang kung di man makaiwas, maharap naman nang

mahusay ang mga suliraning sikolohikal at sosyolohikal.

3.a. Sa mga pinuno at tagapangasiwa ng paaralan, na magkaroon ng mas malawak

na pag-unawa sa mga kahinaan at pakukulang ng kanilang mga nasasakupan

upang makapagdulot ng payapa at masayang kapaligiran na magbibigay

ng kapanatagan at panghikayat sa mga kabataan na bukas makalawa ay pag-

asa ng bayan.

3.b. Ang pamahalaan at simbahan ay dapat na magkatuwang sa kanilang

pagtataguyod ng mga programa at seminar na magbibigay – patnubay sa

pamilya at sa kaniyang kapaligiran.

3.c. Iminumungkahi rin na ang mga datos mula sa ginawang pananaliksik ay

gamitin bilang saggunian sa mas malawak na pag-aaral sa mga paksang may

kaugnayan sa buhay at pag-uugali ng mga kalalakihan na may kakitiran ng

pag-iisip gawa ng maling pagkakagapos sa makalumang tradisyon.

3.d. Sa pagtuturo ng panitikan, iminumungkahi na ang magturo nito ay yaong may

malawak na kaalaman upang buong husay na mapahalagahan ang akdang pinag-

aaralan. Sa pamamagitan nito ay sapat nang maikintal sa isipan ng mga mag-aaral

ang mga kaisipang hatid ng akda na hitik sa aral, sining, buhay, at karanasan na

magsisilbing tanglaw sa kanilang paghatak masukal na daan ng kanilang kabataan.

3.e. Suriin at pag-aralan ang iba pang mga nobela ni Lualhati Bautista at iba pa

pang manunulat gayundin sa mga pelikula sa kasalukuyan upang

mapahalagahan ang mga ito sa kanilang mga nagawang ambag sa pag-unlad

at pagbabagong-buhay ng tao tungo sa kaniyang magandang pagtingin sa

sarili at wastong pagtanggap at pakikipag-ugnayan sa pamiya gayundin sa

kaniyang kapwa at kapaligiran.